M O N O G R A P H I A C O H T I W A K I O K U M S U E C 1 A E ,

CUJUS

PARTEM SECUNDAM

VENIA AMPL1SS. FACULT. PHILOSOPII. UPSALIENS.

PR AESID E

MAG. E L I A F R I E S ,ÖECON. PR A C T. PRO FESS. REG. ET O R D ., REGG. ORDD. D E STELLA POLARI ET DAN EBROG . E Q U IT E , ACAD. SUECAN. OCTODECIM V IRO, REG . SOC. SCIENT. UPS. A S E C R E T IS , REG G . ACADD. SCIENT. H O L M ., AGRICULT. H O L M ., SOC. MEDIC. S U E C ., SO C. SC . G O TH O B ., PHYSIOGR. LU N D . NEC NON IMPER. A CAD. SCIENT. PE T R O PO L . , CAES. AC. NATUR. C U R IO S., ACAD. A RT. ET SCIENT. AM ERICAN., REG. SOC. 6C IE N T . D A N IC ., GALL. L IL L ., REG. SOC. LINNAEAN. L O N D IN ., RO THOM A G., C A E N .; R EG . S O C . NATUR. SCRUT. BEROLINENS. , IIA L E N SIS , L IP S IE N S ., PA LA TIN .J

SO C. BOTAN. R A TISB O N ., LO N D IN EN S., EDINBURGENS. E T C . MEMBRO.

PRO GRÅDU PHILOSOPHICO

P . P .

JOHANNES FREDERICKS HAGSTRÖM,OSTROGOTHUS

IN AUDITOBIO GUSTAVIANO DIE XXI MAJI MDCCCLI

n . p . m . s.

EXCUDEBAT REG. AC AD . TTPOGRAPH.

De Huldaste Föräldrar

m ed sonlig

vördnad , kärlek och tacksamhet

af

JANNE.

THESER a f RESPONDENTEN.

1.Naturalhistorien är såsom bildningsmedel af största

v ig t , och bör tvifvelsutan mera än hittills varit händelsen ingå uti allmänna elementarundervisningen.

2 .

Naturalhistorien är det vigtigaste förberedande stu­dium för medicinen, för ett rafionelt jordbruk, samt för de flesta yrken och näringar.

3.En del af B otaniken, som hittills allt för myc­

ket förbisetts och betraktats såsom varande af föga vigt för landthushållningen är M yco/ogien, som dock förtjenar all uppmärksamhet äfven för den praktiska nyt­ta , som kan dragas af de till densamma hörande växtalster.

4.Alla svampar innehålla näringsämnen, oftast mera

än andra vegetabilier. D et g if t , som finnes hos några, hindrar ej heller dessas användning såsom födoämnen; och äfven om vi förbise de g iftiga , samt endast fästa vår uppmärksamhet vid de såsom oskadliga kända och flerestädes använda svamparne, så är dessas antal sa Stort, att genom dem kunna erhållas högst betydande för­rader till föda och underhåll under en stor del af året för landets befolkning.

5.Svampar kunna odlas lika väl som andra växter.

D e löna rikeligen den möda, som dervid nedlägges, samt lemna oss tillfälle att sje lfve producera flere läckerheter, fullt jemngoda med manga af dem, som införas från ut­landen.

17

cuni linea cornea (hym enophoro ) juxta lamellas. La­mellae emarginatae, subdistantes, latae, crispae, a Ibid o- fuligineae, ad lalera hyalinae.26. C. T a l u s . Epicr. p. 263.

In silvis mixtis pinetisque hinc inde , nullibi copiose. Admodum pulchella, sed C. turbinato val­de affinis species, coloribus potissimum distincta. Bul­bus parvus, subrotundus, marginatus, cui inseritur Stipes solidus, 3 unc. longus, | lin. crassus, aequa­lis, cylindricus (non ob liquus) , glabrescens, palle­scens. Pileus carnosus, vicinorum tenuior, aequalis, 2 — 3 unc. latus, convexo-planus, laevis, glaber, vi­scosus, lutescente-sordidus, expallens, margine suboli- vaceo lutescente. Caro aquosa ̂ sordide albido-pallida, maculis h y a lm is; et linea cornea ju x ta lamellas variegata. Lamellae emarginatae, subconfertae* p u l­chre stramineae 1. ochreo-pallidae, vix decolorantes.27. C. e l o t u s . Epicr. p. 264-.

Insignem speciem tantum in Smolandia occiden­tali v id i, ubi specimina solitarie occurrunt valde d i­versis locis, ut in ripis graminosis, in ericetis apri­cis, in fagetis <etc. Stipes curtus, firmus, fibrillosus, bulbo depresso» marginato (in terdum obsoleto) ex­cepto aequalis, nunc virens, nunc coerulescens et in­terdum acyaueus, pallescenti-albus. Pileus carnosus, disco compactus, obtusus, inaequalis et undulatus, etiam excentricus, laevis, glaber, lente viscidus, co­lore admodum peculiaris, disco fuligineo-olivaceo- fu lve llo alutaceo-expallenle; margine tenui, demum expanso et striatulo, obscuriori, melleo. Caro pallida. Lamellae subemarginatae, latae^ | unc. usque, sub­distantes e x olive/lo-pallido caesiove argillaceae 1. subcinnamomeae. Sapor non acris. — In forma fage- torum. Stipes elongatus, subtortus, bulbo globoso. Pileus melleo-fuligimeus, disco fulvo-alutaceo opaco.

