Cyber Security - Joshua McCloud - Cisco Cyber Security Solutions Architect
Cyber security nbtc
-
Upload
kanin-nitiwong -
Category
Documents
-
view
256 -
download
8
description
Transcript of Cyber security nbtc
![Page 1: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/1.jpg)
คมอแนวทางปฏบตการรกษาความปลอดภยบนโลกไซเบอรภาคประชาชน
คมอแนวทางปฏบตการรกษาความปลอดภยบนโลกไซเบอรภาคประชาชน
Cyber
ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว ซอนขอมลในเครอง ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด ปดการแจงเตอนจากเกมใน LINE แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ทาไงด? ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย? เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป แจงตาแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ ระวงหนาเวบหลอกลวง ใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง
ปลอมขอมลสวนตวหรอขอมลการเงน
เจาะระบบโดย Hacker
Chat, Comment, Share กผดกฎหมายได
หลอกลวงเรองชอปปงออนไลน
บลชอค! พลาดซอไอเทมแอพโดยไมรตว
ขอมลลบอย ในเครองทหายหรอเปลยนมอทหายหรอเปลยนมอ
ขโมยใชอเมลหรอ Facebook ของเรา
สาหรบประชาชน
สาหรบประชาชน
Security
Security
Cyber คมอ
Security
Cyber คมอ
สาหรบประชาชน
![Page 2: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/2.jpg)
ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรกจกำรกระจำยเสยง
กจกำรโทรทศน และกจกำรโทรคมนำคมแหงชำต
87 ถนนพหลโยธน ซอย 8
แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
โทรศพท 0 2271 0151, 0 2670 8888
และ Call Center 1200 (โทรฟร)
เวบไซต : http://www.nbtc.go.th
คมอแนวทำงปฏบตกำรรกษำควำมปลอดภยบนโลกไซเบอรภำคประชำชน
เลขมาตรฐานสากลประจ�าหนงสอ : 978-616-204-530-1
ผจดท�า : บรษท โปรวชน จ�ากด
พมพท : บรษท วพรนท (1991) จ�ากด
สงวนลขสทธ : ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต
พมพครงท 1 : พฤศจกายน 2557
จ�านวนพมพ : 3,000 เลม
สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต หามน�าสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมนไปท�าซ�า ดดแปลง
หรอเผยแพรตอสาธารณชนไมวารปแบบใดๆ นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรลวงหนาจากเจาของลขสทธ ชอผลตภณฑและเครองหมายการคาตางๆทอางถงเปนสทธโดยชอบดวยกฎหมายของบรษทนนๆ
ส�ำหรบประชำชน
Cyber Security
คมอ
หำม จ�ำหนำย
![Page 3: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/3.jpg)
รำยชอคณะอนกรรมกำร ควำมมนคงเครอขำยภำยในกจกำรโทรคมนำคม
และกจกำรวทยโทรคมนำคม
รำยชอ ต�ำแหนง
พนเอก ดร. เศรษฐพงค มะลสวรรณ ทปรกษาอนกรรมการ
ดร. สทธพล ทวชยการ ทปรกษาอนกรรมการ
รองศาสตราจารย ประเสรฐ ศลพพฒน ทปรกษาอนกรรมการ
นายประวทย ลสถาพรวงศา ทปรกษาอนกรรมการ
พลเอก สกจ ขมะสนทร ทปรกษาอนกรรมการ
พลเอก ภดท วระศกด ประธานอนกรรมการ
พลอากาศตร ดร. ธนพนธ หรายเจรญ อนกรรมการ
รองศาสตราจารย ดร. ธนศ ภศร อนกรรมการ
นายนทธ พคยาภรณ อนกรรมการ
นายฉตรพงศ ฉตราคม อนกรรมการ
นางอรนตย บนนาค อนกรรมการ
นายปรญญา หอมอเนก อนกรรมการ
นางสรางคณา วายภาพ อนกรรมการ
ดร. ฐตพงศ นนทาภวฒน อนกรรมการและเลขานการ
ผแทนส�านกบรหารความถวทย ผชวยเลขานการ
ผแทนส�านกขบเคลอนภารกจพเศษ ผชวยเลขานการ
2
![Page 4: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/4.jpg)
ค�ำน�ำ
ดวยในปจจบนเทคโนโลยการสอสารมความกาวหนาอยางมาก และได
เขามาเปนสวนหนงของชวตประจ�าวนของประชาชนทกเพศทกวยอยางไมอาจ
หลกเลยงได โดยการสอสารไมวาจะเปนภาพ วดโอ เสยง และสอมลตมเดยตางๆ
สามารถรบสงผานเครอขายโทรคมนาคมไดอยางรวดเรวภายในเสยววนาท สง
ผลใหการตดตอสอสารเรองงานหรอธรกรรมตางๆ ด�าเนนไปไดอยางรวดเรว
กวาในอดตอยางเหนไดชด แตถงกระนนกตาม แมเทคโนโลยจะมคณอนนต
แตกมโทษมหนตเชนเดยวกน หากผใชรไมเทาถงอนตรายทอาจเกดจากการ
ใชอปกรณมอถอหรอพกพานนๆ
ดวยเหตน ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน
และกจการโทรคมนาคมแหงชาต โดย คณะอนกรรมการความมนคงเครอขาย
และขอมลในกจการโทรคมนาคมและกจการวทยคมนาคม จงเลงเหนความ
ส�าคญในเรองดงกลาว และไดจดท�าหนงสอเลมนขน เพอใหประชาชนได
ตระหนกถงการใชเทคโนโลยการสอสารอยางชาญฉลาด รทนกลโกงตางๆ
เพอใหเกดความปลอดภยในชวต และทรพยสน โดยการใชค�าอธบายและภาพ
ประกอบทผอานไมจ�าเปนตองมพนฐาานทางเทคนค กสามารถอานและเขาใจ
ไดโดยงาย หวงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชนแกเยาวชนและประชาชนทวไป
พนเอก
(เศรษฐพงศ มะลสวรรณ)
รองประธานกรรมการ
กจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต
ประธานกรรมการกจโทรคมนาคม
3
![Page 5: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/5.jpg)
หนงสอเลมนจะชวยคณไดอยำงไร?
ปจจบนเรามโทรศพทสมารทโฟนหรอแทบเลตทเชอมตอ
อนเทอรเนตไดกนแทบทกคนแลว แถมในอนาคตอนใกลยงอาจจะ
มอปกรณอนๆ ทตออนเทอรเนตไดเพมอกคนละหลายๆ ชน ไมวา
จะเปนของตดตวเชน นาฬกา ก�าไลขอมอ แวนตา ฯลฯ ไปจนถง
ของใชใหญๆ เชนรถยนต เครองใชไฟฟา หรอระบบควบคมอปกรณ
ตางๆ ในบาน จนเรยกกนวาเปน "อนเทอรเนตของสรรพสง"
(Internet of Things) ไปแลว
การเชอมตออนเทอรเนต หรอทเรยกวาการ "ออนไลน"
(Online) หรอการเขาสโลก "ไซเบอร" (Cyber) นนมประโยชน
และสรางความสะดวกอยางมหาศาลทงในชวตประจ�าวน การ
ท�างาน การสนทนาการหรอบนเทงตางๆ เพราะท�าใหเราสามารถ
ตดตอกบผคนหรอใชบรการสารพดอยางไดโดยไมตองเดนทางไป
พบกนจรงๆ และท�าไดตลอด 24 ชวโมงดวย แตในทางกลบกนก
เปนชองทางใหอนตรายตางๆ ทเรานกไมถง เขามาถงตวเราหรอ
อปกรณตางๆ รอบตวเราไดตลอดเวลา โดยทเราไมรเหนหรอ
ไมทนระวงตวเลยเชนกน
4
![Page 6: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/6.jpg)
ทางแกปญหานคงไมใชการเลกออนไลนไปเลย แตตองรจกและเขาใจ
วธใชอปกรณตางๆ ทตออนเทอรเนตอยางถกตอง ปลอดภย รหลกการและ
เทคนค รวมถงขอควรระวงหรอวธแกไขเมอเกดปญหาขน ซงไมใชเรองท
ไกลตวหรอ "มปญหาแลวคอยหาคนถาม" อกตอไป แตตองเตรยมพรอม
รบมอตงแตเรมเขาใชงานเลย ไมเชนนนกวาจะรตวกอาจสายไป จนตกเปน
เหยอของการโจมตหรอภยอนตรายตางๆ ได เพราะภยออนไลนในปจจบน
เพมความซบซอนขนมาก ขนตอนหรอมาตรการในการปองกนตวกเลยตอง
มมากขนตามไปดวย ซงในหนงสอ Cyber Security เลมนกมทงหลกการ
หรอขอแนะน�า และขนตอนทท�าตามไดจรงบนอปกรณตางๆ ไวใหแลว
อยางไรกตาม อปกรณแตละรนหรอยหอตางๆ จะแตกตางกนและ
เปลยนแปลงตลอดเวลา ท�าใหในหนงสอไมสามารถเขยนอธบายให
ครอบคลมทกอปกรณ ทงในปจจบนและทจะมมาใหมๆ ตอไปในอนาคตได
แตกไดเลอกยกตวอยางเอาระบบทมผใชจ�านวนมาก เชนระบบ iOS ของ
Apple และ Android ของ Google ซงนาจะใชไดกบผอานสวนใหญ โดย
ไดอธบายทง "หลกการ" ทนาจะเหมอนเดม และ "ขนตอน" ทอาจเปลยน
ไดในอนาคต ดงนนหากพบปญหาในลกษณะคลายกน กขอใหพยายามจบ
ประเดนของหลกการใหไดกอน แลวดวาขนตอนทอธบายนนท�าตามไดเลย
หรอจะตองปรบใชอยางไรบาง ซงถงแมจะไมเหมอน 100% แตกนาจะได
แนวทางทจะน�าไปปรบใชกบกรณของคณไดในระดบหนง
หวงวาหนงสอนคงมสวนชวยใหทกคนตระหนกถงความเสยงของ
ภยคกคามตางๆ ในปจจบน และปรบตวเขาสโลกออนไลนอยางอยรอด
ปลอดภยไดตามสมควร
คณะอนกรรมการความมนคงเครอขายและขอมล
ในกจการโทรคมนาคมและกจการวทยคมนาคม
5
![Page 7: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/7.jpg)
สำรบญ
บทท
01 เทคโนโลยกบปญหำควำมปลอดภยเทคโนโลยในอนาคต 15
อปกรณออนไลนกบความปลอดภย 17
เมอเรองสวนตวไมเปนความลบ 19
ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว 20
การเกบขอมลบน Cloud ปลอดภย หรอเชอถอไดแคไหน? 22
บทท
02 กำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟน หรอแทบเลตใหปลอดภยใชอนเทอรเนตผาน “เนตซม” ตางกบ Wi-Fi อยางไร 25
ความเรวเนตซมกบขอมลแบบตางๆ 26
ใชเนตซมอยางไรไมใหหมดโควตา 29
ตอเนตแบบไหน เมอไหรด 31
เปด-ปดเนตบนอปกรณไดอยางไร 32
ใชเนตตลอดเวลาแมไมไดใชงานเครอง 34
เชคไดวาใชเนตไปมากแคไหนแลว 36
ปดสญญาณวทยเวลาขนเครองบน 39
น�ามอถอไปใชในตางประเทศไดอยางไร? 41
ระวงการเลอกผใหบรการในตางประเทศ 43
ปดเนตกอนไปตางประเทศแบบใชไดทกเครอง 45
6
![Page 8: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/8.jpg)
บทท
03 ระวงอนตรำยเรองขอมลสวนตวขอมลสวนตวควรเปนความลบ 47
ซอนขอมลในเครอง 48
ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว 49
เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด 51
ยกเลกการใชงานแอคเคาทตางๆ ทไมใช 52
ตงคาความปลอดภยและ ความเปนสวนตวใน Social Network 56
ตงคาคกก และความเปนสวนตว ในบราวเซอร 62
ไมใหจ�ารหสผานในเครองสาธารณะ 64
ลบขอมลการทองเวบ 64
ทองเวบแบบไรประวต 68
ตงคาการแจงเตอนและความเปนสวนตวใน LINE 71
ยกเลกการเพมรายชออตโนมต 71
ปองกนไมใหคนอนเพมชอเราอตโนมต 72
บลอคหรอซอนรายชอ 73
บลอคหรอซอนรายชอทละคน 74
ยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ 74
บลอคขอความจากบคคลอน 76
ปดเสยงเตอนเฉพาะบางคน 77
ปดเสยงหรอการแจงเตอนทงหมด 78
