META NUK DEKRETON SANDER LLESHIN MINISTER: S’ME BIND

(Në foto) Kryeministri Edi Rama dhe ministri i emëruar i Brendshëm, Sandër Lleshi

“Ngjarja te Blloku zgjati 60 sekonda”

Ekspertët izraelitë zbulojnë komunikimet në Ekspertët izraelitë zbulojnë komunikimet në “WhatsApp” dhe “Telegram” të të plagosurit “WhatsApp” dhe “Telegram” të të plagosurit

“Ku je, afrohu me armë”, prokuroria zbardh bisedat e Ervis Martinajt

“Le Figaro”: Mafia shqiptare ka

pushtuar Francën, zbardhet aktiviteti

INTEGRIMI NE BE

Në faqen 8

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@hotmail.com

Viti XXIV - Nr. 7699 E diel 4 Nëntor 2018 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

EDI RAMA, MESAZH PS-SE: ASNJE KOMENT PER VENDIMIN, POLITIKA ESHTE SHAH

Angela Merkeli hapi rrugën për epokën pas saj

Dinjitet, përgjegjësi, kulturë e punës, më e mira për vendin.

Këto fjalë të mbeten në mendje nga deklarata e bujshme e Kancelares Merkel, për ... Vijon në faqen 21

Opinioni Ditës Nga DEUTSCHE WELLE i

Vijon në faqen 21

Nga ADI KRASTA

Dorëheqja e dy ministrave të Brendshëm është një tregues

doktrinar i sjelljes së njerëzve ndaj kriminalizimit të vendit, kanabi-zimit. Jam i ...

Shqipëria, një vend me politikë anormale

Intervista “News 24” në

Në faqen 7

MES TYRE, BIRRA “KORÇA”

Pronarët, skema për të përfituar nga kompensimi i përshpejtuar

Në faqen 11

PERIPECITE NE DIKTATURE

FORMULA E ATP

Zef Margjinaj, historia e një

shqiptari patriot dhe antikomunist

Në faqen 9

3 VETE NE BURG

Linja e Greqisë, si bëhej trafikimi i sirianëve nga kufiri

deri në Shkodër

LSI-PDIU kaluan djathtas, ja si

ndryshon balanca e votave në zgjedhje

LLOGARITE E 2015-2017

Në faqen 4

Në faqen 5

BEN ANDONI

Studiuesi i njohur, Artan Shabani sqaron iniciativën me koleksionin e artistëve

Si e shmangën soc-realizmin piktorët e njohur

Suplement

Ekspozohen veprat e atyre që studiuan jashtë, Abdurrahim Buza dhe Sadik Kaceli tyre nuk do ta përballonte lehtë dhe pasoja do të ishte dënimi shembullor, kurse të tjerët do të vepronin me formën dhe me gjetjet. Lasgush Poradeci do të vetë izolohej dhe do t’i drejto-hej natyrës. Odhise Paskali do të ishte monumental, ashtu si edhe veprat e tij, duke ...

Ata ishin formuar jashtë. Dhe, jo vetëm ata, por edhe një grup i madh ar-

tistësh të disiplinave të tjera të artit. Ajo që i bashkonte ishte përballja e re me metodën që mbizotëronte në vendin e tyre: Realizmi Socialist. Një pjesë e

Zbulohet arsyeja, ministri i emëruar nga Rama refuzoi takimin e thirrur nga kreu i shtetit. Dyshimi, mund të emërohet zv/ministër i Brendshëm

Prokuroria e Tiranës ka siguruar prova të reja për vras-jen në Bllok të ndodhur më 4 tetor. Gazetarja Klodiana Lala raportoi për “BalkanWeb” se bëhet fjalë për prova që rëndojnë pozitën e Ervis Martinaj, aktualisht në burg.Prokuroria ka zbuluar biseda në aplikacionet “Whatsapp” dhe “Telegram” të Martinajt me miqtë e tij pak minuta ...

Në faqet 2-3

E diel 4 Nëntor 20182 - FAQJA E PARE

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës

së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: gazetashqiptare@hotmail.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR në “Klasik”Shpk

VRASJA TE BLLOKUDOSJA E PROKURORISE

Prokuroria e Tiranëska siguruar prova tëreja për vrasjen në

Bllok të ndodhur më 4 tetor.Gazetarja Klodiana Lalaraportoi për "BalkanWeb" sebëhet fjalë për prova që rën-dojnë pozitën e Ervis Marti-naj, aktualisht në burg.

Prokuroria ka zbuluarbiseda në aplikacionet“Whatsapp” dhe “Telegram”të Martinajt me miqtë e tijpak minuta para ngjarjes kumbeti i vrarë Fabian Gaxha.E pikërisht me viktimën, poredhe disa miq të tjerë duketse ka komunikuar 36-vjeçariMartinaj. Gazetarja Laladuke cituar burime ngaprokuroria, raportoi se kurMartinaj është paraqitur nëlokalin Monopol iu kakërkuar miqve të afro-heshin dhe të paraqiten atytë pajisur me armë.

Pra, sipas prokurorisënuk ka qenë takim i rastë-sishëm, siç ka thënë Marti-naj në dëshminë e tij dhesherri nuk ka pasur si sh-kak ngacmimet ekëngëtares Elvana Gjata,por konflikte të mëparshme.Kjo është një provë e re, porekspertiza e telefonit mundtë nxjerrë të tjera detaje.

"Por zhvillimi tjetër ngahetimet për vrasjen nëBllok të shokut të Vis Mar-tinaj është fakti seprokuroria shqiptare kakërkuar ndihmë juridikenga shteti i Izraelit. Telefo-ni i Martinaj është dërguarpër t'u ekspertuar nga ek-spertë izraelitë. Dy ditë mëparë ka ardhur përgjigjenga Izraeli dhe ekspertëtizraelitë kanë arritur tëzbërthejnë telefonin. Ek-spertiza e ardhur nga Izrae-li do paraqitet në gjykatë.Prokuroria do këmbëngulëqë Martinaj të mbetet nëburg pasi sipas saj ka pro-va të forta",-raportoigazetarja Lala.

Aktualisht për ngjarjenjanë të shpallur në kërkimdisa persona. Bëhet fjalë përErvin Matën, i dashuri ikëngëtares Elvana Gjata,Fabio Alushi dhe truproja ikëngëtares, Meviol Billo.

DOSJA EDOSJA EDOSJA EDOSJA EDOSJA EPROKURORISEPROKURORISEPROKURORISEPROKURORISEPROKURORISE

"Gazeta Shqiptare"zbardh sot pjesë nga kërke-sa e prokurorisë për masëne sigurisë së Ervis Martinit.Prokurorët Anisa Qilimi,Kreshnik Ajazi dhe ArtanLulaj kanë zbuluar me-sazhet në WhatsApp dheTelegram të Martinit memiqtë e tij.

"Nga akti i ekspertimitteknik-elektronik nr.11694,dt.02.11.2018 i aparatit tele-fonik të sekuestruar të ar-

restuarit Ervis Martinajkanë rezultuar këto të dhë-na me rëndësi për hetimin:

Në rrjetin Whatsapp mëdatë 04.10.2018 rezultojnëkëto komunikime:

Ora 21.12 komunikon menumrin 0699470XXX regjis-truar me emrin "Boli" metekst "mer" dhe më pas ora21.15 "afrohu në blllok për-ballë bilioner te rrobat e sh-trenjta".

Ora 21.16 komunikon menumrin 0682145XXX regjis-truar me emrin "San" me

tekst "afrohu bllok", "mernej gje me vetr" dhe ora 21.45"Ku je?".

Në regjistrin e kontak-teve të aparatit telefonik meemrin Boli është regjistru-ar numri 0699470XXX, ndër-sa me emrin San numri0682145XXX.

Në rrjetin telegram mëdatë 04.10.2018 rezultojnëkëto komunikime me kon-taktin e regjistruar me em-rin "Aldoo" që i përket num-rit në regjistrin e kontak-teve të aparatit telefonik0699187XXX nga ora 21.04deri në orën 21.19:

Ku je (shkruanE.Martinaj)

afrohuPo pres Olsin me ik me

taku (shkruan Aldoo)Te localOlsOlsMos bonoCa veni jeLidhu me cunstAfrohMe armOk

Ndalo para lokalit aritOkErdhemJam me OlsinQunat po vin

Po cunat

AfrojiPo sapo dalin nga shpija

Ti ku jeUn per 1 sekond aty

Cunav te dyqani reditrrobave afroh

A erdhePo te lokali arit jam

KuPo ashtu, rezulton një

komunikim 18.58 e në vijimme kontaktin e regjistruarAldoo ku bëhet fjalë komu-nikimi "marum me kret…tëdyja…po ju dhashë për 3cop…pse…edhe për 1 g…Gkujt..ati me porch…".

I nderuar zoti gjyqtar.Nga të dhënat e sipërcituararezulton se: Nga momentinqë personi nën hetim ErvisMartinaj, i shoqëruar ngaEljon Hato dhe një person ipaidentifikuar hyn në ambi-entet e dyqanit "Monopol"dhe deri në momentin që nëtë njëjtin ambient futet vik-tima Fabjan Gaxha dhe per-soni tjetër i paidentifikuarkalon një periudhë kohoreprej rreth 70 sekonda.

Rezulton që konfliktibrenda ambienteve të dyqan-it ndodh shumë shpejt pasikëtij momenti dhe se e gjithangjarja, duke përfshirë kon-fliktin fizik dhe më pas atëme armë, ndodh brenda njëharku kohor rreth 60 sekon-da, duke marrë në konsider-atë faktin e daljes nga ambi-entet e lokalit të personavetë përfshirë në ngjarje.

Rezulton nga ekspertimiteknik-elektronik i aparatit

telefonik të personit nënhetim Ervis Martinaj se nëorën 21.17 ka marrë një ko-munikim elektronik në ap-likacionin "Whatsapp" ngakontakti i regjistruar meemrin "Boli" me tekst "tekdyqani me veshje të shtrenj-ta përballë Billionerit", prarezulton që shkuarja e tëhetuarit Ervis Martinaj nëdyqanin ku ka ndodhur ng-jarja nuk ka qënë rastësore,siç ai deklaron, por ai karakorduar për këtë takimme të hetuarin tjetër ErvinMata. Rezulton dyshimi seviktima Fabjan Gaxha dhepersoni tjetër i paidenti-fikuar kanë qënë së bashkume të hetuarit Ervis Marti-naj, Eljon Hato dhe personintjetër të paidentifikuar për-para ngjarjes duke shkuarnë afërsi të saj me automje-tin tip BMW X5.

Të gjitha këto rrethanatë rezultuara nga hetimetjanë të tilla që rrëzojnë pre-tendimet e të hetuarit ErvisMartinaj se ai ka shkuarrastësisht në dyqan ku ësh-të takuar me Ervin Matëndhe se konflikti i ndodhurmes viktimës Gaxha dhe tëhetuarit Bilo ka qënë rastë-sor dhe i shkëputur prej tij.Po ashtu rezulton dyshimise i hetuari Martinaj ka njof-tuar përpara se të shkojë nëvendin e ngjarjes personatshoqërues të tij madje kashkruajtur të shkojnë mearmë", shkruhet në dosjen eprokurorisë.

Kërkohet masa "arrest me burg": Rrëzohet pretendimi që shkoi rastësisht në lokal

"Ku je? Afrohu me armë", prokuroriazbërthen celularin e Ervis Martinajt

Hetimi gjen komunikimet në WhatsApp dhe Telegram

PALET E PERFSHIRA NE SHERR

ARRATIA E AUTOREVE Autorët e ngjarjes pas të shtënave kanë dalë meshpejtësi nga lokali. Në kamera duket që njëriprej tyre është larguar në këmbë në rrugicat eBllokut, tjetri me makinë, ndërsa i treti nuk duketnë pamjet e kamerave të sigurisë.

DEKLARATAE POLICISEPolicia nëvendngjarje gjeti 11gëzhoja, arme zjarritip Glock, 10 000euro, aparatecelularë dhe 3automjete. Pak paskrimit policia gjetiedhe një motor nëzonën e KopshtitBotanik që dyshohetse ka lidhje mengjarjen.

Vendi ku ndodhi ngjarja

Ervis Martinaj

(Të plagosur, nën arrest)Ervis Martinaj, 36 vjeç, banues në TiranëEljon Hate, 28 vjeç, banues në Shkodër

(I vrarë)Fabian Gaxha, 28 vjeç

(Në kërkim nga policia)Ervin Mata, 31 vjeç, banues në TiranëFabio Allushi, 42 vjeç, banues në TiranëMevjol Bilo, 41 vjeç, banues në Tiranë

E diel 4 Nëntor 2018 - 3FAQJA E PARE

Vrasja e Fabian Gaxhës dhe plagosja e tëtjerëve në sherr ka

zgjatur rreth 1 minutë.Prokuroria ka zbardhur di-namikën e përplasjes nëzonën e Bllokut në 4 tetordhe ka zbardhur kamerat esigurisë së bizneseve nëzonë. Sipas prokurorëve, re-zulton se "e gjitha ngjarja,duke përfshirë konfliktin fiz-ik dhe më pas atë me armë,ndodh brenda një harku ko-hor rreth 60 sekonda, dukemarrë në konsideratë faktine daljes nga ambientet elokalit të personave të përf-shirë në ngjarje".

"Gazeta Shqiptare" zbardhsot të gjithë kronologjinë engjarjes, minutë pas minute,sipas dosjes së prokurorisë.KRONOLOGJIAKRONOLOGJIAKRONOLOGJIAKRONOLOGJIAKRONOLOGJIA

Është bërë këqyrja e pam-jeve filmike të subjektevedyqan "Monopol" dhe "KFC",ku nga krahasimi edhe meaktet e tjera procedurale, karezultuar se :

Më datë 04.10.2018 ora18:54, shtetasit Ervin Mata,Geldo Hoti (Liçaj), Fabio Al-lushi, Mevjol Bilo kanë hyrëbrenda në ambjentet edyqan "Monopol". Në këtomomente ka hyrë edhe njështetase e identifikuar dhepyetur nga ana jonë, shteta-sja E. L., e cila deklaron seka qenë me qëllim të shikon-te disa artikuj që pronariRedi Popesku tregëtonte dhelargohet rreth orës 21:21:07.

Rreth orës 20:37, ngadyqan "Monopol", ka dal sh-tetasi Ervin Mata, i cili ësh-të duke folur në telefon dhesipas deklarimit të shtetasitRedi Popescu, Ervini del jas-htë për t'u takuar me tëfejuarën e tij shtetasen El-vana Gjata, për të shkëmby-er një çelës shtëpie. Ajo ekishte parkuar automjetine saj në rresht për dy. Nëmomentin që Ervini ka qenëduke bashkëbiseduar me tëfejuarën, në rresht të tretë,ka kaluar një automjet dhepersoni/personat që kanëqenë brenda tij kanë ngac-muar të fejuarën e Ervinit.Ky automjet ka vazhduarqarkullimin drejt "KFC" dhepër një moment ndalon dhekryen manovrën e ecjesmbrapa dhe pasi qëndronaty afrohet shtetasi ErvinMata, pamje të cilat janëregjistruar nga DVR e sub-jektit "KFC".

SEKUESTRO ARMES SE KOMANDOSNë zbatim të urdhërit të prokurorit, ështësekuestruar arma e shërbimit e shtetasit MevjolBilo, konkretisht arma tip pistoletë PX4, Storm, menr. 3551B, e kompanisë "Beretta", me 12(dymbëdhjetë fishekë) në Repartin e ForcaveSpeciale 1050 në Zall Herr Tiranë.

Dëshmia e pronarit të lokalit

Redi Popescu: Mata tha 'e kamshok' për atë që ngacmoi Elvanën

Pronari i lokalit ku ndodhi ngjarja në Bllok, RediPopescu ka dëshmuar për prokurorët dinamikën e ng-jarjes. Sipas Popescut, këngëtarja Elvana Gjata u ngac-mua në sy të Ervin Matës, por vetë Mata i kishte thënëgrupit të vet që personi që kish bërë ngacmimin ishte"shok i ngushtë i tij" dhe prandaj për momentin sherrijashtë lokalit ishte evituar.DESHMIA E POPESCUTDESHMIA E POPESCUTDESHMIA E POPESCUTDESHMIA E POPESCUTDESHMIA E POPESCUT

I është marrë deklarim përsëri shtetasit Redi Popes-cu, ku ndër të tjera ka deklarues se ditën e ngjarjes,rreth orës 20:40, përpara dyqanit të tij në Ish Bllok, kaardhur shtetasja Elvana Gjata me automjetin e saj dheaty në rrugë, duke qëndruar në parkim për dy, ka takuarshtetasin Ervin Mata dhe kanë shkëmbyer një çelësshtëpie. Në këtë moment, në rresht për tre ka kaluar njëautomjet tjetër, dhe personat që kanë qenë brenda nëautomjet kanë ngacmuar Elvana Gjatën, duke qenëErvini prezent kanë debatuar me fjalë me të dhe në këtëçast nga dyqani i Redit kanë dal Joli (Mevjol Bilo), medjemtë e tjerë për t'u sqaruar. Sipas deklaruesit, ai nuk ika fiksuar karakteristikat e makinës që kishte ngac-muar Elvana Gjatën, por edhe detajet e mësipërme i kish-te dëgjuar nga Ervini, ku ky i fundit u tregonte person-ave që ishin të shoqëruar me të. Po ashtu kishte dëgjuarnga Ervini se personi, i cili drejtonte automjetin me per-sonat që kishin ngacmuar Elvanën, kishte qenë shok ingushtë i Ervin Matës.

Rreth 10 sekonda më pas,te vendi ku automjeti kish-te ndaluar dhe bisedonte meErvin Matën, afrohet edheshtetasi Mevjol Bilo dhe bise-dojnë me personin/person-at që ndodhen brenda nëautomjet, ku vërehet se Erv-ini e shtyn me dorë shteta-sin Mevjol Bilo me qëlliminpër ta larguar. Po sipas dek-larimit të Redi Popescu-t, kushprehet se ka dëgjuar ngaErvin-i se personi që ishte nëdrejtim të automjetit ishteish shoku i ngushtë i tij, dhekjo duket edhe nga pamjetfilmike ku Ervini largonMevjol-in me qëllimin për t'usqaruar vet, megjithëseMevjoli nuk largohet, por iqëndron aty pranë. Pasi sh-këmbejnë disa fjalë, rreth 1minutë më pas Ervini meMevjolin, largohen nëdrejtim të dyqan "Monopol",ndërsa automjeti vazhdonnë drejtim të "Sky Tower".Automjeti në dukje është imarkës "Mercedes Benz",tipi "G - Class", ngjyra e zezëme disqe të zezë, por pa targëtë identifikueshme.

Duke këqyrur pamjetfilmike të "Monopol", vëre-het se Ervin Mata nuk futetbrenda në dyqan, por vetëmMevjoli, i cili pasi futet delpërsëri, dhe në pjesën e derëssë daljes, në dukje ka njëarmë zjarri pistoletë, të cilëne fut në brez nga krahu idjathtë i tij me dorën e ma-jtë. Gjithashtu, në rend kro-nologjik, pas tij dalin Geldo,Fabio, një person i paidenti-fikuar, dhe në fund një per-son i identifikuar në rrugëoperative si shtetasi Ardi B..

Duke kaluar përsëri tepamjet filmike të "KFC", vëre-het se Ervini kalon përparakëtij subjekti dhe pas tijvijnë me radhë Mevjoli, Fa-bio, Geldo, Redi dhe i fundit,

i distancuar nga këta, sh-tetasi Ardi B. dhe të gjithëecin në trotuar në drejtim të"Sky Tower" dhe pas njëvonese rreth 1 minutë mëpas, në pamje shfaqet Ervi-ni, i cili po kthehet duke ecurnë trotuar dhe pas tij janëMevjoli, Redi, Fabio, Geldodhe në fund Ardi B..

Duke kaluar te pamjet e"Monopol", vërehet se tëgjithë personat e përmendurmë sipër hyjnë përsëri bren-da dyqanit. Rreth 14(Katërmbëdhjetë) minutamë vonë, kur ka shënuarora 20:58, brenda në dyqanka hyrë shtetasi Ajaks B..

Rreth orës 21:26:58, nëdyqan hyjnë shtetasi Ervis

Martinaj, i shoqëruar ngashtetasi Eljon Hato dhe njëperson ende i paidentifikuar.

Rreth orës 21:28:08 nëdyqan futet një person endei paidentifikuar dhe direktpas tij, vjen viktima FabianGaxha.

Rreth orës 21:28:36, ngadyqani duket që del shtetasiArdi B. i cili largohet dukedal nga shkallët e dyqan Mo-nopol.

Rreth orës 21:29:16, ngadyqani largohet me vrappersoni i paidentifikuar qëshoqëron shtetasin ErvisMartinaj.

Rreth orës 21:29:19, ngadyqani largohet me vrap sh-

tetasi Ajaks B..Rreth orës 21:29:36, nga

brenda dyqanit dalin nërrjedhë kronologjike shteta-sit Mevjol Bilo, Ervin Mata,Geldo Hoti dhe Fabio Al-lushi.

Rreth orës 21:29:48, ngadera e dyqanit ka dalur RediPopescu dhe pas tij ka qenëErvis Martinaj.

Rreth orës 21:30:27, ngadera e dyqanit ka dal perso-ni i paidentifikuar që hynëdisa sekonda përpara vik-timës Fabian Gaxha.

Rreth orës 21:30:30, nëdyqan hynë përsëri RediPopescu, ku duhet theksuarse dera në hyrjen e dyqanitështë e hapur dhe i shtrirëpërtokë duke rënkuar ështëi plagosuri rënd Eljon Hato.

Rreth orës 21:31:10, RediPopescu ka dal përsëri ngadyqani.

Rreth orës 21:34:41, i pla-gosuri rëndë Eljon Hato,duke u zvarritur ka arriturtë kaloj derën e dyqanit dheaty vjen e merr një person, icili është ende i paidenti-fikuar. Ky person bën trans-portimin e Eljonit duke embajtur në krahë dhekalojnë në trotuar te "KFC",dhe më pas i humbin objek-tivit të kamerës së "KFC".

Në lidhje me këqyrjen epamjeve filmike si më sipër,iu janë dërguar në rrugë sh-kresore të gjitha komisari-ateve të policisë të qarkuttë Tiranë, fotot e personaveqë kanë qenë pjesëmarrësnë këtë ngjarje me qëllimkapjen e persona në kërkimdhe identifikimin e person-ave të tjerë. Po ashtu, janëkryer sekuestrimet e pam-jeve filmike të kamerave tësigurisë së Kuvendit të RSHdhe Bankës Credins(ndodhur në rrugën Ibra-him Rugova). Kqyrja e kë-tyre pamjeve filmike ështënë proces nga policia gjyqë-sore.

DOSJA/ Në orën 21:28 futet viktima Fabian Gaxha, në 21:29 del komandoja Mevjol Bilo

Kamerat në Bllok, sherri dhevrasja ndodhën për 60 sekonda"Elvana Gjata do t'i merrte çelësin Ervin Matës,ndaloi një 'G Class' dhe këngëtaren e ngacmuan"

NGJARJADuke këqyrur pamjet filmike të

"Monopol", vërehet se Ervin Mata nukfutet brenda në dyqan, por vetëm Mevjoli,i cili pasi futet del përsëri, dhe në pjesën ederës së daljes, në dukje ka një armë zjarripistoletë, të cilën e fut në brez nga krahu i

djathtë i tij me dorën e majtë.

Elvana Gjata Ervin Mata

E diel 4 Nëntor 20184 - POLITIKE

PROJEKSIONIZGJEDHJET VENDORE

Kalimi i Lëvizjes Socialiste për Integrim,por edhe së fundmi i

Partisë për Drejtësi Inte-grim dhe Unitet, në koalicio-nin e djathtë ka sjellë njëndryshim të ndjeshëm tëraporteve të votave, çkapritet të shoqërohet me njëbetejë të fortë në zgjedhjet eardhshme lokale, që meshumë mundësi do tëmbahen në qershor të 2019.Me afrimin e këtyre dyforcave, opozita ka shansine madh që jo vetëm të rimar-rë bashkitë që fitoi në zgjedh-jet e shkuara, por edhe të ri-valizojë mazhorancën e ma-jtë edhe në shumicën e bash-kive që ajo drejton aktual-isht, përfshi këtu edhe nëdisa bastione të saj. Natyr-isht që në rastin e zgjedhjevevendore ndikojnë shumëfaktorë, ndër të cilët një rolshumë të madh kanë vetkandidatët për kryetar bash-kie dhe fushata që ata do tëbëjnë, por gjithsesidomethënëse mbetet edhevota që kanë vetë subjektetpolitike dhe koalicionet qëato do të krijojnë. Kështu,ndërsa kandidatët janë endenë fazë testimi nga të dyjakampet politike, natyrshëmajo që mund të na japë njëprojeksion të përafërt përzgjedhjet e ardhshme janërezultatet e zgjedhjeve të sh-kuara vendore, ku dhe kar-akteristikat janë të ngjas-hme. Për këtë kemi marrë nëanalizë votën që kanë mar-rë kandidatët për kryetarbashkie dhe votat që kanëmarrë vetë partitë politikenë garën për këshillat bash-kiakë për 11 bashkitë emëdha qendër qarku. Nëbazë të rezultateve tëzgjedhjeve të 2015, nga 11prej tyre opozita me konfig-urimin e ri të koalicionevearrin të sigurojë avantazhnë 9 bashki, ndërsa e majtaarrin të ruajë dominancën esaj në vetëm 2 prej tyre.Natyrisht që ky rezultatmerr të mirëqenë faktin seLSI dhe PDIU do t'i tërheqinvotat e tyre në bllok në ko-alicionin opozitar ku tash-më janë pjesë.REZULREZULREZULREZULREZULTTTTTAAAAATETTETTETTETTET

Kalimi i LSI-së dhe PDIU-së në koalicionin e djathtënë bazë të rezultateve tëzgjedhjeve vendore të 2015-sjep efekt direkt edhe në bash-kinë më të madhe në vend,

Analiza e votave të 2015, me LSI dhe PDIU opozita më e fortë se mazhoranca

Vendoret 2019, si ndikon në votakalimi i LSI dhe PDIU në opozitëSocialistët ruajnë fitoren vetëm në Korçë dhe Vlorë

VOTAT PËR KËSHILLIN BASHKIAK

BASHKIA TIRANËPS 124000 votaPD 89000 votaLSI 54000 votaPDIU 12000 vota(PD+LSI+PDIU 155000 vota)

BASHKIA VLORËPS27829 votaPD14214 votaLSI 5431 votaPDIU 2293 vota(PD+LSI+PDIU 21936 vota)

BASHKIA SHKODËRPS 17393 votaPD 34416 votaLSI 11790 votaPDIU 280 vota(PD+LSI+PDIU 155000 vota)

BASHKIA DURRËSPS 38765 votaPD31152 votaLSI 13170 votaPDIU 4313 vota(PD+LSI+PDIU 57907 vota)

BASHKIA ELBASANPS 29030 votaPD 22350 votaLSI 13170 votaPDIU 5800 vota(PD+LSI+PDIU 41320 vota)

BASHKIA FIERPS 31062 votaPD18760 votaLSI 13733 votaPDIU 2648 vota(PD+LSI+PDIU 35141 vota)

BASHKIAGJIROKASTËRPS 8928 votaPD 6841 votaLSI4234 votaPDIU 484 vota(PD+LSI+PDIU 11559 vota)

BASHKIA KORÇËPS 21524 votaPD 19401 votaLSI 6840 votaPDIU 62 vota(PD+LSI+PDIU 19401 vota)

BASHKIAKUKËSPS 10442 votaPD9888 votaLSI 1272 votaPDIU 1390 vota(PD+LSI+PDIU 12550 vota)

BASHKIA LEZHËPS 15259 votaPD16602 votaLSI 3175 votaPDIU 1347 vota(PD+LSI+PDIU 21124 vota)

Koalicioni opozitarme votat zgjedhjevelokale 2015PD 507 mijë votaLSI 259 mijë votaPDIU 59 mijë votaNë total 825 mijë vota

Koalicioni imazhorancësPS 673 mijë vota

atë të Tiranës. Kryetari ak-tual i Bashkisë së Tiranës,Erion Veliaj në zgjedhjet eshkuara ka marrë 160000vota dhe nëse këtyre votavedo t'u heqim votat që arritëntë marrin LSI-ja dhe PDIU-ja në garën për këshillinbashkiak, atëherë rezultatido të ndryshonte. Mëkonkretisht LSI-ja ka mar-rë në zgjedhjet e shkuara nëTiranë 54 mijë vota, ndërsaPDIU-ja 12 mijë, pra të dyjasë bashku kanë 66 mijë vota.Dhe nëse 160 mijë votave qëka marrë Veliaj si kandidati heqim 66 mijë votat që kanëmarrë këto dy forca, atëherë

diferenca mbetet vetëm 94mijë vota. Jo vetëm kaq, por,nga ana tjetër, nëse votat qëkanë marrë këto dy forca iakalojmë qoftë kandidatit tëatëhershëm të opozitës ash-tu edhe vetë votës për këshil-lin bashkiak që mori opozi-ta atëherë, peshorja do tëndryshonte kah. Një situatëe ngjashme paraqitet edhenë Durrës ku votat e LSI-sëdhe PDIU-së ndryshojnëraportin e votave si për kan-didat ashtu edhe për këshil-lin bashkiak. Kryetari aktu-al i Bashkisë së Durrësit kamarrë 56 mijë vota dhe nësekëtyre do i heqim rreth 26

mijë vota që ka marrë LSI-jadhe PDIU-ja, atëherë ai do tëmbetej vetëm me 30 mijëvota, pra më pak se rivalja etij në ato zgjedhje. Ndikiminë rezultat bëhet edhe më imadh nëse votat e LSI-së dhePDIU-së ia shtojmë votavepolitike që ka marrë opozi-ta në këshillin bashkiak kuraporti ndryshon ndjeshëm.PS do të humbiste edhe Bash-kinë e Elbasanit, nëse mar-rim të mirëqenë llogarinë eftohtë të votave tëzgjedhjeve të shkuara.Kështu, kryetari aktualQazim Sejdini do të hum-biste nëse votave që ai kamarrë si kandidat do t'uheqim votat që kanë marrëLSI-ja dhe PDIU-ja si sub-jekte në garën për këshill.Ai ka marrë 44 mijë vota dhenëse do të hiqnim prej tyre19 mijë votat që ka marrëLSI-ja dhe PDIU-ja përkëshill, atëherë, Sejdini dotë mbetej me vetëm 25 mijëvota, pra më pak se sa moririvali i tij në ato zgjedhje.Edhe në rastin e Elbasanitraporti në votën për këshil-lin do të ndryshonte thellë-sisht në favor të opozitës.Rezultati do të ndryshontenë favor të opozitës edhe nëBashkinë Berat, Gjirokastërdhe Fier. Gjithashtu, me këtëkonfigurim të ri të koali-cioneve, opozita e bashkuardo të siguronte sërish fi-toren në bashkitë që drejtonedhe aktualisht si Lezhë,Kukës dhe Shkodër, ku do tëthellonte edhe më tej avan-tazhin e vet.SOCIALISTËTSOCIALISTËTSOCIALISTËTSOCIALISTËTSOCIALISTËT

Në bazë të këtyre llog-arive socialistët do të ruaninfitoren e tyre vetëm në dy

TIRANAKryetari aktual iBashkisë sëTiranës, ErionVeliaj në zgjedhjete shkuara kamarrë 160000 votadhe nëse këtyrevotave do t'u heqimvotat që arritën tëmarrin LSI-ja dhePDIU-ja në garënpër këshillinbashkiak, atëherërezultati do tëndryshonte.

