YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ

EMZİRME HAFTASI1-7 EKİM

Bu haftada anne sütünün ve emzirmenin önemi çeşitli etkinliklerle anlatılarak,

bebeklerimizin bu harika ve mucize besinden maksimum

ölçüde yararlanmaları gerekliliği vurgulanmaktadır.

GEBELERDE EMZİRME EĞİTİMİ

Hem. AYBEN KAHYAOĞLU

Gebeliğin 32. haftasından sonra her gebeye emzirme eğitimi

verilmelidir.

Anne adayına Göğüslerini anlatmakMeme dokusu yeni doğmuş bir bebeğin ihtiyacı olan anne sütünün üretilmesi ve salgılanması görevlerini mükemmel olarak yerine getirecek bir yapıya sahiptir.

Meme dokusu gebelik döneminde artan hormonların etkisiyle daha ilk haftalardan itibaren önemli değişikliklere uğrar ve 20. haftadan itibaren kolostrum adı verilen ilk süt, meme kanallarından salgılanmaya hazır hale gelir.

Anne adayına hormanal nedenlerle göğüsleri büyüyeceği için daha büyük sütyen kullanması tavsiye edilmelidir.

Anne adayına destek olmak(1)•Anne adayları hamileliğin ve çevresel faktörlerin birleşmesiyle yoğun bir stres altında olabilir ve bu karnındaki bebeğine de yansır.•Bu durumda biz hemşirelerin yapabileceği anne adayını rahatlatmak,•Moral vermek,•Çevresel etkenlere olan dikkatini en aza indirgemek olmalıdır.

Anne adayına destek olmak(2)

Anne sütü ile beslemenin kendi sağlığına ve bebeğin fiziksel ve beyinsel gelişimine olumlu etkileri annenin anlayabileceği bir dille anlatılmalıdır.

Anneye bebeği doğduğunda emzirmeye çabuk adaptasyonunu sağlamak için emzirme pozisyonları öğretilmelidir.

BEBEĞİNİ DOĞRU TUTMA POZİSYONLARI GÖSTERİLMELİDİR

DOĞRU OTURMA ŞEKLİ ANLATILMALI

Anne adayına hamileliğin 7.ayından sonra göğüslerine elleri ile masaj yaparak hem süt yapımının artırılabileceği, hem de meme çatlaklarının önceden önlenebileceği anlatılmalıdır. Meme başı etrafındaki derisinden salgılanan özel bir salgının meme başını çatlak oluşumundan koruyacağı, bu nedenle krem, sabunlu su ve karbonatlı su kullanılmaması gerektiği belirtilmelidir .

Bu işlemin banyo yaparken de tekrarlanabileceği açıklanmalıdır.

Bebeğini her istediğinde emzirmesi gerektiği anlatılmalıdır.

Meme başının bebeğin ağzına kahverengi bölgeyi de içine alacak şekilde tam olarak girmesi gerektiği anne adayına özellikle anlatılmalıdır.

NEDEN ANNE SÜTÜ

HEM. FATMA BUDAKKIRAN

Anne sütü, bebeğin ihtiyaç duyduğu besin maddelerini uygun miktar

ve kalitede içeren, ayrıca enfeksiyonlara karşı koruyucu

özellikleriolan tek fizyolojik bebek besinidir.

Anne sütü, insanoğlunun doğal bir besin kaynağıdır. Gebelikte yüksek düzeylere ulaşan östrojen, progesteron, prolaktin ve plasental laktojenik hormonların etkisiyle memeler büyüyerek fonksiyonel olurlar.

ANNE SÜTÜNÜN BESİN İÇERİĞİAnne sütünün en çarpıcı özelliği her annenin çocuğunun

durumuna ve yaşına uygun değişim göstermesidir. İlk 4-5 gün kolostrum denen süt salgılanır. Buna :” ağız sütü “ denilmektedir. Olgun süte göre daha kıvamlı, içerdiği B karoten nedeniyle daha sarımsı, yağ yönünden fakir, proteinden zengin,sodyum, potasyum, magnezyum ve kalsiyum gibi mineraller ile bebeği enfeksiyonlardan koruyan hücre ve antikorlar yönünden zengindir.

