DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute....
Transcript of DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute....
A I A R A L D E A hemen2019 · 03 · 06
WWW.AIARALDEA.EUS
GREBA FEMINISTA:Bizitza erdigunean jarri behar dela aldarrikatuko dute milaka emakumek* 10-11 or.
PATXI ITURREGI: “Nire ibilbidearen hasierara itzuli naiz Ur biren artean liburua idatzita” 14 or.
“Nire semeak adierazi zidanean transexualitateprozesua abiatu nahi zuela, astebetez ukatu nuen”
#101DOAN
LAUDIO 2Urte amaieran hasiko dira Suhiltzaile Parkeko eta Ertzain-etxeko obrakEraikina handitu eta berrituko dute, 3,4 milioi euroko aurrekontua baliatuta
ARTZINIEGA 3Berriz irekiko dute
Artziniega Museoa,
finantziazioa bermatutaAkordio erdietsi dute Arabako Foru Aldundiak, udalak eta Eusko Jaurlaritzak
AIARALDEA 5Eskualdeko azoka eta merkatuak sustatzeko marka aurkeztu duteAiarako Kuadrillak garatu du egitasmoa, gaiari lotutako ikerketa egin ostean
AIARALDEA 617,4 milioi euroko
etekinak eskuratu ditu
Tubacex taldeak%38,1 igo ziren iaz enpresaren salmentak eta zor finantziarioa murriztu dute
SARATXO 6Udaberrian hasiko dira Saratxoko saihesbidea eraikitzeko obrak19,1 milioi euroren truke esleitu ditu lanak Arabako Foru Aldundiak
KULTURA 15Atom Rhumba, The
Wizards eta Eskean
Kristo OrozkoRockenMaiatzaren 18an egingo dute musika jaialdia eta zortzi taldek joko dute
2 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
herriz herri
Laudio
Ibilgailu elektriko bat probatzeko aukera emango die udalak bizilagunei
Testua Txabi Alvarado Bañares
Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato-zen hiru hilabeteetan egongo da herritarren eskura.
Astelehenetan Luiaondon egongo da 9:00etatik 12:00eta-ra, eta ostiraletan Arespaldi-tzan 9:00etatik 14:00etara. Bi herri horietako udal bulegoe-tan txanda eskatu beharko dute kotxea erabili nahi dutenek.
Horrez gain, mugikortasun elektrikoari buruzko hitzaldia
antolatu du Aiarako Udalak. Datorren larunbatean -mar-txoak 9- izango da solasaldia, 11:30etik 13:30etara Luiaondo-ko Otueta gizarte etxean.
"Mugikortasunaren etorkizu-naz hitz egingo dugu. Ibilgailu elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko bat probatzeko aukera egon-go da", aurreratu du tokiko era-kundeak.
Aldaketa klimakikoaren aur-kako Asteklima egitasmoaren barruan antolatu ditu udalak probaldia eta asteburuko sola-saldia.
Aiara
Testua Txabi Alvarado Bañares
Prentsaurrekoa eskaini dute Ramiro Gonzalez Ahaldun Nagu-siak eta Estefana Beltran de Here-dia Eusko Jaurlaritzako Segurta-sun Sailaburuak Laudioko Suhil-tzaileen parkean. Bertan eta al-boan dagoen Ertzain etxean egin-go diren obren berri eman dute bi ordezkari politikoek. Hitzarme-na egin dute Arabako Foru Aldun-diak eta Segurtasun Sailak lanak bideratu ahal izateko. Oinarrizko proiektua erredaktatu dute jada.
Behin betiko proiektuaren egi-karitzea esleitu behar dute orain, eta beste hainbat tramite ere bu-rutu behar dituzte obrei ekin bai-no lehen. Izan ere, Hiri Ordena-mendurako Plan Orokorra mol-datu behar izan dute lanak garatu ahal izateko. Aurreikusi dutenez, 3,4 milioi euro baliatuko dituzke lanak egiteko.
2021. urterako amaitutaGauzak hala, lanak urte amaie-
ran hastea aurreikusi dute bi era-kundeek. “15 hilabeteren buruan egongo lirateke eginak”, jakinara-zi du Ramiro Gonzalezek. Modu horretan, berrikuntza guztiak 2021. urterako egongo lirateke eginak, dena ondo bidean. Suhil-
tzaileen parkea izango da aldake-ta handiena izango duen azpiegi-tura. Handitu egingo dute eraiki-na, alboan dagoen parkea txiki-tuz. Kamioi eta ibilgailuentzako gunea berriztu nahi dute horre-la. Sarbide berriak jarriko dituz-te, eta helikopteroentzako gu-nea atonduko dute. Eraikin-blo-ke osoaren fatxada ere aldatuko dute. “Bi Enplegu Eskaintza Pu-bliko aterako ditugu laster, bar-ne-promoziokoa bata eta librea bestea”, gaineratu du Ahaldun Nagusiak.
Ertzain-etxeko obrakErtzain-etxean, aldiz, eraiki-
naren irisgarritasuna eta eroso-tasuna handitzea izango da hel-burua, Beltran de Herediak jaki-narazi duenez. “Sarbidea berritu-ko eta jasogailu bat jarriko dugu, irisgarritasuna bermatzeko”.
Horrez gain, itxarongela mol-datuko dute, “toki eroso eta hurbi-lagoa izan dadin”. Indarkeria ma-txistarekin erlazionatutako sala-ketak egiteko tokia ere berrituko dute. “Jasangarritasun energeti-koa bermatzeko moldaketak ere egingo ditugu”. Funtsean, eskual-deko bizilagunei eskaintzen zaien zerbitzua hobetzea izango da la-nen xedea, Segurtasun Sailbu-ruaren hitzetan.
Aurten hasiko dira Ertzain-etxeko eta Suhiltzaile Parkeko obrak
Ordezkari politiko ugari egon dira gaur eginiko prentsaurrekoan. Aiaraldea.eus
Uda ostean hasiko dira Lamuza parkeko jauregia berritzeko obrak
Testua Aitor Aspuru Saez
Prentsaurrekoa eskaini zuen iragan astean Arabako Foru Al-dundiak Laudioko Kasinoan. La-muza parkeko jauregian egingo dituzten obren xehetasunak azal-du dituzte. Kultura Etxea, Ludote-ka, Gaztetxea, Euskaltegia eta bes-te hainbat espazio barnebiltzen ditu gune horrek.
Eraikinen kanpoko aldean ja-rriko dute arreta obren lehen fa-sean. Leihoak eta fatxadak berri-tuko dituzte, besteak beste. “XX. mendearen hasieran zuten itxu-ra berreskuratu nahi dugu”, azal-du du Gaizka Camino foru arki-
tektoak. Altzairuzko hezurdura mehe batzuez osatutako krista-lak ipiniko dituzte horretarako. Era berean, leiho batzuek dituz-ten barroteak kenduko dira.
Sabaiak eta berogailuaSabaiei dagokionez, isolamen-
du termikoa bermatzea izango da obren xedea. 14 zentimetro-ko geruzaz hornituko dute ho-rretarako,“artilezko arroka” deri-tzon materiala baliatuta. “Eraki-nak oso anitzak dira. Gauzak hala, ezingo dugu toki guztietan ber-din jokatu. Toki batzuetan, barru-tik sartu beharko dugu materia-la eta beste batzuetan kanpotik”.
Era berean, biomasa bidezko
berogailua kokatuko dute, “era-ginkortasun energetikoa hobe-tzeari begira”.
Jauregi barruko arkupeak ere berritu nahi dituzte. “Gure ha-sierako asmoa arkupeak kentzea zen, baina diseinu berri bat aton-tzea pentsatu dugu azkenean, ar-giztapena hobetzea ahalbidetu-ko duena”.
Udaberrian egingo dute lanen esleipena. Obrak uda ostean ha-siko lirateke, eta urtebete iraun-go lukete. “2020. urtearen amaie-rarako egongo lirateke amaituta”, aurreikusi du Cristina Gonzalez diputatuak. 3,3 milioi euro balia-tuko dituzte obra horiek gauzat-zeko.
3AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Artziniega
herriz herri
Okondo
Testua Txabi Alvarado Bañares
Aldundiko ordezkariekin bildu zen iragan astean Artea etnogra-fia elkartea, Artziniega Museoa-ren irekiera bermatzeko finan-tziazio akordioaren inguruan hitz egiteko. Plan horren arabera, Al-dundiak 35.000 euroko laguntza emango dio elkarteari museoa ku-deatzeko. Beste horrenbeste jarriko du Eusko Jaurlaritzak. Udala, bere aldetik, faltako litzatekeen dirua jartzera konprometitu da, egoe-rak hala eskatuz gero.
Gauzak hala, museoa berriz ire-ki ahalko dutela jakinarazi dute Artea etnografia elkarteko kideek.
“Oraindik ez dakigu zehazki noiz ireki ahalko dugun, prozedura le-gal batzuk bete behar direlako”, adierazi du Mateo Lafraguak. Ar-teako kideak azaldu du gida zerbi-tzua kontratatu behar dutela, eta horretarako hiru enpresari eska-tu behar dizkietela aurrekontuak. “Behin aurrekontuak aztertuta es-leituko dugu zerbitzua. Bihar ha-siko gara horretan lanean. Espero dugu hemendik 15 egunera mu-seoa irekita egon ahal izatea”.
Prozesua, baina, ez da mu-seoaren irekierarekin amaituko. Proiektuaren bideragarritasun pla-na ere garatu nahi dute Aldundiak, udalak eta Eusko Jaurlaritzak Artea etnografia elkartearekin.
Mobilizazioen indarraUrte hasieran erabaki zuen Ar-
tea etnografia elkarteak museoa ixtea, proiektua kudeatzeko fi-nantziazioa bermatua ez zegoe-lako. Orduz geroztik ekintza uga-ri egin dira herrian museoa ireki-tzearen alde. Artziniega Museoa bi-zirik! Plataforma sortu zuen herri-tar talde batek, eta mila sinadura baino gehiago bildu zituzten egun gutxitan. Horrez gain, hainbat el-karretaratze jendetsu egin dituz-te udaletxearen aurrean. Oharra: Eduki hau herritar eta bazkideen laguntzari esker plazaratu da, Ar-tziniegako Udalak tokiko euskara-zko hedabide bakarra ekonomiko-ki ez babestea erabaki baitzuen.
Berriz irekiko dute Artziniega Museoa, finantziazioa bermatuta
Mobilizazio jendetsu ugari egin dituzte museoaren alde. Aiaraldea.eus
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Asteklima izeneko dinamika burutu dute egunotan Okon-don. Ekitaldien artean, zuhaitz landaketa egin zuten larunbat goizean, urteroko ohiturari ja-rraiki.
Arratsaldean, berriz, 2012-2013tik gaur arte egindako lana-ren aurkezpena izan zuten Kul-tura Etxean. "Bertoko frutarbo-la eta barazkien hazien ikerketa eta kontserbazioaren emaitza" azaldu zuten, Itziar Kastresana zinegotziaren esanetan.
Bertan egon ziren egitasmoan parte hartu duten baserritarrak, eta Okondoko Udalak omenal-dia egin zien, "herriko ondare naturalaren alde egindako la-nagatik". Bittor eta Mari Otao-la, Carlos Domingez, Tere Sagar-
dui, Tere Urkijo, Asun Urkijo eta Bego Urkijo goraipatu zituen to-kiko erakundeak, besteak bes-te. Ohiturari eusteko, treba-kuntza eskainiko du udalak da-torren hilabetean, haziak nola kontserbatzeko dauden tekni-ken inguruan.
Sagarrondo erakusketaAurkezpenaren ondoren zuku
ekologikoaren dastaketa egon zen, baita Aiaraldeko Idiazabal gazta probatzeko aukera ere. Ildo beretik, Okondoko Rober-to Fernandezen legami natural-dun askotariko ogiak ere ezagu-tu zituzten herritarrek.
Okondoko lorategian, bes-talde, errekuperatutako saga-rrondoen erakusketa egon zen. Umeentzako tailerrak ere egon ziren, Asteklima dinamikaren barruan.
Ondare naturala kontserbatzeko lanaren fruituak aurkeztu dituzte
Zuhaitzak landatu zituzten iragan larunbatean. Okondo
4 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
herriz herri
Arrankudiaga-Zollo
Foru kalea, 2.AMURRIO. Tel 945 39 33 51Lamuza, 12. LAUDIO.Tel 946 72 74 28Torre de Ugao, 12. UGAO.Tel 946 03 91 65
Aholkularitza:Lanekoa, skala, kontabilitatekoa eta juridikoa
Testua Txabi Alvarado Bañares
25 urte bete zituen iaz Amu-rrioko Babes Zibilak, abuztuaren 15ean. Udalak omenaldia egin zion taldeari gero, azaroaren 3an.
Orain Eusko Jaurlaritzak ai-tortu du talde amurrioarraren lana, bereizgarri gorria eman-da. Era berean, bereizgarri zuria eman die erakundeak Jose Mora eta Gonzalo Cantera Novalesi. Azken honek hamar urte baino
gehiago daramatza taldearen ar-duradun gisa.
Herrian egiten diren hainbat ekitaldi jendetsutan -jaietan, pro-zesioetan, kalejiretan...- aritzen dira Babes Zibileko kideak, herri-tarren segurtasuna bermatzeko.
Gaur egun adinez nagusiak di-ren 13 boluntariok osatzen dute Amurrioko Babes Zibila. Bertako kideek herritar orori luzatu diote taldean aritzeko gonbita. 620 504 545 telefono zenbakira deituta lortu daiteke informazio gehiago.
Abeltzainek eta Larruazabalgo Administrazio Batzarrak egingo diote mailegua udalari aterpea eraikitzeko
Greba mugagabearen atarian dago Atxetako Dia supermerkatua
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Bizkaiko Dia supermerkatuetan mobilizazioak egin dituzte hiru egunetan: otsailaren 27an, 28an eta martxoaren 5ean. Aurreratu dute-nez, martxoaren 11tik aurrera gre-ba mugagabea hasiko dute, "DIA su-permerkatuetako enplegu eta lan baldintzen alde". ELAk eta LABek deitu dute protesta, kaleratzeak sa-latzeko. Atxetako dendan izan du eragina, besteak beste. "Egoera azal-duta, jende gehiena ez da erosketak egitera sartu. Horniketa kamioiak ere egin du atzera", adierazi diote Aiaraldea hedabideari grebalariek. Bizkaian 300 behargin daude dei-tuak protestara, eta erdiek egin dute bat grebarekin.
