Tula – isang uri ng panitikan na nagbibigay diin sa ritmo, mga tunog, paglalarawan at mga paraan ng pagbibigay ng kahulugan sa mga salita.

Samantalang ang ordinaryong pagsasalita at panulat ay inoorganisa sa mga pangungusap at mga talata, ang tula ay inoorganisa sa mga yunit na tinatawag na taludtod at saknong.

Elemento

•Sukat

•Saknong

•Tugma

•Kariktan

•talinhaga

SUKAT

Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig ay tumutukoy sa paraan ng pagbasa.

halimbawa:

isda – is da – ito ay may dalawang pantig

is da ko sa Ma ri ve les – 8 pantig

Mga uri ng sukat

1. Wawaluhin –

hal. Isda ko sa Mariveles -

Nasa loob ang kaliskis

Mga Elemento ng Tula

2. Lalabindalawahin – hal. Ang laki sa layaw karaniwa’y hubad Sa bait at muni, sa hatol ay salat

3. lalabing-animin –

hal. Sai-saring bungangkahoy, hinog na at matatamis Ang naroon sa loobang may bakod pa sa paligid

4. Lalabingwaluhin –

hal. Tumutubong mga palay,gulay at maraming mga bagay Naroon din sa loobang may bakod pang kahoy na malabay

Ang mga tulang mgay lalabingdalawa at labingwalo ay may Cesura o hati na nangangahulugang saglit na paghinto ng pagbasa o pagbigkas sa bawat ikaanim na pantig.

Halimbawa:

Ang taong magawi / sa ligaya’t aliw

Mahina ang puso’t / lubhang maramdamin

Tinanong ko siya / ng tungkol sa aking / mga

panaginip

Pagdaka’y tumugon / ang panaginip ko’y / Pag-ibig,

Pg-ibig!

Noong panahon ng Hapon, may tulang dinala rito ang mga Hapones. Ito ang tinatawag na Haiku, na may limang pantig lamang sa loob ng isang saknong at Tanaga na may pitong pantig sa loob ng isang saknong.

Saknong

Ang saknong ay isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya (taludtod).

2 linya - couplet 6 linya - sestet

3 linya - tercet 7 linya - septet

4 linya - quatrain 8 linya - octave

5 linya – quintet

Ang couplets, tercets at quatrains ang mada-

las na ginagamit sa mga tula.

TUGMA

Isa itong katangian ng tula na hindi angkin ng mga akda sa tuluyan. Sinasa -bing may tugma ang tula kapag ang huling pantig ng huling salita ng bawat taludtod ay magkakasintunog. Lubha itong nakaga- ganda sa pagbigkas ng tula. Ito ang nagbi-bigay sa tula ng angkin nitong himig o indayog.

MGA URI NG TUGMA

1. Tugma sa patinig

hal. Mahirap sumaya

Ang taong may sala

hal. Kapagka ang tao sa saya’y nagawi

Minsa’y nalilimot ang wastong ugali

Para masabing may tugma sa patinig,

dapat pare-pareho ang patinig sa loob

ng isang saknong o dalawang magkasu-

nod o salitan.

hal. a a a

a a i

a i a

a i i

2. Tugma sa katinig

a. unang lipon – b,k,d,g,p,s,t

hal. Malungkot balikan ang taong lumipas

Nang siya sa sinta ay kinapos-palad

b. ikalawang lipon – l,m,n,,ng,r,w,y

hal. Sapupo ang noo ng kaliwang kamay

Ni hindi matingnan ang sikat ng araw

KARIKATAN

Kailangang magtaglay ang tula ng

maririkit na salita upang masiyahan

ang mambabasa gayon din mapukaw

ang damdamin at kawilihan.

TALINHAGA

Magandang basahin ang tulang di

tiyakang tumutukoy sa bagay na bina-

banggit. Ito’y isang sangkap ng tula

Na may kinalaman sa natatagong kahulugan ng tula.

Binuo ni

ROSEMELYN T. RANCHES

Guro sa Filipino

Quezon City High School