Düzgün çoxüzlülər və onların simmetriya xassələri

20

Transcript of Düzgün çoxüzlülər və onların simmetriya xassələri

Page 1: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri
Page 2: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

Bütün üzləri bərabər düzgün çoxbucaqlılar olan və hər bir təpəsindən eyni sayda til çıxan qabarıq çoxüzlüyə düzgün çoxüzlü deyilir.

Düzgün çox üzlünün hər bir üzünün tərəfləri sayı 5 dən çox ola bilməz

Page 3: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

Tetraedr Oktaedr Heksaedr Dodekaedr İkosaedr

Page 4: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

Çoxüzlünün növü

Üzlərin sayı və forması

Tillərin sayı Təpə nöqtələrin

sayı

Bir nöqtədən çıxan til.say.

TetraedrKubOktaedrDodekaedrİkosaedr

4 üçbucaq 6 4 36 kvadrat 12 8 38 üçbucaq 12 6 4

12 beşbucaqlı 30 20 320 üçbucaq 30 12 5

Page 5: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

EYLER TEOREMI

Təpə nöqtələrinin sayı – EÜzlərin sayı – FTillərin sayı – K olarsa

Page 6: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

• Səthi 4 bərabər tərəfli üçbucaqdan ibarətdir.

• Hər təpə nöqtəsində ki müstəvi bucaqların cəmi 180 dərcədir.

• Tetraedrin simmetriya mərkəzi yoxdur.

• 3 simmetriya oxu, • 6 simmetriya müstəvisi

var.

TETRAEDR:

Page 7: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

• Tillərinin sayı – 12• Üzlərinin sayı – 8• Təpə nöqtələri -6 • Bir təpədəki müstəvi

bucaqların cəmi – 240 dərəcə.

• Simmetriya mərkəzi-1 • Simmetriya oxu- 9• Simmetriya müstəvisi - 9

Page 8: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

• Simmetriya mərkəzi -1• Simmetriya oxu -9• Simmetriya müstəvisi – 9• Hər təpədə ki müstəvi

bucaqlar- 270 dərəcə

HEKSAEDR (KUB)

S =6a2

V =a3

Syan. =4a2

Sd.k =√2a2 d =√3a

Page 9: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

DODEKAEDR

• Hər təpə nöqtəsindəki müstəvi bucaqların cəmi -324 dərəcə

• Simmetriya mərkəzi -1• Simmetriya oxu-15• Simmetriya müstəvisi -15

Page 10: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

• Hər təpədəki müstəvi bucaqların cəmi -300 dərəcə.

• Simmetriya mərkəzi -1• Simmetriya oxu- 15• Simmetriya müstəvisi -15

İKOSAEDR

Page 11: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

Tetraedr OktaedrHeksaedr Dodekaedr İkosaedr

Page 12: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

DUZ KRİSTALLARININ MOLEKULYAR QURLUŞU

METANIN MOLEKULYAR QURLUŞU

Page 13: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri
Page 14: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

GÜNƏŞ SISTEMININ KEPLER MODELI. KEPLER KUBOKU

Page 15: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

DÜZGÜN ÇOXÜZLÜLƏRƏ MƏXSUS XÜSUSİYƏTLƏR.

•Tetraeadrin üzlərinin mərkəz nöqtələrini birləşdirsək yenə tetraedr alınar.

Page 16: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

Kubun üzlərinin mərkəz nöqtələrinin birəşməsində oktaedr alınır.

Page 17: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

• Oktaedrin üzlərinin mərkəz nöqtələrinin birləşməsindən Kub alınır.

Page 18: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

DODAKAEDRIN ÜZLƏRININ MƏRKƏZ NÖQTƏLƏRININ BIRLƏŞMƏSINDƏN IKOSAEDR

ALINIR.

Page 19: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

MƏSƏLƏNI HƏLL ET.

1.Tili a olan ikosaedrin səthinin sahəsini tapın.

Stam= 20a2√3

4= 5√3a2

Page 20: Düzgün çoxüzlülər və onların  simmetriya xassələri

2.Tetraedrin yan səthinin sahəsi 18 sm2-dir.Onun tam səthini tapın.

Syan= 3a2√3

4= 18

a2√3

4= 6

a2√3 =24

Stam= a2√3=24