Duurzaamheidsverslagen
description
Transcript of Duurzaamheidsverslagen
1
Duurzaamheidsverslagen
Een gids voor vakbondenArbeid en Milieu
8 december 2008
2
Milton Friedman: belangrijkste maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven bestaat erin zoveel mogelijk winst te maken
MVO is trendy, maar niet nieuw MVO in de 19e eeuw: paternalisme Na WO II: economische groei, gestage
stijging van de koopkracht en sociale zekerheid bleken betere instrumenten voor sociale vooruitgang dan individueel “sociaal ondernemerschap”
3
Vanaf 1973 gaat het mis: verscherping van de concurrentie, stijgende prijzen van energie en grondstoffen, overcapaciteit, stijgende lonen: dalende winsten
Vanaf einde jaren zeventig: koopkracht wordt aan banden gelegd, liberaliseren en privatiseren is aan de orde van de dag, hinderpalen voor kapitaalverkeer worden stelselmatig uit de weg geruimd.
Globalisering = onderdeel antwoord op die crisissituatie
4
Globalisering (economisch): Nationale kaders zijn dwangbuis voor ondernemingen Toename internationale handels- en
investeringsstromen Internationalisering productieprocessen Deregulering Groeiende rol van de financiële markten
Samengevat: tot stand komen van een wereldmarkt voor een
toenmend aantal goederen en diensten Concurrentie op wereldschaal
5
Macht van de MNO’s en grote financiële instellingen neemt snel toe
Hun politieke invloed op nationale en internationale besluitvorming ook
Beslissingen: worden genomen op basis van financieel-
economische overwegingen Hebben ingrijpende en vaak weinig duurzame
gevolgen = context waarin de roep naar een meer
duurzame ontwikkeling luider wordt
6
MVO = bijdrage van bedrijven aan duurzame ontwikkeling
Vele mistoestanden waarbij MNO’s betrokken zijn leiden in de jaren 70 tot (niet-bindende) gedragscodes: OESO richtlijnen IAO tripartiete verklaring Vanaf jaren 90: onoverzichtelijke wirwar van
MVO-labels
7
Geleidelijke evolutie: niet alleen productieproces, maar de volledige productieketen krijgt aandacht
Gedragscodes lijden allen aan tekortkomingen: Gebruikte voorwaarden Certificering Rapportering controle
Vaak gebrekkig,ondoorzichtig,niet onafhankelijk,nauwelijks afdwingbaar
8
MVO zit in spanningsveld tussen wat bedrijven doen en wat samenleving verwacht
In de eerste plaats moet de overheid hoogwaardige sociale, ecologische en economische normen opleggen
Geen MVO zonder inspraak van werknemers en hun vakbonden
De overheid moet in overleg met de vakbonden en andere belanghebbenden een kader uittekenen om MVO-praktijken te erkennen, de wijze van verslaggeving vast te leggen en ervoor te zorgen dat MVO algemeen ingang vindt
Wie “verantwoordelijkheid” zegt, zegt best ook “verantwoording”
9
Vandaag is rapportering voor heel wat aspecten reeds voorzien: Milieuverslaggeving EFI Sociale balans Mobiliteitsdiagnostiek
Sinds de jaren 90: steeds meer ondernemingen produceren rapporten over “maatschappelijke verantwoordelijkheid” of “duurzaamheid”: Aanvankelijk vooral milieu-aspecten Sinds 2004: vooral MVO- en duurzaamheidsverslagen In 2007: 245O ondernemingen (vooral MNO’s)
ca. 50 000 MNO’s doen dat niet Sommige regeringen zien MVO en
duurzaamheidsverslaggeving als een lagekost-alternatief voor regulering.
10
Voor het “publiek” Voor (mogelijke) aandeelhouders Voor financiers
“rating” van bedrijven gebeurt ook op basis van niet-financiële gegevens
Werknemers? Vakbonden?
