Door: Annette Nieuwland en Iwonka Schot. Dit hoofdstuk behandelt de acht ontwerpregels van het...
-
Upload
robert-dekker -
Category
Documents
-
view
214 -
download
2
Transcript of Door: Annette Nieuwland en Iwonka Schot. Dit hoofdstuk behandelt de acht ontwerpregels van het...
door:Annette Nieuwland en
Iwonka Schot
Dit hoofdstuk behandelt de acht ontwerpregels van het HOT-project;
De deelnemers stelden ontwerpregels op: goed talenonderwijs zou aan die regels moeten voldoen;
Een ontwerpregel beschrijft de relatie tussen doel en middel: ‘Als je in je onderwijs dit wilt bereiken, dan moet je dat doen (of juist laten)’
Ten slotte is de lijst met regels plenair gepresenteerd waarna er een keuze gemaakt moest worden van de acht belangrijkste regels, die hierna volgen.
De ontwerpregels
Als je de leerlingen wilt motiveren voor een taak, zorg dan dat zij goede
redenen hebben om aan die taak te beginnen – en eraan te werken.
Beschouw de lln. als mede-ontwerpers van de taak; medeverantwoordelijk
Zorg voor onderhandelingssituaties over de taak lln - docent
Maak taak inhoudelijk interessant Zorg voor variatie in werkvorm, structuur
en zelfstandigheid Geef heldere doelen aan: Wat valt te leren? Laat lln werken aan gemeenschappelijk
eindresultaat Breng de taal tot leven; contact met native
speakers Maak de taal levend door visualisering en
contextualisering door docent en leerling
Marzno (1992)
Holzkamo (1993)
Kwakernaat (1981)
Haitink
Prikkel de nieuwsgierigheid van de lln. Dit is cruciaal voorwaarde om tot leren te komen;
Zorg dat lln het nut en/of zin van het leren inzien;
Introductiefase om lln te motiveren is belangrijk;
Als lln gevoel hebben dat ze iets moeten, vertonen ze uitstelgedrag of neiging tot onttrekken aan
TABASCO-project (Errey & Schollaert, 2004)
Bimmel
Realiseer ‘ownership’ d.w.z. Laat de lln de taakhen zelf van waarde is. Dit is nauw verwant aan zelfsturing. Daarbij is onderhandelen tussen docent en lln over taak en taakuitvoering belangrijk. Zo ontstaat er ruimte voor feedback en bijsturing.
Zelfsturing bestaat uit kunnen en willen bepalen van eigen doelen.
Als het je doel is voorwaarden te scheppen voor zelfstandig en
zelfverantwoordelijkleren, zorg dan voor expliciete,
transparante criteria waaraan het leerproces en het
eindproduct moeten voldoen
Maak criteria bekend en bespreek deze met de lln;
Vraag lln zelf criteria op te stellen; Laat lln kennis nemen van kerndoelen,
eindtermen, exameneisen; Laat lln kennis maken met wat ze al kunnen
en wat valt er nog te leren; Laat lln gebruik maken van suggesties van
Nodari (1994) (studiewijzer, weekplanning enz).
Belangrijk voor lln:
Nodari (1994):
Haitink:
Wat is doel en wat zijn beoordelingscriteria;
Oriëntatie op onderwijsleerproces is voorwaarde om autonomie van lln te vergroten;
Transparantie doelen op langer termijn (leerjaar, trimester) en transparantie doelen op korter termijn (subtaken) Zo is bijsturing mogelijk door lln en docent
Criteria zoals: taalvaardigheidsdoelen, sociale doelen en affectieve doelen - van te voren vaststellen en bespreken.
Als het je doel is voorwaarden te scheppen voor zelfstandig en
zelfverantwoordelijkleren, zorg dan dat de leerlingen binnen
de taken die je hen voorlegt keuzemogelijkheden
hebben.