Votat e 2017, PS mbetet shumicëedhe pas largimit të LSI dhe PDIU

Ndryshe nga zgjedhjet vendore të 2015, rezultati izgjedhjeve parlamentare të 2017-s i jep mundësi

socialistëve të jenë shumicë në vota pavarësisht largim-it nga koalicioni i tyre i Lëvizjes Socialiste për Inte-grim dhe Partisë për Drejtësi, Integrim dhe Unitet. Mbibazën e shifrave zyrtare të KQZ-së rezulton se pavarë-sisht se PDIU-ja dhe LSI-ja kanë kaluar në kampinopozitar, PS-ja e vetme është para me vota. PS-ja kamarrë në zgjedhje 764.750 vota në këto zgjedhje ku nukpati koalicione dhe ku të gjitha partitë politike garuansi subjekte më vete. PD-ja rezultoi me vetëm456.413 vota, ndërsa dypartitë tashmë në koali-cionin e djathtë rezul-tuan, LSI-ja me 225.901vota dhe PDIU-ja me76.069 vota. Ndaj nësembledhim votat e PD-së,LSI-së dhe PDIU-së tash-më në një koalicion, nëtotal ato kanë 758.383vota. Pra, rreth 6 mijëvota më shumë se sa kaPartia Socialiste e vetme.Pra, nëse këto rezultatedo të kishin vlerë për tëllogaritur fituesin ezgjedhjeve lokale tëardhshme, atëherë në bazë të zgjedhjeve parlamentaretë 2017-s, PS-ja do të arrinte të fitonte e vetme përballëgjithë koalicionit opozitar. Partitë po ndezin motorëtpër betejën e ardhshme elektorale, natyrisht votat e para-qitura ndryshojnë edhe për shkak të natyrës së votimit,pasi ndryshe janë zgjedhjet për kreun e bashkisë ngaato të përgjithshme, sa i përket peshës elektorale. Ndër-sa duhet marrë në konsideratë edhe fakti i konsumimittë pushtetit në rang lokal e qendror, duke llogarituredhe faktin nëse do të rikandidojnë sërish kryebashki-akët aktualë ose jo, si në Tiranë, Durrës, Elbasan, Lush-një, të cilët kanë një apo më shumë mandate.

VOTAT EZGJEDHJEVEPARLAMEN-

TARE TË 2017

PD 456.413 votaLSI 225.901 votaPDIU 76.069 vota Koalicioni opozitarnë total 758.383 vota Partia Socialiste 764.750 vota

nga 11 bashkitë e mëdha dhemë konkretisht në Korçëdhe Vlorë. Kjo të paktën nëgarën për Këshillin Bashki-ak. Kështu në Korçë pavarë-sisht kalimit të LSI-së dhePDIU-së në koalicionin opozi-tar, të djathtët do të ishin sër-ish në minorancë në garënpër këshill, ndërsa kemi njëgarë të fortë në atë për kan-

didat për kryetar bashkie. Enjëjta panoramë na shfaqetedhe në Vlorë, ku të majtëtarrijnë të ruajnë shumicënsërish pavarësisht kalimit tëLSI-së dhe PDIU-së në kamp-in e djathtë. Ndërkohë që kykalim nuk do të ndikonte nëgarën për kryetar bashkie,ku Dritan Leli arrin të ruajëavantazhin.

Presidenti Ilir Meta dhekryeministri Edi Rama

E diel 4 Nëntor 2018 - 5POLITIKE

Në limitet kohore që ilejon Kushtetuta,Presidenti i Repub-

likës, Ilir Meta ka refuzuartë dekretojë propozimin ekryeministrit Edi Rama përtë emëruar si ministër tëBrendshëm gjeneral, SandërLleshi. Nëpërmjet një njofti-mi të shkurtër zyra e shtypite Presidentit të Republikësbëri të ditur se ai nuk kishtekrijuar bindjen e plotë për tëdekretuar kandidaturën eLleshit për postin e rëndë-sishëm të ministrit tëBrendshëm, por pa dhënë mëshumë shpjegime rreth ar-syeve që e çuan në këtë ven-dim. "Presidenti i Repub-likës, Sh.T.Z Ilir Meta nuk kakrijuar bindjen e plotë për t'idhënë besimin kandidaturëssë z.Sandër Lleshi si ministëri Brendshëm", thuhet nënjoftimin e Presidencëslidhur me këtë çështje.TAKIMITAKIMITAKIMITAKIMITAKIMI

Burime nga Presidencabënë me dije dje në mbrëmjese Kreu i Shtetit ia komuni-koi vet Lleshit vendimin e tijpër të mos e dekretuar. Sipastë njëjtave burime mësohetse Meta e priti në zyrën e tijSandër Lleshin pasditen edjeshme, ku dhe e ka njohurme vendimin. Gjithashtu,burimet saktësuan se Meta,në fakt, e kishte thirrur që tëpremten Sandër Lleshin nëtakim, por për arsye të pan-johura ai nuk ka shkuar.Takimi është zhvilluarvetëm gjatë ditës së shtunëpasdite, ku dhe i është komu-nikuar vendimi i mosde-kretimit. Presidenti Metakishte kërkuar informacionnë institucione të tjera të sig-urisë në vend lidhur me fig-urën e Lleshit, nëse ai përm-bushte kriteret formale dhemorale për të qenë ministër iBrendshëm. Megjithëse Kreui Shtetit nuk ka bërë të diturpublikisht arsyet që e shtynëatë të marrë një vendim tëtillë, nisur pikërisht nga in-formacioni që ai kërkoi nëkëto institucione, lind dyshi-mi se kandidatura e Lleshitka shfaqur probleme që e bë-nin atë një kandidaturë tëpapërshtatshme për të qenëministër i Brendshëm. Gjith-sesi ky vendim përbën prece-dentin e parë të paktën tëkëtyre 15 viteve të fundit, qëPresidenti i Republikës refu-zon të dekretojë një propo-zim të kryeministrit përemërim ministri. Vetë Metakishte deklaruar një ditë mëparë se ishte i gatshëm tëmerrte vendime të rëndë-sishme edhe për këtë çështje,duke paralajmëruar sh-karkimin e Lleshit.

Zbulohet arsyeja, Sandër Lleshi refuzoi takimin e para dy ditëve në presidencë

Meta refuzon propozimin eRamës, nuk dekreton Lleshin"Meta nuk ka krijuar bindjen e plotë për t'i dhënë besimin"

KUSHTETUTKUSHTETUTKUSHTETUTKUSHTETUTKUSHTETUTAAAAAAskush më parë nuk ka

pasur guximin që të refuzojënjë propozim të kësaj natyre,pavarësisht se ka pasur qën-drime publike kundër em-rave të propozuar. Kjo edhepër shkak se Kushtetutanuk shprehet qartë në lidhjeme dekretet e emërimeve tëministrave. Neni 98 i Kush-tetutës përcakton se: "Minis-tri emërohet dhe shkarko-het nga Presidenti i Repub-likës, me propozim të Kryem-inistrit, brenda 7 ditëve", pa idhënë të drejtë Presidentit tarefuzojë atë siç përcaktonKushtetuta në rastin e de-kreteve të ligjeve. Gjithsesi

Neni 103 i Kushtetutës për-cakton se: "Ministër mund tëcaktohet kushdo që kacilësitë për deputet" dhe se"Ministri nuk mund të ush-trojë asnjë veprimtari tjetërshtetërore dhe as të jetë drej-tues ose anëtar i organeve tëshoqërive fitimprurëse", çkanë fakt i jep të drejtë Presi-dentit që të bëjë verifikimine plotësimit të kritereve for-male ligjore të emërimit tëministrit. Një pjesë e juristëvee kanë interpretuar këtë nentë Kushtetutës, duke i dhënëtë drejtë presidentit që të mose dekretojë një emërim min-istri nëse ai nuk plotëson kri-teret formale që do t'i du-

heshin edhe një deputeti përt'u zgjedhur. Natyrisht që njëvendim i tillë do të fusë në njëraport tjetër edhe më delikatmarrëdhëniet mes presiden-tit dhe mazhorancës qever-isëse. Kjo pasi deri më tani kyështë refuzimi i dytë që presi-denti i bën një propozimidirekt të kryeministrit, EdiRama. Kujtojmë që prej mëshumë se një viti ai mban nësirtar një tjetër propozim tërëndësishëm, atë përemërimin e kreut të SHISH-it. Meta nuk ka miratuaremërimin e drejtorit të ri tëSHISH-it edhe pse në tënjëjtën kohë as nuk e ka re-fuzuar atë.

TAKIMIBurime ngaPresidenca bënëme dije dje nëmbrëmje se kreu ishtetit ia komunikoivetë Lleshitvendimin e tij për tëmos e dekretuar.Sipas të njëjtaveburime mësohet seMeta e priti nëzyrën e tij SandërLleshin pasditen edjeshme, ku dhe eka njohur mevendimin.

Mazhoranca nuk kabërë gjatë mbrëmjes

së djeshme asnjë komentlidhur me vendimin e Pres-identit të Republikës për tëmos dekretuar propozimine Sandër Lleshit si min-istër i Brendshëm. Pas ven-dimit të Presidentit Metamësohet se kryeministriRama ka kërkuar nga tëtijtë që jenë të kujdesshëmdhe të mos bien preh e këtijdebati. Mësohet se ai u kanisur një mesazh depu-tetëve të vet dhe ministravetë kabinetit që të mos bëjnëasnjë koment rreth kësajçështje. Mes tjerash, Ramashkruan se shumica e kapër detyrë t'i dalë për zotkushtetutës dhe qyteta-rëve, ndërsa politikën e cilë-son si një lojë shahu, e cilanuk duhet harruar sipasRamës. "Lutem asnjë lloj

komenti askush për vendi-min e Presidentit! Ne jemishumica dhe ne kemi dety-rën t'i dalim zot njerëzve,vendit, Kushtetutës me ma-turi dhe vendosmëri. Politi-ka është shah, mos e harro-ni", thuhet në mesazhin ekryeministrit drejtuar de-putetëve. Nëpërmjet këtijmesazhi kryeministri lë tëkuptohet se presidenti me

vendimin e tij ka shkelurKushtetutën dhe se mazho-rancës i del për detyrë tëmbrojë atë. Gjithsesi përshkak se është precedenti iparë i refuzimit të një min-istri, nuk dihet ende se cilaështë mënyra që kazgjedhur presidenti për tëshpallur refuzimin e de-kretimit të Lleshit. Por pa-varësisht kësaj, kryemi-nistrit Edi Rama i duhettashmë që të bëjë një pro-pozim të ri dhe sa më parë,pasi nuk mund ta lërë qe-verinë pa një prej anëta-rëve të saj më të rëndë-sishëm. Natyrisht që emëri-mi i ministrit të ri të Bren-dshëm bëhet edhe më ime-diat për vetë faktin se bëhetfjalë për një nga dikasteretmë të rëndësishme dhe tëndjeshme, siç është rendipublik.

Rama SMS deputetëve: Do t'i dalim zot vendit dhe Kushtetutës

Kryeministri u ka kërkuardeputetëve që të mos komentojnë

Nishani ndryshe ngaMeta: Kushtetuta s'mëlejon ta kthej ministrin

Kreu i Shtetit refuzoi të firmosë dekretin e përemërimin e Sandër Lleshit si ministër i Brendshëm,

duke u bërë kështu presidenti i parë që kthen një propo-zim të tillë. Askush nga presidentët e mëparshëm nukkanë guxuar të kthejnë një propozim për emërim minis-tri, megjithëse janë shfaqur hapur kundër kandi-daturave të propozuara. Rasti më i fundit ka qenë ai iish-Presidentit Bujar Nishani, i cili nuk ishte dakordme kandidaturat e sjella nga Rama për emërim minis-trash. Bëhet fjalë për Arben Ahmetajn dhe Fatmir Xhafa-jn. Madje për emërimin e këtij ai foli edhe publikishtduke deklaruar se po të kishte mundësi nuk do ta de-kretonte, por këtë gjë nuk ja lejonte Kushtetuta. "Nëvlerësimin tim, kandidatura e ministrit të Brendshëmështë e papërshtatshme. Por Kushtetuta nuk ia jep tëdrejtën Presidentit të Republikës për të refuzuar një kan-didaturë për ministër, pasi i vetmi kusht i cili përcaktonKushtetuta për të qenë ministër, është ai i plotësimit tëkritereve për të qenë deputet. Në rast se Kushtetuta evendit do t'ia njihte të drejtën Presidentit të Republikëspër të refuzuar propozimet e kryeministrit, bazuar nëarsyetime, unë do ta refuzoja kandidaturën e ministrittë Brendshëm",-u shpreh atëherë Nishani.

Xhafaj do vazhdojë tëjetë ministër i BrendshëmFatmir Xhafaj do të vazhdojë të qëndrojë në detyrën e

ministrit të Brendshëm edhe për disa ditë. Kjo pasivendimi i Presidentit të Republikës për të mos e dekret-uar pasardhësin e tij në këtë detyrë, e lë automatikishtXhafajn në detyrë. Kushtetu-ta dhe ligji organik e detyronçdo të emëruar apo tëzgjedhur që të qëndrojë nëdetyrë deri në momentin eardhjes së zëvendësuesit e tij.Ndaj, pavarësisht se ai kadhënë dorëheqjen prej mëshumë se 8 ditësh, vazhdon tëshkojë në punë në zyrën e tijthuajse çdo ditë. Ai dhadorëheqjen të shtunën e njëjave më parë, ndërsa lajmi u bë i ditur nga kryeministriEdi Rama. Xhafaj nuk ka dhënë arsye të qarta lidhurme këtë vendim të tijin, megjithëse në distancë ka pasurdisa replika me kryeministri Rama.

E diel 4 Nëntor 20186 -

SHKURTE

"Ta hedhim qelbësirën", zv/ministribën autokritikë: S'duhet ta thosha

POLITIKE

TAKIMIOPOZITA

Qarku i Korçës kaqenë stacioni iradhës i turit të taki-

meve me qytetarë i kryetarittë opozitës, Lulzim Basha. Aiështë takuar fillimisht mefermerët në Dvoran të Ko-rçës, ku theksoi se vështirë-sia e fermerit sot ështëpërgjegjësi e drejtpërdrejtë eqeverisjes së keqe me të cilënRama ka zgjedhur të drejtojëvendin. Ndaj ai u bëri të qartëfermerëve se që të ketë njëqeverisje të mirë dhe të drejtëduhet që askush të mos eshesë votën. "Kush shetvotën s'duhet të flasë më aspër mollën, as për çmim tëlartë të pesticideve e as përçmim të lartë të naftës, sepsenë atë moment ka shiturshpirtin. T'i ndërgjegjësojmënjerëzit se kush shet votënka shitur të ardhmen e fëm-ijëve të vet", tha Basha nëtakimet me fermerët. Ai sh-toi se nëse qytetarët do tëzgjedhin të lirë dhe me bind-je të plotë, atëherë do të vijëmë pas edhe një qeverisje qëmendon edhe për hallet efermerëve. "Pastaj vijnë tëgjithë politikat, vijnë mbësh-tetja e politikave të bujqësisëdhe e subvencioneve, që edhemolla juaj të dalë të paktënnë tregun e Kosovës. Së dyti,të sjellim investime këtu,sepse të gjithë këto tonelatamollë, pse të ngarkohen nëkamionë, por të hapet fabri-ka këtu. Por sa kohë kryem-inistri dhe ministri iBrendshëm e kanë mendjensi të shpëtojnë veten. Pran-daj duhet të ndërmarrimhapin kryesor, ta pastrojmëpolitikën nga krimi",-thaBasha me fermerët korçarë.

Banorët e Dvoranit dek-laruan para Bashës se po për-ballen me të njëjtinshqetësim si edhe fermerët etjerë në të gjithë Shqipërinë.Ata theksuan se kanë 5 vjetqë nuk kanë marrë asnjë sub-vencion nga shteti, ndërsadenoncuan mungesën etregut të mollëve dheprodukteve të tjera të zonës."Sivjet nuk ka ardhur njëmaune me targa të huaja. Mëparë vinin shqiptarët e Kos-ovës, vinin maqedonasit.Tani as edhe një. Nuk e diarsyen se pse nuk vijnë.Thonë që referencat nëdoganë, që qeveritë e huaja",-

Kreu i PD-së zhvilloi takime me fermerët dhe të rinjtë në Korçë dhe Devoll

Basha nga Korça: Kush shetvotën ka shitur të ardhmen

"Në Shqipëri, problemi numër një është braktisja e vendit"TË RINJTË"Në këtë trevë shumë fisnike dhe punëtore, kultura epunës këtu është një vlerë, e cila duhet të rrezatohetnë të gjithë vendin. Në Devoll si kudo në Shqipëri,problemi numër një është braktisja e vendit. I keniparë shifrat, janë të frikshme. Më shumë se gjysma etë rinjve janë të rinjtë dhe të rejat"

tha një fermer. "Jemi gati t'ishesim nën kosto prodhimettona",-tha një prej tyre. "Paeksport nuk mund të zgjid-het kjo situatë. Sepse edhefuqia këtu ka rënë, njerëzitpo largohen",-tha një tjetërfermer. Zona prodhon rreth40 ton mollë në ditë, fermerëtprodhojnë prej saj edhe nën-produktin e uthullës, por qësipas tyre i gjithë ky prodhimnuk shitet dhe nuk kompen-son shpenzimet e tyre. Mëpas kryetari i PartisëDemokratike, Lulzim Bashau ndal edhe në një takim me

të rinjtë e Devollit, ku tha setë rinjtë shqiptarë po largo-hen për shkak të promovim-it të antivlerave. Ai u ndaledhe tek të rinjtë, të cilëtkanë mbaruar fakultetet dherendin sipas tij rrugëve, pasinuk ka garë të ndershme përnjë vend pune, por hile dhemashtrime.

"Në këtë trevë shumë fis-nike dhe punëtore, kultura epunës këtu është një vlerë, ecila duhet të rrezatohet në tëgjithë vendin. Në Devoll sikudo në Shqipëri, probleminumër një është braktisja e

vendit. I keni parë shifrat,janë të frikshme. Më shumëse gjysma e të rinjve janë tërinjtë dhe të rejat. Këtu kanjë paradoks të madh, sepsevendi për të cilët ka mëshumë nevojë ky vend po lar-gohen. Ajo që na ndan ngaajo që na sundojnë nuk ësh-të thjesht ideologjia. Shiko-ni se çfarë modeli jep për tërinjtë. Të rinjtë që kanëmbaruar fakultetin, kanë njëdiplomë, janë të zhgënjyerdhe të dëshpëruar. Pushteti irilindjes nuk ka vend për ta,sepse vendin e tyre e kanëzënën persona me diplomafalse dhe të lidhur me krimin.Ky është një model, i cili popromovon antivlerat. Këtu tëky model e gjejnë veten tëgjitha ata, që bëjnë përparapërmes hileve, të gjithë ataqë politikën e shohin për tëvjedhur dhe pasuruar",-thaBasha.

Pasi denoncoi për plagjiaturë ish-zëvendës ministrin eArsimit, Ervin Demon, Taulant Muka ka folur në "Kjo

Javë" në 'News 24' duke treguar se çfarë e shtyu të denon-conte një rast të tillë. Ai tha se roli i tij si studiues ështëqë të identifikojë problemet e shoqërisë shqiptare dhe de-noncimin e sheh si shërbimi ndaj universitetit dhe ar-simit në Shqipëri. "Unë jam studiues dhe si i tillë kërkojëpër të nxjerrë shumë problematika. Shqetësimi im ështësistemi. Ne do të shohim të gjithë titujt akademikë qëjanë dhënë. Largimi i Demos është për t'u përshëndetur.Ishte një akt civilizimi. Nëse do të mbetemi tek një emërs'ka asnjë vlerë, por duhet të adresohen problemet dhe tëzgjidhen ato", tha zëvendësministri i ri i Arsimit.

I pyetur për një reagim të tij të mëparshëm ku shpre-hej "Ta hedhim poshtë qelbësirën" duke iu referuarkryeministrit Edi Rama, Muka bëri autokritikë. "Unëkam qenë opozitar ndaj çdo qeverie dhe e kam pranuarkëtë post për dashurinë që kam arsimin dhe kryemi-nistri më ka mbështetur në këtë nismë që kam marrë.Dua të bëj autokritikë për veten time se nuk duhet tëishte një reagim i tillë për pozicioni që unë kam marrësi akademik. Bëj autokritikë për mënyrën se si jamshprehur, ndërsa për problematikën që kam denonc-uar nuk bëj autokritikë. Patjetër që do t'i kërkoja faljekryeministrit edhe nëse nuk do të isha në këtë pozi-cion vetëm për mënyrën si jam shprehur",-shtoi Muka.

Kryetari i grupit parlamentar socialist, Tauland Balla e ka konsideruar të papranueshme që opozita

mungon në Kuvend në një kohë që në të po diskutohetbuxheti i shtetit për vitin e ardhshëm. Nga Labinotiku zhvilloi takimin e radhës së llogaridhënies, Balla ibëri thirrje opozitës të vijë në Kuvend dhe të marrëpjesë në diskutimet për buxhetin. "Unë nuk gjej njëvend tjetër në botë që opozita të mungojë në Kuvendpër diskutimin e buxhetit. Nuk ka më të rëndësishmepër një deputet se sa të jetë në parlament për të disku-tuar buxhetin e shtetit, se kur do të bëhet kanali va-ditës, se kur do të bëhet rruga. Sa i përket atyre his-torive të akuzave, filmimeve, telenovelave me babale,pa babale të jeni të sigurt që prokuroria dhe gjykatado t'i shkojnë deri në fund", tha kryetari i Grupit Par-lamentar të PS-së, Taulant Balla. Balla i shoqëruarnga kryetari i bashkisë Elbasan, i kërkoi banorëve tëLabinotit të komunikojnë me deputetin e tyre mëshumë për të gjitha çështjet që i shqetësojnë.

Balla: Nuk ka një vend tjetër kuopozita mungon kur diskutohet buxheti

Vasili: Rama e ka futur vendin në trekëndëshin fatal të Bermudës

"Kryeministri përvetësoimiliarda dhe bleu pushtet"

Kreu i Grupit Parlamentar të LSI-së

Petrit Vasili ka sulmuarkryeministrin Edi Rama,duke e akuzuar atë se kakriminalizuar vendin.Përmes një statusi në 'Fa-cebook' Vasili theksoi seRama është futur brendatrekëndëshit fatal dhevdekjeprurës të Ber-mudës me trafik droge dhekrim të organizuar. "Krye-ministri me vetëdije dhe pashpëtim është futur bren-da trekëndëshit fatal dhevdekjeprurës të Ber-mudës. Trekëndëshi i Ber-mudës: trafik i shfrenuardroge, krim i organizuarnjësh me qeverisjen dhepastrim gjigand i parave tëpista është trekëndëshi ivdekjes. Duke orientuarqeverisjen vetëm mbi këtëtrekëndësh kryeministripërvetësoi miliarda, bleupushtet, bleu media dhe undje përkohësisht i fu-qishëm. Por sa më thellë

hyri brenda trekëndëshitkrijoi varësi kriminale dhekalim të pushtetit te krimi,u detyrua t'i sigurojëmbrojtje krimit me instru-mentet e pushtetit, duhet tëvazhdojë pasurimin e tij mefinancat e shtetit duke u zhy-tur thellë e më thellë në hum-nerën vrastare pa kthim tëtrekëndëshit të Bermudës,ku siç dihet avionët anijet egjithçka hyn brenda tij përpi-het dhe asgjësohet nga ky

trekëndësh",-shkroi Vasili.Më tej ai theksoi se ështëdetyrë e opozitës dhe e çdoshqiptari për ta luftuar dhegoditur këtë situatë të kri-juar nga një qeveri e pa-përgjegjshme. "Zhytja nëkëtë trekëndësh duhet godi-tur pa mëshirë pasi njëproces i tillë është shpëtimpër vendin ose më mirë tëthemi atdheun, i cili zh-bëhet përditë për shkak tëtij. Por këtu shfaqenavoketërit pa atdhe tëkryeministrit. Avoketërit etrekëndëshit që i shërbejnëatij, komandohen prej tijdhe paguhen po prej tij.Duket sikur i shërbejnëkryeministrit, por, në fakt,i shërbejnë trekëndëshitpasi bëjnë pa u lodhur alib-inë e trafikut të drogës,mbështesin kriminelët dhejetojnë me paratë e pista kuata ngjyejnë gishtin dhe nëfunksion të saj gatuajnëgjellën mediatike",-nënviz-oi Vasili

Kryetarit të opozitës,Lulzim Basha, dje në Korçë

E diel 4 Nëntor 2018 - 7EKONOMI

Agjencia e Trajtimit tëPronave po shqyrtonkërkesat për pagesa

të përshpejtuara. Të gjithëish-pronarët që kanë njëfaturë financiare mund tëaplikojnë për paratë e ko-mpensimit në një afat kohornga 1 deri në 5 vjet. Në ligjinpër pronat janë vendosur triafate pagesash të përshpej-tuara. Pagesë brenda njëviti, brenda tri vjetësh dhebrenda pesë vjetësh. Për se-cilin variant në një VKM tëposaçme është përcaktuaredhe përqindja e pagesës.Për pagesën brenda një vitipronari merr 20 % të vlerëssë faturës, për pagesën bren-da tri viteve merr 30 % dhebrenda pesë viteve merr 40%të vlerës së kompensimitdhe heq dorë nga pjesatjetër e kësaj vlere.

Të gjithë subjektet qëkanë një vendim përfun-dimtar kompensimi, pavar-ësisht rendit kronologjik tëtij dhe llojit të zërit kadas-tral të pronës së vlerësuar,kanë të drejtë të aplikojnëpranë ATP-së me kërkesë tëveçantë, ku shprehin vull-netin për t'u kompensuar fi-nanciarisht. Kërkesat eveçanta për kompensim fi-nanciar do të trajtohen si-pas kësaj procedure: ngaçdo fond vjetor buxhetor ikompensimit financiar, jomë shumë se 1/3 e tij mundtë përdoret për kërkesat eveçanta të kompensimit fi-nanciar, të gjithë subjektetkërkues, të cilët shprehinvullnetin për t'u kompen-suar financiarisht mekërkesë të veçantë, duhet tëaplikojnë pranë ATP-së

Ministri i Infrastrukturës dhe Energje-

tikës, Damian Gjiknuri kakomanduar dje Azbi Arap-in, aktualisht me detyrë zëv-endësdrejtor i Përgjiths-hëm Ekonomik, të kryejë,gjithashtu, detyrën e Drej-torit të Përgjithshëm tëTransportit Rrugor. Ekspe-rienca dhe karriera e tij nëfushën e biznesit ka vazhd-uar si në territorin sh-qiptar, po ashtu edhe në atëndërkombëtar. Ndër ekspe-riencat e punës, theksojmëmenaxhimin e një ko-mpanie greke dhe përshumë vite përfaqësimin e

kompanisë Amerikane Tri-mble GmbH. Gjatë viteve2004-2012 ka kryer detyrën eAdministratorit të Përgjith-shëm për kompaninë GEOT-RIM shpk. Arapi ka qenëpjesëmarrës në shumë aktiv-itete rajonale dhe botërore(USA, Gjermani, Poloni,Zvicër, Itali, Korea, Kinë,Greqi, Çeki). Është trajnu-ar në Gjermani për rek-

rutimin e punonjësve në ko-mpani të mëdha, për menax-himin e grupeve të punës,funksionimit të shoqërivetregtare, ekspertizën kont-abël, orientimin e politikavetë zhvillimit, iniciator dheudhëheqës i projektit të im-plementimit të sistemit VRSnga Trimble Group në Sh-qipëri. Jeta e tij aktive poli-tike dhe institucionale zë fill

që në vitin 2000, duke dhënëkontributin e tij menaxhe-rial në shtabet elektorale. Nëvitin 2011 kandidon për kry-etar komune në Paskuqan.Në vitin 2013 dhe në vitin2017, kandidat në listën eZgjedhjeve të Përgjiths-hme për PS dhe Anëtar iAsamblesë Kombëtare tëPartisë Socialiste. Në vazh-dim, përveç jetës aktive

politike ku aderon, z.Arapika mbajtur që nga viti 2013deri në shtator të vitit 2018,postin e Drejtorit të Drej-torisë Minerare (AKBN).Nën vëmendjen e tij, DPSH-

TRR-ë angazhon të gjithastrukturat e saj, që shërbi-mi ndaj qytetarëve në vazh-dimësi të jetë në rritje cilë-sore dhe sipas standardevemë të larta. ATSH

Emërimi nga Gjiknuri pas largimit të Arben Isarajt

Azbi Arapi, komandohet drejtor iPërgjithshëm i Transportit Rrugor

Agjencia e Trajtimit të Pronave publikon kushtet kur aplikuesi mund të heqë dorë nga një pjesë e lekëve

Pronarët, si përfitohet pagesame procedurë të përshpejtuar

Nëse i do paratë brenda vitit, merr 20% të shumës

brenda vitit të çeljes së fon-dit vjetor buxhetor të ko-mpensimit financiar, pas ap-likimit për kompensim fi-nanciar me kërkesë tëveçantë, ATP-ja përgatitvlerësimin financiar tëpronës, pavarësisht renditkronologjik të vendimitdhe në rastin e disa apliki-meve për kompensim mekërkesë të veçantë do tëzbatohet rendi kronologjiki datës së vendimeve përkëto aplikime.