11
In theorie: voorbereiding rapportering aanleiding voor overleg op verschillende niveaus (vestiging, nationaal , Europees, mondiaal) over: Afbakening Methode Inhoud
In de praktijk? Beslissen waarover gerapporteerd wordt is
beslissen wat belangrijk is
12
Versterken overleg Belangrijke info over onderneming die via
klassieke kanalen minder aan bod komt Leerschool ! Uitpluizen van
duurzaamheidsrapporten en stellen van kritische vragen bouwstenen voor debat over plicht tot verantwoording
drie belangrijke bekommernissen: De mythe van de spontane verlichting De mythe van de spontane harmonie De mythe van de deskundige beoordeling
13
In Frankrijk en UK: wettelijk kader = resp. wet NRE en Companies Act
Global Reporting Initiative (GRI) als belangrijkste vrijwillige standaard: In 1997 gelanceerd door CERES (Amerikaanse
NGO) en milieuprogramma van VN Werkgevers, NGO’s, vakbonden Geschoeid op leest van financiële verslagen
(nadruk op kwantitatieve indicatoren) Relatie met Global Compact
14
15
1. De inhoud afbakenenRekening houden met de belangen van “stakeholders”Relatief belang van thema’s (“materiality”)Betrekken van “stakeholders” (welke vakbonden werden geraadpleegd ? Ook die van de toeleveranciers? )
In welke mate dragen prestaties van bedrijf bij aan duurzame ontwikkeling?
“bandbreedte” van de verslaggevingGrenzen: info over alle “entiteiten” waarover onderneming controle uitoefent, dus ook informatie over onderaannemers en leveranciers!
Tijd: cijfers komen pas tot leven op een tijdschaal
16
2. Kwaliteit van het verslag:Evenwichtig? Of alleen goed-nieuws-showVergelijkbaar?
TijdTussen organisaties
Fouten, vergissingen, precisie, deugdelijkheid van de meetlat (indicator)
HelderheidBetrouwbaarheid: kan men staven wat men zegt?
17
“standaard” – elementen:1.Strategie en profiel (nadruk op de onderneming)2.Managementsaanpak3.Indicatoren (6 categorieën)
18
1. Strategie en profiel Strategische prioriteiten inzake MVO en respect
voor internationale normenvakbonden kunnen vragen om expliciet te verwijzen naar de tripartiete verklaring van de ILO over MNO’s en naar de OESO-richtlijnen voor MNO’s
Invloed op duurzame ontwikkeling en op stakeholdersVakbonden moeten opletten: de nadruk zal hier vaak liggen op de “duurzame ontwikkeling” van de onderneming, en niet op duurzame ontwikkeling van de samenleving (voor bv. een wapenproducent zal dit verschil in nadruk leiden tot nogal verschillende conclusies)
Profiel van de ondernemingvragen over aandeelhouders, structuur, enz…
19
“governance” (deugdelijk bestuur) en engagementen.
Zijn de verantwoordelijkheden van de bestuurders, management en aandeelhouders goed afgebakend?
Verhouding toplonen/ loonsontwikkeling werknemers
Is er een charter voor deugdelijk bestuur?
Is het ondernemingsbeleid gericht op de lange termijn?
M/V verhouding in bestuursorganen?
Is de onderneming lid van NGO’s? Neemt ze deel aan MVO-initiatieven? (Niet steeds positief)
welke inspraak voor “stakeholders”? Opgelet, “some animals are more equal than others”. Worden ook sociaal overleg en CAO’s vermeld?
