De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver...

75

Transcript of De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver...

Page 1: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient
Page 2: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina2van75

DeSlimsteBelegger

ExpertKansenvoor2017

Deultiememanieromgeldvoorjetelatenwerken

Inplaatsvantewerkenvoorjegeld

Page 3: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina3van75

Inhoudsopgave1. CeesSmit:beschermingeneenactievebenadering...................................................4

2. RobertBroncel:koopgoudenzilver...............................................................................8

3. LeonvanDam:werkvanuitbescherming......................................................................9

4. HerbertRobijn:optieconstructieruim15%potentieelrendement..................10

5. HarmvanWijk:investeerinzonne-panelen..............................................................14

6. CorWijtvliet:ergloortweerhoopvoordebouwwereldin2017.......................15

7. HarmvanWijk:digitalemuntenhebbendetoekomst...........................................18

8. RomboutKerstens:crisisbestendigmetde‘Core-satelliteStrategie’................21

9. JanRobertSchutte:inspelenopolieprijsmetDriepootLongopUSO...............23

10. TomLassing:volgdetrends.........................................................................................27

11. HarryKlip:Arcadis:RatioDriepootLongmetmaart-opties............................32

12. UfodeJager:haaldetraderuithetspel...................................................................36

13. HenkHuising:deEuropeseenAmerikaanserentesgaanomhoog................37

14. AloysMattijssen:nietde“Bull-side”of“Bear-side”maar“theRight-Side”..39

15. HenkHuising:SifGroup.................................................................................................40

16. HarmvanWijk:herinvesterenvandividend.........................................................42

17. HarmvanWijk:volgeensysteemennietjegevoel.............................................48

18. HarmvanWijk:cutyourlossesandletyourprofitsrun...................................56

19. HarmvanWijk:gebruikvanopties...........................................................................59

20. HarmvanWijk:combineerbeleggingsstrategieën(spreiden)........................64

21. HarmvanWijk:breidwinstgevendepositiesuit..................................................67

22. HarmvanWijk:kenjeeigenzwaktes(psychologievandebelegger)...........70

Totslot.............................................................................................................................................73

Page 4: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina4van75

1. CeesSmit:beschermingeneenactievebenaderingDonaldTrumpwerd,zoalsikverwachthad,dewinnaarvandepresidentsverkiezingenvandeVerenigdeStatenin2016enzeerkortstondiggingdebeursinnovember2016omlaag.DebeurszoudalenalsTrumpgekozenzouwordenwashetheersendeidee.MaarwaarschijnlijkomdatwijnietdeenigewarendieopditBrexit-achtigemomenthadingespeeld,washetkortenkrachtig.

Doordeheftigheidendemoeilijkeopeningkonernauwelijksaanverdiendworden.Maarerkomtongetwijfeldeenlangeretermijneffect.Immersin2017gaatTrumpnazijnaanstellinginjanuariofficieelvanstartenzullenwezienduswatdelangetermijneffectengaanzienalsgevolgvanzijngenomenmaatregelen.

Trumpanddump

Beleggershaddendusindeverkiezingsperiodein2016shortpositieopTrumpofwarenevenuitdemarktuitveiligheidsoverwegingen.Ditheeftgezorgdvooreenshortsqueezeeffect,waardoordemarktdushardomhoogging.Maarvoor2017geloofiknietdatditpositieveTrump-effectlangaanhoudtofüberhaupternogis.

Trumpwillosvandestimuleringininfrastructuurnamelijkeenprotectionistischepolitiekvan:Amerikaeerst.Hijwilafvandegemaaktehandelsverdragendiegoedzijnvoordegehelewereldeconomie.

Ookwilhijafvanklimaatverdragenendatzalnietspeciaalgoedvalleninderestvandewerelddieditalsoneerlijkconcurrentiegaanzienendusookbeschermingvandeeigenmarktzullenwillen.DezetrendiszekernietgoedvoordelandendieveelexporterennaardeVSendusnietgoedvoorEuropaenspecifieknietgoedvoorDuitslandenNederland

Erwasdusin2016tweemaalnaeenverkiezingeensoortschok(Brexit)effect,maaromdatiedereenzichdetweedekeerwelbeschermdhad(ditintegenstellingtotdeechteBritseExitwaarniemandingeloofdeentochdewaarheidwerd),wasernadeAmerikaanseverkiezingeneenkortetermijnpositiefeffect.

NukrijgenweindecemberverkiezingeninItaliëenin2017verkiezingeninnogveelmeerEuropeselanden.Veelvandezeverkiezingenzullengroteveranderingengevenendusookbewegingopdefinanciëlemarkten.

UiteindelijkleekdeBritseExitoplangeretermijn,losvaneenveelzwakkereEngelsPond,weinigeffecttehebbenopdeaandelen.MaarditkwamdoordevelemaatregelenvandeBritseCentralebank.OplangetermijnzullendeeffectenvandeBritseExitwelheelgrootworden.GroteinternationalebedrijvenzullenwaarschijnlijkvertrekkenendeBrittenmoetenmetiedereenweernieuweverdragenzientemaken.

Page 5: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina5van75

AlsweteruggaannaarhetTrumpeffectdanhebbenwegeenCentralebankactiviteitgezienendedollarisjuiststerkergewordentenopzichtevandebelangrijkevaluta’sditheeftgroteeffectenopolieenanderecommodity’smaarookopdeopkomendelanden(EmergingMarkets).Voordewereldeconomiezijndezeeffecteninmijnoptieknietpositief.

BoefjeHillary

DeverkiezingenindeVShebbenhetlandsterkverdeeld.TrumpmaaktzijnopponentuitvoorrottevisenmisdadigerookzijwaszogenaamdhetschoothondjevanWallStreet.MaartoenTrumpgekozenwerdschotendeWallStreet-bankenomhoogduswieisnuwatvanwie?

Trumpheeftveelstemmengekregenvandearmegewoneburger,omdathijdegezondheidssectorgaataanpakkenenbetaalbaargaatmakenvoordegewoneman.Clintonzoudefarmaciebedrijven(Pfizer,etc.)hardaanpakkenomdatdieteveelwinstmakenopdemedicijnenendusdemedicijnenonbetaalbaarmakenvoordeburgerentoenTrumpdewinnaarbleektezijnschotendefarmaciebedrijvenomhoog.Kortom,JoeSixpackhoeftvolgensdemarktnietterekenenopgoedkoperemedicijnen.

Protesttegenproteststemmen

NuhebbendeDemocratenindeVSvolgensmijdefoutgemaaktdoordeprotestTrump-kiezerstebeledigenenoveréénkamtescheren,eentrenddieweoverigensookzieninNederlandenderestvanEuropa.Depopulistenkrijgenhierdoorjuistdewindindezeilen.

DedemocratenhaddengeengevoelvoordeproblemenbijhetvolkenTrumpheeftiedereenvanallesbeloofdwaarvanmaarweinignageleefdkanworden.ZokanObamacarenietdirectafschaffenenookkanmenalleillegalenmoeilijkdirectoppakken.OokhierzijngroteparallellenmetEuropadieookkamptmetdevluchtelingenproblematiek.

Trump’seigenkampzaldanookmogelijksnelteleurgesteldzijnenzijneigenrepublikeinsepartijkandanookbesttegenhemkeren.Zekeralswenualszoveelprotestenziennaheteerlijkdemocratischkiezenvaneenpresidentdankunnenwein2017nogveelmeertegenwindvoorhetTrumpkampverwachten.Helemaalalswebeseffenhoedetweekampentegenelkaaropgezetzijn.

Voorspelbaar2017

ErisdeafgelopentijdveelkritiekopBarackObamaoverdathijnietsgedaanheeftvoordeeconomieennietsheeftgedaanvoordegewoneman.MaarObamaheefthetgeziendeomstandigheden,namelijkeenmegabanken-,economischecrisisengeenmeerderheidinCongres,Huisvanafgevaardigden,Senaat,hetextreemgoedgedaan.

NogevenmoetenwehethebbenoverdevoorspelbaarheidvandeTrumpverkiezing.Uitdecrisisvan2007/2008kwamde“occupy”bewegingopzettendezegroepbezetteWallStreetenmaaktezichdrukoverdetop1procentdie40procentvanhettotale“wealth”(vermogen)indeVSinzijnbezitheeft.

Page 6: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina6van75

Dezescheveverhoudingisernogsteedseniszelfsschevergeworden.In2012gafRobertReich(eenoudadviseurvandedemocraten,SecretaryofLaboronderBillClinton)alaandatdeberoemde1procentzoveelgeldenzoveelmachtkrijgendatdezeookdepolitiekgaanbeïnvloedenenzelfsdepresidentsracezougaanwinnen.

OokvoorspeldedezehoogleraardatdeinkomensongelijkheidindeVSuiteindelijkgroteproblemenzougaangeven.DemiddengroepdiehetbelangrijkstevoordeeconomieisstaataljarenonderzwaredrukendeoudeAmerikaansedroombestaataljarennietmeer.Nabestuderingvandejaren30wetenweookdatprotectionismeleiddetotnoggrotereeconomischeproblemen.

Kiesuwkant

Recenthebbenwesteedsgroteschommelingenopdebeursgezienbijv.nadeverkiezingenindeVSzagenwe1.200puntenbewegingindeDowJonesfuturesalsintradaybeweging(opééndag).Nugeefteenhogevolatility(grotebeweging)historischgezieneentop,ofeenbodemaanenumagzelfeeninschattingmakenofdehuidigesituatienueenechtebodemis,oftochgeziendehuidigealltimehigh’sindediverseAmerikaanseindiceseentop.Losvanditkortetermijneffectdenkikdatdelangetermijneffectenwaarschijnlijknegatiefzullenzijn.

Latenwehetpositiefzien

Wekunnenhelemaaldepriwordenvaneenmegalomanevastgoedsalesmandiemetveelgeldhetlandbestuurt,maarhetistochookwelweerleukdatdeVerenigdeStatennogsteedshetlandvanonbegrensdemogelijkhedenblijkttezijnalseenrealtity-sterpresidentkanworden.

IkbennietspeciaalbangvoordepersoonTrump,maarwelbangvoorzijneconomischeimpact.Ikbennietbangvooreenrecessie,maarwelvooreendepressiezoalswediezagenindejarendertig.Toenhaddenweooknaeenlangestimulatievandeeconomieineenseenpolitiekvandemarktzijnwerklatendoen.Vanafdeperiode2008zijndeoverhedenencentralebankendrukmetdemarkttestimuleren.Hethiermeestoppenkanzekerproblemengeven.

EchtegevolgenBritseExit

LosvandemogelijkeproblemenindeAmerikaanseeconomieendedaarmeesamenhangendegroteproblemenindeEuropeseeconomie,hebbenweinEuropaooknogtemakenmetdeBrittenenhunbeslissingomuitEuropatestappen.DeBrittenkrijgenopkortetermijnmeerproblemen,wantEuropagaathetechtnietheelgemakkelijkmaken.

VerkiezingeninDuitsland

In2017kijkenwelosvandeBrittenooktemakenmetverkiezingeninDuitsland.DeimmigrantengevennetalsindeVSookinEuropagrotespanningen.Merkelheeftaleerderhaarlotverbondenaandeintegratie.Rechtseconservatievekunnendanookaldaargemakkelijkhunpolitiekegewinhalenuitdehuidigesituatie.AlsunudenktdatDuitseverkiezingenvooronsnietbelangrijkzijndanmoetumaareensdenkenaanhetfeitdatDuitslandnadeverkiezingenhetheffenvantolopde

Page 7: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina7van75

Duitsewegenwilinstellenvoorhetbuitenlandseverkeer.Ietsdatvooronsalsdoorvoerlandvangrootbelangis.

Nogmeerverkiezingen

NaastdeDuitsershebbenweookpresidentsverkiezingeninFrankrijkop23aprilen7mei(tweedestemronde)ookhierspelenproblemenmetimmigratieeengroterol.Wezienduseigenlijkdatwereldwijdersteedsmeerweerdefocusoplokalezakenkomtteliggen.DeGlobalepolitiekwordtminderbelangrijk.Nogmaalseconomischisditzekernietdebesteoplossing.

Demarktzaldusmetnogmetdenodigeonzekerhedentemakenkrijgen.Financiëlemarktenhoudennietvanonzekerheidenzullendusinmijnvisieeerderdalendanstijgen.Eenbeschermingeneenactievebenaderingvoorhetgevalhetallemaalmeegaatvallenzaldusvanvitaalbelangzijn.

CeesSmit,werkzaamalsfondsmanagerbijToday’sTomorrowhetactiefoffensief.

https://www.fortomorrow.nl/onze-fondsen/ft-actief-fonds-offensief

Page 8: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina8van75

2. RobertBroncel:koopgoudenzilverGegevendekoopkrachtverkrachting,metnamesindsdevalvanLehmanin2008dientfysiekgoudmaarookzilver,buitendepotentiëlemijnbouwaandelen,alshetenigechtegeldiniedersbezittezijn.Nietalsbeleggingwantdatishetnietmaaruitkoopkrachtbehoud,sterkerdanwelkevermogenscategorieook!

EentipvanRobertBroncelvanRobertBroncel.comisomtekiezenvoordeinternationaalmeestgangbareAmerikaanseenCanadesemuntenzoalsdeEagleendeMapleLeaf.Dezezijnwereldwijdverhandelbaar.Daarjealswederpartijnooitzekerkuntzijnvanhet.999gehalteishetzaakombijaankoopaltijdomeen‘certificateofauthenticity’tevragen.Datkanbijvoorbeeldbijhttp://www.govmint.com/indeV.S.

Uiteraardkunjeookingoudentientjesdoenmaardezezijnbuitendelandsgrenzenminderbekendendoendoorgaanseendisagio.Koopgeengrotepartijenaanmaarspreidjeaankopenvanwegedetraceerbaarheid.

Voortsishetverstandigomkapitaalalscashaantehoudenmaardanindevormvanfysiekgouden/ofzilverinvoor100%gedekteenbeursgenoteerdefondsen,diedagelijksnoteringhebben,maargeenETF’s.

HouerrekeningmeedatbrokersdezeETF’senfondsensomsbelenenduszorgvooreenveiligebroker,geenbank!Vraagaltijdomeenschriftelijkegarantieverklaringomdaarvanverschoondteblijven!Maakvandezegelegenheidgebruikzolang“hetedelegoedje”doordezgn.bullionbanksnogstelselmatigonderprijsdrukwordtgehouden.

Zodradeze“metluchtgevuldefles”nietlangeronderwaterkanwordengehoudenishethekvandedamenbenjetelaat!MomenteelligtdeverhoudingopdeCOMEX(futuresbeurs)inNewYorkreedsop1:252ounces(alsgevolgvandealmaarafnemendevoorraden).Datwilzeggendatbijeenopvraagvanmeerdan0,4ouncesx100percontractereenleveringsprobleemontstaatendeprijsuitdepankanschieten.

Page 9: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina9van75

3. LeonvanDam:werkvanuitbeschermingHetafdekkenvanrisico'siseenvandebelangrijkstedoelenbijhetbehalenvanrendement.Focusophetrisicoenhetrendementvolgtvanzelf.DitzegtLeonvanDamvanwww.optiespecialist.comOokin2017zullenwewaarschijnlijkweerwildebewegingengaanzien.Weziendatdemarktsteedsmeerwordtgedomineerddoordegrotepartijenmetdiepezakkendiedemarktnaarbelievenhardomhoogofnaarbenedenduwen.

Vooralbijbelangrijkesteun-enweerstandniveauszienwedespierballenvandezegrotepartijensteedsvaker.Hetdoelhiervanisomdestoplossvanpartijentetriggerenzodatzijhunaandelenverkopen,diedoordegrotepartijendankbaarinontvangstwordengenomen.Nadatdebalonderwaterisgeduwd,schietdezeweer,alseenpijluitdeboog,omhoog.Hetgevolgisdatditsoortgrotepartijennogmeergeldtebestedenhebbenomditsoortspelletjestespelen.

Ookbijdeweerstandenzienweditspelsteedsvakergespeeldworden.Dooreenvalseuitbraakmoetenshortpositieswordenafgebouwddoorhetterugkopenvandepartijenmetdediepezakken,waarnadegrotejongensdemarktshortenendekoersenweerforsgaandalen.Veelpartijenwordenopdezemanierkeeropkeeruitgekleed.

Belangrijkisdus,zekermetopties,ompositiesaftedekken.Geschrevenoptiepositiesmoetentijdigwordenafgedekt.LeonvanDamheeftalsouderotinhetvakveelpartijenzienkomenengaan.Zijngeheimomnogsteedssuccesvoltezijn,isdooraltijdtijdigtewerkenmetbescherming.Jeweetimmersnooitwatvoortrucjesdegrotejongensdevolgendekeerweergaanuithalen.

Vroegoflaatgaathetanderseenkeermis.Eenkeereenverliesvan100%,isvoldoendeomjeportefeuillevolledigwegtevagen.Regelnummer1is:verliesgeengeld.Regelnummer2:vergeetregel1niet,zoluidtdewijsheidvanWarrenBuffett.

Page 10: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina10van75

4. HerbertRobijn:optieconstructieruim15%potentieelrendement.

Kijkenweterugnaardeafgelopenvijfjaren,danzienwedatdeAEXopjaarbasisbeperktekoersuitslagenkent:AEX2016:+2,9%YTD(441.82,455)AEX2015:+4,1%(424.47,441.82)AEX2014:+5,6%(401.79,424.47)AEX2013:+17,2%(342.71,401.79)AEX2012:+9,7%(312.47,342.71)2013waseenpositieveuitschieter,metruim17%.