2

18

Lamellae e purpurascenti-pallido olivellae. Ex his patet affinitatem adesse esse insignem cum Olivaceis et inter varias sectiones in medio positum esse.28. C. c l a u c o p u s . Icon. Nostra in Mas. Holm.!

Schaeff. t. 35.lnnnersa liujus copia in silvis, praecipue cam­

pestribus, autumno pluvioso luxuriat. Tam muta­bilis, tam variabilis, ut simplici descriptione vix absolvi potest. A ) praecocior ineunte Sept. lectus. Stipes solidus, validissimus, primo bulbiformis unc. 1.) marginato-bulbosus, fibrillosus, lanatus, prae­cipue apice, demum elongatus ( 3 unc .) , bulbo evane- scente, sed basis marginata! ultra unciam crassus, coerulescenti-pallidus; intus dilute coeruleus, basi lutescens. Pileus valde carnosus, primo infractus, dein explanatus inaequalis, subrepandus, viscidulus, raro laevis, vulgo lloccoso-squamosus, saepe circa marginem zona elevata obscura nigricante notatus, co­lore sordide luteo, alutaceo-fulvo 1. argillaceo, Caro compacta, alba. Lamellae rotundatae emarginataeque, confertae, in terdum crispae, coerulescentes, demum cinnamomeae.

Idem fungus seriori Octobri lectus faciem prae­bet longe aliam: Catervi maximi, robustissimi. Sti­pes subaequalis, basi marginatus, albus 1. lutescens, fibrillosus striatusque, apice nudus. Caro tam pilei quam stipitis lutescens, in hoc inferne obscure lutea. Pileus compactus, amplissimus, undulatus et tigrino- maculatus, oehracecus 1. fulvescens, junior regularis convexus, 3— 4 unc. latus, demum explanatus et de­pressus, spitharnaeus. Lamellae sinuatae cum denti­culo decurrente , ~ unc. latae, subconlertae, e caesio argillaceae subcinnamomeae. — Specimen pusillum, vetustum sistit Batsch. J . j3 .29. C. p a n s a . Epicr. p. 264. Ic. Nostra in Mus.

Holm.

19

In fagetis Sueciae meridionalis passim, at vulgo magna copia. Exstat prioris varietas simillima, a quo vero clare differt: stipite luteo (nuraquam coerule- scen te ), cortina Jlavescente , carne alba immutabili etc. Stipes curtus, validus, unciam et ultra crassus, at vix longior (etiam in sen il i!) , basi terrae immer­sus et marginatus, at non bulbosus, fibrillosus, lu­teus. Cortina marginalis, fugax, f la va . P ileus val­de carnosus, obtusissimus, semper unclulato-renandus, flexuosus, junior infractus, dein dilatatus, 3 unc. la­tus, vulgo squamulis gutta tus et subinde floccis ad- spersus, laete aurantio-fulvus (non expallens 1. deco­lo rans!) , viscidus, siccus nitens, disco vulgo obscu­riori; junior circa marginem flavotomentosus. Caro admodum dura, crassa, persistenter alba. Lamellae ro tundatae, confertae, tenues, integerrimae, cyaneae.30. C. c a l l o c h r o u s . Epicr. p. 26d.

Species genuina (vulgo enim nomen ferrago est) pulcherrim a, rara et in fagetis (Scania , Näset vid. Odensjö etc .) tantum obvia, a proximis clare diver­sa. Stipes solidus, firmus, at cu r tu s , 11— 2 unc. longus, marginato-bulbosus, bulbo admodum depres­so, ceterum aequalis, fibrillosus, lutescens, nunquam cyanescens. Cortina marginalis, fugax, lutea. Pileus compactus, convexus, dein planus, obtusus, viscidus, guttatus, glebis vulgo inquinatus, fulvus, circa mar­ginem luteus. Margo brevis, regulariter involutus, explicatus saepe flexuosus. Caro albissima. Lamel­lae ernarginatae, confertae, serratae, eleganter et ob­scure cyaneo-purpureae.31. C. c o e r u l e s c e n s . Epicr. 1. c. Icon. Schaejff.t.3 4 .

