Univerzitet u Isto nom Sarajevu Saobra ajni fakultet Doboj

kolska: 2011/12

Seminarski rad iz predmeta: Osnovni vidovi transporta

Tema seminarskog rada:

Drumski saobra aj

Mentori: Mentori:

Student :

Dr Ranko Bo i kovi , van. prof. van. prof. Darko Dragi , dipl. in . saob. dipl.

Danijel Kaurin 151/08 151/Smijer: Smijer: Po tanski saobra aj Grupa: Grupa: A3

Drumski saobra aj se kao javni saobra aj pojavio po etkom 20-og vijeka, a prate i privredni razvoj zemlje, 1. Istorijski razvoj drumskog saobra aja energetskog bogastva, ja ine industrije kao i stanja drumske automobilparalelno motorom konstruisao je mehani u Prvi mre e, sa SUS je rastao i broj automobila ar pojedinim zemljama. prvi automobil savremenog tipa konstruisao Markus 1875. godine, a 1875. godine,1886. godine. je Daimler 1885. godine i Benc 1886. godine. 1885.

Zahvaljuju i prednostima drumskog saobra aja u Njemci odnosu na Dizel i Oto su dali veoma veliki aja, njegovom druge vidove javnog saobra doprinos razvoju automobilizma jer su oni konstruisali dizel i benzijski motor koji se razvoju se posve uje velikavozilima. u svim zemljama pa pa nja danas koriste u na im motornim vozilima. tako i u onim gdje je razvijena mre a eljeznice, rije nih plovnih puteva i cjevovoda.

Ovo su prvi automobili koji su konstruisani sa etiri to ka.

A ovo je prvi kamion koji se koristio za transport tereta.

Drumski saobra aj je regulisan saobra ajnim propisima koje moraju po tovati svi u esnici u saobra aju. 2. Pojam i podjela drumskog saobra aja Osnovna pravila drumskog saobra aja su usvojena 1968. Saobra aj je organizovano kretanje transportnih godine na Be koj konvenciji o drumskom saobra ne eljena jedinicaDrumski saobra aj je saobra aj koji aju. na mre i saobra ajnica. On je se poslijedica transporta i postoji samo ako postoje odvija na putevima. U esnici u drumskom transportne jedinicese mogu kretati zajedni koj u i i. saobra aju koje se kre u po pje ice, ja mre ivotinje i uz pomo raznih vozila. Transport je samostalna privredna djelatnost koja se bavi prenosom Prema dobara, ljudi vijesti sa Prema namjeni materijalnih teritorijalnimiobilje jima jednog na drugo mjesto, imaju i u vidu zadovoljenje ljudskih potreba kako u sferi proizvodnje, tako i u svakodnevnom ivotu. Prema na inu organizacije

Drumski saobra aj

Prema namjeniJavni saobra aj, saobra aj koji je pod jednakim uslovima dostupan svim korisnicima prevoznih usluga i obavlja se na osnovu ugovora o prevozu.

Saobra aj (prevoz) za vlastite potrebe, prevoz koji se vr i u cilju zadovoljavanja potreba vezanih za obavljanje osnovne djelatnosti koja je iz oblasti proizvodnje, trgovine, usluga...

Prema teritorijalnim obilje jima

Unutra nji saobra aj lokalni prevoz; gradski prevoz; prigradski prevoz; me umjesni prevoz; me urepubli ki prevoz.

Me unardoni saobra ajbilateralni; pograni ni; tranzitni; multilaterlani; prevoz za tre e dr ave i iz tre ih dr ava.

Prema na inu organizacijeLinijski saobra aj, se obavlja na odre enom prevoznom putu po odre enom redu vo nje, sa jednim ili vi e polazaka, odnosno povrataka.

Vanlinijski prevoz, je prevoz za koji se relacija i drugi uslovi prevoza utvr uju posebno za svaki prevoz.

Povremeni prevoz

Naizmjeni ni prevoz

Podjela drumskih transportnih sredstava

Vozila prevoz tereta vr enje rada Vozila zapriklju na vozila Vozila zaprevoz putnika Drumskazavu u priklju nih vozila (teglja i)

3. Organizacija drumskog saobra ajaOrganizovan saobra aj podrazumijeva postojanje petlji, saobra ajnih signala i znakova na raskrsnicama tako da se olak a protok vozila. Organizovan saobra aj drasti no smanjuje vrijeme putovanja, iako vozila ekaju na raskrsnicama, a u teda u vremenu je velika. Organizovan saobra aj mo e prije i u dezorganizovan nastupanjem vanrednog doga aja, bilo da su u pitanju radovi na putu, neka saobra ajna nezgoda, ili prepreka, kao to je ivotinja koja se na e na putu, odroni, nanosi snijega i drugo. Primjer

Put ili drum je dio zemlji ta, naj e e traka, koji je pripremljen za odvijanje saobra aja i koji povezuje dvije destinacije. U naj irem smislu, putem se smatra svaka povr ina na kojoj se odvija saobra aj. Auto-putevi Brzi putevi Magistralni putevi Regionalni putevi Lokalni putevi Ulice u naselju Nekategorisani putevi

