Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan DEPED COP · ) sa mga guro ng asignaturang Edukasyong...
Transcript of Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan DEPED COP · ) sa mga guro ng asignaturang Edukasyong...
DEPED COPY
i
Edukasyong Pantahananat
Pangkabuhayan
4
Patnubay ng Guro
Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected].
Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.
Kagawaran ng EdukasyonRepublika ng Pilipinas
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan – Ikaapat na BaitangPatnubay ng GuroUnang Edisyon 2015
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay ng isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kakatawan sa paghiling ng kaukulang pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
Tanging mga institusyon at kompanyang nakipagkontrata sa FILCOLS at yaong nakasaad lamang sa kasunduan, ang maaaring kumopya mula dito sa Patnubay ng Guro. Ang hindi nakipagkontrata sa FILCOLS ay dapat, kung ninanais makakopya, makipag-ugnay nang tuwiran sa mga tagapaglathala at sa mga may-akda.
Maaaring tumawag sa FILCOLS sa telepono blg. (02) 439-2204 o mag-email sa [email protected] ang mga may-akda at tagapaglathala.
Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhDDirektor IV: Marilyn D. Dimaano, EdD
Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal Group, Inc.Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072E-mail Address: [email protected]
Mga Bumuo ng Kagamitan ng Patnubay ng Guro
Mga Manunulat: Entrepreneur & ICT – Eden F. Samadan, Marlon L. Lalaguna, Virgilio L. Laggui, Marilou E. Marta R. Benisano; Home Economics – Dolores M. Lavilla, Imelda O. Garcia, Bernie C. Dispabiladera; Agriculture – Teresita B. Doblon, Ma. Shirley A. Macawile, Ernesto R. Abletes, Judy R. Rondina; Industrial Arts – Shiela Mae R. Roson, Roberto B. Torres, at Randy R. EmenMga Konsultant: Mona T. Sasing, Cherrypyn B. Barbacena, PhD, Anicia M. Lorica, at Werson R. De Asis, PhD
Mga Tagaguhit: Entrepreneur & ICT – Anife S. Angelo; Home Economics – Sharlyn P. Sanclaria; Agriculture – Mar G. Agustin; Industrial Arts – Jayson M. Gaduena, Fermin M. Fabella, at Eric C. De Guia Mga Tagatala: Erwin Karl I. Antido at Ron Ralph Kenneth L. OcampoMga Naglayout: Phoebe Kay B. Doñes, Paola Joy B. Doñes, at John Ralph G. SottoMga Tagapamahala: Glenda M. Granadozin, Rogelio O. Doñes, EdD, Marilette R. Almayda, PhD, at Marilyn D. Dimaano, EdD
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
iii
PAUNANG SALITA
Inihahandog itong Patnubay ng Guro (Teacher’s Guide) sa mga guro ng asignaturang Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan sa Ikaapat na Baitang alinsunod sa K to 12 Enhanced Basic Education Program.
Ang mga gawain sa kagamitang ito ay maingat na inihanda upang maging angkop sa edad, kultura, kakayahan, kasanayan, kaalaman, at interes ng iyong mga mag-aaral. Ito rin ang gagamitin mo upang iangkop ang mga aralin dito kung kinakailangan upang maging kaaya-aya sa mga mag-aaral ang mga gawain at pagsasanay sa mga inihandang aralin. Ang patnubay na ito ay magiging gabay mo sa buong taong pagtuturo ng Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan upang malinang nang lubos ang kakayahan sa iba’t ibang lawak ng asignatura. Magagamit mo ang mga ito nang wasto at angkop sa pang-araw-araw na pamumuhay. Gayundin mabisang magamit ng mga mag-aaral ang mga kakayanan sa paghahanapbuhay upang lalo nilang mahalin ang kahalagahan ng paggawa.
Ang mga gawain ng mga mag-aaral ay makikita sa Kagamitan ng Mag-aaral (KM) (Learner’s Material), kung saan nakasulat ang pagsasanay, gampanin, at gawaing isasagawa sa pag-aaral ng aralin. Magiging matagumpay sila sa paggamit nito sa pamamagitan ng iyong paggabay sa kanila.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
v
Aralin 3 Wastong Paraan sa Pag-aayos at Paglilinis sa Sarili 72Aralin 4 Pag-aalaga ng Sariling Kasuotan 74Aralin 5 Mga Kagamitan sa Pananahi sa Kamay 76Aralin 6 Pagsasaayos ng Sirang Kasuotan 78Aralin 7 Pag-aayos ng mga Kasuotan Batay sa Gamit at
Okasyon80
Aralin 8 Pagpapanatiling Maayos ang Sariling Tindig 81Aralin 9 Ang Mabuting Pag-uugali Bilang Kasapi ng Mag-anak 83Aralin 10 Pag-aalaga sa mga Matatanda at Iba Pang Kasapi ng
Pamilya86
Aralin 11 Pagtulong Nang May Pag-iingat at Paggalang 92Aralin 12 Pagtanggap ng Bisita sa Bahay 95Aralin 13 Mga Kagamitan sa Paglilinis ng Bahay 97Aralin 14 Wastong Paglilinis ng Tahanan 100Aralin 15 Wastong Paglilinis ng Bakuran 103Aralin 16 Pangkalusugan at Pangkaligtasang Gawi sa Paglilinis
ng Bahay at Bakuran107
Aralin 17 Kasiya-siyang Pagganap ng mga Gawaing Bahay 112Aralin 18 Paghahanda ng Masustansiyang Pagkain 114Aralin 19 Wastong Paggamit ng Kubyertos 120Aralin 20 Pagliligpit at Paghuhugas ng Pinagkainan 123
Yunit 2 Home Economics 67Aralin 1 Tungkulin Sa Sarili 68Aralin 2 Mga Kagamitan sa Paglilinis at Pag-aayos ng Sarili 70
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
ix
Repu
blic
of
the
Phili
ppin
es
Dep
artm
ent
of E
duca
tion
Dep
Ed C
ompl
ex, M
eral
co A
venu
e Pa
sig
City
D
ecem
ber
2013
K T
O 1
2 CU
RRIC
ULU
M G
UID
E
EDU
KAS
YON
G PA
NTA
HAN
AN A
T PA
NGK
ABU
HAY
AN (E
PP)
and
TECH
NO
LOGY
AN
D L
IVEL
IHO
OD
ED
UCA
TIO
N
(TLE
)
Grad
e 4
(G
rade
1 to
Gra
de 10
)
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
x
K to
12
BASI
C ED
UCAT
ION
CURR
ICUL
UM
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xi
K to
12
BASI
C ED
UCAT
ION
CURR
ICUL
UM
De
scrip
tion
of Fr
amew
ork
Tech
nolog
y an
d Liv
eliho
od E
duca
tion
enco
mpas
ses t
he fi
eld o
f Hom
e Ec
onom
ics (H
.E.);
Indu
strial
Arts
(IA)
; Agr
i-Fish
ery
Arts
(AFA
); an
d In
forma
tion,
Comm
unica
tion.
and
Tech
nolog
y (IC
T). T
he 24
TLE
cour
ses c
an b
e cate
goriz
ed u
nder
any o
f the
se fie
lds.
TLE
as a
cou
rse h
as tw
o str
eams—
the
TR-b
ased
TLE
and
the
Entre
pren
eur-b
ased
TLE—
and
ever
y sc
hool
has
a ch
oice
as to
whic
h str
eam
to o
ffer,
with
con
sider
ation
for
facult
y, fac
ilities
, and
reso
urce
s.
Both
stre
ams
are
bas
ed
on th
e Tr
aining
Reg
ulatio
ns, b
ut th
e En
trepr
eneu
r-bas
ed T
LE e
mbed
s en
trepr
eneu
rship
conc
epts
in th
e tea
ching
of t
he va
rious
subje
cts in
HE
, IA
, AFA
, and
IC
T.
TL
E is
gear
ed to
ward
s the
dev
elopm
ent o
f tec
hnolo
gical
profi
cienc
y an
d is
anch
ored
on
know
ledge
and
infor
matio
n, en
trepr
eneu
rial c
once
pts,
proc
ess
and
deliv
ery,
work
value
s, an
d life
skills
. This
mea
ns th
at th
e TLE
that
works
is o
ne w
hich
is bu
ilt on
adeq
uate
maste
ry of
know
ledge
and
infor
matio
n, sk
ills an
d pr
oces
ses,
and
the a
cquis
ition
of pr
oper
wor
k valu
es a
nd lif
e sk
ills. T
he T
LE th
at is
func
tiona
l is o
ne w
hich
equip
s stu
dent
s with
skills
for l
ifelon
g lea
rning
. TLE
that
is co
ncer
ned
only
with
mer
e de
finitio
n of
terms
is m
eanin
gless
and
shall
ow. T
LE th
at is
focus
ed o
n ma
stery
of sk
ills a
nd p
roce
sses
with
out r
ight w
ork v
alues
is a
nemi
c an
d da
nger
ous.
An e
ffecti
ve T
LE is
one
that
is fou
nded
on
the
cogn
itive,
beha
viora
l, or
psy
chom
otor
and
affe
ctive
dim
ensio
ns o
f hum
an d
evelo
pmen
t. Th
erefo
re te
achin
g TL
E me
ans t
each
ing fa
cts, c
once
pts,
skills
, and
va
lues i
n the
ir en
tirety
.
The d
iagra
m lik
ewise
show
s tha
t ent
repr
eneu
rial c
once
pts a
lso fo
rm p
art o
f the
foun
datio
n of
quali
ty TL
E. It
is ex
pecte
d th
at T
LE st
uden
ts, af
ter u
sing
the
Lear
ning
Modu
les
on E
ntre
pren
eursh
ip-ba
sed
TLE,
imbib
e th
e en
trepr
eneu
rial s
pirit
and
cons
eque
ntly
set u
p th
eir o
wn b
usine
sses
in th
e ar
eas
of Ag
ri-Fis
hery
Arts,
Indu
strial
Arts
, Hom
e Ec
onom
ics, a
nd In
forma
tion a
nd C
ommu
nicati
on T
echn
ology
.
TLE
by it
s natu
re is
dom
inant
ly a
skill
subje
ct; h
ence
the
teach
er m
ust e
ngag
e stu
dent
s in
an e
xper
ientia
l, co
ntex
tuali
zed,
and
auth
entic
teac
hing-
learn
ing p
roce
ss. I
t is a
su
bject
in wh
ich st
uden
ts lea
rn b
est b
y doin
g. It
is int
egra
tive i
n ap
proa
ch. F
or in
stanc
e, it
integ
rates
entre
pren
eursh
ip wi
th al
l the
area
s of T
LE. I
t int
egra
tes co
ncep
ts, sk
ills,
and v
alues
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xii
K to
12
BASI
C ED
UCAT
ION
CURR
ICUL
UM
I.
LEAR
NING
ARE
A ST
ANDA
RD
II.
KEY
STAG
E ST
ANDA
RDS
Grad
es 4–6
Gr
ades
7–1
0 Gr
ades
11–
12
The l
earn
er de
mons
trates
an un
derst
andin
g of t
he
basic
know
ledge
and s
kills
in en
trepr
eneu
rship
& IC
T, Ag
ricult
ure,
Home
Econ
omics
, and
Indu
strial
Arts
tow
ard th
e imp
rove
ment
of pe
rsona
l life,
fam
ily, a
nd
comm
unity
The l
earn
er de
mons
trates
an un
derst
andin
g of t
he
basic
conc
epts
of se
lected
TLE c
ourse
in H
ome
Econ
omics
, Ind
ustri
al Ar
ts, A
gricu
lture
and F
isher
y Arts
an
d ICT
comp
etenc
ies co
mmon
to T
LE co
urse
s suc
h as
use a
nd m
ainten
ance
of to
ols, o
bser
ving,
safet
y in t
he
workp
lace,
mens
urati
on an
d calc
ulatio
n, an
d int
erpr
eting
tech
nical
draw
ings;
and g
ains s
pecia
lized
know
ledge
and s
kills
in at
least
one T
LE th
at wo
uld
enab
le him
/her
to ob
tain N
C II.
The l
earn
er de
mons
trates
spec
ialize
d tec
hnica
l skil
ls th
at wo
uld en
able
him/h
er to
obtai
n NC
II.
The l
earn
er de
mons
trates
the k
nowl
edge
, skil
ls, va
lues,
and a
ttitu
des (
KSVA
) in T
echn
ology
and L
ivelih
ood E
duca
tion (
TLE)
, whic
h will
enab
le
him/h
er to
gain
emplo
ymen
t, be
come
an en
trepr
eneu
r, a m
iddle
level
manp
ower
and/
or pu
rsue h
igher
educ
ation
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xiii
K t
o 12
BA
SIC
ED
UC
ATI
ON
CU
RR
ICU
LUM
III.
G
RA
DE
LEV
EL S
TAN
DA
RD
S G
RA
DE
LEV
EL
LEV
EL S
TAN
DA
RD
S
4 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
basi
c kn
owle
dge,
ski
lls, a
nd v
alue
s in
agr
icul
ture
, ent
repr
eneu
rshi
p an
d IC
T, h
ome
econ
omic
s, a
nd in
dust
rial a
rts
that
can
hel
p im
prov
e se
lf an
d fa
mily
life
.
5 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
incr
ease
d kn
owle
dge,
ski
lls, a
nd v
alue
s in
ent
repr
eneu
rshi
p an
d IC
T, a
gric
ultu
re, h
ome
econ
omic
s, a
nd in
dust
rial a
rts
tow
ard
impr
ovin
g fa
mily
life
and
the
com
mun
ity.
6 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
enha
nced
and
exp
ande
d kn
owle
dge
in e
ntre
pren
eurs
hip
& I
CT, a
gric
ultu
re, h
ome
econ
omic
s, a
nd in
dust
rial a
rts
tow
ardt
he
impr
ovem
ent o
f the
fam
ily’s
eco
nom
ic li
fe a
nd t
heco
mm
unity
.
7 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
an u
nder
stan
ding
of b
asic
con
cept
s an
d un
derly
ing
prin
cipl
es in
dev
elop
ing
fund
amen
tal s
kills
in E
xplo
rato
ry T
echn
olog
y an
d Vo
catio
nal E
duca
tion
(EPP
/TLE
/TVE
).
8 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
an u
nder
stan
ding
of h
is/h
er P
erso
nal E
ntre
pren
euria
l Com
pete
ncie
s (P
ECs)
, the
env
ironm
ent a
nd m
arke
t, an
d pr
oces
s/pr
oduc
tion
and
deliv
ery
of th
e Te
chno
logy
& V
ocat
iona
l Edu
catio
n co
urse
in w
hich
he/
she
has
spec
ializ
ed.
9 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
an u
nder
stan
ding
of h
is/h
er P
erso
nal E
ntre
pren
euria
l Com
pete
ncie
s (P
ECs)
, the
env
ironm
ent a
nd m
arke
t, an
d pr
oces
s/pr
oduc
tion
and
deliv
ery
of th
e Te
chno
logy
& V
ocat
iona
l Edu
catio
n co
urse
in w
hich
he/
she
has
spec
ializ
ed.
10
The
lear
ner
dem
onst
rate
s an
und
erst
andi
ng o
f his
/her
Per
sona
l Ent
repr
eneu
rial C
ompe
tenc
ies
(PEC
s), t
he e
nviro
nmen
t and
mar
ket,
and
proc
ess/
prod
uctio
n an
d de
liver
y of
the
Tech
nolo
gy &
Voc
atio
nal E
duca
tion
cour
se in
whi
ch h
e/sh
e ha
s sp
ecia
lized
.
11
The
lear
ner
dem
onst
rate
s an
und
erst
andi
ng o
f the
prin
cipl
es in
pre
parin
g a
crea
tive
and
inno
vativ
e bu
sine
ss p
lan
as it
rel
ates
with
mar
ketin
g, o
pera
tions
an
d hu
man
res
ourc
e, a
nd s
impl
e ac
coun
ting
and
finan
cial
pla
ns to
det
erm
ine
the
feas
ibili
ty a
nd v
iabi
lity
of t
he b
usin
ess
of h
is/h
er te
chno
logy
and
Vo
catio
nal s
peci
aliz
atio
n.
12
The
lear
ner
dem
onst
rate
s an
und
erst
andi
ng o
f of t
he p
rinci
ples
in a
pply
ing
the
busi
ness
pla
n of
his
/her
cho
ice
base
d on
his
/her
T&
VE s
peci
aliz
atio
n.
IV
. TI
ME
ALL
OTM
ENT
G
rade
4
Gra
de 5
G
rade
6
Gra
de 7
G
rade
8
Gra
de 9
G
rade
10
Dai
ly
50m
ins
50m
ins
50m
ins
Wee
kly
4h
ours
4h
ours
4h
ours
4h
ours
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xiv
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
G
rad
e 4
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
Gra
de
4 –
IC
T a
nd
EN
TR
EP
RE
NE
UR
SH
IP
1.
En
trep
rene
ursh
ip
Ang
mag
-aar
al a
y…
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa k
onse
pto
ng
“ent
repr
eneu
rshi
p”
Ang
mag
-aar
al a
y…
na
ipal
iliw
anag
ang
mga
ba
taya
ng k
onse
pto
ng
pagn
eneg
osyo
1.1
naip
alili
wan
ag a
ng k
ahul
ugan
at
kaha
laga
han
ng “
entr
epre
neur
ship
” E
PP
4IE
-0
a-1
1.
2 na
tata
laka
y an
g m
ga k
atan
gian
ng
isan
g en
trep
rene
ur
EP
P4
IE-
0a-
2
1.3
natu
tuko
y an
g m
ga n
agin
g m
atag
umpa
y na
en
trep
rene
ur s
a pa
may
anan
, ba
nsa,
at
sa
iban
g ba
nsa
EP
P4
IE-
0b
-3
1.4
nata
tala
kay
ang
iba’
t-ib
ang
uri n
g ne
gosy
o E
PP
4IE
-0
b-4
2.