PLOTËSIMI I DOSJESPLOTËSIMI I DOSJESPLOTËSIMI I DOSJESPLOTËSIMI I DOSJESPLOTËSIMI I DOSJESIsh-pronarët që presin

kompensim nga Agjencia eTrajtimit të Pronave duhet tëdorëzojnë një dokument sh-tesë, deklaratë noteriale, ecila është parashikuar sindryshim në një pikë të tëgjithë formularëve. Në pikënkatër të vendimit të qeverisëthuhet se në të gjithë formu-larët, që i bashkëlidhen ven-dimit, paragrafët e funditndryshohen, si më poshtë vi-jon: "marrje dijeni mbi efek-

tet e formularit dhe doku-mentacionit të paraqitur si-pas kërkesave në këtë for-mular. Unë, i nënshkruari_,kam marrë dijeni dhe jam ivetëdijshëm se: a) Ky formu-lar përbën dokument zyrtarqë i drejtohet një organi sh-tetëror dhe i nënshtrohetverifikimit; b) Paraqitja e tëdhënave të pavërteta, tëpasakta ose fshehja e tyresjell përjashtimin e men-jëhershëm dhe në çdo kohënga çdo procedurë e mëte-jshme si dhe përgjegjësi pe-nale sipas ligjit; c) Me plotë-simin e këtij formulari kamdhënë pëlqimin dhe autori-zoj ATP-në për verifikimin eplotë të çdo të dhëne, infor-macioni dhe dokumentacioniqë shoqëron këtë formular; ç)Trajtimi i të dhënave do të kry-het në përputhje me legjisla-cionin në fuqi për mbrojtjen etë dhënave personale"-thuhetnë vendim. Më pas dokumen-ti noterial përcakton pasojate deklarimit të rremë. "Dukeqenë i vetëdijshëm për paso-jat ligjore, në rast të vetëdek-larimeve të pavërteta, tëpasakta ose fshehjen e tyrekonfirmoj saktësinë e tëdhënave të pasqyruara në do-kumentacionin e paraqitursipas kërkesave në këtë for-mular",-thuhet në vendim.Qeveria, ngarkon Ministrinëe Drejtësisë dhe Agjencinë eTrajtimit të Pronës për zba-timin e këtij vendimi.

PAGESAT E PËRSHPEJTUARA

Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarishtbrenda 1 viti, atëherë ai përfiton 20% të vlerës sëkompensimit dhe heq dorë nga pjesa tjetër e kësajvlere;Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarishtbrenda 3 vjetësh, atëherë ai përfiton 30% të vlerës sëkompensimit dhe heq dorë nga pjesa tjetër e kësajvlere;Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarishtbrenda 5 vjetësh, atëherë ai përfiton 40% të vlerës sëkompensimit dhe heq dorë nga pjesa tjetër e kësajvlere.Prioritet do të kenë aplikimet që kërkojnë tëkompensohen financiarisht brenda 1 viti, ngakërkesat për kompensim brenda 3 apo 5 vjetësh.

PRONA E NJOHUR PËR KOMPENSIMNë rast se ATP-ja merr vendim për njohje dhekompensim fizik në pronën e subjektit, pronavlerësohet, si më poshtë vijon:a) Prona e njohur për kompensim vlerësohet në bazëtë zërit kadastral që ka pasur në kohën eshpronësimit;b) Prona e kthyer vlerësohet sipas zërit kadastralaktual të saj dhe sipas zërit kadastral që ka pasurnë kohën e shpronësimit, duke llogaritur diferencën evlerës, që do të rezultojë nga ndryshimi i zëritkadastral;c) Kur nga ky vlerësim rezulton se subjekti përfitonnjë pronë që ka vlerë më të lartë sesa prona që kapasur në momentin e shpronësimit, atëherë subjektiti kompensohet fizikisht sipërfaqja që i korrespondonvlerësimit dhe pjesa tjetër e pronës kalon në fondin etokës me vendim të ATP-së.

Faksimile e formularit të aplikimit

Ministri i Infrastrukturës dheEnergjetikës, Damian Gjiknuri

Njoftim për shitje me ankand

Sh "Power & Justice" (P&J) sh.p.k ne baze te nenit 567,568 te K.Pr.Civile do të zhvillojë ankandine parë për pasurinë e debitorit S Shera, dhe O. Shera. Pasuria që shitet në ankand përbëhet nga :""Dyqan" me numër pasurie 6/279, Vol. 37, Fq.64, ne Z K Nr. 8350, me sipërfaqe 35 m2, e në ZvrppTiranë. Ankandi. fillon me çmimin fillestar në masën 36.400 Euro""Dyqan", me numër pasurie 6/279, me Z. Nr. 8350, me sipërfaqe 4,8 m2, në Zvrpp TiranëAnkandi. i pasurisë " Dyqan" fillon me çmimin fillestar në masën 3.840 EuroAnkandi do të zhvillohet në datë 12.11.2018 prej orës 15:00 në selin e shoqerise Bulv"Gjergj Fishta" Kulla 1, Kati 2, Zyra nr. 5. Ofertuesit mund te paraqiten ose të kontaktojnëtel. 00355 67 20 82 543 ose e-mailit ilir_dervishaj@yahoo.com si dheWEB www.powerjustice-al.com.

Permbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr per shitje ne ankand pasurine :

a)Toke are e rregjistruar ne rregjistrin hipotekore me nr pasurie 144/35 ne Zonen Kadastrale3217 me nr prone volumi 2, Fq 195 , me sip totale 1937 m2 e ndodhur ne fshatin Rrashkullaj, Gruemirev , Malsi e Madhe . Cmimi per hapjen e ankandit eshte në vleren 292,874 leke .b) Truall + Ndertese e rregjistruar ne rregjistrin hipotekore me nr pasurie 153/27 ne Zonenkadastrale 3217, me nr prone Volimi 2 , Faqe 195 me sip totale 1900 m2 , nga kjo Truall 200 m2, Ndertese 50 m2 e ndodhur ne lagjen Rrashkullaj Gruemire , Malsi e Madhe . Cmimi perhapjen e ankandit eshte në vleren 199,180 lekeShitja e pasurise do te behet ( zhvillohet ) me date 05.11.2018 ora 16.16 ne Zyren e permbaruesitgjyqesore Genti Bushati me adrese Rruga Don Bosko , Perballe Gjykates se rrethit GjyqesoreShkoder. Personat e interesuar duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10 % te vleres si garancine Banken BKT dega Shkoder me nr llogarie 41064051.

REPUBLIKA E SHQIPERISEZyra permbarimore “Best 2010” SHPALLJE ANKANDI

Më datë 01 Dhjetor 2018 nga ora.08.00-ora.16.00 tek kjo zyrëpërmbarimore do zhvillohet seanca e fundit e mbledhjes së ofertavepër ankandin e II-të, për shitjen e apartamentit nr. 3/218+1-18, vol 35,fq.39, ZK.8350, sip. 103.90 m2 me çmim fillestar 57120 lek/m2.

Apartamenti ndodhet në Tiranë (prapa Prokurorisë Rrethit Tiranë).

Për sqarime të mëtejshme kontaktoni në tel: 052226000 osecel: 0692075 644

E diel 4 Nëntor 20188 - AKTUALITET

"Prania e kriminelëve shqipfolës është rritur që nga viti 2010"

"Mafia shqiptare ka pushtuar Francën, pretanëtarësim në BE për të zhvilluar aktivitetin"Le Figaro: Grupet kriminale, të përqendruara

në grabitje, drogë dhe trafik emigrantëshFRANCËFRANCËFRANCËFRANCËFRANCË

Mafia shqiptare është kthyer në njëshqetësim të madh

për policinë dhe autoritetetfranceze. Bazuar në një do-kument, mediat e këtij ven-di bëjnë me dije se mafia sh-qiptare ka rritur prezencën."Le Figaro", ka publikuardokumentin, sipas të cilit"bandat shqiptare nga Sh-qipëria, Kosova dhe Maqe-donia kanë rritur prezencënnë Francë, duke u bërë njërrezik real". Dokumenti qëthuhet se ka dalë nga Min-istria franceze e Drejtësisë,thekson se "mafia shqiptarepo shpreson në anëtarë-simin sa më të shpejtë tëShqipërisë në BE për të zh-villuar aktivitetin kriminalnë Francë". "Le Figaro", sh-kruan më tej se prania ekriminelëve shqipfolës ësh-të rritur që nga viti 2010. Pokështu thuhet se këto grupepërqendrojnë aktivitetin etyre kriminal në tri drej-time: vjedhjet, drogat dhetrafiku i emigrantëve. "Re-zultatet janë mbresëlënëse:në mes të nëntorit 2017 dhetetorit 2018, 5 shqiptarë kanëkryer 98 vjedhje me thyerjenë njëmbëdhjetë departa-mente, duke grabitur mall-ra me vlerë 423,000 euro", cit-ohet në artikull. Më tej vi-jon artikulli se, "grupet krim-inale shqiptare, kanë nxiturtrafikimin e heroinës në zonënkufitare franko-zvicerane,duke e bërë kështu trafikimine drogës një nga aktivitetet etyre të forta. Në maj, njëazilkërkues u dënua në Lyonpër transformimin e strehim-it të tij në një laborator hero-inë. Aplikanti pretendonte sekishte vepruar me kërkesën enjë bashkatdhetari dhe dontetë ndihmonte babanë esëmurë në Shqipëri. Ndërko-hë që nuk ngelet pas trafikimii emigrantëve të paligjshëmnga Kosova apo Shqipëria,veçanërisht drejt Britanisë.Pasi mbërrijnë në veri tëFrancës, trafikantët sh-qiptarë kërkojnë për një kalimnga 1.500 deri ne 5.000 euro.

GRUPET KRIMINALE"Rezultatet janë mbresëlënëse: në mes të nëntorit 2017 dhe tetorit të 2018, 5shqiptarë kanë kryer 98 vjedhje me thyerje në njëmbëdhjetë departamente,duke grabitur mallra me vlerë 423,000 euro", citohet në artikull. Më tej vijonartikulli se "grupet kriminale shqiptare, kanë nxitur trafikimin e heroinës nëzonën kufitare franko-zvicerane, duke e bërë kështu trafikimin e drogës njënga aktivitetet e tyre të forta.

Ekstradohet nga Holandafieraku i dënuar me 32 vite burg

për vrasje dhe trafik heroineFIER FIER FIER FIER FIER - Një 39-vjeçar nga Fieri i dënuar me 32 viteburg për vrasje dhe trafik heroine është ekstraduardje nga Holanda. Bëhet fjalë për Bledar Qemalajn, icili u ekstradua ditën e djeshme nga specialistët eInterpol Tirana nga Amsterdami drejt vendit tonë.Mësohet se Qemalaj është arrestuar nga autoritetetpolicore holandeze me qëllim ekstradimin drejt Sh-qipërisë, në zbatim të urdhër arrestit ndërkombëtartë nxjerrë nga Zyra Qendrore Kombëtare InterpolTirana, pasi Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet eRënda Tiranë me vendim penal nr. 18 datë 28.03.2006 eka dënuar këtë shtetas me 23 vjet burg për veprënpenale "Vrasje me paramendim". Ngjarje kjo endodhur më datë 03.05.2004 në rrugën "Qemal Stafa",Tiranë, ku Bledar Qemalaj ka vrarë me armë zjarrishtetasin E.V.. Po ashtu, Gjykata e Shkallës së Parëpër Krimet e Rënda Tiranë me vendim penal nr.68,datë 20.11.2009 e ka dënuar këtë shtetas me 8 vjetburg për veprën penale "Trafikim të lëndëve narko-tike". Kjo për faktin se në datën 25-26 gusht 2004, Ble-dar Qemalaj, në bashkëpunim me disa shtetas të tjerëka arritur që të trafikojë nga Shqipëria drejt Italisë15 kg lëndë narkotike e llojit (heroinë). Gjithashtu,Gjykata e Apelit Vlorë me vendim penal nr. 298 date22.10.04 ka lënë në fuqi vendimin penal nr. 103 datë27.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier ,e cilaka dënuar me 1 vit burg, për veprën penale "Mbajtjapa leje e municioneve luftarake".

Nëna e 35-vjeçarit: Djalin ma vranë padrejtësisht

Vrasja e ekstremistit Konstandin Kaçifas, zyrtarëtë policisë greke takojnë për informacion Ardi Veliun

TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË - Drejtori iPërgjithshëm i Policisë sëShtetit, Ardi Veliu ka pri-tur një delegacion të poli-cisë greke pas ngjarjes sëndodhur në fshatin Bular-at të Gjirokastrës ku mbe-ti i vrarë pas sulmit mbi po-licinë, Konstandin Kaçifas.Burime zyrtare nga Policiae Shtetit bënë me dije segjatë takimit përfaqësues-it e dy policive shkëmbyeninformacion mbi operacio-nin ku mbeti i vrarë 35-vjeçari i minoritetit grek.Gjithashtu, gjatë takimit udiskutua mbi forcimin ebashkëpunimit mes dy poli-cive në të ardhmen. Mëso-het se Veliu ka njoftuargrekët me dinamikën e op-eracionit pas pretendi-meve që janë ngritur në

vendin fqinj. Ndërkohë qëjanë ndalur nga policia eGjirokastrës dy grekë përveprime të dyshimta. Pasijanë marrë në pyetje ngapolicia, ata janë lenë të lirë.Ndërkaq, pohohet se ekipigrek do qëndrojë në Tiranëderi në mbyllje të hetimit.Diplomacia greke konsid-eron se kërkesa e familjespër dorëzimin e trupit duhejpranuar menjëherë, pasi

nuk ndikon në asnjë drejtimdrejtësinë vendore, thek-sojnë burime të sigurta nëGreqi. Nga ana tjetër, palashqiptare dhe ajo greke pobashkëpunojnë duke sh-këmbyer informacion përtë shmangur incidentetnga elementët ekstremistënë ceremoninë e varrimit tëKaçifas. Aktualisht trupi i35-vjeçarit ndodhet në mor-gun e QSUT në Tiranë për

ekspertizë të thelluar, ndër-sa hetimet po zhvillohennga prokuroria e Krimevetë Rënda. Nëna e ekstrem-istit grek, KonstandinKaçifas ka folur sërishpër mediat greke. VasiliaKaçifas kërkon nga au-toritetet shqiptare që t'ikthejnë trupin e djalit, që

sipas saj u vra padrejtë-sisht. "Përse na bëjnë tëvuajmë? Pse nuk na japinfëmijën shqiptarët? Fëm-ijën tim e vranë padrejtë-sisht. Unë jam duke priturpër fëmijën tim në shtëpi.Çfarë po bëjnë ata për kaqshumë ditë?", është shpre-hur ajo.

DEKLARATA E PAPADIMOULISNë lidhje me ngjarjen e ndodhur një javë më parë kareaguar dhe zv/presidenti i Parlamentit Europian dhedeputet i partisë së kryeministrit Aleksis Cipras,Dimitrios Papadimoulis. Ai u shpreh në një intervistëpër mediat greke se minoritari që u vra në Gjirokastërishte ekstremist dhe jo hero. Sipas tij duhet tësqarohet nëse Kaçifas mund të neutralizohej pa uvrarë, ndërsa deklaratat e kryeministri shqiptar EdiRama i ka cilësuar të papërshtatshme.

Bledar Qemalaj

Konstandin Kaçifas

Shoqeria permbarimore JUSTITIA

Shoqeria permbarimore JUSTITIA shpall ankandin, faza III, për shitjen e pasurisë së paluajtshmeme këto të dhëna:Truall+ Ndërtesë me sip. totale prej 250 m2, nga ku truall 250 m2, dhe ndertesë 101 m2, nr. pasurie 9/383, Vol. 16/ fq. 101, zona kadastrale 8532 me adresë L. “Sheq i Madh” Fier, e regjistruar në emër tëEnver Demir BuziÇmimi me të cilin fillon shitja në ankand është 3.276.000 ( tre milion e dyqind e shtatëdhjetë e gjashtëmijë) lekëAnkandi zhvillohet në datën 30.11.2018, në përfundim të orarit zyrtar, ora 16:30 në zyrën epërmbaruesit gjyqësor, me adrese Bulevardi“Bajram Curri“, Pall. 21,Shk. 3, Ap. 18, Tiranë,Shqipëri, web- www.studiojustitia.com, tel. +355 4 2270890

Shoqeria permbarimore JUSTITIA

Shoqeria permbarimore JUSTITIA shpall ankandin, faza dyte, për shitjen e pasurisë sëpaluajtshme me këto të dhëna:Apartament me nr.pas.7/21+1-4 , zk.8360, vol.26 , fq. 204, me sip 138.40 m2, Tiranë në pronësi tëGentian Kujtim TOSKUÇmimi me të cilin fillon shitja në ankand është 81.379 (tetëdhjetë e një mijë e treqind e shtatëdhjetë enëntë) EUR.Ankandi zhvillohet në datën 04.12.2018 , në përfundim të orarit zyrtar, ora 16:30 në zyrën epërmbaruesit gjyqësor, me adrese Bulevardi“Bajram Curri“, Pall. 21,Shk. 3, Ap. 18, Tiranë,Shqipëri, web- www.studiojustitia.com, tel. +355 4 2270890

STUDIO PËRMBARIMORE GJYQËSORE “KREON”me PËRMBARUESE GJYQËSORE SUELA METHOXHA

Dt. 05.11.2018 ora 16:00Përfundon Ankandi i Dytë për pasuritë:- Pasuria "Lokal nr.4" me sip.66 m2, me adresë L.13, Plazh Durrës.Me çmim 46 200 Euro- Pasuria "Lokal nr.5" me sip.43 m2, me adresë L.13, Plazh Durrës Me çmim 36 120 Euro- Pasuria "Lokal nr.6" me sip.110 m2, me adresë L.13, Plazh Durrës Me çmim 98 560 Euro Ankandi Zhvillohet në zyrën e STUDIO PËRMBARIMORE GJYQËSORE "KREON", meadr: L.11, Blv.kryesor (ish kinma iliria), Kati-2, Durrës, Kontakt Cel 0682096575

E diel 4 Nëntor 2018 - 9SHKODER

Pronari i hotelit në Tiranë shpërthen në lot: S'dija gjë, policia më trajtoi si skllav

Zbardhet skema, ja si bëhej trafikimi isirianëve nga kufiri me Greqinë deri në ShkodërGjykata lë në burg me afat 30 ditor 3 nga të arrestuarit,

2 të tjerë lirohen kundrejt garancisë pasurore

SHKSHKSHKSHKSHKODËRODËRODËRODËRODËR

Gjykata e Shkallës sëParë në Shkodër vendosi dje masën e sig-

urisë "Arrest me burg" meafat 30 ditor për shtetasit:Gjokë Murçaj, Ndue Ulajdhe Griseld Dekovi, të aku-zuar për "Dhënie ndihme përkalim të paligjshëm të kufir-it" për 11 shtetas sirian ngaGreqia në Malin e Zi. Ngaana tjetër gjykata vendosi tëlirojë me masën e sigurisëgaranci pasurore shtetasit:Saimir Karaj dhe FlorjanTole, i pari me 500 mijë lekëtë reja, i dyti me 300 mijë lekëtë reja. Gjatë seancës shteta-sit e dyshuar dhe avokatëtmbrojtës mohuan akuzatduke thënë se s'kanë pasurdijeni për shtetasit sirian seata kanë dashur të kalojnënë mënyrë të paligjshmekufirin. Prokuroria kërkoilënien në qeli për 5 shtetasitqë u arrestuan pak ditë mëparë gjatë operacionit tëkoduar "GRE-HOT", porgjykata vendosi të lirojë dyprej tyre. Në kërkim mbetetshtetasi Pjetër Preka, i cilidyshohet se është kryesori iveprimtarisë për dhënien endihmës për kalimin tëpaligjshëm të kufirit përemigrantët. Prokurorja eçështjes, Ajola Prençi dek-laroi se Pjetër Preka ishte aiqë i siguronte sirianët se doi merrte sapo të futeshinnga Greqia në Shqipëri dukeu siguruar transportin drejtMalit të Zi, strehimin, ush-qimin dhe gjithçka tjetër.SKEMA E TRAFIKUTSKEMA E TRAFIKUTSKEMA E TRAFIKUTSKEMA E TRAFIKUTSKEMA E TRAFIKUTTË SIRIANËVETË SIRIANËVETË SIRIANËVETË SIRIANËVETË SIRIANËVE

Sirianët paguanin afër-sisht 200 deri në 250 euro ngaKorça në Tiranë dhe rreth100 euro të tjera nga Tiranaderi në Shkodër për të kalu-ar më pas në shtetin fqinj.Prokuroria e ka nisur këtëhetim me 17 tetor të këtij viti,ndërsa procedimi penal ësh-të regjistruar me 30 tetor.Gjatë kësaj kohe shtetasiPjetër Preka është vënë nëpërgjim dhe gjatë bisedavejanë zbuluar 5 personat etjerë, të cilët u arrestuan.Sipas prokurorisë Pjetër Pre-ka i merrte sirianët në kufi-rin me Greqinë duke i sjellëderi në Elbasan. Në Elbasansipas organit të akuzës, atai kanë marrë shtetasitGjokë Murçaj dhe Ndue Ulajduke i dërguar tek hoteli"White House" në Tiranë nëpronësi të Saimir Karaj, edheky i arrestuar si pjesë egrupit, ndërsa në hotel sapokishte nisur punë FlorjanTole që, gjithashtu, ështëarrestuar. Emigrantët ngahoteli "White House" qëndodhet në Laprakë kanëshkuar deri tek rrethrrot-ullimi te Shqiponja në Ti-ranë. Aty sipas prokurorisëi kanë marrë sirianët, PjetërPreka dhe Ndue Ulaj duke isjellë me dy makina të ndry-shme, 3 emigrantë secili. Në

PËRGJIMETProkuroria dhe gjykatambajnë sekret përgjimete shtetasve që uarrestuan gjatëoperacionit të koduar"deri sa të përfundojnëhetimet paraprake, çkado të thotë se avokatëtAnton Kosteri, EditGërçari, Bujar Hoti dheBlerim Bazhdari nuk ikanë ende përgjimet.Nga 11 sirianët, 6 janëevidentuar gjatëtransportimit dhendjekjes prej 48 orëshnga policia e Shkodrësdhe Forcat e PosaçmeOperacionale të Tiranësndërsa 5 të tjerë janëgjetur në hotelin "WhiteHouse".

Senad Nikshiqi

Kryebushat, në afërsi të Sh-kodrës shtetasi Griseld De-kovi ka marrë në mjetin e tij3 sirianët që kishte PjetërPreka dhe i ka dërguar derinë Vukpalaj në afërsi të ku-firit me Malin e Zi, vend kyqë i ka çuar edhe Ndue Ulaj.Aty policia i ka arrestuarkëta dy shtetas bashkë mepjesën tjetër të grupit që uarrestuan në vende të tjera.DËSHMIA E TËDËSHMIA E TËDËSHMIA E TËDËSHMIA E TËDËSHMIA E TËAKUZUARVEAKUZUARVEAKUZUARVEAKUZUARVEAKUZUARVE

Pronari i hotelit "WhiteHouse" tha se s'ka asnjëlidhje me këtë ngjarje dhe seai thjeshtë ka pranuar nëhotel sirianët pa e ditur nëseishin ilegal apo se cili ishteplani i tyre, ndërsa shtoi senuk i njeh personat e tjerë tëarrestuar. "Kjo është një ten-tativë për të më shkatërruarbiznesin. Unë kam punuar 15vite në Greqi punë të nder-shme. Shtëpinë e kam kthy-er në hotel dhe kam 9 dho-ma, ndërsa babai dhe vëllaijetojnë me qira. Janë absurdakuzat ndaj meje, sepses'kam asnjë lidhje. Policia mëtrajtoi si skllav duke më mar-rë telefonin dhe fillimishtduke mos më pyetur fare, pormë bënë të firmos pa e parëse çfarë shkruhej. Unë kamkryer juridikun dhe e di sifunksionon. Kam gruan sh-tatzënë dhe kam fëmijëntjetër 18 muajsh. A janë nëvete këta, çfarë bëjnë kësh-tu", duke derdhur edhe lotdhe duke u dridhur teksafliste. Edhe shtetasit e tjerë emohuan se kanë lidhje meveprimtari kriminale apo sekishin për qëllim dhënien endihmës për emigrantët.

Gjokë Murçaj tha se ka qenënë Elbasan tek një i njohurdhe rastësisht i ka marrëduke i dërguar deri tek hoteliqë ata i kanë kërkuar, ndërsapohoi se ka qenë i vetëm dhejo me Pjetër Prekën siç pre-tendon prokuroria. AvokatiAnton Kosteri tha se në akteështë e shkruar se klienti i tij,Murçaj ka dalë i vetëm ngahoteli dhe jo i shoqëruar mekënd tjetër. Griseld Dekovi

u shpreh se një person qënuk e njeh shumë mirë e katelefonuar dhe ka shkuarpër të marrë shtetasit siriannë Kryebushat, por pa e di-tur se çfarë janë ata, ndërsashuma që do merrte nga këtapasagjerë ishte 30 euro. EdheNdue Ulaj mohoi akuzënduke thënë se ka transpor-tuar thjeshtë pasagjerë dheasgjë më shumë. Në fundprokuroria kërkoi "Arrest

OPERACIONI I KODUAR "GRE-HOT"

PERSONAT E ARRESTUAR1.Ndue Ulaj, 33 vjeç, banues në fshatin Vrakë, Malësi e Madhe2.Sajmir Karaj, 34 vjeç, banues në Tiranë3.Florind Tole, 26 vjeç, banues në Tiranë4.Griseld Dekovi, 24 vjeç, banues në lagjen Dobraç, Shkodër5.Gjokë Murçaj, 33 vjeç, banues në lagjen Partizani, ShkodërNË KËRKIMShtetasi me inicialet Pjetër Preka

me burg" për të gjithë, por dyprej tyre, pronari i hotelit,Saimir Karaj dhe punonjësiqë kishte nisur punë një ditëpërpara se të regjistrohejprocedimi penal, FlorianTole u liruan me garanci pa-surore, ndërsa për tre tëtjerët gjykata dha masën esigurisë "Arrest me burg"me afat 30 ditor. Prokuroriadhe gjykata mbajnë sekretpërgjimet e këtyre shtetasvederi sa të përfundojnë he-timet paraprake, çka do tëthotë se avokatët Anton Ko-steri, Edit Gërçari, BujarHoti dhe Blerim Bazhdarinuk i kanë ende përgjimet.Nga 11 sirianët, 6 janë evi-dentuar gjatë transportim-it dhe ndjekjes prej 48 orëshnga policia e Shkodrës dheForcat e Posaçme Operacio-nale të Tiranës ndërsa 5 tëtjerë janë gjetur në hotelin"White House".

SHKSHKSHKSHKSHKODËR ODËR ODËR ODËR ODËR - Policia e Sh-kodrës ka parandaluarpërshkallëzimin e një kon-flikti brenda familjes,ndërsa ka vënë në pranganjë bashkëshort dhunues.Bëhet fjalë për shtetasinKolë Pisha nga Thethi, icili u kap në flagrancë pasnjë telefonate të mbërri-tur në sallën operative tëKomisariatit të Shkodrëspër një konflikt familjar.Sipas bluve, Pisha u arres-tua, pasi ishte konfliktu-ar me bashkëshorten dhee kishte kanosur atë përta vrarë. Ndërkaq, mëso-het se gjatë kontrollit tëushtruar në banesën ekëtij shtetasi u gjet dhe u

Ishte në kërkimndërkombëtar,

kapet 47-vjeçariitalian me dy emra

TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË - Një 47-vjeçaritalian është arrestuardje nga policia e Tiranës,me qëllim ekstradimidrejt Italisë. Burime zyr-tare nga policia pohuanse Pasquale Scalise ishtedënuar me 11 vjet e 6 muajburg. Ky shtetas ështëperson i shpallur nëkërkim ndërkombëtar,pasi Gjykata Italiane e kadënuar atë për veprat pe-nale: "Mashtrim Finan-ciar" dhe "Mashtrim ko-mpjuterik". Mësohet seshtetasi italian, i cili kish-te ndryshuar dhe emrinnga Pasquale në Andrea,qëndronte në Tiranë nëzonën e "Ali Demit". Vep-rimet e mëtejshme do tëkryhen nga Zyra e Inter-polit Tiranë.

sekuestrua në cilësinë eprovës materiale dy armëzjarri (pushkë) dhe muni-cion luftarak. Gjithashtu,

po në Theth, pas informa-cioneve të marra në rrugëoperative se një shtetas poqarkullonte me armë zjarri.

Policia është vënë men-jëherë në ndjekje të tij. Sh-tetasi D.Z. 22 vjeç, sapo kaparë që ndiqej nga policiaka hedhur armën kallash-nikov dhe duke shfrytë-zuar terrenin e thyer dheerrësirën ka mundur të lar-gohet, ndërsa është shpal-lur në kërkim dhe vijonpuna për kapjen e tij.

Arma e zjarrit ështësekuestruar në cilësinë eprovës materiale.

Materialet iu referuanProkurorisë pranëGjykatës së Shkallës sëParë Shkodër për veprimetë mëtejshme.

