DAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG

DAÃNDAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG LÖU KÍN XOANG MAØNG

PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN

CHÖÙNGCHÖÙNG

PGS TS NGUYEÃN HOAØI NAMChuyeân khoa caáp II

Giaûng vieân Ñaïi hoïc Y döôïc

MUÏC ÑÍCHMUÏC ÑÍCH

1. CHÆ ÑÒNH

2. KYÕ THUAÄT

3. CAÙCH SAÊN SOÙC

4. BIEÁN CHÖÙNG CUÛA ÑAËT

OÁNG DAÃN LÖU

ÑÒNH NGHÓAÑÒNH NGHÓA

- Trong ÑK bình thöôøng: Khoang MP laø khoang aûo

- Chöùa 2-3 ml dòch, khoâng coù khoâng khí

- Khi coù dòch hoaëc khí aûnh höôûng ñeán hoâ

haáp

- ÑN: DL MP laø thuû thuaät ñöa 1 hay nhieàu ODL

vaøo khoang MP

- MÑ: thoaùt dòch hoaëc khí

GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG

PHOÅIPHOÅI

- Maøng phoåi coù hai laù: laù thaønh vaø laù taïng

- Laø nhöõng maøng trôn laùng tieát huyeát thanh vaø

tröôït leân nhau

- Lôùp dòch sieâu loïc huyeát thanh: boâi trôn & truyeàn

coâng hoâ haáp giöõa

phoåi vaø Loàng ngöïc

- Thôû ra toái ña: Cô hoaønh naâng cao ñeán LS 5 DL

cao traùnh toån thöông gan, laùch vaø ñaïi traøng

GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG PHOÅIGIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG PHOÅI

- Quan nieäm ngaøy xöa: daãn löu thaáp, dòch ra theo

troïng löïc

- Quan nieäm hoâm nay: daãn löu cao vì

DL thaáp gaây toån thöông caùc cô quan trong oå

buïng

Gaäp goùc oáng daãn löu

ÖÙ ñoïng chaát Fibrine, muû laøm taéc oáng daãn löu

TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU

KYÕ THUAÄT DAÃN LÖUKYÕ THUAÄT DAÃN LÖU

a. Xuyeân qua dab. Vaøo bôø treân xöông söôønc. Thaùm saùt baèng ngoùn tay


PHOÅIPHOÅI

Keát luaän cuûa SASTRE taïi hoäi nghò ngoaïi khoa 79 Phaùp:

Loã vaøo oáng daãn löu khoâng quan troïng.

Ñaàu oáng daãn löu phaûi ôû raõnh söôøn - coät

soáng.

Huùt theo nguyeân taéc bình thoâng nhau

Khoâng ñaët oáng daãn löu thaáp hôn vuù

Ñaët theo ñöôøng naùch giöõa


PHOÅIPHOÅI

Khoâng ñaët quaù veà phía sau vì oáng daãn löu seõ

bò ñeø, gaäp

goùc khi BN naèm.

DL khí LS II ñöôøng trung ñoøn

Chuù yù maïch maùu TK LS: naèm bôø duôùi XS treân

SINH LYÙ XOANG MAØNG PHOÅISINH LYÙ XOANG MAØNG PHOÅI

MP coù 4 chöùc naêng: BT, HT, cô hoïc, MDMP coù 4 chöùc naêng: BT, HT, cô hoïc, MD

1. Baøi tieát:

Khi bò vieâm seõ tieát dòch ra nhieàu hôn

OÁng daãn löu laø vaät laï kích thích tieát dòch ruùt

sôùm

Beänh nhaân coù daøy dính maøng phoåi Roái loaïn

laâm saøng khoâng ñaùng keå


2. Haáp thu:

- Haáp thu moät phaàn maùu, dòch, khí neáu ít

- Neáu nhieàu: xeïp phoåi RL hoâ haáp

- Maùu ñoâng khoang maøng phoåi neáu khoâng ñöôïc

laáy heát ra gaây

chaûy maùu dai daúng keùo daøi va ølaøm muû

maøng phoåi


3. Cô hoïc:

- Traïng thaùi chaân khoâng: giuùp phoåi nôû heát

- Ñöôïc giöõ lieân tuïc trong chu kyø hoâ haáp

- AÙp löïc chaân khoâng thay ñoåi töø - 5 - 20 cm

nöôùc.

