DOELSTELLINGEN INSTITUUT DE OVERHEID ALS ......Public Management Institute at the Katholieke...

www.ins

tituu

tvoorde

overhe

id.be ACTIVITEITENVERSLAG

2004

ACTIVITEITE

NVE

RSLAG

2004

E-mail: [email protected]

www.instituutvoordeoverheid.be

Instituut voor de OverheidDepartement Politieke Wetenschappen

Faculteit Sociale Wetenschappen

E. Van Evenstraat 2aTel: 0032 16 32 32 70

Public Management InstituteDepartment of Political SciencesFaculty of Social Sciences

B-3000 Leuven - BelgiëFax: 0032 16 32 32 67

DOELSTELLINGEN INSTITUUTVOOR DE OVERHEID

Het Instituut voor de Overheid heeft als voornaamste doel-

stelling bij te dragen tot een verbetering van de beleidsvoe-

ring, het management en de organisatie in de openbare sec-

tor door:

1. het verrichten van onderzoek naar de organisatie, de

beleidsvoering en het management in de overheidssector en

hieraan verwante sectoren,

2. het inrichten van opleiding en recurrent onderwijs ten

behoeve van ambtenaren en politici uit alle bestuursgeledin-

gen,

3. het verlenen van diensten aan de gemeenschap onder de

vorm van management-, organisatie- en beleidsadvies,

4. het vervullen van een forum-functie tussen de overheid

en de universiteit op het vlak van de beleidsvoering en het

overheidsmanagement.

Het Instituut voor de Overheid past derhalve volledig in het

beleid van de K.U.Leuven dat van de universitaire perma-

nente vorming in het algemeen en ook van de permanente

vorming gericht op de overheidssector een belangrijke prior-

iteit heeft gemaakt.

DE OVERHEID ALS SPECIALITEIT

Het Instituut voor de Overheid heeft als doelpubliek de over-

heidssector. Dit betekent dat zowel de diverse onderzoeks-

projecten als de vormingscursussen inhoudelijke aspecten

van management, beleid en bestuurskunde behandelen,

toegespitst op de uniciteit van de overheidsector.

SYNERGIE TUSSEN ONDERZOEK,VORMING EN DIENSTVERLENING

Aangezien het Instituut voor de Overheid actief is op drie

terreinen zijnde vorming, onderzoek en adviesverlening kan

het Instituut voor de Overheid spreken met kennis van zaken

vanuit de dagelijkse praktijk.

Het Instituut voor de Overheid beschikt over een aantal

vaste vormingsmedewerkers en doet bijkomend beroep op

gastsprekers die specialisten in de inhoudelijke vakdomeinen

zijn. De medewerkers van het Instituut voor de Overheid,

gespecialiseerd in onderzoek en adviesverlening, worden

eveneens bij vorming, training en opleiding (VTO) betrokken,

waardoor zij hun opgedane kennis van en ervaring met de

overheid, aan de ambtenaren kunnen doorgeven.

INSTITUUT VOOR DE OVERHEID 2004:

DIRECTEUR:Geert Bouckaert

EMERITI:Roger Depré, Rudolf Maes, Hugo Van Hassel†

PROFESSOREN:Marleen Brans, Annie Hondeghem

GASTDOCENT:Frankie Schram

STAF:Eva Beuselinck, Bruno Broucker, Veerle Conings, Bart De Peuter,Joris De Smedt, Annelies Decat, Pedro Facon, dr. Jarl Kampen,

Amaury Legrain, dr. Jeroen Maesschalck, Falke Meyers, Myriam Parys,Christophe Pelgrims, Joris Plessers, Sarah Scheepers, Bram Scheers,Kris Snijkers, dr. Trui Steen, Tim Steenwinckel, Miekatrien Sterck,

Nick Thijs, Diederik Vancoppenolle, Wouter Vandenabeele,dr. Steven Van de Walle, Wouter van Dooren, Anita Van Gils,Kathleen Vanmullem, dr. Koen Verhoest, Bram Verschuere,

dr. Ellen Wayenberg

SECRETARIAAT:Anneke Heylen, Annelies Vanparijs, Inge Vermeulen

VRIJWILLIGE EN DEELTIJDSE MEDEWERKERS:Yves Plees, Vital Put, Wouter Van Reeth, Bart Verbelen, Joris Voets

In memoriam

Em. Prof. dr. Hugo Van Hassel

(1 JUNI 1932 - 19 MEI 2004)

Op 19 mei 2004 namen we definitief afscheid van Em. Prof. dr. Hugo Van Hassel. Hij wasvoormalig directeur en één van de stichters van het Vervolmakingscentrum voorOverheidsmanagement en -beleid, het huidige Instituut voor de Overheid. Hij was tevensheel actief op Europees en internationaal niveau als ondermeer voorzitter van EGPA(European Group of Public Administration), SCEPSTA (Standing Conference of EuropeanPublic Service Training Agencies) en bestuurder van het IIAS (International Institute ofAdministrative Sciences). Hij was jaren voorzitter van het Belgisch Politologisch Instituut, hetBelgisch Instituut voor Bestuurswetenschappen en de Vlaamse Vereniging voorBestuurswetenschappen en Bestuurskunde (het huidige VVBB).Als doctor in de Sociale Wetenschappen, ging zijn interesse vooral uit naar de organisatievan bestuur en de relatie tussen politiek en administratie. Zijn doctoraat over ministeriëlekabinetten in België was een mijlpaal in de studie omtrent dit onderwerp. Hij was actiefbetrokken in de reorganisatie van de provincie Brabant en de Vlaamse overheid in de jarennegentig. Hij doceerde ondermeer overheidsmanagement, organisatieleer en centralebesturen.

Hugo had een speciale interesse voor de relaties tussen West- en Oost-Europa. Hij deedonderzoek tezamen met de ’Budapest University of Economic Sciences, Centre for PublicAffairs Studies’ waar hij als emeritus nog betrokken was als ’fellow professor’.Het Instituut voor de Overheid en de Europese en internationale gemeenschap zullen Hugomissen, niet enkel als academicus, maar ook als mens. Zijn trachten naar rechtvaardigheid ensolidariteit, zijn kritische en wijdse blik op de samenleving, zijn historische inzichten,tolerantie en relativiteit, zijn liefde voor muziek en cultuur, dit alles karakteriseren hemvolledig.

Gedurende de meer dan twintig jaar dat we mochten samenwerken, hebben we Hugo lerenkennen en appreciëren als iemand die zeer genereus en solidair is; als iemand die visionair,soms zelfs gedurfd utopisch, vooruit kijkt, zeker wat het maatschappelijke betreft; alsiemand die vanuit een zeer groot historisch inzicht, ook sterk kan relativeren, zeker wat debestuurskundige vernieuwingen betreft; als iemand die een ongelofelijk inlevingsvermogenheeft en een capaciteit om anderen te begrijpen en vandaar ook als iemand met een grotetolerantie en een sterk rechtvaardigheidsgevoel die zeer opstandig kon worden bij het zienvan onrecht en leugens.

Zijn laatste gepubliceerde tekst is het geschreven voorwoord bij het vorige activiteitenverslagvan het ’Instituut voor de Overheid’. Deze tekst verwijst, in zijn onnavolgbare stijl, naar deDuitse socioloog Luhmann en naar de Oost-Duitse componist Eisler en het herleest bijna alseen testament. Hugo pleit ervoor om het verleden niet meer als model voor de toekomst tenemen. Zijn laatste zin is een uitnodiging ’’om de toekomst te peilen en om te vormen, inzijn politieke, bestuurlijke elementen, op weg naar een nieuwe utopie om de wereld leefbaarte maken’’.Hugo, wij beloven u dat deze raad, uw advies, ons richtsnoer blijft.Bedankt dat we uw ’compagnon de route’ mochten zijn op die zoektocht naar een betereoverheid in een betere samenleving, dat u ons met die missie begeesterd hebt binnen hetVCOB en het huidige Instituut, dat u die veelal internationale paden voor ons gebaand hebt.

We zullen u hiervoor vreselijk missen.

1

IN

ME

MO

RI

AM

EM

.P

RO

F.

DR

.H

UG

OV

AN

HA

SS

EL

Inhoud

IN MEMORIAM EM. PROF. DR. HUGO VAN HASSEL (1 JUNI 1932 - 19 MEI 2004) 1

AN EXTERNAL VIEW OF THE PUBLIC MANAGEMENT INSTITUTE 4

1. Het Instituut voor de Overheid 5

1.1. EMERITAAT RUDOLF MAES: PUBLIEK RECHT VOOR MODERNISERING: MOTOR OF REM? 51.2. PROFIEL & SYNERGIE 61.3. STEUNPUNT BESTUURLIJKE ORGANISATIE VLAANDEREN 7

2. WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK 9

2.1. BELEID 11Vernieuwingen in de centrale-lokale verhoudingen: op weg naar partnerschap? 11

2.2. BESTUURLIJKE RELATIES EN ORGANISATIE 14Ondersteuning van de evaluatie van de uitvoering van de eerste bestuursovereenkomstenvan de Openbare Instellingen van Sociale Zekerheid (OISZ) en ontwikkeling van aandachtspuntenvoor de af te sluiten tweede bestuursovereenkomsten 14

2.3. ETHIEK 16SBOV B-project: een ambtelijk integriteitsbeleid in de Vlaamse overheid 16

2.4. FINANCIEEL MANAGEMENT & PRESTATIEMETING 18SBOV B-project: de ontwikkeling van een geïntegreerd platform voor monitoring en ondersteuningvan lokale besturen 18SBOV B-project: de ontwikkeling van indicatoren in het kader van de beleids- en beheerscyclus,de contractcyclus en de financiële cyclus: rapportering in beheersovereenkomsten 19

2.5. ICT & EGOVERNMENT 22eGovernment in een interbestuurlijke context 22

2.6. PERSONEELSBELEID & GELIJKE KANSEN 23Studie met betrekking tot de gelijkheid mannen/vrouwen binnen het federaal administratiefopenbaar ambt 23

2.7. RELATIE TUSSEN BURGER EN OVERHEID & KWALITEIT 26Burgergericht besturen: kwaliteit en vertrouwen in de overheid 26De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België 27

2.8. VERANDERINGSMANAGEMENT 29Administratieve hervormingen en participatie en betrokkenheid van personeel in Europeseopenbare diensten 29

3. Vorming, training en opleiding 31

3.1. BASISOPLEIDING ’OVERHEIDSMANAGEMENT EN BESTUURSKUNDE’ 313.2. MASTER IN HET OVERHEIDSMANAGEMENT EN -BELEID 323.3. MASTER IN EUROPEAN POLITICS AND POLICIES (MEPP) 333.4. OPEN OPLEIDINGSPROGRAMMA’S 333.5. OPEN OPLEIDINGEN VOOR LOKALE MANAGEMENT- EN BELEIDSVERANTWOORDELIJKEN 353.6. PUBLIC MANAGEMENT PROGRAMME VOOR FEDERALE AMBTENAREN 363.7. INTERNE TRAININGSPROGRAMMA’S OP MAAT 383.8. STUDIEDAGEN 39

3.8.1. Workshop: burgergericht besturen 393.8.2. De modernisering van het begroten in België 403.8.3. Ambtelijk integriteitsbeleid: een evaluatie van de eerste ervaringen 413.8.4. Integrale beleidsvoering in lokale besturen 423.8.5. Gelijkekansenbeleid onderweg 423.8.6. Eindvalorisatie van het vertrouwensproject 433.8.7. De modernisering van de overheidsboekhouding in België 433.8.8. VVBB: de overheid als aantrekkelijke werkgever & uitreiking prijs Overheidsmanager 2004 442

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

4. Wetenschappelijke samenwerking 45

4.1. INTERNATIONALE NETWERKING 454.1.1. Internationale gastcolleges, voordrachten & bezoeken 454.1.2. European Public Administration Network (EPAN) 474.1.3. European Group of Public Administration 484.1.4. Comparative Public Organization Data Base for Research and Analysis (COBRA) 484.1.5. Staff participation and public management reform 494.1.6. Academische bezoeken 49

4.2. NATIONALE NETWERKING 504.2.1. Nationale gastcolleges & voordrachten 504.2.2. Deelname aan jury’s & exames 51

5. FORUM FUNCTIES 52

6. PUBLICATIES 2004 54

6.1. INTERNATIONALE PUBLICATIES 546.2. ANDERE PUBLICATIES 566.3. PUBLICATIES REEKS OVERHEIDSMANAGEMENT 606.4. PUBLICATIES REEKS MODERNISERING VAN OVERHEIDSINSTELLINGEN 61

7. STAF 62

GEBRUIKTE AFKORTINGEN 70

TOT SLOT: OVERHEIDSMANAGEMENT: VAN HET PUBLICEREN OVER DE PRAKTIJK NAAR DE PRAKTIJK VAN HET

PUBLICEREN 71

3

IN

HO

UD

An external view of the Public

Management Institute

VISIT OF PROF. DR. JOHN HALLIGAN

UNIVERSITY OF CANBERRA, AUSTRALIA

AUGUST 2004 - APRIL 2005

It has been a great pleasure and honour to receive a Visiting Fellow appointment at thePublic Management Institute at the Katholieke Universiteit Leuven from August 2004 to April2005.

The Public Management Institute is in many respects unique with its special combination ofhigh quality academic research and applied work for government organisations. The Instituteis undoubtedly one of the best of its type in the world, although this is not alwayssufficiently appreciated outside Europe.

The Public Management Institute does have a growing international reputation under theentrepreneurial leadership of Prof. Bouckaert. As its capacity for publishing morecomparative studies is harnessed, even greater international recognition will come.

During my time at the Institute, I have been engaged in an ambitious program of work withProfessor Bouckaert on performance management in the international public sectors. Thesignificance of performance management lies in its centrality to recent reforms to publicsectors. The project is designed to culminate in the production of a book for which wealready have a British publisher.

There is a strong comparative dimension to the study covering the main countries active inthis area internationally. We intend that the resulting study will offer fresh perspectives onperformance management for scholars and practitioners.

My time here is also providing an opportunity to reflect on other projects within anenvironment committed to excellence in the field of public management. I believe that nowhere else could one expect to encounter such a wide spectrum of international material atthe printer - extending from countries with which I am most familiar Australia, Canada, NewZealand and the United Kingdom to various European systems. I have appreciated thenumerous opportunities for discussions with colleagues -Marleen Brans, Annie Hondeghemand Steven Van de Walle- and also to engage the myriad of young scholars and researchersthat make up the Institute’s team. Of the other facilities, I wish to note that the high qualitylibrary, and the support of Institute staff, has been most appreciated.

My time here has also provided the opportunity to enjoy the unique experience of living inthe wonderful Begijnhof, and to experience the City of Leuven and more generally theunder-appreciated -at least to those who dwell in the southern hemisphere- attributes ofBelgium and its people.

Prof. dr. John Halligan

4

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

1. Het Instituut voor de Overheid

1.1. Emeritaat Rudolf Maes:

Publiek Recht voor modernisering: motor of

rem?

Op vrijdag 30 april 2004 vond in de promotiezaalvan de Universiteitshallen te Leuven, eenacademische zitting plaats ter gelegenheid vanhet emeritaat van Prof. dr. Rudolf Maes getiteld’Publiek recht voor modernisering: motor of rem?’Met de introductie van marktmechanismen,partnerschappen en minder hiërarchischesturingsmodellen maken nieuwe waarden zoalstransparantie, klantgerichtheid en flexibiliteitopgang in de publieke sector. Er bestaat hierbijhet gevaar dat deze waarden in conflict kunnentreden met waarden zoals accuraatheid vanprocedures, verantwoording en rechtszekerheid.Modernisering in een overheidscontext wordt

geconfronteerd met een complexe zoektocht naareen evenwicht tussen resultaat en efficiëntiegeoriënteerde hervormingen en de bestaandeadministratieve regelgeving. De vraag moet dusgesteld worden in welke mate het publiek rechtals motor of als rem voor de hervormingen moetworden beschouwd en of het wenselijk ofnoodzakelijk is dat wijzigingen in het rechtworden aangebracht.

Belangrijke wetenschappelijke bijdragen vanRudolf Maes zijn gebundeld in een boek’Openbaar bestuur: visie - kennis en kunde’. Erwaren 165 deelnemers aanwezig op de viering.

Programma 30 april 2004:

Publiek Recht voor modernisering: motor of rem?

Openingswoord: Prof. dr. Geert BOUCKAERT

Inleiding op het thema: Prof. dr. Rudolf MAES

Public law and modernising the public sector: a German experience:Prof. dr. Hans Peter BULL - Universiteit van Hamburg en gewezen minister van BinnenlandseZaken NRW

De hervorming van het federale ambtenarenrecht in het kader van de Copernicushervorming, hetrecht als hinderpaal voor de uittekening van een moderne en efficiënte overheid?Dr. Frankie SCHRAM - K.U.Leuven, Instituut voor de Overheid en Instituut voor AdministratiefRecht, wetenschappelijk medewerker UA

De zoektocht naar het beste bestuursmodel: overwegingen van een jurist:Prof. dr. David D’HOOGHE - K.U.Leuven, Faculteit Rechten

Paneldiscussie

Conclusie: Prof. dr. Rudolf MAES

Slotwoord: Prof. dr. Geert BOUCKAERT

Receptie

Geert Bouckaert & Rudolf Maesbij de overhandiging van het boek.

Maes Rudolf (2004). Openbaar bestuur: visie - kennis en kundeBrugge: Vanden Broele. 342 p.

5

HE

TI

NS

TI

TU

UT

VO

OR

DE

OV

ER

HE

ID

1.2. Profiel & synergie

Het Instituut voor de Overheid is geclusterd rondeen aantal inhoudelijke domeinen omtrentoverheidsmanagement, beleid en bestuur:• beleid,• bestuurlijke relaties & organisatie,• ethiek,• financieel management & prestatiemeting,• ICT & eGovernment,• personeelsbeleid & gelijke kansen,• relatie tussen overheid en burger & kwaliteit,• veranderingsmanagement.

Binnen de diverse inhoudelijke domeinen wordenverschillende productlijnen georganiseerd, metname:• fundamenteel en toegepast onderzoek,• opleiding, vorming en training,• wetenschappelijke dienstverlening.

Hierbij wordt gestreefd naar een circulatie vanideeën, personen en middelen binnen elke cluster.Bovendien wordt een gezamenlijk beleid gevoerdop het gebied van internationalisering enpublicaties.Figuur 1 biedt een schematische weergave vandeze profilering en de onderlingeinterdependentie.

Figuur 1: Profilering van het Instituut voor de Overheid

beleidbestuurlijkerelaties &

organisatieethiek

financieelmanagement

&prestatie-meting

ICT &eGovern-

ment

personeels-beleid &gelijkekansen

relatietussen

overheid enburger &kwaliteit

verande-rings-

manage-ment

fundamenteelonderzoek

toegepastonderzoek

universitaireopleiding

postacademischevorming

wetenschappelijkedienstverlening

6

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1.3. Steunpunt Bestuurlijke Organisatie

Vlaanderen

De Vlaamse Gemeenschap gaf in 2001 eenerkenning aan het consortium van K.U.Leuven(Instituut voor de Overheid), UniversiteitAntwerpen (Onderzoeksgroep Management enBestuur), Universiteit Gent (Onderzoeksgroepsociaal-wetenschappelijke methodologie) enHogeschool Gent (Departement Handelsweten-schappen en Bestuurskunde) ten behoeve van deuitbouw van een steunpunt voor beleidsrelevantonderzoek in het kader van ’BestuurlijkeOrganisatie Vlaanderen’. Geert Bouckaert ishierbij promotor-coördinator. De diverseonderzoeken zijn opgestart op 1 oktober 2001 enworden afgerond op 31 december 2006.

Het SBOV heeft als missie om op basis vanwetenschappelijk onderzoek de beleidsvoorbe-reiding, uitvoering en evaluatie te ondersteunenvan de voor het beleid relevante problemen. Omdit te realiseren zal het Steunpunt vanuit eenspeciale aandacht voor de ondersteuning van debestuurlijke vernieuwing en binnen het kader vande beleids- en beheerscyclus:• fundamenteel, internationaal vergelijkend en

toegepast wetenschappelijk onderzoekverrichten,

• binnen deze context een speciale en prioritaireaandacht hebben voor de valorisatie van ditonderzoek naar de Vlaamse overheid toe,

• gespecialiseerd en onafhankelijk adviesverstrekken,

• wetenschappelijke ondersteuning verlenen voorde ontwikkeling van instrumenten van beleid enbestuur,

• zijn kennisbasis en netwerk ontwikkelen en terbeschikking stellen.

Periodiek verschijnt er een nieuwsbrief vanuit hetSteunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen(SBOV). Deze wordt verspreid samen met het’Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement’(VTOM, Brugge: die Keure).Een jaarboek, uitgegeven in een specifiekeuitgavenreeks, bundelt onderzoeksresultaten enformuleert diverse aanbevelingen omtrentbestuurlijke organisatie en modernisering. Eeneerste jaarboek ’Tussen bestuurskunde enbestuurspraktijk, bijdragen voor duurzaambesturen in Vlaanderen’ schetst de problematiekin verschillende domeinen van hetoverheidsmanagement, bestuur en beleid. Hetgeeft internationale tendensen weer, alsook destand van zaken in Vlaanderen. Het tweedejaarboek focust op het Vlaamse bestuursniveau.Vanuit verschillende onderzoeken in het kader vanhet SBOV worden reflecties gemaakt bij recenteontwikkelingen in het bestuurlijke landschap inVlaanderen en worden beleidsaanbevelingengeformuleerd. Volgende jaarboeken zullenbetrekking hebben op Europa (2004) en lokalebesturen (2005).

Voor een verslaggeving van de afgelopenprojecten in 2004 uitgevoerd door het Instituutvoor de Overheid, verwijzen we naar eenvolgende paragraaf: ’wetenschappelijkonderzoek’.Via de website www.steunpuntbov.be kan ukennis maken met alle onderzoeksprojecten,onderzoeksrapporten en andere publicaties.

Tabel 1: Inhoudelijke taakverdeling en samenwerkingspatronen SBOV

Spoor K.U.Leuven

UniversiteitAntwerpen

UniversiteitGent

HogeschoolGent

Bestuurlijke relaties x x x

Beleid & monitoring x x

HRM & veranderingsmanagement x x

Financieel management & prestatiemeting x

ICT/E-government x x x

Fiscaliteit x x

B-projecten x x x x

BOUCKAERT Geert,HONDEGHEM Annie,JANVIER Ria, DE RYNCKFilip & WAEGE Hans(Red., 2004). Jaar-boek 2003: Vlaande-ren op een keer-punt? bijdragenvanuit bestuurskun-dig onderzoek.Brugge: die Keure.290 p.

7

HE

TI

NS

TI

TU

UT

VO

OR

DE

OV

ER

HE

ID

Onderzoeksprogramma 2004

1. SPOOR: BESTUURLIJKE RELATIES

1.1. Europeanisering van het Vlaamsebestuurlijke systeem

1.2. Interorganisatorische relaties rondgebiedsgerichte beleidsproblematieken

1.3. Verzelfstandiging en sturing vanoverheidsorganisaties

1.4. Evaluatief onderzoek omtrent denoodzaak tot vermaatschappelijking enprofessionalisering van het lokalebeleidsniveau

2. SPOOR: BELEID & MONITORING

2.1. Onderzoek naar de capaciteit vanprofessionele beleidsontwikkeling bij deVlaamse overheid in een klimaat vanvermaatschappelijking

2.2. Onderzoek naar de inhoud enmethodologie van informatiesystemenvoor het algemeen regeringsbeleid

2.3. Organisatorische aspecten van eenstudiedienst voor het algemeenregeringsbeleid

2.4. Prestatie-indicatoren als eencoördinatie-instrument van beheer enbeleid op het beleidsveld, beleidsdomeinen het domeinoverschrijdende niveau

2.5. Capaciteit als voorwaarde voor evaluatiesop het beleidsveld, het beleidsdomein enhet domeinoverschrijdende niveau

3. SPOOR: HRM & VERANDERINGSMANAGEMENT

3.1. Deregulering en decentralisering alskatalysatoren voor een modern en flexibelpersoneelsmanagement

3.2. Wetenschappelijke ondersteuning vanHRM-beleid, in het bijzonder m.b.t.instroom, doorstroom, uitstroom vanoverheidspersoneel

3.3. Hervormingen inzake management enorganisatie

3.4. Hervormingen m.b.t. deregulering &administratieve vereenvoudiging

4. SPOOR: FINANCIEEL MANAGEMENT &PRESTATIEMETING

4.1. Modernisering van de financiële cyclus4.2. Modernisering van de beleids- en

beheerscyclus4.3. Het systeemniveau: vooruitgang in

prestatiemeetsystemen

5. SPOOR: eGOVERNMENT

5.1. eGovernment in een interbestuurlijkecontext

5.2. eGovernment in een intrabestuurlijkecontext

5.3. eGovernment in een extrabestuurlijkecontext

6. SPOOR: FISCALITEIT

6.1. Welvaarts- en verdelingseffecten van hetfiscaal beleid

6.2. Tax compliance bij vastgoedfiscaliteit

7. B-PROJECTEN & ADVIESVERLENING

7.1. Financiële meerjarenplanning ingemeenten (2002)

7.2. Draagvlakanalyse van het nieuwgemeentedecreet (2002)

7.3. Gemeentelijke fiscaliteit: de impact vanbovenbestuurlijke beslissingen op de lokalefiscaliteit (2003)

7.4. Beheersovereenkomsten (2003)7.5. Naar een adequate implementatie van een

monitoringsysteem voor het lokaal bestuurin Vlaanderen (2003)

7.6. Een ambtelijk integriteitsbeleid in deVlaamse overheid (2004)

7.7. De ontwikkeling van een geïntegreerdplatform voor monitoring enondersteuning van lokale besturen (2004)

7.8. De ontwikkeling van indicatoren in hetkader van de beleids- en beheerscyclus, decontractcyclus en de financiële cyclus:rapportering in beheersovereenkomsten(2004)

7.9. Gemeentelijke fiscaliteit: aandachtspuntenuit het Vlaams regeerakkoord (2005)

7.10. Ontwerp van een Vlaamsevertrouwensbarometer (2005)

7.11. Uitbouwen en implementatie van IKZvoor statistiek in Vlaanderen (2005)

Tabel 1 geeft de taakverdeling tussen de diverseleden van het consortium.

8

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

2. Wetenschappelijk onderzoek

Het wetenschappelijk onderzoek van het Instituutvoor de Overheid is zowel fundamenteel (metonder meer doctoraatsonderzoek) als toegepast.Het onderzoek wordt verspreid via publicaties,nationale en internationale gastcolleges ofwetenschappelijke voordrachten en studiedagen.Tijdens het werkjaar 2004 werkten 28onderzoeksmedewerkers aan 25 projecten.Opdrachtgevers waren FWO, FOD Justitie, FODP&O en MVG. Het onderzoeksfonds van deK.U.Leuven financiert ook enkele projecten.

De projecten hebben betrekking op meerderebeleidsaspecten. Figuur 2 toont de verhoudingvolgens personeelsallocatie tussen de volgendehoofddomeinen:• beleid,• bestuurlijke relaties & organisatie,• ethiek,• financieel management & prestatiemeting,• ICT & eGovernment,• personeelsbeleid & gelijke kansen,• relatie tussen burger en overheid & kwaliteit,• veranderingsmanagement.

Figuur 3 situeert de diverse onderzoeken van hetInstituut voor de Overheid in 2004 binnen haaronderzoeksdomeinen. De overeenkomstigenummering is weergegeven in tabel 2.

Figuur 2: Procentuele verdeling van de onderzoeksprojectennaar diverse domeinen (volgens personeelsallocatie)

Veranderings-management

6%Beleid

8%Ethiek

5%

Bestuurlijke relaties &organisatie

18%

Financiën & Prestaties25%

ICT & eGovernement5%

Kwaliteit en Relatie tussenburger en overheid

16%

Personeelsbeleid &gelijke kansen

17%

Figuur 3: Situering van de diverse onderzoeken binnen de profilering van het Instituut voor de Overheid

beleidbestuurlijkerelaties &

organisatieethiek

financieelmanagement

&prestatie-meting

ICT &eGovern-

ment

personeels-beleid &gelijkekansen

relatie tussenoverheid en

burger &kwaliteit

verande-rings-

manage-ment

fundamenteelonderzoek &doctoraten

1.1.1.2.

2.1. 3.1. 4.1. 6.1 7.3.

toegepastonderzoek

1.3. 2.3. 3.2.

4.2.4.3.4.4.4.5.4.6.4.7.

5.1.6.2.6.3.6.4.

7.1.7.2.

8.1.8.2.

wetenschappelijkedienstverlening

2.2.

9

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

In 2004 werden er 3 doctoraten verdedigd:• Naar een bestuurskundige theorie over

ambtelijke ethiek: een vergelijkend onderzoek(Jeroen Maesschalck),

• Vernieuwingen in de centrale-lokaleverhoudingen: op weg naar partnerschap? Eenkwalitatieve studie van de totstandkoming enuitvoering van het sociaal impulsbeleid (EllenWayenberg),

• Perceptions of administrative performance: thekey to trust in government? (Steven Van deWalle).

In dit jaarverslag vindt u een beschrijving van deafgelopen projecten in 2004. Informatie omtrental onze projecten vindt u terug op onze websitewww.instituutvoordeoverheid.be. U kan op dezewebsite ook terecht voor meer gedetailleerdeinformatie omtrent onze publicaties.

1. in samenwerking met de Afdeling Arbeid en Organisatie van het Departement Sociologie (K.U.Leuven) en het Centre de Sociologiedu Travail, de l’Emploi et de la Formation (ULB).

Tabel 2: Onderzoeken aan het Instituut voor de Overheid in 2004

1. Beleid1.1. De rol van deskundigheid in het beleidsdossier van de nachtvluchten (start 2004)1.2. Vernieuwingen in de centrale-lokale verhoudingen: op weg naar partnerschap?

Een kwalitatieve studie van de totstandkoming en uitvoering van het sociaal impulsbeleid (1998-2004)1.3. Onderzoek naar de capaciteit van professionele beleidsontwikkeling bij de Vlaamse overheid in het licht van vermaatschappelijking

(SBOV: 2001-2006)

2. Bestuurlijke relaties en organisatie2.1. Hervormingen van overheidsorganisaties: theorie en praktijk van veranderingen op meso en micro niveau (2004-2008)2.2. Ondersteuning van de evaluatie van de uitvoering van de eerste bestuursovereenkomsten van de Openbare Instellingen van

Sociale Zekerheid (OISZ) en ontwikkeling van aandachtspunten voor de af te sluiten tweede bestuursovereenkomsten (2004)2.3. Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties (SBOV: 2001-2006)

3. Ethiek3.1. Naar een bestuurskundige theorie over ambtelijke ethiek: een vergelijkend onderzoek (1999-2004)3.2. Een ambtelijk integriteitsbeleid in de Vlaamse overheid (SBOV: 2004)

4. Financieel management & prestatiemeting4.1. Explicitering en verklaring van de normenkaders over effectief en efficiënt bestuur gehanteerd door rekenkamers

in het kader van performance audits (start 2002)4.2. Prestatiemanagement in de overheid: kenmerken, tendensen en implicaties (2004-2005)4.3. De ontwikkeling van een geïntegreerd platform voor monitoring en ondersteuning van lokale besturen (SBOV: 2004)4.4. De ontwikkeling van indicatoren in het kader van de beleids- en beheerscyclus, de contractcyclus en de financiële cyclus:

rapportering in beheersovereenkomsten (SBOV: 2004)4.5. Modernisering van de beleids- en beheerscyclus (SBOV: 2001-2006)4.6. Modernisering van de financiële cyclus (SBOV: 2001-2006)4.7. Vooruitgang in prestatiemeetsystemen (SBOV: 2001-2006)

5. ICT & eGovernment5.1. eGovernment in een interbestuurlijke context (SBOV: 2001-2006))

6. Personeelsmanagement & gelijke kansen6.1. Naar een bestuurskundige theorie over ’Public Service Motivation’: maakt ’public’ een verschil? (2004-2008)6.2. Wetenschappelijke ondersteuning van het HRM-beleid, in het bijzonder m.b.t. instroom, doorstroom en uitstroom van

overheidspersoneel (SBOV: 2001-2006)6.3. Studie met betrekking tot de gelijkheid mannen/vrouwen binnen het federaal administratief openbaar ambt (2004)6.4. Tewerkstelling van vreemdelingen en personen met een vreemde afkomst binnen het federaal openbaar ambt (2004)1

7. Relatie tussen burger en overheid & kwaliteit7.1. Burgergericht besturen: kwaliteit en vertrouwen in de overheid (2000-2004)7.2. De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België (2004)7.3. Perceptions of administrative performance: the key to trust in government? (2002-2004)

8. Veranderingsmanagement8.1. Administratieve hervormingen en participatie en betrokkenheid van personeel in Europese openbare diensten (2003-2004)8.2. Hervormingen inzake management en organisatie (SBOV: 2001-2006)

10

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

2.1. Beleid

Afgelopen projecten 2004:• Vernieuwingen in de centrale-lokale verhoudingen: op weg naar partnerschap? Een kwalitatieve

studie van de totstandkoming en uitvoering van het sociaal impulsbeleid (1998-2004):Ellen Wayenberg

Lopende projecten 2004:• De rol van deskundigheid in het beleidsdossier van de nachtvluchten (start 2004): Pedro Facon• Onderzoek naar de capaciteit van professionele beleidsontwikkeling bij de Vlaamse overheid in het

licht van vermaatschappelijking (SBOV: 2001-2006): Diederik Vancoppenolle

Vernieuwingen in de centrale-lokale verhoudingen:

op weg naar partnerschap?

