UNIVERZITET U TRAVNIKUFARMACEUTSKO-ZDRAVSTVENI FAKULTET

Laseri u restaurativnoj stomatologiji

Student: Mersed Omi Broj Indexa: 564/12

Travnik, April, 2013.Sadraj:

Uvod:Karijes predstavlja oboljenje tvrdih zubnih tkiva (glei, dentina i cementa) a karakteriu ga procesi demineralizacije i remineralizacije.Sa patohistolokog aspekta, karijes zuba je skup dinaminih fiziko hemijskih reakcija koje se uz brojne interakcije odvijaju prema odreenom redoslijedu. Radi boljeg razumijevanja nastanka i razvoja karijesa , neophodno je poznavati sutinu dva osnovna fiziko-hemijska procesa, odnosno procese deminralizacije i remineralizacije.Demineralizacija je posljedica niza fiziko-hemijskih procesa na povrini zuba, izazvanih prisutstvom ugljiko hidrata i produkata njihovog metabolizma, kao i bakterija iz dentalnog plaka.Demineralizacija glei zuba znatno zavisi od hemijskog sastava oralnih fluida (pH pljuvake, koncetracije kalcijuma, fluorid-fosfata).Proces demineralizacije kontroliu razliiti faktori koji najee imaju sinergian efekat. U zrelom plaku fiksiranom na povrini glei, bkterije zapoinju metaboliku razgradnju ugljenih hidrata iz hrane, stvarajui pri tom organske kiseline i proteolitike enzime. Difuzija kiselina se nastavlja kroz polupropustljivu menbranu koju ini pelikula i plak i dolazi do povrine glei. Kada kiseline prodru u povrinski sloj glei, njihovi molekuli se razgrauju i oslobaaju jone vodika. Ovi joni se brzo troe , ali se iz glei oslobaaju joni kalcijuma i fosfata koji podstiu dalju razgradnju kiselina i time oslobaanje novih vodikovih jona. Kao rezultat djelovanja vodikovih jona iz kristala glei se oslobaaju joni Ca, OH, PO4, CO3, F, Na i Mg koji sa svojim kompleksima difunduju u eksponirane pore u glei. Proces deminralizacije traje sve dok se ne utroe sve kiseline i ne zaustavi difuzija kiselina iz zubnog plaka. Ukoliko joni Ca i fosfata iz glei difunduju sporije, moe se uspostaviti ravnotea demineralizacije i remineralizacije. Tada dolazi do izjednaavanja koncetracija kiselina i slobodnih jona i prestaju difuzioni procesi u oba smjera. Ali demineralizacija se ne zaustavlja jer novi ugljiko hidrati u zubnom plaku aktiviraju stvaranje novih kiselina, pa se ovaj ciklus ponavlja i nastavlja.Gubitak mineralne komponente tkiva praen je dezintegracijom organskog matriksa, to dovodi do stvaranja karijesnog defekta. Proces demineralizacije ne mora uvijek da bude progresivan, mogue ga je zaustaviti u ranom stadijumu i sprijeiti nastajanje karijesne upljine, odnosno obezbijediti uslove za razvoj procesa remineralizacije.U normalnim uslovima, zub se stalno kvasi pljuvakom koja moe da remineralizuje poetnu karijesnu leziju, budui da je prezasiena kalcijumovim i fosfatnim jonima. Ovo znai da se karijesni proces sastoji od naizmjeninih perioda razaranja i obnavljanja.,Remineralizacija zubne glei je proces obnavljanja kristala hidroksiapatita rekristalizacijom mineralnim solima zubne glei. Remineralizojm se moe zaustaviti karijesna lezija u poetnoj fazi, odnosno kada je karijesna lezija dijagnostikovana na niovu bijele mrlje. Jo nije utvreno ta predstavlja supstrat za remineralizaciju poetne lezije, ali se smatra da to moe biti povrinski razmekana gle, odnosno umjereno demineralizovana i dekalcifikovana gle i naravno ogranieni potencijal pljuvake. Sutinu remineralizacije ini prodor slobodnih jona i molekula koji iz oralne sredine prodiru kroz pelikulu i plak (i obrnuto) , ali se djelimino zadravaju u glei. Poveanr koncetracije kalcijuma, fosfata i fluora utiu na pojaanu ugradnju minerala i time utiu na rekristalizaciju oteene glei.Remineralizacija zubne glei moe biti spontana i stimulisana. Spontana remineralizacija je sloena fiziko-hemijska reakcija obnove karijesom oteenih kristala apatita ugradnjom jona minerala koji potiu iz interkristalnog prostora. Stimulisana remineralizacija je takoe sloen proces obnove oteenih kristala apatita, ali primjenom razliitih preparata na bazi fluora (tenost, gel, paste z zube).Remineralizacija glei zahvaene karijesom odvija se kroz dva razliita procesa:1.proces rekristalizacije2.proces precipitacijeRekristalizacija je sloen fiziko-hemijski proces ugradnje slobodnih jona kalcijuma, fluorida i drugih elemenata u kristalnu reetku glei.Precipitacija je jednostavan fiziki proces taloenja slobodnih minerala jona iz tenosti interkristalnih prostora u hidratacijski omota ili na povrinu oteenih kristala. Moe se zakljuiti da karijes ne razara zub danima ili nedjeljama, ve prije mjesecima i godinama, pogotovo ako se u ranim stadijumima primjene prevetivne mjere.Za razvoj karijesnog procesa neophodna su etiri faktora i to:-zubni plak-odgovarajuu ugljiko hidrati-predilekciona mjesta za akumulaciju dentalnog plaka-vrijemeOvi faktori djeluju zajedno na sledei nain: bakterije iz dentalnog plaka dovode do razgradnje supstrata ugljiko hidrata iz hrane, pri emu nastaju kiseline, to im za posljedicu pad pH vrijednosti zubnog plaka. Ponavljani pad pH vrijednosti vremenom moe izazvati demineralizaciju osjetljivih ( karijes predilekciona mjesta) povrina zuba i tako zapoinje karijesni proces.Predilekciona mjesta za akumulaciju zubnog plaka:-jamice i fisure na okluzalnim povrinama bonih zuba; jamice na bukalnim i palatinalnim povrinama molara i palatinalnim povrinama gornjih sjekutia;-aproksimalne povrine zuba ispod kontaktnog mjesta;-povrina glei u cervikalnoj treini zuba pacijenta gdje je dolo do povlaenja desni, podruje za akumulaciju zubnog plaka je otkrivena povrina korijena zuba;-na spoju ispuna i zuba, posebno u sluajevima gdje postoji defekt izmeu ispuna i zuba ili mjesta gdje ispun prominira izvan rubova kaviteta.Takoe, lokalni faktori, kao to su: nepravilan poloaj zuba ili zubi koji se poklapaju i oblasti kojima je pristup za ienje otean ( disto-bukalne povrine gornjeg drugog i treeg molara) utiu na predispoziciju za akumulaciju dentalnog plaka, a samim tim i na pojavu karijesa.