Tentoi të vrasë bashkëshortenme armë zjarri, arrestohet agresori

Operacioni "GRE-HOT"në Shkodër

Aema e sekuestruarnga policia

E diel 4 Nëntor 201810 - REKLAME

E diel 4 Nëntor 2018 - 11SPECIALE

Zoti asht i Madh. Ikjoshim falë atij të lumit që ka krijue vde-

kjen, se përndryshej njerzitdo t'kishin me kenë gjith-monë skllav të tiranve. Edhekta do t'desin nji ditë e ti du-het të jetojsh vetëm sa metregue. Kurrgjâ në mos kjoshi zoti me bâ, rrno vetëm përme tregue. A e kupton shkadue me t'thanë?"

Këto fjalë që At Marin Sir-dani i shqiptoi dhjetëra vitemë parë, fratit françeskan AtZef Pllumit, e nxitën këtë tëfundit që 'me shpirt ndërdhëmbë' t'i mbijetojë ferritkomunist me një qëllim: tërrojë aq sa të rrëfejë krimet ediktaturës që e shndërroiShqipërinë në një kamppërqendrimi.

Nuk ishin të paktë njerëz-it në ato vite të errëta që një-soj si Zef Pllumi, arritën t'imbijetojnë bishës së kuqe dhetë rrëfejnë tmerret që përje-toi populli shqiptar në komu-nizëm. Njëri prej tyre, ishtepatrioti i madh, Zef Margji-naj.

"Ai që e ka jetuar në vetëne parë historinë e trishtuartë popullit shqiptar nuk kashkruar vetëm për t'iu bin-dur mësuesit të vet, por përtë dëshmuar se çfarë pa-drejtësish i janë bërë e i bëhenakoma sot bashkatd-hetarëve të tij", shkruanMargjinaj në epilog të veprëssë tij. Në këtë libër, ai përsh-kruan me detaje përpjekjet etij dhe të shokëve të vet përnjë Shqipëri më të mirë,rrëfen torturat dhe dhunënqë shqiptari i thjeshtë hiqtenën komunizëm dhe glori-fikon përpjekjet për liri tëpjesës së shëndoshë të popu-llit tonë.KUSH ESHTE ZEFMARGJINAJ

Zef Margjinaj lindi neBozhiq-Selita të Mirditës më19 mars 1921. Mbasi kreu trivite të gjimnazit, me 1939, kurShqipëria filloi të bëjë pjesëne Mbretërinë Italiane, hyrinë Armen e Karabinierëvedhe vazhdoi shkollën e kara-binierëve në Itali. Deri në 8shtator 1943 shërbeu medetyra të veçanta, ndërmjettë cilave për një kohë të gjatëpranë Luogotenencës së

Përgjithshme në Tiranë.Antikomunist i lindur,

duke mos dashur të bashko-

het me nazistët, doli vullne-tar në Ushtrinë e MbrojtjesNacionale Shqiptare megradën rreshter, i inkuadru-ar në Batalionin Autonom tëPrizrenit dhe luftoi kundërkomunistëve në frontin kos-ovaro-malazez. Më vonë meregjimentin e Pejës luftoi nëfrontin antikomunistjugosllav të Rozhajt. Mbasfitores së komunizmit në1944, datë fatale për Sh-qipërinë, doli në mal, ku ubashkua me repartet e parti-zanëve nacionalistë antiko-munistë dhe, veç për njëmrekulli shpëtoi nga kthe-trat e sigurimit. U zgjodh sek-retar i Këshillit të Lartë tëKomitetit Antikomunist Sh-

PORTRETPATRIOTI I MADH

ZEF MARGJINAJ"Rrno për me tregue", amanetii një shqiptari të mirë e patriot

Historia e një njeriu të përndjekur nga diktatura, që ia kushtoi jetën përpjekjes për lirinë e Shqipërisë

Një jetë mundimesh... por bëradetyrën njerëzore dhe kristiane

Nuk është kollaj të bëj konkluzionet e dy kapitujve të jetës sime: i pari (më imundimshmi) "Odisea" e jetuar në tokën amtare, për të cilën kam luftuar meshpresën e një lirie, që populli ynë nuk e ka fituar akoma dhe i dyti, mundimetqë jam detyruar të përballoj për të zënë vend në atdheun tim të dytë me lirinë eshumëdëshiruar.

Dikush, duke lexuar këto rreshta mund të thotë: "Ehu! Gjëra të vjetra që uka ikur vakti, e për me tepër që i dimë prej kohësh. Nuk ishte nevoja që njërefugjat shqiptar të na tregonte fakte, që tashmë nuk kanë më asnjë rëndësi".

Po. Këta mund edhe të kenë të drejtë, por ai që e ka jetuar në vetën e parëhistorinë e trishtuar te popullit shqiptar nuk ka shkruar vetëm për t'iu bindurmësuesit të vet, por për të dëshmuar se çfarë padrejtësish i janë bërë e i bëhenakoma sot bashkatdhetarëve të tij.

Ai regjim që është në fuqi akoma sot, nuk njihet në botë, sepse eshtë njëvend i vogël, jashtë gjitha aleancave të mëdha, ku njerëzit vazhdojnë të jetojnënë... terror.

Kush di të kuptojë, le ta kuptojë!Kush mund të bëjë diçka, le ta bëjë menjëherë!Nesër dikush ndoshta do të duhet të përgjigjet për moskallëzim. Atëherë do

të jetë shumë vonë.Unë nga ana ime kam bërë gjithë çfarë ka qenë në mundësitë e mia, e me këtë

nuk dua të mburrem, sepse e kam konsideruar thjesht si një detyrënjerëzore dhe kristiane. Për këtë e kam ndërgjegjen të qetë.

PJESE NGA VEPRA

Nderimet që ju bënë ZefMargjinajt nga dy presidentë

Më 27 dhjetor 1981 presi-denti i Republikës italianee ka nderuar me titullinKavalier i Urdhrit "Almerito della RepubblicaItaliana'

Jeta e Zef Margjinajtmbaroi në mënyrë të pa-pritur më 0.2.1992, në njëaksident automobilistiknë Gradisca (Friuli). Njëjetë e kaluar në luftëkundër dhunës komu-niste, në sakrifica për tëndihmuar ata që arrinintë shpëtonin nga ferri ikuq, nuk mund të kishtetjetër fund, veçse në për-pjekjen e palodhur për të

ndihmuar popullin e tij, qe ilodhur e i uritur bënte hap-at e para drejt një jete më tëmirë. Për kontributin e tij në

këtë drejtim, Presidenti iparë i Shqipërisë Demokra-tike Sali Berisha e dekor-oi me Urdhrin "Nëna Tere-za" me këtë motivacion:Për merita të shquara nëluftën kundër regjimit ko-munist në përkrahjen elëvizjes demokratike nëShqipëri si edhepër kon-tributin e madh që kadhënë në grumbullimin edërgimin e ndihmave hu-manitare për popullin sh-qiptar.

qiptar.Mbas rendimit të situatës

së brendshme, si pasojë eekzekutimit të deputetit ko-munist B. Biba, me një grupprej 53 partizanesh naciona-listë, kaloi kufirin për nëJugosllavi. Kominformi e

RRUGA E NJESHQIPTARIDREJT LIRISE"Drama e njëantikomunisti dheatdheu i vetShqipëria". Ky ështëtitulli i librit tëkujtimeve ku patriotiZef Margjinajpërmblodhi të gjithaperipecitë e jetës sëtij që nga lindja nëShqipëri e deri tek"jeta e dytë" që aikrijoi pranë familjesnë Itali. Ky libër ështënjë dëshmi e dorëssë parë të krimeve tëkomunizmit nëShqipëri.

burgosi në burgun e Prizren-it.

Mbas një loje të dyfishtë,gjithnjë brenda parimeveantikomuniste, arriti të shpë-tojë nga burgu i jugosllavëve.Më 1951 kalon në Greqi dhefutet në një mision sekretparashutistësh perëndi-morë. Bashkëpunon me an-glezët, por nuk arrin ta çojënë fund misionin. Në Anglimerr statusin e refugjatitpolitik dhe punon në Londër.Aty njihet me një zonjushëitaliane, Velia Onesti, e cilandodhej në Londër për punë.Martohet më 23 qershor 1955.Më vonë vendoset në Tigliodi San Pietro al Natisone nëItali pranë familjes se gruas,ku, mbas peripecish të tjeraarrin të shijoje ngrohtësinëe familjes.

Si atdhetar i flaktë dheantikomunist i vendosurnuk pushon për asnjë çast sëmenduari për Shqipërinë. Menjë pune vetëmohuese tëpandërprere denoncon bë-mat e regjimit komunist mefakte të dokumentuara në të

gjitha organizmat ndërko-mbëtare, si OKB, AmnestyInternational, etj.

Themelon një organizatëpër mbrojtjen e të drejtave tënjeriut në Shqipëri, Alba-nians for Human Rights dhendihmon të gjithë shqiptarete arratisur nga Shqipëriambas vitit 1962 duke i siste-muar me punë, banim e do-kumente të rregullta. Luannjë rol shumë të rëndë-sishëm në favor të çështjessë vëllezërve Popa pranëqeverisë italiane, për mos-dorëzimin e tyre nga ana eambasadës italiane au-toriteteve shqiptare e deri nëlejimin për të kaluar në Ita-li.

Organizata "Heroizmi Sh-qiptar" e formuar në Detroittë Amerikës prej shqiptarëveqë kanë vuajtur nën regjiminkomunist e ka zgjedhur sek-retar. Njëkohësisht ishteedhe bashkëpunëtor i orga-nizatës Caritas", anëtar iAmnesty International" dhesekretar i përgjithshëm i "Al-banians for Human Rights".

Zef Margjinaj

E diel 4 Nëntor 201812 - KULTURE

Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Një biografi e panjohur në greqisht që da-

ton në mes të shekullit të 18-të.Ishte studiuesja greke MachiPaizi Apostolopoulou që foli nëTiranë për këtë vepër në Konfer-encën Albanologjike kushtuarheroit. Shënon që në fillim tëfjalës së saj se edhe pse janë sh-kruar për të disa biografi ,biografia e tij e parë në greqishtshfaqet vonë, pavarësisht faktitqë ka pasur teori në lidhje meorigjinën e tij greke dhe bëmavetë Skënderbeut kundër ushtrisëosmane që natyrisht qenë njëthirrje edhe për vetë grekët.

Apostolopoulou tha sebiografia e tij më e hershme eshkruar në greqisht u botua në1812 në Moskë. "Kjo nuk ishtenjë vepër origjinale, por njëpërkthim i një teksti nga jezuitRP Duponcet, Histoire de Scan-derbeg, Roy d 'Albanie, që ubotua në Paris më 1709. Kjo ve-për u përkthye në greqisht, porpërkthyesi nuk zgjodhi tashënonte emrin e tij", tha studi-uesja, duke informuar kështu senuk ka të dhëna mbi atë që e kapërkthyer. Vërejti se studiues tëndryshëm ia kanë atribuar këtëpërkthim dy emrave: IoannisBailas ose Konstantinos Tzech-anis. "Kam pasur rastin të zbu-loj një biografi deri tani të pan-johur të Skënderbeut në gre-qisht, në një dorëshkrim të mes-it të shekullit të 18-të, mes dyzetteksteve të tjera mbi historisëosmane. Teksti është shkruarnga krijuesi dhe pronari idorëshkrimeve, Nikolaos Karat-zas i Konstandinopolitit, njëstudiues, bibliofil dhe shkruesdorëshkrimesh, që ka jetuar nëvitet 1705-1787. Dorëshkrimitani ruhet në Bibliotekën e Uni-versitetit të Janinës, që i ështëdhuruar nga metropoliti i Ko-rytsa- Eulogios Kourilas. Teks-ti i biografisë është shkruar në140 faqe dhe ka titullin "Mbi ar-ritjet e denja dhe të lavdishmetë Gjergjit të Krujës, në greqishtKastriotis, të njohur si Skënder-beu, mjeshtër dhe sundimtar iShqipërisë dhe Epirit".

Machi Paizi Apostolopoulou,tha se vlen të përmendet që tek-sti grek nuk është një përkthimfjalë për fjalë, por një adaptimkrijues, me emra interesantë tërajonit, të dhënë në greqisht. Nëfjalën e saj, ajo prezantoi teks-tin e zbuluar, shpjegoi hipotezat

BOTIMI

APOSTOLOPOULOU:Një biografi e panjohur përSkënderbeun në greqisht

Studiuesja helene, Machi PaiziApostolopoulou për një vepër të 1800-ësFatmira Nikolli

e saj për kohën kur u bë përk-thimi dhe komentoi disa pjesëinteresante të tekstit që namundësojnë të afrohemi me një

datë të saktë të përkthimit grek.Së fundi, ajo propozoi disa sug-jerime lidhur me emrin e përk-thyesit dhe rrethanat historike

që mund të kenë çuar te përk-thimi.

Gjatë konferencës së mbajturnë Tiranë, në kuadër të VititMbarëkombëtar të Gjergj Kas-triotit-Skënderbeut, studiuesjagreke Machi Paizi Apostolopou-lou tha se as emri i autorit, asai i përkthyesit, as data e sh-krimit apo e përkthimit nukpërmenden në askund.

"Bazuar te krahasimi mebiografitë e tjera të njohura deriatëherë, kam arritur në përfun-dimin se greku anonim që e përk-theu veprën e Demetrius Fran-cus, "Komentar i çështjeve tëTurqisë dhe të Gjegj Skënder-

beu, princ i Epirit. Me jetën e tijdhe me fitoret. . ." është pub-likuar së pari, në Venecia më1540", thotë ajo. Shton se gjith-sesi, të dhëna të tjera e kanëçuar në përfundimin se përk-thyesi grek ka përdorur botimine veprës se Giovanni Bonardo nëvitin 1584, i cili përfshinte disandërhyrje në botimin origjinaldhe me titullin variant: "Gli il-lustri e gloriosi gesti et vittori-ose imprese fatte contra Turchi,dal Sign. D. Giorgio Castriotto"(Gjeste të shquara dhe tëlavdishme dhe ndërmarrjet fit-imtare të bëra kundër Turqve,nga Sign.D. Giorgio Castriotto).

NIS FESTIVALI I FILMIT,SONTE SHFAQET "DELEGACIONI"Ka nisur të premten në ki

nema Milenium Tirana In-ternational Film Festival njëprej eventeve më të rëndë-sishme kinematografike që zh-villohet në Shqipëri. TIFF pasaplikimit u kualifikua si festi-val nga Academy of Art andSciences USA me të drejtën qëfituesi i Best Short Live Ac-tion/Animation të renditet nëlistën nga ku do të dalin fitues-it e Oscar për këto kategori. Kyvlerësim e rendit TIFF midis 94festivaleve më prestigjioze tëplanetit si: Cannes, Berlin,Venice, Locarno, Sundance,Tribeca, etj. duke i dhënë kësh-tu një shans të madh filmave tëprodhuar në Shqipëri, Kosovë,rajon e jo vetëm, të konkur-rojnë për këtë çmim të madh.

Ky lajm tërhoqi vëmendjene regjisorëve dhe producentëvegjë që solli një rritje tëndjeshme të aplikimeve këtë vitnë një numër rekord prej 3700

filmash. Komiteti ndërkombëtar iseleksionit të aplikimeve ka sug-jeruar 128 filma në competition nëkategoritë:

Feature, EYE on TIFF (debutfeature film competition), ShortLive Action, Animation, Studentdhe Video Art & Experimental,Documentary, Balkan dhe In Alba-nian competition. Kliko për Offi-cial Competition. Gjithashtu, TIFFofron edhe këtë edicion një pro-gram të pasur special me 127 filma.Për t'u përmendur janë SpecialScreenings, premiera të siguruaranga distributorët tanë partnerë, qëpo qarkullojnë pikërisht tani në ki-nematë e Evropës e të botës si:"Don't Worry, He Won't Get Far onFoot" nga Gus Van Sant, "Suspir-ia" by Luca Guadagnino, "TheHouse That Jack Built" nga Larsvon Trier. FOCUS i TIFF këtë vitdo të jetë përkujtimi i 50-vjetorit tëngjarjeve të vitit 1968, që ndry-shuan botën, por jo ëndrrën për njëbotë më të mirë e më të drejtë. Pran-

daj dhe FOR ANOTHER DREAM,ky program me ligjërata dhe filmatë asaj epoke, do të vinë për pub-likun e interesuar në KINO bar çdombrëmje nga ora 19:00 me një pro-gram të pasur të kuruar nga Fe-derico Rossin, Arbër Zaimi dheEdon Qesari. Në vazhdim tënismës së vitit të shkuar TIFF dotë ofrojë KIDs program ekskluzivpër fëmijët çdo ditë në Teatrin eKukullave nga ora 10:30, si një in-vestim afatgjatë për të rritur eedukuar audiencat e ardhshme tëkinemasë me filmin artistiknëpërmjet projekteve të fituara nëCreative Europe për shpërndarjendhe promovimin e filmave europi-anë. Në kuadër të TIFF, e diela nëmbrëmje, shfaq filmin "Delegacio-ni" të Bujar Alimanit, fituesi iGrand Prix në Varshavë.

E DIEL

4 Nëntor2018

Në këtë numërNë këtë numërNë këtë numërNë këtë numërNë këtë numër: : : : : MILJENKO JERGOVIÇ PËR KADARENË, SJELLË NË SHQIP NGA XHELAL FEJZA; ARTAN SHABANI,MARJORIE AGOSIN SJELLË NË SHQIP NGA GAZMEND KAPLLANI, LLAMBI BLIDO PËR BESIM TULËN, KUJTIM DASHI, ETJ... }}

Red

akto

r: B

en A

ndon

i. 3

60

NGA BEN ANDONI

Ata ishin formuar jashtë. Dhe, jo vetëm ata,por edhe një grup imadh artistësh të disiplinave të tjera të artit.

Ajo që i bashkonte ishte përballja ere me metodën që mbizotëronte nëvendin e tyre: Realizmi Socialist.Një pjesë e tyre nuk do ta përbal-lonte lehtë dhe pasoja do të ishtedënimi shembullor, kurse të tjerëtdo të vepronin me formën dhe megjetjet. Lasgush Poradeci do të vetëizolohej dhe do t’i drejtohej natyrës.Odhise Paskali do të ishte monu-mental, ashtu si edhe veprat e tij,duke e respektuar Realizmin Social-ist, brenda kanoneve të tij por pa iupërshtatur klasicizmit të rëndë. Ab-durrahim Buza do të arratisej në ma-terien e tij të origjinës, duke përshta-tur një formë gati naive, qëmegjithëse i meritonte ankesat e gar-dianëve të Artit Socialist, nuk mundtë kundërshtohej prej askujt për im-paktet e mëdha patriotike. SadikKaceli do t’i mbetej besnik shkollëssë vet, ndërsa do të ruhej sa më shumëtë mos zbriste në artin, që ishte idetyrueshëm. Më me fat do të ishteIbrahim Kodra, që mbeti jashtë ven-dit, nga ku do të eksperimentonte përnjë art krejt ndryshe, që asokohe erendiste në artistët më modernë tëkohës. Fat të trishtë pati piktoriVangjush Tushi, i cili u lind në Korçëdhe ndërron jetë në Kampin e Punësnë Ballsh pas gati dhjetë vitesh in-ternim.

“Do t’i ndaja në dy grupe, grupi ipare, janë ata artistë, të cilët e pranu-an metodën e Realizmit Socialist dhepunuan me pasion brenda kornizëssë artit zyrtar. Rasti i NexhmedinZajmit dhe Foto Stamos, dy artistëtë nderuar dhe të rëndësishëm bënfjalë për këtë. Por kemi dhe artistëte tjerë, që u përshtatën disi, por nuku përmbushën me artin zyrtar tëRealizmit Socialist, ndoshta nuk epranuan në krijimin e tyre artistik.P.sh Sadik Kaceli nuk e pranoi dheai mbeti këmbëngulës formimit të tijnë akademinë franceze. Vlen për t’utheksuar fakti, që mjeshtri Kacelidoli i treti në konkursin e pikturëspër Akademinë e Arteve të BukuraFranceze, ndërsa mjeshtri Abdurra-him Buza me veprat e tij e tejkalonformimin akademik italian dhe pik-turon në një frymë të veçantë, duketrajtuar botën malësore, të cilës ai ipërkiste”, shprehet studiuesi i artitdhe koleksionisti Artan Shabani.

Arti i Realizmit Socialist

Si e shmangën studentët “e huaj”Abdurrahim Buza dhe Sadik Kaceli

Foto Stamo, “Ciganja”

E diel 4 Nëndor 201814 -ARTE PAMORE

AINTERVISTA

Veprat e ekspozuara të piktorëve të njohur shqiptarë, që studiuan jashtë vendit, po qëndrojnë të ekspozuaranë Rezidencën italiane. Ato janë në zotërim të familjarëve dhe të koleksionistëve të ndryshëm dhe kuratoriShabani ka mundur që falë bashkëpunimit me ta dhe Ambasadën Italiane, t’i ekspozojë në mjediset e kësajtë fundit. Është për t’u vlerësuar sesi është gjendur gatishmëria për ta mundësuar nxjerrjen e pronës artis-tike të personazheve të ndryshme për ekspozim... Në këtë intervistë, kuratori flet përtej kësaj ekspozite,duke na treguar tiparet e punës së artistëve të ndryshme...

INTERVISTOI BEN ANDONI

Ajo që i bashkon të gjithë, sidomos ata që vinë nga vendet latine është ajo që ata të gjithë dotë përcjellin në shkollën shqiptare. Akademizmi italian

ndihet fare dukshëm në veprat e artistëve, tëcilët studiuan në akademitë italiane dhe njëstudiues mund të shikojë lehtë ndikimet qëata patën prej saj, “si ndershmëria ndajpunës, ngrohtësia, sjellja e figurës njerëzorenë mjedise të vërteta, ç’ka përbën veçantinë epunës së tyre. Binomi artistik natyra dhe nje-riu, të marra në Shkollën e vizatimit në Ti-ranë, ishte në një linjë me akademitë italiane.Laboratori përgatitor ishte pothuajse i njëjtë,por mos harrojmë se qytetet italiane ishinskena arti”, thekson studiuesi.

Por, nuk mbaron këtu. Pasi, në vitet ‘70shfaqet një frymë liberale në artin shqiptar, ecila do të rezultojë fare jetëshkurtër. Ka ele-mentë interesantë të impresionizmit, ekspre-sionizmit, formalizmit, fovizmit, por vetëmkaq, pasi nga këtu fillon goditja në fushën ekulturës dhe të arteve. Historia e bashkësisësë artistëve të shkolluar jashtë, lihet pak paskuintave. Fillon troku i rëndë i Realizmit So-cialist dhe ithtarët e saj, shumë syresh edhebrënda kësaj kolonie.

E mrekullueshme ideja juaj për të sjellëE mrekullueshme ideja juaj për të sjellëE mrekullueshme ideja juaj për të sjellëE mrekullueshme ideja juaj për të sjellëE mrekullueshme ideja juaj për të sjellënë një ekspozitë të përbashkët, autorët qënë një ekspozitë të përbashkët, autorët qënë një ekspozitë të përbashkët, autorët qënë një ekspozitë të përbashkët, autorët qënë një ekspozitë të përbashkët, autorët qëkanë studiuar në Itali para Luftës së Mad-kanë studiuar në Itali para Luftës së Mad-kanë studiuar në Itali para Luftës së Mad-kanë studiuar në Itali para Luftës së Mad-kanë studiuar në Itali para Luftës së Mad-he. A mendoni se shkolla shqiptare e viza-he. A mendoni se shkolla shqiptare e viza-he. A mendoni se shkolla shqiptare e viza-he. A mendoni se shkolla shqiptare e viza-he. A mendoni se shkolla shqiptare e viza-timit i detyrohet këtij brezi?timit i detyrohet këtij brezi?timit i detyrohet këtij brezi?timit i detyrohet këtij brezi?timit i detyrohet këtij brezi?

“Do të thosha që i detyrohet patjetër. Nëvitin 1931 fillon në Tiranë Kursi i vizatimit mepiktorin italian Mario Ridola dhe AndreaKushin. Ridola ishte drejtori i parë (kur kursikthehet në shkollë të rregullt).

Mbas një kohe të shkurtër zëvendësohetnga Odise Paskali. Vlen për t’u saktësuar, sepedagogët e parë në Shkollën e vizatimit ish-in Andrea Kushi, Abdurrahim Buza, LasgushPoradeci, i cili jepte lenden histori arti, HajroXhunga që jepte lëndën e Gjeometrisë deskrip-tive ose siç e quajmë shkurtimisht, Perspek-tivën artistike dhe Mihal Zallari (Histori -Gjeografi).

Në vitin 1933 kemi zyrtarizimin e shkollëssë parë, kushtuar Artit Pamor, me emërtimin“Shkolla e vizatimit”. Ndërtesa, ku u ngritShkolla e vizatimit, ka qenë ndër më të buku-rat e kohës, dmth gjatë harkut të viteve 30.Një shtëpi banimi e Prefektit të parë të Ti-ranës, Qamil Pepa. Aty studiuan emra tërëndësishëm të Artit Shqiptar, të cilët fituanbursa të merituara në akademitë e Romës,Firencës, Parisit,Torinos etj. Vlen për t’u për-mendur, që në Tiranë, gjatë vitit 1933, kemindërtimin e Kompleksit të Ministrive, hapjene Bulevardit të Madh, zyrave të fashos, sotUniversiteti i Tiranës , ngrihet ngrehina, kusot kemi Institutin e Arteve, Muzeumin Arke-ologjik, Kolonat dhe Stadiumin olimpik “Qe-mal Stafa”.

Godinat krijonin një figuracion të caktu-ar të arkitekturës tipike fashiste, ‘’Shpata eliktorit’’. Ndihet një hov i frymës italiane nëarkitekturë, në planet rregulluese të qytetevekryesore të vendit, Tiranë, Elbasan, Rubik,Porto Eda (Saranda), Berat etj. Ideja për tëbërë bashkë artistët shqipëtarë, të cilët studi-uan në Akademitë italiane, ishte një ndër pro-jektet, që kam pasur për zemër.

Artistët Simon Rrota, Zef Kolombi, Vang-jush Mio, Foto Stamo, Fadil Pullumbi, Ibra-him Kodra, Abdurrahim Buza, Guri Madhi,Hasan Reçi, Vangjush Tushi, etj., kanë dhënë

një kontribut të jashtëzakonshëm me ve-prat e tyre në zhvillimin e artit realist sh-qiptar, një pjesë e madhe e tyre kane qenepjesë e krijimit të Liceut Artistik “JordanMisja” (1946) dhe të Institutit te Lartë tëArteve (1961)”.

Në kulturën dhe njohuritë tuaja, aNë kulturën dhe njohuritë tuaja, aNë kulturën dhe njohuritë tuaja, aNë kulturën dhe njohuritë tuaja, aNë kulturën dhe njohuritë tuaja, amund të zbulohen autorë shqiptarë, qëmund të zbulohen autorë shqiptarë, qëmund të zbulohen autorë shqiptarë, qëmund të zbulohen autorë shqiptarë, qëmund të zbulohen autorë shqiptarë, qëkanë mbetur në Itali dhe që janë ende tëkanë mbetur në Itali dhe që janë ende tëkanë mbetur në Itali dhe që janë ende tëkanë mbetur në Itali dhe që janë ende tëkanë mbetur në Itali dhe që janë ende tëpanjohur?panjohur?panjohur?panjohur?panjohur?

“Në njohurinë time më del të ketë ndon-jë artist të panjohur gjatë atyre viteve. Dotë ishte befasi mbresëlenëse nëse zbulojmëish student të viteve 30 / 40 të cilët nuk nji-hen ende. Do të thoja është e pamundur.Nuk ishin të shumtë dhe pothuajse tëgjithë artisët u kthyen në Shqipëri”.

Si i mbijetuan kanoneve të RealizmitSi i mbijetuan kanoneve të RealizmitSi i mbijetuan kanoneve të RealizmitSi i mbijetuan kanoneve të RealizmitSi i mbijetuan kanoneve të RealizmitSocialist këta artistë?Socialist këta artistë?Socialist këta artistë?Socialist këta artistë?Socialist këta artistë?

“Do t’i ndaja në dy grupe, grupi i pare,janë ata artistë, të cilët e pranuan metodëne Realizmit Socialist dhe punuan me pasionbrenda kornizës së artit zyrtar. Rasti i Nex-hmedin Zajmit dhe Foto Stamos, dy artistëtë nderuar dhe të rëndësishëm bën fjalë përkëtë. Por kemi dhe artistët e tjerë, që u për-shtatën disi, por nuk u përmbushën me ar-tin zyrtar të Realizmit Socialist, ndoshtanuk e pranuan në krijimin e tyre artistik.P.sh Sadik Kaceli nuk e pranoi dhe ai mbetikëmbëngulës formimit të tij në akademinëfranceze. Vlen për t’u theksuar fakti, qëmjeshtri Kaceli doli i treti në konkursin epikturës për Akademinë e Arteve të Buku-ra Franceze, ndërsa mjeshtri AbdurrahimBuza me veprat e tij e tejkalon formiminakademik italian dhe pikturon në njëfrymë të veçantë, duke trajtuar botën malë-sore, të cilës ai i përkiste.

Pjesa më e madhe e artistëve jetuan siprofesorë të nderuar dhe të respektuar. Ish-

in profesorët që krijuan bazat e Artit PamorShqiptar, bashkë me studentët, e ardhur mëpas nga Shën Pietërburgu, Praga, Bukuresh-ti etj. Dëshiroj të përmend edhe rastin fatkeqtë piktorit Vangjush Tushi, i cili u lind nëKorçë dhe ndërron jetë në Kampin e Punës nëBallsh dhe gati dhjetë vite internim”.

A ka pasur ndonjë gjë të veçantë, në njo-A ka pasur ndonjë gjë të veçantë, në njo-A ka pasur ndonjë gjë të veçantë, në njo-A ka pasur ndonjë gjë të veçantë, në njo-A ka pasur ndonjë gjë të veçantë, në njo-huritë tuaja, laboratori përgatitor i punëshuritë tuaja, laboratori përgatitor i punëshuritë tuaja, laboratori përgatitor i punëshuritë tuaja, laboratori përgatitor i punëshuritë tuaja, laboratori përgatitor i punëssë këtyre artistëve?së këtyre artistëve?së këtyre artistëve?së këtyre artistëve?së këtyre artistëve?