20
Profiel van rapport:Welke periode dekt het rapport?Jaarlijks?Contactpunt voor vragenOverzicht van behandelde thema’s (+ proces om tot dit overzicht te komen)
Overzicht van stakeholders tot wie men zich richt
belangrijk onderdeel voor vakbonden: wat beschouwt het bedrijf als “kernactiviteiten”, hoeveel aandacht zal besteed worden aan onderaanneming, leveranciers etc…
21
2. Managementsaanpak (horizontaal) Doelstellingen en realisaties
Vakbonden moeten heel erg opletten voor de mythe van de spontane verlichting: vraag welk verband er is tussen de doelstellingen en de nationale, Europese en globale normen
Informatie over successen en tekortkomingen, kansen en risico’s enz…
22
Beleid : bv. arbeidsnormenwelk beleid tav vakbonden? Welk beleid tov syndicale vrijheden? Welk beleid tav werk dat niet voldoet aan wettelijke normen?
Sommige ondernemingen zetten eigen auditorganisaties op om arbeidsnormen te controleren
= vrijwillige aanpak: geen waarborg op kwaliteit, nog minder op bescherming van vakbondsrechten
= middel om vakbondswerking “overbodig” te maken
23
3. Indicatoren 6 categorieën:
Economie milieu arbeidsvoorwaarden en –praktijken mensenrechten productverantwoordelijkheid maatschappelijke acties
Meten is weten? Volgend overzicht : nadruk op sociale
aspecten van het verslag
24
Aantal werknemers naar statuut, werkregime, regio Aantal onderaannemers, pseudo-zelfstandigen Aandeel personeelsleden gedekt door een CAO !! Opsplitsing tewerkstellingscijfer Full vs part-time Tijdelijke vs OD contracten Evolutie Samenstelling (gender, leeftijd, ethniciteit, …) Verdeling ifv classificatie Vragen over flexibiliteit, overwerk,…
25
Personeelsverloop Verschillen op basis van leeftijd, ethnische groep,
geslacht, regio? Worden er exit-interviews georganiseerd? Outplacement?
Voordelen voor voltijdse werknemers OD die niet worden verleend aan PT, tijdelijken Dit is een slechte indicator!!
Percentage werknemers gedekt door CAO !! Evolutie? Welk beleid? Met welke vakbonden?
Procedures bij ontslagen en herstructureringen Welke akkoorden met vakbonden? Vergelijking
26
Percentage werknemers vertegenwoordigd door overlegorganen veiligheid en gezondheid Is geen maat voor veiligheid op het werk! Geen goede indicator voor kwaliteit van het overleg Wel goede basis voor discussie over overleg
Frequentie arbeidsongevallen, beroepsziekten, absenteïsme per regioRespecteert de onderneming overal de IAO-regels om arbeidsongevallen te registreren en aan te geven?
27
Opleiding, info, preventie, risicobeheer mbt ernstige ziektes
Veiligheids- en gezondheidsthema’s die in akkoorden met vakbonden aan bod komeneen lijstje van thema’s volstaat niet! vergelijking V&G-beleid in verschillende vestigingenOpleiding!Afspraken over de veiligheid van werknemers van onderaannemersHebben werknemers het recht om onveilig werk te weigeren?
Gemiddeld aantal uren opleiding per jaar ifv werknemerscategorieVraag de opsplitsing van deze cijfers per land en zelfs per vestiging
28
Samenstelling personeel en bestuursorganen naar geslacht, minderheidsgroep, leeftijd, …
Loonverhouding M/V Aantal incidenten mbt discriminatie en de acties die
werden ondernomenNogal onrealistisch dat bedrijven (aantal) misdrijven zullen rapporteren (hetzij dan bij leveranciers en onderaannemers, en dan nog in algemene termen)Maar: alleen spreken over verbetering zonder info over de situatie is niet voldoendeVraag welke concrete acties werden ondernomen om discriminatie te voorkomen of weg te werken
29
Recht op vrijheid van vereniging, sociaal overleg en stakingsrechtopnieuw: niet verwachten dat men het aantal schendingen van het recht op vrijheid van vereniging zal vermelden; wel aandringen dat een goede maat voor het risico op schendingen van dit recht wordt gegeven, en de acties die werden ondernomen om dit recht te vrijwaren.
