ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

32
Türkiye Acil T ıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi http://www.tatd.org.tr

description

TATD,SUNUM

Transcript of ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Page 1: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Türkiye Acil Tıp DerneğiAsistan Oryantasyon Eğitimi

ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 2: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Doç. Dr. Özlem GÜNEYSELMarmara Ü Acil Tıp AD

Son Güncellenme Tarihi: 14.12.2010  

Uz. Dr. Şebnem BOZKURTFatih Sultan Mehmet EAH

Uzm Dr Onur YeşilÜmraniye EAH Acil Tıp Kliniği

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 3: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Olgu 1

Yerde bilinci kapalı yatan bir kişi ile sokakta karşılaştınız.

Bu hastaya nasıl yaklaşmalısınız?

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 4: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Olgu 2

Sahilde sudan bilinci kapalı bir şahıs çıkardılar 112 yolda sizden yardım istediler Hastanın havayolunu nasıl açarsınız?

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 5: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Olgu 3

45 yaşında bayan Göğüs ağrısı olduğunu söyledi Hemen sonrasında yere düştü Değerlendirmede ilk yapılacak?

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 6: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Kaynaklar

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 7: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Kardiyopulmoner resusitasyon (KPR)

Kardiyak arrestte altta yatan neden geri döndürülünceye kadar, etkili dolaşımın ve solunumun sürdürülmesi amacıyla;

Hastanın ilk değerlendirilmesinin yanı sıra, göğüs kompresyonları, hava yolu açıklığının ve ventilasyonun sağlanmasını kapsayan uygulamadır.

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 8: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Erişkin Temel Yaşam Desteği

Erişkin yaşam zinciri etkili olarak uygulandığında VF’ye bağlı hastane dışı şahitli kardiyak arrestte sağ kalım oranı %50’ye ulaşabilmektedir.

Erken KPR VF’ye bağlı ani kardiyak ölümde VF süresini uzatır, sağ kalımı 2‐3 kat arttırır.

Erken defibrilasyon ile sağ kalım %49‐75 artar

Müdahale edilmeyen her dakika sağ kalım şansı %7‐10 azalır.

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 9: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Erişkin Temel Yaşam Desteği

Temel yaşam desteğini eğitim almış herkes uygulayabilir.

2010 rehberlerinde TYD oldukça basitleştirilmiştir ve sağlık personeli olanlar ve olmayanlar için farklı yaklaşımlar önerilmektedir.Türkiye Acil Tıp

Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 10: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Temel Yaşam Desteği

2010 rehberlerindeki temel değişiklikler;

Göğüs kompresyonunun önemi artarak devam ediyor TYD özellikle eğitimsiz kurtarıcılar için daha basit hale getirildi

112’nin erken aktivasyonu vurgulandı TYD’nin ABC’si  CAB “Bak‐dinle‐hisset” kaldırıldı 

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 11: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Erişkin yaşam zinciri

Kardiyak arrestin erken tanınması ve acil sağlık hizmetlerinin (112/mavi kod) erken aktivasyonu

Erken kardiyak kompresyon Erken defibrilasyon Etkili Erişkin İleri Yaşam Desteğinin başlanması Kardiyak arrest sonrası bakım

Travers, A. H. et al. Circulation 2010;122:S676-S684

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 12: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Erişkin Temel Yaşam Desteği Basamakları

DolaşımHavayolu Solunum

CABTürkiye Acil Tıp

Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 13: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Temel Yaşam Desteği Basamakları

1. BASAMAK Olay yerinin ve sizin güvende olduğunuzdan emin olun

Yanıtsızlığın değerlendirin Bilinç açık mı Solunumu var mı?  Agonal solunum, gasping varsa arrest olarak değerlendir.

İYİ MİSİNİZ?

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 14: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Temel Yaşam Desteği Basamakları

2. BASAMAK: Bilinç açık, Cevap veriyorsa, Güvenli bir pozisyon verin veya bir tehlike söz konusu değilse olduğu pozisyonda bırakın

Sorunun ne olduğunu anlamaya çalışın Gerekirse yardım çağırın Yardım gelene kadar sık sık tekrar değerlendirinTürkiye Acil Tıp

Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 15: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Derlenme (koma) pozisyonu

Dolaşımı ve solunumu etkili ancak bilinci kapalı bireylerde

Havayolunu açık tutmak ve aspirasyon riskini azaltmak için

Hastayı supin pozisyona getirin, kendi tarafınızdaki kolunu abdüksyona, dirseği 

90  derece fleksiyona getirin

Diğer elini el sırtı hastanın  yanağına 

gelecek şekilde dayayın

Karşı taraftaki dizi fleksiyona getirin, hastayı 

omuz ve dizinden kavrayarak kendinize 

doğru çevirin

Derlenme  pozisyonunun önden görünüşü, hastayı  

tekrar tekrar değerlendirin

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 16: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

2. BASAMAK

Bilinç açık solunum sıkıntılı: Yabancı cisim aspirasyonu??

Hastaya sorun: “Boğuluyor musunuz?”