Gatazka lehenagotik dator: otsai-laren 8an jakin zuten Espainiar Es-tatuan Enplegu Erregulazio Espe-
dientearen prozedura abiatu due-la enpresak. "Prentsa eta langileoi aldi berean jakinarazi zitzaigun", salatu dute sindikatuek. 15 egune-ko epean negoziazio mahaia era-tzeko konpromisoa hartu zuen zuzendaritzak orduan. Alabaina, Euskal Herrian ordezkaritza nagu-
sia izan arren, ez dute euskal sindi-katuengana jo. Hori dela eta, greba deitu dute ELAk eta LABek gehien-goa duten lurraldeetan: hots, Biz-kaian eta Gipuzkoan. Sindikatu ho-riek negoziazio fasean ordezkaririk lortu ezean, greba mugagabea egin-go dutela aurreratu dute.
Bereizgarri gorria eman dio Eusko Jaurlaritzak Amurrioko Babes Zibilari
Amurrio
Urduña
Hainbat lanuzte egin dituzte dagoeneko supermerkatuan. Aiaraldea.eus
Amurrioko Babes Zibileko kideak, Gurutze Gorrikoekin batera. @PcivilAmurrio
Amurrioko toponimoak ikertzeko beka jarri dute abian
Ikerketa beka deialdia zabal-du du Amurrioko Udalak uda-lerriko eta Administrazio Batza-rretako etxeen, baserrien eta auzoen izenen toponimoak berreskuratzeko. Amurrio.eus atarian daude oinarriak.
Lan merkatuari buruzko ikerketa gauzatuko du udalak
Udalerriko enpleguaren egoerari buruzko ikerketa egingo du Amurrioko Udalak. Udalerriko lan merkatua azter-tuko dute, “langabezian dau-den pertsonen erradiografia” eginda.
Enpresa egitura sendoa nola eratu ikusi nahi dute horrela, “etorkizunera begira estrate-gikotzat hartzen diren jardue-rak, lanpostu iraunkorrak eta kalitatezkoak sortzeko”.
Horrez gain, eskualdeko prestakuntzaren mapa osa-tuko dute, “tokiko enpresen trebakuntza diseinatzeko.
Maiatzerako eginaUdalak jakinarazi duenez,
Amurrio Bidean sozietate pu-blikoko teknikariak ardura-tuko dira ikerketa egiteaz. Maiatzerako amaitzea au-rreikusi dute.
Testua Aitor Aspuru Saez
Urduñako Udalak, Bedarbi-de abeltzain elkarteak eta La-rruazabalgo Administrazio Ba-tzarrak akordioa lortu dute San Bitoresen aterpea eta eskorta
eraikitzeko. Hiru aldeek intere-sa dutenez, adostu dute udala-ri 17.000 euroko mailegua egin-go diotela eraikuntza lanak ku-deatu ditzan. Hori bai, inolako interesik gabe. Tokiko erakun-deak, ordea, 2021ean diru hori itzultzeko konpromisoa hartu
du. Berez, diru-laguntzak eska-tuko ditu gastuari aurre egite-ko. Printzipioz, azpiegitura ho-rren erabilera askea izango da, baina pribatibotzat joko balitz, Bedarbidek eta administrazio batzarrak aukera izango lukete baliatzeko.
5AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Aiaraldea
herriz herri
Testua Aitor Aspuru Saez
Aiarako Kuadrillako hainbat alkatek babestu dute "Aiaraldea Azokak eta Merkatuak" marka-ren aurkezpena. Maider Basterra erakundeko presidenteak azaldu duenez, eskualdeari buruzko iker-keta baten ondorioz erabaki dute marka sortzea. "Halabeharrez Low cost kulturarantz doan mundu honetan, ezin da prezioan lehia-tu, lehenago edo geroago gaindi-tu egingo gaituen norbait etorriko baita”, dio ikerketak. Horregatik, aukera bakarra "ezberdintasuna markatzea" dela ondorioztatzen du azterketak.
Markaren helburua da tokiko ezaugarriak goraipatzea, eta ho-rretarako bertoko produktuen eta azoken kalitatea nabarmen-du nahi izan dute; ikusgarritasu-na emateko, euren baloreekin bat egiteko, turismoa erakartzeko eta komunikazioa errazteko, besteak beste. Eskualdeko azoka eta mer-katuen garrantzia azpimarratu nahi dute horrela.
Aurkezpen ekitaldia Laudioko Kasille baserrian burutu zuten iragan astean, eta bertako ekoiz-leak duen labea ikusteko auke-ra eman zuten. Bukatzeko, toki-ko produktuak dastatzeko para-da egon zen: zukuak, txintxorta, kiwiak...
“Aiaraldea Azokak eta Merkatuak” marka aurkeztu du Aiarako Kuadrillak
Laudioko Kasille baserrian burutu dute aurkezpen ekitaldia. Aiaraldea.eus
Eskualdeari buruzko ikerketa baten ondorioz erabaki dute marka sortzea, tokiko produktuen berezitasunak nabarmentzeko
Testua Aitor Aspuru Saez
Tubacex taldeak 2018ko jardue-rari buruzko balorazio positiboa egin du. Alde batetik, 2017an bai-no eskari gehiago izan zituen eta salmentak %38,1 hobetu dituzte. Guztira, 17,4 milioi euroko mozki-nak eskuratu dituzte.
Bestalde, EBITDA, hau da, ete-kin kopurua zergak eta tasak ken-du gabe, 69,6 milioi eurora heldu da. Berez, ez zen hain ona 2008tik, eta iazkoa ia hirukoiztu du.
Negozioa hazteko aukeraGainera, enpresako zuzendari-
tzak azpimarratu du aurten eta 2020an negozioa hazteko aukera dagoela. Aurreikuspen horiek egi-
teko aintzat hartu dituzte azkenal-dian lortutako akordioak (Egipton energia nuklearra ekoiztea eta Ekialde Hurbilean petrolio eta gas sektorean kontratuak erakartzea) eta etorkizunean sortuko dituzten patenteak.
Hala eta guztiz ere, Tubacexek azaldu du ezustekoa izan duela Irango proiektua bertan behera ge-ratu ostean. Horren ondorioz, nikel erreserba handiak dituzte, aurten erabiltzea espero dutenak.
ZorraZor finantzarioari dagokionez,
ia 2 herenetan murriztu dute. Ho-rrez gain, aurten inbertsio garran-tzitsuak egikarituko dituztela au-rreratu dute, 2020an eta 2021ean zabalkundea ziurtatzeko.
17,4 milioi euroko etekinak eskuratu ditu Tubacex taldeak 2018an eta salmentak %38,1 igo dira
6 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Aiaraldea
herriz herri
LABek kudeaketa zuze-neko eskola-jangeletako kolektibitate enpresen hi-tzarmen kolektiboa sinatu du. Beste behin ere, ikas-tetxe publikoetako esko-la-jangeletako langileek, catering enpresetakoek, erakutsi dugu gure hitzar-mena azkenera arte defen-datzeko prest gaudela eta horrela ulertu du sektoreko patronalak.
Hezkuntza Saileko su-kaldarienarekiko, solda-taren %100ren ekipara-ziora ailegatzea lortuko dugu hitzarmen honekin. 16 urte daramatzagu ho-nen bila eta behingoz lor-tu dugu, horrek dakarren egonkortasun laborala ospatzekoa da, beste arlo askotan ere hobekuntzak izango ditugu. LABen uste dugu hitzarmena sinatzea aurrera pauso bat izan-go dela oraindik egiteke ditugun gainontzeko bo-rroketan aurrera egiteko. Eusko Jaurlaritzarekin ere batzartu gara ratio, fun-tzioen eta beraiei zuzenean dagozkien gaien inguruan hitz egiteko. Prest daude honezkero zaharkituta dagoen 2000ko araudia moldatzeko. Eusko Jaurla-ritzarena da ikastetxe pu-blikoetako eskola-jangele-tako funtzionamendu eta kudeaketaren erantzuki-zun osoa, eta kontuan izan behar da zerbitzu publikoa dela, diru publikoz funtzio-natzen duena. Eskola-jan-gelen ereduaren inguruan eta Eusko Jaurlaritzaren asmoen inguruan egiteko asko dagoela uste dugu.
Langileok erakutsi dugu, kontratu partzialak di-tuen sektore prekarizatu eta feminizatu baten egon arren, prest gaudela gure eskubideen alde borroka egiteko.
LAB SINDIKATUAIRUNE AZKARRAGA
Testua Aitor Aspuru Saez
Amurrio eta Laudioko tren gel-tokietan kartelak eta triptikoak banatuko dituzte Amurrio eta Laudioko Udalek. Asmoa da al-koholaren zentzuzko kontsu-moa sustatzea eta trena jo dute, tokiko erakundeek, horretarako leku egokitzat. Izan ere, asteburu-ro hainbat gaztek erabiltzen dute trena eta, maiz, botilaz beteriko poltsekin egiten dute bidaia.
Ekimena aurkezteko prentsau-rrekoa eskaini dute Laudioko eta Amurrioko alkateek eta menpe-kotasun teknikariek, baita Jose Angel de la Fuentek, Renfeko ar-duradunak ere. Erakunde horiek guztiek elkarlanean gauzatuko dute kanpaina 5 asteburutan.
Prebentzioa helburuAbiapuntua iragan larunbata
izan zen, aratusteak izan baitzi-ren eta alkohol kontsumoa area-gotzea aurreikusi zuten. Hurren-
go ahaleginek ere bat egingo dute bestelako ospakizunekin.
Berez, parte-hartzaile guztiek goraipatu dute helburua ez dela alkoholaren kontsumoa gaitzes-tea, baizik eta arriskuak -istri-puak, esperientzia txarrak, ara-zoak, ezinegonak...- murriztea
ahalik eta gehien, zenbait ahol-kurekin.
Besteak beste, alkoholak ez nahastea, kontsumoa neurtzea, aurretik ondo elikatzea edo, adin gutxikoa izanez gero, alkohol-dun edariak ez hartzea iradoki-ko dute.
Alkoholaren kontsumo arduratsua sustatuko dute Amurrio eta Laudioko tren geltokietan
Ekimena aurkezteko prentsaurrekoa eskaini dute. Aiaraldea.eus
Berriki entzun dugu Hezkuntza Sailak jangela ereduan aldaketak ezarri nahi dituela, jangelaren kudeaketa osoa ikasleen familia elkarteen esku uz-teko aukera irekita.
Eusko Jaurlarizak har-tutako erabakia eta emandako berriak, ordea, ez du azaltzen zer gerta-tuko den bai Hezkuntza sailarentzat zuzenean bai azpinkontrataturi-ko enpresetan lan egiten dutenen lanpostu eta lan baldintzekin.
ELAk hasieratik bere kezka azaldu, eta kudea-keta zuzeneko hitzarme-naren mahaian soldata homologazioa bezain garratzitsua langileen lan postuak eta lan bal-dintzak bermatzea dela defendatu du.
ELArentzat beharrezkoa da jangelen kudeaketa eredua aldatzea. Elikadu-ra burujabetza eta elika-dura osasuntsua jangela ereduaren ardatz izan behar dute.
Baina ELArentzat ezin bestekoa da langileen lan postuak eta lan bal-dintzak bermatzea, eta azpikontrataturiko lan-gileen subrogazioa eta momentuko hitzarmena mantentzea, bai orain bai etorkizunean kudeaketa aldaketarik balego ere.
ELAk ez ditu ahaztu langileen aldarrikapenak zeintzuk diren eta horiek defendatuko ditu. Eusko Jaurlaritzak eta Hezkun-tza sailak, zerbitzuaren ardura izanik, baldin-tza agirian (pliegoetan) eman beharko die gure eskaerari erantzuna.
ELA SINDIKATUANOEMI ETXEBARRIA
Hitzarmen berriaLan baldintzak bermatzen dituen
jangela eredu jasangarri baten alde
Jim Dumbar-i beti berandu heltzen denaren sindromea diagnostikatu omen zioten, atzerapen kronikoaren sindromea deitu ere bere gaixotasunari. Tokiko administrazioa herri mugimenduaren atzetik dabil berriro, gerora erreferenteak bihurtu diren askotariko ekimenak burutu dira eskualde honetan: kontsumo taldeak, ekonomatoak, merkatuak, eta gazte asanblada batek jantoki kolektiboa eta horniketarako puntu solidarioa jarri du martxan … Eta Kuadrillak? Marka bat eta oihalezko poltsa sorta aurkeztu digu? Olgetan gaude ala?
Kuriosoa da ere ikustea politikari horietako gehienen alderdiak salmentarako beste bi-deak zarratu dituen legeen egilea izatea, eta Bruselan, aurkeztu duten moduko ekimenak debekatuko dituen akordio baten alde lerrokatu izatea. Hauek zer dira, eskuinekoak zer egiten duen ez dakien ezker eskua?
Elikadura sistemaren berreskurapenak neurri ausartak eskatzen dizkigu; gazteen base-rriratzetik elikagaien eraldatzeraino, datorren ikasturteari begira eskola jantokiak hor-nitzeko sortuko den abagunea aprobetxatzeko lanabesak … eta, agian bai, hau guztia lotuko duen aterkia ere, baina ez dezagun etxea sabaitik eraikitzen hasi, ez bada hau ur-teetako utzikeriaren estaltze saiakera.
Ostantzean, beti Jim Dumbar moduan ibiliko dira, heldu orduko ez dira izango beha-rrezko.