“Akademizmin italian ndihet dukshëm nëveprat e artistëve, të cilët studjuan në aka-demitë italiane, ç’ka i shoqëroi për një kohë tëgjatë në karrierën e tyre artistike, si ndersh-mëria ndaj punës, ngrohtësia, sjellja e figurësnjerëzore në mjedise të vërteta, ç’ka përbënveçantinë e punës së tyre.

Binomi artistik natyra dhe njeriu, të mar-ra në Shkollën e vizatimit në Tiranë, ishte nënjë linjë me akademitë italiane. Laboratoripërgatitor ishte pothuajse i njëjtë, por mosharrojmë se qytetet italiane ishin skena arti.Në çdo 30 metra gjen një vepër arti, skulpturadhe arkitekturë mahnitëse. Studentët tanë

nuk mundën të sillnin frymën e kohës, qëshfaqej në një pjesë të ajkës artistikes ital-iane, sepse shkollat apo akademitë ishin meprograme akademike dhe brenda kanonevete studimit akademik. Artistët u kthyen nëShqipëri dhe nuk i jetuan vitet e bumitekonomik si vërsnikët e tyre viteve në Itali.Mbas Luftës së Dytë Botërore Italia fillon tëmarri një përmasë tjetër në ekonominë e ven-dit dhe kjo pasqyrohet në të gjithë shoqërinëitaliane si dhe në art”.

Juve shquheni për një qëmtim elegantJuve shquheni për një qëmtim elegantJuve shquheni për një qëmtim elegantJuve shquheni për një qëmtim elegantJuve shquheni për një qëmtim eleganttë trashëgimisë pikturike shqiptare. Atë trashëgimisë pikturike shqiptare. Atë trashëgimisë pikturike shqiptare. Atë trashëgimisë pikturike shqiptare. Atë trashëgimisë pikturike shqiptare. Amund të flitet për një shkollë shqiptare tëmund të flitet për një shkollë shqiptare tëmund të flitet për një shkollë shqiptare tëmund të flitet për një shkollë shqiptare tëmund të flitet për një shkollë shqiptare tëpikturës? Apo më saktë, a tentoi ndon-pikturës? Apo më saktë, a tentoi ndon-pikturës? Apo më saktë, a tentoi ndon-pikturës? Apo më saktë, a tentoi ndon-pikturës? Apo më saktë, a tentoi ndon-jëherë piktura shqiptare të sillte ndonjëjëherë piktura shqiptare të sillte ndonjëjëherë piktura shqiptare të sillte ndonjëjëherë piktura shqiptare të sillte ndonjëjëherë piktura shqiptare të sillte ndonjëfrymë të veçantë në historinë e artit ra-frymë të veçantë në historinë e artit ra-frymë të veçantë në historinë e artit ra-frymë të veçantë në historinë e artit ra-frymë të veçantë në historinë e artit ra-jonal?jonal?jonal?jonal?jonal?

“Në pikturën shqiptare ka pasur ndikimetë qarta nga shkolla të ndryshme, perëndi-more dhe lindore, ç’ka pasqyroheshin në pru-rjet e artisteve të ndryshëm. Mund të ve nëdukje ndikime te shkollave nga Italia, Ru-sia, Çekosllovakia, sot Rep Çeke , Polonia,

Fati dhe metamorfoza edhimbshme e artistëvetë studiuar jashtë

Flet Artan Shabani, studiuesi i artit dhe koleksionisti i njohur. Në këtë intervistëai sqaron iniciativën e tij me autoritetet italiane për të sjellë për publikunkoleksionin e artistëve, që kanë studiuar jashtë përmes koleksioneve të ndryshme

Artan Shabani

FOTO STAMO IBRAHIM KODRASIMON RROTA

E diel 4 Nëndor 2018 - 15KRITIKA LETRARE

NGA LLAMBI BLIDO*

Në vitin 1972 asistova në ceremoninë e mbrojtjes së diplomave të studentëve të Institutit të Lartë të

Arteve Figurative. Më tërhoqën vëmend-jen dy tablo, ajo e diplomantit AvenirSadikaj dhe e Besim Tulës. Te Tula vihejre sadopak përpjekja për të folur me gju-hën e ngjyrave, sidoqë, me ato trishtuesh-mërisht pak njohuri që shkolla jonë eartit jepte në këtë drejtim. Që nga ajokohë ecuria e këtyre dy artistëve më ësh-të dukur interesante.

Besim Tula u bë shpejt jo vetëm kolegpor edhe miku im. Ai hyri në rrethin tonëshoqëror që e kryesonte kolegu dhepërkrahësi ynë i madh dibrani BurhanCami. Burhani krijonte një klimë për tëgjithë ne të ngrohtë dhe inkurajuese, porpërveç kësaj ishte ai që na furnizonte dheme libra e revista arti perëndimore.

“Pionieri”- revistë për fëmijë e Komi-tetit Qendror të Bashkimit të Rinisë sëPunës së Shqipërisë ku unë pata punuarmë parë, kishte tani si piktor BesimTulën. Kështu ne u lidhëm vetiu edhe nëfushën e botimeve, ilustrimeve.

Me emërimin tim pedagog i Liceut Ar-tistik, u kujdesa që edhe mikut tim të rit’i gjeja herë pas here disa orë mësimi si ijashtëm. Me këtë rast munda të vlerësojTulën edhe si mësues pikture. Ai fitoishpejt vlerësimin e këshillit pedagogjikpër punën sistematike, për rregullin dhedisiplinën, metodën e mësimdhënies.Mbase pikërisht për këto aftësi kandi-datura e tij u rrëzua me të drejtë në Aka-deminë tonë të Arteve në konkursin përtë zënë një vend si pedagog i pikturës aty.Dialogu mes nesh pati një vazhdimësinormale edhe më tej në vitet ’80-të - 90-të.

Duke e pasur përherë pranë, siç shpje-gova më lart, i kam ndjekur me vëmendjetë gjithë hapat e besim Tulës të ri nëmoshë si dhe në pjekurinë e tij profesion-ale. Ishte e qartë që në krye se orientimiintuitiv i këtij piktori të ri qe gjuha mod-erniste e artit. Ai u dha me pasion pasliteraturës më të avancuar të kohës qëkishim mundësi të gjenim në ato kushte.Këtë e vija re në elemente të rinj shprehësqë ai mundohej të zbatonte në kuadrot etij. Punonte përditë sipas një orari të rreg-ullt. Bënte përshtypje këmbëngulja dhevullneti i tij për punë dhe kërkime sistem-atike drejt një gjuhe personale.

Në këto vite artisti realizoi disa ngapunimet e tij më të mira si “Në kapano-nin e aksionistëve në pushimin e vapës”,“Çiklisti dhe vajza”, “Natyrë e qetë meshalqi”,”Dy gjitonet te porta eavllisë”(interpretim sipas Simon Rrotës)etj. Tek Tula është përherë i gjallë mallidhe përfytyrimi për Shkodrën e tij tëviteve të fëmijërisë.

Në ato vite Tula me familjen e tij (bash-këshorten Valdete dhe dy vajzat e tyre)jetonin në një apartament të vogël njëdhomë e një kuzhinë. Kur shkoja dhe etakoja në shtëpinë e tij, gjeja të zotin eshtëpisë në dhomën e gjumit të ulur buzë

krevatit bashkëshortor, përpara pëlhurëssë tij të re të kavaletit-një karrige e rën-domtë , si dhe një stol përmbi të cilin kishtehapur kasetën e tij. Pas shakave të para dhekafes me nga një teke raki që Valdetja emirë dhe durimmadhe nxitonte të na eservirte, Tula niste të nxirrte nga poshtëkrevatit bashkëshortor pikturat e tij të rejapër të m’i treguar, ndërsa nga sipër dollapittë rrobave ato në të cilat boja nuk qe tharëmirë. Dhe niste një “diskutim krijues”, qëvazhdonte më tej kur të dy merrnin dhezbrisnim tatapjetë kodrës “Mihal Grameno”për të rrufitur kafen e dytë tek kafeneja el-egante e Hotel ‘Arbanës’, brigjeve të Lanës.

Ai është një shembull i veçantë edhe sot.Piktura e tij është realisht krijimtari e an-

AARGUMENT

Ai është një shembull i veçantë edhe sot, thotë autori. Piktura e tij ësh-të realisht krijimtari e angazhuar. Korrupsioni, krimi ordiner dhe ai iorganizuar, veset dhe shfaqje të panumurta të abuzimeve me lirinë edemokracinë janë sot objekt i “realizmit të tij kritik”, sepse me gjuhëne tij piktorike moderniste Besim Tula e furnizon artin e tij me motivekonkrete dhe jetësore nga realiteti i ditëve tona. Imagjinata dhe en-ergjia e tij krijuese janë vënë në mënyrë të ndërgjegjshme dhe kon-stante këtij këndvështrimi kritik, referuar tij

MODERNIZMI KRITIKI BESIM TULËS

gazhuar. Korrupsioni, krimi ordiner dhe aii organizuar, veset dhe shfaqje të panumur-ta të abuzimeve me lirinë e demokracinë janësot objekt i “realizmit të tij kritik”, sepseme gjuhën e tij piktorike moderniste BesimTula e furnizon artin e tij me motivekonkrete dhe jetësore nga realiteti i ditëvetona. Imagjinata dhe energjia e tij krijuesejanë vënë në mënyrë të ndërgjegjshme dhekonstante këtij këndvështrimi kritik. Ësh-të fjala për një meritë të padiskutueshme nëqendrimin e përgjegjshëm të një artisti se-rioz i cili , mes të tjerash, nuk ka punuarkurrë thjesht për treg, ashtu siç shumë tëtjerë rreth tij e bëjën këtë gjë hapur dhe pa-problem. Sidoqë në natyrën e tij nuk kemitë bëjmë me një idealist në përgjithësi, nëraportin me artin e tij Besim Tula mbetetnjë idealist .Besim Tula i përdor mjetet e tijme zhdërvjelltësi duke i shoqëruar me me-sazhe të drejtpërdrejta dhe ka mbetur njëartist i paprekur nga pushteti i tregut, pro-paganda dhe autopropaganda, modest.

Dihet tashmë se sa problematike ka qenëdhe mbetet mungesa apo varfëria e kritikëssonë të artit. Është një profesion i vështirëprandaj llafazanëria pavlerë dhe propagan-da e autopropaganda që mbushin në disaraste botimet tona të artit është bërë prob-lematike. Kështu kur gjenden artistë tëkëtillë si Besim Tula të cilët jo vetëm e njo-hin konkretisht procesin krijues artistik,por kanë edhe aftësi kritike e analitike,meriton të vlerësohet. Besim Tula dallohetnë këtë fushë për lakonizmin, mungesën eretorikës boshe, për qartësinë dhekonkretësinë, kurajën- tipare këto që bu-rojnë nga tërësia e e formimit të tij.

*Piktor dhe kritik arti*Piktor dhe kritik arti*Piktor dhe kritik arti*Piktor dhe kritik arti*Piktor dhe kritik arti 19.09.2018 19.09.2018 19.09.2018 19.09.2018 19.09.2018

Rumania, Zagrebi etj,. Kemi dallim stilesh tëndryshme, por të gjithë bashkohen dhepërqëndrohen e qendërzohen në ide të orien-tuara nga arti zyrtar i Realizmit Socialist.Të gjithë bashkë u përpoqën të krijonin njëpikturë me frymë kombëtare, por brenda tu-telës shumë të fortë të Metodës së RealizmitSocialist, ç’ka nuk mund t’u jepte artistëveshprehje veprimi.

Në vitet ‘70 shfaqet një frymë liberale nëartin shqiptar, por shumë jetëshkurtër. Vi-hen re disa shkuarje drejt impresionizmit,ekspresionizmit, formalizmit, fovizmit,por… deri këtu shkoi mendimi artistik sh-qiptar. Menjëherë mbas vitit 1973, ndonëseana profesionale u shpreh më mire, por nukgjejmë më vazhdimësinë të ndikimeve të ar-tit bashkëkohor, madje aty fillon goditja nëfushën e kulturës dhe të arteve.

Kemi denime të disa artistëve, të cilët për-funduan edhe në burg si Edison Gjergo,Maks Velo, Ali Oseku, Vangjush Tushi, tëtjerë në punë korrektonjese dhe disa mën-janim nga jeta e gjallë artistike, duke iu pre-rë e drejta e ekspozimit, si psh Edi Hila, Vil-son Kilica, Danish Jukniu. Kishte edheartistë që u vetëlarguan nga skena e ekspoz-imit, si Thanas Papa, Alush Shima, Dhim-itër Theodhori, etj., apo edhe fëmijë të nomen-klaturës, si Arben Theodhosi, i cili pësoidënim në internim nga i ati”.

A ishte zhgënjim për artistët shqiptarëA ishte zhgënjim për artistët shqiptarëA ishte zhgënjim për artistët shqiptarëA ishte zhgënjim për artistët shqiptarëA ishte zhgënjim për artistët shqiptarë(ata që Ju keni zgjedhur për ekspozitën(ata që Ju keni zgjedhur për ekspozitën(ata që Ju keni zgjedhur për ekspozitën(ata që Ju keni zgjedhur për ekspozitën(ata që Ju keni zgjedhur për ekspozitëntuaj), kthimi në vend?tuaj), kthimi në vend?tuaj), kthimi në vend?tuaj), kthimi në vend?tuaj), kthimi në vend?

“Mendoj se kthimi në Shqipëri nuk ishtezhgënjim ose zgjidhje e sforcuar, përkun-drazi! Ata u kthyen me dashuri për familjete tyre, për qytetet ku kishin jetuar, për ven-din e tyre. Ata e ndjenë kthimin në Atdhe sinjë akt patriotik, ku dikush u rreshtua edheme armë në dorë në luftën antifashiste dhetë tjerë, që u rreshtuan në ndërtimin e insti-tucioneve të para të artit shqiptar. Kemivetëm rastin e Ibrahim Kodres, që nuk kthe-het, por qëndron në Milano. Më vonë shfaqetpiktori Lin Delija, i cili pasi arratiset ngaShqipëria, jeton në Antrodoko deri në fun-din e jetës së tij. Ndërsa artistë të tjerë u kthy-en të gjithë ne vendlindje”.

A mund të na thoni diçka se si arritët qëA mund të na thoni diçka se si arritët qëA mund të na thoni diçka se si arritët qëA mund të na thoni diçka se si arritët qëA mund të na thoni diçka se si arritët qëtë menaxhoni të drejtat e autorit me pin-të menaxhoni të drejtat e autorit me pin-të menaxhoni të drejtat e autorit me pin-të menaxhoni të drejtat e autorit me pin-të menaxhoni të drejtat e autorit me pin-jollët e artistëve tuaj?jollët e artistëve tuaj?jollët e artistëve tuaj?jollët e artistëve tuaj?jollët e artistëve tuaj?

“Personalisht nuk kërkoj në asnjë mënyrëtë marr dhe drejtoj të drejtën e autorësisëpër asnjë artist që ekspozohet në RezidencënItaliane. Është tërësisht jashtë interesave tëmia. Ngulmoj në vënien në dukje të arritjevetë artit dhe artistëve shqiptarë. Veprat janënë zotërim të familjarëve dhe të koleksion-istëve të nderuar shqiptarë, të cilët kanëmeritë të veçantë për ruajtjen e veprave dhepër gadishmërinë e bashkëpunimit me Am-basadën Italiane. U shpreh mirënjohjen mëtë thellë. Janë ata që zotërojnë ligjërisht tëdrejtat e pronës mbi veprat e huazuara përekspozim. Kjo është një çështje e mbyllur”.

Çfarë ideje keni në të ardhmen e afërtÇfarë ideje keni në të ardhmen e afërtÇfarë ideje keni në të ardhmen e afërtÇfarë ideje keni në të ardhmen e afërtÇfarë ideje keni në të ardhmen e afërtpër ndonjë aktipër ndonjë aktipër ndonjë aktipër ndonjë aktipër ndonjë aktivitet të tillë të përvitet të tillë të përvitet të tillë të përvitet të tillë të përvitet të tillë të përmasamasamasamasamasavvvvveeeeekulturore?kulturore?kulturore?kulturore?kulturore?

“Idetë për të ardhmen janë të shumta.Puna ka filluar me kohë. Së afërmi do të jetënjë ekspozitë e madhe me artistët shqiptarë,por vetëm artiste femra. Ku do përqendrohe-mi se si është trajtuar figura e femrës nëArtin Shqiptar, nga Sofia Zengo te ZamiraXhafa, nga Kristina Koljaka, skulptorja eparë shqiptare te Suzana Kalo, nga Androni-qi Antoniu te Ina Lajthia, nga Liljana Çefate Fatbardha Shkupi, një plejadë e nderuarartistesh dhe kështu me radhë. Do të jetë njëekspozitë mbresëlenëse me vepra të veçanta.Do të organizojmë edhe një ekspozitë me ‘’out-sider’’ nga arti shqiptar, artistë të cilët janetepër të veçantë dhe ende të pavlerësuar. Pornuk do ndalemi këtu. Në vazhdim do të kemiedhe 7/8 projekte, por më mirë le t’ia lemëkohës për t’i shijuar dhe për të dhënë mbre-sat e përftuara.

Rëndësi ka që gjërat të rrjedhin natyrshëm,Brenda shtratit artistik, në bashkëkohësi dhetë kryhen me të vërtetë. Arti kërkon punë,durim, pasion, gjakim artistik të madh. Kushpunon e kupton seriozisht çfarë do të thotë tëndërtosh ekspozita dhe të përditësosh art.Jam I bindur se jemi në një çast artistik kurdo të kemi shprehje të bukura dhe të arriraartistike. E besoj këtë gjë dhe punoj për të”.

Besim Tula

E diel 4 Nëndor 201816 -LETËRSIA SHQIPE

TTREGIM

Po vazhdojmë tregimin, që në sh-tjellimin e tij përcjell problemati-ka të jetës shqiptare me humorinfin të autorit, që e administronshumë mirë lëndën e tij...

NGA KUJTIM DASHI

VVVVVijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga na na na na numri i shkuarumri i shkuarumri i shkuarumri i shkuarumri i shkuar

Të Guttenbergut? - shqiptuan emrin nënë e bir thuajse njëherëshdhe sekush sipas mënyrës së vet;kryqëzuan shikimet me njëri-tjetrin të çuditur, po dhe të lehtë-

suar më në fund, pasi djali u dorëzua, kurnuk e prisnin dhe tashmë e morën vesh sekush paskesh qenë ai që ia kish prishurqetësinë djalit të tyre dhe të tjerat ishin tësigurt se do t’i merrnin vesh më vonë e can-gaca.

I ati u ngrit gjoja të qëronte një mollë, poi biri e nuhati, se ai qe ngritur të hapte mëmirë derën e kuzhinës, të bënte zakonin, përtë dëgjuar gjithçka e ëma e shumëpushtet-shme, që nga dhoma e gjumit bisedën në mestyre, si vëzhguese në detyrë. Nuk kishte njëshoqe të dytë për nga pathosi i saj, për tëqenë e informuar, a si i pëlqente të thoshte,për të qenë në dijeni si zonjë shtëpie përgjithçka që ndodhte deri në imtësi, si tëmbulonte të gjitha shërbimet…

- Gjerman është ky? Kështu më tingëllonmua…- tha gjyshja.

- Po, po të Guttenbergut, po jo atij qëshpiku shtypshkronjën, është tjetër Gutten-berg ky...Nuk mundi ta linte që t’i humbisterasti pa e thumbuar gjyshen.

- E lëshove që e lëshove shashkën, po mëthuaj se kush është dhe ç’punë ke ti me këtëGuttenberg a si quhet? Je ngatërruar gjëme ndonjërin prej këtyre ndërkombëtarëveqë iu këshillojnë? - iu drejtua i ati me njëton të prerë e autoritar, duke e përmbajturveten e t’i thoshte “ke guxuar?”, si për t’urikthyer për një çast të vetëm te misioni eautoriteti i pacënuar prindëror, te ai i më-parshmi, i hershmi fare, kur i biri i bindejgati verbërisht në procesin e plastelimit përgjithçka sa nga frika, sa nga ndëshkimi aturpi, e sa nga ajo që i ati i kishte marrë nëduar jetën e tij dhe po e drejtonte në sfidat ekohës, si çdo adoloshent tjetër, që rritet parasyve të prindërve të vet, nën tutelën e rreptëtë tyre.

Besimi gati i verbër i tij te i biri, që fat-mirësisht po i rritej i mbarë, fjalët e mira qëdëgjonte poshtë e lart, mbajtja tërë kohënnën kujdes e vëzhgim të rreptë, gjithsesi përta ruajtur nga ndonjë implikim me të keqene për ta formuar sipas modelit që kishtekonturuar në mendje, mbarëvajtja në sh-kollë, njohja cangaca me rrethin e gjerë sho-qëror e miqësor të vetin dhe disa përfitimejo të pakta që nxori prej tyre kohë pas kohe,në shkëmbim të nevojave e shërbimeve tëtjera ektra për ta, kur iu lindnin nevojat aiu duhesh atyre, dhanë dhe frutin e vet.Drejtpërdrejt nga aulat e universitetit, menjëmijë e një halle dhe, duke mos lënë gurpa lëvizur, pati shansin ta fuste direkt e nëadministratën publike në dikasterin N të tëmajtëve të djathtë, apo si bënte gjoja se engatërronte e ëma, duke iu thënë të majtëte djalltë, që ishin në pushtet. Fillimisht, sapër të futur kokën brenda, me kontratëtremujore, siç ishte marifeti që u gjet dheme një rrogë modeste, si një nxënës nëekonomi, si bënte shaka; pastaj në konkurs-in e pranimit, në sigurimin e pikëve maksi-male dhe, në fund, emërimi, gjithnjë e nëçdo fazë pas kuintave shokët e miqtë e tij.Po ama i biri, ndryshe nga bashkëmosha-tarët, nuk provoi qoftë dhe një ditë të vetmetë sillej vërdallë e të bënte gjeometrin apo tëshpërndante CV poshtë e përpjetë, si trak-tet, nëpër zyra personeli apo ndër të njohur,

që e përcillnin me sugjerimin “Ma dërgonjëherë një CV, shohim e bëjmë; mos ngur-ro, shëno gjithçka në të dhe, shiko këtu mosu trego leshko, modest, a më i kështenë sepapa. Edhe në qoftë se ke shkuar te daja a texhaja për qejf jashtë shtetit për dy-tre ditë,shënoje që jam specializuar”. S’i kishte sh-kuar mundi bosh, përkundrazi.

Mirëpo mirënjohja ndaj të atit përudhëheqësinë e tij largpamëse, me kalimine kohës, kishte pësuar krisje dhe, nuk ishintë pakta rastet, kur meritën për këtë ngjitjetë shpejtë në shkallët e karrierës, jashtëdyerve të shtëpisë, po dhe brenda tyre, kurbinte fjala, zuri t’ia njihte më shumë vetes,zotësisë së vet, krahëve të vet dhe, se babaikishte bërë thjesht detyrën, si një dispeçera polic rrugor, që i kishte treguar rrugën,shko këtu e shko atje; kishte bërë detyrën,po sidoqoftë, s’ia mohon kush, e ka bërë mirë;misioni i babait ishte i hershëm tashmë, ipërkiste të shkuarës, historisë…

Edhe kur i hyri punës, për të marrë mas-terin prej të vërteti, - atëherë ndër të parët,që e nuhati se duhej siguruar edhe ai kar-ton, po që e kishte edhe njëfarë mundi, - jokëtë të sotmin, që është bërë si ushtarllëku,ose shërbimi i detyrueshëm ushtarak, ukujtua për shokët e miqtë e babait që endeishin dikushi nëpër katedra e departamentetë universitetit publik, apo shumë syresh

qe zgjuar befas instikti i mbrojtjes përta shpëtuar nga e keqja të birin.

- E di unë kush po e çikrratë këtëpunë, e di mirë…- tha masterxhiku tërëmllef, i cili në vend që ta kthjellonte emjegulloi akoma më shumë me hakër-rimën që u tret në një mllef të njohurprej tyre. Nga dhoma e prindërve u dëg-jua e kollitura e së ëmës. Ajo, sipas koditfamiljar po jepte shenjën që të ngrininzërin, për të dëgjuar më mirë, si ta kish-

istër në qeverinë federale dhe, së fundi, ish-te Ministër Federal i Mbrojtjes, ndër politi-kanët konservatorë më të admiruar dheshihej si një kandidat i mundshëm për kan-celar të ardhshëm të Gjermanisë…

- Do i biesh shkurt a si është halli yt?Ç’lidhje ka kjo me ty po të them?

Nga dhoma e prindërve u dëgjuan dy kol-litje të forta të njëpasnjëshme të së ëmës,por masterxhiku nuk e mori vesh se çfarësinjali po dërgonte ajo, s’i binte ndërmend

Pas Guttenbergut njëfilxhan çaj me kamomil

ishin kthyer në poste të rëndësishme pasrikthimit të të majtëve të djathtë në push-tet. Masterxhiku ishte i bindur si dhe i ati,se ato të gjithë ishin çue peshë dhe po e ndi-hmonin, po e mbështetnin e po ndërhyninlirshëm në veprën e të atit për modelimin etij në këtë fazë, që ta përgatitnin e ta kishin,qoftë dhe për një ditë të vështirë për ta njëtë tarafit të tyre në atë dikaster, ku jo për tëpikuar, por rridhnin fondet. Në fillim, dukejse profesorët e doktorët këtë po e bënin sinjëfarë detyrimi që kishin për t’ia shlyernderat, të cilat ua kishte bërë dikur i ati imasterxhikut, po në darkën që shtruan te“Taivani”, në ditën kur mori masterin, - gjy-shja vazhdonte të thoshte, kur e hoqi qafe, -ata, njëri pas tjetrit ia thanë troç fare. Tanitë kemi ty atje! Je a.i., domethënë përfaqë-suesi ynë në dikasterin tënd! Mos u bëj mer-ak, sekush ka të vetët atje dhe në dikasteree institucione të tjera; mos shiko që s’ndihenfare…Kështu është ndërtuar ky shteti ynë,që dalëngadalë po bëhet njëqind vjeç!... Një-qind vjeç, ama, po puro shqiptar!...

Masterxhikun toni autoritar i të atit emblodhi dhe e kthjelloi ca. Madje i erdhi cakeq se mos atij befas i kishte lindur ndonjëkeqkuptim për emrin e padëgjuar ndon-jëherë të të huajit, që quhej Guttenberg, semos e ngatërronte a mos kishte ndonjë im-plikim me ndonjë tjetër që kishte të njëjtinmbiemër, apo se edhe ai kishte rënë nëndardhën e së ëmës, po pa dijeninë e tij dhe i

te vënë tashmë në punë laboratorin esaj.

- Edhe njëherë, a ka mundësi të maqartësosh se kush është ky Guttenberg,që ta paska prishë gjumin e ç’lidhje keti me të, pastaj atë tjetrin që e paskëshçikrratë.

- Mirë e ka yt atë, - tha gjyshja.- S’ia vlen. Sa gati i rri ti nëna?- Ia vlen, ia vlen se edhe ne dimë diçka

jo vetëm ai këshilltari yt më shumë sesa një ministër, - ironizoi i ati.

- Gjermani im quhet Karl-TheodorMaria Nikolaus Johann Jacob PhilippFranz Joseph Sylvester freiherr von undzu Guttenberg, shkurt, për ta mbajturmend ju tani e tutje, Karl zu Guttenberg,- shqiptoi emrin me një saktësi të çudit-shme e kujdes të jashtëzakonshëm, sinjë maxhodorm shumë i zoti, që njof-ton hyrjen në sallën e pritjes të minis-trit, - është anëtar i aristokracisë sëvjetër gjermane…

- Qysh e paske mbajtur mend tërë atëemër të gjatë si vagonat e një treni, -ironizoi sërish i ati.

- Çfarë s’të bën halli, baba! Gjermaniim njërin gjysh e ka patur princ e tjetrinkont, edhe këta të dy politikanë profe-sionistë e të dëgjuar…

- Lëri këto, po ç’lidhje ka me ty, që tëpaska zënë lemeria?

- Ky Karli ka qenë nja tri herë min-

fare, qe nisur për të ardhur në kuzhinë, apotë flisnin më ngadalë që të merrte vesh edheajo se ç’thuhej.

- E po ky Karli sapo kadhënë…dorëheqjen, - tha masterxhiku menjë ton teatral, duke e rrokjezuar fjalën efundit me një trishtim të thellë si të shqip-tonte mandatën e vet, - dhe ky lajm po bënxhiron e botës, baba. Ka mbërritë dhe tek nedhe po merr erë…

- E pastaj?- Nuk më pyete përse e ka dhënë

dorëheqjen, baba, kjo është çështja, gjëratkanë rendin e tyre, - tha masterxhiku menjë ton mentaro-masteri të kryer dhe zuritë bëjë ecejake nëpër kuzhinë si për t’ia kuj-tuar të atit zakonin e njohur të Leninit meato ecejaket e tij dinamike e të rrëmbye-shme, që kishte parë dikur në filmat e dra-mat për të e ky për të qëmtuar ndonjëfarëngjashmërie preokupimesh të mëdha.

- Pres të na e thuash ti, pra.- Tanë këtë frikë s’e ka kot djali, ma nd-

jen zemra mua. Të kam thënë, mor bir, tidiçka iu ke bërë këtyre, se ata kot nuk tëkanë bërë ty të madh, drejtor të madh farenë këtë moshë që ke ti, ma ndjen zemramua…

- Nëna, mblidhi këto gjëra mbi tryezë, tëlutem, se s’dua të ha, - tha masterxhiku, paguxuar t’i thotë troç gjyshes në sy të atitshihi këto punë të shtëpisë gjyshe dhe mjaftjanë për ty në këtë moshë, të dalin e të

E diel 4 Nëndor 2018 - 17LETËRSIA SHQIPE

teprojnë dhe mos u përzie në muhabete të til-la burrash. E kishte fjalën dhe sjelljen e rëndëe cinike, natyrisht jo me të gjithë.

- Guttenbergu dha dorëheqjen vetëm se, uakuzua për plagjiaturë pasi në disertacionine doktoraturës së vet, kur e kishte mbrojturatë vite të shkuara, më saktë në 2006-ën, ugjetën ngjashmëri të theksuara me një ar-tikull të botuar në Frankfurter AllgemeineZeitung në fundnëntorin e 1997-ës. Por, ehkëtu ka gabuar rëndë, i gjori, nuk ka cituarburimin, i ka marrë pa leje, m’i thënë shqip,troç. Leshkoja!

- Si?!- …- Për kaq?- Universiteti i Bayreuth-it, ku mbrojti dis-

ertacionin e revokoi atë dhe Guttenberg udetyrua të japë dorëheqjen…

- Vetëm se kanë gjetur ngjashmëritë theksuara me një artikull të botuar?!-sikur s’po iu besohej të atit.

- Hë, pra këtë nuk e di fort mirë; e ka bërëse ka harruar, apo me ndërgjegje, kjo ështëpunë tjetër, që do ta shkoqisin të tjerët dalën-gadalë, por ama dorëheqja tashmë është njëfakt i kryer, ka marrë dhenë, derisa ka mbër-ritë deri te ne. Ai s’është më Ministër Federali Mbrojtjes i Gjermanisë dhe, sipas mendjessime, zor se ngre kokë më...Sikur s’i njeh gjer-manët sa skrupulozë që janë!? S’të falin ata!...

Një copë herë at e bir u përfshinë në njëbisedë, të cilën s’e kishin bërë kurrë më parëkaq hapur e me një seriozitet të tillë. Pasig-uria e përciptshmëria në njohuritë për duku-rinë, si të shkelnin në një tokë të panjohur, ijepte një frymë diletante e pak si të frikshmebisedës së tyre. Njëri fliste se ç’dinte përplagjiarizmin në shkencë, po dhe në letërsi enë arte, tjetri e shihte si të ishte një dukuri evjetër dhe e përbotshme, e cila ishte shpesh-tuar dhe kishte tërhequr më shumë vëmend-jen e të gjithë atyre që ishin në anën e njerëzveprogresistë, që kërkonin ta frenonin veçanër-isht pas zbulimit të internetit.

Frontin kundërshtues nuk e shihnin simundësi depërtimi e rrezik të menjëhershëmdhe të lidhur drejtpërdrejt me ta. Interneti eka bërë plagjiarizmin më të mundur, më tëpërhapur si epidemi, por edhe më lehtësishttë identifikueshëm, tha masterxhiku si të ish-te ekspert i fushës. Përciptshmëria e njohu-rive dhe shikimi si një e keqe jo e vogël, qës’depërtonte dot në vendin e tyre, i jeptebisedës një frymë teorike, si të kishin lexuarnë facebook ndonjë lajm të bujshëm tëndodhur në ndonjë cep të botës dhe s’kishtekurrëfarë lidhjeje me ta. Nuk e cekën fareplagjiarizmin si pandershmëri, si vjedhje epronës intelektuale të tjetërkujt, se përndry-she do të dilte të merreshin me veten, me

shfrytëzimin e punës të tjetërkujt, dukei shtrembëruar burimet e shfrytëzuara.

I ati vuri re se i biri ishte thelluar nëheshtje në njohuritë për plagjiarizmin,por si për shumçka tjetër e shihte jash-të vetes, sikur ndodhte kudo gjetkë, povetëm atij jo, sikur të ishte i imunizuarnga kjo e keqe e madhe e kohës. Ja, tecitimet, që janë të domosdoshme për tëprovuar autenticitetin e temës, e sh-kelëm, tha masterxhiku, duke u rropa-tur të fshihte dëshpërimin a pengun,sikur temën ta kishin patur të përbash-kët të dy me të atin, duke i nxjerrë kësh-tu kokën merakut të vet jo të vogël, oseaty ku e dinte mirëfilli se kishte shke-lur në dërrasë të kalbët. Vetëm se nuk udorëzua fill e të thoshte copë “Baba unëjam një Guttenberg shqiptar!” Kur kjodukuri ndodh në universitetet e Gjer-manisë përfytyro se ç’situatë mund tëekzistojë te ne, në universitetet tona, qëkanë mbirë si këpurdhat pas shiut, deshta qetësonte i ati, si t’i thoshte se pub-liku i përgjumur dhe halleshumë e nëkufijtë e ekzistencës, do të zgjohej vonë,për të mos i toleruar më shkelje të tilla,sidomos nga politikanët e tij.

- Ky princ, duke qenë i kamur si ai,me prona e ç’po të duash, ç’dreqin kadashtë që ka shkuar të bëjë doktoratu-ra e mastera? Ç’i duhen diplomat?

- Baba, më duket dr po i pret drutëshkurt, apo je duke i rënë pragut, e keme mua? Është ndryshe atje, e di mirëti; ata dhe pse kanë lindur me para ekanë gjithçka, si ky Guttenbergu ynë, ivënë qëllim të lartë e të fortë vetes dheharxhojnë vite të tëra të jetës së tyre,duke bërë shkolla e diploma dhe dukembrojtur doktoratura, - të vërteta, - qëpastaj me anën e këtyre të punojnë e tëbëjnë para për të jetuar më mirë…

- Shih, shih sa mirë që i ditke, qerra-ta! Sikur e ke lexuar në ndonjë gazetëtonën. Zaten jeni mësuar kështu, asnjëreferencë. Ç’lexoni i kumtoni si men-dimet tuaja. Të paktën kujtoja emrinkëtij të mençuri, për respekt. Po ti ç’keatëherë që trembesh, hane Shan, haneBagdad i thonë kësaj…

- E, po te ne ngjet ndryshe; ne më parëbëjmë para, pastaj blejmë diploma…

- Mos e jep veten kështu. Ky ështëthjesht një lajm, ti po e përjeton si njëmandatë për ty, si vendim të formës sëprerë në tre shkallët e gjyqësorit!…Ti eke lëshuar veten dhe dukesh sikur nesërdo të gjesh mbi tryezë të punës një letërtë bardhë dhe ministri të të kërkojë tëshkruash dorëheqjen tënde si të jesh i

lidhur në seri me këtë Karl zu Guttenber-gun, apo si po i thonë më gjatë? Ka prapëedhe ndonjë tjetër? Mos more! Edhe Presi-denti hungarez kështu? Si quhet? PalSchmitt? Ç’ka këtu për t’u shqetësuar kaq?Ndoqe universitetin? Po. Nise punë? Po.Mbrojte masterin, sipas rregullave të kësajkohe? Po…Ti s’mund të shpikje rregulla tëtjera…Si është vendi bëhet kuvendi…

- Sikur s’e di ti baba?- E, ç’të dijë unë tjetër, mos më luaj mend-

sh?- Se qysh e bëra masterin, se kush më ndi-

hmoi, se nga kush e tek kam marrë pjesë tëtëra e çfarë kam marrë konkretisht e si ekam tëholluar kopjimin, si i kam përdorurburimet teorike të cituara, cila është saktë-sia e tyre, nga dhe kush m’I përktheu muanë njëmbëdhjetë gjuhë të huaja …

- E pastaj?- Më keq se ministrit Guttenberg do të

ma bëjnë, e di mirëfilli, jam i sigurt, ke përta parë…S’e besoni, ë?! Ja, këtu do të jemi.Do ta bëjnë një shembull këtu…Pastajtjetrin. Ku këputet peri, thonë? Ku është mëi hollë…

- Ti në qoftë se s’iu ke bërë ndonjë gjë tëmbrapshtë këtyre, në qoftë se s’ke marrë nëqafë kënd s’ke përse të kesh frikë. Është bërëdjali sa një grusht për një ministër gjermane president hungarez, sikur ç’e ka gjetë, i kahyrë frika në palcë. Ti s’je bërë kështu askur e pate zënë atë çupën me dashnorin edytë të saj!?...

- Ti gjyshe nuk ke nga t’i dish të gjitha,mos i ngatërro kotsëkoti gjërat, krejt palidhje; në këtë rast po flas me babin, - ulitonin, si të qe penduar me sjelljen e deri-atëhershme të vrazhdë e pa kontroll farendaj gjyshes, që e kishte mendjen qefull, si ithonë fjalës. Nga dhoma e gjumit, si dukej, eëma s’kishte asnjë vërejtje për çka po dëg-jonte, pasi s’po jepte asnjë sinjal.

- Po ç’ke përse bëhesh merak? Punove dhee bëre masterin, s’e di unë ç’ke hequr? Ç’kakëtu për t’u qederosur apo bën vetë, sikurtë ka hyrë lepuri në bark? Si ti janë pajisurme doktoratura, mastera, specializime e di-ploma aq shumë njerëz në këtë vend, madjevetë deputetët në radhë të parë, ligjvënësit,- do t’i zë emrat një nga një? s’i lexoj unëgazetat përditë?- besa ndonjëri, që ka mbër-ritë të bëhet dhe ministër, edhe pa mbaruarshkollën e mesme…Nëntë deputetë, madjejuristë, janë bërë të tillë, - nëse, - duke kalu-ar nga tetëvjeçarja e drejt e në universitetprivat, natyrisht që privat. E si thua ti do tënisë tani ndonjë fushatë kombëtare për t’uahequr të gjithëve gradat e titujt shkencorë,në qoftë se i hyjnë kësaj pune? Ia paskanhequr një pedagogu në Fakultetin e Shken-cave?! S’ma merr mendja se do t’I marrinmbarë, se ndryshe do të bëhej një katrahurëe vërtetë që s’do ta marrë vesh i pari të dyt-in, skandal do të bëhej, do të qeshte bota mene. Po është rradhë e madhe, mor bir?! Aa,tani e tutje, po, të kenë mendjen…Ke për tëparë, kur të nxjerrin këta tanët edhe legjis-lacionin, se për këtë janë të vetmit, po jo mefuqi paravepruese, jo se nuk kanë luajturmenç, besoj, s’kanë leverdi për veten e tyre.

Më vër vesh se ç’po të them, shih bëji hys-met punës, drejtorllëkut, se ata që i rrinëstrikt bindjeve të tyre po janë pa punë, edheme familje e fëmijë, - na dëgjo edhe ndonjëkëshillë tonën, se diçka dimë, - pa për këtëmos e vrit mendjen…Koha është një shoshëe madhe që punon non stop njëzet e katërorë, sit e sit, sit e sit…

- E parandjej, do të më denoncojnë tëparin. Ke për të parë. Mezi presin, sidomosnjëri, ai…

- Ish-kolegu?- Po, po ai. Paskesh qenë thëngjill i mbu-

luar, inatçor i madh, hakmarrës...Nuk kadalë vetë haptaz, i tunduri. Kështu në para-qitje duket sikur nuk ndjehet, si një burrëzotëri që është pajtuar me fatin e pafat tëtij, - vetë më ndihmove me vëllanë e presi-dentit, që ta hiqnim qafe nga dikasteri, - ponga ana tjetër të përcëllon po t’i biesh nëdorë…Në fakt s’ta përton. Baba ka njerëzme principe, po ne na duken sijashtëtokësorë…Kur nuk ka pyet fare përvite të tëra për Njeriun e Shpresës së Bjer-run, të cilin s’ka lënë rast pa e goditur brin-jë për brinjë në gazeta, le më ne të

vegjëlve…Të përcëllojnë të tjerët; ata janëmë keq, po ç’e duan mor zot, e respektojnë,u ka ardhë keq, gjoja, se e hoqën nga ne; embajnë edhe personalitet...Se mos e hoqaunë? U bë ristrukturimi i dikasterit dhe aidoli i tepërt, ja kaq ishte, ç’t’i bëja unë, tandaja rrogën me të...Pastaj nxori atë bat-utën e famshme, - se është i vetmi për to dhe,sa shpejt që përhapen, si zjarri, - se kjo eashtuquajtura reformë e të djathtëve tëmajtë ishte hiq një kal nga puna dhe vër dygomerë! E kanë mësuar dhe këta ndërko-mbëtarët, një e dy e përdorin si pa gjë të keq.Edhe në Bruksel e kam dëgjuar njëherë. Sau fyen kolegët!?

- Ti sikur ke thënë që ai e kishte statusine nëpunësit civil, ndërsa ato që mbajtën nëpunë asnjëri? - ia bëri gjyshja.

- Nga nisesh? - rilidhi sërish bisedën i atime një merak të ri tashti, pa pritur tëkthente përgjigje i biri.

- Sikur ma ka dhënë një sinjal të fortëpublikisht sot në një gazetë të përditshme.Dhe, s’ka dalë vetë, as nuk ka zgjedhë doke-do, po një analist personalitet, - kij inat, pojepi hakun, - që as ai s’të fal sekondën, anti-konformist, që s’merr parasysh kurrëfarërreziku. Se nuk është pa rrisk ta sjellëshkëtë rast do të thosha unikal në realitetinshqiptar. Nuk u mjaftuan thjesht vetëm menjë lajm, po e rimorën enkas; ju duhetpërqasja me ne; ju duhet për t’iu rënë këm-banave të alarmit, sipas tyre. Vetë Njeriu iShpresës Bjerrun e ka halë në sy atë analis-tin, - janë disa si ai, që ku s’i futin hundët,për gjithçka janë kompetentë, gjithologë uthonë me të tallur, - e di mirë unë, ma kathënë vetë ai që ju nuk e honepsni më dot,këshilltari…

- Mund të jetë një rastësi, - desh ta qetë-sonte i ati. - Të është bërë ferra Brahim, morbir, - shtoi.

I biri edhe pse po i afrohej të tridhjetaveende s’qe as i qartë dhe as i bindur, se vitetmë të mira të jetës së njeriut janë ato kurvendos vetë që problemet e tua janë vetëmtë tuat dhe s’mund t’ia hedhësh fajin askujttjetër përse ato ngecin, përse nuk përpa-rojnë, përse nuk shkojnë në kahjen që syn-on apo, akoma më keq, përse theqafen. Nd-jente keqardhje, po edhe e brente ndërgjegjiaaq sa herë-herë e quante veten fajtor para tëbirit për tutelën e gjatë inkubatoriane, -kështu i thoshte, - herë të dukshme e herë tëpadukshme, që e shihte qartë e më qartë, seishte bërë njëfarësoj pengese për të birin, nëmos deformacioni. Djali s’kishte mbërriturende në atë fazë pjekurie, që ta kuptonte seishte vetë ai që e kontrollonte fatin e vetdhe askush tjetër.

- Rastësi këtu te ne? Jo, baba, veç rastësinuk ka…

- Për atë e ke fjalën, e di unë, prandaj jetrembur paq. Ai që të kishte në këmbë të tëbirit, që i studionte jashtë dhe ti, me tët atë,s’latë gur pa luajtur dhe tinëzisht e nxorëtnë rrugë të madhe në atë moshë, pak vjet padalë në pension? S’kanë thënë kot, atë qës’do të ta bëjnë të tjerët, mos ua bëj ti. Thonëedhe ndryshe: kur do t’i bësh gropën tjetrit,bëje gati dy, edhe një për vete, se një ditë dota shohësh veten brenda.

- Gjyshe, të lutem, - ngriti zërin masterx-hiku. Veçse nuk i tha “Mjaft më, i njëjti avaztash sa vjet! S’të mjaftojnë punët e shtëpisë?”

- Mama, si thua, të rrinte im bir pa punë?- e mbrojti i ati.

- I ka hyrë në hak keq tjetrit, sa s’ka ku tëvejë më. Kap njërin e kap tjetrin deri sa iagjetët rrëfanën me vëllanë e presidentit, edhedo lekë dhatë…Po ne rrogë e kokë ishim, aipo me një rrogë mësueseje e me dy fëmijë qëi studionin jashtë, studionin e punonin përtë fituar jetën me djersën e ballit; ky po i riqë edhe mund të gjente punë ndokund mëkollaj se ai në atë moshë…Më vjen turp, kure çoj nëpërmend të shkretin. Kur patëtnevojë për të e nxirrnit prej kreje të dy, babëe bir, s’ka si ai, do ta ftonit edhe në dasmë potë bëhej, pastaj i futët stërkëmbsen…Unë tytë kam nip, po kam qenë gjithmonë me tëdrejtën dhe atë e dalloi lehtë, mos kini mer-ak, paçka se po i bëj tetëdhjetë vjeç…Mendërrue dollapi, të parët do t’i përqalleniatij si macja, sikur s’ka ndodhë asgjë…

(vijon numrin tjetër)(vijon numrin tjetër)(vijon numrin tjetër)(vijon numrin tjetër)(vijon numrin tjetër)

E diel 4 Nëndor 201818 - LETËRSIA KLASIKE

PPOEZIA

Ky është një cikël i propozuar te “Milosao” nga publicisti i njohur Gazmend Kapllani, që edhe i ka përkthyervetë këto poezi...

Dëgjomë Anne Frank për Xhonin

Më dëgjo Anne Frankme të vërtetë besove se të gjithë njerëzit janë të mirë?edhe pse ngjitur me tyata po digjnin pyjetqë u përcëlluan në pellgjet e ëmbla të syve të tu.Edhe pse ti nuk urinoje dot pa rënë nata e zezë pisksepse urina e një vajze Hebrejedo tërhiqte vëmendjen e rojeve dhëmbë-rënëqë prisnin si e si t’i zinin pusi kujtesës sate të brishtë.

Anne,pra ti vazhdon të më thuash që megjithatë ka ende njerëz tëmirë në këtë botëqë ata asnjëherë nuk të spiunuanndërsa të sillnin lapsa që të shkruaje, fletore dhe iluzione tësëmura.

Por dëgjomë edhe mua një herë Anne Frankduket se për ty mjaftonte kaq, të mund të shihje mes hek-urave tëçarkut të miuttë mjaftonte të rregulloje flokët e pagjumatë mjaftonte të këqyrje qiellintë shihje edhe pa i parë shishet e kaltra si peshq, që e bënindrejtimin e revetë zgjohej nën fishkëllimën e ndonjë Ujku të Lig të Madhsepse ti, ti ishegjithmonë e dashuruar me gjithçkangaqë gjoksi yt rritej delikat dhe i butë si tymi.

Anne Frankgjëja më kthjellët që kam lexuar ndonjëherë prej tejenë fletoren që mbaje nën krahun tënd të uriturfletorja me pikturat e Greta Garbose rrethuar nga fjalët:“unë ende besoj se njerëzit janë të mirë në shpirt.Pastaj dikush mori vesh se po atë ditë ata kishin bërë shk-rumb pemë dhe Hebrenjnë çastin pikërisht që ti po thoshe:“unë duhet t’i mbaj idealet gjallë sepse ndoshta do vijë kohakur do mundemt’i shoh të vëna në jetë”.

Anne Frankgjëja më e guximshme tek tykur grupi i xhelatëve idiotëtë preu veshët si për t’u tallurluajti bixhoz me mitrën tënde të sapo-zgjuarbixhoz kasapësh dhe gjaku të mpiksurata të zhveshën kokën nga flokëtqë të dëfreheshin edhe më shumëvulosën sytë e tua bosh.

Por goja jote nuk u tha si një shkretëtire në mes të pafjalësisësë tiranëve(dhe mua më vajti mendja tek shkretëtira e Atakamës dhe njëvajzë e vogëlqë sapo tërheq dorën nga uji i burimit)mua më vajti mendja tek Lonquen-i dhe tek paturpësia epafund e gënjeshtarëve(Lonquen është një furrë që i ngjan furrit ku nëna jote vdiq, dhegjithë vëllezërit dhe shokët e tyre).

Anne Frankm’u përgjigj nga varri yt i kalbur mes krimbaveme të vërtetë besoje se ka njerëz të mirëedhe kur po humbje flokët, edhe kur po capitje këmbëzbathur nëajër, duke këqyrur akoma qiellin?

Kushërinj

Nëna ime pëshpëritiduke përmendur emrat e tyre,Julia, Silvia, Sonia,Sonia, Julia Silvia.Ishin emrat e lumenjve,emrat e zanave.Ishin kushërirat e mi,gra që i njihnim,me të cilat kishim ndarë një histori të përbashkët.Unë i desha ato nga largdhe nga afër.

Ne nuk dimë asgjë për to,pakëz fare u morr vesh rreth kohës urdhëruesetë luftës,vetëm ca grimca,një mërmëritje,një psherëtimë.ato na dërguan adresa të maskuara në kode,që nuk i deshifruam kurrë,gjurmë të rreme,emra të padukshëm.

Në festat fetare,karriget e tyre ishin boshdhe im at, me kupën e tij të shenjtë,thërriste emrin e tyre,Julia, Sonia, Silvia.

Unë gjithashtu i desha,isha e lumturakoma edhe duke parë format e germave që kishin shkruarme duart e tyre,në kartolina demodenga Vjena, pastajPraga, dhemë vonë, nga qytete me emra të rreptë.

Gjyshja ime, Helena,fjalëpakët,i morri fotografitë e tyre,që i ngjanin eshtrave ngjyrë-fildishi,dhe ndriçonin në mungesë.Befas,pothuajse pesëdhjetë vjetë,më vonë,kushëriri nga Suedia merr në telefon,dhe s’ka se si nuk i sjell në kujtesë.

Ai na tha,pothuajse pa thënë asnjë fjalë,qiellor prej largësisë,se i kishte parë,ato kushërirat:Julia, Sonia, Silvia.I kishte gjeturnë Librin e Shenjtëtë të vdekurve.se kishte kërkuar përmbiemrat e tyre,dhe gjurmët e tyre.

Ato ishin shpërngulur tek atotrenat e hijevedhe të grave pa flokë,duke kënduar në fustanet e tyre ngjyrë-qielli,

në Terezin,pastaj, ishin dërguarnë Auschëitz,atje ku nuk shpëtojë pa t’a regjistruar emrin,atje ku nuk ishte kalendarë,atje ku kujtesa nuk ekziston,atje ku nuk banojnë zëra njerëzish,atje ku gratë prisnin pabzanun,ku prisnin të qethura,dhe duke folur me vetedhe mbanin mbi kokat e tyre ritualete zogjve të vdekur.

Kushëriri nga Suediai gjeti.Kishin vdekur dhe ende jetoninose më mirë të themi arritën në një pasdite të praruar,të plagsosura dhe të vdekura.

Ai më thotë ngutasise ata i vranë kushërirat me gaz ngjyrë-bludhe se kjo është e vetmja gjë që ai di për to.Ai më thotë që t’ia them nënës simedhe Hallës Regjina gjithashtu.

Të gjitha atonë Auschwitz,dhe unë nuk e di si t’i thërras,dhe unë nuk di si t’i kujtoj.

Tërbimi shkrihet me klithjet e mia.Unë i njoh atoSonia, Julia, Silvia.Por nuk i thërras dot më me emrat e tyre,unë i shoh se si i rreshtojnë një-nga-një në ato pyjetme flutura të vdekuradhe mendoj se unë nuk e meritoj të jetojpa to.

I them nenës simedhe gjyshes i them, e cila ka mbeture harruar në Jug,se nuk duhet më të kerkojme për to,mos të imagjinojmë më oguretë rreme;se ato janë këtu;se sapo mbërritën në kampata i dogjën trupat e tyre;eshtrat e tyre të holla u hodhënpa emra në furrat e voglatë vdekjes.

Ndjehem fatkeqe kur të rrëfej këtë historiprandaj mund t’a rrëfej vetëm në një poezisepse nuk ja them dot kujt.Nuk dua të dëgjoj gjëra të tilla“prapë, këta Hebrenjtë dhe kujtimet e tyre”“këto gjëra ndodhën shumë vite më parë”.“s’marr vesh nga këto gjëra”.Kështu pra folën kur fqinjët,gjyshi,nipërit e tiju zhdukën.

SonteTë gjitha këto vërtiten në kokën timesi një kapul lulëkuqeshtë vyshkura.Nuk di ku gjenden trupat e tyre, Julia, Sonia, Silvia.

Duhet t’i bie mes për mes këtyre livadheve.Pasioni im do puth barinduke pritur të takoj buzët e tyre.

Julia, Sonia, Silvia,Nuk duhet të vdisni të rrethuara nga tela me gjemba.Nuk duhet të mbeteni Hebrenjtë e fshehurpa flokë dhe pa gjuhë.

Do kthehem sërish tek lëndinatt’i ujis me lutje dhe ujë të bekuar.Duhet të të dhuroj një ditar, Julia,nje erashke, Sonia,një frymëmarrje drite, Silvia.Kushërirat e mia, kushërira gjaku,familje që nuk kam më mundësi t’ju them se ju dua.Nuk dua gënjeshtra rreth emrave tuaj.Nuk dua askënd të flasënë emrin tuaj.Kërkoj vetëm një sekondë, një shekull paqedhe kujtesepër të gjithë Hebrenjtë,e vdekurdhe për ciganët e vdekur,dhe për gratë e Bosnjës.të gjithë ata kanë të njëjtat emra,Julia, Silvia, Sonia,janë të gjithë ata kushërinjtë e mi. I.N.

Gratë e SarajevësNë Sarajevëbora end shtigje të brishta,në anë të rrugëve,duke lënë gjurmët e përgjakura,tejdukshmërinë e vështrimit të saj bosh.Bie borë në Sarajevë,

Për autoren...Lindur në një familje anëtarët e të cilësi kishin mbijetuar pogromeve dhe ho-lokaustit, Marjorie Agosin (1955) u rritnë Kili në një familje Hebrejsh poliglote.Siç shkruan në një nga esetë e saj: “Ba-beli i gjuhëve që dëgjoheshin në shtëpinëtonë, më ndihmoi të meditoja mbidomethënien e gjuhës dhe të Diasporës.Qysh në fëmini kuptova se sa lehtë gju-hët udhëtonin nga një vend në tjetrin,duke hapur e mbyllur kufij. Por kupto-va gjithashtu se gjuha e fëmijërisë ishtegjuha më e bukur dhe vendi më intim ikujtesës dhe dashurisë”. Edhe pse tëgjithë librat e saj janë shkruar nëAmerikë – ku ajo jeton dhe është peda-

goge në një nga kolegjet më prestigjioze tëAmerikës, Ëellesley College – Marjorie Ag-osin vazhdon të shkruaj poezi në spanjisht,mandej duke e përkthyer vetë në Anglisht.Autore e dymbëdhjetë volumeve poetike,dhjetëra eseve dhe kritikave letrare, Marjo-rie Agosin është nderuar me shumë titujletrare prestigjioze. Në vitin 2000 qeveriaKiliane e nderoi me Medaljen e Lartë Gabri-ela Mistral (e cila u jepet krijuesve më tëshquar në historinë e vendit).Unë jam takuar për herë të parë me Mar-jorie Agosin në vitin 2013, në LibrarinëJ.F. Kenedi në Boston. Ishte një takim qëu zhvillua në një miqësi të mrekul-lueshme. Pasi lexova disa nga volumet esaj poetike, i shpreha dëshirën që të përk-thej disa nga poezitë e saj në shqip.Në fakt, kjo është hera e parë që përkthej

poezi në shqip që nga adoleshenca (atyrreth vitit 1983 më ra në dorë pothua-jse rastësisht një libër i ndaluar i ZhakPreverit me poezi, “Paroles”, që përk-theva nga frëngjishtja në shqip). Kur ithash Marjorie Agosin që kam ndër-mend të përkthej disa nga poezitë e saju lumturua e tëra. “Poezitë e mia nëshqip janë ëndërr”, tha gjithë mirënjo-hje. Edhe pse nuk ka qenë kurrë nëShqipëri deri më sot, Shqipëria ka njëvend të veçante në imagjinatën dhemendimin e saj. Qysh e vogël, në Kili,ajo ka njohur hebrenj Europianë qëkishin mbijetuar duke u strehuar nëShqipëri.Fjala Shqipëri, thotë Marjorie Agosin, usjell asaj dhe shumë Hebrenjve vetëm kuj-time të ngrohta dhe ndjenja mirënjohje.

NGA MARJORIE AGOSIN

E diel 4 Nëndor 2018 - 19MEA CULPA

}}...nga numri i shkuar

të vdekurit nuk dinë ku të lypin strehë.Bie borë në Sarajevë dhe dimri është si një zemërrrethuar nga hije të zeza.Shumë larg… shumë pranëhapet e njerëzve të gjallëqë lidhin besën metë vdekurit.Gishti i një prej kufomaveqë vizaton zemra

II.Në Sarajevëkëtë dimërgratë përkëdhelinharpat e natës.Qerpikët e natës.Ato ëndërrojnë me frutat e Jugut,melodi të thyera,ato e ushqejnë veten me atë tingull të thellëprej pianosnë mes të natës që mediton,natës që lëvizpër të përzënë të vdekurit.

III.Këtë dimër do bjerë shumë borë në Sarajevë.Do bjerë borë me mosbesim në Sarajevë.Të gjallët do dinë pse dhe si të bëjnë dashuri,dikush do shkruaj poezi mbi kallkansepse nuk do jetë në gjendje të artikuloje asnjë fjalë,sepse askush nuk do t’i shoh në tejdukshmërinë e tyre,sepse bora është nje heshtje e shenjtë.

IV.Në Sarajevëfëmijët gjithashtu vdesindhe nuk vdesin në aksidente makinash.Bie kaq shumë borëdhe të vdekurit nuk dinë ku të lypin strehë.gratë përkëdhelinharpat

e natës.

Jetë e reSonia Helenaasgjë nuk humbetduke jetuar.Zgjidhpa përsosmërinëe rastësisë,ritmet rrethuesetë kthimeve pasdhe të profecive.Përpiqu dhe praktikobrishtësinë.Qëndro me dy mendjepërballë fatit.Ji bujare metiranin,e rreptë në dashuri.Mësoju atyretë zgjasin një dorëdhe të varen tek iluzionii thellësisë,që është lumturipa ngutje.Mëso të dëgjosh të vdekurit,dhe hapat e tyre si marshi i tangos.

Ji e ngrohtëme ata që qajnë,me të mërguarit,me ata që emigrojnëprej të gjitha qytetevedhe gjithashtu bëju të diturse ata mbartin pasazhin ekombit në sytë e tyre.