ปดการแจงเตอนจากเกม 78
7
![Page 9: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/9.jpg)
สำรบญ
ผกแอคเคาทกบอเมลหรอเบอรโทรไว กคนรหสผานและแอคเคาท 79
แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ท�าไงด? 81
เรยกดเวบอยางปลอดภยดวย https 85
ดอยางไรวาเวบไหนมการเขารหสแบบ https 85
รจก “บก” อนตรายทเรยกวา Heartbleed 88
อยาใชรหสผานเดยวกนกบทกบรการ 91
รหสผานตงมากมายจะจดจ�ายงไงไหว? 91
ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย? 92
ลอกอนแบบไมตองสรางแอคเคาทใหม 93
ผกแอพหรอบรการกบ Facebook 93
ผกแอพหรอบรการกบอเมล 96
ระบบลอคสองขนตอน (2-Step Verification) 97
ตงรหสผานเฉพาะแอพ 98
8
![Page 10: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/10.jpg)
สำรบญ
ลอคเครองไวปลอดภยกวา 100
สงเสยงเรยกหาอปกรณทหายไป 108
ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน 110
เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร 113
แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย 117
ตดลอค Find My iPhone ท�าไงด? 118
แบคอพ/รสโตรขอมลบนอปกรณ 119
ช�าระเงนออนไลนไดทางไหนบาง? 123
จายเงนออนไลนตองระวงอะไรบาง? 126
ระวง! อยาใหเดกรรหสผานของคณ 127
ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม 128
9
![Page 11: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/11.jpg)
สำรบญ
บทท
04 ระวงอนตรำยเรองขอมลต�ำแหนงทอยเปด-ปดการท�างานของ GPS 133
เปดระบบคนหาเครอง 135
ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป 137
การแชรต�าแหนงทอยออนไลนจะมอนตรายมย? 141
ระวง! การเกบขอมลต�าแหนงทอยของแอพตางๆ 141
แจงต�าแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ 142
รองขอความชวยเหลอผานแอพ 144
บทท
05 ระวงอนตรำยจำกกำรหลอกลวง รปแบบตำงๆการหลอกลวงโดยอาศยชองโหวดานพฤตกรรม 149
ระวงหนาเวบหลอกลวง (Phishing) 150
ปองกนตวจาก Phishing 151
การหลอกลวงแบบ Pharming 152
หลอกใหดาวนโหลดโปรแกรม/แอพ 154
จรงหรอหลอก? ตอบแบบสอบถามแลวไดเงน 155
ยนยนความเปนตวจรงใน Social Media 156
การบอกตอเรองไมจรง 158
ซอสนคาหรอท�าธรกรรมออนไลนใหปลอดภย 160
10
![Page 12: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/12.jpg)
สำรบญ
บทท
06 ระวง! แอพพลเคชนอนตรำยไวรสและอนตรายตางๆ 163
ปรบแตงเครองดวยการเจลเบรค หรอ ROOT คออะไร? 165
ตดตงแอพเองใน Android 166
ปองกนตวจากไวรส 168
แอพขยะและแอพหลอกลวง 170
ปองกนตวจากแอพขยะหรอแอพปลอม 171
มอถอหรอแทบเลตจะตดไวรสจาก คอมพวเตอรไดหรอไม? 172
มภยรายเกดใหมทกวน 173
11
![Page 13: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/13.jpg)
สำรบญ
บทท
07 Chat, Comment, Like และ Share อยำงไรใหปลอดภยออนไลนอยางไรไมใหผด พ.ร.บ. คอมพวเตอร 177
ปญหาการละเมดลขสทธ และทรพยสนทางปญญาอนๆ บนอนเทอรเนต 179
น�าภาพหรอขอความของผอนไปใชอยาลมใหเครดต 181
ขอควรระวงในการใช LINE หรอแอพแชทอนๆ 182
แชทและแชรอยางไรด 183
ระวง! แอพทตดตงใน Social media 184
บทท
08 ระวงอนตรำยอนๆจำกกำรออนไลน หรอใชอปกรณไมเหมำะสมใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง 187
ปองกนตวไมใหโดนแฮก 187
เชค Wi-Fi ทปลอดภยกอนเขาใช 188
แนะน�าใหอพเดท OS เปนรนลาสด 189
อพเดท OS ใหเปนเวอรชนลาสด 190
ระวง! แอพแอบบนทกการพมพ 192
วธปองกนตวเองจาก Key logger 193
สรปขอควรระวงในการใชอนเทอรเนต 194
ขอควรระวงในการใชงานอปกรณมอถอ แทบเลต และอนๆ 197
12
![Page 14: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/14.jpg)
สำรบญ
บทท
09 ระวงผลกระทบทำงสงคมและวฒนธรรม มารยาทในการใชเนตซม 199
ใชมอถอหรอแทบเลตใหถกกาละเทศะ 200
ปญหาเกยวกบเกมออนไลน 202
ตงใหดไดเฉพาะเนอหาทเรทเหมาะสมกบอาย 203
ผปกครองกบการดแลผเยาว ในเรองการใชอนเทอรเนต 204
ปญหาจากการใชอปกรณสอสารในสงคม 205
โรคไซเบอรกบวฒนธรรมไทย 205
อธบำยค�ำศพท 206
ใชอปกรณสอสารอยาง
ระมดระวงและมสตกนนะครบ
:)
13
![Page 15: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/15.jpg)
1CHAPTER
ดวยเทคโนโลยของอปกรณพกพาในปจจบนทรองรบการใชงานไดสารพดรปแบบ ทงสงอเมล ถายภาพ ดหนง ฟงเพลง อานอบค เลนเกม แชท เลน Facebook ทองเวบ เชค-โอนเงน ฯลฯ นอกจากนยงเชอมตออนเทอรเนตไดทกททกเวลาจนแทบจะเรยกไดวาเปนปจจยท 5 ไปแลว แถมยงเกบขอมลสวนตวไวมากมาย รวมทงสงขอมลในเครองขนไปเกบส�ารองบนเนตใหอตโนมตดวย จงตองระวงอยางยงทจะไมใหเครองหาย ควรตงรหสผาน ในการปลดลอคกอนเขาใชเครอง และระวงตวจากภยออนไลนทงหลาย เชน การขโมยขอมลทฝากไวบนเนตดวย ในบทนเราจะมาดกนวามปญหาดานไหนทตองระมดระวงกนบาง :)
เทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย
![Page 16: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/16.jpg)
เทคโนโลยในอนาคต
เทคโนโลยของเครอขายและการรบสงขอมลดจตอลในปจจบนพฒนาไปอยางรวดเรวมาก เชน จาก 3G ไปเปน 4G และ 5G ในอนาคตพรอมความเรวทเพมขนจากเดมอก 10 และ 100 เทา ตามล�าดบ รวมถงอปกรณฮารดแวรและซอฟตแวรเกยวของ ทงความสามารถของตวตรวจวดหรอ sensor ทงหลาย ทงทใสตดตว (wearable) ตดบาน ตดรถยนต ทท�าใหเกดขอมลดบในเรองตางๆ ทงภาพ เสยง วดโอ หรอคาทวดไดแบบอนๆ เชน ต�าแหนงทอย การเคลอนท อณหภม ฯลฯ นอกจากนดวยความเรวในการประมวลผลขอมล ความซบซอนของซอฟตแวร และการท�างานผานเครอขายรวมกบระบบ cloud ทท�าใหงานยากๆ สามารถท�าไดบนอปกรณพกพาตางๆ ไมวาจะถายภาพ ตดตอวดโอ คนหาขอมล ระบต�าแหนงบนแผนทจาก GPS คนหาเพลงจากเสยงทไดยน น�าทางระหวางการขบรถ แปลขอความในภาพเปนตวอกษร (OCR) คนหาหรอจ�าแนกหนาตาของคนในรปถาย แปลภาษาเขยนหรอภาษาพดอตโนมต ฯลฯ
Wearable : Google Glass ของ Google
GPS ในรถยนต เชน Sygic
ตวอยางแอพ Savant ควบคมอปกรณเครองใชในบาน
1 CHAPTERเทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย
15
![Page 17: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/17.jpg)
ทงหมดนท�าใหเกดความสะดวกในการใชชวตและการท�างานมากขนกวาแตกอน ขณะเดยวกนกสรางปญหาใหมทไมเคยมใครคาดคดไวตามมาอกหลายอยาง เชน
� ขอมลดบปรมาณมากขน เชนระดบหลายกกะไบตตอวน โอกาสทขอมลจะผดพลาด รวไหล หรอถกบดเบอนรบกวน กมมากขนดวย
� เครอขายเรวขน ขอมลทตกอยในความเสยงกมปรมาณมากขน กวาจะ รวาถกขโมยขอมลกรวไปหมดแลว เปนตน
� ขอมลสวนตวมากขน กตองใชความพยายามควบคมปดกนขอมลมากขน เพอรกษาความเปนสวนตวเอาไว
� เกดคาใชจายตอเดอนคอนขางมากในการเชอมตออนเทอรเนตความเรวสง ผานชองทางตางๆ ทง mobile, Wi-Fi และ ADSL เพราะมหลายอปกรณ
� อนๆอกมากมาย
ขอเสนอแนะในการปองกนและแกไขปญหาเหลาน เรมตรงทเราตองเขาใจวาการพฒนาเหลานเปนเรองธรรมดาทหลกเลยงไมได และคนทจะอยรอดไดในสงคมยคนจ�าตองมทกษะทางเทคโนโลยใหมๆ อกหลายอยาง ซงท�าใหชวตไมเหมอนแบบเดมๆ ทคนรนกอนเคยใชมา ขณะเดยวกนงานและชวตในรปแบบเดมๆ จะคอยหายไป แทนทดวยสงคมทโลกออนไลนและออฟไลนทบซอนกนอย การใชชวตในโลกแบบนตองมสตอยตลอดเวลาวาอะไรควรหรอไมควรท�า และอะไรทควรลงมอท�าทนทโดยไมผลดวนประกนพรงตอไปอก
16
![Page 18: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/18.jpg)
อปกรณออนไลนกบความปลอดภย
อปกรณพกพานนมความเสยงดานความปลอดภยมากมาย อยางแรกคอ หายไดงายเนองจากพกพาไปไหนมาไหนดวยตลอด จงตองระวงใหด เพราะภายในอปกรณกจะเตมไปดวยขอมลสวนตวมากมาย นอกจากนยงควรตงรหสผานใหกรอกกอนเขาเครองไวดวย
กลองในอปกรณพกพากมกนแทบทกรน ท�าใหถายงาย พบเหนอะไรกถายไวไมวาจะเปนภาพนงหรอวดโอ จากนนกน�ามาแชรบนโลกออนไลนไดงายดาย บางภาพหรอบางคลปอาจไปละเมดสทธของผอน ซงอาจถกฟองไดงายๆ เชนกน
ถาอปกรณนนตอเนตไดกจะตองระวงภยออนไลน ทงไวรส สแปม แฮกเกอร การหลอกลวง ขอมลเทจตางๆ ทปะปนอย ฯลฯ อกทงการระบต�าแหนงทอยทท�าใหสามารถตดตามตวไดงายขน
... พกพาสะดวกกตองระวงเครองหาย
ถายภาพกระวงไมใหไปละเมดสทธผอน
ออนไลนกใหระวงการดกจบขอมล
1 CHAPTERเทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย
17
![Page 19: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/19.jpg)
เดยวนใครๆ กใชเนตไดจากทกททกเวลา บางแอพหรอบางบรการกจะรบสงขอมลอยเปนระยะท�าใหขอมลตางๆ ไหลเขาและออกจากอปกรณของเราตลอดเวลา ถงแมขณะทเราเสยบชารจไวเฉยๆ (เชน การแบคอพรปและขอมลจากในเครอง การอพเดทซอฟตแวรออนไลนอตโนมต) อนตรายจงมาถงเราไดตลอด 24 ชม. ทเชอมตออนเทอรเนต
ชวงเวลากลางคน เปนเวลาทแฮกเกอรมกใชในการน�าขอมลทดกจบไดมาลองของ เพราะเปนเวลาทเจาของหลบใหล แฮกเกอรสามารถลองลอกอนเวบหรอบรการตางๆ ดวยขอมลทดกจบมาไดเพอกระท�าการบางอยาง กวาเจาของจะรตวกอาจถกแฮกหรอขโมยอะไรไปแลวกได
ผใชควรปองกนตวเองดวยระบบรกษาความปลอดภยทบรการตางๆมใหใช ควรจะตงคาใหครบเพอใหระบบคอยแจงเราในกรณตางๆ เชน ใหสงขอความเตอนเมอมการลอกอนแอคเคาทดวยอปกรณเครองใหม, ใหสงรหส OTP มาทโทรศพทเพอน�าไปกรอกยนยนกอนใชบรการตางๆ เปนตน ซงเราจะรไดทนทวามใครมาท�าอะไรกบแอคเคาท ท�าใหปองกนตวไดทนทวงทไมตกเปนเหยอของเหลาแฮกเกอร
Internet
Share
Restore
Backup
Download
Etc.
UploadE-banking E-commerce
Game
Etc.