BASERRITARRAIÑAKI URKIXO
Izena duena ez da beti
JANTOKIETAKOLAN-BALDINTZAK
7AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
herriz herri
Saratxo
Saratxoko errepidea konpontzeko proiek-tuaren inguruko Lur Jareetako mozioan sinatutako eskakizunei ez zaie benetako erantzunik eman. Mozioaren eskakizu-netako batek azalera ahalik eta gehien minimizatzea zihoen. Guztizko okupazio azalera 54Ha (540.000 m2) izango dira eta proiektua birmoldatzeko Foru Aldundiak berak, kontrataturiko enpresak (Fulcrum) egindako aldaketa bakarra errotonda bate-ko irteera kurbaren erradioa estutzea izan zen, horrela, guztizko azalera 6000m2- tan minimizatuz, hau da, proiektu osoaren %1a. Aldaketa minimo horri gehitzen ba-diogu orain azalera gehiago ezjabetu nahi dutela hainbat zonaldetan, gure galdera da: mozioari erantzuteko modua da hau edo antzerki politikoa eginez mozioa zaka-rrontzira botatzeko modu elegantea?
Horren ostean, ISVIAL enpresak eginda-ko makroerrotonda baten azalera gutxi-tzeko proiektua aurkeztu genuen. Berau araudiaren barne dagoen proposamen ekonomikoagoa eta seguruagoa zen eta betidanik eskatu diguten bezala gure asmo guztiak betetzea eskatzen ez zuena. Hots, benetan guk asko galtzen genuen soilik ho-rretara mugatuta. Dena den, horrek ere ez zuen balio izan.
Mozioaren beste puntu garrantzitsueta-riko bat Lekamaña eta Saratxoko goiko au-zoari Urduñarantzako irteera ematea zen. Hau ere ezinezkoa omen da. Borondaterik gabe, noski! Hainbeste bilera, hainbeste eskakizun proiektu basatia proiektu jasan-garria bihurtzeko, eta azkenik horixe zen aldatzeko zuten borondatea. Ur errea izan da!
Aste honetan obraren lehen fasearen lizi-tazioa aurkeztu dute, 19,1 milioi eurotakoa izango dena. Jakin badakigu ez dela lehia-rik egon enpresen artean. Agian aurrekon-tua azpibaloratua dagoelako eta inork ez dituelako obraren gainkostuaren galerak pairatu nahi? Ez dakigu baina ez du usain onik.
Atzera begira jarrita bidea gazigoxoa izan da hainbat alditan izan dugulako gau-zak aldatzeko esperantza eta egingarritzat jo izan dugu beti gauzak beste modu ba-tean planteatzea. Hainbeste bilera alderdi politiko desberdinekin gure iritzia azaltzen eta pribatuan esaten zigutena oso gutxik eraman izan dute ekintzetara, hauxe guda politikoa baino ez delako. Batzuk foru al-dundi honetako bozak irabazi nahian, beste batzuk beste probintzietako bozak irabazi nahian…horrelakoa da bizitza, gor-dina. Gure Herri txiki eta zatikatu honetan badirudi horrela lortzen direla proiektuak aurrera ateratzea denboran etengabe luza-tzen eta azkenik guda politiko bihurtuta.
Hasierako puntura bueltatu gara, ha-maika bilera, eskakizun eta buruhausteren ondoren, azkenik gure iritzia mespretxa-tua izan da. Ez gurea bakarrik, Lur Jareeta-ko mozioa sinatu zutenena eta hori gutxi balitz, alderdi horiei boza eman dieten ara-bar guztiona ere. Guk gure akatsak egingo genituen baina beti egon gara ideia bera aldarrikatzen, proiektu ez basati eta jasan-garria nahi dugu: alboko herrien bizitza ahalbidetu eta errepidearen segurtasuna handituko duena baina gure herria asfal-toaren azpian lurperatu gabe. Hainbeste eskatzea zen?
SARATXO BIZIRIK! PLATFAORMA ETA SARATXOKO ADMINISTRAZIO BATZARRA
IDOIE ETXEGUREN CUADRA ETA ZALOA KINTANA GOIKOETXEA
Marmotaren eguna Saratxon
19,1 milioi euroren truke esleitu dituzte Saratxoko saihesbidea eraikitzeko obrak
Testua Aitor Aspuru Saez
Legealdia bukatzeko hilabete gutxi falta direnean esleitu du Arabako Foru Aldundiak Sara-txoko errepidean egin behar den lana. Zehazki, 19,1 milioi euroko kontratua esleitu zuen iragan as-tean, eta Nuño y Pescador, Balgor-za eta Aglomerados Los Serranos enpresek gauzatuko beharko di-tuzte obrak. Lanak udaberrian hasiko direla iragarri dute eta 32 hilabeteko iraupena izango dute. Hau da, 2021ean bukatuko dira.
Proiektuak A-625 errepidearen 354,2 eta 357,3 kilometro puntuen artean eragingo du. Aldundiak ja-kinarazi du, besteak beste, sestra aldaketak eta bihurgune arrisku-tsuak kenduko dituztela. Errepi-de berria bi norabidekoa izango da eta galtzadak 3,50 metroko bi erraia, 1,50-2 metro bitarteko baz-
terbideak eta 0,75 metroko ber-mak izango dituela.
Horrez gain, Arabako Foru Al-dundiak aipatu du Nerbioiko Par-ke Linealaren Plan Bereziaren zati bat egikarituko dela A-625 berria-rekin batera. Zehazki, txirrindu-larientzako eta oinezkoentzako zidorra, Tubacex dagoen indus-trialderako sarbideetatik Sara-txoko herrigunera doana.
Saratxoarrak, etsitutaSaratxo Bizirik plataformak
eta tokiko Administrazio Batza-rrak aspaldi adierazi zuten etsi-tuak daudela. Izan ere, proiektua aldatzeko saiakerak egin dituz-te maiz, "porlanean ez itotzeko". Besteak beste, aldaketa teknikoak egiteko ingeniari taldea kontrata-tu zuten, baina, azkenean, euren eskaera gehienak baztertuak izan dira, nahiz eta obrek lur zabalera txikiagoa okupatuko duten.
Udaberrian hasiko dira saihesbidea eraikitzeko obrak. Aiaraldea.eus
8 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
elkarrizketa
Testua eta argazkia Aitor Aspuru Saez
Zure semea transexualitate prozesuan dago, nola izan zen errealitate hori onartzea?
Oraindik ez da bukatu. Zaila eta zeharkakoa da. Lehe-nik eta behin, nire semeari eragiten dio, gero familiari, lagunei, komunitateari eta prozesu medikuei, psikiatrikoei, psikologikoei, hezkuntzari eta esango nuke politikari ere.
Hau guztia gainera etorri zitzaigun duela 2 urte nahi eta jakin gabe, 2017ko otsailean. Bat-batean izan zen. Zenbait gurasori, ordea, bistakoa egiten zaie prozesua, janzkera, jolas edo adierazpenen bidez, adibidez. Gu, aldiz, shockean geratu ginen.
Semeak jakinarazi zidanean, astebetez ukatu nuen. Esaten nion adibidez: “Hau ezinezkoa da, agian lesbiana zara”. Gizagaixoak uste zuen nik berehala onartuko nue-
la, arazorik gabe. Bolada bat igarota esan ohi zidan, erdi txantxetan: “jakin izan banu, aitari esango niokeen lehen-bizi". Egia esanda, nire senarraren erantzuna hasieratik izan zen onarpena eta baldintzarik gabeko babesa.
Shock horren ostean, Naizen elkartearekin jarri ginen harremanetan -garai horretan Chrysallis EH-. Astebete geroago familia osoa joan ginen elkarteak Donostian duen egoitzara.
Nire baitan espero nuen entzutea: “Pasatuko zaio”. Ordea, hasieratik ulertu nuen esku hartu behar zela eta azkar. Bitxia da; bi urte igaro dira eta orain ezinezkoa zait nire semea neska baten moduan ikustea.
Behin onartua, bi erronka daude, semeari begirakoa eta gizarteari dagokiona. Zuek aitzindariak izan zineten eta Luiaondon hitzaldia egin zenuten. Nolakoa izan zen erantzuna?
Laudion bizi arren, Luiaondon jaio nintzen denbora asko ematen dut hor, eta nire senarrarekin eta semeekin batera. Behin gure egoera jakitera eman genuela (familia-ri, lagunei, ikastolari...) beharrezkoa iruditu zitzaidan herriak gure errealitatea ezagutzea.
Aiarako Kuadrillako teknikariaren eta Luiaondoko Administrazio Batzarraren laguntzaz, Bea Sever Naizen elkarteko sortzailearekin harremanetan jarri nintzen eta hitzaldia antolatu genuen Luiaondoko Otueta Gizarte Etxean.
Nire asmoa zen betidanik ezagutzen ninduen jende nagusi orok ulertzea semea genuela, eta ez alaba. Batzuk hunkitu ziren, besteek positiboki baloratu zuten horrela-ko hitzaldiak ematea, eta zenbaitek adierazi zuten ez zutela ulertzen, baina errespetatzen zutela. Bi urteren ondoren, galdetzen didate nola doan prozesua eta esker-tzekoa da hori.
“Transexualitatea patologiatzat
jotzen dute psikiatrek, baina gure
seme-alabak edozeinnerabe
bezalakoak dira”
SUSANA MENDEZ LERTXUNDIk (Luiaondo, 1963) ERREALITATE EZEZAGUN BATEN AURREAN TOPATU ZUEN BERE BURUA DUELA BI URTE. BERE SEMEAK JAKINARAZI ZION TRANSEXUALITATE PROZESUA ABIATU NAHI ZUELA ETA HORREK ERAGIN HANDIA IZAN DU BERE BIZITZAN, ESPARRU GUZTIETAN.
9AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
“Transexualitatea patologiatzat
jotzen dute psikiatrek, baina gure
seme-alabak edozeinnerabe
bezalakoak dira”
SUSANA MENDEZ LERTXUNDIk (Luiaondo, 1963) ERREALITATE EZEZAGUN BATEN AURREAN TOPATU ZUEN BERE BURUA DUELA BI URTE. BERE SEMEAK JAKINARAZI ZION TRANSEXUALITATE PROZESUA ABIATU NAHI ZUELA ETA HORREK ERAGIN HANDIA IZAN DU BERE BIZITZAN, ESPARRU GUZTIETAN.
elkarrizketa
Zer nolako isla izan du transexualitate prozesuak zure semearen bizitzan?
Familiari jakinarazi eta gero, hurrengo urratsa eskola mundua zen: irakasle eta ikaskideei esatea. Bertako arauak ezberdinak dira eta helduok eragin gutxi daukagu. Bere betiko kuadrillak babestu du, baina ikasi dugun moduan, transexualitate prozesuan eta nerabezaroan ez dio baka-rrik agur esan haurtzaroari, baita neska izateari ere.
Nerabezaroa, berez, gogorra bada, gure seme-alabentzat ahalegin izugarria bilakatzen da. Joserra Landarroitajau-regi Bilboko psikologoarekin hasi zen. Kolektibo transe-xualarekin 25 urte daramatza lanean. Laguntza horrekin
lortu dugu aurten batxilergoko lehen urtea aurrera ate-ratzea.
Berebiziko beste aldea da tratamendu medikua. Aurre-tik oso pentsatuta zuen eta sarean informatu zen hormo-nazioari buruz, aldekoak eta kontrakoak. Berak beti izan du oso argi zeintzuk ziren eman beharreko urratsak.
2017ko abuztuan hasi ginen Gurutzetako Genero Uni-tatera joaten, EAE osoan erreferentziazkoa dena. Hemen aldagai psikiatrikoa dago, eta une hauetan borrokatzen ari gara desagertu dadin protokolotik.
Transexualitate prozesua oraindik patologiatzat jotzen dute. Genero disforia deitzen dute eta psikiatria eskuli-buruetan dago. Antzekoa gertatzen zen homosexualita-tearekin duela urte batzuk, gaixotasuna zela uste zuten.
Gurasoon artean maiz aipatu dugu genero unitateko psikiatrak tematuta daudela zerbait anormala ikusten, zerbait ezberdin sumatu nahi dute gure seme-alabetan eta edozein nerabe bezalakoak dira, biziko arazoekin, jende oro legez.
Hormonen prozesua, berez, zaila da guztientzat, baina gako nagusia da nerabe askorentzat berebiziko garrantzia duela. Horrela bizi dute eta adituak prest egon behar dira, egoeraren larritasunaz kontziente izanda. Adin txikiko batek tratamendu bat eskatzen badu bere sufrimendua handia delako da. Hortaz, eman iezaiozu.
Hainbat umeri, gaixotasun edo behar ezberdinen harira, tratamendu endokrinoak (blokeatzaileekin eta hormonekin) ematen dizkiete. Haur transexualen kasuan, ordea, zalantzan jartzen da etengabe.
Mediku eta psikiatrek epaiketa morala egiten diete gure seme-alabei, hori da benetan gertatzen dena.
“Bitxia da; bi urte igaro dira eta orain ezinezkoa zait semea neska baten moduan ikustea”
“Heldu transexualen arteko suizidio tasa %41ekoa da. Guraso bezala, alertan jartzen zaituen lehenengo datua da”
Naizen elkartean parte hartzen duzue, transexuali-tatea gizarteratzen. Zer nolako lana egiten duzue?
2015ean sortu zuten 8 familiarekin eta estatuko Chry-sallisen zegoen. Egun Naizen bilakatu gara EAEn eta Nafarroan. 100 familia baino gehiago gara eta elkarteak ahalbidetu digu indarrak batzea.
Jende oso baliagarria dago, langilea, eta prozesuan aurrera egitea sustatu dute hezkuntzan, legedian eta esparru sanitarioan. Paradoxikoki, Hazte oír-en autobus laranjaren kontrako mugimenduak ikusarazi gaitu eta inoiz baino oihartzun gehiago izan dugu. Dibulgazio lanak eta hitzaldiak ematen ditugu, eta trebakuntza eskaintzen diegu gurasoei eta profesionalei esparru sanitarioan, ikastetxeetan...
Hala ere, ez da lan erraza.Heldu transexualen arteko suizidio tasa %41ekoa da,
eta populazioaren artean, %1,6koa. Guraso bezala, alertan jartzen zaituen lehenengo datua da. Ekairen suizidioak oraindik hunkitzen gaitu. Ekairen argitasuna hain handia izan zen, ezen erakutsi baitzigun hau ez dela jokoa, ez dela zerbait artifiziala, perbertsoa edo guraria. Epeekin batzuek sufritzen dute. Ekairen kasuan beharrezkoa zen eta ez zen heldu.
