EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

20
EKONOMİK ÖZGÜRLÜK Ekonomik Bağımsızlık Endeksi (Heritage Vakfı ve The Wall Street Journal) Bu endekste ekonomik bağımsızlık,mal ve hizmetlerin üretim, dağıtım, tüketim aşamalarında özgürlük ile mülkiyet sahipliği, işgücü, sermaye ve malların serbest dolaşımı, hükümet kısıtlamalarının olmaması olarak tanımlanmaktadır. http://www.heritage.org/index/ranking Yıl Puan Sıralamadaki Yer 2009 61.6 75 2010 63.8 73 2011 64.2 65 2012 62.5 71 2013 62.9 69 Ekonomik Özgürlük Endeksi (Fraser Vakfı)

description

EKONOMİK ÖZGÜRLÜK. Ekonomik Bağımsızlık Endeksi (Heritage Vakfı ve The Wall Street Journal) - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

Page 1: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

EKONOMİK ÖZGÜRLÜKEkonomik Bağımsızlık Endeksi

(Heritage Vakfı ve The Wall Street Journal)Bu endekste ekonomik bağımsızlık,mal ve hizmetlerin üretim, dağıtım, tüketim aşamalarında özgürlük ile mülkiyet sahipliği, işgücü, sermaye ve malların serbest dolaşımı, hükümet kısıtlamalarının olmaması olarak tanımlanmaktadır.http://www.heritage.org/index/ranking

Yıl Puan Sıralamadaki Yer

2009 61.6 75

2010 63.8 73

2011 64.2 65

2012 62.5 71

2013 62.9 69

Ekonomik Özgürlük Endeksi (Fraser Vakfı)

Page 2: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

Yıllar İGE Sıra Ülke Sayısı1980 0,474 57 951990 0,569 71 1192000 0,645 74 1312005 0,684 68 1392005 0,656 82 1692010 0,715 84 1692011 0,72 92 1872012 0,722 90 186

TÜRKİYE'NİN İGE GELİŞMELERİ (1980 - 2012)

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 3: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

ÇOK BOYUTLU YOKSULLUK ENDEKSİÇOK BOYUTLU YOKSULLUK ENDEKSİ(MULTIDIMENSIONAL POVERTY INDEX – MPI)(MULTIDIMENSIONAL POVERTY INDEX – MPI)

Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi, 2010 İnsani Gelişme Raporu için raporlarda önceden yer alan İnsani Yoksulluk Endeksi’ne yenilikçi bir alternatif olarak Oxford Üniversitesi Yoksulluk ve İnsani Gelişme Girişimi tarafından ve UNDP’nin desteğiyle geliştirilmiştir. Gelir düzeyine yer vermeyen bu endeks 3 boyutu ve 10 değişkeni kapsamaktadır. Endekste her boyut %33,3 ağırlığa sahiptir.

Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi, 2010 İnsani Gelişme Raporu için raporlarda önceden yer alan İnsani Yoksulluk Endeksi’ne yenilikçi bir alternatif olarak Oxford Üniversitesi Yoksulluk ve İnsani Gelişme Girişimi tarafından ve UNDP’nin desteğiyle geliştirilmiştir. Gelir düzeyine yer vermeyen bu endeks 3 boyutu ve 10 değişkeni kapsamaktadır. Endekste her boyut %33,3 ağırlığa sahiptir.

ÇOCU

K OKU

LLAŞ

MA YI

LI

OKUL

LAŞM

A YIL

I

BESL

ENME

ÇOCU

K ÖLÜ

M OR

ANI

ÇOK BOYUTLU YOKSULLUK ENDEKSİ

SAĞLI K EĞİ Tİ M YAŞAM STANDARTLARI

PİŞİ

RME Y

AKIT

I KAY

NAĞI

KULL

ANIM

I

TUVA

LET SU

ELEK

TRİK

YAŞA

M AL

ANI

VARL

IK SA

HİPL

İĞİ

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 4: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