Chat
24h
18
![Page 20: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/20.jpg)
เมอเรองสวนตวไมเปนความลบ
ทศนคตของคนยคนเปลยนไปจากเรองสวนตวตองเกบ กลายเปนมดตองแชรผานชองทางออนไลนตางๆ เพอใหเพอนและคนใกลชดไดรบร ซงอาจรวมถง คนทงโลกทจะเหนเรองสวนตวทคณแชรออกไป อกทงการคลก LIKE กเปนขอมลใหผอนรวาคณชอบหรอสนใจอะไร ท�าใหขอมลเฉพาะตวถกเอาไปใชไดงายขน ทงจากนกการตลาด หนวยงานราชการ และผไมหวงด
การเปดเผยเรองสวนตวตางๆ กควรท�าดวยความรอบคอบ บางเรองทด เลกนอยไมนามปญหากอาจสงผลเสยได เชน การเชคอนต�าแหนงทอย บอกขอมลสวนตว ชอ นามสกล บานอยไหน ท�างานอะไร วนเกดวนทเทาไหร มพนอง กคน เพอนสนทเปนใคร เบอรโทรศพทอะไร ก�าลงจะไปไหน ไปกบใคร มใครอยบาน มย ระบบกนขโมยหรอกลองวงจรปดเสย รถจอดหนาบานในซอยเปลยว กลบดกเปนประจ�า ใชของมคา ฯลฯ เหลานเปนขอมลเลกๆ นอยๆ บางคนกโพสตบอกสถานะสวนตวเสยอยางกบเปนเซเลป อาจคดวาอยากแชรเปดเผยแลวไมนาจะมอนตราย แตพอขอมลหลายๆ อยางมารวมกน ปะตดปะตอจนอาจกลายเปนโอกาสทผไมหวงดจะน�าขอมลเหลานไปใชประโยชนได อยางเชน เอาไปแอบอางเปนตวเราหลอกผอนใหโอนเงนให, รวามของมคาอาจแอบมาดกจในซอยเปลยว, บอกหมดเลยรถจอดหนาบานไมมยามกเสรจโจร, รวาไมมใครอยบานหลายวนกยองมาขโมยของ, ระบบกนขโมย เสยใชมย ยองมายกเคาซะเลย เปนตน
รปภาพทโพสตขนไปบนอนเทอรเนตกมการแอบเอาไปใชกนบอยครง บางรายถกน�าภาพทอพโหลดไวบนอลบมออนไลนไปใชแอบอางเปนคนอน แอบอางวาคนนนเปนเจาของภาพ น�าไปตดตอเปนภาพลามกอนาจาร บางกถกน�าไปเปนภาพประกอบโฆษณาบนเวบลามกหรอขายบรการกม
... เปดเผยเรองสวนตวใหนอย กจะปลอดภยมากขน
1 CHAPTERเทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย
19
![Page 21: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/21.jpg)
ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว
ขณะทองเวบหรอใช Social Network ตางๆ มกจะแสดงโฆษณาสนคาของเวบหรอเพจ Facebook ทเคยเปดเขาไปด นนเปนผลมาจากการตลาดแบบ “retargeting marketing” ซงเปนการเนนย�าสนคาทแตละคนสนใจอกครง เพอชกชวนใหเกดการซอหรอเนนย�าไมใหลม เชน ระหวางเลน Facebook ไดคลกเขาไปดเพจขายสนคาเกยวกบอปกรณตกแตงบาน หลงจากปดหนาเพจนนไปแลวมาเลน Facebook ตามปกต คณจะเหนโฆษณาอปกรณตกแตงบานจากเพจนนขนมาแสดงใหเหนซ�าอก
นนเปนเพราะ Facebook ไดเกบขอมลการเขาชมเพจและเวบของคณไว จากนนกจะน�าขอมลมาประมวลผลแลวน�าเสนอโฆษณาทตรงกบความสนใจของคณทสดขนมา เพอเตอนและกระตนใหเกดการกลบไปทเพจนนซ�าอก ท�าใหเกดการซอสนคาในทสด
... หลายเวบจะเกบขอมลการเขาชมเวบของคณวาสนใจเกยวกบอะไร แลวน�าเสนอเนอหาหรอโฆษณาใหโดนใจตามมาในภายหลง
20
![Page 22: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/22.jpg)
เมอเหนโฆษณาขณะใช Facebook คณสามารถปดการแสดงโฆษณาทไมตองการได โดยแตะกรอบโฆษณา แตะท แลวเลอก ฉนไมตองการเหนเรองราวน เพอปดโฆษณาน หรอเลอก ซอนโฆษณาทงหมดจาก... จะยกเลกการแสดงโฆษณาของแอพหรอหนานนไปเลย
ในทนเลอก ฉนไมตองการเหนเรองราวน Facebook จะซอนโฆษณาและถามเหตผล ใหแตะท ท�าไมคณจงไมตองการเหนเรองราวน แลวเลอกเหตผลของคณ
Twitter กมการเกบขอมลเพอแสดงโฆษณาทตรงกบความสนใจแบบนเชนกน โดยไปปดได (ดหนา 61)
วธปดโฆษณาทไมตองการบน Facebook
1 CHAPTERเทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย
21
![Page 23: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/23.jpg)
การเกบขอมลบน Cloud ปลอดภยหรอเชอถอไดแคไหน?
จากแนวโนมทอนเทอรเนตสามารถรบสงขอมลไดดวยความเรวทสงขน ท�าใหเกดความนยมจดเกบขอมลไวบนบรการออนไลนใน รปแบบของ cloud มากขน ซงกจะรวมไปถงบรการทคลายกนแตมมากอน เชน บรการอเมลฟรทงหลาย ดงจะเหนไดจากบรการของเวบตางๆ เชน Dropbox, GMail/Google Drive, Hotmail/OneDrive (Microsoft) และอนๆ ซงลวนอ�านวยความสะดวกกบผใชทสามารถเรยกขอมลจากดสกหรออเมลไดจากทกทในโลก ทกเวลาทตองการ เพยงแตตองสามารถตอเนตไดดวยความเรวสงพอเทานน โดยสามารถเรยกดขอมลไดจากทกอปกรณทรองรบ (ตางกบการบนทกไฟลไวในเครองทจะเรยกดไดเฉพาะเครองนน)
...การเกบขอมลไว
บนบรการ Cloud นน ถาจะอธบายใหเหนภาพ กเปรยบไดกบการน�าขอมลไปใสไวใน
กอนเมฆ
ซงกอนเมฆแตละกอนกเปรยบไดกบกลองเกบขอมลของ
แตละคน ไมวาอยทไหนหรอใชอปกรณใดกจะมองเหน
กอนเมฆตดตามไปดวยตลอด ท�าใหสามารถดงขอมลของ
ตวเองทเกบไวบนกอนเมฆลงมาใชงานไดทกททกเวลา
22
![Page 24: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/24.jpg)
ค�าถามทตามมาคอการเกบขอมลในลกษณะดงกลาว ทงทเปนอเมลและไฟล มความปลอดภยแคไหน ในประเดนตางๆ เชน
� ความเชอถอไดของขอมล วาจะไมมการเสยหาย สญหาย ซงนาจะอยในระดบด เพราะระบบของผใหบรการแตละรายมกมการ กระจายขอมลไปเกบซ�าซอนกนหลายท มการท�าส�าเนาส�ารองอยางรดกม หากระบบมปญหากอาจเพยงเขาถงไมไดชวคราว แตสามารถแกไขใหกลบมาเปนปกตไดในเวลาไมนาน
� ความเปนสวนตว ขอนตองอาศยความเชอใจวาผใหบรการจะไมถอโอกาสเขามาดขอมลในอเมลหรอไฟลของผใช (บางราย เชน Google บอกไวกอนวาจะใชโปรแกรมอตโนมตอานอเมลของลกคาเพอไปดงโฆษณาทเกยวของกบเนอหาในอเมลมาแสดง แตรบรองวาจะไมมการใหคนจรงเปดอาน เพอคมครองความเปนสวนตวของผใช)
� ความปลอดภย หากเปนขอมลทมความส�าคญ หรอเปนความลบ ของหนวยงานหรอองคกร บรษท หรอหนวยงานราชการเหลานน อาจวางนโยบายใหใชอเมลขององคกรเองแทนทจะยอมเสยงกบบรการฟร (แตกมกมปญหาในการบรหารจดการในเชงเทคนค ทไมสามารถท�าไดดหรอคมคาการลงทนเทากบมออาชพทใหบรการคนทงโลกได) หรอหากเปนขอมลสวนตว ความลบ ภาพหลด ฯลฯ กตองระวงวาอาจถกขโมยขอมลออกไปจากบรการ Cloud ได ดงเชนทเคยเกดกรณภาพเปลอยของดาราดงถกขโมยจากทเกบบน Cloud มาแลว
1 CHAPTERเทคโนโลยกบปญหาความปลอดภย
23
![Page 25: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/25.jpg)
2CHAPTER
ดวยความสามารถของสมารทโฟนและแทบเลต ทสามารถรองรบการใชงานของผใชไดหลากหลาย ไมวาจะดหนง, ฟงเพลง, เลนเกม, ถายหรอแตงภาพ, จดบนทก, คดเลข, แชท LINE, เขา Facebook, อานเวบ, คนหาขอมลใน Google, รบสงอเมล หรอจะลงแอพตางๆ เพมเพอใชงานไดสารพดรปแบบ ท�าใหเกดสงคมกมหนาไปทวโลก ดวยลกษณะการใชงานทแตละคนตางกมหนากมตา “จม” หนาจอมอถอหรอแทบเลตกนอยางเอาเปนเอาตาย และถาใครใช “เนตซม” ดวยละก ไมวาจะอยทไหน กเขาใชอนเทอรเนตไดตลอดเวลา ในบทนเราจะมาเขาใจกลไกการใชอนเทอรเนตผานอปกรณเหลาน และขอควรระวงตางๆ
การใชอนเทอรเนต ผานสมารทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
![Page 26: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/26.jpg)
Internet
Wi-Fi ใชฟรหรอเหมาจายรายเดอน ไมจ�ำกดปรมำณขอมล
4G/3G มคำใชจำย จ�ำกดปรมำณขอมล
ใชอนเทอรเนตผาน “เนตซม” ตางกบ Wi-Fi อยางไร
การใชงานบางอยางในสมารทโฟนและแทบเลตจะตองเชอมตออนเทอรเนตขณะใชงานดวย ไมวาจะเปนการด YouTube, เลนเกมออนไลน, ทองเวบ, คนหาขอมล, เลน LINE, เขาใช Facebook, รบสงอเมล หรออนๆ ซงการเชอมตออนเทอรเนตจากมอถอหรอแทบเลตกจะท�าได 2 วธคอ
� ตอผานผใหบรการบนมอถอ หรอเรยกวา “เนตซม” ใชไดทกทเหมอนโทรศพทมอถอ โดยเสยคาบรการตามแพกเกจ ซงความเรวในการใชงานจะมหลายระดบ ตงแต GPRS/EDGE/3G/4G (LTE) ตามล�าดบ จากความเรวต�าสด (GPRS : 40 kbps) ไปยงสงสด (4G : 100 Mbps-1024 Mbps) ซง 4G น ปจจบน (2014) จะใชไดเฉพาะในบางพนทเทานน
� ตอผาน Wi-Fi เชน ตามบาน สถานศกษา แหลงชมชน ทท�างาน บางทกใหเขาใชงานไดฟร (อาจตองใสรหสผานหรอลงทะเบยนกอนเขาใชงาน) หรออาจเปน Wi-Fi จากการแชรจากอปกรณหนงทใชเนตซมไปยงอปกรณอนๆ อกทกได ซงความเรวของ Wi-Fi จะแตกตางกนไป
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
25
![Page 27: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/27.jpg)
ความเรวเนตซมกบขอมลแบบตางๆ
สมยกอนเนตซมมแตระบบ 2G/Edge เรวแคประมาณ 0.3 เมกะบต ตอวนาท (Mbps) จะเปดเวบ เชคเมลทกรอกนนาน โหลดรป อพไฟล ยงไมตองพดถงตอนนเรามเนตซมแบบ 3G เรวขนเปนประมาณ 3 เมกะบตตอวนาท (Mbps) เรวกวาเดม 10 เทาเขาเวบ สงอเมล แชรรป เชคสเตตส Facebook ไดเหมอนเนตบาน ดหนงกพอได ถายวดโอแลวแชรกพอไหว ตอไปเราเรมจะมเนตซมแบบ 4G เรวขนอกเปน 10 เมกะบตตอวนาท (Mbps) หรอกวานน เรวกวา 3G อกอยางนอย 3 เทา ถายวดโอแลวอพโหลดไดสบาย ดหนงยงลนไหล
แตเราอาจจะลมไปวา ขอมลแตละแบบนนมนมขนาดผดกนมากมายนบรอยเทา เชนตวอยางตอไปน
ฉนรกเธอ
¢ŒÍ¤ÇÒÁ
เครอขายเนตซม
¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º
ฉนรกเธอ
ขอมลจบๆ
ชกจะเยอะ
ตรมเลยทงภาพทงเสยง
มาตอเนองตองสงใหทนดวย
ÀÒ¾
àÊÕ§
ÇÔ´ÕâÍ
p หนงภำพแทนไดพนค�ำ แตกตองสงขอมลเพมพนเทำ ยงถำเปนเสยงหรอวดโอยงตองสงใหทนตำมเวลำดวย
26
![Page 28: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/28.jpg)
ฉนรกเธอ
¢ŒÍ¤ÇÒÁ
เครอขายเนตซม
¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º
ฉนรกเธอ
ขอมลจบๆ
ชกจะเยอะ
ตรมเลยทงภาพทงเสยง
มาตอเนองตองสงใหทนดวย
ÀÒ¾
àÊÕ§
ÇÔ´ÕâÍ
� ขอมลทเปนภาพ โดยเฉพาะภาพถาย (Photo) นนมขนาดใหญมาก ภาษตโบราณบอกวา “หนงภาพแทนไดพนค�า” แตขอมลของภาพถายโดยทวไปนน ถงแมจะมการบบขอมลใหเลกลงแลวกตาม ขอมลภาพกยงอาจใหญกวาขอความเปนพนเทา (หรอบางทกเปนหมนหรอแสนเทา) ดวยเชนกน ดงนนการสงภาพผานระบบ 3G กเลยไมไดรสกวาเรวมากนก
� ขอมลทเปนขอความ หรอตวหนงสอลวนๆ (Text) เปนอะไรทเบาสบาย รบสงงายทสด การสงขอความผานอเมล LINE หรอแอพอนๆ บนมอถอถงใชเวลานอยมาก สงปบถงปบทนใจ
� ขอมลทเปนเสยง เสยงมขนาดพอๆ กบขอมลภาพ แตถาเปนการสงเสยงคยโตตอบกน เชน แอพทโทรฟรผานเนต ไมวาจะเปน LINE, Skype, FaceTime หรออนๆ จะมเงอนไขเพมตรงทตองสงขอมลใหทนเวลา ไมงนเสยงจะเพยนหรอขาดๆ หายๆ
ฉนรกเธอ
¢ŒÍ¤ÇÒÁ
เครอขายเนตซม
¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º
ฉนรกเธอ
ขอมลจบๆ
ชกจะเยอะ
ตรมเลยทงภาพทงเสยง
มาตอเนองตองสงใหทนดวย
ÀÒ¾
àÊÕ§
ÇÔ´ÕâÍ
ฉนรกเธอ
¢ŒÍ¤ÇÒÁ
เครอขายเนตซม
¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º
ฉนรกเธอ
ขอมลจบๆ
ชกจะเยอะ
ตรมเลยทงภาพทงเสยง
มาตอเนองตองสงใหทนดวย
ÀÒ¾
àÊÕ§
ÇÔ´ÕâÍภาษาเทคนค ขนำดประมำณ 100 หรอ 1,000 กโลไบต คอ 1 เมกะไบต
...
