DISSERTATIO GRADUALIS

D E

CARMINIB USSKALDORUM,

v QUAM,VENIA AMPLISS FACULT. PHILOS.

PRiESIDE

Ao. JACOB. AXEL.LINDBLOM,

Eloqu. et Polit. Prof. Ord. Reg. et. Skytt.

Publico Bxamini Submittit

j O A N. HESSELGREN,ostrogothus.

In Audit. Gust. Maj. D. 17 April. 1782.h. a. m. s.

UPSALI^ ,

Åpud Joh. Edman, Dirctt. & Reg. Acad. Typogr.

IN

SACRAM REGlAM MAJESTATEMMAGNJE F1DEI VIRO,

CUBICULARIO REGIO,REGII ORDINIS ENSIFERI EQUITI ,

PERILLUSTRI GENEROSISSIMOQUE'

DOMINO

AC LIBERO BARONI

CANUTOLEIJONHUFVUD ,

Quem potius quam TE fupplex men Mufa fa lutet>^Claro qui generi peSloris addis opesfCui dedit en! Phoehus Citbaram , quem fplendida virtus

Secernit populo, viifcet cf ipfa Diis.Sufcipe, Mjecenas, parva munufcula mentis ;

Parcius ingenium nam pietate mea eß.Quemque vides non poffe , nifi male, fwidere vevfus,

Hitnc melius pro TE fundere vota puta.Eive diu fofpes Patria, Regique, Tuisque!

Quos Tibi dat Numen, det fine nube, dies!PERILLUSTRIS GENEROSISSIMIQUE

NOMINIS TUI

Cultor hutnillimus

J. HESSELGREN.

CARMINIBUS SKALDORUM.

^kalder vocabantur antiqui Scandinaviae Poétae, quem-admodum ipfa eorum Poefis, ut adpellationes

ejus Eddicas praetereamus, Skaldfkapr olim di£ta fiiic.De cujus vocis etymologia varias opiniones in Gib ff.Sviogothico voce Skald adfert Gen. Ihre, ipfe nonline caufla exiftimans illam vel effe Scythicam, vel fidomefticas fuerit originis, derivandam & Skiål, (ratiorprudintia), unde Skiäiamenn, (viri prudentia clari)>quod Skaldi Regum amici illisque a confiliis effent,ficut fjfekingar&Jpeke, (fapienüa) di&i. Fieri quoqiiepoceft, ut primigenia ejusdem notio apud Perfasquaerenda fit, quos Ammianus Marcellinus origi-ne Scythas cenfet «), & quibus Sukal, (lingua gar-rula zf canorä), ufurpatur de lucinia, unde Jzikali•den, (more lucinia canere b). Sed inter dubias.hafceconje&uras, quales funt plerümque de obfeuris amtiquarum vocum originibus varias opiniones, optio-nem libero cujuslibet judicio facile permittimus.

$. II.Certior fides famae veteris, quam ,ad nos trans-

mifit antiquioris Ar£toae hiftoriae facile jam PrincepsA 2 Snor-

«) Lib. XXXI: ii, guse Turcicse cum Svecana con-b") Gen. Lagerbring Eplfto- venientia p, 34.

la ad Gen. Ihre a. 1764 de Lin-

4 De Carminibus

Snorro Sturl^sonius, celebrem illum Afarum inSeptentrionem noftrum Ducem Odinum Poefin bo-realibus hifce terris intulifle. Hann, a it, oc Hofgo-|iar hanns heita Liopafmiper (fabri fonorum, canti»lenarum h. Poeta)\ pui at fu idrott bofft afpeimi Norpur londom c). Quo refpexifie etiam viden-tur Skaldi poefin Opins miop, /jyä w/op, gz't?/ Öf>/^adpellantes. Unde haud immerito fufpicamur in ma¬gna quoque Scythia Svitbiod hin mikla Snorronidi£ta, cujus pars Tanai & Ponto Euxino vicina O-dini Afarumque ejus, ante fa&am in Septentrionemnoftrum migrationem, fedes fuerat, eandem, quamloquimur , PoSfin, etiamii intervallo temporum va-rias fit paffa mutationes, floruiffe. Cujus tarnen in-doli, deficientibus litterarum monumentis , parum lu-cis adfundi jam poteft. De qua mirum fane, nihilomnino, quamvis data faepius occafione, meminifteNasonem, diuturno exfilio illis in terris verfatum.Id vero conftat Poefeos Scando-Gothicae vel medio-criter gnaro, artem Skaldicam, in Eddicis potiffimumOdis, aliqua ratione referre illam haudraro ad tumo-rem usque fublimem imaginum audaciam, quam inOrientalium populorum vatibus obfervamus, adeo uthoc quoque natales illius arguere videatur. An ve¬

