DM การคดกรองโรคเบาหวาน

ผ ปวยเบาหวานรายใหม

แนะน าการปฏบต

ตว

คดกรองภาวะซมเศรา

ตรวจเทาตรวจตา ปละ 1 ครง

พบโภชนากร แนะน าเรองอาหาร

ตรวจเลอดพนฐาน

อยางนอยปละ 1 ครง

แจกสมดประจ าตว

CBC, BUN,

Cr, Elytes,

Lipid profile,

HbA1C, MAU

การรกษาเบาหวานชนดท 2

(Glipizide)

(Glipizide)

การรกษาเบาหวานชนดท 1

(Glipizide)

(Pioglitazone)

แนวทางการดแล

รสกตวด/กนได

ใหดมน าหวาน หรอ ซโครส 20-30 กรม

ไมรสกตว/ กนไมได

50% glucose 30-50 ml IV bolus + on Hep lock

F/U DTX หลงรกษาเบองตน 15- 20 นาท ยนยนวาอาการดขน ?

อาการไมดขน ให 5-10% glucose IV ตามความเหมาะสม

อาการดขน หลงจากนนหาสาเหต และใหค าแนะน าเพอหลกเลยงการกลบเปนซ า

แนวทางการดแลรกษาผปวยเบาหวานทมภาวะระดบน าตาลในเลอดต า (Hypoglycemia)

เปาหมาย : DTX >= 80 mg/dL หลงจากนน o Monitor DTX ทก1/2 - 1 ชม. จน DTX > 80 mg/dl อยางนอย 2 ครง ตดตอกน o แลวจงตดตาม DTX q 2-6 ชม. Keep 80-180 mg/dL

ผทไมมประวต DM ใหการวนจฉย hypoglycemia เมอ plasma glucose < 50 mg/dl . o ใหการรกษาเบองตนเชนเดยวกน แตหากตรวจพบวาไมใชเบาหวาน ตองสงตอเพอ

ตรวจหาสาเหตเพมเตม

หยดยาเบาหวานทกชนดกอน

Admit ทกราย

วนจฉย : Plasma glucose < 70 mg/dL

**เจาะ Blood sugar กอนรกษาทกเคส**

อาการ

• Autonomic : กระวนกระวาย หว ใจสน เหงอออก ตวอน คลนไส

• Neuroglycopenic : มองภาพไมชด พดไมชด สบสน ไมมสมาธ พฤตกรรมเปลยน ชก โคมา

ประเมนผ ปวยหาสาเหต และหาแนวทางแกไข hypoglycemia

ประเมนความเพยงพอของการไดรบสารอาหาร และพลงงาน*

ท าการปรกษาหนวยทเกยวของ เชน โภชนาการ เภสชกร แพทย

ใหความรเพอแกไขและปองกนภาวะน าตาลในเลอดต าดวยตนเอง

F/U ภายใน 1 เดอน

hyperglycemia

DKA/ HHS

DKA

most common in DM type 1

Serum glucose > 250 mg/dl

serum ketone +

Wide gap metabolic acidosis ( arterial pH < 7.3, serum HCO3 < 15

meq/L, anion gap** > 12 )

HHS

most common in DM type 2

serum glucose > 600 mg/dl

Effective serum osmolarity #

>320 mOsm/L

simple hyperglycemia

นวทางการดแลรกษาผปวยเบาหวานทมภาวะระดบนาตาลในเลอดสง (Hyperglycemia) **

ในผใหญ**

DKA : อาการเกดเรวใน 24-48 ชม.,มกคลนไสอาเจยน ปวดทองรวมดวย

อาจรสกตวด หรอซมจนถงขนหมดสต ,มลมหายใจเฉพาะกลนผลไม (fruity

odor จาก ketone), ลกษณะหายใจหอบ Kussmaul breathing

ดมน ามาก ปสสาวะบอย

น าหนกลด ขาดน า

โดยมาก ไมม

อาการผดปกต

HHS : มกซมมาก/ไมรตว

สงสย DKA/ HHS พจารณา REFER !!!!!!