ภาษาเทคนค ขนำดไมถง 1 กโลไบต...
ภาษาเทคนค เสยงในคณภำพระดบท “พอฟงได” จะมขนำดขอมลทสงประมำณ 50 กโลไบตตอวนำท ทตองม “ตอวนำท” ดวยแปลวำตองสงใหทนใน 1 วนำทดวย ไมงนเสยงพดจะยดยำนและเพยน ยงถำเปนเสยงเพลงทจะฟงใหเพรำะหรอเปนเสยงระบบสเตอรโอ แยกซำย-ขวำ อำจตองเพมขอมลทรบสงขนไปถง 100 -200 กโลไบตตอวนำท
...
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
27
![Page 29: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/29.jpg)
ถงกชาง..·‹ÍỈ» 2G/Edge
0.3 Mbps
3 Mbps
3G
10 Mbps
4G
ชลๆ·‹ÍàÁ¹
ÍØâÁ§¤ŠÊ‹§¹Óชวยดวย
ดงนนกอนจะบนวา “เนตชา” ใหดวาเราก�าลงรบหรอสงขอมลอะไรอยเสยกอน ถาใชงานแคจบๆ ไมไดดหนงฟงเพลงหรอสงรปใหญๆ ใหใครเลย คอยบนดงๆ ออกมา ;-)
� ขอมลทเปนภาพเคลอนไหว (วดโอ) วดโอทเราดทวไปนนถาจะไมใหกระตกจะตองประกอบดวยภาพยอยๆ ประมาณ 20-30 ภาพตอวนาท ซงเวลาสงจะตองบบขอมลอยางมากและยอมใหภาพไมคมชดเทาภาพนง (จะเหนไดวาภาพทถายดวยการจบหนาจอวดโอจะเบลอกวาภาพถายจรงๆ) แถมยงตองมเสยงดวย ดงนนวดโอจงกนก�าลงของเครองและเครอขายมากกวาภาพนงไปอก 20-30 เทา
ภาษาเทคนค วดโอในคณภำพระดบท “ดด” ทงภำพและเสยงรวมกนจะมขนำดประมำณ 1,000 กโลไบต หรอ 1 เมกะไบตตอวนำทขนไป
...
ฉนรกเธอ
¢ŒÍ¤ÇÒÁ
เครอขายเนตซม
¤Ô´¶Ö§¨Ñ§ ¨Ø�º ¨Ø�º
ฉนรกเธอ
ขอมลจบๆ
ชกจะเยอะ
ตรมเลยทงภาพทงเสยง
มาตอเนองตองสงใหทนดวย
ÀÒ¾
àÊÕ§
ÇÔ´ÕâÍ
p เครอขำยเนตซมควำมเรวสง กเหมอนทอน�ำทมขนำดใหญ น�ำ (ขอมล) กไหลผำนไดเรวกวำทอเลก)
28
![Page 30: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/30.jpg)
ใชเนตซมอยางไรไมใหหมดโควตา
จากหวขอกอน เราไดเหนปรมาณขอมลทตองรบสงส�าหรบขอมลแตละประเภทแลว ซงจะท�าใหเราเขาใจไดวาท�าไมถงตองมโควตาทจ�ากดการใชงานในแตละเดอนขนมา เพราะ
� บางคนใชเนตนอย รบสงขอความเปนหลก มรปภาพบาง เชนอเมล แอพพวก Social เชน Facebook, LINE
� บางคนใชเนตเยอะ ดหนงฟงเพลงบอยๆ ด YouTube ฟงวทยออนไลน ฯลฯ ซงรบสงขอมลมากกวาพวกแรกเปนสบเทารอยเทา
เพราะคนทใชเยอะจะเปนภาระหรอโหลดระบบเครอขายมาก ท�าใหคนทใชนอยพลอยใชไมออกไปดวย
ระบบโควตาหรอ FAIR USE POLICY (FUP) จงเกดขน เพอ “จ�ากดคนทใชเนตมาก ไมใหมากเกนไปจนไปรบกวนผใชอนๆ” เพราะอยาลมวานอกจากเนตผานซมแลว อปกรณทกเครองไมวาจะเปนสมารทโฟนหรอแทบเลตยงสามารถเลยงไปใชเนตบาน ทท�างาน ทโรงเรยน หรอ Wi-Fi ตามทตางๆ ได ไมจ�าเปนตองเอางานหนกๆ มาโหลดเครอขายของเนตซมถาขณะนนอยประจ�าท ไมไดอยระหวางเดนทางไปมา และ Wi-Fi นกมกจะเรวกวาเนตซมหลายเทา นอกจากน ทง Wi-Fi และเนตบานยงไมมโควตาจ�ากดวารบสงขอมลได แคไหนอกดวย
... แตสองคนนจำยคำบรกำรรำยเดอนเทำกน ซงไมแฟร !?!
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
29
![Page 31: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/31.jpg)
วธการของระบบโควตานกคอ จ�ากดปรมาณขอมลทรบสงวา เดอนหนงๆ จะใชไดตามความเรวเตมทของแพกเกจทซอนนไมเกนเทาไหร เชน ก�าหนดโควตาไว 2 กกะไบต (ประมาณ 2,000 เมกะไบต คดงายๆ วาเทยบเทาการถายรปจากกลองมอถอแลวสงตอประมาณสองพนรป หรอดหนงทความละเอยดระดบ DVD ไดประมาณสามสชวโมง) กแปลวา ถายงรบสงขอมลไมเกนทก�าหนดจะไดความเรวเตมท แตถารบสงเกนนนไมใชวาเนตตดเลย แตจะถกจ�ากดสทธการใชทเกนโควตา โดยลดความเรวลงเหลอเทาระบบ 2G หรอ Edge ทชากวากนเปนสบเทาแทน ทนเดอนถดๆ ไปกจะตองวางแผนการใชเนตอยางเหมาะสมกวาน รวมทงท�าใหเหลอทหรอเวลาวางของเครอขายใหคนอนใชบางดวย
เสรจตละ
ยงไมถง
ปรด! หมดโควตาแลวไปทอเลกโนนเลย!
โควตา
ฟว...
หะ!
นาย ก.
¹Ò ¡. 㪌ÁÒ¡
¹Ò ¡. 㪌ÁÒ¡
¹Ò ¢. 㪌¹ŒÍÂ
¹Ò ¢. 㪌¹ŒÍÂ
2 GB
โควตา
นาย ก.2 GB
ภาษาเทคนค เชน ปกตใช 3G กอำจไดควำมเรว 2-3 หรอ 4 เมกะบตตอวนำท พอตดโควตำกจะลดลงสบเทำคอเหลอ 0.3 เมกะบตตอวนำทเทำนน
...
p ระบบโควตำหรอ Fair Use Policy (FUP) เพอใหคนทใชมำกและใชนอยสำมำรถใชงำนรวมกนไดอยำงเปนธรรมเทำเทยมกน เพรำะจำยเทำกน
30
![Page 32: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/32.jpg)
ตอเนตแบบไหน เมอไหรด
ถาไมไดใชเนตซมกจะใชอนเทอรเนตไดเมอบรเวณนนม Wi-Fi ใหเขาใชงานเทานน ซงสวนใหญกมกจะลอคไวจะตองใสรหสผานกอนเขาใช เมอเปดใช Wi-Fi สมารทโฟนหรอแทบเลตกจะตรวจหาสญญาณในบรเวณนนแลวเชอมตอใหเขาไปใชไดทนท (ครงแรกอาจตองใสรหสผานกอน ซงเจาของระบบ Wi-Fi มกมปายบอกไว เชน ในรานกาแฟ) ถาเปน Wi-Fi ทไมตองใสรหสผานใหระวงอาจเปน Wi-Fi ทมจฉาชพเปดไวลอเหยอเพอการดกจบขอมล (ดหนา 187)
หลงจากทเขาใชในครงแรกไดแลว ครงตอไปถาเปดใช Wi-Fi ในอปกรณไวกจะเขาใช Wi-Fi ทเคยใชงานนนใหอตโนมต แมวาคณจะใช “เนตซม” อยแลวกตาม เพอลดปรมาณการใชอนเทอรเนตจาก “เนตซม” ทจ�ากดปรมาณขอมลทใชไดในแตละเดอน นอกจากนการใช Wi-Fi แทนยงประหยดแบตกวาอกดวย
เมออยในทๆไมม Wi-Fi ใหใชงาน อปกรณจะสลบไปใชเนตซมโดยอตโนมต (ตองเปดใชงานค�าสง Cellular Data ของอปกรณนนๆ เอาไวดวย) หรอถาคณไมตองการใชบรการเนตผานผใหบรการมอถอกควรไปปดการใชงาน Cellular Data เพอปองกนการใชเนตอตโนมตโดยทเราไมรตว (บางแอพหรอ service ในโทรศพทจะใชงานอนเทอรเนตอยเบองหลง -ดหนา 34) ซงถาเปนกรณทไมไดสมคร แพกเกจเนตของผใหบรการไวกจะเสยคาบรการในอตราทแพงกวาปกต
... ม Wi-Fi กใชกอน ประหยดเนตซมไว ออกนอกสถำนทคอยใช
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
31
4G/3G
![Page 33: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/33.jpg)
เปด-ปดเนตบนอปกรณไดอยางไร
ถาใชเนตซมแพกเกจแบบจ�ากดชวโมงหรอปรมาณขอมล กจ�าเปนจะตองคอยเปด-ปดการท�างานของอนเทอรเนตเองเพอปองกนไมใหอปกรณเรยกใชอนเทอรเนตโดยทคณไมรตว โดยวธเปด-ปดเนตในอปกรณจะท�าไดดงน
iOS ไปท การตงคา4เซลลลาร (Settings4Cellular) ใหแตะปมเปดใชงานท ขอมลเซลลลาร (Cellular Data) เพอเชอมตอเนตผานเครอขาย จะแสดงสญลกษณ เชน E, 3G หรอ 4G บนแถบสถานะดวย จากนนใหแตะปมเปดใชงานท เปดใช 4G (Enable 4G) หรอ เปดใช 3G (Enable 3G) (แลวแตเครองทใชงานวารองรบ 4G หรอไม) เพอเชอมตอเนตผาน 4G/3G จะแสดงสญลกษณ 4G/3G บนแถบสถานะ
� เมอตองการปดการเชอมตอเนตซม ใหแตะปมปดใชงาน ขอมลเซลลลาร (Cellular Data) ตามรปขวา สญลกษณ E หรอ 4G/3G กจะหายไป
สญลกษณเชอมตอเครอขำย 4G/3G
เมอปดกำรเชอมตอ สญลกษณก จะหำยไป และไมสำมำรถใชเนตได
iOS
32
![Page 34: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/34.jpg)
Android แตะไอคอน การตงคา4เครอขาย เพมเตม4เครอขายมอถอ (Settings4More networks4Mobile networks) แลว เลอก ขอมลมอถอ (Mobile data)
หรออกวธหนงใหแตะทแถบสถานะดานบนแลวลากลงลาง จากนนแตะปม ขอมลมอถอ (Mobile data) ใหเปนสเขยวเพอเปดการตออนเทอรเนตผาน 4G/3G/EDGE/GPRS
ทแถบสถานะจะเหนสญลกษณ เชอมตออนเทอรเนตความเรวสงดวย 3G หรอ เชอมตอแบบ HSPDA (3.5 Mbps) และ H+ คอ HSPDA+ (7 Mbps) หรอ เชอมตอดวย EDGE และลกศร จะเปลยนสตามการท�างานขณะทรบสงขอมล
Android
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
33
เมอตองการปดการเชอมตอ ใหยกเลกท ขอมลมอถอ (Mobile data)
หรอแตะทแถบสถานะดานบนแลวลากลงลาง จากนนแตะปม ขอมลมอถอ (Mobile data) ใหเปนสเทา
![Page 35: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/35.jpg)
iOS
ใชเนตตลอดเวลาแมไมไดใชงานเครอง
อปกรณทใชระบบปฏบตการ iOS และ Android นนจะมแอพและบรการของระบบทท�างานอยตลอดเวลาแมวาคณจะปดหนาจอไว ซงบางเวลากอาจตองการเชอมตอกบอนเทอรเนตเพอท�างานบางอยาง โดยจะท�างานอยเบองหลง ตลอดเวลาถงแมวาจะไมไดเปดใชแอพ เชน การอพเดทแอพอตโนมต, การแจงเตอน ตางๆ (notification), ดงอเมลใหม เปนตน ถาอปกรณนนตออนเทอรเนต แอพและบรการตางๆ กจะรบสงขอมลจากอนเทอรเนตอยตลอด เพอใหคณไมพลาดขอมลส�าคญ ซงการท�างานตลอดเวลานอาจท�าใหเปลองแบตเตอรและเปลองเนต ซงคณสามารถปดการท�างานนไดทงใน iOS และ Android ดงน
