Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER
description
Transcript of Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER
![Page 1: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/1.jpg)
Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER
![Page 2: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/2.jpg)
BİTKİ ÖRTÜLERİ
![Page 3: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/3.jpg)
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
• 1. İKLİM: • ( Sıcaklık – Yağış – Nem )• Yağışlı bölgelerde gür bitki toplulukları görülürken
kurak bölgelerde bitki örtüsü seyrektir.
• Çöllerde çok kurakçıl ve seyrek bazı otlara ve çalılara rastlanır.
• Kutup noktalarına ve dağların yüksek kesimlerine doğru gidildikçe sıcaklık azaldığı, için bitki örtüleri önce cılızlaşır sonra tamamen ortadan kalkar.
![Page 4: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/4.jpg)
Enleme Göre Yatay Bitki Örtüsü Kuşakları
0º
10º
20º
30º
45º
55º
65º
75º
90º
YağmurOrmanları
Savanlar
Çöller
Bozkır ve Maki
Yayvan Yapraklı Orman
Tayga
Tundra
![Page 5: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/5.jpg)
• 2. YERŞEKİLLERİ:• (Dağların uzanışı- Yükselti- Bakı- Eğim)
• Yükseltiye bağlı olarak sıcaklık ve yağış değiştiği için bitki örtüsü de değişir.
• Nemli rüzgarlara karşı olan yamaçlar fazla yağış alır.
• Engebeli yerlerde, sıcaklık ve yağış kısa mesafelerde bile büyük farklılıklar gösterebilir.
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
![Page 6: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/6.jpg)
Yükseltiye Göre Bitki Örtüsü KuşaklarıÖRNEK:
İKLİM KUŞAĞI YÜKSELTİ BİTKİ ÖRTÜSÜ
EKVATORAL BÖLGE:
0 - 1000 m Yağmur Ormanları ( Sürekli Yeşil )1000 - 2000 m Tropikal Dağ Ormanları2000 - 3500 m İğne Yapraklı Ormanlar3500 - 5000 m Alpin Çayır
5000 + Daimi Karlar
AKDENİZ BÖLGESİ:
0 - 500 mMakiler ve/veya kızılçam( Sürekli Yeşil-Sert ve iğne yapraklı )
500 - 1500 m Kızılçam Ormanları(iğne yapraklı)1500 - 2000 m İğne Yapraklı Ormanlar(Karaçam vb)
3500+ Daimi Karlar
![Page 7: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/7.jpg)
• 3. TOPRAK: • Bitkilerin kökleriyle tutunduğu ve beslendiği
yer topraktır.
• Toprağın dokusu ( sık veya gevşek oluşu ), ve toprağın yapısı ( killi, taşlı, kumlu vb oluşu) bitki hayatı bakımından önemlidir.
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
![Page 8: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/8.jpg)
• 4. BİYOLOJİK FAKTÖRLER:• Tarih boyunca insanlar aşağıdaki nedenlerle
bitki örtüsünü tahrip etmişlerdir:• Savaşlar,• Tarım alanları açmak,• Yakacak ihtiyacı,• Hayvan otlatma,• Yerleşim alanı açma• Orman yangınları• vb
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
![Page 9: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/9.jpg)
BİTKİ FORMASYONLARI
AĞAÇ FORMASYONU:Yağış, Sıcaklık ve Toprak şartlarının elverişli olduğu her yerde ağaç yetişir.Ağaçlardan oluşan bitki topluluğuna da Orman denir.
1. EKVATORAL YAĞMUR ORMANLARI
2. MUSON ORMANLARI3. ORTA KUŞAK KARIŞIK
ORMANLARI(Okyanusal)4. TAYGA ORMANLARI(Sert
karasal)
ÇALI FORMASYONU:Doğal oluşumlu veyaormanların tahribi sonucunda oluşan kısa boylu ağaçcıkların oluşturduğu bitki topluluğudur.
1. MAKİ2. GARİG3. PSÖDOMAKİ(Akdeniz İklimi)
OT FORMASYONU:İklim, Toprak ve
Yerşekilleri şartlarının ağaç yetişmesine elverişli olmadığı yerlerde, yağışlı dönemlerde büyüyen otlardan oluşan bitki topluluğudur.
