DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD...

45
I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO RAJA DONA. *l Aro Daud raja budepa ongaha, bilsi reangbeahachim. Aro uamang uko bararangchi pindapaha, indiba uan ding-jaha. 2 Aro uni nokolrang una aganaha, Angni gitel rajana saksa metrako am-china ; aro uan rajani mikkango chadengchina, aro uko sanchina ; aro uan nangni kabako tuchina, maikai angni gitel raja ding-atako mangen. 3 Unon uamang Israelni aa gimikoniko saksa nitogipa metrako am-aha ; aro uamang Shunamoni 1 Abishagko manaha, aro uko rajaona rimbaaha. 4 Aro ua metra nitobeachim ; aro uan rajako sangipa ongaha, aro una dangdike on-aha. Indiba raja uko uijaha. 5 Aro Haggitni degipa Adonija, 2 Anga raja onggen ine agane, antangko chuataha. Aro ua antangna rotrangko aro gureo gakatgipa manderangko, aro antangna skang skang daarigipa mande saksotbongako tarisoaha. 3 6 Aro, Naa maina indake dakaha? ine agane uni pagipa uko pangnaba namnikgijani ongatjachim. Aroba ua bimang daknangachim. Aro ua Absalomni jamano atchiaha.* 7 Aro ua Zeruiani depante Joab 3 aro Abiathar 8 kamal baksa kumongaha ; aro uamang Adonijako jarike dak- chakaha. 8 Indiba Zadok 7 kamal, aro Jehoiadani depante Benaia, 8 aro Nathan 9 fcatchinifcgipa, aro Shimei aro Rei, aro Daud baksa donggipa '—Josh. 19:18; J Sam. 28:4. *•"—2 Sam. 3:4. 3 —2 Sam. 15:1. **—2 Sam. 3:3 4. s ~I Se. 11 :6. *•— I Sam. 22 :20. 23. «—2 Sam. 20 :25. 1 Se. 16 :39. *-~-2Sam. 8:18. -—2 Sam. 12:1. bilakgipa manderang 1 Adonija baksa ongjachim. 9 Aro Adonija En- rogefru 2 sambao donggipa Zoheletffi" roongni sambao mesrangko, matchu bolotrangko, aro matchu jengo gata- rangko denaha, aro uni pilak jongada- rangko, raj ani depanterangko, aro rajani nokol pilak Judani mande- rangko okamtokaha ; 10 indiba Nathan katchinikgipa, aro Benaia, aro bilakgipa manderang, aro uni J on ggipa Soiomonko 3 ua okamjaha. 11 Aro Nathan Solomonni magipa Bath-shebana agane inaha, Haggiti" depante Adonija raja ongenga, ato anchingni gitel Daud uko uija ine na-a knafcujama? 12 Uni gimin dao, angko nangna skina on-bone, maikai na-a antangni aro nangni depan** Solomonni janggiko jokatna mangen. 13 Reangbo, aro Daud rajaona nap; ange, Na-a angni gitel raja nangn' nokol mechikna mikchetkange, AngP* jamano nangni degipa Solomon raja onggen aro angni singhasono asong* rikchongmotgen* ine aganjachimma • Indide Adonija maina raja ongenga. ine una aganbo. 14 Nibo, raja baksa nangni agangrikengpition anga nang-"-j jamano napanggen, aro nanga* agananirangko mangrakatgen. 15 Aro Bath-sheba rajaona n°f" dringona napangaha. Aro r3 J budepabeahachim ; aro ua Shunafl'^ oni Abishag rajana dangdike ° engachim. 16 Aro Bath-sheba g°"J* gonge rajani mikkango bamgop a ' Aro raja aganaha, Naa maiko °?* aI * • ska? 17 Aro ua una aganaha, A fl £ 0 gitel, naa nangni Jihova * 5 fL-, rime nangni nokol mechikna, A** '—2 Sam. 23:8-39. *•—2 Sam. 17 =17- 3 —2 Sam. 12:24. *~p. 30; 1 Se. 22 :9-13. 440 J-

Transcript of DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD...

Page 1: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I R A J A R A N G

DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO RAJA DONA.

*l Aro Daud raja budepa ongaha, bilsi reangbeahachim. Aro

uamang uko bararangchi pindapaha, indiba uan ding-jaha. 2 Aro uni nokolrang una aganaha, Angni gitel rajana saksa metrako am-china ; aro uan rajani mikkango chadengchina, aro uko sanchina ; aro uan nangni kabako tuchina, maikai angni gitel raja ding-atako mangen. 3 Unon uamang Israelni aa gimikoniko saksa nitogipa metrako am-aha ; aro uamang Shunamoni1 Abishagko manaha, aro uko rajaona rimbaaha. 4 Aro ua metra nitobeachim ; aro uan rajako sangipa ongaha, aro una dangdike on-aha. Indiba raja uko uijaha.

5 Aro Haggitni degipa Adonija,2

Anga raja onggen ine agane, antangko chuataha. Aro ua antangna rotrangko aro gureo gakatgipa manderangko, aro antangna skang skang daarigipa mande saksotbongako tarisoaha.3

6 Aro, N a a maina indake dakaha? ine agane uni pagipa uko pangnaba namnikgijani ongatjachim. Aroba ua bimang daknangachim. Aro ua Absalomni jamano atchiaha.* 7 Aro ua Zeruiani depante Joab3 aro Abiathar8 kamal baksa kumongaha ; aro uamang Adonijako jarike dak-chakaha. 8 Indiba Zadok7 kamal, aro Jehoiadani depante Benaia,8 aro Nathan9 fcatchinifcgipa, aro Shimei aro Rei, aro Daud baksa donggipa

'—Josh. 19:18; J Sam. 28:4. *•"—2 Sam. 3:4. 3—2 Sam. 15:1. **—2 Sam. 3:3 4. s~I Se. 11 :6. *•— I Sam. 22 :20. 23. «—2 Sam. 20 :25. 1 Se. 16 :39. *-~-2Sam. 8:18. -—2 Sam. 12:1.

bilakgipa manderang1 Adonija baksa ongjachim. 9 Aro Adonija En-rogefru2 sambao donggipa Zoheletffi" roongni sambao mesrangko, matchu bolotrangko, aro matchu jengo gata-rangko denaha, aro uni pilak jongada­rangko, raj ani depanterangko, aro rajani nokol pilak Judani mande­rangko okamtokaha ; 10 indiba Nathan katchinikgipa, aro Benaia, aro bilakgipa manderang, aro uni Jonggipa Soiomonko3 ua okamjaha.

11 Aro Nathan Solomonni magipa Bath-shebana agane inaha, Haggiti" depante Adonija raja ongenga, ato anchingni gitel Daud uko uija ine na-a knafcujama? 12 Uni gimin dao, angko nangna skina on-bone, maikai na-a antangni aro nangni depan** Solomonni janggiko jokatna mangen. 13 Reangbo, aro Daud rajaona nap; ange, Na-a angni gitel raja nangn' nokol mechikna mikchetkange, AngP* jamano nangni degipa Solomon raja onggen aro angni singhasono asong* rikchongmotgen* ine aganjachimma • Indide Adonija maina raja ongenga. ine una aganbo. 14 Nibo, raja baksa nangni agangrikengpition anga nang-"-j jamano napanggen, aro nanga* agananirangko mangrakatgen.

15 Aro Bath-sheba rajaona n°f" dringona napangaha. Aro r3J budepabeahachim ; aro ua Shunafl' oni Abishag rajana dangdike ° engachim. 16 Aro Bath-sheba g°"J* gonge rajani mikkango bamgopa ' Aro raja aganaha, N a a maiko °?*aI* • ska? 17 Aro ua una aganaha, Afl£0 gitel, naa nangni Jihova *5fL-, rime nangni nokol mechikna, A**

'—2 Sam. 23:8-39. *•—2 Sam. 17 =17-3—2 Sam. 12:24. *~p. 30; 1 Se. 22 :9-13.

440

J -

Page 2: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG i : 18-37

ni jamano nangni depante Solomon raja ongrikchongmotgen, aro ua angni singhasono asonggen ine aganaha-diim. 18 Indiba dao, nibo, Adonija raja ongenga • aro dao, naa angni gitel raja, uko uija. 19 Aro ua matchu bolotrang, jengo gatarang aro mesrangko bang-en dene,1 rajani pilak depanterangko, aro Abiathar kamalko, aro kotokni pamong Joabko okamaKa ; indiba nangni nokol Soiomonko ua okamjaha. 20 Aro na-an, angni gitel raja, angni gitel rajani singhasono uni jamano sawa asongrikgen, uko uamangna agan-china ine Israel gimikni mikronrang nangni kosako ongenga. 21 Ongjaode indake onggen, angni gitel rajani antang pigiparang baksa tusion8 anga aro angni depante Solomon sastiko mangnigiparang onggen.

22 Aro nibo, ua mechikni raj a baksa agangrifcengpition, Nathan kat­chinikgipa napbaaha. 23 Aro uamang rajana agane inaha, Nibo, Nathan katchinikgipa. Aro ua rajani mik­kangona napbaoa, rajani mikkango tuchikope olakiaha. 24 Aro Nathan fganaha, O raja, angni gitel, Angni jamano Adonija raja ongrikgen aro "a angni singhasono asonggen ine n«*a aganmanahama? 25 Maina ua ia salo ongonange bolotrang aro jengo gatarang aro mesrangko bangen «enaha,3 aro rajani pilak depante-angko, aro kotokni pamongrangko,

*"•*•**> Abiathar kamalko okamaha ; aro °i_ uatnang uni mikkango cha-enga

f ro r"*-genga, aro Adonija raja tang-

°n"t i n e i n e n S a - 26 I n d i b a

2 A1 ?' n a nSn* nokol angfcode,5 aro j f ** kamalko, aro Jehoiadani c j n t c Benaiako, aro nangni nokol ritd0"-1"* U a o k a m J a h a * 2 7 A"**?*1

, rajani singhasono uni jamano a asongrikgen, uko naa antangni

-P* 9. a. K'J- 3~2-10; Deut. 31:16; 0 > . 7:12. 3-p. 9. Sa n- 10:24. s—p. 8, 10.

nokolrangna uiatgija, angni gitel raja iako dakahama !

28 Unon Daud raja aganchake inaha, Bath-shebafco angona okamebo, Aro ua mechik rajaona reba« rajani mikkango chadengaha. 29 Aro raja mikchete aganaha, Pilak dukrang-orufco angni janggiko piokgipa Jihova­ni tanga gita,1 30 Nangni depante Solomon angni jamano raja ongrik­chongmotgen, aro angni pal angni singhasono asonggen ine Israelni Isol Jihovako rinve angni mikchetmanaha2

gitan, indaken "anga ia salo dakchong-motgen. 31 Unon Bath-sheba aao tuchikope rajako olakie aganaha, Angni gitel Daud raja jringjrotna tangbangchina.3

32 Aro Daud raja aganaha, Zadok kamalko, aro Nathan katchinikgipako, aro Jehoiadani depante Benaiako angona okamebo. Aro uamang rajani mikkangona rebaaha. 33 Aro raja uamangna aganaha, Nasimang antang-mang baksa nasimangni gitelni nokol­rangko4 rimbite, ang de Soiomonko angni kotchortango gakatate, uko Gihonona5 rimonbabo. 34 Aro Zadok kamal aro Nathan katchinikgipa uko to nonge Israelni kosako raja don­china ;6 aro nasimang singgako sike,T

Solomon raja tangbangchina ine inbo. 35 Unikoa nasimang uni jaman dobabo, aro ua rebae angni sing­hasono asonggen ; maina angni pal ua raja onggen ; aro anga Israelni kosako aro Judani kosako pamong ongchina uko donaha. 36 Aro Jehoi­adani depante Benaia rajana agan­chake inaha, Indaken ongchina. Angni gitel rajani Isol Jihovaba indake inchina. 37 Jihova angni gitel raja baksa dongaha gitan,8 indaken ua Solomon baksaba dongchina, aro

•~2Sam. 4:9. •*_p. 13,17. ••—Dan. 2:4; 3:9. •*—2 Sam. 20:6. 7. •"—2Se. 32:30; 33:14. 6—1 Sam. 10:1;

16:3. 13. **—2 Sam. 15:10. «—Josh. 1 :5. 17; 1 Sam. 20:13.

441

l i t a

Page 3: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

F *

r : 38-53; 2 : 1-3 I RAJARANG

angni gitel Daud rajani singhasonna bate uni singhasonko dalbatatchina.

38 Uni gimin Zadok kamal, aro Nathan katchinikgipa, aro Jehoiadani depante Benaia, aro Keretrang aro Peletrang,1 ongonange, Soiomonko Daud rajani kotchoro gakatate uko Gihonona rimbaaha. 39 Aro Zadok kamal toni grongko tambuoniko ra-ongkate" Soiomonko to nongaha.3

Aro uamang singgako sikaha ; aro pilak manderang aganaha, Solomon raja tangbangchina. 40 Aro pilak manderang uni jaman jaman dobaaha, aro manderang bangsirangko sikaha, aro namen kusi ongaha, maikai uarangni gam-arangchi aa bretaha,

41 Aro Adonija, aro un baksa donggipa pilak cba-pagiparang cha-a matchoton uko knaaha. Aro Joab singgani gam-ako knaoa, ua aganaha, Maini gimin songjinmao jikjakani onga? 42 Aro aganengpition, nibo, Abiathar kamalni depante Jonathan'' rebaaha. Aro Adonija aganaha, Napbabo; maina na-a kragipa mande,3 aro nama katarangko ra-bara. 43 Aro Jonathan Adonijana aganchake inaha, Anchingni gitel Daud raja Soiomonko raja don-bebeaha. 44 Aro raja Zadok kamal­ko, aro Nathan katchinikgipako, aro Jehoiadani depante Benaiako, aro Keretrang aro Peletrangko un baksa watataha ; aro uamang uko rajani kotchoro gakatataha ; 45 aro Zadok kamal aro Nathan katchinikgipa Gihono uko to nonge raja donaha ; aro uamang unoni katchae dobaaha, maikai songjinma jikjakaha.6 Nasim­angni knagimin gam-a uan onga. 46 Aro Solomonba songnokni singha­sono asongenga. 47 Aroba7 rajani nokolrang anchingni gitel Daud

'—2 Sam. 8:18. -*—Reo. 30:23-32; Git. 89:20. 3—1 Se. 29:22. A—2 Sam. 15 :27. 36; 17:17.

••—2 Sam. 10 :27. e_p. 40. •*-_ 1 Se. 92 :23.

rajana patina rebae inaha, Nangni j Isol Solomonni bimungko nangni • bimungna bate nambate1 aro uni singhasonko nangni singhasonna bate dalbate dakchina. Aro raja tuchak- j anio tubamaha.3 48 Aro raja indineba aganaha, Ia salo angni mikrontang uko nikmitingo, angni singhasono asongchina saksako dongipa3 Israelni j Isol Jihova mitelako manchina. 49 Aro Adonija baksa pilak cha- : pagiparang kenbeaha, aro sakprak chakate ramatangko reangaha.

50 Aro Adonija Solomonni mik-kangna kenaha ; aro ua chakate, reange ganchini grongrangko rim­aha.4 51 Aro Solomonna agane inaha, Nibo, Adonija Solomon rajana kena. Aro, nibo, ganchini grong­rangko rim-e ua inaha, Antang"' nokolko tonualchi sootjawa i**e

Solomon raja ia salo angna mikchet-china. 52 Aro Solomon aganaha, Antangko kragipa mande ine ua

mesokode, uoni kni gaakjawa ;s indiba nikode, ua sigen. Solomon mande uamang uko ganchioniko ra-onaha. Aro ua rebae Solomon rajani nil*' kango tuchikopaha. Aro Solomon una aganaha, Noktangchi reangbo.

DAUD SOLOMONKO GEETA. DAUD $&• ADONIJA ABISHAGKO KIMNA Biofl

SOOTAKO MANA. JOABKO SOOTA-SHIMEIKO SOOTA.

2 Aro Daudni sina nangani salrang

sepangaha.6 2 Aro ua antang depante Soiomonko geete m3 ' Agilsak gimikni rebewalko anga ginok ;7 aro naa bilakgipa ongP i aro mande ongbo.8 3 Aro Mos***

dingsaba aaona namgijako u° 53 Uni gin*111

watataha, ar0

i—p. 37. a_Aba. 47:31. 8—3 :6; 2 Sam. 7:12. -•—2:28; Reo. 27 :2; 30 :10. •*--1 Sam. 14:45; 2 Sam. 14:11. „, .|rf. •—Aba. 47:29; Deut. 31 :I4. '—Josh. /-* * 8—Deut. 31 :7, 23; Josh. 1 :6, 7.

442

Page 4: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 2 : 4-18

niamo sea gita1 uni ramarango rerurana, uni sea niamrangko, aro uni geetanirangko, aro uni bichalrangko aro uni sakirangko rakina nangni

I Isol Jihovani geetaniko rakibo ; mai­kai nangni pilak dakanion, aro antangni • anpila pilakchin naa chu­sokgipa ongna mangen y2 4 maikai

j Jihovani angni gimin indine agana katako chusokatna mangen,3 Antang-

j tangni katong gimikchi, antangtangni janggi gimikchi angni mikkango bebeo rerurana,1 nangni dedrang antang­tangni ramana gisik on-ode,5 ua aganaha, Israelni singhasono nangoni onggijagipa dongjawa.6 5 Aro Zerui­ani depante7 Joab angna maiko dakaha, chongmotan Israelni kotokni pamong sakgnina, Nerni depante

. Abnerna,8 aro Jetherni depante j Amasana9 ua maiko dakaha, uko

na-a- uiaba uia. Ua uamangko soote tomtom 'ongmitingo dakgrikani an­chiko ongataha, aro dakgrikani an­chiko antangni ganenggipa kangkare kaanio, aro antangni jao gaenggipa

j jakoprango nangataha. 6 Uni gimin nangni uiani gita dakbo ;10 aro uni

I n ' bokako aningona tomtome ongon-aagna onnabe. 7 Indiba Gilead

1 mande Barzillami depanterangna 1 kasaako mesokbo,11 aro uamang nang-

i mejo cha-giparangni gisepo ong-crnna';13 maina nangni adatang Absalonioni angni katmitingo uamang

1 indaken. angona rebaaha.13 8 Aro, j £ °> .Bahurimoni Benjaminni mande,

g n r a n i H d e p a n t e S h i m e - n a n S b a k s a

( I? a"^' t u a Mahanaimona angni 0^ nS a n i salo bilonge angko sao

aha. Indiba ua Jordano angko

-Deut 17:18-20. C 2 R - 22:12* 13. 3-2 Sam. 7:25. «-J !$?*• 20:3- S-Git. 132:12. , ' f ' 9 ;5 ; 2 Sam. 7:12. 13. 9 - 2 ^ m - *V13* '8- 8—P- 32; 2 Sam. 3:27. ' • - i s ' 20 : l°- 10~P 9. u ^ 2 > . 19:31-38. *2—2 Sam. 9:7. 10.

---5am. 17:27129. "— 1 Sam. 16:5-8.

grongna ongonbaaha,1 aro anga Jihovao mikchete inaha, Anga nangko tonualchi siatjawa. 9 Uni gimin dao uko dos gri ine channabe, maina naa gisik gnanggipa mande onga ;2

aro na-a una maiko dakna nanga uko na-a uigen, aro na-a uni kni bokako anchi baksa aningona ongonatbo.

10 Aro Daud antang pagiparang baksa tusiaha,3 aro Daudni song­jinmao4 gopako manaha. 11 Aro Israelni kosako Daudni raja ongani bilsi bilsi sotbri ongachim.5 Hebrono bilsi sniB aro Jerusalemo bilsi kolatchi gitam ua raja ongaha. 12 Aro Solo­mon antang pagipa Daudni singha­sono asongaha ;7 aro uni songnok namen mangrakatako manaha.

13 Unon Haggitni depante Adonija Solomonni magipa Bath-shebaona rebaaha. Aro ua singe aganaha, Naa tomtome rebaama?8 Aro, Tom­tome rebaaha ine ua aganaha. 14 Aroba ua aganaha, Angni nangna agangni maiba gnang. Aro ua inaha, Aganangbo. 15 Aro ua aganaha, Songnok angnin ongachim,3 aro anga raja onggen ine pilak Israelrang angko nichakengachim ine10 na-a uia. Indiba ua songnok bikpile,11 angni jonggipanisa ongskaaha. Maina Jihovaoni unin ongachim.12 16 Aro dao anga nangoni mingsako bia, angna jechaknabe. Aro ua una aganaha, Aganangbo. 17 Aro ua inaha, Shunamni mande Abishagko jik ongna angna onchina13 naa Solomon rajana aganpabo, ne ; maina ua nangna jechakjawa. 18 Aro Bath-sheba aganaha, Nama ; anga nangni gimin rajana agangen.

i—2 Sam. 19:18-23. 2_p. 6. 3—Wat. 2:29; 13:36, 4—3:1; 2 Sam. 5 :7. s—2 Sam. 5 :4. 5; 1 Se. 29 :26, 27. 6—2 Sam. 5:5. •*—1 Se. 29:23; 2 Se. 1:1. 8—1 Sam. 16 :4. 9—p. 22; 2Sam. 3:3 4. *°—1 :5. 25. H_1 :38-50. 12—1 Se. 22:9, 10; 28:5-7. -••—I :3, 4; 2 Sam. 12:8.

.•443

Page 5: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

- u *

2 : 19-33 I RAJARANG

19 Uni gimin Bath-sheba Adoni-jani gimin aganna Solomon rajaona reangaha. Unon raja uko grongna chakate una bamgopaha aro antangni singhasono asongaha, aro rajani magipana singhason gesako donat-aha ; aro ua uni jakrachi asongaha.1

20 Unon ua aganaha, Anga mingsa chongipani gimin nango bina ska ; angna jechaknabe. Aro raja una aganaha, Singangbo, ama ; maina anga nangna jechakjawa. 21 Aro ua aganaha, Nangni adatang Adonijana jik ongchina Shunamni mande Abisahagko2 on-bo. 22 Unon Solomon raja antang magipana aganchake inaha, Naa maina Shunamni mande Abishagko Adonijana bia? Una songnokkoba bibo ; maina uan angni adatang ;3 una, aro Abiathar kamal­na,* aro Zeruiani depante Joabnaba [bibo]. 23 Unon Solomon raja Jihovao mikchete inaha, Adonija janggitangni gimagnina ia katako aganjahaode, Isol ua gita aro una bateba angna dakchina. 24 Uni gimin dao, angko mangrakatgipa aro angni pagipa Daudni singhasono angko dongipa, aro uni kurachakaha gita angna machongko dakgipa5

Jihovani tanga gita, Adonija ia salo siatako manchongmotgen. 25 Aro Solomon raja Jehoiadani depante Benaiako watataha ;6 aro ua uni kosako chadrapoa ua siaha.

26 Aro Abiathar kamalna raja aganaha, N a a antangni abarangona, Anathotona7 reangbo ; maina na-a sina kragipa mande. Indiba, na-a angni pagipa Daudni mikkango Jihova Isolni sundukko ra-timahani gimin,8 aro angni pagipani pilak duk onganirango duk ongpaahani gimin9

i_Git. 45 :9. -*—1 :3. 4. •'—p. 15; I :6; 1 Se. 3 :2, 5. *—l:7. "•—2Sam. 7:11, 13; I Se. 22:1. fi—2 Sam. 8:18. 7—Jer. 1:1. *—I Sam. 23:6; 2 Sam. 15:24-29. 9—1 Sam. 22 :20-23; 23 :8, 9.

anga nangko ia salo siatjawa. 27 Indake Solomon Jihovana kamal ongaoniko Abiatharko arikataha; maikai ua Elini machongni gimin Shiloo agangimin Jihovani katako chusokatna mangen.1

28 Aro ia katarang Joabona sok-baaha ; maina Joab Absalomko jarikna maekangjahaoba,2 ua AdonJ-jako jarikange maekangaha.3 Aro « Joab Jihovani tambuona katange I ganchini grongrangko rimaha.' 29 Aro Joab Jihovani tambuona katangaha, aro nibo, ua ganchini sambao donga ine Solomon rajana aganaha. Unon Solomon Jehoiadani depante Benaiako watate5 inaha, Reange uko chadrapbo. 30 Aro Benaia Jihovani tambuona reange una aganaha, Raja indake agana, Ongkatbabo. Aro ua aganaha, Ihing; indiba anga ianon sigen. Aro Benaia katako rajana ra-bapile inaha, Joab ! Indake aganaha, aro indake ua angna aganchakaha. 31 Unon raja una aganaha Uni aganaha gitan dakbo> aro uko chadrapbo aro uko gopbo; maikai naa Joabni asel gri ongatgip** anchiko angoniko aro angni pagipa"1

machongoniko ra-angna mange*1,

32 Aro Jihova uni anchiko uni skoona on-pilgen,8 maina ua antangna bate \ toromibatgipa aro nambatgipa roand*-sakgniko, chongmotan Israelni kotok­ni pamong Nerni depante Abnerko aro Judani kotokni pamong Jethem depante Amasako10 chadrape,11 angnj | pagipani uigija, uamangko tonualcn sootaha. 33 Uni gimin uamang1"'' anchi Joabni skoona,13 aro uni bJ

chrini skoona jringjrotna kingk' »

'—I Sam. 2 :27-36 a—2Sam. 17:25; 18:2. •>—| ;7. '—1 :50. 5—p. 25. I B—Reo. 21 :I4. •"—Chan. 35:33; Deut. 19:13. , « ' K—Aba. 9:6; Bi. 9:24. 57. •—2Saro.3**r ' "fl—2Sam. 20:9. 10. •'—2 Se. 21:13. '*" "•**—2 Sam. 3 :29. ,

444

Page 6: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 2 : 34-46; 3 : i-4

pilbagen. Indiba Daudna, aro uni bitchrina, aro uni machongna, aro uni singhasonna jringjrotna kingking Jihovani tomtoma onggen. 34 Unon Jehoiadani depante Benaia1 doange uko chadrapaha, aro uko sootaha. Aro uko bakrao noktango gopaha. 35 Aro uni pal raj a Jehoiadani depante Benaiako kotokni kosako donaha.2 Aro Abiatharni biapo3 raja Zadok kamalko donaha.4

36 Aro raja mande watate Shi-meiko'1 okame una aganaha, Jeru­salemo antangna nokko rike uano dongbo, aro unoni pilakchiba ongkat-angnabe. 37 Maina nangni ongkat-angani, aro Kidron chiringko bat-angani, salon, na-a sichongmotgen ine uichongmotbo. Nangni anchi sko-tangni kosako onggen.8 38 Unon Shimei raj ana aganaha, Ia kata nama. Angni gitel rajani aganaha gitan nangni nokol dakgen. Aro Shimei bang-a salrangna kingking Jerusalemo dongaha. 39 Aro bilsi gitarnni bonkamao indake ongaha, Shimeini nokol sakgni Gatni raja Maakani depante Akishona7 katang­aha. Aro Shimeina agane inaha, •Nibo, nangni nokolrang Gato dong­enga. 40 Aro Shimei chakate, antang-n i gadao jinko gataha, aro antangni nokolrangko am-na Gatona, Akisho-n a reangaha ; aro Shimei reange antangni, nokolrangko Gatoniko nmbaaha. 41 Aro Shimei Jerusalem­oni Gatona reange rebapilaha ine ^olomonna aganaha. 42 Aro raja "•ande watate Shimeiko okame una aganaha, Nangni ongkatange banoba rer°roani salon n a a sichongmotgen,

«o uichongmotbo ine anga nangko Juioyao mikchetatkujama, aro beng-

*" *jama? Aro n a a angna agan-43 T*1' .^"S"* knagimin kata nama.

