DERS 09 : UYAP Kurum Portalı - Avukat Özgür Eralp...Adalet Bakanlığı, UYAP Kurum Portalı veya...

DERS 09 : UYAP Kurum Portalı https://www.ozgureralp.com.tr

https://www.ozgureralp.com.tr/ders-09-uyap-kurum-portali/ 1/24

DERS 09 : UYAP Kurum Portalı

UYAP Kurum Portalı

UYAP’ın en önemli hedeflerinden biri de gerçek ve tüzel kişilerin yargıya erişiminikolaylaştırmak ve yargı hizmetlerinden daha etkin faydalanmalarını sağlamaktır. Buhedef çerçevesinde UYAP Kurum Portalı hazırlanarak uygulamaya konulmuştur.

UYAP Kurum Portalı, kamu ve özel kurum yetkililerinin internet üzerinden e-imza, m-imzaveya e-Devlet Kapısı şifresi ile UYAP’a erişerek çalıştıkları kurumla ile ilgili icra ve iflas iledava dosyalarını takip edebilmelerini sağlayan uygulama yazılımıdır.

UYAP Kurum Portal Bilgi Sistemi merkez ve taşra teşkilatlarında, tüm adli ve idarimahkemeler ile icra dairelerinde özel veya kamu kurum ve kuruluşlarının tarafı oldukları davadosyalarını internet üzerinden takip edebilmeleri ve bilgi alabilmeleri için Adalet Bakanlığıtarafından sunulan bir hizmettir.

UYAP Kurum Portal Bilgi Sistemi adliyelere giderek dava bilgileri hakkında bilgi almak içinharcanan zaman, emek, mesai ve kırtasiye masrafı ortadan kaldırarak, daha etkin ve verimliyollardan yargıya ulaşım sağlar. Yasal sürelerin kolayca ve doğru bir şekilde belirlenmesi,yargılamanın daha kısa sürede neticelendirilmesi, mahkeme işlerinin düzen ve denetimaltında tutulması sağlanarak bu konuda yaşanması muhtemel hak kayıplarının ve yersizmağduriyetlerin oluşmasını engelleyecektir.

Kurumlar bu portal aracılığı ile kuruma ait dosyaları sorgulayabilir, dosyaya ilişkin istatistikibilgilere, hazırlanmış raporlara ulaşabilir, dosya ve duruşma takibi yapabilir, safahatişlemlerini gerçekleştirebilir.

UYAP Kurum portalının kullanabilmek için Kurumların vekaletnameli avukatlarının dosyaya vekaletsunmuş olması veya sisteme tanımlanmış olmalarına gerek yoktur.

E-imza ile giriş yapamayan kullanıcılar, Mozilla Firefox, Internet Explorer (11 ve üstü), Yandexveya Maxthon tarayıcıları kullanabilirler.

Yukarıda belirttiğimiz tarayıcılar kullanılarak, e-imza ile giriş yapılamadığı takdirde,kullanıcıların bilgisayarında kurulu olan tüm javaları silip; işletim sistemi Windows XP olankullanıcıların, Programlar sekmesinde bulunan Java Yüklemesi (Windows XP için) isimlidosyayı indirip, işletim sistemi Windows 7 ve üzeri olan kullanıcıların, Programlar sekmesindebulunan Java Yüklemesi (Windows7 ve üstü) isimli dosyayı indirip, Java yüklemeleri yapmalarıgerekir. Mozzilla Firefox’un son sürümü ile giriş yapılabilir. Giriş işlemlerinde sorunyaşamamanız için; yan uygulamaları etkinleştirdikten sonra gelen sayfada ‘Ayrıcalık tanı’butonu tıklanarak, giriş yapılabilir. M-imza ile giriş yapanlar sorunsuz giriş yapabilir.

Üç Adımda UYAP’A Kurum Kaydı

Kamu Kurumları için öncelikle kurumun tarafı olduğu davaları takip edebilmek için ad, soyadve T.C kimlik numaralarını belirtilen kişilere UYAP Kurum Portal Bilgi Sistemi giriş yetkisiverilmesi için talepli bir dilekçe hazırlanılır. Daha sonra sözleşme hazırlanır (Her sayfasıparaflı, son sayfası ise kaşeli ve imzalı iki suret gönderilecektir.)



Sözleşme örneği https://kurum.uyap.gov.tr/destek/protokol.pdf bu adreste mevcuttur. Sonolarak imza sirküsü veya beyannamesi hazırlanır. Özel Kurumlar için şirketin tarafı olduğudavaları takip edebilmek için isim, soy isim ve T.C. kimlik numaraları belirtilen kişilere UYAPKurum Portal Bilgi Sistemi giriş yetkisi verilmesi talepli dilekçe hazırlanır. İmza sirküleri,Kuruluş Gazetesi (Varsa ünvan değişikliği gazetesi), Faaliyet Belgesi, Sözleşme örneği (Hersayfası paraflı, son sayfası ise kaşeli ve imzalı iki suret gönderilecektir. Sözleşmeninformatının bozulmaması, açıldığı haliyle yazdırılarak gerekli alanların el ile doldurulmasıgerekmektedir.). Şunlara dikkat edilmesi gerekmektedir:

⦁ Belgelerden imza sirküleri ve faaliyet belgesinin (veya oda sicil sureti) aslı veya noter onaylıfotokopileri istenmektedir.⦁ Sisteme giriş yapacak kullanıcıların elektronik veya mobil imza sahibi olmalarıgerekmektedir.⦁ Dosya sayısı ve ödeme bilgileri evraklarınızın Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem DairesiBaşkanlığına ulaşmasına bağlı olarak mail ile geri bildirim yapılacaktır.

Belgeler tamamlandıktan sonra Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığına (ErgaziMahallesi Fatih Sultan Mehmet Bul. No: 448/B PK: 06370 Yenimahalle/ANKARA) gönderilmesigerekmektedir.

Evraklar temin edildikten sonra ikinci adımda, imza sağlayıcı firmalardan elektronik imza veyaGMS operatörlerinden mobil imza alarak sisteme kayıt yaptırabilir. Üçüncü ve son adımdakurumlar kayıtlı dosya başına yıllık belli bir ücret ödeyerek portaldan faydalanabilir.

Kurum Portal İçin Dosya Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Aşağıdaki cetveli kullanarak kurumunuza ait dosya ücretlerini hesaplayabilirsiniz.

Yandaki Dosya Ücreti Hesaplama ekranınından dosya sayısı girilerek hesaplama yapılır. Buhesaplama aşağıdaki ücret tablosuna göre yapılır.

UYAP’a Kayıtlı Dosya Sayısı Dosya Başına Bir Yıllık Ücret:

1000 e kadar 10 TL1001-10.000 arası 5 TL10.001-100.000 arası 1 TL100.001-500.000 arası 50 Krş500.001 den sonrası 25 Krş

Dosya ücretleri aşağıdaki kriterlere göre hesaplanır:1- Kapalı dosyalarınız hesaba dahil değildir.

2- Yalnızca aşağıdaki dosya türleri hesaba dahil edilir.

3 – Sulh Ceza Hakimliği dosyaları UYAP sistemi üzerinden görüntülenemediğinden ücrete dahiledilemez.

https://kurum.uyap.gov.tr/destek/protokol.pdf



İcra Talimat Dosyası,Ceza Dava Dosyası,İdare Dava Dosyası,Kamu Dosyası,Bölge Dosyası,YD İtiraz Dosyası,Hukuk Dava Dosyası,Adli Tıp Dosyası,

Vergi Dava Dosyası,İcra Dosyası,İflas Dosyası,İcra İzale-i Şuyu Dosyası,Tereke Dosyası,Hakem Dava Dosyası,Satış Dosyası

GENEL HİZMET BİLGİLERİ

Hizmeti Sağlayan Kurum ADALET BAKANLIĞI > BAKAN YARDIMCILIĞI (SN. HİLMİ BİLGİN) >BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Hizmetin Adı UYAP Kurum Portal Bilgi Sistemi

Hizmetin TanımıKamu ve özel kurum yetkililerinin internet üzerinden e-imza ileUYAP Bilişim Sistemine erişerek çalıştıkları kurumla ilgili dava veicra-iflas dosyalarını takip edebilmesi.

Standart Dosya PlanıKodu

Hizmet Sunumu NasılBaşlıyor Sadece Başvuruyla

Kimler Başvurabilir Özel Sektör,Sivil Toplum Kuruluşları,Diğer Kamu Kurumları,TahkimKuruluşları (Ulusal/Uluslararası),Noterler,Birlikler / Odalar

Başvuruların alınmasıklığı Her zaman

Başvurular nasıl kabulediliyor Internet üzerinden (https://kurum.uyap.gov.tr)()()

https://kurum.uyap.gov.tr/



Hizmetin sonucundankimler yararlanıyor Özel Sektör,Kamu Kurumları,Sivil Toplum Kuruluşları,

Hizmet Türü: Ana Hizmet (Genel)Hizmet Sınıflama Tipi: AdaletHizmet İşlem Tipi: Bilişim İşleri

Hizmetin Dayandığı Mevzuat

Mevzuat No Adı

MevzuatBÖLGE ADLİYE VE ADLÎ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ İLE CUMHURİYETBAŞSAVCILIKLARI İDARÎ VE YAZI İŞLERİ HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİNE DAİRYÖNETMELİK

Hizmete ilişkin yetki, görev veya sorumluluğun verildiği mevzuat

Mevzuat No Mevzuat

MevzuatBÖLGE ADLİYE VE ADLÎ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ İLE CUMHURİYETBAŞSAVCILIKLARI İDARÎ VE YAZI İŞLERİ HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİNE DAİRYÖNETMELİK Madde No:202 Fıkra:6

Başvuruların Kuruma yapılacağına ilişkin mevzuat dayanağı

Giriş Yapılmamış

Başvuruda istenen belgeler

BelgelerBelge Adı Tabloda görünecek ifade Mevzuat

TÜRKİYE TİCARET SİCİLİ GAZETESİÖrneği (Fotokopisi)Özel Sektör, Diğer Kamu Kurumları– veya –SÖZLEŞME TASARISIÖrneği (Fotokopisi)Özel Sektör, Diğer Kamu Kurumları– veya –İŞLETMEYE AİT İMZA SİRKÜLERİÖrneği (Fotokopisi)Özel Sektör, Diğer Kamu Kurumları– veya –DILEKÇEÖrneği (Fotokopisi)Özel Sektör, Diğer Kamu Kurumları

https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/57959

https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/57959



Yazışmalar

Kaydedilen yazışmalarGiriş Yapılmamış

Paraf Listeleri

Özel ParaflarParaf Listesi Adı Paraf Listesi

Paraf Listesi 1 (başkan)

Unvan Tipi UnvanUnvan 1 Şube MüdürüUnvan 2 Tetkik Hakimiİmza / Onay Daire Başkanı

Bağlı Genel ParaflarHizmette kullanılan genel parafınız bulunmuyor.