Start: oktober 1998 - datum verdedigingdoctoraat: 13 februari 2004

Doctorandus: Ellen WayenbergPromotor: Rudolf Maes

Vooral sinds de jaren ’90 zijn lokale besturendoorheen West-Europa onderhevig aan tal vanhervormingen vanwege de centrale overheid. Inde literatuur wordt veel aandacht besteed aan diecentrale hervormingen aan het lokale bestuur.Veel minder aandacht gaat erin uit naar deverhoudingswijze tussen centrale en lokaleoverheden tijdens die hervormingen die nochtansals cruciaal kan worden verondersteld voor hetwelslagen ervan.

Die veronderstelling lag ten grondslag aan deopbouw in het doctoraat van een verklarendmodel voor de implementatie van vernieuwingenin de Vlaamse centrale-lokale verhoudingen. Degeviseerde verhoudingen waren in het bijzonderdegenen tussen de Vlaamse overheid en degemeenten. Die keuze stond niet los van hetproces van federalisering dat in België al geruimetijd gangbaar is. Tengevolge van dat procesgelden de deelstaten vandaag immers als debelangrijkste centrale overheden vanuit hetgezichtspunt van de lokale besturen. Tot diebesturen behoren zowel provincies alsgemeenten. Enkel de laatstgenoemden zijn in hetdoctoraat geviseerd omdat zij door de Vlaamseoverheid van meet af aan zijn aanzien als haarbelangrijkste lokale partners ter interbestuurlijkebeleidsvoering.

Die zienswijze maakt meteen duidelijk hoe deVlaamse overheid zich wenst(e) te verhouden totde gemeenten. In theorie geldt partnerschapimmers als één van de drie mogelijkeverhoudingswijzen tussen centrale en lokaleoverheden. Die wijze laat zich kenmerken doorpartiële centrale machtsuitoefening over het

lokale bestuur en houdt aldus het midden tussenagentschap (maximale centrale machtsuitoe-fening) en relatieve autonomie (minimale centralemachtsuitoefening). In theorie kan de centraleoverheid voor elkeen van deze wijzen opterentijdens zowel de fase van totstandkoming als vanuitvoering van interbestuurlijk beleid. Uit debeleidspraktijk van de tweede helft van de jaren’90 bleek dat de Vlaamse overheid aan haarintentie tot partnerschap met de gemeentenprimair navolging heeft gegeven tijdens deuitvoeringsfase. Onder de bestudeerdebeleidsdomeinen was dit het meest uitgesprokenbinnen het domein van het sociaal impulsbeleiddat ook voldeed aan de twee andere vereisten termodeltoetsing. Ten eerste gold partnerschaptijdens de uitvoeringsfase in dat domein niet alseen vernieuwing in de centrale-lokaleverhoudingswijze voor alle gemeenten. Tot eenselect aantal onder hen had de Vlaamse overheidzich voorheen tijdens diezelfde fase ook alverhouden volgens partnerschapsregels. En tentweede waren geen partnerschaps- maar welagentschapsregels gangbaar geweest tijdens defase van totstandkoming van het sociaalimpulsbeleid.

Die beide vereisten vloeiden voort uit debasisveronderstelling van het sociologischneo-institutionalisme die aan het verklarendmodel ten grondslag lag en poneert dat lokalebesturen gesocialiseerd worden in een bepaaldeverhoudingswijze tot de centrale overheid.Bijgevolg kon naar het sociaal impulsbeleid toeworden verondersteld dat het beter zou zijngeïmplementeerd door lokale besturen die alhistorisch gesocialiseerd waren inpartnerschapsregels dan door degenen waarvoordie regels plots als nieuw golden.

Die veronderstelling ging feitelijk niet op. Veeleerbleek het sociaal impulsbeleid beter te wordengeïmplementeerd naargelang de

Ellen WAYENBERG

’’Het sociaal impulsbe-leid blijkt beter te wor-den geïmplementeerdnaargelang de partner-schapsregels ter uit-voering ervan voor eenlokaal bestuur meermogelijkheden danbeperkingen creërentot realisatie van zijneigen wil inzake so-ciaal beleid.’’

11

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

partnerschapsregels ter uitvoering ervan voor eenlokaal bestuur meer mogelijkheden danbeperkingen creëerden tot realisatie van zijn eigenwil inzake sociaal beleid. Niet de sociologischemaar wel de economische variant van het

neo-institutionalisme laat met andere woordentoe om het belang in te schatten van decentrale-lokale verhoudingswijze voor hetwelslagen van interbestuurlijke hervormingen.

Publicaties beleid

Boeken

Brans Marleen, Jacobs Dirk, Martiniello Marco,Rea Andrea, Swyngedouw Marc, Adam Ilke,Balancier Pascal, Florence Eric, Van derStraeten Tinne (2004). Recherche et politiquepubliques: le cas de l’immigration en Belgique- Onderzoek en beleid: de gevalstudie vanimmigratie in België. Gent: Academia Press.376 p.

Maes Rudolf (2004). Openbaar bestuur: visie -kennis en kunde. Boek n.a.v. emeritaat RudolfMaes. 30 april 2004. Brugge: Vanden Broele.342 p.

Hoofdstukken in boeken

Brans Marleen & Van der Straeten Tinne (2004).Het gebruik van kennis: naar een geïntegreerdmodel van interacties tussen wetenschap,beleid en maatschappij. In: Brans Marleen, Vander Straeten Tinne et al. Recherche et politiquepubliques: le cas de l’immigration en Belgique- Onderzoek en beleid: de gevalstudie vanimmigratie in België. Gent: Academia Press.pp. 13-32.

Brans Marleen & Vancoppenolle Diederik (2005).Policy-making reforms and civil service: anexploration of agendas and consequences. In:Martin Painter & Jon Pierre (Eds.). Challengesto State Policy Capacity: Global Trends andComparative Perspectives. Basingstoke:Palgrave. Macmillan, Chapter 9. pp.164-184.

Brans Marleen (2004). Belgium. ProfessionalPoliticians and the Crisis of the Party State. In:Borchert, J. (Ed.). Politics as a vocation. ThePolitical Class in Western Democracies. Oxford:Oxford University Press. pp. 45-66.

Jacobs Dirk, Van der Straeten Tinne, BransMarleen & Swyngedouw Marc (2004). Deimpact van het ILO-onderzoek naardiscriminatie bij aanwerving op het Vlaamsbeleid m.b.t.tewerkstelling van allochtonen.Een gevalstudie. In: Brans Marleen, Van derStraeten Tinne et al. Recherche et politiquepubliques: le cas de l’immigration en Belgique- Onderzoek en beleid: de gevalstudie vanimmigratie in België. Gent: Academia Press.pp. 286-318.

Van der Straeten Tinne & Jacobs Dirk (2004). HetVlaamse minderhedenbeleid en het onderwijs

van kinderen en jongeren van buitenlandseorigine in de Vlaamse Gemeenschap. Een blikop beleid en onderzoek. In: Brans Marleen,Van der Straeten Tinne et al. Recherche etpolitique publiques: le cas de l’immigration enBelgique - Onderzoek en beleid: degevalstudie van immigratie in België. Gent:Academia Press. pp. 77-100.

Van der Straeten Tinne & Jacobs Dirk (2004).Vlaams beleid en onderzoek aangaandeparticipatie van allochtonen op dearbeidsmarkt. Een verkenning. In: BransMarleen, Van der Straeten Tinne et al.Recherche et politique publiques: le cas del’immigration en Belgique - Onderzoek enbeleid: de gevalstudie van immigratie in België.Gent: Academia Press. pp. 267-285.

Van der Straeten Tinne, Jacobs Dirk & BransMarleen (2004). De wisselwerking tussenonderzoek en beleid aangaande allochtonen inhet Vlaamse onderwijs nader bekeken. In:Brans Marleen, Van der Straeten Tinne et al.Recherche et politique publiques: le cas del’immigration en Belgique - Onderzoek enbeleid: de gevalstudie van immigratie in België.Gent: Academia Press. pp. 101-120.

Vancoppenolle Diederik, Verhoest Koen, BransMarleen & Legrain Amaury (2004).Beleidsvoering in een verzelfstandigdoverheidslandschap. Internationale lessen voortaakverdeling en samenwerking in de VlaamseOverheid. In: Bouckaert Geert, HondeghemAnnie, Janvier Ria, De Rynck Filip & WaegeHans (Red). Jaarboek SBOV 2003: Vlaanderenop een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 21-64.

Doctoraat

Wayenberg Ellen (2004). Vernieuwingen in deVlaamse centrale-lokale verhoudingen: op wegnaar partnerschap? Een kwalitatieve studie vande totstandkoming en uitvoering van hetsociale impulsbeleid. Departement PolitiekeWetenschappen. Leuven: K.U.Leuven. 516 p.

Rapporten

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Ambtelijk beleidswerk in vernieuwendebeleidsvormingsprocessen. 227 p.12

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: CaseOpleidingscheques. 66 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: Case Persoonlijkassistentiebudget. 74 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: Case RuimtelijkUitvoeringsplan regionaalstedelijk gebied Aalst.77 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: Case IntegraleJeugdhulp. 86 p.

Tijdschriftartikels

Hoet Dieter & Brans Marleen (2004).Politiek-ambtelijke verhoudingen: over aversieen samenwerking tussen ambtenaren enpolitici in België en Nederland. Burger, Bestuuren Beleid: tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(1): 3-15.

Jacobs Dirk, Van der Straeten Tinne, BransMarleen & Swyngedouw Marc (2005).Allochtonen in het onderwijs. Dewisselwerking tussen onderzoek en beleidnader bekeken. Ethiek en maatschappij.

Gelders Dave & Facon Pedro (2004). Hetnachtvluchtendossier: een complexe materievoor beleid en communicatie. Burger, Bestuuren Beleid. Tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(4): 317-364.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Verdeeld beleidswerk in Vlaanderen. Detaakverdeling tussen ambtenarij en ministerieelkabinet nader bekeken. Beleidswetenschap.18(4): 297-319.

Papers

Brans Marleen, Jacobs Dirk, Van der StraetenTinne & Swyngedouw Marc (2004). De relatiewetenschappelijk onderzoek - beleid. Tweegevalstudies in Vlaanderen. Politicologen-etmaal. Antwerpen. 27-28 mei 2004. 32 p.

Vancoppenolle Diederik (2004). Ambtelijkbeleidswerk in Vlaanderen. Feiten, wensen,spanningen en uitdagingen. Politicologen-etmaal. Antwerpen. 27-28 mei 2004. 20 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).State-society relations in Belgian policy-makingprocesses: Variations in governance structuresand policy roles for civil servants. Acomparative multiple-case study 12thNISPAcee-conference. Vilnius 13-15 mei 2004.17 p.

Wayenberg Ellen (2004). Change in the Flemishcentral-local relationship: Towardspartnership? ECPR Joint Sessions ofWorkshops. Uppsala: Zweden. 13-18 april2004. 19 p.

Wayenberg Ellen (2004). The Flemish governmentand its responsibility for local government’sadministrative modernisation. EGPA, researchgroup on administrative modernisation in localgovernment: understanding and interpretinglocal government reforms. Ljbljana: Slovenia.1-4 september 2004. 27 p.

Wayenberg Ellen (2004). Are all localgovernments equal for central government?An exploration of political localism in Flanders.First Congress on Local Politics in Europe.Gent. 16-17 december 2004. 17 p.

Opinieartikels

Facon Pedro (2004). Waarom besturen steedsmoeilijker wordt. De Tijd. 22 september 2004.

13

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

2.2. Bestuurlijke relaties en organisatie

Afgelopen projecten 2004:• Ondersteuning van de evaluatie van de uitvoering van de eerste bestuursovereenkomsten van de

Openbare Instellingen van Sociale Zekerheid (OISZ) en ontwikkeling van aandachtspunten voor deaf te sluiten tweede bestuursovereenkomsten (2004): Amaury Legrain & Koen Verhoest

Lopende projecten 2004:• Hervormingen van overheidsorganisaties: theorie en praktijk van veranderingen op meso en micro

niveau (2004-2008): Eva Beuselinck & Falke Meyers• Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties (SBOV: 2001-2006): Bram Verschuere

Ondersteuning van de evaluatie van de uitvoering van

de eerste bestuursovereenkomsten van de Openbare

Instellingen van Sociale Zekerheid (OISZ) en

ontwikkeling van aandachtspunten voor de af te

sluiten tweede bestuursovereenkomsten

Periode: februari 2004 - juli 2004Coördinatie:

Geert Bouckaert & Verhoest KoenWetenschappelijk medewerker:

Amaury LegrainFinanciering: directie-generaal Sociaal Beleid

(FOD Sociale Zekerheid)

Het Koninklijk Besluit van 3 april 1997 op deresponsabilisering legt vast dat de voogdijministerverslag zal uitbrengen aan de ministerraad overde eerste bestuursovereenkomst en dit gedurendede zevenentwintigste maand na deinwerkingtreding ervan (art 8, § 3). Iederebestuursovereenkomst werd tussen één OpenbareInstelling van Sociale Zekerheid (OISZ) en zijnvoogdijminister afgesloten voor de periode2002-2004 en bevatte doelstellingenvoornamelijk i.v.m. de dienstverlening aan desociale verzekerde en i.v.m. de verbetering van dewerking van de desbetreffende instelling. Debetrokken instellingen waren: RSZ, RVP, RJV, RKW,RIZIV, RSZPPO, FAO, KSZ, RSVZ, RVA.

Om haar beleidsvoorbereidende taak t.a.v. deminister (art. 8, § 3 van het KB van 3 april 1997)te kunnen vervullen, heeft de directie-generaalSociaal Beleid (DGSOC) van de FOD SocialeZekerheid beroep gedaan op de expertise van hetInstituut voor de Overheid. De taak van hetInstituut berustte erin methodologische enoperationele ondersteuning te leveren bij deontwikkeling van een evaluatiemethode en bij deopmaak van de verschillende verslagen.De nauwe samenwerking tussen de medewerkersvan het Instituut en de DGSOC heeft geleid toteen verslaggeving van de DGSOC, waarvan deFederale Regering akte genomen heeft tijdens de

Ministerraad van 3 december 2004. Dezeverslaggeving over de uitvoering van de 10 eerstebestuursovereenkomsten bevat de volgendeonderdelen:• één globaal syntheseverslag met een aantal

overkoepelende vaststellingen enaandachtspunten met betrekking tot de eerstebestuursovereenkomsten afgesloten door tienopenbare instellingen van sociale zekerheid,

• tien individuele verslagen (één per instelling)met vaststellingen inzake de geraadpleegdedocumenten, de uitvoering van debestuursovereenkomst voor 2002 en 2003, deaangehaalde interveniërende factoren, hetformele proces (afsluiting, uitvoering, opvolgingen eventuele bijsturing) en het gebruik van debudgettaire mogelijkheden toegekend in hetkader van de responsabilisering.

Uit de analyses zijn volgende conclusiesgetrokken:• de afsluiting en de uitvoering van de eerste

bestuursovereenkomsten hebben een dynamiekgecreëerd of bestendigd binnen de openbareinstellingen van sociale zekerheid,

• de rapportering over en de opvolging van deuitvoering dragen bij tot een verhoogd inzichten een verhoogde transparantie rond dedoelstellingen en werking van de openbareinstellingen van sociale zekerheid voor allebetrokkenen,

• de instellingen realiseerden het merendeel vanhun doelstellingen. Aangezien een grotemeerderheid van deze engagementenbetrekking had op de dienstverlening aan desociale verzekerde en aangezien dezeengagementen een aanzienlijkeverbeteringsmarge gepland hadden, kan ergeconcludeerd worden dat de kwaliteit van de

Amaury LEGRAIN

’’Point n’est besoind’espérer pour entre-prendre ni de réussirpour persévérer’’.Guillaume le Taciturne

14

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

dienstverlening aan de klant van de socialezekerheid aanzienlijk verbeterd werd in tweejaren,

• daaruit kan ook geconcludeerd worden dat debestuursovereenkomsten als eenhefboominstrument kunnen worden gehanteerdom binnen de instellingen animo te creërenrond bepaalde beleidsprioriteiten (bv. debepalingen van het handvest van de sociaalverzekerde).

Daarnaast levert het verslag 10 actiepunten opom het gebruik van bestuursovereenkomstenbinnen de sector van de sociale zekerheid teoptimaliseren.Bovendien heeft het Instituut voor de Overheidook advies verleend voor de procesmatigevoorbereiding van de onderhandelingen voor denieuwe bestuursovereenkomsten en voor deherstructurering van het opvolgingsysteem.

Publicaties bestuurlijke relaties en organisatie



Verhoest Koen (2004). De meerwaarde en desuccesfactoren van PPS voor openbarebesturen. In: D’Hooghe David &Vandendriessche Frederic (Red.).Publiek-private samenwerking.Overheidsmanagement nr. 17. Verslagboek vande studiedag PPS. Brugge: die Keure. pp. 1-26.

Verschuere Bram & Verhoest Koen (2004).Verzelfstandigde agentschappen in Vlaanderenen het New Public Management: lessen uitsurvey-onderzoek. In: Bouckaert Geert,Hondeghem Annie, Janvier Ria, De Rynck Filip& Waege Hans (Red). Jaarboek SBOV 2003:Vlaanderen op een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 1-20.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2005).Machinery of government and policy capacity:the effects of specialisation and coordination.In: Martin Painter, & Jon Pierre (Eds.).Challenges to state policy capacity: globaltrends and comparative perspectives.Basingstoke: Palgrave Macmillan. pp. 92-111.

Verhoest Koen (2005). The impact ofcontractualisation on control andaccountability in government-agency relations:the case of Flanders (Belgium). In: GavinDrewry, Carsten Greve & Thierry Tanquerel(Eds.). Contracts, Performance andAccountability. EGPA/IOS (in print).

TijdschriftartikelsLegrain Amaury & Verhoest Koen (2004). Le

secteur public en France et en Belgique: de lacoordination hiérarchique à la coordinationpar réseaux. Revue politiques et managementpublic. 22(3): 163-191.

Verhoest Koen, Peters Guy, Bouckaert Geert &Verschuere Bram (2004). The study oforganisational autonomy: a conceptual review.Public Administration and Development. 24(2):101-118.

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Peters Guy B. &Bouckaert Geert (2004). Controllingautonomous public agencies as an indicator ofNew Public Management. ManagementInternational. 9(1): 25-35.

Verhoest Koen & van Thiel Sandra. (2004). Herstelvan het primaat van de politiek: eenvergelijking van de ontwikkelingen in hetbeleid rond verzelfstandigde organisaties inNederland en Vlaanderen. Beleid enMaatschappij. 31(1): 27-41.

Verhoest Koen (2005). Effects of autonomy,performance contracting and competition onthe performance of a public agency: a casestudy. Policy Studies Journal. 33(2).

RapportenVerschuere Bram & Verhoest Koen (2004).

Autonomie, sturing & controle en innovatiefgedrag van (verzelfstandigde)overheidsorganisaties: een compilatie vanrecente onderzoeksresultaten. SBOV. 23 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury (2004).Handleiding Beheersovereenkomsten.Managementsamenvatting met deelrapporten.SBOV. 48 p.

PaperVerhoest Koen, Verschuere Bram & Bouckaert

Geert (2004). Pressure, legitimacy andinnovative behaviour by public organizations.Smart Practices Toward Innovation in PublicManagement. Vancouver: Canada. 15-17 juni2004. 24 p. 15

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

2.3. Ethiek

Afgelopen projecten 2004:• Naar een bestuurskundige theorie over ambtelijke ethiek: een vergelijkend onderzoek

(1999-2004): Jeroen Maesschalck• Een ambtelijk integriteitsbeleid in de Vlaamse overheid (SBOV: 2004): Jeroen Maesschalck

SBOV B-project:een ambtelijk integriteitsbeleid in de

Vlaamse overheid

Periode: januari 2004 - december 2004Coördinatie:

Geert Bouckaert & Annie HondeghemWetenschappelijk medewerker:

Jeroen MaesschalckFinanciering: SBOV - MVG

De jongste jaren en vooral sinds de visa-perikelenin de stad Antwerpen in maart 2003 is er eensterk groeiende interesse voor ambtelijkeintegriteit en integriteitsbeleid in Vlaanderen. Hetbesef groeit dat het traditionele instrumentarium(in essentie: de wet- en regelgeving enstrafrechterlijke en tuchtrechterlijke procedures)niet meer volstaat om ambtelijke integriteit tegaranderen en te stimuleren. Die evolutie heeft temaken met veranderende verwachtingen vanuitde samenleving, maar ook met moderniseringenbinnen de overheid zelf. Deze leiden immers totethische dilemma’s waar het klassiekeintegriteitsbeleid geen antwoord meer op biedt.Hoe kan je als politieman klantgericht werkenzonder de objectiviteit in het gedrang tebrengen? Hoe kan een ambtenaar een goedebeleidsnota schrijven en toch zijn neutraliteitbewaren? In hoeverre geldt de klassiekeambtelijke deontologie nog in verzelfstandigdeoverheidsorganisaties?In een dergelijke context voelen steeds meerambtelijke en politieke verantwoordelijken dedruk om ’iets te doen rond integriteit’. Daarbijrijzen enkele terechte vragen:• Wat is integriteitsbeleid eigenlijk? Wat zijn de

benaderingen, de fundamentele keuzes die menmoet maken bij het ontwikkelen van eenintegriteitsbeleid?

• Waarom is zo een ambtelijk integriteitsbeleidnoodzakelijk? Waarom zou dit belangrijker zijndan de talrijke andere managementtrends diede jongste jaren furore hebben gemaakt in deoverheid (en vaak even snel zijn verdwenen vooreen opvolger die nog blitser leek)?

• Wat zijn de belangrijkste instrumenten van hetintegriteitsbeleid? Welke vorm kunnen zeconcreet aannemen in een Vlaamseoverheidscontext?

• Hoe wordt het integriteitsbeleid bestgeorganiseerd? Wie neemt best welke taken opzich?

Dit project wilde enkele eerste antwoordenbieden op deze vragen. Concreet werd getrachtom een algemene visie op integriteitsbeleid uit tewerken en om de belangrijkste instrumenten voorte stellen en hun relevantie in de Vlaamse contextte bespreken. Het project genereerde in essentietwee documenten: de pocket ’Eenintegriteitsbeleid in uw lokaal bestuur: eenhandleiding’, die zich specifiek tot de lokalebesturen richtte en een eindrapport waarin eenaantal thema’s uit de pocket verder wordenuitgediept en waarin specifiek wordt gefocust opde Vlaamse overheid. In dit laatste documentwerden de recente stappen in de richting van eenVlaams integriteitsbeleid (o.m. debeleidsvoorstellen die de nieuwe minister vanbestuurszaken formuleerde in zijn beleidsnota)besproken en worden aanbevelingengeformuleerd.

Naast specifieke tips, werden ook twee algemeneaanbevelingen geformuleerd die als een rodedraad doorheen beide documenten lopen.Ten eerste is het essentieel dat ambtelijkintegriteitsbeleid verder gaat dan holle retoriek.Integriteitsbeleid is bij uitstek een thema dat zichleent tot ambitieuze retoriek, zonder veelconcrete uitvoering. Een integriteitsbeleid heeftechter maar zin als de instrumenten enprocedures ook daadwerkelijk een impact hebbenop de werkvloer. De deontologische code,bijvoorbeeld, moet niet alleen geschreven enverspreid worden, ze moet ook daadwerkelijktoegelicht worden in dilemmatrainingen envervolgens gebruikt worden in het werkoverleg.Alleen dan zal hij een echte hulp zijn bij concretedilemma’s.Ten tweede moet het ambtelijk integriteitsbeleidmeer zijn dan repressie en controle. Traditioneelricht men zich bij het ontwikkelen van eenintegriteitsbeleid vooral op het voorkomen vanintegriteitschendingen: fraude, corruptie,vriendjespolitiek, enz. Men denkt daarbij danvooral aan controlerende instrumenten:

Jeroen MAESSCHALCK

“Een modern integri-teitsbeleid wil ambte-naren niet alleen con-troleren maar vooralondersteunen in hetomgaan met ethischedilemma’s en andereintegriteitsproblemen.”

16

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

gedetailleerde regels en procedures en een webaan controle-instanties die deze afdwingen. Dit isuiteraard belangrijk, maar een modernintegriteitsbeleid gaat veel verder. Het wilambtenaren niet alleen controleren, maar vooralondersteunen in het omgaan met ethische

dilemma’s en andere integriteitsproblemen.Dilemmatrainingen, vertrouwenspersonen engoede codes die gebruikt worden in hetwerkoverleg zijn hier veel nuttiger dan een hardcontrolesysteem.

Publicaties ethiek

Boek

Maesschalck Jeroen & Suykens Mark (2004). Eenintegriteitsbeleid in uw lokaal bestuur: eenhandleiding. Lokaal bestuur en beleid. VVSGPockets lokale besturen. Brussel: Politeia. 79 p.

Hoofdstuk in boek

Maesschalck Jeroen (2005). Ethics andadministrative reform. In: Rabin Jack.Enyclopedia of Public Administration andPublic Policy. New York: Dekker(internet-versie).

Doctoraat

Maesschalck Jeroen (2004). Towards a publicadministration theory on public sector ethics.A comparative study. Leuven: K.U.Leuven.Faculteit Sociale Wetenschappen. DepartementPolitieke Wetenschappen. 375 p.

Rapport

Jeroen Maesschalck (2005). Een ambtelijkintegriteitsbeleid in de Vlaamse overheid.SBOV. 150 p.

Tijdschriftartikels

Maesschalck Jeroen (2004). The impact of NewPublic Management reforms on publicservants’ ethics: towards a theory. PublicAdministration. 82 (2): 465-489.

Maesschalck Jeroen (2004). Research note. Amethod for applying cultural theory in thestudy of organizations. Innovation. 17(4):377-386.

Maesschalck Jeroen (2004). Approaches to ethicsmanagement in the public sector: a proposedextension of the compliance-integritycontinuum. Public Integrity. 7(1): 21-41.

Papers

Maesschalck Jeroen (2004). Ethics in the publicsector: what difference does the organisationmake? Conference of the American Society forPublic Administration. Portland Oregon: US.March 2004. 32 p.

Maesschalck Jeroen (2004). Measuring ethics inthe public sector: an assessment of the impactof ethical climate on ethical decision makingand unethical behaviour. EGPA 2004.Ljubljana: Slovenië. 34 p.

Persartikels

Regelneverij leidt niet tot integere ambtenaren.De Tijd. 15 maart 2004.

Zolderkamer garandeert bestuur geen integereambtenaren. De Standaard. 18 september2004.

Handleiding integriteit voor ambtenaren enpolitici in gemeenten. Goedkope balpen kan,geschenk aan huis niet. De Standaard. 7 mei2004.

17

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

2.4. Financieel management & Prestatiemeting

Afgelopen projecten 2004:• De ontwikkeling van een geïntegreerd platform voor monitoring en ondersteuning van lokale

besturen (SBOV: 2004): Bart De Peuter• De ontwikkeling van indicatoren in het kader van de beleids- en beheerscyclus, de contractcyclus

en de financiële cyclus: rapportering in beheersovereenkomsten (SBOV: 2004):Veerle Conings & Joris De Smedt

Lopende projecten 2004:• Explicitering en verklaring van de normenkaders over effectief en efficiënt bestuur gehanteerd

door rekenkamers in het kader van performance audits (start 2002): Vital Put• Prestatiemanagement in de overheid: kenmerken, tendensen en implicaties (2004-2005):

John Halligan• Modernisering van de beleids- en beheerscyclus (SBOV: 2001-2006): Miekatrien Sterck• Modernisering van de financiële cyclus (SBOV: 2001-2006): Bram Scheers & Veerle Conings• Vooruitgang in prestatiemeetsystemen (SBOV: 2001-2006): Wouter van Dooren

SBOV B-project: de ontwikkeling van een geïntegreerd

platform voor monitoring en ondersteuning van lokale

besturen

Periode: januari 2004 - december 2004Coördinatie: Geert Bouckaert

Wetenschappelijk medewerker: Bart De PeuterFinanciering: SBOV - MVG

Dit project ligt rechtstreeks in het verlengde vanhet SBOV B-project monitoring uitgevoerd in2003. We lichten hier deze laatste twee projectengezamenlijk toe. Ze sluiten aan bij de resultatenvan eerder onderzoek door het Instituut voor deOverheid omtrent monitoring van lokale besturen,meer bepaald een vergelijkend PBO-onderzoeknaar buitenlandse praktijkvoorbeelden(2001-2002).

De doelstelling van deze B-projecten wasenerzijds omkadering te bieden bij het inhoudelijkuitwerken van een centraal gecoördineerdmonitoringsysteem voor het lokaal bestuur inVlaanderen met als algemene invalshoek de lokalebestuurskracht en anderzijds het uittesten van deconcrete implementatie via een groep vanpilootgemeenten. Volgende onderzoeksvragenstonden daarbij centraal. Hoe kan lokalebestuurskracht in kaart worden gebracht enopgevolgd? Welke aspecten van het lokalebestuur dienen daartoe opgevolgd en vanuitwelke perspectieven? Welke mogelijkheden zijn erom meetgegevens verzameld volgens hetuitgewerkte model te vergelijken en teanalyseren? Wat zijn kritische slaag- enfaalfactoren met het oog op een veralgemeendeinvoering? Hoe kan dergelijk monitoringsysteemfunctioneel zijn voor centrale én lokaleoverheden? Hoe kan de administratie

Binnenlandse Aangelegenheden (ABA) haarkenniscapaciteit over de lokale besturenversterken en terugkoppelen?

Vooreerst werd een hanteerbare, d.w.z. meetbaredefinitie van bestuurskracht opgesteld. Op basisdaarvan werd de inhoud bepaald en demodellering van de monitor uitgewerkt aan dehand van twee basisvragen: welke aspecten vanlokaal bestuur (dimensies) meten we en welketypes van indicatoren gebruiken we? Daarnagebeurde de vertaling naar aandachtspunten enconcrete voorstellen voor indicatoren, met eenoplijsting van bronnen voor de selectie vanaandachtspunten en indicatoren.

In samenwerking met de gemeenten van hetWesthoekoverleg werd een pilootprojectopgestart met een tweeledig doel: eenklankbordgroep voor de inhoudelijke uitwerkingvan het meetsysteem en een testcase voor deinvoering van de monitor. In het kader hiervanwerd een test van gegevensverzameling op eenselectie van indicatoren en de web-basedaanlevering naar een centrale databankgeorganiseerd.

Als onderdeel van het B-project 2004 werd ookingegaan op het vraagstuk naar de capaciteit bijde administratie (ABA) om op een geïntegreerdeen pro-actieve manier te kunnen inspelen opspecifieke uitdagingen omtrent kennisintensiefbestuur. Hierin kaderde de doorlichting vanbestaande rapporteringskanalen voor deaanlevering en feedback van gegevens over lokalebesturen (binnen het uitgewerkte model van

Bart DE PEUTER

’’Op het vlak van orga-nisatie is er nood aaneen centrale databanklokaal bestuur, toegan-kelijk voor centraleadministraties en delokale besturen.’’

18

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

monitor) ten behoeve van de opbouw van eenkenniscapaciteit bij de administratie en devalorisatie daarvan ten behoeve van de lokalebesturen.

Om bestuurskracht te kunnen opvolgen, dient deindicatorenset zowel de capaciteit als de opdrachtvan het lokale bestuur af te dekken en dientzowel op macroniveau (d.i. de lokale bestuurlijkeorganisatie als geheel) als op microniveau (d.i. persectoraal beleidsdomein) gemeten te worden. Deindicatorenset heeft idealiter eengemeenschappelijk deel (voor alle gemeenten) enfacultatieve uitbreidingen. Op het vlak vanorganisatie is er nood aan een centrale databanklokaal bestuur, toegankelijk voor centraleadministraties en de lokale besturen. Degegevensverzameling dient zoveel mogelijk tegebeuren via informatie-uitwisseling en -delingop centraal niveau en via bestaanderapporteringskanalen tussen lokale en centraleoverheid. Het extra bevragen van lokale besturendient zoveel mogelijk vermeden. Er is nood aanmeer inhoudelijke en procedurele afstemming

tussen de entiteiten van de centrale overheid enover alle beleidsdomeinen heen in de specifiekecontext van rapporteringen tussen lokale encentrale overheden van lokale beleids- enbeheersinformatie. Er is meer bepaald nood aaneen gemeenschappelijk inhoudelijkreferentiekader waarbinnen deze rapporteringencomplementair kunnen geplaatst worden en aanprocedurele afstemming bij de organisatie van derapporteringen en de koppeling met de centraledatabank. Het uitgewerkte model van eenmonitor ter opvolging van de lokalebestuurskracht dient als vertrekpunt voor dergelijkreferentiekader genomen. Het betrekken van delokale sector (cf. pilootproject) werd als eensterkte ervaren, zowel met betrekking tot deinhoudelijke afbakening en invulling van demonitor als aspecten van implementatie.