Indide mainasa Jihovani mikchet-

,-P- 25. :>__•. .4 C?o2 7 ' *-l Se. 29 :22. "—p. 8. '-'--am. 1 :]6. , _ , Sam< 27:2.

aniko aro angni nangna ongimin geetaniko rakijaha? 44 Aro raja Shimeina aganaha, Nangni katongo uigimin angni pagipa Daudni kosako nangni dakgimin pilak namgij ako naa uia.1 Dao Jihova nangni nam­gijako nangni skotangona pil-baata.2

45 Indiba Solomon raja patiako mana ; aro Daudni singhason Jihovani mikkango jringjrotna kingking mang-rakatako mangen.3 46 Aro raja Jehoiadani depante Benaiako geet­aha ;4 aro ua ongkatange uko cha-drapoa ua siaha. Aro songnok Solomonni jako mangrakatako manaha.5

SOLOMON JIHOVAO UIANI GISIKKO BIOA JIHOVA UNA UKO ON-A. SOLOMON DARI MECHIK SAKGNIKO BICHAL KA-A.

O Aro Solomon Egyptni raja Phara­oni demechikko kime, Pharao

baksa nangrimaniko dakaha.6 Aro antangni nokko7 aro Jihovani nokko aro Jerusalemko duule guareko8 rika matchotkujana kingking, uko Daudni songjinmaona rimbaaha.0 2 Indiba manderang chugipa biaprangosa boli on-achim,10 maina ua salrangona king-king Jihovani bhnungna rikgipa nok dongjachim. 3 Aro Solomon Jihovana kasaachim,11 aro antang pagipa Daudni niamrango reruraachim..13

Indiba ua chugipa biaprangosa boli on-achim aro chachat so-achim.

4 Aro raja Gibeonona boli onna reangaha ;IS maina uano mongsong-gipa chugipa biap14 gnangchim. Ua ganchio Solomon hajal homrangko

J_2 Sam. 16:5-13. 2—1 Sam. 25:39; 2 Raja. 11 :1, 12-16. 3—2 Sam. 7 :'l3

'—p. 25. 34. «—p. 12; 2 Se. 1 :1. 6—7:8; 9 :16, 24; 2 Se. 8:11. -—7 :1; 9:10. «—9 :15. »—9 :24. -o—Lev. 17:3-5; Deut. 12:13, 14. ii_-Deut. 6 :5; Git. 31 :23. 12—2:3; 9:4; 11 :4. 6 38. 13—2 Se. 1 -.3. i*— 1 Se. 16 :39: 21 :29.

445

Page 7: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

3 • 5-22 . 1 RAJARANG

on-aha. 5 Gibeonb1 Jihova walo jumangchi3 Solomonna mikkang pa-aha. Aro Isol aganaha, Anga nangna maiko ongen? uko bibo. 6 Aro Solomon aganaha, Nangni mikkango bebeo, aro kakketo, aro nang > baksa katongni srongao ua reruraaha gitan,3 na-a nangni nokol angni pagipa Daudna kasabeaniko mesokaha ;4 aro ia salo gita, uni singhasono asongchina una depanteko on-on naa ia kasabeaniko una rakiaha. 7 Aro dao, 0 Jihova, angni Isol, naa angni pagipa Daudni pal nangni nokolko raja donaha.a Aro anga chongipa pante bisasan ;6 mai­kai ongkatangna ba napbana nanga anga changja.7 8 Aro nangni nokol, nangni segimin manderangni jatchio donga ;8 mande bangbea, ua jinma bangani gimin uamangko chansok mingsokja.* 9 Uni gimin nangni manderangko bichal ka-na nangni nokolna uiani gisikko onbo,10 maikai nama aro namgij ani dingtangako uina mangen ; i 1 maina ia nangni bang-begipa manderangko sawa bichal ka ha amgen? 10 Aro Solomon iako biahani gimin ua katako Jihova namnikaha. 11 Aro Isol una aganaha, Naa iako biahani gimin, aro antang­na janggi tanganiko bijaha, aro an­tangna gamrangko, ba nangni bobil­rangni janggiko bijaha, indiba antang­na bichal ka-na uianiko biahani gimin, 12 nibo, anga nangni kata gitan dakaha.13 Nibo, anga nangna gisik gnanganiko aro uiani gisikko on-aha ;13 maikai nangna skang nang

••—9 :2; 11; 9. -•—Chan. 12:6; Mati I :20. 3—9:4. J_2Sam. 7:8-17. 5— 1 Se. 22 :9-13. 6—1 Se. 29:1 ; Jer. 1 :6. 7. •—Ohan. 27:17. 8—Reo. 19:6; Deut. 7:6. "—Aba. 15:5; 22:17. -°—Toe Ski. 2:3-9;

Git. 72:1, 2; Jak. 1 :5. "-1—2 Sam. 14:17. *-—I Joh. 5:14, 15. 13-^i -29-31; 5 :12.

gita pilakba ongjaha, aro nangni jamano nang gita pilakba ongkat-jawa. 13 Aro nangni bigijagipa gam aro manderaanikoba anga nangna onaha,1 maikai nangni pilak sal­rango rajarangni gisepo nang gita pilakba dongjawa. 14 Aro na-a nangni pagipa Daudni reruraaha gita, angni niamrangko aro angni geetani­rangko rakina, angni ramarango reruraode, indide anga nangni sal-rangko bakroatgen. 15 Unon Solo­mon mikrakaha ; aro nibo, ua jumangsa. Aro ua Jerusalemona rebae Jihovani kumonggrikani niamni sundukni mikkango chadenge homko on-aha, aro namgrikani boliko on-aha, aro antangni pilak nokolrangna alaniko dakaha.2

16 Unikoa dari mechik sakgni rajaona rebae uni mikkango chadeng­aha. 17 Aro mechik saksa aganaha, Anga molmola ang gitel, anga aro ia mechik noksano donga ; aro un baksa anga ua noko bisa saksako baaha. 18 Aro angni de baani sal gitamni jamano indake ongaha, i3

mechikba de baaha ; aro chinga damsan dongachim;- aro ua noko ching baksa gipin machongni mande dongj achim, chinga sakgnina agre ua noko grichim. 19 Aro ia mechikni bisa walo siaha ; maina ua uko tujetaha. 20 Aro ua walj atchit* chakate nansni nokol mechik""' tusiengmitingo, angni • sambaonik" nangni LUL*ii..j££.imLingO, aiigiu otrnxi.. —— angni depanteko ra-e antangni kabaj"0

donaha, aro antangni sigimin bisak angni kabako donskaaha. 21 A**0

pringo angni bisana sok kaiu*a

chakaton, nibo, ua siaha. Indiob pringo uko namedake nioa, nib0' uan angni bagimin depante oti%)% chim. 22 Unon sakgipin mechi1* aganaha^ Ongja ; indiba tangengg-P^j sa angni depante, aro sigipa nang

'—4:21-24; 10:23,. 27: ~—8 :65.

446

Page 8: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 3 -.23-28; 4 : t-19

depante. Aro skanggipa aganaha, Ongja ; indiba sigipa nangni depante, aro tangenggipade angni depantesa. Rajani mikkango uamang indake agangrikaha. 23 Unon raja aganaha, Saksa agana, la tangenggipa angni depante,- aro sigipa nangni depante ; aro sakgipin agana, Ongja ; indiba sigipa nangni depante aro ' tangeng­gipa angni depantesa. 24 Unon raja aganaha, Angna tonualko rababo. Aro uamang tonualko rajani mik­kangona ra-baaha. 25 Aro raja aganaha, Ua tangenggipa bisako bak gni dake suale, samsako saksana, aro samgipipko sakgipinna on-bo. 26 Un­on tangenggipa bisani magipa rajana aganaha, (maina ua antang depantena kapakaha),1 aro ua inaha, Anga rnolmola, ang gitel, tangenggipa bisako una on-bo, aro uko sootnabe. Indiba sakgipin aganaha, Ua angniba aro hangniba ongjachina ; uko sualbo. 2/ Unon raja aganchake inaha, Tangenggipa bisako una on-bo, aro uko sootnabe ; uan uni magipa. 28 Ato Israel gimik rajani ia bichal kaani raeko knaaha ; aro uamang rajana kenaha; maina bichal ka ha Isolni gisik. uo gnang ine uamang nikaha.2 ^.

SOLOMONNI PAMONGRANG. UNI SONG­NOK. CHA-ANT, GURERANG, ARO UIANI.

4 Aro Solomon raja Israel gimikni kosako raja ongachim. 2 Uni

Pamongrang iamangan ; Zadok kamalni3 depante Azaria ; 3 Shishani ^panterang, Elihoreph aro Ahija, ^ui-giparang ; Ahiludni depante J«.oshaphat, serikgipa ; 4 aro Jehoi-

atu depante Benaia, kotokni k . ^ ^ i p a ; aro Zadok aro Abiathar

Aza* n g ; .5 a r o N a t h a n n i depante n a , dongiminrangni4 kosakogipa ;

aro Nathanni depante Zabud, sko­tonggipa, rajani ripeng onggipa ; 6 aro Ahishar nokgimikni kosako­gipa ; aro Abdani depante Adoniram begalrangni kosako ongachim.

7 Aro Israel gimikni kosako, rajana aro uni nokgimikna chaaniko ontimgipa, Solomonni dongimin sak­chigni gnangchim ; sakprakan bilsio japrak cha-aniko on-na nangachim. 8 Uamangni bimungrang iarangan : Ephraim abrio,1 Ben-hurni depante ; 9 Makazo, aro Shaalbimo,2 aro Beth-shemesho, aro Elon-beth-hanano Ben-dekerni depante ; 10 Arubboto, Sokoko, aro Hepher pilak aako mangipa, Ben-hesedni depante ; 11 Dorni pilak chugiparango, Solo­monni demechik Taphatko jik kim-gipa Abinadabni depante ; 12 Taanak aro Megiddoo3 aro Zarethanra4

sepango Jezreelni kamao donggipa pilak Beth-shean,5 chongmotan Beth-sheanoni Abel-mehola6 aro Jokmeatn-ni nalsaona kingking. Ahiludni depante Baana ; 13 Ramoth-gileador

Geberni depante ; Giieado donggipa Manasseni depante Jairni pilak gitim­rang,8 aro Bashano donggipa Argobni adok,11 guare aro pitolni ritchok gnanggipa daldalgipa songjinma damsotdok unin ; 14 Mahanaimo Iddoni depante Ahinadab ; 15 Naph-talio Ahimaaz,1" uaba Solomonni demechik Basematko jik kimachim; 16 Asher aro Bealto Hushaini11

depante Baana ; 17 Issakaro Paruani depante Jehoshaphat ; 18 Benj amino Elani depante Shimei j12 19 Amor­rangni raja Sihonni aro Bashanni raja Ogni asongo13 Gileadni aao, Urini depante Geber ; ua saksasan ua asongo dongimin ongachim.

££•"*"=_-• \™- "-"•9-u- 12.

1—Josh. 24 :33. *—Bi. 1 :35. 3—Bi. 5:19. 4—Josh. 3 :16. •_Jos„. 17:11. 6—19:16. 7—22 :3-15. "—Chan. 32:41. "—Deut. 3:4. 10—2 Sam. 15:27. *'—2 Sam. 15:32. i2_l :8. 13—Deut. 3:8-10.

447

Page 9: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

- * , ,

4 : 20-34' 5 *-t-4 I RAJARANG

20 Juda aro Israel sagal rikamoni ancheng gita bang*e, cha-e ringe, aro kusi onge dongachim.1 21 Aro Solomon chibimaonr Philistirangni asongona aro Egyptni ariona king-king pilak songnokrangm kosako raja ongaha.3 Uamang kajinako ra-bae* uni janggi tangani pilak salrango Solomonna kam ka-achim. 22 Aro Solomonni sal sani chaanina moida rongtek kolatchi aro ginde rongtek sot-dokko, 23 matchokrang aro matrang aro batgitchakrang aro milgipa doo-rangna agre milgipa bolot mang-chikung, aro cha-amramoni bolot mangkolgrik aro mes mangritchasa ongachim. 24 Maina ua Tiphsaoni Gazaona5 kingking chibimani naisa-chini* pilak songrangni kosako, chibimani nalsachi pilak rajarangni kosako6 sason ka-achim. Aro ua an­tangni samtangtangchi donggipa pilakon tomtomaniko manaha.7 25 Aro Solomonni pilak salrango Danont Beer-shebaona kingking,8 Juda aro Israel, mande sakprakan, antangni draka buduni aro antangni dumbur bolni japango kenmangija dongachim."

26 Aro Solomono antangni rot­rangni gurerangna hajalsotbri nol, aro gureo gakatgiparang sakhaj alchigni gnangchim.1" 27 Aro ua dongiminrang Solomon rajana, aro Solomon rajani mejona rebagipa pilaknan sakprakprak jatangtango cha-anirangko on-aha ; mamungba nangkuani grichim. 28 Sakprakna geetaha gita job miko aro megaprangko gurerangna aro gongrak-gipa gurerangna,11 uni dongramona| uamang ra-baaha.

*~3 :8; Aba. 32 :!2. -—Aba. 15:18. *—2 Se. 9 ;26. *—2 Sam. 8 :2, 6. -•—Bi. 1:18. K—Git. 72:11. **~-l Se. 22:9. B—1 Sam. 3:20. »—J«. 23:6; Mika 4:4;

Zek. 3 .10. "-—10:26. •>—Esth. 8:10-14; Mika 1 :I3.

** Euphrates chibimani saliramchi. fBa, Nangni biapona.

29 Aro Isol Solomonna uianifco aro masianiko bang-bee aro apalgipa katongko sagal rikamni ancheng gitan' on-aha.z 30 Aro Solomonni uiani pilak salaramni dedrangni uiamna aro Egyptni pilak uianina batachim.1

31 Maina ua pilak manderangna bate, Ezrani mande Ethanna,< aro Maholni dedrang Hemanna, aro Kalkolna, aro Dardana bate gisik gnangbatachim." Aro uni mingsinga samtangtangchi pilak jatrango ongachim. 32 Aro ua minghajalgitam skiani katarangko aganaha.B Aro uni gitrang minghajaba bonga ongachim. 33 Aro ua Lebanon-oni eres boloni guareo chagipa esop bolona bolrangni gimin aganaha. Aro matburungrang, aro doorang, aro mal* giparang, aro natokrangni gimin ua aganaha. 34 Solomonni uianini girrif* knamangipa agilsatni pilak raj**' rangoni aro pilak manderangoni u*11

uianiko knana rebatokaha.*'

SORNI RAJA HIRAM JIHOVANI NOKKO RIKNA SOLO.MONKO DAXCHAKA.

SotOMONNI ONA AKO WATATA MANDERANG.

£ Aro Sorni raja Hiram" antangni ** nokolrangko Solomonona watat­aha ; maina uko uni pagipani biap*> raja done to nongaha ine ua knarriai"' aha ; maina Hiram pangnan Daud*1

kasagipa ongachim.- 2 Aro Solomon Hiramona mande watate aganataha; 3 Maikai angni pagipa Daud, ul1f samtangtangchi dakgrikani onga"' gimin, uamangko uni jakokkima Jihova donkujana kingking antang Isol Jihovani bimungna nokko rikn manjachim,10 uko na*a uia. 4 -*""*. dao angni Isol Jihova samtangtangchi

i__p. 20. •«—3:12. •"—Is. 9:11; Wat. 7:22. -•—t Se. 15:19: Git. 89 ni kosako sea-«—3:12. s„Toe Ski. 1 .1; AgM», 12 :V-••—10:1: 2Se. 9:23. s~2-Se. 2:3. B—2Sam. 5:11; I Se. 14:1. l0—' St*'

28:2. 3.

44S

Page 10: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 5 : 5-18; 6 : 1-3

nengtakaniko angna on-aha;' bobil ba namgija ongani griaha. 5 Angni pagipa Daudna, Nangni biapo nangni singhasono angni dongnigipa nangni depante angni bimungna nokko rikgen ine Jihovani aganaha gita, anga angni Isol Jihovani bimungna nokko rikna mangsongenga.2 6 Uni gimin dao Lebanononiko eres bolrangko denpe-china geetbo; aro angni nokolrang nangni nokolrang baksa onggen ; aro nangni pilak agana gita anga nangni nokolrangni gimin nangna bharako ongen; maina Sidonrang gita bol dcnna changgipa chingni giseponi sak­saba gri ine na-a uia.

7 Aro indake ongaha, Hiram Solomonni katarangko knaoa, ua katchabeaha. Aro ua inaha, la Bangbegipa manderangni kosako gisik gnanggipa depanteko Daudna ongipa Jihova ia salo namchma. 8 Aro Hiram Solomonona mande watate inaha, Nangni angona watatgimin katako anga knachakaha. Eres bol­rangni aro gonsiri bolrangni gimin nangni pilak namnikako anga dakgen. 9 Angni nokolrang uarangko Lebanon-oniko sagalona raonbagen ; aro anga "- ap kae, nangni tik kagimin biapona3

Uarangko sagalko gitchoatanggen ; aro uano anga uarangko enggrugen, aro "a-a uarangko ra-angbo. Aro angni n?}kna cnaaniko one na-a angni nam-nikako dakbo.' 10 Indake Solo-2°nna uni pilak namnika gita Hiram

eres °»aha.

bolrang aro gonsiri bolrangko •-"'ana. u &to Solomon gom rongtek ^jalkolgrikko Hiramna, uni nokni

l*a-an!naj a r o _okpnekaoni to pipa* *0*gnfcko onaha. Indake Solomon "Sl«i bilsi Hiramna onaha. 12 Aro

*^°va antangni kurachaka gita Solo-

i o l ? * ^ ^ 2 2 ^ 17?$• l:]2- -3' 'Se-

' - i s i -,2?/'0' 28;6-*- *•>«• 2:16. !__£„* 3:7,

monna uiani gisikko on-aha ;* aro Solomon aro Hiramni gisepo tom-tomani ongachim ; aro uamang sakgni nangrimgrikaniko dakaha.

13 Aro Solomon raja Israel gimik-oniko begalrangko ongkatataha j,3 aro begalrang sakhajalkolatchi ongachim. 14 Aro ua japrako sakhajaichikungko bodol bodol dake Lebanonona watat­aha ; uamang Lebanono ja sa aro noktango ja gni dongachim ; aro Adoniram3 begalrangni kosako onga­chim. 15 Aro sakhajalsotsni bal ripegiparang, aro abrirango solgipa-rang sakhaj alsotchet Solomono gnang­chim ;•* 16 ua kamni kosako Solo­monni dongimin skotonggtparang, kam ka-giparangko sason kagtparang, sak-hajalgitam ritchagitamna agreba.5

17 Aro raja geetoa,6 solgimin roong­rangko nokni pangchakanio donna ine uamang dalgipa, gamchatgipa roong­rangko bikotbaaha. 18 Aro Solo­monni rikgiparang aro Hiramni rik-giparang aro Gebalni manderangr

uarangko sol-aha. Aro uamang ua nokko rikna bolrangko aro roong­rangko tariaha.

SOLOMON JIHOVANI NOKKO KIKA. UA NOKKO, ARO UNI XINGQGIPA ACAN-EAMAKO ARO CHERUBRANGKO DAK­AKO MESOKA.

C Aro indake ongaha," Israelrangni Egypt asongoni reongkatbaani

bilsi ritchabri sotchetgipao, Israelni kosako Solomonni raja ongani bilsi bilsi brigipani Ziv jao, uan gnigipa ja, ua Jihovani nokko rikna abachengaha. 2 Aro Jihovana Solomon rajani rikgipa nokni gro mik sotdok, aro gipeng mik kolgrik, aro chua mik kolatchi onga­chim. 3 Aro torom nokni mikkango-gipa barandani gro, nokni gipengni kri mik kolgrik ongachim ; aro nokni

'—3:12. *•—4:6; 9:15. •''—4:6. •i_9:20~22: 2 Se. 2:17, 18. s—1 .23. *—6:7; 1 Se. 22:2. **--Joi,h. 13:5;

Ewk. 27:9. -WSe. 3:1, 2.

449

Page 11: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

6: 4-25 I RAJARANG

mikkangchi uni gipeng mik chikung ongachim. 4 Aro nokni chengsrini nokderangko mangrake dakaha.1

5 Nokni pakmarangni2 samtangtango ua gadangrangko rikaha, chongmotan nokni aro torom nokdringni3 samtang-tangchin ; aro ua samtangtango nokdringrangko dakaha.4 6 Onbat-gipa gadang mik bonga apalachim, aro j atchigipa mik dok apalachim, aro gitamgipa mik sni apalachim ; maina, maikai kachakanirangko nokni pak­marangni ningchi rakatani ongjawa, nokni pakmarangni apalchini samtang­tangchi pangchakanirangko dakaha. 7 Aro nokko rikon5 bikotbaramo tarigimin roongrangchi uko rikachim. Aro uko rikmitingo tureni ba ruani ba maiba silgrakni jakkalanini [gam-ako] ua noko knajachim. 8 Jatchigipa kuturini dogachol nokni jakrachipak ongachim. Aro bijatchigipa gadang-ona, aro bijatchigipaoni gitamgipa gadangona gonggeske dakgipa jangki-rangko uamang gakatachim. 9 Indake ua ua nokko rike6 uko matchotaha ; aro ua eres bolni bilbangrangchi aro doktarangchi ua nokko pindapaha. 10 Aro ua nokgimikon gadangrangko rikaha ; geprakan mik bonga bonga chuachim ; aro uarang eres bolni bil­bangrangchi noko pangchakachim.

11 Aro Jihovani kata Solomonona sokbae inaha, 12 Nangni rikenggipa ia nokni gimin, naa angni niamrango reruraode,7 aro angni bichalrangko chusokatode, aro uarango rerurana angni pilak geetanirangko rakiode, indide nangni pagipa Daudna angni agangimin katako anga nang baksa mangrakatgen. 13 Aro anga Israelni dedrangni gisepo dongkamgen,8 aro angni Israel manderangko watgaljawa.9

-—Ezek. 40:16; 41 :16. 2—Ezek. 41 :6. 3—p. 16, 19, 20. 4—Ezek. 41 :5, 6. 6—Reo. 20:25; Deut. 27:5. 6. <>—p. 14,38. •—9:4; 2 Sam. 7:5-16. 8—Reo. 25:8. s—Deut. 31 :6; Josh. 1 :5.