In ter muscos in pratis silvosis Smolandiae, V.Go-thiae etc. vulgatissima species; Upsaliae vero 11011 ob­via. Stipes solidus, a bulbo marginato sursum ae­qualiter attenuatus, 2 unc. longus, i unc. crassus (b u l­bus ultra uuc. crassus) firmus; primo fibrillosus,

20

amoene violaceus, dein nudus, expallens, albicans; bulbus per aetatem passim oblitteratus, subtus sem­per albus. Cortina librillosa, fugax. Pileus aequali­ter carnosus, convexus, demum planus, obtusus, re­gularis, 2 unc. et ultra latus, laevis, glabriusculus, at saepe fibrilloso-virgatus, viscidus, siccus nitens 1. opacus, sordide luteus, subargillaceus, sed variat fusco- lutescens etc. Caro violacea, exalbicans. Lamellae subadnatae, leviter rotundatae, tenues, admodum con­fertae, 2 lin. latae, primo pulchre et intense coeru­leae, dein purpurascentes, demum sordide cinnamo- meae. Nec lamellae tritae nec caro fracta umquaui mutabiles, purpurascentes, quo a sequente clare diifert.32. C. p u r p u r a s c e n s . Epicr. 1. c. lc. Nostra in M us.

J c . Sc. Holm. (Torma minor.) A. umbriuus. Pers.In pinetis montosis autumno pluvioso baud ra­

rus, lam ellis tactu mox decolorantibus et purpura- s c e n ti-m a c u la tis j a proximis (^praecipue C. glauco- podej mox distincta, sed maxime ceterum mutabilis. Forma primaria curta , robusta, valde compacta, suc­cosa, tactu coeruleo-purpurascens. Stipes solidus, crassus, bulbosus, totus libi iliosus, intense pallide coeruleus, tactus obscurior, bulbo submarginato. P i­leus carnosus, disco compactus, obtusus, repandus, varius, glutine denso colliuitus, sed siccus opacus,4 __5 une. latus, badius 1. spadiceo-dein fulvo-oliva-ceus, tigrinus, saepeque circa marginem, primo in­flexum, dein repandum depressus, zona elevata fusca notatus. Hanc zonam cum C. intracto et C. glauco- pede habet communem. Caro tota coerulea. Lamel­lae late emarginatae, 3 lin. et ultra latae, contertae, coerulescen li-argillaceae, dein cinnamomeae, tiitae violaceo-purpureae. Alia forma in fagetis densis; val­de grandis , subcaespitosa, stipite longiori subtorto , pileus undulatus, spithamam usque latus, e crustallino

21

argillaceus demumque e sporis oinnamomeus. Lranel- lae primo caesio-purpurascentes; reliqua ut supra.

* C. s u b p u r p u r a s c e n s . Epicr. 1. c.Itidem in pinetis siccioribus, priori adeo affinis,

u t pro ciutonoma specie non haberi potest; hactenus vero constans visus, plures licet colligat formas. Sti­pes demum cavus, subcyiindricus, basi marginato- bulbosus, 3 — 4 unc. longus, 4 U|ic. crassus, inferne fibrillosus, sursum nudus, glal>er, strialulus, dilute coerulescens 1. albicans. Pileus haud compactus, ob­tusus, demum valde dilatatus undulato-Uexuosus, vi­scosus, fulvo-fuligineus, expallens, obsolete fibrilloso- virgatus, submaculatus. Caro mollis, albida (^dilutic- sime coerulea) immutabilis. Lamellae nunc emargi- nalae, fere liberae, nunc decurrentes, e pallido ciinia- momeae, tritae purpurascentes.3d. C. ARQUATUS. Epici’. 1. C.

In silvaticis tam Smolandiae, quam Uplandiae obvius, sed sporadicus, habitu C. v a r ii j cujus colori­bus prorsus gaudet, sed bulbo non modo marginato, sed margine libero volvaceo ab omnibus faciie d i­stinctus; ceterum minor, regularis, mollis, at non succosus 1. coerulescens. Stipes solidus, aequalis.. 2 unc. longus, subfibrillosas, pallidus, apice intus ex- tusque obsolete modo coerulescens. Pileus aequaliter carnosus, tenuis, convexo-planus, regularis, obtusus, 2 unc. latus, laevis, glaberrimus, viscosus, siccus po­litus nitens, disco spadiceus, circa margines lutescens. Caro a lb a , lutescens. Lamellae subadnatae, confertae, purpurascentes, dein cinnamomeae, tritae immutabiles. 34. C. d i b a p h u s . C. luteopes. Secr. ?i. 2 0 0 . p . q52 !

Est ex elegantissimis, at apud nos in silvis Sca- niae ad Trollebolm tantum observatus. Odor sapor- <jue mites. Stipes marginato-bulbosus, farctus, 3 unc. longus, ir unc. crassus, fibrillosus, luteus, n itidus , apice purpurascens, intus flavescens. Pileus carno-

22

sus, e convexo planus, demum depressus, sub repan­dus, 3 — 4 unc. latus, viscosus, glaber, purpurascens, disco lutescente demumque lilacino-variegatus. Caro lu tea , instar var. C. corrosi sub pellicula linea violacea variegata. Lamellae adnalae, leviter rotundatae, sub- confertae, 3 lin. latae, integerrimae, purpurascenti- ferrugineae.35. C. t u r b i n a t u s . Epicr. p. 266. Ic. Bull. t. no.