ÜLKE MPI NÜFUS % ÜLKE MPI NÜFUS %Arjantin 0,011 2,9 Kırgızistan 0,019 4,9

Bangladeş 0,292 57,8 Macaristan 0,016 4,6Brezilya 0,011 2,7 Mali 0,558 86,6

Burkino Faso 0,535 84 Meksika 0,015 4Çin 0,056 12,5 Mısır 0,024 6

Ethopya 0,564 87,3 Moğolistan 0,065 15,8Fas 0,048 10,6 Nijer 0,642 92,4

Gambiya 0,324 60,4 Nijerya 0,31 54,1Guatemala 0,127 25,9 Pakistan 0,264 49,4

Güney Afrika 0,067 13,4 Somali 0,514 81,2Haiti 0,299 56,4 Sri Lanka 0,021 5,3

Hindistan 0,283 53,7 Tayland 0,006 1,6Honduras 0,159 32,5 Tunus 0,01 2,8Kazakistan 0,002 0,6 Türkiye 0,028 6,6

Kenya 0,229 47,6 Yemen 0,283 52,5

Kaynak : UNDP, Human Development Report 2013,(http:/ / hdr.undp.org/ en/ media/ HDR2013_ EN_ Statistics.pdf)

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 5: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

AZGELİŞMİŞLİK OLGUSUAZGELİŞMİŞLİK OLGUSU

Azgelişmişlik olgusunun kesin bir tanımı yapılamamakta, kalkınma ekonomisi literatüründe farklı tanımlar ile karşılaşılmaktadır. P.T.BAUER’e göre “eğer bir ülke teknolojinin ve bilimin meyvalarından geniş biçimde yararlanmıyorsa ve bu olanakları tarım sektöründen elde edemiyorsa, gıda maddeleri üretimi egemen ise ve imalat sanayiisi gelişmemiş ise azgelişmiş bir ülkedir.

Y.LACOSTE “İktisadi azgelişmişlik, sosyal ve ekonomik hareketsizliği, burjuvazinin yokluğu, askeri gücün yetersizliği, politik ve ekonomik bağımlılığı, ayrıcalıklı bir sınıfın oluşması, geleneksel yapıların dağılması, modern sektörün sınırlı kalması, ticaret hadlerinin aleyhte değişmesi ve hızlı nüfus artışını kapsayan komplike bir olgudur” demektedir.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - H.A.EGELİ - M.TUNÇ-B.KARŞIYAKALI

Page 6: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

KUZNETS’E GÖRE AZGELİŞMİŞLİĞİN AÇIKLANMASIKUZNETS’E GÖRE AZGELİŞMİŞLİĞİN AÇIKLANMASI

A) Ekonomik Kaynaklara göre azgelişmişlik

B) Uluslararası gelişme farklılıklarına göre azgelişmişlik

Dünya Bankasının sınıflamasına göre çeşitli sosyo-ekonomik göstergeler itibariyle ülkeler;

Düşük Gelirli Ekonomiler Orta Gelirli Ekonomiler

Alt Orta Gelir Grubundaki ÜlkelerÜst Orta Gelir Grubundaki Ülkeler

Yüksek Gelirli Ekonomiler olarak üçe ayrılmaktadır. Söz konusu sınıflamaya göre AGÜ düşük ve orta gelir grubundaki ülkelerdir.

C) Temel İhtiyaçlara göre azgelişmişlik

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - H.A.EGELİ - M.TUNÇ-B.KARŞIYAKALI