iOS เปนการอนญาตใหแอพตางๆ ทท�างานอยเบองหลงสามารถดงขอมลมาอพเดทไดตลอดเวลาทเชอมตอ Wi-Fi หรอ 4G/3G รวมถงการดงขอมลแสดงพกดต�าแหนงทอย โดยเลอกปดบางแอพทไมจ�าเปนได ซงจะชวยประหยดแบตเตอรและท�าใหเครองหนวงนอยลงไดดวย โดยไปท การตงคา4ทวไป4ดงขอมลใหมอยเบองหลง (Settings4General4Background App Refresh)
เปดใหแอพทเลอกดงขอมลผำนอนเทอรเนตได หรอปดไมใหแอพทท�ำงำนเบองหลงใดๆ ดงขอมลผำนอนเทอรเนตได
เปด/ปดกำรดงขอมลผำนอนเทอรเนตในขณะทท�ำงำนอยเบองหลงของแตละแอพ
34
![Page 36: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/36.jpg)
Android
Android สามารถตงคาการใชอนเทอรเนตอยเบองหลงได โดยใหท�างานเฉพาะตอนทเชอมตอแบบ Wi-Fi เทานน เพอประหยดปรมาณการใชแพกเกจ อนเทอรเนตในมอถอ
แตะไอคอน การตงคา4การใชขอมล (Settings4Data usage) เลอนหนาจอลงไปดานลางแลวแตะเลอกแอพทตองการปดการใชอนเทอรเนต Mobile ขณะท�างานอยเบองหลง แตะ เลอก จ�ากดขอมล พนหลง (Restrict background data) แลวแตะ ตกลง (OK)
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
35
![Page 37: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/37.jpg)
iOS
เชคไดวาใชเนตไปมากแคไหนแลว
เมอเปดอนเทอรเนตบนมอถอ คณสามารถตงคาการเชอมตออนเทอรเนตผานเครอขายผใหบรการเพมเตมไดอก รวมทงเชคไดวาใชเนตไปมากแคไหนแลว ดงน
ดเวลำทงหมดทใชสนทนำไป
ดปรมำณกำรรบสงขอมล ส�ำหรบใชตรวจสอบปรมำณกำรใชเนต กรณทไมไดใชแพกเกจ Unlimited
เปด/ปดแอพทจะยอมใหใชอนเทอรเนตจำกเครอขำยมอถอได ถำปดไวแอพนนจะใชอนเทอรเนตจำก Wi-Fi อยำงเดยว
แสดงปรมำณกำรใชอนเทอรเนตของแอพและบรกำรตำงๆ แตะปมเปดปดกำรใชอนเทอรเนตของแตละแอพและบรกำรได
ดปรมำณขอมลทใชโดยบรกำรของระบบ
รเซตกำรนบปรมำณขอมลใหม
36
![Page 38: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/38.jpg)
Android
Android แตะไอคอน การตงคา4การใชขอมล (Settings4
Data usage) แลวแตะ ขอมลมอถอ (Mobile data) และแตะ ตงคาขดจ�ากดขอมลมอถอ (Set mobile data limit) จะแสดงกราฟปรมาณการใชขอมล 4G/3G/EDGE/GPRS ดงรป
เลอกเพอเปดใชอนเทอรเนตในเนตซม
จ�ำกดปรมำณกำรใชอนเทอรเนตในเนตซม
ก�ำหนดระดบกำรใชงำนสงสด
ก�ำหนดระดบกำรแจงเตอน
แตะแลวลำกเพอดชวงเวลำอน
แสดงวนทของแถบสฟำ
ปรมำณทใชระหวำงวนทตงไว
แถบสฟำคอปรมำณกำรใช อนเทอรเนตผำนเนตซม
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
37
![Page 39: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/39.jpg)
Android
จ�ากดปรมาณการใชอนเทอรเนตในเนตซม
ใน Android จะสามารถจ�ากดปรมาณการใชอนเทอรเนตในเนตซมได โดยจะแจงเตอนเมอใชอนเทอรเนตจนใกลถงปรมาณทตงไว โดยจะมวธจ�ากดปรมาณการใชอนเทอรเนตในเนตซมดงน
1 แตะ เลอก ตงคาขดจ�ากดขอมลมอถอ (Set mobile data limit) แสดงขอความการก�าหนดขอบเขตการใชขอมล แลวแตะ ตกลง (OK)
2 ตงวนทระหวางรอบบลใหแตะท รอบการใชขอมล (Data usage cycle) เลอกวนทเรมรอบบลของแตละเดอน
3 แตะ แลวลากก�าหนดระดบการใชงานสงสด เชน 2 GB
4 แตะ แลวลากก�าหนดระดบการแจงเตอนลวงหนากอนถงก�าหนด เชน 1.5 GB เปนตน
1
2
3
4
38
![Page 40: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/40.jpg)
iOS
ปดสญญาณวทยเวลาขนเครองบน
iOS แตะ การตงคา (Settings) แตะปมเปดใชงานท โหมดเครองบน (Airplane Mode) หรอแตะขอบจอดานลางแลวแตะลากขนเพอเปด Control Center ขนมา แลวแตะ เปดใชโหมดเครองบน หรอแตะซ�าเพอปดโหมดเครองบนเมอลงจากเครองแลว
iOS และ Android มโหมดการใชงานทเรยกวา Airplane Mode (โหมดเครองบนใน iOS หรอโหมดการบนใน Android) ซงจะปดระบบสงสญญาณวทยทงหมด ไมวาจะเปนสญญาณโทรศพท, Wi-Fi และ Bluetooth เพอหลกเลยง การไปรบกวนระบบสอสารของเครองบน รวมทงเครองมอทางการแพทยใน โรงพยาบาลดวย แตเรายงสามารถใชงานเพอดหนง ฟงเพลง หรอการใชงานอนๆ ทไมเกยวของกบการสงสญญาณวทยไดบนเครองบนและในโรงพยาบาลโดยทไมตองปดเครอง
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
39
![Page 41: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/41.jpg)
Android
วธท 1 กดปม Power คางไว จนปรากฏค�าสง ขนมา แตะ โหมดการบน (Airplane mode) แลวแตะ ตกลง (OK) กจะเขาสโหมดการบน โดยจะแสดงสญลกษณ บนแถบสถานะ
Android จะเปด-ปดโหมดการบนไดหลายวธดงน
วธท 2 แตะลากแถบสถานะทขอบจอดานบนลงมา แตะ แลวแตะท โหมดการบน (Airplane mode)จะมสถานะเปนสเขยว (เปด) หากตองการยกเลกโหมดนใหแตะซ�าอกครงเปนสเทา (ปด)
วธท 3 ไปท การตงคา (Settings) แตะ โหมดการบน (Airplane mode) จากนนแตะเปดใชงาน ท โหมดการบน (Airplane mode) แลวแตะ ตกลง (OK)
กลบไปใชโหมดปกต ใหปดการท�างานท การตงคา (Settings) หรอกดปม Power คางไว แตะ โหมดการบน (Airplane mode) แลวแตะ ปด (OFF) หรอปดในหนา Lock screen โดยแตะปม ปด (OFF) แลวแตะ ตกลง (OK)
40
![Page 42: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/42.jpg)
iOS
น�ามอถอไปใชในตางประเทศไดอยางไร?
เวลาน�ามอถอตดตวเดนทางไปตางประเทศจะมการเชอมตอเนตผานผใหบรการของประเทศนนๆ ทเรยกวา Data Roaming ซงปกตคดคาบรการแพงมหาโหด ดงนนจงควรปดการใชงาน Data Roaming นเอาไว (ถาเผลอเปดทงไวแลวเกดกรณทเขาใชอนเทอรเนตโดยไมไดตงใจอาจท�าใหเสยคาบรการหลกหมน แสน หรอลานบาทได!) แตถาคณตองการใชเนตทตางประเทศดวยกสามารถแจงเปดใชบรการ Data Roaming ผานคายมอถอของไทยไวกอนได ซงจะมราคาถกกวามาก แนะน�าใหสมครแพกเกจ Data Roaming แบบไมจ�ากดหรอ Unlimit ของผใหบรการเดมทใชอย ซงจะเสยแตคาบรการรายวนตามราคาแพกเกจทใชประมาณวนละ 3-4 รอยบาทเทานน
ใชอนเทอรเนตในตางประเทศดวยอปกรณ iOS
เปดใช Data Roaming
เมอสมครแพกเกจกบผใหบรการไวแลว ตอนเปดใชใหไปท การตงคา4เซลลลาร (Settings4
Cellular) เปดใชงานท ขอมลเซลลลาร (Cellular Data) และ ดาตาโรมมง (Data Roaming)
หลงจากเปดใช Data Roaming แลว ใหเขาไปเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนๆ (ระวง!! ตองเลอกใหตรงกบทผใหบรการแจงไวดวย ถาเลอกผดอาจเสยคาบรการมหาศาลได) ใหไปท การตงคา 4ผใหบรการ (Settings4Carrier) ปดใชงานท อตโนมต (Automatic) จากนนเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนดวยตวเอง อยาลมปลอยเปนอตโนมตเดดขาด! (ดวธในหวขอถดไป)
ปด Data Roaming เมอไมใชงานแลวให
แตะปมปดท ดาตาโรมมง (Data Roaming)
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
41
![Page 43: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/43.jpg)
Android
ใชอนเทอรเนตในตางประเทศดวยอปกรณ Android
เปดใช Data Roaming
1 ไปท การตงคา4เครอขาย เพมเตม4เครอขายมอถอ (Settings4More networks 4Mobile networks)
2 แตะ เลอกทง ขอมลมอถอ (Mobile data) และ โรมมงขอมล (Data roaming) (ถาไมไดซอแพกเกจ Data roaming ใหยกเลกทงสองขอ!)
3 แจงเตอนวาการโรมมงจะเสย คาใชจายเพมจากปกต ใหแตะปม ตกลง (OK)
4 แตะ ผใหบรการเครอขาย (Network operators) จะคนหารายชอสกครใหญๆ แลวเลอกชอ Operator ใหตรงกบแพกเกจทซอไว (หามเลอกผด) และหามเลอก เลอกโดยอตโนมต (Select automatically) เดดขาด (ดหนาถดไป)ปด Data Roaming
เมอไมใชงานแลวใหยกเลกการท�างานท โรมมงขอมล (Data roaming)
2
4 3
42
![Page 44: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/44.jpg)
iOS
ระวงการเลอกผใหบรการในตางประเทศ
เมอเดนทางตางประเทศและเปดเครองไว ถาเปดการเลอกเครอขายอตโนมตเอาไว อปกรณจะคนหาแลวเลอกเครอขายทดทสดในขณะนนใหทนท และเมอคณอยในบรเวณทมสญญาณออน โทรศพทมอถอกจะเลอกเครอขายใหมทสญญาณแรงกวาใหโดยอตโนมต ซงอาจไมตรงกบเครอขายทอยในแพกเกจใชงาน ท�าใหเสยคาบรการแพงกวาปกต คณจงตองปดการคนหาและเลอกเครอขายอตโนมต แลวเลอกเครอขายตามเงอนไขของแพกเกจดวยตนเอง ซงในเครอง iOS กบ Android จะมขนตอนการเลอกผใหบรการดงน
iOS การเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนๆ ตองเลอกใหตรงกบท ผใหบรการแจงไวดวย ใหไปท การตงคา4ผใหบรการ (Settings4Carrier) ปดใชงานท อตโนมต (Automatic) จากนนเลอกเครอขายผใหบรการในประเทศนนดวยตวเอง อยาลมปดเดดขาด!
