Emzirmenin Yararları
description
Transcript of Emzirmenin Yararları
![Page 1: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/1.jpg)
Emzirmenin Yararları
Prof. Dr. Mustafa Bakır
Marmara Universitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
![Page 2: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/2.jpg)
Global enfeksiyöz mortalite nedenleri*Ö
lüm
(m
ilyon
)
< 5 yaş > 5 yaş
0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
Pnömoni AIDS İshal TB Sıtma Kızamık
3.5
2.7
2.2
1.7
1.10.9
500,000-600,000
RV’a bağlı
*WHO
![Page 3: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/3.jpg)
Bebek Ölümlerini Azaltır
• Yenidoğan sonrası bebek ölüm hızı:
– A.B.D.’de anne sütü alan bebeklerde
%21 azalmıştır1
• <1y ani bebek ölümlerini azaltır2
1Chen A, Pediatrics 20042AAP, Pediatrics 2005
![Page 4: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/4.jpg)
Kur’an-ı Kerim’de Emzirme:
• Emzirmenin tamamlanmasını isteyen kimse
için anneler çocuklarını iki tam yıl emzirirler...
(Bakara, 2/233)
• Biz insana ana babasına iyi davranmasını
emrettik. Zira annesi onu nice zahmetlerle
karnında taşımıştır. Sütten kesilmesi iki yıl
kadar sürer (Lokman, 14)
![Page 5: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/5.jpg)
Protein
ProteinProtein
SÜTLER ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR ?
ANNE SÜTÜ İNEK SÜTÜ KEÇİ SÜTÜ
Laktoz Laktoz Laktoz
Yağ Yağ Yağ
2
![Page 6: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/6.jpg)
Sütlerde Protein
Değişik memelilerin süt protein içerikleri
yavrularının büyüme hızına bağlı olarak değişir ;
• Keçi sütü : 5,5 mg/dl
• İnek sütü : 3,3 mg/dl
• İnsan sütü : 0,9 mg/dl
• Hayvan sütü insan sütünden daha fazla protein
içerir.
![Page 7: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/7.jpg)
• Hayvanlar insanlardan hızlı büyüdükleri için daha yüksek protein konsantrasyonu içeren sütlere ihtiyaçları vardır.
• Bir bebeğin tam olgunlaşmamış böbrekleri için ise, hayvan sütlerindeki proteinin fazlasını atmak zordur.
Süt Protein İhtiyacı: İnsanda Hayvanlara Göre Farklıdır
![Page 8: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/8.jpg)
DEĞİŞİK SÜTLER İÇİNDEKİ PROTEİN NİTELİKLERİ ARASINDAKİ FARK
İNSAN
İNEK SÜTÜ
WHEY PROTEİNLER
KESİLMİŞ SÜTÜN KATI
KISIMLARI
HAZMI KOLAY HAZMI GÜÇ
% 80 KAZEİN
% 35 KAZEİN
ANTİ İNFEKTİF
PROTEİNLER
3
![Page 9: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/9.jpg)
DEĞİŞİK SÜTLERDEKİ YAĞ FARKLARI
LipazLipaz
Temel yağ asidiTemel yağ asidi
İNSAN SÜTÜİNSAN SÜTÜ İNEK SÜTÜİNEK SÜTÜ
4
![Page 10: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/10.jpg)
• Anne sütünün yağ içeriği değişkendir. Sabahları en
düşük öğle vakti en yüksektir.
• Emzirmenin başlangıcında alınan sütte (ön süt) yağ
içeriği düşük su içeriği yüksektir.
• Bu sayede başlangıçta bebek susuzluğunu giderir.
• Emzirmenin ilerleyen evrelerinde yağ miktarı 3–5 kat
artarak bebeğe doygunluk hissi verir ve bebeğin memeyi
bırakmasını sağlar.
Anne Sütü İçeriği Bebeğin İhtiyacına Göre Ayarlanır
![Page 11: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/11.jpg)
DEĞİŞİK SÜTLERDEKİ VİTAMİN FARKLARI
İNSAN SÜTÜ İNEK SÜTÜ
B VİT
C VİT
A VİT
5
![Page 12: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/12.jpg)
SÜTTE DEMİR
İNSAN SÜTÜ50-70µG/100ml
İNEK SÜTÜ50-70µG/100ml
50
%
Emilen
10
6
![Page 13: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/13.jpg)
KolostrumÖzelliği
• Antikordan zengin
• Çok sayıda beyaz küre
• Barsak yumuşatıcı
• Büyüme faktörleri
• Vitamin-A’dan zengin
Önemi
• Enfeksiyon ve allerjiden korur
• Enfeskiyondan korur
• Mekonyumu temizler, sarılıktan korumaya yardım eder
• Barsak olgunlaşmasına yardım; allerjiyi ve intoleransı önleme,
• Kızamık ve ishal gibi hastalıkların şiddeti azalır, göz hastalıklarından bazılarını önler
WHO
![Page 14: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/14.jpg)
Hayatın 2. Yılında anne sütü
31% 38% 45%95%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Energy Protein Vitamin A Vitamin C
500 ml
anne
sütünün
Sağladığı
Günlük
Ihtiyaç
%
From: Breastfeeding counselling: A training course. Geneva, World Health Organization, 1993 (WHO/CDR/93.6).
