Akademik Beqir MetaProf.Dr. Muharrem Dezhgiu

Xhevair L1eshi

HISTORIAE POPULLIT SHQIPTAR

,PER GJIMNAZIN

DREJTIMI SHOQEROR DHE I PERGJITHSHEM

SHTEPIA BOTUESE

UEGEN

tENDAKREU IILiRET1.1 Arkeologjia dhe parahistoria shqiptare 71.2 Mbreterite ne lIirine e Jugut... 101.3 Shteti i Epirit.. 151.4 Mbreteria Dardane 171.5 Kultura IIire 201.6 Shteti llir si fuqi mesdhetare.

Lufterat kunder romes 231.7 lIiria ne periudhen e zgjerimit dhe te renies se perandorise

romake dhe rendit skllavropronar 261.8 Kultura llire ne shekujt 11I-V11 28

KREU IISHQIPERIA NEN PERANDORINEBIZANTINE (395 - SHEK. XIV)2.1 Shqiperia nen sund imin e Bizantit 312.2 Kultura shqiptare ne shek. VIII-XI 342.3 Shqiptaret pasardhes te ilireve 362.4 Pushtimet e huaja gjate shek. IX-XII 382.5 Shqiperia ne shekullin XII. Lindja dhe zhvillimi i

marredhenieve feudale 412.6 Qytetet shqiptare dhe kultura ne shek. XII 452.7 Principata e Arberit dhe Despotati i Epirit.. .472.8 Pushtimet e huaja dhe qendresa e shqiptareve .492.9 Principatat shqiptare te shek. XlV 512.10 Kultura dhe arti ne shek.XIII-XV 54

KREU 111SHQIPERIA NE PERANDORINE OSMANE DHEREZISTENCA SHQIPTARE (SHEK. XIV·XVIII)

3.1 Pushtimi i Shqiperise nga turqit dhe qendresa eshq ipta reve 58

3.2 Fillimi i luftes dhe fitoret e para te Skenderbeut.Lidhja Shqiptare e Lezhes 62

3.3 Fitoret e Lidhjes Shqiptare te Lezhes 653.4 Formimi i shtetit te pavarur shqiptar nen udheheqjen

E skenderbeut 683.5 Betejat kryesore ne vitet 50-60 te shekullit XV 723.6 Vazhdimi i luftes pas vdekjes se Skenderbeut.. 773.7 Rendesia e epokes se Gjergj Kastriotit Skenderbeut 79

KREU IVVENDOSJA E PLOTE E SUNDIMIT OSMANNE TOKAT SHQIPTARE (SHEK. XVI·XVIII)4.1 Vec<orite e zbatimit te regjimit feudal·ushtarak 824.2 Lufta c<lirimtare kunder sundimit osman 84

KREU VPASHALLAREQET E MEDHA SHQIPTARE5.1 Pashalleqet ne shqiperine e veriut (1757 - 1831) 885.2 Formimi i pashalleqeve ne shqiperine e jugut.. 92

KREU VIKUlJURADHEFE'T'ENE SHQIPERI(SHEKJM- XVII)6.1 Kultura shqiptare 956.2 Fete ne Shqiperi 97

KREU VIIRILINDJA KOMBETARE SHQIPTARE7.1 Kryengritjet kunder osmane dhe filIimet e

Rilindjes Kombetare 100

7.2 Tiparet e reja ne jeten ekonomike dheshoqerore te vendit.. 104

7.3 Levizjet ideore. arsimore e kulturore gjateetapes se pare te rilindjes kombetare 106

KREU VIIIL1DHJASHQIPTARE E PRIZRENIT (1878· 1881)8.1 Kriza lindore dhe shqiptaret. 1108.2 Themelimi i lidhjes se Prizrenit.. 113

8.3 Lidhja shqiptare per ruajtjen e teresisese tokave shqiptare 116

8.4 Qeveria e perkohshme e lidhjes se Prizrenit... 119

KREU IXLEVIZJA KOMBETARE SHQIPTARENE VITET 1882 . 19089.1 Arsimi dhe kultura 123

9.2 Levizja kombetare 1882 - 1908.Lidhja e Pejes 126

KREU XDREJT PAVARESISE SE SHQIPERISE(1908·1912)10.1 Shqiptaret dhe turqit e rinj (1908-1909) 129

10.2 Levizjet kryengritese ne vitet 1909 - 1910 13110.3 Kryengritja e malesise se madhe e vitit 1911... ..13310.4 Kryengritja e pergjithshme e vitit 1912 13510.5 Shpallja e pavaresise se Shqiperise 138Perseritje 143

KREU XIPOPULLI SHQIPTAR NE VITET 1912·191411.1 Shteti i pavarur shqiptar dhe qeveria e Vlores 144

11.2 Copetimi i trojeve shqiptare. Njohja e pavaresisese Shqiperise 147

11.3 Situata ne trojet shqiptare dheardhja e Princ Vid-it... 153

11.4 Gjendja politiko-shoqerore ne Shqiperinen regjimin e Vidit.. 159

HIS IORIA E POPULLIT SHQIPTAR •••

KR EU XIISHTETI SHQIPTAR DHE TROJET SHQIPTAREJASHTE TIJ NE VITET 1914·192012.1 ShqiptariH gjate Luftes se Pare Boterore.