10-15 gün içinde olgun süt oluşur.

ANNE SÜTÜ

KOLOSTRUM (AĞIZ SÜTÜ)

İÇERİĞİ   ÖNEMİ

 ANTİKORDAN ZENGİN ENFEKSİYON VE

ALLERJİDEN KORUR

AKYUVARLAR ENFEKSİYONDAN KORUR

   

MÜSHİL ETKİSİ MEKONYUMU TEMİZLERSARILIĞIN ÖNLENMESİNİKOLAYLAŞTIRIR

BÜYÜME FAKTÖRLERİ   BARSAĞIN OLGUNLAŞMASINI    SAĞLAR

VİTAMİN A’DAN ZENGİN   ENFEKSİYONLARIN DAHA HAFİF GEÇİRİLMESİNİ SAĞLAR

    GÖZ HASTALIKLARINDAN KORUR

9

ANNE SÜTÜ

Anne sütü mikropsuzdur.

ANNE SÜTÜ VE EMZİRMENİN YARARLARI

HEM. AYŞE BUDAKKIRAN

Doğumdan sonraki ilk yarım saat bebeğin emmeyi öğrenmesi için iyi bir zamandır. Bebeğin arama ve emme refleksi bu dönemde çok kuvvetli olur. Doğumdan hemen sonrası annenin ruhsal yönden de en önemli zamanıdır.

Doğum sonu olabildiğince erken emzirme, anneyi bebeğe karşı daha sevecen ve bakıma hazır bir duruma getirir. Anne sütüne daha uzun süre devamını sağlar.

Emzirmeye başlamada birkaç saatlik bile olsa gecikme,başarısızlığı beraberinde getirebilir.

ANNE SÜTÜ

Doğumdan hemen sonra bebeğe “ağız sütü” mutlaka verilmelidir. Bu sütün miktarı azsa da içerdikleri bebeğin

gereksinimi olan her şeydir. Bu nedenle şekerli su, mama, inek sütü ya da başka bir besin verilmemelidir. Bu besinler bebekte

doygunluk hissi yaratmakta, bebeğin emme isteğini ve gücünü azaltarak, daha sonra bol anne sütü gelmesini önlemektedir.

BEBEK, DOĞUM SONU DÖNEMDE İSTEDİKÇE EMZİRİLMELİDİR.1.Sık emme, prolaktin (süt salgılatma hormonu) yapımını uyararak kısa sürede süt gelişine yardım eder.2.Süt bezlerinde, süt toplanmasına bağlı memelerin gergin olmasını engeller.

ANNE SÜTÜ

Anne sütü ile beslenen çocuklarda; 1.Solunum yolları enfeksiyonu

2.Kulak enfeksiyonu3.İdrar yolları enfeksiyonu 4.Mide bağırsak sistemi enfeksiyonları 5.Menenjit ve6-Üst solunum yolları enfeksiyonları çok az görülür.

ANNE SÜTÜ

ANNE İÇİN YARARLARI• Ucuzdur, hazırlama sorunu gerektirmez.• Anne ve bebeği arasındaki duygusal bağı güçlendirerek sevgi dolu bir ilişkiyi kolaylaştırır.• Doğum kontrol etkisi vardır.• ANNEDE;• Göğüs kanseri• Yumurtalık kanseri• Osteoporozis oluşum riskini azaltır. • Anemi oluşumunu engeller (Rahimin eski haline hızla geri dönmesini sağlayarak aşırı kan kaybından korur)

BEBEK İÇİN YARARLARI Her zaman sterildir, ısı derecesi idealdir. Sindirime yardımcı aktif enzimler (yağ sindirimi için lipaz) vardır. Enfeksiyonu önleyen bağışıklık sistemi maddelerini (IgA,IgG ve IgM)

hormonlar ve büyüme faktörlerini içerir. Çene ve diş gelişiminde olumlu rolü vardır.

Bazı müzmin hastalıkların oluşma riskini azaltır (Şeker hastalığı, aşırı şişmanlık, astım, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, damar sertliği, çölyak hastalığı gibi)

Alerjiye karşı koruyucudur ve bebeği pişikten korur.