- Maát traïng thaùi chaân khoâng: phoåi co laïi

- Daãn löu phaûi kín, moät chieàu töø trong ra ngoaøi


3. Cô hoïc:

- Beänh nhaân ho aùp löïc xoang maøng phoåi giaûm -

50 - 60 cmH20

- Coù theå huùt ngöôïc töø ngoaøi vaøo.

- Bình daãn löu caàn ñaët thaáp hôn BN treân 60 cm

- Maøng phoåi raát deã nhieãm truøng phaûi baûo

ñaûm 4 NT cô baûn:

Voâ khuaån, kín, moät chieàu, huùt lieân tuïc

MUÏC ÑÍCH DAÃN LÖU MAØNG MUÏC ÑÍCH DAÃN LÖU MAØNG

PHOÅIPHOÅI

1. Daãn löu heát dòch, muû, maùu, khí xoang maøng

phoåi

2. Taùi taïo aùp suaát aâm, baûo ñaûm trao ñoåi khí BT

3. Theo doõi löôïng dòch ra moãi giôø, moãi ngaøy

coù

höôùng ÑT tieáp tuïc cho BN

LÔÏILÔÏI ÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅIÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI

1. Laáy trieät ñeå khí, dòch trong xoang maøng

phoåi laøm phoåi nôû nhanh

2. ÑT ñôn giaûn bôùt ñau cho beänh nhaân, ñôn

giaûn hoaù coâng taùc cuûa nhaân vieân Y teá

3. Khoâng phaûi laøm XN vaø chuïp XQ nhieàu

laàn deã theo doõi beänh nhaân

LÔÏI ÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅILÔÏI ÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI

4. Giuùp theo doõi saùt tình traïng chaûy maùu

chæ ñònh môû ngöïc kòp thôøi

5. Khí thoaùt lieân tuïc, nhaát laø trong traøn khí

coù van traùnh gaây cheøn eùp phoåi

6. Laáy heát dòch giaûm ñöôïc 1/2 bieán

chöùng muû maøng phoåi

CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG

PHOÅIPHOÅI

1. TRAØN MAÙU MAØNG PHOÅI:

Traøn maùu maøng phoåi do chaán thöông, choïc huùt

thaát baïi

Löôïng dòch nhieàu > 500 ml (môø goùc söôøn hoaønh)

Traøn maùu maøng phoåi do veát thöông ngöïc

Chuù yù: 3 giôø lieân tieáp ra > 600 ml môû ngöïc

caáp cöùu


PHOÅIPHOÅI

2. TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI:

Traøn khí maøng phoåi töï phaùt thöù phaùt: CODP, lao

Traøn khí maøng phoåi do chaán thöông: Toån thöông nhu moâ

phoåi, vôõ pheá quaûn, pheá nang

Traøn khí maøng phoåi do veát thöông ngöïc: Daãn löu sau phuïc

hoài thaønh ngöïc

Traøn khí maøng phoåi do tai bieán ñieàu trò: sau choïc doø maøng

phoåi , ñaët CVP


PHOÅIPHOÅI

3. TRAØN MUÛ MAØNG PHOÅI:

- Traøn muû maøng phoåi caáp: Soá löôïng nhieàu,

muû loaõng, daãn löu sau choïc doø maøng phoåi

vaø ñieàu trò Noäi khoa baûo toàn thaát baïi

- Ñoäng taùc choïc doø raát quan troïng: xaùc ñònh

chaån ñoaùn, laáy bôùt dòch ñeå giaûi aùp


PHOÅIPHOÅI

4. SAU PHAÃU THUAÄT MÔÛ NGÖÏC:

- Sau caét phoåi hay thuøy: ñieàu trò caùc khoái u phoåi

- Sau phaãu thuaät tim kín: nong van hai laù, PCA, vieâm maøng

ngoaøi tim v.v..

