OPUSCOLI

D I A UTO R I SI C I LI A N I

TOAMO QUARTOA I. L A G R A N D E Z Z A

D 1 M o N si G N o R

D O N AND R E A

LUCCHESE - PALLI,

D E' PRINCIPI DI CAMPOFRANCO

vEscOVO DI GIRGENTI

Aſſiſtente al Sagro Soglio della Santità di CLE

MENTE Xll I. , e del Conſiglio

di S.M.SI CILIANA,

M m

-

NE

i-

Z. - - N

-

-

-. Vºn iA 98 S A

( SS- a -

IN PALERMO MIOCCLX.

Nella Stamp. de'Ss. Apostoli in Piazza Vigliena

- per Pietro Bentivenga.-

C o N L 1 c e Nz A D E' Su P E R 1 o RI.

D E AET A T E

BA G R E G O R I I

AGRIGENTINORUM EPISCOPI

D I S AS E R 2 A 2 A O

J O H A N N I S L A N C E A

P A N H O R M I T A N 1.

opuſt sierolº, A

-*

- e

*…

;-“***

*，

ae

→

*…

→

*

|

--------

«…

--

！

|

·-

·

|

-

|

|-|-·

*

|

··

·|--

-

→·

|-|

|-|

~~

|

|-·

*•

·

→

**

···*

|-*

----

•••••••

*··→

··

…*.

|-*

*

*

+,!…

•

·…

·*…

*

*

----«

·*

|

|-

•.

·

·

- e - v 3 ,

MICHAELI scAvo

S. Panhormit. Eccl. Canonico-

s. P. D.

JOHANNES LANcEA. .

Attenus promiſi, nunc tandem

fidem ſolvo. Si barae, quibus

integrum mihi vacare ſiriptio

ni, numerentur, vix unius diei

penſum eſt , quod tibi ſ/lo .

S- si 42aorſum iſibuc ? Laudemne ,

º i ut aucuper? Hanc a me febrim

sº: R 2| a7dy'rltºCet ſoſpitator Deus .

AMin laudes Plautinae pro/apiae homini literato

rum in ciaitate? lmmo culpain deprecor, cujut to

ties reus deprehendar in bac, quam tue inſeribo

nomini, diatriba. Aetas inquirttar AZagni, bea

ti/inique Agrigentinorum Epiſcopi Gregorii; ne

que fruſtra, quam defixa ejus Pontificatus iºA 2 77/dA -

- ---

4

multa e tenebris ad lucis uſuram prodeant. In

bac palaefira luſtar cum Cajetano viribus ſine ,

controverſia imparibus; nam quis ego, qui tanto

viro conferar? exitu nihilominus, auſim dicere?

tute, Michael dicito , edicitogue, ecquod gerat

nomen Alºro né, e (a). 2uem enim alium advo

cem, qui acquius judicet ? nonne tu Siculi litera

torum Senatus Princeps, cui, exſlinčto divino He

roe Antonino Aongitore, delati faſces? nonne tu

barum, quas tractamus, rerum ex omnibus unus

prudentiſſimus ? guare mumere tuo fungere, nulla

mei, boc eſt, tui amantiſſimi, tibique ( qua tua

humanitas ) cariſſimi ducta ratione e Croia èera

èexaaaa aas liſtote (b). Sed tu judicium judica Rha

damanteum, edgae magis me tibi devinctum re

re, que ſeverum magis te judicem praebeas. Va

le anime mi. Neapoli v111. Eidus Aajas Diony

ſiani Chriſti anni cloIoccxLv, -

ammu---------

(a) Lapideum ſuffragium. Pind. ode vii, antiſir.

v. Adi, ſi, ſcholia.

(b) Benevolentiae corrumpere poſſunt ſuffragia.

.Syn, ep. 1.

Ctavius Cajetanus egregiae,

vel fingularis potius doétri

nae Vir, quique, Siculo no

mini maximo fuit incremen

to, vitas concinnans fanéti

tatis fama illuftrium Sicu

lorum, publicis literis com

mifit Leontii Monachi com

mentarium , graece quidem fcriptum , fed latine

tantum repraefentatum , interprete Francifco Ra

jato, de rebus ab fànétiffimo, Agrigentinorum.

Epifcopo Gregorio geftis , qui tot fecula in Mef

fanenfi Bafilianorum Monachorum bibliotheca ,

delituerat. Quidpe verò fcholiis illuftrandum fibi

impofuit , quidquid hoc munere dignum exhibe

retur in iis vel ab fefe , vel ab aliis , quorum pro

Im€r€t opus, confcriptis, hanc ipfam avavi;£*- - Ira

6 De aetate B. Gregorii

tam in Leontii hiftoria edenda. Ergo ubi difqui

rendum fibi fumit de aetate, qua vixit Gregorius,

in eam ivit fententiam, quam cun&is viris, equif

que , ut dicitur , propugnat , coujiciendum il!utn

in Juftiniani l. Aug. tempora , errorifque incü

fat quum Mcnologii , Bafilio I. Aug. jubente ~ , -

perfcripti , tum epitomcs vitae auétorem , cujus

graecum exfemplar ex m. s. codice Veneto de

promptum fibi miferat V. CI. Conftantinus frater

Abbas Benediétinus , eamque latinitate donatam ,

fuifque auétam animadverfidnibus fupplevit Leon

tianae hiftoriae , quia diferte ab iis ad Imp. Caef.

Jufliniani II.annos referatur. Sententiae fuae fun

damentum in eo pofitum , quod Leontius , polt

quam enarraffet,oecumenicae fynodo Conftantino

politanae interfuiffe Gregorium , perfonam geren

tem Epifcopi Sardicae Conftantiae Cypri, Haere

ticofque plane profligafle, haec tradit: quae /ame

quum multi accepi/fent , umdcmam vir iffe ? dice

&am;. 4age}um emim oratione aemulari , vel certe

de /îmëtis illis , magmt/jue Aatribat quempiam_»

p/ame videtur. 4t praeter ceteror incredibile cepit ;

ex bomime gaudium pii/fmur Imperator mo/}er 74^.

fimiamur, Senatu/gae univer/ùr . Eum igitur am-*

plexati Aatres ammer , qui ad cam Synodum comve: :

merant , eique, ut jam diximur »gratulati , ad /uar.

ip/èrua /eder qui/jue rediere. Ergo fic ftatuit.

Cajetanus: Si,quo anno habita Conftantinopoli y . .

nodus oecumenica , rerum) potiebatur Juftiniauus.

'*; - - Aug.»

/

4grigentinorum Épifçopi 7,

Aug., nae Gregorii aetas ad Jußinianum f. revo

canda,cujus imperii anno xxvi.,Chrifti Dionyfia

no iolti i.coa&ta Conftantinopoli oecumenica v.fy*

nodus ; nam ad vi. quod adtinet, quae Conflanti

nopolitana iii,,congregata anno Chrifti iocLxxxr.

Conftantino Pogonato imperante. Quum verò .

Leontius aetate aequalis fuerit Gregorio , ut ex.

ipfbmet commentario hauritur , nullo modo dubi

tajidum , quin nec.vera tradiderit Baronius , qui,

iri notis ad Romanum Martyrologium annis Mau*

ritii Aug. & Gregorii I. P. M. vindicat Grego•,

rium Epifcopum , neque ipfum adeo Menologium.

Bafilianum , neque tandcm Epitomaftes Graecus ,

qui ad Juftiniani II. Rhinotmieti tempora protra

hunt. Haec Cajetani fententiæ fumma , quae , ut

fpecie veri non deftituta , ita reapfe ( quod taati

viris pace dixerim ) a veritate fancquam abhor

rens, quod non uno e capite planum me façtu

rum confido. ltaque relegam Leontianam hifto

riam , tum , quae evertendae Cajetanae opinioni

occurrunt, proponam, poftremo dicam , quae fen

tio de Gregorii aetate , eaquc argumcntorum pon*

dere firmavero. , , , , , s\ -

• • II. • Age jam Leontius patrios lareis deferuif

feGregorium Hierofolyma cogitantem fcribit pri

die Kal. Jul., quum annum ageret xviii. navique

impofitum Carthaginem adpuliffe poft treis dies ,

ibique hofpitio a Nauclero ipfo exceptum, qui eò

duxerat , tamdiu conftdiffc , quoad Marcus Mo

. f. .- *. 1]2\•

8 De aetate B. Gregorii

nachus Roma advenerit cum Serapione, 8 Leon

tio, qui (ſic monente Deo) Hieroſolyma deduce

ret: tranſactos a Carthaginis deceſſu ad Hieroſo

lymorum adventum menſeis vi. , ubi a Macario

ejus Urbis Epiſcopo Pentecoſte, quae proximè

obvenit, Diaconus fuerit initiatus : ſubinde ve

rò abiiſſe in Olivetum montem , ubi annum inte

grum diverſatus: inde in eremum ſeceſſiſſe, in

qua annos tv. delituit: hinc Hieroſolyma rever

ſum , Macario adhue Pontifice, moratumque an

num unum, inde Antiochiam Siriae I. Metropolimi

demigraſſe iv. eid. Aprileis, ibique annum egiſſe;

hinc Conſtantinopolim, interfuiſſeque ſynodo oe

cumenicae, eaque dimiſſa Romam profectum - ,

quo pervenit xi. Kal. Quintileis, moxque Epifco

pum Agrigentinae Eccleſiae renunciatum. Ex hac

Leontii narratione hunc ſtatuit Chronologiſmum

Cajetanus: - --

-

-

---

- - - - - - i

542. XIIx. Agens annum ab Angelo monitus pri

- die Kal julii fugam,5 peregrinationem

- Hieroſolymitanam capeſt. -

543. Pofi menſes fere vi. Hieroſolymam perve

nit, ſacraque loca veneratur, ubi ſan

tits Pentecoſles diebus a Macario Epi

- ſcopo Hieroſolymitano Diaconus ordi

- 77aiatº”.- -

544. Paulo poſt montis Oliveti monafferia obit,

algue in iis annuna diverſatar. -

i 549.

Agrigemtimorum Epißopi. *9

S49. Ex Oliveto im eremum imtariorem /éccdit }

· · · ëj ahmos iv, apud/entem qaemdaae com*

· · · · · ` m/20}'4Ì4* • • . ; ; ' ' ,,' …

, 55o. Hiero/òlyma redi: ad ///acarium Epi/co

vo- ' ' pam : âic ammum agit: mox Amiiocbiam.

', . . , pro/ci/éitur. iv, Idus 4prilis. ' • * ' $.

552. 'Jbi amnum 4mtiacàiae exegit Com/?amtj.

· · · mopolim adit. , ' * * * * • • • • • •; -

• 553. ibi §ymodo interfuit , quae δabita, eß am

. . . . mo Chrijìi ioliri. a Synodo,/?atim Ro

! . . . *■ * mam pervenit. xi. Ka% %7u/iis, San&io

t * * * ram 4po/lolorám, /epulcra vemeratarur. ;

555. H)c a Krmano ?am/ /íce ordinatar £pi/éo

, , . . . . puri agrigenti , 4?od. a Pe/agio faëium

. s ' opartuit •*; , ; ... c. ; . . ; ' rº

INunc orhnia ad examen vocemus . . . . . . . .

III. Porro Cajetanus ad Macarii quod adti

net Pontificatum , ait initum illum , Baronio au

&tore , anno 1oxLtv. ( emenda ioxLv.) ex alio

rum verò : fententia anno fuperiore ; fèd qui ta

men repetendus ab anno faltim toxLII,quando.an

mo ioxl111., quo Hierofolyma ingreffus Grego

rius , jam Ecclcfiae praeerat Macarius , Leontio

tefte. Heic primò mihi res erit cum Cajetano ,

qui Macarium Hierofolymorum Epifcopum ratus

aano ioxLii. , quod minime ferendum . Enimvero

juftinianus I. anno 12xliv. edictum edidit ad

verfus tria Capitula, cui adfcriptores fuereŠnas Conftantinopolitanus , Zoilus Alexandrinus ,

0pw/?.Sic. 72, IV, B Ephrae

[] O De aetate 8. Gregorii .

Ephraemus Antiochenus,Petrus Hierofolymitánus

Epifcopi . %abemte eo ( hoc eft Jufliniano , ait

liberatus cap. xxiii. Breviarii) diëìata e/? im Ori

genem , Ö' illa Capitula amatbematir. dammatio ,

quam /ùà/èribemter una cum 4/ema 4rcbiepi/eopo

apud Com/?amtimopolim reperti , deimde direéta e/}

Vigilia, Romamo, Epi/3opo , Zoilo 4lexandrimo ,

Euphraemio Amtiochemo , ô Aetro Hiero/3Jymita

mo , quibuf eam accipiemtibur Origener damnatus

efi mortuus , qui vivus olim fuerat amte damnatur .

Baronius ifthaec confignat ad anuum ioxLvi., fed

Pagio adfentior , qui biennio anticipat ( ad ann.

1oxLiv.). Qui igitur Cajetanus Hicrofolymorum

nobis Epifcopum obtrudit Macarium an. 1oxLii. , .

quum adhuc anno ioxLiv. Epifcopatum gereret

Petrus ? qui Gregorius a Macario:nandum Epi

fcopo Diaconus conftitutus anno 1oxLii 1. ? Sane

Petrus , qui Jufliniani ediéto adftipulatus Hicro

folymitanus Pontifex audiit anno io xxv.., quo

Johanni fucce{fit. Nullus igitur ante Petrum Ma

carius , qui Diaconis ádfcripferit Gregorium_, .

Itaque charaéterem Macarii Epifcopatus obfiften

tem (ibi fentiat Cajctamus, qui Gregorium ad Ju

finiani I. tempora elevat. ' . ':. . . . . i . . .;.

• • i V. Q.iid verò quod Pafcha;, quod Hierofo

lymis, confecit Gregorius , convenit in vt. Apri

}is , quandoquidem tradit Leontius , illinc Mar•

cum Gregorii ducem difceflìffe xv11. Ka/. ///ajj

altero ab mova Domimica die ? Nova Dominica-*

. • : δ , s?..., apud

-

4grigemtimsram Epi/è/i. * t

apud Graecos perinde erat , atqae Latin&rum D6

minica im albis depo/iir ; ita verò diéta, five quòd

univerfa hebdomas , quæ Pafcha confequebatur ,

- %xari aiu?- ab iis vocaretur , eoque nova fingula

ejufce hebdomadis dies , five quod Ecclefiafticus

annus a Pafchate iniret , quod ipfe innuit Leon

tius, dum di&turus, poftridie Pafchatis Epifco

porum confeffum Romae habendum , in quo cri

men , cujus Gregorius infiamulatus , judicaretur ,

fecundum tantùm diem defignat, affirmam; illi ( in

quiens) audiß /è de bominum adventu : erat autem

Aara/£eve , eum advemeramt . ' lgitur Aonti/kem /c

alloquamtur Epi/3opi : jabe , fit , Epi/?2p2r coire

ommer , ac fi Dei volumtar tulerit , die/ècumdo de

cermito : & mox nonum numerat diem , qui certè a

Pafchate : at autem momur adfait dies, wanda: Po*

tjfex rem divimam peraga; Gregorius . Neque ali

ter Galli , & Belgae anmum fuum ordiebantur ,

quod tandem abhis abrogatum anno coroLxxvti.

ab illis anno cioioLxiv. (Pag,in Per.Græco-don.

num. xv. ). Jam fi fecundus ab nova Dominica ,

dies incurrit in xv. Aprilis ; ergo Pafcha in vi.

ejufdem. Am ifthuc exprimemus a Cajetani Chro

nologifmo? an.ioxliii, agitabatur xx.cycli folaris,

xii, lunaris , proinde litera Dominicalis D, termi

nus Pafchalis iv, Aprilis, Pafcha xii. ejufJem ,

nam terminus in feriam vtt. exiit , eòque Pafcha

diffundendum in alteram Dominicam , re cem_,

Judaeis conveniretur , vcl v. Aprilis, fìquidcm

B 2 HYOS

1 2 ' De aetate 8. Gregorij.

mos i£te apud Hierofolymitanam Ecclefiam' non

obtinuerit. Quamobrem Dominica nova quum im*

ciderit vel in xtx.vel in xii. Aprilis,fit, Marco ab • .

eundum Hierofolymis fuiffe vel xxi., vel xiv.die,

fi Cajctani Chronologifmo inhaereamus, non xv,

Aprilis, ut Leontius manifèflè teftatus, Ad hæc xv.

Aprilis , qua Marcus Abbas Hierofolymis digref

fus , concurrit cum feria i ii, fed anno 1oxL11I. cum

feria iv. Paeoniam manum exfpeéìo, quae deplora

tiffima, Cajetanae fententiae vulnera, præfeatibus

fuccis demulceat , Sed cetera exfèquamur , : , ;

V. Quo anno Antiochiam abiit Gregorius » .

Ecclefiam moderabatur Euftathius. Ita Hiero/o/y:

mir ( inquit Leontius) egreßus. lv,, Idus 4prilis

4mtiochiam proffki/èitur , quò gam zamißt. *ami*

cilia cxcepto aà Samtio Eufyatbio, ejat gráis, a?r*

vbicpi/èopo . . . Ab anno Juftini Aug, ultimo » hoc

eft Chrifli Dionyfiano ioxxvi. , quo Euphrafius

Aatiochenus Epifcopus lapidibus obrutus in mc

morabili ejus urbis terracmoiu interiit ( Theoph.

ad h. a.), ad 1oxLvi. Antiochenae Ecclefiae iun*

pofitus Ephracmus , eique fucccffit Domuus 11. »

qui e vivis exceflìt anno 1oLix.Ecquis igitur gen

tium Euflathius ifie , qui Cajetano au£tore in

Antiochena cathedra federit anno i2i.ii.? Vijit

modum Cajetanus, neque alio extricat modo,» niß

dubitans, am inter Epbraem , ô Johanam admini*

//ravit cam /edem Euffatbius ? am Lcowtig* merao;

yia Iap/ùs ? At enim fi pro Cajctani voto fiareut•. ' ' • 1 £c*

L— -

24grigemtimorum Epi/£opi. i 3 .

cetera , dubitationi cederem : quutn verò in tota

Leontii hiftoria. nihil omnino fit , quod Cajetani

opinionem non fugillet,piaculum fit inter Ephrae

mum , & Domnum adcenfère Euftathium Antio

chenae Ecclefiae Pontificem, -

' VI. Ad haec Leontius fcribit : Impiam igitur

haere/fm Gregorio aperit ( Conftantinopolitanus

Archiepifcopus) quae tum exf}iterat Sergio , Cy

ro , ô Aaulo permicio/í/ímis auêtoribus . Ita mu!

ta* beatur vir edidit cum ad docendam , tam ad ?au •

dumdum compo/tat orationes , ut vel adpiiffmi Im

peratoris moí7ri aures ipßus fáma perva/eri;. Iude

po/? multor dier ad/ùm? Epi/€opi 4lexamdrimur, 4m •

tiecbemur , Oriemtaler ommer . Romamus verò quippe

gravi morbo detemtut /ibe//um maittit propria ma

mu com/èriptum de/èntentia orthodoxorum Amti/?j- '

tum ip/ur locum/?rvantiam . Non heic litem in

tendam Cajetano, quod aperte dicatur habita fy

nodus profcribendæ Monothelitarum haerefi , at

que adeo nigro theta fignandis Sergia , Cyro ,

Paullo haereticae factionis Antefignanis . Quid

quid hoc eft , quod certe magnum , cauffamque

jugulat Cajetani , fufpeétum ille habet ; & tamen

non video quàm vcrè. Paria narrat Simeoa Me

taphraftes, quem tamen non dubitat fibi concinch*

tem laudare : paria vitae epitomafìes . Scd conce*

damus interim , quod poftulat Cajetanus , modò

intelligat, quàm multa fint , quæ {ìbi repúgnant.

Ergo illud a Cajetano peto, quid fibi haec *;$t;! Q •

t 4 De aetate 8. Gregorii J -

Romamur ( Pontifex) quippe gravi morbo d.temtus

Jibellum mittit propria manu cwm/èriptum de /em

temtia ortbodoxorum 4mtifìituin ip/ur locum /?r

vamtium ? quid & quae mox fuccedunt : /ea/ Epi

/;opi im Concilium a Aomtifice mi/ Gregorii adven

tai amtevertemter Aomti/îcem ip/um docueramt Gre

gorii virtute , ac /apientia Hacreticorum audatiam,

petulantiamque repre/fam ? Quum Conftantiaopo

Ii oecumenica V. fynodus coivit, Vigilius Papa_•

ibidem degebat , Chalcedone ab Juftiniano exci

tus, anno ioLii., quò aufugerat fuperiori appo

Imperatoris iras dccliaaturus , quas in fe concita

rat tribus Capitulis adprobatis,quæ anno 1o xLv11.

Principis genio iadulgens Conftantinopoli , quò

vocatus , damnarat. Sed & conciiio nequc adeffe

ipfe voluit , neque legatos mittere : femel eaim ,

iterumque ab fynodi legatis invitatus,ut ipfe cum

Epifcopis reliquis conveniret , modo hoc , modò

illud cauffatus adduci numquam potuit , ut fe-«

praefente concilium haberetur. llle verò ( orato

rum fynodi verba funt , collatione 111. expofita )

re/pondit mom po/fe una mobi/éum comvemire , eo quod

plurimi bic quidem /ùnt Orientaler Epi/£opi , pau:

ci verò cum co : facere autem per/émetip/àm /émtem

tiam , Ö offerre pij/îmo Domimo. Quod plane ex

fequutus : mifit enim Juftiniano Aug, libellum , ,

quem con/litutum dixit , in quo quid de tribus

fentiret Capitulis aperuit , 'eumque graecè ver

fum a Conftantino facri Palatii Quaeftore leétum

Vo•

Agrigentinorum Epiſcopi. I 5

voluit in Synodo Imperator, ut in collatione vi1.

traditur. Quum igitur Conſtantinopoli verſare

tur Vigilius, animoque inſtituerit, nullam inji

cere auétoritatem Concilio, quod ſui , hoc eſt,

Eccleſiaſtici Senatus Principis praeſenti a careret,

non erat, cur viros deligeret, qui ſuas parteis

legatorum munere fungerentur, uade legitimam

Synodum neceſſariò diceret. Et quidem ex ipſis

Concilii actis elicimus,nullum fuiſſe Romani Epi

ſcopi Legatum, quod Eccleſiaſticarum rerum in

dagatores fatentur omnes, docetgue ( ne ſine ve

teri teſtimonio res tranſigatur) indiculus ille in

Regia Pariſiorum Bibliotheca m. s., laudatuſque

a V. Cl. Stephano Baluzio in Supplem. ad lib. v.

de Conc. Sac. & Imp. cap. Xx1. in cujus fine Ro

mani Pontifices, ſub quibus actae oecumenicae e

Synodi, percenſentur, tum eorum nomina , qui

ipſorum perſonam in iis ſubſtinuerint. En illum.