ro

c) Heims Kr. Tom. I. p. 7. conatu rerum patriaram antiquita-Nihilominus Dan. Djurberg , in tem ad propinqua diluvio faeculaDifT. de Skaldis vett. Hyperhore- extollentibus, Runas perinde ac•rum Praef. P. Lagerlöf Upf. Poefin longe ante Odini adventum1685 nimium forte fidens Vere- majoribus noftris innotuiffe conten-Lio & Atlantices Auetori, aliis- dit. Quse igitur opinio cum oi'füque eorum affeclis, miro ingenii bus eorum molliter quiefcat

Skaldorwn. %

ro ex Vetere Poéfi Scythica-vetuftifiimse artis illius,licet rudis adhuc, in Graecia origines fint repetendae,in medio relinquimus. Indubium certe videtur jamdiu excultam fuifle Poefin Grsecam, cum grande E-pos fuum condere pofiet Poetarum gentis illius prin-ceps Homerus , cujus admirandam ingenii vim & fe-cunditatem, inter tot infequentium faeculorum vätes,nemo adhuc aequare, nedum fuperare vifus eft.Quum vero, teftibus Herodoto , Diodoro Siculoaliisque, colligere liceat Graeciam primum a Scythiscoli coeptam, & vetuftifiimas Graecorum litteras aPelasgis, Scythica gente, zreAao-y/xa y^d^ccrcc di&asfuifie d), veri haud abfimile eft, Grsecos & magnamlinguae ipfius partem, & plurima Poefeos rudimentaex Scythico fonte haufifle. Cui opinioni novum in-de accedit robur, quod mythologica Homerica abEddicis feu Scando-Gothicis haud omnino abludant.

Quid de Lingua pariter ac Poefi Latina fit te-nendum, inde Judicium fieri poteft, quod, au&oreDionysio Halicarnassensi, conftet primos Italias pa¬riter incolas fuiffe Pelasgos, quodque Latina Po.efis

A 3 Gras-d) Cfr. Gen. Ihre Proem. Gloff. P. IV. p. 476.

Sviogoth. de Lingua Grseca. Lit- In transcurfu tantum hic nota¬teras vero Pelasgicas nec cwm Ru- mus Gen. Ihre Runarum patri-nis Scandicis, nec litteris Ulphila- am Germaniam ftatuiife; Thun-nis conveniffe judicat Cel. Thukt- mannum vero Hifpaniam. Ex ha-man, quique easdem accedere pu- rum alterutra, vel ex Anglia po-tat veteribus Graecis, quae in A- tius, ut aliis verifimillinusm eft vi-myclceis, Deliis Sigeisque infcri- fum, in Septentrionem noftrumptionibus adparent. Vide litteras proxime transferri potuernnt, quam-Ejusd. ad Cubicul. Reg. L. Bu- vis diflita magis ultima origo illisrenskiold in Coli. <16;rv:e:li.. adfignanda videatur.

6 De Garminibus

Grxcx imitatrix eruditis vifa fit. Cui fententix favetHoratius , ubi ait:

Grccaei capta ferum viffiorem cepit, & artesIntulit agreßi Latio.Sed ut Poeii Skaldicse per obfcuram cum Ori-

entali, Graca Sc Latina cognationem parum hono¬ris conciliatur , ita hanc paucis attigifle fuffecerit.

§. in.Artem vero hanc, plerisque olim vetuftis, etiam

incultis ornnino, populis gratifiimam, in Septentrio-ne quoque noftro cum AuÖ:ore fuo Odino, benigneexceptam, & per longam ßeculorum feriem, tan-quam fupremum humani ingenii fetum , in delictishabitam fuiffe magno confenfii plurimrsque obviispaffim exemplis , quae repetere heic nil attinet, ve-teris monumenta hifloriae teflantur. Saeculo autemIX cum Haraldus Pulcricomus impotenti dominatio-ni fuae Norvegiam fubjiceret, fa&um eft,ut, quum,ex illa potiffimum gente fibi fuisque fortunis metu-entes quam plurimi, géneris etiam fplendore Sc fapi-entia confpicui, una cum Svecis pariter ac Danis nonpaucis Islandiam a Naddodo Norrvego vel GardaroSvafaris Sveco jam antea dete&am e), habitatumconcederent, Poefis quoque Skaldica eo migraret, i-bique frequentiffimis dein fludiis coleretur.