Eman behar diegu behar dutena euren prozesua iga-rotzeko, euren epeak errespetatuta. Euren borroka, gehien-bat, euren baitan daukate. Nik galdetzen diodanean nire semeari zergatik ez duen onartzen bere gorputza, eran-tzuten dit: “Ama, kultura honetan jaio naiz eta erakutsi didate ez dela existitzen mutilik bulbarekin. Nik nahi dut jendeak ni ikustea naizen moduan”.
Eurek ezin dute hamarkadak itxaron direna arrunta bilakatzeko, euren itxura moldatu gabe. Harremanak izan nahi dituzte neska eta mutilekin diren moduan orain, ez 40 urte barru. Hau betidanik existitu da, baina makineria sozialak isildu du, inguru hurbilenetik hasita eta komu-nitatean eta politikan jarraituta.
Familia bakoitzak prozesua modu batean eramaten du, Naizenen guraso gehienek seme-alaben transexuali-tate prozesua onartzen dute, baina badaude onartzen ez dutenak eta arazoak sortzen dira sendietan. Espero dut mezua horrelako prozesu batean sartuta dagoenari heltzea, ulertu dezan askok aurrera egiten dutela.
Egiten duzuen lanak garrantzia gehiago dauka, tran-sexualitate prozesu osoaren jarraipenik ez baita egin.
Bi tratamendu mediku nagusi daude: blokeatzaileak eta hormonazioa. Epe luzeko ondorioak zeintzuk diren ez dakigu, ez batean ez bestean. Bide hori hartzen duen lehen belaunaldia da hau, nahiz eta helduetan ezagutzen ditugun. Naizenek, bere gaitasunen barruan, prozesuak jarraitzen eta jasotzen ditu. Denbora tarte luzea behar dugu froga-tzeko. Hala ere, gure seme-alabentzat berebiziko garrantzia du bide honek.
Hilabete hauetan ikusi da muturreko eskuina ager-tu dela. Pertsona transexualen eskubide urriak arriskuan daudela uste duzue?
Harrigarria da jende horren diskurtsoa. Sortu nahi dute mantra bat: genero legea gizonezkoen aurkako bide-gabekeria dela. Gainera, LGBTI+ kolektiboa inbisibilizatzen saiatzen dira. Txundituta geratu nintzen ikustean VOXek bere lehenengo indar erakustaldietan jarraitzaileak “Haz-te oír” taldetik bilatzea. Hau da, autobus laranjarekin hainbeste polemika sortu zuenetik. Ez dut ulertzen zer-tara datorren hau.
Herrialdea pikutara doa eta lehentasuna da emakumeen eta LGTBI+ kolektiboaren eskubideak murriztea? Espero dut jendearen zaintza eta maitasuna gailentzea intransi-gentzia eta ankerkeriaren aurrean.
Elkarrizketa osoa Aiaraldea.eus atarian
10 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
erreportajea
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Nolakoa izango da Greba Fe-minista eskualdean? Iaz, asko izan ziren feminismoaren olatu-ra igo zirenak martxoaren 8an. Aurten ere, milaka emakume-ren parte hartzea espero dute eskualdean, Euskal Herrian eta munduan.
Olatu morearekin sistema he-teropatriarkatua iraultzea izan-go da xedea. Bailaran, orotara, 40 ekintza baino gehiago presta-tu dituzte. Asteburuan aurkeztu ditu Aiaraldeko Mugimendu Fe-ministak martxoaren 8ko ekin-tzen egitarauak, eta guztira, 40 ekintzatik gora egongo dira 6 he-rritan: Urduñan, Amurrion, Aia-ran, Artizniegan, Laudion eta
Orozkon. Eskualdeko manifes-tazioa Urduñan izango dela eta, kotxe karabana batekin osatu-ko dute ibilbidea 18:30etik aurre-ra, Orozko, Laudio, Luiaondo eta Amurrio lotuta. Herrietako arra-tsaldetako manifestazioak eta auto karabanak mistoak izango dira -hots, gizonezkoek ere hartu ahalko dute parte- beti ere prota-gonismoa eta lehen lerroa ema-kumeei utzita.
Emakume guztiak daude dei-tuta grebara. Hargatik, Aiaralde-ko Mugimendu Feministak arre-ta berezia jarri dio aurten komu-nikazio hizkuntzari, eta zenbait bitarteko -eskuorriak kasu- eus-karaz, gazteleraz eta arabieraz idatzi dituzte. Modu horretan aldarria ahalik eta jende gehie-narengana iristea nahi dute.
Zein da, beraz, gizonezkoen egitekoa grebari dagokionez martxoaren 8an? Batetik, zain-tza lanen ardura euren gain har-tzea, egun batez behintzat. Eta, bestetik, emakumeek planto egin dieten zereginak ez gauza-tzea.
24 orduko kontsumo grebaZergatik deitu dute 24 orduko
kontsumo greba? Hainbat galde-ra luzatu ditu Aiaraldeko Mugi-mendu Feministak, gogoetara-ko: Nori dago bideratua kontsu-mo eredua? Publizitateak nola irudikatzen ditu emakumeak? Zein lan baldintzetan ekoitzi dira produktu gehienak? Noren gain geratzen dira etxeko zein komertzioetako garbiketa zein janari prestaketa lan gehienak?
Hori dela eta, saltokiak ixteko eskatu diete komertzioei: "De-nok egin behar dugu planto sis-temak kolpea nabaritu dezan". Horrenbestez, herritar orori es-katu diete martxoaren 8an ez kontsumitzea.
Zaintza banatzeko dosierraEta norbanako gisa, zer egin
genezake? Aiaraldea Ekintzen Faktoriako feminismo eta hez-kuntza lan-taldeek, zaintza ar-durak eraldat ze aldera, 0 eta 18 urte bitartekoekin lantzeko ari-ketak eta gomendioak bildu di-tuzte dosier batean. Hala, haur eta gazteen artean sailkatu li-tezkeen ardurak eta bultzatze-ko errazak diren ohiturak bildu dituzte. Dosierra Aiaraldea.eus atarian deskarga liteke.
Greba feminista, iraultzeko olatu
Urduñan, Aiaran, Artziniegan, Orozkon, Laudion eta Amurrion40 ekintza baino gehiago egongo dira; 24 orduko kontsumo grebaz gain.
Aiaraldeko Mugimendu Feministak aurkeztu du dagoeneko martxoaren 8ko egitarau sorta. Eskualdeko 6 herritan 40 ekintza baino gehiago egongo dira. “Heteropatriakatu kapitalistari planto! Bizitzak erdigunera!” lemapean, milaka emakumek deialdiarekin bat egitea espero dute. Eta, martxoaren 8ko olatuak, zaintza eta bizitza iraultzea.
11AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
erreportajea
Itziar LarrazabalELA
“Greba lanetik harago doa, jauzi kualitatiboa izango da”
“Aurtengo planteamendua ezberdina da, egun osokoa delako. Azken urteetan lan handia egin da soldaten arrakala salatzeko, zaintza sektoreko emakumeekin... Sistema honek ez du balio emakumeon lanik gabe. Aurten enpresetan ere grebara emakume gehiago aterako direla uste dut. Zentzu horretan, jauzia kualitatiboa izango da, ostiralean ikusiko duguna kuantitatiboa bada ere. Greba hau lanetik haratago doa, emakumeen egoera oso prekarioa da lantoki askotan. Mahaigainean ipini nahi ditugu emakumeok egiten ditugun beste lan asko, zaintza kasu”.
Ana UnzagaLaudioko etxe feminista
“Indibidualki eta kolektiboki ahalduntzea izan da 2018a”
“Bizitza erdigunean jartzea da aurtengo grebako leloa. Jendeak lana jartzen du. Sistemak oso sozializatua du rol banaketa, emakumeak zaintza lanetan geratzeko eta, gizonezkoak lan publikoetan jarduteko.
Munduko herritarren erdia gara emakumeak, baina ez ditugu eskubide berak. Emakumeak eremu publikoetan sartu gara, baina gizonezkoak ez dira zeregin pribatuetan sartu neurri berean. Aurten, emakume gehiago irtengo direla kalera uste dut, 2018a kontzientziatzeko urtea izan baita, ahalduntze prozesu indibiduala eta kolektiboa”.
Izaskun GarciaLAB
“Zaintza krisiak erakusten du beste eredu bat behar dela”
“Lehen hazia izan zen iazko greba, eraldaketa sozialaren norabidean. Emakumea espazio pribatutik ateratzea lortu da Mugimendu Feministaren lanari esker. Zaintza krisiak erakusten du lanak antolatzeko beste eredu bat behar dugula. Gizonen lanak eta emakumeenak daude oraindik. Sektoreen arabera, gainera, lan baldintzak ezberdinak dira: lanaldi partzialak, soldata arrakalak... Lanak berrantolatu behar dira, jendartea beste modu batean kudeatu. Horrek, estatuen aldetik, zerbitzu eta sistema publikoak indartzea ekarri behar du”.
Maddi IsasiMugimendu Feministako kidea
“Muga guztiak gainditu zituen iazko greba feministak”
“Muga guztiak gainditu ziren iaz martxoaren 8an. Antolatzeko modu berriak bilatzen aritu ginen, lehen greba feminista baitzen. Jendearen gogoa kanalizatzea izan zen asanbladetako kideon funtzio nagusia. Greba pasata, jarraitzeko beharra sentitu genuen, eta horren ondotik hasi ginen sortutako emakumeen sare horretan guztian hausnarketak egiten eta Aiaraldeko Mugimendu Feminista bezala antolatzen. Hainbat lanen artean, indarkeria matxistaren aurkako dinamika eta baliabideak sortu ditugu, jaien inguruko lanketa abiatu”.
Iraia PereiroHezitzailea
“HH eta Lehen Hezkuntzan emakumeak gara gehienak”
“Bi urteko gela batean hezitzialea naiz orain. Generoak eta heteropatriarkatuak bere osotasunean hezkuntzan duen garrantzia nabaria da. Etapa eta ziklo txikienetan -Haur eta Lehen Hezkuntzan- emakumeak gara gehienak. Horrek lotura zuzena du zaintzarekin, emakumeongan uzten baita pisu hori. Etapak gora egin ahala, gizonen presentzia areagotzen da; baita soldata arrakala ere, gehiago kobratzen baita etapa horietan. Gu geratzen bagara mundua geldituko da. Etorkizuna izango diren umeengan eragin handia dugu”.
Diana IbargutxiAniztasun funtzionalean aditua
“Guztiok dugu funtzionaltasuna, denok gara anitzak”
“Inor ezin da sexualitatetik baztertu. Isiltasunaren horma beti egon da, ikustezinarena. Emakume izate hutsagatik diskriminazioa bizi dugu berez. Horri aniztasun funtzionala gehituta, are, eta sexuala zer esanik ez. Heteronormatik kanpo geratzen den guztia da aniztasun sexuala. Guztiok ditugu gure askotariko funtzionaltasunak, denok gara anitzak horretan ere. Emakume izateari aniztasun funtzionala gehitzen badiozu, aniztasun sexuala, beltza izatea edo 60 urte baino gehiago izatea... zapalkuntzak jasateko aukerak ugaritzen dira”.
Egitaraua
Aiara10:30 // Gosari feminista (Ferialean)11:30 // Kontzentrazioa, eta ondoren Amurriora!
Artziniega12:30 // Elkarretaratzea frontoian 19:00 // Kotxe karabana
Orozko09:00 // Gosaria eta herri apainketa12:30 // Elkarretaratzea13:00 // Stencil tailerra14:30 // Emakumeen* bazkari musikatua16:00 // Zumba18:30 // Kotxe Karabana
Laudio8:30 //Gosari herrikoia (Herriko plazan)10:00 // Bilera informatiboa10:30 // Kazerolada12:30 // Baterajotzea14:30 // Bazkaria16:00 // Dantzatloia18:00 // Manifestazioa19:00 // Kotxe karabana
Amurrio0:00 // Txupinazoa, dekorazioa eta akanpada frontoian9:00 // Gosaria eta asanblada (plazan)10:30 // Kontsumo kalejira11:00 // Denbora bankua, truke azoka, murala...12:30 // Kaleak hartu13:00 // Flashmoba14:30 // Emakumeon* bazkaria eta Ilargiak 16:30// Dantzaplaza17:30 // Jolasak19:30 // Kotxe karabana
Urduña0:00 // Akanpada (Foru plazan)9:00 // Gosariak Landatas, Gernika eta Foru plazetan11:00 // Tailerrak (Foru plazan)12:30 // Manifestazioa14:30 // Tupper bazkaria eta karaokea20:00 // Eskualdeko manifestazioa22:00 // Tupper afaria
MARTXOAK 8
12 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
ag
en
da
20
19/0
3/0
6
Bake
an
dag
oen
a, b
ake
an
utz
ia
ntz
ezl
an
a A
lon
deg
ian
Alt
zarr
ate
eta
Kas
kag
orr
i fu
t-b
ol
tald
eek
"b
erd
inta
sun
a a
l-d
arri
kat
zeko
mar
txa"
an
tola
tu
du
te b
igar
ren
ald
iz. M
artx
oar
en
10ea
n iz
ango
da
zita
, 10
:00
etan
. H
ala,
Am
urr
ioko
eta
Lau
dio
ko
her
riko
pla
zeta
tik
abia
tuko
dir
a p
arta
idea
k, L
uia
on
do
n to
po
egi
-te
ko.
Ber
tan
eg
ingo
du
te,
hai
n
zuze
n, h
amai
keta
koa.
Izen
em
a-te
ak 5
eu
ro b
alio
ko d
itu
eta
ela
s-ti
ko te
kn
iko
a ja
soko
du
te k
iro
la-
riek
op
ari
gisa
. Oro
tara
, 12.
4 k
i-lo
met
roko
bid
ea o
satu
beh
arko
d
ute
aia
rald
earr
ek.
Ots
aila
ren
22r
a ar
te e
gon
da
izen
a em
atek
o e
pea
. Fu
tbo
l ta
l-d
eeta
ko o
rdez
kar
ien
esa
net
an,
zen
bai
t h
ob
eku
ntz
a ga
uza
tu d
i-tu
zte:
“Ia
z 30
0 p
erts
ona
esp
ero
ge
nit
uen
, eta
Am
urr
ion
70
0 e
gon
zi
ren
, hor
ieta
tik
100
ek e
gun
ean
b
erta
n e
man
zu
ten
ize
na.