- Sau moå caáp cöùu loàng ngöïc: caàm maùu, laáy maùu ñoâng,

boùc voû maøng phoåi

- Sau phaãu thuaät tim hôû


PHOÅIPHOÅI

5. SAU PHAÃU THUAÄT NOÄI SOI LOÀNG NGÖÏC:

- Coù theå khoâng caàn daãn löu ñuoåi khí laø ñuû

- Daãn löu sau caét maøng ngoaøi tim, caét phoåi qua noäi

soi

6. TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI:

Chæ ñònh daãn löu maøng phoåi khi traøn dòch nhieàu,

cheøn eùp phoåi

hoaëc trung thaát: K vaø K di caên

KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG

PHOÅIPHOÅI 1. PHAÂN LOAÏI: HAI LOAÏI DAÃN LÖU KÍN

- Daãn löu theo kieåu Bulau, khoâng caàn huùt lieân

tuïc: ñôn giaûn, phoåi nôû keùm v.v...

- Daãn löu vôùi huùt lieân tuïc: laø tieán boä trong

phaãu thuaät loàng ngöïc laøm phoåi nôû nhanh,

dinh vaøo thaønh ngöïc, khoâng coù khoaûng troáng


PHOÅIPHOÅI 2. HEÄ THOÁNG DAÃN LÖU KÍN: BA BÌNH

- Bình 1: ñöïng dòch töø beänh nhaân ra, khoâng thoâng vôùi

beân ngoaøi

- Bình 2: duøng nöôùc laøm van, ñeà phoøng traøn ngöôïc vaøo

khoang maøng phoåi khi maùy huùt hö.

- Bình 3: ñieàu chænh aùp löïc, huùt vôùi 10 cm H20 traùnh

maïnh quaù laøm raùch phoåi hay cuïc nuùt do nhu

moâ phoåi dính vaøo


PHOÅIPHOÅI

3. OÁNG DAÃN LÖU: OÁNG ARGYL

- Laøm baèng PCV, traùng Silicon, ít gaây phaûn

öùng

- Hình daïng: thaúng hay duøng, gaäp goùc ít duøng

- Vò trí ñaàu oáng höôùng leân & vaøo raõnh soáng

söôøn


PHOÅIPHOÅI

3. OÁNG DAÃN LÖU: OÁNG ARGYL

- Kích thöôùc: ñôn vò Fr 3 Fr = 1 mm

Daãn löu khí oáng 22-24 Fr

Daãn löu maùu, muû oáng 32 - 34 Fr

Treû em 18 -20 Fr


PHOÅIPHOÅI 4. MAÙY HUÙT TRONG DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI:

- Coù theå huùt hoaëc khoâng, toát nhaát laø huùt lieân tuïc

- Chæ ñònh huùt lieân tuïc:

Traøn khí maøng phoåi coù van do nguyeân nhaân beân

trong

Raùch khí- pheá quaûn

Muû maøng phoåi ñaëc

Muû maøng phoåi baét ñaàu hình thaønh oå caën,

thaønh coøn meàm


PHOÅIPHOÅI

ÑAËC ÑIEÅM CUÛA MAÙY HUÙT TRONG DAÃN LÖU

MAØNG PHOÅI:

- Taïo söùc huùt khoâng lôùn laém: 30-50 cm H20

- Toát nhaát laø duøng maùy chuyeân duøng:

Chaïy ñieän lieân tuïc khoâng bò noùng

Coù rôø le töï ngaét khi aùp suaát maøng phoåi ñaït

yeâu caàu

Chaïy baèng söùc nöôùc: ñôn giaûn, ít hoûng, chaïy eâm


PHOÅIPHOÅI 5. CAÙC DUÏNG CUÏ KHAÙC

- OÁng noái: baèng nhöïa, hình traùi kheá duøng ñöôïc

nhieàu loaïi oáng daãn löu kích thöôùc khaùc nhau

- OÁng daãn: baèng nhöïa meàm, trong suoát ñeå theo

doõi daøi vöøa ñuû, daøi quaù khaû naêng huùt

keùm

- Chai ñöïng dòch: thuûy tinh hoaëc baèng nhöïa, bình

daãn löu chuyeân duøng giaù thaønh cao


PHOÅIPHOÅI

6. VÒ TRÍ ÑAËT OÁNG DAÃN LÖU:

- Quan nieäm duøng maùy huùt neân ñaëtlieân söôøn V

cho caû khí vaø dòch

- Quan nieäm kinh ñieån:

Daãn löu khí: LS II ñöôøng trung ñoøn

Daãn löu dòch: LS VI ñöôøng naùch giöõa

Vuøng da daãn löu bò toån thöông phaûi daãn löu

choã khaùc

KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU

MAØNG PHOÅIMAØNG PHOÅI 7. MOÄT SOÁ ÑIEÅM CAÀN LÖU YÙ:

- Gaén oáng daãn löu quan saùt hoaït ñoäng: di chuyeån coät

nöôùc

- Daãn löu dòch: khoâng cho chaûy nhanh ñeà phoøng shock

- Chæ huùt sau khi beänh nhaân ñaõ oån ñònh: ñeà phoøng

shock

- Huùt vôùi aùp löïc: 10-12 cm H20

- Ñaùnh daáu möïc nöôùc vaø thôøi gian treân bình

SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI BN SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI BN

DAÃN LÖU MAØNG PHOÅIDAÃN LÖU MAØNG PHOÅI

- Khaùng sinh: coù theå duøng hay khoâng tuøy

cuoäc moå

- Daãn löu muû neân duøng khaùng sinh theo KSÑ

- Thay bình daãn löu : khi ñaày, keïp tröôùc, nöôùc

trong bình phaûi voâ truøng

- OÁng daãn löu tuoät ra ngoaøi phaûi thay, khoâng

ñaåy vaøo, nhieãm truøng xoang maøng phoåi

SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI

BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅIBN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI Theo doõi bình daãn löu:Theo doõi bình daãn löu:

Löôïng dòch ra trong 6 giôø ñaàu, ñaëc bieät trong

daãn löu maùu

Trong 3 giôø lieân tieáp dòch > 600 ml môû ngöïc

Dòch ra moåi ngaøy giaûm Daãn löu coù hieäu

quaû

Giaûm ñau, vaät lyù trò lieäu, thuoác laøm loaõng

ñaøm


BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅIBN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI

Ñieàu kieän ruùt OÁng daãn löuÑieàu kieän ruùt OÁng daãn löu

Khaùm laâm saøng:

Beänh nhaân heát khoù thôû, heát soát,

löôïng dòch ra < 50 ml/D

Hoäi chöùng 3 giaûm khoâng coøn

Heát trieäu chöùng traøn khí maøng phoåi

Bình daãn löu khoâng coøn ra khí


BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅIBN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI Ñieàu kieän ruùt OÁng daãn löuÑieàu kieän ruùt OÁng daãn löu

Chuïp X quang phoåi tröôùc khi ruùt

Keïp oáng daãn löu 12 giôø tröôùc khi ruùt, raát

quan troïng ñoái vôùi traøn khí maøng phoåi töï

phaùt

Phaûi khaâu kín veát thöông baèng chæ chôø

Hoaëc keïp veát thöông baèng Agraff Michel

BIEÁN CHÖÙNGBIEÁN CHÖÙNG

Chaûy maùu do tth ñoäng maïch lieân Chaûy maùu do tth ñoäng maïch lieân

söôønsöôøn

OÁng daãn löu ra nhieàu maùu, hoäi chöùng

maát maùu: maïch , HA haï

Truyeàn dòch, maùu, môû ngöïc caàm maùu

Traùnh: ñi saùt bôø treân xöông söôøn döôùi


Tuït oáng daãn löu, hôû oáng daãn löuTuït oáng daãn löu, hôû oáng daãn löu

Do coá ñònh oáng daãn löu khoâng chaéc chaén

Daãn löu laâu ngaøy da bò nhieãm truøng, hôû veát

moå

Traùnh: raïch da vöøa ñuùng, coá ñònh chaéc,

quaán chæ coá ñònh nhieàu voøng quanh oáng daãn

löu.

