De kerk redt het niet zonder Israël

M I D D E N - O O S T E N R E E K S

Near EastMinistry

Met dit boek wil de auteur eenbijdrage leveren aan het Bijbelsonderwijs over Israël in relatie tot degemeente van Jezus Christus. Hij doetdat aan de hand van de brief vanPaulus aan de Romeinen. In een aantalhoofdstukken worden de belangrijkstegedeelten van deze brief behandeld.Daarna bespreekt de auteur in eenvijftal excursen thema’s die relevantzijn voor de opdracht van de kerk inrelatie tot Israël en de christen-Palestijnen. Een helder boek dat delezer in kort bestek een Bijbelserichting geeft in de vragen rond Israël.

Ds. Gijs Lammerts van Bueren studeerdetheologie in Londen en Utrecht en isdirecteur van de Near East Ministry.

www.uitgeverijboekencentrum.nlwww.nemnieuws.nl

9 789023 923008

ISBN 978 90 239 2300 8

NUR

700

/716

GIJS

LAM

MERTS

VAN

BUEREN

DE

KER

KRED

TH

ETN

IETZO

ND

ERISR

AËL

MO REEKSDeMidden-Oosten reeksis een gezamenlijke uit-gave van Near EastMinistry en UitgeverijBoekencentrumwaarininformatie gegevenwordt over ontwikkelin-gen op geestelijk, sociaal,politiek en cultureelterrein in het Midden-Oosten.

De kerk redt het nietzonder Israël

GIJS LAMMERTS VAN BUEREN

Israël in de Romeinenbrief

De kerk redt het niet...:Opmaak 1 22-05-2008 12:15 Pagina 1

De kerk redt het niet...:binnenwerk-de kerk redt het niet 19-05-2008 15:30 Pagina 2

De kerk redt het nietzonder Israël

Israël in de Romeinenbrief

Herziene en uitgebreide uitgave

Gijs Lammerts van Bueren

Uitgeverij Boekencentrum, ZoetermeerNear East Ministry, Voorthuizen


www.uitgeverijboekencentrum.nlwww.nemnieuws.nl

Boekverzorging: Studio Anton SinkeIllustratie omslag: Grieks-orthodoxe kerk op de Olijfberg en de Hof vanGetsemane. Foto’s: Anton Sinke

Foto’s binnenwerk: Alfred Muller, m.u.v. pagina 18 Martin Verhoef, pa-gina 69 Nes Amin, pagina 78 NEM.

De kaart op pagina 15 is gemaakt door Karl Elliger en herzien doorSiegfried Mittmann. Uitvoering door het Duits Bijbelgenootschap, Stutt-gart en Kartografisch Instituut Helmut Fuchs, Leanberg, © 1963 en 1978Duits Bijbelgenootschap, Stuttgart.

ISBN 978 90 239 2300 8NUR 700 / 716

© 2008 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveel-voudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand ofopenbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch,mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier,zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.


Inhoud

7 Woord vooraf bij de herziene en uitgebreide uitgave

9 Inleiding

11 I. Het belang, de aanleiding en indeling van de Romeinen-brief

15 2. De Jood als eerste, het toonaangevende voorbeeld

20 3. De voorrechten van de Jood: Romeinen 3:1-4 en 9:4, 5

27 4. Meer dan persoonlijk voordeel: Romeinen 8:28

32 5. Het mysterie van het evangelie: Romeinen 9-1132 - Het mysterie van de verharding van Israël39 - Het mysterie van de redding van heidenen43 - Het mysterie van de redding van Israël50 - Het antwoord op het mysterie van het evangelie

52 6. De zwakken en de sterken: Romeinen 15:8-13

58 Excurs 1 Wie is Jood?64 Excurs 2 Eerst de Jood: dus toch Jodenzending?70 Excurs 3 Het geestelijk Israël74 Excurs 4 Solidariteit met Israël: een praktische

handreiking voor de gemeente86 Excurs 5 Solidariteit met Palestijnse geënte takken en

het conflict met het christenzionisme

101 Apendix: vijf stellingen voor evangelisten105 Literatuurverwijzing108 Algemene informatie over de Near East Ministry110 Uitgaven in de MO-reeks tot 2008

5


Woord vooraf bij de herzieneen uitgebreide uitgave

Tijdens mijn theologiestudie in Engeland bezocht ik eensmet een groep studenten Gold Hill Baptist Church. Op die avondsprak David Pawson. Tijdens de Schriftlezing van Jeremia 31:31-37 die hij met aandacht las, werd ik diep getroffen door Godstrouw aan Israël dat zelfs door zonde van het volk niet ophoudtte bestaan. Vanaf dat moment ben ik op zoek gegaan naar Godsondoorgrondelijke weg met zijn verbondsvolk en wat dat voorde rest van de wereld betekent.