-l - -

i rara zi».g, la la A4ga-Kaas- Agov. E la a - A º a- - - v

sgº-. I vigº. a 3 . si vos. A 3-. ºoy. vos.

-- 1-- s- - I - - I -- - -- - e- i --

ºre- bre, º Bixir- Keen-Razza, Tsog-irli fos- - - - - r - -

zign- ne». , - A 9 , o l ' 9 º ºi os. ai Tli

e le - - - - - - - - 'Aova º Oscì a rgos,-

- -

- -

- - i 0 l0i e os.

lº:

i l'oa,

- - - - - 'vº e

- l i

sºg- -

1 6 * De aetate B. Gregor}}

Viden', ut fub Damafo , & Vigi!io nulli adpa.

reant Legati , quos Synodis Conftantinopolitauis

1. & 11. miferint illi ? Nung haec cum Leontianis

conferanus. Si Legatis Synodi refpondit Vigilius

fácere per/emetip/àm /emtemtiam , ö offérre pii/°

ßmo Domimo , ut certè obtulit , qui, rogo , haec

confonent Leontiano teIiimonio,quo proditur mi*

fifíe Romanum Epifcopum Synodo libcllum de /ém

temtia ortbodoxorum 4nti/litum ip/ius locum /ér

vamtium ? Heic libellus mittitur ante coaétam Sy

nodum , quo animi fui fententiâm declarat, Ponti

f&x , iilcic Imperatori daturum fe recipit , dedit*

que , dum adhuc de tribus Capitulis in Concilio

difceptaretur ., Ad haec ecqui illi facrorum Anti-

. - - - -

fìites , Romani Pontificis partcis cbeuntes, fi nul

li eo in Concilio ipfius Legati? Sique, quum indi

&ta Synodus , Conftantinopoli intererat Vigilius,

qui Epifcopos mitteret , qui fynodo adeffcat ?

Conflantinopoli ne Conflantinopolim mitteret

Epifcopos ? Poftremò ecquid illud , quod Epifco

pi e fynodo revertentes Pontificem ipfum, fub

quo habita fynodus , Romae docebant Gregorii

virtúte , ac /apiemtia Haereticoram audaciam , pe

tulantiamque repre/fam , quum Ecclefiis fuis Occi

dentis Epifcopis rcftitutis anno Ibliii. vel partim

etiam ioLiv. exful in oriente vitam degeret Vigi

lius , neque Romam amplius inviferit , exfilio

enim revocatus ab Juftiniano Aug. Romam profe

ius adpellit in Siciliam , ibiquc calculi morbo in

[Cr15

4grigentimorum Epi/éopi, w 7

terit anno P. C. Bafilii V. C. xvii., hoc eft: Chri•

fti Dionyfiauo 1olviii. , uti Vi&tor Tunnumen

fis Epifcopus ejus temporis fcriptor prodit in

Chron. Quare nauci funt, quae ad laudatum_,

leontii teftimonium obfervat Cajetanus , erat

( inquiens) is Pigilius quem //etapbra/ler ait

mi/i/fe bomimem /àcris literis eruditum , qui ip/iur

vices impleret. Errat igitur Zomarar , qui Vigi

lium Aeontificem Romamum concilio praefidemtem ,

facit ; quem abfui/Te , praeter Leomtium δ' 4/eta

pbra/lem docemt etiam Evagriur, Nicephorur, Aöo •

tiur , Cedremur , alii . Principio Metaphrafles im

Gregorii vita ne ygò quidem innuit de Vigilio :

tantum ait , Conftantinopolitanae Synodo adver

{us Cyrum , Sergium , Pyrrhum , Paullum Mo

nothclitas cogendae miffum ab Romano Pontifice

ILegatum , qui ipfius partibus fungeretur , quod

ad noftram cauffam conducit , ut dein demonfìra

bimus, Cajetanam funditus evertit. Rurfus Eva•

grius , Nicephorus, Photius, Cedrenus , alii ve

ra quidem perhibent , quum fcribunt Conftanti

nopolitanae II. Synodo oecumenicae Romanum_»

Pontificem haud interfuiffe ; fed iflhuc faétum ,

non quod Conflantinopoli abeffet Vigilius , fed

quod munus illud detreélarit , idque ipfi planiffi

me fatentur. Atqui Romano Pontifici , fub quo

peraéta Synodus , in qua contra haereticos difpu

tavit Gregorius , quidpe gravi morbo Romae

detento , integrum haud fuit convenire , idcirco

Qpu/3.Jit.72,1/. C lj•

t § De aetate A. Gregorii

Jibellum mj/ît propria manu comfcriptum de /?mtem

tia ortbodoxorum 4mtj/?itum ip/iur locum /ervam*

tium . Zonaram quod adtinet , qui Vigilium Con*

cilii praefidem dicit, (in idem faxum impegit Gly

cas nofter Aonal. par. i v. ) falfum ex eo puto »

quod reapfe Vigilius Papa Synodo praefuerit Con

`flantinopolitanae : noa tamen oecumenicae aani

1bLiii. , fed quae coaluit anno 1oxlviii. cx lxx.

Epifcopis , tribus Capitulis examinandis : quum

que in ea nihil fucrit deliberatum , fa&um , ut ce •

lebre illud ederet judicatum Vigilius , quo tria_»

profcripfit Capitula . Quamobrem illud maneat ,

nullo paéto Leontii teflimonium detorqueri pof*

fe ad Conflantinopolitanam I I. Synodum oecume

nicam , neque ad Vigilium Romanac Ecclefiae

Epifcopum.

VII. Pergit Leontius: Po/}, ubi Aatrum mul•

titudo im templum convenere , /edemt ommer , magna

interim im magna , atque adgè prodigiosè condita •

urbe pace vigem/e . lòi Gregorium Aatrat hortam

tur , /ùadamtque , tàramum obtineat Epi/€opi Sar

dicae Com/?amuiae Cypri ; ö' ip/e/iquidem aegrota

bat . Quod Gregorius perfonam ia Synodo fubfti

puerit Epifcopi Sardicac Conttantiae Cypri , no*

vum fuppeditat argumentum , quo Cajetani fcn

tentia peffum eat . Haud mihi negaverit Cajeta

nus , & Sardicam ,& Conflantiam Epifcoporum •

fedris fuiffe. Sardicae Epifcopus honore Metro

politac fuagebatur in provincia Dacia mediterra

mçã9

Agrigemtimorum Epi/.opi. 19

mea , quae una ex vii., unde coalefcebat Exarchia

Achridis, five Juftinianae I. Dardaniae Metropo

lis, ab Juftiniano I. inftituta anno 1oxxxv. V. C.

Belifario Cof. (v. Juflim, nov. x 1. collat. 11. tit.

v 1.) Conftantiae vero , quae Cypri Metropolis,

quaeque fubinde ab Juftiniano 11. Juftinianàe no

vae naëta nomen , Pontifex non Metropolita mo

do Cypri audiebat , fed etiam avwxipaxo. àrchiepi

fcopus , hoc elt iifdem adfeétus juribus , atque_,

Patriarchae ; nulli enim throno fuberat , ejufque

libertas vindicata a Patribus Ephefinae I. Syno

di oeeumenicae anno oioxxxi. , adverfus Johan

nis Antiocheni Archiepifcopi conatus , Cyprum

infulam Patriarchiae fuae portionem contenden

tis ( v. canon. viii. ) , tum praeterea a Zenone

Aug. , qui Petro Cnaphaeo Antiocheno Pontifici

jura in Cypriam Ecclefiam repetenti reftitit , in

columem jubeas Conftantiae Metropolitae αὐασ

•¤• , tum maxime , quod eo ipfo, quo vindiciae

poftulatae, anno repertum in Cypro.Barnabae_,

Apoftoli corpus , cujus peétore, Matthaei cubabat

Evangelium ipfius Barnabae manu defcriptum ,

(Niceph. lib. xv i. cap. xxxvii.); quò refpiciunt

quum Leo Aug. in fua diatypofi , tum Nilus Do

xopatrius in taxi Thronorum ( in qua tamen per

peram legitur 44arci, pro 4/attbaei Evangelium),

qui eam ob cauffam datam produnt avwxsvaaw Cy

prio Metropolitae , quae tamen reapfe fanequam

antiquior . Jam igitur fi unus , idemque Epifco

C 2 pus

2Q - De aetate B. Gregorii

pus Sardicae, qui & Conſtantiae, adparet , Comº

ſtantinopolitani Concilii oecumenici tempore in

Sardieenſem Eccleſiam Conſtantienſis jura deri

vata: quoties enim Eccleſia, quae ſingulari prae

ſtabat dignitate, a Barbaris occuparetur, Chrie

ſtianis exactis, vel ſacris cerimoniis omnino veti

tis, illius jura, ne plane interciderent, in aliam

tranſcribebantur. Itaque in Taxi Thronorum Me

tropolitanorum, quam ad m. s. codicis Vaticani

fidem edidit V. Cl. Emmanuel Schelſtrate To. lI.

Antiq.Eccl. illuſtr. pag.784. legas, Philadelphien

ſi Epiſcopo Sardicenſis Lydiae, Heracleenſi Ponti

Claudiopolitani Honoriadis, Attalienſi Pergen

ſis Pamphyliae II. Metropolitarum jura, digni

tatemque adregata, qui priùs ipſorum fuerant

ia agxia ra; itemque Theſſalonicenſi Exarcho Au

cyrani Galatiae Metropolitae jura adtributa º

Nunc ſcire pervelim a Cajetano, ecquis unquam

tradiderit, Juſtiniano I, imperante Cyprum inſu

lam Barbaros inceſſiſſe, abactis inde Chriſtianis,

ita ut Conſtantiae jura ceſſerint in Daciae Medi

terraneae Metropolitam ? Si hiſtorias evolvamus

omneis, nunquam fiet, ut nobis illud occurrat ,

quin expreſsè ſcriptum a Conſtantino Aug Por

phyrogenmeta lib. I. Them. ubi de Cypro: Ti xgi

rs 3 aragaºgauerre, è gr Pauainar grxa e raxwbirrºr ºf

a exeias, inga maze avair oi zap gaunvoi, iro º gasiatias

Hgaxxas, ai ngonos 'e duri ragazas Agagaza.oº C º è

ris, Svyargis iº dori tipº eſtera ) rivans ingºiace .

Tem

Agrigemtimorum Epi/eopi. 2t

7'emporis progre/fu &omamaram armis, ea meg/;

gentia adtritis occuparumt eam ( Cyprum ) $arra •

ceri Heraclio regnumte. Enimverò primur eam im•

ce/femr 4bubacburu ( cajut δ Αύiæ ibi /épulcrum

o/lemditwr)/ìo /ubmi/ii imperio , Abubachar Ara

bum Amermumbes ll. imperium ingrefTus anno

Iocxxxi.(Heracliichus xxi.)quo Muhammath im*

puram animam evomuit xvi. Junii$ obtinuitque

annos ii. menfeis vi. ( Theoph. in Chronogr. ).

Non igitur ante annum ibcxxi. ulla in Cyprum

fa&a Barbarorum impreffio , unde Chriftianorum

everterint Ecclefiam . * * * * * *

VIII. Sed adhuc fupereft , quod evincat, Sy

nodum, qua de fcribit Leontius , nullo modo ha

bendam , quae congregata Juftiniani I. regno. Sic

igitur Leontius : Ita in eam , quae diu exorta fùe

rat, baerefim fraudolemtam coepta di/òutatio, mul

taque ab ortbodoxit eo die im baereticor probata.

Ceteram Gregoriur , qua/? omniam viliffmur mibi/

ad baec re/pondebat. /mae CatboJici cum /£di/îent,

Haeretici contra (aderat autem imgemr , multitu-.

do)/ùperbire, animor attollere ,& quaß alii /ub

vbbi. Ibi tum Sanéìi Spiritur gratia illu/lramte

Gregoriut coepit quietiar' agere contra male/ìmae

memtir Epi/copor, dogmatica primum u/r oratio

me de Saméta , imcorrapta, ô im/eparabili Trini

tate, partim iir ad /ingula re/?omdemdo, partim ,

poffulamdo , ut ea , quae dicerent, demom*7rarem?.

4c tantum ip/f /apientiue, tantum. indig• • ; {3•

22 De aetate 8. Gregorii

datum ef}, at memo quidem ammium ex ea turba

rc/po*dere /atii po/Tet ad ea verba , qu:e de /acrit

/iterii decerpta pro/erebat. Sic autem Haeretico

rum oppilavit ora , ut Aatrer ommer plane obj7u

;ejîerent, talem bomini a Samëti Spiritur illu/lra

tiome col/atam gratiam.. Jtaque non pauci ex iir ,

gui primcipr* * inter Haereticor ; videbantur , jam

tum , quutm eot Gregorius per titulor, libello/jue

coercuit , ad ortbodoxam Catboìicae Ecclefiae fidem

confagere. Ex ee porro die me matire quidem ad.

ver/as. Catbolitor , eu/? /ìmt iwpii , imame/%ue ac

fraudo lemtar vocet jaííare , qaae zemtavcramt , o/?e

ra , /oedaque evemi/e amimadvertemter. Deus im

ino1talis !, quid adhuc reliquum , ut omni plane_,

adfeverati nc adfirmemus Concilium, in quo prae

£ns adfuit Gregorius, nulla ratione Conftantino

politanum illud iatelligendum , quod aétum ex

Juftiniani I. auétoritate ? quid? ca in Synodo nul

iae dividiae de religionis negocio , nulli Haereti*

ci , quorum impetus nefarii contunderentur. De

Ibae tantùm EdefTae , Theodori Mopfueftiae, &

Theodoreti Cyri Epifcoporum orthodoxia difpu

tatum : ad haec de Origeae , Didymo , Evagrio

aëtum , qui uno omnium Patrum conflatu damna* .

ti . Unum prac omnibus teftem audiamus Grego

rium P. M. cogaomeato Magnum ( praetereo ip

fìus Synodi a&a , unde & illud liqueat) haec ad

Conflantinum Mediolanenfem Epifcopum fcri

bentem lib, 111, ep.xxxvu, 424od autem /cripßßit,

- quod

Agrigemtimorum Epi/copi. 23

quod epißolam meam Reginae 7'beodolim /ue tram/'

mittere mimime voluiflit pro eo , quo? quinta Sy

modur im ea momimabatur, / eam cxim de /éundali

zari poße credidiffis , reëìe/àëtum e/? , ut mimime

tram/imitteretir. %Jmde mamc iffa facimur, ut vobit

placuit, ut quatuor Synodor tantummodo laudare

mur : de illa autem $ymodo , quae poßmodum Cow

f/amtimopoli faëta e/? , quae a mu};is quinta momi

natur , /£ire vor volo , quia miài/t contra Aùnè?i//#

mar Symodor comflituerit, vel /em/èrit g: qaippe quia

im ea de per/énit tamtummodo , mom autem de //:

aliquid geßum eff ; O de bis per/omir, de quibus

im Cbalcedonem/£ Synodo mibi/ cemtimetur ; /34/ poff

expreßar Synodor , /eu Camome* faéta comientio ,ô

extrema aëtio de per/ìmis vemtiüata e/}. Si tantum

igitur in V. Synodo oecumenica aétum , utrum_,

profcribendi , necne forent lbas epiflolac ad Ma

rim Perfam auétor , tum ?heodorus, cujus extta

bant difputationes adverfus Eunomium , & Apol

linarem Neftorianifmo laboranteis,poftremò Theo

doretus , qui xii. capitibus Ephefinae fidei a Cy •

rillo Alexandrino Epifcopo confcriptis ftigmata_»

inuffit , fi Origcnes, Didymus , Evagrius, diffen

tiente nemine , anathematifmis perculfì , qu;»rfum

illud , Gregorium fpumanteis audacia a Haereii*

cos comprefliffe , iifque tandem pudorem impo

fuiffe , fi quidem Synodo V. oecum:micae intcr

fuerit ? nulla illeic cum Huereticis gefla res , fed

dc Haereticis Origenc , Didymo , Evagrio , fed

de

24. De aetate 8. Gregorii -

de tribus Epifcopis , quorúm ut impia do&rina ,

ita memoria incertum » damnandane , an obfer

vanda , quandoquidem pie , inque Ecclefiaftica_»

confociatione decefIerant. Unum hoc in certa

men veniebat ; nam nulli dubium e Patribus in_,

concilium cooptatis , quin quae Ibas in Epiftola ,

Theodorus , atque Theodoretus in hypomnema

tis fuis adverfus Eunomium , Apollinarem , Cy*

rillum effutierint , putidam haerefim olerent . Fa

tcor quidem non fine confilio , hoc eft vaferrimo,

fceleftoque , Camarinam illam ab Acephalis mo

tam ; eò enim fpeëtabant , ut devotis eorum Epi

fcoporum manibus Chalcedonenfis Synodi au

êtoritas elevaretur, eòque tutiùs teterrimas blaf

phemias evomerent: fed enim in Concilio nulli in

mentem venit vel in controverfiam vocare Chal

cedonenfium Patrum doótrinam , vel Ibae , Theo

dori , & Theodoreti errores vindicare : perfuafìf- .

fimum omnibus , in orcum detrudenda eorum_,

dogmata , quae vulgò ipforum e libris haurieban

tur . Quare vel novam fingat Cajetanus oecume

nicam Synodum fub Juftiniano I. coaétam , cui &

Romani Epifcopi Legati interfuerint , qui ejus li•

bellum detulerint , in quo animi fui fenfa circa_»

res , quae in quaeftionem veniebant , depromeret,

fimulque miffi ab ipfo Romam agente Epifcopi ,

qui Orientalibus adgregarentur , quique reduces

ipfum docuerint quanta gefferit Gregorius ; tum

Gregorius: adco adfcitus Sardicae Conflantiae

- Epi

4grigemtimorum Epi/?opi. 25

Epifcopi parteis obiens , quique tam multa , &il

1uftria in Haereticos difputarit , ut eorum tandem.

pervicerit furorem , vel demum fateatur , in alia

amandandum tempora Gregorium , atque ipfe

ceafuerit , neque fieri poffe , ut inter Synodi V.

oecumenicae confefíores fuerit adnumeratus. ` `

IX. . Neque haec tantum funt , quae Cajetani

opinionem diffleat ; & alia adcedunt , quae man

tiffae loco addam . Inter Epifcopos , qui a Con

flantinopolitano Patriarcha delegati , Gregorii

cauffam cognituri cum Romano Pontifice Corin

thius recenfetur . 4rcbiepi/eopur item ( hoc eft

Conftantinopolitanus , inquit Leontius) accer/ftor

Cyzici , ô Corimtôj Epi/copor Aomam imde, mit

tit. Sed quem praetereat fub juftiniano l. , annof

que aliquot poft Corinthi Epifcopum Hellados,

& Achaiae Exarchum Romanae Patriarchiae_, ,

quemadmodum, & Theffaloaicæ, & Juftiniaaae I.

Exarchi , fubditum , eoque aomine Romani Pon*

tificis in fua Exarchia Vicarium geffiffe , qua di

gnitate ma&ti adeo quum Theffalonicenfis , tum

Juftinianenfis Dardaniae Epifcopi ( v. Baluz. in

fupplem. âd lib. v. de Concord. Sae. & Imp. cap.

xxix. nun*. xi. )? Qui igitur faétum , ut Conftan* .

tinopolitanus Patriarcha rerum domino Juftiniano

1. Corinthi Epifcopum , ia quem nullum fibi jus

' adtributum , in Urbem arcefferet , juberetque- ,

ut Legati fui munere ornatus Romam adpeteret ,

, Gregorii judex futurus?: - . . . . . . . . -

Ëj $ic.rom.ip.T D x, Ad

{ ,

26 Pe aetate B. Gregorii `

X. Ad haec falfo crimine fo!utus Romae Gre*

gorius Conftantinopolim abit , ibique & ab lmp.

Caefare Juftiniano , & ab Augu(ta liberalilfimis

donis cumulatur. Neque vero ( inquit Leontius )

piiffma 4a£uffa Viro quidpiam ceffe,/èd vero mu/

vir Gregorium domavit muneribar, auro , argen/?

que , quod ad Ecc/e/îue va/à com/îcienda e/fet /àtis .

Ecqua verò haec Augufla Juffiaiani I. uxor? U mi

cam hiftoria Juftiniani I. conjugem tradit Theo*

doram , quae tamen nortalitatem explevit anno

Chrifli ioxLvii 1. Juftinianaei imperii xxii. menfe

Junio lndictione xi., ut a Theophane proditum iu

chronogr.,& ante ipfum a Procopio, quo fuperilite

exceffit Theodora , lib. iv. Bclli Gotth. Vidit

fcopulum Cajetanus , neque cvadendo par fuit •

'Etenim profitetur', incompertum fibi , quaenam

tum temporis regnarit Augufta , quum Conftanti

nopoli hofpitem ftatuit Gregorium Epifcopum- .