14 Indake Solomon nokko rike uko matchotaha.1 15 Aro ua nokni ning-chini pakmarangko eresni bolpleng- I rangchi rikaha ; nokni waseoni intal kosakchi ping-gipaona kingking ning-chiko bolchi padapaha. Aro ua nokni wasena gonsiri bolni doktako anaha.2

16 Aro nokni kisangchipak waseko aro pakmakoba eres bolni doktachi mik kolgrik rikaha ;3 aro uni ningo agan-ramko, chongmotan rongtalsranggipa biapko4 rikaha. 17 Aro ua nok, chongmotan aganramni mikkangogipa nokdringni gro mik sotbri ongachim. 18 Aro nokni ningo donggipa eres bolko sol-gimin borotgipa biterang5 aro balgaoenggipa bibalrang gnangchim. Pilakchin eres bol ongachim ; roongko ontisaba nikjachim. 19 Aro ningo nokni jatchio Jihovani kumonggrikani niam sundukko donna aganram biapko tariaha. 20 Aro aganramni ningchini gro mik kolgrik, gipeng mik kolgrik, aro chua mik kolgrik ongachim ; aro ua uko gamchatgipa sonachi padap­aha. Aro ua ganchiko eres bolchi pindapaha. 21 Indake Solomon nokni ningko gamchatgipa sonachi padapa-chim. Aro aganram biapni mikkango sonani silitingrangko salpengachim i aro ua uko sonachi padapachm*-22 Aro nok gimikko matchotjana king-king ua nok gimikkon sonachi padap­aha . Aganramna ganchi gimikkoba ua sonachi padapaha.6

23 Aro aganramoT j oitun bolni cherub gegniko dakaha,8 geprakni chua mik chikung. 24 Aro cherub*1' grang gesa mik bonga, aro graflg gegipin mik bonga ongachim- Grang gesani kuchotoni gegipinni kuchotona mik chikung ongachim. 25 Aro gip10

cherubba mik chikung ongachifli-Cherub gegnini dala apsan aro binian9

'—p. 9, 38. 2_7:7. 3_2 Se. 3:8. "—8 :6; Reo. 26 :33, 34. 5 -7 :24. "—Reo. 30 :1. 3, 6. *—2 Se. 3 :10-I2. *—Reo. 37-7-9.

450

Page 12: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 6: 26-38; 7: 1-9

apsan.t 26 Cherub gesani chua mik chikung ongachim, aro gipin cherubba uandaken ongachim. 27 Aro ua cherubrangko ningogipa nokdringo ua donaha. Aro ua cherubrangni grang-rang badalachim,1'maikai gesani grang gesa pakma samsako nangdikachim, aro gipin cherubni grang gesa pakma gipinko nangdikachim ; aro nokni jatchio uarangni grangrang nangdik-grikachim. 28 Aro ua cherubrangko sonachi padapaha. 29 Aro ua nokni pilak pakmarango samtangtangchin, ningoba aro apaloba, cherubni aro kejur bolrangni aro balgaogipa bibal-rangni kitgimin bimangrangko dake kitaha. 30 Aro nokni ningogipa aro apalogipa waseko sonachi padapaha. 31 Aro aganramona napna ua joitun bolni dogarangko dakaha. Colguga-ni kosakni aro samtangtangni krong­rang pakmani bak bongani bak sachim. 32 Aro ua doga gegni joitun bolnichim; aro uarango kitgimin cherubrang aro kejur bolrang aro balgaogipa bibalrangko kitaha, aro uarangko sohachi padapaha ; aro ua cherubrangni kosako, aro kejur bol­rangni kosako sonako padapaha. ?-* Indaken ua torom nokni dogacholna joitun bolni krongrangko pakmani bak b»ni bak sako dakaha. 34 Aro gonsiri bolni doga gegniko3 dakaha ; *j°ga samsa demgni demgipachim, aro °ga samgipinba demgni detngipa-•m. 35 Aro uno ua cherubrangko,

Wu . J u r holrangko, aro balgaogipa ^'balrangko kitaha ; aro ua kitgiminko 3fi 3A m - n ^a te uarangko padapaha.

Aro ningogipa sarako sol-gimm L ,nS riting gitam aro solgimin eres

no l^ t i n g S a c h i r11**3113'3 3 7 Jihovani Kni pangchakaniko brigipa bilsini

biP J a° ^"achim-4 38 Aro chisagipa p i S ^ g - P 3 Ja ' B u l Jao> u n i

KKot*. aro [tik kagimin] pilak

CF : 7 , ; R e°- 25 :20; 37 :9. 4-P. I 4 ' :23_25' 3 ^ 7 : l 2 ; J e r ' 3 6 : 1 0 '

donsoa gitan ua nokko matchotaha. Indake uko rika bilsi sni ongachim.

SOLOMONNI GIPIN NOKRANG. JIHOVANI NOKNA SORONI MISTEI HIRAMNI DAKANIRANG.

•"J Aro Solomon antangni nokko bilsi * chigitamna kingking rike antangni

nok gimikko matchotaha.1 2 Aro ua Lebanon bolgrimni nokko rikaha ;2

uni gro mik ritchasa, aro uni gipeng mik sotbonga, aro uni chua mik kolatchi, eres bolni krong riting brini kosako, aro krongrangni kosako eres bolni bilbangrang ongachim. 3 Krong dotsotbri bongani kosako riting chibonga onggipa nokdringni kosakko eres bolchi pindapachim. 4 Aro bil­bangrang riting gitam gnangchim, aro nokdechol nokdecholko mikkang-chakgrike riting gitam gnangchim.

5 Aro pilak dogarang aro krongrang kitik bri dakgipa bolrangko dakachim. Aro nokdechol nokdecholko mikkang-chakgrike riting gitam gnangchim. 6 Aro ua krongrangni barandako dakaha ; uni gro mik sotbonga aro uni gipeng mik kolatchi ; aro uarangni mikkangoba baranda, aro uarangni mikkango krongrang aro jangkirangko dakaha. 7 Aro bichal ka-chakna singhasonni barandako, chongmotan bichal kaani barandako dakaha. Aro waseoni [kosakni] waseona eres bolchi pindapgimin ongachim.a 8 Aro barandani kisangchi gipin sarao uni nokko antang dongchakna, uko gitan dakachim. Aro ia baranda gitan Solomon antangni kimgimin* Phara­oni demechikna nokko dakaba dakaha.5

9 Iarang pilakan pangchakaoni dondapgipaona kingking, aro apaloni dalgipa saraona kingking gamchat­gipa sol-gimin roongrangni toa gita,

1—3 :1; 9:10; 2 Se. 8:1. s—10 :17. 21; 2Se. 9 :16. 3—6:15, 16.

4_3 :1. &_9:24; 2 Se. 8:11.

451

Page 13: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

7: 10-29 I R&JARANG

ningo aro apaloba, koratchi ragimirt roongrang ongachim. 10 Aro pang-chakaniara, gamchatgipa, daldalgipa, mik chikung onggipa aro mik chet onggipa roongrang ongachim. 11 Aro kosako gamchatgipa, aro solgimin roongni toa gita roongrang, aro eres bolrang ongachim. 12 Aro sara dal-gipani samtangtango, Jihovani nokni ningogipa sara, aro noknt baranda gita1 solgimin roongrang ntiny; gitam, aro eres bolrang riting sa gnangchim.''

13 Aro Solomon raja mande watate Soroniko Hiramko rnn&aat-aha .3 14 Ua Naphtali machongni segri saksam depante ongachim ; aro uni pagipa pitolni kamko kagipa, Sorni mande ongachim ; aro ua gisik gnang, aro uian gapgipa, aro pitolni pilak kamko ka-na changgipa ong­achim.4 Aro ua Solomon rajaona rebae uni pilak kamrangko ka-aha.d

15 Aro ua pitolni krong dotgniko dakaha.6 Krong dotsani chua mik chichet,7 aro dotgipin krongni dul budu mik chigni ongachim. 16 Aro krongrangni kosako donna ua rugimin pitolni skotong gegniko dakaha ; skotong gesani chua mik bonga aro skotong gegipinni chua mik bonga ongachim. 17 Krongrangni kosako donggipa skotongrangna chengsri dake watarang, aro siliting sakgimin draugiparang gnangchim; skotong gesana dingsni, aro skotong gegipin-na dingsni gnangchim. 18 Indake ua krongrangko dakaha ; aro krongrang­ni kosako donggipa skotongrangko pindapna gita chengsri watgipa gesani kosako riting gni gnangchim. Aro skotong gegipinnaba ua indaken dakaha. 19 Aro krongrangni kosako donggipa skotongrang barandao sho-shon dakgipa bibalrang mik bri ongachim. 20 Aro krong dotgnini

I—p. 6. =—6:36. 3—2Se. 2:14. ••-Reo. 31 :3-5; 35:31. ••—2 Se. 4:11-16. a—2 Raja. 25:17. --p. 41.

chapchap skotonggiparangba gnang­chim. Aro dotgipin krongo riting riting dake duule ritchagni dalim btterang1 gnangchim. 21 Aro ua torom nokni barandao krongrangko songdoaha.'- Aro ua jakrachini krongko songdoe uni bimungko Jakin mingaha; aro jakasichini krongko songdoe uni bimungko Boaz mingaha. 22 Aro krongrangni kosako shoshon dakgipa bibalrang dongachim. In­dake krongrangni kamko matchotaha.

23 Aro ua dawilgipa, riking saoni riking gipinona mik chikung onggipa, jrongatgimin sagalko3 dakaha ;* aro uni chua mik bonga, aro uni dul budu mik kolatchi ongachim. 24 Aro rilcingni kamao uko duule borotgipa biterangs gnangchim, uarang xtvk-prako rong chikung chikung, riting gni dake pilakchin ua sagalko duulaha. Uko ruon ua borotgips biterangko un baksan ruchapachim. 25 Ua matchu mangchignini kosako chadengachim ;c manggitam salgro-chiko nienga, aro manggitam sail* ramchiko nienga, aro manggitam saigipengchiko nienga, aro mang­gitam salaramchifco nienga, aro i*a

sagal uamangni janggilrangni kosako ongachim, aro uamangni kisangrang ningchtpafc ongachim, 26 aro uni «*" chara jakpa sa ongachim, aro om

rikingko rangkareni riking giUt

shoshon bibal gita dakachim. u n° muan hajalgnj chakachim,

27 Aro ua pitolni donchafcanirang gechikungko dakaha f donchakai" gesani gro mik bri,. aro uni gipen** mik bri, aro urii chua mik gi****? ongachim. 28 Aro ua donchakani' rangko indake dakachim ; uarang* pakmarang gnangchim, aro ua Palc" roarang nangrimanirangni jpsep dongachim. 29 Aro nangrimanirang*1

-~p."« : 2Se\ 3:16. ' " t „ -—2Se. 3:17 •*—2 Raja. 16:17; 25*13 •*-~2Se. 4:2-4. -*-—6 ;1S- °—Jer. 52:20-**—p. 38; 2Rajn. 15:13; 2 Se. 4:14.

452

Page 14: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 7 ' 30-49

gisepo gnanggipa pakmarango, singho-rang, matchurang aro cherubrang gnangchim; aro nangrimanirangni kosako pangchakani gnangchim ; aro singhorang aro matchurangni kamao kadegimin draugipa sakmrengiparang gnangchim. 30 Aro donchakani geprako pitolni chaka gebri aro pitolni wilwilchakani gnangchim; aro uani jachok gebrio pafcrerang gnangchim ; su-srangcliakanmi kamao rugimin pakrerang gnangchim, geprakni sambarango sakmrengiparang dong­achim. 31 Uni kusik skotongni ning­chi aro kosakchi mik sa ongachim ; aro uni kusik bimrongachim, pang-chakaniko daka gita, mik sa samsa ; aro ua kusikoba kitgimtnrang gnang­chim, aro uarangni pakrnarang noksik brigipa, bimronggipa ongja-chim. 32 Aro ua chaka gebri pakma­rangni kamao dongachim ; aro ua chakarangni -wilwilchakani ua don­chakanini ningochim ; aro chakani chua mik sa aro mik samsa. 33 Aro "a chakarangko dakaniara garini chakako dakani gita. Uarangni wil-wtlchakanirang aro uarangni gabrong-ra"g» aro uarangni rikingrang aro pekwatgiparang pilakan rugimin.

, "V0 donchakani geprakni noksik gebrio pakre gebri gnangchim ; aro "m pakrerang donchakanionin. 35 * r o ua donchakanini kosak, mik fnsa chugipa dul gnanggipa gnang-

c ljn 1 aro ua donchakanini kosako r

m Pangchakanirang aro uni pakma-u

ai)g apsanonin ongachim. 36 Aro pangchakanirangni plengrango

si*f L*n* Pakmarango ua cherubrang, "^ghorang aro kejur bolrangko

gprakna biap apchaka gita sak-^ g i p a m u n g kongaha. 37 Indake Pil ?0ncha-<ani gechikungko dakaha. b*Jf a n aPsano rugimin, dala apsan,

" ^ S «paan. Be J,*• ^ r t> pitolni susrangchakani l _ * ^ ^ o ua dakaha.- Su-srang-

^ 2 s T 7 X ' ' " ~

chakani gesa muan sotbri chakachim ; susrangchakani geprakan mik bri ongachim ; aro donchakani ge-chikungoni geprakni kosako su-srang-chakani gesa dongachim. 39 Aro ua nokni jakrachipako donchakani gebongako, aro nokni jakasichipako gebongako donaha ; aro ua ua sagalko nokni jakrachipako, salaramchini sal­gipengni mikkangchakao donaha.

40 Aro Hiram susrangchakani-rangko aro chin-chakanirangko aro silemsirangko dakaha. Aro Hiram Jihovani noko, Solomon rajana pilak dakanirangko bonataha ; 41 ua krong dotgniko, aro ua krong dot-gnini kosako donggipa borotgipa, aro krongrangni kosako donggipa skotong­ni borotgipa gegniko pindapna cheng­sri gegniko j1 42 aro krongrangni kosako donggipa, skotongrangni borotgipa gegniko pindapna, ua chengsri gegnina dalim bite ritcha-briko,3 chengsri gesani dalim bite riting gniko; 43 aro ua donchakani gechikung, aro donchakanini kosako su-srangchakani gechikungko ; 44 aro sagal gesa,3 aro sagalni ka-mao matchu mangchigniko; 45 aro rachakanirangko, aro chin-chakani­rangko, aro silemsirangko dakaha. Aro Jihovani noko Solomon rajana Hiramni dakgimin ia pilak jakkalani­rang ching-atgimin pitol ongachim. •16 Jordanni akaweo/ Sukkot aro Zarethanni gisepo asteni aao raja uarangko ruaha. 47 Aro uarang namen bang-beam gimin Solomon ua pilak jakkalanirangko donangaha, aro pitolni jrimako uina manjaha.5

48 Aro Solomon Jihovani noko dong­gipa pilak jakkalanirangko dakaha; sonani ganchi,8 aro mesokam pita gnanggipa sonani mej ; 49 aro gam­chatgipa sonani gasarang, aganramni mikkango jakrachipako gebonga aro

1—p. 17. 18. a—p. 20. a—p. 23. 25. •— 2Se. 4:17. =—1 Se. 22:3, 14. 6~Reo. 37:10-29; 2 Se. 4:8.

453

Page 15: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

7- 50-51' 8: I-I6 I RAJARANG

jakasichipako gebonga : aro sonani bibalrang,1 tochrirang, aro dangkep-rang; 50 aro gamchatgipa sonani rangkarerang, aro raani kesirang, aro ra-chakanirang, aro chamosrang, aro so-mikchakani y2 aro ningchigipa rongtalsranggipa nokdringni dogarang-na, aro torom nokni dogarangna sonani kobjarang. 51 Indake Jihovani nokna Solomon raja dakgimin pilak kamko bonataha.-' Aro Solomon antangni pagipa Daudni rongtalat-giminrangko ra-napaha ; ua ua rupa aro sona aro jakkalanirangko Jihovani nokni gam donchakramo donaha.

NIAM SUNDUKKO TOROM NOKONA RA-BAA. SOLOMON MANDERANGNA SKIMANO TOROM NOKNI GIMIN ISOLO BTA, ARO MANDERANGNA PATIA, ARO BOLIRANGKO ON-A.

Q Jihovani kumonggrikani niam *•' sundukko Daudni songjinma Ziononiko4 radobana,13 Solomon Israelni meaparangko, aro machong-rangni skotonggiparangko,6 aro Israelni dedrangni pagiparangni machongrangni pamongrangko Jeru­salemo Solomon rajaona chimong­ataha.7 2 Aro Ethanini jani, chong­motan snigipa jani, alanio8 Israel manderang pilakan Solomon rajaona rebachimongaha. 3 Aro Israelni pilak meaparang rebaachim, aro kamal­rang sundukko radoachim.9 4 Aro uamang Jihovani sundukko, aro gronggrikani tambuko,10 aro tambuo donggipa pilak rongtalgipa jakkalani­rangko radobaaha ; iarangko kamal­rang aro Levirang radobaaha. 5 Aro Solomon raja, aro uona tombagipa pilak Israelni jinmarang un baksa sundukni mikkango11 chansok ming-

-—Reo. 25:31-38. 3-Reo. 27:3; 2 Raja. 25:15. »—2Su. 5:1. -—2 Sam. 5 :7. 5—2Sam. 6:17. '•—Chan. 1:4; 7:2. 7—2Se. 5:2-10. *—p. 65; Lev. 23:34; 2 Se. 7 :8-10. B—Chan. 7 :9. l°~2 Se. 1 :3.

"—2 Sam, 6 :13; 2 Se. 1 :6.

sokna amgija bang-bea mes aro mat: chuko boli on-engachim. 6 Aro kamalrang Jihovani kumonggrikani niam sundukko biaptangona,1 nokni aganram rongtalsranggipa biapona, che-rubrangni grangrangni kokkimaona/ ra-baaha. 7 Maina cherubrang antangtangni grangrangko sundukni biapni kosako badalachhn, aro sunduk aro uni wapongrangni kosako cherubrang pindapachim. 8 Aro

' wapongrang robeani gimin aganramni mikkango rongtalgipa biaponi uarang-

, ni kuchotrangko nikna manachim f indiba apaloni uarangko nikj achim. Aro ia salona kingking uarang uano dongenga. 9 Israelni dedrangni Egyptoni ongkatbamitingo Jihovani uamang baksa kumonggrikani niamko dakon,4 Horebo Moseni dongimin rongpleng gegnina agre sunduko mamungba grichim.5 10 Aro kamal­rang rongtalgipa biaponi ongkatbaoa, indake ongaha, araman Jihovani noko gapaha,6 11 aro aramni gimin kamal* rang dangdike onna chadengna manj achim. Maina Jihovani rasongan Jihovani noko gapaha. 12 Unon Solomon aganaha,7 Jihova mitmat mitmat andalao donggen ine aga*1*

I aha.8 13-Dongchakani nokko, jring* jrotna naa dongkamchina biapko anga nangna rikbebeaha.10 14 Aro raj a antangni mikkangko anp"e

Israel jinma gimikna patiaha.11 Ar

Israel jinma gimik chadengaha-I 15 Aro ua inaha, Israelni Isol Jihova [ namchina ;lfl ua angni pagipa Daiid*13

' kusiktangchi agangipa,13 aro jaktang-chi uko chusokatgipa aganaha, 16 Angni Israel manderangko EgvP

i—6 ;19. 2~6 :27. „, - g. •"—Reo. 25:13-15; 37:4, 5. *—Re°. 24 .'• °'

I Deut. 4:13. s—Reo. 25:16, 21; „. I Deut. 10:2-5; Ibri. 9:4. "—Reo. 40 "-«• i 35; 2Se. 7 :l, 2. •—2 Se. 6:1.

R—Git. 97:2. 9—Reo. 15:17. , lf l lfl—2 Sam. 7:13. "—p. 55; 2 Sam. 6:1°* 12—1 Se. 29 :I0, 20; Neh. 9:5.

, 13—2 Sam. 7:12. 13; 1 Se. 22:10.

454

Page 16: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 8: 17-3-2

asongoniko angni rimongkatbaani sal intal,1 angni bimung uano dongna manna gita,*1 nokko rikna, Israelni pilak machongrangoni songjinma damsakoba anga sejaha ; indiba Israel manderangni kosako ongchina Daudko anga seaha.3 17 Dao, Israelni Isol, Jihovani bimungna nokko rikna angni pagipa Daudni gisiko gnang­chim.4 18 Indiba angni pagipa Daudna Jihova aganaha, Angni bimungna nokko rikna nangni gisiko dongani gimin, nangni gisiko dongaon naa name dakaha. 19 Indiba naa ua nokko rikjawa ;5 indiba nangni kangkareoni ongkatgnigipa nangni depante, ua angni bimungna nokko rikgen. 20 Aro antangni agangimin katako Jihova mangrakataha ; maina anga angni pagipa Daudni pal chakataha,6 aro Jihovani kurachaka gita Israelni singhasono asongenga, aro Israelni Isol Jihovani bimungna nokko rikaha. 21 Aro uamangko Egypt asongoniko rimongkatbaon an­chingni pagitchatnrang baksa Jihovani dakgimin kumonggrikani niam gnang­gipa7 sundukna anga biapko donaha.

22 Arp Solomon, Israel jinma gimikni nikanio, Jihovani ganchini mikkango chadenge8 antangni j ak-ttngko salgichina badalaha." 23 Aro "a inaha, O Jihova, Israelni Isol, kosakgipa salgio aro ka-magipa agil-Sako nang gita pilak Isolba gri ;•" "aa antangtangni katong gimikchi

angni mikkango reruragipa nangni nokolrang baksa kumonggrikani «'amko aro kasachakaniko rakigipa -11

naa nangni nokol angni pagipa ai?dna nangni una kurachakgiminko

gipa, oe n a a kusiktangchi

!-2Sa -1 S m. 7:5, 6. 2—Deut. 12:5, 11.

4_i I"*-*. 16 :1 ; 2 Sam. 7 :8. B - t *2* 7 ' 2 - 3 ' 1 Se. 17 :1. 2. «-.i «' 5= 2 San-- 7 :5, 12. 13: 1 Se. 22 :8-10. »-JJ ^ ' ^ :5. 6. T—p. 9. «—p. 54. i ^ ° ' *:33: E_a 9^5. "-[> a m ' 2=2: 2 Sam. 7:22.

°eut- 7:9; Neh. 1 :5; 9:32.

aganaha, aro daalo onga gita, na-a jaktangchi chusokataha. 25 Uni gimin dao, O Jihova, Israelni Isol, nangni nokol angni pagipa Daud baksa nangni bna indine kurachak­giminko rakibo, chongmotan Israelni singhasono asongna, angni mikkang­oni nangna mande donggijani ong-jawa ; l nangni dedrang angni mik­kango nangni reruraaha gita, antang­tangni ramana gisik on-ode. 26 Uni gimin dao, O Israelni Isol, anga nangko molmola, nangni nokol angni pagipa Daudna nangni agangimin katako2 kakket onga ine mesokani ongchina. 27 Indiba Isol agilsako dongchakbebegenma? Nibo, salgi aro salgirangni salgi nangko chakja ;3

maikai batesa ia angni rikgimin nok chakgen? 28 Indiba ia salo, nangni mikkango nangni nokolni okamako aro biako knachakna, O angni Isol Jihova, nangni nokolni biana, aro uni molmolana na-a anpilbo ; 29 maikai nangni mikron wal sal ia nokchina oe donggen,4 Angni bimung uno donggen ine nangni agangimin biapchinan ; maikai ia biapchi mik-kange nangni nokolni biako knachak-gen. 30 Aro nangni nokolni aro nangni Israel manderangni ia biapchi mikkange bion,5 na-a uamangni mol-molako knachakbo ; oe, nangni dong-ram salgio naa knachakbo ; aro knaon kema ka-bo. 31 Saoba antang­ni mandeskana papko dakode, aro uko mikchetatna ine uni kosako kumikchetataniko donode, aro ua rebae ia noko nangni ganchini mik­kango mikchetode; 32 indide naa salgio knachakbo, aro dakbo, aro rearangko skotango gaakatna denggu-gipako rae on-e, aro uni kakket ongani kri una on-skana kakketgipako nama ine inate, na-a nangni nokol-

i_2 :4. 2—2 Sam. 7 :25. ••'—Git. 139:7-16; U. 66:1; Jer. 23:24;

Wat. 7T49. •*—2Se. 7:15; Neh. 1 :6-a_Dan. 6 :10.

455

Page 17: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

•3- 3348 I. RAJARANG

rangko bichal ) ka-bo. 33 Nangni Israel mande'rang' nangni kosakb papko dakahani gimin, bobilrangni mikkango dokako manon,1- uamang nangona anpilode,2 aro nangni bimungko kurachake, ia noko bango blode aro molmolaniko dakode ; 34 indide na-a salgio knachakbo, aro nangni Israel manderangni papko watbo, aro uamangni pagiparangna origiriiin aaona uamangko rimbapilbo.

35 Aro nangni kosako uamangni pap dakahani gimin salgiko chipon aro mikka wajaon ;3 na-a' uamangko duk on-ahaon uamang ia biapchi mikkange biode, aro nangni bimung­ko kurachake, antangtangni paponi anpilode ; 36 indide naa salgio knachakbo, aro na-a uamangni reru­rana nanga namgipb" ramako uamang­na skion,4 nangni nokolrang aro nabghi Israel manderangni papko watbo; aro nangni manderangna manrikchina ongimin aao mikka .watbo.5*

'37-- Asongo karap cVngode,6 sabisi s'aode, mi balsepode ba dotekmeode, •a'ro gukrorirang ba joongrang dong-•ode' ;• uamangni songjinniarangni asongo uamangni bobil uamangko chipchangduulode ; maiba sabisi aro saa ongoba ; 38 katongtangni sabisiko uigipaisakanti, mande saksa ba nangni Israel • manderang gimik, ia bokchina jaktangko* badale, jeko bioba arb molmoloba ; 39 unon n a a nangni dongram 'biap salgio knachakbo, aro kema-; ka-bo*, aro dakbo, aro sak"-antina jeni katongko na'a uia / uni •pilak rearii gita bn-skabo ; maina na-a, na-asan, manderangni pilak -dedrangni katongrangko uia.;8

-—Lev. 26:17, 25; Deut. 28': 25. 48. 2—Lev. 26,:4Q-42. -,3*j-Lev:>_6 -59; Deut. 11 : 16. 17; 2 Sam. 24:10-13.