0.9% NSS 1000 ml IV in 1 hr (15-20 cc/kg/hr)

IV fluid

ประเมนตามภาวะขาดน า

SHOCK: 0.9%NSS Load

mild/moderate dehydration : NSS หรอ NSS/2

IV 250- 500 cc/hr

ปรบ IV fluid ตาม degree of

dehydration และ serum

Na

cardiogenic shock : monitor Hemodynamic

lab

**ขอผลดวน**

CBC, BUN, Cr, electroltes, BS

Serum ketone,

UA, urine ketone

EKG, CXR, U/C, H/C ตามความจ าเปน

Insulin

RI 0.15 U/kg IV bolus

ตามดวย

RI Drip 0.1 U/kg/hr

ตวอยางการให RI ใน DKA/ HHS

ผ ปวย หนก 60 กก.

1. ให RI (60kg*0.15 = 9Units) >> RI (ประมาณ)10 Units IV push จากนนตามดวย 2. RI (60kg*0.1= 6 Units/Hr) >> order RI ผสมใน NSS แลวแตปรมาณสารน า+rate ทตองการ

>> เชน อาจสง NSS 100 ml+ RI 20 Units IV drip 30ml/hr (จะได RI drip rate 6 Units/hr)

DKA/ HHS

REFER

ดแลการหายใจ ความรสกตว

ถาเหนอยมาก/ซม >> ETT!!

simple Hyperglycemia

IV fluid ประเมนตามภาวะขาดน า ตามความเหมาะสม :

NSS 0.9%

lab

CBC, BUN, Cr, electrolytes, BS lab อนๆ ตามความเหมาะสม

Drugs

off ยา DM เดมกอนในชวงแรก

RI SC, IV เปน doseๆ

F/U DTX q 1-2 hrถา stable >> DTX

q 4-6hr หรอ tid ac, hsระวงภาวะ hypoglycemia

หาสาเหตของการเกด hyperglycemia

การใชยาผด/ไมใชยา

ปรกษาเภสชกร+ ใหความรความเขาใจ

ไมคมอาหาร

ปรกษาโภชนากร

ตดเชอ

รกษาตามสาเหต

การท างานไต/ตบแยลงแพทยพจารณาหาแนวทางดแล

แนวทางการดแลรกษาผปวยเบาหวาน ทรบการรกษาตวใน รพ. ดวยอาการเจบปวยอนๆ

1. ควรเจาะ DTX แรกรบทกคน เพอเฝาระวงภาวะ hypo/hyperglycemia

2. หากให IV fluid : พจารณา 0.9%NSS form กอนเสมอ ยกเวน มภาวะ hypoglycemia หรอ

แนวโนมจะ hypoglycemia

หากมแนวโนม hypoglycemia >> อาจให 0.9% NSS กอน, off ยา DM, และ F/U DTX

อยางใกลชด

3. หากใหกนได

Diabetic diet

DTX กอนอาหาร และกอนนอน (อยางนอยกอนอาหารเชา 1 มอ)

พจารณาปรบยาเบาหวาน ให DTX 80-180 mg/dl (หรอตามแพทยพจารณา)

พจารณาหยดยาเบาหวานชนดกน และใหการรกษาดวย insulin ในรายทเจบปวย

4. หาก NPO

F/U DTX อยางนอย ทก 1 hr จน stable

หาก DTX stable >> F/U DTX q 2-6 ชม. ตามแพทยพจารณา

*** พจารณา IV : 5%D/N/2 + RI*** ดงแผนภม

- พจารณาเพมยาเบาหวานชนดกน/ ฉด เมอ DTX stable 80-250 mg%

- F/U DTX หากเกน range ให RI ตาม sliding scale เปนมอๆ (RI scale รพ.ควนเนยง)

o 251-300 mg% RI 6 U SC o 301-350 mg% RI 8 U SC o 351-400 mg% RI 10 U SC **scale ปรบเปลยนได ขนกบ order แพทย**