Kijkenwenaarhetactuelekoersniveau(ophetmomentvanschrijvenvanditartikel;22november2016)vandeAEX,rondde455,dankomenwemet+17%opeenniveauvan532.Enkijkenwe17%omlaag,dankomenweop377.Hiereenleukeoverwegingvoor2017,metpotentieelruim15%rendement.Enkelerandvoorwaarden:• WezetteneenoptieconstructieopmetAEXindexopties• Wezoekeneind2017hoogpotentieelrendementbijeenruimekoersrangerondomdeactuele

koers

Page 11: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina11van75

• Welimiterenhetmaximumverlies• WewillenweinigonderhoudplegengedurendehetjaarDitkanmeteenironcondoroptiestrategie.IronCondorEenironcondoriseencombinatievaneenshortcallspreadeneenshortputspread.Metdezelfdeexpiratiedatum.Weverkopenbijvoorbeeldeencall550enkopen,alsprotectienaarboventoe,eencall600.Ditiseenshortcallspread.Daarnaastverkopenwebijvoorbeeldeenput350enkopen,alsprotectienaarbenedentoe,eenput300.Ditiseenshortputspread.Samenvormenzeeenironcondor.Ukuntdezeoptieconstructieopiedermomentafbouwen.Enhoeftniettewachtentotexpiratie.PraktijkvoorbeeldAEXDeAEXnoteertopmomentvanschrijvenrondde455punten.SteldatuverwachtdatkomendjaardeAEXtussende350en550zalbewegen.Datiseenkoersrangevan200punten,44%:23%lageren21%hogertenopzichtevanvandaag.Binnendezekoersrangewillenweopexpiratiewinstmaken.Daarbuitenaccepterenweverlies.Datmogelijkeverlieslimiterenwe.InvesteringInitieelontvangtugeldvoorhetopzettenvaneenironcondor;voorzoweldeshortcallspreadalsdeshortputspread.Stel,weverkopendeshortcallspread550–600metexpiratie15december2017.Enweverkopendeshortputspread350–300,metdezelfdeexpiratie.

Deinvesteringbedraagt(actuelebied-enlaatkoersenopmomentvanschrijven):€-680.Margin&nettoinvesteringBijeenironcondorheeftutemakenmeteenmarginverplichting.Demarginbedraagthetmaximumvanhetverschilindeuitoefenprijzenvandeshortcallspreadendeshortputspread.Inditvoorbeeldisdat50punten.Bij1ironcondorbedraagtdemargin€5.000.Denettoinvesteringbedraagt€4.320(=€5.000–680).

Page 12: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina12van75

Winst&verliesgrafiekDesimulatiegrafiekvoordezeironcondorzieteralsvolgtuit:

Deoranjelijntoonthetresultaatopexpiratie,15december2017.Degrijzelijnlaattussentijdstheoretischeresultaatzienop15november2017,eenmaandvoorexpiratie.Break-evenpunt&winstNoteertdekoersopexpiratiebovende343,20(-24,6%)enonderde556,80(+22,3%)danrealiseertuwinstmetdezestrategie.Ukuntdebreak-evenpuntenopexpiratieopdeachterkantvandesigarendooseenvoudigzelfuitrekenen,doordeuitoefenprijsvandeshortputminusdeontvangenpremie(350–6,80=343,20)ofdeuitoefenprijsvandeshortcallplusdeontvangenpremie(550+6,80=556,80)tenemen.Maximalewinst&rendementNoteertdekoersopexpiratiebovende350(-23,1%)enonderde550(+20,9%)danrealiseertumaximalewinstmetdezestrategie.Demaximalewinstbedraagtdeontvangenpremievan€680.Hetmaximalerendementbedraagtdan+15,7%(=680/4.320*100%).MaximaalverliesUwmaximaleverliesisgelimiteerd.Uheeftimmerseenafgedekteshortpositie.Zowelnaarbenedenennaarboven.Hetmaximaleverliesisgelijkaandenettoinvesteringvan€4.320,100%.Wekunnenbijeenironcondornietmeerverliezendanonzeinvestering.

Page 13: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina13van75

RisicoHetrisicovandeironcondorisdatuaantweekantengeldkuntverliezen.Zoweleengrotekoersstijgingalseengrotekoersdalingkunnenopexpiratieverliesgevendzijn.Alsnadeelgeldtdatwe4potenhebbenbijeenironcondor,dus4xtemakenhebbenmetbied-enlaatkoersenentransactiekosten.Lethierdusopbijhetopzettenvandezeconstructie.Indepraktijkkunjebijnaaltijdtussenbied-enlaatkoerseninhandelen.VoordelenEenvoordeelvandeironcondorisdatubijbeperktekoerswijzigingendagelijksgeldopuwpositieverdient.Ditbedragzaloplopennaarmatederesterendelooptijdafneemt.Hetgrotevoordeelisdatueenruimekoersrangeheeftwaarbinnenuopexpiratiegeldverdient.Inditvoorbeeldmaarliefst44%.Zullenweeind2017kijkenhoedezeironcondorisverlopen?Letop,dezecolumndientenkelterillustratieeneducatie.Eventuelevoorbeeldenzijnaltijdzondertransactiekosten.Wijgevennooitadvies.HerbertRobijnisoprichterendirecteurvanFINODEX(www.finodex.nl).Gespecialiseerdinoptiesenoptiestrategiëen.OntwikkeltuniekeBeleggingstoolsensuccesvolleModelportefeuillesenTradingSystemenvoorOpties,100%mechanischenvolautomatisch.Schreefpraktischeboekeno.b.v.zijnOpties2.0Methode:“De7TipsvooruwCoveredCallOptiestrategie”en“De7TipsvooruwShortStrangleOptiestrategie”.

Page 14: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina14van75

5. HarmvanWijk:investeerinzonne-panelenDoordesteedsverderedalingvandeprijsvanzonnepanelen,leverteeninvesteringinzonnepanelenopditmoment22%rendementopperjaar.Ditheeftaandeenekanttemakenmeteenlageprijsvanzonnepanelenenaandeanderekantmeteenhogeprijsdiewijbetalenvoorstroom.Dusstroomkostenbestaanvoorcirca75%uitbelasting.

Eenzonnepaneelinstallatie,ofwelfotovoltaïscheinstallatie,iseeninvesteringvoordelangetermijn,waarbijudirectgeldbespaart.Bijbesluittotaanschafvanzonnepanelen,kuntuberekenenwatuwverwachteelektriciteitskostenzoudenzijngedurendedekomende25jaar.

Omeenschattingtegeven:eengemiddeldNederlandshuishoudengeeftongeveer€60.000uitaanenergiegedurendedieperiode.Wiltuopdatbedragbesparendoorzelfelektriciteittegaanproduceren?Datkanmeteeninvesteringvanslechtsenkeleduizendeneuro’s.

Tegenwoordigzijndezonnepanelenzogeavanceerddatzegeendirectzonlichtnodighebbenomenergietekunnenproduceren.Metdeeerstezonnestralenvandedag,ofzelfwanneererbewolkingis,kanhetsysteemzonne-energiegenereren.

Eengrootvoordeelvanhetgebruikvandezevormvanhernieuwbareenergiethuisisdatuzichgeenzorgenmeerhoefttemakenoverdeenergietarieven.VolgenshetCBSzijndeenergietarievenindeafgelopen20jaarmet130%gestegen.

Naasthetbesparenvangeld,ofhetmakenvaneenmooirendement,ishetnatuurlijkookbelangrijkdatjehiermeeeenpositievebijdragelevertaanhetmilieu.Voordevolgendegeneratiesisduurzameenergienoodzakelijk.

Nuduurzameenergiegoedkoperisgewordendanfossieleenergie,zalditeenversnellingteweegbrengenbijdezetransitie.DeDubaiElektriciteitenWaterAutoriteit(DEWA)schrijftgeschiedenisenverrasteveelexpertsophetgebiedvanduurzameenergie.Deprijsislagerdandievanfossielebrandstoffen:5,84dollarcentperkilowattuur,goedkoperdanmetgas.NotabeneinDubai.Ziehttp://eigenstroom.com/duurzame-energie-goedkoper-dan-fossiele-brandstof/Zekerwetendusdatuookgoedkopergroenestroomkuntopwekken.

Page 15: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina15van75

6. CorWijtvliet:ergloortweerhoopvoordebouwwereldin2017

Debeweringdathetnietgoedgaatmetdewesterseeconomieënishetzelfdealshetintrappenvaneenopendeur.VooralEuropaslaagtermaarnietinomdeeconomieenigevaartmeetegevenondanksalleinspanningenvandeEuropeseCentraleBank,deECB.Geleidelijkaanwordtsteedsduidelijkerdathetmonetaireverruimingsbeleidzijnbeperkingenheeft.Hetwordtweertijd,datpoliticihetzwarewerkvandecentralebankiersgaanovernemen.

Deroepis,datdezepoliticistoppenmethetbezuinigingsbeleidenweerkiezenvaneenKeynesiaansstimuleringsbeleid,waarbijveelaandachtaanbeidezijdenvandeoceaannaarhetherstelendeverbeteringvandebestaandeinfrastructuur.DaarzijnzekerindeVerenigdeStatenenormebedragenvoornodig.Deverwaarlozingvandeinfrastructuurduurtdaarinmiddelsdecenniavoort.Datwilweernietzeggen,datoverhedenzichnietpijnlijkbewustvandeerbarmelijkestaatvanhetleeuwendeelvanbruggenenwegen.Erzijndanookmetderegelmaatvandeklokvoorstelleningediendomdeinfrastructuurgrondigteverbeteren.Depolitiekepatstellingheeftertotdusverrevoorgezorgddaternooitextrageldisvrijgemaakt.

Daarlijktnuveranderingintekomen.In2015kwamnaeindeloossoebattenenpolitiekgekrakeeldezogehetenFASTwettotstand.FASTstaatvoorFixingAmerica’sSurfaceTransportation.DoorFASTisertot2020eenbedragvan$305miljardbeschikbaarvoordeperiodetotenmet2020.Dankzijdezereserveringkanhetbudgetbeschikbaarvoorwegenvanaf2017met2%-3%gaanstijgen.Deafgelopenjarenwashetfederaalbudgetjuistgedaaldenhetwasaandediversestatentedanken,dathetbudgetopniveaubleef.In2015fourneerdendestaten56%vanallemiddelenvoordeinfrastructuur.

DestrijdomhetpresidentschapheeftduidelijkgemaaktdatinfrastructuurindeVSweerinhetmiddelpuntvandebelangstellingstaat.ZowelDonaldTrumpalsHillaryClintonhamerdenophetgrotebelangvaneengezondeinfrastructuurvoordeeconomieenvoordeophetgrotebelangvan

Page 16: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina16van75

eengezondeinfrastructuurvoordeeconomieenvoordewerkgelegenheid.Clintonhadconcreteherstelplannengeformuleerd.Zijwildevoordeperiodetot2020eenextrabedragvan$275miljardreserveren.

DaarnaastmoestereenspecialeinfrastructuurbankinhetlevengeroepenwordenenhetmoetvoorgemeentenweermogelijkwordenBuildAmericaBondsuittegeven.Dankzijdezeobligatieszoudengemeentenenstatengoedkoperkunnenlenen!DeplannenvanTrumpwarenenzijnwatminderuitgewerkt.Erzoueenstimuleringsfondsterwaardevan$137miljardmoetenkomen.Opbasisvanpubliekeenprivatesamenwerkingzouerdanintotaal$1biljoenindeinfrastructuurgeïnvesteerdmoetenworden.HetisafwachtenhoedeplannenvanTrumppreciesinelkaarsteken.

InEuropaishetnietveelbetergesteldmetdeuitgavenvoorinfrastructuur.Dieliggenopeenzeerlaagniveau.Debestedingenaanwegenwaterbouwliggenin2016nog25%onderhethogeniveauvan2008.AlleeninhetVerenigdKoninkrijkstijgendeuitgavenweertotbovenhetniveauvan2008,maarinZuid-Europaisdesituatienogbarenboos.

EvenalsindeVSlijkthetdalgepasseerd.Dezogehetenstructuurfondsenlatenweereenlichtegroeizien.Indeperiode2007-2013zater€145miljardindepotvoorinfra.Hetideeisdatervoordeperiode2014–2020eenbedragvan€454miljardbeschikbaarkomtdatjaarlijkseenlichtegroeizallatenzien.Welisdeverdeelsleutelaangepast.HetzijnnuvooraldelandeninMidden-enOost-Europadieprofijtgaantrekken.Diezienhunbudgetmet10%groeien.NederlandissamenmetDuitslanddegroteverliezer.Duitslandzietzijnbudgetmet€7miljardteruglopenenNederlandmoet40%inleveren.

EndanisernatuurlijknoghetJunckerPlanuit2015.Eenbedragvan€315miljardistotenmet2020beschikbaarterstimuleringvandeEuropeseeconomie.Injulivanditjaarwarenerprojectenmeteentotalewaardevan€116miljardingediend.Erzijntotdusverreprojectengoedgekeurdmeteentotalewaardevan€20,4miljard.

Page 17: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina17van75

RecentelijkheeftJunckervoorstellengedaanomhetbeschikbarebudgetteverdubbelennaar€630miljard.Delooptijdvanditbedraggaatvan2020naar2022.HetisdeverantwoordelijkheidvandeEuropeseInvesteringsbankomdejuisteprojectenteselecteren.

Hetzieternaaruitdaternajarenvanstiefmoederlijkebehandelingerweermeeraandachtenvooralgeldvrijkomtvoorinfrastructuur.Alsdevoortekenennietbedriegenzaldataanbeidezijdenvandeoceaanhetgevalzijn.Hetzieternaaruitdatalin2017debudgettenwatgroterworden.HetIerseCRHlijktuitstekendgeëquipeerdomvanmeetafaanteprofiterenvandekomendeinvesteringsgolf.IndeVerenigdeStatenisCHRactiefviazijndivisieAmericasMaterials.Dezedivisievertegenwoordigtongeveer36%vanebitdaendatgeeftzijnbelangweervoorCRH.AmericasMaterialshoudtzichvooralbezigmetwegenbouw.Hetproduceertasfalt,straatstenenenwatdiesmeerzij.Hetstaathiermeeongeveeraanhetbeginvanhetherstelvandeinfrastructuurenpluktalseenvandeeerstendevruchtenvanhetnieuwebeleid.InEuropakanCRHprofijttrekkenvanzijnovernamevancementbedrijvenvanLafargeHolcimin2015.CRHkanzomaareenvandeopenbaringenvan2017worden.

Dr. C.A.M. Wijtvliet

Wijtvliet Research

www.corwijtvliet.nl

Page 18: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina18van75

7. HarmvanWijk:digitalemuntenhebbendetoekomstInhetafgelopenjaarsteegbijvoorbeelddezedigitalemuntmeerdan141%.IkhebhetoverdeBitcoin.Maarechtstabielisdezeniet…

DekoersvandeBitcoingingvan8dollarcentin2010naarboven1000dollar.Dookvervolgensnaar200dollarenstaatinmiddelsweerboven700dollar.Tocheenrendementvan1.456.979procent.Inaprilwashetnogcirca400dollar,toch+62.73%in6maanden.Maarjemoetweleensterkemaaghebben…

Enhetliefsteroptijdbijzijn…Wantwiehadin2010vanBitcoingehoord?EenBitcoinisoverigenseenvormvanelektronischgeld.Hetiseenvandeeersteimplementatiesvaneenconceptgenaamdcryptocurrency.Bitcoinskunnenwordenopgeslagenopeenpersonalcomputer.Wieheefthetaangedurfderin2010geldintesteken?U?

JeredKennakochtzijneerste5.000coinsvoor$0,20perstuk.Hijverkochtdievoor$258enverdiendedaarmeeeenwinstvan$1.290.000.Steve,eenvriendvanTom,adviseerdehemmuntentekopen.“OphetInternetstondechterdatBitcoineenscamwas,dusikkochtniks”.Steveverkocht4jaarlaterzijnmuntenenverdiendehiermee$8.000.000.

Nuzijneropditmomentinmiddelsmeerdan100cryptocurrencies.Welkeisdaninteressant?WaseendigitaleGuldentotbeginoktobernogminderdaneeneurocentwaard,inmiddelsisdekoersgestegentotomgerekendmeerdan7eurocent.Vergelekenmeteenjaargeledenbedraagtdestijgingzo’n4600procent.

Page 19: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina19van75

(DegrafiektoontdekoersvanGuldeninBitcoin,omgerekendindollar.)

Deredendatikervoorzichtigmeebengeweest…isdathetdoordeanonimiteitveelcriminelenaantrekt.Endanishetdevraaghoelangdeoverhedendittolereren.

BelangrijkuithetoogpuntvanspreidingisookdatdecorrelatietussenCryptoCurrencyenS&P0,03is…Metanderewoordenerisgeenverband.Ditmaakthetzeerinteressantomerintebeleggen

Cryptocurrencystaatoverigensnogindekinderschoenen.Meteenmarktkapitalisatievanrespectievelijk$11,6miljardisernogwelwatpotentievoorcryptocurrency…

• Goudmarkt:7.500miljarddollar

• Amerikaanseaandelenmarkt:26.300miljarddollar

• Globaleobligatiemarkt:40.200miljarddollar

• GlobaleBBP:78.000miljarddollar

• Globalederivatenmarkt:700.000miljarddollar

EenmooivoorbeeldisookMpesa.Intussenisditmobielegeldplatformdegrootsteterwereld,maakttweederdevandeKenianenerdankbaargebruikvanenfaciliteerthetsysteemdehelftvanKenia’sBNP.

Verschillendemiljardairsspringenermet2voetentegelijkin.BillGatesenSirRichardBransonschijnenhonderdenmiljoenenteinvesteren.Cryptocurrencyisinmiddelsnietmeerwegtedenken.Entochwetennogmaarheelweinigmensenwatcryptocurrencyenblockchaintechnologieis.Laatstaandatzijeralininvesteren.

Page 20: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina20van75

Hetbesluitomhetbiljetvan500eurovanaf2018afteschaffendoordeECBiseentekendatECBwilvoorkomendatmensenhungeldnogvandebankkunnenhalen.Metbriefjesvan5eurowordtdatimmerslastigerdanmetbriefjesvan500euro.

Smoesjesovereenslechtereputatieslikkenmensennietenkennelijkwordtdezedreigingmedeaangegrepenomeuro'somtewisseleningoudenzilver.

Naasthetgeweldopdeaandelenbeurzenisookhet‘nee’vanIJsland,ZwitserlandenGroot-Brittanniëtegendeeuroeentekenaandewand.Ontwikkeldelandenrennenwegvandeeuro,terwijlarmelandenzoalsAlbaniëofdeOekraïnegraagwillentoetreden.Heteindevandeeuro?

Page 21: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina21van75

8. RomboutKerstens:crisisbestendigmetde‘Core-satelliteStrategie’

MetalleonzekerhedenronddeverkiezingvanDonaldTrumpalsAmerikaansepresidentendeBrexitzijnergenoegaanleidingenvoorpotentiële‘beursincidenten’in2017.Ookdeeurogaathetmoeilijkkrijgenhetkomendejaar.DeonzekerhedenoverhetEuropeseprojectgaatdezevalutapartenspelen.Debreuklijnentussen‘Noord’en‘Zuid’zullensteedszichtbaarderworden.