1. SAVAN (Tropikal)2. STEP
( BOZKIR ;ılıman yarı kurak karasal)
3. ÇAYIR(Ilıman yarı nemli karasal)
4. TUNDRA
![Page 10: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/10.jpg)
Yağış Haritası
![Page 11: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/11.jpg)
İKLİM TİPLERİ VE BİTKİ TOPLULUKLARI
![Page 12: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/12.jpg)
Büyük İklim Tipleri Haritası
![Page 13: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/13.jpg)
A) SICAK İKLİMLER
1- EKVATORAL İKLİM2- SAVAN(TROPİKAL) İKLİMİ3- MUSON İKLİMİ4- ÇÖL İKLİMİ
![Page 14: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/14.jpg)
1-A) EKVATORAL İKLİM
• Her mevsim sıcak ve bol yağışlı.
• Düzenli sıcaklık ve yağış rejimi.
• 0-10o K ve G enlemleri arasında.
• Not: Yıllık sıcaklık farkının en az olduğu iklim.
![Page 15: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/15.jpg)
• Ekvatoral iklim bölgesinin doğal bitki örtüsüdür.
• Bu ormanların görüldüğü yerler her mevsimi bol yağışlı olup yıllık yağış 2000 mm nin üzerindedir.
• Bitkiler yıl boyunca yeşildir. Ağaçların boyu 60 m yi bulur.
EKVATORAL YAĞMUR ORMANLARI
![Page 16: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/16.jpg)
EKVATORAL YAĞMUR ORMANLARI
![Page 17: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/17.jpg)
EKVATORAL İKLİM VE YAĞMUR ORMANLARI
![Page 18: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/18.jpg)
2-A) SAVAN(TROPİKAL) İKLİMİ
• Her mevsim sıcak• Yaz mevsimi bol
yağışlı(düzensiz yağış rejimi)
• 10-20o K ve G enlemleri arası.
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK
![Page 19: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/19.jpg)
SAVAN BİTKİ ÖRTÜSÜSavan Otları-Galeri ve Park Ormanları
![Page 20: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/20.jpg)
SAVAN• Tropikal iklim bölgelerinde görülen uzun
boylu ot topluluklarıdır. Bu ot topluluğunun içinde kurakçıl nitelikte tek tek ağaçlara da rastlanır.
• Savanların görüldüğü yerlerde Yazlar yağışlı kışlar kurak geçer. Yıllık yağış 1500 mm civarındadır.
• Savanlar yaz yağışlarıyla yeşerir, kış mevsimi kurak olduğu için sararır.
![Page 21: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/22.jpg)
SAVAN İKLİMİ HARİTASI
![Page 23: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/23.jpg)
3-A) MUSON İKLİMİ
• G-GD Asya’da etkili• Kışın; 10-15, yazın;
20-25oC ortalama sıcaklık.
• Yaz mevsimi bol yağışlı(düzensiz yağış rejimi) Sebep: Yaz musonları.
![Page 24: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/24.jpg)
• Muson iklim bölgesin yer alırlar. • Bu ormanların görüldüğü yerlerde yıllık
yağış miktarı 2000 mm yi geçer. • Yağışların %85’i yazın görüldüğünden yaz
aylarında yeşillenen bu ormanlar kışın yaprağını döker.
• Çok gür ormanlar olmasına karşın, tür bakımından Ekvatoral Yağmur ormanları kadar zengin değildir.
• Muson ormanlarının en tipik ağacı TEAK’ tır.
MUSON ORMANLARI
![Page 25: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/25.jpg)
MUSON ORMANLARI
![Page 26: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/26.jpg)
TEAK AĞACI
MUSON ORMANLARI
![Page 27: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/27.jpg)
MUSON İKLİMİ HARİTASI
![Page 28: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/28.jpg)
4-A) ÇÖL İKLİMİ• Dönenceler üzerinde 30o
enlemleri civarında görülürler.Sebep:Dinamik Yüksek Basınç
• Orta Asya’da.Sebep: Nemli havanın Himalaya dağları yüzünden içeriye ulaşamaması.
• Günlük sıcaklık farkı çok yüksek.Sebep: Nem oranın azlığı.
• Yıllık yağış yok denecek kadar az ve zamansız(epizodik).
DÖNENCELER ÜZERİNDE
![Page 29: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/29.jpg)
ÇÖL BİTKİLERİ
• Kum örtüleri ya da kayalıklardan oluşan bu bölgelerde yıllık yağış miktarı 200 mm nin altındadır.