ปดตวเลอก อตโนมต
เลอกเครอขำยใหตรงกบทผใหบรกำรแจง
Softbank
Docomo
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
43
![Page 45: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/45.jpg)
Android
หลงจากเปด Data Roaming โดยไปท การตงคา4เครอขายเพมเตม4
เครอขายมอถอ (Settings4More networks4Mobile networks) แลว ใหเแตะ ผใหบรการเครอขาย (Network operators) จะคนหารายชอสกครใหญๆ แลวเลอกชอผใหบรการใหตรงกบแพกเกจทซอไว หามเลอกผดและหามเลอก เลอกโดยอตโนมต (Select automatically) เดดขาด
ปดตวเลอก เลอกโดยอตโนมต
เลอกเครอขำยใหตรงกบทผใหบรกำรแจง
� หากไมไดเปดใชแพกเกจ Data Roaming ไปจากเมองไทย คณอาจซอซมการดทตางประเทศใชชวคราว ซงอาจจ�ากดจ�านวนนาทในการโทรตางประเทศ โทรในประเทศนนๆ และอาจรวมหรอไมรวมบรการรบสงขอมลกได (บางประเทศตองสมครเพมและเตมเงนเขาไปเอง ขนกบ ซมนนๆ วามเงอนไขอยางไร) ตองตรวจสอบจากผใหบรการของซม นนๆ อกท
� ในกรณทตองการความเรวระดบ 4G การเปด Data Roaming บางประเทศมกไมรองรบ อาจตองไปซอซมของประเทศนนๆ หรอเชาอปกรณ Wi-Fi Router รนทรองรบ 4G ในประเทศนนๆ แทน
Softbank
Docomo
44
![Page 46: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/46.jpg)
ปดเนตกอนไปตางประเทศแบบใชไดทกเครอง
หลายคนทน�าโทรศพทไป ใชงานในตางประเทศแมไมไดใชเนตแตไมไดไปปด กลบมากมการเรยกเกบคาบรการ (เนองจากมแอพทท�างานอยเบองหลงอาจใชเนตโดยทคณไมรตว) บางคนเปดแพกเกจใชเนตในตางประเทศแลวแตเลอกผใหบรการผดราย กอาจโดนเรยกเกบคาบรการมหาศาลได ถาไมมนใจหรอไมตองใชกแนะน�าใหสงปดเองเสมอ
นอกจากนแมวาไปแคบรเวณเขตชายแดนของไทยกอาจมการสลบไปใชเครอขายของประเทศเพอนบานโดยอตโนมตได ดวยเหตนท�าใหมการรองเรยนจากผใชบรการหลายราย ทาง กสทช. จงไดก�าหนดหมายเลข *106# แลวกดโทรออก ใหผใชสามารถปดการใชเนตบนมอถอผานผใหบรการในตางประเทศไดทง AIS, DTAC และ TRUE ไดโดยไมเสยคาใชจาย ซงจะสงขอความยนยนการปดบรการและวธเปดใชเมอกลบมาถงไทยใหทราบดวย
หรออกวธหนง ใหปดเนต Data Roaming ทผใหบรการโดยตรง ปองกนการใชเนตในตางประเทศโดยไมตงใจ โดยโทรแจง call center ของแตละคาย หรอกดรหสดงน
DTAC : ปด *124*3# เปด *124*4#
AIS : ปด *129*1# เปด *129*2# ตรวจสอบ *129#
TRUE : ปด/เปด *9399 หรอ 1331
... กด *106# แลวกดโทรออก
2 CHAPTERกำรใชอนเทอรเนตผำนสมำรทโฟนหรอแทบเลตใหปลอดภย
45
![Page 47: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/47.jpg)
3CHAPTER
ปจจบนเปนเรองสะดวกสบายทจะช�าระเงน โอน ซอของ ผานอนเทอรเนต สามารถท�าไดโดยไมตองออกจากบานไปทธนาคารหรอต ATM เพยงแคตองกรอกขอมลทางการเงนตางๆ หรอลอกอนดวยชอและรหสผานทสมครใชงาน Internet Banking กบแตละธนาคารเอาไวเพอเขาไปท�าธรกรรม ซงกเคยมกรณหนาเวบปลอม หลอกใหกรอกชอและรหสผานแลวขโมยไป ใชงาน จงควรใชความระมดระวงและตองสงเกตความผดปกตบนหนาเวบอยเสมอกอนทจะกรอกขอมลสวนตวใดๆ
การโพสตขอมลสวนตววาตอนนอยทไหน ก�าลงท�าอะไร อยกบใคร ฯลฯ บน Social Network ตางๆ นน อยาลมวาถงอยางไรเวบออนไลนเหลานกไมใชพนทสวนตว อาจเปนการเปดชองใหมจฉาชพหรอผประสงครายเขามาหาประโยชนจากขอมลทคณเปนผ ปาวประกาศบอกผคนทงโลกไดเปนอยางด กอนโพสตอะไรกควรคดใหมากๆ เพอปองกนอนตรายทอาจเกดขนได
ระวงอนตราย เรองขอมลสวนตว
![Page 48: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/48.jpg)
ขอมลสวนตวควรเปนความลบ
การกรอกขอมลสวนตว ไมวาจะเปน รปภาพ ภาพถายบตรประชาชน เลขประจ�าตวประชาชน วนเดอนปเกด หมายเลขโทรศพท ทอย เลขทบญช เลขบตรเครดต หรออนๆ ในเวบใหบรการดานตางๆ และสอสงคมออนไลน เชน Facebook, Twitter จะตองใชความระมดระวงเปนอยางมาก เวบนนจะตองมความนาเชอถอวาจะไมน�าขอมลของคณไปเปดเผย หรอน�าไปใชในทางทไมเหมาะสม ถาไมแนใจอาจลองคนหาขอมลของเวบนนจาก Google วามความเสยงหรอมชอเสยงเสยๆ หายๆ เกยวกบการน�าขอมลผใชไปเปดเผยหรอไม เพอปองกนไมใหมปญหาในภายหลง
นอกจากนการถายภาพเอกสารส�าคญตางๆ อยางเชน บตรประชาชน บตรเครดต หรอภาพสวนตวลบเฉพาะอนๆ รวมถงการจดชอผใชและรหสผานส�าหรบเขาใชบรการตางๆ ไวในเครองกอาจเปนอนตราย ถาเครองหายหรอวางทงไวไมไดใสรหสลอค ใครๆ กสามารถเปดดแลวขโมยรปนนไปไดเลย นอกจากน ถามการเปดใหอพโหลดรปภาพไปเกบไวบนบรการ Cloud ทงระบบ iOS ของ Apple และระบบ Android ของ Google หรอแมแต Facebook ถาเปดใหอพโหลดรปอตโนมตไวกจะแชรไปยงอปกรณตางๆ ทลอกอนดวย
แอคเคาทเดยวกนนนไวไดดวยโดยอตโนมต ซงบางทเราอาจจ�าไมไดวาเคยไปใชเครองไหนคางไวบาง ลอกอนแลวไดลอกเอาท
ออกมาหรอยง จงควรระวงไวใหมาก
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
47
![Page 49: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/49.jpg)
ซอนขอมลในเครอง
ใน iOS และ Android จะมแอพทชวยซอนขอมลลบของคณไมใหใครเหนไดถาไมรรหสผาน เชน ใน iOS จะมแอพ Fake Calculator หรอ Private Calculator เมอเปดเขาใชแอพกจะมหนาตาและท�างานเหมอนกบเครองคดเลขทวไป แตเมอใสตวเลขตรงกบรหสผานกจะเขาใชแอพในโหมดลบได โดยจะซอนไดทงรปภาพ, คลปวดโอ, รายชอ Contact, ขอความ, รหสผาน, ไฟลตางๆ บางแอพยงสามารถใชเปดเวบดวยบคมารคลบทไมอยากใหใครเหนไดดวย
ส�าหรบ Android ของเครอง Samsung จะม โหมดส วนตว (Private mode) ส�าหรบเกบขอมลลบอยแลว โดยใหมาพรอมกบระบบปฏบตการเวอรชน 4.4.2 แตถาใช Android รนอนกสามารถหาแอพชวยซอนขอมลอนๆ มาใชงานได เชน แอพ Hide It Pro ซงจะท�าตวเปนแอพ Audio Manager ใชดหนงฟงเพลงบงหนา เบองหลงจะชวยซอนไฟลลบ ทงรปภาพ วดโอ ขอความ ไอคอนแอพ และอนๆ โดยจะตองแตะคางทชอ Audio Manager เพอเขาใชโหมดลบ
48
![Page 50: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/50.jpg)
Android
iOS
ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว
ใน iOS จะม iCloud ซงเปนบรการซงคขอมลตางๆ ไปเกบไวบน Cloud ใหสามารถดงมาใชในเครองอนหรอเครองทซอใหมไดสะดวก ไมวาจะเปนรายชอในเครอง, ปฏทนนดหมาย, รายการแจงเตอน, บคมารคในแอพ Safari, ขอความใน Notes, รปภาพทถายดวย iPhone หรอ iPad ซงเครองจะคอยซงคขอมลทแกไขในเครองขนไปอพเดทขอมลบน Cloud ใหตรงกนอยเสมอ โดยสามารถไปเปด-ปดแตละรายการไดดงน
1 แตะไอคอน การตงคา (Settings)4iCloud
2 พมพแอคเคาทและรหสผานทสมครไวลงไป เสรจแลวแตะปม ลงชอเขา (Sign In) ถาลอกอนไวแลวใหขามไป
3 แตะปมเปด-ปดตวเลอกตางๆ เพอซงคหรอยกเลกการซงคขอมลนนกบ iCloud ไดตามตองการ ไมวาจะเปนรายชอ Contact ในเครอง, รายการนดหมาย, โนตทจดบนทก, บคมารคในแอพ Safari, รปภาพหรอวดโอทถายดวยกลองหรอจบภาพหนาจอ เปนตน
ส�าหรบ Android ขอมลจะซงคกบแอคเคาท Google โดยใหเขาไปท การตงคา 4
แอคเคาท (Settings4
Accounts) แตะ Google account เขาไปเปด-ปดการซงคขอมลตางๆ เชน ปฏทน, สมดโทรศพท, Gmail ฯลฯ
3
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
49
![Page 51: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/51.jpg)
ความลบไมมในโลก (อนเทอรเนต)เมอป 2012 มขาวในระดบโลกเกยวกบการทนาย Edward Snowden
เจาหนาทหนวยงาน NSA ของสหรฐฯ ออกมาเปดโปงถงโครงการ PRISM ของ NSA ทมการดกฟงขอมลบนอนเทอรเนตจากทวโลก ดวยเหตผลดานความมนคงของชาต แตโดยไมชอบดวยกฏหมาย จนท�าใหเจาตวถกคาดโทษวาเปนผทรยศและถงกบตองขอ ลภยไปอยรสเซย และยงท�าใหมคนอนๆ พากนเปดโปงโครงการตางๆ ทท�าโดยหนวยงาน ของรฐในลกษณะทกวางขวางและคลายคลงกนอยางทไมเคยมใครกลาพดมากอน ตามกนมาเปนแถว
ในป 2014 มขาวใหญเรองภาพลบเฉพาะของดาราดงจ�านวนมากถกขโมยไปจากทอพโหลดไปเกบไวบนบรการ Cloud ของสมารทโฟนยหอหนง เหตการณทงหมดนเปนเครองพสจนและเตอนใจผใชเนตทวโลกเปนอยางดวา
� ขอมลทงหลายทกรปแบบทรบสงกนผานอนเทอรเนตนน อาจถกดกจบ ระหวางทางหรอขโมยจากทเกบบน Cloud ไดเสมอ ไมวาจะโดยมจฉาชพ หนวยงานของรฐ ทงในหรอตางประเทศ คแขงทางการคา ฝายตรงขามหรอคแขง ทงทางการเมองหรอธรกจ ฯลฯ เพยงแตขอมลเหลานนจะมสาระควรแกการสนใจ หรอใหประโยชนคมกบความพยายามทขโมยเอาไปหรอไม หากจะใหขอมลนนๆ ปลอดภยอยางแทจรงกตองปองกนไมใหไปอยบนอนเทอรเนตเลยตงแตตน
� การรบสงขอมลทเปนความลบหรอมผลกระทบกบ ผมสวนไดเสยอยางมาก และเสยงตอการรวไหล เชน ทเกยวกบการเงน สขภาพ เรองสวนตวหรอ นาเสอมเสยชอเสยง สตรลบทางการคา ฯลฯ ควร มการเขารหสเพอปกปองความปลอดภยของขอมล เสมอ อยางนอยกใชบราวเซอรทท�างานดวย โปรโตคอล https: กยงด (ดหนา 85) อยาหลง
วางใจวาไมมใครรใครเหนเปนอนขาด
50
![Page 52: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/52.jpg)
ถงแมวาวนนคณจะยงไมมชอเสยง ท�าใหโพสตสง
ตางๆ ลงในเวบสาธารณะหรอ Social Network ตางๆ ไปอยางไมแครสอ แตขอใหนกอยเสมอวาขอมลเหลานน
จะไมหายไปตามกาลเวลา (ถาไมมใครไปลบทง) วนใดวนหนง สงเหลานนอาจถกขดคยขนมาท�ารายคณไดทกเมอโดยไมตองรอถงวนทคณจะมชอเสยงเปนทรจก แคคณไปสมครงาน ฝายบคคลของบางบรษทอาจน�า ชอ นามสกล อเมล หรออนๆ ไปคนหาเพอเชคประวตของคณกเปนได ฉะนนไมวา จะโพสตสงใดลงในสอออนไลนคณกควรทจะท�า
อยางมสตอยเสมอ
เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด
ส�าหรบนกการเมอง ศลปน/ดารา นกขาวสอสารมวลชน คนดง ผมชอเสยงดานตางๆ อาจตองเปดเผยตวตนผานทาง Social Media เชน Facebook, Instagram (IG) หรออนๆ มากหนอย เนองจากมคนคอยตดตามดความเคลอนไหว ท�าใหมความจ�าเปนทจะตองโพสตเรองสวนตวในบางครงคราวไปจนถงบอยๆ เพอประชาสมพนธไปในตว แตส�าหรบบคคลทวไปอยางเราๆ นนไมมความจ�าเปนใดๆ ทจะตองน�าเรองสวนตวมาเผยแพรนอกจากตองการใหเพอนทราบ แตนอกจากเพอนแลวคนทงโลกยงสามารถเหนสงทคณน�าเสนอนนเชนกน ถาไมตองการใหคนนอกเหนตอนโพสตนนคณตองไมเลอกเปน สาธารณะหรอ Public ใหเลอกแสดงเฉพาะเพอนกพอ (ดตวอยางหนา 58)
ระวง!
