8/7/2019 Eli Kerim

1/5

Eli Kerim(Gyay, 22 Mart 1931 - Gyay, 30 Temmuz 1969)

Eli Kerimov, 22 Mart 1931'de Azerbaycan'nGyay ehrinde domutur. Babas Paa kkbir idarecidir. Orta renimini tamamladktanonra M.Elivev adna kurulmu olan Azerbaycan

Devlet ncesenet Enstits'nn Teatrnaslq Fa-kltesi'nde c yl sren bir renim grmtr19-19-1951). Sonra Moskova'da M.Qorki adna ku-ulmu Edebiyyat Ensts'ne kaydolmutur. Bu

okulu baaryla bitirmitir (1951-1955). alma ha-yatna "Azerbaycan" dergisinde edebi ii olarakbalam (1959), mrnn sonuna kadar da aynderginin edebi faaliyetinde Poeziya ubesinin reh-berliini yapmtr.

Edebi almalarna 1948 ylnda "AzerbaycanPioneri" gazetesinde yaynlad "Teze Mellim"

iiriyle balamtr. 1957 ylnda Moskova'da top-anan rencilerce dzenlenen VI. Umum DnyaFestival'nda "lk Simfoniya" adl piyesi dleayk grlmtr.

Daha Moskova'da renci iken kaleme alp ya-ynlad "ki Sevgi" ve "Qaytar Ana Borcunu"eserleri, edebiyat sahasna yeni bir kalemin im-zasn atyordu. Eli'nin 1950'li yllarda kaleme al-d "Da" iiri ise edebiyatn tabiat bilimleriylebtnletiini haber veren ilk ve kymetli bir eser-dir. "ebidliyin Zirvesi". "Fuzuli", "Babek'in Qol-ar", "Blbln Xafirine", "Habile", "Kre Ya

Yard" - bedii tahlillerle, psikolojik yorumlarla,ve dnce yumaklaryd rlm bu iirler; Azer-baycan Edebiyat'nda 1960l yllarn nde gelen

bedii rneklerindendir.Predmetli, assosiativ ferdi slup Eli'nin epik

tarzda yazd iirler iin de geerlidir. "lk Sim-foniya"dan sonra "nc Atl" da gereki birpsikolojiyle kaleme alnr. Eser; romantik Rus airiM.Y.Lermontov'a, onun Kafkasya seferine, Trkruhuna ve diline besledii byk sevgi zerine ku-rulur:

Bu dil - Temizlikde Uaq nefesi,Gzellik utanr bu ince dilden."Bir Ses Haqda Ballada", "O Mene Dand ki",

"Heykel ve Heykelin Qarda" piyesleri de hemekil-slup hem de dnce bakmndan 19601yllarn Azeri basnnda byk ilgiyle karlananeserlerdir. Eli mensur eserler de kaleme alm; "Mavi

Nemenin Sahillerinde" piyesini ve "Pilleler"romann manzum nesir tarzyla yazarak edebiyatnbu sahasna da mhrn vurmutur.

30 Temmuz 1996'da Bak'de vefat etmitir.Gyay'da topraa verilmitir.

Balca eserleri: ki Sevgi, B., 1960; HemieSeferde, B., 1963; Qzl Qanad, Bv 1965; QaytarAna Borcunu, Bv 1970; Seferden Sonra, B., 1972;Seilmi Eserleri (iki cilt), B., 1978; Qayt, B., 1983.

Kaynaka:1.Azerbaycan Sovet Edebiyyat Tarihi, Bak,

1988.2.Edebi Proses -1976, Bak, 1979.3.Poeziya ve nesr, Bak, 1982.4.Sosialist realizmi masir merhelede. Bak,

1987.

8/7/2019 Eli Kerim

2/5

RLER(Eli Kerim. Seilmi eserleri. 2 cildde. 1 ve II cildler. Bak, 1978.)