• Çok seyrek olarak dağılmış olan kurakçıl Otlar, Çalılar ve Kaktüsler en yaygın bitki türleridir.
• ( Ayrıca Vahalarda, Hurma ve Palmiye ağaçlarına da rastlanır.)
![Page 30: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/30.jpg)
ÇÖL ORTAMI
![Page 31: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/31.jpg)
ÇÖL BİTKİLERİKAKTÜSLER
![Page 32: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/32.jpg)
ÇÖL İKLİMİ
![Page 33: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/33.jpg)
B)ORTA KUŞAK(ILIMAN) İKLİMLERİ
1-B) ILIMAN OKYANUSAL İKLİM2-B) AKDENİZ İKLİMİ3-B) STEP(ILIMAN KARASAL) İKLİM4-B) KARASAL İKLİM(SERT KARASAL)
![Page 34: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/34.jpg)
1-B) ILIMAN OKYANUSAL İKLİM
• 40-60o enlemleri arası, orta kuşakta kıtaların batısında görülür. Sebep: Nemli batı rüzgarları ve sıcak okyanus akıntıları. 0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK
![Page 35: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/35.jpg)
1-B) ILIMAN OKYANUSAL İKLİM
• Kışlar ılık yazlar serin, her mevsim bol yağışlı.
• Yıllık sıcaklık farkı az.Sebep: Nem oranının fazlalığı
• Bitki: Karma(karışık) ormanlar.
• Not: Ülkemizdeki minyatürü Karadeniz iklimidir.
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK
![Page 36: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/36.jpg)
ORTA KUŞAĞIN KARIŞIK ORMANLARI
• Okyanusal iklim bölgelerinde görülen bu ormanlar Geniş ve İğne yapraklı ağaçlardan oluşur.
• Bu ormanların görüldüğü yerler her mevsim yağışlı olup yıllık yağış miktarı 1000 mm nin üzerindedir.
• Bu ormanları oluşturan ağaçlar türce çok zengin olmadıkları gibi, boyları da Ekvatoral Yağmur ve Muson Ormanı ağaçları kadar uzun değildir.
![Page 37: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 38: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/38.jpg)
OKYANUSAL İKLİM VE KARIŞIK ORMANLARIN DAĞILIŞI
![Page 39: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/39.jpg)
2-B) AKDENİZ İKLİMİ• Yazları sıcak ve
kurak, kışları ılık ve yağışlı.
• Ortaya çıkış sebebi; matematik konum_enlem. Çünkü orta kuşakta batı ve kutup rüzgarlarının kış mevsimindeki çarpışma sahasında bulunuyor.
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK
![Page 40: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/40.jpg)
2-B) AKDENİZ İKLİMİ
• 30-40o enlemleri arası kıtaların batısında ve Akdeniz havzasında görülür.(Libya, Mısır ve Lübnan hariç.Sebep: Arazisi düz olduğundan gerisinden gelen çöl iklimi etkisi altında kalması)
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK
![Page 41: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/41.jpg)
Akdeniz İklimi’nin Bitki ÖrtüsüMaki Bitki Topluluğu ve Kızılçam Ormanları
![Page 42: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/43.jpg)
MAKİ• Bodur ağaçlardan ve çalılardan; ( Zeytin,
Defne, Kocayemiş, Mersin, Keçiboynuzu, Zakkum, Kermez Meşesi, Erguvan vb.) oluşan makiler, Akdeniz İklim bölgesindeki Kızılçam ormanlarının tahribi sonucunda ortaya çıkarlar.
• Daima yeşil yapraklı olurlar. • Yaz kuraklığına dayanıklı oldukları halde
soğuğa karşı dayanıklı değillerdir.
![Page 44: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/44.jpg)
Kaliforniya
Orta Şili Kap Land
Avustralya
Akdeniz Havzası
![Page 45: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/45.jpg)
3-B) STEP(ILIMAN YARI KURAK KARASAL) İKLİMİ
• Kışlar soğuk(0- -5oC)• Yazlar sıcak ve
kurak(20-25oC)• Yağış miktarı az olup
en fazla ilkbahar mevsiminde
(konveksiyonel)• Denizden uzak
karaların iç kesimlerinde
![Page 46: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/46.jpg)
STEP İKLİMİNİN BİTKİ ÖRTÜSÜBOZKIRLAR
İlkbaharda Bozkırlar Yaz mevsiminde bozkırlar
![Page 47: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/47.jpg)
BOZKIR ( Step )• Orta kuşağın yarı kurak iklim bölgelerinde
görülen seyrek ve cılız ot topluluğudur.• Bu otlar, köklerini derinlere indirmiş kurakçıl
bitkilerdir.• Yıllık yağış miktarı 250 – 400 mm civarındaki
yerlerde görülür.• İlkbahar yağışlarına bağlı olarak yeşeren bu otlar
yaz kuraklığından dolayı sararır.• Başlıca türleri; Kekik, Yavşan otu, Geven, Yumak,
Çoban Yastığı, Ada çayı ve Sığır Kuyruğu’ dur.