Li
gtas
at
resp
onsa
blen
g ga
mit
ng I
CT
naip
amam
alas
ang
ka
alam
an a
t ka
kaya
han
sa
pagg
amit
ng c
ompu
ter,
In
tern
et, at
em
ail s
a lig
tas
at r
espo
nsab
leng
pa
mam
araa
n
naka
gaga
mit
ng c
ompu
ter,
In
tern
et, at
em
ail s
a lig
tas
at r
espo
nsab
leng
pa
mam
araa
n
2.1
naip
alili
wan
ag a
ng m
ga p
anun
tuna
n sa
pa
ggam
it ng
com
pute
r, I
nter
net,
at
emai
l E
PP
4IE
-0
c-5
2.
2 na
tata
laka
y an
g m
ga p
anga
nib
na d
ulot
ng
mga
di-ka
nais
-nai
s na
mga
sof
twar
e (v
irus
at
mal
war
e), m
ga n
ilala
man
, at
mga
pag
-asa
l sa
Inte
rnet
EP
P4
IE -
0c-
6
2.3
naga
gam
it an
g co
mpu
ter,
Int
erne
t, a
t em
ail
sa li
gtas
at
resp
onsa
blen
g pa
mam
araa
n E
PP
4IE
-0d
- 7
3.
Pa
ngan
gala
p at
pag
sasa
ayos
ng
im
porm
asyo
ngga
mit
ang
ICT
naip
amam
alas
ang
ka
alam
an a
t ka
sana
yan
sa
com
pute
r at
Int
erne
t sa
pa
ngan
gala
p at
pa
gsas
aayo
s ng
im
porm
asyo
n
naka
gaga
mit
ng c
ompu
ter
at I
nter
net
sa
pang
anga
lap
at
pags
asaa
yos
ng
impo
rmas
yon
3.1.
na
ipal
iliw
anag
ang
kaa
lam
an s
a pa
ggam
it ng
co
mpu
ter
at I
nter
net
bila
ng m
apag
kuku
nan
ng ib
a’t
iban
g ur
i ng
impo
rmas
yon
EP
P4
IE-0
d-
8
3.2.
na
gaga
mit
ang
com
pute
r fil
e sy
stem
E
PP
4IE
-0
e-9
3.
3.
naga
gam
it an
g w
eb b
row
ser
at a
ng b
asic
fe
atur
es n
g is
ang
sear
ch e
ngin
e sa
pa
ngan
gala
p ng
impo
rmas
yon
EP
P4
IE-
0e-
10
3.4.
na
gaga
mit
ang
mga
web
site
sa
pang
anga
lap
ng im
porm
asyo
n E
PP
4IE
-0
f-1
1
3.5.
na
koko
pya
o na
da-d
ownl
oad
sa c
ompu
ter
ang
naka
lap
na im
porm
asyo
n m
ula
sa I
nter
net
EP
P4
IE-
0f-
12
4.
Pa
g-su
suri
ng
Impo
rmas
yon
naip
amam
alas
ang
ka
alam
an a
t ka
kaya
han
naka
gaga
wa
ng t
able
at
tsar
t ga
mit
ang
4.1
naka
gaga
wa
ng t
able
at
tsar
t ga
mit
ang
wor
d pr
oces
sing
E
PP
4IE
-0
g-1
3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xv
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
Gam
it a
ng I
CT
sa
pag
gam
it n
g
pro
duct
ivity
tool
s upan
g
mai
pak
ita
ang n
um
eric
al
at t
ekst
ual
na
impor
mas
yon s
a pam
amag
itan
ng m
ga
table
at
tsar
t
pro
duct
ivity
tool
s upan
g
mag
pak
ita
ng
impor
mas
yon
4.2
nak
agag
awa
ng t
able
at
tsar
t gam
it a
ng
elec
tron
ic s
pre
adsh
eet
tool
EP
P4
IE-
0g
-14
4.3
nak
akap
ag-s
ort
at f
ilter
ng im
por
mas
yon
gam
it a
ng e
lect
ronic
spre
adsh
eet
tool
E
PP
4IE
-0
h-1
5
5.
Kom
unik
asyo
n
at
kola
bor
asyo
n
gam
it a
ng I
CT
nai
pak
ikita
ang k
aala
man
at
kas
anay
an s
a pag
gam
it
ng
nak
agag
amit n
g e
mai
l
5.1.
nak
apag
pap
adal
a ng s
arili
ng e
mai
l E
PP
4IE
0
h-1
6
5.2.
nak
asas
agot
sa
emai
l ng ib
a E
PP
4IE
-0
h-1
7
5.3.
nak
apag
pap
adal
a ng e
mai
l na
may
kal
akip
na
dok
um
ento
o ib
a pan
g m
edia
file
E
PP
4IE
-0
i-1
8
6.
Pag
likha
ng
know
ledge
pro
duct
s
nai
pak
ikita
ang
kaal
aman
at
kaka
yahan
sa
pag
gam
it n
g
pro
duct
ivity
tool
s upan
g
lum
ikha
ng m
ga
know
ledge
pro
duct
nak
agag
amit n
g
pro
duct
ivity
tool
s sa
pag
gaw
a ng m
ga
kn
owle
dge
pro
duct
s
6.1.
nak
aguguhit g
amit a
ng d
raw
ing t
ool o
gra
phic
s so
ftw
are
EP
P4
IE -
0i-
19
6.
2.
nak
akap
ag-e
dit n
g p
hot
o gam
it a
ng b
asic
phot
o ed
itin
g t
ool
EP
P4
IE -
0i-
20
6.
3.
nak
agag
awa
ng d
okum
ento
na
may
pic
ture
gam
it a
ng w
ord p
roce
ssin
g t
ool o
des
ktop
publis
hin
g t
ool
EP
P4
IE -
0j-
21
6.4.
nak
agag
awa
ng m
aikl
ing r
epor
t na
may
ka
sam
ang m
ga
table
, ts
art,
at
phot
o o
dra
win
g g
amit a
ng ib
a’t
iban
g t
ools
na
nak
asan
ayan
EP
P4
IE -
0j-
22
Gra
de 4
– A
GR
ICU
LT
UR
E
1.
Pa
gtat
anim
ng
hala
man
g or
nam
enta
l
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa k
aala
man
at
kasa
naya
n sa
pag
tata
nim
ng
hal
aman
g or
nam
enta
l bi
lang
isan
g ga
wai
ng
pagk
akak
itaan
nais
asag
awa
ang
pagt
atan
im, pa
g-aa
ni, at
pa
gsas
apam
iliha
n ng
ha
lam
ang
orna
men
tal s
a m
asis
tem
ang
pam
amar
aan
1.1
nais
asag
awa
ang
mga
kas
anay
an a
t ka
alam
an
sa p
agta
tani
m n
g ha
lam
ang
orna
men
tal b
ilang
is
ang
pagk
akak
itaan
g ga
wai
n
EP
P4
AG
-0a-
1
1.2
nata
tala
kay
ang
paki
naba
ng s
a pa
gtat
anim
ng
hala
man
g or
nam
enta
l, pa
ra s
a pa
mily
a at
sa
pam
ayan
an
EP
P4
AG
-0a-
2
1.3
naga
gam
it an
g te
knol
ohiy
a/In
tern
et s
a pa
gsag
awa
ng s
urve
y at
iba
pang
pan
anal
iksi
k ng
was
to a
t m
akab
agon
g pa
mam
araa
n ng
pa
gpap
atub
o ng
hal
aman
g or
nam
enta
l
EP
P4
AG
-0b
-3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xvi
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
1.4.
na
kapa
gsas
agaw
a ng
sur
vey
upan
g m
atuk
oy a
ng m
ga s
umus
unod
: 1.
4.1
mga
hal
aman
g or
nam
enta
l ayo
n sa
ik
agag
anda
ng
taha
nan
, gu
sto
ng m
amim
ili,
pana
hon,
pang
anga
ilang
an a
t ki
ta n
g m
ga
nagt
atan
im
1.4.
2
pagb
abag
o sa
kal
akar
an s
a pa
gpap
atubo
ng
hala
man
g or
nam
enta
l (
hal:
“int
ercr
oppi
ng”
ng h
alam
ang
gula
y sa
ha
lam
anan
g or
nam
enta
l, at
bp)
1.4.
3 D
isen
yo o
pla
non
g pa
gtat
anim
ng
pinag
sam
ang h
alam
ang
orna
men
tal a
t ib
a pa
ng m
ga h
alam
ang
angk
op d
ito
1.4.
4 pa
gkuk
una
n n
g m
ga h
alam
an a
t ib
a pa
ng
kaila
ngan
sa
hala
man
g or
nam
enta
l 1.
4.5
para
an n
g pa
gtat
anim
at
pagp
apat
ubo
EP
P4
AG
-0c-
4
1.5
naka
gaga
wa
ng d
isen
yo n
g ha
lam
ang
orna
men
tal s
a tu
long
ng
basi
c sk
etch
ing
at
tekn
oloh
iya
EP
P4
AG
-0
c-5
1.6
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
amam
araa
n sa
pa
gpap
atub
o/pa
gtat
anim
ng
hala
man
g or
nam
enta
l 1.
6.1
pagp
ili n
g ita
tani
m
1.6.
2 pa
ggaw
a/pa
ghah
anda
ng
tani
man
1.
6.3
pagh
ahan
da n
g m
ga it
atan
im o
pat
utub
uin
at it
atan
im
1.6.
4
pagt
atan
im a
yon
sa w
asto
ng p
amam
araa
n
EP
P4
AG
-0d
-6
1.7
naip
alili
wan
ag a
ng il
ang
para
an n
g
pagp
apar
ami n
g ha
lam
an t
ulad
ng
pagt
atan
im
sa la
ta a
t la
yering
/mar
cott
ing
EP
P4
AG
-0e-
7
1.8
nais
asag
awa
ang
mas
iste
man
g
pang
anga
laga
ng
tani
m
1.8.
1 p
agdi
dilig
, pa
gbub
ungk
al n
g lu
pa,
pagl
alag
ay n
g ab
ono,
pag
gaw
a ng
abo
nong
or
gani
ko a
tbp
EP
P4
AG
-0e-
8
1.9
naip
akik
ita a
ng p
agka
map
amar
aan
sa
pagg
amit
ng m
ater
yale
s, p
anah
on a
t pe
ra s
a E
PP
4A
G-0
e-9
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xvii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
pagp
apat
ubo
ng h
alam
ang
orna
men
tal
1.10
na
isas
agaw
a an
g w
asto
ng p
ag-a
ani/
pags
asap
amili
han
ng m
ga h
alam
ang
orna
men
tal
EP
P4
AG
-0f-
10
1.11
na
kaga
gaw
a ng
pla
no s
a pa
gbeb
enta
ng m
ga
hala
man
1.
11.1
p
agsa
saay
os n
g pa
nind
a 1.
11.2
p
ag-k
umbi
nsi s
a m
amim
ili
1.11
.3 p
agta
tala
ng
puhu
nan
at g
inas
tos
EP
P4
AG
-0f-
11
1.12
na
isas
agaw
a na
ng m
ahus
ay a
ng
pagb
eben
ta n
g ha
lam
ang
pina
tubo
E
PP
4A
G-0
g-
12
1.
13
natu
tuos
ang
puh
unan
, ga
stos
, ki
ta a
t m
aiim
pok
EP
P4
AG
-0g
-1
3
1.14
na
kaga
gaw
a ng
pla
no n
g pa
tulo
y na
pa
gpap
atub
o ng
hal
aman
g or
nam
enta
l bila
ng
pagk
akak
itaan
g ga
wai
n
EP
P4
AG
-0g
-1
4
2.
Pag-
aala
ga n
g ha
yop
na
ipam
amal
as a
ng p
ang-
unaw
a sa
pan
imul
ang
kaal
aman
at ka
sana
yan
sa
pag-
aala
ga n
g ha
yop
sa
taha
nan
at a
ng
mai
tutu
long
nito
sa
pag-
unla
d ng
pam
umuh
ay
na
isas
agaw
a ng
ma
kaw
iliha
n an
g pa
g-aa
laga
sa
hayo
p sa
tah
anan
bila
ng
map
agka
kaki
taan
g ga
wai
n
2.1
nata
tala
kay
ang
kabu
tihan
g du
lot
ng p
ag-a
alag
a ng
ha
yop
sa t
ahan
an
EP
P4
AG
-0h
-1
5
2.2
natu
tuko
y an
g m
ga h
ayop
na
maa
arin
g al
agaa
n sa
ta
hana
n.
Hal
. da
gang
cos
ta, lo
ve b
irds
, ka
lapa
ti,isda
, atb
p.
EP
P4
AG
-0h
-1
6
2.3
naiis
a-is
a an
g w
asto
ng p
amam
araa
n sa
p
ag -
aa
laga
ng
hayo
p 2.
3.1
pags
asag
awa
nang
maa
yos
na p
ag-a
alag
a ng
hay
op
2.3.
2 pa
gbib
igay
ng
was
tong
luga
r o
tirah
an
2.3.
3 pa
gpap
akai
n at
pag
lilin
is n
g tir
ahan
2.
3.4
pagt
atal
a ng
pag
baba
go/p
ag-u
nlad
/pag
bisi
ta
sa b
eter
inar
yo
EP
P4
AG
-0h
-1
7
2.4
naka
gaga
wa
ng p
lano
ng
pagp
apar
ami n
g al
aga
upan
g ku
mita
2.
4.1
napi
pili
ang
para
ram
ihin
g ha
yop
2.4.
2 na
kaga
gaw
a ng
tal
atak
daan
ng
mga
gaw
ain
upan
g m
akap
agpa
ram
i ng
hayo
p 2.
4.3
naka
gaga
wa
ng is
kedy
ul n
g pa
g-aa
laga
ng
hayo
p
EP
P4
AG
-0i-
18
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xviii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
2.4.
4 N
aisa
sa a
lang
ala
ng a
ng m
ga
kaut
usan
/bat
as t
ungk
ol s
a pa
ngan
gala
ga n
g pa
rara
mih
ing
hayo
p 2.
5 na
itata
la a
ng m
ga p
ag-iin
gat na
dap
at g
awin
kun
g m
ag-a
alag
a ng
hay
op
EP
P4
AG
-0i-
19
Gra
de 4
– H
OM
E E
CO
NO
MIC
S
1.
Tun
gkul
in s
a sa
rili
2.
Pag-
uuga
li bi
lang
ka
sapi
ng
mag
-an
ak
3.
Pagl
ilini
s ng
ba
hay
4.
Pagh
ahan
da n
g m
asus
tans
iyan
g pa
gkai
n
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa b
atay
ang
kons
epto
ng “g
awai
ng
pant
ahan
an”
at a
ng
mai
tutu
long
nito
sa
pag-
unla
d ng
sar
ili a
t ta
hana
n
nais
asag
awa
ng m
ay
kasa
naya
n an
g m
ga g
awai
ng
pant
ahan
an n
a m
akat
utul
ong
sa
pang
anga
laga
ng
pans
arili
at
ng s
arili
ng tah
anan
1.1.
nai
sasa
gaw
a an
g tu
ngku
lin s
a sa
rili
EP
P4
HE
-0a-
1
1.2.
nai
sasa
ugal
i ang
mga
tun
gkul
in s
a sa
rili u
pang
m
agin
g m
aayo
s 1.
2.1.
na
sasa
bi a
ng m
ga k
agam
itan
sa p
aglil
inis
at
pag-
aayo
s ng
sar
ili
1.2.
2.
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
araa
n ng
pag
gam
it ng
mga
ito
1.2.
3.
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
amam
araa
n ng
pa
glili
nis
at p
ag-a
ayos
1.
2.4.
na
susu
nod
ang
iske
dyul
ng
pagl
ilini
s at
pag
-aa
yos
sa s
arili
EP
P4
HE
-0a-
2
1.3.
nap
anga
ngal
agaa
n an
g sa
rilin
g ka
suot
an
1.3.
1.
naiis
a-is
a an
g m
ga p
araa
n ng
pa
gpap
anat
iling
mal
inis
ng
kasu
otan
(hal
.,
mag
-ing
at s
a pa
g up
o, p
agsu
ot n
g ta
man
g ka
suot
an s
a pa
glal
aro,
atb
p)
1.3.
2.
nasa
sabi
ang
gam
it ng
mga
kag
amita
n sa
pa
nana
hi s
a ka
may
1.
3.3.
na
isas
aayo
s an
g pa
yak
na s
ira
ng k
asuo
tan
sa pa
mam
agita
n ng
pan
anah
i sa
kam
ay
(hal
. pa
gkab
it ng
but
ones
) 1.
3.4.
N
aita
tabi
ng
maa
yos
ang
mga
kas
uota
n ba
tay
sa k
anila
ng g
amit.
(ha
l.,po
rmal
na
kasu
otan
at
pang
-esp
esya
l na
okas
yon)
EP
P4
HE
-0b
-3
1.4.
nap
apan
atili
ng m
aayo
s an
g sa
rilin
g tin
dig
1.4.
1.
naip
akik
ita a
ng m
aayo
s na
pag
-upo
at
pagl
akad
1.
4.2.
na
isas
agaw
a an
g m
ga G
awai
n na
EP
P4
HE
-0c-
4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xix
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
nagp
apan
atili
ng
mal
usog
na
tindi
g tu
lad
ng
pag-
iwas
sa
saki
t sa
pam
amag
itan
ng
pagk
ain
ng m
asus
tans
yang
pag
kain
, pa
g-eh
ersi
syo,
atb
p
1.5.
nai
paki
kita
ang
mab
utin
g pa
g-uu
gali
bila
ng k
asap
i ng
mag
-ana
k
EP
P4
HE
-0d
-5
1.6.
nak
atut
ulon
g sa
pag
-aal
aga
sa m
atat
anda
at
iba
pang
kas
api n
g pa
mily
a 1.