Mijn studie van Gods weg met Israël en de volken kreeg vervol-gens een stimulans door de vraag van de NEM in de jaren tachtigom in Nederland en België onderwijs te geven over Romeinen9-11. In 2001 werd ik – inmiddels directeur van de NEM – in degelegenheid gesteld een brochure in de MO-reeks te schrijvenover Israël in de Romeinenbrief. Deze brochure is reeds enkelejaren uitverkocht, maar ik koos voor de uitgave van een herzieneen uitgebreide versie. Het resultaat is deze brochure, die op-nieuw de titel draagt: De kerk redt het niet zonder Israël.

In deze herziene uitgave heb ik de NBV als standaardvertalinggebruikt. Vervolgens heb ik een inleiding over de titel en hier endaar een alinea of een voetnoot toegevoegd. De belangrijkstewijziging en uitbreiding is het volledig herschreven hoofdstuk 5over het belangrijke gedeelte Romeinen 9-11. Daarnaast heb ikvijf excursen aan het eind van de brochure toegevoegd over on-derwerpen die naar aanleiding van de tekst van de Romeinen-brief aan de orde komen en die relevant zijn voor de kerk in haarverbondenheid met Israël en met de christenen in het Midden-Oosten.

7


Het bestuur van de NEM ben ik zeer dankbaar voor het studiever-lof waarin ik deze brochure heb kunnen schrijven. De inspiratieheb ik in de eerste plaats ontvangen door nieuwe studie in deBijbel. Daarnaast heb ik de belangrijkste laatst uitgegeven theo-logische literatuur over de relatie Israël en de gemeente kunnenlezen. Maar het mooiste was de gelegenheid die ik kreeg omsamen met mijn vrouw Diny christelijke leiders in Israël en de Pa-lestijnse gebieden te ontmoeten. Deze keer niet tijdens een con-ferentie of op een kantoor voor werkdoeleinden. Nu was het bijhen thuis of daar vlakbij, en we kregen de tijd om vrijuit te horenover wat Gods Geest in deze regio gedaan heeft, en de verwach-tingen voor de toekomst te zien. Het is een rijke tijd geweest enons gebed is dat deze brochure velen mag inspireren om naarhet evangelie te leven en te verwachten in de kracht Gods totbehoud, eerst voor de Jood, maar ook voor de Palestijn en de an-dere volken.

Gijs Lammerts van BuerenJeruzalem, 30 januari 2008

8


1 Het belang, de aanleiding enindeling van de Romeinenbrief

Het belang

Debrief van Paulus aan de Romeinen is een van de belang-rijkste geschriften voor de gemeente van Jezus Christus.De meeste Bijbelscholen en theologische opleidingen be-

steden er ruime aandacht aan. De bijzondere plaats die dezebrief inneemt, dateert al van de samenstelling van de canon inde vierde eeuw. Niet voor niets is dit Bijbelboek in het NieuweTestament vooraan geplaatst, direct na de evangeliën en deHandelingen der apostelen. Deze keus ligt voor de hand: de kerkvan Rome genoot veel respect onder christenen in hetWesten.Ze stond bekend als een gemeente die zorg droeg voor dearmen en het evangelie actief en met veel vrucht verkondigde.Uit correspondentie van gemeenten in Griekenland kunnen wijook opmaken dat de leiders bekendstonden om hun wijsheid eninzicht. Een onderwijzende brief van een van haar grondleggersvraagt derhalve om zorgvuldige aandacht.Maar het belang van deze brief ligt nog meer in de diepgaandeuitleg van Gods heilsweg voor de mens. Nergens in het NieuweTestament wordt het evangelie zo duidelijk verkondigd. Dit Bij-belboek was essentieel ten tijde van de Reformatie. Luther werdgegrepen door de inhoud van deze brief: de nadruk op de recht-vaardiging door het geloof alleen.

Wij volgen in deze brochure zo veel mogelijk het gebruik van denamen en termen zoals wij die in het Grieks hebben overgele-verd gekregen. Dit betekent dat wij schrijven over Christus enniet over Messias, zoals gangbaar is onder de gelovigen uit deheidenen die hun wortels in het Jodendom ontdekken. Ook ge-bruiken wij Israël als aanduiding van het Joodse volk als geheel

11


1 Zie bijv. Rom. 3:8, 31 en 6:1, 15.2 Rom. 1:12, 13.3 Rom. 15:23vv, 28.4 Zie Rom. 16.

en we wijken daarvan alleen af als de tekst er aanleiding toegeeft. Verder komt het woord ‘heiden’ veelvuldig voor in de Ro-meinenbrief en dus ook in deze brochure. Het gaat daarbij omde niet-Joden, ommensen uit de volken. Zo mogen wij in dezebrief van Paulus ook de Griek als vertegenwoordiger van dieniet-Jood zien.