![Page 48: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/48.jpg)
![Page 49: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/49.jpg)
STEP(ILIMAN KARASAL) İKLİMİ
![Page 50: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/50.jpg)
4-B) SERT KARASAL İKLİM• Kışlar çok soğuk-sert,
yazlar serin(ort. 20oC yi geçmez)
• Yağış miktarı fazla değil ve en çok yaz mevsiminde düşer.(konveksiyonel)
• Kutba yakın karaların iç kısımlarında(Sibirya-Kanada)görülür.
• Bitki: İğne yapraklı Tayga ormanları
![Page 51: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/51.jpg)
TAYGA ORMANLARI• Sert karasal iklimin nemli alanlarında
( 60º Enlemi Çevresi) görülen bu ormanlar, sıcaklığın düşük olmasından dolayı İğne Yapraklı ağaçlardan oluşur.
• Bu ormanların yetiştiği alanlarda Yazlar yağışlı, kışlar kurak geçer.
• Yıllık yağış 500 mm civarındadır.
![Page 52: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/52.jpg)
![Page 53: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/53.jpg)
![Page 54: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/54.jpg)
C) SOĞUK İKLİMLER
1-TUNDRA İKLİMİ2-KUTUP İKLİMİ
![Page 55: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/55.jpg)
1-C) Tundra İklimi
• Kutup daireleri civarında görülür(kutup altı iklimi)
• Tüm ayların ortalama • sıcaklığı =<10oC• Yağış miktarı çok az.
![Page 56: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/56.jpg)
•Tundra ( Kutup altı ) iklim bölgesinde görülen soğuğa dayanıklı otsu bitki topluluğudur.
Kısa ve serin yaz döneminde yeşerirler.
Tundra alanlarında yıllık yağış miktarı 200-250 mm
civarındadır.Sıcaklık yetersiz olduğundan
ağaç görülmez.
![Page 57: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/57.jpg)
![Page 58: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/58.jpg)
3-C) Kutup İklimi
• Kutup noktaları civarı(80-90o K ve G enlemleri)
• Tüm ayların sıcaklık ortalaması =< 0o C
• Yağış yok denecek kadar az(soğuk çöller)
• Bitki: Yok
![Page 59: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/59.jpg)
Kutup İklimi
![Page 60: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/60.jpg)
Kutup İklimi
![Page 61: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/61.jpg)
Büyük İklim Tipleri Haritası
![Page 62: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/62.jpg)
ÇAYIRLAR
![Page 63: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/63.jpg)
ÇAYIR• Orta kuşak Karasal İkliminin yarı nemli
bölgelerinde veya yüksek dağlarda görülen, yaz boyunca yeşil kalan otlardır.
• Steplerden daha gürdür.• Yazlar serin ve nemli olduğu için otlar yeşil
kalır.• Orman üst sınırından sonra yetişen
çayırlara Dağ çayırları ( Alpin Çayır) da denilmektedir.
![Page 64: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/64.jpg)
![Page 65: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/65.jpg)
![Page 66: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/66.jpg)
Yağış Haritası
![Page 67: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/67.jpg)
ETKİNLİK:Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini
inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz ve bitki örtüsünü belirtiniz?
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK Akdeniz İklimidir.
Yazlar sıcak ve kurak , kışlarIlık ve bol yağışlıdır.
Kızılçam ormanları ve Maki.
![Page 68: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/68.jpg)
Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz ve bitki örtüsünü belirtiniz?
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK
Tropikal İklim
Her mevsim sıcak geçer.Yazlar yağışlı, kışlar kuraktır.
Savanlar ve Seyrek Ağaç toplulukları.
![Page 69: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/69.jpg)
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A-40-30-20-1001020
YAĞIŞ SICAKLIK
Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz ve bitki örtüsünü belirtiniz?
