De Perzische Oorlogen
description
Transcript of De Perzische Oorlogen
![Page 1: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/1.jpg)
De Perzische Oorlogen
δι᾽ ἣν αἰτίην ἐπολέμησαν ἀλλήλοισι
Hdt. 1.1
![Page 2: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/2.jpg)
Belangrijke ontwikkeling
• 8e eeuw v. Chr.: Griekse bevolking groeit; stichten van kolonies langs Middellandse Zee.
![Page 3: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/3.jpg)
Poleis
• Grieken organiseren zich in poleis (stadstaten)
• polis = een klein gebied met een stad als kern en bestuurscentrum
• bewoners beschouwen
zich als autonoom
• meestal bestuur van
volksvergadering en
raad van aristocraten
![Page 4: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/4.jpg)
Gevolgen
• Handel met koloniën maakt steden rijker
• Maar geeft ook onrust: – aristocraten worden steeds rijker en
machtiger– andere rijken willen ook meer politieke macht
![Page 5: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/5.jpg)
Tirannen
• In 7e-6e eeuw v. Chr. zien we ineens in veel poleis tirannen.
• Reactie op de onrust: één iemand grijpt de macht
• Belooft veranderingen, welvaart etcetera.
• Uiteindelijk veel tirannen
weer verjaagd.
![Page 6: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/6.jpg)
Democratie
• 5e eeuw = bloeiperiode van Griekenland
• Athene is bolwerk van democratie
• Voorbeeld voor latere culturen
![Page 7: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/7.jpg)
Klein-Azië
• Moest eerst al belasting betalen aan Kroisos• Vanuit het Oosten breiden daarna de Perzen hun
macht uit (Kyros) • Griekse steden vallen vanaf 546 v. Chr. (Dareios)
onder Perzische heerschappij• In de Griekse steden wordt
een Perzische tiran aan-
gesteld om ze onder de
duim te houden
![Page 8: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/8.jpg)
Ionische Opstand – 499 v. Chr
Athene
• zag de Perzische uitbreiding richting Thracië
• wilde handel met Zwarte Zee behouden (kwam meeste graan voor Griekenland vandaan)
• zette Ionische steden aan tot
opstand
![Page 9: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/9.jpg)
Het Perzische antwoord
• Verwoesting van Milete
• Strafexpeditie naar Griekenland om ook dat te onderwerpen:
• = De Perzische Oorlogen
![Page 10: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/11.jpg)
Eerste Perzische Oorlog (492)
• Dareios stuurt zijn generaal Mardonios op pad om Thracië te veroveren en daarna Griekenland.
• Vloot vergaat door storm bij
berg Athos (300 schepen;
20.000 man)
• Expeditie afgeblazen
![Page 12: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/12.jpg)
Tweede Perzische Oorlog (490)
• Dareios stuurt 600 schepen direct over zee; zij verwoesten het eiland Euboia en gaan door naar Marathon
• Atheense soldaten overrompelen
de Perzen daar olv Miltiades
(6400 192 doden)
• Perzen vluchten hun boten weer
op en trekken zich terug. Een Atheense soldaat rende in één ruk van Marathon naar Athene om de overwinning te melden. Na zijn mededeling stortte hij dood neer.
![Page 13: De Perzische Oorlogen](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022070414/56814df3550346895dbb60ee/html5/thumbnails/13.jpg)
Derde Perzische Oorlog (481-479)
• Xerxes nieuwe koning
• Stuurde leger langs twee routes: leger over land; vloot volgde over zee
• Griekenland verenigt zich in Helleense Bond
• Landleger verslagen bij Thermopylae (481) en Plataiai (479)
• Vloot verslagen bij
Salamis (480)