Typicam hujus speciei .(apud Auctores collecti­vae^) formam tantum in fagelis legi; baec regularis y pileo hygrophano, lamellis isabelliuo-ferrugineis in ­tegerrimis j absque omni cyaneo purpureo ve colore ab allinibus distincta. Stipes bulbo globoso-depresso distincte marginato exceptus, ceterum aequalis, cylin- dricus, e fa rc to cavus j vulgo curtus ( 2 unc.) sed variat elonga tus, lutescens. Pileus carnosus, e con­vexo explanatus, obtusus, demum depressus, orbicu­laris, laevis, glaber, viscidus, sordide luteus 1. vi­rens , hygrophanus, siccus opacus. Caro mollis, alba. Lamellae atlenuato-adnatae, tenues, confertae, latae, integerrimae, primo pallide flavescentes, demum sub- ferrugineae.36. C. c o r r o s u s . Epicr. 1. c.

In ter folia pinea in silvis siecis, in Smolandia rarus; vulgo sepultus. Praecedente m inor, magis cur­tu s , at compactus. Stipes subcavus validus, 1— 2 unc. longus, \ — 1 unc. crassus, basi marginato-bulbo- sa excepta aequalis, albus > certinato-fibrillosus, P i­leus aequaliter et compacte carnosus, explanatus, um- bilicato-depressus, 3 unc. latus, argillaceo-ferrugina- scens, expallens; siccitate opacus, rivulosus, flocculo- sus; viscus enim admodum fugax est. Caro firma, alba; semel intus obtulit zonam violaceam. Lamellae emarginatae 1. rotundatae, confeidissimae, 2 lin. la­tae, jam prim itus obscure ferrugineae j acie inaequali

23

repando. In ter normalem legi porro specimen lamel­lis a lb id is , quod sterile videtur.37. C. f u l g e n s . Epicr. p. 267. Icon. Nostra in Mus.

Holm.Magna copia quotlannis ornat silvas abiegnas

Sueciae mediae; at in Smol. occid, non legi. Prae­cedentibus multo robustior, aureus, admodum spe­ciosus! Stipes solidus, curtus, supra bulbum depres­sum et oblique, primitusque acute, marginatum ae­qualis, luteus, e cortina lutea dense fibrillosa (jove udo viscida) lanuginosus, adultus ad 3 unc. elonga- lus. Pileus valde carnosus, convexo-planus, obtusus, 2 — 3 unc. latus, viscidus, subinde guttato-punctatus, demum sericeo-fibrillosus 1. squamulosus, saturate et persistenler aurantio-fulvus. Caro valde compacta, albo-lutea, demum spongiosa alutacea. Lamellae ema- ginatae, 3 lin. latae, subconfertae, integerrimae, pri­mo laete luteae, demum subdislantes, fulvae 1. ferru­gineae e sporis, quae etiam lanam stipitis lingunt. — Variat pileo squalido, fuscescenti-luteo.

° C. f u l m i n e u s . Icon. SchaeJJ. t. 2/f>In silvis frondosis raro; a priori constanter d i ­

versus, sed affinitas tanta, ut inter tot affines aptius videatur priori subjungi. Totus fungus robustus, d u ­rissimus. Bulbus valde depressus, marginatus, radi­cans, pileo juniori amplior. Stipes junior in bulbo inclusus, apparenter nullus, dein exsertus, sed vix ultra uncialis, cortina fibrillosa excepta glaber, ex tu s intusaue carnosus luteus. Pileus admodum carnosus, primo hemisphaericus bulbo applicatus, dein con­vexus, 3 unc. circiter latus, valde viscosus, fulvus, squamis densis irregularibus adglutinatis variegatus. Margo regularis, primo involutus. Caro pilei pallide lutescens, prope lamellas pileo concolor. Lamellae rotundatae, tenues, admodum confertae, aureo-luteae, demum fulvae. Bulbus et squamae in pileo non male

repraesentant volrani Amanitae e stirpe Ag. rube­scentis.37. b. C. e l e g a n t i o r . Ic. Nostra in Mus. Ac. Holm.

In silvis montanis abiegnis hanc speciem rarius legi; Upsaliensis (dep ic tus) a Smolandico infra de­scripto nonnihil differt. Stipes solidus, validus, marginato-bulbosus, 2 une. et ultra longus et unciam fere ( e t bulbus u ltra ) crassus, demum vero longior, fibrillosus, e velo copioso librilloso et a sporis demum tiucto. Pileus carnosus, convexo-planus, laevis, gla­ber, viscidus, 3 —4 unc. latus, fulvus, saepius guttato- maculatus, margine primitus infracto. Caro compa­c ta , flavescens. Lamellae sinuatae, tenues} confer­tae j serrulatae , 3 lin. latae, vitei linae demum oli- vascentes. Habitus prorsus C. m ultiform is coloribus et cortina praecipue distinctus.38. C. o r i c h a i .c e u s . Ic. Nostra in Mus. Ac. Holm.