4— 1 Sam. 12:23; Git. 27:11. s—18 :1, 41.45; *er. 14:22. 8—Lev. 26 :16.-25, 26; Deut.--28 -.21-23; 38-42. •—J Sam. 2:3; 16:17. 8—1 Se. 28:9; Jer. 17:10; Joh. 2:24. 25.

40 maikai uamahg" chingni pagipa­rangna nangni ongimin aao uamang­ni janggi- tangani pilak' salrango nangna kengen.

41 Aroba nangni Israel mande j onggijagipa song' gipinni mande nang­ni bimungni gimin song chel-aoni • rebaon, 42 (maina nangni dalgipa , bimungni gimin, aro nangni bilakgipa i jakni gimin,1 aro nangni snilgimin jaktongni gimin uamang knagen); ua ' rebae ia noko bion ; 43 na-a nangni dongram biap salgio knachakbo, aro ua song gipinni mandeni pilak biani kri dakbb ; maikai nangni Israel manderangni uia gita, agilsakni pilak manderang nangna kenna, nangni bimungko bina mangen ;3 aro maikai ia angni rikgimin nokko nangni bimurigchi mingaha ine uamang uina mangen.

44 Nangni manderang, naa ua­mangko jechi watata uamangni bobil-rangko dakgrikna reongkate nangni segimin songjinmachma, aro nangfli bimungna angni rikgimin nokchina, Jihovao biode ;3 45 indide na-a salgi*> uamangni biako aro uamangni mol-molako knachake uamangna dakna nangako dakbo. 46 Uamang nangti-* papko dakode, (maina papko dakgijs*" gipa saksaba gri)*1 aro na'a uamangko kaonange, uamangko bobilni ja*0

on-ode, * aro rimgiparang uamangk0

bobilrangni asongona, chelaona ba sepangona,. 47 rim-gittangangode ;s Ato uamangko rim-gittangangani asong1^ uartiang gisiktangtango chanchioae? aro anpiltaiode, aro uamangko run" ^gittanganggiparangni asongo nang indine molmolode, Chinga papK:

.dakaha,7 ilakcholetaha aro denggj dakaha ; 48 aro uamang uamangk

'—Reo. 13:3 Deut. 3; 24. 2_Josh. 4:23; 1 Sam.'17:46. _ 3_2Se. 14:11. 12. 4-^Cit. 130:3,4; l°e

Ski. 20.:9; 1 Joh. 1 :8-10. 5—2 Raja. 17:6, 18; 25:21. fl—Lev. 26:40-42; Neh. 9:2. 7—Ezra 9:65. 7; Neh. I :6.

<!456

Page 18: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I' RAJARANG 8*: 49-64

rimgittarig'anggipa 'bobilrangni -asongo, antahgtangnr katong gimikchi aro antangtangni "janggj gimikchi, nangona pilbaode ;* arp uamangni pagipa­rangna nangni ongimin antangtangni asongchina, nangni segimin songjinma-china, aro -nangni bimungna angni rikgipa nokchina nango biode ;3

49 indide naa* nangni dongram salgio uamangni biako aro uamangni mol-molako knachake, uamangna dakna nangako dakbo ; -50 aro nangni mande­rangni nangna ' pap dakako, aro ua­mangni nangna dakgimin pilak niam peaniko watbo; aro uamang ua­mangna' kasachakna manna gita ua­mangko rim-gittanganggiparangni mik­kango » uamangna kasachakaniko onbo.3 51" (Maina uamangan nangni manderang,4 aro>" -nangni manrikani, jeko naa Egyptoniko, siigrakni chan-kolni jatchioniko,5 rimongkatbaaha.) 52 Uamangni nangko okamon, ua­mangna* knacHakna, nangni nokolni •nolmolaria, aro "nangni Israel mande­rangni molmolaua nangni mikronrang ochina.« '53* Maina, O Gitel Jihova, chingni pagiparangko Egyptoniko rwnongkatbaani salo, na-a antang nokol Mosechi aganaha gita7 antangni manrikani ongatna agilsakni pilak jatrangoniko na-a uamangko dingtang •-•akaha. t

... 5 4 Arb "indake" "ongaha, Solomon Jihovao i a pilak bianirangko aro n-olmolanirangko bonahaoa, ua Jiho-Vat*i ganchini 'mikkangoni, jakrangko f Sichina bad'ale jasku dipanaoni

^akataha-.s ^5 Aro ua chadenge, m h I s r i i e l Jmtn* gimikna patie9

• .**• 56 Antangni pilak kurachak-gmin g*.ta) - a n t a n g n i -Israel m ande-

H}«it. 4 :29; 1 Sam. 7 :3, 4; Neh. 1 :9. ^ 2 i t i : , ° : M- 2:4. ---R6 ' 30:9; Wat.'7:10. 5-S!°' 3 2 , : , 1 : l2; Deut. 9:26-29. '-R U\£'20.v-Jer. 11:4. 6 - p . 29. 8 4 - £ '} \5- 6 = D««t' 9 =26'29. r, "-Se- 6-13. '

**' , 4 : Chan. 6:23-26.

rahgna nengtakaniko on-gTpa Jihova namchina. Antangni nokol Mosechi agangimin uni pilak namgipa kata-rangoni kata mingsaba gaakjaha.1

57 Anchingni Isol Jihova, anchingni pagiparang baksa dongaha gita anchjng baksa dongchina. Ua anching­ko watjachina, aro watgaljachina ;a

58 aro uni pilak ramarango rena, aro' anchingni pagiparangna geetgimin uni geetanirangko, aro uni sea niam-rangko, aro uni bichalrangko rakina anchingni katongrangko antangchina gongatchina.3 59 Aro Jihovani mik­kango ia angni molmolgimin katarang wal sal anchingni Isol Jihovani sepango dongchina, maikai ua sal-antina nanga gita uni nokolna arb uni Israel manderangna dakna nangako dakgen ; 60 maikai agilsakni pilak manderang Jihova, uan Isol onga, aro una agre saksaba gri4 ine ulna mangen;5 61 Uni gimin ia salo onga gita uni sea niamrango rerurana, aro uni geetanirangko rakina, nasimangni katong anchingni Isol Jihova baksa oijgsrangchina.6 ,62 Aro raja aro un baksa donggipa pilak "Israelrang7

Jihovani rnikkango bolikb on-aha.s

63 Aro, Solomon Jihovana on-gimin namgrikani on-anina matchu" mang-hajalkolgrikgni, aro mes manglaksa hajalkolgrikjgniko Jihovana boli on­aha. Indake -raja- aro Israelni dedrang pilakan Jihovani noko nokdonggaah'a. 64 Ua apsan salo raja Jihovani nokni mikkango donggipa sarani jatchiko rongtalataha ; maina- ua' uano homko, mi onaniko, aro namgrikani on-ani-rangni* mitimkd boli onaha.; maina Jihovani biikkangb ddnggipa 'pitolni ganchi^ honiko aro mi on-aniko aro

•—Josh! 21 -.45; 23:14, 15. ^—Josh. 1:5; 1 Sam. 12:22; Rom. 8 :31 ;

Ibri. 13,:5. *•—Git. 119:36; Jer. 31 :33. "—18:39; Jer. 10 :HX*2. s—p. 43. 6—Deut. I8:13.; 2RaJQ. 20:3. •*—2Se. 7 :4-10'. ' «—2*5am. 6:17-19;.'

Ezra',6:16; 1Z.S 9—2Se. 4:1. -,

<457

Page 19: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

8: 65-66; g: 1-13 I RAJARANG

namgrikani on-anirangni mitimko chakna chondugaachim. 65 Uni gimin Solomon aro un baksa donggipa pilak Israelrang, Hamatni napramoni1 intal Egyptni chikareona- kingking, jinma bangbea anchingni Isol Jihovani mikkango sal sni aro sal sni, chong­motan sal chibrina, alaniko dakaha.3

66 Aro chetgipa salo ua manderangko watataha. Aro uamang rajako mitel-aha, aro Jihovani antang nokol Daud­na, aro antangni manderang Israelna dakgimin pilak namani gimin uamang katongo katchae aro kusi onge tambu-tangtangona reangaha.

ISOLNI SOLOMONNA KURACIIAKA. HIRAM AEO SOLOMON ON-GRIKA. SOLOMON SONGJINMARANGKO BEGAL-CHI RIKA. SOLOMONNI JAHAT JINMA.

Q Aro Solomon Jihovani nokko, ** aro rajani nokko,4 aro antangni dakna namnika Solomonni pilak skako5 matchotoa, indake ongaha,6

2 Gibeono mikkang pa-aha gita Jihova changgnigipao Solomonna mikkang pa-aha.7 3 Aro Jihova una aganaha, Angni mikkango nangni bigimin, nangni bia aro molmolako anga knaaha. Ia nangni rikgimin noko angni bimungko jringjrotna kingking donna8 anga rongtalataha ; aro angni mikronrang aro angni katong pangnan uano onggen.0 4 Aro na-ade, nang­ni pagipa Daudni reruaaha gita, katongni kakketo aro srongao, angni nangna geetgimin gita pilakkon dakna, na-a angni mikkango reruragenode,1" aro angni sea niamrangko aro angni bichalrangko rakigenode; 5 indide anga nangni songnokni singhasonko Israelni kosako jringjrotna kingking mangrak­atgen j11 anga nangni pagipa Daudna

>—Chan. 34 :8; Josh. 13 :5. r*_Aba. 15:18; Reo. 23:31; Josh. 13:3. 3—Lev. 23 :34-42. *_7:1. 2. ^—p. 19; 2Se. 8:6. *—2Se. 7:11. -—3:5; 11:9. 8—8 :29. 9—Deut. II :12. i"—3:14; 11 :4, 6. 8. H—2:4; 6:12; 2 Sam. 7:12, 16.

indine aganaha gita, Israelni singha-sonni kosakona nangna mande dong-gijani ongjawa. 6 Indiba nasimang ba nasimangni dedrang angko jarik­aoni anpilchongmotgenode,1 aro na­simangni mikkango angni dongimin angni geetanirangko aro angni sea niamrangko rakijaode, indiba reange gipin isolrangko maniode, aro ua­rangko olakiode ; 7 indide anga angni uamangna on-gimin aani mikkangoniko Israelrangko densotgen ;2 aro angni bimungtangna rongtalgipa ia nokko3

anga angni mikkangoniko galatgen; aro Israel pilak jatrangni gisepo agan-rongani aro minggitchiani onggen.4

8 Aro ia nok chuao onggen, uko repak-gipa sakanti aiao inmane, Chi ! ine ingen ; aro uamang ingen, Maini gimin Jihova ia asongna aro ia nokna indake dakaha?5 9 Aro uamang aganchak-gen, Maina uamang uamangni pagipa­rangko Egypt asongoniko rimongkat-bagipa uamangni Isol Jihovako watgalaha,6 aro gipin isolrangko ra-kame uamangko olakiaha, aro ua­mangko maniaha. Uni gimin ia puait

namgijako Jihova uamangni kosakona ra-baaha.

10 Aro bilsi kolgrikni bonkan-W Jihovani nok aro rajani nok tegnlko rikmano, 11 (dao Sorni raja Hira"11

( eres bol aro gonsiri bolrangko, a*0

sonako, Solomonna uni pilak ska g'ta

on-manaha,) indake ongaha,8 Solomon raja Hiramna Galilini asongo s°n**' jinma damkolgrikko onaha. 12^T.° I Hiram antangna Solomonni on-gi*1-songjinmarangko nina Soroni ongKa baaha ; aro ua uarangko namnikjah • 13 Aro ua aganaha, Nangni angi* | ongimin ia songjinmaranga maia, a n Jong ? Aro ua uarangko Kabo*

'— 2 Sam. 7:14-16; 1 Se. 28 :9. 2—Lev. 18 :24-29; Deut. 2 :26 ; 7 3—Jer. 7:4-14. 4—Deut. 28:37 5—Deut. 29 :24-26 ; Jer. 22 :8. 9. 6—Deut. 29 :25-28; Jer. 2 :I0-I3. •— P. 1; 6:37. 38; 7:1. s—2Se. 8:1.

Raja . 1 7 ? Jer. 24:9-28.

458

Page 20: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 9: 14-28; 10: 1-5

asong ine ia salona kingking mingaha. 14 Aro Hiram sona muan ritchasa kolgrikko rajaona on-ataha.

15 Solomon rajani dragimin begal dakatani asel ian ; Jihovani nokko, aro antangni nokko, aro Milloko,1 aro Jerusalemni guareko, aro Hazorko,3

aro Megiddoko, aro Gezerko rikna. 16 Maina Egyptni raja Pharao doange Gezerko ramanahachim, aro uko waalchi so-e songjinmao donggipa Kanaanrangko soote3 Solomonni jik­gipa, antangni demechikna uni pal ine uko onmanahachim.4 17 Uni gimin Solomon Gezerko aro kamagipa Beth-horonko, 18 aro Baalat, aro asongo bakrao donggipa Tadmorko, 19 aro Solomono donggipa bandalni pilak songjinmarangko, aro antangni rot-rangna5 aro gure gakatgiparangna6

songjinmarangko, aro Jerusalemo, aro Lebanono aro antangni ningo dong­gipa pilak asongo antangni kusi onggnina Solomonni rikna skako ua rikaha, 20 Aro Israelni dedrang ong-gjjagiparang, Amorrang, Hittrang, ^enzrang, Hivrang, aro Jebusrangoni aongsparang ; 21 uamangni jamano asongo dongpitigipa, uamangni de­rang,- chongmotan Israelni dedrangni pakwate nisiatna amgijagiparangoniko8

Solomon, ia salona kingking dragimin °egalr_ng dakataha.9 22 Indiba --sraelni dedrangoniko Solomon dra­gimin begalko dakjaha,10 maina ua-,ai?S ""-^grikgipa manderang, aro uni

akolrang, aro uni pamongrang, aro

rT ,Sk°tonS§ipaI*ang- a r o uni gari-gko aro uni gure gakatgipa

^ d e r a n g k o sason kagiparang ong-ka- l*n* ^ Iamangara kamko 50jg lpa rangni kosako sason kagipa11

s*(0?rnonn* kamni kosako dongimin

tonggip a r a n g sakritchabonga sot­

bonga ongachim.1 24 Indiba Pharaoni demechik3 antangna Solomonni rik­gimin noktangona Daudni songjin­maoni dobaaha. Unon ua Milloko rikaha.3 25 Aro Solomon bilsio changgitam4 Jihovana rikgimin gan­chini kosako homrangko aro namgrik­ani bolirangko onaha, aro uarang baksa Jihovani mikkango donggipa ganchio chachatko soaha. 26 Aro Solomon raja Edom asongo Sagal Gitchakni rikamo, Elotni sepango donggipa Ezion-gebero5 jahat jinmako dakaha.6 27 Aro Hiram sagalni gimin uigipa, jahat chogipa antangni nokol­rangko Solomonni nokolrang baksa jahat jinmao watataha.7 28 Aro ua­mang Ophirona rebaaha, aro unoniko sona muan ritchabri kolgrikko rae uko Solomon rajaona ra-baaha.

SHEBANI RANI SOLOMONKO NINA REBAA. SOLOMONNI GAM ARO UIANI.

*| f\ Aro Shebani8 rani3 Jihovani -*• *-* bimungni gimin Solomonni

mingsingako knaoa,10 ningtua sing-anirangchi uko nie nina ua rebaaha.11

2 Aro ua bangbea jarikgiparang baksa similgipa moslarang, aro bangbea sona, aro gamchatgipa roongrangko ra-gipaia utrangko ra-e Jerusalemona rebaaha. Aro ua Solomonona rebaoa gisiktango gnanggipa pilakni gimin agangrikaha. 3 Aro Solomon uni pilak singanirangko una aganaha ; aro rajani una agangijagipa uo mamung dongnua grichim. 4 Aro Solomonni pilak uiani, 5 aro uni rikgimin nok, uni mejo chaani, uni nokolrangni asongani, uni nokol jakgitokrangni chadengani aro uamangni gana

^ K 4 ^ ^ ' 5 ^ ^ - 1 1 ' "•>• •3:1; 7 A

6_4 -2 Tf.X'2}:2^ 3-^ 8-J°*h!' 15:63; "••2; 13. 3_Bi. 1 :28. "e

***• 25:39. n—5:16.

-Fj!.;2f:-2Se- 1 =14- "—4:26. io_ -, :*2: 13. '9___J; 1 aC'35.

1—2Se. 8:10. 2—3 :1; 7:8. a—p. 15; 11 127; 2 Se. 32:5. '—Reo. 23 =14-17; Deut. 16 :16. -—Chan. 33 :35 ; Deut. 2 :8. 6—22 :48. T„5 :6, 9; 10:11. 8—Git. 72 ;10. 15. 9—Mati 12:42. 10—2Se. 9:1. 1-—Bi. 14 :!2-14; Git. 49:4. •2—P. 10.

•459

Page 21: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

io: 6.-24 I RAJARANG

chinani, aro uni ringchakaniko ontim-giparang, arb Jihovani nokona uni gakatangani jangkirang, iarangko Shebani rani nikoa ua jadip chang-pilaha. 6 Aro ua rajana aganaha, Angni asongtango nangni dakanirangni gimin, aro nangni uianini gimin- angni knagimin katarang beben onga. 7 Indiba anga rebajana kingking, aro uko mikrontangchi nikjana kingking anga ua katarangko bebera|ac'him. Aro nibo, samsakoba angna agankuja-chim. Nangni uiani aro silroroani angni knagimin mingsinganina bate ongbata. 8 Ansenga nangni mande­rang, nangni mikkango pangnan chadenggipa aro nangni uianiko knagipa nangni nokolrang ansenga. 9 Israelni singhasonni kosako donna nango katchagipa nangni Isol Jihova namchina j,1 maina Jihova jringjrotnan Israelna kasaahani gimin3 bichal ka­china aro kakketko dakchina3 , ua nangko raja donaha. . 10 Aro ua sona muan ritchasa kolgrikko, aro na*men bang-bea moslarangko, aro gamchat­gipa roongrangko, rajana bn-aha.4

Shebani ranini Solomon rajana ia 6n-gimin gita bangbea nioslarang mamung saloba sokbataijaha. 11 A'rP Ophironiko „sona ra-bagipa Hiramni jahat jinmaba5 namen bang-bea chondon ± bplrang aro gamchatgipa roongrangko Ophironiko ra-baaha'.

12 Aro raja, ua* chondon bolrahgchi Jihovani nokna. aro rajani nokna krongrangko, aro ring-giparangna knalrang aro serendarangkoba dakaha. Ia salona kingking iridakgipa chondon bolrang sokbak'uja, aro hikaba nikkuja. 13 Aro Solomonni-ima rajani jaksrame on-aniko on-ana- agre" Solomon raja* Shebani ranini pilak skako, uni bia j- koba una on-aha. Unon ua an-pile antangni asongona reabgaha, uan aro uni nokolrangba.

-—5:7. 2— 1 Se. 17:22; 2Se. 2:11. a—2 Sam. 8:15; 23:3. 4—p. 2. 5—9:27. 28.

14 Dao rerorogipa manderangoni, aro badinganirangoni, aro bringimin I jatrangni pilak raj ar angoni, aro asong­ko sason fca-gipar&ngoniko mangiminna agre, 15 Solomondna bilsi sao sokba-gipa sonani jrima muan ritchadok sotdok dok ongachim.1 16 Arb Solomon raja doksalgimin sonani ritchagni danilrangko dakaha f danil geprako sona shekel ritchadokko dondapachim. 17 Aro ua doksalgimin sonani ritchagitam sepirangko dakaha ; sepi geprako sona seel gniko dondapa­chim. Unon raja Lebanonni bolgrimni noko uarangko donaha.3 18 Aro raja mongma wagam gnanggipa dalgipa singhasonko dakaha,4 aro uko rong-talatgimin sonachi padapaha. 19 Aro ua singhasonni jangki tengdok gnang­chim, a*o uni janggilni -kosakgipa dawilachim. Aro asongchakani biapni samtangtangchi jakpong "gegni gnang­chim, aro jakpongrangni sepango singho manggni chadengengachim-20 Aro jangki 'tengdokni kosako samtangtangchi singho mangchigni chadengengachim ; pilak songnokob^ indakgipako dakkuja. 21 Aro Solo­mon rajani pilak ribgchakanirang sonako dakachim, aro Lebanon bolgrimni nokni' jakkalanirang gam," chatgipa sonako dakachim; rupani grichim; Solomonni salrango ukode mamung gitaba nikjachim. 22 Maina Hiramni "jahat jinma baksa rajao Tarshishni jahat jinma sagalo gnang' chim.3 Ua Tarshishni jahat jinn,a

bilsi gitamprako changsa sona, -^P?' mongma wagam, makre aro aj*^" rangko rae rebaachim. 23 lnqafe

Solomon raja gamo aro uianio ?PP saknl pilak -rajararigna bate M.*V chim,6 24 Unr katongo Isolni uo^ gimin uianiko knana7' agilsak g1*1

Solomonni mikkangko nina am'**

i—2Se. 9:13-28. 2_14 -26-28; 2Se. 12:9, 10. 3—7:2, i-p.-- 22; Git. 45:8. B—9:26, 28; 22:48. 6—3 :12, 13; 4:30-T—3 :9. 12, 28.

<4&

Page 22: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG io : 25-29; ix: 1-13

25 Aro uamang sakantian bilsiantio ur& onaniko, rupani donchakanirang, sonani ddnchakanirang, ganding chinding, silchidare, moslarang, gurerang,, aro kotchorrangko ra -baaha. 26 Aro Solomon rotrangko aro gure gakatgipa manderangko chimongaha:1! Aro uo .gehajalsa ritchabri rotrang;. aro sakhaj alchigni gure gakatgiparang gnangchim; ua­rangko ua rotrangni songjinmarango,2

raja baksa Jerusalemo donachim. 27 Aro raja rupako roongrang gita, aro eres boljangko akaweni dumbur bolrang gita Jerusalemo bangataha.3

28 Aro Solomono donggipa gurerangko Egyptoniko raongkatbaachim,4 aro rajani badinggipa' tok tok tokprakna damko on-e„ uarangko rabaachim. 29 Aro rup>& tdng ritchadokna rot gesa, aro ,tob*g ritchasa sotbongana gure mangsa Egyptni ongkate doba-achim. Aro iandaken uamangni jak-

Hittni t pilak rajarangna aro chi Syriani baaha.

rajarangnaba ra-ongkat-

> SOLOMONNI JIKRANG " UKO ISOLONIKO [ CHEL-ATA. ISOL UNA EOBILRANGKO

ONGKATATA. AHIJANI KATCHINIKE AGANA. SOLOMONNI SIA.

* 1 1 *^ro, Solomon Pharaoni deme-( chiknaJ agreba, bangbea

songgipinni mechiktangna, chong-pj t a i- Moabrang, Ammonrang, ^domrang, Zidonrang aro Hittrangni

I ^h-krangna kasaaha ;5 2 je jat­rangni gimin Jihova Israelni dedrang-

aganaha^ Nasimang uamangni l gisepona reangnabe, aro uamangko I ^simangni gisepona rebaatnabe ;6

aina uamang antangtangni isolrang­ko *3 . a t n a nasimangni katongrang-

. u P**-'*u:chongmotgen. Solomon J ^ a ^ n a kasae magapaha. 3 Aro uo

C _ s 6 ; , 2 S e - f-14-I7; 9:25. *-—9 :19. 5 4 v 7 U15- 4 -2 Se. 1:16; 9:28. «Jt?- '7-17; Neh. 13:23-27. Ke°- 23:3j.33V34:12-16.

rajani madrangoni jik sakritchasni1* aro jikgite sakritchagitam gnangchim. Aro uni jikgiparang uni katongko pilataha. 4 Aro indake ongaha, Solomon budepa ongo uni jikgipa­rang uni katongko gipiir isolrangchina anpilataha. Aro uni pagipa Daudni katong gita uni katong uni Isol Jihova baksa - ongsrangj achim.2 5 Maina Solomon Zidonrangni mite mechik Ashtoretko,3 aro Ammonrangni mit-chignigipa Milkomko jarikaha. 6 Unon Solomon Jihovani nikanio namgijako dakaha, aro antang pagipa Daudni dakaha gita Jihovako chu-soke jariksrangjaha. 7 Aro Solomon Jerusalemni mikkango donggipa abrio, Moabni mitchignigipa' Kemosh-na",4 aro Ammonni dedrangni mitchi­gnigipa Molekna5 chugipa biapko rikaha. 8 Aro antangtangni miterang-na chachat so-gipa aro boli ongipa antangni songgipinni pilak jikgipa-rangna ua. indake dakaha.

9 Aro Jihova Soiomonko kaonang-aha, maina una changgnj mikkang pagipa,6 10 aro iani gimin gipin isolrangko jariknabe ine uko beng-gipa7 Israelni Isol Jihovaoni uni katong pil-angatako manaha ;s aro* Jihovani una geetgiminko ua rakijaha. 11 Uni gimin Jihova Solomonna aganaha, Na-a indake dakahani gimin, aro angni nangna geetgimin; angni kumonggrikaniko aro angni sea niamrangko rakijahani gimin, anga nangoniko songnokko grinatchong-motgen9 aro uko nangni nokolna ongen. 12 Indiba nangni pagipa Daudni asel, nangni salrango' anga uko dakjawa.; nangni depanteni jakonikosa uko grinatgen. 13 Indiba anga songnok gimikkode grinatjawa,10

i—2 Sam. 3 :2-5; 5 :13~16. 2_9;4. a_Bi. 2:13; 10:6; 1 Sam. 7:3, 4. I—Chan. 21 :29; Bi. 11 :24; 2 Raja. 23:13. 5—Lev. 20:2-5; 2 Raja. 23:10; Wat. 7:43. B—3:5; 9:2. **— :12; 9:6. 7. «—p. 2, 4. •>—p. 29-31; 12:15, 16, 20; I Sam. 2:30. io—2 Sam. 7 :15; 1 Se. 17 :13.