Page 7: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

AGÜ’LERİN EKONOMİK ÖZELLİKLERİAGÜ’LERİN EKONOMİK ÖZELLİKLERİ

Nüfusun büyük bir çoğunluğunun tarım sektöründe bulunması,Tarım sektörünün GSMH içindeki payının yüksekliği ,Tarım sektöründe yaygın gizli işsizlik ve verim düşüklüğü,Fert başına gelir düzeyinin düşüklüğü,Sermaye birikiminin yetersizliği ve düşük tasarruf düzeyi,Çarpan mekanizmasının işlememesi,Tarımsal mal ve hizmetlerin pazara çıkış oranının düşüklüğü (Öztüketimin yaygınlığı ve pazarlanabilir ürün miktarının azlığı),Kredi ve pazarlama mekanizmasındaki eksikler,Dış ticarete katılma oranının düşüklüğü ve toplam ihracatın önemli bir bölümü ilksel ürünlerden (tarım ürünleri ve hammadde) oluşması,Dış talep elastikiyetinin bir’den düşük olması,Tüketim deseninin zorunlu mallara yönelik olması,Dışa bağımlılık,Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının oluşu,Sermaye piyasasının gelişmemiş olması,Gelir dağılımındaki eşitsizlikler,İşgücünün sektörlerarası akışkanlığının olmaması,Organizasyon ve bilgi eksikliğinin ekonomiye hakim olması.

Page 8: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

ÜLKE TARIM SANAYİ HİZMETLER

Arjantin 10 63 27Avustralya 2 20 78Bangladeş 19 28 53

Belçika 1 22 77Bolivya 37 14 49Kongo 43 24 33

Ethopya 48 14 38Gana 30 19 51

Liberya 61 17 22Sierra Leone 49 21 30

Tanzanya 28 25 47Hindistan 19 26 55Almanya 1 28 71

İ talya 2 25 73İspanya 3 26 71

Türkiye 10 27 63ABD 1 20 79

İngiltere 1 22 77

Düşük Gelirli Ülkeler 25 25 50Orta Gelirli Ülkeler 10 35 55

Alt-Orta Gelir Grubundaki Ülkeler 17 31 52Üst-Orta Gelir Grubundaki Ülkeler 8 37 55

Yüksek Gelirli Ülkeler 1 24 75

SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE ULUSAL GELİRİN SEKTÖREL DAĞILIMI (% , 2010)

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B. KARŞIYAKALI

Page 9: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

ÜLKE 2004 2006 2008Kamboçya 72Arnavutluk 59 58 45Pakistan 43 43 45

Ermenistan 47 46 44Tayland 42 42 43

Fas 46 43 41Moğolistan 40 39 41Endonezya 43 42 40

Çin 47 43 40Mısır 32 31 32

Paraguay 33 31 27Sırbistan 24 21 25Türkiye 34 27 24Brezilya 21 19 17Meksika 16 14 13

Yunanistan 13 12 11İ rlanda 5 6 5Iceland 6 6 5

Macaristan 5 5 4İ talya 4 4 4

Avustralya 4 3 3Switzerland 4 4 3

Fransa 4 4 3Kanada 3 3 2Almanya 2 2 2

ABD 2 2 2İngiltere 1 1 1

TARIMSAL İSTİHDAM ORANI (2004 -2006, % )

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 10: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Tarım Sanayi Hizmetler Tarım Sanayi HizmetlerOrta Afrika 66,4 7,9 25,7 62 8,7 29,3Güney Asya 59,5 15,6 24,9 50,8 21 28,2

Güney Doğu Asya ve Okyanusya 49,6 16,4 34 41,5 19 39,5Doğu Asya 47,7 23,4 28,9 33,7 29,2 37,1

Kuzey Afrika 32,4 19,5 48,1 29,8 22,4 47,8Orta Doğu 22,4 24,3 53,3 16,4 26,4 57,2

Latin Amerika ve Karaipler 20,4 21,6 58 15,7 21,7 62,6Gelişmiş Ekonomiler 5,5 27,3 67,2 3,5 22,6 73,9

DÜNYA 40,5 20,4 39,1 33,5 22,5 44

20122000

BÖLGELERE GÖRE İSTİHDAMIN SEKTÖREL DAĞILIMI (% )

BÖLGELER

Page 11: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

AGÜ’LERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİAGÜ’LERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

Yüksek doğum oranı ve bunun sonucu olan hızlı nüfus artışı,Yüksek bağımlılık oranı,Çocuk işgücünün yaygınlığı,Yüksek ölüm oranı ve ortalama yaşam süresinin kısalığı,Yetersiz beslenme (düşük kalorili ve düşük proteinli beslenme),Sağlık altyapısının yetersizliği ve uygun olmayan çevre koşulları, Altyapısız kentleşme olgusu,Kırsal nüfusun kentsel nüfustan fazla olması.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B. KARŞIYAKALI