Saobra ajni znaci slu e da u esnicima u drumskom saobra aju stave do znanja opasnosti i ograni enja koja postoje na putu, kao i da daju potrebna obavije tenja u cilju br eg i urednijeg odvijanja saobra aja. U esnici u saobra aju su du ni da se striktno pridr avaju ograni enja, zabrana i obaveza. Svjetlosne itih ajne Znakove obavijenaredbi Znakove opasnosti Znakove izrisaobratenja Oznake na kolovozu znake

4. Osnovne karakteristike drumskog saobra ajaDrumski saobra aj je i elasti an i prilagodljiv zahtijevima Drumski saobra aj omogu ava jednostavniju organizaciju Osnovna karakteristika drumskog saobra aja je da se vozila prevoza tako da mo e prihvatiti svaku koli inu robe. prevoza pa je mogupovr inama kolovoza,vozilo organizovati kre u po hrapavim e svako pojedina no hrapavim nezavisno odhrapave povr utim, ova na velike otpore trenja. to kovima a drugog. Me ine uti u me usobna nezavisnost to je put du i a teret koji se prevozi ve i, to su tro kovi po vozila uti e na bezbijednost saobra aja na putevima. jedinici manji. Zbog niza prednosti u odnosu na ostale vidove unutra njeg Drumski saobra aj je pogodan za disperzivni transport tereta transporta jedne zemlje ili regiona, drumski saobra aj i putnika jer se on sastoji od pojedina no manjih zahtijeva za predstavlja prvostepeni saobra ajni faktor na transportnom prevozom manjih koli ina roba i putnika na razli itim tr i tu bez obzira na stepen razvijenosti eljezni ke mre e, relacijama i u razli itim vremenima. plovnih puteva ili cjevovoda.

Prednosti drumskog saobra aja nad ostalim vidovima saobra aja, odnosno prevoza su slede e: Konkurentni terminalni do ekonomi nost tro VelikaPrevoz frekventnost, prevoza MaleVisokaod vrata kovikovi gustinaukupna elasti nost i elasti ne transportneejedinice drumske mre (puteva) Fleksibilnost iukupni brzina vrataprevozai Niskipouzdanost tro kod Komercijalna Dobra i urednost Mali Rad tokom cijelenastane Bolje tro kovi enje robegodine teta obezbe ukolikoudaljenostima na kratkim i pouzdanost pri prevozu srednjim

Nedostaci koji karakteri u drumski saobra aj su:

Niska efikasnost iskori tenja pogonske Velika Visokana vremenske prilike Niska produktivnost rada potro cijena prevoza Osjetljivost nja pogonskog goriva snage

Drumski transport se zbog svojih prednosti i mana treba da Bezbijednost u robe na kratka za cilj da i dostavu koristi za prevozsaobra aju ima rastojanjapropisivanjem saobra odvoz i dovoz od proizvo a u esnike u odnosno ajnih pravila i propisa, za titi a do eljeznice ili saobra aju. luka, zatim za prevoz na ve a rastojanja robe koja je Svako kr enje i skupocjena, kao i obavljanje prevoza brzopokvarljivasaobra ajnih propisa od strane u esnika u saobra aju se strogo ka njava, nov ano procesa u vezanih za opslu ivanje me upogonskih ili kaznenim bodovima koji mogu dovesti do oduzimanja voza ke industriji, gra evinarstvu, poljoprivredi i mikroindustriji dozvole. kod robno-distributivnih centara. Bezbijednost u saobra aju podrazumijeva i ugradnju bezbijedonosnih sistema u drumska vozila kako bi za titili u esnike u slu aju sudara odnosno nezgode. Ugra ujuSaobra ajna nezgodavoza ima koji prate se i sistemi za pomo prouzrokovana nepo a i neutrali u mogu nost ljudske pona anje vozatovanjem saobra ajnih propisa. gre ke.

5. Bezbijednost u saobra aju

Savremeni sistemi za pomo voza ima su : ABS, ESP, ASR, TSR, EDC, DSC, PSM, PTM

ESP (Electronic Stability Program) ABS (Anti-lock Breaking System)

6. Inteligentni transportni sistemiJedan od omogu koji enje u voza ima prilikom Ovaj sistem sistema ava prapoma saobra aja putem video Inteligentni saobra aju je Driver Assistance. je sistem sistem (ITS) snala enja u transportni utvrdilo stanje saobra aja na kamera i senzora kako bi se sastavljen od hardvera, softvera i onih koji prate ono to Ovaj sistem se ajnicama, odnosno dakoji njima rukuju, pojedinim saobra oslanja na senzore li je u toku gu va koji omogu ava bolje nadgledanje i kontrolu saobra aja okru uje vozilo, poma u u nepovoljnim uslovima, u saobra aju ili saobra ajna nezgoda, zatim se na osnovu radi optimizacije saobra ajnog toka. registruju ostale u esnike u saobra aju povratne informacije saobra aj preusmjerava. (na osnovu toplote koju pje ak na prelazu emituje, daje se znak voza u), poma u u gu vi, automatski parkiraju vozilo, automatski upozoravaju na opasnost od sudara, a postoji mogu nost i automatske kontrole nad automobilom u slu aju da voza izgubi kontrolu nad vozilom. Intelligent transport system

7. Literatura[ 1 ] R. Peri i , Savremene tehnologije transporta Saobra ajni fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 1994. godine; [ 2 ] www.kombeg.org.rs ; [ 3 ] www.sr.wikipedia.org ;

[ 4 ] www.google.com/imghp .