Sonuç Bilgileri

Geçmiş yıllara ait işlem sayılarıSene İşlem2011 702 Adet2012 650 Adet2013 554 Adet2014 850 Adet2015 930 Adet2016 1024 Adet2017 1102 AdetHizmetin tamamlanmasına ilişkin mevzuatta geçen süre:YokHizmetin tamamlanabildiği en kısa süre:1 SaatHizmetin tamamlanabildiği en uzun süre:3 GünHizmetin sonucu internet yayını:

Hizmet Sonuç Belgeleri

Sonuç BelgelerSonuç Belgesi Yok

DBYS Belge Listesi

KURUM PORTAL KULLANIMINA İLİŞKİN ÜCRET VE DİĞER ESASLARA DAİR SÖZLEŞME

Bu Sözleşmenin konusu; UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurum Bilgi Sistemi



arasında kurulacak bir veri iletişim bağlantısı sayesinde ve ilgili mevzuat çerçevesindeKurumun, tarafı olduğu dava ve icra-iflas dosyalarına ilişkin UYAP’ta kayıtlı verilereerişebilmesi ve kullanabilmesi karşılığında alınacak ücret ve diğer esaslarını düzenlemektir.

TANIMLAR3.1. UYAP: Adalet Bakanlığı ile yargı birimlerinde kullanılan Ulusal Yargı Ağı BilişimSistemi’dir.3.2. Kurum Bilgi Sistemi: Kurumun ve alt birimlerinin kullandığı bilgi sistemidir.3.3. UYAP Kurum Portalı: Kurumların, UYAP’ta yer alan ve tarafı oldukları her türlü davave icra-iflas dosyalarının bilgileri ile belge içeriklerine elektronik imza veya mobil imza ileçevrimiçi(on-line) erişip inceleyebildikleri bilişim sistemidir.3.4. Kurumun tarafı olduğu dava ve icra-iflas takipleriyle ilgili olarak UYAP’akayıtlı/kaydedilecek dosya, bilgi ve belgelerdir.3.5. Erişim: UYAP’a kayıtlı/kaydedilecek verilerin UYAP Kurum Portalı üzerindensorgulanabilmesi, görülebilmesi, okunabilmesi ve incelenebilmesidir.

AMAÇ 4.1. UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurum Bilgi Sistemi arasındakurulacak entegrasyon ile Kuruma, tarafı olduğu dava ve icra-iflas dosyalarına ilişkin bilgi vebelgelere erişim sağlanması sonucu Kurum tarafından elde edilen faydalar karşılığında birbedel alınarak tüketilen UYAP kaynaklarının bedelinin karşılanması suretiyle UYAP’ınidamesine katkı sağlanması, bu şekilde sunulan hizmetin gereksiz kullanımlarının önünegeçilmesidir.KURUM PORTAL KULLANIMINA İLİŞKİN ÜCRET VE DİĞER ESASLARA DAİRSÖZLEŞME1. TARAFLARl.l. Bu Sözleşmenin tarafları; Adalet Bakanlığı ve ………………………………………………………….kurum/şirketidir. …………………………………………………………. kurumu/şirketi bundan sonra“Kurum” olarak anılacaktır.2. KONU2.1. Bu Sözleşmenin konusu; UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurum BilgiSistemi arasında kurulacak bir veri iletişim bağlantısı sayesinde ve ilgili mevzuatçerçevesinde Kurumun, tarafı olduğu dava ve icra-iflas dosyalarına ilişkin UYAP’ta kayıtlıverilere erişebilmesi ve kullanabilmesi karşılığında alınacak ücret ve diğer esaslarınıdüzenlemektir.3. TANIMLAR3.1. UYAP: Adalet Bakanlığı ile yargı birimlerinde kullanılan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’dir.3.2. Kurum Bilgi Sistemi: Kurumun ve alt birimlerinin kullandığı bilgi sistemidir.3.3. UYAP Kurum Portalı: Kurumların, UYAP’ta yer alan ve tarafı oldukları her türlü dava veicra-iflas dosyalarının bilgileri ile belge içeriklerine elektronik imza veya mobil imza ileçevrimiçi (on-line) erişip inceleyebildikleri bilişim sistemidir.3.4. Kurumun tarafı olduğu dava ve icra-iflas takipleriyle ilgili olarak UYAP’akayıtlı/kaydedilecek dosya, bilgi ve belgelerdir.3.5. Erişim: UYAP’a kayıtlı/kaydedilecek verilerin UYAP Kurum Portalı üzerindensorgulanabilmesi, görülebilmesi, okunabilmesi ve incelenebilmesidir.4. AMAÇ4.1. UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurum Bilgi Sistemi arasında kurulacakentegrasyon ile Kuruma, tarafı olduğu dava ve icra-iflas dosyalarına ilişkin bilgi ve belgelere



erişim sağlanması sonucu Kurum tarafından elde edilen faydalar karşılığında bir bedelalınarak tüketilen UYAP kaynaklarının bedelinin karşılanması suretiyle UYAP’ın idamesinekatkı sağlanması, bu şekilde sunulan hizmetin gereksiz kullanımlarının önüne geçilmesidir.5. İDARİ VE MALİ ESASLAR5.1. Adalet Bakanlığı, UYAP Kurum Portalı veya UYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacakentegrasyon üzerinden karşı tarafa veri erişimi ve kullanımını sağlaması karşılığında verierişim şartlarını ve ücret tarifesini her zaman serbestçe belirleme hakkına sahiptir. AdaletBakanlığı bu hakkına istinaden ücrete esas verileri ve işlemleri, bunların paylaşım şekil veşartlarını, bu veriler ve işlemler karşılığında alınacak ücret miktarını ve bu ücretin tahsilşeklini her zaman serbestçe belirleyebilir.5.2. UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacakentegrasyon sayesinde Kurum tarafından erişilecek bilgi ve belgeler karşılığında KurumunUYAP’ta taraf olarak kayıtlı olduğu, her dosya için aşağıdaki tabloda gösterilen şekilde yıllıkolarak ücret alınır.UYAP’a Kayıtlı Dosya Sayısı Dosya Başına Bir Yıllık Ücret1000 e kadar 10 TL1001-10.000 arası 5 TL10.001-100.000 arası 1 TL100.001-500.000 arası 50 Krş500.001 den sonrası 25 Krş5.3. Ücretlendirme yıllık olarak yapılır ve yıllık tahakkuk eden miktar, kayıtlı dosya sayısı300’e (üçyüz) kadar olan Kurum için peşin, 300 (üçyüz) ve üzeri kayıtlı dosya sayısı olanKurum için istenildiği takdirde üçer aylık dönemler halinde, 4 (dört) taksitte dönem başındaAdalet Bakanlığının bildireceği hesaba yatırılır. Ancak, ilgili dönem için toplam dosyasayılarında değişiklik olması durumunda, güncel dosya sayısına göre üçer aylık dönemlerhalinde yatırılacak taksit miktarları yeniden hesaplanacaktır. Ücretin peşin olarak ödenmesive ilgili dönem içerisinde dosya sayısı artması halinde, fark ücreti kalan süreye görehesaplanarak tahsil edilecektir.5.4. Kurumun imzaladığı bu Sözleşme ile yıllık olarak tahakkuk eden ve Adalet Bakanlığıtarafından kendisine bildirilen ücretin tamamını veya dörtte birini (ilk üç aylık döneme aitbedel) bildirilen hesaba yatırdığına ilişkin belgeyi Adalet Bakanlığına ibrazından sonra,Kurumun UYAP’ta kayıtlı verilere erişimi sağlanır.5.5. Her üç aylık dönemin sonundan itibaren 10 (on) gün içerisinde sonraki üç aylık dönemeilişkin ücret Adalet Bakanlığı tarafından bildirilen hesaba yatırılır ve Adalet Bakanlığıtarafından UYAP üzerinden sağlanacak alana Kurum tarafından ödeme bilgileri girilir.Ödemeye ilişkin belge aslı veya internet üzerinden ödenmiş ise çıktısı, Adalet Bakanlığı Bilgiİşlem Dairesi Başkanlığına gönderilir. Kurumun UYAP üzerinden sağlanacak alana ödemebilgilerini girmesi üzerine UYAP’taki verilere erişimi devam ettirilir.5.6. Her üç aylık dönemin sonundan itibaren 10 (on) gün içerisinde sonraki üç aylık dönemeilişkin ücret yatırılmamış ise Kurumun UYAP’ta kayıtlı verilere erişimi kapatılır. Kapatmaişleminden sonra ücret yatırılması halinde tekrar verilere erişim sağlanabilir. Bu durumdayıllık bedel ile üç aylık döneme ilişkin ücret ve ödemelerde herhangi bir kesinti yapılmaz.5.7. Kullanım süresinin bitiminden önce Kurum Portal üzerinden Kuruma bildirimde bulunulur.Bu durumda bir yıllık yeni dönem için ödenecek miktar talep halinde hesaplanarak Kurumabildirilir. Bu ücretin tamamını veya dörtte birinin bu Sözleşmenin 5.6.maddesinde belirtildiğişekilde 10 (on) gün içerisinde ödenmesi halinde Kurumun UYAP’taki verilere erişimi yukarıdabelirtilen şartlarda devam ettirilir. Aksi takdirde erişim kapatılır. Bundan sonra 5.7