Eccui tandem fuerit compcrtum , quum omnes

ombino fìleant hiftoriae ? quum neque vero fìmi

le fiat , Juftinianum feneéta aetate ( erat enim an

mos natus lxv., quum Theodora oibus) novos hy

menaeos celebraffe ? - • i

XI. Tandem illud expendatur , Gregorium ,

poftquam Pafchalibus feriis a culpa , cujus fum^

mum per fcelus adcufatus, purus judicatus eft Ro*

mae , ubi annos 11. menfeis v. carceribus a Pontifi

'ce , cui delatum crimen , mancipatus egit , Con

ftantinopolim petiifie , ibique Pafcha cclebraffe ,

dcin^

Agrigemtinorum Epi/eopi, 27

deinde ab Imp. Juftiniano dimiffum Romam re

vertiffe xiii. Kal. Augufti , indeque in Siciliam

navigaffe atque ad Acragantem fluvium perve

niffe iv, Eidus Septembris ; poflhaec fluvium in

greffum hora diei tertia ad Agrigentinorum Em

porium , quò iter erat praeterpropter fefquidiei ,

adpuliffe Sabbato die , hoc eft iii. Eidus Septem

bris , poftridie quam ad Acragantem amnem navis

advenerat : non enim unus , idemque dies adpul

fus Acragantis , & Emporii ; fecus enim chara

&terem Sabbato indicaffet Leontius ad 1v, Eidus

Septembris , quum in amnem pervenit ; neque L

erat , cur tum defignaret , quum Emporii litus

' adtigit, perinde ac eo die,quia Sabbatum, dignum

quidpiam , quod literis proderetur , geflerit. En

Leontii verba , prout latine verfa,: &oma igitur

profe£ti , atque im Siciliam, appu?/? 4grigemtum

vemiumt iv. Idus $eptembris , /îc verò volemte Deo ,

qui /èmper δ /ervarat , Ö' adjuverat , fiuvium im

eumt im /áburbium , quod £mporium dicitur ad ter

fiam diei horam : erat porro Jabbatam , cum i//ue

appulere. Jam verò ab anno ioLiv., qui oecumeni

cam v.Synodum fequutus, ad iolxv. ultimum Ju

ftiniani I. Aug. xi. Septembris dies in Sabbatum

incurrit annis iolv. & iolx; anno enim ialv. a_»

Κal. Januariis iniit cycli folaris annus iv., ideo

que litera Dominicalis D; anno iolx, cycli fola

ris annus i x ,'itera Dominicalis D C;eòque difces

charaéterem xi. dici Septembris fuiffc feriam vii.

D 2 , At

28 . - De aetate B. Gregorii.

At afifitis iolv. ad rem non eft , tuam quöd Gregó

'tium boc annó Epifcopum inäuguratum putat Ca

jetaiius , tum quod a Gregorii Romanis viaculis

ad reditum Ecclefiae fuae anni prope iv. interce{i

'ferint , fimulque certum illud, audiffe Gregorium .

•Agrigentinorum Epifcopum poft oecumenicana,

Synodum Conftantinopolitanam , hoc eft , paullo

'poft anrum 1oLi 1 t. pro Cajetani fententia , a quo

ad iolv. biennium tantum uumeres. Sed neque ,

annus iolx. cauffae noftrae conducit. Vigilius

'Papa obiit iv. Eidus januarias anni P. C. Bafilii

xvii. , nempe Chrifti Dionyfiani iolviii. tefte ,

' ömnium certiffimo Victore Tunnunenfi Epifcopo,

qui Vigilio aetate compar , adfuitque Conftanti

ropolitanae Synodo li. , Vigilioque Regia in Ur

be confuevit . A'yvaa* , five anui, nullo Confule

defignati fecundum Bafilium coepere ab audo

• 15xlii,defieruntque anno iolxvi., qui primus Ju

fîini II. Aug. , ut ex Faftis confularibus , potiffi

nun verò Heraclianis con(tat . Porro sVigilii

emortuálem -annuº compºnendum cum Chriiti

Dionyfiano iolvit f. adeo folentie traditum iu

antiquis Romanorum Pontificum catalogis, ut Jo

hannes Ceccanenfis , qui cetera chronotaxim -•

* Pomtificiam fufque deque fcripfit , in alia abire

haud potuerit. Qgare videant , quam fuaviter

fibi imponi patiantur , qui iis adfcribunt , e vivis

ereptuna Vigiliun anno iol* v. di&titantibus . }am

Vigilio fucceffit Pelagius Eidibus Aprilis ejuf• T . dem

4grigemtimorum Epi/éâpi. 29

dem anni ioLvi 11., qui ex(tidétus , uti &fiendit Pa*

gius , anno iolx. vel idlxi. 3 qaemadmodum alii

:{entiunt, iv.;Nonas Martias , Si Gregorius igitur

Romae occ}ufas carceribus, annos 14. , menfeis ¥.

exegit; fi cognita Gregorii cauffa , poftridie_»

Pafchatis , certe Ecclefiam ille fuam revifere ne

quiit anno 1oLx., nifi, Romam, quo a Tiberio Ro

mani Pontificis'in. Sicilia Exarcho ( ita adpellat

Leontius , qui forte Romanae Ecclefiae defenfor »

de quo alibi dicam ) amandatus , fubierit anno

1oLv1. menfe Novembri ; ab eo enim ad Eidus

Aprilis iolix. , quum chriftianum Pafcha celebra

tum (quod difcimus ex cyclo Solis vii1,,Lunae ix,

litera Dominicali E, termino Pafchali vi. Aprilis )

reéte colliges annos 11. menfeis v., ut reverfus tan

dem Agrigentum anno infequenti fuerit Regia …

' ex Urbe, ubi Pafcha, peregit . Atqui verò aano

Jolvi. & Pontificatum obibat Vigilius , & Con

ftantinopoli degebat , ut proinde Gregorium_,

-Romae in carceres condere haud quiverit , neque

adcipere , quas Tiberios Exarchus fcripferat s li

teras , quando cae* traditae Potitifici , qui .{δα

mae verfabatur. Quare quum anno 1olvi, ßoma

num Pontificem gereret Vigilius, quum anno

1 allx. Pelagius Romanae Eccíeüae clayum tem*

peraret , quum jue infuper', qui ô regorium abfol

vit , idem annos 11. menfeis.v. vinculis , & cuflo^

dia coercuerit, quod apertiffime teftatur Leontius,

confequens elt , in annum IoLx, coaferri: non pof*

: fe

3o De aetate B. Gregorii

fe Gregorii ad Ecclefiam fùam reditum . Quum ,

vere in reliquis Juftiniani I. annis nunquam Tinci

dat xi. Septembris dics in feriam vii., anno enim

JoLxi. convenit in feriam 1.,anno 1olxii. in feriam

11., anno IoLxiii. in feriam iii., anno iolxiv. in fé

riam v., anno 1bLxv. in feriam vi., doceat tandem

Cajetanus, ecqua ineunda via , qua Gregorium.

Agrigentinorum Epifcopum in Juftiniani Magni

tempora conferamus , quum tam multa , eaque_»

ponderis graviffimi comperta nobis fint, quae indeabjiciant: - .• •, • ' … , ;

* XlI. Nunc quoniam noa ftabili nititur fun

damento Cajetani opinio de Gregorii , cui impu

tat , aetate, commodum venit , ut quid hac de re

fentiam, aliquando tandem proponam . Quid ve

1ò proponam , nifi quod ex Menologio , Bafilii I.

'Aug. auétoritate edito , ex Summario, Gregoria

mae vitae graece fcripto, ex Niceta MonachoStu

dite , ex Leontio noftro , ex Metaphrafte hauri

mus, ad ea fcilicet referendum tempora Grego

rium, quibus Conftantinopoli oecumenica, VI.

Synodus adverfus Monothelitas coa&ta , proinde

que vixiffe fub Augg. Conflantino Pogonato , &

Juftiniano II.,cui a recifis naribusanno 1ocxcv.ab

Leontio, qui Regio e throno eiecit , Rhynotmcti

cognomen inditum ? Nihil igitur novi adferani;

tantùm efficiaan , ne qui m Cajetani nominis au

&toritas , quae quidem fumma , a veri tramite

propulfet • . -

- XIII,

Agrigentinorum Epiſcopi. 3 t

XIII. Principio componenti mihi Gregorii

anni, qui a Patriae diſceſa ad Epiſcopi inaugura

tionem effluxere, cum Chriſti Dionyſianis, ut iude

1ei veritas emergat. Quod Agrigento Cari hagi

nem ſolverit Gregorius pridie Kal. Julias, eoque

pervenerit poſt dies 11t., in controverſiam non ve

nit, nam ex luculento Leonti i teſtimonio diſci

mus. Quod itidem Carthagine cum Marco, Sera

pione, Leontio Monachis profettus Tripolton ad

venerit, expletis in itinere diebus xx., ibique ,

diverſatus menſem integrum , indeque iterum na

vigans, quatuorque navi impofitus menſeis exe

gerit, tandemone Hieroſolyma ſubierit, ita ut a5

Carthaginis abitu ad Hieroſolymorum ingreſſum

menſes interceſſerint vi. vel aliquid amplius, Leon

tius aeque perhibet, ut nullus heic ambigendi

locus ſuperſit. Quod verò inde Cajetanus confi

ciat Hieroſolyma Gregorium penetraſſe nondum

anno e la pſo, cK quo patrià evaſerir, nec longe a

Paſchate, quod Leontius confectam memorat vi.

Aprilis, nullo modo probamus, ſì quidem ducem

Leontii hiſtoriam , ut oannino fas eſt, ſequi veli

mus; quid enim ? Marcus Abbas, qui Hieroſoly

ma Gregorium deduxit die fecunda ab nova

Dominica, quae unicum Paſcha, quod ibidem

celebravit, ſequuta, Tripolim Syriae demigrat ,

quò devenit Kal. Juniis, ubi con ſcenſa navi in

Siciliam navigat ; xvii. Kal. Julias ad Pleuthia

das oras adpellit, indeque Acragantem fluvium ,

- 3t

32 De aetate B. Gregoriiº

atque hinc Suburbium primò, quod Emporiom

Agrigentinorum dictum , dein Urbem ingreditur,

ibique die fanétiſſimis Apoſtolis Petro, S. Paullo

ſacra religioſiſſime culta, poſtridie contigit , ut

“Gregorii parenter ad urbem venerint neceſſaria deferentes, ut noto juffa facerenti coſiguidem die e

. Gregorius inde ab/ceſſerat pridie Kal.7ulia Lacriºmis igitur, planctuque dum inferias ſolvunt filio,

quem exſtinctum autumant, Marcus Monachus

luetus cauſfamab Epiſcopo Potamione ſciſcitatur,

eique Epiſcopus aadi ( inquit ) Pater, jam te quid

hac in urle duobus ab binc annis contigerit , edocº

po, Tum rem exſequitur, narrans, quos lugen

teis videret, Parenteis eſſe Gregorii cujuſdam

eximiae ſpei adoleſcentis, qui Archidiaconi di

ſciplinae concreditus ex civitatis oculis eruperit.

Age jam ſi Gregorius patriis finibus abiit pridie e

Ral. Julias, ſi ſequenti anno Marcus Abbas cum

oregorio Hieroſolymis Paſchatis ſolemnia pere

git, alteroque ab nova Dominica die inde digreſ

fusdeſinente Junio Agrigentum pervenit, pridie

que Kal. Julias Gregorii Parenteis videt juſta fi

io facienteis, certè quidem eo die unus numeran

dus annus, ex quo Chariton & Theodote dulciſſimum, optimumque pignus amiſerunt - At enim ,

Epiſcopus biennium narrat : perperam igitur Ca

jetanus unicum percenſerannum : ex quº Gregº:

rius patria domo exceſſerit, 8 Marcus Gregorii

ductor Hieroſolymitanam ad peregrinationem

- Agri

Agrigemtimorum Epi/éopi. 33

Agrigentum Hierofolymis advcuit. Quid, quod

ejufdem biennii manifeftnm exftat veftigium in- !

rerum , quas Leontius exfequitur , narratione a-•

Gregorii exceffu ad Hierofolymorum adventum ,

ibique aéta Pafchalia ? Ait primò , Gregorium_,

Carthagine hofpitio exceptum ab ipfo Nauclero ,

qui illuc, deduxerat ; ubi rerum divinarum com. •

memtationibur deditus po/f biduum aliquamdo , ali

quamdo po/? triduum , nommumquam imtegram etiam

bebdomadam jejunar tran/igere ; atque hinc intelli

gas , non pauxillos dies moram Carthagine feciffe

Gregorium. Subinde memorat, tantae rei muncium

admirabundum hofpitem retuliffe Civitatis Epifco

po , qui Gregorium fibi arceffit ; praeflo Grego

rium fuiffe ; rebus omnibus , quas a Pontifice ro

gatus , feciffe fatis : tum demum petiiffe , fanéte

fibi adprecaretur , quo confilium fuum facra Hie

rofolymorum loca adorandi optime cederet : fau

fta, propitia ominatum Epifcopum, fimulque oraf*

fe apud ip/ùm ad féìor u/jue /àmëto/%ue dies ma

neat. Hcic quaero , quinam hi feiti , fanétique

dies , oifi aut Chriíìi natalia , aut Pafchalia ? Er^

go quum Carthaginienfem Epifcopum convenit

Gregorius, non procul aberat five natalis Chrifti

dies , five Pafcha : quis enim fibi fuadeat , propo

fuiffe Epifcopum ad diutinum tempus detineri ho*

minem proficifcendi defiderio flagrantem ? Inte

τim ( fubjicit Leontius ) nondum aderat Marcus

Abbas , qui Dei monitu Gregorium Hierofolyma

Qρι/3.Jig. 72, IV, E per

34 De aetate B. Gregorii

perduceret: a deſt tandem cum Serapione, 8

Leontio, exactiſque Carthagine quatuor omnino

diebus unà omnes digrediuntur. Et verò quum ,

conſidero exhauſtos mari a Gregorio cum Mona

chis menſeis v., poſtguam Carthagine receſſerint,

ut portum aliquem ſubirent, unde Hieroſolyma

pedites contenderent, nullas dubitem, quin ſu

ſcepta ſit navigatio clauſis maribus proxime Chri

ſti natalia; quum opportuniori anni tempeſtate ne

menſis quidem fuiſſet pelago abſumendus . Itaque

ſì a Carthaginis diſceſſu ad navigationis exitum

menſes vi. acti (nam menſem 1. Tripoli confede

re) ſidue Decembri vela Carthagine fecere, nae

navigationi finis impoſitus Junio, ideoque, mini

mùm , Julio Hieroſolyma ingreſſi, tum quod illa

nimium quantum abſint a mari,tum quod iter non

niſi pedeſtre confectum . Jamne adparet Paſcha,

uod Hieroſolymis coluit Gregorius, non pri

mum , ſed alterum fuiſſe, quod celebrandum oc

currit , poſtguam patriam deſeruerit ? Hispoſitis,

canonem hunc inſtituam, qui ad examen fubinde

vocabitur, quò res, quae in medium venit , ponederibus ſuis firmetur. r .

Xi V, Anno Chriſti

669. Pridie Kal. Julias Agrigento

ſolvit Carthaginem Grego-

rius,ubi poſt dies treis exſcen

dit inde digreſſus menſe De

cembri.i 67o.

4grigemtimorum Epi/?opi. 3$

:

67o. Adpcllit , Tripolim menfe Ja

nuario , ibique menfe tranfa

&io navigat iterum , confe

&tifque mari menfibus iv.Hie

rofolyma venit Julio menfe.

671. Hierofòlymis Pafcha celebrat

vi. Aprilis : Pentecofle Dia

. comis adcenfetur a Macario

… Epifcopo ; deinde in Olive

tum montem abit, Monacho

rum lares peragrat , in iif

» que annuna degit.

672. Ex Oliveto fecedit in Eremum,

ubi vivit annos iv.

673. • ' • «• £• *- � © � • �

674• . • • • • • • • • .

675. • • • • • • • • • • , • .

676. „Ex eremo redit Hierofolyma,

… , , ibique integro anno confidet.

677.. Hierofolymis demigrat Antio

chiam iv. Eidus Aprileis ,

moraturque annum I.

678. Antiochia devenit Conftanti

nopolim,ubi a Theodoro Pa

triarcha detinetur, quò indi

ctae Synodo oecumenicae_,

interfit.

679. . • • • • • • • • • •

68o. Concilio vi. occumenico, iii.

- E 2 Con•

36 De aetate B. Gregorii .

. Conftantinopolitano adeft E

pifcopi Sardicae Conftantiae

• … * Cypri perfonam gerens, hae*

- refimque Monothelitarum-»- - - - * • • profligat.

-

* . . . . 681. Conftai.tinopoli adpetit Ro

* • - mam , quam fubit xi. Kal.

• • . Julias , exinde Epifccpus

* . . . . · · · · · ' . . . Agrigenti renunciatur a Pa

… it. ' ' • • • ' ' nhormitano Agathone?. M. »* * . • . mox Agrigentum profectus

xvi11. Kal.Septembreis, ur

… - bem * ingreditur xvi. Kal.

" . Oétobrcis.

XV. A Gregorii fuga patria e domo ad ini

tum Agrigentinae Ecclefiae Pontificatum , xtit.

anni praeteriere: totidem enim numerat Chariton

, Gregorii Pater , dum de amiffo filio filium ipfum ,

quem adhuc non agnoverat , Romae docet ; Ro

-mae verò aderat cuam Agrigeritimis ceteris, qui da

ri fibi Epifcopum poftulabant a P.M., quanJo po

pulus varia in fludia divifus in eum conitituen

dum non comfpiraverat. Jam fi patria egreffus

Gregorius pridie Kal. Julias anni ioclxix. , eo

dem die anni 1ocLxxxi. numerari coeptus annus

xiii., ex quo Pater fuaviffimo filio carebat . Hac

adcedit , eum Romanum Pontificem manus Gre

gorii capiti impofuiffc Agrigeotinorum Epifcopo ,

, creando , qui & Legatos , & Epifcopos occumeni*,

i. Câ€

- Agrigentinorum Epiſcopi 3 7

- -.

cae Synodo miſerat, quod ex Leontio conſtat, cu -

jus haec verba: Sed Epiſcopi in concilium a Pon,

ti/ice miſi Gregorii adventui antevertentes Ponti

ficem ipſum docuerant, Gregorii virtute, ac /a

pientia Haereticorum audaciam, petalantiangue e

repreſſam. Interea dum Romae degit Gregorius

diem obit Agrigentinas Epiſcopus ( Theodorus )

magnaquo adeo Agrigenti /editio coorta, turbas

agitante populo: atque hi quidem Sabinam resby

terum, contra illi Creſcentem Diaconum elige

bant. Interea deletti ex Agrigentina Eccleſia, al gue

ex finitimis Primores maritimum iter ingreſſi Ro

mam trajiciunt, poſtulant a Pontifice ſibi Epiſco

pum creari. Porro Agatho, quo Pontifice coacta

Conſtantinopoli Synodus oecumenica, obiit I v.

Eidus Januarias anni IocLxxx II, , eumque ſequu

tum interpontificium anni unius,menſium vit.,die

rum v.(Anaſt.Biblioth.in Agath.).Quum verò Gre

gorius ſimulac Romae Agrigentinorum Epiſcopus

audiit, iter in Eccleſiam ſuam ſuſcepiſſet XIX -

Kal. Septembreis, confit, nonni ſi anno IocLXXXI.

Epiſcopatum iniiſe; indeque numeratis retrò an

nis xitt. ut Epocha figatur Gregorifogli e patria,

ad annum perveniemus roclxix. Cajetanus nihil

penſi habeas, quod, quo Pontifice coivit Coa

ſtantinopoli magna ſynodus, eodem Gregorius

Agrigentinorum dictus Epiſcopus, creatum illum

Epiſcopum perhibet a Pelagio, qui ſucceſſit Vi

gilio, ſub quo Synodus V. oecumenica Conſtan

ti-

38 pe aetate B. Gregorii .

tinopoli peraéta : ut interim omittam, quod illum

Vigilio fuffe&tum edicit anno iolv. , quum reapfe

faétum ifthuc anno 1dlvi11.quod antea demonftra

' vimus:fed hoc in loco venia dignus Cajetanus Ba

• ronio , aliifque adfcriptus , qui funebrem Vigilii

* annum voluere Chrifti Dionyfianum iolv.

XVI. Nunc an Chronologifmo noltro ullum

'faceffat negocium Leontii commentarius , quem

admodum Cajetano contigiffe vidimus, an verò

omnia in illo exa&a ad Leootianae hißoriae nor

mam, confiderandum. Primum, quod Cajetano ope

pofuimus, Macarii fuit Hierofolymitanus Epifco

patus , qui in eos non concurrit anuos , quos Ca

jetanus degiffe Hierofolymis ratus Gregorium , .

Atqui Canon nofter ab hac moleftia liber. Ab an

no Chrifti iocxxxvi. Heraclii Aug. xxvi. , quo,

Theophane tefte , vitam exuit Sophronius ejus

Ecclefiae Patriarcha , ad Anaftafium , qui detiit

• anno roccix. , Hierofolymitanorum Pontificum ,

Catalogum mutilum habemus , eique integrando

nondum Ecclefiafticarum rerum Scriptoribus da

tum, Hoc vidit, monuitque ante Baronium V. Cl.

