Diagram klas i obiektów to graficzne przedstawienie statycznych,

deklaratywnych elementów dziedziny

przedmiotowej oraz związków między nimi

stanowi podstawę przyszłej obiektowej bazy

danych

Obiekt OBIEKTEM jest każdy byt – pojęcie lub rzecz

– mający znaczenie w kontekście

rozwiązywania problemu w danej dziedzinie

przedmiotowej. Wszystko co wiadomo o

obiekcie jest reprezentowane przez wartości

atrybutów – czyli cech statycznych tego

obiektu. Zachowanie obiektu wyrażone jest

w operacjach określających usługi, które

oferuje obiekt.

Klasa KLASA – jest uogólnieniem zbioru obiektów, które

maja takie same atrybuty, operacje, związki i znaczenie

dowolny obiekt jest instancją abstrakcyjnego pojęcia - klasy obiektu.

podstawą identyfikacji klasy stanowią grupy obiektów charakteryzujące się: identyczną strukturą danych – takimi samymi

atrybutami

identycznym zachowaniem - takimi samymi operacjami

identycznymi związkami

Identycznym znaczeniem w określonym kontekście

Klasa cd ..

NAZWA KLASY

ZESTAW ATRYBUTÓW

ZESTAW OPERACJI

Kombinacje klas

Klient

a)

b)

sama nazwa klasy umieszczona w jednosekcyjnym bloku oznacza, że sekcje atrybutów i

operacji zostały wyspecyfikowane, lecz nie są w sposób jawny zamieszczone w diagramie klas

Kombinacje klas

KontraktTerminowy

ilośćKontraktów:cenaNabycia:cenaSprzedaży:Waluta:

b)

klasę przedstawia się jako blok złożony z trzech sekcji z nazwą w pierwszej sekcji i

Niewyspecyfikowanymi atrybutami i operacjami

Kombinacje klasRezerwacje

złóżRezerwacje()anulujRezerwacje()weryfikujKlienta()

c)

jeśli liczba atrybutów lub operacji jest większa, to ich wyliczanie w odpowiednich sekcjach można

przerwać wielokropkiem, co należy rozumiećże do klasy przypisane są jeszcze inne atrybuty i

operacje – nie wymienione bezpośrednio w specyfikacji

Rezerwacje

złóżRezerwacje()anulujRezerwacje()weryfikujKlienta()…

Rodzaje relacji SKOJARZENIE - związek między instancjami dwóch

klas. Skojarzenie dwóch klas zachodzi wtedy, gdy jedna klasa musi wiedzieć o drugiej, aby wykonywać swoje zadania. Na diagramie skojarzeniem jest linia łącząca dwie klasy.

AGREGACJA - skojarzenie, w którym jedna z klas należy do kolekcji. Agregacja jest zakończona rombem wskazującym tę część, która zawiera całość.

UOGÓLNIENIE - łącze dziedziczenia, które wskazuje, że jedna klasa jest nadrzędna w stosunku do drugiej. Uogólnienie ma trójkąt wskazujący klasę nadrzędną.

Skojarzenie Asocjacja

binarna

n-arna (n-argumetnowa)

Menadżer Projekt

SystemDźwiękowy

Repertuar SalaKinowa

RezerwacjaMiejsc

Skojarzenie Asocjację można dokładnie sprecyzować

poprzez zdefiniowanie następujących cech:

nazwa

role powiązanych klas

nawigacja

liczebność

agregacje

Związki Asocjację można dokładnie sprecyzować

poprzez zdefiniowanie następujących cech:

nazwa nienazwane

nazwane z opcjonalnym zamieszczaniem znacznika wskazującego kierunek interpretacji asocjacji

scharakteryzowane poprzez role klas w asocjacji

nazwane i scharakteryzowane przez role

Pracownik Projektkierownik zlecenie

zarządza

Związki Asocjację można dokładnie sprecyzować

poprzez zdefiniowanie następujących cech:

nazwa

role powiązanych klas związek binarny – powinność pełniona przez jedna

klasę obiektu wobec drugiej klasy

związek n-arny – role można przypisać każdej z powiązanych klas

Związki Asocjację można dokładnie sprecyzować

poprzez zdefiniowanie następujących

cech:

nazwa

ról powiązanych klas

nawigacja

Klient Rachunek

Związki Asocjację można dokładnie sprecyzować

poprzez zdefiniowanie następujących

cech:

nazwa

role powiązanych klas

nawigacji

liczebność

Związki Asocjację można dokładnie sprecyzować

poprzez zdefiniowanie następujących cech:

nazwa

role powiązanych klas

nawigacja

liczebność

agregacja

całkowitej – kompozycja, agregacja silna, składowa

częściowej – słaba, współdzielonaW agregacji występują:- agregat – obiekt stanowiący całość- segment - cześć

