DOĞRUDAN TEMİN

11

DOĞRUDAN TEMİNDOĞRUDAN TEMİN

Mehmet Sinan KORALTANMehmet Sinan KORALTAN

22

Hangi Tür İhtiyaçlar Doğrudan Hangi Tür İhtiyaçlar Doğrudan Teminle Karşılanabilir?Teminle Karşılanabilir?

1- Sadece gerçek veya tüzel tek kişi 1- Sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabilecek ihtiyaçlar.tarafından karşılanabilecek ihtiyaçlar.2- ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip 2- ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip gerçek veya tüzel tek kişi tarafından gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabilecek alımlar.karşılanabilecek alımlar.3- Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya 3- Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu olan mal ve sağlanması için zorunlu olan mal ve hizmetler.hizmetler.


33

4- 4- Büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde Büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin bulunan idarelerin 43.22843.228 Türk Lirasını Türk Lirasını, , diğer idarelerin diğer idarelerin 14.40314.403 Türk Lirasını Türk Lirasını aşmayan ihtiyaçlarıaşmayan ihtiyaçları ile ile temsil ağırlama temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacakfaaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar.alımlar.5- İdarelerin taşınmaz mal alımı veya 5- İdarelerin taşınmaz mal alımı veya kiralamaları.kiralamaları.



44

6- Özelliğinden ve belli süre içinde 6- Özelliğinden ve belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan veya acil stoklanması ekonomik olmayan veya acil durumlarda kullanılacak olan ilaç, aşı, durumlarda kullanılacak olan ilaç, aşı, serum, anti-serum, kan ve kan ürünleri ile serum, anti-serum, kan ve kan ürünleri ile ortez, protez gibi uygulama esnasında ortez, protez gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü tıbbî sarf malzemeleri, test ve tetkik özgü tıbbî sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri alımları.sarf malzemeleri alımları.



55

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Kamu İhale Genel Tebliğinin “22.1.1.4” üncü 22.1.1.4” üncü maddesinde; “Diğer taraftan 22 nci maddeye maddesinde; “Diğer taraftan 22 nci maddeye göre ihtiyaçların karşılanmasında göre ihtiyaçların karşılanmasında onay onay belgesi düzenlenmesi,belgesi düzenlenmesi, onayı takiben ihale onayı takiben ihale yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişiler yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması tarafından piyasada fiyat araştırması yapılması ve buna ilişkin belgelerin yapılması ve buna ilişkin belgelerin dayanakları ile birlikte onay belgesine dayanakları ile birlikte onay belgesine eklenmesi zorunludur.”eklenmesi zorunludur.” Denilmek sureti ile, doğrudan teminle yapılacak Denilmek sureti ile, doğrudan teminle yapılacak alımlarda mutlaka onay belgesi düzenlenmesi alımlarda mutlaka onay belgesi düzenlenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.gerektiği hükme bağlanmıştır.

Onay Belgesi Düzenlenmesi Onay Belgesi Düzenlenmesi Mecburi mi?Mecburi mi?


66

Ne Kamu İhale Kanununda, ne uygulama Ne Kamu İhale Kanununda, ne uygulama yönetmeliklerinde, ne de Kamu İhale Genel yönetmeliklerinde, ne de Kamu İhale Genel Tebliğinde bu hususta açıklayıcı bir hüküm Tebliğinde bu hususta açıklayıcı bir hüküm bulunmamaktadır.bulunmamaktadır.Diğer taraftan, tek kaynaktan temin edilecek Diğer taraftan, tek kaynaktan temin edilecek alımlarda kullanılacak standart formlarda (alımlarda kullanılacak standart formlarda (KİK021.0/H ve ve KİK022.0/M) yaklaşık bedel ) yaklaşık bedel hazırlanmasına ilişkin açıklamalar yer aldığından hazırlanmasına ilişkin açıklamalar yer aldığından dolayı, dolayı, 22 nci maddenin a,b ve c bentlerine 22 nci maddenin a,b ve c bentlerine göregöre yapılacak alımlarda yapılacak alımlarda yaklaşık maliyet yaklaşık maliyet hazırlanması zorunlu,hazırlanması zorunlu, diğer bentleri için ise diğer bentleri için ise zorunlu değildir.zorunlu değildir.

Yaklaşık Maliyet Hazırlanmalı Yaklaşık Maliyet Hazırlanmalı mıdır?mıdır?


77

Şartname ve Sözleşme Şartname ve Sözleşme Düzenlenmeli midir?Düzenlenmeli midir?

Konu ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Konu ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliğindeki hükümler şu şekildedir;Tebliğindeki hükümler şu şekildedir;22.1.1.2. 22.1.1.2. Söz konusu hükümler uyarınca anılan Söz konusu hükümler uyarınca anılan maddede belirtilen nitelikteki ihtiyaçların maddede belirtilen nitelikteki ihtiyaçların karşılanmasında kolaylık sağlanması karşılanmasında kolaylık sağlanması amaçlanmış olmakla birlikte, ihtiyacın niteliğine amaçlanmış olmakla birlikte, ihtiyacın niteliğine göre, göre, ilan yapılmasıilan yapılması, , teminat alınmasıteminat alınması, , ihale ihale komisyonu kurulmasıkomisyonu kurulması, isteklilerde belirli , isteklilerde belirli yeterlik kriterlerinin aranması ileyeterlik kriterlerinin aranması ile şartname ve şartname ve sözleşme düzenlenmesisözleşme düzenlenmesi gibi hususlar gibi hususlar idarelerin takdirindedir.idarelerin takdirindedir.