Sonia Helenaasgjë nuk humbetduke jetuar.Siç thoshte edhe Enrike,provo,të jetosh jetën sikur të ishte gjithmonë një rikthimtek vendlindja e valëve që s’bëjnë shkumë.Mos u ngutsepse kemi sa kohë të duam.

Atëherë kur të vizitonpagjumësia,kur lundron dhe jenjë hije e turbulluar,zgjidh poezinësepse ajo, si edhelutja, e dinë se sitë jenë engjëjt e tu mbrojtësdhe vargu do bëhet për tynjë pendënë buzëne Zotit.

Më shumë se sa të mbijetosh,zgjidh të jetosh jetënme të gjithë rreziqet e kobshme.dhuro zemërgjerë për zogjtë e tokës,pre gjelbërimin,trungjet buzë greminave.Krijo ritet e tua, ceremonitë e dashurisë.fshih të gjitha talismanët, zilinë dhe çdo vogëlsi të mundshme.Mos ji kaqe kujdesshme,ose kaq e rreptë me vetveten,as mos uro të kesharritje madhështore.

Mos harro selumturiaështë vetëmnjë dorë,një psherëtimë,që të zgjat,një lule vjollce.

Asnjë nuk humbetduke jetuarSonia Helena,duke provuar,Sonia Helena,bij, shoqe,zgjidh jetën.

Balada e të mërguaritKi mëshire senjor Ekzekutuespër refugjatin,atë që përndiqet pa asnjë arsyeqë do vetëm të shohë pasazhine tokës së tijpranë vargmalit të Andeve t’i fërshëllejëerërat e flatrave fluturueseflokët e lara nga hënatë nënës së tijduke ecur me hapa të vegjël para e mbrapa, i përkulurpaksa mes miellit dhe kripës.

Senjor, lëre endacakun të kthehettë huajin lëre çdo orë të ditësqë të mund të luajë lojën e bretkosave, plotë gjallërinë brigjet e lumenjve të atdheut të vetduke përshkuar shpella të lara në bluderisa të bjerë në gjurmët e Mariesdhe kujtimet e luleve të akacies.

Dëgjo senjorti nuk do pendohesh për heshtjen e autsajderitqë sapo të hapësh e të mbyllës sytëbëhet shurdh dhe pret fatin i humbur.

Senjor, lëre të kthehettek ballkoni i shtëpisë së tijtek qetësia e pulavetek lëndinat plotë lule limonitek plehrat në rrugëtek çehrja e ditësnë tokën e tij.

I huajGruaja e huajkërkon për një gotë verëose ujë,një cik toke.Pezull, lakuriq përballë elementëvetë mërgimit të saj,uji e sjell pranëjetës së botës së saj imagjinare,dhe ajo shpik një ishull të vockël,krijon një hartë,gjeografi,tatuazhi keqardhjeve të saj.

Emigrantet I.Ishim të zgjuarkur përgatitëm fluturimintë brishtëme gjindjen

tonënëna solli copa toke të freskët t’a marrim me vetegura që t’i kujtojmëtë vdekurit tanë që lamë pasca fotografipezull në degët e çakërdisuratë gjenealogjisë sonënjë shandan me shtatë qirinjqë të ndriçojë errësirëne emigracionit.

II.Ne ikëmme hapa fluturuesduke përsëritur historinë e të tjerëvetani, neveata na pritensiç pritentë huajtme mirësjellje të vakëtme mosbesim të fshehur.

III.Ne mësuam të jetojmë mes gjërave të huajatë shohim ëndrra me lule-orkideballkoni i shtëpisë pranë detitmungesa e albumit të kujtesësi zbuti keqardhjet tona, si puse të errëtane jetuamme duart tonatë shtrira drejt mundësivetë horizontevedrejt ujërave dhe qiejve që nuk na përkasinpa pyetje as përgjigjendoshta ne ishimajo fotografia e zverdhur nga kohapezull mbi një kalendarpa orë as stinëduke u endur mes qyteteve mos mikpritëseduke kërkuar për strehënë kopshte dimërore.

IV.Emigranteduke kaluar kufij të paepurduke përfytyruar gjeste në mungesënë distancëne të sotmes, pas një kohe të gjatënë tokën e nxirë-kallkanata mësojnë një tjetër mënyrë të ekzistuarinë një gjuhë tjetërata përsërisin fjalitë sipas gramatikëspërmasat e urrejtjes dhe të civilizimiti mësojnë ngutasidhe vetëm duke ushqyer ëndrrën e rremënë vetmi, të huajnë tryeza boshekujtesa është një bashkëtingëllore e renjë zë që duhet shqiptuarvetëm ata përsërisin ëmbëlanglishtja i bën të ndjehen më të fortëdhe të vegjël në nostalgjinë e tyretë humbur, ata bëjnë ëndrra për fillimin e vjeshtësgjedhet e pemëve që ndryshojnë ngjyrëbrishtësinë e fluturimeve.

Numri i “Milosaos” së këtij numri ishte relativisht i mirë. Shkrimi kryesor i takonte GjonMarkut me argumentin për bibliotekat më të vjetra në Shqipëri. Gjurmët e para qëparaqesin interes dhe që flasin për vende ku ruheshin dhe grumbulloheshin libra padiskutim mbeten qendrat e mëdha kishtare, sipas tij, por edhe që është lehtësisht emarrshme me mënd. Autori përmend Shkodrën apo Drishtin, Kryepeshkopatën eOhrit, Metropolinë e Prevezës dhe të Kosovës. Këtyre u shtohen edhe Metropolia eDurrësit apo Episkopati i Elbasanit, të Apollonisë, të Vlorës, të Lezhës, Metropolia eJaninës, Episkopati i Gjirokastrës, të Drinopojës, të Himarës, të Butrintit, të Artës etj.,të cilat zënë fill herët si qendra të mëdha dhe të përmendura kishtare dhe kulturore...Gjon Marku punoi mirë por problem mbetet mënyra e artikulimit që duhet të jetë më injëtrajtshëm dhe shqipja duhet të jetë më standarte, nëse do të shkruaj me këtëvariant.

“Pas Guttenbergut një filxhan çaj me kamomil” është titulli i një tregimi gati novelëtë Kujtim Dashit për “Milosaon”, që do ta vijojmë dhe në këtë numër. Autori sjell njërealitet të ditëve tona me personazhe gati reale, duke na afruar me paradokset ekohës ku jetojmë..., shkroi redaktori, por që mund të ishte pak më i shkurtër dhe memë shumë frymëmarrje te ideja.

Shkrimi publicistik i Krenarit ishte shumë interesant. Ndoshta pasuria e vetme,

pastërtisht legjitime, që ka lënë Kolombi, mbetet vendlindja e tij, Gjenova. E tij poaq sa e Mazinit dhe e shën Gjergjit (me të cilin shqiptarët i lidh më shumë sethjesht një emër). Është për hir të këtij qyteti dhe ndikimit të frymës së tij në të, qëItalia vijon të thirret ‘paese dei santi, navigatori e poeti”. Qytetit që vijon të pjellëMontale, de Andre dhe poetë të muzikës së lundrimit, si dhe të bujtë si banorë të sajrrëfyesit e mëdhenj të qytetit, nga Petrarka te Dikens, Shelly, Bajron, deri te VirginiaWoolf e me radhë. Një vështrim tejet interesant në zhanrin e letërsisë së udhëtimit,që e nderon autorin.

Redaktori shtoi diçka për autorin e librit “Gurët e vetmisë” që e vlerësoi jashtëza-konisht interesant, sa i përket zgjidhjes letrare. Banorët e trevës, që janë aty messhekujsh, ndoshta nga ai brumi i vërtetë i Epirit, për të cilin zihen historianët e dyvendeve tona, tregojnë se në shumë raste i kalojnë edhe zakonet e zakonshme tëgrekëve dhe shqiptarëve. Janë konservatorë të mirë por aspak të tepruar, ashtu sie gëzojnë jetën me të gjithë mushkëritë. Por, diku u vigjilon një alert pabesie, ai, qënjohin më së shumti njerëzit sot nga historia e tyre e jashtëzakonshme..

E theksojmë se ishte numër i mirë dhe layout punoi normal. Duhet të vërejmëse redaktori duhet të punojë më shumë me individë shqiptarë të artit dhe kulturës.Është detyrë.

E diel 4 Nëndor 201820 -LETËRSIA E BALLKANIT

RREVIEW

Një nga autorët më të njohur sllavë shkruan për Ismail Kadarenë dhe një vepër të tij të përkthyer në Kroatisht,duke i afruar publikut të tij një shikim interesant për shkrimtarin tonë të njohur...

NGA MILJENKO JERGOVIÇ*

Ismail Kadare, shkrimtar i madh ballkanik, një prej më të mëdhenjve tëEuropës ende i gjallë. Jeton kryesishtnë Francë dhe shkruan në një gjuhë ecila në kroatisht nuk ka përkthyes

letrarë, madje as në Zagreb në ekziston Kat-edra për gjuhën shqipe. Romani „Kukulla”është libri i parë në prozë i Ismail Kadaresëqë botohet në kroatisht.

Tregimin shumë të shkurtër, jo më shumëse një fare e gjysëm, të titulluar „Vdekja eruses”, Ismail Kadareja e botoi në vitin 1981,kohë në të cilën Enver Hoxha ishte endegjallë, ndërsa shteti në të cilin ai mbretëron-te i mbyllur si kuti sardelesh. Është histo-ria e një ruseje, nga fundi i jetës së saj dhenga perspektiva e varrit, e cila në vitin 1959u martua me një oficer të ushtrisë shqiptare.Udhëtuan për muaj mjalti në atdheun e tij,marrëdhëniet mes vendeve vëllazërore undërprenë, Shqipëria u mbyll, dhe ajo mbetipërsosmërisht e vetme. Pikërisht për këtëvetmi shkruan Kadareja, dhe për kunatat,motrat e bashkëshortit të saj, të cilat e qa-jnë me hidhërim rusen e gjorë, „qajnë parasë gjithash për vetminë e tyre. Por me sig-uri edhe për të sajën”.

Antarja e Kryesisë së Frontit Popullor tëlagjes mban një fjalim mbi varrin e saj endetë hapur, por në asnjë fjali nuk përmendkombësinë e saj, „për të cilën edhe i ra mbikokë vetmia më e madhe që mund të men-dohej”. Në fund thotë: „Mirupafshim Nina!”.Dhe këto fjalë, pohon përkthyesi, janë tëvetmet fjalë të natyrshme që foli. „Por ako-ma më të natyrshme ngjajnë grushtat edheut dhe gurët që kërcasin mbi arkivol menjë gjuhë universale, shumë më të kup-tueshme sesa të gjitha gjuhët njerzore,megjithëse varrin për këtë grua të vdekurnuk e dha Rusia e pamatë, por toka e ngush-të e shqiptarëve, e cila mezi është e mjaf-tueshme për varret e njerëzve të saj”.

Kjo histori është e pazakontë jo vetëmpër mënyrën e të shkruarit të Kadaresë,sepse në të duket sikur ka diçka auto-biografike. Sikur, Zot më faltë, është vetëshqimtari Nina që po e varrosin, sikur bëhetfjalë gjatë gjithë kohës vetëm për të. I kufi-zuar dhe i murosur me gjuhën që askush nëbotë nuk e kupton, në vendin në të cilin-përveç ndonjë miku anonim gjithsesi tëparëndësishëm-kjo nuk ka rëndësi, i fshirënga konteksti stilistiko-gjuhësor, shoqëror,imagjinativ për letërsinë e tij, shkrimtari iakrijon vetvetes konteksin, përshkruan his-torinë dhe historinë e letërsisë së tij,nëpërmjet së cilës do të mund të kuptohentregimet e tij.

„Vdekja e ruses” është publikuar paradisa javësh në përkthimin serbisht dhe ebotuar nga Samizdati B92 i Beogradit, nëkuadrin e një libri me novela të zgjedhura,të titulluar „Bisedë mbi brilantet një pas-dite dhjetori”. Në të njejtën kohë, ndoshtanë të njejtën javë, doli në përkthimin kroat-isht romani i shkurtër autobiografik i Ka-daresë „Kukulla” botim V.B.Z-së. Çudia ësh-të e dyfishtë: në njërën anë çudia përbëhetnga fakti se në të njejtën kohë janë botuardy libra të një shkrimtari veprat e të cilitjanë botuar shumë pak dhe në mënyrë tëvarfër në gjuhët tona, megjithëse puna përpërkthimin e tyre ka filluar që prej mëshumë se tridhjetë vitesh. Deri tani krye-sisht në Sarajevë dhe në Beograd, ndërsa„Kukulla” është- po të mos marrim parasy-sh një pamflet politiko-kultutor, është librii parë i Kadaresë që është publikuar në

Zagreb. Ana tjetër e çudisë është ako-ma më e çuditëshme: përkthimi serb inovelave dhe përkthimi kroat i roman-it është bërë i njejti përkthyes, ShkëlzenMaliqi.

Në Zagreb, që nga kohët e Shuflait,nuk ka patur interes për kulturën dheletërsinë shqipe, kështuqë nuk ishte emundur të gjendej përkthyes nga kjogjuhë, ndërsa në Beograd, pavarësishtnga armiqësia e thekur ndaj sh-qiptarëve, gjithsesi ekziston fakultetipër studime në gjuhën shqipe, e për pa-sojë, është krejt e logjikshme, ka edhepërkthyes letrarë nga gjuha shqipe.Shkëlzen Maliqi, shkrimtar, folozof, dhekritik arti, madje edhe politikan i përko-hëshëm, është beogradas i dikurshëmdhe pa dyshim përkthyesi më i mirëletrar i poezisë dhe prozës nga gjuhashqipe. Duke pranuar përkthimin e tij,në vend që të kërkohej më kot një përk-thes nga Kroacia, ose, çfarë është më ekeqja, të vazhdojnë edhe më tej ta in-jorojnë Kadarenë dhe tërë korpusinletrar shqiptar, në Shtëpinë botueseV.B.Z, ndërmorën një veprim që në kush-tet kroate mund të themi se ështëpothuajse revolucionar. Me këtë veprimu krye një precedent, le të shpresojmë,që do të shpjerë në ndryshimin e zakon-eve, e kështu në të ardhmen do të zëv-endësojë mungesën e përkthyesveletrarë jo vetëm të atyre nga gjuha sh-qipe, por edhe nga disa gjuhë të tjera.Përkthimi në serbisht i Maliqit, është ipërpunuar pjesërisht dhe redaktuarbrenda gjuhës standarte kroate, gjë ecila për nga pikëpamja e letërisë dhe esë vërtetës mbi tekstin, atë origjinal dhenë përkthim, janë pakrahasimisht au-tentikë, të drejtë dhe të vërtetë, ndry-she nga ato përkthimet çalamane dhetë çuditëshme nga një gjuhë e tretë, kur,le të themi, veprat nga arabishtja apoato të shkrimtarëve norvegjezë përkthe-hen nga përkthimi në anglisht apo gjer-manisht (gjë e cila në botimet kroatekëto vitet e fundit është rast i shpesh-të).

Kukulla është nëna e Kadaresë. Grua

e ftohtë dhe e distancuar, me fytyrën elyer të ngjashme me ato të kukullavejaponeze. Tregimi për të është historiae të rriturit në Shqipëri, gjatë Luftës sëDytë Botërore, vendosjes së rregjimitkomunist, dallimet klarore dhe gjinore,e pastaj edhe historia mbi shtëpinë, ecila sikur të ishte një organizëm e gjallë,transformohet sa nga vitet e sa ngandryshimet e epokave.

Janë të paqarta dhe të pasigurta dal-limet mes Partiaktatit dhe Matriakatit.Në bashkësitë fisnore, në territorin emaleve Dinarike, në vende si puna eMalit të Zi dhe Shqipëri, ku burratvriteshin në luftë ose shkonin në kur-bet, shpesh herë mbizotëronte figura eNënës së madhe mbi tërë familjen e mad-je edhe mbi tërë fisin. Megjithëse te Ka-dareja nuk kemi të bëjmë me një rast tëtillë, bëhet fjalë për një famile qytetarearistokrate të varfëruar por e cila endembahet disi në gjendje të mirë, ku fry-ma e Matriakatit ndjehet në mos asgjëtjetër, së paku në po atë kultin e nënësqë përshkruan gjithashtu edhe LuanStarova në romanin „Erveheja”. Sepsetë dy djemtë, presin më shumë nga nënasesa nga babai. Në këtë pritmëri poeti-ka e jetës dhe e rritjes në vetë agun eerës enveriane. Vetëm se njëra prej kë-tyre familjeve mbeti e mbyllur herme-tikisht në Shqipëri, ndërsa tjetra u ar-ratis në Jugosllavi, në Maqedoni. Do tëishte interesant leximi i krahasuar ikëtyre dy romaneve...

Raporti mes nënës dhe të birit ështëtejet i poetizuar, i reduktuar gati në lojë.Kështu ndodh në jetën për të cilën fletky libër. Në ndryshim nga nëna e tretëshqiptare historinë e së cilës e kemi lex-uar, në atë prozën e madhërishme „Sh-këlqim dhe tmerr” të aktorit Bekim Fe-hmiu, Kukulla jeton jetën e saj e cila nënjë masë të madhe edhe jashtë jetës. Ajonë thelb nuk është e detyruar të bëjëasgjë, përeçse të mbajë parasysh mekujdes raportet e saj tejet të ndjeshmeme familjen e të shoqit, dhe kryesishtështë e paaftë për çfarëdolloj pune seri-oze. Ose atij i duket kështu teksa rritet.

Një ditë, pasi i ishte botuar libri i tij i parë,dhe ky një libër me poezi, ajo fillon të pyesëe shqetësuar nëse ai është bërë i famshëm.Kurrsesi nuk do të donte të ishte i tillë, sepsediku kishte pas dëgjuar, se djali kur bëhet ifamshëm ndryshon nënën. Ajo mendon sedjemtë e famshëm nuk duhet të kenë të nje-jtat nëna të zakonshme.

„Kukulla” është një libër i pazakontë,mjaft atipik, në korpusin e librave të përk-thyer të Kadaresë. I shkruar pothuajse melehtësi, pa shqetësim të madh për faktin seçfarë do të thotë bota për të, apo si do talexojnë kritikët, është libër i një shkrim-tari i cili është afër fundit të rrugës. Sepseme të vëretetë që, shkrimtarit të lavdishëmqë jo vetëm ia ka krijuar vetes kontekstindhe traditën, por edhe është aq i njohur nëbotë, saqë nuk i nevojitet më asnjë lëvdatëpër ta ngritur dhe as një kritikë për ta ulur.Krahas kësaj, ai, fiksionalisti i vjetër, ëndër-rimtar, krijues legjendash dhe shkatërruesi tyre, nuk ka më nevojë për të shpikur dheshkruar, shpjegon sikur gjithçka kandodhur dhe jeta tashmë ka kaluar.

Libri fillon në muajin prill të vitit 1994,kur i vëllai nga Shqipëria e lajmëron sh-krimtarin për vdekjen e nënës. Përfundonpesë vite më vonë, kur avionët e NATO-sfluturojnë mbi detin Adriatik dhe bombar-dojnë Shqipërinë. Shkrimtari ka në mendnjëfarë ngashnjimi fëmjëror ndaj bombar-duesve dhe historia nga Lufta e DytëBotërore kur vetëm një bombë ishte e mjaf-tueshme për të shkatërruar shtëpinë e tyretë madhe. Se çfarë do të ndodhë atëherë dota marrë vesh ai që do të lexojë „Kukullën”.Ky detaj nuk duhet t’i prishë përjetiminexuesit.

Libri me tregime, përkthimi i të cilit ësh-të botuar në Beograd, dhe të cilin ia vlenteta lexojë krahas me „Kukullën”, titullin eka marrë nga historia e tij më e rëndë-sishme, e cila flet për ardhjen e një francezisi mik. Në darkë arrin edhe Zonja Vuksanime të bijën, emigrante, e afërt me oborrin eMbretit Zog. Pason jë prej tregimeve më tëbukura që kam lexuar këto vitet e fundit,dhe në të cilin ka dy episode. I pari, mëshumë violina në një ditë janë shkatërruargjatë bombardimit në Dresden në vitin 1945,kohë në të cilën në më pak se një gjysëm orejanë bërë copë e çikë gjashtëmbëdhjetëstradivari dhe guarneri, që të gjitha pronëe viruozit të violinës Fric Krejsler, çifut idëbuar, i cili në atë kohë ishte shtetas ameri-kane. Dhe e dyta. Në njëfarë kohe, në gazetatshqiptare ia filluan të duken fraza dhe fjalilatine. Njerëzit e afërm me intelektualët eburgosur dhe elementët antishtet, men-duan se nëpërmjet tyre, të burgosurit, fshe-hurazi, lajmëronin se së shpejti do të liro-heshin dhe në njëfarë mënyre i informoninpër këtë. Por asnjë prej tyre nuk u lirua. Uliruan vetëm kriminelët, të cilët latinizmati kishin dëgjuar në burg dhe u kishin pëlqy-er. I nxorrën jashtë këto fjalë dhe fjali dheato u përhapën gjithandej. Në këtë mënyrëpërfunduan edhe në faqet e gazetave.

Ja pra, ky është Ismail Kadare.

*Botuar te „J*Botuar te „J*Botuar te „J*Botuar te „J*Botuar te „Jutarutarutarutarutarnji List”.nji List”.nji List”.nji List”.nji List”.Përktheu nga origjinali Xhelal FejzaPërktheu nga origjinali Xhelal FejzaPërktheu nga origjinali Xhelal FejzaPërktheu nga origjinali Xhelal FejzaPërktheu nga origjinali Xhelal Fejza

Rusja në vendin qëmezi mjafton përvarret e banorëve të tij

Ismail Kadare

E diel 4 Nëntor 2018 - 21OPINION

Nga Adi Krasta

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

...shqetësuar për situatën politikenë vend, pasi është dramatike".

Kështu deklaroi gazetari e pre-zantuesi i njohur televiziv Adi Kras-ta, i cili këtë vit është bërë pjesë eskuadrës së "News24", pasi kalidhur një kontratë të re bash-këpunimi me këtë televizion.Ndonëse nuk shfaqet shpesh nëpërintervista televizive, Krasta këtëherë ka 'thyer' rregullin.

I ftuar në emisionin 'Kjo Javë'në 'News24', Krasta ka komentuarsituatën politike në vend, duke ufokusuar tek zhvillimet e fundit,që nga dorëheqja e Fatmir Xhafajtnga posti i ministrit të Brendshëmapo dhe dalja publike e ish-minis-trit Tahiri.

Pse nuk jep intervista shpesh?Pse nuk jep intervista shpesh?Pse nuk jep intervista shpesh?Pse nuk jep intervista shpesh?Pse nuk jep intervista shpesh?Që t'i përmbahesh dëshirës për

të folur vazhdimisht, që të dalështë flasësh atëherë kur duhet, tre-gon fuqi karakteriale. Kam ndonjëreaksion për të thënë ndonjë gjë, tie përmban veten. Është mar-rëdhënie që vendoset me veten.

Sa larg dhe aq afërSa larg dhe aq afërSa larg dhe aq afërSa larg dhe aq afërSa larg dhe aq afërzhvillimeve…një skaner tëndin ezhvillimeve…një skaner tëndin ezhvillimeve…një skaner tëndin ezhvillimeve…një skaner tëndin ezhvillimeve…një skaner tëndin eke. Do doja të pyesja për atmos-ke. Do doja të pyesja për atmos-ke. Do doja të pyesja për atmos-ke. Do doja të pyesja për atmos-ke. Do doja të pyesja për atmos-ferën politike. Si e sheh?ferën politike. Si e sheh?ferën politike. Si e sheh?ferën politike. Si e sheh?ferën politike. Si e sheh?

Optika.. dhe këtu të vjen shpeshpër të qeshur, në diskutime qëbëhen në studio televizive për tënjëjtin fakt që thotë dikush; 'nukështë i vërtetë, ky është perceptimiyt'. Perceptimi shpesh herë kaprodhuar përfundime spekta-kolare në zgjedhje. Në këtë optikë,unë jam jo vetëm i lejuar, por kampërshtypje si një publik i speciali-zuar që jam, ta shoh me shqetësimtë madh, dhe të ndjek çdo gjë qëndodh për t'i ballafaquar të gjithadhe për të mbërritur në një konk-luzion të arsyeshëm. Situatën poli-tike në Shqipëri e shoh të vështirë,nuk rrotullohem duke gënjyer vet-en. Situata është dramatike, gjend-je e njerëzve është shumë e paqën-drueshme.

Flasim për një ministër tëFlasim për një ministër tëFlasim për një ministër tëFlasim për një ministër tëFlasim për një ministër tëdorëhequr dhe një kryetar bash-dorëhequr dhe një kryetar bash-dorëhequr dhe një kryetar bash-dorëhequr dhe një kryetar bash-dorëhequr dhe një kryetar bash-kie të Durrësit, që i kërkohet tëkie të Durrësit, që i kërkohet tëkie të Durrësit, që i kërkohet tëkie të Durrësit, që i kërkohet tëkie të Durrësit, që i kërkohet tëdorëhiqet... Meta që nuk po de-dorëhiqet... Meta që nuk po de-dorëhiqet... Meta që nuk po de-dorëhiqet... Meta që nuk po de-dorëhiqet... Meta që nuk po de-kreton ministrin e ri tëkreton ministrin e ri tëkreton ministrin e ri tëkreton ministrin e ri tëkreton ministrin e ri tëBrendshëm…Brendshëm…Brendshëm…Brendshëm…Brendshëm…

Veprimet në përgjithësi, aksio-net qeveritare një njeri mund t'ishoh me analizën për të parë ven-dimin të shkëputur nga rrethanatdhe ndjeshmëritë. Unë për hir tëvërtetës nuk e bej. S'jam njeri i poli-tikës. S'flas në tv për t'u votuar, porpër t'u kuotuar. E njoh publikuntim. Aq pak sa për të kuptuar qëdorëheqja e ministrit tëBrendshëm të një vendi është njëngjarje e rëndësishme. Dorëheqjae dy ministrave të Brendshëm ësh-të një tregues doktrinar i sjelljessë njerëzve ndaj kriminalizimit tëvendit, kanabizimi. Kjo është ng-jarje e rëndësishme për mua. Vari-acione mbi temë, spekulime, nukbëj. Unë kuptoj se dorëheqja ështëe rëndësishme dhe tregon për prob-lematikë dhe krizë qeveritare qëmund të zhvillohet në përfundimenga më të ndryshmet. Kjodorëheqje për vendin tim tregon

Shqipëria, një vendme politikë anormale

Intervista në "News 24"

për një krizë të mirëfilltë qever-isëse.

Doja t'ju pyesja për rastin 'Ta-Doja t'ju pyesja për rastin 'Ta-Doja t'ju pyesja për rastin 'Ta-Doja t'ju pyesja për rastin 'Ta-Doja t'ju pyesja për rastin 'Ta-hiri'. Gjykoni se duhet të rikthe-hiri'. Gjykoni se duhet të rikthe-hiri'. Gjykoni se duhet të rikthe-hiri'. Gjykoni se duhet të rikthe-hiri'. Gjykoni se duhet të rikthe-het Tahiri? Ç'të vërtetë shihnihet Tahiri? Ç'të vërtetë shihnihet Tahiri? Ç'të vërtetë shihnihet Tahiri? Ç'të vërtetë shihnihet Tahiri? Ç'të vërtetë shihnitek ajo e 'vërtetë e tij'?tek ajo e 'vërtetë e tij'?tek ajo e 'vërtetë e tij'?tek ajo e 'vërtetë e tij'?tek ajo e 'vërtetë e tij'?

Të vërtetat janë situata shumëkokëfortë, dhe kanë nevojë përgjykime të forta dhe analiza tëngadalta dhe jo partizane. Për Ta-hirin nuk mendoj asgjë.

Duke iu pyetur për ministrinDuke iu pyetur për ministrinDuke iu pyetur për ministrinDuke iu pyetur për ministrinDuke iu pyetur për ministrine sae sae sae sae sapo-dorëhequrpo-dorëhequrpo-dorëhequrpo-dorëhequrpo-dorëhequr, thua se v, thua se v, thua se v, thua se v, thua se vendiendiendiendiendiështë në krizë, është një rrota-është në krizë, është një rrota-është në krizë, është një rrota-është në krizë, është një rrota-është në krizë, është një rrota-cion, i cili duhet të ndodhë?cion, i cili duhet të ndodhë?cion, i cili duhet të ndodhë?cion, i cili duhet të ndodhë?cion, i cili duhet të ndodhë?

Unë jam munduar të bëj një de-klaratë timen. Unë e dua vetën tëshkëputur nga maskarada poli-tike. Kur ti e sheh të natyrshme tëkundërshtosh qeverinë, ti etiketo-hesh si kundërshtar. U desh 30 vjet,që u vërtetua se nuk u bëra pjesë enëndheshme dhe pjesë e konspir-acioneve. Mua më kujtohet, që nëkëtë shfaqje, unë kam bërë një de-klaratë, e cila nuk u përmend kur-rë. Do të jem kundër çdo qeverie,sepse unë jam i lirë dhe liria imeka shumë rëndësi. Për mua rrota-cioni sjell ndryshim. Nuk i heq as-një presje këtij qëndrimi. Dukeqenë qeveria autoritet, kollajbëhet autoritative. Kjo Shqipëriështë e njerëzve të zakonshëm.Janë ca nga ne, të cilët duhet tëmbrojnë interesin e publikut. Unëshoh disa kolegë të mi, të cilët lu-ajnë rolin e propagandës qeveri-tare, por s'janë aspak të lumtur.

Pse janë të palumtur?Pse janë të palumtur?Pse janë të palumtur?Pse janë të palumtur?Pse janë të palumtur?Nuk e di, një pjesë bëjnë gaze-

tari të vërtetë. Disa i shoh qëpërpiqen të mbrojnë të pambrojt-shmen.

Nëse ju pyes, çfarë më thoniNëse ju pyes, çfarë më thoniNëse ju pyes, çfarë më thoniNëse ju pyes, çfarë më thoniNëse ju pyes, çfarë më thonipër Ramën?për Ramën?për Ramën?për Ramën?për Ramën?