VESYYET

Yeri oldu-olmadhekim kigirdi xestenin qlna,

Nese pildad1

dostlarndanbirinin qulana -Onda hekim,Salam-el eykim!Hardan geldi xd

lm - bu qoca kftar2

,Yaman kemfrsetdir3.Grmr ki,Elimde ne qederiim var?Me kim inanmr ki,lecek...Ele men de...Anma lmOlanlarmnkederli tebessmyleglmseyende,Onlarn hele dnyantamam ya bilmemiGzleriyle baxanda,Onlarla bir oyanb da,bir oynayanda,her ide onlardangeri qalmayanda,Sadiq kpek kimigireni -xam yoxlaybQapmn yanndan

ayrlmayandanandm leceyime...Demedim he kime.Tabutuma olanlarmyaxn qoymayn!Tebessmlerini qoyarlar ora.Qoymaym onlarheyetden4 bir adam ara,Oyuncaqlarn/oyunlarn getiribqoyarlar tabutuma.

. frldad 2. elden dm 3. gaddar 4. piriz, hayat

Birden-bireqocal arlar.Mense aparramsize lazm olmayanneyim var,Amma qoyub-gediremnqsanlarm.Onlar narahat yaadarolanlarm.

TabutumaBir az kaz qoyun,bir dene de qelem.Hayf bu yadahe ne,he ne dememiem.Dostlarbire'r desinler.ndiimkan olsabir dene de malnaldrsnlar.e'rle mahnnn m'czesileAyrlmaaox deli bir midim var!lm ekmi olsazmesar bir keder,Evvelki tebessmmdnb bir qeder.Geceler,yazmaq,oxumaq eqi gelende

Paann,Azeri n,Orxann,Asn tebessmmdivar lampas kimiba stden canmn,igid olanmnPaamn,Azerimin,Orxanmn.

8/7/2019 Eli Kerim

3/5

FRAQMENTLER

Otuzdan ox yaamam...Gy ayda,Bakda, Moskvada,

Tiflisde.

Arabada, teyyarede,Gah qum ste,gah denizde.

Sevgi torannda1.

Mhazire2 salonunda.Sevgilimle bir-birimize deyeceyimiziki sz arasnda.Xeste olarkenhekimin mene etdiyi aresinde.Be'zen ba tutmayan se'riminDalm divarlarnn xerabesinde.Be'zen lm sznn polyar3 qnda.Be'zen gnlerimi bal-baina buraxbOnlarsz eylemiem.Sonra da gnlerin meni atbgetdiyinden gileylenmiem4.llerimin oxusu menimledir.Ailemin zvdr.Yoxlayanda bir-bir,Grrembe'zisindenGnler db.hara db?Ne vaxt db?Ki, onlar oxdan tb.Be'zisi toz olub ayaqlar altnda.Be'zisi hans maindasa5 yadmdan xbgedib.Be'zisi bir vaxt kenarndaYaadmz aynsuyunda axb gedib.Amma elesi de var ki,itmeyib,knlm incitmeyib.Ele saatim var ki, aa olubBir dost banda,

Her deqiqesi bir meyveye dnbGy budanda.Boynuna qol sahram saatiminOtururam mrmnBir parasnn klgesinde.Dzrk qzl yanaql deqiqeleri On drd gnlk ay-boqaba.Yeyirikirin-irin.Her il tekrar olacaqbu deqiqelerin.Herden dr deqiqeler budaqlardanyere bir-bir.Sahibini grb gelir, onlar nedir.Saatim var.Bir insan sevincindebir hissedir.Solmu bir tebessmnParltsn qaytarm6.O, lmemi. O, mr edir.Anlarm var:Leysan7 ya kimi yamKvrek8 bir insan qelbine;Bitirdiyi ieklermkafaldr mene.Olanlarma baxram:Boylu, buxunlug gnlerimdir.Nurlu, gecem, al seherimdir.e'rlerime baxram:Deme, lm gnlerimdir.Yamb deftere tklm gnlerimdir.

Otuzdan ox yaamam,Peiman deyilem.Geleceye baxram,Dayan!Gr ne deyirem.O, hele mrnden deyil,Dn axam-seherSen onu feth etmelisenSon zerresine qeder.