Sero autumno rara haec species in pinetis cam­pestribus circa Upsaliain haud rarus; et duas formas e V.Gothia pictas misit Lindgren. Sii pes solidus, aequalis, sed bulbo marginato subvolvaceo exceptus, 3 unc. longus, | unc. crassus, admodum fibrillosus (fibrillis e glutine pilei defluente jove udo viscidis) luteo-virens 1. sordide luteo-pallescens. Caro tam sti­p itis , quam pilei alba, at in ambitu c itrina, demum tota virescentiflava. Pileus carnosus, convexus, mox explanatus, demum depressus, 3 unc. latus, pelliculoso- viscosus 1. glutinosus, disco squamaceo-maculato, nor­maliter sanguineo 1. hepatico-rufescente, margine live- scente, vel badio-fenugineus, circa marginem cinera- scenti-olivaceus. Lamellae ad natae, latae, confertae, e sulfureo virescentes. Coloribus obscuris, squalidis attamen variis ( in te rdum pileus olivaceus) facile d i­stincta species, C. fu lg e n ti affinis.39. C. r u f o o l i v a c e u s . Epicr. p. 268.

E s t nobis in ter species rariores, aliquoties in

25

fage tis Smolandiae obvia, pileo rufo lamellis que pure olivaceis facile distincta. Slatura fere C. glaucopo- dis j at C. scauro j ni fallor, proximus. Stipes soli­dus , aequalis, 3 unc. longus, subfibrillosus, e viridi lutescens, apice violaceus; bulbo reliquorum minus constanter marginato exceptus. Pileus carnosus, e convexo explanatus, 4 unc. latus, laevis, glaber; udus viscidus, rufus, siccus cruslallino-cinnamomeus expallens. Caro pallescens. Lamellae emarginalae, latae, multo minus confertae quam in C. scauro> pure olivaceae.40. C. p r a s i n u s . Epicr. p. 268. Ic. Sehaeff. t. 218 .

T antum in fagetis Smolandiae, Scaniae etc. ob­via species, at suis locis minime rara , licet vulgo sporadica species. Stipes solidus, cui tus, crassissimus, v irenti-pallidus, nec violascens, carne albo'virente. Cortina parca, albida l. pallide virens. Pileus com­pactus, convexo-planus, obtusissimus, regularis, vi­scidus, tigrinomaculatus j quasi squamosus, nuncaeru- gineus, nunc fulvofuligineus, margine regulariter in­voluto. Caro sordide alba. Lamellae emarginalae, non confertae, adultae potius distantes , subcrispae, luteo-olivaceue 1. subolivaceae, basi obscuriores cine- reo-olivaceae. Sapor mitis. H. i. J . scaurus. Obs. Myc. I I , quod nomen utroque juncto in S. M. ad sq. translatum.41. C. s c a u r u s . Epicr. p. 266.

Locis udis, subsphagnosis in pinetis montosis Smolandiae vulgatissimus, ceterisque longe praecocior, jam Julio obvius, at in Suecia media hactenus non vidi genuinum. Stipes solidus, per aetatem mollis et spongiosus, praecipue bulbus marginatus (sed in hac specie bulbus passim evanescit), sursum aequaliter attenuatus (h in c basi ultra unciam, apice vero 4 lin. crassus), fibrillosus striatusve e coeruleo 1. olivaceo albescens et in exoleto etiam lutescit. Cortina fibril-

26

losa, subvirens . Pileus carnosus , e convexo planus , senio et iam depressus , vulgo m i n o r , 2— 3 unc. ( r a ­ri ssime 4 ) latus, viscosus, g laber , l igr ino-maculatus , colore peculiari fulvo-fuligineo, sicci magis fui vente , margine tenui dem um striato. Caro tenuis , mollis. Lamellae at tenuato-adnexae, ro tunda tae , tenues , ad­modum confertae, 1— 2 lin. latae, ant ice latiores ( 3 l i n . ) , normal i t er purpurascent i-ol ivaceae , at var iant pu re olivaceae et fuligineae. O dor et sapor mitis. Lamell i s confertissimis et perangustis a omnibus vici­nis tu te di (Fert.

* C. fut.vofuligineus. ( P . ) F r . Nostra in M us. Ac,Holm.Locis s imil ibus in silvis ci rca Upsal iam raro.

Statura et coloribus in genere gaudet p r i o r i s , sed bu l ­bus oblongus vix marginatus et essentiali ter di ffert lamellis latioribus v i x confertis ( n u n c olivaceis, n u n c violaceis.) For te sequentis forma! In nul lo H y m en o m y ce tu m genere tant am vidi var ie tatem in diversis provinci is , quam in ter Cor t inar ios , quare saepe sibi invicem respondentes jungere coactus fu i , cum illos vivos simul comparare n o n l icuerit .42. C. h e r p e t i c u s . Epicr . p. 268.