maddesinde belirtildiği şekilde hareket edilir.5.8. Taraflar, bu Sözleşmeyi her zaman tek taraflı olarak feshedebilir. Bu durumda Kurumunücretini yatırdığı dönemin sonuna kadar verilere erişimi sağlanır. Ücret iadesi yapılmaz.5.9. Adalet Bakanlığının peşin olarak ücreti yatırıldığı halde herhangi bir sebeple ve 3 (üç)işgününden daha uzun bir süreyle Kurum Portal bilgi sistemine erişim sağlayamamasıdurumunda Kurum tek taraflı olarak Sözleşmeyi feshedebilir ve peşin yatırdığı ücretin iadesiniisteyebilir. Bu halde 30 (otuz) gün içerisinde ücret Kuruma iade edilir. Bunun dışında KurumAdalet Bakanlığından herhangi bir hak talebinde bulunamaz.5.10. Verilerin UYAP Kurum Portalı üzerinden Kuruma sunum şekil ve şartları Adalet Bakanlığıtarafından belirlenir. Kurum bu sunum şekil ve şartlarını kabul etmediği takdirde buSözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Başkaca hak talebinde bulunamaz ve fesih tarihininiçinde bulunduğu üç aylık döneme ilişkin ücret dâhil ücret iadesi talebinde bulunamaz.5.11. Verilerin UYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacak entegrasyon üzerindensunulmasına ilişkin şartlar ise Adalet Bakanlığı ile Kurum arasında Adalet Bakanlığının uygungörmesi halinde ayrıca yapılacak bir Protokol ile belirlenir.5.12. Adalet Bakanlığı, UYAP Bilişim Sistemi kaynaklarının zorunlu kıldığı hallerde iş buprotokol kapsamında verilen hizmette tek taraflı değişiklik yapma hakkını saklı tutar.6. GİZLİLİK6.1. UYAP üzerinden erişilen veriler, ilgili kurumun kendi ihtiyaç ve işlemleri için kullanılır.Hiçbir şekilde başka kurum, kuruluş ve üçüncü şahıslarla paylaşılamaz ve yayınlanamaz.Veriyi alan Kurum, aldığı verilerin gizliliğini ve güvenliğini korumakla yükümlüdür.6.2. UYAP’tan alınacak verilerin kullanılmasından doğan hukuki, cezai, idari ve malisorumluluklar veriyi alan kuruma aittir.7. SÖZLEŞMEYİ İMZALAMA YETKİSİ VE İSTENEN BELGELER7.1. Bu Sözleşmeyi Kurum adına ancak yetkili temsilcisi imzalayabilir. Kurum imzaladığı buSözleşme ve Kurum Portal kullanım talebine ilişkin dilekçe ile birlikte aşağıdaki belgeleriAdalet Bakanlığına vermek zorundadır.a) UYAP Kurum Portal Bilgi Sistemi kullanımı için şirket yetkilisi imzası ile yetki verilecekkişilerin (en fazla 5 kişi olacak şekilde) ad, soyad ve TC Kimlik numaralarını belirtir dilekçe,b) İlgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, bu Sözleşmeninimzalandığı yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin aslı veyanoter onaylı sureti,c) İlgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindekigörevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının birTicaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgiliTicaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikliimza sirküleri,d) Bu Sözleşmeyi imzalayan temsilcinin yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veyaimza sirküleri aslı veya noter onaylı sureti,8. VERGİ, RESİM, HARÇ, MASRAFLAR VE MUAFİYETLER8.1. Bu Sözleşmenin imzalanmasından doğabilecek bütün vergi, resim ve harçlar ile Sözleşmegiderleri Kuruma aittir.8.2. İşbu Sözleşme belli veya mahiyetine göre belirlenebilir bir para borcu/parasaldeğer/rakam içermediğinden ve dolayısıyla damga vergisi matrah tespitine imkânvermediğinden ve Damga Vergisi Kanunu’nun 1 sayılı tablosunda maktu vergiuygulanabilecek kâğıtlar arasında olmadığından damga vergisine tabi değildir.8.3. Kamu Kurumları; bu sözleşmenin İdari ve Mali Esaslar başlıklı 5. maddesi ile Sözleşmeyi



İmzalama Yetkisi ve İstenen Belgeler Başlıklı 7. maddesinin 1. bendinin b ve c bentleri veVergi, Resim, Harç, Masraflar ve Muafiyetler başlıklı 8. maddesinin 1. ve 2. bentlerindenmuaftır.9. İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜNDE YETKİ9.1. Bu Sözleşmenin uygulanması ile ilgili anlaşmazlıkların çözümünde Ankara mahkemeleriyetkilidir.10. TEBLİGAT VE İLETİŞİM10.1. Tarafların Sözleşme süresince tebligatları kabul edecekleri adresleri ve iletişim bilgileriaşağıdadır. Bilgilerin değişmesi halinde, değişiklik 5 (beş) iş günü içinde karşı tarafa bildirilir,aksi takdirde önceki adrese yapılan tebligat geçerli sayılır.ADALET BAKANLIĞI Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Ergazi Mah. Fatih Sultan Mehmet Bulvarı No:448/B PK.06370 Yenimahalle / ANKARAFaks: (0312) 293 22 22 Tel: (0312) 293 20 00 E-Posta: [email protected] / Şirketinizin tam ünvanı ile adres ve iletişim (telefon-e-mail /Kaşe ve imza) bilgilerininsadece kurumunuza ayrılan aşağıdaki alana yazılması zorunludur.…./…./20…. Şube Md. :…./…./20…. Tetkik Hakimi :…./…../20…. Başkan Yrd. :11. YÜRÜRLÜK11.1. İş bu Sözleşme 4 sayfadan ibaret olup imzalandığı tarihte yürürlüğe girer. …./…./20..KURUM PORTAL KULLANIMINA İLİŞKİN ÜCRET VE DİĞER ESASLARA DAİR SÖZLEŞME1. TARAFLARl.l. Bu Sözleşmenin tarafları; Adalet Bakanlığı ve ………………………………………………………….kurum/şirketidir. …………………………………………………………. kurumu/şirketi bundan sonra“Kurum” olarak anılacaktır.2. KONU2.1. Bu Sözleşmenin konusu; UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurum BilgiSistemi arasında kurulacak bir veri iletişim bağlantısı sayesinde ve ilgili mevzuatçerçevesinde Kurumun, tarafı olduğu dava ve icra-iflas dosyalarına ilişkin UYAP’ta kayıtlıverilere erişebilmesi ve kullanabilmesi karşılığında alınacak ücret ve diğer esaslarınıdüzenlemektir.3. TANIMLAR3.1. UYAP: Adalet Bakanlığı ile yargı birimlerinde kullanılan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’dir.3.2. Kurum Bilgi Sistemi: Kurumun ve alt birimlerinin kullandığı bilgi sistemidir.3.3. UYAP Kurum Portalı: Kurumların, UYAP’ta yer alan ve tarafı oldukları her türlü dava veicra-iflas dosyalarının bilgileri ile belge içeriklerine elektronik imza veya mobil imza ileçevrimiçi (on-line) erişip inceleyebildikleri bilişim sistemidir.3.4. Kurumun tarafı olduğu dava ve icra-iflas takipleriyle ilgili olarak UYAP’akayıtlı/kaydedilecek dosya, bilgi ve belgelerdir.3.5. Erişim: UYAP’a kayıtlı/kaydedilecek verilerin UYAP Kurum Portalı üzerindensorgulanabilmesi, görülebilmesi, okunabilmesi ve incelenebilmesidir.4. AMAÇ4.1. UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurum Bilgi Sistemi arasında kurulacakentegrasyon ile Kuruma, tarafı olduğu dava ve icra-iflas dosyalarına ilişkin bilgi ve belgelereerişim sağlanması sonucu Kurum tarafından elde edilen faydalar karşılığında bir bedelalınarak tüketilen UYAP kaynaklarının bedelinin karşılanması suretiyle UYAP’ın idamesinekatkı sağlanması, bu şekilde sunulan hizmetin gereksiz kullanımlarının önüne geçilmesidir.



5. İDARİ VE MALİ ESASLAR5.1. Adalet Bakanlığı, UYAP Kurum Portalı veya UYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacakentegrasyon üzerinden karşı tarafa veri erişimi ve kullanımını sağlaması karşılığında verierişim şartlarını ve ücret tarifesini her zaman serbestçe belirleme hakkına sahiptir. AdaletBakanlığı bu hakkına istinaden ücrete esas verileri ve işlemleri, bunların paylaşım şekil veşartlarını, bu veriler ve işlemler karşılığında alınacak ücret miktarını ve bu ücretin tahsilşeklini her zaman serbestçe belirleyebilir.5.2. UYAP Kurum Portalı üzerinden ya da UYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacakentegrasyon sayesinde Kurum tarafından erişilecek bilgi ve belgeler karşılığında KurumunUYAP’ta taraf olarak kayıtlı olduğu, her dosya için aşağıdaki tabloda gösterilen şekilde yıllıkolarak ücret alınır.UYAP’a Kayıtlı Dosya Sayısı Dosya Başına Bir Yıllık Ücret1000 e kadar 10 TL1001-10.000 arası 5 TL10.001-100.000 arası 1 TL100.001-500.000 arası 50 Krş500.001 den sonrası 25 Krş5.3. Ücretlendirme yıllık olarak yapılır ve yıllık tahakkuk eden miktar, kayıtlı dosya sayısı300’e (üçyüz) kadar olan Kurum için peşin, 300 (üçyüz) ve üzeri kayıtlı dosya sayısı olanKurum için istenildiği takdirde üçer aylık dönemler halinde, 4 (dört) taksitte dönem başındaAdalet Bakanlığının bildireceği hesaba yatırılır. Ancak, ilgili dönem için toplam dosyasayılarında değişiklik olması durumunda, güncel dosya sayısına göre üçer aylık dönemlerhalinde yatırılacak taksit miktarları yeniden hesaplanacaktır. Ücretin peşin olarak ödenmesive ilgili dönem içerisinde dosya sayısı artması halinde, fark ücreti kalan süreye görehesaplanarak tahsil edilecektir.5.4. Kurumun imzaladığı bu Sözleşme ile yıllık olarak tahakkuk eden ve Adalet Bakanlığıtarafından kendisine bildirilen ücretin tamamını veya dörtte birini (ilk üç aylık döneme aitbedel) bildirilen hesaba yatırdığına ilişkin belgeyi Adalet Bakanlığına ibrazından sonra,Kurumun UYAP’ta kayıtlı verilere erişimi sağlanır.5.5. Her üç aylık dönemin sonundan itibaren 10 (on) gün içerisinde sonraki üç aylık dönemeilişkin ücret Adalet Bakanlığı tarafından bildirilen hesaba yatırılır ve Adalet Bakanlığıtarafından UYAP üzerinden sağlanacak alana Kurum tarafından ödeme bilgileri girilir.Ödemeye ilişkin belge aslı veya internet üzerinden ödenmiş ise çıktısı, Adalet Bakanlığı Bilgiİşlem Dairesi Başkanlığına gönderilir. Kurumun UYAP üzerinden sağlanacak alana ödemebilgilerini girmesi üzerine UYAP’taki verilere erişimi devam ettirilir.5.6. Her üç aylık dönemin sonundan itibaren 10 (on) gün içerisinde sonraki üç aylık dönemeilişkin ücret yatırılmamış ise Kurumun UYAP’ta kayıtlı verilere erişimi kapatılır. Kapatmaişleminden sonra ücret yatırılması halinde tekrar verilere erişim sağlanabilir. Bu durumdayıllık bedel ile üç aylık döneme ilişkin ücret ve ödemelerde herhangi bir kesinti yapılmaz.5.7. Kullanım süresinin bitiminden önce Kurum Portal üzerinden Kuruma bildirimde bulunulur.Bu durumda bir yıllık yeni dönem için ödenecek miktar talep halinde hesaplanarak Kurumabildirilir. Bu ücretin tamamını veya dörtte birinin bu Sözleşmenin 5.6.maddesinde belirtildiğişekilde 10 (on) gün içerisinde ödenmesi halinde Kurumun UYAP’taki verilere erişimi yukarıdabelirtilen şartlarda devam ettirilir. Aksi takdirde erişim kapatılır. Bundan sonra 5.7maddesinde belirtildiği şekilde hareket edilir.5.8. Taraflar, bu Sözleşmeyi her zaman tek taraflı olarak feshedebilir. Bu durumda Kurumunücretini yatırdığı dönemin sonuna kadar verilere erişimi sağlanır. Ücret iadesi yapılmaz.