88

22.1.1.3. 22.1.1.3. Bu madde kapsamında alımı yapılacak Bu madde kapsamında alımı yapılacak malın teslimimalın teslimi veya veya hizmetin ya da yapım işinin hizmetin ya da yapım işinin tamamlanmasının belli bir süreyi gerektirmesi tamamlanmasının belli bir süreyi gerektirmesi durumundadurumunda, , alımın bir sözleşmeye alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olupbağlanması zorunlu olup bir defada yapılacak bir defada yapılacak alımlarda sözleşme yapılması idarelerin alımlarda sözleşme yapılması idarelerin takdirindedir.takdirindedir.Buna karşılık, 22 nci maddenin (c) bendi Buna karşılık, 22 nci maddenin (c) bendi kapsamında yapılan alımlarda ise madde kapsamında yapılan alımlarda ise madde metninde belirtildiği üzere sözleşme yapılması metninde belirtildiği üzere sözleşme yapılması zorunludur.zorunludur.



99

Belli bir süreye ihtiyaç göstermediği için sözleşme düzenlenme Belli bir süreye ihtiyaç göstermediği için sözleşme düzenlenme zorunluluğu bulunmayan alımlarda da, zorunluluğu bulunmayan alımlarda da, yükleniciden teminat yükleniciden teminat alınmasıalınması, , cezai yaptırımlar ön görülmesicezai yaptırımlar ön görülmesi, , kabulle ilgili bir kısım kabulle ilgili bir kısım prosedürler veya kabul sonrası sorumluluklar getirilmesiprosedürler veya kabul sonrası sorumluluklar getirilmesi gibi gibi geçerliliği yazılı kurala ihtiyaç gösterengeçerliliği yazılı kurala ihtiyaç gösteren uygulamaların tercih uygulamaların tercih edildiği durumlarda da, edildiği durumlarda da, mutlaka yazılı sözleşmemutlaka yazılı sözleşme düzenlenmesi düzenlenmesi gerektiği unutulmamalıdır.gerektiği unutulmamalıdır.Böyle bir tercih ortaya konulduğunda, Böyle bir tercih ortaya konulduğunda, daha sonra doğabilecek daha sonra doğabilecek ihtilafların önlenmesi içinihtilafların önlenmesi için, hazırlanacak sözleşme tasarısı ve idari , hazırlanacak sözleşme tasarısı ve idari şartname şartname fiyat araştırması yapılan kişilere verilmelidirfiyat araştırması yapılan kişilere verilmelidir..Doğrudan temin ihale yöntemi olarak kullanılmadığı için, Doğrudan temin ihale yöntemi olarak kullanılmadığı için, düzenlenecek idari şartname ve sözleşme tasarısının, ilgili düzenlenecek idari şartname ve sözleşme tasarısının, ilgili yönetmelikleri ekinde yer alan tip şartname ve sözleşme tasarısına yönetmelikleri ekinde yer alan tip şartname ve sözleşme tasarısına uygun olması gerekli değildir, ancak istenildiği takdirde bu uygun olması gerekli değildir, ancak istenildiği takdirde bu metinlerden yararlanılabilecektir.metinlerden yararlanılabilecektir.



1010

İlan Yapılabilir mi?İlan Yapılabilir mi?

Kanunun 22 nci maddesinin ilk fıkrasında, Kanunun 22 nci maddesinin ilk fıkrasında, ihtiyaçların doğrudan temin yöntemi ile ihtiyaçların doğrudan temin yöntemi ile karşılanması sürecinde ilan yapılması ve teminat karşılanması sürecinde ilan yapılması ve teminat alınması zorunluluğunun bulunmadığı açıkça alınması zorunluluğunun bulunmadığı açıkça ifade edilmiştir.ifade edilmiştir.Ancak, bu hüküm ihtiyari olduğundan, idareler Ancak, bu hüküm ihtiyari olduğundan, idareler istedikleri takdirde ilan yapmakta serbest istedikleri takdirde ilan yapmakta serbest olacaklardır.olacaklardır.Eğer ilan yapılacaksa, Kanunun 13 üncü Eğer ilan yapılacaksa, Kanunun 13 üncü maddesinde belirlenen kurallara bağlı maddesinde belirlenen kurallara bağlı olmaksızın, tamamen idarenin inisiyatifi ile ilan olmaksızın, tamamen idarenin inisiyatifi ile ilan süresi ve kuralları belirlenebilecektir.süresi ve kuralları belirlenebilecektir.


1111

Teminat Alınabilir mi?Teminat Alınabilir mi?

Yine Kanunun 22 nci maddesinin ilk fıkrasında, Yine Kanunun 22 nci maddesinin ilk fıkrasında, ihtiyaçların doğrudan temin yöntemi ile ihtiyaçların doğrudan temin yöntemi ile karşılanması sürecinde teminat alınması karşılanması sürecinde teminat alınması zorunluluğu bulunmadığı belirtilmiştir.zorunluluğu bulunmadığı belirtilmiştir.Ancak, işin ifasının belli bir süreye ihtiyaç Ancak, işin ifasının belli bir süreye ihtiyaç gösterdiği, bu nedenle de sözleşmeye bağlanan gösterdiği, bu nedenle de sözleşmeye bağlanan işlerde, yüklenicinin sözleşmeye uygun işlerde, yüklenicinin sözleşmeye uygun davranmasını teminen teminat alınmasında davranmasını teminen teminat alınmasında yarar vardır.yarar vardır.Ancak bu husus tamamen idarenin takdirindedir.Ancak bu husus tamamen idarenin takdirindedir.


1212

Yeterlik Değerlendirmesi Yeterlik Değerlendirmesi Yapılabilir mi?Yapılabilir mi?