Tundra İklimidir.
Yazlar çok kısa ve serindir.Kışlar çok soğuk ve uzundur.En yağışlı mevsim yazdır.Yıllık yağış 250 mm civarındadır.
Tundra adı verilen Otsu bitkiler ve çalılar.
![Page 70: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/70.jpg)
Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz ve bitki örtüsünü belirtiniz?
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A0
10
20
30YAĞIŞ SICAKLIK Okyanusal İklim
Yazlar serin kışlar ılıktır.Her mevsim bol yağışlıdır.Yıllık sıcaklık farkı azdır
Karışık Ormanlar
![Page 71: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/71.jpg)
Yükselti arttıkça bitki örtüsü kuşaklarında neden değişme görülür?
Geniş Yapraklı Ormanlar
Karışık Ormanlar
İğne Yapraklı Ormanlar
DağÇayırları
![Page 72: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/72.jpg)
ÖSS SORULARI
![Page 73: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/73.jpg)
2001 ÖSS 61. SORU
• Türkiye’de ki doğal bitki örtüsünü gösteren bir haritadan, aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bilgi edinilebilir?
• A) Nüfus yoğunluğuyla• B) Hayvancılıkta uygulanan yöntemlerle• C) Akarsu havzalarının genişliğiyle• D) İklim tipleriyle• E) Ulaşım olanaklarıyla
![Page 74: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/74.jpg)
• Belirli bir bölgede yıl boyunca sıcaklık yüksek, sıcaklık farkı az, bulutluluk ve nem oranı fazladır.
• Bu bilgilere dayanarak, bu bölgeyle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
• A) Bitki örtüsü gürdür• B) Ortalama yükseltisi fazladır• C) Kimyasal çözünme görülür• D) Akarsu debileri yüksektir• E) Yıllık ortalama yağış miktarı fazladır
2003 ÖSS 68. SORU
![Page 75: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/75.jpg)
• Bir ülkede yer alan X ve Y yörelerinde ormanların bir bölümü yangın nedeniyle tahrip olmuştur. Bu alanlar kendi haline bırakıldığında, X yöresinde orman bir süre sonra kendini yenilemiş, Y yöresinde ise yenileyememiş ve ağaçlandırma yapılması gerekmiştir.
• Buna göre, X ve Y yöreleri için aşağıdakilerden• hangisi kesinlikle doğrudur?
• A) X yöresinde nem oranı Y yöresindekinden fazladır.• B) X ve Y yörelerinin enlemleri farklıdır.• C) Y yöresinde akarsu ağı X yöresindekinden daha• sıktır.• D) Y yöresinin ortalama yükseltisi X yöresindekinden• fazladır.• E) X yöresinin yüzölçümü Y yöresininkinden büyüktür.
2004 ÖSS 70. SORU
![Page 76: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/76.jpg)
• Yeryüzünün herhangi bir yerinde,yükseklere çıkıldıkça bitki örtüsü kutuplara yaklaşılıyormuş gibi değişikliğe uğrar.
• Türkiye ile aşağıdaki gözlemlerden hangisi , bu genellemeye bir örnektir?
2005 ÖSS 69. SORU
![Page 77: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/77.jpg)
• A) Akdeniz iklimi görülen yerlerde ormanların tahrip edilmesiyle makilerin geniş yer kaplaması
• B) Kuzey Anadolu Dağları’nda 1000-1200 m den sonra geniş yapraklı ormanların yerini iğne yapraklı ormanlara bırakması
• C) Akdeniz iklimine özgü bazı bitki türlerinin Karadeniz Bölgesi’nin kıyı kesiminde de görülmesi
• D) Akdeniz ve Ege Bölgeleri’nde Tropik bitkilerin yetişebilmesi
• E) Torosların Kuzey ve Güney yamaçlarında orman üst sınırının farklı olması
![Page 78: Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102810/56815666550346895dc41764/html5/thumbnails/78.jpg)
2006 ÖSSSOSYAL-1 TESTİ
• S14. X bölgesinin doğal bitki örtüsü maki, Y bölgesinin doğal bitki örtüsü bozkırdır.
• Bu durum, X ve Y bölgelerinin aşağıdakilerin hangisi bakımından farklı olmasına bağlanabilir?
A) Düzlük alanların oranı B) Toprak türü C) Uygulanan tarım yöntemleri D) Yapılan hayvancılık türü E) İklim tipi