5.9. Adalet Bakanlığının peşin olarak ücreti yatırıldığı halde herhangi bir sebeple ve 3 (üç)işgününden daha uzun bir süreyle Kurum Portal bilgi sistemine erişim sağlayamamasıdurumunda Kurum tek taraflı olarak Sözleşmeyi feshedebilir ve peşin yatırdığı ücretin iadesiniisteyebilir. Bu halde 30 (otuz) gün içerisinde ücret Kuruma iade edilir. Bunun dışında KurumAdalet Bakanlığından herhangi bir hak talebinde bulunamaz.5.10. Verilerin UYAP Kurum Portalı üzerinden Kuruma sunum şekil ve şartları Adalet Bakanlığıtarafından belirlenir. Kurum bu sunum şekil ve şartlarını kabul etmediği takdirde buSözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Başkaca hak talebinde bulunamaz ve fesih tarihininiçinde bulunduğu üç aylık döneme ilişkin ücret dâhil ücret iadesi talebinde bulunamaz.5.11. Verilerin UYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacak entegrasyon üzerindensunulmasına ilişkin şartlar ise Adalet Bakanlığı ile Kurum arasında Adalet Bakanlığının uygungörmesi halinde ayrıca yapılacak bir Protokol ile belirlenir.5.12. Adalet Bakanlığı, UYAP Bilişim Sistemi kaynaklarının zorunlu kıldığı hallerde iş buprotokol kapsamında verilen hizmette tek taraflı değişiklik yapma hakkını saklı tutar.6. GİZLİLİK6.1. UYAP üzerinden erişilen veriler, ilgili kurumun kendi ihtiyaç ve işlemleri için kullanılır.Hiçbir şekilde başka kurum, kuruluş ve üçüncü şahıslarla paylaşılamaz ve yayınlanamaz.Veriyi alan Kurum, aldığı verilerin gizliliğini ve güvenliğini korumakla yükümlüdür.6.2. UYAP’tan alınacak verilerin kullanılmasından doğan hukuki, cezai, idari ve malisorumluluklar veriyi alan kuruma aittir.7. SÖZLEŞMEYİ İMZALAMA YETKİSİ VE İSTENEN BELGELER7.1. Bu Sözleşmeyi Kurum adına ancak yetkili temsilcisi imzalayabilir. Kurum imzaladığı buSözleşme ve Kurum Portal kullanım talebine ilişkin dilekçe ile birlikte aşağıdaki belgeleriAdalet Bakanlığına vermek zorundadır.a) UYAP Kurum Portal Bilgi Sistemi kullanımı için şirket yetkilisi imzası ile yetki verilecekkişilerin (en fazla 5 kişi olacak şekilde) ad, soyad ve TC Kimlik numaralarını belirtir dilekçe,b) İlgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, bu Sözleşmeninimzalandığı yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin aslı veyanoter onaylı sureti,c) İlgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindekigörevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının birTicaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgiliTicaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikliimza sirküleri,d) Bu Sözleşmeyi imzalayan temsilcinin yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veyaimza sirküleri aslı veya noter onaylı sureti,8. VERGİ, RESİM, HARÇ, MASRAFLAR VE MUAFİYETLER8.1. Bu Sözleşmenin imzalanmasından doğabilecek bütün vergi, resim ve harçlar ile Sözleşmegiderleri Kuruma aittir.8.2. İşbu Sözleşme belli veya mahiyetine göre belirlenebilir bir para borcu/parasaldeğer/rakam içermediğinden ve dolayısıyla damga vergisi matrah tespitine imkânvermediğinden ve Damga Vergisi Kanunu’nun 1 sayılı tablosunda maktu vergiuygulanabilecek kâğıtlar arasında olmadığından damga vergisine tabi değildir.8.3. Kamu Kurumları; bu sözleşmenin İdari ve Mali Esaslar başlıklı 5. maddesi ile Sözleşmeyiİmzalama Yetkisi ve İstenen Belgeler Başlıklı 7. maddesinin 1. bendinin b ve c bentleri veVergi, Resim, Harç, Masraflar ve Muafiyetler başlıklı 8. maddesinin 1. ve 2. bentlerindenmuaftır.



9. İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜNDE YETKİ9.1. Bu Sözleşmenin uygulanması ile ilgili anlaşmazlıkların çözümünde Ankara mahkemeleriyetkilidir.10. TEBLİGAT VE İLETİŞİM10.1. Tarafların Sözleşme süresince tebligatları kabul edecekleri adresleri ve iletişim bilgileriaşağıdadır. Bilgilerin değişmesi halinde, değişiklik 5 (beş) iş günü içinde karşı tarafa bildirilir,aksi takdirde önceki adrese yapılan tebligat geçerli sayılır.ADALET BAKANLIĞI Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Ergazi Mah. Fatih Sultan Mehmet Bulvarı No:448/B PK.06370 Yenimahalle / ANKARAFaks: (0312) 293 22 22 Tel: (0312) 293 20 00 E-Posta: [email protected] / Şirketinizin tam ünvanı ile adres ve iletişim (telefon-e-mail /Kaşe ve imza) bilgilerininsadece kurumunuza ayrılan aşağıdaki alana yazılması zorunludur.…./…./20…. Şube Md. :…./…./20…. Tetkik Hakimi :…./…../20…. Başkan Yrd. :11. YÜRÜRLÜK11.1. İş bu Sözleşme 4 sayfadan ibaret olup imzalandığı tarihte yürürlüğe girer. …./…./20…

kurum-portal-kullanimina–27102016170500

T.C. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU (OMBUDSMANLIK)

ŞİKAYET NO : 2015/3031

KARAR TARİHİ : 08/11/2015|tarih|

RET KARARI

ŞİKAYETÇİ : S.Ö.

ŞİKAYETÇİ VEKİLİ : ŞİKAYET EDİLEN İDARE : Adalet Bakanlığı

ŞİKAYETİN KONUSU

: Şikayetçi, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) “Kurum Portalı” kullanımının özel hukuktüzel kişileri bakımından ücretli hale getirilmesine ilişkin 09/06/2011 tarihli ve Adalet Bakanıimzalı “Olur” yazısının hukuka aykırı olduğunun tespiti talebinde bulunmaktadır.

ŞİKAYET BAŞVURU TARİHİ : 25/05/2015 I. USÛL

Şikâyet Başvuru Süreci1.

1) Şikayet başvurusu, Kurumumuza elektronik ortamda 25/05/2015 tarih ve …. sayı ile kayıtaltına alınan, gerçek kişiler için şikayet başvuru belgesi doldurularak yapılmıştır. Şikâyetdosyası, 2015/3031şikâyet numarası ile 01/06/2015 tarihinde tarafımıza havale edilmiş olup,aynı tarih itibariyle dosyanın tetkikine başlanmıştır. Şikâyet başvurusunun karara bağlanmasıiçin 28/3/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu DenetçiliğiKurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 41 inci

https://www.ozgureralp.com.tr/wp-content/uploads/2018/10/kurum-portal-kullanimina-27102016170500.pdf



maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve İmza Yetkileri Yönergesinin 7 nci maddesinin birincifıkrasının (e) bendi uyarınca, şikayetin incelenmesine ve araştırmasına geçilmiş, 2015/3031şikayet numaralı “Ret Kararı” önerisiyle Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

Ön İnceleme Süreci1.

2) Yapılan ön inceleme neticesinde, şikâyet konusunun Kurumumuzun görev alanına girdiği,şikâyetçinin gerçek kişi olup şikâyet konusu olay ile doğrudan ilgisinin bulunmamasınarağmen Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar HakkındaYönetmeliğin “Şikayet Hakkı” başlıklı 7 nci maddesinde belirtildiği üzere, şikayete konu idariişlemin temel hak ve özgürlüklere ilişkin olması sebebiyle menfaat koşulunun aranmayarakesasa geçildiği,

1 / 11

idari başvuru yollarının tüketildiği, şikâyetin süresinde yapıldığı ve diğer ön incelemekonularında da bir eksikliğin bulunmadığı, bu nedenle şikâyetin incelenmesine vearaştırılmasına engel bir durumun olmadığı tespit edilmiştir.

OLAY VE OLGULAR1.Şikâyetçinin Konu Hakkındaki Açıklamaları ve İddiaları2.