Honuphrius Panvinius ( in Chron. ad aan.636. X,

cui fecundum Sophronium non alii feculo VIII.

comperti Hierofolymorum Epifcopi , nifi Theo

dorus , Elias , Johafnes. Sed in lucem prolatis,

quae delituerant Paavinii aetate, monumentis, fuc

crevit aliquanto numerus , ita ut haec Hierofoly

nitanae Ecclefiae Epifcoporum ferics co in feculo

- … I , v , fe

.*'

Agrigentinorum Epiſcopi. 39

feratur: Anaſtaſius I V., Johannes, Theodorus,

Euſebius, Elias, Theodorus, Elias iterum, Jo

hannes. Quid igitur, ſi non vulgare beneficium o

Leontio adceptum referamus, ſuggeſto nobis Maº

cario, quo lacunam illam ſeculi vi I. ex parte e

compleamus ? Quid ſi & alio nomine devincti illi

ſimus, ſubminiſtrato Euſtathio Antiochiae Epi

ſcopo, qui praeceſſit Macarium cathedra eſe:tum

anno IocLXxxi. , ex Synodi oecumenicae, quae e

habita Conſtantinopoli adverſus Monothelitas,

autoritate, ſubrogato Theophane Siculi Mona

ſterii,quod Bajae dictum,Abbate? Poſt Gregorium

ll. ejus Eccleſiae Pontificem fato functum anno

locxxix. Eccleſiaſtica hiſtoria hos enarrat ſucceſ

ſores, Anaſtaſium III., Macedonium, & Macarium,

de quo diximus. At neque Anaſtaſii, neque Mace

donii emortualis annus exploratus, neque Macedo

nio Macarium ſcimius ſtatim ſuffectum; tantum ile

lud novimus anteMacarium exſtitiſfe Macedonium

quemdam , qui Antiochenam Eccleſiam admini

ſtrarit . Igitur, Leong aučtore, praeeat Euſta

thius Macarium, quem ſucceſſorem nactus poſt

annum ſaltim ioclxxvit. , quando hoc anno eam

curabat Eccleſiam Euſtathius, interea dum cer

tiora ex reconditis adhuc monumentis ex ſpecte-,

mus, queis conficiamus, an poſt Gregorium II.

uni Anaſtaſius, Macedonius, & Euſtathius Antio -

chenae Eccleſiae clavum moderati, an alii inſu

per ſuccenturiandi, quò integra eus ſeculi"- Cili º

-“

4O De aetate 8. Gregorii

chenorum Pontificum feries proflet.

XVII. * Venio nunc ad Pafchatis charaéterem,

atque heic vel cum Hercule manus conferam , :

adeo vi&oriae certus. Quo anno Gregorius Hie

rofoJymis verfabatur: cum tribus Monachis Mar

co, Serapione, Leontio , Pafchales feriae occoepe

re vi. Aprilis , ut Leontius nofter fignificat . Jam

quum anno Chrifti Dionyfiano ioclxxi. ex cycli

Solaris anno viii., Lunaris v11., litera f)ominicali

E 5 terminum Pafchalem xxx. Martii nancifca

mur , intelligimus ejufce anni Pafcha , in vi. Apri

lis conveniffe , nam terminus ia feriam 1. exiit.

Neque quis fubdubitet de peracto tum Pafchate

Hierofolymis eademmet die , qua apud ceteras

Chriftianorum Ecclefias , quia forte Hierofolymi

tana lunari anno Calippico , quemadmodum: He

braei omnes extorres vel hodierno die , uteretur ;

unde ex diverfa anni forma diverfus ab eo, quem

teliquae Chriftianorum Ecclefiae colerent,eafcha*

tis dies emergeret . Quum enim ex Mofaicae le

gis praefcripto celebraùdum Pafcha xv. die Nifam

Palaeftina Ecclefia , & veteris inftituti conftans ,

& Nicaeni Concilii audiens decreto , poterat Ju

daicum Phafe prae oculis habere , ut Pafcha di

ceret Dominicum diem , qui proximè illud feque

retur . Sed nae , quifquis haec fufpicatur , igno

rat , caftigatam chriftiani Pafchatis dcëtrinam non

alio ex fonte dimanaffe , nifi ex anno Lunari , qui

penes Hcbraeos obtinuit , ut adhuc obtinet , fed

tin£ΓΛ•

24grige mtimoram Tp£/?opi. 4 t

tmendato tamen a Rabbi Adda , qui biduum exe

mit , abfolutis anno Chrifti Dionyfiano ccxcvii.

ccto Periodis Calippicis , hoc eft iocviii. annis ,

ita ut 1 v. die Septembris ejus anni novus Tifri in

grederetur , quum non folicitata de prifca fede_,

neomenia , ineundus ille fuiffet vi. ejufdem. . ;

XVIll. Enimverò vidit Adda comparatis,in

ter fe xvi. enneadecaeteribus Lunaribus Calippi

cis , & Solaribus : Julianis , exfuperare in annis

CCCI v. , quot ccnftant xvi. enneadecaeterides Lu*

nares,Solare ratiocinium fupra Lunare diem unum,

eòque in xxxii. enneadecaeteribus , five Periddis

vi11. Lunaribus fùpergreffum fieri Solarem fupra

Lunarem dierum 1 1. ltaque fi anno 1. Periodi 1. Ca

lippicae Lunaris Tifri ilìiit vi. Septembris , annq

cccv. conjiciendus ille in v. diem, anno 1 ocix. in

1v., anno ocioxiii.in 111. & fic deinceps. Sed enim

Addae, non omnino obtemperatum a popularibus

fuis. Detraxerunt hi quidem biduum illud reiculum

ex anno fuo, fed in pofteriora tempora nullus infu

per dies expunëtus . Illuftre hac de re teftimonium

habemus a Nicephoro Gregora,qui in computo fuo

ncbis tradit , anno Chrifti C 1 occcxv 1 11. Judaeos :

Pafcha celebraffe xx. die Martii , quum Cbri

fiiani xxiv. Apriiis. Erat annus Seleu<idüm ,

cioiocxx v 1 1 1., hoc eft xxx* 1 1. Periodi xxii. Ca

]ippicae. Tifri xxx111. Ca{jppicus Periodi I. in

ccpit xii. Septembris , cjus character 2. 9. 1 066,

hoc eft , feria 11. hora 9. momenta i o66. quorum

1c8o. , hoiam) conftituuut. Tifri Addaeus xxxiii.

- V. [R Pe^

42 De aetate 8. Gregorii

Periodi ix., e qua biduum exentum , x. Septem.

' bris , ejufque charact:r 4. 1 r. 666. Ut igitur neo

meniâ Calippici Tifri anni xxx 111. Periodi , ma

mente in xi i. Septembris, Nufam inchoarit vivi.

Martii, ita addi&tis perpetuò aufpiciis anni xxxii t.

Periodi , ex ckfitione anni Addaei, x.diei Septem *

bris , neomenia Nifan convenit in vi. Martii ,

proindeque xv. ejufdem , quae Azymorum pri*

ma , in xx. Martii . Atqui verò fi anno Chrifli

ciocccxvti. Addaei epilogifmi obtinuiffent , tri

duo antea celebrandum Pafcha fuerat ab Hebraeis

anno , quem diximus, Sefeucidùm cibiocxxviii.

inito Septcmbri menfe Chrifti anni ciocccxvit.

mum enim ab anno Chrifti ccxcvii. , qui ca

púí fuit emendationis , ad ciocccxvii. anni im

vercefferint cfoxx. , quorum oc. ox11. treis intc*

gras pcriodos hagmas , fìve xLvui. cyclos emmca*

decaetericos abfolverint , confequens e(t , neomie*

niam Tifri ejus anni Solari in anno Juliano triduo

citiorem fuiffe , atque adiii xxxi 11. Periodi iIIius,

e qua Rabbi Adda biduum fuppreffit , quod abu**

de oftendunt chara&teres utriufque Fifri . Porrò

anno xxxii f. Pcriodi xvii, Calippicae , quae f.

Addaea, chara&ter Tufri, ut vidimus, 4. 1 1. 666.,

hoc e(t , feria t. hora if, nomenta 666. , qua

quidem feria incurrit in x. Septembris Chrifti an

ni cccxxix. ex cyclò Solis 11. litera Dominicali

E. Anno verò cº occcxvi i. charaéter Tjfri 4. 8.

286. , quumque adnus fuerit x. cycli Solaris, qui

literami Domiuicalem exhibet G. , feria I v. nr.n

-C(} {\\

TAB, U

---

Amiti Pe- Termini Paſebaies Eccleſiae

riedi. - -

ſi mae. Conſtanti- e Alexan- Antioche

i nopolita- drinae. f?aga

f/ſl6'.

e reſº.

Embol.

i v

Embol. 7. I pril. 5, April 5 April. 6. April.

l i" " » e Mart. 12 e. Mart. 2 e. Mart.

i eſ. 56.

- 37.

Embol. 58.

59.

va ed. 6o.

Embol. 6 1.

62.

6;.a Embol. 64.

e rec. 65.

- Embol. 66.

- 67.

68.

| Embol. 69. l

vzeg. 7o.

I. |

Embol. 72.

73.

Embol. 74.

75.

va eſ. 76 l---

-

º

--------

|

|

|

||

|

|

----

|

|

·

|

|

----·----

-

|-|

|

|

|

|

··

|

-

|||

----

|

----

----,

-

|-|

||

*·|

r-:

;→

·

|

·|

·-|

+·~|-------|-…º.

·|-|

|-|-|

|-

|-|---|-----

-|

----|

•

|

·

|

-

|--

|

|

|

|

|

|

|

--

----|

|

|

|--

-

|-|-|

|

·

|

|

-

-|

|-|

|

----

|-|

|--

|

|

|-·

|-|-|

|

|

|

|

|-|

|-|

|

|

|

|

|

|

|·

|

Agrigentinorum Epiſcopi. 43

cc mpetit , niſi vi I. Septembris. Patet igitur xiv.

Chriſti ſeculo etiamnum Hebraeos Addae ſui Epi

logiſmis non obſequutos, niſi quod tantum ex ve

teri anno Calippico biduum ejecerint.

XIX. Hoc poſito praeſtat primò laterculum

(TAB.UN.) proponere, in quo contra annos Periodi

1.ab Adda caſtigatae (quae Calippica 1x.) & Chri

ſti, & Solaris cycli,tum literam adeo Dominicalem,

neomeniam Tiſri Juliano in anno,ejuſque characte

rem deſcribam, tum annos cycli Lunaris, qui Ni

ſanin conſequentibus conveniant , quorum & neo

meniam , & characterem indicabo : poſt haec ad

jiciam dies Phaſe Judaici, tum terminos Paſcha

leis Romanae, Conſtantinopolitanae, Alexandri

nae, Anticchenae Eccleſiae , uni cyclo Lunari re

ſpondenteis, non enim porro proceſſum.

XX. De ratione anni Judaici copioſe diſputat

Vir incomparabilis Joſephus Scaliger in aureis li

bris de Emendatione Temporum, ejuſque doétri

nam hauſit ex ipſorum computo , quem lib. v1.

edidit, ſcholiiſque ornavit . Quae igitur hoc in o

diagrammate exhibemus, ad Judaici anni formam

exacta omnia, neque otio abutar, ut notis illu

ſtrem . itaque ad caufſam, quae noſtri propria - ,

venio. Ex collatione Phaſe Judaicorum cum ter

minis Paſchalibus Chriſtianorum , nullo negocio

intelligis, inſtar hos eſſe , atque illorem Phaſe 2 -

Sicubi diſſenſum , in eo diſſenſum , quod noſtris

non datum , rectiùs definire ; quaindoguidem non

- F 2 Pe

44 * De aetate B. Gregorj;

Periodo utuntur Lxxvi. annorum, fed uno tantum.

cyclo enneadecaeterico. Q uum igitur charaét:c

termini , qui in uno cyclo concurrit cum anno or •

dinario , in alio incidat in biffextilem , fequitur,

non tutò in eumdem femper diem conjici Pafcha

lcm terminum . Sic anno xv 1 1. cycli terminus Pa

fchalis dicitur 1 x. Aprilis. tfoc quidem verum_,

annis Periodi iv. xLii. Lxi. , quia qmnes in Julia

nos annos ordinarios conveniunt , non tamen anno

xxi11. Periodi , qui exit in biffextilem , atque id

circo termini fedes uno die anteponenda . Contra

ufuvenit , ut termini Pafchales uno die retarden

tur ; idque ob omiffum diem , quo Lunaris annus

aliquando abundat, quod quinquies , & decies ad

cidit, in univerfa periodo, hoc eft anno 111. x. xiv.

xix. xxiv, xxx,xxxV. xL. xLi v. Li, Lvi. lx. Lxv.

lxx. LxxvI. Aano V111. cycli Lunaris , Pafchalis

terminus adrogatur xviii. Aprilis. Sed hoc verum

in annis Periodi xxxiii. Lii. Lxxi. , qui Lunares

omnes ordinarii , non anno xiv. , qui, Vargnuice.

Haec , cauflà , cur non femel termini: Pafchales

Chriftianorum uno die vel fèriùs , vel citiùs dif

ferant ab Judaeorum Phafe. • i • • • * •

. . XXI. Ad Pafchatis , quod adtinet transla*

- tionem a Nifan ad Jiar , quoties Phafe praecedat

aequinoëtium vernale,non hoc piimùm Chriftianis

in nientem venit, fed Judaeorum exfeniplo fàétum,

Etenim hi , quum illud contingerct , veteri reli.

&ionc obftricti non putabant Pafcha omittcndum2. * * * ; - Πn€{l

Agrigemtimorum Epi/3opi. 45

menfe Nifan ; quia verò tot ante feculis numquam

legalia azyma comediffent, nifi poft vernale aequi

noótium , idcirco Azymorum mandatum rurfus

exfequebantur xv. jiar , ita ut uno anno duplex

Pafcha occurreret ; quod fùgillat Magnus Caefar

Conftantinus in epiftola quadam ad Ecclefias ,

quam exhibet Eufebius lib. III. ejus vitae cap.

xvii. Ceterum fi in antiquiffima Chriflianae Ec

clefiae tempora inquiramus, manifeftum nobis erit,

terminos Pafchaleis habitos adeo dies antaequino

&tialeis , quod potiffimùm liquet ex heccaedecae

teride Hippolyti Portuenfis Epifcopi anno Chri

fii ccxx 11. confcripta , in qua terminalis praebe

tur dies xvui. Martii annis vi, , & xiv. , unde in

laterculo Dominicali repraefentatur , fi terminus

iacidat in A, hoc eft feriam 1. Pafcha celebrandum

xxv.Martii, fi in Z hoc eft feriam vii., xxvi.Mar

tii, fi in S, hoc eft feriam vi. xx. Martii , fi in 3 ,

hoc eft feriam v.xxi. Martii, fi in /\ hoc eft feriam

iv. xxii. Martii , fi ia F, hoc eft feriam iii. xxi 11.

Martii , fi in B , hoc eft feriam iu. xxiv Martii .

Quid , quod vel anno o'o111. Ecclefia Romana_»

piaculo haud duxit ad antaequinoótialem termi

num Pafcha fuum componere ? Tum ftrenuè pu

goavit innocentius P. M. pro indicendo Pafchate

xxii. Martii , quod modis omnibus oppugnabat

Theophilus Alexandrinus Epifcopus , aeque paf*

füs , ut id fuâ in Ecclefia committerctur ; quum

verus Pafchatis dies fibi vifus xxix. Martii • Ut

Pa

46 De aetate 8. Gregorii

Pafchalia peragerentur xx11. Martii , non potuit

terminus xx. M artii ferior haberi ; nam fi in xxt.

concurriffet, nullae fuiffent diffidii ca ffse : quum

enim xxi. Martii charaéter fuerit fèria vt 1. pro an

tiquiffimo Romanae Ecclefiae more , qui vel Hip

polyti Portuenfis aevo vigebat , ut patet cx cjus

canone , prorogandum {Fafcha ad Dominicam alte

ram , coque pa$to Romana cum Alexandrina con

veniffet Ecclefia . Pafchalis igitur terminus , cui

refpexit Innocentius , aequino&tium praeceffit ; fi

quidem Pafcha confignavit ad xxii. Martii. Quae

quum ita fìnt , quis inficias iverit , Pafchalem il

luna faiium Judaicum fuiffe inventum ante Nicae

num Concilium , quum multos pott annos nondum

mos ille a Chriftianis adfcitus ? nam quod annò

.pioui.Theophilus Pafchalia folemnia contulerit in

xxix. Martii , in caufTa fuit , quod Hegitimum ,

Pafchatis terminum duxerit xxii. Martii , idque_,

ex ejus cyclo patet : quum enim adnus 1v. fuerit

cycli Lunaris Alexandrini , novilunium Pafchale

adfcriptum x111. Phamenoth ix. Martii , indeque

terminus xxvi. Pbamenoth , Martii xxii. Quis &

mihi non dederit, quidquid tandem de re Pafcha

li a fummis Chriftianorum Ecclefiis ftatutum , cx

Hebraicis fontibus erupiffe? -

XXII. Atque utinam nec ferò profeétum, nec

puditum aliquando fuerit Lunareis Judaeorum ,

epilogifmos in auxilium arceffere , quciics iu gu

bium vocaretur gergaanus Pafchatis dies ? Eoim

ve•

4grigemtimorum Epißo?i, 47

verò neque tam multi bonas horas improbe locaf*

fent novis atque novis condendis canonibus , qui

bus nif praeteiea impetratum , nifî ut tutius pec

caretur ; neque tot turbis Ecclefìae Chri{tianorum

laborafTent . Anno oroxvii. quae certamina inter

ceffere inter Innoceutium Romanum , & Cyrillum

Alexandrinum Epifcopos, iIlum Pafcha de termi

mantem xxi 1. Aprilis , hunc xx v. Miartii ? Eadein

renata atj::o o1oxt.1 v. Leone Romano Pafcha de

cernente die in xxv1. Martii , Theophilo AHexan

drino xxiii. Aprilis 5 neque fecus anno o' olv. ,

quum idem Theophilus Pafcha conjecerit in_,

xxiv. Aprilis , fed Leo in xvii. ejufdem . Airno

1o lxxvii. par dißenfus Gaílos , & Hifpanos ami

citia disjunxit , his Pafcha conferentibus in xxv.

A prifis , i}iis in xvi 11. ejufdem , Viétorii geotiJis

fui cyc1is obfequutis . Anno ibccLx. peccatum in

Oriente Pafchali die couficiendo : nam alii illud

colucrutit v 1. , alii xiii. Apriiis . Ex laterculo ,

quem conflruximus , tute ipfe dijudicaveris , cui

caufTa iis in litigiis fteeerit , m odo Chrifti , quos

tibi propofueris, annis adgeras cccxi., quos Dio

nyfianam Chrifti epocham anteceflìt Calippico-Se •

leuciana,atque inde lxxvi.,Tuoa f ficuerit,eximas;

quo f enim reIiquum , annum Periodi demoaftrat ,

qui & Ti/ri fuperioris anai Septembri , vel Augu*

fto initi , & Nifam neomeniam Martio , vel Aprili

in menfe , tem Pbafe diem docuerit, unde adeptus

charaétercm feriae ejus diei ex cycli Salaris anno ,

qui

48 De aetate 8. Gregorii

qui tum a&us , vcrum Pafchatis diem cognofces.

XXIII. Jam igitur (ut in viam redeam) fi Pa

fchales Chriftianorum termini,iique emendati,ipfìf

fìma funt Judaeorurm Phafe, a quibus tantum quan

doque difcedunt vel ob biffexti interveatum Solari

in anno Juliano , vel db omiffum diem emboli

mum Lunari in anno , caufsa fupereft nulla , unde

fufpice mur , anno 1oclxxi, non eumdem Palaefti

ma in Ecclefia Pafchatis diem fuiffe , atque in re

Jiquis Chriftianorum . Et plane fi laterculum con

fulamus , rem ipfam loquentem deprehendemus.

Erat annus ille ocioxxv111. Seleucianae Epochae,

proindeque Lxx, Periodi xui 1. Phafe igitur Judai

cum quum incurrerit in xxx. Martii , & quidem

feriam 1. , neceffario fequitur celebratum Hiero

folymis Pafcba vi. Aprilis, quod Leontius diferte.

teftatus . Quamobrem etfi quovis alio defiitua

mur, auxilio , unde oftendamus , Gregorium ab

Jufliniani I. aetate femovendum , hoc uno tefti

monio plane cauffam vicimus. Nullum enim in_,

totis annis Juftiniani I. impcrii occurrit Pafcha , ,

quod peraétum a Chriftianis vi. Aprilis . Enim

verò non poteft Chriftus de morte triumphans co

li vi. Aprilis , nifi in annis cycli enneadecaete

rici vi1. v111. xv. 1v. x 1 1. quum teramini Pafchales

xxix, & xxx. Martii ( inmo & xxxi. anno li x.

Periodi, qui xv. cycli) 1. 11. v. Aprilis: vel etiam

anno i. cycli , qui termicum ftatuit v. Aprilis ,

modo apud Orientaleis Ecclcfias mos illé haud

un*

4grigemtimoram Epi/€opi. A9

undequaquc invaluerit prolatandi Paftha ad fecun

dam Dominicam , quoties terminus incideret in fe

riam vti. , qua de re nobile exfemplutn habemus in

Pafchate anni ioccLx. cycli Lunaris 1. , tunc enim

orthodoxi audiere qui Pafchalia. exegerunt vi.

Aprilis, contra in Haereticorum cenfum repofiti

qui xi 11. Aprilis ( v. Theoph. Chronogr. atque_»

Paulli Diaconi mifcell. lib. xxii.) non quò com

perendinatum Pafcha propter terminum in feria_»

vii. , fed quia qui ad xiii. Aprilis diftulere , ter•

minum Pafchalem habebant vi. Aprilis , ut in_,

omne tempus ftatuit Antiochena Ecclefia in Caaone

fuo : reapfe tamen neque perpetuo verum anno I.

cycli Lunaris terminälem diem adfumcndum v.