Irt
eera
or
dua
atze
ratz
ea e
ragi
n z
uen
ho
-
rrek
”. Lu
iaon
do
izan
go d
a h
orn
i-ke
ta e
ta d
enb
ora
kon
trol
gu
nea
. A
urt
en, g
ain
era,
kom
un
ak ja
rrik
o
dit
uzt
e b
erta
n p
arta
idee
ntz
at. K
i-ro
lari
ek a
uto
bus
zerb
itzu
a iz
ango
du
te e
ure
n a
biap
un
tura
itzu
ltze
ko.
Hor
rez
gain
, has
iak
dir
a d
ago
ene-
ko p
arte
har
tzai
leen
art
ean
kam
i-se
tak
ban
atze
n, “
egu
nea
n b
erta
n
irte
era
arin
tzek
o”.
An
tola
tzai
leen
hit
zeta
n, a
urt
en
ere
ez d
a le
hia
keta
rik
izan
go.
Bak
ean
dag
oen
a, b
akea
n u
tzi
um
ore
ik
usk
izu
na
tau
lara
tuko
d
ute
Id
oia
To
rreg
arai
Mar
tija
k et
a M
irar
i M
arti
aren
a Ir
aola
k U
rdu
ña
n.
Bih
ar
-ma
rtx
oa
k 7
- iz
an
go
d
a
zita
, A
lon
de
gia
n,
19:0
0e
tan
. U
mo
rea
iz
an
go
da
ik
usk
izu
na
ren
a
rda
tza
.
Bi
pe
rtso
ne
n
art
ek
o
sei
elk
arr
izk
ete
k
josi
ko
d
ute
em
anal
dia
. Eu
skar
a et
a ge
ner
oa
izan
go d
itu
zte
hiz
pid
e. H
ain
bat
ga
i jor
ratu
ko d
itu
zte,
"bet
aurr
eko
(u)m
ore
ak"
jan
tzit
a: e
usk
alk
iak
, a
ma
tasu
na
, o
no
ma
top
eia
k,
gorp
uzk
erak
, eu
skar
akad
ak…
MU
SIK
A
03
.09
La
ru
nb
ata
20
:00
AM
UR
RIO
EM
AK
UM
E K
ON
PO
SIT
OR
EE
N
KO
NT
ZE
RT
UA
Am
urr
io A
ntz
okia
03
.09
La
ru
nb
ata
22:0
0 L
AU
DIO
EL
DE
SV
ÁN
DE
L M
AC
HO
+
MA
NK
AO
SO
rbeko
Etx
ea
03
.09
La
ru
nb
ata
22:3
0 A
MU
RR
ION
OG
EN
+ S
ER
RU
LL
AP
rez
ioa
: 10
eu
roB
uru
bio
Ku
ltu
r E
lkart
ea
03
.10
Iga
nd
ea
13:15
UR
DU
ÑA
GE
TX
A G
OIR
EN
IN
AU
TE
RIE
TA
KO
K
ON
TZ
ER
TU
AF
oru
pla
za
UM
EE
NT
ZA
KO
E
KIN
TZ
AK
03
.09
La
ru
nb
ata
17:3
0 A
RE
TA
SO
RG
IN Z
AP
AT
UA
KX
alt
o p
ail
az
oa
Ku
ltu
ra e
txea
03
.15
Ost
ira
la18
:00
LA
UD
IO“B
ER
DIN
TA
SU
NA
MA
ITE
D
UG
UL
AK
O”
Ine
s B
en
go
a u
me
en
tza
ko
ip
uin
ko
nta
lari
are
n e
sku
tik
Ud
al lib
uru
teg
ia
TA
ILE
RR
AK
03
.09
La
ru
nb
ata
11:0
0 A
RE
TA
PIL
OT
AN
JO
KA
TZ
EK
O
IKA
ST
AR
OA
E
MA
KU
ME
ZK
OE
NT
ZA
TIz
en
em
ate
a 6
16 0
41
134
te
lefo
no
are
n b
ide
ze
gin
d
ait
ek
eF
ron
toia
03
.13
Ast
ea
zk
en
a17
:45
LA
UD
IOO
RD
U B
IOL
ET
A
IRA
KU
RK
ET
A K
LU
B
FE
MIN
IST
AK
ult
ura
etx
ea
03
.15
Ost
ira
la17
:00
AM
UR
RIO
NO
RD
IC W
AL
KIN
G
IKA
ST
AR
OA
Refo
r en
pre
sald
ea
HIT
ZA
LD
IAK
03
.08
Ost
ira
la17
:00
LA
UD
IO“E
MA
KU
ME
AK
AR
TE
AN
: A
RT
IST
AK
, M
EZ
EN
AS
AK
E
TA
IR
UD
IA”
Ku
ltu
ra e
txea
03
.09
La
ru
nb
ata
11:3
0 L
UIA
ON
DO
AU
TO
EL
EK
TR
IKO
A:
OR
AIN
A E
TA
ET
OR
KIZ
UN
AO
tueta
giz
art
e e
txea
03
.14
Ost
eg
un
a17
:00
LA
NT
EN
O“E
LIK
AD
UR
A E
TA
OS
AS
UN
A
HIR
UG
AR
RE
N A
DIN
EA
N”
Esk
ola
zah
arr
ak
03
.14
Ost
eg
un
a18
:00
UR
DU
ÑA
“Y L
UE
GO
ME
DIR
ÉIS
QU
E
SO
MO
S C
INC
O O
SE
IS”
Alo
nd
eg
ia
AN
TZ
ER
KIA
03
.07
Ost
eg
un
a19
:00
UR
DU
ÑA
“BA
KE
AN
DA
GO
EN
A
BA
KE
AN
UT
ZI”
Alo
nd
eg
ia
03
.09
La
ru
nb
ata
18:0
0 O
KO
ND
O“V
ER
VE
NIR
”K
ult
ura
etx
ea
03
.09
La
ru
nb
ata
20
:00
OR
OZ
KO
“PE
NK
OL
ES
TA
S S
IST
ER
S”
Sh
ow
fe
min
ista
Do
nib
an
e a
reto
a
03
.13
Ast
ea
zk
en
a18
:30
LA
UD
IO“S
EM
ILL
AS
DE
L P
AS
AD
O”
Kasi
no
a
BE
ST
EL
AK
OA
K
03
.07
Ost
eg
un
a18
:00
AM
UR
RIO
“YO
TE
CR
EO
(E
N T
U
NO
MB
RE
DE
NU
NC
IO)”
Po
esi
a e
ma
na
ldia
Nag
usi
en
etx
ea
03
.07
Ost
eg
un
a18
:30
LA
UD
IO“B
RIN
G T
HE
SU
N H
OM
E”
Do
ku
me
nta
l p
roie
kz
ioa
Lau
dio
ald
e
03
.08
Ost
ira
laA
IAR
AL
DE
AN
GR
EB
A F
EM
INIS
TA
Eg
ita
rau
gu
zti
ak
11.
orr
ian
ik
usi
da
ite
zk
e
03
.09
La
ru
nb
ata
UR
DU
ÑA
KIN
TO
EN
FE
ST
A11
:45
//
Um
ee
ntz
ak
o j
ok
oa
k15
:30
//
Ba
zk
ari
a e
ta m
usi
ka
, O
rdu
ña
Pla
za
ho
tele
an
21:
30
//
Ko
ntz
ert
ua
k:
DJ
M
en
ja,
En
ko
re,
Ak
erb
elt
z e
ta
DJ
Ru
ba
Fo
ru p
laza
03
.09
La
ru
nb
ata
17:0
0 M
EN
AG
AR
AI
ZIN
EF
OR
UM
AE
sko
la z
ah
arr
ak
03
.09
La
ru
nb
ata
18:3
0 L
AU
DIO
VE
RD
INI
ME
TO
DO
AK
asi
no
a
03
.10
Iga
nd
ea
OK
ON
DO
13:0
0 /
/ O
ko
nd
ok
o
em
ak
um
ee
i o
pa
ria
k b
an
atz
ea
14:0
0 /
/ M
usi
ka
eta
ba
zk
ari
aK
ult
ura
etx
ea
03
.10
Iga
nd
ea
19:0
0 U
RD
UÑ
AZ
INE
GO
AK
JA
IAL
DIK
O
LA
NE
N P
RO
IEK
ZIO
AA
lon
deg
ia
03
.11
Ast
ele
he
na
17:0
0 L
AU
DIO
“AD
INE
KO
EN
ES
KU
BID
EA
K:
NO
RB
ER
AR
EN
ER
AB
AK
IAK
E
RR
ES
PE
TA
TZ
EA
”K
ult
ura
etx
ea
03
.11
Ast
ele
he
na
18:0
0 A
MU
RR
IOA
UZ
O B
AT
ZA
RR
A:
SA
N J
OS
EA
ren
ald
e a
uzo
elk
art
eare
n
eg
oit
za (
Zab
ale
ko
10
)
03
.13
Ast
ea
zk
en
a17
:00
LA
UD
IOIZ
AN
ZA
ITE
Z B
AB
ES
: E
RR
EF
UX
IAT
UE
I B
UR
UZ
KO
E
RR
EZ
ITA
LD
IAK
ult
ura
etx
ea
03
.13
Ast
ea
zk
en
a18
:00
UR
DU
ÑA
“FU
TB
OL
AR
IAK
ET
A
PR
INT
ZE
SA
K”
Um
ee
ntz
ak
o e
ma
na
ldia
Alo
nd
eg
ia
03
.15
Ost
ira
la18
:00
LA
UD
IOA
SV
IAM
IE A
IAR
AL
DE
AR
EN
B
ILE
RA
Era
bile
ra a
nit
zeko
ud
al are
toa
20
19/0
3/1
9
Lau
dio
ko p
intx
o le
hia
keta
,a
steb
uru
an
Ast
ebu
ru h
on
etan
has
iko
da
Lau
dio
ko P
intx
o L
ehia
keta
ren
X
I. e
diz
ioa.
Dat
orr
en m
artx
oa-
ren
17r
a ar
te l
uza
tuko
da
gas-
tro
no
mia
zit
a. A
urt
en h
erri
ko
26 e
stab
lezi
men
du
k h
artu
ko
d
ute
par
te m
ok
adu
no
rgeh
ia-
gok
an, h
erri
tarr
en g
oza
men
e-ra
ko.
Ots
aile
an o
spat
u z
ute
n A
mu
-rr
ioko
kin
toek
urt
ero
egi
ten
den
ja
ia.
Mar
txo
an,
ald
iz,
Urd
uñ
a-ko
en tx
and
a iz
ango
da.
Dat
orr
en
laru
nb
atea
n -
mar
txo
ak 9
- ja
rri
du
te z
ita.
Go
izek
o g
auer
a ar
te lu
-za
tuko
da
egit
arau
a. 11
:45e
tik
au-
rrer
a u
mee
ntz
ako
jo
koak
jar
ri-
ko d
itu
zte
Foru
pla
zan
. Baz
ka-
ria
eta
mu
sik
a eg
on
go d
ira
gero
, U
rdu
ña
Pla
za h
ote
lean
. Gau
ean
, al
diz
, mu
sik
a es
kai
ntz
a o
par
oa
anto
latu
ko d
ute
. DJ
Men
ja, E
n-
ko
re,
Ak
erb
eltz
err
om
eria
eta
D
J R
ub
a ig
oko
dir
a Fo
ru p
laza
-ko
kar
pak
o o
ho
ltza
ra. G
oiz
eko
o
rdu
txik
ieta
ra a
rte
luza
tuko
da
gir
oa
hir
ian
.