Beste meetlat voor het recht op vrijheid van vereniging = acties die door het bedrijf worden ondernomen om lidmaatschap van vakbonden te ontmoedigen of stakingen te breken; over deze acties (als ze bestaan) zal wellicht niet gerapporteerd worden.
Ook vragen naar aantal, ernst en aard van sociale conflicten (en gevolgen)
30
Dwangarbeid en kinderarbeidIndien een onderneming rapporteert over het aantal schendingen van de mensenrechten waarvoor het verantwoordelijk is, heeft dit onmiddellijke juridische gevolgen.
Is het risico op dwang- of kinderarbeid groot in het land of sector waarin het bedrijf actief is?
Wat doet het bedrijf om dwang- of kinderarbeid (ook bij leveranciers en onderaannemers!) te vermijden of te verminderen?
31
economische waarden die zijn gegenereerd en verdeeld, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden.Hier is het zeker belangrijk het aandeel van de lonen per regio op te splitsen; ook de evolutie van het loonaandeel is voor ons belangrijke informatie
Financiële gevolgen en andere risico’s en mogelijkheden voor de activiteiten van de organisatie als gevolg van klimaatverandering.
financiële steun van een overheid. We kunnen vragen om de steun per land op te splitsen; ook de reden voor de verkregen steun is belangrijk
Spreiding in de verhouding tussen het standaard aanvangssalaris en het lokale minimumloon op belangrijke bedrijfslocaties.!!
Procedures voor lokale personeelswerving en aandeel van het topkader dat afkomstig is uit de lokale gemeenschap op belangrijke bedrijfslocaties.
32
Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van gevallen van corruptie. Dring aan op maatregelen die corruptie voorkomen; ontslaan van corrupte werknemers lost het probleem niet noodzakelijk op.
Standpunten betreffende publiek beleid en deelname aan de ontwikkeling ervan, lobbying.
Totale waarde van financiële en in-natura-bijdragen aan politieke partijen, politici
Zeer interessant, vraag ernaar, de kans dat hierover gerapporteerd wordt, is klein
33
Totaal aantal rechtszaken vanwege concurrentiebelemmerend gedrag, monopolistische praktijken, de resultaten van deze rechtszaken.
Informatie over productverantwoordelijkheid: initiatieven en communicatie mbt de gevolgen voor de gezondheid en veiligheid van producten in verschillende fases van hun levensduur
34
Welke milieugegevens? Totale hoeveelheid gebruikte materialen naar gewicht of volume. Percentage van de gebruikte materialen dat bestaat uit afval energieverbruik energie die bespaard is door besparingen en
efficiëntieverbeteringen gegevens over gebruik en/of productie van milieuvriendelijke
energie (HE, WKK, …) Totale wateronttrekking per bron. Voor welke bronnen heeft
onttrekking belangrijke gevolgen? Percentage en totaal volume van gerecycleerd en hergebruikt water. gevolgen van activiteiten en producten op de biodiversiteit in
beschermde gebieden en gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden. Welke maatregelen en toekomstige plannen voor het beheersen van de gevolgen van de biodiversiteit.
Totale emissie van broeikasgassen. Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en
gerealiseerde verlagingen.
35
Emissie van ozonafbrekende, verzurende stoffen Totale waterafvoer naar hoeveelheid en kwaliteit Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode. Gewicht van getransporteerd, geïmporteerd, geëxporteerd of verwerkt afval dat
als gevaarlijk geldt Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten Percentage producten dat is verkocht en waarvan de verpakking is ingezameld, boetes en totaal aantal niet-monetaire sancties wegens het niet naleven van
milieuregelgeving milieugevolgen van het transport van producten en andere goederen en
materialen Totale uitgaven aan en investeringen in milieubescherming naar type.
belangrijk: evoluties ! onderzoek naar en investering in milieuvriendelijke technologie vraag ook naar de ecologische voetafdruk van je onderneming (alle vestigingen) Ook belangrijk om te vragen of er belangrijke voorzieningen voor milieukosten zijn
aangelegd Welke maatregelen worden genomen om het risico op milieu-ongevallen tot een
minimum te beperken? Welke maatregelen om de milieu-impact door de toeleveringsketen te beperken? Welke initiatieven worden genomen om de milieu-impact van producten te
verminderen?