Agregacja całkowita segmenty (czyli części) będący częścią

agregatów nie mogą samodzielnie i niezależnie

funkcjonować. Usunięcie agregatu powoduje

automatyczna likwidację wszystkich

segmentów będących jego częściami

PolisaUbezpieczeniowa

Składka

1

1..*

Agregacja częściowa usunięcie obiektu będącego agregatem nie

powoduje likwidacji obiektów będących jego

częściami, czyli obiekty współdzielone mogą

funkcjonować samodzielnie niezależnie od

agragatuRepretuar

SeansFilmowy

1

1..*

* 1

PozycjaZamówieniailośćcena

czyZrealizowanaProdukt

* 1

1

*

ZamówieniedataZłożeniaczyZapłaconesumaDoZapłatyrealizuj()zamknij()

Klientadres

wiarygodność()

złożył

dotyczy

składa się z Firmanazwa

Indywidualnynazwisko

Rys. przedstawia przykładowy diagram klas w UML. Asocjacja złożył ustala, że każde zamówienie jest składane przez dokładnie jednego klienta, zaś klient może złożyć dowolną liczbę zamówień. Istotnym elementem diagramów klas w UML jest zapis związków dziedziczenia: na rysunku klasy Firma i Indywidualny dziedziczą wszystkie własności klasy Klient.

Rodzaje diagramów klas poziom konceptualny – zawiera

podstawowe elementy cechujące się

przystępnością nazewnictwa. Jest

zrozumiały dla użytkownika

poziom implementacyjny –

wzbogacony o elementy opisu

niezbędne do prawidłowej

specyfikacji modelu.

WidocznośćPoziom Symbol Charakterystyka

Publiczny + Obiekty wszystkich klas w systemie

maja dostęp do atrybutu lub

operacji

Prywatny - Tylko obiekty tej klasy mają dostęp

do atrybutu lub operacji

Chroniony # Wyłącznie obiekty klas

dziedziczonych z danej klasy mają

dostęp do atrybutu lub operacji

Pakietowy ~ Tylko składowe pakiety, do którego

dana klasa należy, mają dostęp do

atrybutu lub operacji

SYSTEM POCZTY ELEKTRONICZNEJ

DOKONAJ REJSTRACJI

ZALOGUJ

LICYTUJ

ZARZADZAJ POTRFELEM LICYTACJI

WYSTAW ARTYKUŁ NA AUKCJĘ

DOKONAJ TRANSAKCJI

PRZEŚLIJ POTWIERDZENIE REJESTRACJI

WYSZUKAJ ARTYKUŁ

UCZESTNIK

KUPUJĄCY

SPRZEDAJĄCY

OBSERWATOR

PRACOWNIK AUKCJI

SERWIS TRANSACJI

-Koniec1 *

-Koniec2

*

-Koniec3

*

-Koniec4

*

-Koniec5

*

-Koniec6

*

-Koniec7

* -Koniec8

*

-Koniec9

*

-Koniec10

*

«extends»

«extends»

«uses»

«extends»

-Koniec11

*

-Koniec12

*

«extends»

-Koniec13

*

-Koniec14

*

-Koniec15

*

-Koniec16

*

-Koniec17

*

-Koniec18

*

AUKCJA INTERNETOWA

Diagram obiektówPiotr : Kupujący

1500 : Kwota 1420 : Kwota

Jolanta : Kupujący

Philips170S4 : Licytacja

Konrad : Sprzedający

PrzekazPocztowy : Płatność

TransakcjaOnline:Płatność

MonitoryLCD : Katalog

9234 : Artykuł

Diagram klas

+utwórzLicytację()+zamknijLicytację()+usuńLicytację()+modyfikujLicytację()+przypiszKupujacego()

+idLicytacji-czasTrwaniaAukcji-czasRozpoczęcia-cenaMinimalna-cenaWywoławcza-cenaKupTeraz-opisTransportu+stanAukcji-kwotaNajwyzsza-dataZamknięcia

Licytacja

Kupujący

-generujKodSprzedazy()+zarejstrujKodSprzedazy()+drukujKorespondencje()

+ocena+KodSprzedazy

Sprzedający

+zaloguj()+dodaj()+usuń()+modyfikuj()+wyślijMail()+zarejstrujLoginHasło()

+idUczestnika+nick-haslo+imię+nazwisko+nazwa+firma+adres+email+telefon+dataRejestracji

Uczestnik

+utwórzKontoKwoty()+usuńKontoKwoty()+OdświezKwoty()+KupTeraz()+walidujKwotę()

-idKwoty-KontoKwoty

Kwota

+dodajArtukuł()+usuńArtykuł()+modyfikujArtykuł()+wyszukaj()

+idArtykułu+nazwa+opis+zdjęcie+liczbaSztuk+kraj+lokalizacja-dataRejestracji

Artykuł

+dodajKategorie()+usuńKategorie()+modyfikujKategorie()

+idKategorii+nazwa+opis

Katalog

+dodajPłatność()+usuńPłatność()+modyfikujPłatność()

+idPłatności+nazwa +opis

Płatność

+dodajOpinie()

+idOpinii-opis

Opinia

1

1..*

1

0..*

0..*

0..*

1

0..*

1..*

0..*

1

1..*