22 nci maddenin son fıkrasına göre, doğrudan teminle 22 nci maddenin son fıkrasına göre, doğrudan teminle yapılacak alımlarda yeterlik kriteri arama zorunluluğu yapılacak alımlarda yeterlik kriteri arama zorunluluğu yoktur.yoktur.Ancak, temin edilecek ihtiyaç özellik arz ediyor ve bu Ancak, temin edilecek ihtiyaç özellik arz ediyor ve bu ihtiyacın temininde idare tarafından bazı kriterler ihtiyacın temininde idare tarafından bazı kriterler aranması düşünülüyorsa, Kanunun 10 uncu maddesinde aranması düşünülüyorsa, Kanunun 10 uncu maddesinde ve uygulama yönetmeliklerinde belirtilen yeterlik belge ve ve uygulama yönetmeliklerinde belirtilen yeterlik belge ve kriterlerine bağlı olmaksızın, tamamen idarenin takdiri ile kriterlerine bağlı olmaksızın, tamamen idarenin takdiri ile belirlenecek belge ve kriterler aranabilir.belirlenecek belge ve kriterler aranabilir.Burada dikkat edilecek husus, belirlenecek kriterlerin Burada dikkat edilecek husus, belirlenecek kriterlerin idari şartnamede zikredilmesi ve sürece katılacak kişilere idari şartnamede zikredilmesi ve sürece katılacak kişilere önceden bildirilerek fiyat araştırması yapılmasıdır.önceden bildirilerek fiyat araştırması yapılmasıdır.


1313

Komisyon Kurulabilir mi?Komisyon Kurulabilir mi?

Yine Kanunun 22 nci maddesine göre komisyon Yine Kanunun 22 nci maddesine göre komisyon kurulması da zorunlu olmayıp idarelerin takdirine kurulması da zorunlu olmayıp idarelerin takdirine bırakılmıştır.bırakılmıştır.Ancak, ihtiyacın niteliğine göre istenildiği Ancak, ihtiyacın niteliğine göre istenildiği takdirde komisyon kurulmak sureti ile de alım takdirde komisyon kurulmak sureti ile de alım gerçekleştirilebilir.gerçekleştirilebilir.Diğer taraftan, maddenin “a”, “b” ve “c” Diğer taraftan, maddenin “a”, “b” ve “c” bentlerine göre yapılacak alımlarda, eğer alım bentlerine göre yapılacak alımlarda, eğer alım büyük ölçekli ve nitelikli ise, komisyon büyük ölçekli ve nitelikli ise, komisyon kurulmasında fayda mülahaza edilmektedir.kurulmasında fayda mülahaza edilmektedir.


1414

Piyasa Fiyat Araştırması Piyasa Fiyat Araştırması Yapacaklar Nasıl Görevlendirilmeli?Yapacaklar Nasıl Görevlendirilmeli?

Kanunun 22 nci maddesinde; “…ihale Kanunun 22 nci maddesinde; “…ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından…” ifadesi yer almakta olup, bu tarafından…” ifadesi yer almakta olup, bu ifadeye göre görevlendirmenin şekli ile ilgili her ifadeye göre görevlendirmenin şekli ile ilgili her hangi bir açıklama yer almamaktadır.hangi bir açıklama yer almamaktadır.

Ancak, görevlendirilecek kişilerin alımdan Ancak, görevlendirilecek kişilerin alımdan doğrudan sorumlu tutulabilmeleri için, doğrudan sorumlu tutulabilmeleri için, görevlendirmenin yazılı olarak yapılması zarureti görevlendirmenin yazılı olarak yapılması zarureti vardır.vardır.


1515

Görevlendirme ihale yetkilisince yapılmalıdır.Görevlendirme ihale yetkilisince yapılmalıdır.Yazılı olur verme biçiminde yapılabileceği gibi, onay Yazılı olur verme biçiminde yapılabileceği gibi, onay belgesinde belirtilmek sureti ile de yapılabilir.belgesinde belirtilmek sureti ile de yapılabilir.Her doğrudan temin için ayrı görevlendirme Her doğrudan temin için ayrı görevlendirme yapılabileceği gibi, ihtiyacın niteliği farklı yapılabileceği gibi, ihtiyacın niteliği farklı görevlendirmeler gerektirmiyorsa, sürekli olarak aynı görevlendirmeler gerektirmiyorsa, sürekli olarak aynı kişiler de görevlendirilebilir.kişiler de görevlendirilebilir.İhtiyacın niteliği uzmanlık gerektiriyorsa, görevlendirilen İhtiyacın niteliği uzmanlık gerektiriyorsa, görevlendirilen kişilerde de buna uygun nitelik aranmalıdır.kişilerde de buna uygun nitelik aranmalıdır.Birden fazla kişi görevlendirildi ise, bu kişilerin koordineli Birden fazla kişi görevlendirildi ise, bu kişilerin koordineli çalışmalarını sağlamak amacıyla, içlerinden birinin çalışmalarını sağlamak amacıyla, içlerinden birinin başkan olarak görevlendirilmesinde bir sakınca yoktur.başkan olarak görevlendirilmesinde bir sakınca yoktur.

Piyasa Fiyat Araştırması Piyasa Fiyat Araştırması Yapacaklar Nasıl Görevlendirilmeli?Yapacaklar Nasıl Görevlendirilmeli?


1616

Piyasa Fiyat Araştırması Nasıl Piyasa Fiyat Araştırması Nasıl Yapılmalıdır?Yapılmalıdır?

Kanunun “piyasa fiyat araştırması Kanunun “piyasa fiyat araştırması yapılması” tabirinden, ihtiyacın gerçek yapılması” tabirinden, ihtiyacın gerçek piyasa rayiçlerine uygun bir şekilde temin piyasa rayiçlerine uygun bir şekilde temin edilmesini sağlamaya yönelik bir edilmesini sağlamaya yönelik bir düzenleme yaptığı anlaşılmaktadır.düzenleme yaptığı anlaşılmaktadır.Bu anlayışa göre, görevlendirilen kişilerce Bu anlayışa göre, görevlendirilen kişilerce gerekli olan her türlü piyasa fiyat gerekli olan her türlü piyasa fiyat araştırmasının sağlıklı, gerçekçi ve araştırmasının sağlıklı, gerçekçi ve kanıtlanabilir şekilde yapılması zorunludur.kanıtlanabilir şekilde yapılması zorunludur.


1717

1- Sağlıklı ve Gerçekçi Piyasa Fiyat 1- Sağlıklı ve Gerçekçi Piyasa Fiyat Araştırmasının Önemi;Araştırmasının Önemi; İhale usullerine göre İhale usullerine göre yapılan alımlarda fiyat, isteklilerin verdiği yapılan alımlarda fiyat, isteklilerin verdiği tekliflere göre belirlenirken, doğrudan teminde tekliflere göre belirlenirken, doğrudan teminde idare tarafından yaptırılan piyasa fiyat idare tarafından yaptırılan piyasa fiyat araştırması ile belirlenmektedir.araştırması ile belirlenmektedir.Dolayısı ile idare, sağlıklı ve gerçekçi piyasa Dolayısı ile idare, sağlıklı ve gerçekçi piyasa fiyat araştırması yaparak, doğrudan teminin fiyat araştırması yaparak, doğrudan teminin doğasından kaynaklanan zaafiyetleri ve doğasından kaynaklanan zaafiyetleri ve rekabetsiz ortamın kendisine yükleyebileceği rekabetsiz ortamın kendisine yükleyebileceği riskleri en aza indirebilir. riskleri en aza indirebilir.



1818

2- Kanıtlanabilir Piyasa Fiyat Araştırmasının 2- Kanıtlanabilir Piyasa Fiyat Araştırmasının Önemi;Önemi; Doğrudan temin sürecine katılan Doğrudan temin sürecine katılan görevlilerin sorumlulukları ve yaptıkları işlemlerin görevlilerin sorumlulukları ve yaptıkları işlemlerin kanıtlanabilirliği ile ilgilidir.kanıtlanabilirliği ile ilgilidir.Nitekim 5018 sayılı Yasanın muhtelif Nitekim 5018 sayılı Yasanın muhtelif maddelerinde kamu görevlilerinin mali maddelerinde kamu görevlilerinin mali sorumlulukları ile ilgili hükümler mevcuttur.sorumlulukları ile ilgili hükümler mevcuttur.Bu nedenle piyasa fiyatının tespitine yönelik Bu nedenle piyasa fiyatının tespitine yönelik çalışmaların somut, ve dayanakları ile birlikte çalışmaların somut, ve dayanakları ile birlikte kanıtlanabilir olması gerekir.kanıtlanabilir olması gerekir.



1919

Piyasa fiyatını araştırırken, belli sayıda ve belli Piyasa fiyatını araştırırken, belli sayıda ve belli yerlerden fiyat alınmasına yönelik ihale yerlerden fiyat alınmasına yönelik ihale mevzuatımızda bir düzenleme yoktur.mevzuatımızda bir düzenleme yoktur.

Bu tamamen sorumluluk altına giren görevlilerin Bu tamamen sorumluluk altına giren görevlilerin takdirindedir.takdirindedir.

Ancak, alımı yapılacak malın varsa yetkili Ancak, alımı yapılacak malın varsa yetkili satıcısı veya bayilerinden mutlaka fiyat sorulmalı satıcısı veya bayilerinden mutlaka fiyat sorulmalı ve yapılan araştırmalar piyasa fiyat araştırması ve yapılan araştırmalar piyasa fiyat araştırması tutanağında gösterilmelidir.tutanağında gösterilmelidir.



2020

... ÇBS saten yarımat sentetik boyanın birim fiyatı için, ... ÇBS saten yarımat sentetik boyanın birim fiyatı için, ÇBS bayilerinden fiyat teklifi alınması gerekirkenÇBS bayilerinden fiyat teklifi alınması gerekirken, , boya boya bayiliği ile hiç ilgisi olmayan 3'üncü kişilerden teklif bayiliği ile hiç ilgisi olmayan 3'üncü kişilerden teklif alındığıalındığı; oysa ÇBS firmasının bayi sistemiyle çalışan bir ; oysa ÇBS firmasının bayi sistemiyle çalışan bir kuruluş olduğu ve perakende satış bayilerindeki satış kuruluş olduğu ve perakende satış bayilerindeki satış listeleri fabrika tarafından belirlendiği, peşin satışlarda listeleri fabrika tarafından belirlendiği, peşin satışlarda bayilerin %12+%12 oranında ıskonto uygulamaları bayilerin %12+%12 oranında ıskonto uygulamaları gerektiği; gerektiği; bu durumda bayi fiyatı ile diğer kişilerden bu durumda bayi fiyatı ile diğer kişilerden alınan fiyat teklifi arasında fahiş fark olduğualınan fiyat teklifi arasında fahiş fark olduğu görüldüğünden, ÇBS saten boya imalatı için bayi fiyatı görüldüğünden, ÇBS saten boya imalatı için bayi fiyatı yerine daha yüksek fiyat esas alınarak yeni birim fiyat yerine daha yüksek fiyat esas alınarak yeni birim fiyat oluşturulması ve bedelinin bu fiyattan verilmesinin oluşturulması ve bedelinin bu fiyattan verilmesinin mümkün olmadığına, mümkün olmadığına,


Sayıştay 7. Dairesinin 10.12.1998 Sayıştay 7. Dairesinin 10.12.1998 tarih ve 8342 Sayılı Kararıtarih ve 8342 Sayılı Kararı

2121

Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinde Piyasa Fiyat Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinde Piyasa Fiyat Araştırma Tutanağı;Araştırma Tutanağı; Doğrudan temin usulüyle Doğrudan temin usulüyle ihale komisyonu kurulmadan yapılacak ihale komisyonu kurulmadan yapılacak alımlarda; alımı yapmakla görevlendirilen kişi alımlarda; alımı yapmakla görevlendirilen kişi veya kişilerce yapılan piyasa fiyat araştırması veya kişilerce yapılan piyasa fiyat araştırması sonucunda alınan teklifleri, uygun görülen fiyat sonucunda alınan teklifleri, uygun görülen fiyat ile yükleniciyi gösteren ve söz konusu kişi veya ile yükleniciyi gösteren ve söz konusu kişi veya kişilerce imzalanan bu Yönetmelik eki 2 örnek kişilerce imzalanan bu Yönetmelik eki 2 örnek numaralı tutanağı, numaralı tutanağı,



2222

Uygulamada, piyasa fiyat araştırması kapsamında Uygulamada, piyasa fiyat araştırması kapsamında en az 3 istekliden en az 3 istekliden fiyat alınmasıfiyat alınması ve bu hususun ve bu hususun belgelendirilmesibelgelendirilmesi şeklindeki yerleşik şeklindeki yerleşik anlayış mevcuttur.anlayış mevcuttur.Ancak, ihale mevzuatımızda bu uygulamayı doğrular her hangi bir Ancak, ihale mevzuatımızda bu uygulamayı doğrular her hangi bir hükmün bulunmamaktadır.hükmün bulunmamaktadır.Bu konuda arz piyasasının durumuna göre davranılması;Bu konuda arz piyasasının durumuna göre davranılması;Eğer arz piyasasında Eğer arz piyasasında yeteri kadar satıcı varsayeteri kadar satıcı varsa, mümkün olan en , mümkün olan en fazla sayıda satıcıdan teklif almak, buna karşılık arz piyasasında fazla sayıda satıcıdan teklif almak, buna karşılık arz piyasasında yeteri kadar satıcı olmayan ürünlerdeyeteri kadar satıcı olmayan ürünlerde mümkün olan sayıda mümkün olan sayıda satıcıdan teklif almak,satıcıdan teklif almak,daha doğru bir yaklaşım olacaktır.daha doğru bir yaklaşım olacaktır.Böyle bir yaklaşımla hareket edilmesi, arz piyasası çok dar olan Böyle bir yaklaşımla hareket edilmesi, arz piyasası çok dar olan ürünlerde, idarelerin mutlaka 3 teklif araştırma külfetinden ürünlerde, idarelerin mutlaka 3 teklif araştırma külfetinden kurtaracaktır.kurtaracaktır.



2323

Bütün bu yaklaşımların yanında, Bütün bu yaklaşımların yanında, mümkün olan mümkün olan hallerdehallerde, oluşacak fiyatın , oluşacak fiyatın gerçek piyasa rayicini gerçek piyasa rayicini yansıtıp yansıtmadığınınyansıtıp yansıtmadığının tahkiki de yapılmalıdır. tahkiki de yapılmalıdır.

Örneğin akaryakıt alımında oluşan fiyatı EPDK’ Örneğin akaryakıt alımında oluşan fiyatı EPDK’ nın ilan ettiği fiyatlar ile, çeşitli mal, hizmet ve nın ilan ettiği fiyatlar ile, çeşitli mal, hizmet ve yapım işi alımlarında oluşan fiyatları, resmi yapım işi alımlarında oluşan fiyatları, resmi kurum ve kuruluşlarca belirlenen fiyatlar ve DMO kurum ve kuruluşlarca belirlenen fiyatlar ve DMO tarafından sanal katalogdan ilan edilen fiyatlar tarafından sanal katalogdan ilan edilen fiyatlar ile karşılaştırıp tahkik etmek yerinde bir davranış ile karşılaştırıp tahkik etmek yerinde bir davranış olacaktır.olacaktır.



2424

MYHBY’ nin 4 üncü maddesinde; “…MYHBY’ nin 4 üncü maddesinde; “…söz konusu kişi veya kişilerce söz konusu kişi veya kişilerce imzalanan bu Yönetmelik eki 2 örnek numaralı tutanağı,… ifade imzalanan bu Yönetmelik eki 2 örnek numaralı tutanağı,… ifade edereder””Hükmü yer almaktadır. Hükmü yer almaktadır. Bu ifadeden, piyasa fiyat araştırma tutanağının görevlendirilen Bu ifadeden, piyasa fiyat araştırma tutanağının görevlendirilen kişilerce imzalanması ile alım sürecinin tekemmül edeceği gibi bir kişilerce imzalanması ile alım sürecinin tekemmül edeceği gibi bir sonuç anlaşılmaktadır.sonuç anlaşılmaktadır.Ancak, Ancak, ihale yöntemleri kullanılarak rekabet ortamında teklif edilen ihale yöntemleri kullanılarak rekabet ortamında teklif edilen fiyatlar dahi ihale yetkilisi tarafından onaylanırkenfiyatlar dahi ihale yetkilisi tarafından onaylanırken, , rekabet ortamının rekabet ortamının oluşmadığı ve fiyatın idare tarafından belirlendiği doğrudan teminde oluşmadığı ve fiyatın idare tarafından belirlendiği doğrudan teminde oluşan fiyatın ihale yetkilisince onaylanmaması düşünülemez.oluşan fiyatın ihale yetkilisince onaylanmaması düşünülemez.Aksi durumda, Aksi durumda, Sayıştay’a karşı bizzat kendisi sorumlu olan bir Sayıştay’a karşı bizzat kendisi sorumlu olan bir ihale yetkilisiihale yetkilisi, doğrudan teminle yapılan bir alımın bedelini, , doğrudan teminle yapılan bir alımın bedelini, ancak ancak ödeme emri belgesini imzalarken görebileceködeme emri belgesini imzalarken görebilecek, ancak bu aşamada , ancak bu aşamada fatura kesilmiş, teslim ve muayene-kabul işlemleri tamamlanmış fatura kesilmiş, teslim ve muayene-kabul işlemleri tamamlanmış olduğundan müdahale edemeyecektir.olduğundan müdahale edemeyecektir.


Piyasa Fiyat Araştırması Sonuçlarının İhale Piyasa Fiyat Araştırması Sonuçlarının İhale Yetkilisinin Onayına Sunulması Gerekir mi?Yetkilisinin Onayına Sunulması Gerekir mi?

2525

Açıklanan nedenlerle, MYHBY’ de yer alan Açıklanan nedenlerle, MYHBY’ de yer alan bu düzenleme her ne kadar piyasa fiyat bu düzenleme her ne kadar piyasa fiyat araştırma tutanağının ihale yetkilisi araştırma tutanağının ihale yetkilisi tarafından onaylanmasına gerek olmadığı tarafından onaylanmasına gerek olmadığı şeklinde anlaşılabilirse de, bu hükmün şeklinde anlaşılabilirse de, bu hükmün ihale yetkililerinin 5018 sayılı KMYKK ihale yetkililerinin 5018 sayılı KMYKK kapsamındaki sorumlulukları ile birlikte kapsamındaki sorumlulukları ile birlikte değerlendirildiğinde bu şekilde değerlendirildiğinde bu şekilde değerlendirilmemesinin zorunlu olduğu değerlendirilmemesinin zorunlu olduğu düşünülmektedir.düşünülmektedir.


Piyasa Fiyat Araştırması Sonuçlarının İhale Piyasa Fiyat Araştırması Sonuçlarının İhale Yetkilisinin Onayına Sunulması Gerekir mi?Yetkilisinin Onayına Sunulması Gerekir mi?

2626

Kamu İhale Genel Tebliğinin 31.4 üncü Maddesinde;Kamu İhale Genel Tebliğinin 31.4 üncü Maddesinde;““4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesi uyarınca doğrudan temin 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesi uyarınca doğrudan temin yoluyla alım yapılması halinde alım yapılacak kişi ya da firmanın yoluyla alım yapılması halinde alım yapılacak kişi ya da firmanın ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı teyit ettirilmeyecektir.ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı teyit ettirilmeyecektir.Ancak, anılan Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendinde Ancak, anılan Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limit dahilinde yapılan alımlardabelirtilen parasal limit dahilinde yapılan alımlarda, , alım alım yapılacak gerçek veya tüzel kişinin Kurumun internet yapılacak gerçek veya tüzel kişinin Kurumun internet sayfasındaki yasaklılar listesinde bulunup bulunmadığının sayfasındaki yasaklılar listesinde bulunup bulunmadığının kontrol edilmesikontrol edilmesi ve yasaklı olduğunun belirlenmesi durumunda, ve yasaklı olduğunun belirlenmesi durumunda, söz konusu kişiden alım yapılmaması gerekmektedir.”söz konusu kişiden alım yapılmaması gerekmektedir.”İfadesi yer almaktadır.İfadesi yer almaktadır.Diğer taraftan, 22/d kapsamında yapılacak olan ve her hangi bir Diğer taraftan, 22/d kapsamında yapılacak olan ve her hangi bir parasal limiti olmayan temsil ve ağırlama giderleri için böyle bir teyit parasal limiti olmayan temsil ve ağırlama giderleri için böyle bir teyit alınması gerekmemektedir.alınması gerekmemektedir.


Yasaklılık Teyidi Alınacak mı?Yasaklılık Teyidi Alınacak mı?

İhtiyacın Sadece Gerçek Veya Tüzel Tek İhtiyacın Sadece Gerçek Veya Tüzel Tek Kişiden Temini Nedir, Nasıl Kanıtlanır?Kişiden Temini Nedir, Nasıl Kanıtlanır?

İhtiyacın tek satıcı tarafından karşılanması İhtiyacın tek satıcı tarafından karşılanması hali, ihale işlemlerini faydasız kılan bir hali, ihale işlemlerini faydasız kılan bir durumdur. durumdur.

Bu nedenle, ihtiyacın tek kişiden temin Bu nedenle, ihtiyacın tek kişiden temin edilebileceği anlaşılan durumlarda, bu edilebileceği anlaşılan durumlarda, bu ihtiyacı elinde bulunduran kişiden temin ihtiyacı elinde bulunduran kişiden temin edilmesi işin doğasına daha uygun düşer.edilmesi işin doğasına daha uygun düşer.

Kanunun 22/a bendi ile sağlanmak istenen Kanunun 22/a bendi ile sağlanmak istenen hukuki menfaat de budur.hukuki menfaat de budur.

2727


Kanunda, bu şekilde alım yapılabilmesi için, ihtiyaç konusunun Kanunda, bu şekilde alım yapılabilmesi için, ihtiyaç konusunun sadece gerçek veya tüzel tek kişiden temin edileceğinin tespit sadece gerçek veya tüzel tek kişiden temin edileceğinin tespit edilmesinden bahsedilmektedir. Ancak bunun nasıl tespit edileceği edilmesinden bahsedilmektedir. Ancak bunun nasıl tespit edileceği ile ilgili bir açıklama mevcut değildir.ile ilgili bir açıklama mevcut değildir.

2004 Yılı Kamu İhale Genel Tebliğinde, 22/a kapsamında yapılacak 2004 Yılı Kamu İhale Genel Tebliğinde, 22/a kapsamında yapılacak alımlarda Ticaret ve/veya sanayi odalarından Yed-i Vahit Belgesi alımlarda Ticaret ve/veya sanayi odalarından Yed-i Vahit Belgesi alınması zorunluluğu getirilmişken, hem 2005 hem de 2009 yılı alınması zorunluluğu getirilmişken, hem 2005 hem de 2009 yılı Kamu İhale Genel Tebliğlerinde bu zorunluluktan bahsedilmemiştir.Kamu İhale Genel Tebliğlerinde bu zorunluluktan bahsedilmemiştir.