36
Wat moeten we zeker leren uit het duurzaamheidsverslag?1. milieuzorg
THEMA'S ASPECTEN INHOUD (Wat wordt onderzocht?)
INDICATOREN
Strategie Principes De mate waarin een onderneming haar milieubeleid heeft geformaliseerd en de kwaliteit van de formele milieubeleidsprincipes; de mate waarin het milieubeleid geïntegreerd is in alle bedrijfsactiviteiten
Omvattendheid en kwaliteit van het (publieke) milieubeleid
Publieke engagementen
De mate waarin de onderneming:
in dialoog treedt met milieu stakeholders en/of meewerkt aan milieu-initiatieven die het bedrijfsniveau overstijgen (aard van deze medewerking) en/of zich opstelt tegenover wettelijke vereisten
Lidmaatschap van militanten- of campagnegroepen, lobbyen, overtredingen, anticiperen op toekomstige wetgeving, lidmaatschap van samenwerkingsverbanden (kwalitatief en kwantitatief), de frequentie en kwaliteit van de communicatie met stakeholders
Publicaties op milieuvlak
De mate waarin het publiek wordt geïnformeerd over de milieuverantwoordelijkheid van het bedrijf
Kwaliteit van de publicaties
37
1. Milieuzorg (vervolg)THEMA'S ASPECTEN INHOUD
(Wat wordt onderzocht?)INDICATOREN
Management Milieuzorgsystemen De aanwezigheid en kwaliteit van een milieuzorgsysteem in de onderneming en de mate waarin het systeem extern is gecertificeerd
Omvattendheid (inzake behandelde milieu-impacten), volledigheid (aanwezigheid van een elementen-inventaris, doelstellingen, programma's en terugkoppeling), toepassingsgebied (deel van het bedrijf waar het systeem wordt toegepast) Of Het aantal ISO 14001 of EMAS of daaraan gelijke gesteld gecertificeerde vestigingen
Betrokkenheid van werknemers
De mate waarin werknemers betrokken worden bij de ontwikkeling en de uitvoering van het milieubeleid
Aandacht die besteed wordt aan milieuzaken in vorming en communicatie Passieve/actieve betrokkenheid
Milieuverantwoordelijkheid en instrumenten
De mate waarin het milieubeleid is geïntegreerd in de hiërarchische structuur van het bedrijf
Hiërarchisch niveau van de hoogst geplaatste persoon met verantwoordelijkheid op het vlak van milieubeleid
38
1. Milieuzorg (vervolg)
Productie Maatregelen om de milieu-impact te verminderen: input
De mate waarin een onderneming inspanningen levert om het gebruik van energie en grondstoffen te verminderen
Maatregelen worden geëvalueerd in vergelijking met de stand van de technologie (BBT), de situatie in de sector en de bereikte resultaten
Maatregelen om de milieu-impact te verminderen: output
De mate waarin een onderneming inspanningen levert om de emissies naar lucht, water en bodem te verminderen
Maatregelen worden geëvalueerd in vergelijking met de stand van de technologie (BBT), de situatie in de sector en de bereikte resultaten Voor elk onderdeel wordt een afzonderlijke beoordeling gemaakt. De globale rating is het afgeronde gemiddelde van de afzonderlijke scores.