Page 12: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

AGÜ’İN KÜLTÜREL VE POLİTİK ÖZELLİKLERİAGÜ’İN KÜLTÜREL VE POLİTİK ÖZELLİKLERİ

Eğitim düzeyinin düşük olması ve okuma yazma bilmeyenlerin nüfus içinde önemli bir yer tutması,Toplumda kadının konumunun ikinci planda yer alması,Toplumda katmanlaşma olgusunun görülmemesi ve orta sınıfın yokluğu,Toplumsal davranışlarda ve ekonomik önceliklerde duygusallığın hakim olması,Geleneksel davranış biçimleri,Ekonomik ve politik belirsizlik ve yüksek risk ortamı,Biat kültürünün yaygınlığı ve liderlere koşulsuz bağlılık,Kararların merkeziyetçi zihniyete dayanması,Bürokrasinin varlığı ve yönetimdeki yetersizlikler,İktisadi faydaların dağıtımında öznelliğin ön planda tutulması,Kişisel yararların ön planda tutulması. (Gelişmiş ülkelerde ise toplum yararı göz önünde tutulmaktadır)Hukuk normlarının belirli bir kesim için benimsenmesi.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B. KARŞIYAKALI

Page 13: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

AGÜ’İN TEKNOLOJİK ÖZELLİKLERİAGÜ’İN TEKNOLOJİK ÖZELLİKLERİ

İlkel teknoloji kullanımı,Girişimci ve yönetici kadrolarının eksikliği,Küçük ölçekli işletmelerin ekonomiye hakim olması (Aile işletmelerinin yaygınlığı),İletişim ve ulaşım alt yapısındaki yetersizlikler.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B. KARŞIYAKALI

Page 14: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

AZGELİŞMİŞLİĞİN İKİLİ (DUAL) YAPISIAZGELİŞMİŞLİĞİN İKİLİ (DUAL) YAPISI

AGÜ’de modern ve geleneksel kesimin yan yana bulunması, ikili yapı özelliğidir.

Dualizm, sanayileşme sürecinde ortaya çıkan bir durumdur. Homojen toplumlarda dualizm yoktur.

Dualizm, kalkınmanın ve sanayileşmenin bir sonucudur.

Dualizm, sanayileşme sürecinde giderek önemini yitirir; ancak gelişmiş ülkelerde bile bölgesel dualizmler görülmektedir.

Dualizm, yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyal, teknik ve bölgesel boyutlu bir olgudur.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 15: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

HIGGINS ve PERROUX, dualizmin bir azgelişmişlik özelliği olduğunu vurgulayarak, sorunu ekonomik ve teknik kavramlarla açıklamaktadırlar.

P.GANNAGE, dualizmde gerek kesimler, bölgeler ve gerekse sosyal gruplar arasında büyük uçurumlar ve kesintilerin olduğunu belirtmektedir.

ECKAUS, dualist yapıyı üretim tekniklerinin farklılığı ile açıklamaktadır.

LEWIS, dualizmin yalnızca üretim yöntemlerinde değil; davranışlarda, yaşam anlayışında, ekonomik ve sosyal ilişkilerin ve temel önceliklerin farklılığında belirginleştiğini vurgulamaktadır.