3) Şikâyetçi başvuru dilekçesinde özetle; UYAP “Kurum Portalı” kullanımının,Adalet Bakanının 09.06.2011 tarihli Olur yazısı ile özel hukuk tüzel kişileribakımından ücretli hale getirildiğini, temel hak ve özgürlükler kapsamında adaleteerişim bakımından gerçek ve tüzel kişiler arasında böyle bir ayrım yapılmasınınAnayasanın 10 uncu maddesindeki “eşitlik” ilkesi ile Avrupa İnsan HaklarıSözleşmesinin 6 ncı maddesindeki “adalete erişim hakkı”nın ihlali olduğunu,nitekim UYAP’taki “Vatandaş Portalı” ve “Avukat Portalı”nı kullanan gerçekkişilerden ücret alınmadığını, bu eşitsizliğe son verilmesi talebiyle e-devletuygulaması üzerinden yaptığı ….. nolu ilk BİMER başvurusuna Adalet Bakanlığıncaverilen 2015 tarihli cevapta; UYAP Kurum Portalı sayesinde özel hukuk tüzelkişilerinin emek, zaman, yol ve konaklama gibi birçok masraftan tasarrufsağladığının ve verilen hizmet sebebiyle bir ücret alınması gerektiğininbildirildiğini, bunun üzerine özel hukuk tüzel kişilerinden UYAP Kurum Portalınınkullanımı esnasında dosya başına alınan yıllık ücret uygulamasının hukuka aykırıolduğundan bahisle iptali için yine e- devlet üzerinden 2015 tarihli ve …. nolu ikinciBİMER başvurusunu yaptığını, Adalet Bakanlığınca verilen 2015 tarihli cevapta;iptal talebine ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın 2015 tarihli ilkcevap içeriğinin aynen tekrar edildiğini, UYAP hizmetlerinin sunumunun “kamuhizmeti” olduğunu ve bu hizmetten yararlanmada gerçek ve özel hukuk tüzelkişileri arasında ayrım yapılmasının ulusal ve uluslararası mevzuat bakımındanhukuka aykırılık teşkil ettiğini iddia ederek UYAP “Kurum Portalı” kullanımının özelhukuk tüzel kişileri bakımından ücretli hale getirilmesine ilişkin 2011 tarihli veAdalet Bakanı imzalı “Olur” yazısının hukuka aykırı olduğunun tespiti talebi ileKurumumuza başvuruda bulunmuştur.

İdarenin Şikâyete İlişkin Açıklamaları1.



4) Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı 2015 tarih ve ….. sayılı ilk cevabi yazısındaözetle; 4.1) Kamu kaynakları kullanılarak kurum ve şirketlere sunulan özel hizmetlerkarşılığında bir ücret alınması suretiyle, UYAP Bilişim Sistemi üzerinden verilen hizmetlereilişkin mali kaynak ihtiyacının bir kısmının bu hizmetten faydalananlardan karşılanmasınınuygun olacağı değerlendirilerek 9 Haziran 2011 tarih ve 319 sayılı Bakanlık Oluru ile UYAPKurum Portal Bilgi Sistemi üzerinden verilen hizmetin, şirketlerin takip ettikleri dosya sayılarıbaz alınarak ücretlendirilmesinin uygun görüldüğünü,

4.2) Özellikle çok sayıda dava ve icra dosyası bulunan şirketlerin, bu dosyalarını bir bütünhalinde tek bir Portal üzerinden takip ederek avukatlarından veya yetkililerinden dosyalarıylailgili olarak tek tek bilgi toplamaktan kurtulduğunu, dosyaların takibi için sık sık adliyeleregitme ihtiyacı ortadan kalktığından hem zamandan tasarruf ettiklerini hem de bu işler içinharcadıkları emek, yol ve konaklama gibi masraflardan büyük tasarruf sağladıklarını, öncedenkullandıkları yazılımlara ayrıca veri girişi yapmalarına ihtiyaç bulunmadığını, böyleceşirketlerin veri girişi ve yazılımların idamesi için personel ve kırtasiye giderlerinden detasarruf ettiklerini,

4.3) Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görev ve yetkilerini düzenleyen 2992sayılı Kanunun 22/A maddesinin (a) bendindeki; “ Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görevlerişunlardır:

2 / 11

a)12 nci maddenin (c) bendinde belirtilen konular hariç olmak üzere, Bakanlık merkez vetaşra teşkilatı ile bağlı kuruluşların ilgili birimleriyle iş birliği yaparak bilgi işlem sisteminikurmak, işletmek, bakım ve onarımlarını yapmak veya yaptırmak, bunlara ait hizmetleri ilgilibirimlerle birlikte yürütmek; bilgi işlem projeleri ile ilgili olarak Bakanlık birimleri arasındakoordinasyonu ve işbirliğini sağlamak.’’ hükmü ile Başkanlıklarının görevleri arasında bilgiişlem sistemi ile ilgili olarak “işletmek” sözcüğünden bahsedildiğini, bu kelimenin Türk DilKurumunun Büyük Türkçe Sözlüğündeki anlamlarından birinin de “Bir şeyi, bir kimseyi, biryeri kullanarak veya çalıştırarak yarar sağlamak” olduğunu,

4.4) 2992 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde ise “Bakanlık, kanunla yerine getirmekleyükümlü olduğu hizmetleri tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idari metinlerledüzenlemekle görevli ve yetkilidir.” hükmü yer aldığından, şikâyete konu Bakan Oluruyazısının maddedeki “diğer idari metin” kapsamında düzenleyici işlem olarak uygulamayakonulduğunu,

4.5) Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan Bilgi Toplumu Stratejisi 81 nolu EylemPlanı ile kamudaki sayısal bilginin paylaşımı ve tekrar kullanımına yönelik esaslarınbelirlenmesinin hedeflendiğini ve kamu sektörü bilgisinin paylaşımı ve yeniden kullanılmasınayönelik olarak, kamu kaynağı kullanılarak üretilen kamu bilgisinin devlet, işletmeler vebireyler tarafından ticari veya ticari amaç dışında katma değer yaratılacak şekilde yenidenkullanılmasına yönelik politika belirlenmesi ve AB Mevzuatı da dikkate alınarak düzenlemeyapılmasının amaçlandığını, UYAP Kurum Portalı ile sunulan hizmetin, söz konusu eylemplanında belirtildiği şekilde kamu kaynağı kullanılarak hizmete sunulan kamu (adalet)bilgisinin, katma değer yaratacak şekilde işletmeler tarafından tekrar kullanılmasına yönelikbir politikanın somut bir uygulaması olduğunu, nitekim şikâyet konusu işlemlerle elde edilen



gelirlerin Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü İşyurtları Daire Başkanlığıhesabına aktarıldığını ve her yıl bütçe kanunlarında gelir olarak gösterildiğini,

4.6) UYAP Kurum Portalı üzerinden hizmet sunumunun, Adalet Bakanlığının kamu hizmetisunma görevinin ötesinde, serbest piyasada ticari faaliyet gösteren şirketlere (özel hukuktüzel kişilerine) yönelik ekstra bir hizmet olduğunu ve yürürlükteki mevzuata göre AdaletBakanlığının ticari firmalara internet üzerinden bu şekilde bir hizmet sunma mecburiyetibulunmadığını, buna karşılık ticari şirketlerin de adalet işlerini hızlı, verimli, etkili ve kolay birşekilde yürütebilmelerini teminen Adalet Bakanlığının kamu kaynaklarını da kullanarak UYAPKurum Portalının hizmete sunduğunu, Bakanlıklarının bu hizmetin sunum şartlarını(ücretli/ücretsiz) Anayasanın 48 inci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde belirleme hakkınasahip olduğunu, kaldı ki ticari firma sahiplerinin de yine anılan madde çerçevesinde buhizmeti Adalet Bakanlığının belirlediği şartlarda alıp almama hakkının bulunduğunu, ticarifaaliyet gösteren şirketlerin isterlerse adalet işlerini diğer mevcut yöntemlerle takipetmelerinin önünde herhangi bir engel bulunmadığını belirtmiştir.

Somut olayımızda; özel hukuk tüzel kişilerinin Adalet Bakanlığı Kurum Portalındanfaydalanabilmeleri için, Adalet Bakanlığı’nın belirlediği format dahilinde özel hukuk tüzelkişileri ile Adalet Bakanlığı arasında imzalanan “Kurum Portal Kullanımına İlişkin Ücret veDiğer Esaslara Dair Sözleşme” hükümlerinde; Adalet Bakanlığı’nın UYAP Kurum Portalı veyaUYAP ile Kurumun sistemi arasında kurulacak entegrasyon üzerinden karşı tarafa veri erişimive kullanımını sağlaması karşılığında veri erişim şartlarını ve ücret tarifesini her zamanserbestçe belirleme hakkına sahip olduğu, Adalet Bakanlığı’nın bu hakkına istinaden ücreteesas verileri ve işlemleri, bunların paylaşım şekil ve şartlarını, bu veriler ve işlemlerkarşılığında alınacak ücret miktarını ve bu ücretin tahsil şeklini her zaman serbestçebelirleyebilme yetkisinin bulunduğu hususları düzenlenmiştir.

3 / 11

5)Şikayete konu idari işlemin tüm yönleriyle ortaya konulabilmesi için idarenin ilk cevabındaeksik kaldığı değerlendirilen; a) UYAP Avukat Portalı ve Vatandaş Portalının kullanımından daücret alınıp alınmadığı ile, b) Özel hukuk tüzel kişilerinin avukat ve diğer çalışanlarının, ücretliUYAP Kurum Portalı yerine bu portalları (UYAP Avukat ve UYAP Vatandaş Portalını) dosyabazında ücretsiz olarak kullanıp kullanamadıkları hususları, 2015 tarihli ve …. sayılı yazı ileilgili idareden sorulmuş ve 2015 tarihli ve …. sayılı ikinci cevabi yazı alınmıştır.

