MONA BU KAPAĞIN ARKASINDA

46

SAYI 12012

47

SAYI 12012

Mona Lisa tablosunda betimlenmiş olan kişinin kimliği kesinlikle belirlenememiş olmasına karşın; sanat tarihçileri, modelin kimliği ile ilgili pek çok fikir yürütmüş ve iddialarda bulunmuşlardır.

48

SAYI 12012

Elimizdeki Bilgiler:

Leonardo da Vinci’nin ünlü eseri Mona Lisa’nın esra-rengiz gülümsemesinin, yeni doğum yapmış bir annenin gülümseyişi olduğu bildirildi.

Kanada ulusal araştırma konseyi uzmanları, Louvre müzesi yönetiminin isteğiy-le tabloyu üç boyutlu renkli lazer taramasından geçire-rek rapor hazırladı. Araştır-ma sonunda, Mona Lisa’nın o zamanlar genellikle hamile ya da yeni doğum yapmış kadınların kullan-dığı çok ince ve saydam bir tülle boynundan aşağısını örttüğü anlaşıldı.

Uzmanlara göre, tablo Mona Lisa’nın ikinci oğlunun doğu-muna ithafen yapıldı.

Kızılötesi yansıma tekniğini de kulla-nan araştırmacılar, ayrıca nam-ı diğer Jokond’un saçlarının serbest bırakıl-mamış olduğunu ve başın arkasında topuz yapılarak toplanmış olduğunu fark etti.

Da Vinci’nin tablosunda ayrıca hiçbir fırça izi de belirlenemedi. Tabloda çok ince ve yekpare boya tabakası bulundu-ğu anlaşıldı. Eserde hiçbir parmak izi de tespit edilmedi, oysa bazı uzmanlar, sanatçının tabloyu parmaklarını kulla-narak yaptığına inanıyordu.

49

SAYI 12012

Şimdiye kadar Jokond’un saçlarının serbest oldu-ğu düşünülüyordu. Saç topuzu, tarihçileri şaşırttı, zira Rönesans’ın bu tür saç bağlama tarzı kötü kızlara mahsustu, oysa Mona Lisa iyi bir aileden geliyordu ve bir ipek tüccarının karısıydı...

Bell Laboratuvarlarından, Dr. Lillian Schwartz Mona Lisa’nın, Leonardo’nun kendi-portresi olduğu fikri-ni ortaya atmıştır. Bunu savı ortaya atarken dayandığı kanıtlar, sayısal analizler yardımı ile elde edilen, Leonardo da Vinci’nin ve tablodaki modelin yüz özel-liklerinin aynı olduğununa dair sonuçlardır.

Uzmanlar, tablo-da da Vinci Şifresi romanındaki gibi bir esrar bulunma-dığını da belirterek, eserin sadece Da Vinci’nin mahare-tini gözler önüne serdiğini vurguladı.

Leonardo Usta, Mona Lisa ile büyük bir aşk yaşamış. Hem de kadın evli, yani yasak aşk. Lisa’nın ikinci çocuğunun babası da elbette ki Usta’mız olmalı. Tabi bundan sonra bir yorum yapamıyo-ruz. Çocuk yaşadı mı?, Leonardo Usta çocuğunu kucağına aldı mı? vs. Mona Lisa’nın saç topu-zunun fahişe modelinde olması bir sembol, bir işaret. Lisa’nın Usta’mıza poz verirken takındığı o muzip ve gizemli gülümsemenin sırrı; gizli bir şey yapıyor olmasından kaynaklanıyor. Ve bir ressam bu anları tarihe geçiriyor. Milyonlarca insan bu kadını tanıdı ve tanımaya devam ediyor.

Bütün bunlara baktığımızda gördüğümüz tablo şudur:

50

SAYI 12012

Dikkatimizi çeken bir diğer hadise de Mona’nın arkasındaki manzarının anlamı çözmek oldu. Mona tüccar olan kocasından vakit buldukça kurtulmakta ve soluğu Leonardo Usta’nın yanın-da almaktadır. Muhtemelen bu manzara Mona’nın geldiği yönün manzarası olmalı.

Mona’nın soylu bir aileden geldiği eğer bir uydurmaysa, bunu tazgahlayan Usta’mızın bağlı olduğu masonik bağlar olmalıdır. Mona aslında sıradan bir fahişeydi. Ancak Da Vinci Usta, gönlünü kaptırmıştı bi kere. Dahi erkeklerin, karşı cinsle olan iletişim problemlerinin tipik bir modeli olabilir: Birlikte olduğu fahişeye aşık olma ve ona derdini tasasını anlatma, açılma sendromu. Hayat mektebinden mezun olmuş fahişe de, bu dahilerin saflığını sevmekte, kendisine değer verildiğini hissetmektedir. Gülümseme bununla da ilgili olabilir belki…

Destekleyici bilgiler:Da Vinci’nin Fiziksel temastan hoşlanmadığı iddia edilir: “Üreme faaliyeti ve bununla bağlantılı olan her şey o kadar iğrençtir ki insanlar hoş yüzler ve duygusal eğilimler de olmasa kısa sürede yok olacaktır” sözü daha sonra Sigmund Freud tarafından analiz edilmiş ve Freud, Leonardo’nun frijit olduğuna hükmetmiştir.

wik

iped

ia

Başka bir açı

51

SAYI 12012

Leonardo’nun genç erkeklere olan ilgisi 16. yüzyılda da tartış-ma konusu olmuştur. 1563’te Gian Paolo Lomazzo tarafından yazılan “Il Libro dei Sogni”de (Düşler Kitabı) yer alan “l’amore masculino”daki (erkek aşkı) kurmaca bir diyalogda, Leonardo başkahramanlardan biri olarak yer almış ve “Biliniz ki erkek-ler arasındaki aşk çeşitli arkadaşlık duygularıyla erkekleri bi-raraya getiren bir erdemdir. Bu durum onları daha erkeksi ve yürekli hâle getirir” sözü Leonardo’nun ağzından verilmiştir.

wik

iped

ia

İKKATİMİZİ CELBETTİ!D

Araştırmalarımız sırasında bu screenshot’a rastladık. Mona’nın

tablosu 1503’te yapılmış. Solda gör-düğünüz Vaftizci Yahya ise 1513-16. Büyük Üstad kendini mi tekrar etmiş

yoksa aşkı mı alevlenmiş?

aradaki farkı bulunaradaki farkı bulun