ตงแตในอดตจนถงปจจบนการดแลสขลกษณะอนามยการบรโภคของมนษย ไมไดคานงถงความสะอาด ความปลอดภยในการประกอบอาหารเพอการบรโภค ทาใหเปนสาเหตของโรคตางๆ

มากมาย โดยเฉพาะอยางยงโรคพยาธใบไมในตบ ซงเกดจากการรบประทานอาหารประเภทนาจดชนดมเกลดทมตวออนของพยาธ

อยแลวนาไปประกอบอาหารอยางไมถกวธ ซงสงผลตอสขภาพและชวตความเปนอยของผทรบประทานเขาไป

กลบหนาหลก

Çѵ¶Ø»ÃÐʧ¤�áÅТͺࢵ¢Í§â¤Ã§§Ò¹

กลบหนาหลก

ËÅÑ¡¡ÒÃáÅзÄÉ®ÕËÅÑ¡¡ÒÃáÅзÄÉ®Õ

ภาพแสดงประกอบการบรรยาย

กลบหนาหลก

à¹×éÍËÒâ¤Ã§§Ò¹

พยาธ

คออะไร

พยาธใบไมตบคออะไร

พยาธ

พบทใด

พยาธใบไมตบพบทใด

พยาธม

อยางไร

พยาธมลกษณะอยางไร

ชนดการ

วนจฉย

วงจรชวต

ตรวจสอบรางกาย

การปองกน

¾ÂÒ¸ÔãºäÁ�µÑº¤×ÍÍÐäÃ

พยาธใบไมตบคออะไร พยาธใบไมตบ เปนพยาธทตวเตมวยของพยาธอาศยอยในทางเดนนาด พยาธใบไมตบทสาคญทสดของประเทศไทยคอ Opisthorchis

viverrini

กลบหนาเนอหา

¾ÂÒ¸ÔãºäÁ�µÑº¾ºä´�º�Í·Õèã´

พยาธใบไมตบพบไดบอยทใด พยาธใบไมตบพบไดทวไปในประเทศแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตโดยเฉพาะอยางยงทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอของไทย และลาวในบรเวณลมแมนาโขง และในภาคเหนอของประเทศไทยคาดวามคนไทยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1.5-2 ลานคนทมพยาธชนดน

กลบหนาเนอหา

ÅѡɳТͧãºäÁ�µÑºÅѡɳТͧãºäÁ�µÑº

พยาธใบไมตบมลกษณะอยางไร พยาธตวเตมวยมรปรางคลายใบหอกผวลาตวเรยบ ยาว 1.0-2.5 ซม.และกวาง 0.3-0.5 ซม. พยาธมลาตวบางแบนและโปรงแสง ในตวจะมอวยวะสบพนธของทงเพศผและเพศเมย (รปท 1) รปท 1 ตวแกพยาธใบไมตบ

กลบหนาเนอหา

ª¹Ô ¢Í§¾ÂÒ¸ÔãºäÁ�㹵Ѻª¹Ô ¢Í§¾ÂÒ¸ÔãºäÁ�㹵Ѻ

พยาธใบไมในตบทสาคญมอย 3 ชนดดวยกนคอClomorchis sinensis พบมากในประเทศจน ไตหวน เกาหล ญปน ฮองกง และเวยดนามOpisthorchis felineus พบมากในประเทศทางภาคพนยโรปตอนกลาง ตอนใต และทางตะวนออกของยโรป รวมทงประเทศรสเซยOpisthorchis viverini พบมากในประเทศไทย ลาวและกมพพชาสาหรบประเทศไทย Opisthorchis viverini เปนพยาธใบไมทสาคญและทาใหเกดโรคพยาธใบไมในตบโดยตวแกอาศยอยในทอนาด พบมากในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทยโดยพบวาคนเปนโรคนสงถง 72-87%

กลบหนาเนอหา

¡ÒÃÇÔ¹Ô ©Ñ¡ÒÃÇÔ¹Ô ©ÑÂ

การวนจฉยการวนจฉยโรคจะตองอาศยประวตถนทอย ลกษณะการรบประทานอาหาร และอาการเจบปวย หากภมลาเนามาจากอสาน และชอบรบประทานอาหารสกๆดบๆกใหสงสยไวกอน

