De psychosociale ontwikkeling van kinderen met een visuele handicap Module E Sociale vaardigheid...
-
Upload
sylvia-vink -
Category
Documents
-
view
216 -
download
2
Transcript of De psychosociale ontwikkeling van kinderen met een visuele handicap Module E Sociale vaardigheid...
De psychosociale ontwikkeling van kinderen met een visuele handicap
Module E Sociale vaardigheidModule E 1 Grondbeginselen
Bijlage E 1 b
Sociale vaardigheid
“De vaardigheden die noodzakelijk zijn voor het oplossen van de problemen in de sociale omgeving, strekken zich uit van de basisvaardigheden van het dagelijks leven (daily living skills) via het zich kunnen redden in het openbare leven (instanties, autoriteiten) en in het verkeer (mobiliteit) tot aan de technieken van de zelfhandhaving en het zich kunnen handhaven binnen en in de confrontatie met een wereld van niet-gehandicapten (F. Mersi 1975, p. 400).”
Visuele handicap
Factoren die het leven van scholieren met een visuele handicap bemoeilijken
De persoon van de visueel gehandicapte
scholier
Inperking van de ruimte voor eigen ervaringen
Ontwikkelingsprikkels voor het differentiëren van de motoriek zeldzamer
Aanleren van bewegingen door imitatie niet of slechts beperkt mogelijk
Minder ervaring in het gebruik van motorische processen
Belemmering van de lichaamswaarneming
Bewegingen ongecoördineerd, onevenwichtig, weinig betrokkenheid met het eigen lichaam
Belangrijke ervaring van een groeiende vaardigheid ontbreekt.
Taalontwikkeling belemmerd
Gebrekkig of geen overzicht over sociale situaties
Mimiek en gebaren niet of moeilijk te herkennen
Waarneming bemoeilijkt
Communicatieproblemen
Foto: Wolf-Dietrich Weißbach
Geen acceptatie van de handicap door de ouders
Overdreven bescherming /overbelasting
Negatief zelfbeeld
De rol van de ouders
Agressie
Overdreven vraag om hulp
Schuldgevoelens
Onvervulbare verwachtingen
Schaamte
Negatieve reacties vanuit de omgeving
Vertwijfeling
Negatieve ervaringen met deskundigen
Visuele handicap
Factoren die het leven van scholieren met een visuele handicap bemoeilijken
De persoon van de visueel
gehandicapte scholier
Sociale omgeving
Beperkte mogelijkheden tot deelname aan spelletjes/interesses van leeftijdgenoten
Negatief zelfbeeld
Er bij voorbaat van uitgaan dat iets mislukt
Onrealistische zelfbeoordeling
De rol van de leeftijdgenoten
Leeftijdgenoten hebben weinig of geen ervaring in het omgaan met mensen met een handicap.
Ontbrekende sociale erkenning
Sociaal isolement
Het afwijzen van hulp
Ontkenning van de handicap Foto: Wolf-Dietrich Weißbach
negatief zelfbeeld
sociaal isolement
zelfdefinitie aan de hand van de handicap
zelfstigmatisering
De rol van de maatschappij
maatschappelijke vooroordelenstigmatisering
weinig informatie over visuele handicaps
misplaatst medelijden
Visuele handicap Gebrekkig
overzicht over sociale
situaties
Overdreven bescherming /overbelasting door de ouders
Beperkte mogelijkheden tot deelname aan
spelletjes/interesses van leeftijdgenoten
Waarneming bemoeilijkt
Factoren die het leven van scholieren met een visuele handicap bemoeilijken
Taalontwikkeling belemmerd
Stigmatisering
Maatschappelijke vooroordelen
Mimiek en gebaren niet of moeilijk te herkennen
Bewegingsprikkels ingeperkt
Aanleren van bewegingen door imitatie niet/slechts beperkt mogelijk
Ontbrekende sociale erkenning
Leeftijdgenoten hebben weinig of geen ervaring in
het omgaan met mensen met een handicap.
Geen acceptatie van de handicap door de ouders
Sociale vergelijkingsprocessenReacties vanuit de sociale omgeving
Herkennen van de eigen tekortkomingen en gebreken
Confrontatie met nieuwsgierigheid, medelijden, misplaatst aanbieden van hulp, stereotiepe denkbeelden over handicaps etc.
Negatief gevoel van
eigenwaarde
sociale contacten (sociaal isolement)
levensinstelling(angsten)
(negatief) zelfbeeld
(overdreven) vraag om hulp(onrealistische)
zelfbeoordeling
(problemen bij de)vorming van
plannen
stereotypieënde omgang met
hulp(het afwijzen van
hulp)(inperking van het) plezier in het zelf op onderzoek gaan
(overdreven) binding aan vaste contactpersonen
agressiviteit (autoagressie,
agressie)
gerichtheid op successen/mislukkingen
waarneming(sproblemen)
zelfdefinitie(aan de hand van de
handicap)
taalgedrag(verbalisme)
slaap(stoornissen)
communicatie(problemen)
Mogelijke gevolgen van de levensomstandigheden van scholieren met
een visuele handicap
Foto: Wolf-Dietrich Weißbach
„Vaardig t.a.v. de eigen handicap“
Nauwkeurige kennis van de eigen visuele handicap
Kunnen benoemen van oorzaak, prognose, gevolgen
Visuele waarnemingsmogelijkheden moeten realistisch worden ingeschat in vergelijking met een volledig gezichtsvermogen.
Zekerheid in de omgang met hulpmiddelen
In plaats van overdreven grote letters overstappen op brailleschrift
Compensatietechnieken kennen en toepassen voor leermethodes voor niet-slechtzienden (overhead, schoolbord, tabellen...) bijvoorbeeld een uittreksel maken, grafieken maken en interpreteren
Vaardigheden voor het leven van alledag... (Rullof, 1997, p. 34)