![Page 15: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/15.jpg)
Anne Sütü Enfeksiyondan Korur
• Menenjit
• Kan akımı enfeksiyonu
• İshal
• Solunum yolu enfeksiyonları
• Bağırsak gangreni (NEK)
• Orta kulak iltihabı
• İdrar yolu enfeksiyonları
![Page 16: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/16.jpg)
0-2 ayda beslenme şeklinin ishal riski üzerine etkisiFilipinler
1.03.2
13.3
17.3
0
5
10
15
20
Sadece annesütü
Anne sütü+sÐvÐ Anne sütü+ekgÐda
Anne sütü yok
Adapted from: Popkin BM, Adair L, Akin JS, Black R, et al. Breastfeeding and diarrheal morbidity. Pediatrics, 1990, 86(6): 874-882.
![Page 17: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/17.jpg)
İlk 3 ay anne sütü ve mama ile beslenen bebeklerde ilk 1 yılda ishal sıklığı
19.5 19.122.3 22.4
3.6
7.1
12.9 11.9
0
5
10
15
20
25
0-13 14-26 27-39 40-52
Mama Anne sütü
Adapted from: Howie PW, Forsyth JS, Ogston SA, Clark A, Florey CV. Protective effect of breastfeeding against infection. Br Med J, 1990, 300: 11-15.
Transparency 2.17
![Page 18: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/18.jpg)
İlk 3 ayda anne sütü ve mama ile beslenen bebeklerde solunum yolu enfeksiyonu sıklığı,
İskoçya
38.9
47.1 45.5
54.1
23.1
36.242.4 40
0
10
20
30
40
50
60
0-13 14-26 27-39 40-52
Mama Anne sütüü
Adapted from: Howie PW, Forsyth JS, Ogston SA, Clark A, Florey CV. Protective effect of breastfeeding against infection. Br Med J, 1990, 300: 11-15.
![Page 19: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/19.jpg)
Orta kulak iltihabı sıklığı, İsveç
1
457
13
6
14
20
0
5
10
15
20
1-3 4-7 8-12
Aku
t o
rta
kula
k ilt
ihab
Ð
Anne sütü
Adapted from: Aniansson G, Alm B, Andersson B, Hakansson A et al. A prospective coherent study on breast-feeding and otitis media in Swedish infants. Pediat Infect Dis J, 1994, 13: 183-188.
![Page 20: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/20.jpg)
Yaşa ve anne sütü kategorisine göre ishal ve solunum yolu enfeksiyonundan göreceli ölüm riski
Latin Amerika
1 1
4.1
1
2.9
1
15.1
2.2
4
2.1
0
2
4
6
8
10
12
14
16
SYE 0-3 ay 4-11 ay
Sadece anne sütü
KÐsmen anne sütü
Anne sütü yok
Adapted from: Betran AP, de Onis M, Lauer JA, Villar J. Ecological study of effect of breast feeding on infant mortality in Latin America. BMJ, 2001, 323: 1-5.
![Page 21: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/21.jpg)
Anne Sütünün Riskini Azalttığı Diğer Hastalıklar
• Astım ve diğer allerjik hastalıklar
• Obezite
• Kolesterol yüksekliği
• Tip1 ve tip 2 diyabet
• Lösemi, lenfoma
AAP, Pediatrics 2005
![Page 22: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/22.jpg)
Anne sütü allerjik hastalık riskini azaltır, uzun süreli doğum kohortu
Besleme şekli Astım Atopik egzama
Allerjik rinit
En az 4 ay sadece anne sütü
%7.7 %24 %6.5
Daha kısa süre anne sütü
%12 %27 %9
Adapted from Kull I. et al. Breastfeeding and allergic diseases in infants - a prospective birth cohort study. Archives of Disease in Childhood 2002: 87:478-481.
![Page 23: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/23.jpg)
Anne sütü 5-6 yaş çocuklarda gelişen obezite sıklığını azaltır, Almanya
4.5
3.8
2.3
1.7
00.5
11.5
22.5
33.5
44.5
5
Annesütü ile besleme süresi (ay)
Pre
vala
ns
(%)
0 months2 ay3-5 ay6-12 ay> 12 ay
Adapted from: von Kries R, Koletzko B, Sauerwald T et al. Breast feeding and obesity: cross sectional study. BMJ, 1999, 319:147-150.