In nemoribus frondosis ra r ior species v. c. ad V ård sät ra juxta Upsal iam; i tem in pinetis. Stipes p r imo cur tus , dein longior ( 2 — 3 unc. ) f unc. cras­sus, inaequalis, subto r tus , so lidus , f i rmus, sed in tus spongiosus et apice saepe cavus, fibri l losus, squal ide pal lens , vix umquam violascens; bulbo napiformi m ar­ginato. Caro stipit is sordida, p ilei junioris dilute violacea, adul ta sordide alba. Pileus carnosus , in ambi tu tenuis, conve xo-planus , obtusus , 1 | — 3 unc. latus, laevis, glaber, pa rum viscidus, primo olivaceus, dein disco expallens sordide alutaceus. Lamellae pa­r u m emarginatae , p r imo valde confertae e t obscure

27

violaceo-fuligineae, dein subcon fert ac, 2— 3 lin. latae, fuligineo-violaceae.

Obs. Antecedentes species e stirpe S c a u r o r u m

statura et habitu adeo conveniunt, ut ad species pau­ciores collecti vas reducere mallem. Sed hactenus fru- stranea fuerunt omnia pericula; singula forma suis locis fideliter red i t , habitu facilis recognitu absque transitu ad vicinos. Alia ratio in ter E l a s t i c o s ; ha­rum species inter se distinctissim ae , parum allines, at e characteribus longe difficilius determinantur.

D. E I a s t i c i stipite ebulbi rigido, cortina tenuis, infera.43. C. c u m a t i l i s . Icon. N ostra in Mus. Holm.

In dumetis mixtis (F ag i, Coryli) inque fagetis umbrosis, Smolandiae, serotinus. Speciosus, nobilis­simus, alii haud allinis. Forma primaria dumetorum, optime explicata: Stipes solidus 2.—3 unc. longus, | unc. crassus, sed varius et saepe curvatus, firmus, omnino cand idus, apice modo corlinalus, sed non pul­verulentus; velo u n iversa li, pelliculam pilei prae- bente, ad basin abrupto3 cuij membranae instar sepa­rabilis adglutinatae pileo concoloris, adnatum est. Variat nunc solitarius major, compactus, nunc sub- caespitosus, stipitibus aequalibus adscendentibus. P i­leus convexus, obtusus, haud depressus, saepe irre­gularis, 3 unc. latus, viscoso-pelliculosus, laevis, gla­b e r , amoenissime violaceus 1. purpureo-violaceus, qui color pendent a pellicula cum membrana abrupta, stipitis basin vaginante, contigua. Caro tam pilei, quam stipitis d u ra , candida, immutabilis. Lamellae attenuato-adnexae, fere liberae, confertae, angustae, vix 2 lin. latae, denticulo decurrente, apice aculae, e x albo argillaceae. — Ad fungum similem, sed car­ne molli etc. XJpsaliae semel lectum, icon in Mus. Holm, facta est.

Alia certe hujus speciei forma recedens et sero-

‘28

l in a , in fagetis vulgalior, d i f fe r t : stipite cavo, 2 — 3 lin. crasso, aequali 1. basi attenuato, flexuoso, fibroso- s triato , ceterum nudo et glabro» albo 1. lutescenti- maculato, ceterum absque vagina» coerulea ad basin, pileo unciali; sub pellicula coerulea translucet color albus, illaquc disparente j)ileus lutescenti-maculatus sericellusve. Lamellae e pallido ocbraceae, primitus acie serrulatae. Quamvis coloribus transitum praebere videatur ad C. croceo-coeruleum _, hic carne molli etc. vere diversa species.41. C. s e r a r i u s . Ic. Nostra in Mus. Holm.

Sp ecies in silvis mixtis ra ra , dubiae affinitatis, at difficilis determinatu, tam Uplandiae, quam Vestro- gothiae lecta. Stipes solidus, aequalis, 4 unc. longus, i unc. crassus, totus fibroso-mollis, nec cartilagineus, sed politus, nitidus, albus, apice nudus. Cortina infera, parum conspicua, alba. Pileus carnosus, e convexo explanatus, obtusus 1. late gibbus, 3— 4 unc. latus, viscidus, sed visco disparente opacus, laevis quidem et glaber, at facies saepe impolita quasi pruinato-sericea, incarnalo-alutaceus. Caro mollis, 3 lin. crassa, alba, linea hyalina prope lamellas. La­mellae arcuato-adlixae (sinuatae cum dente decurren- t e ) , confertae, latae, ex albo argillaceae. — Color pii ei mutabilis et hinc aegre agnoscitur.45. C. e m o l l i t u s . Epicr. p. 269.

