DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI
description
Transcript of DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI
![Page 1: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/1.jpg)
1
DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN
CERRAHİYE HAZIRLANMASI
Dr.Kubilay KarşıdağDr.Kubilay Karşıdağ
İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesiİ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi
![Page 2: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/2.jpg)
Diyabetik Ayak Hiperglisemi Tedavisi
= İnsulin
![Page 3: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Cerrahiye Karar Verildiğinde Cerrahiye Karar Verildiğinde Sorulacak SorularSorulacak Sorular
Girişim Acil mi, Elektif mi?Girişim Acil mi, Elektif mi? Girişim Minör mü, Majör mü?Girişim Minör mü, Majör mü? Hasta İnsuline Bağımlı mı Değil mi?Hasta İnsuline Bağımlı mı Değil mi?
![Page 4: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Acil Durumlarda
• Ağır hiperglisemisi (+hipertrigliseridemisi) olan hastalarda 2-3 gün insulin infüzyonu uygulanabilir
• Çoğu hastada sık aralıklı insulin tedavisine geçilir
![Page 5: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/5.jpg)
5
İntravenöz İnsülin Tedavisi
• 150 cc % 0.9 NaCl ( Medifleks) içine 30 IU kısa etkili insülin konur (0.2 IU/ml).
• 0.1 IU/kg/saat dozu ile glisemi değeri % 200 mg/dl düzeyine düşünceye kadar insulin infüzyonu yapılır
• Glisemi değeri % 200 mg/dl düzeyine düşünce infüzyon hızı yarıya inilir
• Daha sonra her 2 saat arayla bakılan glisemi değerlerine göre 0.5-1 IU/saat dozuyla insulin azaltılır veya arttırılır
• İnfüzyon en az 24 saat, daha uygun olarak 48 saat devam edilmelidir.
![Page 6: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/6.jpg)
6
80 kg ağırlığında olan bir hasta için0.1 IU/ kg hesabıyla 8 IU/saat gerekir
1 cc 0.2 IU ise? 8 IU için
-------------------------
8/ 0.2= 40 cc / saat verilmelidir
Pratik Not: Ağırlığının yarısı!....
Örnek
![Page 7: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/7.jpg)
7
İnfüzyon Sonrası Tedavi
• Son 24 saatte verilen insulin toplam dozu hesaplanıp % 70’i alınarak, tercihen sık aralıklı insulin tedavisi şeklinde verilebilir.
• İlerleyen günlerde insulin gereksiniminin azalabileceği unutulmamalıdır.
![Page 8: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/8.jpg)
Preoperatif DeğerlendirmePreoperatif Değerlendirme
Kardiyak
Renal
Hipertansiyon
İnfeksiyon
![Page 9: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Kardiyak Riskin DeğerlendirilmesiKardiyak Riskin Değerlendirilmesi
Anamnez, fizik muayene
EKG
EKO
Sintigrafi
İnvazif girişimler
![Page 10: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Renal Faktörlerin DeğerlendirilmesiRenal Faktörlerin Değerlendirilmesi
BUN, Kreatinin
İdrar Tetkiki
Kreatinin klirensi
Hidrasyon
![Page 11: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Diyabet Operasyon Sonrası Yara İyileşmesini Diyabet Operasyon Sonrası Yara İyileşmesini Ne Kadar Etkiler?Ne Kadar Etkiler?
İyi takip edilen bireylerde diyabetin postoperatif komplikasyonlar ve yara iyileşmesi üzerinde etkisi yoktur.
İnvitro değişikliklerin klinik korelasyon gösterdiği yönünde çok güçlü bulgular yoktur.
Nöropati ve periferik vasküler yetersizlik cerrahiye bağlı riskleri belirleyen en önemli etmenlerdir
![Page 12: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Ana İlkelerAna İlkeler
Mümkün olabildiğince diyabet regüle iken operasyon yapılmalı
Sabah ilk vaka olarak operasyona alınmalı 48 saat önce Metformin kullanımı sınırlanmalı
![Page 13: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Tedavinin Hedefleri!Tedavinin Hedefleri!
Güvenlik
Basitlik
![Page 14: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Konvansiyonel Subkutan Tedavi (I)Konvansiyonel Subkutan Tedavi (I)
Operasyon sabahı mümkün olduğunca ilk vaka olarak alınır
Total rutin dozun ½’si veya 2/3’ü uzun etkili insulin şeklinde SC olarak yapılır
5 gr/saat dozunda glukoz infüzyonu ile hasta operasyona alınır
İlk yemekten hemen önce kısa etkili insülin SC verilir.