Bebeğin ruhsal,bedensel ve zeka gelişimine yardımcı olur. Dikkat azlığı sendromu, ilgisizlik gibi olgularda anne sütü alımı önem kazanmaktadır. Anne sütü alanlar daha az ağlarlar. Kolik daha az görülür.

Anne sütü benim için en İDEAL besindir.

ÖNERİLER DOĞUMDAN SONRAKİ İLK 1/2 - 1 SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE

BAŞLANMALIDIR.

6 AYDAN İTİBAREN EK BESİNLERE BAŞLANMALIDIR. 2 YAŞINA KADAR EK BESİNLERLE BİRLİKTE EMZİRMEYE

DEVAM EDİLMELİDİR.

İLK 6 AYDA SADECE ANNE SÜTÜ VERİLMELİDİR.

16

●me

EMZİRME TEKNİKLERİ, SÜT SAĞMA VE SAKLAMA KOŞULLARI

Hem. Yağmur Hüseyinoğlu

Emzirme teknikleri

Bebek, ağzını iyice açarak ve dilini hareket ettirerek emer. Bebeği yavaşça memeye yaklaştırın, ağzını meme başına dokundurun.

Bekleyin!

Bebek iyice ağzını açsın sonra bebeği çabuk ve yumuşak bir şekilde memeye yerleştirin.

Emzirme başlangıcında anne meme ucunda ağrı hissedebilir. Ancak emzirme süresi boyunca acı ve ağrı devam ediyorsa bebek memeyi iyi kavramamıştır demektir.

Doğru olanı;

Meme olabildiğince bebeğin ağzını doldurmuş,Ağız tam açık,

Çene memeye dayanmış,Alt dudak dışa doğru kıvrılmış olmalıdır.

Emzirme meme boşalana kadar devam etmelidir.

Bebeğin Memeye Yerleştirilmesi

Eğer bebek daha emmek istiyorsa öteki memeye geçilebilir. Bebek bir memeyle beslenmiş ise daha sonraki emzirmeye diğer memeden başlanmalıdır. İki meme verilmiş ise bir sonraki öğüne son verilen

taraftan başlanmalıdır. Bunun sebebi; bebek emmeyi sürdürdükçe süt bileşeni değişir, yağ

miktarı artar. En fazla yağ içeren süt, emzirmenin sonunda salgılanan süttür. Buna “Son süt” denir.

Bebeğin hem “ön süte” hem de “son süte” ihtiyacı vardır. Son süt daha hafif ve sindirimi daha kolaydır.

Emzirmeye baslamadan once ellerinizi yıkayın.

Emzirirken sırtınızı dayayabileceginiz sekilde rahat oturun.

Emzirirken meme ucu ve etrafındaki kahverengi halkanın cocugun agzına tamamıyla kapatacak sekilde oturmasını

saglayın.

Emzirirken bebeginizin burun deliklerinin acık olmasına dikkat edin.

Her emzirme ogununden sonra bebeginizin gazını cıkartın.

Beslenme programını bebeginizin istegine gore duzenleyin. Bu istek genellikle 2-3 saat aralıklarla olabilir, bu aralıklara

uymaya calısın.

Meme baslarını gunde en az bir kez, ılık su ile silmelisiniz.

Emzirirken Bebeğimi Nasıl Tutmalıyım?

Bebeğinizi emzirmek için değişik şekillerde kucaklayabilirsiniz.Burada dikkat edeceğiniz durum bebeğin ağzı memeye yakın olmalı bebek memeye uzanmak için fazla çaba harcamamalı ve

bütün vücudu aynı düzlemde ve size dönük olmalıdır.

Bunlara dikkat ederseniz bebeğinizin memeyi tam ve doğru kavraması çok kolaylaşacaktır. Kolunuzu, dirseğinizi destek

yapabilir ve kendinizin ya da bebeğinizin yanlarına yastık yada minder koyabilirsiniz.

TUTUŞ POZİSYONLARI

Kucaklama: Pek çok anne için rahattırve en sık uygulanır. Kucakladığınız koltarafındaki memeyi emer

●

Ters Kucaklama : Prematüre yada

kavramada güçlük çeken bebekler için

uygundur. Emzirdiğiniz memenin tersi kolunuzla bebeği kavrayın diğer elinizle başa ya da memeye destek olun

Yatarak: Sezaryen doğum, problemlivajinal doğum sonrası yorgun anneyedinlenme ve emzirme sağlar. Bebeğin

yüzüve bedeni size dönük olmalıdır.

