국제정치학 방법론의 다원성s-space.snu.ac.kr/bitstream/10371/94978/1/00 서문.pdf ·...
16
5 서문 서문 국제정치학 방법론의 다원성 I 머리말 제 1차 세계대전 이후 독자적인 학문분과로 성립된 국제정치학은 그 역사가 거의 100년이 넘었지 만, 아직도 방법론에 대한 논란이 국제정치학계의 거의 모든 분야에서 치열하게 벌어지고 있다. 이 논쟁의 핵심에는 20세기 후반부터 학계의 주류로 군림해온 정량적 방법론의 성과와 한계를 어떻게 평가할 것인가라는 문제가 있다. 이 문제에 대해서는 크게 네 가지 입장들이 존재하고 있다고 할 수 있다. 첫 번째로 정량적 방법론을 더욱 엄밀하게 발전시키 려는 입장이 있다. 여기에는 다른 학문에서 발전된 다양한 통계분 석, 계량경제 학, 공식이 론, 게임이론 등을 적극적으로 수용하려는 노력들이 포함된다. 두 번째는 정량적 방법론의 한계를 비판하면 서 정성적 방법론을 대안으로 제시하는 것이다. 해석 학, 구성주 의, 세계정치20_5.indb 5 14. 5. 9. 오후 12:19
Transcript of 국제정치학 방법론의 다원성s-space.snu.ac.kr/bitstream/10371/94978/1/00 서문.pdf ·...
100 ,
.
20
.
.
.
, , ,
.
. , ,
20_5.indb 5 14. 5. 9. 12:19
6
, / ,
.
. ‘
’ .
‘ ’
21
.
.
.
, , ,
.
.
.
20_5.indb 6 14. 5. 9. 12:19
7
.
.
.
.
.
.
.
.
II
.
.
20_5.indb 7 14. 5. 9. 12:19
8
.
.
. “
.……
,
(Wilson
2013, 27-28).”
.
. “
.
.
”
. “
,
”
(Carlin 2013).
?
‘
’ ?
20_5.indb 8 14. 5. 9. 12:19
9
.
, . ‘
, ’
,
.
. ( )
() .
.
.
, “ .
(Kay
2014).”
,
.
.
. ,
20_5.indb 9 14. 5. 9. 12:19
10
. 16
. 16
,
. 17
(Oxford English Dictionary 2009).
.
4 “
” 5 “
”
( 1976, 356).
. (),
() () . ‘
, , ’(Comte
20_5.indb 10 14. 5. 9. 12:19
11
.
, ,
.
(Methodenstreit) .
.
.
.
“ ,
. (
1990[1959], 28).”
.
‘ ’
, (Gunnell
2006). 1950
“
(Barber 2006, 540).”
20_5.indb 11 14. 5. 9. 12:19
12
. 1960
(Amadae and Bueno de Mesquita 1999; Shepsle 2003; McLean
2009). 1990 2000
,
(Yanow and Schwartz-
Shae 2010).
.
.
(Knorr and Rosenau 1969).
.
, , “
”(Milner 1998, 760)
. “
”(Milner 1998, 759)
,
20_5.indb 12 14. 5. 9. 12:19
13
(Brown 2000) (Cohen 2008) ,
(Open Economy Politics)
.
III
1980
. , , ,
.
,
,
. .
. (causal
analysis) .
,
.
20_5.indb 13 14. 5. 9. 12:19
14
.
.
(Milja Kurki, 2008) .
(knowledge production)
.
( ?
?),
.
(Jackson 2011, 16).
‘’ .
‘ ’
. ,
.
“
” (Jackson 2011, 20-21).
‘ ’
20_5.indb 14 14. 5. 9. 12:19
15
. ,
‘’ ,
. 4
, (neopositivism),
(critical realism), (analyticism),
,
, ,
.
.
‘(cause)’
.
‘
[ ] ’
.
, (irregular or random)
‘ ’ .
,
, , , (reason),
.
16
.
(deepening) (broadening)
. (deepening),
‘
’ .
, , .
(broadening), (efficient causes)
,
, .