46l

Page 23: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

-s*

I I : 14-31 I RAJARANG

indiba angni nokol Daudni asel, aro angni segimin Jerusalemni asel* machong sako anga nangni depantena on-gen.2

14 Aro Jihova saksa bobilko, Edom mande Hadadko, Solomonna ongkatataha ; ua Edomo rajani bit-chrioni ongachim. 15 Maina indake ongaha, Daudni Edomo dong­mitingo,3 aro kotokni pamong Joabni soota mangiparangko gopna doang-ahaon, aro Edomo measa sakantiko sootmanahaon; 16 (maina Edomo measa sakantiko densotkujana king-king Joab aro Israel gimik uano ja dokna dongaha), 17 Hadad aro un baksa antangni pagipani nokol badiaba Edomrang Egyptona reangna katangaha ; Hadad chongipa bisa ongengpitichim. 18 Aro uamang Midianoni chakate Paranona re­baaha.4 Aro uamang antangmang baksa Paranoniko. manderangko rime Egyptona Egyptni raja Pharaoona rebaaha • uan una nokko onaha, aro una cha-aniko on-na geetaha, aro una aako on-aha. 19 Aro Hadad Pharaoni nikanio kasabeako manaha, aro ua antangni jikgipani nogipa, Tahpenes ranini nogipako una jik on-aha. 20 Aro Tahpenesni nogipa una Genubat minggipa depanteko baaha, aro Tahpenes uko Pharaoni noko sok watataha. Aro Genubat Pharaoni dedrangni gisepo Pharaoni noko gnangchim. 21 Aro Daud antang pagiparang baksa tusiaha, aro kotok­ni pamong Joab siaha ine Hadad Egypto knaoa, Hadad Pharaona aganaha, Anga antangni asongtangona reangna manna gita, angko reangna onbo. 22 Unon Pharao una aganaha, Indiba naa antangni asongtangona reangna am-ara, nibo, ang baksa dongon nangna maiko nangkuachim? Aro ua aganchakaha, Mamungkoba

•—8:29, *"—p. 32, 36; 12:20. •-—2Sam. 8:14; 1 Se. 18:12. 13. *—Chan. 10:12; Deut. 1 :1.

nangja j indiba angko watatchong-motbo.

23 Aro Isol una [gipin] bobilko ongkatataha,1 chongmotan antangni gitel Zobani raja Hadadezeroni2 kat-gipa Eliadani depante Rezonko, 24 Aro Daudni Zobarangfco sootmit-ingo,3 ua antangona manderangko chimonge sipai kotokni kosako pamong ongaha * aro uamang Damas-kusona reange uno dongaha, aro Damaskuso raja ongaha. 25 Aro Hadadni namgija dakana agreba, ua Solomonni pilak salrango Israelna bobil ongaha ; aro ua Israelko nut-chiaha, aro Syrian* kosako raja ongaha.

26 Aro Zeredaoni Ephraim mande Nebatni depante Solomonni noko! Jeroboamba* rajani kosako jaktangko deana,-5 uni magipani bimung Zerua. ua segrigipa ongachim. 27 Aro rajani kosako uni jaktangko deani asel ian ' Solomon Milloko rikaha,6 aro antang pagipa Daudni songj inmani beako tariaha. 28 Aro Jeroboam bilakgip**-karakgipa mande ongachim. A**0

Solomon ua panteko bimchipe ka­gipa ine nikoa,7 ua uko Josephni machongni pilak kamni kosako niroK-

dake donaha. 29 Aro uororo gipa Jeru-

mande uko

indake ongaha, Jeroboamni salcmoni ongkatangon, Shilon Ahija katchinikgipa8 ramao nikaha ; aro ua bara gitalko antang0

chinaha ; aro patalo uamang sakg*-'" san dongachim. 30 Aro Ahija antang0

donggipa bara gitalko rinre, uko ton$ chigni dake chitaha.0 31 Aro ua J*-**"** boamna aganaha, Na-a antangna toi*S chikungko rabo. Maina Israelni *-s

Jihova indine agana, Nibo, anga song nokko Solomonni jakoniko grinatgen-

i_p, 14. -—2 Sam. 8:3; 10:16. ••—I Sam. 10:8, 18. '—p. 11. 28: 12:2. 20; 2 Se. 13:6, ••—2 Sam. 20:2i. 6—9 :15. 24. "—Toe Ski. 22 :29, s—12:15; 14:2; 2 Se. 9:29. *•_* Sam. 15:27, 28. i0~p. 11. 12-

463

Page 24: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG I I : 32-43; 12: 1-6

aro nangna machong chikungko on-gen; 32 (indiba angni nokol Daudni asel, aro Israelni pilak machongrangoniko angni seokgimin scngjinma1 Jerusalemni asel, ua machong sako mangen.)2 33 Maina uamang angko watgalaha^ aro Zidon-rangni mite mechik Ashtoretko, Moabni mite Kemoshko, aro Ammonni dedrangni mite Milkomko olakiaha ;•*' aro uni pagipa Daudni dakaha gita, angni nikanio kakketko dakna aro angni sea niamrangko aro bichalrang-ko rakina uamang angni reanirango rejaha. 34 Indiba anga uni jakoniko songnok gimikko ra tok jaha, indiba ua angni geetanirangko aro angni segimin niamrangko rakiani gimin, angni segimin nokol Daudni asel, uni janggi tangani sal gimiko anga uko

* pamong dakgen. 35 Indiba anga uni depanteni jakoniko songnokko rae4

uko, chongmotan machong chikungko, » -nangna on-gen. 36 Aro uni depantena

anga machong sako on-gen,s maikai angni bimungko donchina angni segimin songjinma Jerusalemo angni nokol Daud angni mikkango pangnan tochriko mangen." 37 Anga nangko rj*'8enj aro na-a nangni gisikni pilak ska gita sason ka-gen, aro Israelni Kosako raja onggen. 38 Aro indake

• Sgen, na-a angni nangna pilak geetaniko knachakode, aro angni ganirango reode, aro angni nokol r au<Jni dakaha gita angni sea niam-

,S*° aro angni geetanirangko 2, a -"-gni nikanio kakketko dak-•*,'* a nS a nang baksa donggen,7 aro

audna rikaha gita nangna mangrak-j j!*?a ,^0'c*co rikgen,8 aro anga nangna

an? n ° n ' g e n ' 3 9 A r o i a n i a s e I

Sa Daudni bitchriko onatgen,

~p" I; 12=21. *W

indiba pangnan ongjawa. 40 Aro Solomon Jeroboamko sootna am-aha. Indiba Jeroboam chakate Egyptona, Egyptni raja Shishakona1 katangaha. Aro Solomonni sijana kingking ua Egypto dongaha.

41 Solomonni gipin kamrang, aro uni pilak dakgiminrang, aro uni uiani, uarangko Solomonni dak-giminni kitapo sejama?2 42 Aro Jerusalemo Israel gimikni kosako Solomonni raj a ongani bilsi bilsi sotbri ongachim. 43 Aro Solomon antang pagiparang baksa tusiaha,'1

aro uni pagipa Daudni songjinmao gopako manaha. Aro uni depante Rehoboam4 uni pal raja ongaha.

REHOBOAM RAJA ONGA. MACHONG CHIKUNG UNA BAMGIJA JEROBOAMKU RAJA DAKA. JEBOEOAM MITERANGKO DAKE ISRAELKO PAP DAKATA.

Aro Rehoboam Shekemona reangaha ;'' maina pilak Israel

uko raja dakna Shekemona reangaha. 2 Aro Neb ami depante Jeroboam iako knaoa,s (maina ua Egypto dongengpitichim, jechi Solomon rajani mikkangoni ua katangahachim, aro Jeroboam Egypto dongachim, 3 aro uamang mande watate uko okamat-aha j) unon indake ongaha, Jeroboam aro Israelni pilak jinmarang rebae Rehoboamna agane inaha, 4 Nangni pagipa chingni pakripeko jrimataha.7

Dao na-ade nangni pagipani rakgipa kamko aro uni chingo gatgipa jrim-

i g*Pa pakripeko adita ritchengatbo, unon chinga nangko manigen. 5 Aro ua uamangna aganaha, Nasimang sal gitamna reangkubo,8 unon angona rebataibo. Unon ua manderang

j reangaha. 6 Aro Rehoboam raja antang

pagipa Solomonni tangengmitingo uni

5-8. <^t\ '*' 2RaTa. 8 ,iQ S - 2 S t 3 l : 8 : ^ - "1:5-**•"•"••- 7:11. 27.

1 2

-14:25; 2Se. 12:2-9. "—2 Se. 9:29. -2:10. •»—14:21. *_-2 Se. 10:1. -11 :26, 40. <—4:7, 22-25:9:15; 1 Sam. 6:11-18. "—p. 12.

463

-ftfe

Page 25: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

12 •; 7-2i I^RAJAftANfc

mikkango chadenggipa budeparang baksa kumonggrike1 inaha,' la 'man*-derangna aganchakna nasimang badine angna* kupatia? 7 Aro uamang una agane inaha, Naa ia salo ia manderangni nokol onggenode, aro uamangko mamgenode, aro "uamang­na knachakgenode, aro rfamgipa katarangko uamangna agahgenode, indide uamang .jringjrotna riangni nokolrang onggen. 8 Indiba * ua budeparangni antangna on-gimin-kupatianiko watgale^ antangni mik­kango chadenggipa, antang baksa dalrimpagipa panterang baksa kuni-onggrikaha. 9 Aro ua uamangna aganaha, Nangni pagipani chingni kosako gatgimin pakripeko adita ritchengatbo ine angna agangipa ia manderangna anching maiko agan-chakgen, nasimang badine kupatia? 10 Unon un baksa dalrimpagipa panterang una agane* inaha^ Nafigiti pagipa chingni pakripeko jrimataha, indiba na-ade uko chingna ritcheng­atbo ine nangna agangipa ia mande­rangna naa indine aganbo, Angni pagipani kangkarena bate angni -jaksi node ritchabata; 11 Dao angni pagipa nasimango jrimgipa pakripeko gataha", angade nasimangni pakripena gatdapgen. .Angni. pagipa nasimangko betsmitrangchi Hoke skiaha, indiba angade nasimangko mekonchekrahg-chi doke skigen.'

12 Aro, Sal gitamgipao angona' rebapilbo2 ine rajani geetaha gita, Jeroboam aro pilak manderang sal-gitamgipao Rehoboamona rebaaha. 13 Aro raja manderangna rake agan­chakaha, aro budeparangni una ongimin kupatiamko watgalaha *; 14 aro panterangni kupatia' gita uamangna aganes inaha, Angni pagipa nasimangni pakripeko jrimataha",3

indiba angade nasimangni pakripena ondapgen j angni pagipa nasimangko

1—4:1-6. 2—p. 5. ••—Reo. 1 :13, 14; 5:5-9. 16-48.

betsmitrangchi. dojee skiaha, indiba angade nasimangko mekonchekrang. chi ,doke skigen. 15 Indake raja manderangko knachakjaha; maina, Shilon mande Ahijachi Nebatni de-* pante Jeroboamna Jihovani agangipa katako chusokatna gita,1 ian Jihova-onin ongachim.2

16 Aro antangmangna raja kna­chakjaha ine' pilak Israelrang nikoa, manderang rajana' aganchake inatii, Daudo chingni mai" bak gnang ? Aro Jesseni depanteoba chingni mamung manrikani gri. Tambutangtangona, O Israel.3 Daode, O Daud, nangni machongtangk'o nibo. Unon Israel tambutangtangona reangaha. 17 In­diba Juda'pi songjinmarango donggipa Israelni' dedrangara,4 uamangni kosako Rehoboam raja ongaha. 18 Aro Rehoboam raj a dragimi*" begalni 'kosako onggipa Adoramko watataha ; aro pilak Israelrang ufo roongchi gdtatoa ua siaha. Aro Reho­boam raja Jerusalemchina katna antangni roto skele gakataha. 19 In­dake Israel Daudni machongna ia salona kingking bamgija dakaha* 20 Arb Jeroboam rebapilaha ine pilak Israelrang knaoa indake ongaha, uamang mande watate uko jinnw tomaona okamaha, aro uko Israel gimikni kosako raja donaha. J0*-** machongna' agrede Daudni machong' ko jarikgipa .pilakba grichim.7

21" Rehoboam Jerusalemona rebamanoa,8 Solomonni depante

Rehoboamona songnokko pilaw

manna gita Israelni machongk0

dakgrikna, Judani pilak machongko-aro Benjaminni machongko dakgb. rakgipa, seokgimin mande sakhaj ritchasa sotchetko chimongan •

-—11 :ll, 31. 2_p. 24: Deut. 2:30; Bi. 14:4. 3—2 Sam. 20:1. •*— 11 :13, 36. 5—4:6; 5:14; 2 Sam. 20:24. B—2 Raja. 17 :2I. 7—11 :I3, 32, 36. 8—2Se. 11 :1.

4fy

Page 26: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 12: 22-33; 13: -fc-5

22 Indiba' Isoln". kata Isolni mande' Sherriaiaona1 rebae inaha, 23 Judani raja, Solomonni depante Rehoboam-na, aro Judani aro Benjaminni machong gimikna, aro dongspa manderangna agane inbo, 24 Jihova indine agana, Nasimang doangna nangja, arc* nasimangni jongada Israelni dedrangko dakgrikna nangja ; sakantian noktangona repilangbo; maina iara arigonin.2 Aro uamang Jihovani katako knachakaha, aro Jihovani agana -gitan repilangaha.

25 Aro JeroBoam Ephraimni abrio Shekemko rike3 uno dongaha ; aro ua unoni ongkatange Penuelko4

rikaha. 26 Ai*o" Jeroboam katong-tango inaha, Dao songnok Daudni machongona pilanggen. 27 la manderang Jerusalemo Jihovani noko bolirangko onna doangode,5 indide "fr manderangni' katong antangmangni gitelona, Judani raja Rehoboamona pilanggen ; aro uamang angko soote Judani raja Rehoboamona pilanggen. 28 Unon raja k'umonggrike, sonani matchu bisa manggniko dakaha.6

Art> ua uamangna aganaha, Jerusa-Jemf>na' doangna nasimangna -dugaa. . Israel, nangko Egypt asongoniko

nmongkatbagipa* nangni isolrangko nibo.' 29 Gesako ua Bethelo8

Jonaha, aro 'gesako ua Dano9

"jonaha. 30 Arp ian pap ongbaaha." aina manderang gesani mikkangona,

uaan°ua !™S--*™6 reangaha- 31 Aro rikaK * a •3-aP fang0 nokrangko11

.. ?a, aro Levini depanterang ong-on¥ I p a r a n S o n i k o » P i l a k manderang-Jeiob k a m a I r a "g l i i dakaha- 32 Aro

°boam, che'tgipa jani chibonga-i_3~ ~ — —T. —.. . . ?_j *—& « :|-7~12—P- l5- 3 -B i - 9:45-49. fi~-De,r('

3,V30' 31- K* 8=8* 17-Cj'2lt* ,2 =5-7. 14. r-R«ria-i i0-29--'-7 ' '6; Hos. 3:4-7.

t * r # ^ A b a ^ 1 9 -l3-13 A* \ Raia- 17:21. "—13:32. ••*3: 2 Raja. 17:32; 2 Se. 13:9.

GARO

gipa salo Judani alani gita1 gesa alaniko donaha, aro ganchio boli on-aha; indake ua antangni dak­gimin matchu bisarangna boli one, Beth-elo dakaha ; aro ua antangni dakgimin chugipa biaprangni kamal­rangko Beth-elo donaha. '33 Aro ua chetgipa jani chibongagipa salo, chongmotan antangni katongtango namnikgipa jab antangni Beth-elo dakgimin ganchio boli onaha. Aro ua Israelni dedrangna alaniko Hone, chachat so-na ine ganchiona doang­aha.2

KATCHINIKGIPA JEROBOAMKO MIKRAK-ATA. UA KATCHINIKGIPA ISOLKO MANIGIJA SINGHOCHI SOOTAKO MANA.

1 O Aro nibo, Juda'oni Isolni •*• ** mande3 saksa Jihovani katachi

Beth-elona rebaaha. Aro Jeroboam chachat so-na* ine ganchini sambao chadebgehgachim. 2 Aro ua Jihovani katachi ganchini kosako game inaha,5 0 ganchi, ganchi, Jihova indine agana, Nibo, Daudni, machong­na Josia minggipa bisa saksa atchi-gen ; aro ua nangni kosako chachat­ko soenggipa chugipa biaprangni kamalrangko nahgni kosako boli on-gen, aro manderangni grengrangko nangni kosako sogen.B 3 Aro ua salon ua chin mingsako one aganaha, Jihovani agangimin chin ian, Nibo, ganchi bretatako mangen, aro uni kos'ako donggipa tapprarang rurugen._ 4 Arp "Beth-elo gancfiirii kosako Isolni mandeni inwate aganako raja knaoa indake ongaha, Jeroboam antangni-jakko ganchioni- snile inaha, Uko rim-bo. Aro uni kosako snilgipa jak-ran* aha. *aro ua uko an'tangona salpilna. manjaha. 5 Aro Jihovani katachi: Isolni mandeni ongimin chin gita ganchiba b ret aha, aro tapprarang

___^_______ r i—Lev. 23:32. 84; Chan. 29:12. 2—13:1. 3—12:22; 2 Raja. 23:17. 4—12 :33. •—p. 32. D—2 Raja. 23:15. 16. *

<•>• X.—30.] 46fj

Page 27: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

13: 6-26 I RAJARANG

ganchioni ruhiaha. 6 Aro raja Isolni ihandena aganchake inaha, Dao nangni Isol Jihovani kasachakanina mdlmolchakbo,1 aro angni jakko arigna nampilatchina angna bibb. Unon Isolni mande Jihovao molmolchakaha,2

aro raj ani jakko una nampilataha, aro ua skang ' gitan ongaha. 7 Arb raja Isolni mandena' aganaha, Ang: baksa nokona rebae nengtakbo, arp anga nangna on-skaaniko on-gen.3 8 Aro Isolni mande rajana aganaha,- Na-a angna nangni nokni samsako on-oba4

anga nang baksa napangjawa, aro ia biapo chaaniko cha-jawa aro chiko ringjawa. 9 Maina Jihovani katachi angko indine beng-aha, Naa cha-aniko cha-nabey aro chiko ringnabe, aro nangni reanggipa ramako repilnabe. 10 Uni gimin ua rama gipinko reang­aha, aro J3eth-elona uni rebagipa rama gita ua repiljaha.

11 Budepa katchinikgipa saksa Beth-elo dongachim ; 'airo uni depante rebae ua salo Isolni' mandeni Beth-elo dakgimin pilakkon una aganaha ; aro uni rajana* agangimin katarangkoba uamang p'atangna aganaha. 12 Aro uamangni pagipa uamangna aganaha, Ua badia ramako reangaha ? Uni depanterang Judaoni rebagipa Isolni mandeni reanggipa" ramako .nikman-aha. 13 Aro " ua antangni depante­rangna aganaha, Angna gadako* taribo. Aro ua uno gakatangaha. .l^Arou'a^ Isolni mandeko jarikange, bolni japango asongengako mkeaha- Aro uai< una aganaha, Judaoni rebagipa1

Isolni mande na-anma ? 151 Aro, *ua aganaha-, Angan.- Unon .ua ua- !una aganaha, Ang Baksa* nokona rebae* cha'aniko* cha-bo. j,il6 Aro ua agan-i aha, Anga nang baksi repilna manja;? arb narig baksa napangna."manja1*;' aro , J • • . •• ' . , • ?,>

1-^Reo.,'g :8; 28;•*"9 :28';-s*&at'.v8 :24. ' "*'• s—Luk 6 :27, 28. a—1 Sam. 9:7, 8; 2 Raja. 5:15. "•—p. 16, 17; Chan. 22:18; 24:13. 5—P. 8. 9.

ia. biapo " anga * nang baksa chd? aniko tcha -jawa aro chiko ringjawa. 17 Maina Jihovani katachi1 angna indine aganaha, Na-a uano cha-aniko chanabe aro chiko ringnabe, aro nangni reanggimin ramako repilnabe. 18 Aro ua una *aganaha, Angaba nang' gitan ' katchinikgipa onga ; aro Jihovani katachi sagre saksa angna agane inaha, Uko nangni nokona nang baksa rimbapilbo maikai ua cha-aniko cha-na aro chiko ringna mangen.. Indake ua una tolaha. 19 Unii gimin ua un baksa repilange unL noko cha-aniko cha-aha aro chiko- ringaha.

20 Aro uamang mejo asongmitingo indake ongaha, uko? rimbapilgipa katchiriikgipaona Jihovaoni kata sok-baaha.' 21 Aro ua Judaoni rebagipa Isolni mandena gam-e, inaha, Jihova indine agana, Jihovani kusikko na-a manijaha, .aro& nangna geetgimin1, nangni Isol Jihovani geetako rakijaha, indiba repilbae, 22 Chaaniko cha-ni-.be aro-chiko ringnabe ine nangna agan­gipa biapo naa cha-.aniko chaaha aro chiko .1 ringaha y ..uni gimin nangni manggisi nangni pagiparangni g°P* ramona sokjawa. ' . j '-23, -Ard ua cha-aniko cha-manoa

ard*> •ringmanoa indake ongaha, •*& unaj chongmotan antangni rimbapu* gipar*kat*chinikgipana, gadako tariaha^ 24-Arc* ua "rearigahaoaj singho mangs uko. rafnaoigronge2 uko chikaha. A*0

uni * manggisi ramao gaake dong" engachinr.^ gada uni sambao chadenS" engachim,. *ard singhoba mangg*s*"| sambao chadehgengachim. 25 pf" nibp, .riiabderang repakbae, mangg{s . ramao gaake dongako, aro tnangg15

sambao singhoni chadengengako n**-aha. 0\ro uamang rebae _*?u"e* s katchinikgipani dongram songjinma uko aganeaha. 26 Aro uko ramaoni* rimbapilgipa katchinikgipa uko fcnao '

' —20:35. 3—20:36. fl—p. 11.

4.66.

Page 28: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 13: 27-34;, 14; 1.-8

ua inaha, Uan Jihovani kusikko mani-gijagipa Isolni mande. Aro Jihova uko singhona omaha, aro Jihovani una agangimin kata gita, ua uko tong-tang tongtangat'aha aro uko sootaha. 27 Aro ua antangni depanterangna agane inaha, .Angna gadako taribo. Aro uamang.; uko tariaha. 28 Unon ua reange manggisini ramao gaake dongako, aro manggisini sambao gadani aro singhoni chadengengako nikaha. Singho ua manggisiko cha-jahachim, aro gadako tongtang tong-tangatjahachim. 29 Aro ua katchinik­gipa Isolni mandeni manggisiko detome gadani kosako gate uko ra-bapilaha ;, aro.ua .buclepa katchinik­gipa kalimna "aro uko gopna song­jinmaona. rebaafra., 30 Aro ua uni manggisiko antangni gopramo gop­aha ; aro uamang una kalime inaha, Aiao angni johg 1 31 Aro uko gop-manani jamano indake ongaha, ua antangni depanterangna agane, inaha, Anga siahaon Isolni mandeko gop-famo angko gopbo ; angni grengrang­

ko uni grengrangni sambao donbo.1 3*-" Maina "fcjettiTelo ganchini kosako,1

aro Samarianj^ songjinmarango dong­spa chugipa biaprangni pilak nok-«ngni kosakQ,4^ Jihovani katachi uni game agangipa kata- chusokchong-•^otgen. ' ,j '

33 Iani jamano Jeroboam antangni amS-ja, reanioni pU jaha, indiba pilak anderangoniko ' chugipa biaprangni

tin f g d a k t a i a h a - ; chugipa biap-iekrJ? *atnal<*ang ongna namnikgipa5

Jei-ob U a . r o n S t a I a t a h a - 3 4 A r a i a n o

^•^•"•amiii machongna ua papko anf' a ongaha,8 aro uko densot-nic: .

at.° a a n i mikkangoniko uko ba tan i ongaha. "

-16:24. •L*?=31.

C | ^ ' M 5 ^ 3 0 ^ 2 ' -

JEROBOAMNI MACHONGKO NISIATGNIKO /AHIJANI AGANSOA', REHOBOAMNI * NAMGIJA DAKA. .EGYPTNI RAJA

ISOLNI NOKONIKO RA-SEKANGA. REHOBOAMNI SIA.