Koltuk Altı : İkizlerde, büyük göğüslü annelerde, düz-

çökük meme başı yada kavrama güçlüğünde uygundur. Emzireceğiniz göğsün olduğu koltuk altına doğru bebeğinizi uzatın

DOĞRU VE YANLIŞ EMZİRME TEKNİKLERİ

DOĞRU YANLIŞ

İKİZ BEBEK ANNELERİ İÇİN TEKNİKLER

DAHA ÇOK EMZİRME =DAHA ÇOK UYARI =DAHA ÇOK SÜT

Anne sütünün sağılmasını gerektiren durumlar nelerdir?Anne memesinin tıkanık veya şiş olmasıBebeğin düşük doğum ağırlıklı veya preterm olarak doğmasıBebeğin emmesinin zayıf olmasıBebeğin hastanede yatıyor olmasıAnnenin uzun süre dışarıda olmasıAnnenin işe başlamasıAnnenin meme başı problemlerinin olmasıMemede biriken sütün boşaltılmasıBebeğin memeyi reddetmesiAnnenin mutlak kullanması gereken ilaç süte geçip bebeğe zararlı olacaksaÇökük meme başının belirginleştirilmesiÇok dolu bir memeyi bebeğin daha kolay almasının sağlanması için ANNE SÜTÜ SAĞILIR.

MEMEDEN SÜT SAĞMA YÖNTEMLERİ

1-Elle sağma

2-El pompası ile sağma

3-Elektrikli pompa ile sağma

ELLE SÜT SAĞMAa. Başparmağı kahverengi bölgenin bir

tarafına, diğer parmakları öbür tarafına yerleştirip göğüs duvarına doğru içeri basınç yapınız.

b. Parmaklar meme başı ve kahverengi bölgenin arkasından basınç yapmalı.

c. Yanlardan da basınç yaparak tüm bölümleri boşaltınız.

EL POMPASI İLE SAĞMA NASIL YAPILMALI

1-Memeye yerleştirilecek kısım düz olarak ve meme ucu tam ortaya gelecek şekilde yerleştirilmelidir.

2-Piston ritmik ve yumuşak hareketlerle çekilmeli ve bırakılmalıdır.

ELEKTRİKLİ POMPA İLE SAĞMA NASIL YAPILMALI 1-Memeye yerleştirilecek kısım kahverengi kısım üzerine ve meme ucu tam ortaya gelecek şekilde yerleştirilmelidir.

2-Makinenin sağış gücü en düşükten başlayıp, ağrı olmayana kadar dereceli olarak yükseltilmelidir.

3-Elektrikli pompa ile iki meme aynı anda 15 dakika sürede sağılmalıdır.

Uygun koşullarda sağılan sütler süt saklama poşetlerine konularak kullanılmak üzere saklanabilir .

Sağılan sütler süt saklama poşetine konulduktan sonra üzerine tarih, saat, isim ve soy isim yazılarak saklanmalıdır.

Sağılan anne sütü

Oda ısısında 3 SAAT

Buzdolabında 3 GÜN

Derin dondurucuda 3 AY

saklanabilir.

SAKLANAN SÜTLERİN KULLANILMASI

Sağılan sütler buzluktan çıkarıldıktan sonra oda ısısında bekletilir. Daha sonra ılık su içinde ben-mari yöntemi ile ısıtılarak bebeğimize verilir. Çözünen sütler tekrar dondurulmaz. Isıtıcı yada mikrodalga üzerinde kaynatılmaz.

Anne sütü yeterlilik ölçüleri

● Günde 3-4 kez idrar çıkışı● Bebeğin en az haftada 150 gram, ayda

600 gram kilo alması● Doğum kilosuna 7-10. günde ulaşması

EMZİRME SIRASINDA YAŞANILAN GÜÇLÜKLER

Hem. NADİDE KAYA

HEM. NADİDE

ANNE GÖĞÜSLERİ İLE İLGİLİ SORUNLAR

Meme başı çatlakları ve yaraları En önemli sorunlardandır. Doğru pozisyonda, uygun sürede ve sıklıkta emzirenlerde görülmemektedir.