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
51
![Page 53: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/53.jpg)
ยกเลกการใชงานแอคเคาทตางๆ ทไมใช
แอคเคาทบรการตางๆ ไมวาจะเปน Facebook, Twitter หรออเมลตางๆ เมอไมใชแลวกควรจะลบทงเพอรกษาความเปนสวนตว ซงลบแลวจะเอาคนไมได ในทน จะยกตวอยางการยกเลกใชงานแอคเคาท Hotmail, Gmail และ Facebook ดงน (ระวง! กอนยกเลกตองแนใจวาไมใชจรงๆ และไมมบรการออนไลนใดๆ ผกหรออางองกบอเมลเหลานแลว ไมเชนนนภายหลงอาจมคนไปใชสมครชอแอคเคาท นแทน และสวมรอยเปนคณ เชน ไปรเซตรหสผานตางๆ โดยอางวาจ�าไมได ใหสงลงคมาทอเมลเหลานได)
ยกเลกแอคเคาท Hotmailเนองจากแอคเคาท Hotmail (รวมถงแอคเคาทอนๆ ของไมโครซอฟท) นนม
การผกกบบรการตางๆ ไวดวย เมอยกเลกแอคเคาทแลวอาจสงผลกระทบตอแอพและบรการอนๆ ทใชงานอย หลงจากยกเลกจะใหเวลา 60 วนเผอคณเปลยนใจจะกลบไปใชบรการอกครงได โดยวธยกเลกแอคเคาทจะท�าไดดงน
1 เปดบราวเซอรทใชเขาเวบเขาไปท account.live.com แลว Sign in แอคเคาททจะยกเลก
2 แตะ ความปลอดภยและความเปนสวนตว (Security & privacy)
3 ถาเปดเวบดวยมอถอจะใหกรอกอเมลส�ารองทตรงกบขอมลเดมเพอสงรหสใหทางอเมลส�ารอง ถาเปดเวบดวยคอมพวเตอรจะใหเลอกสงรหสทางเบอรโทรศพทหรออเมลส�ารอง(แลวแตขอมลทเคยใหไว) แลวแตะปม สงรหส (Send code)
4 ไปตรวจสอบอเมลส�ารองหรอเบอรโทรศพทเพอดรหสทไมโครซอฟทสงมาให แลวน�ามากรอก จากนนแตะปม สง (Submit)
2
3
4
52
![Page 54: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/54.jpg)
5 อาจใหตงคาการใสรหสรกษาความปลอดภย ใหแตะ ตงคาในภายหลง (Set it up later) ขามไป (ถาไมขนใหขามไปขอ 6 เลย
6 ทหวขอ เลอกบญชของคณ (Close your account) ใหแตะ เลอกบญชของฉน (Close my account)
7 ตรวจสอบใหแนใจวาเปน แอคเคาททตองการยกเลก แลวคลก Next (ถดไป)
8 แตะยอมรบผลการยกเลกแตละขอและเลอกเหตผลทตองการยกเลกแอคเคาท
9 แตะ ท�าเครองหมายบญชเพอใหปด (Mark account for closure)
6
7
9
8
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
53
![Page 55: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/55.jpg)
ยกเลกแอคเคาท Gmail
1 เปดบราวเซอรทใชเขาเวบเขาไปท accounts.google.com
2 Sign in แอคเคาททจะยกเลก (ถา Sign in แลวใหเลอกแอคเคาทไดเลย)
3 ถาขนใหกรอกหมายเลขโทรศพทเพอสงรหสยนยนใหแตะ ขาม (Skip) ขามไป (ถาไมขนใหขามไปขอ 4 เลย)
4 แตะ More4Data tools
2 4
1
5 เลอนหนาจอลงไปทหวขอ Data tools แลวแตะ Delete account and data
6 เลอกขอมลทจะลบ
7 ใสรหสผาน และแตะเลอก Yes, I want to delete my account
8 แตะปม DELETE GOOGLE ACCOUNT
5
6
7
8
54
![Page 56: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/56.jpg)
ยกเลกแอคเคาท FacebookMobile เปดแอพ Facebook แตะ เพมเตม4การตงคา4ทวไป แตะ ระงบ
การใชงาน แลวแตะเลอกเหตผลทตองการยกเลก จากนนแตะปม ระงบการใชงาน
Computer ขณะเปดใช Facebook ใหคลก ทมมขวาบนของหนาเวบ เลอก การตงคา (หรอเขาไปท www.facebook.com/settings) คลกหวขอ ความปลอดภย แลวคลกท ยกเลกการใชงานบญชผใชของคณ จะใหระบเหตผล แลวคลกปม ยนยน
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
55
![Page 57: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/57.jpg)
ตงคาความปลอดภยและ ความเปนสวนตวใน Social Network
ใน Social Network จะสามารถตงคาความเปนสวนตวได เชน ตงคาวาใครจะเหนโพสตของคณไดบาง, ใครทจะตดตอกบคณได, คนอนสามารถคนหาคณเจอจากอเมลไดหรอไม เปนตน ซงวธการตงคาจะตางกนไปตามแตละท ในทนจะยกตวอยาง 2 Social Network ทนยมใชกนคอ Facebook และ Twitter ดงน
ตงคาใน FacebookMobile ขณะเปดใช Facebook ใหแตะ
เพมเตม4การตงคา แลวแตะ ความปลอดภย หรอ ความเปนสวนตว แลวตงคาหรอแกไขคาดานตางๆ ตามตองการ เชน ก�าหนดวาใครจะเหนโพสตของคณไดบาง, ก�าหนดใครทสามารถคนหาคณดวยอเมลหรอเบอรโทรได เปนตน
ความปลอดภย
� ขอความการแจงเตอนการเขาสระบบ เลอกใหแจงเตอนทาง SMS เมอมการลอกอนเขาระบบ
� การแจงเตอนการเขาสระบบทางอเมล เลอกใหแจงเตอนทางอเมลเมอมการลอกอน
� การอนมตการเขาสระบบเปดอย เลอกเปดใหใสรหสทไดรบทาง SMS เมอเขาระบบจากบราวเซอรทไมเคยเขาใชมากอน
� ตวตรวจสอบความถกตองของบคคลทสาม ตงคาแอพบนอปกรณนหรออปกรณอนใหสรางรหสรกษาความปลอดภย
56
![Page 58: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/58.jpg)
� ผตดตอทไวใจ ก�าหนดบคคลทจะ ชวยเหลอคณเมอมปญหาในการเขาใชงาน
� รหสผานแอพ ก�าหนดรหสผานใหกรอกเมอเขาใชแอพ Facebook
� อปกรณทรจก แสดงรายการอปกรณ ทเคยเขาใช Facebook ของเรา ซงเมอลอกอนจากอปกรณในรายการนจะไมมการแจงเตอนหรอใหยนยนตวตนอก ถาเหนวามอปกรณไหนทไมไดใชกแตะ ทางขวาเพอลบออกได (ถาไมแนใจจะลบทกอนเลยกไมเปนไร แคตองลอกอนและใสรหสผานใหมเมอจะใชอปกรณนนอก และสงให Facebook จ�าอปกรณนนใหม)
� เซสชนทใชงานอย แสดงรายการอปกรณทก�าลงเขาใช Facebook ในชอของเราอยในพนทตางๆ ทวโลก ถามอนไหนนาสงสยวาจะไมใชเรากแตะ ทางขวาเพอลบออกเพอตดการใชงานบนอปกรณนน (ซงจะบงคบเครองนนๆ ใหลอกอนใหม ดงนนถาเจอแบบนควรรบเปลยนรหสผานดวย)
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
57
![Page 59: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/59.jpg)
ความเปนสวนตว
� ใครทสามารถเหนโพสตในอนาคตของคณไดบาง ตงคาหลกวาจะใหใครเหนโพสตใหมของคณบาง เชน เฉพาะเพอน เพอนสนท กลมบางกลม สาธารณะ เปนตน โดยจะขนคาทเลอกไวนเสมอไมตองมาคอยเปลยนเอง (สวนทโพสตไปแลวกไปแกไขทละโพสตเองได -ดกรอบดานลาง หรอแกไขทงหมดใหดหวขอถดไป)
� ตองการจ�ากดผเขาชมส�าหรบโพสตทคณแชรกบเพอนของเพอนหรอสาธารณะใชหรอไม ตงคาจ�ากดผชม ของโพสตกอนหนานทงหมดใหเหนไดเฉพาะเพอน
� ใครทสามารถสงค�ารองขอเปนเพอนกบคณไดบาง ตงวาใหใครสงค�ารองขอเปนเพอนมาถงคณไดบาง
� ใครทสามารถคนหาคณโดยใชทอยอเมลทคณระบไดบาง ใหใครคนหาคณดวยอเมลแอดเดรสของคณไดบาง
� ใครทสามารถคนหาคณโดยใชหมายเลขโทรศพททคณระบไดบาง ใหใครคนหาคณดวยเบอรโทรศพทของคณไดบาง
� คณตองการใหโปรแกรมการคนหาอนลงกไปยงไทมไลนของคณหรอไม ก�าหนดใหโปรแกรมอนสามารถคนหาโดยลงคมายงหนาของคณไดหรอไม
หลงจากโพสตไปแลวกสามารถเปลยนความเปนสวนตววาจะใหใครเหนบางได โดยแตะ ทโพสต แตะ แกไขความเปนสวนตว แลวเลอกกลมทจะใหเหนโพสตนน
58
![Page 60: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/60.jpg)
Computer ขณะเปดใช Facebook ใหคลก ทมมขวาบนของหนาเวบ เลอก การตงคา (หรอเขาไปท www.facebook.com/settings) คลกหวขอ ความปลอดภย หรอ ความเปนสวนตว แลวตงคาหรอแกไขคาความเปนสวนตวและความปลอดภยในดานตางๆ ไดเลย (แตละขอจะเหมอนกบในสวน Mobile)
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
59
![Page 61: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/61.jpg)
ตงคาความเปนสวนตวใน Twitter Mobile เปดใชงาน Twitter แตะ ฉน4
4ตงคา4แตะชอแอคเคาทดานบน เลอนหนาจอลงไปดานลางแลวตงคาดานตางๆ
ความเปนสวนตว
� การแทกรป เปด-ปดการแทกรปภาพ และก�าหนดใหใครสามารถแทกคณไดบาง
� ใหคนอนสามารถคนหาฉนเจอไดจาก
ทอยอเมล เปด-ปดการใหคนอนคนหาคณจากอเมลแอดเดรส
ความปลอดภย
การตงคาความปลอดภยนจะใหผกแอคเคาทกบเบอรโทรศพทเพอใชยนยนการเขาระบบดวย ใหแตะ เพมโทรศพท แลวลอกอนเขาระบบ แตะลงคยนยนการตงคา จากนนใหแตะท ความปลอดภย แลวเปด-ปดตวเลอก ยนยนการเขาระบบ ถาเปดขอนเอาไว เมอลอกอนเขาใชงานครงใดกจะตองรอรบรหสยนยนทาง SMS มากรอกใหถกตองทกครง
ใสชอผใช รหสผาน แลวแตะปม เขาสระบบ
แตะลงคเพอยนยน หรอน�ารหสไปใสบนบราวเซอร
ใสเบอรโทรศพทแลวแตะปม บนทก
60
![Page 62: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/62.jpg)
Computer เปดเวบ Twitter.com คลก เลอก การตงคา (หรอเขาไปท twitter.com/settings/account) คลกหวขอ ความปลอดภยและความเปนสวนตว ตงคาตางๆ ดงรป เสรจแลวคลกปม บนทกการเปลยนแปลง
ตงคาการยนยนเมอลอกอน
เลอกใหยนยนดวยขอมลสวนตวเมอรเซตรหสผาน
ตงคาการแทกรปภาพ
เลอก ปองกนทวตของฉน เพอปดกนใหเหนทวต (ตอจากน)
ไดเฉพาะบคคลทก�าหนด
เลอก เพมต�าแหนงไปยงทวตของฉน เพอเกบขอมลต�าแหนง
ททวต คลกปม ลบขอมลต�าแหนงทงหมด เพอลบทงได
ตงคาใหสามารถคนหาคณจากอเมลแอดเดรสหรอเบอรโทรศพทได
คลกเลอกใหปรบทวตเตอรตามความสนใจของคณ (จะเชคจากเวบ
ทคณเขาและมปม Twitter อย)
คลกเลอกใหแสดงโฆษณาทตรงกบความสนใจของคณ
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
61
![Page 63: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/63.jpg)
iOS
ตงคาคกก และความเปนสวนตว ในบราวเซอร
การทองเวบบนมอถอหรอแทบเลตดวยบราวเซอรตางๆ จะมการบนทกคกก (cookies) คอไฟลเลกๆ ทเหมอนกบการท�าเครองหมายไวทบราวเซอรและเครองของเรา เพอใหเครองทเปนเซรฟเวอรนนจ�าเราได รวมทงท�าใหโปรแกรมบนเซรฟเวอรอนๆ สามารถดไดวาเราเคยเขาไปดเวบประเภทไหน สนใจอะไร ไดดวย ซงถาไมตองการกสามารถปดไมรบคกก รวมถงตงคาอนๆ ไดดงน
iOS (แอพ Safari) ไปท การตงคา (Settings)4Safari แลวตงคาคกก (Cookies) และความเปนสวนตว (Privacy)
� การตดตาม (Do not Track) เปด-ปดการสะกดรอยจากเวบ เชน การตดตามสอดสองพฤตกรรมการเขาชมเวบตางๆ ของคณ
� กนคกก (Block Cookies) ตงคาการปดกนคกกจากการโฆษณา หรอเลอกปดกนคกกทงหมด หรอไมปดกนเลยกได
� ชองคนหาอจฉรยะ (Smart Search Field) เปด-ปดการจดจ�าและแสดงรายชอค�าทเราเคยคนหามาใหเลอกลวงหนา
� ค�าเตอนเวบไซตหลอกลวง (Fraudulent Website Warning) เปด-ปดการเตอนเวบไซตเขาขายหลอกลวง (ซงจะเอาเวบทเราจะ เปดไปเชคกบรายชอเวบอนตราย ถาไมอยากใหท�าขอนกปดได)
62
![Page 64: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/64.jpg)
Android
Android (แอพ Internet) เปดแอพ อนเทอรเนต (Internet) แตะ 4การตงคา (Settings) จากนนแตะ สวนตว (Privacy) ตงคาระบบรกษา
ความปลอดภยตางๆ ดงน
� แนะน�าเงอนไขการคนหาและ URL (Suggest search terms and Web addresses) เปด/ปดการแสดงชอเวบหรอค�าคนหาทใกลเคยง กบทกรอกในชอง Address
� โหลดลงคลวงหนา (Preload available links) เปด-ปดการโหลดเวบตางๆ ทมลงคไปถงจากหนาทดอยลวงหนา ชวยใหเปดเวบไดเรวขน
� จ�าขอมลฟอรม (Remember form data) จดจ�าขอมลทเรา กรอกลงในชองตางๆ เพอน�ามาใช ในการกรอกขอมลครงถดไป (ซงจะมการเกบขอมลบางอยาง เชน เลขบตรเครดต ไวในเครองดวย)