De resultaten zijn opgenomen in het rapport:De Peuter Bart & Bouckaert Geert (2004). Eenmonitoringsysteem voor lokale bestuurskracht:naar de modellering van een Vlaams design.111 p.

SBOV B-project: de ontwikkeling van indicatoren in het

kader van de beleids- en beheerscyclus, de

contractcyclus en de financiële cyclus: rapportering

in beheersovereenkomsten

Periode: januari 2004 - december 2004Coördinatie: Koen Verhoest

Wetenschappelijk medewerkers:Veerle Conings & Joris De Smedt

Financiering: SBOV - MVG

Als standaard voor de opvolging vanbeleidsuitvoering schuift de VisienotaBeheersovereenkomsten, door de Vlaamseregering goedgekeurd op 22 maart 2002, STAPrapportage naar voor. Dit staat voor rapportageover de uitvoering van de strategie (S), detoekomstige verwachtingen (T) en deactieplannen (AP). Het zou in het nadeel spelenvan de slagkracht van een agentschap indienSTAP rapportage niet verder zou bouwen opbestaande rapportage- of prestatiemeetsystemen.Uitgangspositie in dit onderzoeksproject is danook te streven naar een maximale integratie vanhet STAP rapportagemodel in bestaandegehanteerde generieke modellen zoals ISO, BSC,EFQM of CAF. Het bestaan van los van elkaarstaande modellen moet daarom ten allen kostevermeden worden.

Er wordt ingegaan op de filosofie en werking vanSTAP-rapportage. STAP is een staat over deuitvoering van de beheersovereenkomst en hetondernemingsplan. In de STAP-rapportage staanallereerst die organisatiedoelstellingen enresultaatsnormen centraal die in debeheersovereenkomst en het jaarlijkseondernemingsplan opgenomen zijn, eventueel

Joris DE SMEDT & Veerle CONINGS

’’Het zou in het nadeel spelen van de slagkracht van eenagentschap indien STAP rapportage niet verder zoubouwen op bestaande rapportage- of prestatiemeetsys-temen.’’ 19

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

aangevuld met bijkomende doelstellingen uit hetmanagementcontract.Het onderzoek stelt de integratie van derapportagemodellen ISO, Balanced Scorecard,EFQM-CAF en doelmatigheidsanalyse in STAPrapportage voorop. Gelijkenissen en aanvullingenten aanzien van STAP worden geformuleerd.We tonen aan dat:• STAP rapportage geenszins tabula rasa is van de

huidige rapportagesystemen, doch optimaalgebruikt maakt van bestaande rapportage- enprestatiemeetsystemen,

• rapportagemodellen -STAP en andere generiekemodellen- convergerend en elkaar versterkendzijn. Hierbij beklemtonen we enerzijds degroeistrategie die in de generieke modellenvervat zit en de compatibiliteit van de modellen:modellen kunnen geïntegreerd engeëxpandeerd worden,

• organisaties die nu reeds vertrouwd zijn tewerken met een generiek model dit als een extratroef kunnen beschouwen; hen zal demogelijkheid aangetoond worden het generiekemodel te integreren in het STAP model.

STAP rapportering wordt vervolgens theoretischgekaderd vanuit de onderlinge wisselwerkingtussen de 5 pijlers:• strategische planning, beleidsdoelstellingen en

beheersovereenkomst,• prestatiemeetsysteem en de koppeling aan

MAPE (Middelen, Activiteiten, Prestaties enEffecten),

• ontwikkeling van kritische succesfactoren enperformantie-indicatoren,

• gebruik van STAP voor interne rapportering,• gebruik van STAP voor externe rapportering aan

de minister.

Het onderzoek bepleit een groeiscenario in deuitbouw van generieke kwaliteitsmodellen ofprestatiemeetsystemen. Het eindstadium ligt in dekoppeling van STAP aan een intern aansluitendprestatiemeetsysteem dat de organisatiedoelstel-lingen koppelt aan middelen, activiteiten enprestaties (MAPE). De informatiearchitectuurwaarop MAPE stoelt, reikt het beheersinstrumentaan dat resultaten koppelt aan middelen endoelstellingen toetst op realisatiegraad.

Dit theoretische kader wordt vertaald naar deVlaamse praktijk. Vanuit 4 verschillendestartposities wordt de invoering van STAPrapportage systematisch overlopen. De vierstartposities zijn:• de organisatie beschikt noch over een

prestatiemeetsysteem, noch over eenbeheersovereenkomst,

• de organisatie beschikt over eenprestatiemeetsysteem, maar heeft geenbeheersovereenkomst,

• de organisatie beschikt over eenprestatiemeetsysteem én een beheersovereen-komst,

• de organisatie beschikt over eenprestatiemeetsysteem, dat gekoppeld is aanMAPE, én een beheersovereenkomst.

Er worden stappenplannen uitgewerkt om,afhankelijk van de startpositie, te komen tot deuitwerking van STAP rapportage.Bespreking van de Vlaamse cases maakt sterktesen zwaktes van STAP rapportage zichtbaar.Beleidsaanbevelingen om te komen tot een vlotteimplementatie van STAP rapportage wordenhierbij geformuleerd.

Publicaties financieel management & prestatiemeting


Scheers Bram, Sterck Miekatrien & BouckaertGeert (2004). Dekt de vlag de lading? Naareen verfijning van het begrip resultaatgerichtbegroten. In: Bouckaert Geert, HondeghemAnnie, Janvier Ria, De Rynck Filip & WaegeHans (Red). Jaarboek SBOV 2003: Vlaanderenop een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 107-144.

Van de Walle Steven, Sterck Miekatrien, vanDooren Wouter, Bouckaert Geert & PommerEvert (2004). Public administration. In: Socialand Cultural Planning Office. Publicperformance: An international comparison ofeducation, health care, law and order and

public administration. The Hague: Social andCultural Planning Office. pp. 234-270.

van Dooren Wouter & Van de Walle Steven(2004). Why do Belgian public agencies usethe Common Assessment Framework (CAF)?In: Löffler Elke & Vintar Mirko (Eds). Improvingthe Quality of East and Western EuropeanPublic Services. Hampshire: Ashgate. pp.157-172.

Tijdschriftartikels

Bouckaert Geert (2004). Institutionalisingmonitoring and measurement systems in thepublic sector. Institutionenwandel in Regierungund Verwaltung. Schriften zum ÖffentlichenRecht. Band 950. Berlin: Duncker & Humblot.455-466.20

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Sterck Miekatrien, Scheers Bram & BouckaertGeert (2004). Réformes budgétaires dans lesecteur public: tendances et défits. RevueInternationale de Politique Comparée. 11(2):241-269.

van Dooren Wouter (2004). Prestatiemeting inVlaanderen: op zoek naar de eenheid inveelheid. Vlaams Tijdschrift voorOverheidsmanagement (VTOM). 9 (1): 12-17.

van Dooren Wouter (2004). Supply and demandof policy indicators: a cross sectoralcomparison. Public Management Review. 6 (4):511-531.

Rapporten

De Peuter Bart & Bouckaert Geert (2004). Eenmonitoringsysteem voor lokale bestuurskracht:naar de modellering van een Vlaams design.SBOV. 111 p.

De Peuter Bart & Bouckaert Geert (2005). Deoptimalisering van de gemeentebegroting alsex ante evaluatie-instrument: naar eenfunctionele herindeling en de integratie vanfinanciële en niet-financiële gegevens. SBOV.111 p.

De Smedt Joris, Conings Veerle, Verhoest Koen &Bouckaert Geert (2004). Beter BestuurlijkBeleid. De integratie van de beleids-, contract-en financiële cyclus. Het agentschapsper-spectief: De managementsrapportage in debeheersovereenkomst in het kader van dekoppeling van de cycli. SBOV. 124 p.

Van de Walle Steven, Sterck Miekatrien, vanDooren Wouter & Bouckaert Geert (2004).What you see is not necessarily what you get:Een verkenning van de mogelijkheden enmoeilijkheden van internationale vergelijkingenvan publieke sectoren op basis vanindicatoren. 61 p.

van Dooren Wouter & Bouckaert Geert (2004).Prestatiemeting in de Vlaamse overheid:vragen voor een informatiebeleid. SBOV. 85 p.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2004). BeterBestuurlijk Beleid. De integratie van debeleids-, contracten financiële cyclus. Hetmacroperspectief: de koppeling van de cyclials de noodzakelijke volgende stap. SBOV.32 p.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2004).Informatie in een verzelfstandigde overheid:De koppeling van beleids-, contract- enfinanciële cyclus en een implementatiestra-tegie. SBOV. 30 p.

Papers

Sterck Miekatrien & van Dooren Wouter (2004).The use of performance information:taxonomy and international comparison. EGPAconference, study group: Productivity andquality in the public sector. Ljubljana: Slovenia.31 p.

Scheers Bram, Sterck Miekatrien & BouckaertGeert (2004). Lessons from Australian andBritish reforms in results-oriented financialmanagement. EIASM International Conferenceon accounting, auditing and management inpublic sector reforms. Oslo: Norway. 21 p.

van Dooren Wouter (2004). What makesOrganisations Measure? Hypotheses on theCauses and Conditions for PerformanceMeasurement. EIASM Conference. Oslo:Norway. 19 p.

21

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

2.5. ICT & EGOVERNMENT

Lopend project 2004:• eGovernment in een interbestuurlijke context (SBOV: 2001-2006): Kris Snijkers

eGovernment in een interbestuurlijke context

Periode: oktober 2001 - september 2006Coördinatie: ZAP-coördinatieteam

Wetenschappelijk medewerker: Kris Snijkersi.s.m. Hogeschool Gent, U.Antwerpen

Financiering: SBOV - MVG

Het jaar 2004 vormde voor het spooreGovernment van het Steunpunt bestuurlijkeorganisatie Vlaanderen een keerpunt. Gedurendede jaren 2002 en 2003 was het onderzoek op hetspoor eGovernment vooral van exploratieve aard.Er werd gestart met een onderzoek naar destate-of-the-art van het eGovernment beleid,zowel in Vlaanderen als in het buitenland.Vervolgens startte in 2003 het onderzoek naarbenchmarken en prioriteren van eGovernment. Indeze onderzoeken stonden de vragen centraalnaar de manier waarop we eGovernment-beleidkunnen evalueren en keuzes kunnen maken overde te volgen richting. De centrale conclusie uit ditonderzoek was dat er al te vaak wordt gefocussedop front-office realisaties en te weinig naarback-office hervormingen.

In 2004 startte het onderzoek op drieverschillende trajecten. De drie trajecten situerenzich op het inter-, intra- of extrabestuurlijkeaspect. Het interbestuurlijke luik van hetonderzoek wordt ingevuld door het Instituut voorde Overheid. Het uitgangspunt van het onderzoekis de vaststelling dat de overheid geenmonolithisch blok is, maar uit vele verschillendebestuursniveau’s en administraties bestaat. Eendegelijk eGovernment-beleid zal dan ook wordengeconfronteerd met processen die overbestuursgrenzen heen reiken. In het onderzoek’eGovernment in een interbestuurlijke context’wordt getracht een antwoord te geven op drievragen. Welke mogelijkheden biedt ICT voor hetinnoveren van bestuursgrensoverschrijdendeprocessen? Welke moeilijkheden stelleninterbestuurlijke verhoudingen aan samenwerkingop het vlak van ICT? Wat is de invloed van ICT opinterbestuurlijke verhoudingen? In 2004 vond eentheoretische verkenning plaats van dezeproblematiek. Ook werden reeds enkele casesgeëxploreerd.

Publicaties ICT & eGovernment

Hoofdstuk in boek

Janssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris(2004). Weet wat je meet: eGovernmentbenchmarking onder de loep. In: BouckaertGeert, Hondeghem Annie, Janvier Ria, DeRynck Filip & Waege Hans (Red). JaarboekSBOV 2003: Vlaanderen op een keerpunt?Bijdragen vanuit bestuurskundig onderzoek.Brugge: die Keure. pp. 167-186.

Tijdschriftartikels

Snijkers Kris (2004). eGovernment enwelzijnsbeleid: de Kruispuntbank van deSociale Zekerheid. Welzijnsgids. 52: 149-168.

Snijkers Kris, Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert(2004). Elektronische dienstverlening.Prioriteiten van de Vlaamse burger voor heteGovernment beleid. Vlaams Tijdschrift voorOverheidsmanagement (VTOM). 9(4): 3-7.

Rapporten

Janssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris(2004). Prioriteren van eGovernment. SBOV.47 p.

Snijkers Kris (2004). eGovernment in eeninterbestuurlijke context: een exploratie. SBOV.81 p.

Papers

Janssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris(2004). If you measure it, they will score.European Conference on eGovernment.Dublin: Ierland. Juni 2004. 9 p.

Snijkers Kris (2004). Different approaches todigital governance: the Belgian case. EGPAconference. 1-4 september 2004. Ljubljana:Slovenia. 12 p.

Kris SNIJKERS

″Er wordt al te vaakgefocussed op front-office realisaties en teweinig naar back-offi-ce hervormingen.’’

22

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

2.6. PERSONEELSBELEID & GELIJKE KANSEN

Afgelopen projecten 2004:• Studie met betrekking tot de gelijkheid mannen/vrouwen binnen het federaal administratief

openbaar ambt (2004): Sarah Scheepers & Annelies Decat• Tewerkstelling van vreemdelingen en personen met een vreemde afkomst binnen het federaal

openbaar ambt (2004): Ellen Ceulemans (i.s.m. afdeling Arbeid en Organisatie van hetDepartement Sociologie (K.U.Leuven) en het Centre de Sociologie du Travail, de l’Emploi et de laFormation (ULB))

Lopende projecten 2004:• Naar een bestuurskundige theorie over ’Public Service Motivation’: maakt ’public’ een verschil?

(2004-2008): Wouter Vandenabeele• Wetenschappelijke ondersteuning van het HRM-beleid, in het bijzonder m.b.t. instroom,

doorstroom en uitstroom van overheidspersoneel (SBOV: 2001-2006): Wouter Vandenabeele &Kathleen Vanmullem

Studie met betrekking tot de gelijkheid mannen/vrouwen

binnen het federaal administratief openbaar ambt

Periode: februari 2004 - september 2004Coördinatie: Annie Hondeghem & Pedro Facon

Wetenschappelijk medewerkers:Sarah Scheepers & Annelies Decat

Financiering: FOD P&O

Het Instituut voor de Overheid kreeg in december2003 de opdracht tot dit onderzoek, dat uitzeven luiken bestaat:

1. De aanwezigheid van mannen en vrouwen inde FOD’s:

Ten eerste maken vrouwen iets meer dan de helft(52%) uit van alle ambtenaren. Dit evenwicht is erechter niet op alle niveaus: vrouwen maken 35%uit van het hoogste niveau, maar 68% van hetlaagste niveau. Ten tweede is er ook een scheveverhouding in het aandeel statutairen (46%vrouwen) en contractuelen (71% vrouwen). Beide

vaststellingen kwamen ook in vroegerestatistische overzichten naar voren, al is er weleen lichte verbetering merkbaar.

2. Rekrutering en selectie door Selor in 2003:We onderzochten voor de selecties voorstatutairen, contractuelen en voor derden of ereen significant verschil bestaat tussen deresultaten van vrouwen en mannen voor deexamens van Selor. Mannen slagen voor 40% vande examens significant beter dan vrouwen. Voor7% van de examens slagen vrouwen significantbeter dan mannen. Bovendien schrijven vrouwenzich minder vaak in voor de examens danmannen.

3. De grondwetswijziging van 21 februari 2002:We gingen na welke mogelijkheden enbeperkingen de wijziging (artikel 11bis en artikel10) inhoudt voor het federaal openbaar ambt. Dewijziging verplicht niet de jure tot positieve actie,maar houdt wel een morele verplichting in. Dewijziging heeft vooral een symbolische, politiekebetekenis.

4. Een evaluatie van het positieve-actiebeleid:We kozen voor een focusgroep en face-to-faceinterviews met positieve-actieambtenaren. Uit deresultaten blijkt dat het begrip positieve actiezoals aangegeven in het KB van 27/2/90 en debeschrijving van de taken van depositieve-actieambtenaar zeer ver van dewerkelijkheid af staan. De belangrijksteverklaringen die de geïnterviewden gaven zijntijdgebrek, gebrek aan een budget, geen interessebij de top en de negatieve perceptie doorcollega’s. Bovendien zijn de positieve-actieambtenaren onvoldoende op de hoogte vanhun mogelijkheden en taken.

Sarah SCHEEPERS & Annelies DECAT

“Het begrip positieve actie zoals aangegeven in het KB van 27/2/90 en de beschrij-ving van de taken van de positieve-actieambtenaar staan zeer ver van de werkelijk-heid af.” 23

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

5. Een genderanalyse van de competentieme-tingen op niveau B en C:

We gingen na of er verschillen zijn in deslaagkansen van mannen en vrouwen. Deresultaten zijn opgesplitst naar geslacht, leeftijden taal. Mannen scoren over het algemeensignificant beter dan vrouwen voor depc-vaardigheidstest, maar dit verschil verdwijnt naeen opleiding. Voor de postbakoefening zijn ergeen verschillen op te maken.

6. De topambtenaren:Sinds 2001 krijgen de federale topmanagers eenmandaat en worden ze aangesteld via een strikteselectieprocedure. We gingen na hoe mannen envrouwen het deden in elke fase van hetselectieproces: bij de kandidaatstelling, devoorselectie door Selor, het assessment, hetjurygesprek, het eindresultaat en de uiteindelijke

benoeming. Van de 108 benoemde topmanagersonderzochten we het profiel naar taalrol, niveau,diploma, leeftijd, professionele achtergrond enkabinetservaring.

7. De nieuwe loopbaan A:De grootste innovatie van de loopbaan A is hetsysteem van functiewaardering, waarbij functiesgewogen en gerangordend worden. Webestudeerden de bestaande literatuur over genderin het functiewaarderingssysteem en -proces enpasten een checklist toe op de invoering vanfunctiewaardering in de loopbaan A.

8. Bibliografie:We brachten eerder onderzoek door het Instituutsamen en stellen een selectie voor vaninternationale publicaties en websites.

Publicaties personeelsbeleid & gelijke kansen

Boek

Facon Pedro, Hondeghem Annie & Nelen Sarah(2004). Gelijkekansenbeleid onderweg. Eeninternationaal vergelijkend onderzoek.Overheidsmanagement nr. 18. Brugge: dieKeure. 332 p.


Hondeghem Annie & Putseys Line (2004).Zawieranie kontraktow z urzednikami sluzbycywilnej wyzszego szczebla. In: Debickiej, A.,Dmochowskiego, M. & Kudryckiej, B. (Eds.).Profesjonalizm w administracji publicznej,Stowarzyszenie edukacji administracjiopublicznej. Bialystok. pp. 185-195.

Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie &Depré Roger (2004). Het gebruik vanHRM-indicatoren en een strategische visie opHuman Resources Management: lessen uit deVerenigde Staten. In: Bouckaert Geert,Hondeghem Annie, Janvier Ria, De Rynck Filip& Waege Hans (Red). Jaarboek SBOV 2003:Vlaanderen op een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 65-106.

Tijdschriftartikels

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2004). Studienaar gelijkheid m/v bij de federale ambtenaren,Sophia - coördinatienetwerk vrouwenstudies.Nieuwsbrief. 40: 45-47.

Facon Pedro & Hondeghem Annie (2004).Gelijkekansenbeleid onderweg. Sophia -coördinatienetwerk vrouwenstudies.Nieuwsbrief. 38: 31-34.

Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie &Steen Trui (2004). The civil service as employerof choice in Belgium: how work orientationsinfluence attractiveness of public employment.Review of Public Personnel Administration.Symposium issue: human resourcemanagement in Europe. 24(4): 319-333.

Rapporten

Decat Annelies, Pelgrims Christophe &Hondeghem Annie (2004). Het glazen plafondbij de overheid. Een case study naar de selectievan de federale topmanagers. 75 p.

Depré Roger, Vandenabeele Wouter &Hondeghem Annie (2004). Sturing van HRMbinnen Beter Bestuurlijk Beleid: StrategischHRM en indicatoren. SBOV. 94 p.

Hondeghem Annie, Scheepers Sarah, DecatAnnelies, Facon Pedro mmv PelgrimsChristophe & Humblet Patrick (2004). Studienaar de gelijkheid van mannen en vrouwen inhet federaal openbaar ambt. 230 p.

Vandenabeele Wouter & Hondeghem Annie(2004). Arbeidsmarktmonitor voor deoverheid: Instrument voor het meten van hetarbeidsmarktimago. SBOV. 58 p.

Vandenabeele Wouter & Hondeghem Anniem.m.v. Depré Roger (2004). Measuring HRM ina decentralized environment - case studyUnited States. SBOV. 96 p.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2004).Een leeftijdsbewust personeelsbeleid bij deVlaamse overheid: verkenning van hetonderzoek. SBOV. 34 p.

24

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Papers

Facon Pedro & Hondeghem Annie (2004).Architectuur en strategische vormgeving vanhet gelijkekansenbeleid in Vlaanderen,Nederland en Groot-Brittannië.Politicologenetmaal. 27-28 mei 2004.Antwerpen. 21 p.

Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie,Maesschalck Jeroen & Depré Roger (2004).Values and motivation in publicadministration: Public Service Motivation in an

international comparative perspective. EGPA,workgroup HRM. 1-4 september 2004.Ljubljana: Slovenia. 21 p.

Hondeghem Annie & Putseys Line (2004). Thecontractualisation of top management: acomparative view. EIPA. Maastricht. 26 oktober2004. 13 p.

Opinieartikel

Pedro Facon (2004). Gelijke kansen voor vrouwenstaan onder druk. 18 augustus 2004. De Tijd.

25

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

2.7. Relatie Tussen Burger en Overheid & Kwaliteit

Afgelopen projecten 2004:• Burgergericht besturen: kwaliteit en vertrouwen in de overheid (2000-2004):

Steven Van de Walle & Jarl Kampen• Perceptions of administrative performance: the key to trust in government? (2002-2004):

Steven Van de Walle• De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België (2004):

Joris Plessers

Burgergericht besturen: kwaliteit en vertrouwen in

de overheid

Periode: november 2000 - oktober 2004Coördinatie: Geert Bouckaert & Bart Maddens

Wetenschappelijk medewerkers:Steven Van de Walle & Jarl KampenFinanciering: Vlaams Programma

Beleidsgericht OnderzoekWebsite: www.kuleuven.ac.be/trust

Een toegenomen bezorgdheid over het imago vande overheidsdiensten en met het vertrouwen vanburgers in de overheid leidde in 2000 tot hetgrootschalige onderzoek ’Burgergericht besturen:kwaliteit en vertrouwen in de overheid’. Inopdracht van het ministerie van de VlaamseGemeenschap werd gedurende vier jaar doortwee onderzoekers onderzoek verricht naar deband tussen de kwaliteit van overheidsdiensten enhet vertrouwen in de overheid.Het zwaartepunt van het onderzoek lag op desurveys ’Werken aan de Overheid’. In 2002 en2003 werden drie reeksen surveys georganiseerdwaaraan meer dan 6.500 inwoners van hetVlaams Gewest deelnamen. De enquêtes leverdeneen vrij genuanceerd beeld op over de relatietussen burgers en hun overheid. Samenwerkingmet het platform klantenbevragingen binnen het

ministerie van de Vlaamse Gemeenschap zorgdevoor een verdere uitdieping van dit beeld.De Vlaming is vrij tevreden over specifiekeoverheidsdiensten. Anderzijds zit hij nog altijdmet het stereotiepe negatieve beeld van deoverheid in het algemeen. Eerst het goedenieuws: Vlaamse burgers zijn tevreden over hunpostbode, de politie, het openbaar vervoer, dehuisvuilophaling, ... Qua tevredenheid envertrouwen in de overheidsdiensten behoren zetot de Europese middenmoot. Geen euforie, maarzeker ook geen extreem wantrouwen. Toch heerster in Vlaanderen nog een negatieve houdingtegenover de overheid in het algemeen, als hetware de som van alle afzonderlijkeoverheidsdiensten samen. De vele administratievehervormingen in de recente jaren hebben daarweinig aan kunnen veranderen.Tevreden zijn over aparte overheidsdiensten kanblijkbaar samengaan met een negatieve houdingtegenover overheidsdiensten als geheel. Dat komtdoordat er twee verschillende processen aan hetwerk zijn. De houding tegenover specifiekeoverheidsdiensten is het gevolg van concreteervaringen met de dienstverlening. Blijkbaar zijner relatief veel ’tevreden klanten’ bij de overheid.Als het over de overheid in het algemeen gaat,laten mensen hun mening veeleer bepalen doorde bestaande dominante opvattingen in demaatschappij en zijn ze geneigd stereotypebeelden te laten meespelen in hun oordeel. Tabel3 toont de tevredenheid met een aantaloverheidsdiensten en private diensten.

Naast vijf studiedagen, zeven onderzoeksrap-porten en een bundel beleidsaanbevelingen werdhet onderzoek ook internationaal opengetrokken.Er waren niet alleen een reeks internationalepublicaties, er was ook drie jaar een werkgroepactief op de conferenties van de ’European Groupof Public Administration’. Dit leverde niet alleenvoor het onderzoek verfrissende inzichten op, hetzorgde ook voor nieuwe samenwerkingen tussenVlaamse, federale en buitenlandse ambtenaren.

Jarl KAMPEN & Steven VAN DE WALLE

’’Vlaamse burgers zijn tevreden over hun postbode, de politie, het openbaar ver-voer, de huisvuilophaling, ...’’26

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Een ander resultaat van het onderzoek was hetproefschrift dat Steven Van de Walle op 6december verdedigde met als titel ’Perceptions ofadministrative performance: the key to trust ingovernment?’ Het handelde over dedeterminanten van de perceptie die burgershebben over overheidsdiensten en de samenhangvan deze perceptie met het algemene vertrouwenin de overheid.

De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen

van het Openbaar Ministerie in België

Periode: januari 2004 - december 2004Coördinatie: Geert Bouckaert & Roger DepréWetenschappelijk medewerker: Joris Plessers

Financiering:Dienst Strafrechtelijk Beleid - FOD Justitie

Door het Octopusakkoord en het daaropvolgendwetgevende initiatief van 22 december 1998 en12 april 2004 houdende verticale integratie vanhet Openbaar Ministerie (OM), kregen deprocureurs-generaal de opdracht dekwaliteitszorg en -bewaking bij het OM teintroduceren. Dit onderzoek had de bedoeling hetCollege van Procureurs-Generaal en de Dienstvoor het Strafrechtelijk Beleid wetenschappelijk teondersteunen opdat een eerste stap gezet kanworden tot de invulling van integralekwaliteitszorg (IKZ) voor het OM in België.Het wetenschappelijk onderzoek bestond uit eenliteratuurstudie en een analyse van Belgische eninternationale (o.a. Frankrijk en Nederland)kwaliteitsinitiatieven in de praktijk. In het kadervan het onderzoek werd tevens permanentoverleg gepleegd tussen enerzijds deonderzoeksgroep uit de academische wereld enanderzijds de contactpersonen van het OM,

respectievelijk het Expertisenetwerk StrafrechtelijkBeleid en Strafrechtspleging van het College vanprocureurs-generaal en de Dienst voor hetStrafrechtelijk Beleid.Volgende taken werden in 2004 gerealiseerd:Deel 1 (januari - juni 2004):• verduidelijking van het begrippenkader

waarbinnen kwaliteitszorg zich afspeelt en eenschets van de context van het onderzoeks-project,

• definiëring, plaats en mogelijkheden van IKZ inde bestaande organisatie,

• beschrijving van de bestaande kwaliteitsmo-dellen en -technieken,

• beschrijving van bestaande toepassingen vankwaliteitsmodellen in het OM en aanverwanteorganisaties,

• kritieke succesfactoren en aanbevelingen tot deconcrete toepassing en uitwerking van eenkwaliteitsmodel in het Belgische OM.

Deel 2 (juli - december 2004):• inventaris van verbeteringsinitiatieven

betreffende de werking en de organisatie vande parketorganisaties anno 2004. Op basis vande analyse van de inventaris zijn tevensconclusies getrokken voor de invoering van IKZin het OM,

2. Bron: ’Werken aan de Overheid’, postenquête 2003, Instituut voor de Overheid, K.U.Leuven, n=3168, Vlaams Gewest.Vijfpuntsschaal. % tevreden = heel tevreden + tevreden; % ontevreden= heel ontevreden + ontevreden. (De middencategorieniet tevreden, niet ontevreden is niet meegegeven).

Tabel 3: In welke mate bent u tevreden met de dienstverleningvan de volgende instellingen of diensten? 2

%tevreden

%tevreden

Huisarts 91,6 Elektriciteitsmaatschappij 54,0

Brandweer 85,9 Automobielinspectie 53,0

Supermarkten 83,3 Notaris 52,1

Openbare bibliotheek 79,4 Belgacom 51,2

Straatverlichting 77,4 Kind & Gezin 50,3

Ziekenhuis 76,9 Kinderdagverblijf 48,0

Garagist 75,0 Burgemeester 46,9

Containerpark 67,6 NMBS 45,1

Sporthal 64,5 Ouderenzorg/Bejaardentehuis 40,4

Reinigingsdienst (straten) 58,9 OCMW 39,9

Cultureel centrum 58,6 Gemeenteraad 38,1

GSM operator 57,4 Belastingsdienst 34,2

Banken 56,8 Rechtbank 24,6

Joris PLESSERS

“Die Justiz muss ihreVerwaltung selbst indie Hand nehmen undihre Unabhängigkeitdurch ein agressivesQuantitäts- und Quä-litätsmanagementrechtfertigen.” Röhl.1993. p. 16.

27

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

• uitwerking van een generieke methodologie omte bepalen hoe IKZ best in het OM kangeïmplementeerd worden,

• uitwerking van een indicatorenset, toegepast opjustitie, voor de aandachtsgebieden: processen,medewerkers & partnerschappen.

Publicaties kwaliteit

Boek

Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie(Red., 2005). Managementhervormingen injustitie. Van internationale ontwikkelingen totdagelijkse praktijk. Overheidsmanagement nr.19. Brugge: die Keure. 425 p.


Bouckaert Geert, Maddens Bart, Kampen Jarl K. &Van de Walle Steven (2004). Vertrouwen enoverheid! Living apart together? In: ReynaertH. & Verlet D. (Ed., 2004). Vertrouwen enbetrokkenheid op lokaal en provinciaal vlak.Brugge: Vanden Broele. pp. 1-15.

Van de Walle Steven (2004). Belgium. In: Geer, J.G. (ed.). Public opinion and polling around theworld: A historical encyclopedia. SantaBarbara, CA: ABC-CLIO. pp. 514-19.


van Dooren Wouter, Thijs Nick & Geert Bouckaert(2004). Quality Management andManagement of Quality in European PublicAdministrations. In: Löffler Elke & Vintar Mirko(Eds). Improving the Quality of East andWestern European Public Services. Hampshire:Ashgate. pp. 91-106.

Tijdschriftartikels

Berkhof Johannes & Kampen Jarl K. (2004).Asymptotic effect of a misspecification in therandom part of the multilevel model. Journalof Educational and Behavioral Statistics. 29(2):201-218.

Gelders Dave & Van de Walle Steven (2004).Ambtenarij en politie in de picture: demarketing van twee overheidshervormingen.Tijdschrift voor Beleid, Politiek enMaatschappij. 31(2): 86-97.

Thijs Nick & Staes Patrick (2004).Kwaliteitsmanagement op de Europeseagenda’s. Vlaams Tijdschrift voorOverheidsmanagement (VTOM). 9(2): 32-40.

Thijs Nick (2004). Het managen van kwaliteit inde publieke sector. Burger, Bestuur en Beleid:

tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(1): 40-52.

Van de Walle Steven & Kampen Jarl K. (2004).Maatschappelijke stemmingen als determinantvan consumentenvertrouwen en politiekvertrouwen. Tijdschrift voor Economie enManagement. XLIX(3): 481-494.

Van de Walle Steven (2004). Context-specificimages of the archetypical bureaucrat:persistence and diffusion of the bureaucracystereotype. Public Voices. 7(1): 3-12.

van Dooren Wouter & Van de Walle Steven(2004). Zelfevaluatie of zelfpromotie? Eenonderzoek naar de motieven voor het gebruikvan een kwaliteitsmodel: het CommonAssessment Framework. Bestuurskunde. 13(2):87-98.

Paper

Kampen Jarl, Van de Walle Steven & BouckaertGeert (2004). Interpreting soft indicators ofperformance in the public sector: the impactof the predisposition of citizens towardsgovernment. Study group ’productivity andquality in the public sector’. 10 p.

Doctoraat

Van de Walle Steven (2004). Perceptions ofadministrative performance: the key to trust ingovernment? Leuven: K.U.Leuven. FaculteitSociale Wetenschappen. Departement PolitiekeWetenschappen. 370 p.

Rapporten

Bouckaert Geert, Depré Roger & Plessers Joris(2004). De integrale kwaliteitszorg binnen allegeledingen van het Openbaar Ministerie - Deel1. 107 p.