\ A Uororo Jeroboamni depante *•*••* Abija saachim. 2- Aro Jero-

bo'am antang jikgipana aganaha, Chakatbode, aro Jeroboamni jikgipa ine uijachiha n a a antangko bimang dakjebo j1 aro Shiloona2 reangbo; nibo, uano Ahij a katchinikgipa gnang. Anga ia manderangni kosako raj a onggen ine angna agangipa uan3 3" Aro na-a jaktango ruti dot-chikung, aro biskut, aro bija bitchi botol sako rae4 uona reangbo; ia bisa mai onggen -uko ua nangna agan­gen. 4 Aro Jeroboamni jikgipa indaken dakaha ; ard ua chakate Shiloona reange Ahij ani nokona sokaha. Ahijade nikna manjachim, maina bilsi reangbeahani gimin . uni mikronrang' rakaha.5

5 Aro- Jihova Ahijana aganaha/ Nibo, Jeroboamni jikgipa antangni depanteni gimin nango singna rebara j maina ua .saenga. Na-a indake indake una aganbo. Maina indake onggen, ua napbaon antangko sakgipin gita dakjegen. 6 Aro indake 'ongaha, ua dogacholona rebaon, Ahija uni jabi-rahgko knaoa ua -biaha, Napbabo, naa Jeroboamni jikgipa : naa maini gimin -antangko- sakgipin gita dakjea? maina raka katarangko rae anga nangona watatako> manaha*. 7 Reange Jeroboamna aganbo, '"israelni Isol Jihova indine £gana* Anga mande­rangni giseponiko --nangko chuatahaj6

aro angni Israel manderangni kosak6 nangko pamong dakaha, 8 aro song­nokko Daudni machongoniko grinate uko nangna on-skaha. Indiba angni geetanirangko rakigipa, aro angni

i—l Sam. 28 :8;:2 Sam. 14 :2; 2 Sam. 18 :29. 2—Josh. 18:1. 3—11 :29-31. *—13:7; 1 Sam. 9:7, 8; 2 Raja. 4:42. 5—1 Sam. 3:2; 4:15. 8—11:28-31; 16:2.

46*7

Page 29: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

—'fr**** r*li'' *ITII' *•**-•*„

14: 9-24 I RAJARANG

nikanio kakketko dakaina1 antangni katong gimikchi angko jarikgipa angni nokol Daud gita," naade ong-jaha, 9 aro nangna skanggiparang pilakna bate naa namgijako dakaha, aro angko kaonangatna ine na*a reange antangna gipin isolrangko"1 aro nigirnin bimangrangfco'' dakaha, aro angko antang janggiichi galataha.s

10 Uni gimin nibo, Jeroboamni machongni kosakona anga namgijako rabageny aro Israelo nokol aro jak­gitel6 measa sakprakko Jeroboamo-niko densotgen/ aro bontokjana kingking mandeni kiiko itroka gita Jeroboamni nokni banglciko itrok-sranggen.8 11 Jeroboarnoni songjin­mao sigipako achakrang chagen ;* aro patalo sigipako sakoni dodrang chagen ; maina Jihovaan uko agan­manaha. 12 Uni gimin naade chakate noktangona reangbo ; nangni jaarang songjinmaona naparion"1 ua bisa sigen. 13 Aro Israel gimik una kalime uko gopgen; maina Jeroboarnoni uasan gopako mangen, maina Jeroboarnoni machongo Israelni Isol Jihovana uo maiba namako nikmanaha. 14 Aro Jihova antangna Israelni kosakona raja saksako ongfcatatgen," uan un salo Jeroboamni machongko densot-gen ; indiba mai ? daoba [ongaj. 15 Maina chio mogipa tiluko gita Jihova Israelko dokgen ; aro uamang­ni pagiparangna antangni on-gimin ia namgipa asongoniko'" Israelko pang-pikgen,13 aro uamangko chibimani nalsachina bildingbildangatgen ;** mai­na uamang antangtangni Asherarang-ko dake Jihovako kaonangtaha.15

i_15;5. -•—11 :33. 38. 3—12:28; 2Se. 11 :!5. ^—R<*0. 34:17. '—Git. 50:17; Ezek. 23:35. "—Deut. 32:36; 2 Raja. 14:26. •—21 -21; 2 Raja. 9:8. R—15:29. •—16:4: 21 -24. "'—p. 17. •*—17:27-29. '2—Josh. 23:15. 16. "—Deut. 29:28: 2 Raja. 17:6. •••—2 Raja. 15 :29. '•-Reo. 34:13, 14; Deut. 12:3, 4.

16 Aro pap dakgipa aro Israelko pap dakatgipa Jeroboamni paptangni giminan1 ua Israelko watgalgen.

17 Aro Jeroboamni jikgipa cha­kataha aro reange Tirzaona-* sokaha. Aro ua nokni jangbatraona sokoas ua bisa siaha, 18 Aro antangni nokol Ahija katchinikgipachi Jihovani agan­gimin kata gitan, uko gopaha, aro Israel gimik una kalimaha.4

19 Aro Jeroboamni gipin dak-giminrangko, chongmotan ua maikai dakgrikaha,J aro ua maikai sason ka*aha, nibo, uarangko Israelni raja-rangni serikani kitapo seaha. 20 Aro Jeroboamni raja ongani salrang bilsi kolgrik gni ongachim. Aro ua antang pagiparang baksa tusiaha, aro un-depante Nadab uni pal raja ongaha.

21 Aro Solomonni depante Rehoboam6 Judao raja ongachim. Raja ongna abachengon Rehoboamni bilsi bilsi sotbri sa ongachim, a-"0

Jihovani antangni bimungko don***" Israelni pilak machongrangoniko seokgimin songjinma*' Jerusalemo w** bilsi chisni raj a ongaha. Aro w£ magipani bimung Amnion tnecni'* Naama onga chim. 22 Aro J o* Jihovani nikanio namgijako dakao*** aro uamangni pagiparangni P**7 dakgiminna bate uamangni dakgi"1, ( paprangchi uko mikbuataha. 23 ">f na uamangba chugipa abri g«jantl0J aro bijimgipa bolanfini jap-1"^ antangmangna chugipa biaprang**-0' kosirangko1' aro Asherarangko1" "* aha. 24 Aro ua asongo measaska bak* nangrimgiparangba1''' gnangchim ; a

uamang Israelni dedrangni mik*****'5*-oniko Jihovani arikatgimin inach*>°& pilak mitchianirang gita dakaha. ^

• — 12:30; 13:34. =-15:21, 33; 16:6-9, 15. 23. , „ .2 20- I •--P. 12. -"-p. 13. ---p. 3fi; 2Sc. n*-* 8-2Se. 12:13. '—1 i :32. 36. *~-2Se. 12:1, 14. , _ •*~2Raja. *i7:10; Is. 57:5; Jer. 2:20-•"—Dem. 12:2. >•—D<*ut. 16:22. IS—p. 15. '••—Deut. 23:17.

468

__**

Page 30: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 14' 25-3i; ?5- s-M

25 Aro Rehoboam rajani bonga- j gipa bilsio indake ongaha,1 Egyptni t raja Shishak Jerusalemna bobil dake , dobaaha ; 26 aro ua Jihovani nokni donsogimin gamrangko aro rajani nokni donsogimin gamrangko ra-- t angaha ; ua pilakkon ra-angaha f aro | ua Solomonni dakgimin pilak sonani J damlrangko ra-angaha.a 27 Aro Rehoboam raja uarangni pal pitolni t danilrangko dakskae, rajani nokni , dogacholko daaririmgiparangni pa­mongrangni jako uarangko donaha. 2S Aro indake ongaha, raja Jihovani nokona napanga changantio daaritim-giparang uarangko raangaha aro | daaritimgipani kuturiona uarangko rabapiiaha.

29 Rehoboamni gipin kamrangko, , am uni daka pilakkon Judani raja-rangni serikani kitapo sejabama?1

-*y Aro Rehoboam aro Jeroboamni Jpsepo pangnan dakgrikani ongachim.5 « '1 Aro Rehoboam antangni pagipa- j Jang baksa tusiaha, aro Daudni song- j jmmao antangni pagiparang baksa gopako manaha. Aro uni magipani wmung Ammon mechik Naama ong- > a**nim. Aro uni depante Abijam uni pal raja ongaha.

JEDANI KOSAKO RAJA ONGE ABIJAMNI NAMGIJA DAKA, ARO ASANI NAMAKO DAKA. ISRAELNI KOSAKO RAJA °NGE, NADAB ARO BAASHANT NAM-G*JA DAKA.

1 5 Abii

Nebatni depante Jeroboam •"ajani chichetgipa bilsio

k>'-fLm Jut*ani kosako raja ongna oachengaha.6 2 Ua bilsi gitam Jeru-ft*}!* • —- -

(j* m o raJaiongaha. Aro uni magipani

on Un*5 "^D*^a-°mni demechik Maaka pap* --11' *** *^ro u n a skanS antang

S'paru dakgimin pilak paprango ua raaha. Aro uni pagipa Daudni

s-'2-?i->r IO: '7- *-2Se. 12:15. 16. i2U24: 15.-6. «_2Sc. 13:1.

katong gita, uni katong antangni Isol Jihova baksa ongsrangjachim.1

4 Indiba uni jamano uni depantc-gipako donna aro Jerusalemko mang-rakatna uni Isol Jihova Daudni asel Jerusalemo una tochriko on-aha.2

5 Maina Daud Jihovana nikanio kak­ketko dakaha,'' aro Hitt mande Uriana dakgiminna agre,4 uni janggi tangani pilak salrango uni antangna mamung geetgiminoni ua ekangjaha.

6 Aro uni janggi tangani pilak salrango, Rehoboam aro Jeroboamni gisepo dakgrikani ongachim/' 7 Aro Abijamni gipin kamrangko, aro uni dakgimin pilakkon Judani rajarangni serikani kitapo sejahama?6 Aro Abi­jam aro Jeroboamni gisepo dakgrika­ni ongachim.'' 8 Aro Abijam antang pagiparang baksa tusiaha ;*• aro uamang uko Daudni songjinmao gopaha. Aro uni depante Asa uni pal raja ongaha.

9 Aro Israelni raja Jeroboamni kolgrikgipa bilsio Asa Judani kosako raja ongna abachengaha. 10 Aro ua Jerusalemo bilsi sotbri sa raja ongaha. Aro uni magipani bimung Abishafomni demechik Maaka ongachim.u 11 Aro Asa antang pagipa Daudni dakaha gita Jihovani nikanio kakketko dakaha.1" 12 Aro ua measaska baksa nangrimgiparangko asongoniko arikataha,'1 aro antang pagiparangni dakgimin pilak mite dakanirangko chel-ataha.ja 13 Aro antang magipa Maakakoba rani onga-oniko ua chel-ataha,13 maina ua Asherana mitchigniko dakmanaha. Aro Asa uni mitchigniko denpee uko Kidron chiringo so-aha.14 14 Indiba

'-11 ;4. •*-!! :36; 2 Sam. 21 :17. ••—9:4; 14 :8. *—2 Sim. 11 :4. 15-17: 12:9. 10. •-—14:30. <*-2Se. 13:2. 21. 22. •~~2Se. 13:3-20. "—2 Se. 14:1. a„.p. 2. *<•—2Se. 14:2. •'—14:24; 22:46: Deut. 23:17. '2—11 :7. 8: 14:23; 2 Se. 14:2-5. »—2Se. 15:16-18 >-—Reo. 32:20.

469

Page 31: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

15: I5-3I I RAJARANG

chugipa biaprangko chel at jaha."1

Indioba Asani katong antangni ' pilak salrango JiKova baksa ongsrang-achim.3 ^

15 Aro ua antang pagipanir rbng-talatgimin bosturangko aroJ dn'tangni rongtalatgimin, rupa, sona; aro jakkalanirangko Jihovani nokona ra-napaha.3

16 Aro uamangni pilak salrango, Asa aro Israelni raja Baash'ani gisepo dakgrikani ongachim. 17 Aro Israel­ni raja Baasha J'udako 'waraclfakna cjbangaha,4 aro Judani raja Asaona naffangba arp uoni ongkatna" pilak-koba ' ori-jana gita5 ua Ramako rikaka'.6 18 Unon Asa Jihovani noko dongspapitigipa gamchatgiparang pilak rupa aro sonako,7 a'ro rajani nokni gamchatgiparangko ra-e uarangko antangni nokolrangni jako dn-ah'a ; a'ro' Damaskuso8 donggipa Syriani raja, Hezionni depante, Tabrimmonni depante Ben'-ha'dadona Asa raja uarangko watate9 inaha, 19 Nangni pagipani aro angni pagipani gisepo dnga gita nangni aro angni gisepo kumonggrikani ongchina.10 Nibo, anga nangna rupani aro sonani on-aniko watataha ; reange fsraelni raja Baasha baksa kumonggrikaniko p'ebo, maikai ua angoni chel-anggen. 20 Aro Ben-hadad Asa rajako knachake Israelni sbngjinmarangni kosakona antangni sipai kotokrangni pamongrangko watate" Ijonko, aro Danko,11 aro Abel-beth-maakako, 'aro Naphtalini pilak aa baksa Kinnero't13 gimikko dokaha. 21 Aro Baasha uko knaoa indake ongaha, ua Ramako rikako watgale13

Tirzao dongaha.14 22 Unon Asa raja Juda gimikko okamaha ; saksakoba

*—22 :43 ; 2 Raia. 12 :3. J*—p. 3 ; 8 *61. 3—7 :51. *—2Se. 16:1-6. "•—12 -.26-29. 6—p. 21, 22. '—p. 15:14:26. 8—11 :23, 24; Aba. 14:15. •—2 Raja. 12:17, 18. *<•—2 Se. 16. 7. n—12 :29. "—Josh. 12 :3. 13—P 17. !•*—14 :17; 16:15-18.

watchangjaha. Aro uamang Baashani rikgipa Ramani roongrangko aro uni bolrangko raangaha ; aro' Asa ra'ja uarangchi Benjaminni' Gebako aro Mizpako rikaha. 23 Aro Asani gipin pilak kamrangko, aro uni pilak bilko aro uni dakgimin pilakkon aro uni rikgimin songjinmarangko Judani rajarangni serikani kitapo sejahama?1

Indiba ua budepa ongon ua jaani biatiko manaha. 24 Aro Asa antang­ni pagiparang baksa tusiaha, aro uni pagipa Daudni songjinmao uni pagiparang baksa gopako manaha. Aro uni depante Jehoshaphat3 uni pal raja ongaha.

25 Aro Judani raja Asani gnigipa bilsio, Jeroboamni depante Nadab]

Israelni kosako raja ongna abacheng* aha ; aro ua Israelni kosako bilsi gni raja ongaha. 26 Aro ua Jihovani nikanio namgijako dakaha : aro ua antangni pagipani reanio4

Israelko pap dakatgimin papo5 reaha. 27 Aro machongni Ahijani depante uni kosako melapruaha ; aro philis**" rangni Gibbethono Baasha ukf dokaha ; maina Nadab aro pi**** Israelrang Gibbethonko chipchangduul* engachim. 28 Judani raja Asa-11

gitamgipa bilsion, Baasha uko soote-uni pal raja ongaha. 29 Aro indW ongaha, ua raja ' onganikon * Jeroboamni machong gimikko «*** aha ; Jihovani antangni nokol Sn* mande Ahijachi agangimin ka gitan,7 uko nisiatjana kingking, Jetoboamna rangsitgipa pilakko "OI? kuatjaha; 30 Israelni Isol Jihova*4

kaonangatgipa antangni ^aon-uig atamo Israelko pap kaatgipa J e . boamni kagimin' paprangni as 31 Aro Nadabni gipin kamrangko, a urn dakgimin pilakko Israelni &t

!—2Se. 16:11-14. 2—22:41-44; S Se. 17:1. 3—14:20. 4—12:28-33; 13:33.34. 5—14:16. 6—M :14. •—14 :9 16.

aro u**| pagipa*1}

Issakarni Baasha,'

47?

Page 32: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

'I RAJARANG 15: 32-34; 16: 1-16

rangni serikani* kitapo sejahama? 32 Aro Asa iaro-Israelni raja Baashani gisepo, uamangni* pilak salrango, dakgrikani .ongachim.

33 Judani raja Asani gitamgipa bilsio, -Ahij ani depante Baasha Tirzao Israel gimikni kosako raja ongna abachenge bilsi kolgrik bri' raja ongaha. -.34-Aro ua Jihovani nikanio namgijako dakaha ; "aro Jeroboamni reanio aro-Israelko pap ka-atgipa uni paprango reaha-1-

" ' r . >' JEHU BAASHANI GIMIN KATCHINIKE

AGANA.'ZLMRINI.MELAPRUA. ISRAEL-NI KOSAKO RAJA pNGO ELA, ZlMRI, OMRI, ARO AHABNI NAMGIJA DAK­ANIRANG- JERIKOKO RIKTAION JOSHUANI! SAO ON-A CHUSOKA.

1 C Aro Baashani kci-akona Jiho­vani kata, Hananini3 depante

Jehuona3 sokfiae inaha, 2 Anga nang­ko adimuonikd chuate4 angni mande­rang Israelni kosako nangko raj a donaha; iridiba na-a Jeroboatrini reanio,reaha,3 ard uamangni paprang-cni angko kaonangatna ~angni mande-rang Israelko pap kaataha ; 3 uni gjmin nibo,, anga Baashani derit-chuko6 aro uni niachongni deritchuko bonatgen ;7 aro a'nga .nangni machobg-ko Nebatni L 'depante Jeroboamni machongko gita dakgen."- 4 Songjin­mao Baashaoni 'sigipako achakrang

agen,3 aro patalo uoni sigipako ^koni _do<irang ' chagen. 5 Aro

aashani gipin kamrangko, aro -uni *-\akgiminrangko-.aro uni bilko IsrVel-

^--jarangni;, serikani kitapo sejaha-r *> ArorBaasha- antang pagipa-ak

ng baksa 'tusiaha„ aro Tirzao10 gop-g. kanaha ; aro" uni pal uni depante

a -^13 ongaha. 7 Aro Hananini Pan-e Jehu11 katchinikgipani jak-

** 26* *-2 Se. 16 =7-10. ~~~ " ft V*Se. 19:2; 20:34. 4—14 :7. -15'-JQ' 8 l-p- "ll- T—H =10: 21 :21.

de

11 -17; 11 -?i n 15:21. il_p. 1.

chiba, Jihovani kata Baashani kosak­ona aro uni machongni kosakona sokbaaha, Jeroboamni niachong gita onge antangni jakrangni kamchi uko kaonangatna Jihovani' *' nikanio ua pilak namgijako dakaHani gimin aro ukbba dokahani gimin.1

8 Judani raja Asani kolgrik dok­gipa bilsio Baashani depante Ela Tirzao Israelni kosako raja ongna ab achenge, bilsi gni raj a ongaha. 9 Aro' uni rotrangni samsani pamong uni nokol Zimri3 uni kosako melapru-aha. Dao Ela Tirzao dongachim, aro Tirzao nokni kosako onggipa3

Arzani noko chu ringe pekengachim. 10 Unon Judani raja Asani kolgrik snigipa bilsio 'Zimri nape uko *doke sootaha', aro uni pal raj a ongaha. 11 Ua raja ongna abachengon, ua antangni singhasono-asongaridn indake ongaha, ua Baashani pilak machong-ko" dokaha ;4 uni madrangrangoniko aro uni ripengrangonikoba measa' saksakoba d'ongspaatjaha. 12 Indake Jehu katchinikgipachi5 Baashani kosako agangimin "Jihovani kata gitan Zimri Baashani pilak machongko nisiaha ; 13 ian Israelni Isol Jihovako uamangni onggramaianichi kaonang­atna5 uamangni pap kagimin aro Israelko pap ka-atgipa Baashani pilak paprang, ard uni depante Elani paprangni asel [ongachim]. 14 Aro Elani gipin kamrangko aro' uni pilak dakgirninrangko Israelni raj ar angni serikani kitapo sejahama ?

15 Judani raja' Asani kolgrik snigipa bilsio Zimri Tirzao sal snL raja ongaha. Aro 'manderang Philisti­rangni onggipa. GibbetKonko7 wara­chake atip dakaha. 16 Aro Zimri namgijana melapruaha, aro rajako dokaba dokaHa ine aganako atip dak-

1—14 :14; 15:27, 29. 2—2 Raja. 9 :30-33. 3—18 :3; Aba. 24:2; 39 :4. 4__p. 3; 15:29. 5—2Se 19:2:20:34. o—15:30; Deut -32:21. •*—15 :27.

'471

Page 33: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

i6: 17-33; 17": iL2 I RAJARANG

giparang knaaha*. Unon Israel' gimik* ua salo atipo kotokni pamong Omriko Israelni kosako 'raja dake donaha. 17 Unon Omri aro un baksa pilak Israelrang" Gibbethononi doange* Tir-zako chipchahgduulaha. 18 A r o indake ongaha, ua songjinmako raaha ine Zimri nikoa, ua rajani riokhi killao nape antangni kosako rajani 'nokko waalchi so-aha* 19 aro ua Jihovani' nikanio namgijako dakgimin -antangni papni asel, aro Jeroboamni reanio aro* Israelko pap dakatna uni* dakgimin papo reani1 asel ua siaha.2 20 Arb Zimrini gipin kamrangko, aro uni dakgimin melapruaniko Israelni' raja-rangni serikani kitapo'sejahama?

21 Unon Israelni ' manderang mamal gni dake manderangoni samsa Ginatni depante -Tibniko raja dakria uko jarikaha ; aro samsa Omriko jarikatia. 22 Aro Omriko jarikgipa manderang Genatni depante Tibniko jarikgipa manderangko amah'a ; aro Tibni siaha, aro Omri raja ongaha.

23 Judani raja Asani kolatchi sagipa bilsio Omri Israelni kosako raja ongna abacKenge' bilsi chigni raja ongaha ; ua bilsi dok Tirzao3 raja ongaha. 24 Aro ua rupa muan gnichi Shemeroniko Samaria achuko breaha ; aro ua achuo ua* rikaha ; arb uni rikgimin songjinmani bimungko ua achuni nokgipa Shemerni Kimungchi Samaria mingaha.

25 Aro Omri Jihovani nikanio namgijako dakaha', ' aro una 'skang­gipa* pila'kna' bateba namgijagipa ongbataha.4 26 Maina ua Nebatni depante Jeroboamni pilak reanio, a'ro Israelni Isol Jihovako uamangni onggramaianichi kaonangatna Israelko pap* ka-atgipa uni paprango ua reaha.5 27 Aro Omrini dakgimin pilak kamrangko, aro uni mesokgimin bilko

"—12:28; 14:16; 15:26. »—1 Sam. 31 :4. 5; 2 Sam.

17:23. »—16:21. -*•—p. 30-33; 14:9. 5—p. 19.

Israelni ' rajaranghi serikani kitapo sejahama? 28 Unikoa Omri antang pagiparang baksa tusiaha, aro Samari-ao gopako manaha. Aro uni pal uni depante Ahab raja ongaha.

29 Aro Judani raja Asani kolatchi" chetgipa bilsio -Omrini depante Ahab* Israelni kosako raja ongna abacheng-aha. Aro Omrini depante Ahab Samariao Israelni kosako bilsi kolgrik gni raja ongaha. 30 Aro Omrini depante Ahab una skanggipa pilakna bateba Jihovani nikanio namgijako dakbataha.1 31 Aro indake ongaha, Nebatni depante Jeroboamni paprango rena una ritchengani onga gita, ua Zidonrangni raja Ethbaalnl demechik Jezebelko jik kimaha,3 aro reange Baalko manie uko olakiaha.3 Aro Samariao uni rikgimin Baalni noko4

ua Baalna gapchiko rikaha. 32 Aro Ahab Asherako dakaha.5 Aro an­tangna skanggipa Israelni pilak raja-rangna bateba Israelni Isol Jihovako kaonangatna ua dakbataha.1, 33 Un" salrango Beth-el mande Hiel Jerikoko rikaha.7 Nunni depante Joshuachi Jihovani agangimin kata gitan, ua antangni dejakra Abiramni gimaamung uni pangchakaniko donaha, aro an­tangni depante sokchon Segubn' gimaamung uni dogarangko songaha,

ELIJA KARAPKO AGANSOA. DOKARANG-CHI ALAKO MANA. ARO SEGRLN-DEPANTEKO TANGCHAATA.

•I »T Aro Giieado songdongpaaig'Pf' * V rangoni8 Tishbi mande Ebja

Ahabna aganaha, Jeni mikkango anga chadenga, Israelni Isol Jihovani tafl£ gita, ia bilsirango angni katana ag* ripamchi ba mikka dongjawa.9 2 A Jihovani kata uona sokbae ina« •

"—p. 25:14; 9. 2—Deut. 7:1-5. 3_H :|_5; 2 Raja. 10:18; 17 :6. , *—2R_ja. 10:21, 26, 27. 5—2 Raja- '•'*w* 6_14:9. -—Josh. 6:26. 8—Bi. 12:4. •—18:1 j Luk 4:25; Jak. 5:17.

47?

Page 34: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 17: 3-24;. 18: 1

3 !*{a-a ian6ni r*e*angbo,-aro salaramchi-pafc fpibange Jordanni mikkango dong­gipa Kerit chiringni sambao dongnue-bo. 4_Aro indake onggen, na-a ua diiringko ringgen ; aro. nangna uano alduchiita dokarangko anga geetman-aha.1 ? Unon Jihovani kata gitan ua reange dakaha *T maina ua Jordanni mikkango donggipa Kerit chiringni sambao dongeaha. 6 Aro do-karang pringo chaaniko aro beenko, aro atamo 'cha-aniko aro beenko una ra-baaha ; aro ua chiringko ringaha. 7 Aro aditani jamano indake ongaha, asongo mikka wajani gimin ua chiring tipaha. •

8 Aro Jihovani kata uona sokbae inaha, 9 Chakate Zidonni onggipa Zarephatona2 reange uno dongebo. Nibo, uano nangko alduchina anga saksa segri mechikko geetmanaha.3

10 Unon -ua chakate Zarephatona reangaha. Aro ua songjinmani napramona sokoa, nibo, segri mechik saksa ambolko chimongengachim. Ato ua uko okame4 inaha. Naa angna ringna rachakanio chi ontisako ta-epabohe. 11 Aro ua uko ra-ena reangon ua uko okame inaha, Chaani ontisakoba nangni' jako ra-epabone. l*-" Unon ua" inaha, Nangni Isol Jiho­vani ^ tanga^ gita, ango puri gesaba ~"SJa,s rongdiko ginde jakkongsa aro -odilio to ontitisan. Aro nibo, chinga Uko cha-e sina manna gita anga nap-

ge uko angna aro angni depantena 1-* n*1-1 am*7°-^ jagniko chimongenga.