Maatregelen om de milieu-impact te verminderen: afval
De mate waarin een onderneming inspanningen doet om de hoeveelheid en de milieuschadelijkheid van het geproduceerde afval te verminderen en om een zo milieuvriendelijk mogelijke afvalbehandelingsmethode te verzekeren
Maatregelen worden geëvalueerd in vergelijking met de stand van de technologie (BBT), de situatie in de sector en de bereikte resultaten
Milieuvoorwaarden opgelegd aan leveranciers en onderaannemers
De mate waarin een onderneming inspanningen levert om de milieu-impact van de toeleveringsketen te verminderen
Voorwaarden opgelegd aan leveranciers en onderaannemers
39
1. Milieuzorg (vervolg)
Producten Milieu-impact Mate en aard van de milieu-impact van de producten
Milieu-impact tijdens de volledige levenscyclus
Maatregelen om de milieu-impact van de producten te verminderen
De mate waarin een onderneming inspanningen levert om een negatieve milieu-impact van haar producten te beperken; De mate waarin een onderneming inspanningen levert om een negatieve milieu-impact tijdens de gebruiks- en afvalfase te verminderen of te vermijden
Milieugerichte aanpassingen aan het productontwerp (ecodesign), onderzoek gericht op de ontwikkeling van milieuvriendelijkere producten, Informatie en advies voor klanten over hoe het product op een milieuvriendelijkere wijze te gebruiken
40
Wat moeten we zeker leren uit het duurzaamheidsverslag?2. economisch beleid
THEMA'S ASPECTEN INHOUD (Wat wordt
onderzocht?)
INDICATOREN
Economisch potentieel
Potentieel op het vlak van waardecreatie
De mate waarin een onderneming haar voortbestaan en haar groei verzekert door waarde te creëren
EBITDA/EBIT/Operationele winst als percentage van de omzet
Economische risico's
Interne controleprocedures
De mate waarin een onderneming beschikt over interne procedures om om te gaan met interne en externe risico's en om haar vermogen te vrijwaren.
Aanwezigheid van een beleid, een organisatiestructuur en actieplannen
Klanten Kwaliteitscontrole De mate waarin een bedrijf in staat is om kwaliteitsproducten aan te bieden
De aanwezigheid van kwaliteitscertificaten (ISO 9000, EFQM, TQM), prijzen en kwaliteitsmanagementsystemen
41
2. economisch beleid (vervolg) Klanten:
communicatie De mate waarin een bedrijf aandacht besteedt aan de relatie met klanten
Aanwezigheid van instrumenten om een dialoog met klanten op te zetten: klachtenbehandelingssysteem, klanttevredenheids-onderzoeken, De kwaliteit van de productinformatie
Corporate Governance
Raad van Bestuur
De mate waarin de Raad van Bestuur de belangen van alle aandeelhouders behartigt
Samenstelling en organisatiestructuur van de Raad van Bestuur
Rapportering De mate waarin alle aandeelhouders tijdig beschikken over alle relevante informatie
Kwaliteit van de financiële informatie en rapportering over Corporate Governance
Leveranciers Relaties met leveranciers
De mate waarin een bedrijf de rechten van haar leveranciers respecteert
Afwezigheid van machtsmisbruik en het aangaan van samenwerkingsverbanden
Bedrijfsethiek Gedragscode De mate waarin de bedrijfsethiek (gedragscode, missieverklaring, voornaamste waarden) is geformaliseerd; Het bereik en de kwaliteit van de principes
Omvattendheid en kwaliteit van de gedragscode
Management-systeem of realisaties
De wijze waarop de organisatie de gedragscode heeft geïmplementeerd, te wijze waarop de organisatie voldoet aan economische wetgeving
Ernst/ afwezigheid van overtredingen, initiatieven gericht op het toepassen van gedragscode, toetsen en bijsturen van afwijkingen
42
Wat moeten we zeker leren uit het duurzaamheidsverslag?3. intern sociaal beleid
THEMA'S ASPECTEN INHOUD (Wat wordt onderzocht?)