Gelişen çatlaklarda öncelikle göğüslere karbonat, yoğun kokulu kremler sürülmemelidir. Bu tür kremler anne

sütünün kendine has kokusunu yok ederler. Bebek bu kokuyu almalı ve emzirme işlemine aktif ve keyifli bir şekilde devam etmelidir. Çatlaklar oluşmuş ise anneye doğru emzirme tekniği anlatılmalıdır. Yoğun çatlaklarda

E vit (EVİCAP) kullanılmasını öneriyoruz.

Meme başının çökük, küçük ve içerde olması

Bu durumda bebek meme başını yeterince kavrayamadığı için etkili bir emzirme gerçekleşmez.

Böyle durumlarda önerimiz NİPPLETTE denilen medikal ürünler kullanılmasıdır.

Meme başı küçükse bir süre silikon meme uçları ile desteklenebilir.

SÜTÜM YETİYOR MU?Annelerin en çok merak ettiği konudur. Bu konuda

çevresindeki yakınları ile beraber bizler anneye destek olmalıyız. Sağlıklı , huzurlu olan bir annenin

sütü bebeğine ilk 6 ay tek başına yetecek düzeydedir. Bebeğinin günde 3-4 kez idrar

yapmasının bu dönemde anne sütünün yeterliliğinin en önemli ölçüsü olduğu anlatılmalıdır. Süt salgısının başlangıçta az olsa bile ağız sütünün

protein içeriğinin yüksek olmasından dolayı doyurucu olduğunu, sık emme ile anne sütünün miktarının artacağını annelere ayrıntılı bir şekilde

ifade etmek gerekir.

Anne sütü yetmeyen hiçbir sağlıklı anne yoktur, ama anne sütünün

yetmediğini düşünen binlerce anne vardır. İşte bu düşünceye sahip anneleri bilgilendirmek bizim

sorumluluğumuzdadır.

Ülkemizde 2002 yılında ilk altı ayda sadece anne sütü ile beslenme

oranı %30’larda iken 2009 yılında bu oran ancak %40’lara

yükselmiştir. Bizim SAĞLIK ÇALIŞANLARI olarak görevimiz bu oranı daha yukarılara çekmektir.

“Yeni doğmuş bebeğin sadece üç isteği vardır. Birincisi annesinin

kollarındaki sıcaklık; ikincisi göğüslerindeki anne sütü ve

üçüncüsü varlığını bilmedeki güven. Emzirme bu üçünü de karşılar.” Dr.

Grantly Dick-Read

İbni Sina diyor ki:

Ünlü eseri El-Kaânun fit-tıp (tıp kanunu) da bebeklerin mümkün olduğu kadar anne sütü ile beslenmeleri gerektiğini belirtmektedir.

Bugün tüm bilimsel çevrelerce bebek altı aylık olduktan sonra, ek besinler başlanarak emzirmeye bebek “iki yaşına

kadar” devam edilmesi önerilmektedir.

Bu durum, Kur’an-ı Kerim’de de belirtilmektedir. Bakara Suresi’nin 233. Ayeti’nde “… Anneler çocuklarını tam iki yıl

emzirirler ” ifadesi vardır.

SON SÖZSAĞLIK ÇALIŞANLARI OLARAK AMACIMIZ- Bebeklerimize İlk 6 ay sadece anne sütü vermek- 6. aydan sonra anne sütüne ilave olarak ek besinler başlamak; ancak yine de bebeklerimizin anne sütü ağırlıklı beslenmeye devam etmesini sağlamak,- Annelerin 2 yaşına kadar emzirmeye devam etmelerini teşvik ederek , çocuklarımızın anne sütünden en iyi şekilde faydalanmasını sağlamak

OLMALIDIR.

                     

ANNE SÜTÜ

Anneciğim 2 yıl boyunca emmek istiyorum.

ANNE SÜTÜ

Anneciğim bana yalancı emzik ve biberon vermediğin için teşekkür ederim.

Seni seviyorum anneciğim

ANNE SÜTÜ

Beni sütünle beslediğin için teşekkür ederim anneciğim.