DUALİZM AÇIKLAMALARI

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 16: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

Piyasa ekonomisi, Modern ve İleri

Teknoloji, Dışa dönük modern

toplum yapısı, Altyapı olanaklarından

büyük ölçüde yararlanma,

Hizmetler sektörü ile bütünleşmiş sanayi yapı,

Ekonomik tercih ve politik kararlarda ussallık ön planda,

Eğitim düzeyi yüksek, Başarıya göre

ödüllendirme, Risk üstlenen dinamik

toplumsal yapı

Piyasa ekonomisi, Modern ve İleri

Teknoloji, Dışa dönük modern

toplum yapısı, Altyapı olanaklarından

büyük ölçüde yararlanma,

Hizmetler sektörü ile bütünleşmiş sanayi yapı,

Ekonomik tercih ve politik kararlarda ussallık ön planda,

Eğitim düzeyi yüksek, Başarıya göre

ödüllendirme, Risk üstlenen dinamik

toplumsal yapı

Aile ekonomisi /Trampa ekonomisi,

İlkel Teknoloji, İçe Dönük Toplum

Yapısı, Altyapıdan yararlanma

olanakları kısıtlı, Hizmetler sektörü

olanaklarından yararlanamama,

Ekonomik tercih ve politik kararlarda duygusallık ön planda,

Eğitim düzeyi düşük, Statüye göre

ödüllendirme Girişimcilik yeteneği

sınırlı, Risk üstlenmeyen

toplumsal yapı.

Aile ekonomisi /Trampa ekonomisi,

İlkel Teknoloji, İçe Dönük Toplum

Yapısı, Altyapıdan yararlanma

olanakları kısıtlı, Hizmetler sektörü

olanaklarından yararlanamama,

Ekonomik tercih ve politik kararlarda duygusallık ön planda,

Eğitim düzeyi düşük, Statüye göre

ödüllendirme Girişimcilik yeteneği

sınırlı, Risk üstlenmeyen

toplumsal yapı.

YAPISAL DUALİZMYAPISAL DUALİZM

MODERN MODERN KESİM KESİM

GELENEKSEL GELENEKSEL KESİM KESİM

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI .

Page 17: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

MODERN KESİM MODERN KESİM

GELENEKSEL KESİM GELENEKSEL KESİM

Makine kullanımı yaygın değil,

İlkel teknoloji kullanımı, İçe dönük toplum yapısı, Üretici birimlerde kişisel

mülkiyet, Üretimde çok yetersiz,

ancak yaygın otofinansman,

İşletme ölçeği küçük, Sermaye birikimi

yetersiz, Emek verimliliği düşük, Girişimcilik yeteneği

sınırlı, Sayıca çok kısıtlı sanayi

işletmelerinin hemen tümü tüketim malı üreten alt sektörlerde bulunmakta.

Makine kullanımı yaygın değil,

İlkel teknoloji kullanımı, İçe dönük toplum yapısı, Üretici birimlerde kişisel

mülkiyet, Üretimde çok yetersiz,

ancak yaygın otofinansman,

İşletme ölçeği küçük, Sermaye birikimi

yetersiz, Emek verimliliği düşük, Girişimcilik yeteneği

sınırlı, Sayıca çok kısıtlı sanayi

işletmelerinin hemen tümü tüketim malı üreten alt sektörlerde bulunmakta.

Modern ve ileri teknoloji kullanımı,

Yeni teknolojilere çabuk ve kolay uyum,

Üretici birimlerde çok ortaklı şirket tipleri,

Hizmetler sektörü ile bütünleşmiş sanayi yapı,

Üretimin finansmanında sermaye piyasası araçlarından yararlanma,

Orta ve büyük ölçekli üretim,

Sermaye birikimi ve yatırım eğilimi yüksek,

Emek verimliliği yüksek.

Modern ve ileri teknoloji kullanımı,

Yeni teknolojilere çabuk ve kolay uyum,

Üretici birimlerde çok ortaklı şirket tipleri,

Hizmetler sektörü ile bütünleşmiş sanayi yapı,

Üretimin finansmanında sermaye piyasası araçlarından yararlanma,

Orta ve büyük ölçekli üretim,

Sermaye birikimi ve yatırım eğilimi yüksek,

Emek verimliliği yüksek.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

TEKNOLOJİK DUALİZMTEKNOLOJİK DUALİZM

Page 18: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

SOSYOLOJİK DUALİZMSOSYOLOJİK DUALİZM

MODERN KESİM

GELENEKSEL KESİM

Kadının toplumdaki yeri ikinci planda,

Kadın ekonomik ve politik kararlara katılamamakta,

Eğitim düzeyi düşük, Gelenekler, örf ve

adetlere aşırı bağlılık ve bunun belirlediği yaşam biçimi,

Determinist - kaderci davranış biçimlerin yaygınlığı (doğulu düşünce sistemi),

Çarpık kentleşme, Büyük aile özelliği -

büyük aile için üretim olgusu,

Lider kişi egemenliği, Sosyal akışkanlık

(dikey mobilite) yaygın değil.