Kampen Jarl K., Van de Walle Steven, BouckaertGeert & Maddens Bart (2004).Beleidsaanbevelingen. Burgergericht besturen:kwaliteit en vertrouwen in de overheid. 32 p.

28

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

2.8. VERANDERINGSMANAGEMENT

Afgelopen project 2004:• Administratieve hervormingen en participatie en betrokkenheid van personeel in Europese

openbare diensten (2003-2004): Annie Hondeghem, David Farnham & Sylvia Horton

Lopend project 2004:• Hervormingen inzake management en organisatie (SBOV: 2001-2006):

Christophe Pelgrims & Myriam Parys

Administratieve hervormingen en participatie en betrok-

kenheid van personeel in Europese openbare diensten

Periode: oktober 2003 - september 2004Annie Hondeghem,

David Farnham & Sylvia Horton(K.U.Leuven &

University of Portsmouth, United Kingdom)Financiering: Onderzoeksfonds K.U.Leuven

Volgens handboeken in veranderingsmanagementis het belangrijk om personeel te betrekken bijhervormingen. Dit zou immers leiden tot eengrotere betrokkenheid bij en een grotereacceptatie van het veranderingsproces. Inonderzoek naar hervormingen bij de overheidwordt hier echter weinig aandacht aan besteed.De meeste onderzoeken focussen op deoorsprong van managementhervormingen bij deoverheid en beschrijven deze hervormingen inglobo of voor specifieke domeinen (bijvoorbeeldfinancieel management, prestatiemanagement,personeelsmanagement, enz.).Het onderzoeksproject ’staff participation andpublic management reform: some internationalcomparisons’ had als doel om deze leemte op tevullen. Het onderzoek werd mogelijk gemaaktdoordat de onderzoeksraad van de K.U.Leuvenaan prof. David Farnham (University ofPortsmouth) een fellowship heeft toegekend vooréén jaar (oktober 2003-september 2004). Voor 12OECD landen werd beschreven hoe het personeelbetrokken werd bij de hervormingen van deadministratie. Deze landen zijn: België, Czechië,Duitsland, Finland, Frankrijk, Groot-Brittannië,Italië, Nederland, Nieuw Zeeland, Oostenrijk,USA, Zwitserland. De landenstudies werdenuitgevoerd door academici van het betrokkenland. Het algemeen kader en de conclusieswerden geschreven door de coördinatoren vanhet project.

In het onderzoek wordt een onderscheid gemaakttussen directe en indirecte participatie. Indirecteparticipatie is de participatie via vertegenwoor-diging (bv. vakbonden, werknemersvertegenwoor-digers). Belangrijke vormen hier zijn:

onderhandelingen, overleg, partnerships. Directeparticipatie zijn allerlei initiatieven om individuenen groepen rechtstreeks te betrekken bij hetmanagement. Voorbeelden zijn: stafvergade-ringen, kwaliteitskringen, nieuwsbrieven, enz. Deverschillende vormen van participatie werden inhet onderzoek in kaart gebracht. Daarnaast werdook de vraag gesteld wat het effect was van dehervormingen op participatie en in welke mateparticipatie heeft bijgedragen tot dehervormingen.

Het onderzoek heeft vier algemene conclusiesopgeleverd. Een eerste conclusie is dat de meestehervormingen in de overheid top-down gestuurdwerden. Participatie van personeel kwam vooralaan bod in de implementatiefase van dehervormingen. Een tweede conclusie is dat eenverhoging van de participatie een algemene trendis in alle landen. Dit kan in belangrijke mateverklaard worden door culturele factoren(bijvoorbeeld hogere opleiding van personeel,andere verwachtingen van personeel) of door depenetratie van managementideeën (bijvoorbeeldHRM, BPR, kwaliteit, prestatiemanagement). Eenderde conclusie is dat de motieven voor indirecteparticipatie verschillend zijn van de motieven voordirecte participatie. Indirecte participatie heeftvooral te maken met de verdeling van macht in desamenleving, terwijl directe participatie kadert inprestatiemanagement en het mobiliseren vanpersoneel voor veranderingen. Een laatsteconclusie tenslotte is dat directe en indirecteparticipatie mekaar kunnen versterken en dus nietnoodzakelijk tegengesteld zijn. Of en in welkemate participatie georganiseerd wordt hangt veelaf van de normatieve houding van de politiekeverantwoordelijken en het management tenaanzien van de verschillende stakeholders.De resultaten van het onderzoek wordengepubliceerd in boekvorm:Farnham David, Hondeghem Annie & HortonSylvia (2005). Staff participation and publicmanagement reform: some internationalcomparisons.

Annie HONDEGHEM

“Directe en indirecteparticipatie zijn nietnoodzakelijk tegenge-steld en kunnen me-kaar versterken. Of enin welke mate partici-patie georganiseerdwordt hangt veel afvan de normatievehouding van de poli-tieke verantwoordelij-ken en het manage-ment ten aanzien vande verschillende stake-holders.”

29

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ON

DE

RZ

OE

K

Publicaties veranderingsmanagement

Boeken

Pollitt Christopher & Bouckaert Geert (2004).Public management reform. An internationalcomparison. Second edition. Oxford: OxfordUniversity Press. 344 p.

Farnham David, Hondeghem Annie & HortonSylvia (2005). Staff participation and publicmanagement reform: some internationalcomparisons. Basingstoke: Palgrave.

Tijdschriftartikel

Pelgrims Christophe (2004). Afslanking vankabinetten en NPM veranderingen. EenVlaamse catch 22? Burger Bestuur en Beleid.1(3): 226-236.

Farnham David (2004). Human resourcemanagement in European public services:ambiguities, tensions and contradictions in thereform process. Review of Public PersonnelAdministration. Symposium issue: humanresource management in Europe. 24(4):283-291.

Hoofdstuk in boek

Brans Marleen & Steen Trui (2005). Fromincremental to Copernican reform? Changes tothe position and role of senior civil servants inthe Belgian federal administration. In: Page,E.C. & V. Wright (Eds.). From the active to theenabling state. Basingstoke: Palgrave (in print).

Rapport

Pelgrims Christophe, Steen Trui & HondeghemAnnie (2004). Veranderen naar internemarkten: lessen uit het onderzoek binnen deFire Service College. SBOV. 94 p.

Putseys Line, Steen Trui & Hondeghem Annie(2004). De effectiviteit van veranderingen.Participatie en coördinatie bij HRM-hervor-mingen in het Verenigd Koninkrijk. SBOV. 84 p.

Paper

Pelgrims Christophe (2004). Afslanking vankabinetten en NPM veranderingen. EenVlaamse catch 22? Politicologenetmaal.Antwerpen. 27 en 28 mei 2004. Workshopbeleidsadvisering in België en Nederland:gelijkenissen, verschillen en trends. 20 p.

30

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

3. Vorming, training en opleiding

Het opleidings- en vormingspakket van hetInstituut voor de Overheid, als deel van hetDepartement Politieke Wetenschappen, bestaatuit:1. de basisopleiding ’overheidsmanagement en

bestuurskunde’ (1ste en 2de cyclus),2. de aanvullende opleiding ’master in het

overheidsmanagement en -beleid’,3. ’master in European politics and policies’

(MEPP), in samenwerking met het Instituutvoor Internationaal en Europees Beleid(Departement Politieke Wetenschappen),

4. open opleidingsprogramma’s,5. trainingsprogramma’s op maat,6. ’public management programme’, leersabbat

voor federale ambtenaren,7. studiedagen.

Een systematisch overzicht van de aangebodenprogramma’s is opgenomen in deprogrammabrochure van de Faculteit SocialeWetenschappen, de vormingsbrochure en staatop de website van het Instituut voor de Overheid:www.instituutvoordeoverheid.be.

3.1. BASISOPLEIDING ’OVERHEIDSMANAGEMENT EN

BESTUURSKUNDE’

De expertise van de academische staf van hetInstituut wordt aangeboden in de vakken van deeerste, tweede en derde cyclus van deopleidingsprogramma’s van het DepartementPolitieke Wetenschappen van de Faculteit SocialeWetenschappen:• Prof. dr. Geert Bouckaert is titularis van:

- overheidsmanagement,- beleids- en beheersmethodiek,- comparative public management,- financiële beleids- en beheerscycli in de

overheid,- sociaal-economisch overheidsbeleid.

• Prof. dr. Marleen Brans is titularis van:- comparative public policy,- bestuurskunde: bestuur en beleid,- seminarie bestuurskunde,en is plaatsvervanger voor:- seminarie comparative public administration,- beleidsanalyse.

• Prof. dr. Annie Hondeghem is titularis van:- managementpraktijken in de overheid,- personeelsbeleid en organisatie van de

overheid,- practicum overheidsmanagement en

bestuurskunde.• Dr. Koen Verhoest is plaatsvervanger voor:

- bijzondere vraagstukken in de bestuurskunde:sturing van de overheid.

• Dr. Frankie Schram is plaatsvervanger voor:- bestuurskunde: relatie burger-bestuur.

• Dr. Trui Steen (Universiteit Leiden) en Prof. dr.Tiina Randma (University of Tartu) zijnplaatsvervangers voor:- comparative public administration.

• Prof. dr. Mireia Grau Creus (Universidad deMurcia) is plaatsvervanger voor:- comparative public policy in Europe.

3.2. MASTER IN HET OVERHEIDSMANAGEMENT EN -BELEID

De ’aanvullende opleiding in overheidsmana-gement en bestuurskunde’ is sinds hetacademiejaar 2002-2003 omgevormd tot devoortgezette academische opleiding ’master inhet overheidsmanagement en -beleid’. Ditpostuniversitair programma geeft eensystematisch en globaal overzicht van hetmanagement en de organisatie van de openbaresectoren. Ook wordt het overheidsbeleid kritischgeanalyseerd. Deze opleiding is bestemd voorambtenaren met (toekomstige) leidinggevendefuncties en/of beleidsverantwoordelijkheid enafgestudeerden van het hoger onderwijs die zichwillen bekwamen in het overheidsmanagementen -beleid.

Het programma heeft volgende doelstellingen:• studenten confronteren met nieuwe visies en

trends op overheidsmanagement, bestuurs- enbeleidskunde,

• kennis en vaardigheden bijbrengen op hetgebied van moderne methoden en techniekenvan overheidsmanagement en -beleid,

• het ontwikkelen van essentiële competentiesvoor overheidsmanagers,

• inzicht geven in de specificiteit van deoverheidsomgeving,

• het lerend vermogen en het veranderingsver-mogen van individuen en overheidsorganisatiesversterken,

• het in stand houden en stimuleren vannetwerkvorming van (toekomstige) ambtenarenuit diverse openbare besturen.

31

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

Het programma kan voltijds (één jaar) of deeltijds(gespreid over maximum vier jaren) gevolgdworden. In het academiejaar 2003-2004 waren er65 deelnemers aan het programma (37 deeltijdsen 28 voltijds). Voor het academiejaar 2004-2005zijn er 97 deelnemers (55 deeltijds en 42 voltijds).

Voor bepaalde onderwerpen wordengastdocenten ingeschakeld. Voor 2003-2004waren dit:• DAEMS Rik, Kamer van Volksvertegenwoordigers,

fractievoorzitter VLD,• DE GRAEVE Johan, MVG - Dep. Economie,

Werkgelegenheid, BinnenlandseAangelegenheden en Landbouw,afdelingshoofd afdeling coördinatie enbeleidsvoorbereiding,

• KLOECK Kristine, Hoge Raad voor Justitie,voorzitter Nederlandstalige advies- enonderzoekscommissie,

• MONARD Georges, FOD Personeel en Organisatie,voorzitter directiecomité.

Start van het alumni-netwerk

In 2004 heeft het Instituut voor de Overheid eenalumninetwerk opgestart voor de afgestudeerdenvan de Master in het Overheidsmanagement en-beleid. Ondertussen telt deze opleiding alongeveer 400 oud-studenten. Reeds 68 schrevenzich in als alumnus.

Via de alumniwerking willen we de band tussenhet Instituut voor de Overheid en haaroud-studenten in stand houden en versterken. Wewillen hen op de hoogte houden van de nieuweevoluties en ontwikkelingen in binnen- enbuitenland op het gebied van overheidsmana-gement en -beleid.

Deze alumniwerking werd opgezet insamenwerking met Politica Alumni, dealumnivereniging van Sociale Wetenschappen(www.politica.be). Deze samenwerking had hetvoordeel dat wij van in het begin eenprofessionele alumniwerking konden aanbiedenmet tal van voordelen zoals: gratis toegang totalle K.U.Leuven-bibliotheken, een abonnement opcampuskrant en 10% korting op openopleidingen en studiedagen die door het IOgeorganiseerd worden.

Op 19 mei 2004 ging in de Faculty Club te Leuvende eerste activiteit door: ’’Overheidsmanage-ment updated’’. Via vier workshops rondactuele bestuurskundige onderwerpen werden dedeelnemers geïnformeerd over recenteontwikkelingen op het vlak van overheidsmana-gement. Zo kwamen integriteitsmanagement, decentraal-lokale bestuursverhouding, kwaliteit envertrouwen in de overheid en certificatie vanopleidingen aan bod als thema’s.De tweede activiteit ging door in het stadhuis vanAntwerpen. Na een begeleid bezoek aan ’’hetschoon verdiep’’ werden in een lezing deveranderingsinitiatieven die de Stad Antwerpende laatste jaren heeft ondernomen gekaderd in demodellen van New Public Management.

In 2005 wil het Instituut voor de Overheid zijnalumni-netwerk verder uitbouwen door 2 nieuweactiviteiten te organiseren. We willen hierbij dealumni actief betrekken. Op die manier komt nietalleen een alumni-netwerk vóór, maar ook dóórde afgestudeerden tot stand.

Bruno BROUCKERVerantwoordelijkemaster in het over-heidsmanagent en-beleid

“Het is niet de waar-heid die iemand bezit,of die hij denkt te be-zitten, die hem waar-devol maakt, maar demoeite die hij doet omdie waarheid te ver-werven.”Gotthold E. Lessing(1780)

Tabel 4: Alumniwerking Master in het overheidsmanagement en -beleid

Activiteit Datum Aantaldeelnemers

Overheidsmanagement Updated 19/05/2004 52

Antwerpen, de kracht van de stad 14/10/2004 32

Figuur 4: Evolutie aantal deelnemers ’Master in hetoverheidsmanagement en -beleid’ sinds 1998-1999

Aant

al st

uden

ten

mas

ter

2823 26

3241

65

97

0

20

40

60

80

100

120

'04-'05'03-'04'02-'03'01-'022000-'011999-20001998-1999

32

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

3.3. MASTER IN EUROPEAN POLITICS AND POLICIES (MEPP)

www.kuleuven.ac.be/mepp

Dit Engelstalig gespecialiseerd programma biedteen grondige vorming in de vergelijkende studievan de bestuurskunde, het overheidsbeleid en hetoverheidsmanagement in een Europese context.Door middel van vergelijkende studie wordtbeoogd inzicht te verstrekken in de structuren enprocessen van het overheidsmanagement en-beleid in de publieke sector in verschillendeEuropese landen, evenals in de methoden om debestaande differentiatie te analyseren en teduiden. Centraal staat de vraag welke invloed dekenmerken van de verschillende nationale ensubnationale bestuursstelsels uitoefenen op derealisatie, de processen en de instellingen van deEuropese integratie, zowel binnen de EuropeseUnie als daarbuiten.

Het programma kadert in een samenwerkings-verband tussen verschillende Europeseuniversiteiten:• Budapest University of Economic Sciences and

Public Administration (Hongarije),

• Hochschule für VerwaltungswissenschaftenSpeyer (Duitsland),

• Institut d’Etudes Politiques de Paris (Frankrijk),• University of Liverpool (Verenigd Koninkrijk),• University of Tartu (Estland),• University of Vaasa (Finland),• Erasmus Universiteit Rotterdam (Nederland),• Rijksuniversiteit Leiden (Nederland).In de nabije toekomst wordt dit netwerk nogverder uitgebreid. Het programma wordtgecoördineerd door Frank DELMARTINO (Instituutvoor Internationaal en Europees Beleid) insamenwerking met Marleen BRANS (Instituut voorde Overheid).

In het academiejaar 2003-2004 waren 34studenten geslaagd voor het MEPP-programma.In het academiejaar 2004-2005 volgen 59studenten het programma. Bijkomende informatieomtrent het MEPP-programma vindt u op dewebsite: www.kuleuven.ac.be/mepp of kanverkregen worden via [email protected]

3.4. OPEN OPLEIDINGSPROGRAMMA’S

Open opleidingsprogramma’s wordenaangeboden aan ambtenaren van verschillendeoverheidsorganisaties op zowel federaal, Vlaams,provinciaal als lokaal niveau. Ze lopen over drietot zeven dagen of namiddagsessies. Specialistenvanuit het Instituut voor de Overheid en ookgastsprekers vanuit de praktijk, doceren overonderwerpen als personeelsmanagement,financieel management, beleidsplanning, kwaliteitof bestuurlijke relaties.Tabel 5 geeft een overzicht van de aangebodenprogramma’s in 2004 gericht op allebestuursniveau’s.

Figuur 5 toont de evolutie in het aantal openopleidingsdagen sinds 1999. Deze cijfers zijninclusief het ’public management programme’voor federale ambtenaren en de half-openopleidingsprogramma’s specifiek aangebodenvoor lokale beleidsverantwoordelijken (infra).

Naast medewerkers van het Instituut voor deOverheid verleenden volgende personen in 2004hun medewerking aan één of meerdereopleidingsdagen:• Kris BOERS, FOD Volksgezondheid, Veiligheid van

de Voedselketen en Leefmilieu, medewerkerstafdienst P & O,

• Karel BOSMANS, OCMW Hasselt,personeelsmanager Virga Jesse Ziekenhuis,

• Lut BRENARD, OCMW Genk, diensthoofdpersoneel & organisatie - strategische planning& informatie,

• Patrick CHEYNS, Deloitte & Touche ManagementSolutions,

• Wilfried COENE, AWICO - adviesbureau WilfriedCoene BVBA,

• Florence COPPENS, Deloitte & ToucheManagement Solutions,

• Jo CRAEGHS, MVG - Vormingscentrum voorLokale Besturen,

• Johan DE COOMAN, VLEKHO,• Karel DE WITTE, K.U.Leuven - Faculteit

Psychologie en Pedagogische Wetenschappen,arbeids- en organisatiepsychologie,

• Luc DESCHAMPS, MVG - departement AlgemeneZaken en Financiën, adviseur,

• Rita DEVLOO, Profondo,• Mireille DEZIRON, Jobpunt Vlaanderen, algemeen

directeur,• Luc DRIEGHE, De Witte & Morel, senior manager

government,• Jan EYCKMANS, FOD Volksgezondheid, Veiligheid

van de Voedselketen en Leefmilieu, consultantinterne communicatie,

• Davy JANSSEN, SBOV, Wetenschappelijkmedewerker U.Antwerpen, SpooreGovernenment,

33

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

• Emile KOLTHOFF, KPMG - Human ResourcesConsulting, Ethics & Integrity Services, Vrijeuniversiteit Amsterdam,

• Peter LEISINK, Universiteit Utrecht, UtrechtSchool of Governance,

• Staf MARIËN, OCMW Genk, secretaris,• Erik PEETERS, OCMW Antwerpen, ontvanger,• Hugo PIQUEUR, Gemeente Beveren,

afdelingshoofd Welzijnszaken,• Line PUTSEYS, West-Vlaamse Intercommunale,

stafmedewerker ruimtelijk economischplattelandsbeleid,

• Sabine ROTTHIER, SBOV, Hogeschool Gent,wetenschappelijk medewerker,

• Theo SCHOLLEN, Rijksdienst voorArbeidsvoorziening, adviseur-generaal algemenedirectie,

• Bart SIJNAVE, FOD Informatie- enCommunicatietechnologie,

• Patrick STAES, European Institute of PublicAdministration, Second National Expert,

• Trui STEEN, Universiteit Leiden, docentdepartement Bestuurskunde,

• Jo STEYAERT, Indigov, directeur,• Koenraad VAN HEE, Hay Management

Consultants, consultant,• Stefaan VAN MULDERS, MVG - departement

Coördinatie, afdelingshoofd AfdelingBuitenlands Beleid buiten Europa,

• Renée VAN OS, Katholieke Universiteit Nijmegen,departement Communicatie,

• Wouter VAN REETH, Instituut voorNatuurbehoud, wetenschappelijk adviseur,

• Mark VANDERSMISSEN, MVG - Cel interne audit,manager,

• Stijn VANDEWEYER, Deloitte & ToucheManagement Solutions, senior consultant,

• Koen VANHEULE, Kind en Gezin, opdrachthouderHRM,

• Marcel VANLERBERGE, MVG - departementAlgemene Zaken en Financiën, adviseur HRM,

• Raymonda VERDYCK, MVG - departementOnderwijs, afdelingshoofd afdelingStudietoelagen.

Tabel 5: Aantal deelnemers open opleidingen

Vorming Aantaldagen

Aantaldeelnemers

Data

E-government 2 22 3 & 17/6/2004

Het schrijven van beleidsnota’s 1 12 15/12/2004

Integriteitsmanagement in de overheid:naar een modernisering van de ambtelijke ethiek

2 25 28/5 & 4/6/2004

Klachtenbehandeling 2 19 30/9 & 1/10/2004

Kwaliteit in de overheid 3 25 5/5, 12/5 & 19/5/2004

Passieve openbaarheid van het bestuur:het managen van informatie in functievan een kwantitatieve relatie met de burger

1,5 19 16/9 & 17/9/2004

Personeelsmanagement bij de overheid 7 24 23/1, 13/2, 19/3, 23/4, 14/5 & 11/6/2004

Prestaties meten in de overheid 2 20 30/1 & 6/2/2004

Resultaatgericht financieel overheidsmanagement 5 25 22/4, 6/5, 27/5, 10/6, 24/6/2004

Veranderingsmanagement 4 20 2/6, 9/6, 16/6 & 23/6/2004

Verzelfstandiging en contractmanagementin de publieke sector

4 20 22/4, 6/5, 13/5 & 25/5/2004

Figuur 5: Evolutie aantal opleidingsdagen 1999-2004

1625

59,5

71,5

94,5

87,5

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

20042003200220012000199934

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

3.5. Open opleidingen voor lokale management- en

beleidsverantwoordelijken

In 2004 werden met de steun van hetVormingscentrum voor lokale besturen diversevormingen georganiseerd ten behoeve van lokalemanagement- en beleidsverantwoordelijken vangemeenten, OCMW’s, districten,intercommunales en provincies van het VlaamseGewest.Tabel 6 geeft een overzicht van de gegevenopleidingen en aantal deelnemers.

Naast medewerkers van het Instituut voor deOverheid, verleenden volgende personen in 2004hun medewerking aan één of meerderevormingsprogramma’s voor lokale besturen:• Marc BOES, K.U.Leuven - Faculteit Rechten,

gewoon hoogleraar Instituut voorAdministratief Recht,

• Koen BOGAERT, Stad Antwerpen, stafmedewerkerStrategische cel cultuur, sport en recreatie,

• Johan DE COOMAN, BDO Adviseurs OpenbareSector & Vlaamse Economische Hogeschool,gastdocent Lokale Besturen,

• Jürgen DE STAERCKE, K.U.Leuven - FaculteitRechten, assistent afdeling Publiekrecht,

• Els DE WULF, Gemeente Aalter, dienst Kwaliteit,• David D’HOOGHE, K.U.Leuven - Faculteit Rechten,

Instituut voor Administratief Recht,• Frank JUDO, K.U.Leuven - Faculteit Rechten,

advocaat Instituut voor constitutioneel recht,• Erik PEETERS, Koninklijke Federatie van

Gemeente- en OCMW ontvangers van Belgiëvzw, voorzitter Antwerpen & OCMWAntwerpen, ontvanger,

• Gerda PEETERS, OCMW Grobbendonk,kwaliteitsverantwoordelijke,

• Jan SLEDSENS, OCMW Grobbendonk, secretaris,• Patrick STAES, European Institute of Public

Administration, second National Expert,• Frederik VANDENDRIESSCHE, Advocatenkantoor

Stibbe, advocaat Administratief Departement &Universiteit Gent,

• Hans WELTERS, Vlaamse EconomischeHogeschool, coördinator Lokale Besturen.

Tabel 6: Aantal deelnemers opleidingsprogramma’s lokale besturen

Vorming lokaal bestuur Aantaldagen

Aantaldeelnemers

Data

Actieve openbaarheid van bestuur sessie 1 1 17 11/02/2004

Actieve openbaarheid van bestuur sessie 2 1 10 8/06/2004

Financieel management voor lokale beleidsverantwoordelijken 3 14 8/10,15/10 &22/10/2004

Integriteitsmanagement voor lokale besturen 1 17 18/2/2004

Integriteitsmanagement voor lokale besturen 1 12 23/9/2004

Kwaliteitsmanagement in lokale besturen: het CAF 3 15 27/10, 10/11 &24/11/2004

Marktwerking, verzelfstandiging en PPS: recht & beleid 39

1. Verzelfstandiging bij lokale besturen 0,5 21 7/10/2004

2. Intergemeentelijke samenwerking 0,5 20 14/10/2004

3. Publiek-private samenwerking op lokaal vlak 0,5 28 21/10/2004

4. De mogelijkheden voor valorisatie van openbare domeingoederen 0,5 26 28/10/2004

35

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

3.6. Public Management Programme voor federale

ambtenaren

www.pump.be

Coördinatie: Annie HondeghemInhoudelijk verantwoordelijke: Nick ThijsAantal dagen: 38 + stage + bezoeken

Aantal deelnemers: 20

De federale overheid moderniseert met het doelde burgers een kwaliteitsvolle en optimale servicete bieden. Gelijkaardige ervaringen in binnen- enbuitenland hebben uitgewezen dat dit proces eeninbreng en inspanning vergt van diverse actoren,niet in het minst van de ambtenaren zelf. HetPublic Management Programme (PUMP) wil eenbijdrage leveren tot dit ambitieuze project.

Het doel van de opleiding is om ambtenaren optermijn in staat te stellen om, als leidinggevendeof als expert, actief mee te werken aan eenmoderne, performante en kwaliteitsvolleadministratie. Het PUMP wil een groepambtenaren de kennis, vaardigheden enhoudingen bijbrengen die nodig zijn om hetmoderniseringsproces te ondersteunen:• kennis: visievorming over hoe een moderne

administratie er kan uitzien, hierbij vooralrefererend naar goede praktijkvoorbeelden inbinnen- en buitenland,

• vaardigheden: het aanleren van specifiekemethoden en technieken ter ondersteuning vanhet moderniseringsproces,

• houdingen: het aanleren van eenveranderingsgerichte mentaliteit.

Tijdens de maanden januari - november 2001,2002, 2003 en 2004 werden telkens 40ambtenaren opgeleid (20 Nederlandstaligen, 20

Franstaligen). Voor het programma 2004 dienden73 ambtenaren van Federale Openbare Dienstenen Federale Instellingen van Openbaar Nut(niveau 1) een kandidaatstellingsdossier in. Hieruitwerden 20 personen geselecteerd. Bij de selectiewerd gestreefd naar een vertegenwoordiging uitde verschillende segmenten van de federaleoverheid en naar evenwichtige genderverhou-dingen.

Het programma bestaat uit 6 fasen, gespreid over11 maanden (januari - november). In totaalworden 38 vormingsdagen voorzien. Een aantalsessies zijn residentieel. De opleiding omvattevens een aantal bezoeken en een stage.

Naast docenten en wetenschappelijkemedewerkers verbonden aan het Instituut voor deOverheid, verleenden volgende experten hunmedewerking in 2004:• Peter BURSENS, SBOV, U.Antwerpen,

onderzoeksgroep Internationale Politiek,• Wouter DE BOECK, MVG - departement

Leefmilieu en Infrastructuur, adjunct van dedirectie,

• J.A. DE BRUIJN, Technische Universiteit Delft,bestuur & management,

• Karel DE WITTE, K.U.Leuven - FaculteitPsychologie en Pedagogische wetenschappen,arbeids- en organisatiepsychologie,

• Rita DREESSEN, FOD Financiën, directeur P&O,• Jan EYCKMANS, FOD Volksgezondheid, Veiligheid

van de Voedselketen en Leefmilieu, consultantInterne Communicatie,

• Frank FRANCEUS, Kabinet van de Vlaams ministervan Bestuurszaken, Buitenlands beleid, Mediaen Toerisme, adjunct kabinetschef,

• Jos GOOVAERTS, Freelance medewerker,

Deelnemers PUMP 2004

HONDEGHEM Annie,PARYS Myriam &THIJS Nick (Red.)mmv HEYLEN Anneke& BROUCKER Bruno(2004). De praktijkin andere overhe-den als inspiratie-bron voor de fede-rale overheid. Ver-slagboek n.a.v. sta-ges in het kader vanhet ’public manage-ment programme’2003. 252 p.

36

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

• Dominique GUNS, Vlaams parlementslid,• Sylvia HORTON, University of Portsmouth,

Associate Principal Lecturer School of social &historical studies,

• Bernard HUBEAU, Vlaams Parlement,Ombudsman Vlaamse Ombudsdienst,

• Bart KERREMANS, K.U.Leuven - Faculteit SocialeWetenschappen, departementsvoorzitterInstituut voor Internationaal en Europees Beleid& SERV, administrateur-generaal,

• Pieter KERREMANS, Sociaal-economische raad vanVlaanderen, administrateur-generaal,

• Ingrid LIETEN, College van ambtenaren-generaalvoor de bestuurlijke hervormingen & VlaamseVervoersmaatschappij - De Lijn,directeur-generaal,

• Georges MONARD, FOD Personeel en Organisatie,voorzitter directiecomité,

• Christopher POLLITT, Erasmus UniversiteitRotterdam, Faculty of Social Sciences - PublicManagement,

• Frank ROBBEN, Kruispuntbank voor de SocialeZekerheid, administrateur-generaal,

• Sabine ROTTHIER, SBOV, wetenschappelijkmedewerker H.Gent,

• Geert SINTOBIN, FOD Personeel en Organisatie,directeur-generaal,

• Anita SLEMBROUCK, Freelance medewerker,• Patrick STAES, European Institute of Public

Administration, Second National Expert,• Trui STEEN, Universiteit Leiden, docent

departement Bestuurskunde,

• Georges STIENLET, Inspectie van Financiën,inspecteur-generaal Vlaamse regering,

• Eric STROOBANTS, College van ambtenaren-generaalvoor de bestuurlijke hervormingen & MVG -departement Coördinatie, secretaris-generaal,

• Patricia SUPPLY, FOD Financiën, adviseurStafdienst Budget & Beheerscontrole,

• Ruth VAN DUFFEL, K.U.Leuven - Faculteit SocialeWetenschappen,

• Wouter VAN REETH, Instituut voorNatuurbehoud, wetenschappelijk adviseur,

• Lieven VANDENBERGHE, College vanambtenaren-generaal voor de bestuurlijkehervormingen & Kind en Gezin,administrateur-generaal,

• Ann VANMORGEN, Christelijke Centrale derOpenbare Diensten,

• Kenny VERBEKE, K.U.Leuven - Faculteit SocialeWetenschappen,

• Allaart VERMAUT, Centrum voor Studiebege-leiding en Onderwijsvernieuwing.

De uitgevoerde stageopdrachten in 2003 zijn in2004 gebundeld tot een publicatie:’De praktijk in andere overheden als inspiratiebronvoor de federale overheid’.Voor actuele en inhoudelijke informatie omtrenthet programma verwijzen we naarwww.pump.be.

37

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

3.7. Interne trainingsprogramma’s op maat

Diverse openbare instanties wensen hunpersoneel op te leiden in een aantalmanagementtechnieken gaande van socialevaardigheden tot financieel management.Trainingsprogramma’s op maat kunnen dooroverheidsorganisaties in gesloten aanbod wordenaangevraagd. Uit een aanbod van een tientaldagcursussen over overheidsmanagement enpersoneelsbeleid, leiding geven enmanagementvaardigheden, kan in overleg methet Instituut een vormingspakket wordensamengesteld van meerdere opleidingsdagen. Deoefeningen, lectuur en voorbeelden worden opmaat van de desbetreffende organisatieuitgewerkt. Op vraag kan elk thema beperktworden tot een halve dag of uitgebreid wordentot meerdere vormingsdagen. Deze internetrainingen worden georganiseerd in groepen vanmaximaal 12 deelnemers, zijn interactief vanaanpak en praktijkgericht.

Interne trainingen werden in 2004 gecoördineerddoor Tim Steenwinckel. Waar nodig werden,onder coördinatie van het Instituut, freelancersingeschakeld. Soms werd een samenwerking metandere vormingsorganisaties aangegaan. Zo werdvoor managementopleidingen regelmatigsamengewerkt met 3L, een divisie van K.U.LeuvenResearch & Development.Tabel 7 geeft een overzicht van de internetrainingsprogramma’s op maat gegeven in 2004.

In 2004 zijn reeds een 9-tal contracten afgeslotenvoor het geven van interne opleidingsdagen in2005 betreffende sociale vaardigheden,openbaarheid van bestuur, het schrijven vanbeleidsnota’s en competentiemanagement inondermeer volgende organisaties: Beneluxeconomische unie, FOD Binnenlandse zaken, StadGent, IGO Leuven en Rijksdienst voor Pensioenen.