6.1.
nai
isa-
isa
ang
mga
gaw
in n
a m
akat
utul
ong
sa p
anga
ngal
aga
sa ib
a pa
ng k
asap
i ng
pam
ilya
hal.
pagb
ibig
ay n
g pa
gkai
n, p
ag-
abot
ng
kaila
ngan
g ka
gam
itan,
pag
kukw
ento
at
pak
ikin
ig
1.6.
2.
nais
asag
awa
ang
pagt
ulon
g na
ng m
ay p
ag-
iinga
t at
pag
gala
ng
EP
P4
HE
-0d
-6
1.7.
nak
atut
ulon
g sa
pag
tang
gap
ng b
isita
sa
baha
y tu
lad
ng:
1.7.
1.
pagp
apau
po, pa
gbi
biga
y ng
mak
akai
n,
tubi
g, a
tbp)
1.
7.2.
pa
gsas
agaw
a nan
g w
asto
ng p
ag-iin
gat
sa
pagt
angg
ap n
g bi
sita
. (
hal.,
hin
di
pagp
apas
ok k
ung
di k
akila
la a
ng tao
).
1.7.
3.
pagp
apak
ilala
sa
iban
g ka
sapi
ng
pam
ilya
EP
P4
HE
-0e-
7
1.8.
nat
utuk
oy a
ng a
ngko
p na
mga
kag
amita
n sa
pa
glili
nis
ng b
ahay
at
baku
ran
EP
P4
HE
-0f-
8
1.9.
nai
sasa
gaw
a an
g w
asto
ng p
araa
n ng
pag
lilin
is n
g ba
hay
at b
akur
an
EP
P4
HE
-0f-
9
1.10
. nai
sasa
gaw
a an
g w
asto
ng p
aghi
hiw
alay
ng
bas
ura
sa b
ahay
E
PP
4H
E-0
g-
10
1.
11.
naka
susu
nod
sa m
ga tun
tuni
ng
1.11
.1 p
angk
alig
tasa
n at
pan
gkal
usug
an
1.11
.2 p
aglil
inis
ng
baha
y at
bak
uran
EP
P4
HE
-0g
-1
1
1.12
. na
susu
nod
ang
mga
gaw
aing
nak
atak
da s
a sa
rili
sa m
ga g
awai
ng b
ahay
EP
P4
HE
-0h
-1
2
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xx
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
1.13
. na
isas
agaw
a an
g m
ga g
awai
ng b
ahay
nan
g ku
sang
loob
at m
ay k
asiy
ahan
E
PP
4H
E-0
h-
13
1.
14.
naka
tutu
long
sa
pagh
ahan
da n
g m
asus
tans
iyan
g pa
gkai
n.
1.14
.1.
napa
pang
kat an
g m
ga p
agka
in a
yon
sa G
o,
Gro
w, G
low
foo
d 1.
14.2
. na
susu
ri a
ng s
usta
nsiy
ang
tagl
ay n
g m
ga
pagk
ain
sa a
lmus
al g
amit
ang
“foo
d py
ram
id
guid
e “
at a
ng p
angk
at n
g pa
gkai
n 1.
14.3
. na
kaga
gaw
a ng
pla
no n
g ilu
luto
ng p
agka
in
1.14
.4.
naka
pagl
ulut
o at
nak
apag
haha
nda
ng
pagk
ain
EP
P4
HE
-0i-
14
1.15
. na
ibib
igay
ang
nilu
tong
pag
kain
nan
g ka
aya-
aya
EP
P4
HE
-0j-
15
1.
16.
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
araa
n ng
pag
gam
it ng
ku
byer
tos
(kut
sara
at tin
idor
).
1.16
.1.
Mga
nas
usun
od a
ng tam
ang
panu
ntun
an
sa p
agka
in a
ngko
p sa
kul
tura
EP
P4
HE
-0j-
16
1.17
. na
isas
agaw
a na
ng m
ay s
iste
ma
ang
pagl
iligp
it at
pag
huhu
gas
ng p
inag
kain
an
EP
P4
HE
-0j-
17
G
rad
e 4
– I
ND
US
TR
IAL A
RT
S
1.
Bas
ic
men
sura
tion
naip
apam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa b
atay
ang
kaal
aman
at ka
sana
yan
sa
pags
usus
kat sa
pag
buo
ng
mga
kap
akip
akin
aban
g na
ga
wai
ng p
ang-
indu
striy
a at
an
g m
aitu
tulo
ng n
ito s
a pa
g-un
lad
ng is
ang
pam
ayan
an
naisas
agaw
a na
ng m
ay
kasa
naya
n sa
pag
susu
kat at
pa
gpap
ahal
aga
sa m
ga
bata
yang
gaw
ain
sa s
inin
g pa
ng-in
dust
riya
na
mak
apag
papa
unla
d sa
ka
buha
yan
ng s
ariling
pa
may
anan
1.1
Nat
atal
akay
ang
mga
kaa
lam
an a
t ka
sana
yan
sa
pags
usuk
at
1.1.
1 na
kiki
lala
ang
mga
kag
amita
n sa
pa
gsus
ukat
1.
1.2
naga
gam
it an
g da
law
ang
sist
eman
g pa
nuka
t (E
nglis
h at
Met
ric)
1.1.
3 na
isas
alin
ang
siste
man
g pa
nuka
t na
Eng
lish
sa M
etric
at M
etric
sa
Engl
ish
EP
P4
IA-0
a-
1
1.2
naisas
agaw
a an
g pa
glel
etra
, pa
gbuo
ng
linya
at
pagg
uhit.
1.
2.1
natu
tuko
y an
g m
ga u
ri ng
letr
a
1.2.
2 na
bubu
o an
g ib
at-ib
ang
linya
at gu
hit
1.2.
3 na
gaga
mit
ang
“alp
habe
ts o
f lin
e” s
a pa
gbuo
ng
liny
a, g
uhit,
at pa
glel
etra
EP
P4
IA-0
b-
2
2.
Bas
ic s
ketc
hing
, Bas
ic s
hadi
ng a
nd
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa
bata
yang
na
isas
agaw
a na
ng m
ay
kasa
naya
n at
pag
papa
hala
ga
2.1
nata
tala
kay
ang
kaha
laga
han
ng k
aala
man
at
kasa
naya
n sa
bas
ic sk
etch
ing,
sha
ding
, at
E
PP
4IA
-0c-
3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxi
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
Out
linin
g te
chni
ques
ka
alam
an a
t ka
sana
yan
sa
pagb
uo n
g ka
paki
-pa
kina
bang
na
gaw
aing
pa
ng-in
dust
riya
at a
ng
mai
tutu
long
nito
sa
pag-
unla
d ng
isan
g pa
may
anan
ang
mga
bat
ayan
g ga
wai
ng
sini
ng p
ang-
indu
striya
na
mak
apag
papa
-unl
ad s
a ka
buha
yan
ng s
arili
ng
pam
ayan
an
outli
ning
2.
1.1
natu
tuko
y an
g ila
ng p
rodu
kto
na
gina
gam
itan
ng b
asic
ske
tchi
ng, sh
adin
g, a
t ou
tlini
ng.
2.1.
2 na
tutu
koy
ang
ilang
tao
/neg
osyo
sa
pam
ayan
an n
a an
g pi
nagk
aka-
kita
an a
ng
basi
c sk
etch
ing
shad
ing
at o
utlin
ing
2.2
nais
asag
awa
ang
was
tong
pam
amar
aan
ng
basi
cske
tchi
ng, sh
adin
g at
outli
ning
2.
2.1
natu
tuko
y an
g pa
mam
araa
n ng
bas
ic
sket
chin
g, s
hadi
ng a
t ou
tlini
ng
2.2.
2 na
iisa-
isa
ang
mga
kag
amitan
sa
basi
c sk
etch
ing,
sha
ding
, at
out
linin
g an
g w
asto
ng
pagg
amit
ng m
ga it
o
EP
P4
IA-0
d-
4
2.3
naka
pags
asal
iksi
k n
g w
asto
ng p
amam
araa
n ng
ba
sic
sket
chin
g, s
hadi
ng a
t o
utlin
ing
gam
it an
g te
knol
ohiy
a a
t ak
lata
n 2.
3.1
naga
gam
it an
g In
tern
et, ak
lat, a
tbp.
sa
pana
nalik
sik
ng m
ga b
ago
at w
asto
ng
pam
amar
aan
ng b
asic
ske
tchi
ng, sh
adin
g at
ou
tlin
ing
2.3.
2 na
gaga
mit
ang
iba’
t-ib
ang
prod
uct
ivity
tool
s sa
pag
gaw
a ng
iba’
t-ib
ang
dise
nyo
ng b
asic
sk
etch
ing,
sha
ding
at o
utlin
ing
2.3.
3 na
ipak
ikita
ang
was
tong
par
aan
sa b
asic
sk
etch
ing,
sha
ding
, at
out
linin
g
EP
P4
IA-0
e-5
2.4
naka
gaga
wa
ng s
ariling
dis
enyo
sa
pagb
uo o
pa
gbab
ago
ng p
rodu
kton
g ga
wa
sa k
ahoy
, ce
ram
ics,
kar
ton,
o la
ta (
o m
ga m
ater
yale
s na
na
kuku
ha s
a pa
may
anan
) 2.
4.1
nasu
suno
d an
g m
ga p
anun
tuna
ng
pang
kalig
tasa
n at
pan
gkal
usug
an s
a pa
ggaw
a 2.
4.2
naki
kila
la a
ng m
ga m
ater
yale
s na
maa
arin
g i-re
cycl
e sa
pag
buo
ng n
aide
seny
ong
proy
ekto
EP
P4
IA-0
f-6
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxii
K t
o 12
BAS
IC E
DU
CATI
ON
CU
RR
ICU
LUM
NIL
ALAM
AN
(Con
tent
)
PAM
ANTA
YAN
G
PAN
GN
ILAL
AMAN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PAM
ANTA
YAN
SA
PAG
GAN
AP
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PAM
ANTA
YAN
SA
PAG
KAT
UTO
(L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
COD
E
2.4.
3 na
susu
ri an
g na
buon
g pr
oyek
to b
atay
sa
saril
ing
puna
at n
g ib
a ga
mit
ang
rubr
ics
2.5
naib
eben
ta a
ng n
agaw
ang
proy
ekto
2.
5.1
natu
tuos
ang
pre
syo
ng n
abuo
ng p
roye
kto
2.5.
2 na
kapa
gsas
alik
sik n
g m
ga lu
gar n
a pa
gbib
ilhan
ng
prod
ukto
2.
5.3
natu
tuko
y an
g ila
ng p
araa
n ng
pag
-aak
it ng
m
amim
ili 2.
5.4
ang
was
tong
pag
- aay
os n
g pr
oduk
tong
ip
agbi
bili
at p
agbe
bent
a ni
to
2.5.
5 na
tutu
os a
ng p
uhun
an, g
asto
s, a
t kita
EPP4
IA-0
h-7
2.6
napa
plan
o na
ng k
asun
od n
a pr
oyek
to g
amit
ang
kini
ta
EPP4
IA-0
i-8
2.7
naisa
saal
ang-
alan
g an
g pa
g-iin
gat a
t pa
gmam
alas
akit
sa k
apal
igira
n sa
pag
plan
o at
pa
gbub
uo n
g pr
oduk
to tu
ngo
sa p
atul
oy n
a pa
g-un
lad
2.7.
1 na
tutu
koy
ang
epek
to n
g di
pag
-iing
at s
a ka
palig
iran
2.7.
2 na
ipak
ikita
ang
pan
g-un
awa
sa k
onse
pton
g pa
tulo
y na
pag
-unl
ad (s
usta
inab
le
deve
lopm
ent)
EPP4
IA-0
i-9
2.8
naip
akik
ita a
ng m
ga g
awi n
a da
pat o
di-d
apat
isa
ugal
i upa
ng m
akat
ulon
g sa
pat
uloy
na
pag-
unla
d
EPP4
IA-0
j-10
2.9
natu
tuko
y an
g m
ga re
gula
syon
at k
autu
san
ng
pam
ahal
aang
loca
l kau
gnay
sa
napi
ling
nego
syon
g pa
ngse
rbisy
o at
pro
dukt
o
EPP4
IA-0
j-11
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxiii
K t
o 12
BA
SIC
ED
UC
ATI
ON
CU
RR
ICU
LUM
CO
DE
BO
OK
LEG
END
Sam
ple:
EP
P4I
E-0h
-22
LEG
END
SA
MP
LE
Firs
t En
try
Lear
ning
Are
a an
d St
rand
/ Su
bjec
t or
Sp
ecia
lizat
ion
Eduk
asyo
ng P
anta
hana
n
at P
angk
abuh
ayan
EPP
4
Gra
de L
evel
G
rade
4
Upp
erca
se L
ette
r/s
Dom
ain/
Cont
ent/
Co
mpo
nent
/ To
pic
ICT
and
Entr
epre
nuer
ship
IE
-
Rom
an N
umer
al
*Zer
o if
no s
peci
fic q
uart
er
Qua
rter
N
o sp
ecifi
c qu
arte
r 0
Low
erca
se L
ette
r/s
*Put
a h
yphe
n (-
) in
bet
wee
n le
tter
s to
indi
cate
mor
e th
an a
sp
ecifi
c w
eek
Wee
k W
eek
eigh
t h
-
Ara
bic
Num
ber
Com
pete
ncy
Nak
apag
papa
dala
ng
emai
l na
may
kal
akip
na
doku
men
to o
iba
pang
m
edia
file
22
DO
MA
IN/
CO
MP
ON
ENT
CO
DE
ICT
and
Entr
epre
neur
ship
IE
Agric
ultu
re
AG
Hom
e Ec
onom
ics
HE
Indu
stria
l Art
s IA
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
67
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
68
I. LAYUNIN:1. Naisasagawa nang wasto ang mga tungkulin sa sarili2. Naisauugali nang maayos ang mga tungkulin sa sarili
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Mga Tungkulin sa SariliSanggunian: K to 12 Curriculum Guide 2013 – EPP4HE Umunlad sa Paggawa 4: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Chona D. Castaño, PhDKagamitan: tsart ng wastong pagsasagawa ng mga tungkulin sa pag-aayos sa sarili
III. PANIMULANG PAGTATAYA: Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na tanong:
1. Ano ang dapat mong gawin paggising sa umaga?a. Buksan agad ang T. V. at manood ng paborito mong palabas.b. Kunin iyong mga laruan.c. Maligo, magsipilyo ng ngipin, at magbihis ng malinis na damit.d. Umupo sa isang tabi at panoorin si nanay habang gumagawa.
2. Alin sa sumusunod ang hindi mo dapat gamitin?a. sariling tuwalyab. shampooc. damit ng kapatid mod. sepilyo ng nanay mo
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
• Tumawag ng isang mag-aaral na malinis at patayuin sa harapan ng klase.
Itanong ang sumusunod:1. Ano-ano ang dapat mong gawin upang mapanatiling
maayos at malinis ang iyong sarili?2. Sa ilang pangungusap, paano mo ilalarawan ang iyong
kamag- aral
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
69
B. PAGLALAHAD
Bago pumasok sa paaralan, ano-anong paghahanda sa sarili ang ginagawa mo?
Paano mo isinasagawa ang mga paghahandang ito?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
• Talakayin ang Linangin Natin sa LM.• Ipasagot ang mga aytem sa Gawain Natin LM.
D. PAGSASANIB
Itanong:1. Bakit dapat ninyong isagawa ang mga paraan upang mapangalagaan
ang iyong katawan nang naaayon sa takdang oras?2. Ano-ano ang positibong katangian ng isang mag-aaral na malinis
at maayos sa sarili?
E. PAGLALAHAT
Pagbuo ng kaisipan sa mga tungkulin sa sarili.
V. PANGWAKAS NA PAGTATAYA:
Pasagutan sa papel ang mga katanungan sa LM.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:
1. Magsaliksik sa internet ng iba pang paraan ng pag-aalaga sa sarili.2. Gumawa ng poster tungkol sa wastong pag-aalaga sa sarili.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
www.ericglenn.wordpress.comUmunlad sa Paggawa 4Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at PangkabuhayanChona D. Castaño, PhD, et. alABIVA Publishing House, Inc.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
70
I. LAYUNIN:
1. Nasasabi ang mga kagamitan sa paglilinis at pag-aayos ng sarili2. Naipakikita ang wastong paraan ng paggamit ng mga kagamitan
sa paglilinis at pag-aayos sa sarili
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Mga Kagamitan sa Paglilinis at Pag-aayos ng SariliSanggunian: Curriculum Guide 2013–EPPHE – Oa-1Kagamitan: Iba’t ibang pansariling kagamitan tulad ng suklay, nailcutter, sipilyo, bimpo, tuwalya, at iba pa.
III. PANIMULANG PAGTATAYA: Ibigay ito sa mag-aaral. Ipasuri ang mga nasa larawan. Pabilu-
gan ang wastong letra kung saan ito ginagamit.
1. a. kuko b. buhok c. ngipin d. talampakan
2. a. ngipin b. ulo c. buhok d. kuko
3. a. katawan b. buhok c. kili-kili d. ilong
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Ipasuri sa mag-aaral ang kanilang sarili bago pumasok ng paara-lan at tanungin:Ano-anong paghahanda sa sarili ang ginagawa mo?
B. PAGLALAHAD
Magpakita sa mga mag-aaral ng tsart tungkol sa kahandaan ng katawan bago pumasok o handa na ba ako pumasok na tsart.
MGA KAGAMITAN SA PAGLILINIS AT
PAG-AAYOS NG SARILI Home Eco Aralin 2
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
71
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Pangkatin ang klase.2. Magpakita ng mga larawan ng iba’t ibang pansariling kagamitan
tulad ng suklay, nailcutter, sipilyo, bimpo, tuwalya, at iba pa na nakatago sa loob ng kahon.
3. Magpakita rin ng mga bagay na hindi ginagamit para sa pansariling kagamitan.
Sabihin: Pumunta kayo sa inyong pangkat at isulat ang mga kagamitang nakita ninyo o naalaala. Ang pangkat na may maraming maitatala ang siyang mananalo.