,
.
, , ,
.
20_5.indb 16 14. 5. 9. 12:19
17
.
.
.
, -,
, , ,
.
(embodimentalism) .
,
, ,
.
3 “ ()”
,
. 3
20_5.indb 17 14. 5. 9. 12:19
18
.
,
.
4 “ ()”
.
. IR
. /
“ ”
,
(FPA) .
,
. ‘’
,
, .
5 “ ()”
(Paul W. Schroeder)
50 . 1994
, 1763-
1848
20_5.indb 18 14. 5. 9. 12:19
19
,
.
.
.
, .
.
,
.
.
.
‘ ’
. .
(power)
.
(power)
20_5.indb 19 14. 5. 9. 12:20
20
.
.
20
.
.
.
, , ,
.
. , ,
20_5.indb 5 14. 5. 9. 12:19
6
, / ,
.
. ‘
’ .
‘ ’
21
.
.
.
, , ,
.
.
.
20_5.indb 6 14. 5. 9. 12:19
7
.
.
.
.
.
.
.
.
II
.
.
20_5.indb 7 14. 5. 9. 12:19
8
.
.
. “
.……
,
(Wilson
2013, 27-28).”
.
. “
.
.
”
. “
,
”
(Carlin 2013).
?
‘
’ ?
20_5.indb 8 14. 5. 9. 12:19
9
.
, . ‘
, ’
,
.
. ( )
() .
.
.
, “ .
(Kay
2014).”
,
.
.
. ,
20_5.indb 9 14. 5. 9. 12:19
10
. 16
. 16
,
. 17
(Oxford English Dictionary 2009).
.
4 “
” 5 “
”
( 1976, 356).
. (),
() () . ‘
, , ’(Comte
20_5.indb 10 14. 5. 9. 12:19
11
.
, ,
.
(Methodenstreit) .
.
.
.
“ ,
. (
1990[1959], 28).”
.
‘ ’
, (Gunnell
2006). 1950
“
(Barber 2006, 540).”
20_5.indb 11 14. 5. 9. 12:19
12
. 1960
(Amadae and Bueno de Mesquita 1999; Shepsle 2003; McLean
2009). 1990 2000
,
(Yanow and Schwartz-
Shae 2010).
.
.
(Knorr and Rosenau 1969).
.
, , “
”(Milner 1998, 760)
. “
”(Milner 1998, 759)
,
20_5.indb 12 14. 5. 9. 12:19
13
(Brown 2000) (Cohen 2008) ,
(Open Economy Politics)
.
III
1980
. , , ,
.
,
,
. .
. (causal
analysis) .
,
.
20_5.indb 13 14. 5. 9. 12:19
14
.
.
(Milja Kurki, 2008) .
(knowledge production)
.
( ?
?),
.
(Jackson 2011, 16).
‘’ .
‘ ’
. ,
.
“
” (Jackson 2011, 20-21).
‘ ’
20_5.indb 14 14. 5. 9. 12:19
15
. ,
‘’ ,
. 4
, (neopositivism),
(critical realism), (analyticism),
,
, ,
.
.
‘(cause)’
.
‘
[ ] ’
.
, (irregular or random)
‘ ’ .
,
, , , (reason),
.
16
.
(deepening) (broadening)
. (deepening),
‘
’ .
, , .
(broadening), (efficient causes)
,
, .
,
.
, , ,
.
20_5.indb 16 14. 5. 9. 12:19
17
.
.
.
, -,
, , ,
.
(embodimentalism) .
,
, ,
.
3 “ ()”
,
. 3
20_5.indb 17 14. 5. 9. 12:19
18
.
,
.
4 “ ()”
.
. IR
. /
“ ”
,
(FPA) .
,
. ‘’
,
, .
5 “ ()”
(Paul W. Schroeder)
50 . 1994
, 1763-
1848
20_5.indb 18 14. 5. 9. 12:19
19
,
.
.
.
, .
.
,
.
.
.
‘ ’
. .
(power)
.
(power)
20_5.indb 19 14. 5. 9. 12:20
20
.