Kadının toplumdaki yeri ön planda,

Kadın ekonomik ve politik kararlara katılmakta,

Eğitim düzeyi yüksek,

Sorunlara akılcı ve rasyonel yaklaşım,

Modern yaşam biçimi (batılı düşünce sistemi),

Toplu kentleşme ve kentsel yaşam biçimi,

Küçük veya çekirdek aile,

Sosyal akışkanlık yüksek.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 19: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

İktisatçılar için en tehlikeli dualizm türüdür. Bir ülkede kaynakların bölgesel dağılımındaki dengesizlikler ve bu dengesizliğin ortadan kaldırılamaması, bölgesel düalizm’e yol açmaktadır. Günümüzde bölgesel düalizm sadece AGÜ’lerin değil, aynı zamanda GÜ’lerin de önemli bir sorunudur. (FBDG’i yüksek İtalya, Fransa, İspanya, Yunanistan ve ABD’de bile bölgesel gelişmişlik farklılıkları henüz giderilememiştir).

Bölgesel dualizm giderilemediği sürece, politik ve sosyal bir huzursuzluk kaynağıdır. Bölgesel düalizm’in varlığında, DUYGUSAL DÜZEN ’i olumlu yönde geliştirmek zorlaşmaktadır. Duygusal düzen; devlet ile halk arasındaki uyumdur. Kaynakların bölgelerarası dağılımı düzeltilmedikçe bölge halkını kalkınma çabaları içerisine çekmek zorlaşır; hatta halk ile devlet arasındaki kalkınma projeleri açısından çıkar çatışmaları bile doğabilir. Bu çatışmaların giderilmesi eğitime ve kitle iletişim araçları yoluyla halkın bilgilendirilmesine bağlıdır. Bir toplumda duygusal düzen olumlu gelişiyorsa kalkınmanın sürekliliğini sağlamak o denli kolaylaşmaktadır.

BÖLGESEL DUALİZMBÖLGESEL DUALİZM

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI

Page 20: EKONOMİK ÖZGÜRLÜK

Bölgesel düalizmden kurtulmak için uygulanacak en önemli bölgesel iktisat politikaları, teşvik politikası, vergileme, hukuksal yapı değişiklikleri, eğitim vb. politikalardır. Verginin bölge bazında düzenlenmesi, kalkınmada öncelikli yörelere yatırımların teşvik edilmesi, girişimci ruhunun güçlendirilmesi, o bölgelerdeki işletmelerin işletme sermayesi sorunlarının çözümlenmesi gibi politikalar, bölgesel düalizm sorununun giderilmesinde etkindir.

Bölgesel düalizmden kurtulmanın bir yolu da gelişme kutuplarının oluşmasıdır. Bu kurama göre; gelişme önce merkezlerden başlatılmalı daha sonra bu gelişme çevreye yayılmalı ve merkez ile çevre arasındaki ilişkiler sağlanmalıdır. Önce merkezler gelişirken kaynaklarını çevreden elde etmektedirler. Merkezin gelişimiyle birlikte, çevrenin dışında da bir alt çevre oluşmaktadır. Ancak, merkez’in çevre ve alt-çevreyi sürekli sömürmemesi için dikkatli olunmalıdır. Kurama göre; birçok merkez belirlenip, birlikte gelişmeleri gerekmektedir. Bu merkezlerin seçiminde doğal kaynaklar, nüfus, girişimcilik potansiyeli ve altyapı olanaklarının göz önüne alınması gerekir.

Her hakkı saklıdır. İ.BARAY - - M.TUNÇ - B.KARŞIYAKALI