D. PAGSASANIB
(Mga mungkahing tanong):1. Bakit dapat ugaliing maging maayos palagi ang ating sarili?2. Ano ang magandang maidudulot nito sa ating katawan?
E. PAGLALAHAT
Upang mapanatiling malinis at maayos ang sarili, dapat gumamit ng iba’t ibang pansariling kagamitan tulad ng suklay, nailcutter, sipilyo, bimpo, tuwalya, atbp.
V. PANGWAKAS NA PAGTATAYA:
Ipagawa ang Gawin Natin sa LM.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Sagutin ang Pagyamanin Natin sa LM. Ipagawa sa mga mag-aaral ang nasa ibaba:
Mag-interview ng magulang, kapatid, o kapitbahay at itanong kung paano nila inaalagaan ang sarili.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Iba’t ibang sanggunian o kahit sa internet tungkol sa mga paraan ng pag-aalaga sa sarili.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
72
I. LAYUNIN:1. Naipakikita ang wastong pamamaraan ng paglilinis at pag-aayos
ng sarili
2. Nasusunod ang iskedyul ng pag-aayos at paglilinis sa sariliII. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Wastong Pamamaraan ng Paglilinis at Pag-aayos ng SariliSanggunian: Modyul 1, Aralin 2 K to 12 – EPP4HE-Oa-2Kagamitan: mga kagamitan sa paglilinis sa sarili, dayari o journal
III. PANIMULANG PAGTATAYA:
Ipasulat sa patlang ang tamang sagot:Ipasagot ito sa kuwaderno.1. Sa anong paraan ka makaiiwas sa pagkakaroon ng kuto sa ulo?2. Ilang beses dapat magsipilyo ng ngipin sa loob ng isang araw?
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Ipaawit ang awiting “Ganito Maghugas” sa LM.
GANITO MAGHUGASTono: Mulberry Bush
Ganito maghugas ng mukha tuwing umaga.(Palitan ang parte ng katawan)
- maghugas ng paa
- magsuklay ng buhok
- magsipilyo ng ngipin
- magpalit ng damit
Itanong: Sa paanong paraan mo mapananatiling maayos at malinis ang sarili mo?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
73
B. PAGLALAHAD
Ipabasa ang Alamin Natin sa LM
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Itanong: Sino sa inyo ang kaya nang alagaan ang sarili tulad ng paglilinis at pag-aayos ng sarili tuwing pumapasok sa paaralan o di kaya kung may pupuntahan o may lakad ang pamilya?
a. Paano mo ito ginagawa? b. Kailan mo ito ginagawa?c. Gaano mo ito kadalas ginagawa?
2. Pag-aralan at talakayin ang Linangin Natin sa LM
D. PAGSASANIB
1. Ano anong magagandang kaugalian ang natutuhan mo sa ating pinag-aralan?
2. Paano mo ito isasabuhay?
E. PAGLALAHAT
Ano ano ang mga paraang dapat mong gawin sa paglilinis sa sarili?
V. PANGWAKAS NA PAGTATAYA:
Ipasagot ang Gawin Natin sa LM
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa ang Pagyamanin Natin sa LM
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
www. ericglenn.wordpress.com/Umunlad sa Paggawa 4Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at PangkabuhayanChona D. Castaño, PhDABIVA Publishing House, Inc.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
74
I. LAYUNIN: 1. Napangangalagaan ang sariling kasuotan2. Naisa-isa ang mga paraan ng pagpapanalitiling malinis ang
kasuotan (hal.mag-ingat sa pag-upo, pagsuot ng tamang kasuotan sa paglalaro, at iba pa)
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Pangangalaga ng Sariling KasuotanSanggunian: Modyul 1, Aralin K to 12 – EPP4HE-Ob3Kagamitan: iba’t ibang larawan o totoong kasuotan
III. PANIMULANG PAGTATAYA:
Pasagutan sa papel ang sumusunod na tanong: 1. Alin sa sumusunod ang dapat isinusuot bilang pantulog?
a. maong at polob. gownc. damit pangsimbad. pajama
2. Ano ang tamang gawin bago umupo upang hindi magusot kaagad ang paldang uniporme?
a. Ayusin ang pleats ng paldab. Ipagpag muna ang paldac. Ibuka ang paldad. Basta na lang umupo
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
1. Magpakita ng iba’t ibang kasuotan.2. Itanong sa mga mag-aaral kung kailan ito isinusuot.
B. PAGLALAHAD
Talakayin ang Alamin Natin sa LM
PAG-AALAGA NG SARILING KASUOTAN
Home Eco Aralin 4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
75
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Pangkatin ang klase. Ipagawa ang Linangin Natin sa LM
D. PAGSASANIB
Itanong: Bakit kailangan pangalagaan ang ating mga kasuotan?
E. PAGLALAHAT
Ano-ano ang mga paraan ng pag-aalaga ng inyong mga kasuotan?
V. PANGWAKAS NA PAGTATAYA:
Pasagutan ang Gawin Natin sa LM
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
1. Ipasulat sa kuwaderno ang isinasaad ng Pagyamanin Natin sa LM 2. Ipaalaala sa mga mag-aaral na titingnan ng guro kung nagawa ito
sa bahay at napirmahan ang “lagda ng magulang” sa kuwaderno.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
www.ericglenn.wordpress.comUmunlad sa Paggawa 4Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at PangkabuhayanChona D. Castaño, PhDABIVA Publishing House, Inc.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
76
I. LAYUNIN:Nasasabi ang kagamitan sa pananahi sa Kamay
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Mga Kagamitan sa Pananahi sa KamaySanggunian: K to 12 Curriculum Guide 2013 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 4Kagamitan: medida, didal, gunting, emery bag, pin cushion, atbp.
III. PANIMULANG PAGTATAYA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na tanong:
PANUTO: Pilin ang titik ng tamang sagot:
1. Ito ay ginagamit sa pagsukat ng tela.a. medidab. didalc. guntingd. emery bag
2. Itinutusok dito ang karayom kapag hindi ginagamit upang hindi ito kalawangin.
a. sewing boxb. pin cushionc. emery bagd. didal
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Magpakita sa klase ng mga kagamitan sa pananahi. Magpapalig-sahan sa mga mag-aaral kung sino ang unang makapagsasabi ng mga kagamitan sa pananahi.
B. PAGLALAHAD
Talakayin ang Alamin Natin sa LM
MGA KAGAMITAN SA PANANAHI NG KAMAY
Home Eco Aralin 5
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
77
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Talakayin ang Linangin Natin sa LM
D. PAGSASANIB
Itanong sa mga mag-aaral ang sumusunod:Anong magandang kaugalian ng isang Pilipino ang ipinihihi-
watig sa pananahi?
E. PAGLALAHAT
Pasagutan ang Gawin Natin sa LM
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Pag-uwi mo sa bahay, buksan ang lagayan ng iyong mga damit. Tingnan kung may mga sira ang damit at tahiin ang mga ito. Ipakita sa mas nakatatanda kung tama ang iyong pagtahi sa damit.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Umunlad sa Paggawa 4Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at PangkabuhayanChona D. Castaño, PhDABIVA Publishing House, Inc.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
78
I. LAYUNIN:Naisasaayos ang payak na sirang kasuotan sa pamamagitan
ng pananahi ng kamay (halimbawa Pagkabit ng butones)
II. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagsasaayos ng Payak na Sira ng Kasuotan sa Pamamagitan ng Pananahi ng Kamay (halimbawa Pagkabit ng butones)Sanggunian: Modyul __, K to 12 Curriculum Guide 2013 EP P4HE-Ob3Kagamitan: tela, mga kagamitang pantahi, iba’t ibang
butones.III. PANIMULANG PAGTATAYA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na tanong:
1. Ang sumusunod ay iba’t ibang uri ng pansara ng damit. Alin ang HINDI:
a. Kapirasong putol ng damitb. Two-hole buttonc. Kutsetesd. Straight eye
2. Sa pagkakabit ng butones ng damit, ano ang unang hakbang?a. Lagyan ng marka ang parte ng pagkakabitan ng butones.b. Gupitin ang isang parte ng tela.c. Isara ang tahi sa kabaligtarang panig ng damit.d. Isagawa ang pagtatahing lilip.
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
May mga pagkakataon na natatanggal ang mga pansara ng iyong damit. Alam mo ba kung paano ito ayusin?
PAGSASAAYOS NG SIRANG KASUOTAN
Home Eco Aralin 6
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
79
B. PAGLALAHAD
Sa araling ito ay matututuhan mong ayusin ang iyong damit na natanggalan ng butones o damit na may sira.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Talakayin ang Linangin Natin sa LM Talakayin ang mga paraan ng pagkabit ng butones
D. PAGSASANIB
Itanong sa mga mag-aaral.Ano ang kahalagahan para inyo ng ating napag-aralan?
E. PAGLALAHAT
Ano-ano ang mga bagay na dapat tandaan sa pagsasaayos ng mga sirang kasuotan sa pamamagitan ng pananahi sa kamay?
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
• Ipaliwanag ang pagsasanay sa pagkabit ng butones, otomatiko, at kutsetes.
• Ipasulat sa journal ng mga bata kung paano nila panatilihing kumpleto ang pansara ng kanilang kasuotan.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Learning Guide in Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Pag-aayos ng iba’t ibang Panara ng DamitBureau of Elementary Education Curriculum
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
80
I. LAYUNIN: Naitatabi nang maayos ang mga kasuotan batay sa
kanilang gamit (hal., pormal na kasuotan at pang espesyal na lokasyon)
II. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pag-aayos ng Mga Kasuotan Batay sa Kanilang Gamit at OkasyonSanggunian: K to 12 –EPP4 HE-Ob-3Kagamitan: mga iba’t ibang kasuotan para sa iba’t ibang okasyon.
III. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
1. Patingnan ang mga larawan ng iba’t ibang kasuotan sa Learner’s Material (LM).
2. Ilarawan ang mga ito.
B. PAGLALAHAD
Ipakuha ang kuwaderno at ipatala ang mga kasuotan kung kailan ang mga ito ginagamit.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Pangkatin ang mga mag-aaral.2. Sa tulong ng LM, pangkatin ang mga kasuotan para sa iba’t
ibang okasyon.
D. PAGSASANIB
Napag-aralan na ninyo sa asignaturang Sibika at Kultura na bago pa man nasakop ang ating bansa ng mga dayuhan ay mayroon na tayong sariling kultura at mga paniniwala. Mayroon tayong mga pagdiriwang at pagtitipon batay sa ating nakaugalian. Dahil dito, marapat lamang na mapag-aralan ninyo ang mga angkop
PAG-AAYOS NG MGA KASUOTAN BATAY SA
GAMIT AT OKASYON
Home Eco Aralin 7
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
81
na kasuotan sa iba’t ibang okasyon o pagtitipon pormal man ito o di-pormal.
E. PAGLALAHAT
Upang mapanatiling maayos at maisuot ang iba’t ibang ka-suotan sa mga okasyon, dapat na itabi ang mga ito nang maayos sa tamang lalagyan, bago itago. Tandaan palagi na bago itago ay dapat na labhan muna ang mga ito.
IV. PANGWAKAS NA PAGTATAYA:Ipagawa ang Gawin Natin sa LM.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magdikit sa portfolio ng mga iba’t ibang kasuotan. Sumulat ng ilang
pangungusap o talata tungkol sa kasuotan.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Tingnan sa internet ang sumusunod na websitewww.scribd.com/doc/148523502/Mga-Iba-t-Ibang-Uri-ng-KasuotanIsangguni sa mga nakatatanda kung paano nila itinatabi ang kanilang mga espesyal na mga kasuotan.
I. LAYUNIN:
1. Napapanatiling maayos ang sariling tindig sa pamamagitan ng tamang pag-upo at paglakad
2. Naisasagawa ang mga gawain na nagpapanatili ng maayos na tindig sa pamamagitan ng pag-iwas sa sakit, masustansiyang pagkain, pag-ehersisyo, atbp.
II. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagpapanatiling Maayos na Tindig Sanggunian: K to 12 – EPP4HE-Oc4Kagamitan: larawan ng batang maayos ang tindig, kumakain ng masustansiyang pagkain, nag-eehersisyo
PAGPAPANATILING MAAYOS ANG SARILING TINDIG
Home Eco Aralin 8
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
82
III. PANIMULANG PAGTATAYA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng T kung Tama at M kung Mali ang pangungusap.
____ 1. Ang maayos na tindig ay nagiging sanhi ng pagiging kuba.
____ 2. Kaaya-ayang tingnan ang magandang posisyon sa pag-upo.
____ 3. Ang pagtulog nang maaga ay mabuti sa ating katawan.
____ 4. Kailangang kumain ng kahit na anong pagkain upang maging malusog.
____ 5. Ang pag-eehersisyo ay maganda sa ating kalusugan.
IV. PAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Magpakita ng dalawang larawan: isang batang kaayaaya ang tindig at tuwid na nakatayo at isang mag-aaral na hukot ang tayo.Itanong sa mga mag-aaral kung alin sa dalawang larawan ang nais nilang maging katulad at pangatwiranan ang kanilang sagot.
B. PAGLALAHAD
Itanong: Bakit mahalaga ang wastong tindig o pagtayo at pag-upo?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipagawa ang Pagyamanin Natin sa LM.
D. PAGSASANIB
Itanong: Ano-anong ehersisyo ang ginagawa ninyo sa asignaturang Pagpapalakas ng Katawan? Alin dito ang sa palagay ninyo ay nakapagpapaganda ng tindig at postura/tikas?
E. PAGLALAHAT
1. Ano ang dapat gawin ng isang mag-aaral na katulad ninyo upang mapaganda ang tindig at postura/tikas ng inyong katawan?
2. Ano ang maidudulot ng wastong pagtayo, pag upo, at paglakad?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
83
V. PANGWAKAS NA PAGTATAYA: Lagyan ng tsek ang Oo kung ginagawa ang bagay at
Hindi kung hindi ginagawa.
Gawain OO HINDI1. Kumakain ng masusustansiyang pagkain sa
araw-araw.2. Natutulog ng walo o higit pang oras araw-araw.3. Palagian na nag-eehersisyo.4. Parating maayos maglakad.5. Parating tuwid kung umupo.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Sabihin: Mga mag-aaral kayo ay mayroong gagawin.Habang ang iba ay nagsasagawa ng gawain, inaasahan namang
manonood nang maayos at tahimik ang lahat. at pagkatapos ng kanilang gawain ay papalakpakan ninyo ang mga nagsiganap.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Agap at Sikap 6: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahan at Pangka-
buhayan para sa Ikaanim na Baitang
I. LAYUNIN: 1. Naipakikita ang mabuting pag-uugali bilang kasapi ng mag-anak
2. Nasasabi ang kahalagahan ng pagpapakita ng mabuting pag-uugali bilang kasapi ng mag-anak
II. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Mabuting Pag-uugali Bilang Kasapi ng Mag-anakSanggunuian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan, Baitang 4, pahina 41 – 4
MISOSA , Modyul K to 12 Curriculum Guide 2013, EPP 4HE-0d-5Kagamitan: mga larawan, manila paper, pentel pen
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
84
III. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK:
Itanong sa klase ang sumusunod:
1. Nais mo bang masaya, kasiya-siya, at maunlad ang iyong pamilya?
2. Ano ang nararapat gawin ng bawat kasapi ng mag-anak upang matamo ito?
B. PAGLALAHAD:
1. Magpakita ng larawan. Pagmasdan ang mga ito at suriin kung ano ang inilalarawan nito.
2. Itanong sa klase ang sumusunod:• Ano-anong mabubuting pag-uugali ang ipinakikita sa
larawan A?• Ano-ano naman ang mabubuting pag-uugali ang
ipinakikita sa larawan B?• Bilang kasapi ng mag-anak, ano ang maidudulot ng
mga pag-uugaling ito sa pamilya?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Gawain A: Pangkatin ang klase sa apat. Pumili ng lider, upang siya ang manguna sa gawaing pampangkat. Bawat pangkat ay bigyan ng isang salita na isasadula upang maipakita ang kahulugan nito :
Pangkat 1 – PaggalangPangkat 2 – PagpaparayaPangkat 3 – PagkamaunawainPangkat 4 – Pagsunod
• Gawin ang pagsasadula na ang tagpuan ay sa bahay at ang mga tauhan ay mga kasapi ng pamilya.
• Kinakailangang lahat ng kasapi ng bawat pangkat ay kasali sa pagsasadula.
• Bigyan sila ng limang minuto upang pag-usapan kung paano
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
85
isasadula ang salita na nakalaan sa grupo. • Karagdagang tatlong minuto ang ibibigay sa pagsasadula o
presentasyon. • Bigyan ng munting premyo ang may pinakamahusay na
pagsasadula.
Gawain B:Sa kaparehong pangkat, gumawa ng mga mungkahing panun-tunan sa alinman sa sumusunod, upang maipakita ng bawat kasapi ng mag-anak ang mabuting pag-uugali:
• Oras ng pag-uwi pagkatapos ng klase• Uri ng kaibigan na sasamahan • Mga paraan ng pagpapakita ng paggalang• Pagtupad sa gawaing bahay
Gawin ito sa loob ng limang minuto at iulat sa klase ang natapos na gawain.
D. PAGSASANIB
Itanong: Ano ang maidudulot ng pagpapakita ng mabuting pag-uugali:• sa pamilya at • sa lipunan?