Tabel 7: Overzicht interne trainingsprogramma’s op maat 2004

Organisatie Vormingsinhoud Aantaldagen

Aantaldeelnemers

Ethiek

Dienst AZF: Afdeling HRM Dilemmatraining, integriteit 0,5 12

Dienst AZF: Eedaflegging Dilemmatraining, integriteit 0,5 55

Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personenmet een Handicap

Integriteitmanagement 1 12

WIVO Integriteitsmanagement 1 20

Vlaams Parlement Integriteitsmanagement 0,5 12

Vlaamse Milieu Inspectie Integriteitsmanagement 1,5 12

Lerende stad Antwerpen Integriteitsmanagement 2 9

Vlaamse Gemeenschapscommissie Integriteitsbeleid 1 15

Beleid

Stad Lier Het schrijven van beleidsnota’s 1 15

Stad Gent Passieve openbaarheid 5 x 1,5 dag 60

Vlaamse Gemeenschapscommissie Spreekrecht/spreekplicht 1 50+

Bestuurlijke relaties en organisatie

OVAM Verzelfstandiging 1 18

Managementvaardigheden

FOD Binnenlandse Zaken Basis managementvaardigheden 3 x 10 36

Gemeente Lanaken Leiding geven 2 + 1 2 x 10

OCMW Houthalen-Helchteren Begeleiding bij veranderingsproces 4 -

Provincie West-Vlaanderen Managementvaardigheden 4 10

Rijksdienst voor Pensioenen Managementvaardighedenvoor ambtenaren van niveau A

2 x 6,5 dag 24

VLOR Coachend leidinggeven 2 8

Tim STEENWINCKELVormingscoordina-tor

38

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

3.8. Studiedagen

Elk jaar organiseert het Instituut voor de Overheidéén of meerdere studiedagen waarop actueleonderwerpen belicht worden die een ruim publiekaanbelangen. Doelpubliek zijn zowelmandatarissen, ambtenaren van lokale, regionaleen federale besturen als onderzoekers enstudenten die hun visie op de nieuweoverheidsdynamieken willen verruimen.Tabel 8 geeft een overzicht van de studiedagen in2004.Een detaillering van het programma kan uterugvinden op de websitewww.instituutvoordeoverheid.be.

3.8.1. Workshop: burgergericht besturen

Inhoudelijk verantwoordelijken: Steven Van deWalle, Geert Bouckaert & Jarl Kampen

Datum: 30 maart 2004 (Brussel)Aantal deelnemers: 69

http://www.kuleuven.ac.be/trust

Het Instituut voor de Overheid onderzocht inopdracht van de Vlaamse Gemeenschap de relatietussen de perceptie van de werking vanoverheidsdiensten en het vertrouwen in deoverheid. Het project ’Burgergericht besturen:Kwaliteit en vertrouwen in de overheid’onderzocht de kwaliteit en gebruikersbevragingenbij de overheid en organiseerde een bevraging bijde burgers omtrent vertrouwen.Het onderzoeksteam heeft naar aanleiding vanhet onderzoek een aantal beleidsaanbevelingenvoor de Vlaamse overheid geformuleerd, die op30 maart werden voorgesteld.

Meer informatie over het project is te vinden inparagraaf 2 of op www.kuleuven.ac.be/io/trust,waar ook alle rapporten te vinden zijn.

Sprekers & panelleden

• Geert BOUCKAERT, Instituut voor de Overheid• Guido DEBLAERE, secretaris-generaal

departement WVC• Willy DE WEIRDT, afdelingshoofd afdeling HRM,

MVG• Jarl K. KAMPEN, Instituut voor de Overheid• Bernard HUBEAU, Vlaams Ombudsman• Georges MONARD, voorzitter FOD Personeel en

Organisatie• Guy TEGENBOS, De Standaard• Steven VAN DE WALLE, Instituut voor de Overheid• Katleen VANHAVERE, UNIZO

Tabel 8: Overzicht studiedagen 2004

Studiedag Datum Aantaldeelnemers

Workshop: burgergericht besturen 30/03/2004 69

De modernisering van het begroten in België 11/05/2004 230

Ambtelijk integriteitsbeleid: een evaluatie van de eerste ervaringen 17/09/2004 134

Integrale beleidsvoering in lokale besturen 20/10/2004 60

Gelijkekansenbeleid onderweg 23/11/2004 120

Burgergericht besturen: Eindvalorisatie van het vertrouwensproject 30/11/2004 100

De modernisering van de overheidsboekhouding in België 9/12/2004 224

VVBB: De overheid als aantrekkelijke werkgever & Uitreiking Prijs Overheidsmanager 2004 17/12/2004 52

Inge VERMEULEN en Anneke HEYLEN:Secretariaat vorming.

39

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

3.8.2. De modernisering van het begroten in België

Inhoudelijk verantwoordelijken:Miekatrien Sterck & Bram Scheers

Datum: 11 mei 2004 (Brussel)Aantal deelnemers: 230

Politieke steun en professioneleexpertise cruciaal voorbegrotingshervormingen

De overheid hervormt haar begrotingssystemen.Zowel op federaal, Vlaams als lokaal niveauworden nieuwe financiële processen ontwikkeld.De implementatie loopt echter niet altijd van eenleien dakje. Gebrek aan politieke steun enonvoldoende professionele ondersteuning enexpertise zijn de belangrijkste problemen. Overlegtussen de verschillende overheden kan eenoplossing bieden.In de federale overheid wordt een meerresultaatgerichte budgettaire cyclus ingevoerd. Nahet debacle met het Orafin systeem, onderneemtde Vlaamse overheid een nieuwe poging totfinanciële modernisering. Het Vlaams Parlementkeurde op de valreep het Comptabiliteitsdecreetgoed waarmee de Vlaamse overheid haar eigenfinancieel systeem uitbouwt. Het Voorontwerpvan Gemeentedecreet strandde voorlopig op depolitieke onenigheid over de rechtstreekseverkiezing van de burgemeester. Met het e3posproject, wenst de Vlaamse Regering de financiëlemodernisering van de lokale besturen verder tezetten.Overheden kunnen leren van mekaar. Overlegtussen en binnen bestuurslagen kan leiden toteen verbreding van het draagvlak voorveranderingen. Ook kennisoverdracht en deconcentratie van expertise kan zogemaximaliseerd worden. Het is belangrijkvoldoende tijd te nemen voor de hervormingenom een structureel draagvlak, een sterke expertiseen een cultuurwijziging te realiseren.

Sprekers en panelleden

• Yves ALEXANDER, coördinator Budgethouders,OCMW Gent

• Alfons BOON, directeur-generaal BegeleidingBegroting, FOD Budget- en Beheerscontrole

• Geert BOUCKAERT, Instituut voor de Overheid• Wouter DE RYCK, directeur Stafdienst Budget- en

Beheerscontrole, FOD Financiën• Jan LEROY, Vereniging van Vlaamse Steden en

Gemeenten• Chris MERRE, projectleider Nieuw Financieel

Instrumentarium, administratie BinnenlandseAangelegenheden, MVG

• Georges STIENLET, Inspectie van Financiën• Hedwig VAN DER BORGHT, directeur-generaal

Administratie Budgettering, Accounting enFinancieel Management, MVG

• Johan VANDERHEYDEN, directeur-generaalAdministratie Wegen en Verkeer, MVG

• Leo VICTOR, secretaris-generaal departementAlgemene Zaken en Financiën, MVG

40

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

3.8.3. Ambtelijk integriteitsbeleid: een evaluatie van

de eerste ervaringen

Inhoudelijk verantwoordelijke:Jeroen Maesschalck

Datum: 17 september 2004 (Leuven)aantal deelnemers: 134

Deze studiedag vond plaats naar aanleiding vande afronding van het doctoraatsproject ’Naar eenbestuurskundige theorie over ambtelijke ethiek’en in het kader van het daaropvolgende B-project2004 ’Een ambtelijk integriteitsbeleid in deVlaamse overheid’ (SBOV). Het afgelopen jaar isde interesse voor ambtelijke integriteit en hetmanagementinstrumentarium om die integriteitte stimuleren sterk gestegen in de lokale, Vlaamseen federale overheid. Op alle drie de niveauswerden experimenten opgestart: het Bureau voorIntegriteit in Antwerpen, de klokkenluidersre-geling op Vlaams niveau, de ontwikkeling vandeontologische codes op federaal niveau, enz.Op deze studiedag werd ingegaan op enkeleconcrete instrumenten van integriteitsbeleid:deontologische codes, dilemmatrainingen,klokkenluidersregelingen, integriteitsaudits, enz.

Zowel ambtenaren uit de drie bestuursniveaus alsonderzoekers gaven toelichting bij hun ervaringenmet deze instrumenten en formuleerden enkeleeerste aanbevelingen voor besturen die eenmodern integriteitsbeleid willen invoeren. Destudiedag rondde af met prof. Leo Huberts (VrijeUniversiteit Amsterdam), die enkele lessen trok uitde uitgebreide Nederlandse ervaringen metambtelijk integriteitsbeleid.

Sprekers

• Wim DE NAEYER, manager auditor, Interne Auditvan de Vlaamse Administratie

• Peter DE ROECK, auditeur-generaal dienstintegriteitsbewaking, FOD Budget enBeheerscontrole

• Annie HONDEGHEM, Instituut voor de Overheid• Leo HUBERTS, Vrije Universiteit Amsterdam• Edgar KARSSING, senior trainer en onderzoeker,

Universiteit Nyenrode• Jeroen MAESSCHALCK, Instituut voor de Overheid• Frank ORNELIS, Vakgroep Publiek Recht en

Belastingsrecht, Universiteit Gent• Armand VANDEPLAS, voorzitter Bureau voor

Integriteit Antwerpen

41

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

3.8.4. Integrale beleidsvoering in lokale besturen

Inhoudelijk verantwoordelijke:Ellen Wayenberg

Datum: 20 oktober 2004 (Leuven)Aantal deelnemers: 60

Deze studiedag kadert in het doctoraatson-derzoek van Ellen Wayenberg naar vernieuwingenin de Vlaamse centrale-lokale verhoudingen. Eenpublicatie hieromtrent wordt verwacht in eenspecial issue van VTOM in 2005. De studiedagwerd gerealiseerd in samenwerking met hetVormingscentrum voor lokale besturen.

Sprekers

• Linda BOUDRY, projectleider Stedenbeleid,Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap

• Johan DE MUYNCK, kabinetschef van deOCWM-voorzitter van de Stad Antwerpen

• Roger DEPRÉ, Instituut voor de Overheid• Rudie HULST, Vrije Universiteit Amsterdam• Bart WALLAYS, ambtenaar Lokale Economie, Stad

Ronse• Ellen WAYENBERG, Instituut voor de Overheid

3.8.5. Gelijkekansenbeleid onderweg

Inhoudelijk verantwoordelijke: Pedro FaconDatum: 23 november 2004 (Leuven)


Deze studiedag vormt het eindpunt van eenmeerjarig onderzoek dat door onderzoekers vanhet Instituut voor de Overheid werd verricht.Meer bepaald werd vanuit een beleidsweten-schappelijk perspectief het gelijkekansenbeleid indrie landen of regio’s onderzocht: Vlaanderen,Nederland, Groot-Brittannië. De resultaten van ditonderzoek verschenen in het voorjaar van 2004 inboekvorm: Facon Pedro, Hondeghem Annie &Nelen Sarah (2004). Gelijkekansenbeleidonderweg. Een internationaal vergelijkendonderzoek. Overheidsmanagement nr. 18.Brugge: die Keure. 318 p. Het onderzoek en destudiedag werden gefinancieerd door het FWO.

Sprekers

• Pedro FACON, Instituut voor de Overhei• Annie HONDEGHEM, Instituut voor de Overheid• Ferdi LICHER, directeur, directie Coördinatie

Emancipatiebeleid, Nederland• Veerle PASMANS, adjunct-directeur, Instituut voor

de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, België• Agna SMISDOM, Gelijke Kansen in Vlaanderen• Els STEVENS, adviseur Kathleen van Brempt,

Vlaams Minister voor Gelijke Kansen

FACON Pedro, HONDE-GHEM Annie & NELENSarah (2004). Gelij-kekansenbeleid on-derweg. Een inter-nationaal vergelij-kend onderzoek.Brugge: die Keure.318 p.

42

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

3.8.6. Eindvalorisatie van het vertrouwensproject

Inhoudelijk verantwoordelijke:Steven Van de Walle

Datum: 30 november 2004 (Brussel)Aantal deelnemers: 100

http://www.kuleuven.ac.be/trust

In 2000 ging het beleidsgericht onderzoeks-project ’Burgergericht Besturen: Kwaliteit enVertrouwen in de Overheid’ van start. In opdrachtvan de Vlaamse Overheid werd nagegaan inwelke mate de kwaliteit van de overheidsdienstenhet vertrouwen van de burger beïnvloedt. Meerdan 6000 Vlamingen namen deel aan één van dedrie ’Werken aan de Overheid’ surveys. Vier jaar,een aantal onderzoeksrapporten, een reeksbeleidsaanbevelingen en een aantal studiedagenlater, werd het project officieel afgerond met eenstudiedag op 30 november 2004.

Sprekers en panelleden• Mark ANDRIES, kabinetschef van de minister van

Bestuurszaken• Geert BOUCKAERT, Instituut voor de Overheid• Willy DE WEIRDT, MVG - departement Algemene

Zaken en Financiën• Frank FRANCEUS, adjunct kabinetschef

bestuurszaken minister Bourgeois• Peter HARDY, raadgever algemeen beleid

minister Anciaux• Jarl K. KAMPEN, Instituut voor de Overheid• André MACHARIS, adjunct kabinetschef minister

Moerman• Brian MARSON, Treasury Board of Canada

Secretariat• Martin RUEBENS, adjunct kabinetschef,

minister-president Leterme• Guy TEGENBOS, De Standaard• Steven VAN DE WALLE, Instituut voor de Overheid• Dirk VAN MELKEBEKE, kabinetschef minister

Vandenbroucke• Mireille VAN POLLAERT, Contactpunt Vlaanderen

3.8.7. De modernisering van de overheidsboekhouding in

België

Inhoudelijk verantwoordelijken:Miekatrien Sterck & Bram ScheersDatum: 9 december 2004 (Brussel)


Eén boekhoudsysteem voor allebestuursniveaus? Verzoening tussenhet gewenste moderniseringsprocesen de eis tot budgettair realisme

Zowel de federale, Vlaamse als lokale overheidvolgen de algemene internationale trend tot het

voeren van een economische boekhouding. Deimplementatie verloopt echter meestal moeizaam.Een gebrek aan vertaling naar demanagementstructuur, de grootschaligheid vande hervorming en onvoldoende budgettairemiddelen worden als belangrijkste knelpuntenaanzien. Het synchroniseren van de initiatieventussen de verschillende overheden en hetgeleidelijk invoeren van de hervorming kan eenoplossing bieden.Op federaal niveau is een aanzet tot concreteimplementatie van de nieuwe rijkscomptabiliteituitgewerkt in het FEDCOM project. Op Vlaamsniveau werkt men aan de uitvoeringsbesluiten bijhet in het voorjaar gestemde Comptabiliteitsde-creet. Het lokale niveau kan dan weer, vanuit eengevorderde implementatie van de nieuwegemeenteboekhouding en het nieuwe OCMWbeleid, haarfijn inzicht geven in de meestprangende knelpunten.

Wellicht ligt de finale sleutel tot succes in deimplementatiestrategie. Met een knipoogverwijzen we naar -de bij deze gelegenheid vrijvertaalde- Aristoteles: ’’Wil wat je bent (wezen),wil wat je aan kan (vermogen) en doe dan wat jewil bereiken (activiteit)’’. Waarom niet starten meteen systeem dat nu alvast de algemeneboekhoudprincipes vertaalt, om in latere fases uitte breiden tot ’het ideale’, organisatiebredehervormingsscenario? 43

VO

RM

IN

G,

TR

AI

NI

NG

EN

OP

LE

ID

IN

G

Sprekers en panelleden

• Geert BOUCKAERT, Instituut voor de Overheid• Jan CREEMERS, ontvanger, OCMW Genk• Jan DEBUCQUOY, raadsheer, Rekenhof• Dirk JACOBS, projectleider Fedcom-project,

Federale Overheidsdienst Budget- enBeheerscontrole

• Marc MARTEL, directeur Stafdienst Budget- enBeheerscontrole, FOD Justitie

• Georges STIENLET, inspecteur van Financiën• Birgitt VAN NERUM, afdelingshoofd Accounting,

Administratie Budgettering, Accounting enFinancieel Management, MVG

• Paul VAN SPRUNDEL, directeur Stafdienst Budget-en Beheerscontrole, FOD Sociale Zekerheid

• Daniël VERBEKEN, stadsontvanger Gent• Willy VERSCHUERE, programmamanager Vlaams

Comptabiliteitsdecreet• Dora WECKHUYSEN, diensthoofd Boekhouding

Vlaams Fonds voor Sociale Integratie vanPersonen met een Handicap

3.8.8. VVBB: de overheid als aantrekkelijke werkgever

& uitreiking prijs Overheidsmanager 2004

Inhoudelijk verantwoordelijke: Nick ThijsDatum: 17 december 2004 (Brussel)

Aantal deelnemers: 52http://www.bestuurskunde.be/

Sinds april 2004 voert het secretariaat van hetInstituut voor de Overheid eveneens deadministratieve activiteiten van het VVBB(Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid) uit.Het voorzitterschap van de vereniging wordtwaargenomen door Prof.dr. Geert Bouckaert.Op 17 december 2004 organiseerde devereniging een symposium omtrent de ’Deoverheid als aantrekkelijke werkgever’, en meerspecifiek welke waarden, normen, verwachtingengepaard gaan bij een job in de publieke sector.De publieke sector profileert zich de laatste jarensteeds meer op de arbeidsmarkt als werkgever.Tijdens deze studievoormiddag werden deelementen van de overheid als employer of choicebehandeld. Waarom kiezen mensen voor deoverheid en wat doet de overheid zelf om mensenvoor de publieke sector te doen kiezen?Elementen die wijzen op de specificiteit die deoverheid als werkgever kenmerkt komen hierbijaan bod.Naar goede gewoonte reikte de VVBB na afloopvan het najaarssymposium de prijs uit van deNederlandstalige Overheidsmanager van het Jaar.Dhr. Piet Vanthemsche (gedelegeerd bestuurdervan het Voedselagentschap - FAVV) viel dit jaardeze eer te beurt. Tevens ontving Mevr. Mieck Vos(adjunct stadssecretaris stad Kortrijk) een eervollevermelding voor haar rol in het veranderings-project van de Stad Kortrijk.

Sprekers

• Frans CORNELIS, directeur-generaal AdministratiePersoneelsontwikkeling MVG

• Wouter VANDENABEELE, Instituut voor deOverheid

• Marc VAN HEMELRIJCK, gedelegeerd bestuurderSELOR

• Lut LALEMANS, Randstad

44

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

4. WETENSCHAPPELIJKE SAMENWERKING

4.1. INTERNATIONALE NETWERKING

4.1.1. INTERNATIONALE GASTCOLLEGES, VOORDRACHTEN &

BEZOEKEN

25-27 FEBRUARI 2004: BESTANDSAUFNAHME UNDPERSPEKTIVEN DES HAUSHALTS- UNDFINANZMANAGEMENTS, SPEYER (DUITSLAND):Miekatrien Sterck nam deel met een presentatieover internationale trends in overheidsbegroting.De organisatie gebeurde door de DeutscheHochschule für VerwaltungswissenschaftenSpeyer.

1 MAART 2004: AUDIT COMMISSION, LONDON(UK):Steven Van de Walle bracht een bezoek aan deAudit Commission, London, UK.

1-8 MAART 2004: UNIVERSITY OF THE WESTERNCAPE AND UNIVERSITY OF STELLENBOSCH(ZUID-AFRIKA):Marleen Brans gaf een lezing overbeleidscapaciteit bij de opening van het VLIRprogramma: ’Dynamics of building a bettersociety’, aan de University of the Western-Cape enbracht aansluitend een bezoek aan de Universiteitvan Stellenbosch.

2-3 MAART 2004: CABINET OFFICE STRATEGY UNIT,LONDON (UK):Steven Van de Walle sprak op het seminarie:’Engagement in Public Institutions in the UK andInternationally: Trends, drivers and lessons frominnovations’.

19 MAART 2004: INSTITUTE OF PUBLICADMINISTRATION, DUBLIN (IERLAND):Geert Bouckaert nam deel aan de IPA conferentie.

19-24 MAART 2004: EUROPEAN ASSOCIATION OFPUBLIC ADMINISTRATION ACCREDITATION (EAAPA),KIEV (UKRAINE):Marleen Brans maakte deel uit van het site visitteam voor de accreditering van de Master inPublic Administration van de National Academyof Public Administration.

27-30 MAART 2004: ASPA CONFERENTIE,PORTLAND, OREGON (VS):Jeroen Maesschalck nam deel met de paper:’Ethics in the public sector: what difference doesthe organisation make?’

31 MAART - 2 APRIL: IRSPM, BUDAPEST(HONGARIJE):Geert Bouckaert is sleuteldisputant van Prof.Kickert (Erasmus, Rotterdam) over: ’TeachingPublic Administration in Europe: schools andtrends’.

13-18 APRIL 2004: ECPR JOINT SESSIONS OFWORKSHOPS, UPPSALA (ZWEDEN):

Ellen Wayenberg nam deel met de paper: ’Changein the Flemish central-local relationship: Towardspartnership?’

5-6 MEI 2004: SEMINARIE ’STAFF PARTICIPATIONAND PUBLIC MANAGEMENT REFORM’, LEUVEN:Deelname door Annie Hondeghem & MyriamParys (infra).

13-15 MEI 2004: 12TH NISPACEE-CONFERENCE.VILNIUS (LITOUWEN):Diederik Vancoppenolle nam deel met de paper:Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen.’State-society relations in Belgian policy-makingprocesses: Variations in governance structuresand policy roles for civil servants. A comparativemultiple-case study’.

13-15 MEI 2004: EPAN FLORENCE WORKSHOP ONRELATION BETWEEN THEORY AND PRACTICE OF PUBLICADMINISTRATION, FIRENZE (ITALIË):Marleen Brans nam deel aan de geslotenworkshop georganiseerd door het EPAN networkaan het Europees Universitair Instituut.

14 MEI 2004: INTERNATIONALE KWALITEITSCONFE-RENTIE GEORGANISEERD DOOR HET FRANSEMINISTERIE VAN FINANCIËN, PARIJS (FRANKRIJK):Geert Bouckaert gaf een lezing over ’Qualité,satisfaction et confidence dans le secteur public:lessons d’une comparaison internationale’.

15 MEI 2004: FRANZÖSISCH-DEUTSCHE TAGUNG OPHET INSTITUT D’ETUDE POLITIQUE (IEP) ONDERLEIDING VAN PROF. VINCENT-MARTINOT, BORDEAUX(FRANKRIJK):Geert Bouckaert gaf een lezing over: ’Tendancesdans l’administration publique en Europe engénéral et en France et l’Allemagne enparticulier’.

9 JUNI 2004: STRATEGIC POLICY SEMINAR, CHINESENATIONAL SCHOOL OF PUBLIC ADMINISTRATION,PEKING (CHINA):Geert Bouckaert gaf een lezing tijdens deopeningszitting over: ’Organising public servicesin changing EU welfare states’ in aanwezigheidvan de Chinese Vice Premier en voorzitter van deSchool.

11-12 JUNI 2004: ANNUAL CONFERENCE OF THEEUROPEAN PUBLIC ADMINISTRATION NETWORK,BUDAPEST (HONGARIJE):Marleen Brans nam als lid van het EPAN steeringcommittee deel aan de jaarlijkse bijeenkomst vanhet netwerk. Ook Pedro Facon en ChristophePelgrims namen deel aan de conferentie (zie ookinfra). 45

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ES

AM

EN

WE

RK

IN

G

15-17 JUNI 2004: SOG (SECTION ONORGANISATION OF GOVERNMENT) CONFERENCE,SMART PRACTICES TOWARD INNOVATION IN PUBLICMANAGEMENT, VANCOUVER (CANADA):Geert Bouckaert nam op uitnodiging deel met depaper: Verhoest Koen, Verschuere Bram &Bouckaert Geert: ’Pressure, legitimacy andinnovative behaviour by public organizations’.

7 JULI 2004: ONDERZOEKSDAG VAN DEONDERZOEKSGROEP INTEGRITEIT EN VEILIGHEID VANDE VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM:Jeroen Maesschalck gaf er, als fellow van deonderzoeksgroep, een presentatie.

26-30 JULI 2004: POLNET SUMMER SCHOOL ONTHE ANALYSIS OF POLITICAL AND MANAGERIALNETWORKS, KONSTANZ I (DUITSLAND):Gevolgd door Christophe Pelgrims.

16 AUGUSTUS 2004: LOUVAIN INSTITUTE FORIRELAND IN EUROPE, LEUVEN:Lezing voor Ierse mid career ambtenaren doorWouter van Dooren.

1-4 SEPTEMBER 2004: EGPA CONGRES, LJUBLJANA(SLOVENIA):Deelname door Geert Bouckaert, AnnieHondeghem, Jarl Kampen, Jeroen Maesschalck,Kris Snijkers, Miekatrien Sterck, WouterVandenabeele, Wouter van Dooren, EllenWayenberg (zie ook infra).

2-4 SEPTEMBER 2004: CIGAR WORKSHOP, SANKTGALLEN (ZWITSERLAND):Deelname door Bram Scheers met presentatie:’The modernisation of governmental accountingsystems: a descriptive framework for exploring thetrends’.

8 SEPTEMBER 2004: LEZING VOOR EEN CHINESEDELEGATIE, HEALTH EXECUTIVE MANAGEMENTPROGRAMME, LEUVEN:Geert Bouckaert bracht een lezing over:’Changing public services in changing EU welfarestates’.

15-17 SEPTEMBER 2004: 3QC, DERDE EUROPESEKWALITEITSCONFERENTIE VOOR OPENBARE DIENSTEN,ROTTERDAM (NEDERLAND):Geert Bouckaert bracht een wetenschappelijkesamenvatting (samen met dr. Elke Löffler en Prof.Christopher Pollitt). Op deze conferentie warentevens volgende medewerkers aanwezig: NickThijs, Joris De Smedt, Steven Van de Walle.

27 SEPTEMBER 2004: EUROPEAN COMMISSION-FEECONFERENCE: ACCRUAL ACCOUNTING: PROGRESSAND ACHIEVEMENTS, BRUSSEL:Deelname door Miekatrien Sterck

6-9 OKTOBER 2004: EIASM INTERNATIONALCONFERENCE ON ACCOUNTING, AUDITING ANDMANAGEMENT IN PUBLIC SECTOR REFORMS, OSLO(NOORWEGEN):

Miekatrien Sterck nam deel met de paper:’Lessons from Australian and British reforms inresults-oriented financial management’.Wouter van Dooren nam deel met de paper:’What makes Organisations Measure? Hypotheseson the Causes and Conditions for PerformanceMeasurement’.

15-16 OKTOBER 2004: MEETING OF DIRECTORS OFNATIONAL SCHOOLS AND INSTITUTES OF PUBLICADMINISTRATION, DEN HAAG (NEDERLAND):Marleen Brans nam deel aan een conferentie vanhet International Dutch Institute of PublicAdministration.

20 OKTOBER 2004: DELEGATIE AUDITORS STADPEKING, ANTWERPEN:Miekatrien Sterck sprak over: ’Internationaletrends in begroting, boekhouding en audit’ vooreen groep auditors van de stad Peking, inopdracht van het China-Europe ManagementCenter.

26 OKTOBER 2004: EIPA, MAASTRICHT(NEDERLAND):Annie Hondeghem nam deel met de paper:Annie Hondeghem & Putseys Line: ’Thecontractualisation of top management: acomparative view’.

OKTOBER 2004 - SEPTEMBER 2005:Jeroen Maesschalck verblijft, in het kader van eenpostdoctoraal mandaat van het Fonds voorWetenschappelijk Onderzoek, voor een jaar inTokio, Japan (Waseda Universiteit en ChuoUniversiteit) voor vergelijkend onderzoek naarambtelijke integriteit. Hij doceert er ookgastcolleges.

9 NOVEMBER 2004: NATIONAL AUDIT OFFICE,INAUGURAL PERFORMANCE MEASUREMENTCONFERENCE, LONDEN (UK):Deelname door Miekatrien Sterck en Wouter vanDooren.

NOVEMBER 2004 - MEI 2005:Koen Verhoest verblijft in deze periode in Ierlandaan het Institute of Public Administration opuitnodiging van het Committee for PublicManagement Research i.s.m. het Trinity CollegeDublin. Hij verricht er vergelijkend onderzoek naarverzelfstandiging, sturing en coördinatie enverzorgt er gastcolleges in onderwijs-programma’s. In december b.v. gaf hijgastcolleges aan studenten en ambtenaren in hetDoctorate in Governance programma aan deWhitaker School for Government andManagement, Institute of Public Administration.

1-3 DECEMBER 2004: COBRA SEMINARIE, DUBLIN(IERLAND):Presentatie door Bram Verschuere: ’Surveyresearch on Flemish agencies: recent researchresults’.46

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Presentatie door Koen Verhoest: ’Commonquestions in the COBRA-survey’.Ook Geert Bouckaert nam deel aan devergadering (zie ook infra).

10 DECEMBER 2004: LOUVAIN INSTITUTE FORIRELAND IN EUROPE, LEUVEN:Training voor Ierse lokale ambtenaren doorWouter van Dooren.

7 DECEMBER 2004: UITNODIGING VAN HET FINSEMINISTERIE VAN FINANCIËN VOOR EEN CONFERENTIEVAN AMBTENAREN-GENERAAL (FINLAND):Geert Bouckaert bracht een lezing over:’Productivity in the public sector: trends andconditions’.

16-17 DECEMBER 2004: FIRST CONGRESS ONLOCAL POLITICS IN EUROPE, GENT:Ellen Wayenberg nam deel met de paper: ’Are alllocal governments equal for central government?An exploration of political localism in Flanders’.

4.1.2. EUROPEAN PUBLIC ADMINISTRATION NETWORK (EPAN)

Ook in 2005 was het Instituut voor de Overheideen actieve partner in het European PublicAdministration Network (EPAN). EPAN heeft alsdoel de europeanisering inzake bestuurskundigonderwijs te stimuleren. Ze realiseert dit door alsplatform te fungeren voor informatie- enervaringsuitwisseling tussen verschillendeinstellingen in Europa die bestuurskundigeonderwijsprogramma’s aanbieden. EPAN beschiktover verschillende werkgroepen die willenbijdragen tot de doelstellingen van het netwerk,bijvoorbeeld: een werkgroep met betrekking totde accreditering van bestuurskundigeonderwijsprogramma’s, een werkgroep die zichbuigt over contacten met het bestuurskundigeberoepsveld, een werkgroep die eengemeenschappelijk bestuurskundig curriculumontwikkelt, enz. EPAN omvat ook een netwerk vandoctoraatsonderzoekers (’doctoral network’). Het’doctoral network’ verenigt bestuurskundigedoctoraatsstudenten van over heel Europa. Hetbiedt een platform voor het uitwisselen vantheoretische en methodologische kennis,onderzoeks-, onderwijs- en publicatievaardig-heden en allerhande praktische tips.

Verschillende medewerkers van het Instituut voorde Overheid engageren zich in de werking vanEPAN. Marleen Brans maakt deel uit van hetSteering Committee van het EPAN-netwerk enverzorgt zo de contacten van het Instituut voor deOverheid met de andere partners van hetnetwerk. Christophe Pelgrims is co-voorzitter vanhet ’doctoral network’.

De zevende jaarlijkse conferentie van EPAN werdgeorganiseerd in Budapest (Hongarije) op 11 en12 juni 2004. Verscheidene thema’s werden in

werkgroepen en plenaire sessies behandeld,waaronder het verhogen van de relevantie vanbestuurskundig onderwijs; de relatie tussenonderzoekers en praktijkdeskundigen; deaccreditering van bestuurskundigeonderwijsprogramma’s; de rol vanbestuurskundige academici in ontwikkelingssa-menwerking. Ook het ’doctoral network’ kwamsamen tijdens de conferentie: enkele senioronderzoekers voorzagen de doctoraatsstudentenvan nuttige tips inzake publicatievaardigheden.De jaarlijkse conferentie werd bijgewoond dooreen 90-tal bestuurskundigen van over heel Europauit de academische wereld, maar ook mensen uitde praktijk namen deel aan deze conferentie.Verschillende senior en junior onderzoekers vanhet Instituut voor de Overheid waren aanwezig:Marleen Brans, Pedro Facon, Christophe Pelgrims.

In 2004 werd ook opnieuw een ’summer school’voor jonge bestuurskundige onderzoekers endocenten georganiseerd. De ’summer school’ging door in Leuven van 22 augustus t.e.m. 29augustus 2004 in een samenwerkingsverbandtussen EPAN en NISPAcee (Network of Institutionsand Schools of Public Administration in Centraland East European Europe) en het Instituut voorde Overheid. Het Instituut voor de Overheid, meerbepaald Marleen Brans en Pedro Facon, zorgdenvoor de inhoudelijke coördinatie. Het thema vande ’summer school’ was ’Professionalizingpolicy-making across the policy cycle. Studyingand teaching public administration’. Een 25-taljonge bestuurskundigen van instellingen over heelEuropa namen deel. Vanuit het Instituut voor deOverheid namen drie jonge onderzoekers deel aandeze internationale zomeruniversiteit: PedroFacon, Tim Steenwinckel en Ellen Wayenberg.