Aprilis, ut Romana , Conflantinopolitana , Ale

xandrina Ecclefia , vel. vi, Aprilis , ut Antiochc

na fanxit Ecclefia , fed partim v. partim vi. Apri

lis. Anno quidem Periodi vi1. & Lxiv. verus ter-

minus dies v. , anno xxvi, & xLv. dies vi. Apri

lis . Sed enim anno Chrifti ioccLx. agitabatur

Seleucidùm ciolxxi. , qui vii. Periodi xv. Ca

lippicae , proindeque legitimus Pafchalis terminus

v. Aprilis. Jam Juftinianus I. Aug. imperium-»

iniit anno Chriiii Diony{iano ioxxvii. menfe

fextili , exeunte 11. Periodi xii. Calippicae , qui

Seleucidüm 1ogccxxxviii; exuit verò fato : ex

fiin&tus anno 1oLxv. menfe Novembri ; qui no

vus xli. Periodi xi 1. Calippicae , Seleucidüm-»

1occcLxxvii. In hoc annorum curriculo idonei

C)pu/è.Sic.7o, IV, G in~

5o De aetate 8. Gregorii

iu(tituto noßro Pafchales termioi fefe offerunt ani

nis Periodi v. v, t. x xii 1. xviii. xxt. xxiv. xxi x.

xxxii. xxxvi 1. xi. Sed anno v; Chriíti uo xxx.

cyclo Solis vii. litera Domiuicali F. terminus in

feria v. ergo Pafcha xxxi. Martii. Anno vti. ,

Cbrifti toxxxii. , cyclo Solis ix. litera Dominica

li D C. terminus in feria ii. ergo Pafcha xi. Apri

lis. Anno x., Chrifti Diooytiâno 1o xxxv. cyclo

Solis xi 1. litera Domiuicaiu G. termiaus in feria_•

vii. ergo Pafcha ui. vel x. Aprilis ( nam nefci

mus , quae H:erofolymitanae Ecclefiae confuetu

do , quum terminus exiret in feriam v11. ). Anno

xuii. Chrifti 19xxxvi 11. cyclo Solis xv. litera ->

Dominicali C. terminus in feria 111. ergo Pafcha

1v. Aprilis. Anno xvi11. Chrifti 1ox liri. cyclo So^

lis xx. litera Dominicali D, terminus in feria v. ,

ergo Pafcha vii. Aprilis . Anno xx1. Chrifti

1oxlvi. cyclo Solis xxi 11. !itcra Dominicali, G.

terminus in feria 1. ergo Pafcha vi11. Aprilis . An

no xxiv. Chrifti roxlix. cyclo Solis xxv 1. litera

Dominicali C. terminus in feria 11. ergo Pafcha L

iv. Aprilis. Anno xxix. Chrifti ioLiv. cycko So

lis iii. litera. Dominicali D. terminus in f. ria -11.

ergo Pafcha vi11. Aprilis. Anno xxxii. Chrifli

16Lviu. cyclo Solis vi. litera 'Dominicali G. ter

minus in fcria v i. ergo Pafcha 1. Aprilis. Anno

xxxvii. Chrifti iolxi 1. cyclo Solis x i. litera,Do

minicali A , terminus in feria iti. ergo Pafcha vi 1.

Aprilis • Anno xl. Chrifti ioLxv. cyclo Solis xiv.

li•

- Agrige?timoram Epi/eopi. $ !

a.

litera Dominicali D. terminus in feria i v. ergo

Pafcha v. Aprilis . Ecquod tandem fupererit afy

lum , quò confugiat Cajetanus Gregorium ad ju•

ftiniani l. tempora revocans, quum tam illuftris

chara&er Pafchatis, quod Hierofolymis ille cele

bravit , teftimonium dicat omnium certiffimum_, ,

quo ab ea aetate fevocetur? Tam nobile argumen

tum copiofam nobis praebuit difputandi fegetem ,

ut nullo Leétor impeditus praejudicio, caufTae no

ftrae jura tueatur . Nunc reliqua profequar.

XXIV. Cajetanus nervis omnibus certavit in

terfuiffe Gregorium Synodo V. Oecumenicae , ,

lI. Conftantiuopolitanae , eaque propter fufpeéta

venditavit, quae in Leontii commentario legun

tur de Sergio, Cyro , & Paullo Monothelitaruim

Antefignanis , & in Concilio anathematifmo con

fodiendis , quod planè confe&tum in VI. Synodo

oecumenica. Nos, quae in Cajetani fententiam pu

gnarent , adtulimus , ut certè non dubitemus ,

quin, fi clariffimus Vir lucem hodie intueretur, ex

opinione difcederet. Nunc vcrò par eft deinon

ftremus, ne vel hilum quidem nobis opponi Leon

tianam hiftoriam , quin potius , quae ad hanc rem

narrat omnia , pondus addere graviffimùm fenten

tiae, quam expofuimus. Ait igitur Leontius, Gre

gorium , quum Conftantinopoli vcrfaretur , Ro

mamque cogitaret , a Conflantinopolitano Archie

pifcopo detentum , quominus tam fubitò irct : ue

farium illi Haereticcrum furorcm detexiffe , qui

- - G 2 Scr•N.

52 De aetate B. Gregorii

Sergii, Cyti, Paulli addicti partibus funeſtas in

Eccleſia tragoedias excitarant; quibus obviam ,

euudum, eòlue juſſam Synodum. Jam ex noſtro

Canone Gregorii adventus Conſtantinopolim con

tigit anno tocLxxviii., quo magnae illi praeerat

Eccleſiae Theodorus piiſſimus, atque orthodoxus

Epiſcopus, qui eo ipſo anno throno exactus, ſub

rogato Georgio Monothelitarum quum re, tum

dignitate principe, quanquam tandem in Synodo

ſacrilegum errorem eurarit. Et Concilium qui

dem ſub Theodoro Patriarcha indictum anno

IocLxxviii ,licet coactum deſinente anno ioclxxx.

patet ex Anaſtaſi Romanae Eccleſiae Bibliotheca

rii teſtimonio, haec in Agathonis vita ſcribentis:

Dederant piiſſimi rincipes Conſtantinus, Hera

clius, b 7'iberius Augg, literas per Epipha

nium, qui erat iis a ſecretis, ad Donum, quem ad

buc ſuperfiitem putabant Agathonis anteceſſorem,

quibus hortabantur , vellet Aontifex Sacerdotes,

alio/oe in Crbem Regiam legare ad Eccleſias ali

quando conſociandas. His acceptis Agatho tantam

rem ſegnius, aut lentius agendam non putavit. Le

gat igitur extemplo Abundantium Paternenſem ,

ºfoannem Rheginum, 5 joannem Portuenſem ,

Epiſcopos, 7 heodorum praeterea, 5 Gregorium

Presbyteros, joannem Diaconam, 5 Conſtanti

num Subdiaconum, Theodorum item Aresbyteram

Ravennatem, 5 Aonachos Dei ſervos. Abeunt

Conſtantinopolim, ab Amperatore onorifice acci

- ptunº

4grigemtimorum Epi/çopi 53

piumtur, monem/ar , me per tumultum , tur&a/74? , .

fèd placidè , moderatèque megotiam tram/ìgam;. // •

terfuerunt $ymodo praeter Imperatorem 47aca*

riur 4ntiocbemus , ö' Georgiar Aa/riarc&a Com

/?amtinopo/itamur , ip/ígue Ae/o//o/ica? Sedir Lega*

ti , ö ex Oriemte £pi/èopi cl. 424aefitum , ut ex

plicaretur aperuiàr , am duae /imt im Cbriífo Domi

mo vo/amtatcr. Jam igitur fi oecumenica VI. Syno

dus , qua de fcribit Anaftafius, indi&ta fub Dono

Romanae Ecclefiae Pontifice , cui eam ad rcm fcri

' ptae literae , quae tamen Romam non adlatae , ni

fi ipfo vita defunéto , fique Donus exceffit iv.

Eidus Aprileis anni 1ocLxxviii. , quis negaverit

indiétam Synodum hoc ipfo anno, quo Theodorus

ad gubernacula Conftantinopolitanae Ecciefiae ad

huc fedebat ? Panvinius in Chr. Eccl. Theodorum

Patriarchatum inuiffe fcribit anno iocLxxx. , eum

que geffiffe annos ii.menfeis iii.Quaaquam ifthuc,

fì quidem verum , nullum fententiae nofirae infli

eret vulnus §. io promptu enim foret dicere , ve

niffe quidem Conftantinopolim Gregorium anno

1ocLxxviii. , . fed a Theodoro detentum anno

: 1oclxxx. , quominus Romam abiret ; diffimulare

tamen non poffuni , egregie in eo falfùm Panvi*

nium . Etenim fi Theodorus annos 11. : menfeis 1 11.

Conftantinopolitanam rexit Ecclefiam , (ì Pontifex

audiit anno 1ocLxxx. confequens eft , exactum ->

illum , Pontificatu anno IocLxxxi i. Atqui extra

controverfiae aleam pofìtum eft , Georgiem Pa

- τΓ13I•

5 + λ'e actcte 8. Gregorii

triarcham Synodo praefu{fe , quae inchoata vi i.

Eidus Novembreis anni ioclxxx. , dcfiit verò

anno 1oclxxxi. aut igitur uno , eodemque tempo

re duo in Conflantinopolitanae Ecclefiae cathedra

fedebant Epifcopi , aut omnino falfum quod de_,

anno fufcepti a Theodoro Pontificatus fenfit Pan

vinius. ltaque explofa ejus opinione , illorum in

haerendum veftigiis , qui ftatuunt , Pontificatu

eje&um Theodorum anno 12clxxvi 11. , quem ite

rum adierit anno ubcLxxxiii. mortalitatem exuto

Georgio. . -- - -

XXV. Neque verò , quod auétor Breviarii

Gregorianae vitae fcribat , Georgio Conflantino

politanae Ecclefiae jura dante , Gregoriun no

ftrum Regiam Urbem petiiffe , confilium mutem .

Multa ea in epitome percenfentur , quae ab Leon*

tii commentario , proinde a vero difcedunt . Ait

Epitoma(les Gregorium xviii. ' agentem annum_,

Clero adfcriptum a Potamione Agrigentinorum_»

Epifcopo : fed Leontius memorat faétum ifthuc ,

quum annos ille natus xii. » anno verò xviii. e pa

tria exceffiffe . Excipit Epitomaftes, Gregorium ,

apud Marcum Abbatem 1v. annos diverfatum :

Carthagine , a quo facra difciplina infìitutus. Ve

rùm Leontius nihil tale fignificat , fed quatrien

nium hoc exa&tum prodit in Oliveto monte , poft-

quam Hierofolymis primò & migravit , ubi verè

apud Senem quemdam afcetam iv. vixit annos, ab

coque divinas res cdc&tus • Addit Epitomailes ,

Gre

Agrigentinorum Epiſcopi. 55

Gregorium una cum Marco Carthagine Antio

chiam profectum, atque inde Hieroſolyma, ubi a

Macario Epiſcopo inter Diaconos repoſitus: at

enim ex Leontio conſtat, nunquam Gregorium e

com Marco Abbate Antiochiam inviſiſſe, ed

adiiſſe tantùm, poſtguam Hieroſolymis ſecundò

digreſſus, Conſtantinopolim porrecturus. Tam

multa quum tradat Epitomaſtes, quae vero haud

adfinia, ſi quidem certiſſimam fidem Leontianae e

hiſtoriae vindicemus, uti ſine dubio vindicanda ,

qui me illi adſtipuler perhibenti, Conſtantino

politanae Eccleſiae thromum inſediſſe Georgium ,

quum Gregorius Regiam Urbem ingreſſus ? Sed

ad Leontium redeo. -

XXVI. Ergo ſubjicit, Romanum Epiſcopum,

quidpe adfectum, Synodo libellum miſiſſe propria

manu conſtriptum de ſententia orthodoxorum Anti

ſtitum ipſius locum ſervantium. Quid verius de

Agathone dici potuerit ? Hic enimverò Legatos

miſit Abundantium Paternenſem, Johannem Rhe

ginum , & Johannem Portuenſem Epiſcopos, qui

ſui perſonam in Synodo gererent, ſimulque Syno

dicam, cui crx. Epiſcopi Patriarchiae ſuae obno

xii ſubſcripſere, uti modo laudatus Anaſtaſius

tradit. Aacarium verò pertinacem, nec ad Syno.

dicam Agathonis, cui ſubſcrip/erant Occidentis

Epiſcopi cKx., acquieſcentem, anathematizant, e º

Synodo exturbant, Romangue cum ſuis ejiciunt in

ex/ilium. -

XXVII.

56 ' De aetate B. Gregorii

XXVII. Ea in Syncdo Gregorio noflro de

mandatae partes Epifcopi Sardicae Conflantiae …

Cypri , quidpe morbo urgeretur. Et verò quomi

nus hac tempeflate Conftantiae Cypri , & Sardi

cae Epifcopus unus idemque fuerit , adoptatis fci

licet ad tempus a Sardicenfi Ecclefia Conftantien

fis juribus, nihil eft , quod prohibeat . Etenim an

mo viii. Heraclii Conftantis lI.Aug., Chrifti Dio

nyfiano iocxliix. Barbari Duce Muhavia Aegy

pti Amira , qui deinceps, exftinéto Hoamen , five

Othmano, Arabum V. Amermumnes, ( Amir

al- mumanin ipfi vocant) Cyprum infulam inva

fere , Chri ftianis inde omnibus depulfis (Theoph.

in Chr.), qui in patrios focos non reverfi , nifi an

no 1. Juftiniani Rhinotmeti, 11. Habdimelech Ara

bum Amermumnis v111. , Chrifti focLxxxv., quo

inter utrofque Principes pax inita iis condicioni

bus , quas Theophanes recitat ad annum 1. Jufti

niani . Inter reliquos extorreis Johannes Con

ftantiae Archiepifcopus adnumeratus, qui proinde

titulo tenus Archiepifcopus ufurpabatur. Hocci

ne verò diutius ferendum , quum potiffimum in_,

Oriente mos increbuerit , ut devaftatis Barbaro

rum furore Ecclefiis, quae principatum in pro

vincialeis , five Dioeceticas gereret , ejus jura in

aliam tranfcriberentur ? Ecce anno, quo Synodus,

de qua agimus , habita , e Conftantinopolitana...,

Patriarchia Hellefpontus Provincia avulfa , eaque

Johanni Conftantiae Archiepifcopo adtributa_, ,

ubi

- Agrigentinorum Epiſcopi. 57

ubi jura, quibus in Cypro uſus, exerceret. Canonis

XXXux., quo illud ſanctum, haec verba: Tº Gºeavè, è

ovaAangya huap l'oeirss ai dº Kvarie vio e agos?ps, aga rai

olutio aaº i ri rla) Exieirao, io acola, 34 r i gagsa

e si cºns, 34 a 3 ; iºni, stºicasia ºlias, e

saSagos ofs au ivrpo is a 3esialza vas zgans zerº,tia,

º ºgnuirns usavasaros via e, apovolº è exasgºas 63es ,

è uóxºe a ovoxelºs ai casei, iudi geoisies, guepiece

ass azuro euna bassaxºbia ati a Sz ? iv E'pio o ad oro

argºr cuvea3 orgor Saood go» raaigor Tº ègirº ci voyeygag

give ivògºs a apa sºia eoregia a se a lui vacco l'sgivio oa

a oair at èisaor ixar è Kovsco avevo sºs , a º ea du

ºrf caºsauzoov Seotixisanor Eafase a or avarro, agosèg4 av

d E’Ana dravv i vagyias, é da o ? oixeter Ezraxo a ov xei.

posevel 3a gi rlui ag Xaicº a cui iº ecce. Hoc eſi: Fratre,

6 collega noſtro johanne Cypri Archiepiſcopo unâ

cum plebe ſua in Helle/pontum provinciam, 5 pro

pter Barbarorum incurſiones, 5 ut ab Ethnicorum

eximerctur ſervitute, ſceptro que tantum chriſtiae

niſſimi imperii pareret, dicta ex inſula tranſgreſs

ſo, clementis Dei providentia, operaque Chriſlum

amantis, piique la peratori noſtri, decrevimar, ut

firma mancant, quae ab Sanctis Patribas Epheſi o

lim congregatis throno laudati Archiepiſcopi con

ceſſa ſunt privilegia, habeat?ue nova fuſtiniano

polis jus Conſtantinopoli, quique illi impoſtas

Sanctiſmus Epiſcopus tati tra eſt Helle/tonto

provinciae, 6 at ſuis Epiſcºpis manus impºſitio

Opuſ . Sic.2 o.ll . H f, i 72

58 D: aetate 7. Gregorii

nem pro veteri more adcipiat. Haec ipſa omnia -

adtingit Auguſtus Scriptor Conſtantinus Porphy

rogenmeta lib. de Adm. Imp. cap. XLvu., ſed (quae

perpetua iſtius libelli calamitas) mire in annorum

deſignatione librariorum culpà peccatum. Sic igi

tur inquit : Ti: via a a Aa e ans va º i raecarlo, , ai

I ri' i riti i reair dotaiº uava ans ». è a Ag2 aereo sola e l'aa -

re gera n. Aaa avrº ei rla gaso Cesar «aaaxagora e , io -

tsro ei croui a eſsa è gaaeſa: l'azirica º in ari a y lo tra i

Xuvo?o a rla Kv4xoy raga» agaiy ust º Eriaz a vv diva;

Kai ai ».aa i rias, è rattiºa è xapo ovia: i viº, a dir ne

- E'riazo a os, a o To ai 3 reati º sia sui sia gi ai

è sgua i Kvaes ' è i Kai a resº sano ci Kv

apro lui, «aias è es. ? a «Aaar Kozeler º a io e uize

dº aiusgor i regga se e. a se º dei3m in 7 i a º lo zam ou

vo?a xespo roveſe ? Alexiaia ze Kvaes ? è Kvi e apis

sce i safo: iv ºro a S' ( lege A3 ) «spavaio sì avaris a far

iams aud?a ava, irpa a 7 a . Hoc eſt : Occupata inſala

ab Sarracenis, 5 annos vit, ſine indigeni, manen

te , quum diverſaretur jobanhes Archiepiſcopus

ſua cum plebe Regia in Orbe, ex autiarizate ju

ſliniani Aug. in ſancta Vl. Syncdo decretum, ut

Cyzico praeponeretur, cjuſque provinciae Epiſco

pis, ac popa o, manu/que impoſitionem exſequere

tur, ne deficiente Epiſcopo interirent deinceps aa -

ctoritas, 5 jura Cypri. p/e enim juſtinianus

Cyprius erat, ut avita Cypriorum fama in bunc

t/?ae diem praedicat. Stulatum pariter in VI ſan

cia

Agrigentinorum Epiſcopi. 59

Sta Synodo, ut qui Cysiti fueri Afetropolita, ab

Archiepiſcopo Cypri inauguraretur, quemadmodum

cap. xxxix.ipſius ſanctae Synodi ſcriptum. Quum

Synodus VI. coiverit anno ioclxxx., quum Cy

prii domo demigrarint anno Iock Lvi II. , non illi

ab anno urravassoso ſuae ad Synodum illam nume

rare potuerint minus annis xxxti. I tague pro eo ,

quod exſtat i ai 4 reatº, emendandum ºa è ag rese.

Pergit Conſtantinus. uer è irra in Saxise est in

eiºn d gasiasi zaiatº si siaa rla Kveon, è a risaxe e .

º Ausgueuvla, a Ba3 ºa è rgei, i iridgar Kvapier, «o

aexèovas di avmis ºias roxa corrus, avs xsysuite (pa yya

geis , giri ai gastasi irà, doxite si ei ieò ge ºgo las

rº. Auspusuti, fra º è zveig ºra asse º rias Kvaes

a voAvaa ds ? è or oro ai draxa oas o A vsgusuvis ry

a 6aolº eos ygatº , a risa) e 3 rdons º zvetas svò cass

Xaggaklues, ia ea ocato e n avaus as Kvapies » (gi dieregaaco

eis º l'oro avrov - ci risexe è al 6 gaouaºs gao xixiº, gl

è sripsos, o as ie Pouzoſº olana«vas, io sº io e ri Kv.

&ivº, si rei Kiſive gauaair , ei rº 9ganno ſo, gi iroxiºn

i vice. Hoc eſt: Pofi vit. annos (auciore Deo)

f'etit Imperatori redintegrare civibus Cyprum , .

Proin miſt ad Amermumnem Bagdad treis e pri

maria nobilitate Cypri indigenas (Ahangames vo

cabantur) addito e comitatu ſuo gravi, b illafºri

viro, ſcribens Amermumni, ut Cypriam populum

in Syria ex/ulantem domum dimitteret. Annuit

Imperatori, votis Amermumnes, miſique per uni

H 2 2/t 7'

6o De aetate B. Gregorii,

ver/àm $yriam /άmmi momimir Sarracenor , qui Cy •

prior ommejr perquirerent, co/jue im patriam ab/?

garent. 4d âuec mi/ii /mperator ex aula virum, • ,

qui in priftimat $agit amandarez , q'uotquot e Cy

priis, Komamja/// , Cyzicum , tàzma , Ci%yrrbueoti

cum , ac 7Ârace/iu//, degerem: ,/£gae im/u/a itcrum

frequentata, Annus fcriptae pacis inter, Juftinia

num , & tHabdimelech , fuit, primus Juftiniani ,

quo folus regnare coepit , hoc cft Chrifti Diony

fìanus ;dclxxxv. , quemadmodum ab adcuratiffi

mo Theophane traditum; anpus Synodi iocLxxx.

Ab Synodò igitur ad patriae reditum Cypriorutm

intcrceffere anni v. , qui reftituendi , ut legatur

g% τύν τε ἐπι pro ę Ἐκ τα άm. Neque dubita , quia

epilogifmus infìituendus habita rätione anni Syno

di VI., non verò quinifextae, coaéi ae anno iocxc!.,

quae quòd fupplementum V. & V l. Syuodi, idcir

co in VI. Synodo fatiétum dici potuerit , quod

reapfe in quinifextâ , annis fcilicct xt, poft . ld fi

arbitrere , aut ftuporis arguas duétiffimum Caefa

rcm , aut monftra tibi parics. Quid enim ? Jufti

niaaus confìitutâ femel pacc cum Habdimelech an

no iocLxxxv. , anno i2cxc, , qui vi, ejus Regni

ab exceffu Confiantini Patris, fregit illam, juflìt

que demigrare iterum Cyprios ex infula , quae

partim fìbi , partium Habdimelech ferviret, quod

unum ex pacis fuerat capitibus(Fbeoph.in Chron.)?