E. PAGLALAHAT
1. Paano maipakikita ang mabuting pag-uugali bilang kasapi ng mag-anak?
2. Masasabi mo ba ang kahalagahan ng pagpapakita ng mabuting pag-uugali bilang kasapi ng mag-anak?
IV. PAGTATAYA:Lagyan ng tsek (√) ang pangungusap na nagpapakita ng mabuting
pag-uugali, bilang kasapi ng mag-anak:
_____1. Pagmamano sa mga magulang pag-alis at pagdating sa bahay.
_____2. Pagkain ng masusustansiyang pagkain._____3. Pagsunod sa mga batas trapiko._____4. Pagganap ng mga nakaatang na tungkulin sa tahanan._____5. Pagsunod sa mga alituntunin sa tahanan._____6. Pakikipaglaro sa mga kaibigan sa libreng oras._____7. Pagpaparaya sa isa’t isa.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
86
_____8. Pagbibigay halaga sa bawa’t kasapi ng pamilya._____9. Paliligo araw-araw._____10. Pag-aalaga sa mga nakababatang kapatid.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Itala ang tatlong mabubuting pag-uugali ng sumusunod, bilang
kasapi ng pamilya: a. tatayb. nanayc. mga kapatid
Home Eco Aralin 10 PAG-AALAGA SA MGA MATATANDA AT
IBA PANG KASAPI NG PAMILYA
I. LAYUNIN: 1. Nakatutulong sa pag-aalaga sa matatanda at iba pang kasapi ng
pamilya2. Naiisa-isa ang mga gawain na makatutulong sa pangangalaga sa
iba pang kasapi ng pamilya
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
87
II. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pag-aalaga sa Matatanda at Iba Pang Kasapi ng PamilyaSanggunuian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan, Baitang 4 pahina 46, MISOSA Modyul, K to 12 Curriculum Guide 2013 – EPP4HE- 0d-6Kagamitan: manila paper, cartolina strips, pentel pen
III. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Itanong sa klase:1. Sino-sino sa inyo ang may kasapi ng pamilya na
nangangailangan ng pag-aaruga?2. Kung ikaw ay may matanda na kasapi ng iyong pamilya, sapat
ba ang kaalaman mo upang maalagaan mo siya nang wasto?
B. PAGLALAHADBasahin ang kuwento at sabihin sa mga mag-aaral: Paking-
gan at unawain ang maikling kuwento.
Si Lola Leoncia
Ang mag-asawang sina Mang Lito at Aling Lita ay biniyayaan ng tatlong anak na puro babae. Sina Lala, Lirio, at Lina. Ang panganay nila na si Lala ay may asawa at may isang anak, na si Lans, walong
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
88
buwang gulang pa lamang. Sama-sama silang nakatira sa isang bahay kasama ang nanay ni Aling Lita na si Aling Leoncia, 75 taong gulang. Pagsasaka ang ikinabubuhay ng mag-anak.
Masaya ang mag-anak sa piling ng isa’t isa. Nagtutulungan, nag-uunawaan, nagbibigayan, naggagalangan, at nagpaparaya ang bawat isa kung kinakailangan.
Isang araw, sa hindi inaasahang pangyayari biglang inatake sa puso si Aling Leoncia na naging dahilan ng pagkaparalisa ng kalahati ng kaniyang katawan. Naging alagain si Aling Leoncia at nangangailangan ng masidhing pag-aaruga at pag-aalaga ng bawat kasapi ng pamilya.
Kinakailangan ding maghanap ng trabaho si Lala, upang may panustos sa gatas ng kaniyang anak. Kung kaya’t naging problema ni Aling Lita ang pag-aalaga kay Aling Leoncia at kay Lans, ang anak ni Lala.
Nalaman ni Lirio at Lina ang problema ng kanilang ina. Nagprisenta ang dalawang bata na sila na ang mag-aalaga kay Aling Leoncia at kay Lans dahil natutunan na nila sa paaralan ang pag-aalaga sa matatanda, maysakit, sanggol, at nakababatang kapatid.
Kung kaya’t natuwa si Aling Lita at si Lala.Paano kaya ang gagawing pag-aalaga ni Lirio at Lina kay
Aling Leoncia at kay Lans?
Sagutin ang sumusunod:• Batay sa kuwento, sino-sino ang nangangailangan ng pag-
aalaga ng mga kasapi ng pamilya?• Paano kaya ang gagawing pag-aalaga nila Lirio at Lina kay Aling
Leoncia at kay Lans?
Mga Mungkahing Gawain:
Unang Araw
Gawain A:
1. Pangkatin ang klase sa apat. Magtalaga ng lider at tagasulat ng sagot ang bawat pangkat.
2. Mag brainstorming tungkol sa paksa: Paano ginagawa ang pag-aalaga sa matatanda.
3. Itala ang mga ideya na ibinigay ng bawat kasapi ng pangkat sa manila paper.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
89
4. Ipaskil sa pisara o dingding ang inyong natapos na gawain. Iulat ito sa klase.
5. Talakayin sa buong klase ang paksa at mga ideyang nalakap pagkatapos ng pag-uulat.
Pangalawang ArawGawain B:1. Sa kaparehong pangkat, pag-usapan ang tungkol sa pag-aalaga ng
maysakit. Tingnan kung magkapareho o kung magkaiba.2. Ipatala ang pagkakaiba at ang pagkakapareho sa pamamagitan ng
paglalagay ng mga sagot o ideya sa ilalim ng kahon ng bawat paksa:
Wastong Paraan ng Pag-aalaga sa Matatanda
Wastong Paraan ng Pag-aalaga sa mga
Maysakit
Pagkakaiba
1. Silid-tulugan
2. Mga kagamitan
3. Pagpapakain
4. Pagpapaligo/Paglilinis ng katawan
5. Pagpapa-inom ng gamot
• Pag-usapan ng buong klase ang pagkakaiba sa pag-aalaga sa matanda at sa maysakit.
• Paghambingin ang mga sagot ng inyong pangkat sa pangkalahatang tuntunin sa pag-aalaga sa maysakit.
• Tingnan sa LM.
Pangatlong ArawGawain C:
1. Pangkatin muli ang klase sa apat. Bigyan ang bawat pangkat ng manila paper (isulat na ang chart na nasa ibaba ng bilang 2), tig-12 cartolina strips, at pentel pen.
2. Ipasulat sa cartolina strips ang hinihingi na mga sagot tungkol sa pag-aalaga ng sanggol o nakababatang kapatid na nakalaan sa bawat pangkat:
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
90
a. Pangkat I – Pagpapaligo at Pagbibihisb. Pangkat II – Pagpapakainc. Pangkat III – Pagpapatulogd. Pangkat IV – Paglalaro
Wastong Paraan ng Pag-aalaga ng Sanggol
Pagpapaligo Pagbibihis Pagpapakain Pagpapatulog Paglalaro
• Pag-usapan/ talakayin ang mga sagot ng buong klase. :• Patingnan sa LM kung tugma ang mga sagot.• Bigyan ng premyo ang pangkat na may pinakamaraming
tamang sagot.
C. PAGPAPALALIM SA KAALAMAN
Gawain D:1. Bumalik sa dating apat na pangkat ang mga mag-aaral. 2. Pumili ang bawat pangkat sa sumusunod. Ipakita sa pamamagitan
ng pagsasadula ang wastong pag-aalaga sa:• matanda• maysakit • sanggol
3. Sundin ang mga pamamaraan/tuntunin ng wastong pag-aalaga.
D. PAGSASANIB
Paano ka makatutulong sa pag-aalaga ng matanda, maysakit, at iba pang kasapi ng pamilya na nangangailangan ng pag-aaruga o pag-aalaga?
E. PAGLALAHAT
Ano ang kahalagahan ng kaalaman sa wastong pag-aalaga ng matanda, maysakit, at iba pang kasapi ng pamilya?
IV. PAGTATAYA: Pasagutan ang Pagyamanin Natin sa LM.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
91
Piliin at isulat ang letra ng pinakatamang sagot sa kuwaderno.1. Ang silid ng maysakit ay kailangang mapanatiling kaaya-aya at
a. malinis c. mabango b. maaliwalas d. malamig
2. Hayaang palagiang bukas ang bintana ng silid ng maysakit upang makapasok ang _________.
a. huni ng ibon c. sariwang hanginb. sikat ng araw d. mga bisita
3. Kinakailangang punasan ang maysakit ng ____ na tubig upang maging maginhawa ang pakiramdam.
a. malamig c. may yelo b. mainit d. maligamgam
4. Bukod sa mga katas ng prutas maaaring bigyan ang maysakit ng ____.
a. tubig c. kapeb. softdrinks d. lemonade
5. Upang hindi makalimutan ng kasapi ng mag-anak ang oras at paraan ng pagpapainom ng gamot, kailangang magpaskil sa isang lantad na lugar ang______.
a. iskedyul c. mga pangalan ng kasambahayb. mga pangalan ng gamot d. oras
6. Paliguan ang bata sa ________ oras araw-araw.a. oras c. hapong b. wastong d. gabing
7. Basain ang bimpo ng _____na tubig.a. malamig c. maligamgamb. mainit d. malinis
8. Gamitin sa pagpapakain ng bata ang kaniyang ____ kagamitan.a. bagong c. sariling b. lumang d. pampamilyang
9. _____ang bata sa iyong bisig bago ihiga sa kama.a. isandal c. iupo b. ilapag d. idapa
10. Lagyan ng ___ang katawan ng bata pagkatapos maligo.a. lotion o langis c. pabango b. polbos d. gel
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
92
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Pagawin ang mga mag-aaral ng talata na binubuo ng limang pangun-gusap tungkol sa alinman sa wastong pag-aalaga ng matanda, maysakit sanggol, o nakababatang kapatid.
I. LAYUNIN: Naisasagawa ang pagtulong ng may pag-iingat at paggalang
II. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pagtulong ng May Pag-iingat at PaggalangSanggunian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan EPP4HE-0d 6Kagamitan: cartolina strips, pentel pen, manila paper
III. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Sabihin: Masaya ang isang pamilya kung nakikipagtulungan ang
bawat kasapi nito. Lalong nagiging masaya kung ang pagtutulungan ay naisasagawa nang may pag-iingat at paggalang. Subalit, paano naisasagawa ang pagtutulungan nang may pag-iingat at paggalang?
B. PAGLALAHAD
Gawain A: Ipaayos ang mga titik sa bawat bilang upang mabuo ang salita na inilalarawan ng parirala:
a. Gapgatini – pag-ayos ng kilos o galawb. Lagangpag – pagbibigay respetoc. Golnpagut – pag-alalayd. Longsag – bagong panganake. Kitsayam – may karamdaman
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
93
Gawain B:
1. Ipabasa at ipaunawa sa mga mag-aaral ang maikling kuwento:
Ang Kuwento ni Lolo Jose
Si Lolo Jose ay 80 taong gulang na mag-isang namumuhay sa isang maliit na kubo. Umaasa lamang siya sa kaniyang buwanang pensiyon para mabuhay. Katabi niya ang bahay ng mag-anak nina Aling Cynthia at Mang Ramon na may dalawang anak na lalaki, si Marlon sampung taong gulang na nasa ikalimang baitang at si Manny, pitong taong gulang na nasa ikatlong baitang.
Bago pumasok sa paaralan ang dalawang bata ay dumaraan muna sa bahay ni Lolo Jose para magmano at magpaalam na sila ay papasok na sa paaralan. Ang mag-asawang Aling Cythia at Mang Ramon naman ay dumaraan din sa bahay ni Lolo Jose bago pumasok sa opisina. Ikinagagalak ito ng matanda dahil nararamdaman niya na may pamilya siya kahit mag-isa lang siyang namumuhay.
Sa mga araw na walang pasok ang mag-anak, sinisikap nilang isama si Lolo Jose sa kanilang tahanan upang hindi ito mangulila.Maingat at magalang na nakikipag-usap at nakikipag-ugnayan ang mag-anak kay Lolo Jose sa pamamagitan ng paggamit ng po at opo kapag sila ay nakikipag-usap at nagpapalitan ng kuro-kuro.
Maingat at magalang din na ipinagpapaalam ng mag-anak kung mayroon silang nais na gawin sa loob ng tahanan ni Lolo Jose, tulad ng pagtulong nila sa paglilinis at pag-aayos ng kaniyang tahanan. Malugod din nilang ipinagpapaalam kung mayroon silang nais na idagdag na personal at pantahanan niyang mga kagamitan.
Ang ginagawang pagtulong ng mag-anak ni Mang Ramon at Aling Cynthia kay Lolo Jose ay nakatawag pansin sa mga tao sa kanilang pamayanan. Kung kaya’t nagawaran ng pagkilala bilang Huwarang Pamilya ng Barangay ang mag-anak.
2. Sagutin ang sumusunod:
• Ano-ano ang ginagawang pagtulong ng mag-anak ni Mang Ramon kay Lolo Jose?
• Ano-ano ang magagandang katangiang ipinakikita ng mag-anak?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
94
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Mga Mungkahing Gawain:
1. Bigyan ng tiglilimang cartolina strips at pentel pen ang bawat pangkat.
2. Batay sa maikling kuwento ni Lolo Jose, sagutin ang tanong na: Paano naisagawa ang pagtulong ng mag-anak ni Mang Ramon kay Lolo Jose nang may pag-iingat at paggalang?
3. Ipaskil sa pisara o sa dingding ang sagot ng pangkat at iulat sa klase sa loob ng tatlong minuto.
4. Pagkatapos ng inyong gawain, ilagay o ilipat sa wheel map ang pinakatamang sagot.
D. PAGSASANIB
Pasagutan ang sumusunod:
1. Ang nakababata mong kapatid ay nangangailangan ng iyong tulong sa paggawa ng kaniyang takdang-aralin o proyekto sa paaralan. Ano ang gagawin mo?
2. Naglalaro ka, at bigla kang tinawag ng nanay mo upang tulungan siya maglinis ng bahay. Ano ang gagawin mo?
E. PAGLALAHAT
Bilang kasapi ng mag-anak malaki ang maitutulong mo upang mapagaan ang gawain ng iyong nanay at iba pang kasapi ng mag-anak. Paano ang gagawin mo upang maging kalugod-lugod ang iyong pagtulong sa bawat kasapi ng mag-anak?
IV. PAGTATAYA:
Lagyan ng tsek ang bilang kung ang ginagawang pagtulong ay may pag-iingat at paggalang:
____1. Masayang ginagampanan ang nakaatang na tungkulin sa pamilya.____2. Umaalis sa bahay nang tahimik at walang paalam, kapag inuutu-
san.____3. Magiliw na nakikipagtulungan sa mga kapatid kapag naglilinis ng
bahay.____4. May kusang nagpupunas ng mga kagamitan sa bahay sa mga
araw na walang pasok.____5. Malugod na sinasamahan ang Nanay sa pamamalengke.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
95
____6. Ipinagpapaalam sa tatay ang mga bagay na nais gawin sa loob ng tahanan.
____7. Magalang na nakikiraan sa mga nag-uusap sa tahanan ha-bang nagwawalis.
____8. Umaawit habang maingat na pinupunasan ang mga sofa sa bahay.
____9. Magiliw na pinanonood ang mga kasapi ng mag-anak ha-bang ginagampanan ang kaniya-kaniyang tungkulin.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Sa loob ng inyong tahanan nakikita mo ang ginagawang pagtulong
ng bawat kasapi ng mag-anak. Itala kung paano ginagawa ang pagtulong ng bawat isa, nang may pag-iingat at paggalang.
I. LAYUNIN: Nakatutulong sa pagtanggap ng bisita sa bahay tulad ng:
• pagpapaupo, pagdudulot ng makakain, tubig, atbp.• pagsasagawa nang wastong pag-iingat sa pagtanggap ng
bisita• pagpapakilala sa ibang kasapi ng pamilya
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Pagtanggap ng Bisita sa Bahay Sanggunuian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan, Baitang 4 MISOSA MODYUL,
Baitang 4, K to 12 – EPP4HE-Oe-7 Kagamitan: larawan
III. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Sabihin:Lahat ng tahanan payak man o nakaririwasa ang pamumu-
hay ay tumatanggap ng bisita. Ang mga bisita ay maaaring mga ka-mag-anak, kaibigan, at maaari ang iba ay hindi mga kakilala. Anuman ang estado sa buhay ng mga bisita ay dapat na kalugod-lugod na tinatanggap sa ating tahanan. Ang kaugalian at kulturang Pilipino na ito, ay hindi nawawala hanggang sa kasalukuyang panahon.
PAGTANGGAP NG BISITA SA BAHAY
Home Eco Aralin 12
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
96
Bilang kasapi ng mag-anak, paano ka nakatutulong sa pag-tanggap ng bisita?
B. PAGLALAHAD
Mga mungkahing gawain:1. Pangkatin sa apat ang klase. Bigyan sila ng tatlong minuto
upang pag-usapan ang kanilang karanasan sa pagtanggap ng bisita. Bigyan din ang bawat pangkat ng karagdagang tatlong minuto upang isadula ang kanilang karanasan sa pagtanggap ng bisita. Bigyan ng munting papremyo ang may pinakamagandang presentasyon.
2. Gamit pa rin ang apat na pangkat sa unang gawain, bigyan ng tiglilimang cartolina strips ang bawat pangkat. Sa loob ng tatlong minuto, itala ang iba’t ibang karanasan sa pagtanggap ng bisita. Ipaskil ang mga sagot sa pisara o sa dingding. Iulat ng lider ng pangkat ang sagot.
3. Pag-usapan ng buong klase ang pangkaraniwang ginagawa kung paano tinatanggap sa bahay ang sumusunod na mga bisita:
• kamag-anak• kaibigan/kasamahan sa trabaho• kaklase• hindi kakilala
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN:
Pagsunod-sunorin ang sumusunod na gawain sa pagtanggap ng bisita:
1. Malugod na ipakilala sa pamilya, kung ito ay kaibigan ng isa sa mga kasapi ng mag-anak.
2. Magalang na makipag-usap o makipagkuwentuhan sa bisita.3. Alukin o hainan ng tubig o anumang maiinom at makakain ang
bisita. 4. Magiliw na paupuin ang bisita.5. Maingat na magbukas ng usapin na magdudulot ng kalungkutan
sa bisita. 6. Maingat na itanong sa bisita ang sadya ng kaniyang pagbisita.7. Magiliw na ihatid sa labas ng pintuan o gate kapag siya ay
nagpaalam na uuwi na.8. Pasalamatan ang bisita sa kaniyang pagdalaw kung ang sadya ay
dalawin ang isa sa mga miyembro ng mag-anak o ang pamilya.9. Maaaring magmano sa bisita ang mga bata kung ito ay may edad
o matanda na. Ang mga nakatatanda naman sa mag-anak ay maaaring makipagbeso-beso sa bisita.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
97
10. Maging maingat sa pagtanggap ng bisita kung hindi ito kakilala. Makabubuti na interbyuhin at hindi muna patutuluyin sa loob ng bakuran o tahanan ang hindi kakilala na bisita.