47

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ES

AM

EN

WE

RK

IN

G

4.1.3. European Group of Public Administration

Van 1 tot 4 september heeft de jaarlijkseconferentie van EGPA (European Group of PublicAdministration) plaats gevonden in Ljubljana(Slovenia). EGPA bevordert de dialoog tussenwetenschap en administratie. Het thema dit jaarwas: ’Four months after: administering the NewEurope’. Het Instituut voor de Overheid wasopvallend aanwezig op deze conferentie metverschillende voorzitters van werkgroepen:• Geert Bouckaert was medevoorzitter van de

study group on productivity and quality in thepublic sector (samen met Per Laegreid,University of Bergen (Norway)),

• Jeroen Maesschalck was medevoorzitter van destudy group ’ethics and integrity of governance’(samen met Leo Huberts, UniversiteitAmsterdam),

• Annie Hondeghem was medevoorzitter van destudy group ’public personnel policies’ (samenmet Sylvia Horton en David Farnham, Universityof Portsmouth (United Kingdom)),

• Wouter Van Reeth was medevoorzitter van destudy group ’public finance and management’(samen met Mihaly Högye, University ofEconomic Sciences and Public Administration(Hungary)).

Volgende papers werden gepresenteerd vanuithet Instituut voor de Overheid:• Kampen Jarl, Van de Walle Steven & Bouckaert

Geert (2004). Interpreting soft indicators of

performance in the public sector: the impact ofthe predisposition of citizens towardsgovernment. Study group ’productivity andquality in the public sector’. 10 p.

• Maesschalck Jeroen (2004). Measuring ethics inthe public sector: an assessment of the impactof ethical climate on ethical decision makingand unethical behaviour. 34 p.

• Snijkers Kris (2004). Different approaches todigital governance: the Belgian case. 12 p.

• Sterck Miekatrien & van Dooren Wouter (2004).The use of performance information: taxonomyand international comparison. Study group’productivity and quality in the public sector’.31 p.

• Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie,Maesschalck Jeroen & Depré Roger (2004).Values and motivation in public administration:Public Service Motivation in an internationalcomparative perspective. 21 p.

• Wayenberg Ellen (2004). The Flemishgovernment and its responsibility for localgovernment’s administrative modernisation.Research group on administrative modernisationin local government: understanding andinterpreting local government reforms. 27 p.

Ook Vlaamse ambtenaren participeerden aan hetcongres.Tijdens het congres werd Geert Bouckaert tevensverkozen tot voorzitter van EGPA.

4.1.4. Comparative Public Organization Data Base for

Research and Analysis (COBRA)

www.publicmanagement-cobra.org

Het COBRA-netwerk is een internationaalacademisch onderzoeksforum dat zich toespitstop de organisatie van de publieke sector in hetalgemeen en op de werking van publiekeorganisaties in het bijzonder. Het werd in 2001opgericht door de professoren Geert Bouckaert enGuy Peters3 in de schoot van het Instituut voor deOverheid. Het doel van het COBRA-netwerk isdrieledig:• het bij elkaar brengen van onderzoekers die de

organisatie van de publieke sector alsspecialisatie hebben,

• het gezamenlijk zoeken naar methodes vandataverzameling voor onderzoeksdoeleinden,het ontwikkelen van meetinstrumenten en hetoptimaliseren van bestaande methodes eninstrumenten,

• het analyseren van bestaande en zelfverzamelde data (in internationaal vergelijkendperspectief) en het publiceren van deonderzoeksresultaten.

De leden van het COBRA-netwerk komen opgeregelde tijdstippen samen in seminaries waarde stand van zaken van het onderzoeksveld wordtbesproken en waar nader wordt ingegaan op dedoelen, de strategie en de resultaten van hetCOBRA-onderzoek. In 2003 vonden er tweeseminaries plaats, een eerste georganiseerd doorhet Instituut voor de Overheid (Leuven, mei 2003)en een tweede georganiseerd door het RokkanCenter van de Universiteit van Bergen (Bergen,december 2003). In 2004 werd het seminariegeorganiseerd door het Institute for PublicAdministration (Dublin, december 2004).Daarnaast ontmoeten de leden van het netwerk

3. Gastprofessor in Leuven, verbonden aan de University of Pittsburgh (USA).48

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

elkaar op gevestigde internationale fora zoalsEGPA, IRSPM en SOG.

Sinds de oprichting in 2001, is het netwerk onderimpuls van het Instituut voor de Overheiduitgegroeid tot een verzameling vanwetenschappers uit Noorwegen (UniversiteitBergen), Ierland (IPA), Zweden (UniversiteitGoteborg) en de Verenigde Staten (UniversiteitPittsburgh). Daarenboven is er een sterke

interesse van teams uit Nederland, het VerenigdKoninkrijk, Australië, Denemarken, Nieuw-Zeelanden Canada om toe te treden, wat blijkt uit deactieve deelname van deze teams aanCOBRA-seminaries.Meer informatie over ondermeer netwerkpartners,onderzoekstopics en werking van het netwerk iste vinden op de websitewww.publicmanagement-cobra.org

4.1.5. Staff participation and public management

reform

Om de voortgang van het onderzoek ’Staffparticipation and public management reform’ (zieprojectbeschrijving in paragraaf 2) te besprekenwerd op 5-6 mei in Leuven een seminariegeorganiseerd waarop het algemeen kader vanhet onderzoek, alsook de drafts van de casestudies werden besproken. Volgende personenhebben aan dit seminarie geparticipeerd:• Francesco CERASE, professor at the University of

Naples Federico II, Italy,• Zuzana DVORAKOVA; associate professor at the

University of Economics, Prague, CzechRepublic,

• Yves EMERY, professor at the Swiss GraduateSchool of Public Administration (IDHEAP),Switzerland,

• David FARNHAM, professor at the University ofPortsmouth, England,

• Gerhard HAMMERSCHMID, assistant professor atthe Vienna University of Economics andBusiness Administration, Austria,

• Annie HONDEGHEM, Instituut voor de Overheid,• Sylvia HORTON, associate principal lecturer

University of Portsmouth, England,• Gilles JEANNOT, Deputy Manager, Ecole nationale

des ponts et chaussées, France,• Peter LEISINK, professor at the University of

Utrecht, the Netherlands,• Renate MEYER, associate professor at the Vienna

University of Economics and BusinessAdministration, Department of PublicManagement, Austria,

• Myriam PARYS, Instituut voor de Overheid,• Trui STEEN, assistant professor at the University

of Leiden, the Netherlands,• Bram STEIJN, associate professor at the Erasmus

University, Rotterdam, the Netherlands,• James THOMPSON, associate professor at the

University of Illinois, Chicago, the United States,• Geoffrey WHITE, professor at the University of

Greenwich, London, England.

4.1.6. Academische bezoeken

Verschillende collega’s bezochten het Instituut in2004 voor korte of langere studieverblijven:

OKTOBER 2003 - SEPTEMBER 2004Prof. dr. DAVID FARNHAM (University of Portsmouth)verbleef van oktober 2003 tot september 2004 ophet Instituut als senior postdoctoral fellow. Hijwerkte mee aan een onderzoeksproject inverband met administratieve hervormingen,participatie en betrokkenheid van personeel inEuropese openbare diensten.

JUNI 2004 - JULI 2004Dr. MARIA P. ARISTIGUETA (University of Delaware,Associate professor en director Master in PublicAdministration, School of Urban Affairs andPublic Policy) was te gast op het Instituut van 1juni 2004 tot 4 juli 2004. Ze werkte samen metGeert Bouckaert, Miekatrien Sterck en Wouter vanDooren aan een vergelijkend onderzoek overprestatiemeetsystemen in de Verenigde Staten enEuropa. Ze gaf op 28 juni 2004 een workshop

49

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ES

AM

EN

WE

RK

IN

G

’(Prestatie) - informatie in een federale context.USA en Vlaanderen’. Dr. Aristigueta getuigde overde Amerikaanse case. Hoe ziet deinformatiestructuur tussen Staten en het federaleniveau eruit in de USA? Vanuit de internationalegetuigenis werd in een interactief debat deVlaamse probleemstelling verfijnd en getoetst aande Amerikaanse case.

JULI 2004 - AUGUSTUS 2004Prof. dr. GYORGY JENEI was bij ons te gast van 1 juli2004 tot 31 augustus 2004. Zijnonderzoeksdomein betreft: ’the role of the stateand the public administration in the transition ofCentral and Eastern Europe’.

AUGUSTUS 2004 - APRIL 2005Prof. dr. JOHN A. HALLIGAN verblijft als seniorfellow van 9 augustus 2004 tot 30 april 2005 ophet Instituut. Zijn onderzoeksdomein situeert zichop het gebied van prestatiemanagement in deopenbare sector. Het project wil aantonen dat hetmanagen van prestaties een drastische impactkan hebben op de inhoud en de wijze van hetsturen, opvolgen en evalueren van deoverheidssector.

SEPTEMBER 2004 - OKTOBER 2004ERIK SENNEMA was op het Instituut te gast van 1september tot 31 oktober 2004. Hij is werkzaamaan de Universiteit van Amsterdam en volgt ereen opleiding aan het NSOB, de NederlandseSchool voor Openbaar Bestuur. In het kader van

deze opleiding deed hij op het Instituut zijnstage.

NOVEMBER 2004 - DECEMBER 2004BRIAN MARSON verbleef in Leuven van 29november tot 2 december 2004. Hij is senioradvisor bij de Treasury Board of CanadaSecretariat. Hij is één van de initiatoren van hetonderzoek naar klantentevredenheid inoverheidsdiensten en vertrouwen in de overheidin de Canadese overheid. Hij was spreker op destudiedag ’burgergericht besturen’ op 30november 2004, een studiedag waarop deresultaten van het 4-jarige onderzoek aan deK.U.Leuven werden overgemaakt aan de VlaamseOverheid. Hij werkte ook mee aan tweeworkshops op 1 december, één rond customerservice en één rond integrity management ingovernment.

Volgende internationale experten deelden hunkennis bij het ’Public Management Programme’,leersabbat voor federale ambtenaren:1. Prof. dr. J.A. DE BRUIJN, Technische Universiteit

Delft - Bestuur & management, Nederland,2. Prof. dr. Sylvia HORTON, University of

Portsmouth - School of social & historicalstudies, United Kingdom,

3. Prof. dr. Christopher POLLITT, ErasmusUniversiteit Rotterdam - Faculty of SocialSciences - Public Management, Nederland.

4.2. NATIONALE NETWERKING

4.2.1. Nationale gastcolleges & voordrachten

26 januari 2004. Workshop SBOV: Wat kanVlaanderen opsteken uit internationaleervaringen? Australische en Britse praktijkenin resultaatgericht financieel management’,Brussel:Deelname door:• Geert Bouckaert: ’Conclusie. Implementatie van

hervormingen in begroting, boekhouding enaudit. Relevantie voor Vlaanderen’,

• Bram Scheers: ’Ervaringen met resultaatgerichtfinancieel management in Australië’,

• Miekatrien Sterck: ’Ervaringen metresultaatgericht financieel management in hetVerenigd Koninkrijk’.

17 FEBRUARI 2004: STUDIEDAGNAMIDDAG SBOVICT & E-GOVERNMENT, BRUSSEL:Kris Snijkers nam deel en sprak over: ’Prioriterenvan eGovernment: criteria voor een goedportfolio’.

26 FEBRUARI 2004: STUDIEDAG PUBLIEK-PRIVATESAMENWERKING IN DEFENSIE OP DE MILITAIRESCHOOL, BRUSSEL:Presentatie door Koen Verhoest: ’De meerwaardeen de succesfactoren van PPS voor openbare(militaire) besturen’.

1 MAART 2004: JAARLIJKSE CONGRES VAN ISB’GEMEENTELIJK SPORTBELEID: (ON-)MISBAAR!,LOMMEL:Ellen Wayenberg hield een voordracht: ’Voor- ennadelen van beleidsplanning geïntroduceerd doorde Vlaamse overheid op lokaal vlak’.

27 APRIL 2004: WORKSHOP OVER DEVERZELFSTANDIGING VAN DE FEDERALEWETENSCHAPPELIJKE INSTELLINGEN OP HET KABINETVAN DE FEDERALE MINISTER VOORWETENSCHAPSBELEID, BRUSSEL:Presentatie door Koen Verhoest: ’Lessen uit BBBvoor de verzelfstandiging van de FederaleWetenschappelijke Instellingen’.50

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

12 MEI 2004: ADMINISTRATIE WELZIJN,VOLKSONTWIKKELING EN CULTUUR, MVG, BRUSSEL:Geert Bouckaert hield een lezing voor hetuitgebreide directiecomité van de administratieWelzijn, Volksontwikkeling en Cultuur over:’Contractmanagement: succes- en faalfactoren’.

24 MEI 2004: STUDIEDAG VVBB: AMBTENAREN ENETHIEK: DE ORGANISATIE VAN HET AMBTELIJKINTEGRITEITSBELEID, BRUSSEL:Geert Bouckaert was voorzitter van dezestudiedag.Lezing door Jeroen Maesschalck: ’De organisatievan het integriteitsbeleid: inleidendebeschouwingen’.

25 MEI 2004: WORKSHOP SBOV:PRESTATIEMETING: VRAGEN VOOR EENINFORMATIEBELEID, BRUSSEL:Deelname door:• Geert Bouckaert: ’Behoeftemeting en feedback’,• Miekatrien Sterck: ’Toenemende vraag.

Prestatiemeting wint aan belang’,• Wouter van Dooren: ’Een toenemend aanbod?

Productieprocessen van prestatie-informatie’.

27-28 MEI 2004: POLITICOLOGENETMAAL,ANTWERPEN:Marleen Brans organiseerde de workshop.Christophe Pelgrims nam deel aan de workshop’Beleidsadvisering in België en Nederland:gelijkenissen, verschillen en trends’ enpresenteerde de paper: ’Afslanking vankabinetten en NPM veranderingen. Een Vlaamsecatch 22?’Diederik Vancoppenolle nam deel met de paper:’Ambtelijk beleidswerk in Vlaanderen. Feiten,wensen, spanningen en uitdagingen’.Marleen Brans nam deel met paper: BransMarleen, Jacobs Dirk, Van der Straeten Tinne &

Swyngedouw Marc: ’De relatie wetenschappelijkonderzoek - beleid. Twee gevalstudies inVlaanderen’.Pedro Facon nam deel met de voordracht:’Actoren en beleidsadvisering in hetnachtvluchtendossier’ en met de paper: FaconPedro & Hondeghem Annie: ’Architectuur enstrategische vormgeving van het gelijkekansen-beleid in Vlaanderen, Nederland enGroot-Brittannië’.

1 JUNI 2004: VOORSTELLING JAARBOEK SBOV2003: VLAANDEREN QUO VADIS? BIJDRAGE AAN DEVLAAMSE REGERING VANUIT HET SBOV, BRUSSEL:Geert Bouckaert en Annie Hondeghem sprakenmet als voordracht: ’Re-organiseren vanstructuren en financiële systemen’ respectievelijk’Beter Bestuurlijk Beleid: sturing van HRM’.

25 JUNI 2004: STUDIEDAG CENTRUM VOORPOLITIESTUDIES, BRUSSEL:Lezing door Jeroen Maesschalck: ’Deinstrumenten van een integriteitsbeleid in deoverheid’.

28 JUNI 2004: WORKSHOP GEORGANISEERD VOORHET NETWERK VAN MEETCOÖRDINATOREN VAN HETMVG, BRUSSEL:Geert Bouckaert is voorzitter van een workshopgeorganiseerd voor het netwerk vanmeetcoördinatoren van het MVG op initiatief vandirecteur-generaal Josée Lemaître met gastsprekerProf. Maria Aristigueta (University of Delaware).

28 SEPTEMBER 2004: LEZING VOOR DE VLAAMSEOMBUDSDIENST, VLAAMS PARLEMENT, BRUSSEL:Geert Bouckaert hield een lezing op eenconferentie georganiseerd door de VlaamseOmbudsdienst getiteld: ’Evaluatie van hetklachtendecreet’.

4.2.2. DEELNAME AAN JURY’S & EXAMENS

Geert Bouckaert was lid van de examencommissievan de Federale Ombudsdienst.

Marleen Brans was lid van de examenjury voor deselectie van adjunct-stadssecretaris Brugge.

Het Instituut voor de Overheid organiseerde 2dagen opleiding over diverse aspecten vanoverheidsmanagement als voorbereiding voor deloopbaanexamens niveau A van MVG en VOI’s.Hieraan werd meegewerkt door AnnieHondeghem, Koen Verhoest, Christophe Pelgrims,Bram Scheers, Miekatrien Sterck, Nick Thijs enWouter van Dooren. Het onderdeel’overheidsmanagement’ in de loopbaanexamenswerd eveneens door het Instituut voor deOverheid verzorgd.

51

WE

TE

NS

CH

AP

PE

LI

JK

ES

AM

EN

WE

RK

IN

G

5. Forum Functies

PROF. DR. GEERT BOUCKAERT IS:Lid van de Commissie Allocatiemodel K.U.Leuven

(voorzitter Rector Oosterlinck),Lid van de Commissie Financiën en Begroting van

de Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid,Lid van de Onderzoeksraad van de K.U.Leuven,Lid van de Raad van Bestuur van de Faculty Club,Lid bestuurscommissie Leuvens Universiteitsfonds,Voorzitter van de auditcommissie centrale

bibliotheek K.U.Leuven (met Prof. FilipRoodhooft als vice-voorzitter) die is ingestelddoor vice-rector Vervenne,

Algemeen coördinator van het SteunpuntBestuurlijke Organisatie Vlaanderen (SBOV),

Bestuurslid van het Belgische Instituut voorBestuurswetenschappen,

Verkozen lid van de Board van de EuropeanGroup of Public Administration (EGPA). In2004: verkozen tot voorzitter van EGPA,

Voorzitter van de Vlaamse Vereniging voorBestuur en Beleid (VVBB),

Lid van de Editorial Board of AdministrativeTheory & Praxis (Public Administration TheoryNetwork, USA),

Lid van de Editorial Board of Public Performanceand Management Review (American Society ofPublic Administration, USA),

Lid van de Editorial Board of Journal of PublicAffairs Education (USA),

Lid van de Editorial Board of Journal ofComparative Policy Analysis (Kluwer AcademicPublishers),

Lid van de Editorial Board of Public Voices (PublicPerformance Press, New York),

Lid van de Redactie van Bestuurskunde(Vereniging voor Bestuurskunde, Nederland),

Stichtend Hoofdredacteur van het VlaamsTijdschrift voor Overheidsmanagement (dieKeure/Vlaams Instituut voor Overheidsmana-gement) sedert 1996, samen met Prof. JeanDujardin (VUB),

Co-voorzitter van de Permanent Study Group onProductivity and Quality in the Public Sectorvan de European Group of PublicAdministration (EGPA) samen met Prof. dr. PerLaegreid (University of Bergen, Noorwegen),

Lid van het Comité Scientifique van La RevueFrançaise d’Administration Publique (ENA,Parijs),

Lid van de wetenschappelijke raad van hetForschungsinstitut für Verwaltungswissen-schaften in Speyer, Duitsland,

Lid van de wetenschappelijke raad van het Institutde la Gestion Publique et du DéveloppementEconomique van het Franse Ministère del’Economie, Finance et de l’Industrie in Parijs,Frankrijk,

Stichtend bestuurslid en voorzitter van deAccrediteringscommissie van de EuropeanAssociation of Public AdministrationAccreditation (EAPAA),

Wetenschappelijk adviseur (samen met Prof.Christopher Pollitt en dr. Elke Löffler) van deThird Quality Conference on European PublicServices in Rotterdam tijdens het Nederlandsevoorzitterschap van de EU,

Lid van het Executive Committee van hetInternational Institute of AdministrativeSciences IIAS),

Lid van het Technical Committee van het COST(Social Sciences and Humanities) programma,

Lid van de bestuurscommissie LeuvensUniversiteitsfonds.

PROF. DR. MARLEEN BRANS IS:Lid van de Association Belge de Science Politique,Lid van de Vlaamse kamer van jury van het

Belgacomfonds voor de dialoog tussen burgeren lokaal bestuur, Koning Boudewijnstichting,

Gastredacteur van het Nederlands tijdschriftBestuurskunde,

Lid van het redactieteam van het tijdschriftBurger, Bestuur en Beleid,

Lid van het Steering Committee van het EuropeanThematic Network for Public Administration,

Lid van de adviescommissie inzake de organisatievan referenda,

Secretaris van het Departement PolitiekeWetenschappen,

Lid van de ZAP evaluatiecommissie van deFaculteit Sociale Wetenschappen.

EM. PROF. DR. ROGER DEPRÉ IS:Lid van de Raad van Bestuur van het Belgisch

Instituut voor Bestuurswetenschappen,Lid van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en

Beleid.

PROF. DR. ANNIE HONDEGHEM IS:Co-voorzitter van de studiegroep Personeelsbeleid

van de European Group of PublicAdministration,

Lid van de Raad van Bestuur van De Post,Lid van de redactie van het Vlaams Tijdschrift voor

Overheidsmanagement,Lid van de bibliotheekcommissie van de Faculteit

Sociale Wetenschappen,Vertegenwoordiger Postacademische Vorming van

de Faculteit Sociale Wetenschappen en hetInstituut voor de Overheid in de RaadPostacademische Vorming,

Mainstreamingsverantwoordelijke in de FaculteitSociale Wetenschappen.

EM. PROF. DR. RUDOLF MAES IS:Lid van de Hoge Raad voor het Binnenlands

Bestuur,Voorzitter van de Nederlandse Onderwijsevalua-

tiecommissie Bestuurskunde, in opdracht vande QANU (Quality Assurance NetherlandsUniversities),

52

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Voorzitter van de onderwijsevaluatiecommissieBestuurskunde in opdracht van de VlaamseHogescholenraad.

DR. JEROEN MAESSCHALCK IS:Co-voorzitter van de Studiegroep Ethics and

Integrity of Governance van de EuropeanGroup of Public Administration,

Lid van de redactie van Burger, Bestuur & Beleid,Research Fellow in Integriteit van Bestuur aan de

Vrije Universiteit Amsterdam,Extern lid van de werkgroep voor de uitwerking

van een globaal integriteitsbeleid voor hetGentse stadsbestuur.

JORIS PLESSERS IS:Lid van het provinciaal begeleidingsteam voor

organisatieontwikkeling van de lokale politie,Provincie Vlaams-Brabant,

Lid van de werkgroep KWALIPOL van de Directievan de Relaties met de Lokale Politie (CGL),

Lid van de kernredactie Handboek integraleveiligheid.

DR. FRANKIE SCHRAM IS:Hoofdredacteur van Burger, Bestuur & Beleid,Voorzitter van de werkgroep van specialisten

m.b.t. de toegang tot officiële informatie(DH-S-AC) toegevoegd aan het directiecomitévoor de Rechten van de Mens (CDDH) van deRaad van Europa,

Secretaris van de federale Commissie voor detoegang tot bestuursdocumenten.

KRIS SNIJKERS IS:Lid van de stuurgroep van het ’e-Gov

Accelerator-project’ van de Kamer vanKoophandel Halle-Vilvoorde, ondersteund enmet medewerking van het European SocialFund.

DR. TRUI STEEN IS:Lid van de kernredactie van VFG-Forum, het

tijdschrift van de Vlaamse Federatie vanGemeentesecretarissen,

Ondervoorzitter van de Hoge Raad voorBinnenlands Bestuur. De Hoge Raad adviseertde Vlaamse regering over aangelegenhedendie verband houden met de lokale besturen.

DR. KOEN VERHOEST IS:Lid van het redactieteam van het tijdschrift

Burger, Bestuur & Beleid.

DR. ELLEN WAYENBERG IS:Lid van de Vlaamse Adviescommissie voor

Volksraadpleging,Lid van het redactieteam van het tijdschrift

Burger, Bestuur & Beleid,Lid van de raad van beheer van het Politologisch

Instituut.

53

FO

RU

MF

UN

CT

IE

S

6. Publicaties 2004

Tabel 9 en10 geven de evolutie van het aantalinternationale en andere publicaties sinds 1998.

6.1. INTERNATIONALE PUBLICATIES

Boeken

Pollitt Christopher & Bouckaert Geert (2004).Public management reform. An internationalcomparison. Expanded second edition. Oxford:Oxford University Press. 344 p.

Hoofdstukken in boeken &tijdschriftartikels

Berkhof Johannes & Kampen Jarl K. (2004).Asymptotic effect of a misspecification in therandom part of the multilevel model. Journalof Educational and Behavioral Statistics. 29(2):201-218.

Bouckaert Geert (2004). Institutionalisingmonitoring and measurement systems in thepublic sector. Institutionenwandel in Regierungund Verwaltung. Schriften zum OffentlichenRecht. Band 950. Berlin: Duncker & Humblot.455-466.

Bouckaert Geert (2004). Die Dynamik vonVerwaltungsreformen: Zusammenhänge undKontexte von Reform und Wandel. In: Jann W.

e.a. (Hrgbs). Status-Report Verwaltungsreform:Eine Zwischenbilanz nach zehn Jahren.Modernisierung des öffentlichen Sektors Nr.24. Berlin: Edition Sigma. pp. 22-35.

Brans Marleen (2004). Belgium. ProfessionalPoliticians and the Crisis of the Party State. In:Borchert, J. (Ed.). Politics as a vocation. ThePolitical Class in Western Democracies. Oxford:Oxford University Press. pp. 45-66.

Farnham David (2004). Human resourcemanagement in European public services:ambiguities, tensions and contradictions in thereform process. Review of Public PersonnelAdministration. Symposium issue: humanresource management in Europe. 24(4):283-291.

Hondeghem Annie & Putseys Line (2004).Zawieranie kontraktow z urzednikami sluzbycywilnej wyzszego szczebla. In: Debickiej, A.,Dmochowskiego, M. & Kudryckiej, B. (Eds.).Profesjonalizm w administracji publicznej,Stowarzyszenie edukacji administracjiopublicznej. Bialystok. pp. 185-195.

Tabel 9: Evolutie internationale publicaties Instituut voor de Overheid sinds 1998

Soort publicatie: internationaal 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 totaal

Boeken 0 0 2 0 2 1 1 6

Boeken als editor 1 3 1 1 2 0 0 8

Hoofdstukken in boeken 5 5 5 1 9 11 7 43

Artikels 5 1 4 4 9 8 15 46

Totaal 11 9 12 6 22 20 23 103

Papers 10 4 3 6 27 22 18 90

Algemeen totaal 21 13 15 12 49 42 41 193

Tabel 10: Evolutie andere publicaties Instituut voor de Overheid sinds 1998

Soort publicatie: andere 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 totaal

Boeken 4 5 6 3 4 6 4 32

Boeken als editor 0 0 1 0 1 1 1 4

Hoofdstukken in boeken 0 0 10 9 12 14 17 62

Artikels 8 6 1 14 21 20 17 87

Totaal 12 11 18 26 38 41 39 185

Doctoraat 0 0 1 1 2 0 3 7

Papers & rapporten 19 8 12 17 25 24 28 133

Algemeen totaal 31 19 31 44 65 65 70 325

54

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Legrain Amaury & Verhoest Koen (2004). Lesecteur public en France et en Belgique: de lacoordination hiérarchique à la coordinationpar réseaux. Revue politiques et managementpublic. 22(3): 163-191.

Maesschalck Jeroen (2004). Research note. Amethod for applying cultural theory in thestudy of organizations. Innovation. 17(4):377-386.

Maesschalck Jeroen (2004). The impact of NewPublic Management reforms on publicservants’ ethics: towards a theory. PublicAdministration. 82(2): 465-489.

Maesschalck Jeroen (2004). Approaches to ethicsmanagement in the public sector: a proposedextension of the compliance-integritycontinuum. Public Integrity. 7(1): 21-41.

Sterck Miekatrien, Scheers Bram & BouckaertGeert (2004). Réformes budgétaires dans lesecteur public: tendances et défits. RevueInternationale de Politique Comparée. 11(2):241-269.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Verdeeld beleidswerk in Vlaanderen. Detaakverdeling tussen ambtenarij en ministerieelkabinet nader bekeken. Beleidswetenschap.18(4): 297-319.

Van de Walle Steven (2004). Belgium. In: Geer, J.G. (ed.). Public opinion and polling around theworld: A historical encyclopedia, SantaBarbara, CA: ABC-CLIO. pp. 514-19.

Van de Walle Steven (2004). Context-specificimages of the archetypical bureaucrat:persistence and diffusion of the bureaucracystereotype. Public Voices. 7(1): 3-12.

Van de Walle Steven, Sterck Miekatrien, vanDooren Wouter, Bouckaert Geert & PommerEvert (2004). Public administration. In: Socialand Cultural Planning Office. Publicperformance: An international comparison ofeducation, health care, law and order andpublic administration. The Hague: Social andCultural Planning Office. pp. 234-270 (ook inNederlands en vertaald in Frans).

van Dooren Wouter (2004). Supply and demandof policy indicators: a cross sectoralcomparison. Public Management Review. 6 (4):511-531.


van Dooren Wouter & Van de Walle Steven(2004). Zelfevaluatie of zelfpromotie? Eenonderzoek naar de motieven voor het gebruikvan een kwaliteitsmodel: het CommonAssessment Framework. Bestuurskunde. 13(2):87-98.

van Dooren Wouter, Bouckaert Geert & Thijs Nick(2004). Quality management andmanagement of quality in the European publicadministrations. In: Löffler Elke & Vintar Mirko(Eds.). Improving the quality of East andWestern European public services. Hampshire:Ashgate. pp. 91-106.

Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie &Steen Trui (2004). The civil service as employerof choice in Belgium: how work orientationsinfluence attractiveness of public employment.Review of Public Personnel Administration.Symposium issue: human resourcemanagement in Europe. 24(4): 319-333.

Verhoest Koen, Peters Guy, Bouckaert Geert &Verschuere Bram (2004). The study oforganisational autonomy: a conceptual review.Public Administration and Development. 24(2):101-118.

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Peters Guy &Bouckaert Geert (2004). Controllingautonomous public agencies as an indicator ofNew Public Management. ManagementInternational. 9(1): 25-35.

Papers voorgesteld op internationalecongressen

Brans Marleen, Jacobs Dirk, Van der StraetenTinne & Swyngedouw Marc (2004). De relatiewetenschappelijk onderzoek - beleid. Tweegevalstudies in Vlaanderen. Politicologen-etmaal. Antwerpen. 27-28 mei 2004. 32 p.

Facon Pedro & Hondeghem Annie (2004).Architectuur en strategische vormgeving vanhet gelijkekansenbeleid in Vlaanderen,Nederland en Groot-Brittannië.Politicologenetmaal. 27-28 mei 2004.Antwerpen. 21 p.

Hondeghem Annie & Putseys Line (2004). Thecontractualisation of top management: acomparative view. EIPA. Maastricht. 26 oktober2004. 13 p.

Janssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris(2004). If you measure it, they will score.European Conference on eGovernment juni2004. Dublin: Ierland. 9 p.

Kampen Jarl, Van de Walle Steven & BouckaertGeert (2004). Interpreting soft indicators ofperformance in the public sector: the impactof the predisposition of citizens towardsgovernment. Study group ’productivity andquality in the public sector’. 10 p.

Maesschalck Jeroen (2004). Measuring ethics inthe public sector: an assessment of the impactof ethical climate on ethical decision makingand unethical behaviour. EGPA 2004.Ljubljana: Slovenië. 34 p.

Maesschalck Jeroen (2004). Ethics in the publicsector: what difference does the organisationmake? Conference of the American Society for 55

PU

BL

IC

AT

IE

S2

00

4

Public Administration. Portland Oregon: US.March 2004. 32 p.

Pelgrims Christophe (2004). Afslanking vankabinetten en NPM veranderingen. EenVlaamse catch 22? Politicologenetmaal.Antwerpen. 27 en 28 mei 2004. Workshopbeleidsadvisering in België en Nederland:gelijkenissen, verschillen en trends. 20 p.

Scheers Bram, Sterck Miekatrien & BouckaertGeert (2004). Lessons from Australian andBritish reforms in results-oriented financialmanagement. EIASM International Conferenceon accounting, auditing and management inpublic sector reforms. Oslo: Norway. 7-9oktober 7-9, 2004. 22 p.

Snijkers Kris (2004). Different approaches todigital governance: the Belgian case. EGPAconference. 1-4 september 2004. Ljubljana:Slovenia. 12 p.

Sterck Miekatrien & van Dooren Wouter (2004).The use of performance information:taxonomy and international comparison. EGPAconference, study group: Productivity andquality in the public sector. Ljubljana: Slovenia.31 p.

van Dooren Wouter (2004). What makesOrganisations Measure? Hypotheses on theCauses and Conditions for PerformanceMeasurement. EIASM Conference. Oslo:Norway. 6-9 oktober. 19 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).State-society relations in Belgian policy-makingprocesses: Variations in governance structures

and policy roles for civil servants. Acomparative multiple-case study. 12thNISPAcee-conference. Vilnius. 13-15 mei 2004.17 p.