Watmoetuhiermeealsbelegger?Hettimenvanassetcategorieënineencrisisisonbegonnenwerk.Eengoedgespreideportefeuillegelijkverdeeldoveraandelen,obligaties,commodities(edelmetalen)encashishetbestemedicijnomeencrisisfinancieelteoverleven.Eenvoorbeeldgrafiekvaneendergelijkeportefeuillezietuinafbeelding2.Herbalanceeriederjaarbovenstaandeverhoudingenvandeassetsvoorhetbesteresultaat.

Denkerbijdezeportefeuilleaandatukiestvoor‘harde’assets.EenETF(indexfund)inzettenvooraandelen,obligatiesofedelmetalenmagbest.Maarkiesvoorfondsendiezelfdestukkeninbeheerhebbenendezenietsimulerenmetallerleislimmeconstructies-dez.g.n.‘synthetischeETF’s’.EengoudETF–alsalternatiefvoorgoudstavenonderuwmatras-isookprima,maarinformeerofzehetgoudookdaadwerkelijkzelfindeeigen(gehuurde)kluishebben.

Alsavontuurlijkingesteldebeleggerwiltunatuurlijknogwelzelfeenaantal‘dobbeltjes’doen.Prima,maardoehetalleenmetgelddatukanmissen.Ennietnodigheeftvoorpensioen,huisofeengroteaanschaf.

Ditprincipevaneenkernportefeuillemetpassievebeleggingen,aangevuldmeteenaantalkleinespeculatieveposities,wordtinbeleggersjargonaangeduidalsde‘Core-satelliteStrategie’.

Dezespeculatievepositiesmeteenkleingedeeltevanuwvermogenkunnenbijvoorbeeldbestaanuit:opties,turbo’s,CFD’s,ofanderederivaten.Maardoeditalleenalsupreciesweetwatudoet.Enderisico’sexactkaninschatten.

Page 22: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina22van75

RomboutKerstensisdirecteurvanKeywordInfoSystemsBV.www.keyword.nl

Page 23: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina23van75

9. JanRobertSchutte:inspelenopolieprijsmetDriepootLongopUSO

Voor2017benikpositiefgestemdtenaanzienvandeAmerikaanseoliemarkt.Omopeenstijgendeoliemarktintespelen,krijgtuvanmijeendriepootlongopUSOgepresenteerd.

Ditolie-ETFismettickersymbolUSOaandeAmerikaanseeffecten-enoptiebeursgenoteerd.Hetolie-ETFUSOwerdin2006gelanceerdeniseenspeculatiefETFdatdeAmerikaanseolie(WTI)volgt,alsmedeeenaantalandereolie-gerelateerdeproductenzoalsheatingoil,gasolineennaturalgas.InditETFwordtveelgehandeld:gemiddeldperdagcirca43miljoen‘stukken’.

WeekgrafiekUSO

Page 24: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina24van75

DekoersvanUSOissindsoktobervorigjaarmeerdangehalveerdenbereikteinfebruarieendieptepuntvan$7,67.SindsdienhersteldeditETFkrachtigenbereikteinjunizelfseentopvan$12,45.USOzitalmaandengevangenineendriehoekspatroonmetlageretoppenenhogerebodems.Hoewelweeentestvanhetdieptepuntvanaprilrond$9nietuitsluiten,zienwezekerstijgingspotentieelvoordekomendemaandenrichtingdebovenkantvandezedriehoekzijnde$12tot$13.

Steunkunnenwevindenop$8,99enweerstandligtop$11.Wijziendehuidigezwaktealseenmooimomentomintespelenopeenkoersstijgingmeteendriepootlong.Onderstaandvolgteennaderetoelichting.

Steun-enweerstandsniveaus

• Eerstesteun:$8,99.

• Tweedesteun:$7,67.

• Eersteweerstand:$11.

Page 25: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina25van75

• Tweedeweerstand:$11,79.

InspelenopeenstijgendeoliemarktmeteenDriepootLongUSO.

ErkanwordeningespeeldopeenstijgendeoliemarktmethetkopenvaneendriepootlongopUSOvoorapril:

Transactie:

Kopen(OpenBuy): 1USOAPR10,50Call@$0,75(betalen).

Schrijven(OpenSell): 1USOAPR13Call@$0,25(ontvangen).

Schrijven(OpenSell): 1USOAPR8,50Put@$0,50(ontvangen).

Toelichting

Totaleinvestering:$0

Wereikeneendriepootlongaanmetapril-series.Persaldobedraagtdeinvestering$75-$25-$50=$0.Verlieswordtgeledenbijeenexpiratiekoersonderdegeschrevenput-uitoefenprijsvan$8,50.Alsuhetrisicovaneen(forse)dalingtegrootvindt,dankuntudesgewenstnog1lagereputeronderkopenalsdekking.Ditkostuiteraardgeld,wattenkostegaatvanhetrendement.

Risicoonder$8,50

Hetrisicoligtduidelijkaandeonderkant(vanwegeeenpotentiëleafnameplicht)bijeenkoersdalingonder$8,50.Wijvindenditrisicoacceptabel,wantrond$9ligtaleensteunniveau.Welisermarginnodigvanwegedegeschrevenput.

Maximalewinst:$250

Demaximalewinstbedraagt$250bijeenexpiratiestandvanaprilopofbovende$13.

Page 26: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina26van75

Verliesbijkoersdalingonderuitoefenprijsput

Vooriederegeschrevenputoptiebedraagthetverlies$100perdollar-dalingonder$8,50.Opeenexpiratiekoersvanbijvoorbeeld$7bedraagthetverliesdan$150.

Alsuhetrisicovandesecgeschrevenputoptietegrootvindt,dankuntuuiteraardookeenlagereputonderdegeschreven$8,50putkopenomhetrisicotelimiteren.Ditgaatuiteraardweltenkostevanhetrendement.

Altijdstop-losshanteren

Weadviserenaltijdomeenstop-losstehanteren,oftewelbepaaleenniveauwaaronderubeslistdegeschrevenputoptieterugkoopt,omzouwrisicotebeperken.Datkanzijndooreen(mentaal)stoploss-niveautebepalen,bijvoorbeeldbijeendoorbraakvanhetsteunniveaurond$9.

Uhoeftdegehandeldeoptiesuiteraardniettotheteindevandelooptijdaantehouden.Ukuntiederebeursdagaltijduwoptiessluiten,mochtuwvisieopeensveranderen.

Wijwensenuveelsuccesmethetoptiebeleggen!

JanRobertSchutte06-50746210enHarryKlip06-31903957

E-mail:[email protected]:http://optieacademy.nl

Disclaimer

HetOptieAcademy-teamheeft(nog)geenpositieinUSO.Positieskunnenwijzigenalnaargelangdemarktomstandigheden.VolgersvanonzeOptieAanbevelingen-portefeuilleswordenuiteraardopdehoogtegesteldvandemutatiesvanpositiesdieindezeportefeuilleswordeningenomendanwelgesloten.Deauteursleverenbijdragenoppersoonlijketitel.Deinformatieopdezewebsiteisnietbedoeldalsprofessioneelbeleggingsadviesofalsaanbevelingtothetdoenvanbepaaldebeleggingen.

Page 27: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina27van75

10. TomLassing:volgdetrendsNuevenzonderverdertezeurenoverhetfeitdatdebeursnietnaardekalenderkijkt,denkikdaternualwelenkeletrendszichtbaarzijndiezichin2017waarschijnlijkverdergaanontwikkelenenvoortzetten.

ZozienweinAmerikadatdeverkiezingvanTrumpalspresidentgeen'toeval'is.Demensenzijndegevestigdepolitiekeordezatmaarookderegeltjesdiehendoordezegevestigdeordewordenopgelegd.Hetfeitdatveelvandieregelszijnopgelegdzodatgrotebedrijvenmeerwinstkunnenmakeniséénvandiepijnpunten.Demiddenklassewordtkleinerenkleinerenhetgemiddeldegezinsinkomenneemtstructureelaf.Deonvrededaaroverheeftdekiezerdegevestigdepolitiekwelduidelijkgemaakt.

Watgaathetdus2017worden?

Ommaardirectdeknuppelinhethoenderhoktegooien...Wietisdetrend.DeoorlogtegendrugsheeftinAmerikamaaréénverliezergekendendatisdebelastingbetaler.Weziensteedsmeerpolitiedieooksteedsmeeralsmilitairenoptredenenzichdaarbijookautoritairderopstelt.ShootfirstaskquestionslateriszekerrichtingdeAfricanAmericansdestandaard.

Vollegevangenissenenextreemveelverwoestelevensomdateenkleinbeetjewietalvoldoendekonzijnomindegevangenistekomen.Baankwijt,gezinkwijt,huiskwijt,levenkwijt.

Datterwijlzediewietsomsalleenmaarnamenomdatzeaanhoudendepijnervoeren,maarervanwegegeenofonderverzekeringgeengeldwasvoordeofficiëlemedicijnen.AmerikaishetenigelandterwereldwaarjetotObamacaregeenminimaleverzekeringvooralleinwonershadwaaropjeterugkonvallen.DieverzekeringwaserdankzijdeRepublikeinennietenalsjeonverzekerdwasenziekwerd,danwasjezuurindeVS.

IndeVSstervennogaltijddaaromjaarlijksnaarschatting25.000mensensimpelwegomdatzenietverzekerdzijn.ZoudenzeinwelkeanderWesterslandgeleefdhebben,danwarenzenietoverleden.Zeoverlijdenomdatzedeartsofdemedicijnennietkunnenbetalen.

Medicinalewietisdandebetaalbareoplossing.Dieisveelgoedkoper,kentgeenakeligebijwerkingenenwerktbeter.Maarhetisbijnaoveralindewereldillegaal.Waarom?

Datfeitheeftallestemakenmetdewinstvoordegrotefarmaciebedrijven.DiegaatbovendelevensvanAmerikanenendátzijndeAmerikanennumassaalzat.

HetgekkeisdatTrumpverkozenismetdebelofteomderegelsrondomlegalisatieweeraantescherpen.Menmochttegelijkkiezenvoorverruimingwietverkoopenvoordenieuwepresident.ZekozenvoorTrumpENvoorverruiming.

DatgeeftgoedaandatTrumpnietwerdverkozenomzijninhoud.DestemopTrumpwasvooraleenproteststem.

Page 28: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina28van75

Obamacareiseenhalfslachtigepogingtekomentoteensoortvolksverzekering.DeAmerikanenhebbenhetdankzijmisinformatiedoordeRepublikeinennooitechtbegrepen.Alleenziekemensenhebbenzichaangemeld.Gezondemensenblijvenonverzekerd.Alsdieziekworden,dangaanzeopdatmomentproberendeverzekeringalsnogaftesluiten.Hetultiemeikke,ikke,ikke.

Obamacareisdaaromveelduurdergewordenalszevoorafbedachthadden.Wasooknietnodiggeweestalsookgezondemensenzichzoudenverzekeren.

Hetisinfeiteeendomvolkdatdoordegevestigdepolitiekeordeookvooralzodomgehoudenwordt.BernieSandersprobeerdeerindevoorverkiezingeninternationalevoorbeeldenbijtehalen,zoalsdesituatieinZweden.

HelaasvoorBerniewetendemeesteAmerikanennietwatZwedenis.Isdateenverzekering?Isdateenmedicijn?Alszedangezegdwordtdatheteenlandis,danzaldehelftvandeAmerikanengeenideehebbenwaardatlandzichdanzoubevindenenwaternupreciesmethetvoorbeeldvanSandersbedoeldwordt.HoekaneenanderlandnuvoorbeeldvoordeVSzijn?Wezijntochimmersinalleopzichtenhetbestelandterwereld?

IkhebooitdeproefopdesomgenomenvoorwatbetreftdedomheidvandeAmerikanen.IkhebeentoeninNederlandwonendeAmerikaangevraagdomopeenwereldbolaantegevenwaardezeAmerikaanzichopdatmomentbevond:(Nederland).

Datwashopeloos.Geenenkelidee.

WaarligtdanAmerika?Pasnaverschillendekerendraaien(enmogelijksnellezen)werdAmerikagevonden.MaarwaarwasdanFlorida...Tochdemakkelijksttevindenstaatzoujedenken...Ookdatduurdeeven.

Kortom,degemiddeldeAmerikaanisvolkomenwereldvreemd,wantikzagopTVdatdieproefookinAmerikazelfgedaanis,metdezelfderampzaligeresultaten.HetisnietzogekdatjeAmerikanennogwijskanmakendatdeaardeplatis.Zehebbenvaaknognooiteenglobegezien.

MaarvraagzeinwelkestadwietoveraltekoopisenzekennendeplaatsnaamAmsterdam...Zewetennietwaarhetligtenbijwelklandhethoort,maardenaamAmsterdamkennenzeenbrengenzeinverbandmetwiet(ensex).

GajeduswietinAmerikaverkopen,danishetvermeldenvandenaamAmsterdamgeenslechtidee.

Delegalewietsectorisjong,maardoethetindeVSalheelgoed.Erzijntientallenbedrijvenbeursgenoteerdenin2016hebbenzevaakalenormeomzetgroeidoorgemaakt.Meerdan200%omzetgroeitenopzichtevan2015isgeenuitzondering.Nietveelbeleggershebbendaarvanwetenteprofiterenendatheeftallestemakenmetdejarenervoor.

Erisnamelijkaleenseenwiethypegeweest.Aandelenstegenenkelejarengeledentottientallendollarsaanwaardeperaandeel.Daarnatrokderookopenzagenbeleggersdathetpuurgebakken

Page 29: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina29van75

luchtwasopbasisvandeverwachtingdatheeldiemarktinslechtsenkelejarenvolkomenvrijzouzijn.

Aandelenkoersendaaldenletterlijktotvaakslechtsenkelecenten.BeursAccentheeftiniedergevaléénaandeelopdiecentenkoersgekochtenzagalwatwinst.

Weziennudathetverkrijgenvannogmeerstatenwaarwietlegaalwordtpositiefis,maarmededoordeverkiezingvanTrumpnuweerleidttotflinkekoersdalingen.Vervelendvoordeaandeelhouders,maareenmeevallervooru.

Indenkdatwein2017nogweermeergroeiendeomzettengaanzien.Deomzetstijgtstormachtigsnelenikhoopenverwachtdatdeeerstebedrijvenna2017uitderodecijfersgaankomen.Lastig,wantnadelegaliseringmoetjeeerstveelkostenmakenomdatwinkelsenverkooppuntenopgezetmoetenwordenenpersoneelmoetwordengevondenenopgeleid.

Datlaatsteiseenheleuitdaging.Jewiltimmerseigenlijkliefstgeengebruikersalsmedewerkers.Daarnaastmogenbankenjealsklantweigerenalsjewerkzaambentindezesector.Eenhypotheekleningkanjedanwelopjebuikschrijvenenjekredietwaardigheidwordtheellaaggesteld.Erzijndusnogbestwatuitdagingenteoverwinnen.

TochismijnbelangrijkstetipdezeAmerikaansewietsector.Eenbeteregroeimarktkanikzonietverzinnen.

Tochzijnermeerplekkenwaarwegroeimogenverwachten.

IkverwachtbijvoorbeeldookdatindeVSdeveiligheidopstraat,inhuisenvoorbedrijvenenormomlaagzalgaan.DebozeblankeAmerikaanheeftmetdezepresidenteenvriendjeinhetWitteHuisenikbenbangdatenkelevandezeblankennutemakkelijknaardewapensgaangrijpen.Derassenkwestiegaatweeropspelenendehaattussendebevolkingsgroepengaattoenemen.

Beveiligingisduseenhotitem.Alleswatdaarmeetemakenheeftispotentieelinteressant.Welmoetugoedkijkennaarwaarderingen.

Daarwaarindewietsectoromzetgroeideenigemeetlatiswaaraanjekuntzienofeenaandeelinteressantis,moetjebijbeveiligingechtwelnaardewinstgevendheidkijken.Hetisgeennieuwemarkt.Hetisslechtseenmarktdiein2017eveninteressanterwordt.Mogelijkbentuervoorheteindvan2017alweeruit.

Letwel,ikhebhethiernietoverwapensvoorhetleger.Datiseensectorwaarikjuistshortinzougaan.Trumpwil,zegthijzelf,minderconflictenuitvechtenenhijwilzijnlegerteruggaanhalenuitconflictgebieden.Kanhijdatwaarmaken?Neen,ikdenkhetniet,maardegroeiisernuwelevenuitalsAmerikatochminderagressiefnaaranderelandengaatworden.ObamaenBushstondenimmerseenheelagressieveinternationalepolitiekvoor.Nietvoornietszijneroveralindemoslimwereldbrandhaarden.DiezijndoordeVSaangestokenenvanbrandstofvoorzien.Datwaseenheelactiefenbewustbeleid.

Page 30: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina30van75

Trumpzegtdatbeleidflinkaantegaanpassen.

Erisnatuurlijkookanderpositiefnieuws.Dezelfrijdendeautoiseenontwikkelingdiedoorzet.Duurzameenergieopwekkingmaarvooralook(lokale)opslagzetdoor.Teslaisophetsnijvlakvandieveranderingactief.Nuisdatgeengarantievoorsucces,maarhouTeslawelindegatenvoordetrends.

OokArtificialIntelligence(AI)komttotontwikkeling.Zelfdenkendecomputersdiedewereldzullenveranderen.

Deservicevanhttp://www.beursaccent.nlisaltijdweerzoekendenaarnieuwetrendsendieserviceheeftgeenpositieinTesla,maarhetbedrijfiswelalverschillendekerentersprakegekomen.

Allemaalinteressanteontwikkelingenombijvoorbeeldmetaandelenopoptiestevolgen.

Maarwehebbenookspaargeld...

Ikblijfiniedergevalmijnspaargeldingoudenzilveraanhouden.Datisimmersveelveiligerdanhetineuro'saanhouden.Meerdaaroverophttp://www.goudgoud.com

Volgmeookophttp://www.beursbox.nlIndedagelijksegratisnieuwsbriefvolgikdeontwikkelingenopdevoet.