INDICATOREN
Strategie Principes De mate waarin het personeelsbeleid geformaliseerd is en de reikwijdte en kwaliteit van de beleidsprincipes
Omvattendheid en kwaliteit van de beleidsverklaring
Rapportering De mate waarin een onderneming informatie rapporteert over haar sociaal beleid en de kwaliteit van deze rapportering
Frequentie, omvang en kwaliteit van de informatie
Werkgelegenheid Stabiliteit De mate waarin een bedrijf werkgelegenheid creëert
Evolutie van de werkgelegenheid in vergelijking met de sector
Duurzaam karakter van de werkgelegenheid
De mate waarin een onderneming inspanningen doet voor het behouden van werkgelegenheid
Maatregelen om naakte ontslagen te vermijden
43
3. intern sociaal beleid (vervolg)
Arbeidsinhoud Vorming en opleiding
De mate waarin een onderneming inspanningen levert om de kennis en de vaardigheden van de werknemers te vergroten
Kwantitatieve (% werknemers, aantal trainingsuren per werknemer) en kwalitatieve vormingsinspanningen (functioneel, multifunctioneel, gericht op employability)
Taakverrijking en loopbaanontwikkeling
De inspanningen die een onderneming doet voor de persoonlijke ontwikkeling van haar werknemers
Aanwezigheid van systemen van interne promotie, functioneringsgesprekken, individuele loopbaanplannen
Communicatie en overleg
De mate waarin een onderneming tweerichtingscommunicatie met de werknemers bevordert
Aanwezigheid van (formele) communicatiekanalen en overlegorganen
44
3. intern sociaal beleid (vervolg)
Gelijke kansen: principes
De mate waarin een onderneming haar gelijkekansenbeleid heeft geformaliseerd en de mate waarin een onderneming het gelijkekansenbeleid integreert in haar bedrijfsuitgangspunten
Het wel of niet bestaan van een geformaliseerd gelijkekansenbeleid, de kwaliteit van het beleid m.b.t. reikwijdte, diepgang (non- of anti discriminatie) en het toepassingsgebied van het beleid.
Gelijke kansen: initiatieven
De mate waarin een onderneming inspanningen doet voor het bevorderen van gelijkekansen
Het bestaan van initiatieven ter bevordering van gelijkekansen en de betrokkenheid van de werknemers
Gelijke kansen: realisaties
De mate waarin een onderneming erin slaagt ongelijkheid op de werkvloer te verminderen (in vergelijking tot de samenleving waarin het actief is)
De gemiddelde tewerkstellingsgraad van minder bevoorrechte groepen en de evolutie hiervan (zoals beschikbaar gesteld door vakbonden, brancheorganisaties, etc)
45
3. intern sociaal beleid (vervolg)
Arbeidsvoorwaarden Loonpolitiek De mate waarin het loonbeleid van een onderneming intern als billijk wordt ervaren
Aanwezigheid van jobclassificatiesystemen en prestatiebeoordelingssystemen
Flexibiliteit De mate waarin bij de organisatie van flexibele arbeidstijden rekening wordt gehouden met de noden en verwachtingen van de werknemers
Systemen van flexibele organisatie, betrokkenheid van werknemers bij de organisatie van flexibele systemen
Kwaliteit van de arbeidscontracten
De mate waarin de organisatie kwalitatief goede werkgelegenheid biedt
Kwaliteit van de contracten (tijdelijke contracten, systematisch gebruik van overwerk, tijdelijke werkloosheid, ...)