AanleidingWaarom heeft Paulus deze brief geschreven? Er zijn verschil-lende redenen. Zo lijkt hij antwoord te geven op de klacht vanmensen die vinden dat zijn evangelieprediking tot wetteloos-heid leidt.1 Hij zegt zich niet te schamen voor het evangelie.Werd hij dan soms beschuldigd van een beschamende bood-schap? In een duidelijk betoog weerlegt hij die klacht in hoofd-stuk 6: het evangelie leidt juist tot de heiliging.Maar ook het gemeenteleven van de kerk te Rome lijkt aanlei-ding te hebben gegeven om de pen ter hand te nemen. Paulusgeeft aan dat hij hen al eerder heeft willen bezoeken2 en spreektde wens uit tijdens zijn voorgenomen reis naar Spanje deze ge-meente aan te doen.3 De traditie vertelt ons dat de gemeente inRome door Petrus en Paulus gesticht is. Hoewel hiervoor geensluitend bewijs is, zien wij geen aanleiding te twijfelen aan eenfundamentele inbreng van Paulus bij de start van deze gemeen-te. Uit zijn brief blijkt dat hij hen goed kende. Verschillende ledennoemt hij bij name4 en de problematiek waarmee de gemeenteworstelt, is hem niet ontgaan. Hoe is de relatie tussen de gelovi-gen uit de Joden en die uit de Grieken? Hoe gaan ze met elkaarom in een gemengde gemeente zoals die van Rome? Paulusspreekt beide groepen aan in deze brief. In hoofdstuk 11:13 wor-den de gelovigen uit de heidenen specifiek aangesproken. Inhoofdstuk 15:7-12 richt hij zich tot Joden én heidenen, en ook

12


5 Rom. 12:1a.

uit de begroetingen in hoofdstuk 16 wordt duidelijk dat gelovi-gen van zowel Joodse als niet-Joodse afkomst deel uitmaaktenvan de kerk te Rome.

IndelingDoor de helderheid van Paulus’betoog lijkt het eenvoudig de in-deling in hoofdlijnen vast te leggen. Echter, deze indeling wordtevenzeer bepaald door vooronderstellingen. Zo hanteert men invele opleidingen de indeling in de hoofdstukken 1-8, 9-11 en 12-16, waarbij de studie van hoofdstuk 1-8 meestal verplicht is endie van de overige hoofdstukken facultatief. Maar deze indelingis vaak gebaseerd op de gedachte van de vervangingsleer. OokJohannes Calvijn had moeite het verband tussen de hoofdstuk-ken 1-8 en 9-11 te zien en gebruikte 9-11 vooral om zijn uitver-kiezingsleer Bijbelse grond te geven. Toch ligt het voor de handeen indeling 1-11 en 12-16 te hanteren. Deze herkent men dank-zij het prachtige aanbiddingslied in 11:33-36 als afsluiting van elfhoofdstukken systematisch onderwijs over het evangelie. Directhierna lezen wij een duidelijke aanhef voor een nieuw onder-werp, met het oog op wat in de voorafgaande elf hoofdstukkendoor Paulus uiteengezet is: ‘Broeders en zusters, met beroep opGods barmhartigheid’5 slaat ongetwijfeld op het gehele evange-lie van hoofdstuk 1-11 en niet op het probleem van de gedeelte-lijke verharding van Israël, waar Paulus in de hoofdstukken 9-11over schrijft. Het nieuwe onderwerp dat hij in hoofdstuk 12 aan-snijdt, is de praktijk van het christenleven in de gemeente. Eenleven uit het evangelie van de genade, waaraan zowel Jood alsGriek deel heeft, geworteld in de beloften aan Israël.

13


Een indeling die de opbouw van de brief in grote lijnen laatzien, is:

1:1-7 Opschrift, aanhef en groet

1:8-16a Paulus en de kerk te Rome

1:16b-17 Het thema van de brief

1:18-4:25 Uiteenzetting van het evangelie als de openba-ring van de gerechtigheid van God door hetgeloof alleen

5:1-8:39 Het geestelijk leven van hen die gerechtvaar-digd zijn door het geloof

9:1-11:36 Het mysterie van het evangelie

12:1-15:13 De praktijk van het leven in de gemeente vanJezus Christus

15:14-16:27 Conclusie en slot

14


De kerk redt het niet zonder Israël

Documents

Transcript of De kerk redt het niet zonder Israël