1

Deel 4 : ideeën voor de CLB-medewerker

2

ZORG VOOR (GROTE) MOTORIEK

• UITDAGING EN RISICO• Bewegingsopvoeding : een apart statuut• Voordeel : motoriek krijgt RUIMTE en AANDACHT• Risico : toch valt het ook BUITEN de aandacht omdat

• het motorische vaak nog enkel binnen bewegingsopvoeding valt• ‘bewegen’ enkel als preventieve gezondheidsopvoeding gezien• kansen tot observeren verminderen

3

OPDRACHT VAN DE SCHOOL/CLB

- Kinderen maximale kansen geven tot ontplooiing op hun niveau qua motoriek en deelnamebekwaamheid voor alle kinderen : ZORGBREED

- CLB ter ondersteuning van het gezondheidsbeleid op de school en van de visie op motoriek

4

OPDRACHT VAN DE SCHOOL/CLB

- Kinderen extra zorg bieden voor motoriek indien nodig : ZORGVERBREDEND

- Zorgverbreding in de school •Kind ondersteunen, problemen verhelpen•CLB ter ondersteuning subsidiair

- Therapeutische aanpak•Meestal buiten de school/soms op school•Liefst in contact met de school•CLB ter ondersteuning subsidiair

- Signaleren en verwijzen• CLB als hulplijn, meerwaarde van multidisciplinair team

5

STEUN CLB

•SCHOOLBELEID

• INDIVIDUELE LEERKRACHT

6

STEUN CLB IN SCHOOLBELEID

• ruimtegebruik en accommodatie promoten• Extra lege klas/hal/gang bewegingsvriendelijk maken• Soepel gebruik van speeltijden, speelzalen,…

• visie op motoriek bevragen en ondersteunen• Hoe belangrijk vindt men ‘handig bewegen’?• Is er aandacht voor grote motoriek?• Of is er enkel aandacht voor fijne motoriek?• Wordt de relatie tussen motoriek en andere

ontwikkelingsgebieden voldoende gezien?

7

STEUN CLB IN SCHOOLBELEID

• Continuïteit mbt kansen op vlak van motoriek• Één uur per week is te weinig• Elke dag prikkels• Promoten van BUITENSPEL (gezondheidssensibilisering)

• Overleg en continuïteit van de opvolging van een kind• Bewegingsleerkracht betrekken in het overleg (MDO)• Titularis heeft ook een taak in observatie en stimulansen van motoriek,

bewegingsleerkracht is niet alleen verantwoordelijk!

• Begeleiding van netwerkvorming• Hulp bij doorverwijzing naar therapeuten/specialisten• Hulp bij deelname aan buitenschoolse activiteiten

• lijst van verenigingen met goede kleuterwerking• contacten met bewegingsschool

8

STEUN CLB VOOR INDIVIDUELE LEERKRACHT

• probleem van incompetentiegevoel bij leerkrachten• Ondersteuning bij het idee dat ze geen therapeuten zijn maar

ondersteuning / hulp / dat ze extra kansen bieden• Ondersteuning bij het idee dat de creatieve, kleine interventies

voor het kind vaak een hefboom in de ontwikkeling zijn• probleem van stigmatisering

• De heterogeniteit van rustige handige bewegers en zwakkere kleuters werkt bevorderlijk en structurerend

• hulp bij het zoeken naar interventies• Graag bewegen• Het kind beleeft succes• Gericht aanbod• Verhogen van de bewegingservaring van de kinderen

9

HULP BIJ HET BEDENKEN VAN INTERVENTIES

1. Graag bewegen• vertrek vanuit de algemene belangstelling van het kind en

bekijk wat een bewegingsverrijking kan zijn taalvaardig kind kan zelf een spel uitleggen• vertrek vanuit zijn belangstelling in bewegingsactiviteiten en

ga na of dit een vertrekpunt kan zijn een kleuter die graag met de bal speelt kan je uitdagen door hem truukjes

na te laten bootsen• selecteer activiteiten die ‘het doen’ bij alle kinderen van de

klas het sociale imago van het kind verhoogt hierdoor

10

HULP BIJ HET BEDENKEN VAN INTERVENTIES

2. Het kind beleeft succes

• Visie en begeleidingsfiches van kleuterstappen

• Voorbeelden - Rolschaatsen met steuntjes- Haalbare mikpunten- Materiaal dat haalbaar is (geen te hoge technische vereisten)- Deelname in een niveaugroep (werken in groepen)- Een keuzeactiviteit waarbij een mogelijkheid zit die het kind

fijnmotorisch wel aankan

11

HULP BIJ HET BEDENKEN VAN INTERVENTIES

3. Gericht aanbod

• Doel : kind laten functioneren en ontwikkelen in de normale schoolcontext

• Pasklaar aanbod bij een probleem bestaat niet• Creatief proces adhv goede interactie met de kleuter (de

heilzame klik vinden)• Aanbod waarop een tijdlang doorgewerkt kan worden

(bewegingshoek, vast aanbod in de bewegingsruimte,…)• Probeer met een klein groepje te werken (GA,

zorgverbredingsuren)

12

HULP BIJ HET BEDENKEN VAN INTERVENTIES

• Twee strategieën- Weggaan van het probleem en werken aan randproblemen- Functioneel bijwinnen door• mee te gaan in de aard van het probleem via haalbare uitdaging mogen vallen als een judoca (uitlokken evenwicht)• niveau zie ontwikkelingslijnen kleuterstappen• inlevingsvermogen• analyse van de complexiteit van de opdracht

• Hoeveel fijnmotorische handeling zit er in de activiteit?• Hoeveel handelingen zitten er in de activiteit?• Hoeveel interacties zitten er in de activiteit (aantal medespelers,

ruimtelijke componenten, combinatie van materialen)?

13

HULP BIJ HET BEDENKEN VAN INTERVENTIES

4. Verhogen van bewegingservaring door extra aanbod buiten de klas

• Op school :- speelplaatsbeheer (organisatie/aanbod)- klasoverschrijdende afspraken

(zaal / overleg / verloren ruimtes / activiteiten)- visie op motoriek rond zorgverbreding / samenwerking

• Via ouders : - kwaliteit van het spel thuis verhogen (heen en weerboekje)

- kwantiteit van bewegen (in het gezin, vrije tijdsbesteding)

14

Vergelijking stappenplan CLB en veel scholen

• de basisprincipes zijn dezelfde• vanuit een brede kijk op zorg • werken vanuit de totale ontwikkeling van het kind• niet enkel kind met probleem maar ook de context (klas, thuis, school,

brede omgeving)• in overleg• aandacht voor positieve factoren/ interesse van het kind • onderzoek naar de behoeften van het kind• vanuit de emancipatorische visie (zelfstandigheid kind en adequater

functioneren van het kind)• hulp die zo dicht mogelijk bij de leefwereld van het kind ligt (niet te snel

externe hulp)• handelingsgerichte visie• probleemoplossing stap voor stap (signaleren – analyseren – handelen)• hetzelfde ontwikkelingsmodel wordt als basis gebruikt

15

• als kleuterleidsters hulp inroepen hebben ze zal heel wat geobserveerd en moeten er misschien een aantal zaken niet meer opnieuw geobserveerd (er bestaan al heel veel zelfontwikkelde systemen op scholen die bij jullie stappenplan aansluiten)

• fiches zijn zeker een hulp en kleuterleidsters zijn in staat deze zelf in te vullen (mits extra uitleg) maar niet om ze te interpreteren zonder jullie hulp en om te zetten in interventies