D. PAGSASANIB
Ano ang maidudulot ng pagtulong mo sa maayos na pagtang-gap ng bisita sa inyong tahanan?
E. PAGLALAHAT
Paano ka nakatutulong sa pagtanggap ng bisita sa inyong tahanan?
IV. PAGTATAYA:Punan ng salita o mga salita ang patlang:1. Ang bisita ay nararapat na ___kung hindi kakilala ng buong mag-anak.2. Marapat na ________ang bisita ng maiinom o makakain.3. Maging ________sa pagtanggap ng bisita kung hindi ito kakilala.4. Makipag-usap nang may ____________sa bisita.5. Iwasan pag-usapan ang mga __________na makapagdudulot ng
kalungkutan sa bisita.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Pagawain ang mga mag-aaral ng talata na binubuo ng limang
pangungusap tungkol sa karanasan sa pagtanggap ng bisita. Maaaring ipakuwento sa magulang kung wala pang karanasan sa pagtanggap ng bisita.
I. LAYUNIN: Natutukoy ang angkop na kagamitan sa paglilinis ng bahay
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Angkop na mga Kagamitan sa Paglilinis ng BahaySanggunuian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at
Pangkabuhayan, Baitang 4, CG, K-12 EPP4 HE-0f-9Kagamitan: tsart, mga larawan ng kagamitan sa paglilinis ng
bahay, pentel pen,cartolina
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
98
III. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK:
Sabihin:Kalugod-lugod ang malinis na tahanan. Maaliwalas ang pakiram-
dam at nakadaragdag ng kagandahan ng pamamahay. Magiging magaan at kasiya-siya ang paglilinis ng tahanan kapag gumagamit ng angkop na kagamitan. Bilang bata, mahalaga ang magkaroon ng kaalaman tungkol sa mga kagamitan sa paglilinis.
B. PAGLALAHAD:
Mga mungkahing gawain:
Gawain A:Subukin ang mga mag-aaral kung matutukoy ang mga nasa larawan
a. b. c.
d. e. f.
g. h. i.
Gawain B:
a. Bigyan ang mga piling bata ng cartolina strips na may larawan ng kagamitan ng paglilinis.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
99
b. Bigyan din sila ng pentel pen at ipasulat dito ang gamit ng kagamitan na nasa larawan na nakuha niya.
c. Hayaan tumawag ang mag-aaral na may cartolina strip ng isang kaklase, upang iulat at ipaliwanag ang kaniyang naisulat na gamit ng kagamitan na nasa larawan.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Bukod sa mga nabanggit na kagamitan, mayroon ding pantulong na mga gamit sa paglilinis upang mas maging madali at kaaya-aya ang paglilinis. Tingnan ang mga larawan kung ang mga ito ay gi-nagamit din sa kaniya-kaniyang tahanan:
Mungkahing gawain
1. Sa bawat pangkat, pag-usapan ang gamit ng bawat isa. Ipasulat ang mga sagot sa nakahandang tsart:
a. b.
c. d.
e. f.
Iba pang kagamitan sa paglilinis Gamit 1. dishwashing liquid/dishwashing paste2. pulbos na sabon3. suka4. floorwax5. lumang dyaryo6. timba
2. Ipapaskil sa pisara o sa dingding ang natapos na gawa ng pang-kat. Pag-usapan sa klase.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
100
D. PAGSASANIB
Ano ang maidudulot ng kaalaman sa mga kagamitan sa paglilinis?
E. PAGLALAHATAno ang kahalagahan ng kaalaman sa wastong kagamitan
sa paglilinis?
IV. PAGTATAYA:Isulat sa patlang kung anong kagamitan ang tinutukoy ng pan-
gungusap sa bawat bilang:_____ 1. Ginagamit sa pag-aalis ng alikabok at pagpupunas ng kasang-
kapan._____ 2. Ginagamit sa pagpapakintab ng sahig.
_____ 3. Ginagamit sa pagwawalis ng magaspang na sahig at sa bakuran.
_____ 4. Ginagamit na pamunas sa sahig._____ 5.Ginagamit upang pulutin ang mga dumi o basura.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Magpatala ng limang (5) kagamitang panlinis na madalas gi-nagamit sa paglilinis ng bahay.
I. LAYUNIN:1. Naisasagawa ang wastong paglilinis ng bahay2. Nagagamit ang wastong kagamitan sa paglilinis ng bahay
II. PAKSANG ARALIN: Paksa: Wastong Paglilinis ng BahaySanggunuian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pang
kabuhayan Baitang 4Kagamitan: mga larawan, manila paper, 4 na iba’t ibang kulay ng
cartolina, pentel penIII. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAKSinasalamin ng malinis na tahanan ang isang masaya at nag-
kakasundo na kasapi ng pamilya. Mula sa mga magulang hanggang sa nakababatang kapatid ay dapat na tulong-tulong sa pagganap ng tungkulin sa pagpapanatili nang masinop, maayos, at malinis na tah-anan.
WASTONG PAGLILINIS NG TAHANAN
Home Eco Aralin 14
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
101
B. PAGLALAHAD Gawain A:
1. Maghanda ng metacards na may apat na kulay lamang. Kinakailangang parepareho ang bilang ng bawat kulay ng metacards. Bigyan lahat ang mag-aaral ng metacards. Ipasulat sa mga mag-aaral ang isang gawaing paglilinis ng kanilang tahanan. Ipapaskil ito na magkakasama ang pareparehong kulay sa isang lugar sa pisara o dingding. Sabihin na ang pareparehong kulay ay magkakasama sa isang pangkat at pipili sila ng isang lider na siyang magiging tagapag-ulat ng kanilang gawa.
2. Tingnan ang mga nakasulat sa metacards. Sa bawat magkakaparehong naisulat itira lamang ang isa hanggang sa magkakaiba na ang nakasulat sa isang pangkat. Ipapaskil muli at iulat sa klase.
3. Ipaskil ang nakahandang pamamaraan ng paglilinis sa tahanan na nakasulat sa cartolina. Tingnan kung alin sa mga pangkat ang may pinakamaraming tamang sagot at bigyan sila ng munting premyo.
Gawain B:
1. Ipabasa sa klase ang sumusunod:Paraan ng paglilinis ng tahanan:
• Pagwawalis• Pag-aalis ng alikabok sa mga kagamitan• Paglalampaso ng sahig• Pagbubunot
2. Pagkatapos basahin ng klase ang mga pamamaraan ng pagllilinis sa tahanan, pasagutan sa bawat pangkat ang nakalaan sa kanila na mga pamamaraan ng gawain:
Pangkat I – PagwawalisPangkat II – Pag-aalis sa mga alikabokPangkat III – Paglalampaso ng sahigPangkat IV – Pagbubunot
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Pasagutan sa bawat pangkat ang sumusunod:Gamit ang nakahandang tsart, ipasulat sa metacards ang sagot sa sumusunod na tanong: Anong mga gawaing paglilinis ang ginagawa araw-araw? Ling-guhan? Paminsan-minsan? Ipaskil ang mga sagot ng bawat pang-kat sa ilalim ng sumusunod na paksa:
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
102
Paglilinis na Ginagawa Araw-araw
Paglilinis na Ginagawa Paminsan-minsan
Paglilinis na Ginagawa ng Lingguhan
D. PAGSASANIB
Ano-ano ang maidudulot ng tulong-tulong na paggawa ng mag-anak upang maging malinis ang tahanan?
E. PAGLALAHATAno ang maidudulot sa pagsunod sa wastong paraan ng paglili-nis sa tahanan?
IV. PAGTATAYA: Ipakopya ang sumusunod sa kuwaderno, at piliin ang wastong karug-tong ng pangungusap sa loob ng kahon:
a. tuyong basahanb. dahan-dahanc. timbad. suloke. pababaf. binubunot
1. Ang mga kasangkapan ay madaling maalikabukan. Kailangang punasan ng________araw-araw.
2. Ang sahig ay ____________upang kumintab.
3. Ang pagwawalis ng sahig ay ginagawa ng____upang hindi lumipad ang alikabok.
4. Sa pag aalikabok, simulan sa mataas na bahagi ng mga kasangkapan__.
5. Ang pagwawalis sa sahig ay sinisimulan sa mga ___ patungo sa gitna.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Itala ang limang mga gawain ng paglilinis sa inyong tahanan at ibahagi ito sa klase.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
103
I. LAYUNIN:
1. Naisasagawa ang wastong paglilinis ng bakuran2. Nagagamit ang wastong kagamitan sa paglilinis ng bakuran
II. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Wastong Paglilinis ng Bakuran
Sanggunuian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan,Baitang 4, pahina 62 – 67
Kagamitan: manila paper, cartolina, pentel pen, mga larawan
III. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Sabihin:
Bahagi ng tahanan ang bakuran. Ang malinis na bakuran ay kaaya-ayang tingnan.
Ipakita ang larawan ng malinis at magandang bakuran:
Ano-ano ang maaari mong gawin upang makatulong sa paglilinis ng bakuran? Paano ginagawa ang wastong paglilinis ng bakuran?
WASTONG PAGLILINIS NG BAKURAN
Home Eco Aralin 15
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
104
B. PAGLALAHAD
Gawain A:1. Pangkatin ang klase sa apat. Pumili ng lider at tagasulat ang bawat
pangkat. 2. Bigyan ang bawat pangkat ng manila paper at pentel pen.3. Pag-usapan ng bawat pangkat ang sumusunod na pamamaraan
ng paglilinis ng bakuran:a. Pagwawalisb. Pagbubunot ng damong ligawc. Pagtatapon ng basurad. Pagbabaon ng basurae. Pagdidilig ng mga halamanf. Paglilinis ng kanal
4. Ipa-paskil sa pisara o sa dingding ang natapos na gawain at iulat sa klase.
Gawain B: 1. Paghambingin ng buong klase ang mga pangkatang gawa.
2. Tingnan ang tama at magkakaparehong sagot ng bawat pangkat.
3. Buuin ang pamamaraan ng paggawa sa bawat paraan ng paglili-nis ng bakuran.
4. Paghambingin ang nabuong konsepto sa LM.
(Sabihin na sa susunod na araw ihanda ang mga sarili at mga kagamitan sa paglilinis ng bakuran upang isagawa ang pangka-tang pagpapakita ng paglilinis sa bakuran.)
Pangalawang Araw
Gawain C:1. Ipagawa ng panukatan ang mga pamamaraan ng paggawa sa
bawat paraan sa paglilinis sa bakuran at sa labas ng silid-aralan.2. Bigyan ng panuntunan sa paggawa bago palabasin sa klase.3. Mahigpit na subaybayan ang mga mag-aaral habang isinasagawa
ang wastong pamamaraan ng paglilinis sa bakuran. 4. Tingnan kung nasunod ang mga pamamaraan sa pamamagitan ng
pagsagot ng lider, sa tseklist.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
105
Mga Gawain/Pamamaraan Oo Hindi
1. Ginamit ang walis tingting sa pagwawalis ng mga tuyong dahon sa loob at labas ng bakuran.
2. Ginamit ang pandakot sa pagdampot ng basura at inilagay ito sa basurahan.
3. Nasunod ang wastong paraan ng pagbubunot ng damo.
4. Pinaghiwalay ang mga basurang nabubulok at di-nabubulok.
5. Diniligan ang mga halaman gamit ang rigadera.
5. Kunin ang tseklist ng bawat pangkat at tingnan muli kung nasunod ng bawat pangkat ang wastong paglilinis ng bakuran.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipabigay muli ang mga gawain sa paglilinis ng bakuran at ipasulat sa nakahandang tsart ang kanilang sagot:
1. pagwawalis2. pagbubunot ng damo3. pagtatapon ng basura4. pagdidilig ng halaman5. paglilinis ng kanal
Gawain Wastong Pamamaraan
PagwawalisPagbubunot ng damoPagtatapon ng basuraPagdidilig ng halamanPaglilinis ng kanal
D. PAGSASANIB
Ano-ano ang naidudulot ng malinis na bakuran sa ating pa-mayanan at sa ating kalusugan?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
106
E. PAGLALAHAT:Paano mapananatili ang malinis na bakuran? Ano-ano ang kabu-
tihang maidudulot ng malinis na kapaligiran?
V. PAGTATAYA:Pasagutan ang sumusunod: Lagyan ng tsek (√) ang patlang
bilang kung ang isinasaad ng pangungusap ay wastong paraan ng paglilinis ng bakuran at ekis (×) naman kung hindi.
_____1. Linisin ang daanan ng tubig o kanal upang maiwasan ang pamamahay ng mga daga at iba pang mga hayop.
_____2. Ang mga damong ligaw ay nakadaragdag sa kagandahan ng kapaligiran.
_____3. Ang bakurang malinis ay nakatutulong sa pagpapanatiling malinis ang pamayanan.
_____4. Kinakailangang walisin ang mga tuyong dahon at ibang kalat sa loob at labas ng bakuran.
_____5. Ang mga basurang nabubulok ay kailangang ilagay sa com-post pit.
_____6. Ang mga basurang hindi nabubulok ay kailangang itapon sa malayong lugar.
_____7. Bunutin ang mga ugat ng mga ligaw na damo upang hindi na tumubo uli ito.
_____8.Pagkatapos walisin ang mga tuyong dahon, sunugin ito._____9. Ang mga nabubulok na basura ay pampataba sa mga hala-
man._____10. Gamitin ang pandakot kung ilalagay ang mga tuyong dahon
sa basurahan.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Tumulong sa paglilinis ng kani-kanilang bakuran. Sipiin muli
ang tseklist sa Gawain C kung nasunod ito. Palagdaan ang gi-nawang tseklist sa nakatatandang kapatid o sa nanay.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
107
I. LAYUNIN:1. Nakasusunod sa mga tuntuning pangkalusugan at pangkaligtasan
sa paglilinis ng bahay at bakuran2. Naisasagawa ang wastong paghihiwalay ng basura sa bahay3. Nasasabi ang kahalagahan ng maayos, malinis, at ligtas na bahay
at bakuranII. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pangkalusugan at Pangkaligtasang Gawi sa Paglilinis ng Tahanan at BakuranSanggunian: Modyul sa EPP Aralin 16, K to 12 EPP 4 HE – Og10-11Kagamitan: mga larawan, manila paper, pentel pen, glue, gunting, recycled cardboard, mosaic picture, colored paper o makulay na papel galing sa lumang magasin
III. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Magpakita ng larawan ng sumusunod: paglilinis ng bintana; paglilinis ng kisame; sa pagpapakintab ng sahig; pag-aalis ng alikabok sa mga gamit at kasangkapan; pagwawalis, pag-aayos ng kasangkapan matapos linisin; pagbubunot ng damo sa bakuran; paghihiwalay ng basura; at pagtatapon ng basura.
2. Itanong sa mga mag-aaral:• Ano-ano ang inyong nakita?• Saan natin ginagawa ang mga ito?• Ginagawa rin ba ninyo ang mga ito?• Paano ninyo isinasagawa ang mga ito?
3. Isulat sa pisara ang sagot ng mga bata.4. Iugnay ito sa aralin.
B. PAGLALAHADIlahad ang aralin gamit ang sagot ng mga mag-aaral. Sabihin:
PANGKALUSUGAN AT PANGKALIGTASAN GAWI SA PAGLILINIS NG BAHAY AT BAKURAN
Home Eco Aralin 16
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
108
Nabanggit ninyo kanina na ginagawa ang mga ito ng maingat. Bakit kaya? Ano ang dapat isaalang-alang sa pagsasagawa ng mga ito?
1. Magkaroon ng talakayan kaugnay sa tanong. Tanggapin lahat ang sagot ng mga mag-aaral.
2. Ipabasa ang Alamin Natin LM. Talakayin ang tungkol sa tuntuning pangkaligtasan at pangkalusugan at wastong paghihiwalay at pagtatapon ng basura.
3. Bigyang- diin ang sagot ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng pagbabalik sa nakasulat sa pisara na angkop sa aralin. Gamitin ang T chart para makita ang naibigay na at kung ano ang napag-aralan batay sa nabasa.
Mga Tuntuning Pangkaligtasan at Pangkalusugan sa Paglilinis ng Bahay at Bakuran
Sagot mula sa sariling opinyon ng mga mag-aaral:
Sagot mula sa binasang mga tuntunin na dapat sundin:
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipagpatuloy ang talakayan batay sa sumusunod:
• Bakit kailangang sundin ang mga tuntuning nabanggit?• Ano ang maaaring maganap kung hindi susundin ang mga
tuntuning ito?• Bilang isang mag-aaral at kasapi ng pamilya, paano
makatutulong sa iyo ang pagkakaroon ng mga kaalaman sa mga tuntuning pangkaligtasan at pangkalusugan sa paglilinis ng tahanan at bakuran at ang wastong paraan sa paghihiwalay at pagtatapon ng basura sa tahanan?
• Paano mo magagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay ang inyong kaalaman tungkol dito?
• Bakit kailangang maisagawa ang mga ito?
D. PAGSASANIB
1. Ano ang maaaring mangyari sa ating kapaligiran kung wala tayong
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
109
tama o maayos na paraan ng paghihiwalay at pagtatapon ng basura?
2. Bilang mag-aaral paano mo mapapangalagaan ang ating kapaligiran?
Gawain A: Maging Maingat Tayo
• Bumuo ng apat na pangkat.• Maglaro ng “Kunan Mo Ako.”• Kumuha ng isang task card, bawat isa ay naglalaman ng isa sa mga
gawaing: pangkaligtasan, pangkalusugan, paghihiwalay ng basura, at pagre-recycle.