ภาพแสดงตวแก

ภาพแสดงตวแกยอมสกลบหนาเนอหา

µÃǨÊͺÃ�Ò§¡ÒµÃǨÊͺÃ�Ò§¡ÒÂ

การตรวจอจาระกจะตรวจพบไขของพยาธ หากมโรคแทรกซอนทตบอาจจะตองตรวจโดยการสองกลองเขาชองทองหรอการฉดสเขาทอนาด

ภาพแสดงไขของพยาธทตรวจจากอจาระ

ระยะ cercaria ทออกจากหอย

metacercaria ทอยในเนอปลา

กลบหนาเนอหา

ǧ¨ÃªÕÇÔµ¢Í§¾ÂÒ¸ÔãºäÁ�㹵Ѻǧ¨ÃªÕÇÔµ¢Í§¾ÂÒ¸ÔãºäÁ�㹵Ѻ

กลบหนาเนอหา

ÍÒ¡ÒâͧâäÍÒ¡Òâͧâä

เมอพยาธใบไมตบอยในทอนาดแลวเกดอะไรขน การทพยาธดดเกาะในทอทางเดนนาด และพยาธมการปลอยสารบางอยางออกมา ทาใหเกดการระคายเคองตอทางเดนนาด ทาใหเยอบผนงทอนาดหนาตวขน และมการเกดพงผด สวนถงนาดมการหนาตวอยางมาก นอกจากนยงพบนว การอกเสบของทอนาดและถงนาดไดบอย การอกเสบซาแลวซาอกกอใหเกดโรคแทรกทสาคญคอมะเรงของทอนาด

จะทราบไดอยางไรวาเปนโรคพยาธใบไมตบ วธการตรวจทงายทสดคอการตรวจอจจาระแลวพบไขพยาธ มรปรางคลายหลอดไฟชนดมไส สเหลองนาตาล ไขของพยาธมฝาปดจานวน 1 ฝา นอกจากนในบางรายอาจใชการตรวจทางภมคมกนวทยา หรอการตรวจทางรงสวนจฉยรวมดวย

กลบหนาเนอหา

¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ

การรกษา

ใชยา Praziquantel ขนาด 25 มก./กก/วน แบงใหวนละ 3 ครงเปนเวลาหนงวน

กลบหนาเนอหา

¡Òû�ͧ¡Ñ¹¡Òû�ͧ¡Ñ¹

การปองกนไมรบประทานปลาดบๆหรอสกๆดบๆถายอจาระใหใชสวม ไมถายเรยราดหรอถายลงนาทาลายหอยทเปนโฮสทกงกลาง

กลบหนาหลก

ÇÔ¸Õ¡ÒôíÒà¹Ô¹§Ò¹ÇÔ¸Õ¡ÒôíÒà¹Ô¹§Ò¹

วธดาเนนงาน เลอกประเภทของโครงงานเลอกหวขอโครงงานศกษา คนควาหาขอมลจดทาเปนการนาเสนอผาน Microsoft powerpointแลว write on CD

เครองมอและอปกรณทใชคอมพวเตอรโปรแกรม Microsoft powerpoint

งบประมาณประมาณ 100 บาท

ผลทคาดวาจะไดรบ (ผลลพธทตองการใหเกดขนเมอสนสดการทาโครงงาน)ประชาชนทวไปทเกยวของจะไดทราบถงสาเหตของโรค และวธการปองกนโรคไดอยางถกตอง

สถานทดาเนนการ- โรงเรยนยพราชวทยาลย-หองสมดพนบานยานกลางเวยงเชยงใหม-แหลงชมชน

áËÅ�§Í�Ò§ÍÔ§áËÅ�§Í�Ò§ÍÔ§

- คม สคนธสรรพ รศ.ดร.นพ. 2557 พยาธใบไมตบ (Liver Fluke) แหลงทมา :

http://www.med.cmu.ac.th/dept/parasite/public/Opisthorchiasis.htm 4 พฤศจกายน 2557

-คณะเวชศาสตรเขตรอน มหาวทยาลยมหดล 2557 โรคพยาธใบไมในตบ แหลงทมา:

http://www.tm.mahidol.ac.th/hospital/hospital-p-opisthorchis-th.php 4 พฤศจกายน 2557

-พยาธใบไมในตบ แหลงทมา :

http://www.siamhealth.net/public_html/Disease/infectious/parasite/opis.htm#.VFjVFDSsVBM 4 พฤศจกายน 2557

นาย วรชาต กนธยะเลขท 36 ชน ม.6 หอง 4

นางสาวพชญสน สทธเวช เลขท 38 ชน ม.6 หอง 4