Vancoppenolle Diederik (2004). Ambtelijkbeleidswerk in Vlaanderen. Feiten, wensen,spanningen en uitdagingen. Politicologen-etmaal. Antwerpen. 27-28 mei 2004. 20 p.

Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie,Maesschalck Jeroen & Depré Roger (2004).Values and motivation in publicadministration: Public Service Motivation in aninternational comparative perspective. EGPA,workgroup HRM. 1-4 september 2004.Ljubljana: Slovenia. 21 p.

Verhoest Koen, Verschuere Bram & BouckaertGeert (2004). Pressure, legitimacy andinnovative behaviour by public organizations.Smart Practices Toward Innovation in PublicManagement. Vancouver: Canada. 15-17 juni2004. 24 p.

Wayenberg Ellen (2004). Change in the Flemishcentral-local relationship: Towardspartnership? ECPR Joint Sessions ofWorkshops. Uppsala: Zweden. 13-18 april2004. 19 p.

Wayenberg Ellen (2004). The Flemish governmentand its responsibility for local government’sadministrative modernisation. EGPA, researchgroup on administrative modernisation in localgovernment: understanding and interpretinglocal government reforms. Ljbljana: Slovenia.27 p.

6.2. ANDERE PUBLICATIES

Boeken

Bouckaert Geert, Hondeghem Annie, Janvier Ria,De Rynck Filip & Waege Hans (Red., 2004).Jaarboek SBOV 2003: Vlaanderen op eenkeerpunt? Bijdragen vanuit bestuurskundigonderzoek. Brugge: die Keure. 290 p.

Brans Marleen, Jacobs Dirk, Martiniello Marco,Rea Andrea, Swyngedouw Marc, Adam Ilke,Balancier Pascal, Florence Eric, Van derStraeten Tinne (2004). Recherche et politiquepubliques: le cas de l’immigration en Belgique- Onderzoek en beleid: de gevalstudie vanimmigratie in België. Gent: Academia Press.376 p.

Facon Pedro, Hondeghem Annie & Nelen Sarah(2004). Gelijkekansenbeleid onderweg. Eeninternationaal vergelijkend onderzoek.Overheidsmanagement nr. 18. Brugge: dieKeure. 332 p.

Maes Rudolf (2004). Openbaar bestuur: visie -kennis en kunde. Boek n.a.v. emeritaat Rudolf

Maes. 30 april 2004. Brugge: Vanden Broele.342 p.

Maesschalck Jeroen & Suykens Mark (2004). Eenintegriteitsbeleid in uw lokaal bestuur: eenhandleiding. Lokaal bestuur en beleid. VVSGPockets lokale besturen. Brussel: Politeia. 79 p.

Hoofdstukken in boeken &tijdschriftartikels

Bouckaert Geert, De Rynck Filip, HondeghemAnnie, Janvier Ria & Pelgrims Christophe(2004). Vlaanderen: quo vadis? Bijdrage aande Vlaamse regering vanuit het SBOV. In:Bouckaert Geert, Hondeghem Annie, JanvierRia, De Rynck Filip & Waege Hans (Red).Jaarboek SBOV 2003: Vlaanderen op eenkeerpunt? Bijdragen vanuit bestuurskundigonderzoek. Brugge: die Keure. pp. 235-272.

Bouckaert Geert, Maddens Bart, Kampen Jarl K. &Van de Walle Steven (2004). Vertrouwen enoverheid! Living apart together? In: ReynaertH. & Verlet D. (ed., 2004). Vertrouwen en56

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

betrokkenheid op lokaal en provinciaal vlak.Brugge: Vanden Broele. pp. 1-15.

Brans Marleen & Van der Straeten Tinne (2004).Het gebruik van kennis: naar een geïntegreerdmodel van interacties tussen wetenschap,beleid en maatschappij. In: Brans Marleen, Vander Straeten Tinne et al. Recherche et politiquepubliques: le cas de l’immigration en Belgique- Onderzoek en beleid: de gevalstudie vanimmigratie in België. Gent: Academia Press.pp. 13-32.

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2004). Studienaar gelijkheid m/v bij de federale ambtenaren.Sophia - coördinatienetwerk vrouwenstudies.Nieuwsbrief 40: 45-47.

Facon Pedro & Hondeghem Annie (2004).Gelijkekansenbeleid onderweg. Sophia -coördinatienetwerk vrouwenstudies.Nieuwsbrief 38: 31-34.

Gelders Dave & Facon Pedro (2004). Hetnachtvluchtendossier: een complexe materievoor beleid en communicatie. Burger, Bestuuren Beleid: tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(4): 317-364.

Gelders Dave & Van de Walle Steven (2004).Ambtenarij en politie in de picture: demarketing van twee overheidshervormingen.Tijdschrift voor Beleid, Politiek enMaatschappij. 31(2): 86-97.

Hoet Dieter & Brans Marleen (2004).Politiek-ambtelijke verhoudingen: over aversieen samenwerking tussen ambtenaren enpolitici in België en Nederland. Burger, Bestuuren Beleid: tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(1): 3-15.

Jacobs Dirk, Van der Straeten Tinne, BransMarleen & Swyngedouw Marc (2004). Deimpact van het ILO-onderzoek naardiscriminatie bij aanwerving op het Vlaamsbeleid m.b.t. tewerkstelling van allochtonen.Een gevalstudie. In: Brans Marleen, Van derStraeten Tinne et al. Recherche et politiquepubliques: le cas de l’immigration en Belgique- Onderzoek en beleid: de gevalstudie vanimmigratie in België. Gent: Academia Press.pp. 286-318.

Janssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris(2004). Weet wat je meet: eGovernmentbenchmarking onder de loep. In: BouckaertGeert, Hondeghem Annie, Janvier Ria, DeRynck Filip & Waege Hans (Red). JaarboekSBOV 2003: Vlaanderen op een keerpunt?Bijdragen vanuit bestuurskundig onderzoek.Brugge: die Keure. pp. 167-186.

Pelgrims Christophe (2004). Afslanking vankabinetten en NPM veranderingen. EenVlaamse catch 22? Burger, Bestuur en Beleid:tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(3): 226-236.

Scheers Bram, Sterck Miekatrien & BouckaertGeert (2004). Dekt de vlag de lading? Naar

een verfijning van het begrip resultaatgerichtbegroten. In: Bouckaert Geert, HondeghemAnnie, Janvier Ria, De Rynck Filip & WaegeHans (Red). Jaarboek SBOV 2003: Vlaanderenop een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 107-144.

Schram Frankie (2004). Archief en openbaarheidvan bestuur: een verkenning. In: Opsomer Rik,Martyn Georges & Heirbaut Dirk. De archivaris,de wet en de rechtbank. Brugge: die Keure.pp. 3-34.

Schram Frankie (2004). Een veelzijdige kijk opadviesorganen en -instanties. De federaleCommissie voor de toegang totbestuursdocumenten als voorbeeld. Burger,Bestuur en Beleid: tijdschrift voorbestuurskunde en bestuursrecht. 1(1): 16-39.

Schram Frankie (2004). Het nieuweopenbaarheidsdecreet: de gemeentesecretarisaan zet? VFG-forum. 2. juli 2004: 17-19.

Schram Frankie (2004). Het reguleren vanoverheidscommunicatie. In: Coninckx Daniël(Red.). Overheidscommunicatie in België - Eenoverzicht. Antwerpen/Apeldoorn: Garant. pp.119-134.

Schram Frankie (2004). Het vermelden van deberoepsmogelijkheden. Burger, Bestuur enBeleid: tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(1): 53-61.

Schram Frankie (2004). Informatieverplichtingen.In: Hubeau Bernard & Vandevyvere Wolfgang(Red.), Handboek Ruimtelijke Ordening enStedenbouw. Brugge: die Keure. pp. 653-679.

Schram Frankie (2004). Openbaarheid in deVlaamse OCMW’s. Burger, Bestuur en Beleid:tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(3): 199-225.

Schram Frankie (2004). Recente ontwikkelingeninzake openbaarheid van bestuur. In: BoesMarc, Lust Sabien, D’Hooghe David & SchramFrankie (Red.). Themis academiejaar 2004 -2005 Administratief Recht. Vormingsonderdeel26. Brugge: die Keure. pp. 35-54.

Schram Frankie (2004). Wijzigingen in deopenbaarheid van bestuur voor VlaamseOCMW’s. OCMW-visies. 19(2): 2-6.

Snijkers Kris (2004). eGovernment enwelzijnsbeleid: de Kruispuntbank van deSociale Zekerheid. Welzijnsgids. 52: 149-168.

Snijkers Kris, Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert(2004). Elektronische dienstverlening.Prioriteiten van de Vlaamse burger voor heteGovernment beleid. Vlaams Tijdschrift voorOverheidsmanagement (VTOM). 9(4): 3-7.

Thijs Nick & Staes Patrick (2004).Kwaliteitsmanagement op de Europeseagenda’s. Vlaams Tijdschrift voorOverheidsmanagement (VTOM). 9(2): 32-40.

Thijs Nick (2004). Het managen van kwaliteit inde publieke sector. Burger, Bestuur en Beleid: 57

PU

BL

IC

AT

IE

S2

00

4

tijdschrift voor bestuurskunde enbestuursrecht. 1(1): 40-52.

Van de Walle Steven & Kampen Jarl K. (2004).Maatschappelijke stemmingen als determinantvan consumentenvertrouwen en politiekvertrouwen. Tijdschrift voor Economie enManagement. XLIX (3): 481-494.

Van der Straeten Tinne & Jacobs Dirk (2004). HetVlaamse minderhedenbeleid en het onderwijsvan kinderen en jongeren van buitenlandseorigine in de Vlaamse Gemeenschap. Een blikop beleid en onderzoek. In: Brans Marleen,Van der Straeten Tinne et al. Recherche etpolitique publiques: le cas de l’immigration enBelgique - Onderzoek en beleid: degevalstudie van immigratie in België. Gent:Academia Press. pp. 77-100.

Van der Straeten Tinne & Jacobs Dirk (2004).Vlaams beleid en onderzoek aangaandeparticipatie van allochtonen op dearbeidsmarkt. Een verkenning. In: BransMarleen, Van der Straeten Tinne et al.Recherche et politique publiques: le cas del’immigration en Belgique - Onderzoek enbeleid: de gevalstudie van immigratie in België.Gent: Academia Press. pp. 267-285.

Van der Straeten Tinne, Jacobs Dirk & BransMarleen (2004). De wisselwerking tussenonderzoek en beleid aangaande allochtonen inhet Vlaamse onderwijs nader bekeken. In:Brans Marleen, Van der Straeten Tinne et al.Recherche et politique publiques: le cas del’immigration en Belgique - Onderzoek enbeleid: de gevalstudie van immigratie in België.Gent: Academia Press. pp. 101-120.

van Dooren Wouter (2004). Prestatiemeting inVlaanderen: op zoek naar de eenheid inveelheid. Vlaams Tijdschrift voorOverheidsmanagement (VTOM). 9(1): 12-17.


Vandenabeele Wouter, Hondeghem Annie &Depré Roger (2004). Het gebruik vanHRM-indicatoren en een strategische visie opHuman Resources Management: lessen uit deVerenigde Staten. In: Bouckaert Geert,Hondeghem Annie, Janvier Ria, De Rynck Filip& Waege Hans (Red). Jaarboek SBOV 2003:Vlaanderen op een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 65-106.

Verhoest Koen (2004). De meerwaarde en desuccesfactoren van PPS voor openbarebesturen. In: D’Hooghe David &Vandendriessche Frederic (Red.).Publiek-private samenwerking.Overheidsmanagement nr. 17. Verslagboek vande studiedag PPS. Brugge: die Keure. pp. 1-26.

Verschuere Bram & Verhoest Koen (2004).Verzelfstandigde agentschappen in Vlaanderenen het New Public Management: lessen uitsurvey-onderzoek. In: Bouckaert Geert,Hondeghem Annie, Janvier Ria, De Rynck Filip& Waege Hans (Red). Jaarboek SBOV 2003:Vlaanderen op een keerpunt? Bijdragen vanuitbestuurskundig onderzoek. Brugge: die Keure.pp. 1-20.

Doctoraten

Maesschalck Jeroen (2004). Towards a publicadministration theory on public sector ethics.A comparative study. K.U.Leuven. FaculteitSociale Wetenschappen. Departement PolitiekeWetenschappen. 375 p.

Van de Walle Steven (2004). Perceptions ofadministrative performance: the key to trust ingovernment? K.U.Leuven. Faculteit SocialeWetenschappen. Departement PolitiekeWetenschappen. 370 p.

Wayenberg Ellen (2004). Vernieuwingen in deVlaamse centrale-lokale verhoudingen: op wegnaar partnerschap? Een kwalitatieve studie vande totstandkoming en uitvoering van hetsociale impulsbeleid. K.U.Leuven. DepartementPolitieke Wetenschappen. 516 p.

Interne rapporten



De Peuter Bart & Bouckaert Geert (2004). Eenmonitoringsysteem voor lokale bestuurskracht:naar de modellering van een Vlaams design.SBOV. Oktober 2004. 111 p.

De Smedt Joris, Conings Veerle, Verhoest Koen &Bouckaert Geert (2004). Beter BestuurlijkBeleid. De integratie van de beleids-, contract-en financiële cyclus. Het agentschapsper-spectief: De managementsrapportage in debeheersovereenkomst in het kader van dekoppeling van de cycli. SBOV. 124 p.

Decat Annelies, Pelgrims Christophe &Hondeghem Annie (2004). Het glazen plafondbij de overheid. Een case study naar de selectievan de federale topmanagers. 75 p.58

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Depré Roger, Vandenabeele Wouter &Hondeghem Annie (2004). Sturing van HRMbinnen Beter Bestuurlijk Beleid: StrategischHRM en indicatoren. SBOV. 94 p.

Hondeghem Annie, Parys Myriam Thijs Nick mmvHeylen Anneke (Red.) (2004). De praktijk inandere overheden als inspiratiebron voor defederale overheid. Instituut voor de Overheid,K.U.Leuven. Verslagboek n.a.v. stages in hetkader van het ’public managementprogramme’ (PUMP - leersabbat voor federaleambtenaren) 2003. 252 p.

Hondeghem Annie, Scheepers Sarah, DecatAnnelies, Facon Pedro mmv PelgrimsChristophe & Humblet Patrick (2004). Studienaar de gelijkheid van mannen en vrouwen inhet federaal openbaar ambt. 230 p.

Janssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris(2004). Prioriteren van eGovernment. SBOV.47 p.

Kampen Jarl K., Van de Walle Steven, BouckaertGeert & Maddens Bart (2004).Beleidsaanbevelingen. Burgergericht besturen:kwaliteit en vertrouwen in de overheid. 32 p.

Maesschalck Jeroen (2004). Een ambtelijkintegriteitsbeleid in de Vlaamse overheid.SBOV: Leuven. 150 p.

Pelgrims Christophe, Steen Trui & HondeghemAnnie (2004). Veranderen naar internemarkten: lessen uit het onderzoek binnen deFire Service College. SBOV. 94 p.

Putseys Line, Steen Trui & Hondeghem Annie(2004). De effectiviteit van veranderingen.Participatie en coördinatie bij HRM-hervor-mingen in het Verenigd Koninkrijk. SBOV. 84 p.

Snijkers Kris (2004). eGovernment in eeninterbestuurlijke context: een exploratie.SBOV: Leuven. 81 p.

Van de Walle Steven, Sterck Miekatrien, vanDooren Wouter & Bouckaert Geert (2004).What you see is not necessarily what you get:Een verkenning van de mogelijkheden enmoeilijkheden van internationale vergelijkingenvan publieke sectoren op basis vanindicatoren. 61 p.

van Dooren Wouter & Bouckaert Geert (2004).Prestatiemeting in de Vlaamse overheid:vragen voor een informatiebeleid. SBOV. 85 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Ambtelijk beleidswerk in vernieuwendebeleidsvormingsprocessen. SBOV. 227 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: Case IntegraleJeugdhulp. SBOV. 87 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: Case RuimtelijkUitvoeringsplan regionaalstedelijk gebied Aalst.SBOV. 77 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: Case Persoonlijkassistentiebudget. SBOV. 74 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2004).Vernieuwende Vlaamse beleidsvormingspro-cessen & hun uitdagingen: CaseOpleidingscheques. SBOV. 66 p.

Vandenabeele Wouter & Hondeghem Annie(2004). Arbeidsmarktmonitor voor deoverheid: Instrument voor het meten van hetarbeidsmarktimago. SBOV. 58 p.

Vandenabeele Wouter & Hondeghem Anniem.m.v. Depré Roger (2004). Measuring HRM ina decentralized environment - case studyUnited States. mei 2004. SBOV. 96 p.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2004).Een leeftijdsbewust personeelsbeleid bij deVlaamse overheid: verkenning van hetonderzoek. SBOV. 34 p.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2004). BeterBestuurlijk Beleid. De integratie van debeleids-, contracten financiële cyclus. Hetmacroperspectief: de koppeling van de cyclials de noodzakelijke volgende stap. SBOV.32 p.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2004).Informatie in een verzelfstandigde overheid:De koppeling van beleids-, contract- enfinanciële cyclus en een implementatiestra-tegie. SBOV. 30 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury (2004).Handleiding beheersovereenkomsten.Managementsamenvatting met deelrapporten.SBOV. 48 p.

Verschuere Bram & Verhoest Koen (2004).Autonomie, sturing & controle en innovatiefgedrag van (verzelfstandigde)overheidsorganisaties: een compilatie vanrecente onderzoeksresultaten. SBOV.september 2004. 23 p.

59

PU

BL

IC

AT

IE

S2

00

4

6.3. Publicaties reeks Overheidsmanagement

Alle publicaties van het Instituut voor de Overheidin de reeks ’Overheidsmanagement’ kunnenbesteld worden bij: die Keure (Brugge), Tel: 05047 12 72, email: [email protected],internet: www.diekeure.be:

1. Bouckaert Geert & Van Nuffel Lieve (1999).Nieuw OCMW-beleid: scenario voormodernisering. 193 p.

2. Bouckaert Geert & Auwers Tom (1999). Demodernisering van de Vlaamseoverheid. 60 p.

3. Bouckaert Geert & De Corte Joke (1999).Contractmanagement en Managementvan contracten. 211 p.

4. Bouckaert Geert & Vandeweyer Stijn (1999).Kwaliteit in de overheid. 327 p.

5. Bouckaert Geert & Auwers Tom (1999).Prestaties meten in de overheid. 205 p.

6. Hondeghem Annie & Nelen Sarah (1999).Emancipatiegericht personeelsbeleidin de overheidssector: Naar meergelijke kansen voor mannen envrouwen. 109 p.

7. Vandermeulen Filip & Hondeghem Annie(2000). Perspectieven voor het HumanResource Management in de Vlaamseoverheid. 130 p.

8. Depré Roger & Hondeghem Annie (Red.,2000). Management, bestuur en beleidin de rechterlijke organisatie. 237 p.

9. Bouckaert Geert, Hoet Dieter & Ulens Wim(2000). Prestatiemeetsystemen in deoverheid: een internationalevergelijking. 314 p.

10. Bouckaert Geert, Verhoest Koen, WautersAn, Pierlé Wim & Vandermeulen Filip(2000). Van effectiviteit vancoördinatie naar coördinatie vaneffectiviteit. 134 p.

11. Bouckaert Geert & Van Nuffel Lieve (2000).Financieel Overheidsmanagement:internationale tendensen vanbegroting, boekhouding en audit.270 p.

12. Steen Trui (2001). Gemeenten inverandering. De sturing enimplementatie van de krachtlijnenvoor een nieuw personeelsbeleid.300 p.

13. Pelgrims Christophe (2001). Ministeriëlekabinetsleden en hun loopbaan:Tussen mythe en realiteit. 128 p.

14. Vandenabeele Wouter & Hondeghem Annie(2002). De roep van de Vlaamseoverheid - arbeidsoriëntaties vanhooggeschoolden in Vlaanderen enhet imago van de overheid. 256 p.

15. Putseys Line & Hondeghem Annie (2003).Contracten met leidende ambtenaren.Internationaal vergelijkend onderzoeknaar de contractualisering van desturings- en arbeidsrelatie. 264 p.

16. Bouckaert Geert, De Peuter Bart & vanDooren Wouter (2003). Meten envergelijken van lokale bestuurlijkeontwikkeling: een monitoringsysteemvoor het lokaal bestuur in Vlaanderen.352 p.

17. D’Hooghe David, Vandendriessche Frederik(red. 2004). Verslagboek studiedagPubliek Private Samenwerking. 300 p.

18. Facon Pedro, Nelen Sara & HondeghemAnnie (2004). Gelijkekansenbeleidonderweg. Een internationaalvergelijkend onderzoek. 332 p.

19. Depré Roger, Plessers Joris & HondeghemAnnie (Red., 2005). Managementhervor-mingen in justitie. Van internationaleontwikkelingen tot dagelijkse praktijk.425 p.

60

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

6.4. Publicaties reeks Modernisering van

overheidsinstellingen

Alle publicaties van het Instituut voor de Overheidin de reeks ’modernisering van overheidsinstel-lingen’ kunnen besteld worden bij: AcademiaPress (Gent), tel: 09-233.80.88, email:[email protected], internet:www.academiapress.be:

1. Parys Myriam & Hondeghem Annie m.m.v.Steen Trui & Vandenabeele Wouter (2002).De wervingskracht van de federaleoverheid ten aanzien van hooggekwalificeerd personeel: dearbeidsmarktpositionering en hetimago in kaart gebracht. 171 p.

2. Bouckaert Geert & Thijs Nick (2003)Kwaliteit in de Overheid, Eenhandboek voor kwaliteitsmanagementin de publieke sector o.b.v. eeninternationaal comparatieve studie.529 p.

3. Verhoest Koen, Legrain Amaury &Bouckaert Geert (2003). Oversamenwerking en afstemming:coördinatie binnen de publieke sector.176 p.

4. Brans Marleen, Facon Pedro & Hoet Dieter(2003). Beleidsprofessionalisering ineen lerende overheid: stand van zakenin en uitdagingen voor de Belgischefederale overheid. 306 p.

5. Verhoest Koen, Vervloet Dirk & BouckaertGeert (2003). Overheid, markt ofnon-profit? Onderbouwing van hetmaatschappelijk kerntakendebat.208 p.

61

PU

BL

IC

AT

IE

S2

00

4

7. Staf

EVA BEUSELINCK (° 1978)Licentiaat in de Antropologie (K.U.Leuven), Master in Project Evaluation and Management (UA-IDPM),gediplomeerde in de aanvullende studies Beleidseconomie (K.U.Leuven). Van september 2001 totaugustus 2002 was Eva assistent geografisch adviseur van de Belgische Technische Coöperatie. Vanseptember 2002 tot augustus 2003 was Eva binnen deze organisatie assistent plaatselijkvertegenwoordiger in Algerije. Sinds 15 september 2004 is Eva verbonden aan het Instituut op hetonderzoeksproject ’Hervormingen van overheidsorganisaties: theorie en praktijk van veranderingen opmeso en micro niveau’.

GEERT BOUCKAERT (° 1958)Doctor in de Sociale Wetenschappen, licentiaat Wijsbegeerte en Handelsingenieur. Hij is gewoonhoogleraar aan de Faculteit Sociale Wetenschappen, Departement Politieke Wetenschappen van deK.U.Leuven, directeur van het Instituut voor de Overheid, algemeen coördinator van het SteunpuntBestuurlijke Organisatie Vlaanderen. Zijn onderzoek situeert zich op het vlak van het overheidsmana-gement en betreft meer bepaald prestatiemeetsystemen en financiële beleids- en beheerscycli in deoverheid. Geert is houder van de Alexis de Tocqueville Prijs, tweejaarlijks toegekend door de Board ofGovernors van het European Institute of Public Administration in Maastricht.

MARLEEN BRANS (° 1965)Doctor in de Politieke en Sociale Wetenschappen (Europees Universitair Instituut, Florence, Italy),Master of Politics with special reference to policy processes in industrial societies (University of Hull,Verenigd Koninkrijk) en licentiaat Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). Marleen Brans publiceerdereeds over lokale bestuursreorganisatie, Luhmanniaanse bestuurskunde, sturing en verzelfstandiging,’comparatieve bestuurskunde’ en beleidscapaciteit.

BRUNO BROUCKER (° 1982)Licentiaat in de Sociologie (2003, K.U.Leuven), Master in het Overheidsmanagement en -beleid (2004,K.U.Leuven). Bruno is sinds oktober 2004 verantwoordelijke voor de postacademische opleiding’Master in het Overheidsmanagement en -beleid’.

VEERLE CONINGS (° 1972)Licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (1997, LUC), Studieuitwisseling Erasmus aande Wirtschaftswissenschaftliche Fakultät, Universität Leipzig (1995). Van september 1999 tot juni 2003was Veerle raadgever Algemeen Beleid op het kabinet van Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid enGelijke Kansen. In de periode juli 2003 - december 2003 was zij stafmedewerker bij de DienstInvesteren Vlaanderen. Sinds februari 2004 is Veerle wetenschappelijk onderzoeker op het SBOVB-project 2004 ’de ontwikkeling van indicatoren in het kader van de beleids- en beheerscyclus, decontractcyclus en de financiële cyclus: rapportering in beheersovereenkomsten’. Sinds november 2004zet zij het project verder van het SBOV ’modernisering van financiële cyclus’.

ANNELIES DECAT (° 1977)Licentiaat in de Wijsbegeerte (1999, K.U.Leuven), Vrouwenstudies in afstandsonderwijs aan deU.Antwerpen, NOISE European Summerschool in Women’s Studies (2003). In de periode 2000-2002was Annelies projectmedewerker gender mainstreaming en gender in opleidingen bij Amazone,nationaal tref- en resourcecentrum voor gelijkheid van vrouwen en mannen. In 2003 was zijNederlandstalig projectcoördinator ’gender mainstreaming aan universiteiten’ bij Sophia,coördinatienetwerk voor vrouwenstudies in België. Sinds februari 2004 is zij wetenschappelijkmedewerker bij het Instituut voor de Overheid op het project ’Studie met betrekking tot de gelijkheidmannen/vrouwen binnen het federaal administratief openbaar ambt’.

62

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

BART DE PEUTER (° 1977)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (1999, K.U.Leuven), EMPA (2000, K.U.Leuven). Sindsnovember 2001 is Bart werkzaam als voltijds wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor deOverheid. Daarvoor zette hij zich in bij het Instituut voor Europees Beleid (K.U.Leuven) en bij de dienstmobiliteit van de Provincie Vlaams-Brabant. Hij deed onderzoek naar monitoringsystemen gericht op delokale overheid. In 2004 werkte hij op dit thema verder binnen het Steunpunt bestuurlijke organisatieVlaanderen.

ROGER DEPRÉ (° 1929)Doctor in de Sociale Wetenschappen. Hij is voormalig directeur van het Vervolmakingscentrum voorOverheidsmanagement en Beleid (VCOB, thans Instituut voor de Overheid), met personeelsbeleid enorganisatie als onderzoeksdomein. Hij doceerde onder meer sociaal-economisch overheidsbeleid,beleidsmethodieken, methoden en organisatietechnieken in overheidsorganisaties. Ook na zijnemeritaat in 1995 werkt Prof. Depré nog steeds actief mee op het Instituut voor de Overheid. Hij heeftzich de voorbije jaren in het bijzonder toegelegd op de problematiek van management van justitie.

JORIS DE SMEDT (° 1979)Maatschappelijk assistent optie sociaal-cultureel werk (2001, ESHAL), licentiaat in de PolitiekeWetenschappen optie ’Overheidsmanagement en Bestuurskunde’ (2004, K.U.Leuven). Sinds 1 augustus2004 is Joris verbonden aan het Instituut op de SBOV projecten ’De ontwikkeling van indicatoren in hetkader van de beleids- en beheerscyclus, de contractcyclus en de financiële cyclus: rapportering inbeheersovereenkomsten’ (B-project 2004) en ’spoor Beleid & Monitoring: Prestatie-indicatoren als eencoördinatie-instrument van beheer en beleid op het beleidsveld, beleidsdomein en hetdomeinoverschrijdende niveau’.

PEDRO FACON (° 1981)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2002, K.U.Leuven). Sinds juli 2002 is hij voltijds verbonden aan hetInstituut voor de Overheid. Zijn onderzoeksdomein situeert zich op het vlak van beleidsanalyse,beleidsvoorbereiding en gelijkekansenbeleid. In 2004 werkte Pedro onder andere aan het project’Gelijkekansenbeleid onderweg’, een internationaal vergelijkend onderzoek met betrekking tot hetgelijkekansenbeleid en ’Studie met betrekking tot de gelijkheid mannen/vrouwen binnen het federaaladministratief openbaar ambt’. Pedro werkt momenteel tevens aan een doctoraat getiteld ’De rol vandeskundigheid in het beleidsdossier van de nachtvluchten’. Verder is hij wetenschappelijk begeleider voor hetseminarie Bestuurskunde en onderwijsassistent voor ’Bestuurskunde: bestuur en beleid’ en ’Beleidsanalyse’.

ANNEKE HEYLEN (° 1979)Graduaat Bedrijfscommunicatie. Anneke is sinds december 2001 secretariaatsmedewerker van hetInstituut. Zij is administratief verantwoordelijk voor de open opleidingen en studiedagen en verzorgt deadministratieve coördinatie van het Instituut.

ANNIE HONDEGHEM (° 1960)Doctor in de Sociale Wetenschappen. Zij is hoofddocent aan de Faculteit Sociale Wetenschappen,Departement Politieke Wetenschappen van de K.U.Leuven. Haar onderwijsopdracht situeert zich op hetdomein van de bestuurskunde en het overheidsmanagement. Annie is sinds 1983 verbonden aan hetInstituut en verricht voornamelijk onderzoek op het vlak van het personeelsmanagement bij deoverheid, veranderingsmanagement en het beleid inzake gelijke kansen. Zij is academischverantwoordelijk voor de postacademische vorming van het Instituut voor de Overheid en heeft deleiding over de Leuvense afdeling van het Steunpunt bestuurlijke organisatie Vlaanderen.

63

ST

AF

JARL KAMPEN (° 1970)Licentiaat in de Psychologie, afstudeerrichting Methodologie (Rijksuniversiteit Groningen), promoveerdein de Sociale Wetenschappen aan de K.U.Brussel met de dissertatie ’The adequacy and interpretation ofmodels for ordinal association (K.U.Brussel/K.U.Leuven, 2001). Hij werkt sinds november 2000 alsonderzoeker aan het Instituut voor de Overheid, in het bijzonder aan het project ’Burgergerichtbesturen: Kwaliteit en vertrouwen in de overheid’. In de periode 2001-2003 trok hij het spoore-Government van het Steunpunt bestuurlijke organisatie Vlaanderen. Hij doceerde statistiek voorstudenten van het MEPP masterprogramma en voor de Graduate School van de K.U.Leuven.

AMAURY LEGRAIN (° 1977)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2000, K.U.Leuven), gediplomeerde in de aanvullende studies’Overheidsmanagement en bestuurskunde’ (2001, K.U.Leuven). Amaury was van september 2001 totaugustus 2004 wetenschappelijk medewerker binnen het Instituut voor de Overheid voor de projecten’Van effectiviteit van coördinatie naar coördinatie van effectiviteit’, SBOV B-project 2003’Beheersovereenkomsten’ en ’Ondersteuning van de evaluatie van de uitvoering van de eerstebestuursovereenkomsten van de openbare Instellingen van Sociale Zekerheid’. Momenteel is Amauryverbonden aan de FOD Sociale Zekerheid als adjunct adviseur binnen het DG sociaal beleid.

RUDOLF MAES (° 1938)Doctor in de Rechten, doctor in de Politieke en Sociale Wetenschappen. Tot 2002 doceerde hijbestuurskunde aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de K.U.Leuven. Thans doceert hij nogbestuursrecht. Zijn onderzoek betreft de bestuurlijke vernieuwingen op het lokale bestuursniveauevenals de verhouding tussen het publiekrecht en het overheidsmanagement in het algemeen. Op 30april 2004 vierde Rudolf zijn emeritaat.

JEROEN MAESSCHALCK (° 1975)Licenciaat in de Politieke Wetenschappen en kandidaat in de Wijsbegeerte (Universiteit Gent), Master ofScience in Public Administration and Public Policy (London School of Economics) en doctor in de SocialeWetenschappen. Jeroen is sinds oktober 1999 verbonden aan het Instituut en verrichtte, als FWO-aspirant,een doctoraatsonderzoek naar ambtelijke integriteit dat in 2003 werd afgerond. Sindsdien blijft hijverantwoordelijk voor onderzoek en training in ambtelijke integriteit en daarnaast begeleidt hij ookonderzoek rond personeelsbeleid en veranderingsmanagement. Vanaf oktober 2004 verblijft hij, in het kadervan een postdoctoraal mandaat van het FWO, aan de Waseda Universiteit in Tokio (Japan). Hij doet erinternationaal vergelijkend onderzoek naar ambtelijke integriteit en verzorgt er gastcolleges.