Unon Elija una aganaha, Kennabe ;

Indib nangni aganaha gita dakbo.

j , a unoniko puri chonako angna ; henge t

u k o angona ra-babo, aro d *,Ln° n a " S n a a r o nangni depantena u?di -14 Maina. Israelni Isol Jihova "-vaatk • a g a n a '* Jinovani aao mikka b *uJana **mgking ginde rongdiko

*-nan_ia-iv-i a*. *™*"T'«' *«, Iinn^n^ lawa.

gjawa aro todilini to bonang-15 Aro'ua reange Eli jani agan-

\Ly^'4:26._ 3-p 4 -2 Raja. 4 :2-7. ~Aba*24!17"rjoh.T:7. «-

aha gitan dakaha. Aro ua, aro -ua mechik, aro uni nok sal bang-ana chaaha. 16 Aro Elijachi agangimin Jihovani kata gitan giride rongdikom bonchangjaha, aro todilini to bonang-jaha.

17 Aro iarangni jamano indake ongaha, ua nokni nokgipa mechikni depante saaha ; aro uni saa bilongbeoa uo rangsita dongjahachim. 18 Unon ua mechik Elijana aganaha, O naa Isolni mande, nang baksa angni nangrima mai 71 Angni paprangko gisik ra-atna aro angni depanteko sootna na-a angona rebaahama ? 19 Aro ua una aganaha, Nangni depanteko angna onbo. Aro ua uko uni kabakoniko r ae antangni dong-enggipa kuturiona ra-doange antang tuchakanio uko Uiataha. 20 Aro ua Jihovao' bie inaha, O angni Isol Jihova, angni dongrimpaenggipa ia segrinaba, uni depanteko soote n a a namgijako ra-baahama ? 21 Aro ua bisani kosako changgitam tudapaha,2

aro Jihovao bie" inaha, O angni Isol Jihova, anga -nango molmola, ia bisani janggiko uona rebapiltaina on-bo. 22 Unon Jihova -Elijani kurangko knachakaha ; aro ua bisani janggi uona rebapilaha3 aro ua tangpilaha. 23 Unikoa Elija ua bisako ra-e kuturioniko nokona ra-onbae, uni magipana uko on-aha. Aro Elija aganaha,- Nibo, nangni depante tangenga. 24 Unon mechik Elijana aganaha, Dao, na-a Isolni mande onga ine aro nangni kusiko donggipa Jihovani kata bebe onga "ine anga iachi uia.4

KARMELO ELIJANI BAALNI KATCHINIK-GIPARANG BAKSA SUSAE AMOA, MIKKAKO WAATA.

I Q Bang-a salrangni jamano-1 •*• '**••* indake ongaha, gitamgipa bilsio Jihovani kata Elijaona sokbae indine

1—2 Sam. 16 :10; 2 Raja. 3 :13; Job. 2 :4. 2—2 Raja. 4 :34. 35; Wat. 20 :10. 3—Ibri. II :35. «—Joh. 2:11. 3:2. *•—17 :1.

£73

Page 35: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

i8 : 2-22 I RAJARANG

aganaha, Reange antangko Ahabna mesokebo; aro' anga aani kosako mikkako watatgen. 2 Unon 'Elija antangko mesbkna Ahabona reangaha. Aro Samariao karap bilongbeachim. 3 Aro Ahab nokni kosako onggipa1

Obadiako okamaha. Obadiade Jihovana kenbeachim ; 4 maina Jezebelni Jihovani katchmikgipa-rangko densoton2 indake -ongaha, Obadia katchinikgipa sakritchasako rime uamangko sotbonga bonga dake rongkolo donnue uamangna cha-aniko aro chiko on-e alduaha, 5 Aro Ahab Obadiana aganaha, Asongko ree, chini pilak chimikrangona, aro pilak chiring-rangona reangbo ; pilak jillanirangko gimaatjana gita, gurerangko aro kotchorrangko tange rakina samko mkengaoke. 6 Uni gimin uamang uko rerorona asongko antangtangni gisepo sualaha. Ahab antang rama dilsako reangaha, aro Obadia antang rama dilgipinko reangaha.

7 Aro Obadiani ramao ongmitingo, nibo, Elija uko grongaha. Aro ua uko uie3 tuchikope aganaha, Na-an angni gitel EUjama? 8 Aro ua aganchak­aha, Angan. Reange, Nibo, Elija donga ine nangni gitelna aganebo. 9 Aro ua aganaha,- Angko sootchina na-a nangni nokolko Ahabni jako on-na gita anga mai papko dakmanaha? 10 Nangni Isol Jihovani tanga gita, nangko amchina" ine angni gitelni watatgijagipa pilak jat aro songnokba dongjana. Aro, Ua iano dongja ine uamangni aganoa, uamang nangko nikjaha ine ua songnokko aro jatko mikchetataha. 11 Aro dao, Reange, Nibo, Elija donga ine nangni gitelna aganebo ine na-a aganenga. 12 Aro nangoni angni reangahaon indake onggen, angni uigij achina Jihovani gisik nangko rimanggen ;d unon angni reange Ahabna aganeoa, aro ua nangko

--'16:9. •'-p. 13. 3—2 Raja. 1 -6-S. •*•—2 Raja. 2 :16; Ezek. 3 :I2, 14; Wat.,8 :39.

nikna manjaoa, ua angko sootgen." Indiba nangni nokol ,anga pante intal Jihovana kena.' 13 Jezebelni Jiho­­vani katchinikgiparangko sootmitingo, anga maikai Jihovani katchinikgipa-, rangoni sakritchasako sotbonga bonga dake rongkolo donnuaha, aro ua­mangna chaaniko aro chiko one alduaha, uko angni gitelna agan-kujama ?* 14 Aro dao, Reange, Nibo, Elija donga ine nangni gitelna aganebo ine na-a aganenga ; aro ua angko sootgen'. 15 Unon Elija aganaha, Jeni mikkango anga chadengenga, ua Kotokrangni Jihovani .tanga gita, daasalo anga antangko una mesok-chongmotgen. 16 Unon Obadia Ahabko grongna reange, una aganaha,-;' aro Ahab Elijako grongna reangaha,.

17 Aro Ahab Elijako nikoa indake ongaha, Ahab una aganaha,2 Ian na-ama, Israelko duk ongipa ? IS Unon ua aganchakaha, Anga Israelko duk on jaha ; indiba nasimang Jiho­vani* geetanirangko watgale,3 aro Baal-rangko jarike,4 na-a aro nangni pagip­ani machohgsa [duk on-aj. 19 •*-"*• gimin, dao mande watate, pilak Israel­ko aro Jezebelni mejo chagipa Baal**-katchinikgipa5 sakritchabri sotbongak0* aro Asherani katchinikgipa8 sakritcha-briko Karmel abrio angona chi**1', ongbo. 20* Unon Ahab Israeln-pilak dedrangona mande watate katchinikgiparangko Karmel abn damsan chimongaha. 21 Unon El*'** pilak manderangona sepangbae aga aha, Nasimang badi at ana mamal gn' gisepo dongchagen?7 Jihovaan I*° ongode uko jarikbo ;8 indiba ?**^ ongode, indide uko jarikbo. ^ h a manderang una kata m"1S8*95'ia aganchakjaha. 22 Unikoa *j?W manderangna aganaha, Angasan J1

J—p. 4. 2-v-21 :10; Joah. 7:25. „= -,, 3 - 9 :9; i Se*. 15 :2. V-I6 :31. 21 :25, 26-*—p. 22. *—16:33. •"—2 Raja. 17:41; Mati 6:24. e—Josh. 24 :15.

47'4

J

Page 36: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 18: 23-39

v*_ii dongspa katchinikgipa saksan-aba ; l indiba Baalni katchinikgipa nianderang * sakritchabri sotbonga gflang.- 23 Uni gimin chingna bolot manggniko' on-china ; aro uamang antangmartgrfa bolot mangsako se-china, ato ratongtonge uko ambolni kosako donchina, aro una waalko donj achina ; aro anga manggipin bolotko tarie iiko ambolni kosako dongen, aro -una waalko donjawa. 24 Unikoa nasimang nasimangni isolni bimungo bibo', aro anga Jihovani bimungo bigen-j aro waalchi aganchak-gipa uan Isdl ongchina.2 Unon pilak maiiderang 'aganchake inaha, Ua aganani nama". 25 Aro Elija Baalni katchinikgipara'ngna aganaha, Nasim­ang'-antangtangna bolot mangsako. see uko sachichengbo ; maina nasimanga bang>a ; a'ro nasimangni isolni bimungo bibo, aro uria waalko donnabe. 26 AJTO uamang* antangmangna on-gimin bolotkb rae 'uko sachiaha, aro pring intaltal'saljatchiona kingking Baalni bimungo' bie inaha, O Baal, chingna fganchakbb. Indiba kurang dong-A .' a r o agaI ,chakaniba grichim. Aro rikgimin ganchini samtangtango uamang chokdengdengaha. 27 Aro 'ujatchib "indake ongaha, Elija ua­mangko kalsteke 'inaha, Game " kambo ; hiaina uan isol onga ; ua "laikoba' chabchiengakon, ongjaoba apptangaha, ba songreenga ; haida ulsienga; uko* demesana nangakon.

Arb uamang game okamaha, aro ntangmarfgni dakronga gita, uamang-

"*• kosako dnchi jokselseljana kingking antangtangko tonualrangchi aro selu-"jokrangchii mfetataha.3 29 Aro sal-it b r fdeoa*- r fdake ongaha, uamang

amo boli onani somoeona kingking1

jach1* ! i n d i b a k u r a n g d o nS-crurn, aganchakani aro gisik ongipa

Ci9••<--. 14. *_p. 38. < J f - 19:28? Deut. 14:1. ^**-e0. 29:39, 41.

30 Unon Elija pilak manderangna aga'naha, Angona sepangbabo; aro pilak manderang uni sepangona re­baaha. Aro ua pegimin Jihovani ganchiko tariaha.1 31 Aro, Nangni bimung Israel onggen2 ine Jakobona rebagipa Jihovani kata gita uni depanterang machongrangni bangani kri^ Elija roong dot chignikd ra aha. 32 Aro ia roongrangchi ua Jihovani bimungo ganchiko rikaha ; aro bitchri don gniko [satna] chakna gita, ganchiko duule donggeko dakaha. 33 Unikoa ua ambolko tarie3 bolotko ratongtonge uko ambolni kosako gat'aha. Aro ua inaha,* Basing tebrio chiko gapate uko homni kosako aro ambolni* kosako rudapbo. 34 Aro u'a inaha, Aro* changsa uko dakbb ; arb changgnigipao uamang' uko dakaha. Unon ua inaha, 'Aro changsa uko dakbo, aro ' uamang chariggitamgipao uko dalcana. 35 -Unon ganchini sam­tangtangchi chi' jokwilwilah'a ; aro ua donggekoba chichi gapataha. 36 Aro atamo boli on-ani somoeo* indake ongaha, Elija katchinikgipa sepangona rebae fnaha, O Jihova, Abrahamni, Ishakni arb Israelni Isol,5 ha-ati Israelo' Isol onga ine, aro anga nangni nokol onga ine,. aro nangni katana anga 'ia pilakkon dakaha6 ine, ia salo uichina. 37 Na-an Jihova Isol onga ine *aro na-a uamangni katongko anpilattaia- ine ia manderang uina manna gita angko knachakbo, O Jihova, angko kna­chakbo. 38 Unon Jihovani ,waal gaakdapaha7 aro homko, aro ambolko, aro roongrangko, aro adimuko kam-chonaha, aro donggeo donggipa chiko srakaha. 39 Aro pilak .manderang uko nikoa uamang chikkipe gaakaha. Aro uamang inaha, Jihova, uan Isol

-—19:10. 14; 2Se. 33:16, 2—Aba. 32:28; 35:10; 2 Raja. 17:34. =•—Aba. 22:9; Lev. 1 :7, 8. 4_p. 29. s—Reo. 3 :6; 4:5. e—Chan. 16:28-32. '—Aba. 15:17-

•Lev. 10 :I, 2; 2 Raja. 1 :12; Job I :16.

475

Page 37: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

i8 : 40-46; 19: 1-10 I RAJARANG

onga ; Jihova, uan Isol onga.1 40 Unikoa Elija uamangna aganaha, Baalni katchinikgiparangko rimbo ; uamangoni saksakoba jokangna on­nabe. Aro uamang uamangko rim­aha, aro Elija uamangko Kishon chiringona3 rimonbae uano uamangko sootaha.3

41 Aro Elija Ahabna aganaha, Doange cha-bo ringbo ; maina bang-en mikka waani gama gnang. 42 Unon Ahab doange cha-aha aro ringaha. Aro Elija Karmelni kimbriona doang­aha ;4 aro ua aao tuchikope antangni j askurangm gisepo mikkangtangko donaha. 43 Aro ua antangni nokolna aganaha, Dao doange, sagalchiko niatbo. Aro ua doanee, mate agan­aha, Mamungba gri. Unon ua agan­aha, Changsnina kingking reangtai-taibo. 44 Aro snigipa chango indake ongaha, ua inaha, Nibo, mandeni jak gita chongipa aram sagaloni cha-doenea.3 Aro ua inaha, Mikka waa nangko champengjana gita, nangni rotko tarie ongonangbo ine reange Ahabna aganbo. 45 Aro unomitingo indake ongaha, aramrangchi aro balwachi salgi andalmikmik dakaha, aro mikka jlmbeaha. Aro Ahab gakate Jezreelona reangaha.6 46 Aro Jihovani jak Elijao dongachim ;7 aro ua kangkare kae Jezreelni napramona Ahabna skang skang daariangaha.8

ELITA JEZEBELONI KATANGA. IsOL UNA HOREBO MIKKANG PA-A ELISHA ELIJAKO JARIKA.

1 Q *^ro Ahab Elijani Dilak dak-*• "•** eiminko, aro maikai ua pilak katchinikgiparangko tonualchi soot-

-—P. 21. 24. 2—Bi. 4:7; 5:21. ••—Deut. 13:5; 18:20; 2'Raja. 10:24. 25. *—p. 19:20. 5—Luk 12:54. e—Joah. 17:16; Bi 6:33. '—2 Raja. 3:15; I». 8 :11. 8—2 Raja. 4:29; Jer. 1 :17; 1 Pit. 1 :13.

aha1 ua pilakkon Jezebelna aganaha. 2 Unon Jezebel Elijaona mande watate aganaha, Knasalni ia somoemango, nangni janggiko uamangoni saksan! janggiko gita anga dak j aode, isolrang angna ua gita ba una bateba dak­china.3 3 Aro ua uko nikoa, chakate, antangni janggini gimin reange Judani onggipa Beer-shebaona3 rebaaha, aro uano antangni nokolko donangaha. 4 Aro ua antangan bakraona sal sani ramako reangaha, aro rebae rotom bolni japango asongaha ; aro sina manna gita, ua janggitangni gimin bie4 inaha, Chuongginok ; dao, 0 Jihova, angni janggiko ra-angbo; maina anga angni pagiparangna bate nambatgipa ongja. 5 Aro ua rotom bolni japango tue tusiaha ; aro nibo, sagre saksa uko dangdike5 una agan­aha, Chakate cha-bo. 6 Unon ua niaha, aro nibo, ding-gipa roongo anggimin puri gesa aro chi kaksi gesa uni skopango gnangchim. Aro ua cha-e ringe tutaiaha. 7 Aro Jihovani sagre aro changsa rebataie uko dang-

; dike aganaha, Chakate cha-bo ; inatna reani nangna duga onga. 8 Aro ua chakate cha-aha aro ringaha : aro ua cha-anini bilchi sal sotbri aro wal sotbrina kingking6 reange, Isolni abn Horebona7 sokaha.

9 Aro uano ua rongkolona rebae uno waltuaha ; aro nibo, Jihovani kata uona sokbae una aganaha, Naa iano maiko dakenga, Elija? 10 Unon ua aganaha, Anga Kotokrangni I s 0 ' Jihovani gimin namen bimchipg-P** ongaha ;8 maina Israelni dedrang nangni kumonggrikani niamko watgal-aha, nangni ganchirangko bmekataha, aro nangni katchinikgiparangko tonU-

1—18:40. 2—20:10; 2 Raja. 6:31. 3—Aba. 21 :31. *—Chan. 11 :15;

Jer. 20:14-18; Joh. 4:3. 8. 5—Aba. 28:11-15. 6—RPO. 24:18; 34:28; Dent. 9:9-11. 1»:

Mali 4:2. 7—Reo. 3:1; 4 :27. "—Reo. 20:5; 34:14. 9—Rom. 11:4.

476

Page 38: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 19: 11-21* 20: 1-3

aichi sootaha ; aro dongspagipa anga saksanaha. Dao uamang angni janggiko ra-angna anrenga. 11 Aro ua aganaha, Reongkatange abrio Jihovani mikkango chadengbo.1 Aro nibo, Jihova repakangaha, aro bilong-gipa aro tarakgipa balwa abrirangko ruruate Jihovani mikkango roong­rangko be-kningataha ; indiba Jihova balwao dongjachim. Aro balwani jamano banggria ongaha j indiba Jihova banggriao dongjachim. Aro banggriani jamano waal ongaha j 12 indiba Jihova waalo dongjachim. Aro waalni jamano kasingipa, chongipa kurang ongaha." 13 Aro Elija uko knaoa indake ongaha, ua antangni mikkangko chingopanirangchi rem-reme,3 ongkattange rongkolni kumango chadengaha. Aro nibo, uona kurang sokbae aganaha, Na-a iano maiko dakenga, Elija? 14 Unon ua agan­aha, Anga Kotokrangni Isol Jihovani gimin namen bimchipgipa ongaha ; mama Israelni dedrang nangni kumonggrikani niamko watgalaha, nangni ganchirangko bnekataha, aro nangni katchinikgiparangko tonualchi sootaha ; aro dongspagipa anga sak­sanaha. Dao uamang angni janggiko ra-angna anrenga.

15 Aro Jihova una aganaha. -Jamaskusni bakraona nangni ramako jepilangbo. Aro naa sokoa, Syriani kosako raja ongchina Hazaelko to "aongbo.4 16 Aro Israelni kosako raja ongchina naa Nimshini depante Jehuko^ to nongbo. Aro nangni pal katchinikgipa ongchina Abel-meholaoni ^haphatni depante Elishako" to £°ngbo. 17 Aro indake onggen, •^azaelni tonualoni jokgipako7 Jehu 8o°tgen ;*s a r o jehuni tonualoni jok-

-p*f°- 19:20; 24:12, 18. -Job 4 :16; £ek. 4 :6. .-_Reo. 3 :6. - ; i-V;8:8-15* s—2 Raja. 9:1-10. ?D'?-21; 2 Raja. 2:9, 15.

Jg8"* 8:12; 13:3 22 *-Kaja. 9:14-10:25.

gipako Elisha sootgen. 18 Indiba Baalna tuchikopgijagipa jaskurang, aro uko kudimgijagipa kusik, Israelo sakhajalsniko anga antangna dong­spa atgen.1

19 Aro ua unoni reange Shaphatni depante Elishako nikeaha ; ua uni mikkango gnanggipa matchu hari chignichi aruweengachim, aro ua chignigipa baksa dongengachim. Aro Elija uko repake antangni chingopani-ko uni kosako godapaha." 20 Unon ua matchurangko wate Elijako katrikange inaha, Angni maako aro angni paako kudimena on-pakubone,3

unon anga nang baksa repagen. Aro ua una aganaha, Reangpilbo ; maina anga nangna maiko dakaha? 21 Unikoa ua uko jarikaoni anpile matchu hari sako ra-e uarangko sootaha,, aro matchurangko tarianirangchi uarangni beenko songaha,4 aro manderangna on-oa uamang cha-aha. Unon ua chakate Elijako jarikangaha, aro una dangdike on-aha.5

BEN-HADAD AHAB BAKSA DAKGRIKA. ALIAB UKO AMA. INDIBA UKO WATATANI GIMIN ANTANGNI SIGNIKO ONGATA.

O A Aro Syriani raja Ben-hadad6

-*****1" antangni kotok gimikko damsan chimongaha ; aro un baksa raja sakkolatchi gnichim,7 aro gure­rang aro rotrang gnangchim. Aro ua doange Samariako chipchangduule3

uko dakgrikaha. 2 Aro ua Israelni raja Ahabona, songjinmaona mande watate una aganataha, Ben-hadad indine agana, 3 Nangni rupa aro nangni sona angnin ; aro nangni jikgiparang, aro nangni nambatgipa dedrangba angnin.

i—Rom. 11 :4. =—ZRaja. 2:8, 13, 14; 1 Sam. 28:14. a—Mati 8:21, 22; Luk 9:61, 62. 4—2 Sam. 24:22. -'—18:43; 2 Raja. 2:3. •—15 -.IS. 20; 2 Raja. 6:24. •—22 :31. B—16 :24; 2 Raja. 6 :24-29.

477

Page 39: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

20: 4'22 I RAJARANG

4 Unon Israelni raja aganchake inaha, O raja, angni gitel, nangni agana gitan onga j angan aro angni pilak gnang-rang nangnin. 5 Aro watatgimin manderang rebataie aganaha, Ben-hadad indine agane inenga, Anga nangona indine agane wa tat achim, Na-a nangni rupako aro sonako, aro nangni jikrangko, aro nangni dedrang­ko angni jako onbo ; 6 indiba knalo indaka salmango anga angni nokol­rangko nangona watatgen, aro uamang nangni nokko aro nangni nokolrangni nokrangko am-rikitgen ; aro indake onggen, nangni nikanio namnikgipa pilakkon uamang jaktangtango done raanggen.

7 Unon Israelni raja asongni pilak meaparangko okame aganaha, Chan-chie niboching, ia mande namgijako dakna amenga.1 Maina ua angni jikrangna, aro angni dedrangna, aro angni rupana, aro angni sonana angona mandeko watataha ; aro anga una jechakjaha, 8 Aro pilak meaparang aro pilak manderang una aganaha, Na-a knachaknabe, aro kurachaknabe. 9 Unon ua Ben-hadadni watatgimin manderangna aganaha, Angni gitel rajana aganbo, Skango nangni nokolna pilak aganatako anga dakgen. Indiba anga iako dakna manja. Aro watat-giminrang reange, una katako agane-pilaha. 10 Unikoa Ben-hadad unona mande watate aganataha, Angko jarikgipa pilak manderangni jakkep-rangna Samariani adimu chuong-genode, isolrang ua gita ba una bateba angna dakchina. 11 Unon Israelni raja aganchake inaha, ^ Una aganebo, Antangni tarianiko kangkare kagipa uko enge dongipa gita gaoradejachina.2

12 Aro Ben-hadad aro un baksa raja­rang j amdapo chu ringmitingo,3 ia katako knaoa indake ongaha, ua antangni nokolrangna aganaha, Na­simang dakgrikna warachakbo. Unon

'—2 Raja. 5 :7. a—Toe. Ski. 27:1. -16 :9.

songjinmako dakgrikna uamang wara­chakaha,

13 Aro nibo, saksa katchinikgipa Israelni raja Ahabona rebae aganaha, Jihova indine agana, Ia pilak bangbea mande jinmako naa nifcahama? Nibo, anga daalo uko nangni jako on-gen ;• aro angan Jihova ine na*a uigen.11

14 Unon Ahab aganaha, Sachi? Aro ua aganaha, Jihova indine agana, Asongrangni pamongrangni panterangchi. Unon ua aganaha, Sawa dakgrikaniko abachenggen? Aro ua aganchakaha, Na-a. 15 Unon ua asongrangni pamongrangni patite-rangko chanaha, aro uamang sak-ritchagni kolatchi gni ongachim. Aro uamangni jamamo ua pilak mande­rangko, chongmotan Israelni pilak dedrangko sakhajalsni chanaha. 16 Aro uamang saljatchio reongkatang-aha. Indiba Ben-hadad aro una dak-chakgipa sakkolatchi gni raj arang jamdaprango chu ringe pekengachim. 17 Aro Asongrangni pamongrangni panterang reongkatangchengalia ; unon Ben-hadad manderangko watatoa ua­mang una aganaha, Samariaoni mande­rang reongkatbaaha. 18 Unon ua inaha, Uamang nangrimanina reba-baoba uamangko rimgittangbo; aro uamang dakgrikna rebahaoba ua­mangko rimgittangbo. 19 Indake iamang, chongmotan asongrang*1' pamongrangni panterang aro uamang" ko jarikgipa sipai kotok songjinmaoni reongkataha. 20 Aro uamang sakprak antangni mandeko sootaha ; aro Syria-rang katangaha, aro Israel uamangko rikaha. Aro Syriani raja Ben-hadad, gure gakatgiparang baksa gureo ka e jokaha. 21 Aro Israelni raja ongkat­ange, gurerangko aro rotrangko dokaha, aro bilongbee sootanich* Syriarangko sootaha.

22 Aro ua katchinikgipa Israel**-. rajaona sepangbae aganaha, R*-"-*flg antangko bllakatbo, aro nangni dakna

'—P. 28. '•--18:36.

478

Page 40: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANO -20 : 23-36

nangako chanchie nibo. Mama bilsi sokpilo* Syriani rajarang nangni kosako dobagen.