6)Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı 2015 tarih ve ….. sayılı ikinci cevabi yazısındaözetle;

6.1) UYAP’ın hedefleri doğrultusunda on-line yargı hizmeti olarak sunulan UYAP VatandaşPortalının faaliyete geçtiği tarihten bu güne tüm vatandaşlara ücretsiz olarak sunulduğunu,Avukat Portalının ise 28.02.2013 tarihli Bakan Oluru ile ücretsiz hale getirildiğini,

6.2)UYAP Vatandaş Portal Bilgi Sisteminin tamamen ücretsiz sunulan bir hizmet olup, kullanıcıbazlı çalıştığını, vatandaşların sisteme tanımlı kimlik bilgileri doğrultusunda elektronik veyamobil imza kullanmak suretiyle giriş yaparak sadece kendilerine ait şahsi dosyaları hakkındaişlem/sorgu yapabildiklerini, bu anlamda Vatandaş Portalının temel mantığının,vatandaşlarımızın şahsi dosyalarını görüp işlem yapabilmelerini temin etmek olduğunu, ilgili



vatandaşın tüzel kişi temsilcisi olsa dahi, o tüzel kişinin tarafı olduğu dosyaları VatandaşPortalı üzerinden görmesi ve işlem yapabilmesinin veri güvenliği açısından mümkünolmadığını, zira Vatandaş Portalından dosya sorgulama ve işlem yapabilmenin dosya bazındatek tek evrak seçme ve işlem yapma şeklinde gerçekleştiğini, ayrıca Vatandaş Portalındakimlik doğrulama işlemlerinin elektronik imza ile yapıldığını, oysa ticari şirketlerin tarafıolduğu ve bazen yüz binleri bulan dosyaların Vatandaş Portalından sorgulanması ve şirketyetkililerinin kimlik doğrulamasının yapılabilmesinin bilgi güvenliği açısından imkânsızolduğunu, bunun yanında Kurum Portalında şirketin temsile yetkili kişilerine sistemdetanımlama yapılarak tüm dosyaları raporlama imkânı sağlandığını, bu hizmetin bireyselkullanıma uygun olan ve sisteme çok yük getirmeyen Vatandaş Portalından sağlanmasınınmümkün olmadığını, tüm şirket yetkililerinin, şirketinin taraf olduğu fakat sistemde kendisinindavacı, davalı, alacaklı, borçlu, sanık, müşteki gibi sıfatlarla taraf olduğu tüm davaları daücretsiz olarak Vatandaş Portalından görebildiğini,

6.3) Ücretsiz olarak hizmet veren UYAP Avukat Portal Bilgi Sisteminde ise avukatların,yetkileri dâhilinde UYAP’ta bulunan dava ve icra takip dosyalarını inceleme, elektronik imzaile dava açma, dava dosyalarına belge gönderme ve suret alma, duruşma günlerinisorgulama, dava harç ve masraflarını ödeyebilme imkânına sahip olduklarını, benzer şekildeşirketlerin de avukatları vasıtasıyla, ücretsiz olarak hizmet veren Avukat Portalı üzerindentarafı oldukları dava dosyalarını inceleme ve tüm diğer işlemleri yapabildiklerini,

6.4) Serbest piyasada ticari faaliyet gösteren şirketler tarafından kullanılan UYAP KurumPortalının ise; sadece tüzel kişiler için tasarlanmış, ekranları ve menüleri firma sahiplerininişlerini kolay ve hızlı bir şekilde yapabilmeleri için özel olarak geliştirilmiş, dosyaların topluolarak görülebildiği bir uygulama olduğunu, dolayısıyla bu Portalın UYAP içerisindebulunmakla birlikte tacirlere has bir uygulama yazılımı olduğunu ve sunduğu hız ve kolaylıknedeniyle şirketlere ayrıca bir katma değer yarattığını, UYAP Kurum Portalı aynı anda çoksayıda raporun sorgulanmasına imkân sağladığından UYAP Bilişim Sistemine büyük yükgetirdiğini, bu hizmet nedeniyle kullanılan lisans ücretlerinin arttığını, donanım parkınınbüyümesine sebep olduğundan sisteme büyük yük oluşturduğunu, Kurum Portal servisininsadece 5 kişiyle sınırlı olmak üzere şirketlerin üst düzey yöneticilerine yetki verilerek sunulanbir hizmet olduğunu, bu hizmeti satın almadan da şirketlerin davalarını yukarıda sayılanücretsiz servisler (UYAP Vatandaş Portal ve Avukat Portal) aracılığıyla takip edebilmeolanağının

4 / 11

bulunduğunu, her geçen gün artan firma kullanıcı sayısına göre sistemin güncellenmesi,güçlendirilmesi ve bakımı ile idame hizmetlerinin daha geniş kapsamlı verilmesi gerektiğini,kullanıcı sayısı arttıkça sistem merkezinde kullanılan sunucu ve diğer donanım sayılarının daarttığını, ayrıca sistem merkezinde kullanılan yazılımlar için daha fazla lisans alınmasıgerektiğini, ticari faaliyet gösteren ve sunulan hizmetler nedeniyle daha çok kazanmaolanağına sahip olan kuruluşların kendilerine sunulan hizmetin idamesi için gereklidonanımların alınması ve lisans bedellerinin ödenmesine katkıda bulunmasının hakkaniyetgereği olduğunu, bu portalın ücretsiz sunulması halinde sistemin bakım ve idamesiyapılamayacağından halen sayıları bini bulan ve kaliteli hizmet alan birçok kurumun ciddimağduriyetler yaşayacağını, hatta bu durumun belirtilen hizmetin verilmesine veya sağlıklıolarak sunulmasına engel teşkil edeceğini belirtmiştir.



Olaylar1.

7) 3,4,5 ve 6 numaralı paragraflarda açıklandığı üzere şikayetçinin UYAP Kurum Portalıüzerinden verilen hizmetlerde dosya başına yıllık ücret talep edilmesinin hukukidayanaklarının bildirilmesi talebi ile ilgili olarak iki kez BİMER başvurusunda bulunduğu,şikayetçinin Adalet Bakanlığı’nca verilen cevaplar üzerine, UYAP Kurum Portalı kullanımınınözel hukuk tüzel kişileri bakımından ücretli hale getirilmesine ilişkin Adalet Bakanı imzalı oluryazısının hukuka aykırı olduğunun tespiti için Kurumumuza başvuruda bulunduğuanlaşılmıştır.

D.İnceleme ve Araştırma Bulguları

8) Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma sonucunda; şikayet konusuolayın hukuka ve hakkaniyete uygun olduğu değerlendirilerek şikayetin reddi yönündeki öneriKamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

III. HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

İlgili Mevzuat1.

9) 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Kanun önünde eşitlik” başlıklı 10 uncu maddesinin sonfıkrasında; “Devlet organları ve idare makamları, bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlikilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.” hükmü yer almaktadır.

“Çalışma ve sözleşme hürriyeti” başlıklı 48 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Herkes, dilediğialanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir.” denilmektedir.

“Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncümaddesinin üçüncü fıkrasında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisinebaşvurma hakkına sahiptir.” hükmüne yer verilmiştir.

10) 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin (c), (d)ve (e) bentlerinde; “Bu Kanunda geçen; …c)Bilgi: Kurum ve kuruluşların sahip olduklarıkayıtlarda yer alan bu Kanun kapsamındaki her türlü veriyi, d)Belge: Kurum ve kuruluşlarınsahip oldukları bu Kanun kapsamındaki yazılı, basılı veya çoğaltılmış dosya, evrak, kitap,dergi, broşür, etüt, mektup, program, talimat, kroki, plân, film, fotoğraf, teyp ve videokaseti,harita, elektronik ortamda kaydedilen her türlü bilgi, haber ve veri taşıyıcılarını, e)Bilgi veyabelgeye erişim: İstenen bilgi veya belgenin niteliğine göre, kurum ve kuruluşlarca, başvurusahibine söz konusu bilgi veya belgenin bir kopyasının

5 / 11

verilmesini, kopya verilmesinin mümkün olmadığı hâllerde, başvuru sahibini bilgi veyabelgenin aslını inceleyerek not almasına veya içeriğini görmesine veya işitmesine izinverilmesini, … İfade eder.” Hükümlerini amirdir.

Aynı Kanunun “Bilgi ve belgeye erişim” başlıklı 10 uncu maddesinin son fıkrasında;“Başvurunun yapıldığı kurum ve kuruluş, erişimine olanak sağladığı bilgi veya belgeler içinbaşvuru sahibinden erişimin gerektirdiği maliyet tutarı kadar bir ücreti bütçeye gelir



kaydedilmek üzere tahsil edebilir.” hükmüne yer verilmiştir.

11) 2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK’nin DeğiştirilerekKabulü Hakkında Kanunun Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı” başlıklı 22/A maddesinin (a)bendinde; “ Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır: a) 12 nci maddenin (c)bendinde belirtilen konular hariç olmak üzere, Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlıkuruluşların ilgili birimleriyle iş birliği yaparak bilgi işlem sistemini kurmak, işletmek, bakım veonarımlarını yapmak veya yaptırmak, bunlara ait hizmetleri ilgili birimlerle birlikte yürütmek;bilgi işlem projeleri ile ilgili olarak Bakanlık birimleri arasında koordinasyonu ve işbirliğinisağlamak.’’ hükmü yer almaktadır.

“Bakanlığın düzenleme görev ve yetkisi” başlıklı 30 uncu maddesinde; “Bakanlık, kanunlayerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetleri tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idarimetinlerle düzenlemekle görevli ve yetkilidir.” denilmektedir.

12) 27/04/2004 tarihli ve 25445 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bilgi Edinme HakkıKanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’in “Bilgi veya belgeyeerişim usulü” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum ve kuruluşlardan belgeistenmesi halinde, başvuru sahibine istenen belgenin onaylı bir kopyası verilir. Elektronikortamdaki bilgi veya belgeler, elektronik posta, veri kopyalamaya yarayan diskler ve diğeraraçlarla verilebilir.” hükmüne yer verilmiştir.

“Başvuru ücretleri” başlıklı 22 nci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum ve kuruluşlar,elektronik posta yoluyla erişim sağlananlar dâhil, erişimine olanak sağladıkları bilgi veyabelgeler için başvuru sahibinden, bilgi veya belgelere erişimin gerektirdiği inceleme,araştırma, kopyalama, postalama ve diğer maliyet unsurları ile orantılı ölçüde ücret tahsiledebilir. Kurum ve kuruluşlarca uygulanacak bilgiye erişim ücret tarifesi Maliye Bakanlığıncabelirlenir. Ancak erişimine olanak sağlanan bilgi veya belgelerin ilk on sayfalarının kopyalarıiçin, postalama maliyeti dâhil herhangi bir ücret alınmaz.” denilmektedir.

13)14/02/2006 tarihli ve 26080 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Sıra Nolu “Bilgi veBelgeye Erişim Ücreti Genel Tebliği”nin 1 inci maddesinde; “Kanun ve Yönetmeliğin ilgilihükümleri uyarınca, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslekkuruluşları, erişimine imkân sağlayacakları bilgi ve belgeler karşılığında ücret talep edipetmemekte serbesttir. Ücret talep edilmesine karar verilmesi halinde, belirlenecek ücret; bilgiveya belgelere erişimin gerektirdiği inceleme, araştırma, yazma, tarama, kopyalama,postalama ve diğer maliyet unsurları ve sair giderlerle orantılı olacak ve maliyet tutarınıaşmayacaktır. Ancak, erişimine imkân sağlanan yazılı ve basılı bilgi veya belgelerin ilk onsayfası için, postalama maliyeti dâhil herhangi bir ücret alınmayacaktır.” hükmü yeralmaktadır.

14)1 Sıra Nolu Bilgi ve Belgeye Erişim Ücreti Genel Tebliğine ekli “Bilgi ve BelgeyeErişim Ücret Tarifesi”nin 7 nci maddesinde; “Bilgi ve belgelere erişimingerektirdiği inceleme, araştırma, yazma,

6 / 11

tarama, kopyalama ve diğer maliyet unsurları hariç olmak üzere, sayfa sayısı veya belge türü



ne olursa olsun elektronik postayla ulaştırılacak bilgi ve belgelerden, elektronik postanedeniyle her hangi bir ücret alınmayacaktır.” denilmektedir.

Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar1.

15)Anayasa Mahkemesi 19/04/1988 tarihli ve 1987/16E., 1988/8K. sayılı kararında; “… Biriktisadî kuruluş için satış bedelini anlatan “fiyat”ın kârı kapsadığı temelde doğru ise de,hizmetin kamu kurumunca verilmesinin bedeli olup giderleri asgarî düzeyde karşılayan“ücret”in fiyat sözcüğüyle adlandırılması, genel anlamda iktisadî işletmenin “satış”yapmasıyla bir tutulamaz. Kamu hizmetinin giderlerine yurttaşın bir ölçüde katılımınınistenmesi, bu hizmetin satışı sayılamaz. …klasik idare hukukunun bedelsiz-meccanî olmasınıilk koşul saydığı kamu hizmeti kavramı, giderek değişiklik görmüş, günümüzde karşılık olarakyararlananlardan ödeme güçleri oranında bir ücret alınması uygulaması yaygınlaşmıştır.Böylece, yararlananlarla yararlanmayanlar arasındaki eşitsizlik de giderilmiştir…” demeksuretiyle, kamu hizmetinden yaralanan kişilerden hizmet giderlerinin bir kısmını karşılamaküzere “ücret” alınmasında sakınca görmemiş, hatta bu uygulama sayesinde kamuhizmetlerinin herkesin vergileriyle karşılanan maliyetleri bakımından o hizmettenyararlanmayanlar lehine eşitsizliğin giderildiğini açıkça ortaya koymuştur.

16)Anayasa Mahkemesi 31/10/2013 tarihli ve 2013/23E.-123K. sayılı kararında; “…Anayasanın 10. maddesinde yer verilen eşitlik ilkesi ile eylemli değil, hukuksal eşitliköngörülmektedir. Eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda bulunan kişilerin kanunla aynı işlemebağlı tutulmalarını sağlamak ve kişilere kanunlar karşısında ayrım yapılmasını ve ayrıcalıktanınmasını önlemektir. Bu ilkeyle, aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrıkurallar uygulanarak kanun karşısında eşitliğin ihlali yasaklanmıştır. Kanun önünde eşitlikilkesi, herkesin her yönden aynı kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durum vekonumlardaki özellikler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kurallara bağlı tutulursaAnayasa’nın öngördüğü eşitlik ilkesi ihlal edilmiş olmaz…” şeklindeki açıklamalarıyla, eşitlikilkesine aykırılık iddiaları değerlendirilirken dikkat edilmesi gereken noktaları göstermiştir.

17)Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 03/07/2000 tarihli ve 2000/401E.-938K. sayılıkararında; Danıştay 10. Dairesinin “…sosyal hizmetlerin çağdaş bir anlayış ve bilimseluygulamalara paralel olarak yerine getirilmesi ve ihtiyaçlara cevap verebilmesinin ancaktoplum kaynaklarından azami derecede yararlanması olanağının sağlanması ölçüsündemümkün olabileceği, davalı kurumca sunulan sosyal hizmetten faydalanırken hizmetinmaliyeti de göz önünde bulundurularak bir miktar ücret istenmesinde kamu yararı vehizmetin gerekleri bakımından herhangi bir aykırılık bulunmadığı…” yönündeki kararıhakkında davacının “karar düzeltme” talebini kabul ederek verdiği bozma kararında “…sözkonusu hizmetlerden muhtaç ve özürlü olan herkesin aynı ölçüde yararlanması gereğikuşkusuzdur. Bu çerçevede yasa ile düzenlenmeyen… sosyal hizmetlerin bedel karşılığıkoşulunun yönetmelikle getirilmesine olanak bulunmadığı…” şeklinde farklı bir gerekçeyedayanmış, böylece kamu hizmetlerinden ücret alınabilmesi için bunun öncelikle bir kanunhükmüne dayanması gerektiğini belirtmiştir.

18)Ayrıca, Başbakanlık Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu tarafından Ocak 2015’teyayınlanan “Uluslararası Boyutuyla Bilgi Edinme Hakkı ve İtiraz Mercileri” kitabındaki gelişmişülkelerin bilgi edinme mevzuatlarına yönelik açıklamalardan; bu ülkelerin büyük birçoğunluğunda bilgi edinme başvuruları ücretsiz olmasına karşın, erişime açılan bilgiler için



maliyet tutarını aşmamak kaydıyla ücret talep edildiği görülmektedir.

7 / 11

C. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme ve Gerekçe

19) 3 numaralı paragrafta açıklandığı üzere şikayetçi, UYAP Kurum Portalı kullanımının özelhukuk tüzel kişileri bakımından ücretli hale getirilmesine ilişkin Adalet Bakanı imzalı “Olur ”yazısının hukuka aykırı olduğunun tespit edilmesi talebiyle şikayet başvurusundabulunmuştur.

20)Şikâyet konusunun çözümü için öncelikle “kamu hizmeti” kavramının ortaya konulması, bukapsamda UYAP hizmetlerinin niteliğinin belirlenmesi, daha sonra kamu hizmetlerinden ücretalınıp alınamayacağı ile idarenin bu konudaki farklı uygulamalarının eşitlik ilkesine aykırılıkteşkil edip etmediğinin açıklanması gerekmekte olup, böylece Adalet Bakanlığının UYAPVatandaş ve Avukat Portalını kullanan gerçek kişilerden ücret almazken, UYAP KurumPortalını kullanan özel hukuk tüzel kişilerinden (şirketler, bankalar vs.) ücret almasının hukukve hakkaniyete uygun olup olmadığı dayanaklarıyla ortaya konulmuş olacaktır.

21)Bilindiği üzere; idare hukukunun ana konularından biri olan “kamu hizmeti”kavramının tanımı konusunda öğretide tam bir uzlaşma sağlanamamıştır. NitekimD. Truchet’e göre; “Hiç kimse kamu hizmetinin tartışılmaz bir tanımınıyapamamıştır. Yasama bunu kendine tasa edinmemiş, yargı yapmak istememiş,öğreti ise başaramamıştır.” Öğretideki tanımlardan Ord. Prof. Dr. Sıddık SamiOnar’a göre “kamu hizmeti”; “Devlet ve diğer amme hükmî şahısları tarafındanveya bunların gözetimi ve denetimi altında umumî ve kolektif ihtiyaçları karşılamakve tatmin etmek, kamu yararını sağlamak için icra edilen ve umuma arz edilmişbulunan devamlı ve muntazam faaliyetler” olarak ifade edilmiş olup, AnayasaMahkemesi de 09/02/1994 tarihli ve 1994/43E.- 42-2K. sayılı kararında “kamuhizmeti” kavramını açıklarken bu tanımı esas almıştır.

22)Adalet Bakanlığı yardımcı hizmet birimlerinden Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının gerçek vetüzel kişilere sunduğu UYAP hizmetlerinin dayanağının 2992 sayılı Kanunun 22/A maddesinin(a) bendi olduğu, maddede geçen “…bilgi işlem sistemini kurmak, işletmek, bakım veonarımlarını yapmak veya yaptırmak,…” ibarelerinden yasama organının UYAP hizmetlerininsürekli ve düzenli olarak yürütülmesi görevini kamu tüzel kişiliğini haiz Adalet Bakanlığınaverdiği, böylece verilen hizmetin “kamu hizmeti” olduğu konusunda hiçbir tereddütbulunmadığı anlaşılmıştır.

23) Kamu hizmeti niteliğindeki UYAP hizmetlerinden ücret alınıp alınamayacağı konusunagelince, yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere; Anayasanın 48 inci maddesinin birincifıkrası, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 10 uncu maddesinin son fıkrası, BilgiEdinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 22nci maddesinin birinci fıkrası, Maliye Bakanlığının 1 Sıra Nolu Bilgi ve Belgeye Erişim ÜcretiGenel Tebliğinin 1 inci maddesi ile bu Tebliğe ekli Tarifenin 7 nci maddesi hükümleri birliktedeğerlendirildiğinde; özel hukuk tüzel kişileri tarafından isteğe bağlı olarak kullanılan UYAPKurum Portalında sunulan hizmetlerin, 2992 sayılı Kanunun 30 uncu maddesiyle verilenyetkiye istinaden Adalet Bakanı Oluru ile ücretlendirilmesinde herhangi bir hukuka aykırılık



bulunmadığı değerlendirilmektedir.

23.1)Kaldı ki, yukarıda 19 nolu paragrafta açıklanan Anayasa Mahkemesi kararı ile 21 noluparagrafta açıklanan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına konu Danıştay10. Dairesinin ilgili kararı birlikte değerlendirildiğinde de, kamu hizmetinden yararlanankişilerden, alınan hizmetin tam karşılığı olmasa da bir “ücret” alınabileceği sonucunavarılmaktadır.

23.2)Ayrıca, 18/06/2009 tarihinde yürürlüğe konulan Avrupa Konseyi Belgelere ErişimÖzgürlüğü Sözleşmesi ile kamu kurumlarının verdiği hizmetlerin ücretlendirilmesinidevletlerin takdirine bırakmış, böylece bilgi veya belgeye erişimin makul bir fiyatabağlanmasını yasaklamamıştır.