Më duket fare normale, që

Rama të komentojë thënien egazetarëve të rëndësishëm në vend.Që të jem i ndershëm me ty. Seri-ozisht nuk kam asnjë koment, nukmendoj se ia vlen të kem pyetje përkëtë.

KKKKKu ndryshon pushteti Ramau ndryshon pushteti Ramau ndryshon pushteti Ramau ndryshon pushteti Ramau ndryshon pushteti Ramanga pushteti Berisha?nga pushteti Berisha?nga pushteti Berisha?nga pushteti Berisha?nga pushteti Berisha?

Kjo është një pyetje, e cila mëduhet të bëjë një analizë deon-tologjike. Tani nuk dua të bëj anal-istin. Ka ngjashmëri, ka dallime.Ka shumë njerëz, të cilëve iu kaardhur në majë të hundës. Ele-mentë të cilët nuk kanë ndryshuar,siç janë lufta politike, stigmatiz-imet, gjuha e përdorur. Kam njëpërshtypje. E shoh se në shoqërinëtonë njerëzit apo votuesit reagojëmë ngadalë. Vendet që janë më tëzhvilluara reagojnë më me shpe-jtësi. Pra, nuk pres pa fund sëlodhuri, që pas disa kohësh të themtani ka ardhur koha për t'i dhënëvotën atyre të tjerëve. Rrotacioniështë i mirë.

A kemi një opozitë të fortë,A kemi një opozitë të fortë,A kemi një opozitë të fortë,A kemi një opozitë të fortë,A kemi një opozitë të fortë,Basha si po e bën opozitën?Basha si po e bën opozitën?Basha si po e bën opozitën?Basha si po e bën opozitën?Basha si po e bën opozitën?

Të gjitha pyetjet që ke bërë, unëkam qenë i kujdesshëm të mos bëjnjë përcaktim politik. Kur ne dhezërat e rëndësishëm gjatë peri-udhës së PD në pushtet thoshimse si qeverisja autokratike, rreg-ulli në sjellje, agresiviteti dhembajtja me dorë të hekurt, do tësjellë asgjësimin e PD, por kjoatëherë sillte të qeshura.

Çfarë këshillash ke marrë ngaÇfarë këshillash ke marrë ngaÇfarë këshillash ke marrë ngaÇfarë këshillash ke marrë ngaÇfarë këshillash ke marrë ngabashkëshortja juaj?bashkëshortja juaj?bashkëshortja juaj?bashkëshortja juaj?bashkëshortja juaj?

Ajo nuk ndihet mirë që kur i kadalë emri në publik. Ne jemi në njëprofesion. Por ne mundohemi tëlexojmë në fusha të ndryshme.Nuk është se marr sugjerimevetëm nga bashkëshortja, por qënë fillime më ka qëlluar të punoj

me figurat më të rëndësishme.Me familjen sa i lidhur ështëMe familjen sa i lidhur ështëMe familjen sa i lidhur ështëMe familjen sa i lidhur ështëMe familjen sa i lidhur është

Adi?Adi?Adi?Adi?Adi?Kjo është një pyetje retorike.

Komunikimi i ndjeshëm, ata janënë një fazë, të cilët kanë formuarkarakterin e tyre. Me thënë tëdrejtën gruan nuk do ta kem nëemision, por as edhe fëmijët. Themse do të kemi të ftuar personazheme interes për publikun, të cilët dotë shoqërohen me sqimën për-katëse. Nuk dua të bëhem kryemi-nistër. Unë dua të komunikoj mepublikun. Unë këtë herë në këtëprogram do të kërkoj hapur që tëkemi një dialog transparent. Përmua do të jetë kështu dhe kështudo ta bëjmë. Ne kemi menduar tëbëjmë një program, i cili nukkërkon të tregojë muskujt, porkomunikimin e publikut meshqetësimet që ka.

Lider të fortë dhe institucioneLider të fortë dhe institucioneLider të fortë dhe institucioneLider të fortë dhe institucioneLider të fortë dhe institucionetë forta a ka?të forta a ka?të forta a ka?të forta a ka?të forta a ka?

Pyetja është retorike.Përgjigjen e ka brenda. Përgjigjaështë; po. (Qesh)

Flasim për ligjin antishpifjePersoni që është i dëmtuar bën

një padi dhe ajo zgjidhet. Nuk kanevojë që të bësh një zhurmë tëmadhe për të treguar se çfarë pobëj unë. S'jam dakord për këtëzhurmën për shpifjen. ngjarjaështë e parëndësishme. Ështëthellësisht e shoqërueshme përdrama të tjera. Ka shumë prob-leme të tjera Shqipëria që të mer-resh që të harxhosh kohë.

Kryeministri ka hapur edheKryeministri ka hapur edheKryeministri ka hapur edheKryeministri ka hapur edheKryeministri ka hapur edhefondin për këtë ligj…fondin për këtë ligj…fondin për këtë ligj…fondin për këtë ligj…fondin për këtë ligj…

Kjo është futja kot. I dheshumë minuta kësaj ngjarje.

Po vet kryeministri Rama aPo vet kryeministri Rama aPo vet kryeministri Rama aPo vet kryeministri Rama aPo vet kryeministri Rama ashpifshpifshpifshpifshpif ?????

Të të them të vertetën? S'marr

mundim që t'i përgjigjem kësaj py-etje.

A luftohet me liri shprehjeshA luftohet me liri shprehjeshA luftohet me liri shprehjeshA luftohet me liri shprehjeshA luftohet me liri shprehjeshshpifja?shpifja?shpifja?shpifja?shpifja?

Ne sot flasim për 'Fake news'.Ai nuk erdhi në përballjen e mad-he Clinton-Trump. Ka qenë njëproblem i vazhdueshëm. sot nuktingëlloi më njeri i show. Kolegëte mi bëjnë show dhe nuk është ibukur. Marrëdhënia me mediatështë komplekse. Pse do të duhettë arrinim në mendime përgjithë-suese?!.

Të bëjnë përshtypje disa ter-Të bëjnë përshtypje disa ter-Të bëjnë përshtypje disa ter-Të bëjnë përshtypje disa ter-Të bëjnë përshtypje disa ter-ma; 'kazani'. Ndërkohë Meta thama; 'kazani'. Ndërkohë Meta thama; 'kazani'. Ndërkohë Meta thama; 'kazani'. Ndërkohë Meta thama; 'kazani'. Ndërkohë Meta thadje 'delinkuent'...dje 'delinkuent'...dje 'delinkuent'...dje 'delinkuent'...dje 'delinkuent'...

Ky është një vend mesdhetarku njerëzit kanë gjuhë mengjyrime të ethshme dhe me nu-anca. I takon kulturës së gjithse-cilit, kë kanë pasur gjysh, baba,apo dhe nëna, apo dhe mësuesit.E kam shumë të lehtë të të bëjshow-n e një klouni. E kamshumë të kollajshme, por s'më le-johet ta bëj. Unë duhet të jem ikujdesshëm. Çdo rast tjetër që navjen përballë, s'do duhet të na gje-je të papërgatitur. Nuk është kjonormalja. Jemi në një kohë në Sh-qipëri që anormalja është kthyernormale. Jemi në një vend mepolitikë anormale, me zgjedhjeanormale.

Berisha prodhon politikë saBerisha prodhon politikë saBerisha prodhon politikë saBerisha prodhon politikë saBerisha prodhon politikë sanjë parti më vete. Si e shihnjë parti më vete. Si e shihnjë parti më vete. Si e shihnjë parti më vete. Si e shihnjë parti më vete. Si e shihnnnnniiiiikomunikimin e tij?komunikimin e tij?komunikimin e tij?komunikimin e tij?komunikimin e tij?

Më kujtohet njëherë që e kamtakuar rastësisht. Pasi kammbajtur qëndrime kritike ndajPD. Siç kam mbajtur dhe mbajgjithmonë. I kam thënë: 'Zoti Ber-isha s'kam qenë dakord me poli-tikën tuaj'. Kurse ai më tha: 'ZotiKrasta ju ka pas hije qëndrimijuaj'. Ka një dallim të madh metë, ai është një dashurues i lexim-it, është një njeri i kulturuar.S'më lejon që të bëjë komente përtë. Se gjej pyetjen tëpërgjegjshme.

Adi Krasta është në 'News24'.Adi Krasta është në 'News24'.Adi Krasta është në 'News24'.Adi Krasta është në 'News24'.Adi Krasta është në 'News24'.Përveç emrit televiziv Krasta,Përveç emrit televiziv Krasta,Përveç emrit televiziv Krasta,Përveç emrit televiziv Krasta,Përveç emrit televiziv Krasta,çfarë sjell ky program?çfarë sjell ky program?çfarë sjell ky program?çfarë sjell ky program?çfarë sjell ky program?

Konkurrimi ka kaluar nëtelevizionet e niveleve të infor-macionit, siç është edhe News24.Që të jem i ndershëm me ty, nënjë bisedë që kemi bërë me Hysen-belliun për të filluar punë më tha:"Eja në News24 që të flasësh përçfarë të duash dhe kur të duash.S'do kesh kurrë një shqetësim".Për mua është fondametale të flaspa filtra. Nuk mendoj se jam aq irëndësishëm. Shqipëria, po tregonse duhet të bësh shumë që të re-agojnë në ndonjë formë. Nëse kandonjë lëkurë hollë, që tendosennga një shaka televizive, tregonse është problem i tyre. Dua që tëpranosh një kërkesë timen që nëemision të jeni aty të analizojmëçfarë ka ndodhur gjatë javës. Nëemision s'ka gjë spektakolare, porajo që ndodh. E kam menduar qëkëtij publiku në këtë kaos, që janënjësoj, t'i propozojmë diçka tjetër.Që do të jetë në prime time çdo tëhënë. Do ketë informacion, biseda,pyetje. Asgjë si pikë kthesë në his-torinë televizive. Unë jam antikon-formist që në lindje.

E diel 4 Nëntor 201822 - OPINION

Një ditë paksa me tensione mi-dis jush dhe personave që janëpjesë e shoqërisë suaj, pasi nukdo të gjeni mirëkuptim për gjëratqë doni të bëni. Në të tilla situataduhet të tregoheni tolerantë.

DEMI

Sot do të arr ini në një konk-luz ion në l idh je me çësht je tfamiljare apo me mënyrën sesi do të arrini të bëni edhe njëlëvizje të fortë në çësht je tëkarr ierës.

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

V I R G J E R E S H A

GAFORJA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Sot do të jeni të papërmbajtur nëlidhje me mënyrën se si do vepro-ni apo do t’i thoni gjërat. Ka mundë-si të mos jeni aspak diplomatë dhekjo do t’ju krijojë disi më shumëprobleme.

Ditën e sotme do ndjeni se ndry-shimet që bëhen rreth jush nukjanë aspak të këndshme, por tëdetyruara nga persona që ju imendoni si kundërshtarë apo ngapresioni që mund t’ju bëhet përtë bërë ndryshime.

Ditë e mirë për të dashuruarit.Do jeni më të lidhur se kurrë mepartnerin. Sa u përket parave, tëgjitha mundësitë janë të mira,por duhet të dini si t’i kapni këtomundësi.

Dita e sotme në përgjithësi do jetëshumë e fortë në lidhje me anënekonomike. Në fakt, duke parë sedo ju duhen më shumë para,atëherë do detyroheni të gjeni edhemënyra të tjera për t’i fituar.

Ditën e sotme ka disa çështje që junuk i keni zgjidhur apo logjikuar siçduhet si në lidhje me qëllimet tuaja,ashtu edhe në lidhje me jetën tuajpersonale. Sa u përket parave, bënikujdes me shpenzimet!

Di ta e sotme në p lan in e kar r i -erës dhe të famil jes do mbart ten-sion apo acar im. Ka mundësi qët ’ ju duhet të jeni më afër fami l -jes. Në planin f inanciar, jo gj i thç-ka është në rrugën e duhur.

Sot do të keni shumë shpenzime,të ci lat me sa duket nuk i prisnitdhe do t ’ ju duhet të f i l loni të bëniplane për të f i tuar më shumë. Dotë keni ide të reja dhe kjo do t ’ jungrejë moral in.

Po mendoni që të bëni disa ndry-sh ime në je tën sen t imen ta le .Kujdesuni që gjithçka të bëhet mekujdes në çdo detaj. Dikush mundtë përpiqet të përfitojë në kurrizintuaj.

Ditën e sotme një konflikt aponjë incident i vogël mund t’ jus je l lë paso ja . Përp iqun i tëshmangni përp las je t me n jëko leg, i c i l i ka më shumëmbështetje sesa ju.

Prezenca e Hënës sot në shen-jën tuaj ndoshta do t’ju bëjë qëtë jeni më të ndjeshëm ndajkërkesave të të tjerëve. Kjo dotë bëjë që disa zakone në jetëntuaj të ndryshojnë.

Nga Deutsche Welle

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

ARGUMENTET PËRTËRHEQJEN

... të mos kandiduar më në dhje-tor si kryetare e kristjan-demokratëve gjermanë. Ajo u dhatë drejtë të pakënaqurve me fig-urën që bën qeveria federale: e qua-jti të papranueshme pamjen qëpërcjell qeveria në popull. Kjo nënjë kohë kur rezultatet e punësnuk mungojnë.

Kam ndjesinë se është koha përtë hapur një kapitull të ri, u thaajo të pranishmëve në konfer-encën e shtypit, të parën të mbaj-tur pas zgjedhjeve në Hessen. Poli-tika nuk mund të vazhdojë njësoj,pas rezultateve të dobëta të par-tive qeveritare në Bavari dhe Hes-sen. Prandaj Merkeli hap rrugën.Ajo thotë shprehimisht se CDU-jamund të përgatitet në dhjetor përkohën pas saj, me drejtues të rinjdhe program të ri.

Kancelare ajo dëshiron të qën-drojë deri në fund të mandatit, nëvitin 2021. Por thotë se nuk e ka"harruar që nuk ka lindur kan-celare". Një veprim pa precedent kyhap i Angela Merkelit, edhe në his-torinë e Gjermanisë. Ajo thotë seështë e ndërgjegjshme për këtë, porai sjell më shumë shanse se rreziqe.

CDU-ja do të hapë një fletë të re:18 vjet pasi politikania me origjinënga lindja e Gjermanisë moridrejtimin e partisë së HelmutKohlit, që i kishte drejtuar konser-vatorët 25 vjet me radhë.PO KANCELARE, A DO TËQËNDROJË MERKELI?

Në konferencën e shtypit Ange-la Merkeli tha se ndarja e postit tëkryetarit të partisë nga ai i kan-celarit është e mundur, edhe përCDU-në. Sepse është e përkohshme.Ajo nuk do të rikandidojë më sikancelare, as si deputete pas këtijmandati. Merkeli ndërpret mendërgjegje një traditë të CDU-së, kupostet e kancelarit dhe të kryetar-it të partisë i ka ushtruar një per-son. Por me këtë, ajo nuk i lë ng-jarjet ta vënë përpara.

Erozioni i besimit për CDU-nënë popull u kishte dhënë më parëforcë kritikëve të politikës së saj:Volker Kauder, i besuar i Kan-celares dhe prej 13 vjetësh në kryetë Grupit Parlamentar CDU/CSU,papritur nuk u rizgjodh në post.Spekulimet se kjo mund t'i ndodhteedhe Merkelit në kongresin e par-tisë mbeten spekulime, aq më tepërkur te CDU-ja posti i kryetarit ësh-të i lidhur me atë të kancelarit.

Për sa i përket pozicionit nësistemin politik, një kancelar nëGjermani ka pozitë të fortë. Kush-tetuta gjermane përcakton që kan-celarin nuk mund ta largojnë dotkundërshtarët, nëse parlamentinuk mbledh dot një shumicë përnjë kancelare të re. Dhe kjo dukete pamundur për momentin. Presi-

denti i Bundestagut, WolfgangSchäuble, i tha DW se CDU-ja ësh-të e vendosur të mos e lërë tanikancelaren të duket e dobët, lameduck, si i thonë amerikanët.KANDIDATËT PËR POSTIN EKRYETARIT TË CDU-SË

Për Gjermaninë ka nisur peri-udha, kur shikohet për kohën paskancelares, siç e dëshiron edhe ajo.Në këtë kuadër, me shpejtësi pasdeklaratës së Merkelit, paraqitënkandidaturën për kryetarë partietre kandidatë: Annegret KrampKarrenbauer, sekretare e përgjiths-hme e CDU-së, e preferuara e Kan-celares. Ministri i shëndetësisë,Jens Spahn, i njohur më parë sikritik i Kancelares. Ai është për-plasur me të për temën e mi-grantëve dhe ka kundërshtuar mëparë nënshtetësinë e dyfishtë. DheFriedrich Merz, ish-kryetar igrupit parlamentar të CDU/CSU -por prej dhjetë vjetësh sipërmar-rës ekonomik. Ai u largua pasikundërshtoi zhvendosjen e CDU-së drejt qendrës, nga Merkeli.FAKTORË ME NDIKIM PËRKANCELAREN

Në tri vitet e ardhshme mundtë dalin shumë faktorë. Më të afër-mit në kohë: Në 2019-ën, veçzgjedhjeve evropiane, janë zgjedh-jet rajonale. Në katër lande të Gjer-manisë: në Bremen, në Branden-burg, në Saksoni dhe në Tyringi.Në këto lande lindore, vjet hyri nëparlamente partia populiste AfD,me refuzimin e qartë të mi-grantëve. Po u forcua më AfD-ja,përgjegjësia do të kërkohet sërishnë qeverinë federale.

Faktor tjetër janë social-demokratët në qeveri. Ata nukduan të dalin nga qeveria, sepseSPD ka rënë shumë në elektorat.Dhe do ta shfrytëzonin shansinrivalët. Të Gjelbrit gjithsesi poforcohen, edhe në kurriz të SPD.Por po u detyruan social-demokratët të dalin nga qeveria,nga presioni i bazës, pritenzgjedhje të reja. Dhe Merkeli dek-

laroi se në një rast të tillë nuk kan-didon më.

Një faktor i tretë është edhe sekush do të zgjidhet kryetar i CDU-së në dhjetor. Me zonjën Kramp-Karrenbauer kancelarja kuptohetshumë mirë. Në postin që ka atë esolli vetë Merkeli, pas suksesit tëbujshëm të AKK (siç i thonë nëparti) si kryeministre e Landit tëZarës.

Më pak do të kuptohej me min-istrin e Shëndetësisë, Jens Spahn.Spahn konsiderohet talent politik.Pas hyrjes në qeveri, nuk u dëg-juan më kritika publike të tij ndajMerkelit. Vëzhgues të ndryshëmthonë megjithatë se atij i duhetende kohë për të fituar aftësi përpostin e kryetarit të CDU-së.

I vështirë shihet një bash-këpunim me Friedrih Merz-in. Paslargimit nga drejtimi i grupit par-lamentar, Merz-i bëri karrierë tësuksesshme në ekonomi, në bor-din e koncerneve të mëdha. Pozi-cionimi i tij ideologjik do takthente CDU-në në fillimet e saj:më pranë krahut liberal dhe kon-servator ekonomik. Vëzhguesitthonë se synimi i tij është posti ikancelarit. Por ai do të ishte i pa-pranueshëm për SPD-në dhe do tëpasonin zgjedhje të reja.KLIMA POLITIKE DHENDAJ KANCELARES

Ka vazhduar rënia e mbësh-tetjes për partitë e mesit, të qen-drës. Nga 53,4 përqind që kishinato në zgjedhjet vjet, tani disku-tohet nëse CDU/CSU dhe SPD ekanë apo jo shumicën për qever-isje. Por ekstremizmi, mbështetjapër partitë e skajit të majtë dhe tëdjathtë është te 20 përqindshi.Ende nën kontroll.

Tërheqja e pjesshme e Merkelitpritet të ketë edhe psikologjikishtefekt pozitiv. Tek ata që e bëjnëkancelaren përgjegjëse për çdopakënaqësi në jetën e tyre. Nëradhë të parë te ata që bezdisennga migrantët, për praninë e tëcilëve në Gjermani akuzojnë

hapjen e dyerve nga Kancelarja.Dhe që ndiheshin të provokuaredhe vetëm nga shprehja e Merkelit"Do t'ia dalim mbanë".

Në radhët e politikës gjermane,në pjesën dërrmuese tërheqja eardhshme e Kancelares nga posti ikryetares së partisë u vlerësua sihap dinjitoz. U shpreh më tejkeqardhje, edhe nga njerëz të me-dieve. Së shpejti, me tërheqjen eMerkelit mund të marrë fund edhemënyra si i trajton ajo gazetarët:me modesti, me respekt dhe epërqendruar në fakte. Vlera të rral-la sot, kujtoi një gazetare.EUROPA DHE BALLKANIPAS VENDIMIT TËMERKELIT

Gjermania hyn tani në një peri-udhë tranzicioni politik.Mundësitë janë që për sa i përketEvropës, roli stabilizues dhe ven-dimtar i Gjermanisë të vazhdojënjësoj. Kjo ka rëndësi, pasi pa mi-ratimin e Gjermanisë ose an-gazhimin e plotë të saj në procese,pak gjëra lëvizin në Europë. Mer-keli do të qëndrojë në postin ekzek-utiv, vendimmarrës të kancelares.

Por tërheqja nga drejtimi i CDU-së i shtyn analistët të nisin që tanibilancet. Të kujtojnë p.sh. sa i fortëdhe stabilizues ka qenë ndikimi iAngela Merkelit për Evropën: nëkrizën financiare; në kohën e dobë-sisë së Francës, kur Britania e Mad-he kishte (dhe ka) probleme, kursituata në Itali është e paqartë etj.

Angela Merkeli e ka mbështeturpersonalisht zgjerimin e Bashkim-it Evropian me anëtarë të rinj, nëkëtë kuadër dhe me shtetet e Ball-kanit Perëndimor. Me iniciativën esaj nisi Procesi i Berlinit, dhe pastij Berlin Plus, seria e programevedhe iniciativave për investimeekonomike, që afrojnë Ballkaninme BE. E paqartë nëse dikushtjetër do të tregojë të njëjtinpërkushtim personal. Gjithsesi,Europa funksionon edhe në bazëtë proceseve të nisura. Gjermaniado të jetë njësoj pjesë e tyre.

Angela Merkeli hapi rrugënpër epokën pas saj

Opinioni i Ditës

E diel 4 Nëntor 2018 - 23ZBAVITJE

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

- Njerëzit e menqur mësojnënga gabimet e huaja,budallenjtë nga të vetat

- Koha është pasuria e vetme,për të cilën mund të tregohemikoprracë pa u turpëruar

- Njeriu i uritur, nuk është njeri ilirë

- Njeriu të mos ketë frikë ngaligji, të ketë turp nga bota, tëketë frikë nga ndërgjegjeja e tij

- Kush nuk merret vesh mevëllanë, s'merret vesh fare mebashkëqytetarët e tij

- Të gabosh dhe kërkosh faljeështë njerëzore, të faleshështë hyjnore e të mosheqësh dorë nga gabimi është

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

PËRG

JIGJ

ET E

FJA

LËKR

YQEV

E TË

NUM

RIT

TË K

ALUA

R

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1. Jagger i Rolling Stones.4. Zanore për kuaj.6. Janë dhelpra.11. Inicialet e Lendl ish tenist.12. Kufizojnë rastet.14. Mbyllen me epilog.16. Eshtë simbol ngadalësie, por jo breshkë.18. Gjysmë njeriu.20. Janë fruta ekzotikë.21. Një minierë e vjetër.23. Ata tanë ishin ilirë.24. Masat pa kufij.25. Një gëzim i madh.26. Agjenci Ndërmjetëse Përmet27. Eshtë godinë në miniaturë29. Film i Ridley Scott31. Duken të gjata në pritje.32. Njëzetmijë... në det në një libër të Jules Verne.

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

HORIZONTAL1. Dillon aktor.5. Një listë që zgjidhet nga regjisori9. Sigla e tritolit.12. Kapiteni që ndiqte balenën Moby Dick.14. Eshtë spektator i yni.16. Fillojnë lejen17. Një sinjal akustik.19. Një parashtesë për... përtej.20. Eshtë partia e Sali Berishës.23. Kanë organizatën Hamas.24. Gëlojnë nga murgjit.25. Në teori kur mungon ti.27. Inicialet e Gide.28. Inicialet e Asimov.29. Nisen pa ne.31. Kreshniku i volejbollit.36. Kufijtë e tokës.37. Mund të jenë autonome të tilla.38. Britma e Arkimedit.

TTTTThëniehëniehëniehëniehënietë mençuratë mençuratë mençuratë mençuratë mençura

34. Eshtë kreu i bandës.36. Ndahen nga ortakët.38. Eshtë numri një.41. Janë trupa qiellorë të tillë.44. Kanë dhoma për t'u zënë.46. Tri çupa në poker.47. As unë, as ai.48. Janë vitet.49. Pak amatoriale.

VERTIKAL

1. Një legjendë.2. Përfundojnë një stil.3. Nuk e ulin kokën.5. Këndohen në opera.6. Janë tek në Somali7. Eshtë lloj papagalli.8. Mbyllin komentin.

9. Eshtë e parë për prodhim.10. Kush ka do të pijë.13. Janë binarë.15. Rolet pa ret.16. Vihen për të mbyllur të tilla.17. Janë tek në mantel.19. Salgari që krijoi Sandokan.20. Një stinë e ngrohtë.22. Janë pamje nga puna.26. Një fjalë goxha.27. Ato Ëilliams janë teniste28. Ishin të parët tanë.29. Janë edhe ato polare.30. Fillojnë nazet.33. Inicialet e Triolet.36. Një bëhet me pozë.37. Mbyllin punimet.39. Ndodh në kufij.40. Perignon i champagne-s.42. Eshtë iks ajo e sulmit.43. Enti europian i hapësirës.45. Fillojnë lehtë.

41. Fillojnë vetëm.42. Bota jashtë ëndrrës.44. Mund të jenë ushtarake.46. Italia në Internet.47. Gjysmë atomik.49. Janë prova inteligjence50. Një libër hartash.51. Clapton i muzikës.

VERTIKAL

1. I famshëm ai i Trojës.2. Një... bombë tenistike.3. Fillojnë themelet.4. Mund të jetë klasifikimi.6. Një letër... kampioni.7. Eshtë pozicioni për gjumë.8. Janë diktatorët despotikë.9. Një kryeqytet afrikan.10. Qe mesfushor i famshëm i Ajax.11. Ekstreme në tenis.

13. Eshtë e dendur në xhungël.15. Eshtë brinjë në skuadër.18. Eshtë pako që dërgohet.20. Brown i Kodi i Da Vinci-t.21. Bëjnë taktika me taka.22. Vetot pa kufij.23. Persekutonin romakët.24. Eshtë gri ajo e trurit.26. Një mund të jetë spiunzhi.30. Janë vendet për nisje.32. Me to bëjnë torta.33. Janë katër në kitarë bas.34. Institucione Urbane Rajonale.35. Priten me lotë në sy.39. Një rreth pa ekstreme.40. Gjysmë kasate.41. Eshtë cilësia.43. Ente Tregtare Lokale.45. Një pjesë e territorit.48. Në hyrje të oazit.

djallëzoreforca, por ai që bazohet në drejtësinë, është imbështetur në një godinë të fortë që nuk shembet kurrë

- Fjalët dhe punët e njerëzve të mëdhenj nuk janë sipasvendit e kohës së tyre, ata mund t'i përshtaten çdo kohedhe çdo vendi

- Njeriu nuk është i përjetshëm, le tëpërpiqet të jetë e pavdekshme ajo që do tëthotë dhe ajo që do të bëjë

_ Ai që i përgjigjet me ligësi mirësisë sate,bëhet mjet për të bërë të njohur mirësinëtënde dhe ligësinë e vet

H E S A P E T A T P A B C

E M I R A T E H A R A B E T

L I K E R B E T O N E T E

E L E S A D A R I V A L E T

N H R B U R I M E T E J A

A M A R O K E N E T O D A T

F U L L A N I L E M E T A

P I L A O A T O M I K E T

A N S T E R E O I T O L T

P A R A Q S D D M A R I A

A N A N I A T P R E S I O N

S A R D O U D E T I A T A

P A R A G R A F I I V A N

I R O N I A A R O S E R A

R A B A T B A N I A R A

A M E K T A N V R I M A

T I R T E L E M A K U D L

I S P O L E M I K A K E L

V A K A N A R I N A T E N A

A L E V A T I K A N I R E N

J O E T I N E R T E M A N

R I M A I R A M D E T I S A

A R I A N A A A R E U N I K

T A L E N T M A U R I C E

C R A L K I M I S T I

C O S T N E R P A V

I L R M I I K L A

R K O P E R N I K U N

K O O P E R A T I V A T

K L I N I K E L F

T R O K E I R O N I K E

R S A L T E V I T A

I T A L I A S E E V A

U L E M A R T A C

M A E J E A N L I J A

F U T U R I S T E T A R

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15

16 17 18 19

20 21 22

23

24 25 26

27 28 29 30

31 32 33 34 35 36

37 38 39 40 41

42 43 44 45

46 47 48 49

50 51

1 2 3 4 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15

16 17 18 19

20 21 22

23 24

25 26

27 28 29 30

31 32 33 34 35

36 37

38 39 40 41 42 43

44 45 46

47 48 49

12S 4 A 15F 8 O 14 4 14 7 4 15

4 11 4 1 8 12 2 3 14 5 10

10 8 1 4 1 2 8 10 6 4 7 5

4 7 1 7 5 8 9 4 2 10 4

15 3 1 6 2 10 5 2 6 12

7 1 11 13 5 1 5 3 17 15 1

17 3 10 13 3 2 4 4 10 4 10 6 3

4 2 4 7 11 6 10 4 2 4

12 1 5 16 4 10 5 4 4 8 16

14 4 7 4 8 14 5 17 3 10 10

4 11 4 7 6 2 6 1 5 7 5 4

2 4 2 5 4 1 2 8 10 6 2

E diel 4 Nëntor 201824 - REKLAME