Ab illo inde tempore Islandia ingenti numeroSkal

e) Landnama B. cap. I.

Skaldorum. 7

Skaldos aulis regnm procerumque in Svecia /), Da-nia, Norvegia & Anglia g) fubminiftravit. Quam-obrem Poefis hxc fummo jure Islandica falutatur >

quse, quantum ex reliquiis illiiis coriftat, quo anti-quior, eo fuit fimplicior & facilior intellethi; cre-fcentibus vero anftis, crevit & illius obfcuritas, idqucvitio ipforum Skaldorum , qui fibi honorificum forejudicabant, ii carmina fua ita tenebris poffent invol-vere, ut laterent vulgits, nec (ine expofitione, quamvocabant Urfkyring, intelligerentur h\ Quod infe-

lix

/) Skaldos Islandos in Svecia unde faftum, ut cum Anglis probaud aliter atque indigenas fuiffe communibus aris focisque pofteafpe&atos non miramur, cum fer- pugnarent. Millot . Elemens demo Illandorum ante novem faecu- /' biß. dy Angleterre. T. T. p. 50,la a noftrate qon eifet diverfus. Quin etiam ab anno usque 787?Cfr. Gen. Ihre Proem. GlofT. Sv. donec Heptarchia viguerit, Angliaep. 1. Nec nifi fenftm difcrepare iidem incubuerunt Norraanni ib. p.coepit. Linguam autem Svecis 40. Quare, quum vidtoriim lin-Danis & Norvegis ab initio fuis: gua etiam viftrix fieri foleat, mi-fe eandem, jamque in diverfas rum non eft Anglos tam linguaetantum abiifte diale&os, fatis eil: Scandinavorum, quam imperio ad-evidens. Cfr. Rev. Epifcopi Tro 11. fveviffe. Ceterum Cl. Hickesiusde Runarum in Svecia antiquitate hic otium nobis facit, in Thefau-Diff. Upf. 1769 , pagg. 33, 34. ro fuo oftendens , non tantumg) Dignurii indägatu cenfet Skaldos Islandicos & Anglo-Sa-

Gen. Ihre in Epiftola defenforia xonurn poetas in plurimis fuiffecontra Cel. Schlotzer , quomo- ovp<poov8£, fed & linguam An-do lingua Skaldorum Islandico- glo-Saxon. integris vocibus, ter¬rorn , qui verfabantur in aula Athal- minationibus & Syntafticis ftru-ftttni & Etbelredi, ibi potuerit in- éturis Danicis fcatere coepiffe, a-telligi. Sed ille Saec. X; hic ve- deo ut, Canuto rege, Angli Dano¬ro fub finem X, etiam XI regna- Saxonice loquerentur.,vit, quum Alfredus jam a. 880 />) Vid. Verelii not. ad Herv.devidtis Normannis- devaftatas an- S. p. 4. Sic carmen Orvnri Odditea provincias Eftangliam & Nor- in Saga Ejus p. 46. Edit. Rudb.,thumbriam habitandas concefftt, qualis forte olim in ufu fuit, ad-

De Carminibus

1ix omnirio arrificium, judice Verelio /J, carmini¬bus minus jam intelle&is interitum adtulit, poftquamPoefis a nativa (implicitate ad vanam oftentationemverfa & qusefitis ftudio tenebris per inanes argutias& ambages , per remotiffimas fsepe metaphoras ac fi-militudines, per verborum a naturali fede ac ordinefuo longinquas traje&iones magis magisque corru-pta fuit. Ceterum hic obicer tantum notamus, quod,dum vero flore fuo viguit, cultores na£ta fit emi-nentioris not! tantum in civitate ordinis, verum etiamviros, pro temporum illorum ratione, do8:rina2 glo¬ria celebres Å), quorum in eo verfata opera eft, utmifcerent utile dulci. Enri Jumt, ait Snorro , er ri~\>at epter fornum kuté\pum epa Sogoliopum , er wennhafa baft til Skemtanar fer l).

§, IV.Multum fane dcbemus Islandis, quorum opera

non tantum vetuftioris Ar&oi orbis hiftoriam aliquam,licet mutilam valde & plurimis in rebus deficien-tem, verum etiam numerofa Poefeos & linguse Scan-dicae monumenta reliqua habemus. Apud illos enim

ve-

ditam habet explicationem. E. g. dius inculeat.ftr. 5. Malmapyng , päd er firyd. i) L. cit.Hier feige t Oddur ad Afmundur ha- Ii) Sic e. g. Kagnarus Rex,fe verid vid Malmapyng, päd er Evvindus profapia regia ortusfiryd vanur. In foro aeris verfatus; Sigvaturus Skaldus ab Olaoid eft, per metaph. & meton. im- Haraldi faftus Stallare (aulaelitiä peritus. ^Sic ib. Cap. 3. Fa- regiae magifter), Snorro Legi»tidica quasdam Orvaro fata fua me- fer & cet., de quibus in Heimstricis verbis praediftura, foluto de- Kr. & alibi paffim.inde fermone eandem rera diluci- /) Vid. Praefat. Heims Kr.

Skaldo?um. 9

vetus lingua ad nodram usque aetatem eadem ferme& fihi conftans perennavit, eo, quod ipfe in oceanonatalis foli eorum fitus, ad extremum prope Aqui-lonem rejectus, peregrini fcrmonis contagionem mi¬nns admiferit ///), cum aliis primigeniis linguae Go¬thic» diale&is id fatale acciderit, ut pauciffima illisconfignata fcripta ad pofleros pervenerinr. Sic, utceteras pr»tereamus, puriori Anglo-Saxonum lin¬gua, quam veteris Gothic» filiam natu maximammerito dicamus, praeter Ccedmonis fragmentum &Harmoniam evangeliorum Cottonianam poétice & pa-raphraftice fcriptam, nihil per CCCXXXVII annosad Danorum usque in Angliam irruptionem litterisexaratum inveniri Clariff. Hickesius conqueritur n).Qui vero profam Islandorum orationem intelligit, il-le non femper reconditos poematum fenfus, ipfis et-iam eruditis hodie Islandis difficiles & inacceffos ca-

pere valet, id quod pluribus cauffis tribuendum.

$. V. .

Ante vero quam in Linguam Skaldorum ipfampropius inquirere conemur, non ab re hoc loco a-lienum videtur , nonnulla de illis, qu» inprimis at-

B tige-

m) Aliquas tamen mutationes nonnuliis videtur, ipfa ejus manufubiiffe oftendit inprimi-s eorum o- confignatum, publici juris primusmnium, quse in Islandia adhuc fu- fecit Dioecef. Skallholtinae Epifc.perfunt, antiquiffimum monumen- Finnus Johannseits , in fuatum, quod Reykoltenfis ibidem Iii. Hift. Ecclef. T. I. p. 206 fqq.Templi codicillis continetur, quod- ») Gramm. Moefo-G, & An-que Snorronis aetate atque, ut glo-Sax. p; 88.

1.0 De Carminibiis

tigere Skaldipraemittere. Quamvis igitur, quod Ho-ratigs de vatibus Romanis dixit

Nil intentatum nofiri liquere Poeta»idem de Islandis adfirmare non audeamus, in variistarnen argumentis cura eorum verfata fuit> quae adpraccipua qusedam capita referre licebit.

I

Quemadmodum aetas illa, qua inclaruerunt Skal-dt, bellicis ftudiis maxime erat intenta, itä mirumnon eft, illos etiam, quo Reges Ducesque demere»rentur, in heroicis facinoribus canendis ingenia fuapraecipue exercuiße. Hinc nullum in tota antiquita-te carminis genus illo ufitatius fuifie videtur, quodDrottkitcede vocaturo), quodque carmini epico Grae-cortim Latinorumque quodammodo refpondet. Ejus-dem vero Sc materias Sc celebritatis > licet metro di-verfum, fuit illud carminis genus Drapa adpellatum5unde noflrum dråpelig y (excellens) ^ ortum cenfetYormius p).

Integrum hujus exemplum probet Epiniciumillud Eigilli Skallagrimi in laudem Erici Blodoxe

com-

o) Vormji Appendix Litt» Run» p) Fafti Dan. p» 12. tibi In com-p. 165» Ab IsL Dtott, A. S. Drihtf mentano ad/Lytrum Eigil:li jficFranc. Druht (fomilia, pepulus). Sic explieatur: nf ßmmnndrape vißrnna,In Haavamai Soldrott efi: fomilia do- \)äm er hoßad ßrnmon i Jongmain,meßica* Hinc Drottin , (dominus » I. e. ex conjtctmte amtiUnntvm, quaiptiusß Vi lgitui* vocis eft carmen od longius fcf perpettium eormen coit-de-, fupremi ordinis bcminibuSj qua- feicndum adbibentur, a drapa, jns&t«les erant herl.

Skaldorum. ii

compofitum, illius vero Bpicedium Regis RagnariLodbrokt q)*

Ut egregiis principibus gloria nihil eft carius,ita de ftore illius perennaturo non in Septentrione-minus, quam alibi terrärum fuerunt foliciti. Hincquam ftngulari favore Augustus Virgilium & Ho-ratium complexus fit 3 quibus faeculum ejus magis,quam Circi aliarumque pomparam fplendore fuitnobilitamm, vel litteratorum vulgo eft notum. Hincetiam ta&um eft, ut Skaldi in aulis regum & prin-cipum virorum liberaliter haberentur, & in bellicisexpedition!bus juxta regem ipftim vel ducem in prae-tonana collocarentur cohorte, ut ea, quoe fierent, o-culati teftes perfpicere poftent, nec poftea res ibi ge-ftas, pierio concinnaturi numero, ad aliorum narratio-nes precario confugere necefte haberent r\ Qua-propter Snorro inter praecipuos hiftoriae fuae fontesSkaldoram earmina refert, quos inter eos potifti-mnm ftde dignos merito judicat, qui coram princi-pibus ipfis, quos falfis ornare laudibns pudor vetuit,earmina fua pronunciaverant s). In his autem, quacura & regii reverentia faftigii opus fuerit exemploconftat Thorari Poet#, cui res prope capitalis fuit,de Canuto divite, rege Daniae & Angli# confecis-

B 2 fe

#) Totum hoc videas in Ap- notatus, & hunc & Bjornonempend. Litt. Run. O. Vormii no- Jon.® Epicedii Ragnari ibidemtis explanatum, quas tamen do- imprefli interpretem reticuerit.ftiffimus Criticus Magnus Ola- r) Heims Kr. Tom. I. p. 768.vii confecit, licet Vormius a- tefte ipfo Olao Haealdi antelienam fibi arrogans laudem & a initam pugnam Stiklarftadenfem.Verelio in Runogr. Scand. p. 5 s) Ibid. in Praefat.

12 De Carminibils

fe carmen illüd Flock dithim, quique noii nid in-terfperds dein verdbus intercalaribus ut Drapa fie-ret, quod poftridie regi tradidit, vitam redimere po-tüit £)• Unde, quanti effet carmen hoc Drapa, d.mul colligere licet.

II.

Poetis infuper primis olim, ut apud ceteras gen¬tes, ita in Septentrione parit-er noftro, fapientiae qua-liscunque magiftris & interpretibus, ufu venit, deDiis & rebus.Divinis, de origine & interitu univer-d, de hominis variarumque rerum. naturalium orm,indole, cauffis , mutationibus , de vario futiirae vitaeftatu, aliisque mythicae Theologiae pariter ac Philo-Tophis capitibtts, fuas, fuique sevi opiniones, partimex antiqua, fed multis modis corruptä primaevi Or¬bis traditione , partim ex ingenio & ratione partimadhuc excultis, profeQ:as, fabulis, imaginibus, alle-goriis, difficulter fspe, deperdita jam clave, expli-candis, involvere. Cujus dobtrins, qualem creperatemporum illorum lux, aut denfse potius tenebrsferebant, antiquiffima, qus adhuc fuperfunt, vefti-gia, cum in aliis veteris illius S;emundian/e edda

re-

i) Ibid. T. I. p. 712. Floak notat carmen brevius. quod auctum de-congeriem plurium, quam notionem inde Sture. 1. cit. voce tarnennon minus ubi de Poefi, quam u- diminutiva draplingur adpellatur,bi de Legibus fermo fit, retinet, ob exiguam nimis temporis ufu-Notandum vero Flock in prsefenti ram Thoraro conceffam, quofenfu non tantüm fuiffe carmen minus jnftam impleret menfuram,continuum absque verfibus interca- licet ille' minis regis pereulfuslaribus (ftefiam;), ut docet; Gen. orti flef i kuafyt.Ihre Gloff. Sv, p. 503, fed fimul

Skaldorum♦ *3

reliquiis, tum praecipue in illa ejus parte, qux VoluSpa i. e. VolcG vaticinium u) adpellatur, paffim oc-currunt. Sed pars multo maxima Edda illius periis-fe jamdiu creditur v). Quod autem plurima hujusgeneris carmina, & integri Deorum hymni interie-rint, praeter edacis injuriam temporis, primorumChriftianae fidei Do£fcorum nimius & imprudens ze-lus, etiam in templa furens, forte effecit x). Hienim cum iplo idolorum cultu omnem fere priorisaevi & earum inprimis rerum, quae veterem revoca-re fuperftitionem poflent, memoriam delere voluifleexiftimantur. Tempore vero Adami Bremsnßs non-nulla forte ejusmodi carmina exftitiffe adhuc viden-tur. Nania, inquit, qua ritibus libatoriis fieri Jo-lent , multiplices Jiint & inbonejia, ideoque meliusreticenda y).

III.

Quum plurima veteris aevi monumenta, & ri-tus ipfi, quibus magni ponderis negotia fupra paren¬tum bufta traffobantur 2;), indicio fint, quanta cu-

B 3 ra

k) Vela & Vclva (pl. 1'ohr & nem. Brynoi.fi verba funt: V-Valfur) S'ihjlljn, mulier fatidica, va- bi ingentes thefauri tOtitis humanate1, Vit.k. S. p. 114. Fwlkunni- fapientia, cnnfcripta a Secmunåo Snpi-gar kciinr, £>irr er ver kalium Vo- entc? Et inprimis nahilißimn illa Ed*lor i. e. fem ii;as fatidicas, quas da, cujus vix tnillefitnam pattetn re-vo camus Volor. cfr. Ind. Verel. lujunm nunc prceter nomen habemus?p. 298. *) Hane certe fufpicionem c-on-vj Vide doftiilimorum Islando- firmare videtur Aßam. Brem. Hift.

rym Magni Olavi & Brynol- Ecclef. L. L c. 51.ei Senonii Epifc. SkallSiolt. hac y) De fltu Daniae p. 62.de re tefrimonia apud BeSenium z) Torfai Hift. Norv. T. I.in Prsefat. ad fuam Edda editio- p. 224.

*4 De Carm'mitms

ra Septentrionales gentes generis majorumque fuo-riim metnoriam & ilkiftrium. inprimis familiarum ge-nealogias ab oblivione vindicare ftuduerint, vatumprsecipue hoc manus FuifTe exiftimamus. ExemploeiTe pohunt, quas inter potiora ejusmodi reliBa ad-hoc Genealogica poemata jure referuntur ThiodolfiHvinenfis Ynghnga-tal feu memoriae Ynglingorum,quibus Ragnvalldi Regis genus inde ab YngveFreie ro celebravit, & tialeiga-Tal Eivindi Skalda-fpillir, majores Haquini Jarli inde ab Semingo e-numerantis, quibus, quantum lucis in hiftoria fuacondenda debeat, Stüruesonius ipfe non diffimulatrt)*

IV.

Ne illacrymabiles ignocique longa premeren-tur no&e homines ob egregia virtutis documentacommendandi, Epitaphiis, funebribusque läudationi-bus Skaldi folicite etiam cavifTe videntur. Hiarnusob epitaphium Frothoni pofitum, (i Saxoni fidesregio donabatur diademate. In honorem Regis Ha¬quini, Adalstenii nutriai, exftat pulcerrimus illeleffus, qui Haconar-mal infcribitur c). Huc fpe-ftant quoque cantiones ite, ut fic adpellare liceat,cygnetf) quas illi, qui mord erant vicini, fi poeticopraediti effent ingenio, decantabant. Quumque eafere (it hominum indoles , ut ultimas morientiumvoces memorias altius infigant ; memor igitur antiqui-

tas

a) Prsef. Heims Kr. c) Heims Kr. Tom. T. p. 163b) Lib. 6 apud Vorm. Faft. fqq.

Dan. p. 10.

Skaldorum.

tas haud paucas hujiis gener is cantilenas nobis reli-quit. Talem in Hervor/e Hiftpria legas Hialmarimoribund!, qui mukis faucius yulneribus, tenerrimoin Regis Upfälienfis fliam adftftu declarato, cadaverfuiim brevi aquilis fore epulö prsedixit A). Ejus-dem indolis eft celebre illud & fupra nobis landa-tum carmen Biarkamaly quod capto in Anglia atqueinter venenatos rodentium vifcera angvium morfus ex-fpiranti Ragnaro Loåhroko Regi vulgo tribuitur, fedcujus auctorem Gen. Lagerbring e) fufpicatur fu-ifTe Regis illius conjugem Aslaugam, Krakam quo-que di£tam, ea, ut videtur, ratione adduöus, quodcarmen illud krakamal quoque infcribatur. Quan-quam pudori regiae feminae minus conuenire videan-tur verba, qux in Str. XIII, ubi cruentum illud infinu Hiafymnga proelium memoratur, occtirrunt

Varat fem biarta brude Hoc non perinde erat ac1 hing hia Jerleggia. fpcnfam° ßrato juxtajecoltorarejf

Praeterea omnibus, qux in carmine illo cele-brantur , pugnis auÖor ipfe videtur interfuifle. Ne-que vero illis, qui flupendum atque in ipfis etiamtormentis invi&um iftius xvi bercum corporis anbmique robur cogitant, abfonum omnino videbitur*Ragnarum cum lento mortis genere conflifbantem ,,

aeque ac filium eius Ericum haftis impofitum g) fatafua ipfos ceciniffe.

V.

d) Cap. 5. ColteéU Nord. Knempadnter a Bjeät-* ) HifiL Sveev Pv I. p. 157. Nero edita c> 16. p, 43. fqq^fy Ragnari Lvdhofo • S. i» g) Rag*ari Lodb< S. c. 9.

1.6 De Carminibus

V.Qimrn ea haud raro fit hominum pravitas, ut

in aliena vitia, ipfi licet minus integri, invehi ainent,mirurn non efl: Skaldis Satyras etiam fe olith proba¬re potuifle. Inprimis veceribus Islandis Satyrkra Poe-fis, ny\)Vifa , a ny\>, (contumeiia), fuit in ufu , quxiieque hodiernis , ut teftatur Rev. Ep. Troil 2?),in defvetudinem abiit. Quid ? quod eandem in Is-landia publici juris aliquando fuifie au&or fit Stur-ijesonius , qui hunc invaluifie ait morem at yrkiafkylldi um Dana Kong ny\>vifo, fyrir nef bvort, ervar a landmo h. e. ut pro quolibet in ha c infulanafo feu perfoiia regem Danice malediea lacejferentcantilenai). Cujus caufia fuit, quod, nave Islandicaprope Daniam intereupte , Dani merces in littus e-je&as, qux nominabantur vagrec, fibi rapuerint.Sub finem Sxculi X etiam Hialtius inveOdvam inDeos, qua Friggam vocat caniculam, in foro pro«nunciavit, quare a gentilibus exilio fuit mulfhtus k),

VI.

Plurima quoque Skaldorum carmina vitam mo-resque, pro temporum illorum habitu, äd virtutem,conftantiam , fortitudinem formandos Kaud dubie fpe-Qiarunt. Inter ea vero, qux ex illo genere adhucfuperfunt, vetuftiflimum eft Poema illud Haavamaladpellatüm, fi quidem fides habenda vulgari opinio-ni, qux Odino ipfi illud tribuit, cujus tarnen fenten-

tix

h) lt. Isl. p. k) OoDURii Mon. Hift. Ol&ii) Heims Kr. ,T. I. p. 241. Trygg. ,p. 137.

Skaldorum. *7

tiae veritatem in fufpicionem adduxit Gen. Ihre inEpift. ad Gen. Lagerbring. Egregias fane vivendireguias continere hoc Carmen atque adeo jufta, quaexplanetur, verfione dignum eile merito judicavitGen, Lagerbring /).

VII.

Quamvis prifca gens ar£k>a Marti potius, quarfrVeneri litaret, ex nonnullis tarnen cantilenis depre-henditur, quod voluptates Sc teneros amoris adfe-£l:us non fuerit adfpernata m). Loptus in poemateliio Liodalykil amicam Chriftinam plus XL hono-rificis epithetis profequi non dubitavit n), Haral-dus durus inter navigandum verfibus Gammanvifurdi&is h. e. cantilenis jocofis colit Ellififam regis Ja-rislavi in Holmgardiis filiam, de quibus numerofedecim Snorro ut peculiare quid notat: er eitt ni•purlag a ollum i. e. qua <equali verborum formulaörnnes terminantur o). Islandis vero Manßngr fi-gnificat Carmen amatorium p), a man, poetice virgo.

VIII.Obfervandum denique Poefin Skaldicam praeter

Dialogos <?), Carmina admonitoria e. g. BerfoglisvuC fur

/) Hift. Sv. P. I. p. 71. i De- vill fa h. e. blande hquatur & do-ducitur hic titulus ab bar in gen. ttis fit fplendidus, qui pulcree femittabaava, eelfusy epith. Odini,' quod atnorem ambit.in nomen ejus tranfivit. Vi vo- n) Epift. G. Ihre de Edda Isl.eis igitur notat Celfi feu Odini p. 15.fermones morales five gnomas. 0) Heims Kr. T. II. p. 73.Cfr. Verel. Ind. p. 108. p) Landn. ex Mfcr Leg. Magnom) Haavamal 79. Fagurt fkal p. 197.

mala oc fridt bioda, er fliods aß q) V. Sagas paflim.