• Ipasadula sa bawat pangkat ang gawaing nakatakda sa kanila sa loob ng isang minuto.
• Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat upang magawa nang maayos ang gawain.
• Itanong ang sumusunod pagkatapos ng laro.a. Ano ang pakiramdam ninyo habang isinasagawa ang inyong
gawain?b. Paano ninyo ito naisagawa nang maayos? Ano-ano ang
nakatulong sa inyo?c. Ano ang mahahalagang bagay na natutunan ninyo sa
gawaing ito?d. Kaya ba ninyo itong gawin sa bahay? Ano ang magandang
maidudulot nito sa pamilya, sa pamayanan, at sa bansa?
Gawain B: Picture Mounting
• Gabayan ang mga mag-aaral na maisagawa ang Gawin Natin sa LM (Picture Mounting na may recycled na kagamitan).
• Suriin ang nagawang larawan gamit ang tseklist para sa antas ng kahusayan ng pagkagawa.
Pamantayan Antas ng Kahusayan1 2 3 4
1. Angkop ba ang pagkakagawa ng disenyo o larawan?
2. Maayos ba ang pagkakadikit at pagkakabalot ng larawan?
3. Nasunod ba nang maayos ang mga paraan sa paggawa ng proyekto/gawain?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
110
Batayan:
4 – Napakahusay 2 – Sapat 3 – Mahusay 1 – Kulang pa sa husay
E. PAGLALAHAT
1. Bakit kailangang sundin ang sumusunod na tuntunin:• pangkaligtasan at pangkalusugan sa paglilinis ng tahanan at
bakuran;• wastong paraan ng paglilinis ng iba’t ibang bahagi ng bahay; at• wastong paghihiwalay at pagtatapon ng basura.
2. Ano ang kahalagahan o kagandahang naidudulot ng maayos at malinis na tahanan at bakuran?
IV. PAGTATAYA
A. Basahin at unawain ang sumusunod na tanong. Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot sa inyong sagutang papel.
1. Ano ang inyong gagawin upang hindi malanghap ang alikabok habang naglilinis?
a. gumamit ng apron c. talian ang buhokb. takpan ang ilong d. magdamit ng maluwang
2. May nabasag na baso habang naglilinis ka sa kusina. Ano ang gagawin mo?
a. Pupuluting isa-isa ang bubog.b. Dadakutin at ilalagay sa basurahan.c. Babalutin ng lumang diyaryo at ilalagay sa basurahang may
takip.d. Pupulutin at itatapon sa bakanteng lote.
3. Alin sa sumusunod ang dapat na una mong gagawin? a. paglilinis ng kisame c. paglilinis ng sahigb. paglilinis ng dingding d. paglilinis ng bakuran
4. Ano ang dapat tandaan sa paggamit ng mga de-kuryenteng kagamitan upang maiwasan ang sakuna?
a. Tiyaking tuyo ang mga kamay bago isaksak at bunutin ang plug sa outlet.
b. Basahin ang panuto kung paano ito gagamitin.c. Hayaan itong nakabukas kahit tapos nang gamitin.d. Tanggalin sa saksakan ang kawad.
5. Nagkalat ang basura sa inyong bahay, ano ang gagawin mo?a. Ipunin lahat at ibalot sa plastik.b. Ilagay sa basurahan at hintayin ang trak na kukuha nito.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
111
c. Ihiwalay ang nabubulok sa di-nabubulok at ibaon sa compost pit ang nabubulok.
d. Paghalu-haluin ang mga basura at sunugin ang mga ito.6. Bakit kailangang sundin ang pangkalusugan at pangkaligtasang
gawi sa paglilinis ng bahay at bakuran?a. Upang magawa ng mga nakatakdang gawain.b. Upang makapaglaro agad pagkatapos ng gawain.c. Upang makaiwas sa iba pang gawain.d. Upang maiwasan ang anumang sakuna.
7. Saan mo itatago ang mga tirang likidong ginamit sa paglilinis tulad ng muriatic acid at iba pang panlinis ng palikuran?
a. Sa mataas na lugar na hindi maaabot ng bata.b. Sa loob ng isang cabinet.c. Sa lugar kung saan ito kinuha.d. Sa loob ng palikuran o comfort room.
8. Kung mag-aagiw ka ng kisame, ano ang pinakamagandang gagawin?
a. Gumamit ng walis na may mahabang hawakan.b. Tumuntong sa silya para maalis ang agiw.c. Tumayo sa malapit na bintana.d. Gumamit ng mesa at doon tumuntong.
9. Kung maglilinis ng kusina ano ang una mong gagawin?a. Ilagay ang mga upuan sa ibabaw ng hapag kainan.b. Linisin ang lababo at mga kasangkapan sa pagluluto.c. Ipunin ang mga maruruming gamit at kasangkapan sa kusina.d. Takpan ang mga pagkain at tiyaking hindi malalagyan ng
alikabok.
B. Ipaliwanag kung paano maiiwasan ang sakuna habang gumagawa ng gawaing bahay?Mga Sagot:1. B 2. C 3. A 4.A 5.C 6.D 7.A 8.A 9.D
C. Maiiwasan ang sakuna habang gumagawa ng gawaing bahay kung masusing susundin ang mga panuntunan sa paggawa at palaging maging maingat.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:1. Ipagawa ang Pagyamanin Natin LM.2. Sabihin na maglaan sila sa bahay ng hiwalay na basurahan para sa
nabubulok at hindi nabubulok na mga basura. Ilarawan o kunan ng letrato ang inyong ginawa at iulat sa klase.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
112
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan.
I. LAYUNIN:
1. Nakagagawa ang mga gawaing bahay na nakatakda sa sarili na may kusang loob at may kasiyahan
2. Naipakikita ang kahalagahan ng pagkakaisa ng bawat kasapi ng mag-anak sa pagtugon sa kani-kanilang tungkulin
II. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagsunod sa mga Nakatakdang Gawaing BahaySanggunian: Modyul sa EPP, Aralin 17 K to 12 EPP4HE – Oh12-13Kagamitan: manila paper, pentel pen, sobre, coupon bond
III. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
1. Ipakita ang iskedyul sa paglilinis ng tahanang napag-aralan na sa nakaraang aralin at makikita sa Linangin Natin sa LM. Gamitin ito bilang lunsaran sa paksang ito.
2. Isagawa ang brainstorming sa tulong ng sumusunod na tanong:• Bakit kailangang pangkat-pangkatin ang mga gawaing bahay?• Ano ang kahalagahan nito sa inyo?• Alin sa mga ito ang ginagawa ninyo? Gaano kadalas ninyo
ito ginagawa?• Maliban sa inyo, may iba pa bang kasapi ng pamilya na
gumagawa sa mga ito? Bakit?• Ano ang inyong nararamdaman habang kayo ay gumagawa?
Bakit kaya?3. Ipasulat sa pisara ang sagot ng mga mag-aaral at sabihin na
babalikan o tatalakyin ang mga ito mayamaya lamang.
KASIYA-SIYANG PAGGANAP SA MGA GAWAING BAHAY
Home Eco Aralin 17
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
113
B. PAGLALAHAD1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Tandaan Natin sa LM. 2. Gamitin ang mga tanong na nasa kabilang pahina sa pagtalakay sa
mga gawaing nakatakda sa sarili at sa iba pang kasapi ng pamilya.3. Habang nagaganap ang talakayan balikan at ihambing ang mga
naunang sagot upang higit na mapalalim ang usapan.• Bakit kailangang alam natin ang mga gawaing nakatakda sa
atin at sa iba pang kasapi ng mag-anak?• Paano ninyo nasusunod ang mga gawaing bahay na
nakatakda sa inyo? • Mahalaga ba na masunod ang mga ito? Bakit?• Ano ang iyong ginagawa kapag natapos mo na ang gawaing
nakatakda sa iyo? Bakit mo ito kailangang gawin?• Ano ang pakiramdam mo kapag maagang natatapos ang
isang gawain? Sino ang higit na nasisiyahan kapag natapos na ang mga nakatak-dang gawain sa bahay? Bakit?
Gawain:1. Hatiin ang klase sa apat na pangkat.2. Magbigay ng pamantayan sa pangkatang paggawa.3. Ipamahagi ang manila paper, pentel pen, at ang sobre na may mga
tanong na kanilang sasagutan.4. Ipasulat ang mga sagot sa manila paper at magtakda ng isang
kasapi na mag-uulat pagkatapos ng gawain.a. Paano mapadadali ang pagganap sa mga nakatakdang
gawaing bahay?b. Paano kung hindi makipagtulungan ang ibang kasapi ng mag-
anak, ano ang iyong gagawin?c. Bakit kailangang magtulungan ang bawat kasapi ng mag-
anak sa paggawa ng mga nakatakdang gawaing bahay?d. Ano ang maaaring maganap kung ang bawat kasapi ng mag-
anak ay tulong-tulong sa pagawa ng mga gawaing bahay?e. Ano ang magandang kaugalian ang ipinakikita rito?
5. Ipadikit sa pisara ang mga manila paper na may mga sagot.6. Talakayin ang kanilang mga sagot sa pamamagitan ng pagha-
hambing at paghahanap ng naiibang sagot kung mayroon man.7. Hayaan silang makapagpahayag ng kanilang saloobin.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
114
IV. PAGTATAYA: Sagutin ang sumusunod. Isulat ang iyong sagot sa isang papel.
1. Ano-ano ang gawaing bahay na nakatakda sa iyo?2. Paano mo sinusunod ang mga gawaing nakalista sa talatakdaan?3. Nagagawa mo ba ito nang kusang loob? Bakit?4. Ano ang kahalagahan sa paggawa ng nakatakda sa iyo ng kusang loob?
Susing Sagot:Tanggapin ang magkakaibang sagot. Bigyan ito ng iskor sa pamamagitan
ng isang scoring rubric.
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Magpagawa ng isang larawan na nagpapakita ng pagsunod sa mga nakatakdang gawaing bahay tungo sa masayang samahan ng pam-ilya. Palagyan ng maikling salaysay sa ibaba ng larawan.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan.
PAGHAHANDA NG MASUSTANSIYANG PAGKAIN
Home Eco Aralin 18
I. LAYUNIN:1. Napapangkat ang mga pagkain ayon sa Go, Grow, at Glow food 2. Nasusuri ang sustansiyang taglay ng mga pagkain sa almusal
gamit ang food pyramid guide at ang pangkat ng mga pagkain3. Nakagagawa ng plano ng ilulutong pagkain4. Nasusunod ang mga alituntuning pangkaligtasan at pangkalusugan
sa paghahanda, pagluluto, at paghahain ng pagkain5. Nakapagluluto at nakapaghahain ng pagkain nang kaaya-aya
II. PAKSANG ARALIN:Paksa: Masustansiyang Pagkain ng Mag-anakSanggunian: Modyul sa EPP, Aralin 18 K to 12 EPP4HE- Oi-14 at Oj-15Kagamitan: mga larawan ng pagkain, larawan ng food pyramid guide, colored paper, manila paper, pentel pen, kahon na walang laman
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
115
III. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Bigyan ang mga mag-aaral ng ginupit na colored paper (apat na kulay na may parehong bilang) sa iba’t ibang hugis.
2. Pangkatin ang mga bata ayon sa kulay na nakuha at papiliin sila ng lider.
3. Ipakita ang pinaghalo-halong larawan ng mga pagkain na nasa mesa. (Tandaan na ang mga larawan ng pagkaing nakalagay sa mesa ay may pagkakikilanlan na. Halimbawa: nakadikit sa berdeng papel ang mga Go food, sa asul ang Grow food at dilaw ang Glow food.)
4. Sabihin na maglalaro tayo ng “Namalengke si Maria/Mario.”5. Gamit ang kahong walang laman, ang lider ng bawat pangkat
ay pupunta sa mesa at mamimili ng mga pagkain. Bigyan sila ng dalawang minuto para gawin ito.
6. Babalik ang lider ng grupo at ang pinamiling pagkain ay kailangang pangkatin ayon sa kulay ng papel kung saan ito nakadikit. Ipagawa sa loob lamang ng limang minuto.
7. Bigyan ng premyo ang grupo na may pinakamaraming tamang sagot.
B. PAGLALAHAD1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang sumusunod na tanong at ipa-
sulat sa pisara ang kanilang mga sagot.• Ano-ano ang pagkain na nasa pangkat pula, asul, at dilaw?
(Isa-isa itong gawin.)• Kinakain ba ninyo ang mga ito? Bakit?• Ano ang masasabi ninyo sa mga ito?• Ano ang nagagawa nito sa inyong katawan?• Mahalaga ba na kainin ang mga ito?
2. Banggitin na ang mga pagkain na nasa pangkat berde ay Go food, ang nasa pangkat asul ay Grow food, at ang nasa pangkat dilaw ay Glow food.
3. Ipabasa ang Alamin Natin sa LM.• May mga maidaragdag pa ba tayong pagkain sa pangkat
ng Go, Grow, at Glow food?4. Magdaos ng talakayan gamit ang mga nakasulat sa pisara at
idagdag sa tapat nito ang mga sustansiyang taglay ng bawat pangkat.
• Ano-ano ang mga sustansiyang ibinibigay ng Go food? Grow food? Glow food?
• Sino ang gustong magsulat nito sa pisara?• Ano ang naibibigay o nagagawa nito sa inyong katawan?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
116
• Dapat bang kainin ninyo ang mga ito? Bakit?• Ano kaya ang maaaring mangyari kung hindi kinakain ang
mga ito?• Ano ang natutuhan ninyo ngayon sa ating aralin?• Ano ang inyong gagawin para magkaroon ng malusog na
pangangatawan?5. Kumuha ng ilang larawan ng pagkain, ipakita ito isa-isa, at itanong
ang sumusunod:
• Ano ito? Saang pangkat ito kabilang?• Anong sustansiya ang ibinibigay nito sa inyong katawan?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Bigyan sila ng manila paper at pentel pen.2. Gamit ang mga larawan ng pagkain sa bawat pangkat, ipapili sa
mga bata ang pagkain na hinain sa kanila sa almusal.3. Ipasulat sa manila paper ang tawag sa pagkaing napili at pangkat
kung saan ito kabilang. Ipasulat din ang sustansiyang taglay ng bawat pagkain, halimbawa (kanin-go food-carbohydrates).
4. Bigyan ng sapat na panahon upang ang nakatakdang gawain ay magawa nang tama.
5. Ipaulat ito sa ibang kasapi ng pangkat at idikit sa pisara.6. Pagkatapos makapag-ulat ng lahat ng pangkat, itanong sa mga
mag-aaral kung tama ang kanilang ginawa. 7. Gabayan sila upang lubos na maunawaan at masuri ang
sustansiyang taglay ng pagkain sa almusal at iba pang pagkain.8. Ipakita ang kanilang ginawa, lagyan ito ng hanay at sabihin/isulat
sa taas na ang unang hanay ay mga pagkain, pangalawang hanay ay ang pangkat ng uri ng pagkain at ang pangatlong pangkat ay ang sustansiyang taglay.
9. Itanong ang sumusunod:• Ilang pangkat ba ng pagkain ang makikita sa inyong ginawa?• Sa palagay ninyo sapat na ang pangkat ng pagkaing
makikita sa inyong ginawa?• Ilang pangkat ba ang dapat makikita sa inyong ginawa?
Bakit?• Mahalaga bang ang tatlong pangkat ng pagkain ay palaging
matatagpuan sa ating pagkain, maging sa almusal, tanghalian, at hapunan?
• Maaari ninyo bang isaayos ang inyong ginawa batay sa ating napag-aralan?
10. Bigyan ng manila paper at ipaayos ang kanilang ginawa alinsunod sa tatlong pangkat ng pagkain.Kolektahin ang mga ito.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
117
D. PAGSASANIB
1. Talakayin ang gamit o kahalagahan ng Food Pyramid Guide sa Tandaan Natin LM sa tulong ng mga susing tanong:
• Ano ang mapapansin ninyo sa larawan?• Ano ang hugis ng larawan?• Alam ba ninyo kung ano ang tawag dito? • Ano-ano ang makikita ninyo sa bandang ibaba?• Ano ang tawag natin sa mga pagkaing ito? Ano ang mga
sustansiyang taglay nito?• Tingnan ninyo ang nasa bahaging gitna. Ano ang masasabi
ninyo rito?• Sino ang makapagbibigay ng mga pangalan nito? Ano ang
sustansiyang taglay ng mga pagkaing ito?• Ano ang makikita natin sa bandang dulo? Ano ang mga ito?
Anong sustansiya ang taglay ng mga ito?2. Gabayan ang mga mag-aaral na maintindihan o maipaliwanag ang
kahalagahan ng Food Pyramid Guide. • Bakit kaya ganito ang pagkakaayos ng mga pagkain? • Ano sa palagay ninyo ang dahilan?• Bakit kaya malaki ang bahaging ibaba nito? Paliit o pakaunti
habang papataas ito?3. Ihambing ang unang output ng mga mag-aaral tungkol sa pagkain
para sa almusal sa Food Pyramid Guide at itanong ang mga ito:• Saang bahagi ng Food Pyramid Guide nakapaloob ang
kanin, tinapay? Ang itlog at gatas? Ang saging at papaya? Ang mantikilya?
• Alin dito ang kinakain ninyo nang marami? Nang kaunti? Nang napakakaunti? Bakit?
• Ngayon sino ang makapagsasabi kung bakit kailangan nating sundin ang Food Pyramid Guide sa pagkain?
• Mayroon pa ba kayong kasagutan?• Ano ang kahalagahan ng Food Pyramid Guide sa inyo?