Daãn löu bò hôû hay tuït thay oáng môùi ôû veát

moå khaùc


Nhieãm truøng veát moå, vieâm muû maøng phoåi Nhieãm truøng veát moå, vieâm muû maøng phoåi

BNBN

Beänh nhaân soát cao, dòch chaûy ra oáng daãn löu coù

maøu ñuïc vaø hoâi

Vi truøng thöôøng laø gram aâm, hay kî khí raát nguy

hieåm

Traùnh bieán chöùng:

- Toân troïng nguyeân taéc voâ truøng trong phaãu thuaät, thay bình

- Khoâng neân daãn löu quaù daøi ngaøy

- Bôm röûa maøng phoåi vôùi Betadine, khaùng sinh


OÁng daãn löu gaây toån thöông caùc CQ OÁng daãn löu gaây toån thöông caùc CQ

khaùckhaùc

Caùc cô quan trong oå buïng: gan, laùch, daï daøy v.v...

Cô hoaønh, nhu moâ phoåi, caùc maïch maùu lôùn

trong LN

Traùnh bieán chöùng:

Quan saùt kyõ maøng phoåi thaønh tröôùc khi choïc

thuûng

Khoâng daãn löu quaù thaáp


Phuø phoåi caápPhuø phoåi caáp

Hieám gaëp ngay caû trong Y vaên

töû vong

Nguyeân nhaânNguyeân nhaân

Traøn dòch maøng phoåi: dòch maøng phoåi

chaûy nhanh quaù

Traøn khí maøng phoåi: huùt daãn löu ngay

DAÃN LÖU KHOÂNG HIEÄU QUAÛDAÃN LÖU KHOÂNG HIEÄU QUAÛ - Taéc oáng daãn löu do maùu ñoâng, muû ñaëc

thay oáng daãn löu hoaëc môû ngöïc laáy

maùu ñoâng xoang maøng phoåi.

- Muû maøng phoåi: daãn löu quaù cao hoaëc ra

tröôùc quaù

- Ruùt oáng daãn löu quaù sôùm, ñaët oáng daãn

löu chaäm, dò vaät loàng ngöïc: maûnh kim khí

- Doøù Pheá quaûn – Maøng phoåi, Lao, K naám

phaùt trieån ra ngoaøi maøng phoåi

MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏAHOÏA

Traøn khí maøng phoåi traùi khu

truù

Daãn löu thaát baïi

Beänh nhaân caàn phaûi boùc

voû maøng phoåi


Traøn dòch maøng phoåi traùi khu truù

Daãn löu thaát baïi, maøng phoåi daøy

Choïc doø döôùi söï höôùng daãn cuûa

sieâu aâm

BN coù thai 8 thaùng


Traøn dòch maøng phoåi phaûi

löôïng ít

Daøy dính maøng phoåi phaûi

Sau chaán thöông

Choïc huùt laø ñuû


Traøn khí maøng phoåi töï phaùt

Daãn löu khoâng toát

Loã ngoaøi oáng daãn löu naèm

trong thaønh ngöïc

Gaây bieán chöùng traøn khí döôùi

da


Traøn dòch maøng phoåi traùi khu truù

Raát khoù ñaët daãn löu khoâng toát

Deã chaån ñoaùn laàm vôùi Abceøs phoåi

Caàn choïc doø hay ñaùnh daáu vò trí ñeå

daãn löu döôùi söï höôùng daãn cuûa sieâu

aâm

Khaû naêng traøn muû maøng phoåi maïn

tính


Traøn khí maøng phoåi traùi töï

phaùt löôïng vöøa

Daãn löu kín vaø huùt lieân tuïc sau

6 ngaøy coù hieäu quaû


Thoaùt vò cô hoaønh sau chaán

thöông

Hình aûnh deã chaån ñoaùn nhaàm

vôùi traøn khí maøng phoåi hay

nang khí phoåi traùi.

Khoâng ñöôïc daãn löu


Daãn löu thaáp vaø khoâng coù

hieäu quaû


Tö theá beänh nhaân khi daãn löu


Moät BN ñöôïc daãn löu maøngphoåi do traøn maùu maøng

phoåi traùi trong chaán thöông ngöïc

ôû beänh vieän tænh


OÁng daãn löu maøng phoåi thaúng

XIN CHAÂN THAØNH CAÙM XIN CHAÂN THAØNH CAÙM ÔNÔN

DAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG

Documents

Transcript of DAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG