duurzaam gebouwd | oktober 2016 75

Algemeen

Vancouver: ’s werelds groenste stad in 2020?

Het Greenest City 2020 Action Plan (GCAP) is groot

en ambitieus, knikt Andrea Reimer, waarnemend

burgemeester van Vancouver. “Daar hebben we bewust

voor gekozen. We willen echter ook dat het uitvoerbaar

is. Want een plan dat niet realistisch is, is erger dan niets

doen.” De race is vriendschappelijk maar wel serieus, meldt

het GCAP. “Want wanneer het een stad lukt, pro! teren we

daar allemaal van. Voor de volgende generaties is het heel

belangrijk dat de aarde vol komt te staan met groenste

steden.”

Het idee om de groenste stad van te wereld te worden,

is ontstaan in 2007. “Het is een enorme uitdaging”, vindt

Reimer. “Veel neuzen staan al dezelfde kant op. Een van

de redenen dat dit gelukt is, is dat we niet aan de burgers

hebben gevraagd wat we moeten doen, maar aan experts.

Vervolgens hebben we het grote publiek gevraagd hoe

we daar kunnen komen. En dat werkt. Zowel voor- als

tegenstanders begonnen hierover te praten, want beide

partijen wisten dat het invloed zou hebben op hun leven.”

Inmiddels nemen meer dan 35.000 mensen individueel

deel aan het actieplan en 180 verschillende organisaties die

ook nog tienduizenden mensen vertegenwoordigen. “Zo

laten we de wereld zien hoe succesvol het kan zijn wanneer

je je energie in zo’n project steekt. We willen hiermee een

voorbeeld zijn voor anderen. Het gaat ons niet alleen om dit

programma, maar om het stellen van een gezamenlijk doel.

Een doel waaraan iedereen kan bijdragen.”

Energieneutrale gebouwen in 2020Een belangrijk onderdeel van het GCAP is duurzaam

bouwen. De doelstellingen voor 2020 zijn onder meer

het verminderen van energieverbruik en de uitstoot van

broeikasgassen in bestaande gebouwen met twintig

procent ten opzichte van het niveau van 2007. “In

2013 hebben we een prijs gekregen voor onze Green

Building Policy”, vertelt ze trots. “Ons beleid is inmiddels

nog strenger geworden: we streven in 2020 naar

Nederlanders zetten zich in voor groen Vancouver

Het Canadese Vancouver bruist van de duurzame activiteiten. De lokale overheid speelt

hierbij een belangrijke rol, maar ook inwoners en ondernemers stropen hun mouwen op.

Zo is er belangstelling voor zonne- en windenergie, liggen in de supermarkten veel lokale

en biologische producten en wordt volop duurzaam gebouwd. Vancouver wil in 2020

namelijk de groenste stad van de wereld zijn.

Tekst: Ingrid Rompa

‘In Canada speelt het behoud

van de natuur een veel grotere rol

dan in Nederland’Gerben van Straaten in Dudoc Vancouver: “Hier zit duurzaam-

heid veel meer tussen de oren dan bij Nederlanders.”

76 oktober 2016 | duurzaam gebouwd

energieneutrale gebouwen. We richten ons met ons beleid

op bouwen volgens het passiefhuisstandaard. Dat is

perfect voor ons klimaat.”

De volgende stap is het bouwen van positive

energybuildings, vertelt Reimer. “Gebouwen die meer

energie produceren dan ze verbruiken met zonnepanelen

en windenergie. De energie die op die manier wordt

geproduceerd, gebruiken we voor oudere gebouwen die

deze mogelijkheden van energie-ef! ciëntie niet hebben.

De positive energybuildings vormen vervolgens samen een

netwerk, dat energie levert aan bestaande wijken. Nieuwe

wijken worden allemaal gebouwd volgens de hoogste

Green Building-standaard.”

Aantrekkelijk makenMomenteel motiveert de lokale overheid burgers in oude

huizen isolatie en dubbel glas aan te brengen. “Dat voeren

we nu voorzichtig in. We maken het nu aantrekkelijk,

bijvoorbeeld met belastingvoordelen, maar uiteindelijk

wordt het verplicht. We geven mensen echter wel lang de

tijd om over te schakelen.” De reacties zijn heel positief,

merkt ze. “Dat komt onder meer doordat de woningen hier

nu veel waard zijn. Verhoudingsgewijs is zo’n investering

dan niet zo hoog.”

In Vancouver levert minder energieverbruik veel minder geld

op dan in Nederland. “Bij ons is energie goedkoop. Het ziet

er echter wel naar uit dat dit in de toekomst verandert. Het

is dus verstandig om daarop al vooruit te lopen.”

Duurzame projectenNederlandse ondernemers dragen graag een steentje

bij aan de ambitieuze plannen van Vancouver. Walas

Concepts uit Heerlen voert binnenkort een van die

duurzame projecten uit: de bouw van duurzame,

energieneutrale woningen voor First Nations. “Het is de

bedoeling dat zij zelfvoorzienend worden”, licht topman

Gerben van Straaten toe. “We maken onder meer

gebruik van wind- en zonne-energie, er worden verse

producten verbouwd en er wordt aandacht besteed aan

werkgelegenheid en opleidingen.”

Walas bouwt de woningen voor de Namgis First Nation

in Alert Bay op Vancouver Island, een gemeenschap

bestaande uit 1.500 mensen. Van Straaten werkt al zo’n

dertig jaar samen met First Nations, de oorspronkelijke

bewoners van Canada. “We hebben onder meer geholpen

met het opzetten van een cultureel centrum en het

onderbouwen van economische plannen. Wederzijds

vertrouwen is daarbij heel belangrijk”, legt hij uit. “Wij zijn

gevraagd voor deze opdracht, dus dat betekent heel veel.”

Volgens Van Straaten kunnen Nederlandse ondernemers

veel bijdragen aan de wens van Vancouver de groenste

stad ter wereld te worden. “De lokale overheid gaat er

echt voor. Vooral waarnemend burgemeester Reimer zet

zich er enorm voor in. De gedrevenheid om in het beleid

maatregelen te nemen die genomen moeten worden, is

heel groot. Het beleid wordt echt aangepast.”

Een goed voorbeeld is de net-zerogedachte: huizen

moeten energieneutraal worden. “Wanneer je echter naar

de gemiddelde kwaliteit van een gebouw in Vancouver kijkt,

dan lopen ze behoorlijk achter ten opzichte van Nederland.

Qua energieverbruik maar ook op het gebied van isolatie.

Daarnaast hebben veel gebouwen in deze omgeving nog

enkel glas. Nederland heeft met zijn hoge energieprijzen en

minimale ruimte innovatie weten te ontwikkelen die hier nog

Ecologische voetafdruk verminderenEen belangrijk doel van het Greenest City 2020

Action Plan is de ecologische voetafdruk van

Vancouver te verminderen met 33 procent.

Sinds 2011 zijn tientallen strategieën en plannen

goedgekeurd. De doelstellingen lopen uiteen van

het stimuleren van een groene economie, het

verminderen van energieverbruik en broeikasgassen

tot en met de productie van lokaal voedsel.

De gemeente geeft het goede voorbeeld. Ze

faciliteert onder meer groene initiatieven en

kijkt kritisch naar de eigen bedrijfsvoering. De

gemeetelijke gebouwen en voorzieningen worden

bijvoorbeeld zo groen mogelijk inricht. Daarnaast

zijn er strenge regels voor de energieprestaties van

nieuwbouw en er zijn regels vastgesteld om de CO2-

uitstoot door bestaande gebouwen terug te dringen.