De Carminibus

fur r), Epigrammata, qualia pleraque Skaldoromearmina effe putat Verelius /), Geographica t)Magica, Galldrar y quo pertinet illud Runa Capitu•le u)y aliaque longe plurima, etiam fuifle comple-xam mortuorum e tumulis loquentium v)y monftro-rumque, ut gigantis & viri marini, rnarbendill x)cantilenas. Quas proinde eodem fere habenda funtloco, quo Polyphemi Ovidiani, Galateam ad amo-rem metris folicitantis. Eorum vero in rerum natu¬

ra fundamentum aliquod inveniendum audacioribusingeniis ultro relinquimus. Multas infuper Poema-tum adpellationes invenire licet, quae partim a ma¬teria ipfa videntur dedn£be, ut Geirudrapa a geiryhafla, Glalogns kuadey 2iglay fplendens undarum velmaris fuperfiaes Sc logn , tranquillitas aeris, Nefiavifur a proejö/ Nefenfiy partim obfcuris debentureauffis, quas Gen* Ihre fubinde leviores (iatuens *

titulum libri Edda a particula e\iay auty faepiffimeibi obvia > nefcio quam vere deducit y \

__ $.VLr) Ut inferibitur PoSma Sig- Hramurus Carmen magtcum ob-

vaturi Regi Magno Olai di- murmurat, gol finum gnlldumm. Su-catum, in quo civium exacerbatos per illud Runa Cnpituk, in quo ig'ih regem animos fignificatos vo- Runarum genera enumerantur, et-luit. Heims Kr. T. II. p. ai. For- iam Brynhilda vires 7 fpecie-te a her nudus, quod veritas nud'a rum Runarum magicarum edocetdicebatur, & Saga, unde Sannfa• in Vollung S. c. 29. Run verogul vera bifloria. Isl. & Anglo-S. littera, fpecialiusx) Not. ad Herv.. S. p. 4. characier mogieus, in Volufpa. 37..r) e. g. Carmen Einaki Sku- uxor, Ulpb. myflertum.

i.ASONii celebriores Norvegiae v) Herv. S. c. 7.infulas enumerans apud Magnüm x ) Alfs. S. e. 5, 7..Ooav. in Lex. Run. y) Epift* f» eit-« ) Fragm. HtALM, S.ubi

,Skaldorum. 19

§.VI.In hac tarnen tanta carminum varii generis Sc

argumenti adfiuentia nulla Dramaticae Poeleos, quxapud Graecos & Romanos ad fummum artis faftigi-um fuit evefta, indicia reperire potuimus. Quaequidem vix ante Sasc. XVI in Septentrione receptafuit, illo adhuc tempore, valde inculta. Quod mira-ri convenit, quum verifimile fit noflratibus Gothiscommercium interceßiße cum exteris, Sc praetereafec. X & XI pnccipue is invaluiffet mos , 11t nobi-liores juvenes gloriae ftimulis ineitati Conftantinopo-lin, ubi Caefaris fatellitio adjungebantur Baringi feixVaringi di&i, crebro adirent z). Sed id veteribusGothis fuit fupercilii, 11t aliorum ritus Sc confvetu-dines ceu molles fsepe contemferint, contra verominores eorum quamplurima a vieinis Germanis,Gailis aliisque nec ea femper profetia, impenfo di-da&ro adripuerunt.

Siquidem vero ex di&is fatis patere arbitramur,quam late fefe extenderit poefis Skaldiea, paucis in-fuper indicemus, eandem fuiffe ut plurimum Meli-cam Sc harmonico vocis modulamine proferendam.Cui opinioni favent vel adpellationes ejusdem VifaSc Kucede, quae vocabula nondum cantus notionemexuerunt. Quin etiam Rev. Epifc. Troil teftaturIslandos hodiernos in .conviviis, fupcr le&ionem Sa¬garum (Saguleßur) cantilenis etiam canendis mirurnin modum dele&ari. An vero locuti fintverba chor-

d-is

s) G. Lagerbring Hift. Sv. P. I. p. 355.

io De Carminibus Skaldorum.

dis focianda nobis quidem certo non conflat, quam-vis Resenius adfirmare non dubitet» illos eciam ad-hibito tibicine & lyrifta, more Bardoram , verfusfudiffe rt). Interim tarnen non fine caufia fufpica-mur nec Septentrioni olim noftro fuos defuifTe Or-pheos , qui pofTent

- auritas fidibus canorisDucere querem.

«) In Ded. Regi Frid. |HI- Salani not. ad Egilli & A/mun-Eddie prasmiffa. Cfr. & Pet. di S. p. 8q.