![Page 24: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/24.jpg)
Beslenme Türüne Göre IQ
AS mamadan 2 puan yüksek
3-7 yaş çocuklar
1982
AS mamadan12.9 puan yüksek9,5 y çocuklar1996
Kaynaklar:
•Fergusson DM et al. Soc SciMed 1982•Morrow-Tlucak M et al. SocSciMed 1988•Lucas A et al. Lancet 1992•Riva Eet al. Acta Paediatr 1996
AS mamadan8.3 puan yüksek7,5-8 y çocuklar1992AS mamadan
2.1 puan yüksek6 ay-2 yaş çocuklar1988
AS mamadan7.5 puan yüksek7.5-8 yaş çocuklar1992
![Page 25: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/25.jpg)
Anne sütü alma süresi ile genç erişkinlikte IQ skoru arasındaki ilişki
Danimarka
99.4
102.3
106
101.7
104
96
98
100
102
104
106
108
Emzirme süresi (ay)
< 1 ay2-3 ay4-6 ay7-9 ay> 9 ay
Adapted from: Mortensen EL, Michaelsen KF, Sanders SA, Reinisch JM. The association between duration of breastfeeding and adult intelligence. JAMA, 2002, 287: 2365-2371.
![Page 26: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/26.jpg)
Emzirmenin Anneye Yararı
• Annenin sağlığını korur
– Doğum sonrası rahim kanama riskini azaltır
– Rahimin doğum öncesi büyüklüğüne dönmesine yardım eder
– Meme ve yumurtalık kanseri riskini azaltır
• Yeni gebeliği geciktirir
• Annenin gebelik öncesi kilosuna dönmesine yardım eder
![Page 27: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/27.jpg)
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
Me
me
ka
ns
eri
gö
rec
eli
ris
ki
0 1 2 3 4 5 6
Adapted from: Beral V et al. (Collaborative group on hormonal factors in breast cancer). Breast cancer and breastfeeding: collaborative reanalysis of individual data from 47 epidemiological studies in 30 countries… Lancet 2002; 360: 187-95.
Meme kanseri ve emzirme: 30 ülkede 47 araştırmanın analizi
![Page 28: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/28.jpg)
EMZİRMENİN PSİKOLOJİK YARARLARI
DUYGUSAL BÜTÜNLEŞMEDUYGUSAL BÜTÜNLEŞME
ANNE VE ÇOCUK ARASINDA YAKIN SEVGİ DOLU İLİŞKİ SAĞLAR. (BONDİNG SÜRECİ ) ANNENİN DUYGUSAL AÇIDAN TATMİNİNİ SAĞLAR.
BEBEK DAHA AZ AĞLAR.
ANNE BEBEĞİNE DAHA SEVGİ DOLU DAVRANIR.
BEBEĞİ TERK ETME VEYA HIRPALAMA OLASILIĞI DAHA
DÜŞÜKTÜR.
![Page 29: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/29.jpg)
Emzirmenin Aile ve Topluma Yararı
• Daha iyi sağlıklı beslenme, iyilik hali
• Diğer kardeşlere daha çok zaman
• Ekonomik yarar
– Emzirme yapay beslenmeden daha ucuz
– Emzirme tıbbi harcamaları azaltır
• A.B.D.’de sağlık harcamamarını 3.6 M USD azaltabilir*
• Çevreyi korur
*Ball TM, Pediatrics 1999
![Page 30: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/30.jpg)
İlk 6 Ay Sadece Anne Sütü, Mümkünse en az 1 yıl
• Amerikan – Pediatri akademisi (AAP)
– Kadın-doğum koleji (ACOG)
– Aile hekimleri akademisi (AAFP)
– Emzirme tıbbı akademisi (AABA)
• Dünya sağlık örgütü (WHO)
• Birleşmiş milletler çocuk fonu (UNICEF)
• Başka birçok kuruluş
![Page 31: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/31.jpg)
TEŞEKKÜRLER
![Page 32: Emzirmenin Yararları](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061612/56814d47550346895dba6c55/html5/thumbnails/32.jpg)
Emzirilmemesi Önerilen Durumlar
• Galaktozemi
• Annede HIV infeksiyonu– Afrika’da HIV’den koruduğunu gösteren çalışmalar var
• Annede radyoaktif madde
• Annede kemoterapi
• Annede illegal ilaç alımı
• Memede herpes infeksiyonu
• CMV-pozitif annenin <1500g bebeği– Pastörizasyon bulaşolasılığını çok azaltır
• Alkol aldıktan sonraki 2 saat (hiç alınmamalı)