Dolayısıyla, 22/a kapsamında yapılacak alımlarda tek satıcılık hali, Dolayısıyla, 22/a kapsamında yapılacak alımlarda tek satıcılık hali, idare tarafından tespit edilecek ve gerekçeleri tek kaynaktan temin idare tarafından tespit edilecek ve gerekçeleri tek kaynaktan temin edilecek alımlara ilişkin standart forma (KİK022.0/M) yazılacak, edilecek alımlara ilişkin standart forma (KİK022.0/M) yazılacak, belgeleri de bu forma eklenecektir.belgeleri de bu forma eklenecektir.

2828



Burada bahsedilen kanıtlayıcı belgeler her hangi bir merciden Burada bahsedilen kanıtlayıcı belgeler her hangi bir merciden alınacak kanıtlayıcı belgeler olmayıp, idarenin bu süreçte alınacak kanıtlayıcı belgeler olmayıp, idarenin bu süreçte kayıt altına aldığı ve değerlendirdiği her türlü belgeyi ifade kayıt altına aldığı ve değerlendirdiği her türlü belgeyi ifade etmektedir. (olurlar, tespit tutanakları, yazışma belgeleri v.b)etmektedir. (olurlar, tespit tutanakları, yazışma belgeleri v.b)

Tek kaynaktan temin zorunluluğunun tespitinde ilk yapılması Tek kaynaktan temin zorunluluğunun tespitinde ilk yapılması gereken işlem ihtiyacın objektif olarak tanımlanmasıdır. Yani gereken işlem ihtiyacın objektif olarak tanımlanmasıdır. Yani idare, alım konusu mal veya hizmetin teknik özelliklerini kabul idare, alım konusu mal veya hizmetin teknik özelliklerini kabul edilemez biçimde tek kaynağı gösterir biçimde edilemez biçimde tek kaynağı gösterir biçimde tanımlamamalıdır. tanımlamamalıdır.

Ancak, ihtiyaç objektif ölçüler içerisinde ve gerekli görülen Ancak, ihtiyaç objektif ölçüler içerisinde ve gerekli görülen nitelikleri aranmak sureti ile tanımlandığında tek kaynaktan nitelikleri aranmak sureti ile tanımlandığında tek kaynaktan temin zorunluluğu doğuyorsa kabul edilebilir bir gerekçeden temin zorunluluğu doğuyorsa kabul edilebilir bir gerekçeden bahsedilebilecektir.bahsedilebilecektir.

2929



Tek satıcılık hali, her bir ihtiyacın niteliğine ve arz piyasasının Tek satıcılık hali, her bir ihtiyacın niteliğine ve arz piyasasının durumuna göre idarece tespit edilir.durumuna göre idarece tespit edilir.

Örneğin asfalt malzemesi bakımından arz piyasasında tek Örneğin asfalt malzemesi bakımından arz piyasasında tek satıcı konumunda bulunan TÜPRAŞ’ tan yapılacak alımlar,satıcı konumunda bulunan TÜPRAŞ’ tan yapılacak alımlar,

Bir mahalde bulunan tek akaryakıt bayiinden satın alınacak Bir mahalde bulunan tek akaryakıt bayiinden satın alınacak petrol ürünleri,petrol ürünleri,

Orijinal yedek parçaların üretici kuruluştan temininin zorunlu Orijinal yedek parçaların üretici kuruluştan temininin zorunlu olması durumunda bu üretici kuruluştan yapılacak alımlar,olması durumunda bu üretici kuruluştan yapılacak alımlar,

Teknik bir cihaz için servis hizmeti sunan tek bir kuruluş Teknik bir cihaz için servis hizmeti sunan tek bir kuruluş olması durumunda bu kuruluştan yapılacak servis hizmeti olması durumunda bu kuruluştan yapılacak servis hizmeti alımı,alımı,

22/a kapsamında değerlendirilebilir.22/a kapsamında değerlendirilebilir.

3030



İhtiyacın gerçek veya tüzel tek kişi tarafında İhtiyacın gerçek veya tüzel tek kişi tarafında karşılanabileceğinin tespit edilmesi hali ile ilgili olarak yapılan karşılanabileceğinin tespit edilmesi hali ile ilgili olarak yapılan açıklamalar bu bent için de geçerlidir.açıklamalar bu bent için de geçerlidir.

Kamu ihale Genel Tebliğinde de açıklandığı üzere, özel bir Kamu ihale Genel Tebliğinde de açıklandığı üzere, özel bir hakka sahip olma olgusu; bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal hakka sahip olma olgusu; bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal v.b. bir nedenden kaynaklanabileceği gibi, patent hakkı, v.b. bir nedenden kaynaklanabileceği gibi, patent hakkı, Medeni Kanun veya Fikir ve Sanat Eserleri Kanundan da Medeni Kanun veya Fikir ve Sanat Eserleri Kanundan da kaynaklanıyor olabilir.kaynaklanıyor olabilir.

3131

Sadece Gerçek Veya Tüzel Tek Kişinin Sadece Gerçek Veya Tüzel Tek Kişinin İhtiyaç İle İlgili Özel Bir Hakka Sahip Olmasıİhtiyaç İle İlgili Özel Bir Hakka Sahip Olması


22/c Uygulaması22/c Uygulaması

Esas itibarıyla 22/c uygulaması, idarenin elinde işler halde Esas itibarıyla 22/c uygulaması, idarenin elinde işler halde bulunan ve belli bir ekonomik değere sahip olan mal, bulunan ve belli bir ekonomik değere sahip olan mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerden faydalanmayı ekipman, teknoloji veya hizmetlerden faydalanmayı sürdürebilmek veya bu faydayı artırabilmek için gerekli sürdürebilmek veya bu faydayı artırabilmek için gerekli mevcut sistemin veya hizmetin mütemmimi niteliğindeki mal mevcut sistemin veya hizmetin mütemmimi niteliğindeki mal veya hizmetlerin ilk alım yapılan kişiden temini anlamına veya hizmetlerin ilk alım yapılan kişiden temini anlamına gelmektedir.gelmektedir.