Ses çıkaramıyorsa: Heimlich manevrası uygulayın, veya

Her iki skapula arasına sertçe el ayasıyla birkaç kez vurun

Bilinç kapanırsa KPR’ye başlayın

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 17: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Heimlich Manevrası

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 18: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

2. BASAMAK: Cevap vermiyorsa, Yardım çağırın, 112’yi arayın Kimse yoksa 112’yi siz arayın

Ani kardiyak arrest ise 112’yi arayın, defibrilatör bulun, kardiyak masaj için geri dönün

Boğulma, travma, intoksikasyon veya herhangi bir yaşta asfiksi olgusunda 5 tur (2 dakika) KPR uygulayın sonra 112’yi arayın

112’yi arayin

Defibrilatör getirin

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 19: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

3. BASAMAK

Nabız Kontrolü Hastayı supin pozisyona getirerek nabız kontrolü yapın

Sağlık personeli olmayan kurtarıcılara önerilmez. Bu kurtarıcılar solunumun yokluğu veya yüzeyelliğine göre göğüs kompresyonuna başlar  Türkiye Acil Tıp

Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 20: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Nabız kontrolü

Karotis arterden İşaret ve orta  parmaklarınızla Maksimum 10 sn sürmeli 10 sn içinde nabız alamadıysanız veya emin olamadıysanız hastayı kardiyak arrest kabul edin

Hemen göğüs kompresyonlarına başlayın

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 21: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

4. BASAMAK 

Göğüs kompresyonlarına başlayın  Efektif göğüs kompresyonu için,

Hastayı sert bir zemin üzerine yatırın Sternumun alt yarısına el ayanızı koyun Diğer elinizi de üzerine yerleştirin ve parmaklarınızı kenetleyin

Göğüs duvarını en az 5 cm çökecek şekilde 

Hızlı ve güçlü basın Göğüs kafesinin geri gevşemesine izin verin

Dakikada en az 100 bası

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 22: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Göğüs basısı

Göğüs kompresyonları sırasında, Dirseklerinizin bükülmemesine özen gösterin Kompresyonlara minimal ara verin Kompresyon/ventilasyon oranı: 30:2, 5 tur = 2 dakika Sağlık personeli olmayan kurtarıcılarda sadece göğüs kompresyonu önerilmekte

Efektif ve sürekli göğüs kompresyonu ile sağlanabilecek sistolik kan basıncı 60‐80 mmHg’ye çıkabilmektedir, diastolik basınç ise çok daha düşüktür.

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 23: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Uygun göğüs basısı

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 24: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Hava yolu açıklığı

30 kompresyon sonrası 2 soluk verin Hava yolu açıklığını sağlayın

Baş geri‐çene yukarı manevrası

Çene itme manevrası (sağlık personeli olmayana önerilmez)

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 25: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Kurtarıcı soluklar

Normal bir nefes alarak ağızdan ağıza/ağızdan buruna/maskeyle 2 kez soluk verin

Her bir soluğu 1 sn’de verin  Göğüs kafesinin soluk verme esnasında kalkması etkili soluk verildiğini gösterir

Soluk vermek için göğüs kompresyonlarına minimum ara verin (tek kurtarıcı varsa ilk 2 dakika sadece göğüs kompresyonu uygulanabilir)

Sık ve aşırı ventilasyondan kaçının 

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 26: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Kurtarıcı soluk

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 27: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

5. BASAMAK 

Defibrilasyon

Defibrilatör/OED gelince ritmi kontrol edin,

Şoklanabilir ritim ise 1 kez defibrile edin

Defibrilasyon sonrası ritmi kontrol etmeden hemen KPR’ye devam edin, 2 dakika/ 5 tur uygulayın

Şoklanabilir ritim değilse KPR’ye devam edin

Her 2 dakika/5 turda bir ritim ve nabız kontrolü yapın

Yardımcı sağlık ekibi gelene kadar devam edin

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 28: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Defibrilasyon

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 29: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Defibrilasyon

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 30: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Erişkin temel yaşam desteği algoritmasıYanıtsız hasta

Solunum yok ya da anormal (gasping)

112’yi ara Defibrilatör getir

İkinci bir kurtarıcı varsa arama ve getirme işini yapabilir

Nabız kontrolü yap (10 sn)

5‐6 sn’de bir 1 soluk verHer 2 dakikada bir nabız  

kontrolü yap

30 KOMPRESYON: 2 SOLUK olacak şekilde KPR’ye başla

OED/Defibrilatör gelince: Ritmi kontrol etŞoklanabilir ritim  mi?

1 şok verHemen KPR’ye başla, 5 tur/2 

dakikada bir ritmi ve nabzı kontrol et

KPR’ye devam et, 5 tur/2 dakika da bir ritmi ve nabzı kontrol et

Nabız var

Nabız yok

Şoklanabilir ritim değil

Şoklanabilir ritim

Etkili KPR için,• Dakikada 100 bası• Kompresyon derinliği en az 5 cm• Her kompresyon sonrası göğsün geri gevşemesine izin ver• Göğüs kompresyonlarına minimum ara ver• Aşırı ventilasyondan kaçın

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 31: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Erişkin temel yaşam desteği algoritmasıSağlık personeli olmayanlar için 

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr

Page 32: ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2012

Sonuçlar

ABC  CAB Derlenme pozisyonu 112 Kompresyon/ventilasyon oranı: 30:2,  5 tur = 2 dakika Dakikada en az 100 bası (Kaliteli KPR) Göğüs duvarı en az 5 cm çöktürülmeli (Kaliteli KPR) Sık ve aşırı ventilasyondan kaçın Defibrilatör/OED

A s i s t a n     O r y a n t a s y o n    E ğ i t i m i  ‐ 2011

Türkiye Acil Tıp Derneği

Asistan Oryantasyon Eğitimi

http://www.tatd.org.tr