1. akam stnde 2. konuma salonu 3. kuzey kutbu 4. sylenmiim 5. arabadaysa 6. gtrm 7. bardaktan boanrcasna 8. gevrek-nazik 9. yakkl

8/7/2019 Eli Kerim

4/5

VAN-QOQUN GNE

rvinq Stounun "Heyat tenesi" eserini oxuyarken.

Seherden axamacanGezdi altnda gnn;Gnei grb,duyb.Frasnn gcylednyada baqa,yenibir gne almaq n.Yandrd varlngnein heruas;qarald bet-benizi.

Tkld dala-dalasinesine,bana,gnein al denizi.Qelbin odu bir yandan,gyn odu bir yandan;qorxmad,ekinmediVan-Qoq bu yanhayandan.Baxmayb qzmar1 gnnalovuna2,

kzne.Yd bir ucu gyde,bir ucu yerde olanqzlalanqabarm sinesine,reyine,gzne,yapdualardan,Gnei ekib-ekibyere salmaq istedi.Gnein qucandabir ebedi,

vefalsakin olmaq istedi.Ald,yand Van-Qoq.Bir ucu gzlerinde,Bir ucu gyde olan,Kainat dolduran,yangn erse dayaq,ualar efsanevi,grenler dndler:"Yazq bezib heyatdan,

z can

na zlm edir".1. kzgn 2. alevine 3. ok istekli 4. haykrla 5. uyanm

Birdenkd Van-Qoqunrenge heris3

alc gzlerinesanki qtbn zulmeti.Vurmudu mehebbetinAlovuyla onu gn,qovumudu Van-QoqaBir daha ayrlmamaquzaq olmamaq n.Van-Qoq sendirleyerekellerini uzatd

gnein gecesine,zulmetin gylerine.Gn tutub, oxamaq,saxlamaq arzusuyla.Ymld sonra gnnZulmet ucalndan.zne su sepdiler,snermi arzu suyla?Gne snermi suyla?Yaman yanrd Van-Qoq,reyi hay-harayla4.Bir gne alrdkksnde z boyda.Qarsm5 dodandanherden gz kimi denSznde sz boyda.Gece yaryd artq...Qurtarmd grler,xo sohbetler,gller.Tklrd Van-QoqunDodandan arabirXrda-xrda gneler: -

Niye batdn, ey gne?Odun var,In yox.Gel, gzme d menim,ey ars,derdi xo!Ey yangs vefal!Ey varlm!Ey canm!Ey sevimli dmanm!

8/7/2019 Eli Kerim

5/5

K SEVG

Gzel qz, sen saf susan1,

ki qelb arzususan.Mense seni seviremSusuzluun od vurub kz kimi yandrddodaq su seven kimi.O ise seni sevir,rahata barda qurub.Kabab2 stden serin su pis olmaz deyen kimi.Dan, ucalsn3 sesin,Qslmasn nefesin.Men ki seni sevirem,Bakdan, DakesendenGelen bir seda kimi,

Ses kimi,Qdret kimi.O ise seni sevirGizli deyil ki, sendenBir otaq kncndeki4 qemli skunet kimi.Bu men, bu o, bu da sen.De grek ne deyirsen!Amma yax fikir ver bu iki mehebbete.Daha he ne demirem:Nqte, nqle ve nqte.

Hesretin araya atd da, dere,

Snen iq oldun, batan ses oldun.Qayt, menim glm, qayt bu yere,Ey menim isteyim, ne gelmez oldun!

midler, arzular peren-perendir6,Qelbe tesellidir xatirelerim.Bir halm soru7, knlm dindir;Axamlar yadma dr seherim.

Qayt, menim glm, yerbeyer ele8

Derdli seherleri, geceleri sen.ab9 baqa yolla keirem ele,

Dz z qaydasnca keleri10 sen.

Qayt, yerine qoy Ay, Gnei, -Yene olduu tek grm hey ah.Qayt, gzm nuru, knlm atei,Qayt, sehmana11 sal bu kainat!

saf susun 2. kebap 3. ykselsin 4. kesindeki 5- 5. iln 6. param-parad

r 7. sor 8. yerli yerinde eyle 9. a

r

p 10. sokaklar

11.dzene koymak