FALKE MEYERS (° 1980)Licentiaat in de Arbeidspsychologie (2004, K.U.Leuven). Sinds 1 september 2004 is Falkewetenschappelijk medewerker bij het Instituut voor de Overheid op het onderzoek ’Hervormingen vanoverheidsorganisaties: theorie en praktijk van veranderingen op meso en micro niveau’. Dit onderzoeksluit nauw aan bij het project ’Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties’ binnen hetSBOV, spoor bestuurlijke relaties, waar Falke ook actief bij betrokken is.

MYRIAM PARYS (° 1974)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (1997, K.U.Leuven), EMPA (1998, K.U.Leuven, ErasmusUniversiteit Rotterdam), Europees en Internationaal Recht (1999, VUB). In de periode oktober 2000 totseptember 2004 was Myriam medewerkster bij het Instituut voor de Overheid in de domeinen HRM enveranderingsmanagement. Voordien werkte zij als federaal ambtenaar op het ministerie vanAmbtenarenzaken. Momenteel is Myriam adviseur Binnenlands Bestuur binnen het kabinet van deVlaams minister van Binnenlands bestuur, Wonen en inburgering.

64

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

CHRISTOPHE PELGRIMS (° 1978)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). Christophe is deeltijds medewerker op hetSteunpunt bestuurlijke organisatie Vlaanderen waar hij onderzoek doet naar veranderingsmanagement.Daarnaast bereidt hij een doctoraat voor over politiek-ambtelijke verhoudingen binnen de recentehervormingen van de administratie op Vlaams en federaal vlak. Vanuit deze optiek staat hij in voor dewetenschappelijke begeleiding van het seminarie bestuurskunde in de eerste licentie PolitiekeWetenschappen. Daarnaast ondersteunt hij ook het practicum in de tweede kandidatuur PolitiekeWetenschappen.

YVES PLEES (° 1967)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven), M.A. in European Integration and Co-operation(Hull). Zijn werkdomein binnen het Instituut voor de Overheid situeerde zich rond de verzelfstandigingbij lokale besturen, en de positie, rol en taakopvatting van de gemeentesecretaris in Europeesperspectief. Einde maart ’99 verliet Yves het Instituut en verkreeg het statuut van vrijwilligwetenschappelijk medewerker. Hij werkt verder aan zijn doctoraat ’Verzelfstandiging bij lokale besturenin Vlaanderen’.

JORIS PLESSERS (° 1977)Licentiaat in de Criminologische Wetenschappen (1999, K.U.Leuven), Gediplomeerde in de aanvullendeopleiding ’Overheidsmanagement en Bestuurskunde’ (2000, K.U.Leuven). Joris is sinds 1 oktober 2000verbonden aan het Instituut. In de periode 2000-2003 coördineerde hij de interne en openopleidingen. Zijn interesses gaan in het bijzonder naar management en kwaliteitsdenken in justitie. In2002-2003 werkte hij mee aan het project ’the administration of justice in Europe: assessing its quality’in opdracht van de Europese Unie en in 2004 aan het onderzoeksproject ’de integrale kwaliteitszorgbinnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België’ in opdracht van de FOD Justitie.

VITAL PUT (° 1962)Licentiaat in de Criminologische Wetenschappen (1986, K.U.Leuven), aanvullende studiesbestuurskunde en overheidsmanagement (1998, VUB). Vital startte in februari 2002 zijn doctoraat overde normatieve modellen die Rekenkamers hanteren bij performance audits. In deze hoedanigheid isVital vrijwillig wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor de Overheid. Vital werkte van 1987tot en met 1998 bij verschillende federale ministeries (Justitie, Tewerkstelling en Arbeid, Sociale Zaken)en was in de periode 1989-1991 deeltijds wetenschappelijk medewerker aan de K.U.Leuven. Sinds1998 werkt hij als adjunct-auditeur bij het Rekenhof, waar hij zich bezig houdt met performance audit.

SARAH SCHEEPERS (° 1978)Licentiaat in de Taal- en Letterkunde: Germaanse Talen (2000, K.U.Leuven), GAS-opleidingVrouwenstudies (2002, U.Antwerpen). Sinds februari 2004 is zij wetenschappelijk medewerker bij hetInstituut voor de Overheid op het project ’Studie met betrekking tot de gelijkheid mannen/vrouwenbinnen het federaal administratief openbaar ambt’.

BRAM SCHEERS (° 1978)Licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (2000, K.U.Leuven), Master in InternationalBusiness Economics (2001, K.U.Leuven). Van december 2001 tot september 2004 was Bramwetenschappelijk medewerker binnen het Steunpunt bestuurlijke organisatie Vlaanderen spoor’financieel management & monitoring’. Eerder was hij aan de slag als junior consultant bijManagement Consulting Leuven. Bram koos voor een uitdaging als financieel analist in de privé sector.

65

ST

AF

FRANKIE SCHRAM (° 1958)Doctor in de Rechten, Licentiaat Geschiedenis, Baccalaureus in de Wijsbegeerte (K.U.Leuven). Frankiewas voorheen adjunct-adviseur op het secretariaat van de Commissie voor de toegang totbestuursdocumenten FOD Binnenlandse Zaken. Sinds januari 2003 werkt hij als deeltijds docent bij hetInstituut voor de Overheid. Zijn onderzoek spitst zich toe op de relatie tussen burger en bestuur. Sinds1 februari 2004 is Frankie wetenschappelijk medewerker op het SBOV, project dereguleringsmana-gement aan de universiteit van Antwerpen.

KRIS SNIJKERS (° 1979)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). Eerder werkte hij voor het Instituut voor deOverheid aan het project ’de kerntaken van de verschillende overheden’, een wetenschappelijkonderzoek ter voorbereiding van een advies van de Hoge Raad voor Binnenlands Bestuur. Sedert januari2003 werkt hij voor het SBOV binnen het spoor eGovernment.

TRUI STEEN (° 1971)Doctor in de Sociale Wetenschappen, Handelsingenieur (K.U.Leuven), licentiaat in de Sociologie(Universiteit Gent). Van november 1995 tot maart 2004 was Trui verbonden aan het Instituut. Metingang vanaf 1 april 2004 is Trui benoemd tot voltijds universitair docent aan de universiteit vanLeiden, Departement Bestuurskunde. Haar belangstelling gaat uit naar organisatie en personeelsbeleidin de overheid, veranderingsprocessen en management van de lokale besturen. Zij deed eendoctoraatsproject rond veranderingen in de publieke sector, met toepassing op het personeelsbeleid inde Vlaamse gemeenten.

TIM STEENWINCKEL (° 1973)Lerarenopleiding tot onderwijzer (1996, Katholieke Hogeschool Leuven), Pedagogische Wetenschappen(2001, K.U.Leuven). Sinds februari 2004 is Tim vormingscoördinator bij het Instituut voor de Overheid.In 2001 was Tim wervings- en selectieconsultant (VDAB Consult - Leuven). Tot november 2003bekleedde hij de functie van HR-consultant, outplacement consultant (ascento NV).

MIEKATRIEN STERCK (° 1978)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2000, K.U.Leuven), Gediplomeerde in de aanvullende studiesBeleidseconomie (2001, K.U.Leuven). Ze werkt sinds 1 november 2001 op het SBOV binnen het spoor’financieel management en prestatiemeting’.

NICK THIJS (° 1979)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2001, K.U.Leuven). Sinds september 2001 is hij alswetenschappelijk medewerker verbonden aan het Instituut voor de Overheid. Zijn onderzoeksdomeinsitueert zich op het vlak van het kwaliteitsmanagement en de kwaliteitsprocessen en -systemen in depublieke sector. Nick werkte aan het DWTC-onderzoeksproject: ’kwaliteit, tevredenheid en vertrouwenin de federale overheid’. Nick is inhoudelijk coördinator van het ’public management programme’ in2004 en 2005.

66

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

DIEDERIK VANCOPPENOLLE (° 1975)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2001, K.U.Leuven) en Licentiaat in de Arbeids- enOrganisatiepsychologie (1998, K.U.Leuven). Diederik voert onderzoek naar de organisatie en hetmanagement van beleidsontwikkeling in Vlaanderen, meer bepaald vanuit het dubbele perspectief’professionalisering en vermaatschappelijking van beleidsontwikkeling’. Vroeger onderzoek in het kadervan een licentiaatsverhandeling, handelde over de modernisering van de Waalse overheden.

WOUTER VANDENABEELE (° 1978)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2000, K.U.Leuven). Zijn interesses liggen op het gebied vanHuman Resource Management en ’gender en personeelsbeleid’. Voorgaand onderzoek concentreerdezich op ’instroom, doorstroom en uitstroom van hooggekwalificeerden binnen het MVG’. Daaropvolgend onderzoek situeert zich binnen het SBOV gericht op onder meer het gebruik van ken- enstuurgetallen in het personeelsbeleid, strategisch HRM en Public Service Motivation in Vlaanderen(specifieke motivatie van ambtenaren). Momenteel werkt hij aan een doctoraat over Public ServiceMotivation.

STEVEN VAN DE WALLE (° 1977)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven), EMPA (K.U.Leuven en Budapest University ofEconomic Science and Public Administration). Hij is sinds 1 november 2000 verbonden aan hetInstituut en verricht onderzoek naar kwaliteit en vertrouwen in de overheid. Zijn onderzoeksdomeinbetreft ’burgergericht besturen: kwaliteit en vertrouwen in de overheid’. Op 6 december 2004promoveerde Steven tot doctor in de Sociale Wetenschappen met als proefschrift ’perceptions ofadministrative performance: the key to trust in government?’

WOUTER VAN DOOREN (° 1977)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (1999, K.U.Leuven). Hij is sinds 1 januari 2000 verbonden aanhet Instituut voor de Overheid en deed onderzoek naar subsidiëring, financiering en monitoring vanlokale besturen. Momenteel doet hij onderzoek naar monitoring en indicatoren in het kader van hetSBOV binnen het spoor financieel management en prestatiemeting.

ANITA VAN GILS (° 1960)Handelsingenieur (K.U.Leuven). In de periode 1982-1985 was zij assistent Toegepaste EconomischeWetenschappen (K.U.Leuven). Anita was 10 jaar werkzaam als informatieanalist & gegevensbeheerderin het Vlaams Brabant Informatica Centrum. Van november 1995 tot maart 1998 was zijstafmedewerker bij OEVER (Overleg Ethisch Vermogensbeheer). Sinds maart 1998 is zijonderzoeksmedewerker aan het Instituut voor de Overheid. Haar onderzoeksprojecten situeerden zichbinnen de administratieve organisatie. Momenteel verzorgt zij intern de organisatorische enadministratieve ondersteuning en is zij verantwoordelijk voor de interne en externe communicatie.

KATHLEEN VANMULLEM (° 1981)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2003, U.Gent), Master in Management voorOverheidsorganisaties (2004, U.Gent). Sinds 15 oktober 2004 is Kathleen wetenschappelijkmedewerker bij het Instituut voor de Overheid op het SBOV project ’wetenschappelijke ondersteuningvan het HRM-beleid, m.b.t. instroom, doorstroom, uitstroom van overheidspersoneel’. Zij doetonderzoek naar het voeren van een leeftijdsbewust personeelsbeleid.

67

ST

AF

ANNELIES VANPARIJS (° 1973)Graduaat Communicatiemanagement. Van 1997 tot 1998 was zij werkzaam bij BIAC, van 1998 tot2001 bij KBC Bank. Annelies verzorgt sinds november 2001 het secretariaat van het SBOV.

WOUTER VAN REETH (° 1969)Licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (K.U.Leuven en University College Galway, Ierland),gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen (Fiscale Hogeschool Brussel). Wouter promoveerde op 29 april 2002tot doctor in de Sociale Wetenschappen met de dissertatie ’the bearable lightness of budgeting: the unevenimplementation of performance-oriented budget reform across agencies’. Hij begeleidde de ontwikkeling enimplementatie van het project ’doelmatigheidsanalyse en prestatiebegroting’ in het MVG evenals de projectenbinnen spoor ’financieel management’ (SBOV). Wouter gaf training rond prestatiemeting en financieeloverheidsmanagement. Sinds 1 maart 2003 is Wouter wetenschappelijk attaché bij de dienst cel natuurrapportbij het Instituut voor Natuurbehoud. Wouter is verbonden aan het Instituut als vrijwillig medewerker.

BART VERBELEN (1966)Kandidaat in de Rechten (UFSAL/K.U.Brussel), Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). Inde periode 1993-1995 was Bart wetenschappelijk medewerker (evaluatie VFIK en doelmatigheidsana-lyse). Bart is ’teaching associate’ aan de ’School of Policy Planning and Development’ (University ofSouthern California, L.A.) waar hij onderzoek doet over sociale zekerheidsprogramma’s en les geeftover beleidsevaluatie. Bart is sinds 1995 vrijwillig wetenschappelijk medewerker bij het Instituut voor deOverheid. Zijn doctoraat handelt over ’public private financing of health care systems: an exploratorycomparative analysis of Australia, Belgium, Canada, Germany and the United States’.

KOEN VERHOEST (° 1970)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (Universiteit Gent), gediplomeerd in GAS in EconomischeWetenschappen (K.U.Leuven), EMPA (K.U.Leuven - ’Hochschule für Verwaltungswissenschaften Speyer’) endoctor in de Sociale Wetenschappen (2002, K.U.Leuven). Hij werkt sinds 1994 bij het Instituut en isbetrokken bij onderzoeksprojecten en trainingsprogramma’s inzake prestatiebegrotingen en evaluatiesys-temen, organisatieveranderingen, contractmanagement, vermarkting en andere aspecten van bestuurlijkerelaties. Zijn doctoraat bestudeerde de verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties. Van november2004 tot mei 2005 verblijft Koen in het ’Institute of Public Administration’ in Ierland op uitnodiging van hetCommittee for Public Management Research i.s.m. het Trinity College Dublin. Hij verricht er vergelijkendonderzoek naar verzelfstandiging, sturing en coördinatie en verzorgt er gastcolleges in onderwijs-programma’s aan de Whitaker School for Government and Management.

INGE VERMEULEN (° 1982)Na een economische vorming in het middelbaar onderwijs studeerde Inge informatica. Inge staat medein voor de administratieve ondersteuning van de vorming en de verspreiding van publicaties.

BRAM VERSCHUERE (° 1977)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (1999, U.Gent) en EMPA (2000, K.U.Leuven & University ofLiverpool). Bram werkte mee aan het project ’Naar een optimale verhouding tussen gemeente enOCMW’ en is momenteel actief op het project ’Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties’binnen het SBOV, spoor bestuurlijke relaties. Tevens werkt hij aan een doctoraat over verzelfstandigingvan publieke organisaties.

68

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

JORIS VOETS (° 1975)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven, 1999) en EMPA (K.U.Leuven, 2000). Hij begon indecember 2000 aan het Instituut. In 2002 werkte hij aan een project omtrent beheersovereenkomstenbinnen de culturele sector. Daarnaast stond hij in voor de opvolging van de Vlaamse Vereniging voorBestuur en Beleid (VVBB) en de redactie van het Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement(VTOM). Eind oktober verliet hij het Instituut en stapte hij in een onderzoeksproject in het kader vanhet Steunpunt bestuurlijke organisatie Vlaanderen aan de Hogeschool Gent. Hij blijft wel verbondenaan het Instituut als vrijwilliger medewerker.

ELLEN WAYENBERG (° 1976)Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven, 1998) en doctor in de Sociale Wetenschappen(K.U.Leuven, 2004). Ellen werkt sinds 1998 bij het Instituut voor de Overheid. Op 13 februari 2004verdedigde zij haar doctoraat getiteld ’vernieuwingen in de Vlaamse centrale-lokale verhoudingen: opweg naar partnerschap?’. Verder werkte zij mee aan diverse projecten over interbestuurlijkeverhoudingen en lokale besturen en was zij ook betrokken bij diverse opleidingen en vormingsactivi-teiten voor lokale besturen.

69

ST

AF

Gebruikte afkortingen

APSA American Political Science AssociationASPA American Society of Public

AdministrationBBB Beter Bestuurlijk BeleidBPR Business Project ReengineeringBSC Balanced ScoreCardCAF Common Assessment FrameworkCIGAR Comparative International Governmental

Accounting ResearchCOBRA Common Organisation dataBases for

Research on AgenciesDWTC Federale Diensten voor Wetenschappe-

lijke, Technische en Cultureleaangelegenheden

EAPAA European Association of PublicAdministration Accreditation

EES European Evaluation SocietyEFQM European Foundation for Quality

ManagementEGPA European Group of Public

AdministrationEIASM European Institute of Advanced Studies

in ManagementEIPA European Institute of Public

AdministrationEMPA European Master of Public

AdministrationENA Ecole Nationale d’AdministrationEPAN European Public Administration NetworkFAO Fonds voor ArbeidsongevallenFOD Federale OverheidsDienstFWO Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekHRM Human Resource ManagementICM Interuniversitair College voor

ManagementwetenschappenICT Informatie- en CommunicatieTechno-

logieIIAS International Institute of Administrative

SciencesIKZ Integrale KwaliteitsZorgIPA Institute of Public AdministrationIRSPM International Research Symposium for

Public ManagementISO International Standards OrganisationISPO Interuniversitair Steunpunt voor Politieke

Opinie-onderzoekKNAW Koninklijke Nederlandse Academie der

WetenschappenKSZ Kruispuntbank van de Sociale ZekerheidMEPP Master in European Politics and PoliciesMVG Ministerie van de Vlaamse GemeenschapNIG Netherlands Institute for GovernanceNISPAcee The Network of Institutions and Schools

of Public Administration in Central andEastern Europe

NOB Nederlandse Onderzoeksschool voorBestuurskunde

NPM New Public ManagementNSOB Nederlandse School voor Openbaar

Bestuur

OECD Organisation for Economic Co-operationand Development. (Nederlands: OESO)

OESO Organisatie voor EconomischeSamenwerking en Ontwikkeling (Engels:OECD)

OFO Opleidingsinstituut voor de FederaleOverheid

PBO Programma Beleidsgericht OnderzoekPMR Public Management ReformPOD Programmatorische OverheidsDienstPPBS Planning Programming Budgeting

SystemPPS Publiek-Private SamenwerkingPSM Public Service MotivationPUMP Public Management ProgrammeRIZIV Rijksdienst voor Ziekte- en

InvaliditeitsverzekeringRJV Rijksdienst Jaarlijkse VakantieRKW Rijksdienst voor Kinderbijslag der

werknemersRSVZ Rijksinstituut voor de Sociale

Verzekeringen der ZelfstandigenRSZ Rijksdienst voor Sociale ZekerheidRSZPPO Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de

Provinciale en PlaatstelijkeOverheidsdiensten

RVA. Rijksdienst voor ArbeidsvoorzieningRVP Rijksdienst voor PensioenenSBOV Steunpunt beleidsrelevant onderzoek,

Bestuurlijke Organisatie VlaanderenSGEPSTA Study Group of European Public Service

Training AgenciesTQM Total Quality ManagementTNPA Thematic Network of Public

AdministrationUG Universiteit GentUAMS Universiteit Antwerpen Management

SchoolUKES UK Evaluation SocietyULB Université Libre de BruxellesVCOB Vervolmakingscentrum voor

Overheidsmanagement en BeleidVDAB Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemid-

deling en BeroepsopleidingVIZO Vlaams Instituut voor Zelfstandig

OndernemenVLEKHO Vlaamse Economische HogeschoolVLOR Vlaamse OnderwijsRaadVSNU Vereniging van Nederlandse

UniversiteitenVOI Vlaamse Openbare InstellingVTOM Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmana-

gementVUB Vrije Universiteit BrusselVVBB Vlaamse Vereniging voor Bestuur en

BeleidVVSG Vereniging voor Vlaamse Steden en

GemeentenWVC Welzijn, Volksgezondheid en CultuurZAP Zelfstandig Academisch Personeel

70

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Tot Slot:

Overheidsmanagement: van het publiceren over de

praktijk naar de praktijk van het publiceren

Het academisch omgaan met overheidsmana-gement kunnen we beschrijven vanuit debasisfuncties van het Instituut voor de overheid:onderzoek, vorming-training-opleiding (VTO),advies en forumfunctie. Op het kruispunt vandeze activiteiten staan onze publicaties.Publicaties zijn de kernoutput van ons onderzoek.Zij zijn een doel op zich voor de onderzoeksge-meenschap, maar evenzeer een middel entussentijdse output voor VTO en academischedienstverlening onder de vorm van handboeken,documentaire nota’s en adviesnota’s. Publicerenis dus een kernproces en publicaties zijn zowel deinput (voor VTO en dienstverlening) als de output(van onderzoek).

Deze praktijk van publiceren leidt tot een drietalspanningsvelden waaraan het Instituut voor deOverheid misschien meer is onderworpen danandere onderdelen van de universiteit. Dezespanningsvelden leiden tot uitdagingen waaraanwij ’onze’ oplossingen geven.

Het publiceren over de praktijk van hetoverheidsmanagementEen eerste spanningsveld gaat over de typespublicatie-outputs. Dit spanningsveld is meteenook het spanningsveld tussen de verschillendebasisfuncties van de universiteit. Alhoewel hetonderzoek de primaire productie van eenuniversiteit is, blijken in de praktijk zeker VTO,maar ook adviesverlening, soms even belangrijk tezijn.

Binnen de onderzoekspraktijk van hetoverheidsmanagement is deze spanning sterkerdan in andere disciplines. VTO en adviesverleningzijn niet enkel intellectueel afgeleid van hetonderzoek en daardoor productiefuncties met een’spin off’ statuut. VTO en adviesverlening zijn zelfbron van interactie met de administratie envoorwerp van onderzoek bij het Instituut. Dooronze VTO en adviesverlening beïnvloeden wij onsonderzoeksobject zelf.

De implicatie is dat er verschillendepublicatiestrategieën moeten zijn voor deverschillende doelfuncties. Dit spanningsveldwordt nog versterkt door de taalproblematiek. Eris een noodzaak om te publiceren voorverschillende internationale doelgroepen. In depraktijk is dit vooral het Nederlands en het Engels,maar het Frans en het Duits blijven in de Europesecontext onontbeerlijk.

Het Instituut voor de Overheid is dusgenoodzaakt om in verschillende talen tepubliceren en dezelfde onderzoeksresultaten te

herschrijven voor verschillende doelfuncties(wetenschappelijke output voor het onderzoek,handboeken voor VTO en rapporten vooradviesverlening). Dit vergt van de medewerkersgrote inspanningen niet enkel qua tijd, maar ookqua vaardigheden en schrijfstijlen.Schrijfcursussen als onderdeel vancompetentieontwikkeling zijn dan ook essentieelvoor onderzoekers.

Een belangrijke problematiek is datopdrachtgevers niet graag kruisbestuiving, metname het herschrijven van een bepaaldepublicatie-output naar een flankerende output,willen financieren. Het schrijven van doctoraten of’zuivere’ peer-reviewed artikelen vanuit zeeroperationeel onderzoek gekoppeld aan VTO ofadviesopdrachten, alsook het genereren vanhandboeken en adviesnota’s vanuit hetfundamentele onderzoek, wordt dan eenbijzondere uitdaging.

De praktijk van het publiceren overoverheidsmanagementEen tweede spanningsveld betreft het meten vanpublicaties. Publicaties staan, als meest zichtbareen telbare werkelijkheid van moeilijk grijpbaredenkprocessen, meer en meer centraal in hetbeleid en het beheer van universiteiten.Opnieuw staat de sector van hetoverheidsmanagement meer onder invloed van ditspanningsveld daar het omgaan metprestatie-informatie binnen het overheidsbeleiden -beheer zelf voorwerp van onderzoek is. Hettoekennen van middelen, het opvolgen vanactiviteiten, het evalueren van prestaties vooronderzoeksinstituten komt centraal te staan,zowel in de manier waarop de overheid omgaatmet haar universiteiten, als binnen de universiteitbij het toekennen van middelen en het erkennenvan kwaliteit.

Het bibliometrisch omgaan met publicatie-outputvoor middelenallocatie en evaluaties moet echterniet enkel voldoende geldig en betrouwbaar zijn.Dit moet ook functioneel zijn binnen hetonderzoeksdomein en het moet door de bredeacademische gemeenschap van de disciplineerkend en herkend worden. Deze functionaliteithangt samen met de mate waarin deze informatiebijdraagt tot het beter bereiken van dedoelstellingen van goed onderzoek, VTO,dienstverlening én tot het scheppen vanmeerwaarden voor de medewerkers.

De uitdagingen om een technisch juist,functioneel en legitiem instrument te maken zijnveelvoudig. De heterogeniteit van de

Geert BOUCKAERTDirecteur Instituutvoor de Overheid

’’Publicaties staan, alsmeest zichtbare entelbare werkelijkheidvan moeilijk grijpbaredenkprocessen, meeren meer centraal.’’

71

TO

TS

LO

T

publicatie-output moet in een meetsysteemvoldoende aan bod komen. Ook de eigenheid vande discipline moet voldoende gewaardeerdworden. De problematiek van hetniet-noodzakelijk cumulatieve van onzewetenschap heeft als gevolg dat naast theorieënook modellen belangrijk zijn, dat uit hetbeschrijvende niet altijd en direct het verklarendeof het voorspellende kan uitrollen, dat hetbeschrijven van synthetische totaalbeelden entrends essentieel is, dat hypothetische inzichtensoms sterker zijn dan mechanistische verklaringenen dat maatschappelijke relevantie van dethematiek het belangrijkste criterium kan zijn.

Concreet in ons domein zijn boeken enhoofdstukken in boeken, uiteraard naasttijdschriftartikelen, essentiële vehikels, zeker enook voor de internationale output. Bovendien zijnadministratieve wetenschappen per definitieinterdisciplinair waardoor monodisciplinairgerankte tijdschriften soms problematisch kunnenzijn.

Het Instituut voor de Overheid probeert met dezeuitdagingen om te gaan door een variëteit vanpublicaties aan te bieden: in het Nederlands enanderstalig (Engels, Frans, Duits), als boeken,hoofdstukken en artikelen, voor internationale enlokale behoeften, met het oog op de vierdoelfuncties (onderzoek, VTO, advies enforumfunctie).

Het organiseren van het publiceren over depraktijk en de praktijk van het publicerenover overheidsmanagementDit leidt dan tot een derde spanningsveld: deorganisatie van het onderzoek zelf om te kunnenpubliceren. Het is duidelijk dat er een algemeneevolutie is van de wijze waarop dekennisproductie binnen humane wetenschappenzich voordoet. Er is het 19de eeuwseLeerstoel-model, dat nog steeds bestaat, waarbijeen individu zich met een leerstoelbibliotheek, diesoms een huisbibliotheek is, omringt enpubliceert. In het beste geval zijn er medewerkersin dienst van het individu dat de leerstoelbekleedt. Dit is, vanaf de 20ste eeuw, geëvolueerdtot een teammodel waarbij een groep mensengezamenlijk en synergetisch aan projecten werkendie in een gezamenlijke strategie passen. Geziende complexiteit van onderzoeksthema’s, denoodzaak om interdisciplinair te werken, devereiste om te specialiseren en te coördineren ende evidentie van internationalisering, evoluerenwe stilaan in de 21ste eeuw naar georganiseerdenetwerken van onderzoeksteams. De implicatievan deze evolutie is dat netwerken van teamsmoeten worden opgebouwd om hetwetenschappelijk onderzoek op een voldoendehoog niveau te kunnen garanderen.

Opnieuw heeft de sector van hetoverheidsmanagement hier een bijzondere positieaangezien de mechanismen van organisatiehië-rarchie, markt en netwerk tot hetonderzoeksdomein zelf behoren. De uitdagingvoor het Instituut voor de Overheid bestaat er danook in om vanuit een sterke teamgedachte naareen netwerk van teams toe te werken. Ditbetekent dat onderzoeksteams van vergelijkbaregrootte, met voldoende verschil en overlappingvan thema’s, die bereid zijn te investeren, op eenconstructieve wijze gaan samenwerken om kenniste genereren en hierover te publiceren.

De verschuiving van teams naar netwerken vanteams heeft een implicatie voor de organisatievan het productieproces van de verschillendefuncties in het algemeen en van hetpublicatieproces in het bijzonder. Het meervoudigco-auteurschap is een onmiddellijk gevolg enhierover moeten goede afspraken en beleidslijnenworden uitgezet. Het gedeelde en solidaireproductieproces leidt tot gedeelde en solidairepublicatielijsten, zowel intern als extern aan hetteam. Enkel op die manier kan een ambitieuzeonderzoeksagenda worden gerealiseerd.

Het Instituut voor de Overheid werkt hard aandeze uitdagingen en spanningsvelden door haarpublicatiestrategie evenwichtig te laten zijn, doorextra vorming te voorzien voor haar medewerkers,door speciale financiering te voorzien voorpublicaties, door gedifferentieerd te publiceren endoor met teams aan publicaties te werken. Op diemanier kunnen we garanderen dat onzekennisproductie de grootste kansen krijgt omeffectief te zijn naar de publieke sector toe.

72

WW

W.

IN

ST

IT

UU

TV

OO

RD

EO

VE

RH

EI

D.

BE

-0

03

21

63

23

27

0-

IO

@S

OC

.K

UL

EU

VE

N.

AC

.B

E

Locatie

De locatie van het Instituut voor de OverheidE. Van Evenstraat 2a - 3000 Leuvenis terug te vinden op onderstaand stratenplan:

Bijkomende informatie

Voor bijkomende informatie kan u steeds terechtop het secretariaat van het

INSTITUUT VOOR DE OVERHEID:E. Van Evenstraat 2a - 3000 LeuvenAnneke Heylen & Inge [email protected]: 016 32 32 70 - Fax: 016 32 32 67Bezoek onze web-site via:www.instituutvoordeoverheid.be

STEUNPUNT BESTUURLIJKE ORGANISATIEVLAANDEREN:E. Van Evenstraat 2c - 3000 LeuvenAnnelies [email protected]: 016 32 36 10 - Fax: 016 32 36 11www.steunpuntbov.be

Verantwoordelijke

uitgever

Prof. dr. Geert BouckaertE. Van Evenstraat 2aB-3000 Leuven

Drukwerk

Drukkerij Van der PoortenDiestsesteenweg 624 - 3010 Kessel-LoTel: 016 35 91 [email protected]

www.ins

tituu

tvoorde

overhe

id.be ACTIVITEITENVERSLAG

2004

ACTIVITEITE

NVE

RSLAG

2004

E-mail: [email protected]

www.instituutvoordeoverheid.be

Instituut voor de OverheidDepartement Politieke Wetenschappen

Faculteit Sociale Wetenschappen

E. Van Evenstraat 2aTel: 0032 16 32 32 70

Public Management InstituteDepartment of Political SciencesFaculty of Social Sciences

B-3000 Leuven - BelgiëFax: 0032 16 32 32 67

DOELSTELLINGEN INSTITUUTVOOR DE OVERHEID

Het Instituut voor de Overheid heeft als voornaamste doel-

stelling bij te dragen tot een verbetering van de beleidsvoe-

ring, het management en de organisatie in de openbare sec-

tor door:

1. het verrichten van onderzoek naar de organisatie, de

beleidsvoering en het management in de overheidssector en

hieraan verwante sectoren,

2. het inrichten van opleiding en recurrent onderwijs ten

behoeve van ambtenaren en politici uit alle bestuursgeledin-

gen,

3. het verlenen van diensten aan de gemeenschap onder de

vorm van management-, organisatie- en beleidsadvies,

4. het vervullen van een forum-functie tussen de overheid

en de universiteit op het vlak van de beleidsvoering en het

overheidsmanagement.

Het Instituut voor de Overheid past derhalve volledig in het

beleid van de K.U.Leuven dat van de universitaire perma-

nente vorming in het algemeen en ook van de permanente

vorming gericht op de overheidssector een belangrijke prior-

iteit heeft gemaakt.

DE OVERHEID ALS SPECIALITEIT

Het Instituut voor de Overheid heeft als doelpubliek de over-

heidssector. Dit betekent dat zowel de diverse onderzoeks-

projecten als de vormingscursussen inhoudelijke aspecten

van management, beleid en bestuurskunde behandelen,

toegespitst op de uniciteit van de overheidsector.

SYNERGIE TUSSEN ONDERZOEK,VORMING EN DIENSTVERLENING

Aangezien het Instituut voor de Overheid actief is op drie

terreinen zijnde vorming, onderzoek en adviesverlening kan

het Instituut voor de Overheid spreken met kennis van zaken

vanuit de dagelijkse praktijk.

Het Instituut voor de Overheid beschikt over een aantal

vaste vormingsmedewerkers en doet bijkomend beroep op

gastsprekers die specialisten in de inhoudelijke vakdomeinen

zijn. De medewerkers van het Instituut voor de Overheid,

gespecialiseerd in onderzoek en adviesverlening, worden

eveneens bij vorming, training en opleiding (VTO) betrokken,

waardoor zij hun opgedane kennis van en ervaring met de

overheid, aan de ambtenaren kunnen doorgeven.

DOELSTELLINGEN INSTITUUT DE OVERHEID ALS ......Public Management Institute at the Katholieke...

Documents

Transcript of DOELSTELLINGEN INSTITUUT DE OVERHEID ALS ......Public Management Institute at the Katholieke...