22/c uygulaması yaparken iki husus dikkate alınmalıdır;22/c uygulaması yaparken iki husus dikkate alınmalıdır;

1- İlk sözleşme yapılırken öngörülebilir ihtiyaçların tam olarak 1- İlk sözleşme yapılırken öngörülebilir ihtiyaçların tam olarak kapsama dahil edilmesi, alınacak mal veya hizmetin idarenin kapsama dahil edilmesi, alınacak mal veya hizmetin idarenin beklentilerini karşılayacak tüm unsurları ve özellikleri taşıması beklentilerini karşılayacak tüm unsurları ve özellikleri taşıması hususuna önem verilmelidir.hususuna önem verilmelidir.

3232


Aksi durum, asıl sözleşmede yer almayan bazı hususların, ilk Aksi durum, asıl sözleşmede yer almayan bazı hususların, ilk alım yapılan kişiden doğrudan temini anlamına gelir ki, bu da alım yapılan kişiden doğrudan temini anlamına gelir ki, bu da idare görevlileri açısından sorumluluk doğurur.idare görevlileri açısından sorumluluk doğurur.

Ancak, sonraki yıllarda ortaya çıkan güncelleme, geliştirme, Ancak, sonraki yıllarda ortaya çıkan güncelleme, geliştirme, iyileştirme, kapasite ve performans artırımı gibi mevcut iyileştirme, kapasite ve performans artırımı gibi mevcut sistemle uyum ve standardizasyon gerektiren her türlü sistemle uyum ve standardizasyon gerektiren her türlü alımların 22/c kapsamında yapılması mümkündür.alımların 22/c kapsamında yapılması mümkündür.

2- Asıl Sözleşmeye dayalı olarak sonraki yıllarda 2- Asıl Sözleşmeye dayalı olarak sonraki yıllarda gerçekleştirilecek alımların mevcut mal, ekipman ve teknoloji gerçekleştirilecek alımların mevcut mal, ekipman ve teknoloji ile uyum ve standardizasyonunun sağlanması için zorunlu ile uyum ve standardizasyonunun sağlanması için zorunlu olması gerekir.olması gerekir.

Ancak bu tespit işi, teknik ve bilimsel bir mahiyet arz Ancak bu tespit işi, teknik ve bilimsel bir mahiyet arz ettiğinden, uzman kişi veya kişilerce yapılmalıdır.ettiğinden, uzman kişi veya kişilerce yapılmalıdır.

3333

22/c Uygulaması22/c Uygulaması


DOĞRUDAN TEMİN İŞLEM DOĞRUDAN TEMİN İŞLEM ŞEMASIŞEMASI


Maliye BakanlığıMaliye Bakanlığı

Muhasebat BaşkontrolörüMuhasebat Başkontrolörü

3434

1. İlgili birimlerden ihtiyacın temini için 1. İlgili birimlerden ihtiyacın temini için talep bildirilmesi.talep bildirilmesi.

(Standart Form Yok)(Standart Form Yok)

3535

2. Hazırlıklar:2. Hazırlıklar:– İhtiyacın toplam miktarının ve kullanım İhtiyacın toplam miktarının ve kullanım

programının kesin olarak planlanması,programının kesin olarak planlanması,– Ödeneğin temini,Ödeneğin temini,– İhtiyaç konusu işin niteliğinin (mal, hizmet, İhtiyaç konusu işin niteliğinin (mal, hizmet,

yapım) belirlenmesi,yapım) belirlenmesi,

((Standart Form Yok)Standart Form Yok)

3636

3. Doğrudan temin için onay alınması:3. Doğrudan temin için onay alınması:– Avans verilip verilmeyeceği onayda belirtilir.Avans verilip verilmeyeceği onayda belirtilir.

(İhale Onay Belgesi)(İhale Onay Belgesi)

3737

4. Hazırlanacak Önemli Belgeler:4. Hazırlanacak Önemli Belgeler:– a, b ve c bentleri için; Standart Form a, b ve c bentleri için; Standart Form

KİK022.0/M veya Standart Form KİK021.0/H KİK022.0/M veya Standart Form KİK021.0/H – 4734 sayılı kanunun 22 nci maddesinin 4734 sayılı kanunun 22 nci maddesinin

(a)/(b)/(c) bentleri kapsamında Tek Kaynaktan (a)/(b)/(c) bentleri kapsamında Tek Kaynaktan Temin Edilen Mallara/Hizmetlere İlişkin Form.Temin Edilen Mallara/Hizmetlere İlişkin Form.

3838

5. Fiyat araştırması yapmak için personel 5. Fiyat araştırması yapmak için personel görevlendirilmesigörevlendirilmesi


3939

6. Piyasa Araştırmasının Tutanağa 6. Piyasa Araştırmasının Tutanağa bağlanmasıbağlanması

(Yönetmelik eki piyasa fiyat araştırma (Yönetmelik eki piyasa fiyat araştırma tutanağı)tutanağı)

4040

7. İhale yetkilisinin tasdiki7. İhale yetkilisinin tasdiki– Hazırlanan tutanak ihale yetkilisinin onayına Hazırlanan tutanak ihale yetkilisinin onayına

sunularak işlem tamamlanır.sunularak işlem tamamlanır.

((Standart Form Yok)Standart Form Yok)

4141

8. Sözleşmenin imzalanması8. Sözleşmenin imzalanması– (22/c bendi için zorunlu, diğer bentler için (22/c bendi için zorunlu, diğer bentler için

idarenin isteğine bağlı)idarenin isteğine bağlı)– Herhangi bir şekil şartı bulunmamaktadırHerhangi bir şekil şartı bulunmamaktadır


4242

DOĞRUDAN TEMİN

Documents

Transcript of DOĞRUDAN TEMİN