El FilibusterismoKabanata 16 - 20

Talasalitaan: (1) Consulado - ukol sa gawain ng konsul

(2) Kopa - goblet (3) Bulalas - pahayag (4) Hierro galvanizado –

galvanized iron (5) Paghahamok – labanan/away (6) Pulseras - bracelet

Ang mga Kapighatian ng Isang IntsikKabanata 16

(3) Quiroga “Kayo’y napaparito hindi dahil sa akin, kundi dahil sa pagkain.”

(4) Simoun “Matutuhan ninyong pag-aralan

kung bakit ang ibang mga bansa ay umuunlad at tularan ninyong gawin ang kanilang ginagawa.”

(9) Simoun “At pagkatapos ay lakaring pawalang-bisa ang kautusan, at ipagbiling muli, na ibayo ang halaga..! Na iyan ang isang kalakal.”

Piling Pahayag

(11) Simoun“Upang maging masunurin ang isang bayan , ay walang ibang

paraang gaya ng duhagihin at ipakilala sa kanya ang sariling bayan.”

(14) Quiroga“Nginoo Simoun, akien lugi, akien magsak!”

(49) Kaibigan ng mga opisyal na nagsisiyasat “Gaya ng hayop na burro nasanay sa hindi

pagkain. Sa kasalukuyang labanan, ang lalong marami sa nasasawi sa atin ay sugat sa tampalakan. Inuulit ko ang sa burro, ginang, ang sa burro.”

(58) Ben Zayb “Ngunit, Padre, ang demonyo ay

hindi na kailangang pumarito, tayo-tayo lamang ay sukat na magkasala.”

Mahahalagang Pangyayari (1) Intsik na nanggaling Quiroga ay na

handa ng salu salo.

(12) Ang dalawang pangkat; Intsik at mga Indio at mestiso; nagpakiramdaman ay nagsimula na ang paghahamok.

(18) Sinabayan ng Intsik nang parang pagpapatibuwal ang salitang huapeya.

(21) Habang patuloy si Simoun sa pagpapatawa, nasumbat ng intsik kasabay ang pagtampal sa sarili na nalulugi na sya at bumabagsak.

(28) Nag iisip si Simoun at winikang siya na ang bahalang maningil sa mga pautang ng intsk sa mga opisyales at marinero.

(31) Lubusang pasasalamat ang binigay ng intsik kay simoun ngunit nalungkot ulit sa pag alala sa pulseras.

(67) Pumunta sila sa perya, nakipagsiksikan at nanood ng

mga esfinge, mga palabas o pagtatanghal at mga ulong nag-uusap.

Kabanta 17

Talasalitaan: (1) katog - tunog

(2) kutsero - ang nagkokontrol sa kabayo

(3) kinamumuhian - kinagagalitan

(4) kalantiriin - inisin

(5) liwasan - parke/plaza

Ang Perya sa Quiapo

Piling Pahayag(4) Padre Camorra"Kailan pa kaya ako magiging kura nito

sa quiapo?"

(10) Padre Camorra“At ang nobyo pala ay mag aaral na kagalit ko. Pasalamat siya at wala siya sa aming bayan."

(18) Padre Camorra "Aba, putris! Hindi mo ba nababasang ang pamagat ay LA FRENZA FILIPINO ? Iyang ipinamimirinsa ng matandang iyan ay tinatawag ditong pirinsa."

(20) Ben Zayb " Kahit sino ay makapag sasabi na

ang intsik na yan ay si Quiroga, ngunit kung titingnang mabuti ay nakahahawig ni Padre Irene.“

(23) Padre camorra "Napakakuripot ng Amerikano. Natatakot na pagbabayarin.“

(24) Ben Zayb "Hindi!, nangangambang baka maipit sya. Nahuhulaan niya marahil na ating hihiyain ang kanyang kababayang si Mr. Leeds, kaya't ayaw niyang makialam.”

(27) Ben zayb "Di bale, makikita ninyo na ito ay, pagkasira lamang sa paningin."