46
3. intern sociaal beleid (vervolg)
Arbeidsomstandig-heden
Veiligheid en gezondheid: beleid
De mate waarin een onderneming belang hecht aan het veiligheids- en gezondheidsbeleid
Aanwezigheid van een formeel beleid op het vlak van gezondheid, veiligheid en ergonomie, en de kwaliteit ervan
Fysieke veiligheid en gezondheid: initiatieven of realisaties
De mate waarin een onderneming inspanningen doet voor het creëren van veilige en gezonde fysieke arbeidsomstandigheden of een vermindering in het aantal arbeidsongelukken realiseert
Aanwezigheid van initiatieven op het vlak van veiligheid en gezondheid en de betrokkenheid van werknemers hierbij óf het aantal arbeidsongevallen en de evolutie hiervan
Geestelijke veiligheid en gezondheid: initiatieven of realisaties
De mate waarin een onderneming inspanningen doet om pro-actief om te gaan met werkdruk; Of De mate waarin de onderneming erin slaagt een aanmoedigende werkomgeving (arbeidsklimaat) te creëren
Het bestaan van initiatieven met betrekking tot geestelijke gezondheid en stress: stressbeheersing, verlaging van de werkdruk, levensstijlbegeleiding van werknemers, psychologische bijstand, preventie van intimidatie op het werk; Of Een evaluatie van de werkdruk door vertegenwoordigers van de werknemers
47
3. intern sociaal beleid (vervolg)
Arbeidsverhoudingen Sociaal overleg
De mate waarin werknemers/ vakbondsafgevaardigden als gesprekspartners erkend worden
Aanwezigheid van formele overlegorganen en evaluatie van de sociale dialoog door vakbewegingen
Conflicten Het bestaan van sociale conflicten
Aantal, ernst en aard van conflicten
48
Wat moeten we zeker leren uit het duurzaamheidsverslag?4. extern sociaal beleid
THEMA'S ASPECTEN INHOUD (Wat wordt onderzocht?)
INDICATOREN
Maatschappelijke impact van de kernactiviteiten, producten en diensten
Impact op de kwaliteit van de samenleving
Positieve of negatieve impact van de bedrijfsactiviteiten op de ontwikkeling van de samenleving. Maatregelen om de negatieve impact te verminderen en de positieve impact te versterken
Communicatie met maatschappelijke aandeelhouders
De mate waarin het bedrijf transparant is tegenover de maatschappelijke aandeelhouders over haar maatschappelijke impact en in dialoog gaat met haar maatschappelijke aandeelhouders
Kwantiteit en kwaliteit van de communicatie met de maatschappelijke aandeelhouders en de snelheid waarmee gereageerd wordt op informatieverzoeken van stakeholders
49
4. Extern sociaal beleid (vervolg)Mensenrechten Strategie De mate waarin een
onderneming een formeel beleid heeft op het vlak van mensenrechten en het bereik en de kwaliteit van de principes
Algemeen: Kwaliteit van het beleidsraamwerk met betrekking tot mensenrechten Personeel: Bereik van het mensenrechten- en/of personeelsbeleid
Realisaties De mate waarin een onderneming zich onderscheidt (in positieve of negatieve zin) voor wat betreft respect voor mensenrechten
Overtredingen van de wetgeving, veroordelingen, realisaties, initiatieven, verantwoordelijke voor mensenrechten en hiërarchisch niveau, ondersteuningssystemen voor mensenrechten (rapportering, opvolging, training, externe verificatie, ...)
Maatschappelijke investeringen
De mate waarin een bedrijf externe maatschappelijke initiatieven steunt met geld, mensen of logistieke hulp. Maatschappelijke impact van de ondersteunde projecten (inbegrepen zijn de maatschappelijke investeringen in de ontwikkelde landen)
Aard van de ondersteunde initiatieven. Omvang van de steun
Landen in ontwikkeling
Sociaal-economische relaties
De mate waarin de bedrijfsactiviteiten bijdragen aan de realisatie van duurzame handelsrelaties en aan de locale sociaal-economische ontwikkeling
Negatieve rapporten (bv. prijzenpolitiek, biopiraterij...). Positieve impact (bv. betrokkenheid bij eerlijke handel, joint ventures, ontwikkeling van de lokale markt, lokale tewerkstelling, kennisoverdracht)