In Quercetis, fagetis, pratis muscosis etc. Smo- landiae vulgata et protea species, a vicinis distin­ctissima, sapore a cri, carne mollissima n iv e a , sti­pite molli subcavo, pileo su bd iffo rm i, lamellis sub­distantibus, ceterum adeo mutabilis, ut in ter plures schedularum descriptiones duas, quasi extremas, pro­ponere necesse sil* A} Saepius caespitosus, sed etiam solitarius. Stipes medullatus, 11 unc. longus, | unc. crassus, a basi incrassata (v ix bulbosa) a ttenuatus, dein aequalis apiceve dilatatus, ob mollitiem subfra-

29

gilis, glaber, striatulus, candidus, saepius curvatus, difformis, subtortus etc. Cortina alba, fugax, e pi­lei margine pendula, librillis jove udo viscidis. P i­leus carnosus, mollis, 2 — 3 une. latus; vegetus vi­scosus, laevis, vix sensibile virgatus, subfulvus, sed siccus hygrophanus, ochraceo-lutescens, cuticula saepe rimose incisa, fibrillosa. Pileus primitus subglobo- sus, margine inflexo flexuoso, dein campanulato- convexus (disco truncato), demum magis explanatus, sed laxus, difformis etc. Lamellae ad variam pilei formam ad natae 1. emarginatae, subdistantes, primo angustae, adultae 1 unc. et ultra latae, fragiles, sem­per albae, adultae vero cinnamomeo-pulverulentae.

B. Major et magis regularis. Stipes itidem bre­vis, sed medulla laxa araneosa mox cavus, saepe com­pressus, inaequalis (a t 11011 bulbosus), fibriliosus, 2 unc. 1., \ — | unc. crassus, albolutesceus. Pileus pro ratione perlatus, 3— 4 unc., raro orbicularis, vulgo varie difformis, viscosus, ochreo-nitens, siccus ni­tens,, non expallens, sub lente libi i 1 loso-virgatus. Caro mollissima, in disco crassa, in ambitu tenuis, nivea. Lamellae adultae ochraceae, reliqua prioris, a quo specie certe non differt.46. C. c a u s t i c u s . Epicr. p. 270.

In pinetis montosis, locis humentibus, saepe co­piose, at pro C. armeniaco facile praelervisa species, ab eodem vero colore pallido j pileo viscoso, cortina tenui J'ugacij lamellis latioribus/ a C. emollito (v ix affini) stipite solido, rigido_, carne fu lv a etc. Odor fortis, sapor valde acris. Stipes solidus, firmus, ela- sticus, ex tus su bea rtilagi nens, basi incrassatus, 1— 2 unc. longus, siccus, glaber, albus, apice albo-pruino- sus. Cortina tenuissime fibrillosa, sicca, alba, fugax, nec in stipite cingulato-collapsa. Pileus carnosus, convexo-planus, obtusus, udus subtiliter punctatus, viscosus, 2 unc. latus, fulvus, siccus pallidus (a t

30

n u m q u a m rimose incisus. Caro tenuis, fu lv a . L a­mel lae emarginatae 1. ro tund atae , subdistantes, latae, ventricosae, p r im o albo-lutescen tes, de in subcinna- raomeae.47. G. c r i s t a l l i n u s . Tc. Nostra in Mus. Ac. Holm,

P r im o legi in ter folia fagine:a in Smolandia, adquam descriptio infra dat a ; n u p e r iu s in silvis mixt is Sueciae mediae , u n d e icon 1. c. Sapor valde acris. Stipes ca vu s j 3 unc. longus, 4 lin. crassus, aequa­lis 1. basi a t t enua tus , in nostris specc. non villosus ( u t in A. barbato Balsch, qui c e te ru m non videtur d if fer re) , fragilis j fibrillosus, pal lescens, s tramineo- albus. Pileus aequal iter carnosus , sed tenuis , expla­natus , 3 unc. la tus , g laber , viscosus, n i tens , disco aquose pallens , circa marginem targenteo-candicans _, splendens , siccus totus candicans. Lamellae emargi­natae , tenues, 3 lin. latae, confer tae , argillaceae.48. C. decoloratus. Ic. Nostra in Mus. Ac. Holm.

Species in silvis vulgata, sed p r o t e a , cujus 3— 4formas insignes, pr imo obtutu d is ce rn endas , habeo descriptas, quar tamque 1. c. d e p ic t a m , omnes vero notis essentialibus congruunt . T y p u s e fage tis: Ha­bi tus et statura prorsus C. tabu laris_, sed pileus viscosus, n u m q u am ser icel lo-velatus , stipes n u m q u a m squamosus etc. Stipes farctus , tenu is , subaequalis, basi leviter incrassatus , adscendens , fibrillosus, ar­gentatus j saepe cur va tus , 3 unc. longus , ± unc. 1. infra crassus, apice glaber nudus. Cortina infera , fibrillosa. Pileus tenuis , sed aequal iter carnosus, e campanulato convexus , obtusus, 2 — 4 unc. latus, mol­lis, glaber, a rg illa c e u sd isc o obscuriori ̂ vetustus corrugatus. Caro mollis, alba , aquosa , sapore levi­ter acri. Lamellae emarginatae, a d n a t a e l . d ec u r re n ­tes e situ var io , minus confertae, 3 lin. latae ( ca rne pilei lat iores) , e x argillaceo cimiamomeae. — In Betulet is; Bulbus p r im i tu s adest parvus sub ro tund us ,