23 Aro Syriani rajani nokolrang una aganaha, Uamangni isol abrirangni isol onga ; unigimin uamang anchingna bate bilakbatachim. Indiba anching uamangko akaweo dakgrikode, anching uamangna bate bUakbatchongmotgen. 24 Aro iako dakbo, raja sakantiko biaptangoniko tan gate uamangni pal pamongrangko donbo ; 25 aro gureni pal gure, aro rotni pal rot, nangni gimagimin sipai kotok gita antangna kotokko chanbo ; anching uamangko akaweo dakgrikode, anching ua­mangna bate bUakbatchongmotgen. Am ua uamangni kurangko knachake indaken dakaha.

26 Aro bilsi sokpilo2 indake ongaha, Ben-hadad Syriarangko chane Israelko uakgrikna Aphekona8 doangaha. 27 Aro Israelni dedrangko chanaha, aro uamang cha-aniko manenba uamangko dakgrikna reangaha. Aro Israelni dedrang uamangni mikkango dobok bisa chongipa jak gni gita atip dak-a"a j indiba Syriarangde asongo gapachim.*

28 Aro Isolni mande'1 Israelni fajaona sepangbae agane inaha, Jihova indine agana, Jihova abrirangni Isol °nga» indiba ua akawerangni Isol "gja ine Syriarang inahani gimin,

.. Sa »a pilak bangbegipa mande Jinmako nangni jako on-gen,T aro

. •*>*•**• Jihova onga ine nasimang gen. 29 Aro uamang dol sara dol

^ i n " a mikkangchakgrike sal snina on 8 K S a t i p o <L-onSaha- A r o intIake cb Sa"' snigipao dakgrikna aba-,j j"-*3*13 J aro sal sano Israelni Sa.h

a"?S Syriarangoni jaachi regipa :*K&a]airitchasako sootaha. 30 Indiba cl*2gsparapg Aphekona8 songjinma

7?aJ*-- 13:17. -P- 23.

11 :1. -*—p. 22. *•—Bi. 6:3-5;

13-5-8. s—17:18. 7~-p. 13. «-p. 26.

ningchi katangaha ; aro dongspagipa manderang sakhajalkolgrik snini ko­sako guare gaakdapaha. Aro Ben-hadad katange, songjinmaona, ningo­gipa kuturiona rebaaha.1

31 Aro uni nokolrang una agan­aha,3 Dao nibo, Israelni machongni rajarang kasachakgipa rajarang onga ine chinga knamanaha. Chinga chingni kangkarerango chaljako gane,3

aro skorangko buduchi kae Israelni rajaona reongkatangna on-bone. Haida ua nangni janggiko tangna on-gen, 32 Unon uamang kangkaretangtango chaljako gane aro skotangtangko budurangchi kae Israelni rajaona rebae inaha, Nangni nokol Ben-hadad4

indine agana, Angko tangna on-bo ine anga nangko molmola. Unon ua aganaha, Ua tangengpuima? Ua angni jonggipa. 33 Dao manderang chinna aimsake nie, uan uni gtsikonin ongama, uko ulna skelaha ; aro ua­mang aganaha, Nangni jonggipa Ben-hadad. Unon ua aganaha, Napange uko rimbabo. Unon Ben-hadad uona ongkatbaaha ; aro ua uko roto gakat-ataha. 34 Aro Ben-hadad una agan­aha, Angni pagipani nangni pagipa-oniko ragimin songjinmarangko-' anga on-pilgen ; aro Samariao angni pa­gipani dakaha gita, na-a antangna Damaskuso ramarangko dakbo. Aro [Ahab aganaha], Songgigrikao anga nangko watgen. Unon ua un baksa songgigrike, uko wataha.

35 Aro katchinikgiparangni de­drangoni8 mande saksa uni mande-skana Jihovani katachi7 aganaha. Angko dokbone. Indiba ua mande uko dokna jechakaha. 36 Unon ua una aganaha, N a a Jihovani kurangko knachakjahani gimin, nibo, naa angoni reangarion, singho nangko chikgen. Aro ua uoni reangarion,

' —22:25; 2 Se. 16:24. -*—p. 23-26. *—Aba. 37:34; 2 Sam. 3:31. ••—p. 3, 6. *•—15 :20. ••~2Raia. 2:3-7. •—13 :17. 18.

479

J ^

Page 41: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

20 ' 37-43.' 21' i - n I' RAJAKANG

singho uko gronge uko chikaha.1

37 Unikoa ua sakgipin mandeko nike aganaha, Angko dokbone. Unon ua mande uko dokaha aro doke" uko matataha. 38 Unon ua katchinikgipa reange ramao rajana dongsoaha, aro mikronko kadape antangko dakjeaha.3

39 Aro raja repakangon, ua -rajako okame aganaha, Nangni nokol dak­grikani jatchiona reongkataha" ; aro nibo mande saksa reekbae jnande saksako angona rimbae aganaha, Ia mandeko rakibo ; ua maibakai donggi-jani ongode, nangni janggi uni janggini pal onggen ;3 ongjaoba naa rupa muan sako on-na nanggen. 40 Aro nangni nokolni Uchi uachi kam ka-mitingon ua dongjaha. Unon Israelni raja una aganaha, Nangko bichal kaani indake onggen, na-a antangan uko tik ka-aha. 41 Aro ua bakbak antangni mikronom kadapaniko kikaha ; aro Israelni raja ua katchinikgiparangoni ongachim ine uko uiaha. 42 Aro ua una aganaha, Jihova indine agana, Nisiatchina ine angni pakwatgimin mandeko nangni jakoniko reangna on-ahani gimin, nangni janggi uni janggini pal, aro nangni manderang uni manderangni pal onggen. 43 Aro Israelni raja kubososo dake kaonange4 noktangona reangaha, aro Samariona sokeaha.

AHAB JEZEBELNI DAKACHI .NABOTKO SOOTE UNI BARIKO RA-SEKA. ELIJA AHABKO MATNANGOA AHAB GISIK PIL-A.

O I Aro iarangni jamano indake ongaha,; Jezreel mande Naboto

draka bari gnangchim, uan Samariani raja Ahabni rajani nokni sepango Jezreelo5 dongachim. 2 Aro Ahab Nabotna agane inaha, Anga - samjak-rangni bariko manna amna gita nangni draka bariko angna on-bo,0 maina uan angni nokni sepang • aro uni pal una

*—13:24. 2-14:2. ---2 Raja. 10:24. •--21 :4. •'•_I8 :45. 46. «-I.Sam. 8 :14.

bate -nambatgipd draka bariko anga nangna on-gen, J>a, naa namikode, anga nangna uni damna tangkako on-gen. 3 Un6n Nabot Ahabna agan­aha, Anga angni pagiparangni manrik­aniko nangna on-na Jihova onja-china.1 4 Aro Anga angni pagipa­rangni manrikaniko nangna on-jawa ine Jezreel mande Nabotni una agan­gimin katani gimin Ahab kubososo dake kaonange2 noktangona rebaaha. Aro ua antangni tuchakanio tue niik-kangtangko anpile cha-aniko cha-jahachim.

5 Indiba uni jikgipa Jezebel uona rebae una aganaha, Naa ia nangni gisiko kubososo dake nangni chaaniko cha-gijara mat? 6 Unon ua una agan­aha, Maina anga Jezreel mande Nabotna agane inaha, Angna nangni draka bariko tangkana on-bo; ong­jaoba, na-a namnikode, uni pa* anga gipin draka bariko nangna on-skagen. Unon, Anga angni draka bariko nangna on-jawa ine ua

aganchakaha. 7 Unikoa uni jikgip*1

Jezebel una .aganaha, Dao na-ar'i Israelni songnokko sason kagipania. Chakate cha-aniko cha-bo,, aro nanga* katong katchachina. Angan ua Jezreel mande Nabotni draka bariko nangna ongen. 8 Unikoa ua Ahabf-f bimungchi chitirangko see,4 on* mohorchi su-dape ua chitirangko Nabot baksa donggipa meaparangona aro uni songjinmao donggipa dalg-P?' rangona watataha. 9 Aro ua ua chi"0

indine seaha, Okumu chakaniko aga*1' prakbo, aro manderangni g*seP? Nabotko chuao asongatbo; 10 a

mangnamgijagipa sakgniko uni n*1 . kango asongatbo, aro uamang u

kosako indine saki onchina, Na

Isolko aro rajako jechakaha. Un*k° ukb rimohgkatange sichina uko rd*oflj gotatbo. 11 Aro uni songji^^-

'—Lev. 25:23; Chan. 36:7; Ezek. 46 :18* =—20:43. •'—I Sam. 8:14. *—Esth. 3:12; 8:8, 10. *—20 :7-

Page 42: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 2f : 12-29

manderang, chongmotan uni song­jinmao donggipa meaparang aro dalgiparang Jezebelni uamangna agan-atana gita ua mechikni uamangna watatgimin chitio segimin gitan dak­aha. 12 Uamang okumu chakaniko aganprakaha, ' aro Nabotko mande­rangni gisepo chuao asongataha. 13 Aro mangnamgijagipa sakgni rebae uni mikkango asongaha. Aro mang­namgijagipa manderang manderangni mikkango uko, chongmotan Nabotko, matnange saki on-e inaha, Nabot Isolko aro rajako jechakaha. Unon uamang uko songjinmaoniko rimong-katange roongrangchi gotate siataha.1

14 Unon uamang Jezebelona mande watate aganaha, Nabotko roong gptat-aha, aro ua siaha.

15 Aro Nabotko roong gotataha aro ua siaha irie Jezebel knaoa indake ongaha, Jezebel Ahabna aganaha", J-hakatbo, tangkana nangna on-na jechakgipa Jezreel mande Nabot­ni draka bariko rae mankambo. 1*5 Maina Nabot tangenggipa ongjaha, "J-^ba siaha.' Aro indake ongaha, Nabot siaha ine Ahab knaoa, Jezreel •***ande Nabotni draka bariona ongon-a"gna uko rae mankamna Ahab "-nakataha. |., ^' Afo Tishbi mande Elijaona J^ovani kata sokbae aganaha, J-bakatbo, 18 Samariao donggipa2

sraebii raja Ahabko grongna ongon-

don N i b ° Ua- N a b o t n i d r a k a b a r i o

u^ e*°8a, ua -uko ra-e mankamna ine 6g

a .ong°nangaha. 19 Aro naa una , " * * inD°i Jjhova indine agana, Naa V^aha aro "manaba mankamahama? uidi " a 3 Una agaAe inbo, Jihova •nchiL a g a n a » -Achakrangni Nabotni o a a .? cha-srakramo3 nangni anchiko, 2o jp11*0**'** achakrang cha-srakgen. **£? *^hab E I i i a n a aganaha, Na-a

* ° mkamanahama, O angni bobU?*-

t f e - 9 : 2 6 -*—1_ "fy- 3-22-38-. 2 Raja. 9:26.

GARO

Aro ua aganchakaha, Anga nangko nikmanaha; maina na-a Jihovani nikanio namgijako dakna antangko palaha ;l 21 nibo, nangni kosakona anga namgijako rabagen, aro nangni deritchuko bonatgen,2 aro Israelo nokol aro jakgitel measa sakantiko AHaboni-ko densotgen ; 22 aro nangni angko kaonangatgipa aro Israelko pap ka-at­gipa3 kaonangatam asel anga nang­ni machongko Nebatni depante Jeroboamni machongko gita,* aro Ahij ani depante Baashani machongko gitas dakgen, 23 Aro Jezebelni giminba Jihova agane inaha, Achak­rang Jezebelko Jezreelni killani sam­bao cha-gen.e 24 Songjinmao Ahaboni sigipa mandeko achakrang chagen ;7

aro patalo sigipa mandeko sakoni dodrang chagen.

25 Indiba, antang jikgipa Jezebel­ni didiatako mangipa, Jihovani nikanio namgijako dakna antangko palgipa Ahab gita pilakba ongjachim.8

26 Aro Israelni dedrangni mikkang­oniko Jihovani galatgimm Amorrang­ni pilak dakgimin gita,9 ua mite dakanirangko jarike namen mitchi-beaniko dakaha.

27 Aro indake ongaha, Ahab ua katarangko knaoa, ua antangni bara­rangko chitaha,10 aro antangni beeno chaljako gane okumu chake, chaljao tuaha aro kasne reaha. 28 Aro Tishbi mande Elijaona Jihovani kata sokbae inaha, 29 Ahab maikai antangko angni mikkango onata, uko na-a nikama? Ua angni mikkango antangko onatani gimin, anga uni salrango ua namgijako rabajawa. Indiba uni depanteni salrango11 anga

*—p. 25. 2—14:10; 2 Raja. 9:8. 3—12:30; 13:34; 14:16. *—15:29. s—16:3, II. 6—2 Raja. 9:10, 30-37. -_14;*| : 16:4. 8—p. 20; 16:30-33. t>_Aba. 15:16; Lev. 18:25-30. •o_2 Sam. 3:31; 2 Raja. 6:30. "—2 Raja. 9:25-37.

°* T . - 3 X . ] 48l

Page 43: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

22 : 1-27 I RAJARANG

uni machongni kosakona ua nam­gijako rabagen.

AHAB ARO JUDANI JEHOSHAPHAT NANGRBIE SYRIANI RAJAKO DAK-GRIKA. MLKAIA AHABNI KOSAKO KATCHINIKE AGANA. AHAB DAK-GRIKAO SIA. JUDANI RAJA JEHO­SHAPHAT NAMGIPA RAJA ONGA. ISRAELNI RAJA AHAZIA NAMGIJAGIPA RAJA ONGA.

O O Aro uamang bilsi gitamna •*" •••••? kingking Syria aro Israelni gisepo dakgrikani gri dongachim. 2 Aro gitamgipa bilsio indake ong­aha,1 Judani raja Jehoshaphat Israel­ni rajaona ongonbaaha.2 3 Unon Israelni raja antangni nokolrangna aganaha, Ramoth-gilead anchingnin onga3 ine nasimang uiama? aro anching jrip donge Syriani rajani jakoniko uko rajaenga. .4 Aro ua Jehoshaphatna aganaha, I^a-a ang baksa dakgrikaona, Ramoth-gileadona regenma ?

Aro Jehoshaphat Israelni rajana aganaha, Anga nang gitan onga angni manderang nangni manderang gita aro angni gurerang nangni gurerang gitan onga.4

5 Aro Jehoshaphat Israelni rajana aganaha, Anga nango molmola, naa daalo Jihovani katako singbo. 6 Unon Israelni raja katchinikgipa-rang sakritchabrimangko chimongate5

uamangna aganaha. Ramoth-gileadko dakgrikna angko reangboma, ba dondikboma? Unon uamang aganaha, Doangbo ; aro Gitel uko rajani jako on-gen. 7 Unikoa Jehoshaphat aganaha,0 Anching uno singna manna gita, iana agre, iano Jihovani kat­chinikgipa dongjama ? 8 Unon Israelni raja Jehoshaphatna aganaha, Anching Jihovao. singna manna gita mande saksa gnangpiti, uan Imlani depante Mikaia. Indiba anga uko

*—2Se. 18:2. 2—15 :24. 3—Deut. 4:43; Josh. 21 :38. *—2 Raja. 3:7. s—18 :19. •—2 Raja. 3:11.

mitchia';. maina ua angni gimin namako katchinike agangija, nam-gijakosa agana. ., Unon Jehoshaphit aganaha, Raja indake aganjachina. I 9 Unon raja pamongko okame aganaha, Imlani depante Mikaiako bakbak rimebo. 10 Da*o Israelni raja aro Judani, raja Jehoshaphat antang- | tangni rajani barako gane, Samariani ! cholguga napramni nakramo antang­tangni singhasono asongengachim; t aro pilak katchinikgiparang uamangni mikkango katchinike aganengachim.1 . 11 Aro Kenaanani .depante Zedekia [ silgrakni grongrangko3 dake inaha, j Jihova indine agana, N a a uamangko bonatkujana kingking iarangchi na-a Syriarangko keprotgen.3 12 Aro pUak katchinikgiparang indake katchinike j indine aganaha, Ramoth-gileadona doange chusokgen. Maina Jihova uko rajani jako on-gen.

13 Aro Mikaiako okamna reang- • gipa una ^agane inaha, Dao nibo, kat,chinikgiparangni katarang kuchol* san onge 'rajana namako agana-Nangni kata uamangoni saksani kata gita ongchina, aro naa namako aganbone. 14 Aro Mikaia aganaha, Jihovani tanga gita, Jihovani angi"3

aganakon anga agangen.4

15 Aro ua rajaona rebaoa, raja una aganaha, Mikaia, dakgrikna > Ramoth-gileadona chingko reang* 1 boma, ba dondikboma ? Unon "•* j una aganchakaha* -Doange chusokbo ; maina Jihova uko rajani jako on-g^ ; 16 Aro, raja una aganaha, Jihova bimungo bebena agre, angna mamung koba anganjachina, basikchang ang nangko mikchetatgen ? 17 Unon -j* | aganaha, Abrirangni kosako kr*\*L. nirikgipa gri mesrang gita8 bi 1»* » bildang ongako anga nikaha. -7 • . Jihova aganaha, Iamangni n°k^.t | gri j uamang"* sakantian torn*0

i_p. 6. 2—Zek. 1 :18-21. s—Deut. 33' '7\ i—Chan. 22:18; 24:13. **_p. 12. e—p. 34-36; Chan. 27:17.

482

Page 44: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

I RAJARANG 22-: 18^38

noktangtdngona pilangchina. 18 Aro Isfcaelni raja Jehoshaphatna aganaha, Angni gimin namako katchinike. agan-jawa, namgij akosa agangen ine apga nangna aganjahama ?x 19 Aro [Mikaia] agapaha, Uni gimin n a a Jihovani- katako knabo. Anga Jihovani" singhaspntango asongengako2

aro salgini pilak kotokrang uni sepango, uni Jakrachi aro uni jaka­sichi chadengengakb3 nikaha. 20 Aro Jihova .aganal\a,' .Doange Ramoth-gileado gaakchina, sawa Ahabko kimalgen? ^IJnon saksa iandake, sak­gipin uandake 'aganaha. 21 Aro gisik ongkatbae ,Jihovani mikkango cha­denge aganaKa, Anga uko kimalgen. 22 Aro Jihova una aganaha? Maichi? Unon ua aganaha, Anga reongkatange uni pilak katchinikgiparangni kusiko tolgipa, gisik ^'onggen.4 Aro ua aganaha, N a a uko kimalgen aro atnaba, amgen. Reongkate indaken dakbo. 23 Uni gimin dao nibo, Jihova ia narigni pilak katchinikgipa­rangni kusiko tolgipa gisikko donaha ; aro Jihova nangni gimin namgijako aganaha.

^ 24 _ Unoii Kenaanani depante Zedekia sepangona rebae Mikaiako peo satkape- aganaha,5 Nangna agan-n a , Jehovani "gisik angoni bachiko °ngkata? 25 Arb Mikaia aganaha,

ibo, naa ningogipa kuturio antang-o donnuna reangon,6 ua salo naa

_ . gen. 26 Aro Israelni raja aganaha, aiako rime, songjinmani pamong

•nonona aro rajani depante Joashona

r n T n g p i I b o j 2 7 a«* i n b o ' R a ? a

• a nn ? . a g a n a - Angni tomtome rebapil-

j^Jia kingking Ja mandeko patoko don-dut *tt0 u n a dukni cha-aniko aro agan \ ° o n b o - 7 2 8 A r o M i k a i a ^ s a h a N a . a majfcakai tomtome

• £ F T — ^ l l k 1 <? E z e k ' 1:26-28; Dan. 7:9. 10. -Bi b

9, : fe 2 , 'H Dan. 7:10.

"-DM »V * ^un- 16 ;14; 19:10; 19:9. 0-26.^n ?*ati 5 :39; Wat. 23 :2, 3. •-,u- 7—2Se. 16:10; 16:25-27.

rebapilode indide Jihova angchi'agan-kuja.1 Unon ua inaha, Kbabp, jat­rang, pilakan.

29 Unikoa Israelni raja aro Judani raja Jehoshaphat Ramoth-gileadon'a doangaha.2 -30tAro Israelni raja Jehoshaphatna aganaha, Anga antangko dakjee3 dakgrikab napgen ; indiba naade antang rajani barako ganbo.

Aro, Israelni raja antangko dakjee dakgrikao napaha. 31 Dao Syriani raja antangni rotrangni pamong sak­kolatchi gniko geete indine inmanaha-chim,4 Israelni raja baksana agrede chongipa ba dalgipa baksaba dakgrik-nabe. 32 Aro indake ongaha, rot­rangni pamongrang Jehoshaphatko nikoa. uamang aganaha, -Beben, ian Israelni raja. Aro uko dakgrikna uamang reekangaha. Unon Jehosh­aphat chrikaha. 33 Aro indake ongaha, uan Israelni raja ongja ine rotrangni pamongrang nikoa, ' uko rikaoni an-pilaha. 34 Aro mande saksa miksonggija chriko chite Israel­ni rajako chelo pa-ani aro oko pa-ani biritchuo goaha. Unon ua antangni rotko chalaigipana aganaha, Nangni jakko anpile kotokoniko angko rim-angbo ; maina anga matako manaha.5

35 Aro ua salo dakgrikani bilong-angaha; aro" Syriarangni mikkango rajako rottango chadengate donaha, aro atamo ua siaha. Aro mataoni anchi rotni kabakona jokangaha. 36 Aro salniangachibara, Sakanti songjinmatangona, aro sakanti asong­tangona reangbo ine kotok gimiko inchroani ongkataha.*

37 Indake raja siaha, aro Sama-riaona uko ra-baaha ; aro uamang raj ako Samariao gopaha. 38 Aro uamang Samariani pokkrini rikamo rotko susrangaha ; aro Jihovani agangimin kata gitan7 achakrang uni

i—Deut. 18:22. 2—p. 3, 4. a—2 Se. 35 '227 i—20:l, 16. 24; 2 Se. 18:30. •"—Se. 35:23. 6—2 Raja. 14:12. •'—21:19.

483

Page 45: DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA … · 2019-08-15 · I RAJARANG DAUD BUDEPABEOA ABISHAGNI SANAKO MANA. ADONIJA RAJA ONGNA DAKA. NATHAN UKO CHAMPENGOA DAUD SOLOMONKO

22: 39-53 I RAJARANG

anchiko chasrakaha j aro darirang uano auaha. 39 Dao Ahabni gipin kamrangko, aro uni dakgimin pilakko, aro uni rikgimin mongma wagamni nokko, aro uni rikgimin pilak songjin­marangko, Israelni rajarangni serikani kitapo sejahama?

40 Unon Ahab antangni pagipa­rang baksa tusiaha, aro uni depante Ahazia uni pal raja ongaha.

41 Aro Israelni raja Ahabni bilsi brigipao Asani depante Jehoshaphat Judani kosako raja ongchengaha.1

42 Raja ongna abachengon Jehosha-phatni bilsi bilsi kolatchi bonga onga-hachim. ; aro ua Jerusalemo bilsi kolgrik bonga raja ongachim. Aro uni magipani bimung Shilhini deme­chik Azuba ongachim. 43 Aro ua antangni pagipa Asani pilak reanio reaha ;3 Jihovani nikanio kakketko dake, unoni ua reek jaha. Indiba chugipa biaprang chel-atako manku-jachim ;3 aro manderang chugipa biaprango chachatko so-e boliko on-kuengachim. 44 Aro Israelni raja baksa Jehoshaphatni najigrimani gnangchim.4 45 Dao Jehoshaphatni gipin kamrangko, aro uni mesok-gimin bilko, aro maikai ua dakgrik­aha, uarangko Judani rajarangni serikani kitapo sejahama?5 46 Aro ua antangni pagipa Asani salrangona dongkuenggipa measaska baksa nang.

rimgiparangoni dongspako1 asong-oniko arikataha. 47 Aro [un salo] Edomo raja grichim ;" jachong donako mangipaan raja ongachim. 4'8 Sonana Ophrirona reangna3 Jehoshaphat Tar-

; shishni jahasrangko dakaha.4 Indiba uarang reangjaha j maina jahasrang Ezion-gebero beahachim.5 49 Unon Ahabni depante Ahazia Jehoshaphat­na aganaha, Nangni nokolrang baksa angni nokolrangko jahasrango reang­na onbo. Indiba Jehoshaphat on-jaha.

50 Aro Jehoshaphat antangni pagiparang baksa tusiaha,8 aro uni pagipa Daudni songjinmao uni pagiparang baksa gopako manaha. Unon uni depante Jehoram uni pal raja ongaha.

51 Judani raja Jehoshaphatni chisnigipa bilsio Ahabni depante Ahazia Samariao Israelni kosako raja ongna abachengaha,*- aro ua Israelni kosako bilsi gni raja ongaha. 52 Ato ua Jihovani nikanio namgijak0

dakaha, aro antangni pagipani reanio, aro antangni magipani reanio, ar° Israelko pap ka-atgipa Nebatni depante Jeroboamni reanio reaha-53 Aro ua Baalko maniaha,9 a1*? uko olakiaha • aro uni pagipani p**a

dakgimin gita Israelni Isol Jihovako kaonangataha.

"—2Se. 20:31. 2—2Se. 17:3. 3—15:14; 2 Raja. 12:3. 4—P. 2; 2 Raja. 8:18; 2 Se. 19:2. »—:2Se. 20:34.

'—14:24; 15:12; Aba. 19:5; 2—2 Sam. 8:14; 2 Raja. 3:9. 3—9:28. *—10:22. =—9 :26. 6—2Se. 21 :I. '—p. 40. ••—15:26- 21 :25. -»—16 -30-32.

Deut. 23:1?-

484