- หากกรณเรมยาฉดใหม ใชการคด dose ลกษณะเดยวกบแนวทางการดแล DM type 1

แนวทางการดแลรกษาผปวยเบาหวานทมานอนโรงพยาบาล ดวยการเจบปวยอนๆ (Not Diabetic Emergency)

แนวทางการให Insulin ในผปวยเบาหวานทรกษาในโรงพยาบาล (เอกสารหมายเลข 7) A. เมอผปวยงดอาหารทางปาก (NPO) พจารณาให insulin ดงน

แนวทางสงตอผปวย เบาหวาน เพอรบการรกษาตอทรพสต. / PCU เครอขายสขภาพอ าเภอ ควนเนยง จงหวดสงขลา

เกณฑผปวยเบาหวานทสามารถสงไปรกษาตอทรพสต. / PCU ได 1. Good Control ( FBS< 140mg% อยางนอย 2 ครง ตดตอกน) 2. No complication ( No CKD, No CVD/ ACS, No Stroke) 3. กรณตดเตยง Bed ridden แพทยพจารณาตามความเหมาะสม

*** ตองมการบนทกลงในแบบบนทกการสงตอผ ปวยNCD เครอขายสขภาพอ าเภอควนเนยงอยางครบถวน

แนวทางการดแลผปวยเบาหวาน ทรพสต./ PCUอ าเภอ ควนเนยง จงหวดสงขลา

ผ ปวยทกรายไดรบการดแลตาม “ แนวปฏบตการดแลผ ปวยเบาหวาน”(เอกสารหมายเลข 1 )

1. ผ ปวยทกรายไดรบการคดกรองภาวะแทรกซอนประจ าป ไดแก Complete Lab คดกรองภาวะแทรกซอนตรวจจอประสาทตา ดวยเครองFundus camera ตรวจเทา ตรวจสขภาพฟน คดกรองCVD Risk อยางนอยปละ 1 ครง

2. ผ ปวยทกรายไดรบการดแลโดยแพทยประจ ารพสต.และทมสหวชาชพ อยางนอยปละ 2 ครง เพอประเมนผลการตรวจlab ประจ าป การตรวจประเมนภาวะแทรกซอนหลงการคดกรองภาวะแทรกซอน

3. แพทยดแลผ ปวยตามCPG รพ.ควนเนยง

แนวปฏบตการดแลผปวยเบาหวาน (เอกสารหมายเลข 1 ) ระดบน าตาลในเลอด

(FBS) กจกรรมการดแล ยา ระยะเวลานด

90 – 140mg% ปรบพฤตกรรมสขภาพ ยาเดม 2 เดอน 141 – 160 mg% คนหาสาเหตของระดบน าตาลสง และ

แนะน าปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ยาเดม 2 เดอน

160 – 180 mg% คนหาสาเหตของระดบน าตาลสง และแนะน าปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพหากระดบน าตาลสง 2รอบตดตอกน โทรปรกษาแพทยประจ ารพสต.

ยาเดม หรอปรบตามแผนการรกษา

ของแพทย

2 เดอน

กลมทมปญหา FBS < 90mg% ถามอาการน าตาลในเลอดต า ใหดม

น าหวาน 1 แกว พรอมตดตอประสานแพทยประจ ารพสต.

ปรบตามแผนการรกษาของแพทย

ตามแพทยนด

FBS > 180mg% คนหาสาเหตของระดบน าตาลในเลอดสง และโทรศพทปรกษาแพทย

ปรบตามแผนการรกษาของแพทย

ตามแพทยนด

หมายเหต :หากFBS >180mg% ตดตอกนมากกวา 2 ครง หรอ มภาวะแทรกซอนทางไต CKD stage 3 ใหพจารณาสงกลบรพ.ควนเนยง