Urd
uñ
ak
o
kin
toe
nja
ia o
spatu
ko
dute
laru
nb
ate
an
Berd
inta
sun
ib
ila
ldia
iazko
arr
akast
a e
rrep
ikatz
eko
pre
st
13AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
MU
SIK
A
03
.09
La
ru
nb
ata
20
:00
AM
UR
RIO
EM
AK
UM
E K
ON
PO
SIT
OR
EE
N
KO
NT
ZE
RT
UA
Am
urr
io A
ntz
okia
03
.09
La
ru
nb
ata
22:0
0 L
AU
DIO
EL
DE
SV
ÁN
DE
L M
AC
HO
+
MA
NK
AO
SO
rbeko
Etx
ea
03
.09
La
ru
nb
ata
22:3
0 A
MU
RR
ION
OG
EN
+ S
ER
RU
LL
AP
rez
ioa
: 10
eu
roB
uru
bio
Ku
ltu
r E
lkart
ea
03
.10
Iga
nd
ea
13:15
UR
DU
ÑA
GE
TX
A G
OIR
EN
IN
AU
TE
RIE
TA
KO
K
ON
TZ
ER
TU
AF
oru
pla
za
UM
EE
NT
ZA
KO
E
KIN
TZ
AK
03
.09
La
ru
nb
ata
17:3
0 A
RE
TA
SO
RG
IN Z
AP
AT
UA
KX
alt
o p
ail
az
oa
Ku
ltu
ra e
txea
03
.15
Ost
ira
la18
:00
LA
UD
IO“B
ER
DIN
TA
SU
NA
MA
ITE
D
UG
UL
AK
O”
Ine
s B
en
go
a u
me
en
tza
ko
ip
uin
ko
nta
lari
are
n e
sku
tik
Ud
al lib
uru
teg
ia
TA
ILE
RR
AK
03
.09
La
ru
nb
ata
11:0
0 A
RE
TA
PIL
OT
AN
JO
KA
TZ
EK
O
IKA
ST
AR
OA
E
MA
KU
ME
ZK
OE
NT
ZA
TIz
en
em
ate
a 6
16 0
41
134
te
lefo
no
are
n b
ide
ze
gin
d
ait
ek
eF
ron
toia
03
.13
Ast
ea
zk
en
a17
:45
LA
UD
IOO
RD
U B
IOL
ET
A
IRA
KU
RK
ET
A K
LU
B
FE
MIN
IST
AK
ult
ura
etx
ea
03
.15
Ost
ira
la17
:00
AM
UR
RIO
NO
RD
IC W
AL
KIN
G
IKA
ST
AR
OA
Refo
r en
pre
sald
ea
HIT
ZA
LD
IAK
03
.08
Ost
ira
la17
:00
LA
UD
IO“E
MA
KU
ME
AK
AR
TE
AN
: A
RT
IST
AK
, M
EZ
EN
AS
AK
E
TA
IR
UD
IA”
Ku
ltu
ra e
txea
03
.09
La
ru
nb
ata
11:3
0 L
UIA
ON
DO
AU
TO
EL
EK
TR
IKO
A:
OR
AIN
A E
TA
ET
OR
KIZ
UN
AO
tueta
giz
art
e e
txea
03
.14
Ost
eg
un
a17
:00
LA
NT
EN
O“E
LIK
AD
UR
A E
TA
OS
AS
UN
A
HIR
UG
AR
RE
N A
DIN
EA
N”
Esk
ola
zah
arr
ak
03
.14
Ost
eg
un
a18
:00
UR
DU
ÑA
“Y L
UE
GO
ME
DIR
ÉIS
QU
E
SO
MO
S C
INC
O O
SE
IS”
Alo
nd
eg
ia
AN
TZ
ER
KIA
03
.07
Ost
eg
un
a19
:00
UR
DU
ÑA
“BA
KE
AN
DA
GO
EN
A
BA
KE
AN
UT
ZI”
Alo
nd
eg
ia
03
.09
La
ru
nb
ata
18:0
0 O
KO
ND
O“V
ER
VE
NIR
”K
ult
ura
etx
ea
03
.09
La
ru
nb
ata
20
:00
OR
OZ
KO
“PE
NK
OL
ES
TA
S S
IST
ER
S”
Sh
ow
fe
min
ista
Do
nib
an
e a
reto
a
03
.13
Ast
ea
zk
en
a18
:30
LA
UD
IO“S
EM
ILL
AS
DE
L P
AS
AD
O”
Kasi
no
a
BE
ST
EL
AK
OA
K
03
.07
Ost
eg
un
a18
:00
AM
UR
RIO
“YO
TE
CR
EO
(E
N T
U
NO
MB
RE
DE
NU
NC
IO)”
Po
esi
a e
ma
na
ldia
Nag
usi
en
etx
ea
03
.07
Ost
eg
un
a18
:30
LA
UD
IO“B
RIN
G T
HE
SU
N H
OM
E”
Do
ku
me
nta
l p
roie
kz
ioa
Lau
dio
ald
e
03
.08
Ost
ira
laA
IAR
AL
DE
AN
GR
EB
A F
EM
INIS
TA
Eg
ita
rau
gu
zti
ak
11.
orr
ian
ik
usi
da
ite
zk
e
03
.09
La
ru
nb
ata
UR
DU
ÑA
KIN
TO
EN
FE
ST
A11
:45
//
Um
ee
ntz
ak
o j
ok
oa
k15
:30
//
Ba
zk
ari
a e
ta m
usi
ka
, O
rdu
ña
Pla
za
ho
tele
an
21:
30
//
Ko
ntz
ert
ua
k:
DJ
M
en
ja,
En
ko
re,
Ak
erb
elt
z e
ta
DJ
Ru
ba
Fo
ru p
laza
03
.09
La
ru
nb
ata
17:0
0 M
EN
AG
AR
AI
ZIN
EF
OR
UM
AE
sko
la z
ah
arr
ak
03
.09
La
ru
nb
ata
18:3
0 L
AU
DIO
VE
RD
INI
ME
TO
DO
AK
asi
no
a
03
.10
Iga
nd
ea
OK
ON
DO
13:0
0 /
/ O
ko
nd
ok
o
em
ak
um
ee
i o
pa
ria
k b
an
atz
ea
14:0
0 /
/ M
usi
ka
eta
ba
zk
ari
aK
ult
ura
etx
ea
03
.10
Iga
nd
ea
19:0
0 U
RD
UÑ
AZ
INE
GO
AK
JA
IAL
DIK
O
LA
NE
N P
RO
IEK
ZIO
AA
lon
deg
ia
03
.11
Ast
ele
he
na
17:0
0 L
AU
DIO
“AD
INE
KO
EN
ES
KU
BID
EA
K:
NO
RB
ER
AR
EN
ER
AB
AK
IAK
E
RR
ES
PE
TA
TZ
EA
”K
ult
ura
etx
ea
03
.11
Ast
ele
he
na
18:0
0 A
MU
RR
IOA
UZ
O B
AT
ZA
RR
A:
SA
N J
OS
EA
ren
ald
e a
uzo
elk
art
eare
n
eg
oit
za (
Zab
ale
ko
10
)
03
.13
Ast
ea
zk
en
a17
:00
LA
UD
IOIZ
AN
ZA
ITE
Z B
AB
ES
: E
RR
EF
UX
IAT
UE
I B
UR
UZ
KO
E
RR
EZ
ITA
LD
IAK
ult
ura
etx
ea
03
.13
Ast
ea
zk
en
a18
:00
UR
DU
ÑA
“FU
TB
OL
AR
IAK
ET
A
PR
INT
ZE
SA
K”
Um
ee
ntz
ak
o e
ma
na
ldia
Alo
nd
eg
ia
03
.15
Ost
ira
la18
:00
LA
UD
IOA
SV
IAM
IE A
IAR
AL
DE
AR
EN
B
ILE
RA
Era
bile
ra a
nit
zeko
ud
al are
toa
Ka
rtele
ra
AM
UR
RIO
AN
TZ
OK
IA
Dra
go
n B
all
S
up
er:
Bro
lyM
AR
TX
OA
K 1
0IG
AN
DE
A (
3,7
5 e
uro
)
17:3
0
DO
NIB
AN
E
AR
ET
OA
Un
a c
ue
stió
n
de
gé
ne
roM
AR
TX
OA
K 1
0IG
AN
DE
A (3
,5 e
uro
hau
rrek
eta
4,5
eu
ro h
eld
uek)
19:0
0
LA
UD
IOA
LD
EA
RE
TO
A
El
via
jan
teM
AR
TX
OA
K 1
6L
AR
UN
BA
TA
(2
eu
ro)
17:3
0 /
20
:00
AM
UR
RIO
A
NT
ZO
KIA
Co
lett
eM
AR
TX
OA
K 1
0,
11IG
AN
DE
A E
TA
AS
TE
LE
HE
NA
(5
/ 3
,75
eu
ro)
19:3
0 /
20
:00
Ba
sog
intz
a
ered
ua
k
hiz
pid
e
Oro
zko
n
hila
ren
14
an
Biz
kaik
o b
aso
gin
tza
ered
uar
i bu
ruz-
ko s
ola
sald
ia e
gon
go d
a m
artx
oar
en
14an
-o
steg
un
a- O
rozk
oko
Do
nib
ane
Are
toan
. K
olo
re G
uzt
ieta
ko B
aso
ak
elk
arte
ko k
idea
den
Kek
o A
lon
so b
io-
logo
ak e
skai
nik
o d
u h
itza
ldia
. Pin
uen
ga
ixo
tasu
nak
era
gin
dak
o k
risi
aiz
an-
go d
ute
hiz
pid
e.
KA
SIN
OA
A b
ett
er
ma
nM
AR
TX
OA
K 1
5O
ST
IRA
LA
18:3
0
DO
NIB
AN
E
AR
ET
OA
La
Le
go
pe
lícu
la 2
MA
RT
XO
AK
10
IGA
ND
EA
(3
,5 e
uro
hau
rrek e
ta
4,5
eu
ro h
eld
uek)
16:3
0
INF
O +
aia
rald
ea.e
us
LA
UD
IOA
LD
EA
RE
TO
A
Gre
en
bo
ok
MA
RT
XO
AK
9L
AR
UN
BA
TA
(3
eu
ro)
17:3
0 /
20
:00
DO
NIB
AN
E
AR
ET
OA
Co
mo
en
tre
na
r
a t
u d
ra
gó
n 3
MA
RT
XO
AK
17
IGA
ND
EA
(3
,5 e
uro
hau
rrek e
ta
4,5
eu
ro h
eld
uek)
16:3
0
14 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Kultura
Testua eta argazkia Aitor Aspuru Saez
Liburu berria plazaratu duzu, zenbat denbora eman duzu horrekin?
Nire bizitzaren une batean, ezinezkoa zitzaidan uztartzea lana eta zaletasuna. Depresio baten ondorioz aukeratu behar izan nuen, eta literatura idazteari utzi nion.
Bestelako gauzak idazten jarraitu nuen, baina une txarra izan zen niretzat. Liburu denda batean sartuz gero, tristura ikaragarria sentitzen nuen. Erdi negarrez atera behar nintzen, txarto sentitzen nintzelako. Denboraren poderioz sentsazio hori baretzen eta lasaitzen joan zen eta berriro idazten hasi nintzen.
Orain erretiroa eta arnasa hartu dudala, sendo eta indartsu sentitzen naiz eta ekin diot idazteari.
Ur biren artean liburua argitaratu berri duzu, 12 ipuinez
osatutakoa. Itsasoa eta I. Mundu Gerra dira kontakizun guztien ardatzak, zergatik?
Nik ez nuen aukeratu, berez etorri zitzaidan. Komiki gidoi bat idatzi nahian hasi nintzen. Horretarako hautatu nuen historia erreala; Erribero goletarena. Wolframaren kontrabandoan ibili zen itsasontzi hori I. Mundu Gerran. Mineral oso preziatua zen, Bilbon hartu eta Kanariar Uhartetara eramaten zuten. Itsaspeko alemaniarrek jasotzen zuten.
Horrekin hasi nintzen, baina fikzioa lantzen dudanez, bestelako kutsua eman nion historiari, ez dut zerbait historizista egin nahi. Konturatu nintzen istorio horren arrimura bururatzen zitzaizkidala fikziozko bestelako
kontakizunak, askoz interesgarriagoak. Berehala sumatu nuen hortik aterako zela liburua eta horregatik aukeratu nuen garai hori. Garai interesgarria da. Alde batetik, I. Mundu Gerran neutrala zen estatu espainiarra. Kanpoko gerrari esker aberastasuna sortzeko une historiko egokia ekarri zuen horrek. Denetarik saltzen zuten: armak, elikagaiak, oihalak...
Asko ikertu duzu liburua idazteko? Ikerketa gutxi egin dut. Garaiko hemerotekara jo dut,
eta informazio dezente dago. Gure inguruan ere ezaguna da. Nik fikziotik landu dut apur bat.
Hala ere, zuk itsasoan lan egin duzu. Bai, nik nautika ikasi nuen Portugaleteko Eskola Teknikoan
eta pilotu egin nintzen. 70eko hamarkadan ibili nintzen itsasoan, 3 urtez, ez oso denbora luzean.
Gero soldaduska bete behar izan nuen eta itzuli nintzenean 80ko krisia topatu nuen. Ontziola handiak itxi zituzten. Garai horretan bazegoen aberastasuna eta hainbat enpresek (Letasa, Artola...) itsasontziak ekoizten zituzten. Guztiek egin zuten porrot eta lanik gabe geratu nintzen. Orduan euskara ikasi berria nuen eta AEKn lanean hasi nintzen irakasle. Euskarazko irakaskuntzan sartu nintzen eta han eman dut bizitza osoa.
Zure esperientzia islatu duzu liburuan? Nik ez dut eleberri autobiografikorik idazten. Jakina,
beti erabiltzen dut nire esperientzia, itsasoan izandakoa, alegia, giro hori deskribatu ahal izateko. Badakit nolakoa den itsas giroa, baina beste guztia literatura da.
Esaterako, nik egile klasikoetatik asko jaso dut: Joseph Conrad, Mellville, Stevenson, Jack London... Nor ez da liluratzen literatura horrekin?
Euskaraz ere egon da zerbait, baina xumeagoa, arrantzari lotuta baitzeuden. Zentzu horretan, nik berrikuntza ekarri nahi izan dut, merkantzia-ontzien bizimodua islatuta.
Ideia berriak dituzu idazteko? Genero laburrean oso eroso sentitzen naiz. Eleberri
luzeak ez ditut gogoko. Edonola ere, bi liburu idatzi ditut itsasoari buruz eta hau beste baten jarraipena da, Haize kontrarena, hain zuzen. Horrek bazuen ere itsas giroa eta trilogia osatu nahiko nuke, Barojak egin bezala, nahiz eta berak azkenean tetralogia egin.
Gero badaukat beste ipuin mota bat, honetatik aldenduta, nire hirugarren liburuan -Diorama- jorratutakoa. Gogoko izango nuke komiki baten gidoia ere idaztea.
Atzera begira pozik zaude idatzitakoarekin?Bai, oso ondo ikusten dut. Lehenengo liburua ondo
baloratu zuen kritikak. Itsas munduko istorioak biltzen zituen. Behi Eroak liburuarekin aldendu nintzen gai horretatik eta hirugarren liburuarekin ere oso pozik geratu nintzen. Ipuingintza landu nuen, baina beste estilo batekin.
Honekin hasierara itzuli naiz eta poz-pozik nago. Hain denbora luzean geldirik egon ez banintz hobeto egongo litzateke, baina horrela suertatu da.
Idaztea da nire bizitzaren erdia. Nik gozatu egiten dut idazten. Beste egileei entzuten diedanean, batzuek esaten dute terapia moduan egiten dutela, eta beste batzuek ogibidea dutelako. Niri bizipoza ematen dit.
“Itsasoan izandako
esperientzia islatu dut liburuan,
baina gainontzeko
guztia literatura
da”PATXI ITURREGI (Laudio, 1952) LITERATURARA
ITZULI DA UR BIREN ARTEAN LIBURUA
ARGITARATUTA. I. MUNDU GERRAN ETA ITSASOAN
DAGO GIROTUA ETA 12 IPUINEZ OSATUA DAGO.
15AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Testua Txabi Alvarado Bañares
35 urte beteko ditu aurten Untzuetak. Urteurrena pres-tatzeari ekin diote dantza tal-de aretarreko kideek. Data na-gusia iragarri dute dagoeneko: urriaren 12a. Egun horretan egingo dute ekitaldi nagusia. "Ospakizun hau aurrera era-mateko, dantzari ohien par-te hartzea ezinbestekotzat jo-tzen dugu", azaldu dute talde-ko kideek.