Van de belangrijkste doelstellingen is inmiddels

tachtig procent voltooid. Zo zijn stappen genomen

om het afval te verminderen, meer te recyclen en de

luchtkwaliteit te verbeteren. Een paar resultaten op

een rijtje:

• De uitstoot van broeikasgassen is verlaagd met

zeven procent. Dat betekent een afname van

achttien procent per persoon sinds 2007

• Woningen in Vancouver maken gebruik van vijftig

procent minder energie dan elders in British

Columbia (groene bouwvoorschriften).

• Vijftig procent meer duurzaam vervoer en

uitbreiding van wandel- en ! etsnetwerk.

• Vancouver verzet zich tegen de ‘Kinder

Morgan’-pijplijn in verband met de toename

olietankerverkeer in de haven van Vancouver

en tegen de oprichting van een nieuwe kolen

exportterminal in de Fraser River.

‘In Vancouver kiezen grote

groepen mensen bewust voor een

duurzame woning. De overheid legt dat

niet van bovenaf op’

duurzaam gebouwd | oktober 2016 77

Algemeen

nauwelijks aanwezig is. Dus ja, in die zin hebben ze hier

nog wel een inhaalslag te maken.”

Nederlandse kennis Om die reden richtte hij een paar jaar geleden Dudoc op:

het Dutch Urban Design & Development Centre. Dudoc

werkt nauw samen met de Nederlandse commissie

van Economische Zaken en de consulaten. “Hier wordt

de Nederlandse kennis op het gebied van duurzaam

bouwen gebundeld”, vertelt Van Straaten enthousiast.

“Ondernemers kunnen onder andere hun producten

tentoonstellen en hun klanten rondleiden. Zo maken

diverse Canadese partijen op een laagdrempelige manier

kennis met alle mogelijkheden.”

Chris Heerius is als directeur van Jaga Nederland een van

de belangrijkste partners van Dudoc Vancouver en ziet

veel mogelijkheden in Noord-Amerika. “Onze producten –

verwarming, koeling, ventilatie - zijn toegepast in een groot

aantal projecten en de toekomst ziet er rooskleurig uit.”

Enkele voorbeelden van interessante projecten in Canada

zijn het Ronald McDonald House BC en The University of

British Columbia. In Nederland houdt Jaga zich onder meer

bezig met (sociale) woningbouw, nieuwbouw en renovaties.

“Maar we verwarmen ook grote gebouwen zoals de Raad

van State in Den Haag en The Edge in Amsterdam.”

Grotere rol voor natuurbehoudHeerius merkt duidelijk verschil tussen de Nederlandse

en Canadese mentaliteit. “In Nederland gaat het vaak

over terugverdientijden. In Canada is energie al redelijk

goedkoop, omdat ze energiebronnen te over hebben,

waaronder waterkracht. Hier speelt het behoud van de

natuur een veel grotere rol. Ook bij de mensen thuis is

het al veel meer doorgedrongen dan bij ons in Nederland.

Blikjes worden bijvoorbeeld allemaal gerecycled. En

in de supermarkten liggen veel meer biologische en

lokale producten dan bij ons. Canadezen zijn veel meer

natuurmensen. Ik denk dat dit wel meespeelt. Veel mannen

gaan in het weekend jagen, vissen of hiken en ze hebben

bijna allemaal een cottage (buitenhuis, red.) of een boot.”

Volgens Van Straaten is de bereidheid van consumenten

aan de westkust – Van Vancouver, Seattle en Portland tot

en met San Francisco - om duurzaam te leven inderdaad

veel groter dan in Nederland. “Hier zit duurzaamheid veel

meer tussen de oren dan bij ons. Ze hebben een drive om

gezonder en beter te leven dan elders. Het zit voor een

deel in de westcoast-mensen zelf. In Vancouver kiezen

grote groepen mensen bewust voor een duurzame woning.

De overheid legt het dus niet van bovenaf op.” 

Vancouver streeft naar energieneutrale gebouwen in 2020.

Stanley Park, het stadspark van Vancouver.