Inmijnogenkomterookeenrecessieaan.Alsdatinderdaadzois,danisdebeursnietzomaardebesteplek.Tochiserookietsdatdebeursopstoomhoudt,namelijkdenietaflatendegeldcreatiedoorzoweldeFED,deECSalsdeBOJ.

GeldcreatieuitluchtisookietsdatTrumpenormaanstaat.Hijwilveellatenbouwen,veellatenreparerenenhijgaatdatgraagdoenmetverzonnengeld.Datgeldkandusookdebeurssteunen.Vergeetookniet,Trumpheeftinprincipedesenaatenhethuisvanafgevaardigdenmee.HijkanveelmeerdoendandatervoorObamaaanmogelijkhedenlagen.

DeinfrastructuursectorindeVSzou,alshijzijnbouwplannenwaarkanmaken,ookgoedprofiteren.Ookindiehoekduskansenteover.

DeAmerikaanseeconomiestortmogelijkin2017inelkaar,maarhetisnietondenkbaardatdebeurstochstandweettehouden.Hetiseenscenariodatin2017maarzowaarkanworden.

Ikhebechtergeenglazenbol,maarikgaernogaltijdvanuitdatTrumpinjanuari2017ineeneconomischetegenwindgaatbeginnen.2017wordteeneconomischlastigjaar,daarbenikvrijzekervan.DegrotevraagiswelkepolitiekekoersTrumpuiteindelijkgaatvaren.

Hijheeft'alles'belooft,maardatwaszijnspelomverkozenteworden.Hijheeftdatspeltotinhetextremedoorgevoerd.NugaatheteromofhijRepublikeinis,ofdeDemocraatdiehijinhetverledenwas.Mettweerepublikeinsehuizenverwachtikhelaaseenrepublikeinsekoers.

Page 31: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina31van75

Datisgeengoednieuws,wantdathoudtin,meercadeautjesvoorderijkeneneenkleinerwordendemiddenklasse.

Eendoodlopendeweg.Wemoetenhoophoudendathijslimmerdandatis.

Vriendelijkegroeten,

TomLassing

Page 32: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina32van75

11. HarryKlip:Arcadis:RatioDriepootLongmetmaart-opties

TweehedgefondsenhebbenshortpositiesverworveninArcadisnadathetadvies-eningenieursconcernbekendmaaktedatdetopmanperdirectisvertrokkennaaanhoudendeteleurstellendresultaten.

DitbleekuiteenregistervoorshortpositiesvandeAutoriteitFinanciëleMarkten."DeshortersruikenbloedbijArcadis",reageerdebeursanalistCornévanZeijlvanActiamopTwitter.VolgensArcadiswasereenverschilvanmeningoverdestrategietussenCEOMcArthurendeRaadvanCommissarissen,hetgeentothetvertrekvandetopmanleidde.

Page 33: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina33van75

Dekoersisdaaromdeafgelopenmaandflinkgedaaldenookhebbensommigeanalistenhunprognosesaangepast.Degemiddeldeverwachtingisnu€1winstperaandeelvoor2017.IndegoedetijdenwaservooreenbedrijfalsArcadiseenwaarderingvanbijna20xdewinst.Latenwedaarnueenwaarderingvan13rekenen,danvindikeenkoersvan€13passendindekomendemaanden.

RatioDriepootLongopArcadis

Page 34: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina34van75

Daaromhebikdevolgendestrategiemetmaart-optiesbedacht,dieinspeeltopeenrustigestijgingvan€11tot€13.Eenratiodriepootlong:

Koop1ARCMCH11Call@€1,15.

Schrijf2ARCMCH13Call@€0,50.

Schrijf1ARCMCH8Put@€0,25.

Totaleinvestering:€10credit

Mochtdekoersevenwelzakkentot€8opexpiratie,danzultuooknoggeenverliesmaken,omdatwemeteencreditvan€10(ontvangst)dezeaffaireopzetten(ziedeoranjelijnopdegrafiek).Onderde€8wilikdeaandelenwelhebbenendaaromhebikdezeputerbijgeschreven.Ookomdatdevolatiliteithoogis.Dusbijeenkoersdalingtot€8kosthetonsnietsenopwaartshebbenwepotentietot€15.Eenbewegingvan30%kunnenweaan.Daarbovenverliezenwe€100perpuntstijging.

Maximalewinstop€13

Demaximalewinstbedraagt€200minusdeinvesteringvan€10bijeenexpiratiekoersvan€13.Uheeftweleenpaarhonderdeuronodigaanmarginvoordegeschrevenopties.Alsdekoerstussende€8en15blijft,isernietsaandehandenverdientunogiets:€10.Bovende€11gaatuverdienen,duseenflinkerange.

Volgensmijisditeengoedestrategieomintespelenopeenherstelzonderdatdaarvooreeninvesteringnodigis.Ukrijgtzelfsnogietstoe.Temooiomwaartezijn,hoorikudenken.Nee,wantopdezewijzemaaktugewoongoedgebruikvandeveelzijdigheidvanopties.

Page 35: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina35van75

Alsui.p.v.dezeaffaire100aandelenheeftgekocht,danzultuvanafdehuidigekoersvanrondde11dan€300verlieshebbenalsArcadis€8noteertopexpiratieinmaart.Daaromprefererenwijopties.

HarryKlip,directeur,OptieAcademy,http://www.optieacademy.nl

Page 36: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina36van75

12. UfodeJager:haaldetraderuithetspelAanmijisookgevraagdeentipvoor2017tegeven.Nuisdemensnietzogoedinvoorspellen.Iedereenkenthetverhaalvandieapenmetdartpijltjeswel.Ikgamijduszekernietwagenaanhetkanseninschattenvoorspecifiekeaandelenofsectoren.

Delaatstetijdhoudikmijsteedsmeerbezigmetmechanischtraden.Ditbetekenttradenmeteenalgoritme,welkeeenstatistischvoordeelheeft,omdemensuithetsysteemtehalen.Erisgeenruimtevoorinterpretatie,mening,onderbuikgevoel,enz.´Gewoon´netjesdesignalenhandelen.

EenvandesystemendieikhandelishetTPS-12tracksysteem.Ditsysteemhandeltmetdetrendmeeen´isbuyingthedips´;kooptbijalsdetrackernogverderzaktengaaterooksnelweeruit.

Meteenhitratiovan80%eneenReward/Risk(RRofRendement/Risicoverhouding)van1isheteenmakkelijktehandelensysteem.Wehoudennueenmaalvanwinstmaken.

Ditresulteertineengemiddeldjaarlijksrendementvan16%perjaarmeteenmaximaledrawdown(maxDDofmaximumdrawdownisdegrootstereeksverliezennaelkaaropderekening)van-7,5%.

OmdatermetAmerikaansetrackerswordtgehandeld,kaner,mitsereengoedebrokerwordtgekozen,gehandeldwordenmeteenzeerkleinespreadenminimalekosten(waternietuitgaat,hoefterooknietin).

Hetsysteemiszeeruitvoeriggetesteninmiddelshandelikhetlivealbijnaeenjaar.Wateenverandering.Wateenrust.Ikwordalleenafgerekendophetnietgoeduitvoerenvandeorders,nietopmijnvisie,nietopmijnervaring,nietopmijnkennis.Eengame-changer.

Mijntipvoor2017isdanook,vindeenmethodeofsysteemwaarbijergeenruimtevoorinterpretatieis,waarbijdetraderzoveelmogelijkuithetspelwordtgehaald.Hetdenkenisalgedaanbijdeontwikkelingvanhetsysteem,eenmaaldraaiendmoeteralleenmaaruitgevoerdworden.

Jeweetnamelijknietwatergaatgebeuren.KijknaarBrexit,kijknaardeUSverkiezingen.Leukaldievoorspellingen,maariedereenzaternaast.

UfodeJager,http://beleggenkunjezelf.com

Page 37: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina37van75

13. HenkHuising:deEuropeseenAmerikaanserentesgaanomhoog

NuderookisopgetrokkennadeAmerikaanseverkiezingenenwegezienhebbendatdefinanciëlemarktennietingestortzijnstaatdeFederalReservenietsmeerindewegomderenteindecemberteverhogen,aldusHenkHuising.

DeVerenigdeStaten

Erwerdgesprokenovereenrenteverhogingbijeendalingvandewerkloosheidonderde6%.Ditgebeurdeindezomervan2015enerwerdvoorgesorteerdomderentetelatenstijgen.Erwerdennogeenpaarmaandenexcusesgevondenomderenteniettelatenstijgen.Chinagroeideonvoldoendeendatzoudetoekomstigeinflatiedrukken.Maarindecember2015washetdanzover.Derentewerdvoorheteerstsinds2006verhoogd.

Daarnaisderentegelijkgebleven.Dereden,hetexcuus?Onderanderelageenergieprijzen.Tussen2014enbegin2016halveerdedeolieprijs.Ditheeftzijnweerslagophetinflatiecomponent.Maarindewintervan2016zijndeenergieprijzengestabiliseerd.Enditgaatin2017doorwerkenindeinflatie.

DeanderecomponentwaardeFEDnaarkijkt,isdekrachtvandeeconomie.Hetistekortdoordebochtomalleentesprekenovereconomischegroei.Deeerdergenoemdewerkgelegenheidisookeenbelangrijkecomponent.Hetwerkloosheidspercentageblijftalmaandenonder5%.In2006,toenderentevoordelaatstekeervoor2015verhoogdwerdwasdewerkgelegenheidietsbeter.Derentestondop5%.

BeleggerslijkenookvoortesorterenopeenhogereFederalFundsRate.DeAmerikaanse10-jaars-renteisindeafgelopenmaandenalbehoorlijkopgelopen.DebelangrijkstebedreigingisheteconomischebeleidvandenieuwepresidentTrump.Meestalzijnbeperkendemaatregelenvoorde

Page 38: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina38van75

wereldhandeleenvoorbodevaneconomischetegenwind.HijheeftbijvoorbeeldaangekondigddatbepaaldelektronicacomponentenweerinAmerikageproduceerdmoetenwordeninplaatsvanChina.

Europa

Maar,natuurlijkstaatAmerikanietopzichtzelf.InEuropastijgtde10-jaarsrentevanverschillendelandenookalsindsdezomer.DoordeEuropeseCentraleBank(ECB)wordtofficieel(bijna)alleennaardeinflatiegekeken.

Dezezalvolgensdelaatsteramingenin2019ophetstreefniveauvan2%zitten.Derentezoualvoor2019verhoogdkunnenworden.Alishetmaar0,25%,datzouderentevandeindividuelelandenverderopkunnendrijven.Alsikbijvoorbeeld0,25%bovenopdehuidigeDuitse10-jaarsrenteoptel,dankomjebijnauitophetdubbelevanwatderentenustaat.

Europaheefthaareigenproblemen.Op4decemberstaateenreferenduminItaliëopdeagendadatofficieelgaatoverhervormingvanderegering.MaareenstemtegendeplannenvanderegeringzouuitgelegdkunnenwordenalseenstemtegenEuropa.Ditkanzorgenvooreendomino-effectwaarbij"hetvolk"telkensvoordenationalebewegingkiest.DitkanervervolgensvoorzorgendatdeECBderentelangerlaagwilhoudenvanwegeaanhoudendeonzekerheden.

Weesvoorzichtigmet

Alsderentestijgtishetextrarisicovolominaandelentebeleggenmetgroteschulden.Geldlenenwordtduurderendatisnegatiefvoorhetresultaat.NederlandseenDuitsestaatsobligatieszijnookeenslechtecategorieominteinvesteren.Ditlevertbijnanietsopenhetrisicoopeenrentestijgingendusverliesopdezeinvesteringiszeergroot.

Page 39: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina39van75

14. AloysMattijssen:nietde“Bull-side”of“Bear-side”maar“theRight-Side”

Onlangsvroeg“DeSlimsteBelegger”omdevisievanAloysMattijssenvoor2017.“Nou,datisnietmoeilijk.Ikhebnamelijkhelemaalgeenvisievoor2017.Ikbengeenvermogensbeheerderenhoefmijdanookniettevermoeienmetenergietestoppeninietsdatik,zekerhedentendage,nietkanoverzien.

Datwilnietzeggendatikgeenmeningheboverdenabijetoekomstmaarmijninteresseisgerichtopdezeerkortetermijn:Daytrading.

TotdeinhuldigingvanTrumpinjanuari2017verwachtikeenvolatielemarktomdaterelkeweekietsmeerbekendwordtmetbetrekkingtotzijntoekomstigeplannen.MaarookdaarnazullenwijafentoenogweleensverrastwordendooreenuitspraakofeenplanvanTrump.

Watvermogensbeheerindenabijetoekomstmoeilijkerzalmakenis,naarmijnmening,datdewereldontevredenismetdehuidigegangvanzakenzoalsdoorhetestablishmentgraag“geregeld”wilworden.

Demaatschappijisaanhetveranderenenlijktineenovergangsfasetezittenentezoekennaareennieuwec.q.volgendefaseinonzeevolutie.Ergebeurenonderandereopfinancieelgebiedzakendienietsmeertemakenhebbenmetwatalgemeenwordtaangenomenalsvanzelfsprekend.

Ikbentotnutoesteedsvanmeninggeweestdaterkansopeencorrectieindeaandelenmarktkanontstaanophetmomentdatderentegaatstijgenzoalsopmomentvanschrijvenookgebeurt.Alsikmijgoedherinnerligthetkantelpuntomvanaandelenteswitchennaarbijvoorbeelddeposito’sergensbij2á2,5%inhetverleden.

MaarsteldatTrumpdoorhetlenenvangeldenditteinvesterenininfrastructuurdeinflatieaanjaagtenhetbedrijfslevendewinstenophethuidigepijlkanhoudenofmisschienzelfskanverhogen,danhoefteenhogererentenieteensslechttezijnvooraandelenkoersen.

2017kandanookeenuitdagingwordenvoorvermogensbeheer,maareengewaarschuwdmensteltvoortwee:“letopdewinkelendekleintjes”.

MijnvoordeelismetmijnM2W-TSSystemdatikpermomentkanbekijkenwatdemarktdoetenmijdaarbijaantepassen.Ikhebgeen‘overnight’zorgenenslechtséénwens:dat2017eenvolatieljaarmagworden!”

AloysMattijssen,http://www.money2work.com

Page 40: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina40van75

15. HenkHuising:SifGroupDeeerstevraagbijeenkleinbedrijfis:watdoethet?Volgensdeeigenwebsite:SifGroupisleidendinoffshorefunderingenvoorwindturbinesenolie-engasplatformen.DoorvoortdurendeinvesteringeninproductiematerieeleninuitbreidingvanonzecapaciteitvoorhetproducerenvanXLmonopilesmeteendiametertot11meter,ondersteunenweklantenbijderealisatievanonzegemeenschappelijkedoelstelling:hetverlagenvandekostprijsvanenergie.

Sifstelt:”Onzefocusophogekwaliteit,flexibiliteitincapaciteitenfeilloze,tijdigeleveringmaaktonsaljareneenlogischepartnervooronzeklanten”.

HetbedrijfheeftzijnoorspronginRoermondbreidthaaractiviteitenuitnaardehavenvanRotterdam.Ditiseenteverklarenstapgeziendeactiviteitenvanhetbedrijf.SifisuitgeroepentothetbestemaakbedrijfvanNederland.

Cijfers

Hetbedrijfisereenvandecategoriesmallcaps.Hetbedrijfisinz'ntotaliteitnamelijkminderdan€500miljoenwaard.

Deomzetinheteerste9maandenwerder€518miljoenverdiend.Vorigjaarwerderindezelfdeperiode€311,1miljoen(+66%)aanomzetgeboekt.Dezestijgingisietsminderspectaculairdaninheteerstehalfjaar,toenwasdestijgingnog109%.Maartoch.

Inhetderdekwartaalwerdenergeenwinstcijfersgepubliceerd,alleenebitda-cijfers.Alsikeengroveschattingmaakvandepotentiëlewinstbijdehuidigeomzetkomikuitopzo'n1,70-1,80perjaar.Hetdividendbeleidishelder.Erwordttussende25%en40%vandewinstuitgekeerd.

Grootaandeelhouders

VanguardGroup:3,14%

FarringdonCapitalManagement:2,98%

P.E.Visser:68,63%

Hetaantaluitstaandeaandelenis25.501.356,ditkomtovereenmeteenmarktkapitalisatievan€393,4miljoen.

Detoekomst

SIFisbezigmeteenforseuitbreidingvandecapaciteitdoorhetontplooienvanactiviteiteninRotterdam.Doordeversneldeuitbreidingzaldewinstinhetvierdekwartaalwellageruitvallendaneerderverwacht.Deomzetverwachtingblijftfierovereind.Wellichtkanhetbedrijfooknogprofiterenvanstimuleringdoordeoverheidindevormvansubsidie(opwindenergieendebouwvanwindparken)?

Page 41: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina41van75

Olie,gasenwind.Watwordtdesamenstellingvandeportefeuille?Dediversificatieisinteressant.Inoliewinning(opzee)wordtopditmomentnietheelveelgeïnvesteerdgezienderelatieflageolieprijs,inwindenergiewel.AlishetmaaromdeEuropeseemissiedoelstellingenvan2020tehalen.

Conclusie

Deverwachtekoers/winstverhoudingisminderdan10.Hetteverwachtendividendligttussende€0,425-€0,72.Datkomtovereenmet2,76%-4,67%.

“Hetaandeelisnietechtduurenvoldoetaanmijnverwachtingen.Alsdeomzet-enwinstgroeiin2017behoorlijkblijftgroeien,dankandekoersmakkelijkverdubbelenin12maanden”,aldusHenkHuising.

Page 42: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina42van75

16. HarmvanWijk:herinvesterenvandividendDefocusvanbeleggersismeestalgerichtopprijsbewegingenvanaandelen.Dividendenzijnveelminderspannend.Tochishetbelangrijkdividendenopzijnmeritestebeoordelen.

Waaromdividendenbepalendzijn

Dividendbepaalthetverschiltusseneenvermogeneneengrootvermogen.Diepaarprocentextralijktnietveeluittemaken,maarovereenlangereperiodemaaktditeenwereldvanverschil.

Achtstewereldwonder

DitheefttemakenmetwatEinsteinhetachtstewereldwondernoemde:het‘renteoprente’-effect.Vanwegehet‘renteoprente’-effectgroeitkapitaalnietlineair,maarexponentieel.Indegrafiekisduidelijkhetverschiltezien.

Wiehetkleinenieteert...

Oudesok

Hetverschiltussen4%,5%of7%isenorm,zoistezienindegrafiek.78jaarlangeenbedragvan€4,54(10gulden)opeenspaarrekeningtegen4%wasgeëindigdin€96,75.Inplaatsvaneenspaarrekeninghaddenweookkunnenkiezenvooreenoudesokmeteentientjeerin.

Inflatie

Eengoudentientjeisophetmomentvanschrijvencirca€267waard,of59keermeerdan78jaargeleden.Omgerekend,kunnenwestellendatdeinflatieoverdeafgelopen78jaargemiddeld5,36%isgeweest.Een(gouden)tientjeisnogsteedseen(gouden)tientjewaard.

Koopkrachthalveert

Page 43: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina43van75

Deze1%meerdandespaarrentezorgterwelvoordatdekoopkrachtoverdezeperiodedoordeinflatieisgehalveerd.Eenrendementvan4%of5%maaktoverdezeperiodedusmeerdaneenfactor2uitdoorhet‘renteoprente’-effect.Maarwaaromdankiezenvooreenoudesok?Datkanveelbeter.Overigenshaaldendemeestemensendeze5%nieteensindeafgelopenjaren.

S&P500

Aandelendedenhet,ondanksdeverschillendecrisissenencrashes,aanzienlijkbeter.Op2januari1933stonddeS&P500op6,67puntenendeS&P500-indexnoteertophetmomentvanschrijvenrond1347punten,202keermeerdus.Degemiddeldejaarlijksestijgingisdan7,04%geweest,meerdusdande5%inflatie.En2%verschilmaaktduseenenormverschil,getuigedegrafiek.

Dividend

Overigenshebbenwemetdestijgingvan7%dedividendennognietmeegerekend.Stel,werekenenvoorhetgemakmet3%dividendperjaar,dankomenweop10%perjaar.Hetherinvesterenvandezedividendenheefteenenormeinvloedopuwvermogen!Latenweeensdecijfersopeenrijzetten.

Jaarlijksegroei

Alsjewiltweteninhoeveeljaarereenverdubbelingoptreedt,danneemjealsvuistregel:deel70doorhetpercentagevandejaarlijksegroei.Dus70gedeelddoor7,danduurthetcirca10jaarvooruwgeldisverdubbeld.Bij10%isdatduscirca7jaar(70gedeelddoor10).

Aantaljaren Groeimet7% Groeimet10%1 €1.070 €1.1002 €1.145 €1.2103 €1.225 €1.3314 €1.311 €1.4645 €1.403 €1.6117 €1.606 €1.94910 €1.967 €2.59420 €3.870 €6.72730 €7.612 €17.44940 €14.974 €45.25950 €29.457 €117.39160 €57.946 €304.48270 €113.989 €789.747

Enormverschil

Page 44: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina44van75

Wanneerdividendenwordengeherinvesteerd,danzoudatna70jaareenuitkomstopleverenvan€113.989bij7%en€789.747bij10%,ofteweleenverschilvan€675.758.Richtudusopnetdatprocentjeextrarendement,lagekostenenhoudelangetermijninuwachterhoofdbijdeopbouwvanuwpensioen.

Eenbodemonderdekoersvorming

Eengoeddividendlegtdaarnaasteenbodemonderdekoersvormingvaneenaandeel.Omdatbijeenverderedalinghetdividendrendementoploopt,wordthetaandeelsnelleropgepiktdoorbeleggers.Eenvoorbeeldhiervanzijndeaandelenvannutsbedrijvenenfinancials,dieophetmomentvanschrijvensoms7%ofmeerdividendrendementbieden.

Extrarisico

Hetisuiteraardwelzodatalhetextrarendementbovenderente,dieeenstaatsobligatievaneensolvabellandalsNederlandbiedt,extrarisicometzichmeebrengt.Eenzeerhoogdividendwerptdevraagopofhetdividendweluitgekeerdzalkunnenwordenindekomendejaren.Belangrijkisnatuurlijkhoezekerdeuitkeringvanhetdividendis,hoeveeldividendgroeierverwachtwordtenwathetdividendrendementis.

Dividendenoverdelangetermijn

EenanderdividendonderzoekwerdinhetgerenommeerdeGlobalInvestmentReturnsYearbookvan2011toegelicht.DezegezamenlijkeuitgavevanLondonBusinessSchoolenCreditSuissetoontbeleggersoverduidelijkhetverschildatdividendenoverdelangetermijnmaken.

Jaarlijksrendement5%

Wanneeruin1900$1hadgeïnvesteerdinAmerikaanseaandelen,danwasin2010dezeaandelenbelegging$217waardgeweest,zonderdaarbijrekeningtehoudenmethetherinvesterenvandividend.Hetjaarlijkserendementkomtdaardooruitop5%.

Herinvesterenvandividenden

Dejaarrendementenwordenvoornamelijkbepaalddoordekoersontwikkeling,maarderendementenvoordelangetermijnwordenvoornamelijkbepaalddoorhetherinvesterenvandividenden.

Eenjaarlijksegroeivan9,4%.

Wanneerudedividendenzouhebbenherbelegd,zou$1in1900eind2010zijnuitgegroeidtot$21.766,eenjaarlijksegroeivan9,4%.Hetherinvesterenvandividendzorgtderhalvevooreen100maalzogrootvermogen!Onderstaandegrafiektoontdeontwikkeling.

Page 45: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina45van75

Waardevanhetdividend

DiteffectisoverigensnietuniekvoordeVS,concluderendeonderzoekers.Hoelangerdetijdshorizon,hoegroterditeffectwordt.Voordelangetermijnbeleggerkomtdewaardevandeportefeuillevrijwelovereenmetdehuidigewaardevanhetdividend.Groeivanhetdividend

Integenstellingtotbeleggingendieeenvastevergoedingopleveren,biedenaandelenkansopeengroeivanhetdividend.Innominaletermenzijninelklanddedividendengegroeidtussen1900en2010.

Groeigecorrigeerdvoorinflatie

Watechternogbelangrijkeris,isdegroeigecorrigeerdvoorinflatie.Devolgendefiguuruithetrapporttoontdelandengerangschiktnaarreëlejaarlijksegroeivanhetdividendover1900tot2010(degrijzebalken).

Page 46: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina46van75

Reëledividendgroei

Dereëledividendgroeiismet0,83%perjaarlagerdanvaakwordtverondersteld.Dividendenenwinstenhebbendusnauwelijksdeinflatiebijgehouden.Deblauwestaventonenhetgemiddeldedividendrendementinelklandvan1900tot2010.

Reëleopbrengst

Dereëleopbrengstisperdefinitiegelijkaandesomvandedriestavenweergegevenvoordatland,datwilzeggenhetgemiddeldedividendrendementplusdereëlegroeiindividendenplusdeveranderingindeprijs-dividendverhoudingopjaarbasis.Grootstecomponentvandereëlerendementen

Dividendenzijndegrootstecomponentvandereëlerendementenenzijnduseenessentieelonderdeelvandelangetermijnrendementen,maarwatbetekentditvoorbeleggers?Hetzoumooizijnalsdividendengeherinvesteerdkunnenworden,maarditzounietpassenbijbeleggersdieinkomenuithetvermogennodighebben.Erzijntweeconclusiesdiewekunnentrekken.

Richtenopdelangetermijn

Teneerstemoetenbeleggerszichrichtenopdelangetermijnenzichnietlatenbeïnvloedendoorprijsschommelingenopkortetermijn.Tentweedestaandividendencentraalbijdewaarderingvan

Page 47: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina47van75

aandelen.JohnBurrWilliams,devadervandeinvesteringsanalyse,schreefhieroveralin1938hetgezaghebbendboek:TheTheoryofInvestmentValue.

Contantewaardevandetoekomstigedividendinkomsten

HetpuntvanWilliamsisdathetbelangrijkisinhoeverreeenbedrijfinstaatisomgeldtelatenrenderenopdelangetermijn.Dewaardevaneenaandeelisimmersnietsandersdandecontantewaardevandetoekomstigedividendinkomsten.

BasisvoorhetDividendVerdisconteringsModel

Alsbeleggerseenaandeelkopendanverwachtenzijtweesoorteninkomsten:dividendengedurendedeperiodevanaandelenbezitendeopbrengstbijverkoop.

Verwachteopbrengst

Omdatdeverwachteopbrengstwordtbepaalddoortoekomstigedividenden,wordtdewaardevanhetaandeelbepaalddoordecontantewaardevandividenden.Dewaardevanactivaisdecontantewaardevanverwachtetoekomstigekasstromen,verdisconteerdtegenderentevoet,diewordtbepaalddoorhetrisicovandezekasstromen.

Rentabiliteitvaneenaandeel

Erzijntweefundamentelevoorwaardenaanhetmodel:deverwachtedividendenendekostenvanheteigenvermogen.Voorhetverkrijgenvandeverwachtedividendenmakenweveronderstellingenoververwachtetoekomstigegroeiininkomstenenuitkeringspercentages.Derentabiliteitvaneenaandeelwordtondermeerbepaalddoorhetrisicoendemarktbèta.

Inschattenvantoekomstigedividenden

Hetmodelisflexibelgenoegvoorverwachteveranderingeninrentevoetenofrisicoindetijd.Inditboekstaat:huidigeinkomsten,verwachting,financiëletoestandenbeurskapitalisatie,spelenopdeprijsvaneenaandeelslechtsderoldatzijkopersenverkopershelpenmethetinschattenvantoekomstigedividenden.

Page 48: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina48van75

17. HarmvanWijk:volgeensysteemennietjegevoelDemarktverslaanisnietdegrootsteuitdaging…degrootstevijandvaneenbeleggerisnamelijkdebeleggerzelf!Meerspecifiek:deemotiesvaneenbelegger.

Consequent

Omemotiesbijhetbeleggenzoveelmogelijkuittesluitenenervoldoendezekervantezijndatuwinstgevendbelegt,ishetaanteradenomeensysteemtegebruiken.Uwbeslissingenzullendanconsequentzijnengevenuhouvastomopterugtevallen.Hetzoekennaardeheiligegraalvanbeleggingssystemenisechternietzinvol.

Heiligegraal

Deheiligegraalbestaatniet.Aandelenkoersenwordenimmersbepaalddoordehoudingvanbeleggers.Dezehoudingisveelalconsistent,maarookregelmatigvolstrektirrationeel.GarfieldDrewzeihierover:“aandelenwordennietverhandeldvoorwatzewaardzijn,maarwatmensendènkendatzewaardzijn.Hoekunnenweandersverklarendatkoersendeenedag(veel)hogerof(veel)lagerstaandandeanderedag?

Verschillendesoortenbeleggers

Demarktwordtgevormddoorverschillendesoortenbeleggers.Zozijneraandeelhoudersdiebeleggenvoordelangetermijn.Anderebeleggenvooreentermijnvanenkelemaanden.Enerzijnnatuurlijkbeleggersdiealleenkortopdebalspelen.Iederegroepbeleggersreageertredelijkvoorspelbaaropnieuws,maaromdatdesamenstellingvandetotalegroepverandert,blijftdemarktonvoorspelbaar.

Jezelfverslaan

Enzelfsalbenjeinstaatomdemarktteverslaan,dannogisdegrootsteuitdagingomjezelfteoverwinnen.Ditisvaakhetmeestlastig.Zoalsvakeraangehaald,probeerthetonderbewustzijnpijntevermijden.Daaromwordenwinstenafgekapt(jewiltdiewinstnietmeerverliezen)enlopenverliezentelangdoor(hetkomtwelweergoed),zodat90%vandeparticulierebeleggershetmindergoeddoetdandeindex.

Sentiment

Zijndebeleggerssameninstaatomdebeurstevoorspellen?VolgensIEXniet.Innovember2011werdteruggekekenop10jaarBull/BearEnquête.Deconclusieluidde:“inslechts46,6%vandegevallenvoorspeldeudejuisterichting.Ofwel,dateenpositieveindicatorresulteerdeineenstijgendeAEXenviceversa.”

Page 49: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina49van75

Dejuisteaandelen

Zijnbeleggersdanwelinstaatomdejuisteaandelentekiezen?Ookniet,zobleekuitdeanalysevan10jaarBull/BearEnquête.IndegrafiekstaatdeAEX(roze),hetresultaatvande‘profs’(rood)endievandeIEX-beleggers(groen).DegestaagdalendeAEX-indexwerdnogeensflink‘underperformed’.

Contrairoogpunt

Vanuitcontrairoogpuntzouditmogelijkhedenbieden,maarzoconsistentfoutzittenbeleggershelaasnietomhiernujehelefinanciëletoekomstaanoptekunnenhangen.Veelsentimentindicatorenzijnoptimistischopdetopenpessimistischopdebodem.Hetprobleemisechterdaternietaltijdextremewaardenrondbelangrijketoppenenbodemswordenbereikt.

NieuwsuurTop5

ZijnalleendeIEXbeleggersnuzulkeslechtebeleggers?HelaasstaanderesultatenvandeIEXBull/BearEnquêtenietopzich.DeAdvisorySentimentIndicatorlaatdezelfdeconclusietrekken.Ikhebdaarnaastookalenkelemalen(ziewww.de-beurs.nl/analisten-bakken-er-niks-van/)deresultatenvandeNovaTop5/NieuwsuurTop5belicht.Deconclusiewasdatsindsdestartin1994deexpertjaarlijksgemiddeld1,4%slechterscoordendandeAEX.

Page 50: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina50van75

Deperfecteindicator

Bijdezoektochtnaardeheiligegraal,wordtookaltijdgezochtnaardeperfecteindicator.Hetprobleemmetdeperfecteindicatoris,datalsdezeeenmaaluitlekt,datbeleggersdangaananticiperenopdesignalen,waardoordeindicatorwaardelooswordt.Vervolgenswordtgeanticipeerdopdebeleggersdieanticiperen.Hetgevolgisdatdeperfecteindicatornietmeerwerkt.

Verschillendeomstandigheden

Eenanderprobleemmetde‘perfecteindicator’isdatomstandighedenvoortdurendveranderen.Omeengoedbeeldtehebbenvandeindicator,moetdeindicatoreenvoudigzijnenwordengetestovermeerderejarenenonderverschillendeomstandigheden.Eenvoorbeeldishetvoortschrijdendgemiddelde,dat‘overall’eengoedresultaatgeeft,maarineenzijwaartsemarktslechtwerkt.

Dehuidigecrisis

Defocusvanbeleggerswordtdoorgaansverlegdnaardelaatsteervaring.Degevarenkomenechtervaakuitnetweereenanderehoek.GarfieldDrewzeihierover:“Het‘normaal’opeenbepaaldmomentishetgemiddeldevanhetverleden.Hetstaatgeenveranderendeomstandighedentoe.Hethuidigeoftoekomstige‘normaal’zouechtertotaalverschillendkunnenzijn.”Dehuidigecrisisishiervaneengoedvoorbeeld.

Imperfecteindicatoriswaardevol

Page 51: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina51van75

Hoezoudeperfecteindicatorerdanuitmoetenzien?HamiltonBolton,eencreatiefgenieeneenmeesterinhetontwerpenvanindicators,schreefhierover:“Deperfecteindicatorzou,omenigewaardetehebben,verrevanideaalmoetenzijn,controversieelmoetenzijnenvaagzijnophetgebiedvantiming.Deperfecteindicatoriswaardeloosendeimperfecteindicatoriswaardevol.”

Spreidenoverstrategieën

Succesvolbeleggenisdaarommeerkunstdanwetenschap.Dezoektochtnaardeheiligegraalheeftweleenbelangrijkvoordeel,namelijkdatervaringwordtopgedaan.Demeestwaardevollelesdiegeleerdkanworden,isdatdeheiligegraalnietbestaat.Eennadeelisdatvoordezezoektochtweldoorgaans(veel)leergeldmoetwordenbetaald.

Spreidenoverstrategieën

Ikconcentreermijopsystemendiezichzelfhebbenbewezen.Datdezenietperfectzijn,iszeker.Hetbelangrijksteisdatdezesystemengeldopleveren,ookalisdatnietonderallemarktomstandigheden.Hetspreidenoverstrategieënverdientdaaromdevoorkeur.

Lagecorrelatie

Hetliefstgebruikikdanstrategieëndieonderlingeenlagecorrelatiehebben.Nietsisperfect,maardathoeftgelukkigooknietomgeldteverdienen.Alsuwemotieservoorzorgendatuandershandeltdanuwhandelssysteemaangeeft,danweetunooitofuwhandelssysteemwerkt.Ukuntdannooitbeoordelenofuwsysteemgoedisofniet.

1.Gebruikeenhandelssysteemenvolguwhandelsplan

Volguwhandelssysteemenbeheersuwemoties.Alsugeengoedsysteemhebtofvanuzelfweetdatumoeiteheeftmethetvolgenvaneensysteem,dankuntuuwbeleggingenuitbestedenaaneenprofessional.

Dezekanrationelerenconformafsprakenhethandelssysteemvolgenendaardoorbetereresultatenboeken.Eenhandelssysteemdientnatuurlijkwelafgestemdtewordenopuwrisicoprofielenbeleggingshorizon.

2.Werkgedisciplineerd

Hebzuchtenangstzijndebelangrijksteemotiesvoorbeleggers.BekendgewordenuitdefilmWallStreetzijndewoordenvanGordonGekko(MichaelDouglas):“GreedisGood(hebzuchtisgoed)”.Erzijnechtergrotevraagtekenstezettenbijhetvoorranggevenvanjeemotiebovenjeverstand.

Demeestefondsbeheerderszijnvoornamelijkbezigomhetbetertedoendandemarkt(de‘benchmark’)enzijnminderbezigomabsolutewaardetoetevoegen.Vaakwordthiervooreen‘buyandhold’-aanpakgekozen.

Delaatstejarenheeftde‘buyandhold’-methodeminderaanhangersgekregen.Voornamelijkdoordevoortdurendedalingvandeaandelenkoersen.Alseenfonds(ofindex)50%dalinglaatzien,

Page 52: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina52van75

bijvoorbeeldvan€100naar€50,danmoethetvervolgensweer100%stijgenomweeropdehistorischekoerstekomenvan€100.

Erzijnvoldoendebeleggers,dieooit€50ofmeerbetaaldenvooreenaandeelKPN,datnualjarenonderde€10noteert.Ditaandeelmoetdus400%stijgenomweeropeenkoersvan€50tekomen.Enditvoorbeeldstaathelaasnietopzichzelf.Eengoedhandelssysteembiedtbeschermingtegengroteverliezen.