4. Ipagawa ang Gawin Natin sa LM.
Gawain A: Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Pangkatin ang mga mag-aaral sa tatlo.2. Gamit ang tsart sa Gawin Natin sa LM.3. Bawat pangkat ay gagawa ng isang plano ng ihahain (meal plan).4. Ang unang pangkat ay gagawa ng plano ng ihahain sa agahan.5. Ang pangalawang pangkat ay isang plano para sa tanghalian.6. Ang pangatlong pangkat ay gagawa ng plano ng ihahain sa hapunan.7. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral para sa kanilang
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
118
gawain.8. Ipasuri ang kanilang ginawa sa tulong ng Food Pyramid Guide. Itanong
ang sumusunod:a. Makikita ba sa inyong ginawa ang tatlong pangkat ng pagkain?b. Ano ang napansin ninyo sa mga pagkaing nakalista sa pangkat II?
c. Gusto ba ninyo itong kainin? Ano ang dapat gawin bago ito makain?
9. Patnubayan ang mga mag-aaral habang gumagawa upang masiguro na tama ang kanilang ginagawa.
10. Pag-usapan ng bawat pangkat kung ano ang mga kakailanganing mga sangkap, kagamitan, at paraan sa pagluluto ng pagkaing ihahanda. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat na isulat ito sa manila paper.
11. Ipapaskil sa pisara ang kanilang ginawa at talakayin ito.12. Sabihin na magdadala sila ng mga sangkap at kagamitang kakailanganin para sa pagluluto ng nasabing pagkain o recipe sa susunod na araw.
13. Ipabasa ang Pagyamanin Natin sa LM.a. Kayo ba ay tumutulong na sa pagluluto? Marunong nang magluto?b. Ano na ba ang inyong niluluto?c. Ano-ano ang kailangan ninyong gawin bago umpisahan ang
pagluluto?d. Ano ang kailangang gawin habang nagluluto? Pagkatapos
magluto?e. Bakit kailangan ninyong gawin ang mga ito?f. Ano ang maaaring mangyari kung hindi ninyo gagawin ang mga
ito?g. Handa na ba kayo para sa ating gagawing pagluluto?h. Alalahaning dapat kumpleto ang mga sangkap at kagamitang
dadalhin ninyo bukas.
Gawain B:
1. Patnubayan ang mga mag-aaral sa kanilang aktuwal na pagluluto.2. Paalalahanan sila na sundin ang mga tuntuning pangkaligtasan at
pangkalusugan.3. Ipadikit sa dingding ang nagawang recipe at sundin ito.4. Tiyakin na magagampanan ng bawat kasapi ng pangkat ang nakatakdang
gawain.5. Gamit ang score card, obserbahan at subaybayan sila habang
gumagawa.6. Gabayan ang mga mag-aaral na matapos ang pagluluto ayon sa
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
119
itinakdang oras.7. Ipahain sa hapag kainan ang mga iniluto na may kaaya-ayang ayos.8. Itanong ang sumusunod:
a. Ano ang pakiramdam ninyo pagkatapos magluto?b. Nagustuhan ba ninyo ang inyong ginawa/niluto?
• Ano na ngayon ang inyong gagawin?
II. PAGTATAYA: Ipagawa sa mga bata ang sumusunod:
A. Kilalanin ang sumusunod na pagkain. Isulat ito sa pangkat na kaniyang kinabibilangan.
gatas karne dalandan kamote munggolugaw mantikilya itlog isda manoktinapay bayabas kalabasa mangga puto
Pangkat I (Go Food)
Pangkat II (Grow Food)
Pangkat III(Glow Food)
B. Mungkahing rubrik para sa pagluluto.
Kategorya 3 2 1Kumpletong Sangkap at Kagamitan
Lahat ng mga sangkap at ka- gamitan ay nai-
handa.
Isang sangkap at kagamitan ang
kulang.
Dalawa o tatlong sangkap
at kagamitan ang kulang.
Nakasunod sa Tuntuning Pang-
kaligtasan at Pangkalusugan
Lahat ng tuntuning pangkaligtasan at pangkalusugan ay nagawa o nasu-
nod.
Isa sa mga tuntuning pang-
kaligtasan at pangkalusugan ay
hindi nasunod.
Dalawa o tat-lo sa mga
tuntuning pang-kaligtasan at
pangklusugan ang hindi nasu-
nod.Nakasunod sa
Tamang Paraan ng Pagluluto
Lahat ng paraan ay nagawa nang tama at maayos.
Isa sa mga paraan ay hindi nagawa
nang tama at maayos.
Dalawa o tatlo sa mga paraan ay hindi naga-wa ng tama at
maayos.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
120
Mungkahing rubrik sa nilutong pagkain.
Kategorya 3 2 1Lasa Masarap Medyo Masarap Iba ang Lasa
Taglay na Sustansiya
Taglay ang tatlong pangkat ng pag-
kain
Taglay ang dalawa sa tatlong pangkat
ng pagkain
Taglay ang isa sa tatlong pangkat ng
pagkain
Kaanyuan Kaakit-akit tingnan Medyo kaakit-akit tingnan Iba ang hitsura
V. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:1. Ipalista ang pagkaing ihahanda sa hapunan sa kanilang bahay.2. Ipasuri kung ang tatlong pangkat ng pagkain at ang sustansiyang
taglay nito ay makikita sa pagkain.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 4 pp.77-80.Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay 4 pp.82-84.
WASTONG PAGGAMIT NG KUBYERTOS
Home Eco. Aralin 19
I. LAYUNIN:1. Naipakikita ang wastong paggamit ng kubyertos (kutsara at tinidor)2. Nasusunod ang mga panuntunang kultural sa pagkain3. Nasasabi ang kagandahang-asal sa hapag-kainan
II. PAKSANG ARALIN:Paksa: Paraan ng Paggamit ng KubyertosSanggunian: Modyul sa EPP, Aralin 19 K to 12 EPP4HE- Oj-16Kagamitan: kutsara, tinidor, plato, serbilyeta o table
napkin, baso, placemat, LCD laptop, larawan ng kumakain
III. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Magpakita ng video clip (kumakain gamit ang kubyertos). Kung hindi ito puwede gamit ang plato, kutsara, at tinidor tumawag ng
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
121
mag-aaral para magpakita kung paano gamitin ang kutsara at tinidor.
2. Itanong ang sumusunod;a. Ano ang masasabi ninyo sa inyong nakita?b. Ginagawa ninyo rin ba iyon?c. Gumagamit din ba kayo ng kutsara at tinidor kapag kumakain?d. Sino ang hindi gumagamit nito habang kumakain? Bakit?
Kailan?
B. PAGLALAHAD
1. Ipabasa ang Alamin at Linangin Natin sa LM.2. Talakayin ang mga tanong na sumusunod:
a. Paano inaayos sa hapag-kainan ang plato, kutsara, at tinidor?b. Sino ang makagagawa nito sa unahan?c. Bukod sa kutsara’t tinidor, ano pang mga kasangkapan ang
magagamit sa pagkain?d. May mga panahon bang hindi ka gumagamit ng kubyertos?
Bakit?e. Sa palagay ninyo ba may mga taong hindi talaga gumagamit
ng kubyertos kapag kumakain? Bakit kaya hindi sila gumagamit nito?
f. Ano ang gagawin mo sakaling may makita ka o makasamang tao na hindi o ayaw gumamit ng kubyertos habang kumakain?
g. Ganun din ba ang inyong gagawin?3. Ipaliwanag na may mga pamilya o tao na hindi gumagamit ng
kubyertos (kutsara at tinidor) bilang bahagi ng kanilang kultura.• Dapat ba na pilitin silang gumamit ng kubyertos kahit labag
sa kanilang kalooban dahil bahagi ito ng kanilang kultura? Bakit?
4. Ipabasa ang Tandaan Natin sa LM (Kagandahang-asal sa Hapag-kainan).a. Paano ang paggamit ng mga kubyertos?b. Paano ang wastong paraan ng paghingi ng pagkain?c. Ano ang maaaring pag-usapan sa hapag-kainan?d. Paano maipakikita ang kagandahang-asal sa pagsubo at
pagnguya ng pagkain?e. Bakit dapat magpakita ng kagandahang-asal sa hapag- kainan?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Hatiin ang klase sa apat na pangkat.2. Magdaos ng dula-dulaan kung saan ipakikita ang sumusunod:
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
122
a. pagpapaupo sa kakainb. pagsisilbi ng pagkainc. paggamit ng kubyertosd. paghingi ng pagkain
3. Isa-isang magtatanghal ang bawat pangkat.4. Habang nagsasagawa ang isang pangkat magmamasid naman
ang natitirang tatlong pangkat.5. Kapag tapos na ang lahat, ang guro at isa sa mga kasapi ng
pangkat ay magbibigay rin ng puna. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbibigay ng puna.
D. PAGLALAHAT:
1. Paano ang paggamit ng mga kubyertos?2. Paano maipakikita ang kagandahang-asal sa hapag-kainan?
V. PAGTATAYA:
a. Ilarawan ang tamang posisyon ng mga kagamitan sa paghahanda ng pagkain. Ipakita kung paano ilalagay ang pinggan, baso, serbilyeta, tinidor, at kutsara. (Gawin Natin sa LM)
b. Ipasagot ang mga tanong sa Gawin Natin sa LM.Susing Sagot:
1. 6.
2. 7.
3. 8.
4. 9.
5. 10.
IV. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:a. Tumulong sa tahanan ng paghahanda sa hapag-kainan at ipakita ang
kagandahang-asal habang kumakain. b. Ipagawa ang Pagyamanin Natin sa LM.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 4 pp.101-103.Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
123
I. LAYUNIN:1. Nasusunod ang wastong paraan sa paghuhugas at pagliligpit ng
pinagkainan at pinaglutuan2. Naisasagawa nang may sistema ang pagliligpit at paghuhugas ng
pinagkainan at pinaglutuan3. Nasasabi ang kabutihang dulot ng kalinisan at kaayusan sa kusina
II. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagliligpit ng Pinagkainan at PinaglutuanSanggunian: Modyul sa EPP, Aralin 20 K to 12 EPP4HE – Oj-17Kagamitan: manila paper, pentel pen, larawan ng mga
nakaligpit na kagamitan sa kusinaIII. PANIMULANG PAGTATASA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na tanong sa malinis na papel. Ipasulat ang titik ng tamang sagot.Ano ang gagawin mo sa bawat pangyayari?
1. May nabasag na baso at kailangang itapon.a. Dadakutin at ilalagay sa basurahan.b. Pupuluting isa-isa ang bubog.c. Ibabaon sa lupa.d. Babalutin ng lumang diyaryo at ilalagay sa basurahang
may takip.
2. Walang trak na kumukuha ng basura sa inyong lugar.a. Susunugin ang lahat na basura.b. Itapon sa bakanteng lote ang basura.c. Paghiwalayin at ibaon ang nabubulok na basura.d. Itapon sa malapit na ilog.
3. Ikaw ay maglilinis ng kisame at mag-aagiw.a. Tumungtong sa bintana.b. Gamitin ang walis na may mahabang tangkay.c. Gamitin ang cabinet para maabot ang kisame.d. Lumundag para walisin ang agiw.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
124
4. Nakatakda kang magwalis at maglinis ng mga muwebles.a. Gumamit ng hair net.b. Gamit ang panyo magtakip ng ilong.c. Maghugas ng kamay.d. Gumamit ng gloves.
IV. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
1. Pangkatin ang mag-aaral sa apat at papiliin ng lider.2. Bigyan ang bawat pangkat ng task card, manila paper, at pentel pen.
(Ang nakasulat sa task card ay Kayo ay mag-uusap-usap tung-kol sa paraan ng paghuhugas ng pinagkainan at pinaglutuan. Isulat ito sa manila paper).
3. Bigyan ng limang minuto para maisagawa ang gawain.4. Ipapaskil sa pisara at ipaulat sa klase ang kanilang ginawa.
B. PAGLALAHAD
1. Itanong ang sumusunod:a. Ano ang mapapansin ninyo sa inyong ginawa?b. Bakit kaya iba-iba ang nakasulat na paraan sa
paghuhugas ng pinagkainan at pinaglutuan?c. Gusto ba ninyong malaman kung ano ang wastong
paraan sa paghuhugas ng pinagkainan at pinaglutuan?2. Ipabasa ang Linangin Natin sa LM.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Magdaos ng talakayan sa tulong ng sumusunod na tanong:
• Ano-ano ang wastong paraan ng paghuhugas sa pinagkainan at pinaglutuan? (Balikan ang kanilang ginawa na nakapaskil sa pisara at ihambing ang mga ito sa pinag-uusapang paraan at sabihin na may mga wasto na sa kanilang ginawa.)
• Anong kagamitan ang dapat unang huhugasan, pangalawa, pangatlo, etc.?
• Bakit kailangang sundin ang ganitong pagkasunod-sunod?• Pagkatapos mahugasan ang lahat ng pinagkainan at pinaglutuan.
Ano na ang inyong gagawin?• Bakit kailangang malinis at walang amoy ang lalagyan ng mga
kasangkapan?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
125
D. PAGSASANIBIpaliwanag ang sakunang hatid (tulad ng pagkakasakit, pag-
kasugat, atbp.) kung hindi susundin ang mga paraan at kung hindi malinis at maayos ang mga kagamitan o kasangkapan sa kusina.
E. PAGLALAHATGabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng kaalaman sa
tulong ng sumusunod:1. Ano ang dapat mong gawin pagkatapos maghanda at kumain?2. Paano ang wastong paraan ng paghuhugas ng pinagkainan at
pinaglutuan?3. Ano ang magandang dulot sa pamilya kung palaging malinis at
maayos ang mga kasangkapan o gamit sa kusina?V. PAGTATAYA:
Ayusin ang pagkasunod-sunod ng paghugas ng mga pinagkainan at kasangkapan sa kusina.A. Isulat ang bilang isa (1) hanggang lima (5) sa patlang ayon sa
pagkakasunod-sunod ng paghuhugas._____ a. mga plato, platito, tasa, at mangkok o chinaware_____ b. mga kubyertos o silverware_____ c. mga baso o glassware_____ d. palayok, kaldero, kawali, at iba pa_____ e. sandok at siyansi
B. Isulat ang bilang isa (1) hanggang lima (5) sa patlang ayon sa paghuhugas ng mga kasangkapan.
_____ a. Banlawang mabuti._____ b. Patuyuin sa pamamagitan ng malinis na basahan._____ c. Sabunin ang mga kasangkapan._____ d. Ilagay sa patuyuan o dish rack at hayaang tumulo ang
tubig._____ e. Ilagay ang mga huhugasan sa kanang bahagi ng
lababo.VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Ipagawa ang Gawin Natin sa LM. Tingnan kung may lagda ng magulang ang kasunduan at tumawag ng ilang mag-aaral para ikuwento ang kanilang ginawa.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 4 pp.97-98.Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay 4.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
261
GLOSSARYAudio conferencing A meeting held by people in two different places
via audio devicesBlog An informational site maintained with regular
entries of commentary, descriptions of events, or social issues. Also called personal journal because it captures the thoughts and experiences of user or group of users
Bookmark Serves as a marker for a website. In Internet Explorer they’re called “Favorites”. It is a feature within a browser that enables you to keep a record of web pages that you have visited and would like to browse again
Chat An exchange of information through text dialogue in real time, or a conversation on the internet
Download To transfer a copy of data, a computer program, a text file, an image file, a sound file, or video file from one computer to another computer. It is also a means of obtaining data and programs from the World Wide Web
Electronic mail A system for creating, sending, and receiving messages via the internet
Electronic spread-sheets
The software that organizes data into rows and columns. Data can be analyzed, manipulated, and updated
EPP (Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan)
A subject that introduces children from Grades 4 to 5 into the world of work
File sharing An exchange of files between computers over the internet. The term “file sharing” can also refer to disk or server sharing between computers on a closed network
File system A way of storing and organizing information into a data storage device
Information and Com-munication Technology (ICT)
Consists of the hardware, software, networks, and media for collecting, storing, processing, transmitting, and presenting information
Instant messaging A type of online chat that offers real-time text transmission over the internet
Internet A global system of computer networks in which users can access and share information
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
262
GLOSSARYKnowledge product A product that creatively and innovatively extracts
information from previous knowledge and experience (knowledge basis), and transforms it into a tangible material in order to present, teach and communicate.
Malware A malicious software designed to damage or cause any other unwanted actions on a computer system
Media file Any file in a digital storage device such as an audio, video, or image file, which comes in different file formats such as mp3, aac, and wma, for audio file, and mkv, avi, and wma for video files
Multimedia The combination of multiple forms of media such as text, graphics, audio, video, animation, etc. in a single system
Online survey tools Tools for delivering surveys, collecting and analyzing results through one central system
Productivity tools A computer program that help users work effectively and efficiently, i.e., word-processing, spreadsheet and presentation software, etc.
Search Engine An information retrieval system that enable users easy to locate, retrieve, or generate information in the World Wide Web
Software An application or a set of instructions loaded into a computer that enable it to provide specific functions such as word processing, spreadsheets, presentations, databases, and image editing
TLE (Technology and Livelihood Education)
The nomenclature used in Grades 6 to mean EPP. (So used because the medium of instructions for EPP in Grade 6 is English)
Upload Sending a copy of a computer program, a text file, an image file, a sound file or a video file from one computer to another computer system; importing data into a system
Web browser A software used to search, retrieve, and capture all the information from the World Wide Web such as Netscape Navigator, Internet Explorer
Website A set of web pages that belong to each other as one group. Each web page is linked to the others in some way
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
263
GLOSSARYWikis A website that allows user to edit collaboratively,
like Wikipedia. Once people have appropriate permissions set by the wiki owner, they can create pages and/or add to and alter existing pages
Word processing tools A basic word processing programs used to create, edit, and print documents
Video conferencing A ‘meeting’ between two or more people who are in separate geographical locations using the video monitors, specialist software, fast broadband connections and/or satellite technology or Internet
Virus A destructive program transferred covertly to files and applications usually spread by a computer network, by e-mail, or removable media, like a floppy disk or memory stick
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.