Horregatik, kide ohiak bila-tzeari ekin diote. Helbide elek-troniko bat jarri dute, ekital-dian parte hartu nahi duen
kide ororen eskura: [email protected].
2017. urtean kide berriak lortzeko kanpaina abiatu zuen
dantza taldeak, eta arrakasta nabarmena lortu zuen, belau-naldi berri ugari batu baitira proiektura.
Kide ohien bila ari da Untzueta dantza taldea, 35. urteurrena ospatzeko
Untzuetako kideak 2011n, Laudioko jaietako pregoilariak izan zirenean. Aiaraldea.eus
kultura
Atom Rhumbak, The Wizardsek eta Eskean Kristok joko dute OrozkoRocken
Testua Txabi Alvarado Bañares
OrozkoRock jaialdian joko duten 8 taldeak zeintzuk izan-go diren jakinarazi dute. Atom Rhumba, The Wizards, Eskean Kristo, Fetitxe, Moonshine Wa-gon, Pelax, Moonshakers eta Liher igoko dira musika jaialdia-
ren oholtzara. Maiatzaren 18an izango dira kontzertuak Oroz-kon. Sarrerak salgai daude da-goeneko. Orozkorock.eus ata-rian eskuratu daitezke 15 euro-ren truke. Egunean bertan ere erosi ahalko dira, 18 eurotan. Herritar talde batek antolatu du jaialdia. Lehen edizioa izan-go da aurtengoa.
Atom Rhumba izango da oholtzara igoko den taldeetako bat. Ariadne Aran
Gaztefilm Fest jaialdia egingo da Laudion martxoaren 22tik 24ra
Testua Txabi Alvarado Bañares
Laudio izango da Gaztefilm Fest jaialdiaren hurrengo gel-tokia. Martxoaren 22tik 24ra egingo da gazte eta umeentza-ko zinema hizpide duen jardu-naldia. Makina bat ekintzaz go-
zatzeko parada egongo da hiru egun horietan: proiekzioak, hitzaldiak, animazio tailerra, kontzertuak... Herriko hainbat txokotan egingo dituzte ekin-tzak: Kultura etxean, Laudioal-den, Gaztetxean, Sorgin taber-nan edota Kasinoan, besteak beste.
The Florida Project filma eskainiko dute, besteak beste. Gaztefilm Fest
16 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Kirola
Testua eta argazkia Txabi Alvarado Bañares
Espainiako Txapelketan aritu zara asteburuan. Zer moduz?
Oso pozik nago emaitzarekin. Azkenean ezin izan nintzen finalerdietara pasa, pertsona bategatik. Baina esperientzia oso ona izan zen. Txapelketa horretan aritzen naizen lehen aldia da.
Honakoa nire bigarren urtea da atletismoan. Iaz hasi nintzen krosa egiten, baina pista itxian hiru hilabete baino ez daramatzat entrenatzen, abendutik hona.
Oso denbora gutxi daramazu atletismoan, beraz. Nola iritsi zara Euskadiko Txapelketa irabaztera?
Nik uste dut oso motibatua nengoela. Lehenengo txapelketa egin nuenean, oso ondo ikusi nuen nire burua eta izugarri motibatu nintzen. Gutxiengo marka lortzea nuen helburu, Espainiako Txapelketara joateko. Lagunak ere izan nituen animatzen. Motibazioa izan zen faktore nagusia.
Hiru hilabete baino ez daramatzazu pista estalian. Zer ibilbide egin duzu orain arte?
Krosa praktikatzen aritu naiz abendura arte. Nik banekien hobekien egiten nuena abiadura hartzea zela. Baina talde osoa aritzen da krosean, eta horregatik parte hartu nuen modalitate horretan, eurekin egoteko, ez entrenatzeko bakarrik. Edonola ere, abiadura modalitatera pasatzea nuen helburu, bertan hobeto moldatuko nintzela nekielako. Gauzak hala, lasterketa batzuk egin eta aldatzea
erabaki nuen. Orain pista estalian aritzen naiz soilik. Dena dela, orain amaitu egin da pista estaliko denboraldia, eta kanpoan korrika egiten hasiko gara. 100 eta 200 metroko lasterketak egingo ditut. Taldea eta entrenatzailea berak dira, baina krosa egiten dutenek 1.500 metroko probak egingo dituzte orain. Erresistentzia lantzen dute abiadura baino gehiago. Badaude beste neska batzuk nire modalitatean lehiatzen direnak, baina ez dugu ordu berdinetan entrenatzen. Gauzak hala, gehienetan bakarrik entrenatzen dut.
Entrenamendua ere ezberdina izango da, ez?Bai. Krosa praktikatzen nuenean kilometro asko egiten
nituen, erresistentzia garatzeko. Orain, aldiz, teknika hobetzea da nire helburua, ahalik eta azkarren korrika egin ahal izateko.
Egun batzuetan Ellakurin entrenatzen dugu. Beste batzuetan, aldiz, kaletik korrika ibiltzen gara, Gardeatik Aretara, hainbat kilometro egiteko.
Hasieratik nabaritzen zenuen abiaduran trebeagoa zinela?
Eskolan egiten genituen probetan ikusten nuen ondo moldatzen nintzela. Hala ere, erresistentzia landuta helburu batzuk ere lortu nituen. Hala ere, abiadura dut gogokoen.
Pista estaliko denboraldia amaituta, zein da zure hurrengo erronka?
Espainiako Txapelketara joateko gutxiengo marka lortzea izango da nire helburua, berriz ere. Hala ere, ez
dakit ziur norgehiagoka horretara joan ahalko naizen, udan eta opor garaian izango delako.
Atletismoan denbora luzez jarraitzeko asmoa duzu, beraz?
Bai, oso gustura nago kirol hau praktikatzen.
Nolatan erabaki zenuen atletismoa egitea?Ez nuen kirolik egiten, eta lagun batek eta biok zer edo
zer egitea pentsatu genuen. Bagenuen lagun komun bat atletismoa egiten zuena. Berarekin hitz egin genuen eta uda amaitu bezain laster batu ginen taldera.
Zer du atletismoak beste kirolek ez dutena?Nik uste dut pertsonek egiten dutela kirol hau berezi.
Bakarrik egon arren, nabaritzen da taldearen presentzia. Oso harreman ona dugu kideon artean. Zure markak gainditzeko grina ere hor dago.
Asko tematzen zara gutxiengo marka lortzeko ahaleginean?
Bai, baina batzuetan nahiago dut horri ez erreparatzea eta gozatzera mugatzea. Obsesio bat izan daiteke bestela.
Zer nolako kirolariak zaudete Laudio Atletismo Klubean?
Denetarik dago. Gehienak ume txikiak direla esango nuke. Hala ere, gure taldean 20 inguru gara. Jende gehiago egongo balitz, hobeto egongo litzateke, baina asko gara. Laudio herri txikia da, eta tamaina horretako herri batentzako ez gara pertsona gutxi.
“Motibazioa izan da Euskadiko Txapelketa irabazteko faktore nagusia”
NAIANE BRAVO LLAMOSASek (Laudio, 2001) OSO DENBORA GUTXI DARAMA ATLETISMOA
PRAKTIKATZEN, BAINA EMAITZA ESANGURATSUAK LORTU DITU DAGOENEKO: EUSKADIKO
TXAPELKETAN 60 METROKO LASTERKETA IRABAZI ZUEN 20 URTETIK BEHERAKOEN
KATEGORIAN ETA ESPAINIAKO TXAPELKETAN ARITU ZEN IRAGAN ASTEBURUAN.
17AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
babestutako edukia
Ezkontzak, jaunartzeak edota bataioak bezalako ospakizunak ugaritu egingo dira datozen hilabeteetan. Horrelako ekitaldiak burutzeko berariaz prestatua dagoen
espazioa da Orduña Plaza hotel eta bainuetxea. Teknologia modernoenez hornitutako sei areto zabal ditu, mota askotako ekitaldiak hartzeko prest.
Orduña Plaza: ekitaldi eta ospakizunak antolatzeko erreferentziazko tokia
Espazio zabal eta modernoz hornituta dago Orduña Plaza hotel eta bainuetxea. Orduña Plaza
Egun gutxi falta dira udabe-rria hasi dadin. Urteko garai hori izan ohi da mota askotako jarduerak egiteko garai apropo-sena. Ezkontzak, jaunartzeak, bataioak... makina bat ospaki-zun egin ohi dira urtaro horre-tan.
Horrelako ekintzak antolatze-ko espazio ezin aproposagoa da Orduña Plaza hotela. Urduña-ren erdigunean dago, estilo neoklasikoko eraikin historiko batean. Espazio handiak ditu, mota askotako ekitaldiak egi-
teko hobezinak. “6 areto zabal ditugu, erabilera anitzekoak”, nabarmendu dute Orduña Pla-zako kideek, “argi naturala dute guneek, eta puntako gailu tek-nologikoekin daude ekipatuta”. Doako wifia dago eraikin osoan. Gelarik handienean 350 pertso-na sartu daitezke. Horrez gain, 39 gela ditu hotelak, “teknologia modernoekin ekipatuta”. Bis-ta ikusgarriak dituzte gainera, Txarlazoren tontorra ikusi bai-taiteke hoteleko leihoetatik.
Hainbat motatako jarduerak
antolatzen dituzte: ezkontzak, bataioak, jaunartzeak, enpresa-bilerak, coffee breakak, enpre-sentzako luntxak, hitzaldiak... Tokiko sukaldaritza eta aban-goardiakoa uztartzen dituzte sukaldean, baina ez dute eske-ma zurrunekin funtzionatzen, “arreta pertsonalizatua” eskain-tzea baitute oinarri.
Menu irekiak dituzte, beze-roen gustuko eskaintza osatu ahal izateko. “Oinarrizko me-nuak ere baditugu, aukeraketa errazago egin eta platerak kon-
binatzeko aukera emateko”. Otorduak saloi pribatu batean egiteko aukera ere badute, “argi naturalarekin”.
BainuetxeaArestian aipatutako zerbitzu
guztiez gain, hotelak badu beste azpiegitura berezi bat: bainue-txea. Ur-zirkuitua eta termak dituzte, hainbat motatako tra-tamenduekin batera. Gainera, bainuetxeko zerbitzuak balia-tzen dituzten pertsonek gina-sioa erabiltzeko aukera ere dute.
350 pertsona sartzen dira Orduña Plazako aretorik handienean
Foru Plaza, 15 URDUÑA www.hotelordunaplaza.com Tel.: 945 56 90 38
OS TA L A R I T Z A
Profesionalonenakzurezerbitzura
Eguraldia lagun, otorduak kalean bizitzeko garaia heldu daAte joka dago udaberria. Tenperaturek gora egin dute eta egun eguzkitsuak ugaritzen ari dira. Gauzak hala, geroz
eta aiaraldear gehiago animatzen dira egunerokotasuna apurtu eta kalean afaldu edo bazkaltzera.
Foru plaza, URDUÑA · Tel. 945 56 90 38 · [email protected] www.hotelordunaplaza.com
• JAURNARTZEAK• EZKONTZAK• OSPAKIZUNAK• OTXOMAIO MENUAK
BATZOKI URDUÑAJose Maria Matias BlancoBurgos kalea, 20URDUÑATel.: 945 38 39 26 · 689 27 24 40
Etxeko janarianespezializatua
URDUÑA
AMURRIO
Ezkontzak, jaunartzeak eta ospakizunakEguneko menuaTaldeentzako menuak
Abiaga kalea 7, AMURRIO 945 39 36 18 · 652 703 [email protected] www.abiagajatetxea.com
Ogitartekoak, hanburgesak, sandwichak...Pizzak eta errazioakAskotariko pintxoakPINTXO POTEA ostiraletan 19:30ean eta igandeetan 12:30ean
Boriñaur enparantza 1Amurrio (Araba)Tel. 945 89 07 20RUBIK TABERNA
Etxez etxekobanaketa
Iristear dago udaberria. Azken asteetan oso nabaria izan da aldaketa eskualdean. Tenperaturek nabarmen egin dute gora, udako giroaren sentsazioa ematen. Euri zaparradak ere gutxitu dira, egun eguzki-tsuei lekukoa emanez.
Klima aldaketa horrek eragina izan du eskualdeko kaleetako bizitzan. Terrazak ugaritu dira , eta geroz eta jende gehiago ikusi daiteke taberna eta jatetxeetan, ar-nastu daitekeen giro atseginaz gozatzen.
Funtsean, iritsi da kanpoan bazkaldu edo afaltzeko garaia; eta Aiaraldean ho-rretarako aukera anitzak aurkitu daitez-
ke. Gustu eta poltsiko guztietara molda-tutako aukerak topatu daitezke eskualde-ko establezimenduetan. Bokatak, menuak, pizzak... gastronomia eskaintza handia da.
Pintxoen kultura zabala dago eskual-dean. Horren adibide da Laudioko Pintxo Lehiaketa. Ostiral honetan hasiko da nor-gehiagoka horren XI. edizioa, eta hilaren 17ra arte luzatuko da. 26 establezimenduk hartuko dute parte ekimenean, ekimenak duen osasun onaren seinale.
Jaien garaiaUdaberriarekin batera iritsiko da Aiaral-
dera jai maratoia, uda amaierara arte luza-tuko dena. Iragan asteburuan ehunka he-rritar atera ziren kalera mozorrotuta, ara-tusteak ospatzeko. Datorren larunbatean -maiatzak 9- Urduñan egongo da festa gi-roa, Kintoen jaia egingo baitute. Apirilaren amaieran iritsiko dira auzo eta herrietako ospakizunak, Aiarako eta Amurrioko San Jose auzoko jaiekin; eta Otxomaioak eto-rriko dira jarraian.
Hala ere, jai handirik gabe ere giro ede-rra topatu daiteke Aiaraldeko kaleetan ba-rrena, formatu txikiko egitasmo ugari an-tolatzen baitira astebururo.