“Angstiseenslechteraadgever”,zoluidthetgezegde.Hetisbeteromeenandereraadgevertezoeken,dienietdeangstkent,diedeparticulierebeleggerwelheeft.Eenprofessionelebeleggermoetzijnemotiesondercontrolehebben.Welishierbijvanbelanginwelkekadersgewerktkanworden.

Veelvermogensbeheerderszijndelaatstejarenaanstriktevoorwaardengehoudendoorhunmanagement,diemedeuitangstvoorclaimseneisenvanuitdeAFM(AutoriteitFinanciëleMarkten)weinigruimtemeerhebben.

Erisbijvermogensbeheerdersenbijbankenhetnodigemisgegaandeafgelopenjaren.Eengroteboosdoeneris,daternietopbasisvaneensysteemwerdbelegd,maargekozenwerdvoorBuyandHold.DeAFM-eisenzorgenerookvoordatuwvermogenaltijdvoorhetgrootstegedeeltemoetwordenbelegd.

Evenuitdemarktstappen,ofverdienenaaneendalendemarktisvoordeAFMeenbrugtever.Zorgerdaaromvoordatalsueenbeleggingsadviseurgebruikt,datdezeflexibelisentijdelijkuitdemarktkanstappen.

3.Oefenuwhandelssysteem

Alsuzelfeenhandelssysteemgebruikt,ishetbelangrijkdatudatineersteinstantieoppapierdoet.Opdiemanierdoetuervaringopenleertudemarktenhetinstrumentkennen.Uweetzowelkerisico’sulooptenwelkeimpactdatheeftopderesultatenindepraktijk.Vervolgensbegintumetkleineportiesomuwrisico’stebeperken.

Alsumetgrotebedragendirectdemarktopgaatenhetgaatdanmis,dankandatuwkapitaalzodanigbeïnvloedendatubesluitomtestoppenenopzoekgaatnaareenandersysteem.Datisnatuurlijknietdebedoeling.Heteerstedoelmoetzijndatuuwhandelssysteemkanblijvenuitvoeren,ookalzitheteventegen.

4.Neemuwbesluiteninrust

Bijoplopendeemotiesenspanningwordtuwkennis,ervaringengevoelbeperktbenut.Uzultdanverkeerdebesluitennemen.Voeltuspanningenemotie?Neemdaneveneentime-out.Eenoudebeursgoeroezeialtijd:“geenpositieisookeenpositie.Ennietaltijddeslechtste”.Immersuheeftdanuhoofdvrijenkuntuobjectiefnaardemarktkijken.

Page 53: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina53van75

Komterugopdemarktalsuuwemotiesweerondercontrolehebtenukuntvervolgensuwhandelssysteemvervolgen.Nogbeterkanhetzijnomhethandelssysteemvaneenprofessionalaftenemen,waardooru(ziepunt1)weetdatdezeingrijptopbasisvanvoorafvastgesteldevoorwaarden.

Ditgeefturust,omdatuweetdatdezeprofessionalingrijpt.Alsparticulierebeleggerishetmoeilijkomdemarktcontinutevolgen.Vaakgebeurternetietsindemarktalsuevenwegbentenalsubijvoorbeeldopvakantiegaat,isheteenveiliggevoeldateriemandisdieuwpositiesbewaakt.

5.Accepteerdatuookverliesmaakt

Iedereenwilaltijdalleenmaarwinstmaken,maarderealiteitisdatiedereenookverliestransactiesmaakt.Datkomt,omdatdemarktonvoorspelbaarbeweegt.Datgeefthelemaalniet,wantalshetgoedisdanzijnverliestransactiesookinuwhandelssysteemverwerkt.

Alshetplangoedisenuhetplanblijftvolgendanzultuuiteindelijkmeerwinstmakendanverlies.Erzijnzelfshandelssystemen,waarbijuinmeerdan50%vandegevallenverliesmaakt,maar‘overall’tochgeldverdient.Ditvanwegehetfeitdatdewinstenpersaldogroterzijndandeverliezen.

Alsugemiddeldin50%vandegevallen2puntenverliest,maaruer4wintindeoverige50%vandegevallen,danheeftuna100trades100puntenverdiend.Aandeanderekantzijnerooksystemen,bijvoorbeeldmetopties,dieinmeerdan80%vandegevallenverdienen,maarnietaltijdonderdestreepgeldopleveren.Belangrijkisdatuvantevorenkuntinschattenwatuwrisicoisenwatdekansenzijn.

6.Misserszijnleermomenten

Bentutevroeguitgestaptenheeftuhierdoorwinstmisgelopen?Datisnieterg,wantiedereenmaaktfouten.Welzijnhetleermomenten,waaruwatmeemoetdoen.Hetwordtpasvervelendalsucontinudezelfdefoutenmaaktenuhierdoorergonzekerwordt.

Ganaofuhethandelssysteemgoedhebtgevolgd.Zoniet,danmoetunagaanwaardooruuitbalansgebrachtbent,waardooruheeftafgewekenvanuwsysteem.Watheeftdeemotiesveroorzaaktenwaaromheeftutoengeen‘time-out’genomen?

Evalueerwatergebeurdisenwatdeoorzaakwasenzorgervoordathetnietmeergebeurt.Hetergstedatukangebeuren,isalsuuwsysteemnietgevolgdheeft,bijvoorbeelddatugeenstop-lossheeftingesteldofuwstop-lossheeftherroepenendatuhierdoorgeldheeftverdiend.

Uheeftdanredenomdatdevolgendekeerweernetzotedoen.Uwgeloofinuwsysteemzaldanafnemen,waardoorueigenlijkalzondersysteemhandelt.

7.Hebgeduldenblijfontspannen

Page 54: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina54van75

Uwdoelwordtvaaknietdirectbereiktenuweerderewinstsmeltwegdoordatdekoerstegenuinbeweegt.Blijfdanvertrouwenhoudeninuwhandelssysteem.Zetuwstop-losszodanigdatunietmeermetverliesuitdetransactiegaat(umoetditoverigensniettesnelaanpassen.)

Alsunahetinstappenopverlieskomtenuditalsmaarzietoplopen,houddanvastaanuwhandelssysteemenstop-loss.Hierinisbepaaldwelkrisicoukuntlopenendatmoetudanooklopen!Houduzelfinbedwangenvertrouwuwhandelssysteem.Uwsysteemisimmersgebaseerdopgrondigeanalyseenditmoetunietvoordeeerstedebestetradeopzijzetten.

Alleenalsuuwsysteemcontinuvolgt,kuntuervoorzorgendatuwemotiesnietdeoverhandkrijgen.Welkunturegelmatigalsuwinstheeft,uwstop(profit)naarbovenaanpassen,zodatuzekerweetdatalshetsentimentplotselingomslaat,uwwinstnietgeheelverdwijnt.

Soortbelegger

Hettijdframewaarinuhandeltenhetsoortinstrumentwaarmeeuhandelt,bepaalthetsoortbelegger.Erzijn3soortenbeleggers.

Langetermijnbelegger

Dezebeleggersgaaneenpositieaanvoorlangeretijd,datwilzeggenvelemaandenofzelfsjaren,zoalsbijvoorbeelddestrategievanWarrenBuffett.Pensioenfondsenhantereninhetalgemeenookeenlangetermijnstrategie.Instrumentenzijnmetnameaandelenenobligaties.

Swingtrader

Deswingtradergaateenpositieaanvoorkortetotmiddellangetermijn.Afhankelijkvanhetsoortinstrumentishettijdframe:

• enkeledagentotenkelewekenvoorbijvoorbeeldaandelen,obligaties.

• enkeleurentotdagenvoorderivaten,zoalsopties,Futures,sprinters,CFD’se.d.

Eenswingtraderzoektnaarkortetermijnmogelijkhedenomlongenshorttegaanindeverwachtingdathijdepositiesbinnenzijntijdframegunstigkansluiten.Swingtradershoudeneenlangerehorizonaandandaytraders,maarzijvermijdenhetomeenpositielangerdannodigaantehouden.

Swingtradersvertrouwenopdenatuurlijkebewegingenvandeaandelenmarkt(ebenvloed).Beurskoersenbewegenimmersnietineenrechtelijn.Eenstijgendebewegingzalgepaardgaanmeteenpauzeofeenreactievandekoersomdaarnanaarnieuwehoogtentestijgen.

Daytrader(daghandelaar)

Dedaytradergaateenpositieaanvooreentermijnkorterdan1dagenhoudtzeldenofnooiteenpositieaantotdevolgendedag(‘overnight’).Omdatkoersbewegingenbinneneendagmeestalbeperktblijven,richteendaytraderzichoprelatiefgrotepositiesofgroteaantallentransactieswaarmeehijeenkleinewinstmaakt.

Page 55: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina55van75

Intotaliteitmaakthijdantocheenleukewinst.Hoegekhetmisschienklinkt,hetgrotevoordeelvandaytradingishetfeitdatergeenpositiestotdevolgendedagwordenvastgehouden.Ookgedurendedenachtkaneroveralterwereldvanallesgebeurenwaarjealstraderopdatmomentnietopkuntreagerenenzokunnenwedusdevolgendemorgengeconfronteerdwordenmeteen(onaangename)verrassing.

Welksysteemisvooruhetmeestgeschikt?

Dathangthelemaalvanuwpersoonlijkesituatieenkarakteraf,maarzekerookvandeinstrumentendieuwiltgebruiken.Handelinaandelenisheelandersdanhandeleninderivaten,zoalsopties,Futures,CFD’sofSprinters/Turbo's/Speeders.Wiltueenhoogrendementofbentutevredenmet5%perjaar?Kuntuveelrisicolopenofmoet/wiltuheelvoorzichtiggroeien?

Langetermijnhandelisriskant,wantukuntin1jaarzomaar50%vanuwkapitaalverliezen.Ja,ookopaandelen!Erwasin2008eengemiddeldedalingvan50%,maarsommigeaandelengingennoghardernaarbeneden.

Derendementenopaandelenzijnbeperkttotzo'n7%gemiddeldperjaarvoordelangetermijn.Ukuntuwrendementforsverhogendooruzelftijdigtebeschermentegenkoersdalingen(hedgen)ofdoorshorttegaan.Ditkanmetderivaten,zoalsoptiesenFuturesofCFD’sofbijsommigebrokersmetaandelen.

MiddellangeTermijnHandel(swingtraden)kanlucratieverzijnenbeperktderisico'spertransactie.Maaromdatumeertransactiesdoet,ishettotalerisicogroter.Umoeterbovendienmeertijdaanspenderen,maardatbetaaltzichdanvaakweluit.Rendementenvan15%ofmeerperjaargemiddeldzijnhaalbaar.

Erzijnzelfshandelssystemendie50%ofmeerwinstperjaarkunnenmaken,maardatzijnzeergeavanceerdegeautomatiseerdesystemen,dievoornamelijkdoorinvesteringsbankenenhedgefundswordengebruikt.

KorteTermijnHandel(daytraden)isongeschiktvooraandelen.Ditdoetumetderivatenopindicesofvaluta.Ukunthiermeesnelveelwinst,maardusookverliesmaken.Hetisraadzaamomslechtseenkleingedeeltevanuwkapitaalhiervoortegebruiken.

Doorgebruiktemakenvaneensysteemkuntuuwemotiesinbedwanghouden.Belangrijkisweldatuweetwatdewinstenverliespotentieisvanhetgekozensysteem.Inhetvolgendedeelgaanwedieperinopverliesbeperking.

Page 56: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina56van75

18. HarmvanWijk:cutyourlossesandletyourprofitsrunEenbelangrijkprincipeomgeldteverdienen,isomuwverliezenaftekappenenuwwinstenzolangmogelijktelatendoorlopen.Hetbeperkenvanverliezeniseenveelonderschatonderdeelompositieverendemententebehalen.

Onrealistischestijgingen

Hetlatendoorlopenvanverliezenzorgtervoordateronrealistischestijgingenmoetenvolgenomweerindeplustekomen.Wanneerbijvoorbeeldeenaandeel50%isgedaald,danzaleenstijgingvan100%moetenvolgenomweerophetinstapniveautekomen.

Stijgingvan900%nodig

Daalteenaandeel75%,danzalhetaandeel300%moetenstijgenenalshetaandeel90%isgedaald,danzaleenstijgingvan900%nodigzijnomhetverlieswegtewerken.Bovendienkanhetgelddatisgeïnvesteerd,nietwordenaangewendvooreenbeleggingdieeenbetervooruitzichtbiedt.Hieronderzietuhetresultaatvanhetbeperkenvanverliezen:

6maal€269winstis€16144maal€134verliesis€536Persaldo€1078winst!

Geenbelletjeopdebodemendetop

Exactopdebodeminstappenenexactopdetopweeruitstappen,datluktniemand.Ergaatimmersgeenbelletjealsdetopofbodemisbereikt.Datisjammernatuurlijk,maarbijvoorbeeldmeteentrendvolgendsysteemishetmogelijkomzoveelmogelijkteprofiterenvandegolfbewegingen.

60% met winst afgesloten 40% met verlies

Gemiddeld € 269 winst

Gemiddeld € 134

1269 adviezen (vanaf start augustus 2004)

Gemiddelde opbrengst BeursBulletin: € 107,80

Page 57: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina57van75

Goedesystemen

Inhetalgemeengeldt:destekorterdetermijniswaaropuhandelt,destemeerrisicoulooptdatufoutzit.Demarktisgrilligenlaatzichnieteenvoudigvangenineensysteem.Iedersysteemlevertverliezenop.Datisnieterg,zolanguwwinstenmaargroterzijndanuwverliezen.Goedesystemenscorenrond50%.Datwilzeggendaternetzoveelgoedealsslechtetradeszijn.

Langerehorizon

Systemenmeteenlangerehorizonhebbenmeestaleenhogerpercentagegoedetradesenookeenhogerewinst/verlies-verhouding.Duslangetermijn=weinigtrades,groteresultaten,langetermijninpositie,minderrisicooponverwachtemarktbewegingen,maarookgrotererisico'sinbedragbijstart.

Korteretermijn

Destekorterdetermijn,destemeertransacties,slechtereresultaten,kortereperiodeinpositie,kleinererisico'sinbedrag,maarvakerenmeerrisico'soponverwachtemarktbewegingen.

Handdoekindering

Psychologieiseenbelangrijkonderdeelbijhetsuccesvolbeleggen.Jemoetwetenwanneerjedehanddoekinderingmoetgooienendaarooknaarhandelen.Naarmatedetijdverstrijkt,wordthetduidelijkdatdepositienietwerktzoalsjegeplandhad.Jerealiseertjedathetjefinancieelofemotioneelteveelkost.Maarinplaatsvanovertegaantotactieenjeterichtenopnieuwekansen,brengenjeemotiesjeaanhettwijfelen.

Verzonkenkosten

Eriseenaantalsterkeengrotendeelsonbewustepsychologischekrachtenaanhetwerk,maardemeestwaarschijnlijkeboosdoenerisonzeoverweldigendeafkeervan‘verzonkenkosten’.Zodrauechterbeseftdathetuwaarschijnlijknietgaatlukkenofdatuniettevredenbentmethetresultaat,maakthetnietuithoeveeltijdenmoeiteualheeftgeïnvesteerd.Focusdusopdetoekomstennietophetverleden.

Proactief

Deuitdagingisheteliminerenvanemotiesbijhethandelsproces.Debasisvansuccesmetdezeeenvoudigeregelisproactiefversusreactiefbeleggen.Alsuproactiefhandeltmeteenstrategiezultusuccesvolzijninhetlatenoplopenvanuwwinstenhetafkappenvanuwverliezen.

Eengoedaandeel

Page 58: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina58van75

Alsderedenwaaromjehetaandeelkochtnietlangeraanwezigis,danmoetjeopwegnaardeuitgang.Veelbeleggershoudenechtervastaanverliezers.Zeovertuigenzichzelfdatditeengoedaandeelis.Hetenigegoedeaandeelechter,iserééndatjegeldoplevert.

Koersdoelbehaald

Erzijnteveelemotiesnadatugeïnvesteerdheeft,omlogischtekunnendenkenenuteruginbalanstebrengen.Delaatstestapvanditprocesisdebeslissingdiewemoetenmakenalshetaandeelhetkoersdoelheeftbehaald.Wehebbennudevolgendemogelijkheden:

1. Verkoopdehelepositie.

2. Verkoopdehelftendeanderehelfthoudenwe,maarmetverhogingvanonzestop.

3. Houddehelepositieenzetdestopbijhetniveaudatwebereidzijnomterugtegeven,alshetaandeelomkeert.Ditisnatuurlijkbeslotenvoordekoop,zodatnietonzeemotieeenrolspeeltophetmomentvandebeslissing.

4. Koopbijalsdepositieopwinststaatensteldestopzoin,datuinprincipenooitmeermeteenverliesdetotalepositieverkoopt.

VerschillendewegennaarRome

ErzijnverschillendewegendienaarRomeleiden.Kiesdewegdiehetbestebijupast.Datmaakthetnatuurlijkookmakkelijkeromjesysteemteblijvenvolgen.

Beslissingvoordatwijhandelen

Hetafkappenvanverliezenenhetverhogenvanhetkoersdoelisnietsandersdanhetmakenvaneenbeslissingoverdeinvesteringvoordatwijhandelen.Alsuprobeertomaldezebeslissingentenemenophetmoment,danmaaktualsneleenemotionelebeslissing.

Definiërenvanuwplanhoeteinvesterenmoetdusvoorennietnadetradegebeuren.

Planyourtradeandtradeyourplan!

Page 59: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina59van75

19. HarmvanWijk:gebruikvanoptiesTegenwoordigmakendemeestebeleggersgebruikvanderivaten.Ditkanzijnterbeschermingvanpositieszijnofomextrarendementtecreëren.Inprincipezijnerdrieverschillendederivaten:opties,Futuresenwarrants.

Turbo’s

Tegenwoordigzijnerookturbo’s(enuiteraardookSpeedersenSprinters),maareenTurboisopgebouwdopbasisvanbovenstaandebouwstenen.Hierdoorbeschouwikdezenietechtalseennieuwederivatensoort.

Waardevandeonderliggendewaarde

Erzijnovereenkomsten,maarookgroteverschillentussendeverschillendederivaten.Debelangrijksteovereenkomstisdatdewaardevanhetderivaatafhangtvandewaardevandeonderliggendewaarde.Wijbehandelenhieralleenopties.