Mahahalagang Pangyayari Kasiyahan sa perya

Pagkabighani ni Padre Camora kay Paulita

Gomez

Biruan nila Padre Camorra, Ben Zayb at Padre Irene

Pag-uusap patungkol kay Simoun

Kabanata 18

Talasalitaan: (1) alpombrang - goma

(2) naglulunggati - napapaisip

(3) pulpito - tayuan ng nagsesermon

(4) katuturan - kahulugan

(5) saserdote - may mataas na antas ng

pamumuhay

(6) sinangkalang - inakusahan

Mga Kadayaan

Piling Pahayag (6) Ben Zayb

”yaman din lamang na tayu-tayo lang ang naririto at wala namang mga Indio na madaling lokohin, maaari ko bang ipakita ang mga kadayaan?”

(16) Padre Camorra ”Amoy simbahan!”

(18) Padre Irene ”Alalahanin mo, tao ka, na

ikaw ay abo!”

(22) Babae ”Ang mga prayle ay usyoso

rin naman, ayaw pa nilang malaman natin na sila ma’y nadaraya rin. Ano, ano ba ng prayle yung ulo?”

(34) Ulo ”Mamamatay, lapastangan

sa Diyos at maparatang. Isusuplong kita, mamamatay,

mamamatay!”

Mahahalagang Pangyayari Pagtatanghal ni Mr. Leeds.

Nais ipahiya ni Ben Zayb si Mr. Leeds.

Siniyasat ang mga kagamitan at pati ang kasuotan ni Mr. Leeds ni Ben Zayb.

Walang nakitang kadayaan si Ben Zayb sa halip sya ay napahiya

Pumasok si Mr. Leeds sa isang pinto at lumabas at bitbit ang isang kahong

kahoy.

Pinaliwanag ni Mr. Leeds ang laman ng kahon

siniyasat uulit ni Ben Zayb ang kahon ngunit wla rin siyang nakitang daya.

nagsimula nag palabas.

naggalawan ang mga tabing ng tanghalan.

may lumabas sa kahon

isang espinghe ang nagpakilala

ang espingheng si Imuthis ay nagkwento

punong puno ang luha ang mga mata ng espinghe

naniniwala ang mga manunuod na wlang daya ang palabas.

tahimik na tahimik ang tanghalan

isang halakhak na wari'y galing sa libingan ang bumasag sa katahimikan.

takot na takot si Pari Salvi.

hinimatay si Pari Salvi.

inakala ng mga babae na dapat din silang himatayin.

naging abo muli nag espinghe

nais ipagbawal ni Don Custodio ang natuwang palabas

bago lisanin ang pook, siniyasat muli ito ni Ben Zayb

kinabukasan sumulat si Ben Zayb ng isang lathala na tumutukoy sa karunungang itim, espiritu, at iba pa.

pinatigil ng gobernador eklesiyastiko ang palabas ngunit

nakaalis si Mr. Leeds at dinala sa hongkong ang kanyang lihim.

Kabanata 19

Talasalitaan:(1) Basar - almasen ng sari sari

(2) Libakin - pagtawanan

(3) Baro - damit

(4) Sulsi - tahi

(5) Pagdadaop - paghawak

(6) Procurador - administrador

(7) Arabal - pook

(8) Fenix - phoenix

Ang Mitsa

Piling Pahayag (3) Kabesang Andang

“Sige, Placido, ipakilala mo sa kanilang may karangalan ka, na ikaw ay nanggaling sa lalawigan ng mga matatapang! Gumanti ka! Gumanti ka!”

(9) Kabesang Andang “Kapag nagpari ang kanyang anak, ay hindi na niya pagbabayaran ang utang sa atin, at sino pa ang maniningil sa kanya pag nagkagayon?”

(11) Placido “Di na kakaunting tiis ang ginagawa ko, Inang. At hindi na ako makapagtitiis!”

(28) Simoun “Diyan lamang may kabuluhan niyan! Mabuti na ang lagay ng kabataan.”