![Page 15: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Geç vaka olarak alınmışsa veya oral alım
gecikecekse Sabah bazal uzun etkili insulin dozu yapılır, 5 gr/saat
dozunda glukoz infüzyonu başlanır
Peroperatif dönemde ek bir işlem yapılmaz
Postoperatif dönemde glisemi düzeyine göre 3-4 saat arayla kısa etkili insülin injeksiyonları yapılan değişim şeması (120 mg/dl’nin üzerindeki her 40 mg/dl’lik glisemi düzeyi için 1 IU insülin) uygulanır
Konvansiyonel Subkutan Tedavi (2)Konvansiyonel Subkutan Tedavi (2)
![Page 16: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Niçin İnfüzyon?Niçin İnfüzyon?
Dezavantajları
- Damar yolu kullanımı
- Doktor ve medikal personelin yakın takibi
- Sık ve çabuk glisemi ölçümü
- Hipoglisemi olasılığı (?)
Avantajları
- Absorbsiyon faktörü ortadan kalkar
- Daha mükemmel glisemik kontrol sağlar
![Page 17: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Ne Zaman İnfüzyon?Ne Zaman İnfüzyon?
Ağır hiperglisemi (>300 mg/dl) veya DKA
“Brittle” Diyabet
Yüksek doz kortikosteroid kullanımı
Sepsis
Tx veya CABG
Konvansiyonel SC tedaviye kötü yanıt
![Page 18: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Glikoz-İnsulin-Potasyum (GIK)Glikoz-İnsulin-Potasyum (GIK)İnfüzyon Protokolü (I)İnfüzyon Protokolü (I)
I. Hastanın operasyon öncesi glisemisi regüle ise:
1. 500 cc % 5 Dekstroz içine,- 10 IU Kısa etkili insulin- 10 mEq KCl eklenerek infüzyon sıvısı hazırlanır.
2. Operasyon sabahı mümkün olduğunca hasta ilk vaka olarak ameliyata alınır,3. Operasyon öncesi hastaya almakta olduğu insulin veya OAD verilmez,4. 2 saat arayla glisemi tayini yapılır,
![Page 19: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/19.jpg)
19
5. Glisemi;
- % 280 mg üzerinde bulunursa 140 ml/saat,
- % 220-280 mg arasında ise 120 ml/saat,
- % 180-220 mg arasında ise 100 ml/saat,
- % 120-180 mg arasında ise 80 ml/saat,
- % 80-120 mg arasında ise 60 ml/saat, dozunda verilir,
glisemi % 80 mg altına düşerse infüzyon 2 saat için sonlandırılır.
Glikoz-İnsulin-Potasyum (GIK)Glikoz-İnsulin-Potasyum (GIK)İnfüzyon Protokolü (2)İnfüzyon Protokolü (2)
![Page 20: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/20.jpg)
20
6. Peroperatuar dönem boyunca ve postoperatuar dönemde oral beslenmeye geçinceye kadar bu protokole devam edilir, oral beslenmeye geçince infüzyon sonlandırılıp, operasyon öncesi antidiabetik tedavi planı uygulanır.
II. Hastanın diabeti regüle değil, ancak glisemi regülasyonunu sağlamadan ameliyata alma zorunluluğu varsa infüzyon sıvısına eklenen insulin ve KCl dozu 2 misline çıkarılır, infüzyon I. protokoldeki gibi uygulanır.
Glikoz-İnsulin-Potasyum (GIK)Glikoz-İnsulin-Potasyum (GIK)İnfüzyon Protokolü (3)İnfüzyon Protokolü (3)
![Page 21: DİYABETİK AYAK SORUNU OLAN BİREYLERİN CERRAHİYE HAZIRLANMASI](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022062410/568152b0550346895dc0d315/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Tip 1 Diyabetiklerde CerrahiTip 1 Diyabetiklerde Cerrahi
5-7 Gün önce hospitalizasyon
Glisemi regülasyonu
Sabah insulin yapılmaz, GIK Protokolü uygulanır
Mümkünse ilk vaka olarak alınır
24 saati aşarsa elektrolit tayini
Orale geçince önceki antidiyabetik tedavi