Recht

Eenoptieishetrechtomgedurendeeenvastgesteldeperiode(delooptijd)tegenbetalingvaneenprijs(depremie)eenvastehoeveelheidvandeonderliggendewaarde(bijvoorbeeld100aandelenpercontract)tegeneenovereengekomenprijs(deuitoefenprijs)tekopen(calloptie)ofteverkopen(putoptie).

Soortenopties

Deprijsvaneenoptiewordtgebaseerdopdievandeonderliggendewaarde.Ditkanbehalveeenaandeelookeenindex(AEX,DowJones,S&P500),valuta(euro/dollar),renteofcommodities(goud,olie,zilver)zijn.Delaatstejarenzijneroptiesdieeendaglopen,eenweek,eenmaand,3maandentotzelfs5jaar.

Eenoptieisdynamisch

Depremievaneenoptieisdynamisch:depremiebeweegtineenbepaaldeverhoudingmeemetdebeweging(stijgingofdaling)vanbijvoorbeeldhetaandeel.Alshetaandeelstijgt,danstijgenookdecallsendalendeputsenviceversa.

Verwachtingswaarde

Methetverstrijkenvandetijdneemtdeverwachtingswaardeafenopdeafloopdatum(expiratie)isdeverwachtingswaardegeheelverdamptenheeftdeoptiealleenintrinsiekewaarde.Schematischisditalsvolgt:

Koop VerkoopCall Rechttotkoop Plichttotverkoop

Page 60: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina60van75

Put Rechttotverkoop Plichttotkoop

Viermogelijkheden

Optieskunnenwordengekocht(long)engeschreven(short)worden.Intotaalzijnerdusviermogelijkheden.Omhetrechtopeenonderliggendewaardeteverwerven,betaaltdekopereenoptiepremieaandeverkoper(schrijver)vandeoptie.

Defensiefenoffensief

Optieskunnendefensiefenoffensiefwordentoegepast,afhankelijkvandedoelstellingvaneenbelegger.Eendefensievebeleggerzalvanandereoptiesgebruikmakendaneenoffensievetrader.

Elkebeleggingsportefeuille

Juistdataspectmaaktdatoptieseenplaatsverdieneninelkebeleggingsportefeuille.Bijdehandelinoptiesishetmeestalnietdebedoelingdatmendeaandelenechtkooptofverkoopt,enwordtdeoptievóórhetaflopen(expireren)vandetermijnvandehandgedaan.

Handelinoptiesi.p.v.aandelen

Bijhethandeleninaandelenzijnervelemogelijkhedenomgeldteverdienen.Demeestemensenzulleneenaandeelopeenbepaalmomentkopenmetdedoelstellingdezeopeenlatertijdstipmetwinstweerteverkopen.Eenoffensievestrategieisomeencalloptieinplaatsvanhetaandeeltekopen.

Diversestrategieën

Hetinteressanteaandehandelinoptiesisechterdaterdiversestrategieënmetoptiesmogelijkzijnwaarmeegeldkanwordenverdiendalseenaandeelinwaardegelijkblijftofzelfsdaalt.

Geengemakkelijkeopgave

Dooroptiesopdejuistewijzetoetepassen,kanmeerrendementgemaaktwordendanmetdehandelinalleenaandelen.Hethandeleninoptiesisechtergeengemakkelijkeopgave.

Kennis

Dehandelinoptiesiseenvakopzichendientalszodanigbenaderdteworden.Netalsiniederberoepduurthetenigetijdvoordatjedebenodigdekennishebtopgebouwd.

Hefboomwerking

Optieshebbeneenzogenaamdehefboomwerking.Ditbetekentdatjemeteenkleinbedragrelatiefhogerendementenkuntbehalen,maarhelaasdusookgroteverliezenkuntmaken.

Outofthemoney

Page 61: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina61van75

Hoeverder‘outofthemoney’(‘uithetgeld’)deoptieis,hoegroterdehefboom.Hiertegenoverstaathethogererisicodatdeoptiewaardeloosafloopt.

Verkopen(schrijven)vaneenoptie

Vaakmoetueerstietsbezittenomhettekunnenverkopenmaarbijoptiesisdatnietzo.Optiesverkopendieunietbezit,noemenwe"hetschrijvenvanopties"ofoptiesshortgaan.

Uontvangteenpremie

Ukunthetvergelijkenmeteenbrandverzekering,maarnubentudeverzekeraar.Uontvangteenpremie.Datgeldkrijgtunietzomaar,erzittenwelbepaaldeplichtenenrisico'saanvast.Inhetvoorbeeldvandeverzekering:Alserbrandis,moetuweluitkeren.

Goedkoperaandelenkopen

Bijhetschrijvenvanputoptieskanhetzijndatuaandelenmoetkopenvooreenbepaaldeprijs.Destrategieishierdatugoedkoperdeaandelenkuntkopendandehuidigekoers.

Voorbeeld

AlsuvooreengeschrevenputvanKPN8eenpremievan€0,40krijgt,dankooptudeaandelenvoor€8-€0,40=€7,60inplaatsvan€8,20watbijvoorbeelddekoersisophetmomentvandeopeningsverkoopvandeput.

Aandelenleveren/verkopen

Bijhetschrijvenvancalloptieskanhetookzijndatuaandelenmoetleveren/verkopentegeneenbepaaldeprijs:Datishetgevalalsude8callKPNheeftverkochtendezewordtopgevraagd.UmoetKPNdanvoor€8peraandeelleveren.

Margin

Alsudezeongedekthadverkocht,danmoetu100aandelenKPNvooriederecallkopenalsde(geschreven)callwordtuitgeoefenddoordetegenpartij.Uwbankofbrokerzalunietzomaartoestaanomdezerisico'saantegaan,ditkanalleenalsuvoldoendemargin(borg)heeft.

Prijsvorming

Alsueenoptiekoopt,betaaltueenoptiepremie.Dezeisopgebouwduitdeintrinsiekewaardeendetijd-ofverwachtingswaarde.

Intrinsiekewaarde

Page 62: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina62van75

Intrinsiekewaarde:eenoptieheeftintrinsiekewaardealshetverschiltussenuitoefenprijsendebeurskoerspositiefis(callsmeteenlagereuitoefenprijsdandebeurskoersenputsmeteenhogereuitoefenprijsdandebeurskoers).

Inhetvoorbeeldvaneen8callopKPNmeteenkoersvan€10voorKPN,kunjestellendatdeintrinsiekewaarde€2isendetijds-enverwachtingswaardebijvoorbeeld€0,50,danisdetotalepremie€2,50.

Anderefactoren

Naastdeintrinsiekewaardespelenookanderefactoreneenrol,zoalsdeverwachtingwatdezeoptiegaatdoen,hetdividend,delooptijdvandeoptieenhoedebewegelijkheid(volatiliteit)vandeonderliggendewaardeis.

Eengoedinstrument

Optieszijneengoedinstrumentalsugoedkoperaandelenwiltkopen(putsschrijven),extrarendementwiltmakenopuwaandelenbezit(callsschrijven),aandelenwiltkopeneneventueeloplagereniveausbijkopenofhogerverkopen(geschrevenstraddle(putencallmetgelijkeuitoefenprijs)).

Veelmogelijkheden

Demogelijkhedenzijnzeergroot,afhankelijkvanuwvisie.Zokuntubijvoorbeeldeenkorteoptie(metkortelooptijd)schrijveneneenlangeoptiekopen,omzogebruiktemakenvanhetfeitdatdetijdswaardebijdekorteoptiesnellerverdwijnt.

Ookkuntuoptiesgebruikenvoorhetafdekkenvanuwportefeuille,bijvoorbeelddoorhetkopenvanputopties.

Wiltumeerwetenoveropties?

Kijkdanophttp://de-beurs.nl/geld-verdienen-met-optiesvooreenuitgebreidehandleiding:

• Duidelijkeuitlegvancalloptiesenputopties.• Interessantestrategieën.• Helderevoorbeelden.• Optieszijn,zekerinhethuidigebeleggingsklimaat,noodzakelijkomgeldteverdienenmet

beleggen.• Instijgende,dalendeenzijwaartsemarktenkunnenoptieswordeningezet,mitsgoedtoegepast.• Extrainkomenuituwaandelen?Hetkanmetgedektschrijven!• Eenaandeelkopenmetkorting?Datkanmeteenshortput!• Eenzelfdepositiemaarmeteenbeperkteinvestering?DatkanmetSynthetischeaandelen.• Dooroptiestegaancombineren,wordthetpasechtleuk!Bijvoorbeeldmeteenshortstraddle!• Eennakedstrangle?Ja,optieconstructieskunnenzeerspannendzijn!• Eencoveredshortstrangle?OokhierbijishetzaakgoedopdeGriekenteletten!

Page 63: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina63van75

• Risicoopeenearlyexercise?Alsjezelfwiltkunnenblijvenbeslissen,roldanoptijddoor.• Dividendiseenmooicadeauvoordeaandeelhouder,maarhoewerktditdoorvoor

optiebeleggers?• Watisdeinvloedvanvolatility?(eenbelangrijke,zonietdebelangrijkstefactorbijopties).• Hoebeperkikhetrisico?Rendementgaathandinhandmetrisico.• Watisdedelta?Degamma?Derho?Devega?• DeBlack-Scholes-formule,leverdezelfseenNobelprijsvoordeEconomieop.• Mijnfavorieteoptiestrategie?Ikonthulmijnfavoriet!

Page 64: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina64van75

20. HarmvanWijk:combineerbeleggingsstrategieën(spreiden)

Elkebeleggerdieopbasisvantevorenvastgesteldeuitgangspuntenbeleggingsbeslissingenneemt,hanteerteenbeleggingsstrategie.Diestrategiekanheelsimpelzijn.Eenbeleggingsstrategiehoeftnietgecompliceerdtezijnomeengoederesultatentebereiken.

Eenvoud

Integendeel,demeestsuccesvollestrategieënblinkenuitdoorhuneenvoud.Dekrachtvaneenbeleggingstrategiezithemveelalinhetconsequenttoepassenervan.Helaasontbreekthetbeleggersvaakaaneengedegenbeleggingsstrategie.

Succespercentage

Beleggeniseenspelvankansenengeenenkelebeleggingsstrategiekenteensuccespercentagevanhonderdprocent.Daaromishetzaakomtespreidenoververschillendestrategieën.

Watwerktopdebeurs?Watbijbeleggengemiddeldgenomennietwerkt,isomhierendaarwat'tips'bijelkaartesprokkelenenopbasisdaarvanaandelentekopen.Watoptermijnopdebeursdaarentegenwelwerkt,zijnstrategieënwaarbijuaandelenkooptdierelatiefgoedkoopzijn,ofaandelenvanbedrijvendiebovengemiddeldpresteren.

WarrenBuffett

Hetmeestinteressantechternogzijndieaandelendieaanbeidecriteriavoldoen:dusénbovengemiddeldgoedkoopzijnénwaarvandeonderliggendebedrijvenbovengemiddeldpresteren.BeleggersalsWarrenBuffettleggenzichvrijweluitsluitendtoeopdezelaatstecategorieaandelen.

Nietsuccesvol

Zelfs'swereldsbestebeleggershebbenzonuendantemakenmetbeleggingendienietsuccesvoluitpakken.Metvoldoendespreidingoverstrategieënisdatgeenprobleem.

'Renteoprente'-effect

Gedegenbeleggingsstrategieën,spreidingentijdvormendanookdecombinatiedieresulteertineenbuitengewoonsterkevermogenstoename.Doordathet'renteoprente'-effect('compounding’)juistbijwathogerebeleggingsrendementeneenuiterstkrachtigeffectheeft.

Passievebeleggingsstrategie

Wieooitineenbeleggingisgestaptenernooitmeernaarheeftomgekeken,hanteerteenpassievebeleggingsstrategie.Vaakgenoegkomikmensentegen,diezeggendatzeerover20jaarwelweereenseenkeernaarkijken,wanthetisvoorhunpensioen.

Page 65: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina65van75

Uitgangspunten

Ikzalueenpaarvoorbeeldengevenvanuitgangspuntenwaaruituwbeleggingsstrategiekanbestaan.Feitelijkzijnhetafsprakendieumetuzelfmaaktoverhetbeleiddatugaatvoeren.

Nooitméérdan10%

Belegnooitméérdan10%inéénaandeel(offonds).Hethanterenvandituitgangspuntzorgtervoordatuautomatischeenspreidingaanbrengt.Hetzorgterookgelijkvoordatunietteafhankelijkbentvandeontwikkelingvanéénaandeel.

Inlegweerterug

Eenveelgehanteerdestrategieisdevolgende:bijeenrendementvan100%,verkoop50%vanhetfonds.Opdezemanierkuntunietsmeerverliezen,wantuheeftuwinlegimmersweerterug.

Velevarianten

Dituitgangspuntkuntubijvoorbeeldhanterenvooraandelendieuvanuiteenméérspeculatieveinvalshoekkooptendaarmeevooreenwatkorteretermijn.Opdituitgangspuntzijnvelevariantentebedenkenenwordtvaaktoegepast.Nadeelisechterdatjuistdieaandelenwordenverkochtdiehetgoeddoen.

Langeretijdmissen

Beleguitsluitendgelddatuvoorlangeretijdkanmissen.Wellichthetbelangrijksteuitgangspuntdatuzoumoetenhanteren.Hetvermijdtdatugelddatubinnenafzienbaretijdweernodigheeft,gaataanwendenvoorbeleggingen.Intijdenvansnelstijgendeaandelenmarktenwordtdituitgangspuntvaakoverboordgezet.

Koopbijalsmarktendalen

Eenanderepopulairestrategieis:koopbijalsmarktendalen.Zorgdanaltijdvoorreserveszodatuindalendemarktenkuntbijkopen.Hetvereistvaakstalenzenuwen(ensomsdiepezakken)omdittoetepassen.

Inplukken

Combineerditwelmethetuitgangspuntdatunooitméérdan10%vanuwgeldinéénfondsbelegtendatuvantevorenheeftbepaalddatuinplukkenuwpositiewilkopen.Datisdusnietmiddelenomdatuopverliesstaat!Nadeelisechterdatuopdezewijzejuistdieaandelenkoopt,diehetnietgoeddoen.

Korteenlangetermijndoelen

Page 66: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina66van75

Onderscheidkorteenlangetermijndoelenenrichtdaaruwportefeuilleopin.Ukuntmetuzelfafsprekendatuuwkortetermijnportefeuille–waarmeeuactieverinspeeltopmarktontwikkelingen–intensiefvolgt.

Eenanderebeleggingsstrategie

Uwlangetermijnportefeuillelaatuveelalongemoeid.Ubekijktregelmatiguwportefeuilleomtebekijkenofdezenogvoldoetaanuwuitgangspunten.Voorbeideportefeuilleskuntuduseenanderebeleggingsstrategiehanteren.Ookkuntuoverwegenomdaarnogeenkleinespeculatieveportefeuilleaantoetevoegen.

Paniekverkopen

Bekijkregelmatig(bijvoorbeelddagelijks)uwportefeuille.Hiermeevermijdtudatuinpaniekgaatverkopenalsuwaandelendalen.Afhankelijkvanuwbeleggingsdoelkuntuook1keerpermaandofkwartaaluwportefeuillebekijken.Perbeleggingsdoelkuntunatuurlijkapartebeleggingsstrategieënhanteren.

Schrijfuwbeleggingsstrategieop

Alslaatstewilikunogeenpraktischetipgevennamelijkdooruwbeleggingsstrategieopteschrijven.Schrijfperbeleggingsdoeluwbeleggingsstrategieopendoedatookperfonds.

Hogererendementen

VolgensBuffetthelptuditvooraldoordemoeilijketijdenheenomdatudanterugkuntvallenopuwstrategie.UitAmerikaansonderzoekblijktdatbeleggersdieconsequenteenbeleggingsstrategievolgen,optermijnhogererendementenbehalendanbeleggersdiehunstrategielatenafhangenvanderichtingvandemarkten.

Iedereenheeftzozijneigenvoorkeurennatuurlijk.Mijnvoorkeurbeschrijfikhieronder.

Page 67: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina67van75

21. HarmvanWijk:breidwinstgevendepositiesuitLaatjewinstenoplopenenbreidjewinstgevendepositiesuit.Veelbeleggerszullentevroeghunwinstpakkenomdatzebangzijndezewinstweerteverliezen.

Trailingstop

Iederebeleggerisanders,maarveelgebruikeneentrailingstopstrategie:zodrauwwinstdoelisbereikt,bekijkdandekrachtvandemarkt.Gebruikeentrailingstopomdewinstveiligtestellenenoverweegomuwpositieverderuittebouwen.

Totalepositie

Opdezewijzekoopjejuistaandelendiegoedpresterenenbreidjegeenpositiesuitdiehetmatigofzelfsslechtdoen.Doordestopmeeomhoogtetrekken,wordtdekansvergrootdatdetotalepositiemeteenpluswordtafgesloten.

Onderbewustzijn

Ditgaatechterintegenhetgevoelendusdegewoontevanveelbeleggers.Hetonderbewustzijnprobeertnamelijkpijntevermijden.Datbetekentdatwinstenwordenafgekapt(voorkomenvanpijnomeenwinstweerteverliezen)enverliezenlangdoorlopen(pijnuitstellen).

Kleinewinsten

Hetgevolgisdaterkleinewinstenstaantegenovergroteverliezen.Datis1vandebelangrijksteredenendatparticulierebeleggersnietinstaatzijnomdeindexteverslaan.Doortegenjegevoelintegaan,kunjedeverliezenbeperkenenjuistdewinstenenormlatenoplopen.

Eenhomerun

Zokuntuominbaseballtermentesprekeneenhomerunslaan,dushetgehelevelddoorlopenenmaximaalprofiteren.Veelparticulierebeleggersverkopenjuisteenaandeelalszenetwatwinsthebbenenziendanvervolgenshetaandeelalleenmaarstijgenendankopenzenietmeer.

2fouten

Eigenlijkwordenerdan2foutengemaakt,allereerstwordtertevroegafscheidgenomen(angstomdewinstteverliezen)ententweedereageertmenooknietmeeropeenhernieuwdkoopsignaal.Juistdezefoutenkunnenvangroteinvloedzijnophettotalerendement.