(39) Simoun

“Ilang araw na lamang. Ang kasumpa-sumpang lungsod na ito ay puno ng pagmamataas at pagsasamantala sa mga mangmang at kapuspalad ay magliliyab na. Aagawin kita sa kamay ng bulag na pananalig. At sa mula sa iyong abo ay sisipot kang parang fenix. Ito’y bubuhay sa aking muli, at ang buwang iyan ay tatanglaw sa isang Pilipinas na malinis na sa nakaririmarim na kadumihan.”

(43) Placido “Hindi…hindi ako maaaring umurong, ang gawain ay malapit nang magtapos at

ang kanyang tagumpay ay siyang magbibigay ng katwiran sa akin. Kung

ako ay tumulad sa inyo ay marahil wala na rin ako. Sukat na ang mga

pangarap at mga maling bungang- Isip. Apoy at patalim sa bulok na kanser, parusa sa masasamang hilig, at saka na sirain ang masamang kasangkapan. Kung ako’y nakagawa ng masama, iyon ay dahil sa layuning mabuti, at ang mga layuning ito ang siyang

magliligtas sa aking mga kaparaanan.”

Mahahalagang Pangyayari (1-3) Ang galit na galit na paglalakad ni Placido galing sa klase ng Pisika

(7) Napagpasyahan ni Placido na sumulat sa kanyang ina na si

Kabesang Andang upang ibalita ang lahat ng nangyari at sabihing hindi na siya magpapatuloy sa pag- aaral

(8-14) Pag-uusap ni Placido at Kabesang Andang

(16-17) Tinungo niya ang daungan at nakakita ng bapor na patungo ng Hong Kong at napaisip na

….(16-17) pumunta doon magtanan, magpayaman upang bakahin ang

prayle at ang pag-iisip niyang ito ang gumising sa kanyang alaala ng isang kwento tungkol dito.

(21) Nakakilala ng isang mag-aalahas

si Placido sa San Fernando

(24-27) Inanyayahan ni Simoun si Placido sa Kalye Iris

(33) Ang pakikipag-usap ni Simoun sa guro at sa kastilang mukhang may sakit

(38-44) Nang makapag-isa si Simoun sa kanyang tahanan sa Escolta.

Kabanata 20

Talasalitaan:(1) auxiliary de fomento-

auxiliary building (2) buena tinta – good ink (3) previa censura –

censorship (4) higuera – fig tree (5) dalisay – wagas

Ang Nagpapalagay

Piling Pahayag (14) Ben Zayb

”Walang-wala, walang bagay na sadyang likas ang mga Indio,

alam ba ninyo? Minamahal ko sila ngunit walang dapat purihin sa kanila

sapagkat lalaki ang loob at magiging sawimpalad lamang.”

(17) Don Custodio ”Ang mga prayle ay kailangan,

sila’y isang masamang kinakailangan.”

(20) Don Custodio

”Kami’y mapagmalaki. Hindi kami katulad ng mga Ingles at Olandes na upang mapanatili sa pag-alinsunod ang mga bayan ay gumagamit ng pamalo. Ang mga ginagamit namin ay ang mapagbigay- buhay na tulong ng mga

prayle na higit sa pamalong Ingles.”

(23) Don Custodio

“Ang aking pasya ay yari na.”

Mahahalagang Pangyayari (3) Pagkatapos ng perya sa Quiapo

ay nagpatuloy si Don Custodio na pag-aralan ang mga kasulatan para makahanap ng panlutas pero walang nangyari. Habang siya’y nakaupo napag-isip-isip niya kung bakit siya ay pinili ni Padre Sibyla na tumapos ng suliraning napakahirap at kung bakit din pumayag ang kabilang pangkat.

(7) Naalala rin niya noon natutol siya sa isang serenata.

Ito ay ang pagbibigay-pugay ng ilan sa gobernador bago ito

umalis.

(9) Kayat nang dumaong siya sa Maynila, inakala niya na lahat ay may pagbabago. At ganon

nga ang nangyari, taglay ang lalong banal na adhikain.

(23-24) At kasabay ang salita na hindi ang eureka ngunit

ang nagsisimula kung saan natatapos ito. Paulit-ulit nitong sinasabi ang eureka, na humahangin sa hangin na parang masasayang hampas at nagtungo sa

kanyang hapag at nagsimulang sumulat.