Jam fi anno 1ocxc. pacis leges violatae, domoque

egreffi Cyprii, fi anno 1ocxct. habita Syuodus qui*

; . ; * ni

4grigentimorum Epi/eopi. 6*

nifexta , ubi feptenniu:n illud, quod a Cypriorum

μετασα; ìae ad Synodum numerat Conftantinus? Scd

hoc leve: gravius urgeo. Ab anno Iocxc., quo mo

vae obortae fimultates inter Juftinianum , & H sto

dimelech , nunquam amplius bella , odiaque, pofi

ta ab Arabum Protofymbolis , & Con(tantinopoli

tanis Caefaribus , unde Chriftianorum res deterio

res in dies faétae , donec tandem fedes ipfa imperii

Byzantium in Barbarorum tyrannidem conce{fit .

ltaque fi anno Iocxc. iterum Cyprii patria exfu •

larunt, qui Juftinianus feptennio poft pacificos de

legarit internuncios ad Habdimelech, quando cum

eo , jaéto femel iaimicitiarum femine , numquam

amplius in amicitiam reditum,neque anno 1ocxcvlt.

ipfe Juftinianus Conftantinopolitani fceptri poti

retur , fed Leontius, a quo regno abaétus ? Ut igi

tur ftent , quae Conflantinus prodit , omnino ad

firmandum , Cyprios exfilii fui , cujus epocha iaiit

anno 1ocxLvi 11. , . annos xxxii. cenfentibus , prae

pofitum Johannem Cypri Archiepifcopum H:lle •

fponto Provinciae , in qua agazzeoawas jura exercc

ret , idque verò ex auétoritate Concilii V l. oecu

menici anni 1oc xxc. quinqueunio poft , anno fci*

licet 1oclxxxv. patrios lareis revififfe. Imp. ju

ftiniani opera , qui eam ad rem Oratores fìfferit

ad Habdimelech , quibus feliciter admodum exiit

legatio. Quapropter (ut in viam redeam) fi pafTus

Conflantinopolitabus Pontifex e Patriarchia fua-»

divelli maximam Hellefponti Provinciae; qüa

Johan

62 De aetate 8. Gregorii

Johannes Archiepifcopalcm gcreret Magiftratum »

quidni , antequam mattus illâ fuerit , ex flii,&to

Sardicae Epifcopo, ea fibi Ecclefia crederetur, ubi

Archiepifcopum ageret , eòque magis , quod tum

tcmporis Juftinianae l. exarchia a Romana Pa

triarchia defecerat , atque Con{tantinopolitanae

adjudicata , uti mox dicam ? Haec locum non ha

bent oecumenicae V. Synodi temporibus ; quum_,

Cypro nulla importata a Barbaris calamitas, man

fuetóque Conflantinopolitani Imperatoris fceptro

vbediret. Quid igitur reftat, ut plane adfirmemus,

Gregorium Synodo VI. oecumenicae interfuiffe_» ,

in qua Monothelitarum haerefis profcripta , atque

orco devoti Sergius , Pyrrhus , Paullus , Petrus

Conflantinopolitani, Cyrus Alexandrinus , Theo

dorus Faranitanus Epifcopi Monothelitarum capi

ta , quorum aliquot difertè nominat quum Leon

tius , tum Metaphraftes , & Epitomaftes vitae … :

ut fruftra fit Cajetanus , qui hoc ipfum , quod ad

cauffam fuam non conduceret , in fufpicionem vo*

carit ? - -

XXVIII. Sed ecce , inquit Cajetanus, adhuc

fulcrum fupereft , quo fenteutia fulciatur de Gre

gorii vita fub Juftiniano I.. Aug. procufà , qua

tinus in eodem Leontii commentario tam manife

flò legitur , illum fub co Juftiniano vixi{fe , quo

imperante magna Synodus habit a Conftantinopoli,

quod de uno Jufiiuiano i. adfirmari p. (iit, fub quo

peraéla V. Synodus oecumenica ; nam V I. conve

nit »

A grigentinorum Epiſcopi 6 ;

nit, quum rerum Conſtantinopoli potiretºr Con

ſtantin us Pogonatus . Scilicet hoc magnus iile ,

Achilles argum:ntorum , quo Cajetanus vel mille

H ctora proſternere confidit. Qid igitur agam ?

Chriſte Deus, fidem tuam , Chrite Deus ago tibi

gratias, ſupra quam dici queat, maximas: jam ,

jam numen ſentio tuum, quo perfuſus Cajetani

verba nullo omnino diluam negocio. Evolvanus

Leontii hiſtoriam, illudque expendamus, ecquando

lmperatoris nomen primò prodiderit, ut tandem ,

illud pateat, quàm improbè Cajetanus ex eo con

tenderit, Gregorium noſtrum duxiſſe aevum ſub

Juſtiniano l.Sanè lmperatorem primò laudat Leon

tius, tacito tamen nomine, quum ſcribit : lnde ,

poſi aliquot dies per Confantinum petiit (Grego

rius) ab Archiepiſcopo, ut ipſum fauſta precatas

dimitteret: is verò Gregorium accerſitun ragat ,

expectare velit aliquantulum: inimicum hominem in

medio tritici Catholicae Eccleſiae ſeminaſſº ziza

mia: mandaſſe piiſſimum Imperatorem, ut collega:

Epiſcopi praeſlo eſſent ad radicitus evellenda, quae

exſliterant zizania. lnſuper quan haec mox ad

dit, praeterito inſuper Augutti nomine: la mal

tas Conſtantinopoli beatus Vir ediuit cum ad di

cendum, tum ad laudandum compoſitas orationes ,

ut vel ad piiſſimi lmperatori noſtri aurei fama

pervaderet. Hactenus ea de Gregorio narrat Leon

tius, quae ante Concilium geſta ; nam ſtatim ex

cipit: lnde poli multos dies ad/unt Epiſcopi Ale .

- X ſl 3

64, f)e aetate B. Gregorii

**

scamdrimur , 4ntiocbemur , Orientales ommer: Ko

manus verò , quippe gravi morbo detemtur, libe/•

Jum mittit propria manu con/èriptum. Sed ali

quando tandem Imperatoris nomen prodit , quum

ea exfequitur , quae poft Synodum aéta , com

fe&ta porrò ( inquiens ) /àcro/âméta Synodo Gre

gorio omnet gratulari . . . . . dt praeter ceteror im*

zredibile cepit ex bomine de/iderium pij/imas /i//.

perator mo/ler juffimiamur , Semata/}ue univer/ùt.

Ex hoc quod Cajetanus putarit , eumdem hunc

Insperatorem fuiffe , qui Gregorio gratulatus, at

que illum , qui & Concilium juffit , & de Grego

rii virtute famam exceperit , ut inde conficiat ,

Juftiniano I. Con(tantiaopoli imperante eadem in

Urbe diverfatum Gregorium , eòque interfuiffe_»

Synodo V. oecumenicae , nullo modo probandus .

Si Juftiniani Aug. nomen protuliffet Leontius,

.quum vel Synodum indixiffe , vel famam iuaudif

fe Gregorii memorat , certè quidem effet , cur

merito fan£tiffimum hominem ad Julìiniani I. tem

pora revocaret : Sed enim quòd illud ufurpat,in

verum narratione , quae magnam Synodum confé

quutae » hibeiè dicimus , focd:ffimo vicio laborare

egregii Viri opinionem . Porrò illud conftat ex

Theophane adcuratiffimo Graecarum rerum Scri

ptore , Juftianum II. a Patre Conftantino Pogona

to Auguftum renunciatum , ea dignitate ejectis

Heraclio , & Tibcrio fratribus , anno imperii fui

x111, » quod iniit anno 1oclxviii. menfe Julio •

Quum

4grigemtimorum lEpi/?opi. 65

Quum igitur menfe Julio anni 1ocLxxx, Conttan •

tinus Aug. regni fui annum x 1 1 1. inchoarit, eodem

auno defìnente, vel novo iocLxxxi,in imperii com*

fortium adfcitus Juftinianus F. a Patre , hoc eft ,

nondum Synodo confeéta . Huc & illud adcedit ,

datam Johanni Cypri Archiepifcopo Hellefpontum

Provinciam V l. in Synodo , auétore Juftiniano

Rhinotmeto , quod difertè traditum a Conftan

tino Porphyrogenneta capite xLv11. de Adm.

Imp. a nobis antea integre produéto . iyeviso oixovo

μία •**' q* Bagl»*'« « 1'επιψιωζ έν τψ άγία ἐκ7 y zw684 .

Inde fit Juftinianum , antequam Synodus dimitte

retur , jam Auguftali ornatum dignitate , in cujus

gratiam Conftantia Cypri , Juftinianae , five_»

juftinianopolis novae naéta nomen eadem in_»

Synodo. Negat hoc Nicephorus lib. xvi 1. cap.

xxv111. H.E., qui ab Jultimiano I. nomen illud par

tum fcribit honoris ergo Theodorae uxoris , quam

domo Cypriam perhibet. Verùm non ea Viri au•

ëtoritas, ut vel ingratiis affenfum a me extorqueat,

Ait ille , Conftantiae , quod Theodorae Aug. cu.

nas praebuerit , idem ufuveniffe , atque Achridi

juftiniani Aug. patriae , Archiepifcopali fcilicet

affeétam dignitate ab juftiniano I., quod mauifeftè

falfum ; quum longo ante tempore Conftawtiae L

ζMetropolita avvx€¢axo. Archiepifcopus audierit ,

quod a nobis demonftratum . Si lapfus in via tam

plana, quid mirum, ubi falebrae ? Neque defunt im

'dicia , quae Nicephori hallucinatiûncm detegant ,

C)pu/c.Sie. ?o, l/. I. Enim

66 ' De aetate B. Gregorij

Enimvero tres numerantur Juftinianae : Achris ,

quae I., Cy, rus , five Conftantia, quae II. , Car

thago , quae lll. , eoque ordine a Georgio Codi

no percenfentur . •» m 1'usuruxw# A'x«is , 34*g« w Kö^

•» £-, «gì reí in w Kagxnδα• . Achridem , & Cartha

gins m ab Juliiniano I. novum obtinuiffc nomen

patet ex ejus novel. xi. collat. 11. n. vi. , tum ex

lib. 1. c de offic. Praef. i*raet. Afr. Lis igitur de

una Confiantia . Atqui quum haec ordine dicatur

11. , quum a Patribus VI. Synodi nova aJpelletur

Juftiniana Can. xxxix. &;s vtaj viz, 1'sserui a oa^

* óúguov Éxa* * Køwsxvawv* 3»*»s ut mova 7u/limiuma

jur babeat Confamtimopo/is , non immeritò hinc

coiìficio , Juftinianam diétam Conflantiam ab Ju

fliniano li. non I. Si cuim a I. , haud novam

illam voca[fent Concilii Patres , quando eam_,

ordine fequebatur Carthago , quae vere nova » »

fi quidcm Conftantia ab Juftiniano l. denominata .

Quod igitur Syoodi VI. Patres Coaltantiam dicant.

»iw résurizzò ro»ir , argumento eft , novum illud fuif

fe nomeu , quo tum donata Conflantia , eamque

idcirco fecundam diétam Juftinianam , quae reve

ra tcmporis refpc£tu tertia , quia patria Augufti ,

quo nc mine praeponenda fùerit Cal,thagini , ioco

lumi manente Ach: idi Juftinianae 1. nomenclatu

ra , quia Juftiniani l. patria , Non folum igitur ,

quod Juftinianus II. a Synodi V I. Patribus volue

rit daudam Cypri Archiepifcopo Hellefpoatum_,

proviaciam cum avapxiva»as jurc , oftendit , co

tu{ΓΔ*

*

- Zgrigemtimorum Epi/eopi. 67

tum tempore jam Auguftum falutatum i11em , fed

etiam quod ab iifdem Patribus via I'sso vs roxs ufur

petur Conflantiâ , quum nova urb.bus nomina ab

Auguftis imponerentur. Proin quum in Anathafia

na Agathonis vita legimus : lta di/?idio /ablato

( loquitur verò de rebus in Synodo Trullana , hoc

efl VI. Oecumenica geflis ) civiligue inter Cbri

ffiamor bello compe/iio, joanmer Epi/coput ?er

tuen/t die Aa/cbate , coram Arimcipe , ac Aatriar

cba im Eccle/ia Beatae Sopbiae mißam latime cele

brat omnibus acclamamtibur , pii/ìmorumque lauder

praedicamtibus 5 hofce Auguftos omnino interpre

tere Conftantinum Patrem , & Ju(tinianum F., qui

a Patre imperii collega rénunciatus , in privatana

vitam aba&tis Heraclio , & Tiberio Fratribus.

Quare quod Cajetanae fententiae fiimiffimum erat

fundamentum , plane corruit , quum Juflinianus ,

quem praecipuè nominat Leontius , & Metaphra

fles , non magnus ille habendus , fub quo Oecu

menicum V. Concilium coa&um , fed Conftantuni

Pogonati F. , quo in Regni confortium a Patre re

cens vocato magna Synodus VI. confééta.

XXIX. Quamquam plura non defìderantur,

quò liqueat omnibus,Gregorium fub Juftiniano il.

Conflantini Patris collega VI. Synodo oecume

nicae interfuiffe , eòque omnino explcdcndam ,

*Cajetani opinionem ad Juftiniani I. tempora ele

vantis , cpcrae tamen precium faélurum me duco ,

fi reliqua , quae Cajetano oppofui , mihi ni n

- 2 - acque

68 2: aetate 8. Gregorii

aeque adverfà oftenferim. Atque omnium primum

charaét:rem illum feria: vt 1. , quo infigais dies

xt, Septembris , quum Gregorius Româ redux in

Agrigentinorum emporium adpulit, cauffae noftrac

momentum addere non leve , detegam; eainque

ob cauffam, novum infiituam Canonem ab anno

JocLxxxii.,in quo primus abfolvitur Gregorii Pon-

tificatus agnus, ad ioccxi., qui ultimus Juliiniani

11, Aug. , in eoque ftatuam, quae propofito noftroconducaat .- t . -

4m. Cbr. -* •• •

682. Definit Agatho P. M. die x. Januarii ,

- caruitque Romana Ecclefia fucceffore

annum 1, m.vii, d.v. ( Anaft. Biblioth•

in Agath., Auctor Chron. Foffaeno

vae , quamquam erret in emortuali

anno defignando, alii.) -

683. Leo I I. Siculus P.M. creatur die x.Aug.,

qui Pontificatum geffjt m. x. d. xYiii.

( Anaft. ia Leon.) .'• .

684. Leo II. obit xxvi, 1. Junii , cui fuccedit

* poft interpontificium menfium 11. d.

xxii. Benediétus l I. ( ldem.)

685. Moritur Benediétus II. xv. Martii , ei

- que fufficitur Johannes V. xxv. Julii.

686. Decedit Johannes V. x111.Aug.Compofi

to partium diffidio Pontificatum init

*-

-

: -

Conon Siculus, xxi. Octobris. , , :

687. Vixit Conon ufque ad xxii.Septembris,

- - - €X•

*»

- --

- - Agrigemtimarum Epi/&•pi; 69

•;. . . . . exftiuétoque fchifmate P.M, remuncia

tur Sergius Panhormitanus xviii. De

- cembris. · · · · · · · ·

* 689. ^'. ' . · · · · •* • * • • • -• •'• ©

69o. - · · · · · · · · · · · ·

69 1. Menfe Očtobri Romam -havigat Grego

. . . rius ftupri delatus, P. Max. judicium

. . . fubiturus, quam, ingreffus. Novembri

menfe , ibique ftatim in carceres con

• jicitur a Sergio. $ '^" ' . . . "

692. • '• • e * * e * * • . *. © ea � • •

694. XX, Aprilis , hóc eft poftridie Pafcha

* , tis, Concilio fiftitur Gregorius, cogni

taque cauffa innocens judicatur , inde

* . * abit Conftantinopolim.

• 695. Peragit Pafcha Coûftantinopoli;hinc Ro

· · · · marh difcedit , quò'pervenit xx. Julii.

Tandem ad Ecclefiam fuam proficifci •

tur,adpellit ad Acragantem fluvium x.

Septembris, poftridie abit in Agrigen

· · · · · tinorum Emporium , quod adtigit ea

demmet die, feria vii. • '

Hoc anno Juftinianus ll. Aug. regno pellitur ,

ab Leontio menfe Julio (Theoph.)

696, © e ' • ' e e © • e © • . • • •

697. • C. '• • © '• • • • • • • •

çy$.

7o .'• De aetate B. Gregorii-

698. * Abfimarus Tiberius Aug. exa&o Leon

- tio . ( Idem.) - * . —

699. • • • • • . • • . • • • • • •

7OQ• . • , • , • • . • • • • • • • • • • • •

7ou. Sergius P. Max. e vivis excedit xxix.

O&tobris, eique fubrogatur Johannes

VI. · · · · • '

• 7O2. , • • . • . • . • • • * • ' • • • • • •

7O3• . ' • • . • • •.. , • , • • • • • • • • • •

7Q4. * • • • • • • • ' • - '•. • • • • •

7os. Johannes VI. fato fungiturivii, Januarii,

cui Kal. Martiis fuccedit Johannes

VII. . . · · · -

- . … Juftiaianus II, iterum regnat. … -

7o6. © • • • • , ' • . • ô : • «- '- -A -

707. Johannes VII. mortem obit xvii. Oéto

bris: die fequenti fucccffor eligitur Si

fìnnus , qui hominem exuit xvi. No

vembris 5 tum xx111. Decembris Con

-ftantinus P. M. falutatur.

7o8• • • • • • • • • • • • • •

7O9. • • • • • © • - • , • © '- -

7ie. Conftantinus Pontifex migrat Conflan

tinopolim.

.71 i. Idem Romam regreditur xxiv.O&obris;

Hujus anni exitu , vel fequentis initio

Juftinianus Aug. occiditur. .

XXX. Nunc in memoiiam revocetur , quod

aDtCQ

Agrigemtimorum Epi/€opi. 7 1

aatea diximas, Gregorium menfèis adm? lu m v.

fupra annos 11. Romae a Pontifice detentum carce ,

ribus ob delatum flupri ejus nomen . Ccrte qui*

dem , quum a Gregorio fcifcitatum fuerit ab Epi*

fcopis Cyzici , & Corinthi , qui Romae aderant a

Conftantinopolitano miffi Patriarcha juridicundo

jn Gregorii ipfius cauffa , quot annos in ergaftulo

tranfegiffet , fatetur ille annos it. menfeis iv. Sed

tum tamen e Sicilia delatores nondum advenerant,

qui unà cumGregorio injudicium vocandi.At quum

dies tandem & Gregorio, & adcufatoribus , & mu

lierculae , quacum confiéìum confueviffe , diéta ,

diéta verò poftridie Pafchatis , impuriffima illa —•

mulier , quae malo Daemone diftriéta paullo ante,

quàm Gregorius Agrigento folveret Romam per

ducendus , quaeque eo ipfo die , quo & Grego*

rius , & delatores , & ipfa adeo Concilio adftitere,

faffa tandem calumniam , Gregorii precibus Deo

folutis Daemonc liberatur , planum omnibus fecit,

fe annos 11. menfeis v i. ; tetro Geoio correptam—» »

quò tam perditae impofturae poenas lueret . Age

igitur , fi furiis agitata fémina annos 11. meafcis

vi. , fi capta illis paullo ante , * quam Gregorius

Romam navigaret , exime menfem unum ex fex »

qui fatis admodum , fit maritimo itineri coiificicn*

do , adparetque , Gregoriunj mancipatum c&omae

carceribus annos 11. menfeis v. Atque iltbuc cft ,

quod noftra in cauffa maneat neceffe , eòque evi

dens confit , charaétercm illum feriae vit. » in

CmU}alm

72 ' De aetate 8. Gregorii

quam incidit xi. Septembris dies , quo Gregorius

ad Agrigentinorum Emporium pervenit , in unum

annum 1ocxcv. concurrere , quem fruftra in Cajc

tani Chronologifmo perquifivimus.

. XXXI. Porro Gregorius carceribus addiétus

Romae manfit fub uno , quod ante vidimus , Pon

tifice annos 11. menfeis v.° Ex Concilii fententia-»

innocens judicatus poftridie Pafchatis, Conftanti*

nopolim-paullo poft proficifcitur , ubi Pafcha ce

lebrat , indeque regnante adhuc Juftiniano lI.

Romam abit , quò pervenit xx. Julii , atque hinc

in Siciliara folvens Agrigentinorum fubit Empo

rium xi. Septembris , ita ut annos prope iv. pro

cul ab Ecclefia fua exegerit . Haec ex Leontii hi

floria. Jam ab anno 10cLxxxur, ad ioccxi. , qui

ultimus Juftiniani II. annus, xf. Septembris dies in

feriam vii. 'incurrit anno JocLxxxix. cyclo Solis

xxv1. , anno Iocxcv. cyclo Solis iv., anno Iocg.

cyclo Solis ix., anno ioccvi. cyclo Solis xv. At

qui anno1ocLxxxix. Gregorii reditus ad Eccle

fiam fuam, adjudicari, nequit 5 fi enim reverfus

Agrigentum anno 1ocLxxxix, » indidem igitur di

fceffit anno iocLxxxv. ' exeunte , fimulque judi

cium de eo inftitutum poftridie Pafchatis, anni

19cLxxxv111. At enim a praecipite au. iocLxxxv.

ad iocLxxxyiii. tres numerantur Pontifices , Jo*

hannes V. , Conon , Sergius 5 : quum tamen fub

uno dumtaxat, Gregorius & carceribus occlufus ,

& calumnia, tandem vindicatus .* Neque s annus

' ' - .**} 10CC•

4grigentimorum Epi/.opi. 73

1occ. ad cauffam nofìram facit : quo enim anno

, Conftantinopoli Romam rediit Gregorius, rerum_»

potiebatur Jußinianus II. , quum tamen ab anno

1pcxcviii. , ad ioccv. Abfìmarus Tiberius Con

ftantinopoli imperaret . Contumax itidem eft an

nus ibccvi. ex eo enim fieret in judicium vocatum

Gregorium anno ioccv.ab Johanne VII., qui Pon

tifex audierat paucos ante dies , hoc eft Kal. Mar

tiis , quum ex Leontio difcamus , Pontificem il

lum , qui Judex in Concilio praefuit , in quo Gre

gorii cauffa dijudicata , non alium ab eo fuiffe , ,

qui in cuftodias conjecit. Reftat igitur annus.