Gastronomiak pisu handia du eskualdean. Horren adibidea da Laudioko Pintxo Lehiaketa, ostiral honetan hasiko dena
G I DA
OKONDO LAUDIOAIARA
TFNOA: 945 89 81 83OKONDO (ARABA)
Jantokia tximinia eta terrazarekinTaldeentzako dastatze menuak
Sasoiko eta bertako elikagaiak
Sagasti kalea 9, Arespalditz 945 39 92 34
AIARAKOBATZOKIBERRIA
Errazioak, bokatak,hanburgesaketa platerkonbinatuak
Taldeentzako menuak
EEtxeko janaribereziak etaeguneko menua
Terrazalorategiarekin
PintxoakBokatakErrazioak
Udako igandeetako karta kontsultatu
Zumalakarregi etorbidea 35 (Laudio)94 672 38 08
Kalitategoreneko tokiko
elikagaiak
Batzalarrin kalea 7 (Laudio) 94 672 49 30
EGUNERO: PINTXO BARRAASTEBURUETAN: ERRAZIOAK
Eguneko menuaMenu bereziak
Eramateko janaria
Igandeetan ixten duguGasteiz kalea 5, ARETA-LAUDIO Tel. 94 672 05 58
JAVIERCLEMENTE
EkiEkitaldi publikoen harira egin nahi duten lege berriaren aurka nago guztiz. Horrelako mugimenduek erabateko oreka galtzea dakarte. Nik argi daukat tokiko taldeak eta formatu txikiko kontzertuak sustatu behar direla eta horrela egingo dugu gure lokalean, onuragarria delako kulturaguztientzat eguztientzat eta prozesu guztietan.
MARTXOA9, 22:00CowboyCOUNTRY
15, 21:00José BonoMMATEMATIKA-UMORISTA
16, 21:00Xabier Iriarte MUSIKA ALTERNATIBOA
22, 21:00Txo BracerasAKUSTIKOA
224, 13:30Tala y los primosFLAMENKOA
30, 22:00Charlie Cosh ROCK BERTSIOAK
Aldai enparantza, LAUDIO
672 23 50 65www.tolobar.com
Mokadu karta berriaAsteburuko menuak
Ospakizunetarako terraza alokatu:urtebetetzeak, urrezko ezteiak, agurrak...
Aldai enparantza, LAUDIO 944 677 100Erreserbak: 686 927 554
20 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
KirolaKirolaATLETISMOA
Oinkariak taldea, urte berriari gogotsu ekiteko prest
Testua Txabi Alvarado Bañares
Gogotsu ekin diote Oinkariak Triatloi Taldeko kideek denboraldi berriari. 30 kirolari baino gehiago arituko dira aurten taldean, Aiaral-deko hainbat herrietakoak, “23 urte baino gutxiagokoen mailatik, bete-ranoen 3. mailara arte”.
Aurtengo helburu nagusia izan-go da Euskal Zirkuituko duatloi eta triatloietan parte hartzea. Errelebo eta erlojupeko norgehiagoka ba-tzuetan ere aritu nahi dute talde- Oinkariak taldeko zenbait kide, aurkezpen argazki batean. Joseba Garcia
Urduñako Mugimendu Feministako kideak egon ziren partidetan. U.M.F
ESKUPILOTA
Urduñan jokatu dira Emakume Master Cupeko finalaurdenak
Testua
Izar Mendiguren Cosgaya
Iragan ostiralean izan zen Ur-duñan Emakume Master Cup txapelketako partida sorta: sei partida eta lagunartekoa. Tar-tean, Ekiñe Otaola eta Yaiza Boni-lla aiaraldearrek hartu zuten par-te, nahiz eta lehiatik kanpo aritu. Ana Aguilera eta Janire Arrizaba-
laga izan zituzten aurkari, eta 18-14 irabazi zituzten lagunarteko par-tidan.
Ainhoa Ruiz de Infante eta Nora Mendizabal eta Laia Salsamendi eta Ainhoa Mendiburu sailkatu zi-ren finalerdietarako.
Urduñako Mugimendu Femi-nistak bandera moreekin eta bon-boekin animatu zituzten emaku-me pilotariak.
Aiaraldeko 5 lasterkarik par-te hartu dute Basque Ultra Trail Bilbao Gasteiz 108 kilo-metroko proban. Ibilbideak Bizkaia eta Arabako hainbat mendi zeharkatu zituen eta 8 horniketa puntu prestatu zituzten antolatzaileek. Horie-tako 3 eskualdean zeuden: Aretan bat, eta beste 2 Orozkon, horietako bat Austigarmin.
Bost aiaraldearrek (Iñaki Isusi Odiaga, Sergio Martin Fernandez, Juanjo Ramirez Hernandez, Abel Fernandez Mendivil, Aitor Peral Beitia) lasterketa amaitzea lortu zuten. Erronka ez da fisikoa soilik, psikologikoa ere bada, gauez egiten baita zati handi bat.
TRAILAEskualdeko 5 lasterkari Basque Ultra Trailen
Otsailaren 22an bukatu zuten Desert Trophy elkarta-sun lasterketa Pandemia Raid eta Garrastatxu Team taldeko kideek. Pandemiako auto bat sailkapenetik kanpo geratu bada ere, besteek emaitza positiboak lortu dituzte.
Sailkapenak4x4 kategorian Garrastatxu
Team 6. izan da eta Pandemia-ko 3 auto 14., 15. eta 16. pos-tuetan kokatu dira. 4x2 sail-kapenean, ordea, Pandemia Team-eko lehen autoak 5. geratzea lortu du. Matxuraz beteriko proba izan da eta aiaraldearrek pozik bukatu dutela adierazi dute.
RAIDAPostu onak lortu dituzte aiaraldearrek Desert Trophy-n
21AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Herriko plaza
Zozketa
Denborapasak
DENBORAPASEN SOLUZIOAK
Sudoku, hitz-gurutzatu eta hitz gezidunen soluzioak webgunean ikusgai: http://www.aiaraldea.eus/users/denborapasak
ZAILAERRAZA
Komertziala AIARALDEA KOOPERATIBA ELKARTEA
CNC langilea AMURRIO
Mandrinatzailea CNC LAUDIO
Odontologoa LAUDIO
ElektrikariaLAUDIO
Moldatze langilea LAUDIO
Instalazio eta mantenu
industrialeko teknikariak LAUDIO
Saltzailea AMURRIO
Galdategi arduraduna LAUDIO
Arraindegiko langilea LAUDIO
Martxoak 7 MENOYO eta HERNANDEZMartxoak 8 PEREZ eta EGUIAMartxoak 9 PEREZ, A. FUERTES (errefortsua EGUIA)Martxoak 10 PEREZ, A. FUERTES (errefortsua EGUIA)Martxoak 11 AIS eta CACERES (errefortsua YARZA)Martxoak 12 RIVERA eta YARZAMartxoak 13 C. FUERTES eta FERNANDEZ (errefortsua PEREZ)Martxoak 14 SOLAUN eta IBARROLA (errefortsua HERNANDEZ)Martxoak 15 MENOYO eta PEREDAMartxoak 16 EGUIA (errefortsua MENOYO) eta PEREDAMartxoak 17 EGUIA eta PEREDAMartxoak 18 A. FUERTES eta HERNANDEZMartxoak 19 AIS eta PEREZMartxoak 20 PRIVERA eta CACERES (errefortsua PEREDA)
Lan-eskaintzak Guardiako farmaziak
LAN-ESKAINTZA GEHIAGO AIARALDEA.EUS ATARIAN
AiaraZorionak Aiara! 13 urte jada. Maite zaitugu!
Senideak
@BIDALIZUREZORION AGURRA!
Idatzi zure mezua eta bidali argazkia [email protected] Aiaraldea.eus atarian plazaratuko dugu. Martxoaren 6an argitaratuko da hamabostekariaren hurrengo zenbakia.
IruneZorionak Irune! 9 urte jada. Muxu handi bat!
Senideak
Martxoaren 10ean Orozkoko Donibane aretoan.
Parte hartzeko sartu www.aiaraldea.eus enZozketa data: martxoaren 8an, 12:00etan.
“LEGO 2” filma ikusteko sarrera bikoitza
22 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
Aiaraldea
23AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
24 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a
ESTATUBATUAK
DESKRIBAPENA
Errepublika federala da
Ameriketako Estatu Batuak.
50 estatuk eta barruti
federal batek osatzen
dute. Oso herrialde zabal
eta anitza da, munduko
hirugarren populatuena,
India eta Txinaren ostean.
AZALERA
9.833.517 kilometro koadro.
BIZTANLEAK
326,9 milioi biztanle.
HIZKUNTZA
Ingelesa da hizkuntza
nagusia, baina bestelako
hizkuntza asko mintzatzen
dira: gaztelera, frantsesa,
alemaniera...
Kontra
Arantzar, z/gLAUDIO (Araba)
946 721 200 // [email protected]
Tellería 2, Laudio (Araba)94 672 65 43// [email protected]
EGUNKARI HAU LAGUNTZEN DUTE:
Argitaratzailea: Aiaraldea Kooperatiba ElkarteaTirada: 10.000 ale. Maiztasuna: HamabostekariaLege gordailua: BI-1230-2013 Posta elektronikoa:[email protected]@[email protected]:[email protected]: 688 62 53 94Helbidea: Nerbioi Kalea 12, behea. Laudio. Araba. 01400Telefonoak: 94 656 85 54/688 62 59 00 Web-gunea: www.aiaraldea.eusERREDAKZIO OHARRA: Aiaraldea Aldizkariak ez du bere gain hartzen iritzi artikuluetan, zein egindako elkarrizketetan adierazitakoaren erantzukizuna.
ESKER BEREZIAK BANATZAILE BOLUNTARIOEI:Xabier Ugalde Gulias, Jabi Asurmendi Sainz, Unai Llano Anda, Eider Solatxi, Alberto Martinez Gutierrez-Barquin, Ali Orue Del Valle, Garrastatxu Landaluze Okeranza, Genma Corbella Eguiluz, Unai Vicente Basterra, Estibaliz Bideguren Otaola, Aitor Fernandez de Pinedo, Endika Arribas Gulias, Eunate Molinuevo Olabarria eta Koldo Rodriguez
Aiaraldetik mundura
“13 urte igaro ditut Estatu Batuetan, baina han beti izango naiz etorkina”
Zure bizitzan hainbat lekutan bizi izan zara, ezta?
Laudio utzi nuen lehenengo al-diz 17 urterekin sagarra jasotze-ko Italian. Euskaldunok ongi eto-rriak ginen etxe okupatuetan he-mengo egoera politikoa ezagu-na baitzen. Milanen bizi nintzen Musolini urkatu zuten auzoan, oso giro politikoa zegoen. Hortik abiatuta, Italia osoko etxe oku-patuak ezagutzeko aukera izan nuen, bai bisitan zein musika-ri: Roma, Florenzia, leku pila bat.
Berlinen ere egon nintzen, 2000 Dirty Squatters taldeare-kin jotzen. Holandan lagunak egin nituen eta euren auzoa eza-gutzeko aukera izan nuen. Ams-terdamera jo nuen eta han tu-ristek egiten ez dituzten gauzak egin nituen: liburu dendetan egon, jantoki okupatuetan ari-tu, irratitan... adibidez.
Estatu Batuetan ere bizi izan
naiz, nire bikotea hangoa zen eta. New Yorken egon ginen, Emma Goldman bizi zen auzoan, hain zuzen. Amerika sakonean -Mid Westen- ere bizi izan nintzen. Omahan, hain zuzen. Nire ala-barekin bi urtez egon nintzen Nebraskan eta hori ezagutu os-tean, Seattlera jo genuen. Grun-gearen garaia bukatuta zegoen. Baltimore, San Francisco, Min-neapolis, Filadelfia, eta Boston ere ezagutu nituen. Betiere mu-gimendu autonomoan buru-be-larri.
Noiz itzuli zinen Euskal He-rrira?
2000. urtean erabaki nuen hona itzultzea. 5 urtez bizi nin-tzen eskualdean. Orduan hasi nintzen arazoak izaten Estatu Batuetako migrazio legeekin, erresidentziarako baimena gal-du bainuen. Epaiketara jo nuen
eta bi urtez luzatu zen proze-sua; New Yorken, Omahan eta azkenean Alaskara bidali nuen epaiketa, han irabazteko auke-ra gehiago nituen eta. Han ibi-li naiz 13 urtez.
Erresidentzia bertan behera uztea oso larria da Estatu Batue-tan eta berdin zaie familia du-zun edo ez. Asko borrokatu os-tean, epaileak Alaskan itzuli zi-dan erresidentzia. Han egon nin-tzen 3 urtez arrantzatzen itsa-sontzi txiki batean Sitkanen, eta beste zazpi Ancoragen.
13 urte jarraian bizi ostean, etorkina izaten jarraitzen duzu Estatu Batuetan?
Beti izango naiz etorkina Es-tatu Batuetan. Etorkina izateak suposatzen du normaltasun fal-ta eta gainerako jendea baino se-gurtasun gutxiago izatea, baka-rrik egotea...
Trumpek hesia eraiki nahi izatea ez da ezustea izan. Han zaudenean entzuten dituzu ho-rrelakoak. Amerikarren artean dago isolamenduaren ideia, as-kiak izatea eta munduko poten-tzia izateari uko egitea. Argi dago Estatu Batuak ez daudela eginda etorkinentzat, hori utopia da, he-men bezala.
Zure alaba eskualdean bizi izan zen zenbait urtez, positiboa izan zen berarentzat?
Bai, zubi kulturala eraikitzea ahalbidetu diolako. Esaterako, bera Estatu Batuetara itzultzean joan zen bizitzera gazteleraz komu-nikatzen den komunitate handia duen hirira. Han kulturartekota-sunak kutsu handia dauka. Horrez gain, inoiz Estatu Batuetatik atera ez direnen aurreiritzi eta ezjakinta-sunari aurre egiteko balio izan dio-la uste dut.
Eugenio Garcia Lopez
Howard Ignatius
JAIOTERRIALAUDIO (1969)
BIZILEKUAURDUÑAN BIZI DA ORAIN, BAINA BERE BIZITZA GEHIENA ATZERRIAN EMAN DU, GEHIENBAT, ESTATU BATUETAN.