Shteti i pavarur shqiptar ne vitet 1914·1920 16312.2 Levizja kombetare shqiptare (1914-1918) 16612.3 Kongresi i Durresit dhe «eshtja shqiptare ne

Konferencen e Paqes ne Paris 16812.4 Kongresi Kombetar i Lushnjes (1920) 171

KR EU XIIISHQIPTARET NE VITET 1920-192413.1 Shteti shqiptar per «lirimin e viseve te pushtuara 17513.2 Lufta per «Iirim e bashkim kombetar 17913.3 Shqiperia ne vitet 1920-1923 18413.4 Kryengritja e Qershorit 1924 186

KREU XIVPOPULLI SHQIPTAR NE VITET 1925·193914.1 Republika shqiptare ne vitet 1925-1928 19114.2 Marreclheniet nderkomberare te republikes shqiptare 19414.3 Mbreteria Shqiptare NE VITET 1928 - 1939 19714.4 Ekonomia shqiptare ne vitet 1928-1939 20414.5 Politika e jashtme e shtetit Shqiptar

ne vitet 1928-1939 20714.6 Levizjet politike dhe shoqerore ne vitet 1928-1936 21314.7 Jeta kulturore ne vitet 1928-1939 21714.8 Gjendja ne trevat shqiptare ne vitet 1925-1941.. 222

KREU XVSHQIPTARET NEN PUSHTIMIN FASHISTITALIAN (1939·1943)15.1 Agresioni i Italise fashiste dhe organizimi i popullit

shqiptar ne lufte 22615.2 Pushtimi fashist i viseve shqiptare ne jugosllavi dhe

qendresa antifashiste ne vitet 1941-1943 231

KREU XVISHQIPTARET NEN PUSHTIMIN GJERMAN(SHTATOR 1943-NENTOR 1944)16.1 Pusht imi gjerman i Shqiperise 23616.2 Lufta per «Iirimin e plote te Shqiperise dhe

marredheniet me aleatet.. 24116.3 <;:Iirimi i Shqiperise 24516.4 Kosova. <;:ameria dhe viset e tjera shqiptare

ne fund te Luftes se Dyte Boterore 249

KREU XVIIPOPULLI SHQIPTAR NE VITET PASLUFTES SE DYTE BOTERORE17.1 Vendosja e regjimit komunist ne vitet 1944-1948.

Rimekembja e vendit dhe reform atsocial-ekonomike 254

17.2 rezistenca kunderkomuniste ne shqiperi 25817.3pozita e shqiperise ne arenen nderkombetare 260

KREU XVIII

SISTEMI SOCIALIST NE SHQIPERI(1949-1960)

18.1 Lufta e klasave dhe denimet politike. Thellimi ireformave

socialiste ne ekonomi. arsim e kulture 267

18.2 Shqiperia ne marredheniet nderkombetare

(1949-1961 ) 271

KR EU XIX

SHQIPERIA NE VITET 1961·198019.1 Politika e jashtme e qeverise shqiptare

ne vitet 1961 - 1980 275

19.2 Ekonomia. arsimi dhe kultura ne vitet 1961-1980 279

19.3Ashpersimi i luftes se klasave ne vitet 1970 182

KR EU xxSHQIPTARET JASHTE KUFIJVE

SHTETERORE (1945·1980)

20.1 Shqiptaret jashte kufijve shteterore

ne vitet 1945-1948 287

20.2 Kosova dhe viset e tjera shqiptare ne jugosllavi

ne vitet 1949-1970 289

20.3 Forcimi i autonomise se Kosoves ne vitet

1970-1980 292

20.4 Diaspora shqiptare pas Luftes se Dyte Boterore 295

KR EU XXI

SHQIPERIA DHE VISET E T JERA

SHQIPTARE NE VITET

21.1 Kriza ekonomike. politike dhe sociale ne Shqiperi

ne vitet 1981-1990 301

21.2 Levizja kunderkomuniste dhe shpallja e pluralizmit

politik ne shqiperi 306

21.3 Rrenimi i autonomise se Kosoves dhe kufizimi i te

drejtave te shqiptareve ne Maqedoni. Mali i Zi

dhe ne Serbi 311

21.4 Levizja kombetare dhe demokratike ne Kosove

ne vitet 1980-1991 314

KREU XXII

POPULLI SHQIPTAR NE PERIUDHENPAS KOMUNISTE (1991-2010)22.1 Ndryshimet demokratike ne Shqiperi

ne vitet 1991-2010 318

22.2 Shqiperia ne rrugen e Integrimit Euroatlantik. 323

22.3 Pranimi i Shqiperise ne NATO 326

22.4 Kosova dhe viset e tjera shqiptare ne Serbi.

Mal te Zi dhe Maqedoni pas viteve 1990 deri

ne ditet tona 329••• IIISTORIA E POPULLII SIH)IP I!lR