in de inhoud (bijv. jongens- vs. meisjesonderwerpen),
het soort taak, het tempo, de middelen, het niveau, de teamsamenstelling, de tijd en/of de plaats waar de taak wordt
uitgevoerd de manier van evalueren; Om verantwoorde keuzes te kunnen maken
moeten de leerlingen weten wat het (leer)doel van de taak is
Constructivistische leertheorie:
Constructivistisch onderwijs
Lln zijn zelf actief; construeren eigen kennis
door eigen kennis te relateren aan eigen voorkennis
veel ruimte voor individuele leerwegen
eigen leervragen door lln eigen leertempo door lln eigen interesse lln
belangrijk
Nadeel: niet geschikt voor alle leerlingen
Als taalverwerving (c.q. ontwikkeling van taalvaardigheid) het doel is, geef de
leerlingendan open en complexe, levensechte taken
die actief, participerend en/of observerend
leren uitlokken.
de leerlingen bij de uitvoering van de taak zoveel mogelijk alle taalvaardigheden (mondeling en schriftelijk, productief en receptief) nodig hebben;
Gebruik de doeltaal als voertaal.
Westhof: Multi-feature hypothese
mensen leren door te handelen;
effectiviteit van talenonderwijs afhangt van de mate waarin het de leerling mentaal laat handelen aan veel verschillende kenmerken uit diverse categorieën;
Schijf van Vijf: 5 componenten van effectief taalonderwijs
Ellis (2003):
Rijlaarsdam: Participatie-observatiemodel
6 kenmerken van leertaken voor effectief taalonderwijs
Lln leren in opzet van
observatie hoe anderen taak uitvoeren;
Taken moeten levensecht, open en complex zijn
Als naast fluency ook accuracy het doel is, is op gezette tijden aandacht voor de
taalvorm(morfologie, syntaxis) onmisbaar.
Leervragen waar de leerlingen zelf mee komen op grond van hun praktische ervaringen en problemen;
bij het lezen, luisteren, spreken en schrijven van de taal tijdens de uitvoering van levensechte taken.
Corda/Westhoff
Weak-interface-hypothese van Seliger
Westhoff Schijf van Vijf
Willis (1996)
Immersion-onderwijs in Canada;
Immersion-onderwijs en gramm.onderwijs;
Lln maken onbewust eigen regels
focus on form; pushed output;
taak afsluiten met presentatie van uitkomsten
Als je de motivatie van leerlingen in stand wilt houden, zorg er dan voor dat zij frequent successen ervaren.
Taken uitdagend en haalbaar te maken; Feedback te geven op halfproducten; Criteria te geven om halfproducten te
beoordelen; Reflectie uitlokken
Dörnyei - de motivatietheorie Factoren
expectancy of success De docent kan een
helpende rol vervullen
Als het je doel is te zorgen dat leerlingen leren zelfstandig en
zelfverantwoordelijk teleren, werk dan aan de vier
bouwstenen voor zelfstandig leren.
Zelfmotivatie en zelfvertrouwen Vermogen en bereidheid tot
samenwerking Leerstrategieën beheersen Vermogen en bereidheid tot
zelfsturing
Reflectie Stappenplan een plan opstellen door een lln. Vergelijken van elkaars strategieënplan Feedback Lln laten ervaren van relevante strategieën Taken zo opstellen dat leerlingen
(leer)strategieën nodig hebben Leerstrategieën laten trainen - 3 componenten
aan de orde laten komen Aandacht voor proces en product Evaluatie Aandacht voor succes en falen Laat leerlingen op gezette tijden de docentrol
vervullen
Bimmel
Djörnyei
O’Mally en Chamot (1990):
Life-long learning Constructivistische
opvatting over leren en onderwijzen
bouwstenen zijn nodig om zelfstandig te leren
Motivatie en zelfstandig leren gaan samen
Strategieën voor taalleerders - de vier bouwstenen van zelfstandig leren
Als je doel is dat leerlingen iets leren van het werken in teams.
De taak (en eventuele deeltaken) is/zijn opgebouwd volgens PIGS - principes van samenwerkend leren:
– Positieve onderlinge afhankelijkheid;– Individuele aanspreekbaarheid;- Gelijkwaardige bijdragen van ieder
individueel;– Simultane interactie Besteed dan systematisch aandacht
aan het verwerven van de nodige sociaal-communicatievevaardigheden.
Redenen voor werken in de teams:
Kagan(1999):
Maatschappelijk en sociaal-economisch;
Leerpsychologisch; Algemene-didactiesch; Taaldidactisch; Affectief voordeel
Gebruik van structures:
- Check in duo’s- Drie-stappen-interview- Denken-delen-
uitwisselen