1ocxcv. , qui nullis intricatus ambagibus . Ab

xviii.Decembris anni 1ocLxxxvii. ad xxix. Oéto

bris anni 1occi. Romanum gefferat Pontificatum ,

Sergius, fimulque ad menfem Julium anni iocxcv.

in Conftantinopolitanas res dominatus Juftinianus

'1I., unde intelligis, quam nullis impeditus fit diffi

cultatibus Chronologifmus nofter . Patet enim ,

exaéta omnia fub uno Pontifice Sergio, vereque

'Conftantinopoli adhuc imperaffe Juftinianum II.,

quum inde Gregorius receffit , Romam petitu

rus. Nam fi regreffus Romam xxi. Julii , Con

flantinopoli profeétus menfe minimùm Junio ,

'quum tamen Juftinianus imperio pulfus ab Leon

tio menfe Julio . Eu igitur pro nobis unis flan

tem charaéterem illum feriae vii. cum xi. Septem

bris concurrentis , qui , uti demonftravimus , in_»

Opu/c.Sic, 72, 1/, K Ju

74 ?): aetate B. Gregorii

Juftiniani I. annis Cajetani fententiae numiuam

fuffragatus. - .

XXXIl. At, inquies, fi anno iocxcv. Coa

ftantinopoli digreffus Gregorius dimtdia Agrigen

ti parte donatus ab Imp.Juftiniano II. , unde fum?tus fuppetereat novo templo , Epifcopique domui

aedifi:andis, ccqua illa Augufta, quae Viri aemu

]ata liberalitatem , & fua adiidit Gregorio munc*

ra , fcificet ampliffima ? Heic certe haereo , quum

me deftituat hiftoria . Memoratur quidem tum

temporis Augufta Anafiafia , fed quae tamen Jufti

niaiii mater , non uxor. Perhibetur etiam Juftinia

ni conjux Augulta Theodora , Chagani Chazariae

foror , fed eam duxit anno 1occt i i. , quum regno

exfularet , vi. annum Conllantinopoli regnante

Abßamaro Tiberio , coronavitque unà cuum Tibe

rio F.anno ioccv.,quo imperió reflitutus( Theoph.

in Chroaogr.) fuujtis quum de Leontio » tu® d*

abfìmaro íuppliciis, fane quam horrendis • Quid

igitur ? auniquid in eamdem iagrcffi naffam • ata*Öajetanus ? Scd vide, quam fäcile clabamur, quod

Cajetano non contigit. Quis tibi fuadeat » Juíli

niãaum hunc ab anno toclxxxv. , quo folus: r&

gnare coepit exflinéto Patre Conftaatiuo , & qui

dem natu jam grandem , ad iocxcv. » qu9 Regio

exutus imperio a Lcontio , nullum inilff. cgoju

gium , expc£tatfe tandem exfìlium , quo taedis co*

íularetur? Sed enim quum Juftinianus I. Theodo

I3l.

- Agrigemtimorum Epi/£opi, 75

rà viduatus , annum agebat Lxvi. , vixit enim—»

annos Lxxxii. , regnavit xxxvi11. menfeis vi i. dies

x., erepta fìbi fato Theodora anno regni fui xxii.s

ut eâ in aetate vero propius non fit , nuptias rcno

vafle. Quare ut Hiftoricorum filentium de nova •

poft Theodoram Augufla Juftiniani l. favct vi

duitati , in qua , fublata fibi Theodora , ad mor

tem ufque manferit , ita nullum nobis faccflit ne

gocium , quominus putemus , non unicam , non

primam Jufiiniaao ll. nuptam Tbeodoram , neque

hunc coelibem vitam duxiffe ad annum ufque_,

1occiii. , quo aetatis numerabat xxxiv. , quidpe ,

quum folus regnare coepit , xvi. natus annos erat

( Theoph. ibid. ). ' ,

XXXIII. Quid nunc tandem de Corinthio

Epifcopo , qui Conftantinopolitani Patriarchae ,

hoc cft Callinici Legatus Romae Judex adfedit in

Gregorii cauffa ? Notum illud , Romanae Patriar

chiae treis fingulari jure paruiffe Exarchos in_,

Oriente , Corinthium , Theffalonicenfem , atque

Juftinianae 1. , cujus quidem Exarchia ex parte_»

Theffalonicenfis coaluit , idque ex Jufliniani I. ,

quod ante offendimus, auétoritate. Sed Romani

Epifcopi in Juftinianae I. Exarchiam jura defiere ,

peffumdata a Bulgaris Ecclefia, qui eas occuparunt

regiones : quum verò anno 1 occcLxi. rcligio in_»

Bulgaria refiituta Michaelis Regis operâ , recla

mante fruftra Rcmano Patriarcha , fubdita Bulga

rorum'Ecclefia Conflantinopolitano Archiepifcopo,

K 2 C£\•

76 I)e aetate B. Gregorii

caque de re decretum fcriptum anno 1occcLix. in

Synodo VIII. Oecumenica , Conftantinopolitana

IV., obnitentibus licet Romani Pontificis Legatis.

Tandem verò fub Bafilio II. Porphyrogenneta , ,

Achridis , five Juftinianae I. Exarchus &vwxspaxos

audiit , ita ut nulli pareret Patriarchae , uti difci

mus ex Nili Doxopatrii notitia Patriarchatuum ,

quam edidit Stephanus Moynius in fylloge vario.

rum opufculorum . Theffalonicenfem , & Corin

thiacam Exarchiam , quemadmodum , & Siciliam,

& Calabriam , e Romana Patriarchia avulfìs vul

gò volunt ab Leone Aug, Ifaurico, quò injuriam

ulcifceretur a Gregorio II. Romano Epifcopo fibi

inlatam , cujus opera Italiam ab eo defeciffe tradi

tum . Sed longe ante haec tempora laudatus modò

Nilus faélum ifthuc fcribit , de Confiantinopolita

no Patriarcha differens, cujus haec recito Latia

donata. Rur/ìt ex Occidemtali dioece/ duo Exar

cbi /imiliter, reliquit Ae/etropolitamir /ubjeë?it ,

multo praefamtiores /? /αόjecerumt, 7b./Jalonicem

/í, nempe , ô Corimt&iwr , quor /equuti /amt %'e

tropolitae reliqui , Ö 4rcbiepi/eopi , qui /ùb i//is

eramt. . . . . Sicilia praeterea, ô Calabria /* •

Comf}amtinopo/itamo /αρρο/ίύera*t , ô Samάia $e•

verima , quae Ö' Nicopolis dicitur . . . . . 4dne

×ae itague Siciliae , Ca/abriae , Samëtaeque &veri

mae Sedet 7'brono Comf/ahtinopolitamo a Komano

avai/ae , quum Æarbari deprebem/% Aapa Romam •

fpolium/aciam in proprior u/ùs antrarunt,ge- 44•

Agrigemtimorum Epi/eopi. 7?

admodum ô Creta /ùò Romamo quum e//e?, Com

/fantinopolitami faéfa e/? . Nibilomimur Aantifex

viler qua/âam parter , Ö' Epi/eopatur nonnullar in

Sici/ia , ô Calabria babere deprebenditur ; ///e- '

tropolet enim , Ö 'Urbe t . im eadem illuûriorer , ac

digniorer Comffamtinopolitamur poffdebat u/jue ad

Francorum advemtum. Sic etiam im Longobardia a

(hoc eft, tranftyberina) δ 4pulia , ö' im omwmi

bur iit regionibus maximat 44etropoler ante pa/

fidebat Com/iamtimopolitamat , reliquar Aomamur , ut

regioner illae per partes po/ideremtar ; mamque me

Jodus , |ac Poeta Domimur //arcus a Com/tantino

palitano mißus fui/fe comparitur. 424um autem_,

univer/àe Longobardiae Ducatur , quae vetur H;/

• Jam erat, /ùb Imperatore erat Com/lantinopolitano ,

Aapa verò /éparataj /àã aliis gentibar vivebat ,

propterea ?atriarcba Eccle/iar obtinebat; mam Brum

dg/um , ô 7'aremtum a CamßantinopoJitana Sacer •

dotet accipiebamt, idque ma//um Jatet. 42 tum ve*

rò Franci bumc Jucatam occuparumt , tunc Rama•

mur im omnibus àj/èe Eccle/ìr ordimationes temuit ;

in iit emim regiomibus , quat Comffantinopolitamar

Imperator obtimebat, ve/ po/lea a Barbarir genti

bus recuperabat , jare Aatriarcba Cemflamtinopoli

tamur ordinatiomer %abebaz, quum Roma modit om -

mibus a Comf/amtimopo/i aliemata aliis /?/? /άδraí

/íßet. Aapam verò partes aliquar antea im $cilis

obtinui/Te, mamjfeffum fi; ex vita $an&ii Gregorii

4grigentinorum XJrbis , qaae nunc Gregemtjam di*^_ - c}

*78" i)e aetate 8. Gregorii

citur, Epi/eopi : im ea /quidem /èriptum e/? ?apam

Jam&fum Gregorium Aeg/igentimorum Epi/éopum

ordina/e ; /ed eo tempore Roma mendum pemitus /3

parată erat a Conffantinopoli. 7enebat itaque mal

ítor ab himc ammor Comftantinopolitamur ex parte δ'

3iciliam , ô Calabriam , ô Papa paucula quae

dam, quemadmodum , ö im Lomgobardia , u/jue ad

/eparationcm ; tumt cmim /paratus e/? ab bis re

2ionibus Papa u/jue ad Francorum adveniam, • . •

Haud fum gravatus tam multa afferre , quia ncn

pauca in iis animadverfione digniffima.

XXXI V. Principio falfi arguuntur , qui Ro

manae Patriarchiae diftraétionem ab Leonis Ifauri

temporibus repetunt , quum multò ante , quam-»

Roma penitus a Conftantinopolitano Imperatore

defeciffet , jam illud ufuveniffe doceat Nilus; ne

que tamen illa defecerit , nifi fub Leone Ifauro an

no voccxxvi., quo Ducem , cui rerum fumma cre•

dita , fibi Senatus , Populufque elegit , quamquam

poft in officium iterum redacta , donec anno

ioccLxxiv. Conftantino Copronymo Aug. re*

gium imperium prorfus excufferit, in Pontificis fui

' jura fefe dedens (v.Pag. ad an.796. & 799.); quin

aperte Nilus teflatur , adceffiffe Siciliain , Cala

briam , Cretam Conftantinopolitano Patriarchae ,

quum Barbari deprebem/è Papa Romam /polium fa

&tam improprior u/us com verterumt; itidemque fcribit

in Longobardia tranftyberina, Apuliaque Priucipes

Ecclcfias Conftantinopolitano Épifcopo adhaefìffe,

Ro

Agrigentimorum Epi/.opi. 79

- Romano Barbaris maxime obnoxio , haecque iu ea

conveniunt tempora , quae Leonem Ifaurum prae

cefferint, quum fcilicet Longobardi Reges ltaliam,

atque ipfam adeo Romam aerumnis cumularunt .

Certe anno 1oclvi 14. , quum Paullus Metropolita

' Cretae , quae Theffalonicenfis Exarchiae p3rtio ,

irritam habuerit Joannis Loppenfis fua in Provin

cia Epifcopi provocationem ad Vitalianum Pa

pam , quid hoc eft , nifi in Vitaliano Patriarchae

fui perfonam haud agnoviffe ? Adeone rerum im

peritum , vel infanum nobis illum fingamus , quem

vel fugerit , quod & Caefareis , & Ecclefiatticis

cautum legibus , licere Epifcopo a Metropolitae

judicio ad Patriarchicum Tribunal adpellare, vel,

quum illud probè noffet , prohibuerit tamea iegi

timum judiciorum curfum ? . Si haec non demus,

adfirmandum taadem , Johannem Loppenfem Epi

fcopum non ideo ad Vitalianum adpeliaffe , quod

in eo fui Patriarcham , fed quod univerfae Cbri

ftianorum Ecclefiae caput profiteretur ; interceffif

fe Paullum adpellationi , quia rarò ad Romaou m

* Pontificem provocatum ab iis Epifcopis, qui alii

fube{fent Patriarchae , quin turbae exortae; quan

do invidiofae femper adpellationes ad Romanum_,

Epifcopum ; adeo ut ne ipfi quidem Afri illas five

rint ; & tamen corum Ecclelia Romanae i*atriar

chiæ contributa ; quia primis Ecclefiae fecuiis ,

perinde fe gefferunt Carthaginientes Epifcopi Afri

canae Ecclefiae Exarchi , atque fgis in Dioeceii*

bus

8o De aetate 8. Gregorii

*

bus Alexandrini , Antiocheni , Ephefini , Caefa

rienfes , Heraclienfès , quando nullum imperium ,

fupra Exarchicum majus : aeque tandem fubje

- &os fefe Romano Patriarchae fenfere , nifi ex au

&toritate Juftiniani H. Aug. , qui novellam edidit

conftitutionem cxx111., qua Romanae Patriarchiae

jura in univerfas Occideutis Ecclefias , in quarum

çenfum repofita Africana , diffufa , quemadmodum

par fatum antea tulerant Miana , i'ontica , Thra

cica Ecclefia , quarum Exarchi Conftantinopolita

no Patriarchae cervices fubdidere , qui ipforum_,

jura adoptavit, quum prius merüs foret fuffragator

Èpifcopus Europae Provinciae Metropolitae, hoc

ett Heracleenfis Epifcopi , qui fimul Exarchus

'Thracicae Dioecefeos ex Europa , Thracia, Hae

mimonte , Rhodope , Moefia lI. Scythia Provin

ciis compaétae , eoque nomine jus Conftantinopo

Hitanum Patriarcham ordinandi perpetuo manfit in

Heracleenfi Epifcopo , qui honoris, ergo diétus

rigo;âge- ** vweg iig»* • Quare concludimus anno

1oclviii. Cretam Provinciam , quae una ex vi. ,

unde conflata Theffalonicenfis Exarchia, diflra

&tam a Romani Patriarchae jurifdiétione , eoque_,

cxfemplo divinare poffumus , an aeque tum tem

poris defecerint Conftantinopolitano Patriarchae

Provinciae reliquae ejufèe Exarchiae, hoc eft Ma

cedonia 1 Theffalia , Epirus vetus , Epirus nova ,

& Macedoniae Salutaris párs , tum adeo Achaja ,

quae quondam pars Theffalonicenfis , five Illyri

C la^

Agrigemtimérum Epi/€opi. 8 1

cianae Dioecefeos , fubinde verò. fingularis audiit

Exarchia,cui praeerat Corinthius Epifcopus.Quid,

quod feceffionem illam Gregorii noftri tempeftate,

quem Leoai Ifauro praeiviffe nemo dubitat , fa

&tam jam Nilus demonftrat , quo fcribente notiffi

ma exfempla omnia, quae nobis , amiffis temporum

injuria monumentis,plane obfcura; adeo ut ne Hy

druntini ipfi , qui Ecclefiae fuae res cum Ferdi

nando Ughello communicarunt , aliquid fubodo

rati de Marco Epifcopo , eoque omiffus ab Ughel

lo ? -

XXXV. Deinde ex eo, quod Nilus , ut often

dat aliquot in Sicilia Ecclefias fuperftitiffe , quae

Romano Pontifici parerent , Gregorii Agrigenti

norum Epifcopi producat inaugurationem a Ro

maao Patriarcha peraétam , novum elicimus argu

mentum , quo ipfius aetatem , contraquam Caje

tanus fentiat, conftabiliamus . Nemo mihi nega

verit , Gregorii Magni tempore Siciliae univerfae

Ecclefias uni Rcmano Patriarchae obtemperaffe_,

quod ex ipfius Epiftolis conflat . Atqui Gregorius

Pontificatum maximum ingreffus anno ioxc.,ab Ju

ftiniani l. exceffu xxv. Si igitur Gregorius Agri

gentinus fub Juftiniano Aug. vixit , & eo quidem

Jufliniano, quo rerum Conflantinopolitanarum ,

domino Sicilia partim Conflantinopolitano , par

' tim Romano fubdita Patriarchae , fi fub Juftiniano

I. nulla cmnino Siciliae Ecclefia a Rcmani Ponti

ficis jure avulfa , quis non intelligat , unius jufli

Opu/?.Sic.7a.1V. L. nia

82 De aetate 8. Gregorii

niani II. aetati vindicandum ? Quod fi verò Jufti

niano ll. Aug. , & in Sicilia , & in Longobardia_,

tranftyberina , & alibi diminuta Romani Patriar

chae jura , quae fibi Conftantinopolitanus adroga

rit , quidni aeque fateamur idem faëtüm in Theffa•

lonicenfi , & Corinthiaca potiffimum Exarchia_, ,

quando Leontius certiffimus Scriptor nobis prodit,

Corinthium Epifcopum e conventu fuiffe Conftan

tinopolitano fub Callinico Patriarcha , a quo Le

gâti fui munere Romam miffus, ut de Gregorii cri

nine , cujus infimulatus , judicaret? -

XXXVI. Equidem fi aliquid hoc loco cooje

ëturae dandum , non male dixerim , defe&tionem_,

illam Ecclefiarum Illyrici , Achajae , Siciliae »,

Calabriae ad Conflantinopolitanum Patriarcham ,

faétam fub Heraclio Conftante II., & Pyrrho Con

ftantinopolitano Epifcopo , Monothelitarum figni- .

fero, cujus quod ἐκέeque , & rvro^ anathematifmis

devoviffet Martinus Papa anno iocxlix., in Na

xum Infulam primò adfportatus , inde Conftanti

nopolim, ubi injuriis omaibus cumulatus in Cher

fonefum tandem exful mittitur, fic Conftante Aug.

jubente , qui Pyrrhi parteis, haerefimque tucbatur.

Tam fcelefte igitur animati quum fuiffent in Mar

tioum quum Imp. Conftans , tum Pyrrhus Pa

triarcha , quidni ad ceteras , quibus ille adfectus ,

injurias illud adcefferit , ad defeétionem excitatas '

. Siciliae , Calabriae , Achajae , Illyricique Eccle

fias ? Ecce Martinus ipfe po(t damnatam eêthefin ,

- & ty •

4grigemtimorum E?i/?opi 83

& typum Pyrrhi , Johannem Philadelphiae Epifco

pum Vicarium fuum in Oriente renunciat , quid

hoc eft , nifi evidentiffimum argumentum , defci

viffe ab eo , & Theffalonicenfem , & Corinthium_,

Exarchos, quibus perpetuò injunétus Romani Pa

triarchae in Oriente Vicariatus , adeoque dubiam

eorum Epifcoporum , qui iis parerent , quique ad

huc aperte non rebellaffent , fidem fuiffe , ut id

tandem munus demandandum fuerit Previnciae ,

Epifcopo extra eas Exarchias pofito : erat enim ,

Philadelphiae Epifcopus e Synodo Lydiae Provin

ciae , quae Conflantinopolitanae Patriarchiae con

tributa ? Haec quum ita fint , definat Cajetanus di

cam dicere Leontio , quòd anxium animi Pontifi

cem , quid rerum gereret , uti manifefta fibi fieret

Gregorii innocentia , haec confuluiffe dicat Mar

cum Abbatem , qui quondam Hierofolyma Grego

rium deduxerat : 4udi me , Domine , taique /er

vi com/ilium accipe : meque emim, de bomine nor fer

re judicium poßumur , mi/? Arcbiepi/€opi Com/?au •

tinopolitami , itemque piiffmi Imperatorit accedem

te comfilio. . . . . Arobatur Pontifici com/i/iam, , ,

quare Jitera, ad pii//imum Imperatorem mof/rum

ju/limiamum,/ànëii//imumque 4rcbiepi/iopum Com*

//amtimopolitamam accuratè /èribit , advocam/jue

duos Epi/copos , qai cum jamëto Gregorio in Com

cilio C h,e. Conftantinopolitano) una fueramt , da

tit , quae ad iter u/ui /uerant , Com/iamtimopolim •

dimittiz. Non haec concoxit Cajetanus, quia enim

L 2 (in

84. De aetate 8. Gregorij -

( inquit ) Romano Aamtifici cum Imperatore Oriem•

tir , ô Patriarcba Comi7amtimopolitano im iur , quae

ad ju4icia /?cèfarem: cum Epi/iopis , Ö praecipue

Sedi Romanae /ubjeëtis , qualer fui/' Epi/3opor Sj

ciliae certum e/? co tempore ? Atqui quod certum

praedicat Cajetanus , hoc ipfum e(t , quod plane

negamus , fi quidem ad Juftiniani II. tempora re•

fpiciamus. Tunc enimverò omnis ferme Siculorum

Ecclefìa Conftantinopolitani Epifcopi auétoritati

obfequens , licetque Agrigentina Romanas adhuc

parteis tueretur , tamen nefcimus , quae foedera_»

ab utroque Patriarcha fanéta , unde jurium fines

circumfcripti : Neque illud verum , quod tantope

re exaggerat Gajetanus in Epifcoporum judiciis

mihil lmperatoribus tributum : immo verò aimium

quantum iis tributum , ut licuerit , & Epifcopos

delegare , qui cauffas cognofcerent , & adpellaa

teis audire, iifque confùlere. ( v.Eufeb.E,H. lib. x.

cap. v. Marcam de Conc. Sac. & fmp. lib.vii. cap.

xix.) Nonne hoc fàtis, ut cordate fefe geffiffe Mar

cum Abbatem cum Romano Pontifice dicamus, qui

auétor rem deferendi ad Imperatorem , quando ,

modò volupe illi fuerit , Epifcopum poterat deli

gere , qui Gregorio jus diceret , quin eo in judi

cio vel minimum fibi adrogaret Romanus Pontifex?