Verliefd

Indienuwhuidigepositieopverliesstaat,geloofdannooitinhetgezegde,"alsudeaankoopprijsgoedvond,bentuverliefdopdehuidige(flinklagere)prijs".Hetiseenfeitdatufoutzatmethetaangaanvandezepositie,hoekuntudandenkendathetjuistisomextrapositiesintenemen?

Probleemalleenmaargroter

Page 68: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina68van75

Alsuechtdenktdatugelijkhadmetdezepositie,maardatdetimingverkeerdwas,danblijftuindehuidigepositie(totdatuwordtuitgestopt),maarganietbijmiddelentotdatdepositieinuwrichtingkomt.Umaaktdaarmeeuwprobleemmogelijkalleenmaargroter.

Piramidestrategie

Integenstellingtotderegelhierboven,kuntueen‘piramidestrategie’hanteren.Wanneerudenktdateenbepaaldetrendisingezet,startdaneerstmetdrieeenheden.Alsdebewegingbegintenhetisinuwrichting,neemdantweeacties:

1:Schuifdestopopomtevoorkomendatuverliestopdebestaandepositie.

2:Gebruikdeverkregenwinstomtweeeenhedenerbijaantekopen.

Alsdetrenddannogdoorzetinuwrichting,neemtudezetweeactiesopnieuw,uschuiftuwstopweeropenkooptééneenheidextra.

Stopsopschuiven

Uwpiramideisnuvoltooid.Doorhettoevoegenaanuwwinnendepositiemetsteedskleinereaantallen,hebtuzelfsindiendetrenddraait,geenverliezen.Vanafditpuntblijftuperiodiekuwstopsopschuivenomsteedsmeerwinsttepakken,maarvoegnooitmeereenhedentoe!

Eenomgekeerdepiramide

BouwechterNOOITeenomgekeerdepiramide.Alsubegintmetééneenheid,envervolgensvoegtumeereenhedentoe,danwordtuwpositietopzwaar.Indiendetrenddankeert,isereenzeerreëlemogelijkheiddatuwtotalepositiemeteenverlieswordtafgesloten.

JesseLivermore

JesseLivermorewaséénvandemeestsuccesvolleenbekendstebeleggersvandevorigeeeuw.HijwaarschuwdevoorhetmiddelenvanverliezeninzijnboekHowtoTradeinStocks:

“Groteaantallenbeleggerskopeneenaandeel,latenwezeggen100aandelenop50entweeofdriedagenlater,alshetaandeeldaalt,kopenzebijop47.Degemiddeldeprijskomtdanuitop48,50.

Omdatzegekochthebbenop50,makenzezichzorgenovereendrie-puntverliesophonderdaandelen.Welkeredeniservoorhettoevoegenvannogeenshonderdaandelen,metdezorgenomnogeenshetdubbeletekopenalsdeprijsop44komt?

Opdatmomentzouereenverliesvan600opdeeerstehonderdaandeleneneenverliesvan300opdetweedehonderdaandelenzijn.

Alsmeneendergelijkondeugdelijkeprincipegebruikt,danmoethijblijvenmiddelendoortekopen:tweehonderdaandelenop44,danvierhonderdop41,achthonderdop38,zestienhonderdop35,tweeëndertighonderdop32,vierenzestighonderdop29,enzovoortenzovoort.

Page 69: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina69van75

Hoeveelspeculantenkunnendezedrukaan?Waaromgoedgeldtegenslechtgeldaangooien?

Houddatgoedegeldvooreenanderedag.Investeerhetinietsdatmeeraantrekkelijkisdaneenduidelijkverlies”.

Opstapelen

IndepraktijkhandeldeJesseLivermoremeemetdetrend,tegende“sukkels”indienaarbenedenprobeerdenbijtemiddelen.Alsdekoersvanhetaandeeldaalde,verkochthijenalsdeprijsbleefdalen,danbouwdehijzijnpositieuit.Alsdekoersvanhetaandeelsteeg,kochthijenalsdeprijsbleefstijgen,danbouwdehijzijnpositieuit.

Page 70: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina70van75

22. HarmvanWijk:kenjeeigenzwaktes(psychologievandebelegger)

Psychologiespeelteenbelangrijkerolbijbeleggen.De'behaviouralfinance'isvooralindejarentachtigopgekomenomteverklarenwaaromwijgeenrationeelcalculerendemensenzijn,maardatweveelbeslissingenopbasisvanemotiesnemen.Endatisnietaltijdgoedvoorhetrendement,zoblijkt.Wezettenaanaantalbelangrijkepsychologische'biases'opeenrijtje.

CliëntenvanAlex

Hoewetenwijzozekerdatdemeestebeleggersgeldverliezen?Hieroverzijnwetenschappelijkestudiesgedaan,zoalsdestudiedieprofessorPenningsvandeUniversiteitvanMaastrichtonderdecliëntenvanAlexuitvoerde.Hieruitkwamnaarvorendat90%vandeparticulierebeleggersslechterpresteertdandeindex.

3,8procentpuntenverloren

Ineenwetenschappelijkstudiegetiteld'JustHowMuchDoIndividualInvestorsLoseByTrading',rekendenBarbere.a.uitdatparticulierebeleggersinTaiwan3,8procentpuntenverlorendoorfoutievebeleggingsbeslissingenindeperiode1995-1999.

Automatischvluchtgedragbijonraad

Erzijntallozeemotionele'biases'(neigingen)beschrevendiebeleggerspartenspelen.Eenvandeallergrootsteproblemenwaarmensenmeekampen,ishet'automatischvluchtgedragbijonraad'.

Goedkoopinstappen

Datisinveelgevalleneengoedautomatisme(brandbijvoorbeeld),maarbijfinanciëlemarktenkanhetinsommigegevallenjuistdemoeitelonen,intestappenalsiedereenwegvlucht.Ukuntdangoedkoopinstappen.

Overmoed

EénvandeemotiesdieindestudieonderTaiwanesebeleggersalsprobleemnaarvorenkwam,wasovermoed.Overmoed(ofdenkendatjebeterbentdangemiddeld)leidtvaaktotterisicovollebeslissingen,oftevaakhandelen,waardoortransactiekostenhetrendementomzeephelpen.

Vrouwen

UiteenstudieonderdecliëntenvanAlexbleekdatvrouwenbeter(oflieverminderslechtere)beleggerszijn,omdatzeminderlasthaddenvanovermoedenmindertransactiesuitvoerden.

DotheSlowDieFirst?

Page 71: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina71van75

UiteenwetenschappelijkestudieuitgevoerddoorBarberenOdeangenaamdOnlineInvestors:“DotheSlowDieFirst?'bleekdatbeleggersdieonlinegingenhandelengemiddeldgenomenbeduidendslechtergingenpresteren.

Online3%slechter

Eenconclusieuitdestudieluidde:“Zijdieswitchtennaareenonlineplatformendiehetvoorheengemiddeld2%beterdedendandemarkt,gingenhetdaarnaonline3%slechterdoen,doormeer,speculatieverenminderwinstgevendtehandelen.”

'TradingisHazardoustoYourWealth'

DeredenenhiervoorhaddenBarberenOdeanaleerderbeschrevenineenanderestudieonderdeveelzeggendetitel:'TradingisHazardoustoYourWealth',namelijk'overtrading'enovermoedigheid.Hoeontstaan‘overtrading’enovermoedigheideigenlijk?Hierspelende'self-attribution','illusionofknowledge'ende'illusionofcontrol'biaseseenrol.

Beterecontrole

Delaatstetwee‘biases’ontstaandoordatmensensteedsmeerinformatieentoolsterbeschikkingkrijgen,waardoorzedenkendatzemeerwetenendatzebeterecontrolekrijgenoverhunprestaties.

Doe-het-zelf-platforms

Natuurlijkwillendoe-het-zelf-platformsudoengelovendatuallebelangrijkeinformatieenalleslimmetoolsterbeschikkingmoethebben(zoalsbijvoorbeelddereclamevanBinckuwildoengeloven)endatusnelenvooralveelopbeleggingskanseninmoetspringenomwinsttemaken.Devraagisechterwiedaarechtbijgebaatis:uofdebroker…

Beleggeriszelfzijngrootstevijand

Erisinteressantnieuwwetenschappelijkonderzoekgepubliceerdoverdefoutendiebeleggersmaken.Erwerden(onderZweedsebeleggers)vijfgedragingenaangetoonddiemaartotéénconclusiekunnenleiden:debeleggerisvooralzelfzijngrootstevijand.

WhyDoIndividualsExhibitInvestmentBiases?

Destudie,getiteld‘WhyDoIndividualsExhibitInvestmentBiases?’werdverrichtdoorHenrikCronqvistenStephanSiegelinZwedenendeuitkomstenvandezestudiesluitennaadloosaanbijbovenvermeldeanderestudies.

Uniekedatabase

Page 72: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina72van75

Deonderzoekershebbengebruikgemaaktvaneenuniekedatabase,omdatdeZweedseoverheidvaniederebelastingbetalerzijngehelebeleggingsprofiel,welkeindividueletitelszehebbenenwelketransactieszehebbenuitgevoerd,heeft.

Bekendepsychologischeneigingen

Destudieconcentreerdezichnietzozeeropwatvoorrendementenerwerdenbehaald,maarmeerofZweedsebeleggersgevoeligwarenvoorbekendepsychologischeneigingen.Endatwarenze.Debekendevalkuilendedenzichinderdaadvoor:

• Gebrekaandiversificatiedoordatereenvoorkeurisvoorbeleggenineigenland;

• Teveelhandelen(zievoormeerinformatieookdebovengenoemdeonderzoeken);

• Teveelterughoudendheidinhetnemenvanverliezen,waardoorertelanggeldgeblokkeerdblijftinslechtebeleggingen;

• ‘Performancechasing’,ofweldeneigingietstekopendathetgoedheeftgedaan;

• Deneigingtesnelrijktewillenworden.

Beteropgeleiden

Erzijnnogtweeandereinteressantebevindingen.Teneerstedatergeenbewijsisdatbeteropgeleidenminderlasthebbenvandepsychologischegeaardhedendiesuccesvolbeleggenindewegstaan.

Genetischeachtergrond

Tentweedebleekdatmensendiedezelfdegenetischeachtergrondhebbenindezelfdematedebovengenoemdefoutenneigentemaken.Datgenetischeachtergrondeenrolspeelt,kwamvooraltotuitingbijhetgebrekaandiversificatie.

Page 73: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina73van75

TotslotDuidelijkisweldatwekunnenconcluderendatopbasisvanonderzoekveelduidelijkisoverhethoeenwaaromvanbeleggen.

Dividend

Wezijnbegonnenmetdetheoriedatdewaardevaneenaandeelnietsandersisdandecontantewaardevandetoekomstigedividendinkomstenendathetdividendvoorfundamenteleanalyseheelbelangrijkis,vooralalshetdividendooknoggroeit.OokGrahamheeftdaareenbelangrijkerolgespeeld,evenalszijnstudentWarrenBuffett.Zijbeleggenvolgensvastespelregelsendatbetaaltzichuit.

Handelssystemen

Vervolgenshebbenwegeziendatvastespelregelsookbijdepraktischezijdebelangrijkzijn,tebeginnenmethandelssystemen,waarbijemotieswordenuitgeschakeldenopbasisvanalgoritmeswordtgehandeld.Hierisookbelangrijkwelktijdsframeuhanteertenwelksoortbeleggerubent.Disciplineisonmisbaarevenalsgeduldenverlies.

Stop-loss

Disciplineuitzichookinhetbeperkenvanverliezen.Naeenkoopbeslissingvolgthetvaststellenvaneenstop-losseneenkoersdoelendiemoetenvoorafbepaaldworden.Destop-losskanookdienenalsmethodeomjewinstveiligtestellendooreentrailingstoptegebruiken.

Opties

Eenanderedisciplinedieukuntgebruiken,ontstaatdooroptiesaanuwportefeuilletoetevoegen.Optieskunnendefensiefenoffensiefwordentoegepast,afhankelijkvandedoelstelling.

Inelkeportefeuille

Jekuntoptiesgebruikenomaandelengoedkoperteverwerven,extrarendementtemakenmetofzonderaandelenalsdekking,inzettenopbeperktebewegingalsalternatiefvooraandelen,alsspeculatieenvoorhetafdekkenvanuweffectenportefeuille.Optieshorendusinelkeportefeuillethuis.Gavoormeerinformatieoveroptiesnaarhttp://de-beurs.nl/geld-verdienen-met-opties/

Spreiden

Beleggingsstrategieënkunjenetalsoptiesookcombineren.Hetloontomnietalleeierenin1mandjetestoppen,maartespreiden.Hetmeestinteressantzijndieaandelendieaantweecriteriavoldoen:dusénbovengemiddeldgoedkoopzijnénwaarvandeonderliggendebedrijvenbovengemiddeldpresteren.

Laatjewinstenoplopen

Page 74: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina74van75

Laatjewinstenoplopenenbreidtjewinstgevendepositiesuit.Veelparticulierebeleggersverkopenjuisteenaandeelalszenetwatwinsthebbenenziendanvervolgenshetaandeelalleenmaarstijgenenkopendannietmeer.

Degrootstevijand

Uiteindelijkkomenwedanbijhetbelangrijksteonderdeel,namelijkdatdegrootstevijandvandebeleggerdebeleggerzelfis.Hierbijgaanweteradebijde‘behaviourfinance’,eenwetenschapdieverklaartdatveelbeslissingenopbasisvanemotiesgenomenworden.

Overtradingenovermoedigheid

Hieruitkwamnaarvorendat90%vandebeleggersbijeenonderzoekonderbeleggersvanAlexslechterpresteerdedandeindex.Overtradingenovermoedigheidspeleneenrol.Ookhettelaatnemenvanverlies,hebzuchtenachterdemarktaanlopenzijnbepalendefactoren.

Contact

Alsuserieusaandeslagwiltmetbeleggenenbeseftdatueensystematischeaanpaknodigheeft,kuntucontactmetonsopnemen.Wijhebbenverschillendestrategieën,diezichzelfmeerderemalenbewezenhebben.

Deslimstebelegger.nl

Drs.HarmvanWijk(Beleggen.com)HenkHuisingHarryKlip(OptieAcademy)JanRobertSchutte(OptieAcademy)

E-mail:[email protected]:[email protected]©

Hetteamkaneenpositiehebbeninbovengenoemdeeffectenenopties.Positieskunnenwijzigenalnaargelangdemarktomstandigheden.Volgersvanportefeuilleswordenuiteraardopdehoogtegesteldvandemutatiesvanpositiesdieindezeportefeuilleswordeningenomendanwelgesloten.Deauteursleverenbijdragenoppersoonlijketitel.Deinformatieisnietbedoeldalsprofessioneelbeleggingsadviesofalsaanbevelingtothetdoenvanbepaaldebeleggingen.

AllerechtenopdeinhoudberustenbijDeslimstebelegger.nl,voorzoverdezerechtennietberustenbijderdenvanwiemateriaalbeschikbaarisgesteldopDeslimstebelegger.nl

Gebruikererkentde(intellectuele)eigendomsrechtenvanDeslimstebelegger.nlenhaartoeleveranciersopdeinhoudvanDeslimstebelegger.nl,zowelinhaargeheel,alsgedeeltendaaruit,danwelvervatinalleaantoonbaardaaropgebaseerdeen/ofdaaraanontleendeinformatie,ongeachtofzodanigedaarop

Page 75: De Slimste Belegger Expert Kansen voor 2017 · 2016-12-07 · Robert Broncel: koop goud en zilver Gegeven de koopkrachtverkrachting, met name sinds de val van Lehman in 2008 dient

© www.deslimstebelegger.nl Pagina75van75

gebaseerdeen/ofontleendeinformatie(mede)hetproductisvaneenbewerking,veredelingofprestatiedooreenanderdanDeslimstebelegger.nlc.q.haartoeleveranciers.

Gebruikermagdeinhoudslechtsvooreigengebruikraadplegenengebruiken.HetisgebruikerniettoegestaanominformatieverkregenuitDeslimstebelegger.nlopniet-incidentelebasisopenbaartemaken,teverveelvoudigenofteverkopeninwelkevormdanook,daaronderbegrepenhetaldannietnabewerkingteintegrereninnetwerkenofopmeerderebeeldschermenteverschijnenofanderszinsopenbaartemaken.

DeverwerkingvandegegevensopDeslimstebelegger.nlendetotstandkomingvanDeslimstebelegger.nlisnaarbestewetenenmetdegrootstezorguitgevoerd.Deslimstebelegger.nl,nochhaartoeleverancierskunnenevenwelinstaanvoordejuistheidendevolledigheidvandeinformatiedieopDeslimstebelegger.nlisopgeslagenenzijndanook,behoudensopzetofgroveschuldvanDeslimstebelegger.nlc.q.haartoeleveranciers,nietaansprakelijkvoorschadedieisontstaanalsgevolgvanonjuistheid,onvolledigheidofonrechtmatigheidvandeinhoudvandeviaDeslimstebelegger.nlaangebodeninformatie.

Informatiedievanessentieelbelangisvoorgebruikerdientaltijddoorgebruikeropjuistheidtewordengeverifieerd.Deslimstebelegger.nlisnietaansprakelijkvoorhetalsgevolgvaneenstoringniettoegankelijkc.q.beschikbaarzijnvanDeslimstebelegger.nlvoorgebruiker.

Ugebruiktdedienstenopeigenrisico.Deslimstebelegger.nlendebijdezeuitgavenbetrokkenredactieenmedewerkerszijnnietaansprakelijkvoorenigedirecteofindirecteschadealsgevolgvanhetgebruiken/ofdetoegankelijkheid.

Beleggenineffectenbrengtrisico'smetzichmee.Ubentalsgebruikerzelfverantwoordelijkvooraluwbeslissingenalsmedededaarmeesamenhangendeacties.

Deinformatieisdusheeluitdrukkelijknietbedoeldalsadviestothetkopenofverkopenvaneffectenprodukten.Indiendelezertochbesluitomzelfopdrachttegeventotkoopofverkoopvaneffectenprodukten,doethij/zijdatvolledigopeigeninitiatiefenvooreigenverantwoording.

Erwordttevensmetnadrukopgewezendathetopenenvaniedereeffectenpositieeenzekerrisicometzichmeebrengt.Metnamebijhetongedektverkopenvanoptiepositieskunnendeverliezenzeeraanzienlijkoplopen.