31

sed mox evanescens, mollis, a quo stipes attenuatus, in terdum lutescens. Lamellae primitus caesio-albidae. Pileus paulo obscurior, siccus floccoso-squamosus 1. rivuloso-granulosus. In pinetis: minor et tenuior,pileus laevis, lamellae argillaceo-pallidae. — Forma picta , e Vestrogothia, betuletorum similis, sed pileus obscurior. — At singulas notare non licet.49. C. d e c o l o r a n s . Ic. Nostra in Mus. Holm.

In pinetis Sueciae mediae rarius. Hunc diu pro forma macilenta C. varii habui, a quo differt tan ­tum notis hujus gregis, nempe stipite tenuiori ebulbi polito glabro, pileo tenuiori, unicolori, luteo cortina- que subpersistente media. Stipes farctus, 2 — 3 unc. longus, 3— 4 liii. crassus, aequaliter attenuatus, can­didus, cortina excepta glaber. Pileus carnosus, e convexo explanatus, subgibbus, aequalis, laevis, gla­ber, viscosus, 1i — 21 unc. latus, totus per si stenter lu ­teus. Caro tenuis, f irm a , alba. Lamellae sinuato- adnexae, confertae, tenues, 3 lin. latae, e purpura- scente mox cinnamomeae; tritae nullo modo m u­tabiles.50. C. p o r p h y r o p u s . Alb. et Schw. p. 153. Epicr.

I. c. p. 271.In Smolandiae betuletis, praecipue vero fagetis,

locis l ium entibus, admodum frequens et copiosus. (Upsaliae nondum legi}- U t prior ad C. v a r iu m , hic ad C. purpurascentem accedit, quare diu conjun­ctos habui ( Obs. Myc. I I . p. yo hujus potissimum loci est}. Stipes farctus, demum cavus, subbulbosus aut potius a basi incrassata aequaliter attenuatus ( in - teiduu i aequalis}, 2 — 4 unc. longus, 3 li n. circiter crassus, fragilis, ejetus intusque violaceo-lilacinus, at mox expallens, immo albicans, at tactus iterum m ox lilacino-vio/afcens. Cortina infera, fibriilosa. Pileus carnosus, murgine admodum tenuis, convexo- planus, obtusus, — 3 unc. latus, laevis, innato-

32

virgatus, viscid us, livido-lla vescens argillaceusve, ta­ctu immutabilis. Caro tenuis, mollis, a lb ida , fracta mox lilacino-purpurascens. Lamellae rotundatae 1. emarginatae, subconfertae, ( in C. purpurasc. confer­tae ) , laliusculae ( 2 — 1 lin .) , e purpurascente aquose cinnamomeae, tactu iterum purpurascentes.50. b. C. c r o c e o c o e r u l e u s . S. M. I . p. 238 et vero-

simile P.In fagetis, C. cumatili praecocior, cui coloribus

prope accedit, at statura, carne aquosa molli etc. praecedentibus eximie respondet. Stipes c a v u s , 2 unc. longus, subaequalis (deorsum interdum attenua­tu s ) , 2 — 3 lin. crassns, laevis, glaber, nudus , f r a g i­lis j albidus. Cortina fibrillosa , fugax. Pileus car­nosus, at tenuis, e convexo p lanus , obtusus 1. gibbus, laevis, glaber, viscosus, uncialis 1. parum ultra , lilacinus 1. ili lute violaceus. Caro aquosa pallida > et reliquae partes tactae 1. fractae minime purpura - scentes. Lamellae attenuatae 1. late emarginatae, den­ticulo tenuissimo ilecurrente, planae, subdistantes, ex lilacino argillaceo-croceae. Sporae croceae, cin- narnomeae. Suspicor d g . croceocoeruleum P. hujus loci esse, quamvis inter Gynmopodes collocavit.51. C. c o r r u s c a n s . Epici', p. 271.

In dumetis nemorosis Smolandiae, admodum speciosus, at rarus. Stipes solidus, elasticus, 3 — 6 unc. longus, ± unc. crassus, aequalis3 apice dila­tatus, fibrilloso-striatus, candidus. Cortina librillosa albå, fugax. Pileus carnosus, mox explanatus, regu­laris, demum depressus, 4 unc. latus, laevis, glaber, viscidus, siccus nitens, lu teo -o ch ra ceu ssaepe fulvo- maculatus. Caro mollis, alba. Lamellae non sinua­tae j sed dente decurrentes, tenues, pro pilei latitu­dine valde angustae ( 1 — 2 lin. tantum la tae) , con­fertissimae, lineares, integerrimae, laete ochraceae. Odor et sapor nullus.