Quapropter vidcat Cajetaaus , ecquo jure fufpc

&tam venditarit Leontii narrationem , quam cram.

bem recoquit , quoties res in fententiam fuam nou

cedunt. Utrum hoc probandum, judicent fubaétae

• ' - dos

4grigemtimoram Epi/éopi. 8 5

do&rinae capita : ego magni viri manibus aeterno

ftudio addiétus , quae e re mea funt , exfequar.

XXXVII. Poftquam tam multa dixerim vi n

dicandae Gregorii aetati, quid adhuc fupereft, ni

fi ut mantiffam dem , quò tantum negocium confi

ciatur? Age verò Sergius Pontifex, perfpeéta Gre

gorii innocentia , fimulque fànétitate prodigiorum

efféétrice , illum fibi adcerfit , & , quid tibi ( in

quit ) Fili repemdamur pro ommibus , quae mobi*

Deut per te tribuit ? 4c mo/?i jam dimidiam mo•

flrae 'Jrbis partem, itemque Epi/3opatum $uméto, ac

Arimtipi Apofìolo , qui bic eß /äbjacere ? rem pror

/ùr ita babere affirmat Gregoriur. 4; Aomtifex ;

mecum ip/è ffatui jam, quac peculiaris mobis ef} ,

mediam ZJrbis mo/?rae partem a $an&#o , divino,

/èmpiternaque laude digno Imperatore mo/lra : Com

/?amtimo 4po/?o/orum Arincipi dematam , Aer te ,

mume Deo , temploque abr te aedificamdo attribue•

re. . . . . . imde, advocati a Pontifice Eccle/ia? de

Je&ti , primore/jue \Jrbis , cumque a/£di/£mt , ama

cum Pomtifice /èrip/ère librum , quem a Synodi Epi

fiopis , cumítaque Ecclefia ob/igmatum beato Grego

rio dedere. Heic Cajetanus viciatam le&lionem

incufat ; non putat , non patitur Pontificem tam-•

largè liberalem . Audit Metaphraftem cum Leon

tio convenire ; fiec duobus tamen teflibus penes

illum fides. Et tamea excepta fafpicione , nullus

illi enfis, quo teftimonium jugulet. Tantùm—•

concedit , elargitam a Poatificc praediorum par*

- v • tC[\\

86 De aetate B. Gregorij

&em , quorum Romana Ecclefia in Sicilia poti.

retur . Neque Pontificis modò liberalitatem coer

cet, fçd etiam Jmperatoris. Quum Gregorius Ro

ma fefe Conflantinopolim contuliffet , eò admi

rationis fuit Juftiniano Aug., ut quum ab eo petiif

fet , locum fibi in Agrigentina Urbc tribueret, ubi

novum poneret Epifcopale templum , quandoqui

dem quod fùpererat , facrilegiis inceftaverat Leu- .

cius quidam haereticus in Laodicenfi Synodo pro

fcriptus , qui , fe abfeate , Pfeudo-Epifcopum gef

ferat : Ecce , iaquit, Imperator dimidiam YJrbit

pariam, quae pio /abeff imperio nofìro , per te Deo

dam, ut, dicamu/jue , uti aedem Deo fideJem , Epi

/copiumque , ubiubi Jibuerit, im/?aurer. Jnde de

cerni , donarique Gregorio Jocum , multa/gue po/^

/effames jubet. Non haec hiftorica fide fcripta

¢enfet Cajetanus, fed oratorie , hoc eft Jveggoaix&s.

Nos contra , quum nullo videamus fulcro fir

mari Cajetani fufpisionem , rem , ut planè fonat ,

interpretamur. Sed , quod iu cauffam venit, con

fìderemus. t. · · ·

XXXVIII. Ait igitur Sergius Pontifex dono

ab fefe donari Gregorio ex dimidiata Roma , quae

a Coaftantino Augufto Apoftolorum Principi elar

gita, mediam partem, Sed quis, oro , ifte Conftan

tinus, qui donum illud obtulit? Numquid Magnus

ille , qui Chriftiano populo pacis aftrum adfulfit ?

Longe abeunt hoc indicando Leontiana verba_, .

Pgrpende haec Scrgii , quae protuliffe docet Lcon

- - [1uS

4grigemtimorum Epißopi, 87

tius : Imperatore mo/?ro Com/?umtimo , tum videris ,

donationis auélorem Cooftantinum aliquem prae

dicandum quo imperante & Sergius , & Gregorius

vixerint , qui enim mo/?rum dixerit /mperatorem ,

Sergius, cujus poteftati numquam fuerit obnoxius?

Porro Cajetanus Leontium Gregorio aetate aequa•

lem demonftraturus , eo maxime- nititur argumen

to , quod Imperatorem Ju(tinianum nominans mo

/rum ufurpet, quod nemo damnari£. Jurifconfùl

ti UJpianum fuum ad Antonini Caracallae referunt

tempora , quod in l. 32. de donationibus inter vi

rum , & uxorem mo/lrum dicat illum Imperatorem :

Imperator moffer 4mtomimur 4ug. amte exceßum ,

Severi patrir /ùi , oratione in Jemata habita, /uit

au£ior cem/éndi, ut aliquid ex juris rigore laxetur;

neque aliâ inceffum viâ in aliorum aetate definien•

da . ltaque fi Conftantinus ille , qui Romanam_,

Ecclefiam dimidia Urbe donatam voluit , jura di

xit , quum Sergius aevo frueretur , numquam im

petraverit Cajetanus , ut Gregorius Juftiniani f.

temporibus adjudicetur . Nullus ante Juflinianum

I. Conftantinus Aug. , qui in res Romanas domi

natus , nifi Magnus ille , Chriftiaoarum rerum >

praefidium : nam ad Conftantinum filiúm , quod

adtinet , nulluin illi imperium datum in fta!ia , fed

in Galliis , Hifpaniis , Britannia , atque Africa_»

Proconfulari . Quod fi ab anno cccxxxvii. , quo

Conftantinus Magnus exceffit, ad iolx., ante quem

Gregorio diem Romae diétam non putat Cajetaar - ΠυSe

88 , De aetat* £. Gregorii -

a.

mus , anni omnino intercedunt ccxxiii. , nullo pa

&to adfcribendus Gregorius aanis Juftiniani I. fùb

quo neque ipfe , neque Romanus Pontifex dixiffe

poterant , lmp. Caef. Conftantino Magno quondam

paruiffe. Quod fi ad Juftiniani II, tempora diffe

ranus Gregorium ; ftatim occurret Conftantinus

Aug. Juftiniani Pater , piiffimus verè , Ecclefìae

«que bono natus , quem , imperantem, coluerint &

Sergius , & Gregorius • : Hic igitur Conftantinus

primus omnium dedit , donavitque, B. Petro Apo*

ftolo dimidium Romae,hoc eft *%* ave/agav&v awm$ei&jv,

five Canonis, quem repraefentaret Romanus Popu

Jus , unde funtus fufficerent , queis Ecclefia erat

opus, non fecus , atque deinde Juftinianus F.Agri

: gentinae Ecclefìae , quo novum & templum , &

Epifcopi aedes ex{lruerentur , dimidiam Agrigenti

partem dedit , in qua , fuper tributa , quae popu

lus penderet , nil demum intelligas ,. nam datum

adeo imperii jus fufpicari non licet , quum una-,

eademque Civitas duobus parege dominis plane •

monftruofum , neque donum donatum feu Roma

no , feu Agrigentino Epifcopo, fed Petro , & Deo,

ut Ecclefiae impenfis confuleretur 5 quod difertè in

Agrigentina donatione figaificatum , neque fecius

de Rcmana adfirmandum.

XXXIX. Atque heic gratulari mihi liceat Li

teratoium Civitati , fiagulari ornatae beneficio ab

Leontio noflro , cui gratiae eo nomine fanequam

mirae habendae • Quotus cnim quifque eft , qui

n©•

4grigemtimorum Epi/éopi. - 89

nefciat , quas dividias excitarit Conftantini Aug.

donatio , qua auéta fertur Romana Ecclefia ? Sunt

qui illam hypobolimaeam fugillent, funt qui ut gere

maniffimam Conftantini fcripturam amplexentur ;

funt qui depravatum Jegitimum opus diétitent, fed

iis , qui fubditivam illam volunt , nondum com

pertum ecquo e fonte fabula illa eruperit. Tandem

verò aliquando facem hifce tenebris depellendis

praetulit Lcontius nofler , teftimonio , quod auro

contra preciofius , quodque fruftra Cajetanus foli

citat . Ex eo intelligimus , Romanam: Ecclcfiam a

Conflantino Pogonato donatam dimidio canonis,

quem Populus Romanus in Fifcum Caefareum in

ferebat . Sed enim, quum temporis proceffu Cae

farum potentia in ltalia, atque ipfa Urbe labefa&ta

.ta rueret , non mihi dubium , quin Romani Ponti

fices pedetentim principale jus invaferint:quumque

certum illud;Conftar,tinum quemdam Cacfareim di

midium Romae Apoftolicae Ecclefiae tribuiffe-,

inde bclla arrepta occafio novam cudendi donatio

nem , cujus auôtor non Conftantinus Pogonatus »

fed Magnus perhiberetur , quique non confuetu

dinum dimidium , in quo dimidia Roma fignifica

ta , dederit , fed omnem plane urbem cum jure gla

dii : neque Romam tantum, fed , ut magoificeti

tior donatio adpareret , Provincias noi) paucas »

quibus alia infuper fupplementi loco addita , ut

Romani Pontificis principatus aequis condicionibus

illuftraretur. Quare ad cetcra , quae Coufl&ntinia

- Opu/?.Sic. 7a. IV, Μ I!£II)

9o De aetate 8. Gregorii :

nam profligent donationem , cujus non una pro

fiant cxfemplaria , teftimonium Leontji a fcedat ,

quo3 non modò impudentiffimi impo{loris fraudem

dategit, fed ecquo e femine monftrum illui natum,

quod t9t fecula ob oculos hominum verfatur.

- a XL. Haec quum ita fint , quid reftat amplius,

ut cffeta viribus dicatur Cajetani opinio de Gre*

geria Agrigeai inorum Epifcopo Juftiniano f.com •

pare ? Tam multa quuay illam oppugnent , contra

omuia confpirtnt ad declarandum , vitam Grego*

rinm produxiffe fub juftiniano II., quis tam infaue

obfirmato fit animo , qui ia Cajetani verba uihilo

minus juret ? Nemo uaus ex vetultis Scriptoribus

Gregorium ad Jufliniani I. tempora rejecit , ' Ni

cephoro Callillo excepto lib. xvui. cap. xxvii. H.

E. At quis i(te Nicephorus ? Seculi xiv. Scriptor ,

qui tot fphalmata commifìt in Ecclefiaßicis rebus

enarrandis , ut uonnifi cum taedio ab acris judicii

viris ejus, bißoria legatur. Aufim igitur Leontia

nam fidcm in diférimen vocare tam lubrico tefti

monio , quod tot alia oppugnant ? Praetcr Epito

maflen Gregorianae vitae , & Menologium Bafi

lianum , ab Leontio funt Simeon Metaphraftes,

Meuologium Graecum a Gulielmo Sirleto latine

verfum , Nic« tas Monachus Studita , quos tamen

Cajetanus fententiae fùae auctores laudare non ve

retur . Haeccinc ©souaxòr feremus, an cum Teren

tiano Simone dicamus ( in And. A&t. v. Sc. 111. )

Ita praedicat ? ingentem con/îdentiam !

XLI.

4grigemtimorum Epi/eopi. i 9 t

. XLI. ' Metaphrafìes tam liqüidò , quam lux

ipfa , fcripfit , interfuiffe Gregorium magnas Syng

do Conftantinopolitanae, quae convenit Monothe

litis orco devovendis, potiffimùm veiò Cyro, Ser

&io , Pyrrho , Paullo Monothelitarum primipilis ;

fìmulque vitam egiffe Juftiniano Aug. imperante.

Quid hoc eß, niíì nobifcum fentire^ Metaphra

ftcm ? Sed enim illum ratus Cajetanus ad fuas ad

duëtum iri rationes , modò contamiaatam diceret

narrationem de Synodo advcrfus Monothelitas

coaéta . Fcquae ( malum ) calamitas ifta , qua ef

fictim preffus quum Leontius , tum Mataphraftes?

Corruptus I.eontii commentarius , ubi percenfetur

Gregorius inter Theologos cooptatus , qui fummo

in confeffu Monothelitas profcriberent ; deprava

ta hoc ipfo in loco Gregorii vita, quam Metaphra

fles concinnavit .-Mira rts , cài non credant , nifi

qui fuerint e genie Mcneni. Sed, ut haec omittan

tur, fatis fuperque doc.t Metaphrattes Giego

rium noftrum in eam Sytodum conveniffe , in qua

res aéla contra Monothcliras: nam ait ab ea abfùif

fe quum Romae , tum Sardiniac Epifcopos, quid

pe morbo implicitos: & Romanum quidem Lega

tum mififfe , qui fui perfonam obiret . Haec' ncn ,

cadunt , nifi in Synodum VI. Oscuménicám ; nam

quod V. adtinet , neque Legati a Pontifice 'mifffi ,

qui Synodo praeeffent , nequie hic Roayae confide

bat , fed ipfâ in Urbe regia , quod a oc bis denicn

ftratum'. 'Qua re improbum cpüs dcfudat Cajcta* • , M 2 fìuSy

92 : £)e aetate 5, Gregorii,

pus , quum Metaphraftem ia parteis fuas protrah:^re pertentat., . ' - • ' -•, • , • *• s * *;

... .; •; . »*** : • . , * * * . * * *

.XLlI. Neque candidius fatum expertus,quum.

fuppctias advocat a graeco Menologio Sirletano, e

quo non video, quid emungat, quod ad fuam faciat

caufTam. Ex eo haec recitat, quae fcilicet leguntur

ad xxii I. Noyembris. Cammemoratio Sam$i Gre*

gorii Epi/3?pi,43 rigentiwi. Hic fuit /ùb imperio

%/u/limiani ex ar&e <?grigento, piir atque iào/pita*

litatis , Ö' ekemo/ynarum /?u/io//%»ir parentibat

ortus. <*wna* natur, decem.ô, aëìo , de/ìderio, vemf*

randi /an£ta loca Hiero%!ymam petiit,; ibique; a-*

Sancto ///acario Piaconus, faéfar, rever/ìt e/?, £y*

zantium $Ao/ica Aaaam venit, ubi Epi/eoput 4gri

gentinus greatur eíí , qua munere praeclare fun

Éius , multis editis miraculis in /jmma /emeíiute

Anigravit ad Pomiiiagm. Hoccine magnum illud tc

ftinanium , quo tantopere ge(tiat Cajgranus?, eo

ne nomiae, obelo digoum, habitum Menologium,…

aliud • Bafilii Aug. cditùm juffu , ubi diferiim in

dicat, vixiffe Gregorium, fùb Juftinian® Rhiaotme*

to? perinde vero ac, quia Sigletanum Menologium

Juftinianum nominavit nulla. gQgnpmenti,adccifio*

„ne , idcirco confugicadum adjuflinianum 1. ex*

clufo penitus Juftiniano II., Sed cognofce , quae

comminifcatur , uti fuam , quoquo modo poflit ,

fententiam tutetur. Videt eodem in Sirletano Me

.uologio ad xix. Decembris ncntionem, fieri de

Sancto Gregorio Agrigentino,, atquc hinc ftatui;.. ' * ' • . '^ duos

Agrigentimorum Epi/£opi. 93

duos Gregorios Agrigentinorum Epifcopos, uaum,

„hoc efl , Leontianum , qui vixerit Jufiiniaao , I.

Aug. , eique adrogat elogium, quod ad xxHli.Na

vembris in Sirletano Menologio legitur 5. alterum

Juftiniani 11. regno vindicat , quem meminiffe ,

idem Menologium putat ad xix. Decembris; quo

difcrimine neglecto faétum ait , ut priori partim_,

imputata fint , quae unius fecundi propria, atque

ex duobus unus cgaluerit Gregorius. Argutè fà

tis , fed verè nihil . Si Menologium Sirletanum_,

ad xix. Decembris vel minimum innueret de_»

ejus, quem laudat, Gregorii aetate, effct, unde no

bis gratularemur de comperta ejus Gregorii aeta

te , quin tamen Leontianum ab Juftiniani 11. tem

poribus dimoveremus. Porro , Gregorio noftro

praeiviffe fìve unum , five plureis Gregorios Agri

gentinorum fidera , docet quum hiftoria transla

tionis Beatae Agrippinae ab eodem Cajetano ex

hibita To. 1. Vitarum SS. Siculorum , quae nobis

fuppeditat fub Valeriano , & Gallieno Augg. Gre

gorium quemdam Agrigentinorum Epi{copum- »

tum Leontius mo(ler , qui de Gregorio Roma ad

pulfo Panhormium cum Felice Epifcopo , a quo

Agrigentino in throno locaretur , fcribeas haec

inquit : /gitur in Aeroprie Epi/éopio cowmoramtar»

cui ab Samëfo Gregorio mam/28 erat, quad c£* te •

olim 4grigemtimae Eccle/ìae fùerat , Aibertimum,

appellatum. Agrigentinenfe Epifcopium Panhormi

pofìtum, quemadmodum Libertinum antea$um• * _ 3 Ll•

94 30e aetate 8. Gregorii

a libertino Epifcopo Agrigentinorum primo, ita

Gregoriani nomen fubinde excepiffe a Gregorio

qucdam ejufce Civ tatis Epiftopo non immeritò

aucupari, ìicet. Hunccine celebrat Sirletanvm ,

Meoofogium ad xix. Decembris, an ilfum de quo

1audata Agrippinae hiftoria, fi quidem afius ab eo,

quem obiter nominat I.eontius , an alium queen

vis , modò non noflrum , cujus pctitia interierit ?

* Adfiigat Cajetatius fub Juftiniano i. quctquot vo

4uerit Gregorios Agrigentinae Eccle(ìae Epifco

, durn Legntianum ab Jufliniaoi 11. aetate non

folic tet , fi fartata) t« £t ra velit Leontianae hifto

1 iac fi fe m . Atque haec locum obtinent, (i quidem

cajetano demus Greg* riuom , cujus Medologium

81 1. ti meminit ad xtx. {)ecem,bris', alium ab eo

cfle , cujus res per fumma capita xx 111. Novcm

biis percenfentur. Quid fi unus , idemque fuerit ?

quoties in Meaologiis occurrit quum Graecis, tum

latinis , ut de uno fanétitatis fama illuftri homine

bis , terve in anno mentio fiat ? Si Gregorius, qui

*tantumdem indicatur xix. Decembris, ab eo differt,

cujus vita praecife defcribitur xxiii. Novembris ,

cur illaudatus omittitur ? oportebat fane & hu

jus res geftas leviter adtingere. Quapropter fi ne

unco quidem raptari queat Sirletanum Menolo

gium fubftinendae Cajetani cauffae , fi & iflhuc

Bafiliano recentius, nullum enim illo antiquius,

quis tam infubidae mentis fit , quin intelligat , ea

-dcm Sirletanum dixiffe , atque Bafilianum Meno

Jo

Agrigentinorum Epiſcopi. 95

logium, protnde que noſtras in parteis venire, a e

Cajetanis abſce i re ? -

XLll I. Venio tandem ad Nicetam . Heic ſi

immorer, male tempus ludam , quum enim ille e

prodat (lib. contra Latinos T. vi antiqq. lect.

Henr. Caniſii) Gregorium Conſtantinopolitanae a

Synodo interfuiſſe, imp. Caeſ, Conſtantino Po

gonato, Pontifice verò Maximo Agathone, non e

poſſumus meliori advocatione cauſae noſtrae jura

defendere. Cajetanus pro ſe ſtantem dictitat Ni

cetam , quia de eo loquutum Gregorio certat, qui

alius ab Leontiano. Verum enimvero Leoutius

non alium nobis laudat Gregorium , miſi qui vitam

duxerit ſummo humanarum rerum Byzantii prae

poſito Conſtantino Pogonato, e guſque F. Juſtinia

no II. regni conſorte, Sacrorum verò Romae an

tiſtite Agathone; ut ipſiſſimus ſit Nicetae Grego

rius, atque Leontii , huncque duplicare juxta ſit,

atdue nova intermundia Epicureis adger re. Sed

deſinat aliquando Cajetanus quoniam gladio ne

quit, volſellis pugnare, comari definat revocare

Gregorium ad uſtiniani 1. aetatem , quod ſtrenue

oppugnat Leontius, e cujus commentario, quid

quid de tanto Epiſcopo novit polleritas, velut

aqua e fonte, dimanavit .

Jamque opus exegi , quod tantùm veritatis

ergo ſuſcepi, non quò minimum de Cajetani fama

detrahatur. Quae in medium produxi firmiſſima,

tutiſſima omnia, unde confi-iatur Gregorium Ju

- ſti

96 • De aetate 8. Gregorii

fìiniaro II.cum C nftantino Patre imperante Agri

gentinorum Epifccpum ab Agathóne P. M. inau

guratum , ccúém Aug. fceptrum folo obtineate- ,

Petrique in Cathedra fedente Sergio calumnia vin

dicatum Romana in Synodo , fimulque a Pontifice

donatum dimidio Canonis Romani Populi , quum

maximo Apoftolorum Petro , • condttaeque ab ipfo

Ecclefìae Conflantinus Aug. Pogonatus piiffima_»

1iberalitate facrum voluit . lnde intelligant agri

gentini , quod & tantus fibi obtigerit Epifcopus ,

quod & Ecclefia fua tam amplo , illuftrique mune

re auëta , adceptum referendum Panhorámitanis vi

ris i & San&titate , & Poatificatu:maximo clariffi

mis , quibus in obfequeatis anini monumentum ,

collata gratiarum fyabola laudum obelifcum po£ìant • • • * • • • • . • • - -

* • ;• '. ; .'^, , • ,• ' ■ ■ i ■ ;: , : :;:;. v. ; * .. :.. :

< * • • - · · · ·

*-