8 / 11

24) Son olarak, UYAP Avukat Portalı ve Vatandaş Portalının kullanımından herhangi bir ücrettahsil edilmezken, UYAP Kurum Portalını kullanan özel hukuk tüzel kişilerinden işlem yapılandosya başına yıllık ücret alınmasının “eşitlik ilkesine” aykırılık teşkil edip etmediği hususuAnayasa, diğer mevzuat ve bu konudaki yüksek mahkeme kararlarıyla birlikte irdelenmeli,ayrıca şikâyetçinin iddiaları ve ilgili idarenin bu uygulamaya dayanak gerekçeleri de dikkatealınarak hukuk ve hakkaniyet ilkeleri doğrultusunda bir sonuca ulaşılmalıdır.

24.1) Bilindiği üzere; Anayasanın “Kanun önünde eşitlik” başlıklı 10 uncu maddesinin sonfıkrasında; “Devlet organları ve idare makamları, bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlikilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.” hükmüne yer verilmiş olup, yukarıda 20nolu paragrafta açıklanan Anayasa Mahkemesi kararında; “… Eşitlik ilkesinin amacı, aynıdurumda bulunan kişilerin kanunla aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak ve kişilerekanunlar karşısında ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir. … Kanun önündeeşitlik ilkesi, herkesin her yönden aynı kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durum vekonumlardaki özellikler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kurallara bağlı tutulursaAnayasa’nın öngördüğü eşitlik ilkesi ihlal edilmiş olmaz…” denilmek suretiyle “kanun önündeeşitlik” ilkesinin mutlak bir eşitlik olmadığını, nitekim durum ve konumlarındaki özellikleregöre bazı kişiler ya da toplulukların farklı kurallara tâbi tutulmasının eşitlik ilkesinin ihlâlisayılamayacağını açıkça belirtmiştir.

24.2) Yukarıda 3 nolu paragrafta açıklanan şikâyetçinin eşitlik ilkesinin ihlali iddiaları ile 6.4.nolu paragrafta açıklanan idarenin sadece UYAP Kurum Portalını kullanan özel hukuk tüzelkişilerinden ücret alınmasına dayanak gerekçeleri birlikte değerlendirildiğinde; serbestpiyasada ticari faaliyet gösteren şirketler tarafından kullanılan UYAP Kurum Portalının, sadecetüzel kişiler için tasarlanmış, ekranları ve menüleri firma sahiplerinin işlerini kolay ve hızlı birşekilde yapabilmeleri için özel olarak geliştirilmiş, dosyaların toplu olarak görülebildiği özelhukuk tüzel kişilerine has bir uygulama yazılımı olduğu, sunduğu hız ve kolaylık nedeniyleşirketlere ayrıca bir katma değer yarattığı, UYAP Kurum Portalı aynı anda çok sayıda raporunsorgulanmasına imkân sağladığından UYAP Bilişim Sistemine büyük yük getirdiği, bu hizmetnedeniyle kullanılan lisans ücretlerinin arttığı, donanım parkının büyümesine sebepolduğundan sisteme büyük yük oluşturduğu, Kurum Portal servisinin sadece 5 kişiyle sınırlıolmak üzere şirketlerin üst düzey yöneticilerine yetki verilerek sunulan bir hizmet olduğu, buhizmeti satın almadan da şirketlerin davalarını ücretsiz servisler (UYAP Vatandaş Portal ve



Avukat Portal) aracılığıyla takip edebilme olanağının bulunduğu, her geçen gün artan firmakullanıcı sayısına göre sistemin güncellenmesi, güçlendirilmesi ve bakımı ile idamehizmetlerinin daha geniş kapsamlı verilmesi gerektiğinden, kullanıcı sayısı arttıkça sistemmerkezinde kullanılan sunucu ve diğer donanım sayılarının da arttığı ve bu durumun daişletme maliyetlerini artırdığı anlaşılmakla, UYAP’ta farklı portalları kullananlar arasındansadece UYAP Kurum Portalını kullanan özel hukuk tüzel kişilerinden (bankalar, şirketler vs.)sunulan ekstra hizmete binaen- ücret alınmasının, bu paragrafta açıklanan gerekçeler veyukarıda 27.1. nolu paragrafta açıklanan Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda “eşitlikilkesinin ihlâli” sayılamayacağı değerlendirilmektedir.

25)Yukarıda anılan mevzuat hükümleri, yüksek mahkeme kararları ve tüm açıklamalar birliktedeğerlendirildiğinde; Adalet Bakanlığının, kamu hizmeti niteliğini haiz UYAP hizmetlerininsunumu esnasında UYAP Kurum Portalını kullanan özel hukuk tüzel kişilerinden işlem yapılandosya başına ücret almasında, Anayasanın 48 inci maddesinin birinci fıkrası, 4982 sayılı BilgiEdinme Hakkı Kanununun 10 uncu maddesinin son fıkrası, Bilgi Edinme Hakkı KanunununUygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birincifıkrası, Maliye Bakanlığının 1 Sıra Nolu Bilgi ve Belgeye Erişim Ücreti Genel Tebliğinin 1 incimaddesinde belirtilen, “Kamu

9 / 11

Kurumlarının erişimine imkan sağlayacakları bilgi ve belgeler karşılığında ücrettalep edip etmemekte serbest oldukları ve erişimine imkan sağlanan yazılı ve basılıbilgi veya belgelerin ilk on sayfası için, postalama maliyeti dahil herhangi bir ücretalınmayacağı” düzenlemesi gereği ve bu Tebliğe ekli Tarifenin 7 nci maddesihükümleri ile yukarıda ayrıntılarıyla gösterilen yüksek mahkeme kararlarına görehukuka aykırı bir yönün bulunmadığı ve bu uygulama ile Anayasanın 10 uncumaddesinde güvence altına alınan “eşitlik ilkesinin” de ihlâl edilmediğianlaşılmakla, somut olayda hukuk ve hakkaniyete aykırı bir uygulamanıngerçekleşmediği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme1.

26) 2709 T.C. Anayasasının “Kanun önünde eşitlik” başlıklı 10 uncu maddesindeki eşitlikilkesinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 13 üncü maddesindeki etkili başvuru hakkınınve 17 inci maddesindeki hakları kötüye kullanma yasağının ihlal edildiğine dair herhangi birbilgi ve bulguya rastlanmadığı gibi şikâyete konu olayda, Birleşmiş Milletler İnsan HaklarıEvrensel Beyannamesi ile İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde yazılı ve güvence altınaalınmış olan başkaca bir insan hakkı ihlalinin tespit edilemediği sonuç ve kanaatinevarılmıştır.

İyi Yönetişim İlkelerine Uygunluk Yönünden Değerlendirme1.

27) Günümüzde demokratik, modern ve katılımcı yönetim anlayışında idarelerden sadecehukuka uygun olarak hareket etmeleri değil aynı zamanda iyi yönetim ilkelerine de uygunişlem tesis etmeleri beklenmektedir.

28) 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu



Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin“İyi Yönetim İlkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde, Kurumun, inceleme ve araştırma yaparkeninsan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde; kanunlara uygunluk, ayrımcılığın önlenmesi,ölçülülük, yetkinin kötüye kullanılmaması; eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık,hesap verilebilirlik, haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış hakların korunması, dinlenilmehakkı, savunma hakkı, bilgi edinme hakkı, makul sürede karar verme, kararların gerekçeliolması, karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi, kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi,kişisel verilerin korunması gibi iyi yönetim ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veyadavranışta bulunup bulunmadığını gözeteceği düzenlenmiştir. Söz konusu Yönetmelikhükmünde yer alan ilkelerin kaynağını teşkil eden Avrupa Birliği Temel Haklar Şartının 41 incimaddesinde de iyi yönetim hakkından bahsedilmekte olup, benzer ilkelere AvrupaParlamentosu tarafından kabul edilen “Avrupa Doğru İdari Davranış Yasası”nda da yerverilmiştir.

29)Söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmeler neticesinde; şikâyet başvurusukapsamında İlgili idareden iki farklı tarihte istenilen bilgi ve belgelerin süresi içinde vegerekçeli olarak Kurumumuza gönderildiği, başvuru dilekçesine ekli belgelerden idareninşikâyetçinin her iki başvurusunu da BİMER üzerinden süresinde cevaplandırdığı, böylece“kanunilik” ve “makul sürede karar verme” ilkelerine uygun hareket ettiği, ancak İdareninşikâyetin reddedilmesi durumunda Anayasanın 40 ıncı maddesine eklenen ek fıkradabelirtilen, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi kararlarında üzerinde önemle durulan gerekse iyiyönetişim ilkelerinde vurgulanan “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesineuymadığı anlaşılmış olup, idarenin bundan böyle bu ilkelere de uyması beklenmektedir.

10 / 11

IV. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT

Dava Açma Süresinin Yeniden Başlaması1.

30) 14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 17 inci maddesininsekizinci fıkrasına göre Kamu Denetçiliği Kurumu’na, dava açma süresi içinde yapılanbaşvuru, işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurmakta olup, 21 inci maddeninbirinci fıkrası uyarınca başvurunun Kurum tarafından reddedilmesi halinde, durmuş olan davaaçma süresi gerekçeli ret kararın ilgiliye tebliğinden itibaren kaldığı yerden işlemeyebaşlayacaktır.

Yargı Yolu1.

31) 2709 sayılı 1982 Anayasasının “Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması” başlıklı 40 ıncımaddesinin ikinci fıkrasında; “Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları vemercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır.” hükmü yer almakta olup, 6328sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, ilgiliidarenin işlemine karşı 60 günlük dava açma süresinden arta kalan süre içerisinde Ankaraİdare Mahkemesine yargı yolu açıktır.

KARAR1.

Yukarıda yer alan gerekçeler ve dosya kapsamına göre ŞİKAYETİN REDDİNE,



Kararın Şikayetçiye ve ADALET BAKANLIĞI’NA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.

M.Nihat ÖMEROĞLU Kamu Başdenetçisi

11 / 11

uyap-kurum

https://www.ozgureralp.com.tr/wp-content/uploads/2018/10/uyap-kurum.pdf

DERS 09 : UYAP Kurum Portalı - Avukat Özgür Eralp...Adalet Bakanlığı, UYAP Kurum Portalı veya...

Documents

Transcript of DERS 09 : UYAP Kurum Portalı - Avukat Özgür Eralp...Adalet Bakanlığı, UYAP Kurum Portalı veya...