� จ�ารหสผาน (Remember passwords) บนทกชอผใชและรหสผาน ในการเขาใชงานเวบตางๆ (ท�าใหมการเกบขอมลเหลานในเครองดวย ซงสะดวกแตอาจถกขโมยขอมล หรอถามอถอหายคนอนกเขาได)
� ลบขอมลสวนบคคล (Delete personal data) เลอกลบขอมลทงหมดทบนทกไวระหวางใชงานบราวเซอร
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
63
![Page 65: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/65.jpg)
ไมใหจ�ารหสผานในเครองสาธารณะ
ถายมเครองคนอนใช หรอใชเครองคอมพวเตอรสาธารณะ เชน ในรานเนต เมอลอกอนเขาใชงานบรการตางๆ ไมควรเลอกใหจดจ�ารหสผานเอาไว ไมเชนนนคนทใชเครองตอจากคณกจะเขาใชหนาทคณลอกอนไวไดตลอดเลย (ถงคณจะลอกเอาทออกมาเพอเลกใชแลวกตาม) จนกวาจะมใครไปสงลบขอมลการทองเวบจากบราวเซอรนนๆ ลางเครอง หรอคณไปเปลยนรหสผานใหม
ลบขอมลการทองเวบถาคณไปลอกอนไวทเครองสาธารณะแลวไมแนใจวาไปตงใหจ�ารหสผานไว
หรอเปลา หรอใชงานเครองสวนรวมในออฟฟศ หรอลาออกจากงาน แลวตองการลบขอมลสวนตวทเคยใหเครองจดจ�าไว กใหไปลบขอมลการทองเวบดงน
IE คลก 4Internet options คลกปม Delete แลวเลอกลบขอมลตางๆ จากนนคลกปม Delete เลอกลบขอมลทตองการ แลวคลกปม Delete
ใหลบอตโนมตเมอปดโปรแกรม
Windows
64
![Page 66: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/66.jpg)
ลบไฟลชวคราวทมาจากเวบ
เกบไฟลของเวบทเลอกเปน Favorite ไว
ลบขอมลและคกก
ลบประวตการดาวนโหลด
ลบรหสผานทใหจ�าไว
ลบขอมลทรนอตโนมตตอนเขาเวบ
ลบประวตการเขาเวบ
ลบขอมลทกรอกในฟอรม
Chrome คลก เลอก ประวตการเขาชม คลกปม ลางขอมลการทองเวบ จากนนใหเลอกขอมลทตองการลบ (เลอกไดวาจะลบยอนหลงไปนานแคไหน ดงรปหนาถดไป) แลวคลกปม ลางขอมลการทองเวบ
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
65
![Page 67: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/67.jpg)
iOS
เลอกลบขอมลตงแตเรมใชโปรแกรม, 1 วนท ผานมา, 7 วนทผานมา, ชวโมงทผานมา เปนตน
เลอกขอมลทตองการลบ
iOS (แอพ Safari) แตะไอคอน การตงคา (Settings)4Safari จากนนแตะ ลางประวตและขอมลเวบไซต (Clear History and Website Data) แลวแตะ ลางประวตและขอมล (Clear History and Data) ยนยนการลบรายชอเวบไซตทเคยเขาไปเยยมชม รวมถงไฟลคกก และขอมลทงหมด
นอกจากในคอมพวเตอรแลว บราวเซอรบนมอถอกจ�ารหสผานเชนกน ซงสงลบไดดงน
66
![Page 68: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/68.jpg)
Android
Android (แอพ Internet) ถาตองการลางขอมลทเกบไวระหวางทองเวบ ไมวาจะลบคกก รหสผานทเคยบนทก ฯลฯ ใหแตะ 4การตงคา4
สวนตว4ลบขอมลสวนบคคล ( 4Settings4Privacy4Delete personal data) เลอกรายการขอมลทตองการลบ แลวแตะปม เรยบรอย (Done)
� ประวตการเรยกด (Browsing history) ลบรายการเวบเพจทเคยเขาชม
� แคช (Cache) ลบหนวยความจ�าแคช
� คกกและขอมลไซต (Cookies and site data) ลบไฟลคกกทงหมด
� รหสผาน (Passwords) ลบรหสผานทงหมดทเคยบนทกไว
� เตมขอมลอตโนมต (Auto-fill data) ลบคาการปอนขอมลอตโนมต
� การเขาถงต�าแหนง (Location access) ลบขอมลพกดทเคยเขาถง
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
67
![Page 69: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/69.jpg)
iOS
ทองเวบแบบไรประวต
เมอตองการทองเวบแบบสวนตวสดๆ หรอไปใชเครองสาธารณะหรอเครองคนอนทไมไดใชประจ�า แลวไมอยากใหมการบนทกชอเวบทเขาไปด หรอมการเกบประวตของการคนหาอะไรกตามทคนจาก Search Engine หรอขอมลทกรอกลงในแบบฟอรมตางๆ รวมทงไฟลคกก เพอจะไดไมตองไปคอยลบเองแบบหวขอกอน มวธดงน
1 แตะ แลวแตะ สวนตว (Private)
2 แตะ + สงเกตวาหนาตางจะเปลยนเปนสเทาเขม ใหเขาเวบทตองการไดเลย ซงจะไมเกบประวตระหวางใชงานเอาไว
การออกจากโหมด Private ใหแตะ แลวแตะปม สวนตว (Private)
แมวาจะไมเกบประวต คกก หรอขอมลอนๆ ไวในเครองทใชงาน แตยงมการเกบขอมลทผใหบรการหรอ ISP ตามปกต ซงสามารถตามตรวจสอบไดอยด ถาเปนเรองผดกฎหมายรายแรงขนมา
1 2
68
![Page 70: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/70.jpg)
Android
แตะ 4โหมด Incognito (Incognito mode) แลวแตะ ตกลง (OK) จะเปดหนาเวบทเปดอยขนมาใหมแบบไมเกบประวต หวหนาตางกจะเปลยนเปนสด�า
การออกจาก incognito mode ใหปดเฉพาะหนาตางทอยในโหมด Incognito ไปไดเลย
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
69
![Page 71: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/71.jpg)
Chrome คลก เลอก หนาตางใหมและไมระบตวตน (New Incognito Window) หรอกดคย c+s+N
ถาใชเครองคอมพวเตอรกเปดใชงานแบบไมเกบประวตและขอมลสวนตวอนๆ ได โดยใน IE และ Chrome จะมวธเปดใชโหมดไมเกบประวตดงน
IE คลก เลอก Safety4InPrivate Browsing หรอกดคย c+s+P
70
![Page 72: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/72.jpg)
Android
iOS
ตงคาการแจงเตอน และความเปนสวนตวใน LINE
ในการใชงานแอพแชทอยาง LINE กสามารถตงคาการแจงเตอนตางๆ รวมถง ความเปนสวนตว เชน ไมใหแจงเตอนจากเกม บลอคบางรายชอทไมรจก บลอคโฆษณา เปนตน ซงการตงคาตางๆ จะท�าไดดงน
ยกเลกการเพมรายชออตโนมต
หากไมตองการให LINE เพมรายชอเพอนเขามาในรายการ Friends อตโนมต ใหแตะแทบ More4Settings4Friends4Contacts แตะปมปดใชงานทค�าสง Auto Add Friends
หากไมตองการให LINE เพมรายชอเพอนเขามาในรายการเพอนอตโนมต ใหแตะแทบ อนๆ4ตงคา4บรหารรายการเพอน แตะยกเลกค�าสง เพมเพอนโดยอตโนมต
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
71
![Page 73: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/73.jpg)
Android
iOS
แตะแทบ More4Settings4
Friends4Contacts แตะปมปดใชงานทค�าสง Allow Others to Add
ปองกนไมใหคนอนเพมชอเราอตโนมต
ใครกตามทมเบอรโทรศพทของคณอยในเครอง เชน อาจจะเปนเพอนของเพอน ระบบ LINE จะเพมชอของคณเขาไปใหอตโนมต คณสามารถปองกนไมใหถกเพมชอลงไปในเครองของเพอนคนอนไดดงน
แตะแทบ อนๆ4ตงคา4บรหารรายการเพอน แตะยกเลกค�าสง อนญาตใหผอนเพมเปนเพอนได
72
![Page 74: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/74.jpg)
ปองกนไมใหคนอนเพมชอเราอตโนมต บลอคหรอซอนรายชอ
บลอครายชอ ตดความสมพนธของคณกบเพอนไมใหตดตอถงกนได โดยรายชอทบลอคไวจะไมสามารถสงขอความและโทรหาคณได และในเวลาเดยวกนคณกไมสามารถสงขอความไปยงชอทบลอคไวไดเชนกน
เมอเปลยนรปโปรไฟล, เปลยนชอ Display, ขอความท What’s Up? และขอความบน Timeline เพอนในรายชอทถกบลอคไวจะไมสามารถมองเหนขอความตางๆ ของคณได
1 เปดไปทหนา เพอนๆ (Friends) แตะ แกไข (Edit)
2 แตะ เลอกรายชอ แลวแตะ บลอค (Block) บลอครายชอ หรอแตะ ซอน (Hide) ซอนรายชอ
3 แตะ ตกลง (OK) ยนยนการบลอคหรอซอนรายชอ
ซอนรายชอผใชอน ไมใหแสดงบนหนา Friends แตชอทซอนไวจะสงขอความ และโทรถงคณไดตามปกต
1
2
3
iOS & Android
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
73
![Page 75: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/75.jpg)
iOS
iOS
ขณะทอย หนา เพอน ใหแตะบนชอทตองการบลอคคางไว จนปรากฏค�าสง ใหแตะ กดกน หรอแตะ ซอน ชอนกจะถกบลอคหรอซอนทนท
ในหนา Friends แตะบนชอทตองการบลอคแลวสไลดไปทางซาย จากนนแตะ Block บลอคชอน หรอ Hide ซอน
บลอคหรอซอนรายชอทละคน หากเหนวารายชอทเพมเขามานนเปนชอทคณไมรจก กสามารถบลอคได
ทนทดวยวธงายๆ ดงน
ยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ เพอให
กลบมาแชทกนใหมไดอกครง มวธดงน
Android
1 แตะแทบ More4Settings4Friends แตะค�าสง Hidden Users ยกเลกการซอนรายชอ หรอแตะค�าสง Blocked Users ยกเลกการบลอครายชอ
1
74
![Page 76: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/76.jpg)
Android
1 แตะแทบ อนๆ4ตงคา4บรหารรายการเพอน แตะค�าสง ผใชทซอนไว ยกเลกการซอนรายชอ หรอแตะค�าสง รายชอคนถกกดกน ยกเลกการบลอครายชอ
2 แตะ แกไข ตรงรายชอทจะยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ
3 แตะ ไมกดกน ยกเลกการบลอค (หรอแตะ แสดง ยกเลกการซอนรายชอ) หากแตะ ลบ จะเปนการลบชอนน
2 แตะ Edit ตรงรายชอทจะยกเลกการบลอคหรอซอนรายชอ
3 แตะ Unblock ยกเลกการบลอค (หรอแตะ Display ยกเลกการซอนรายชอ) หรอแตะ Remove เพอลบชอนน
2
3
1
23
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
75
![Page 77: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/77.jpg)
บลอคขอความจากบคคลอน
หากคณไดรบขอความจากบคคลอนทไมไดเปนเพอนในลสต คณสามารถบลอคขอความจากบคคลอนทไมไดเปนเพอนไวกได มวธดงน
1 แตะ More4
Settings แตะท ค�าสง Privacy
2 แตะเปดใชงานทค�าสง Filter Messages ใหบลอคขอความจากบคคลอนทไมใชเพอน
1 แตะ อนๆ4
ตงคา แตะทค�าสง ตงคาความเปนสวนตว
2 แตะ ค�าสง ไมยอมรบขอความ ใหบลอคขอความจากบคคลอนทไมใชเพอน
Android
iOS
1
1
2
2
76
![Page 78: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/78.jpg)
Android
แตะปดเสยงแจงเตอน
ปดเสยงแจงเตอน
แตะเปดเสยงแจงเตอน
เปดเสยงแจงเตอน
iOS
ปดเสยงเตอนเฉพาะบางคนปดเสยงไมใหแจงเตอนเมอไดรบขอความ โดยจะเปนการปดเสยงเฉพาะ
การแชทกบเพอนคนนเทานน
ขณะแชทกบเพอนคนนใหแตะ แตะ Notifications เมอเพอนคนนสงขอความถงคณกจะไมมเสยงแจงเตอน หากตองการใหมเสยงเตอนเหมอนเดม ใหแตะ แตะ Notifications กจะเตอนตามปกต
ขณะแชทกบเพอนคนนใหแตะ แตะ ปดการแจงเตอน เมอเพอนคนนสงขอความถงคณกจะไมมเสยงแจงเตอน หากตองการใหมเสยงเตอนเหมอนเดม ใหแตะ แตะ เปดการแจงเตอน กจะเตอนตามปกต
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
77
![Page 79: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/79.jpg)
iOS & Android
iOS & Android
1 แตะแทบ อนๆ4ตงคา4การแจงเตอน (More4Settings4Notifications)
2 ปดใชงานท การแจงเตอน (Notifications)
3 แตะ ปดเสยง (Mute) แลวเลอกปดเสยงเตอนจาก LINE ตลอดไป, ปดแค 1 ชวโมง หรอปดตงแตตอนนไปจนถง 8 โมงเชาของวนรงขนกได
1 แตะแทบ อนๆ4ตงคา4การแจงเตอน (More4Settings 4Notifications)
2 แตะท บรการเสรม (Additional Services) แตะชอ เกมทตองการปด
ปดเสยงหรอการแจงเตอนทงหมดถาไมตองการใหแจงเตอนใดๆ เลย หรอยงตองการใหเตอน แตร�าคาญเสยง
ซงถาปดเสยงทเครองเลยกจะปดเสยงเรยกเขาไปดวย คณสามารถเลอกปดเฉพาะเสยงเตอนจาก LINE ไดดงน
ปดการแจงเตอนจากเกม ถาเพอนสงค�ารองขอจากเกมมามากมายจนเกนจะทน คณสามารถปดการรบ
ขอความและการแจงเตอนจากเกมตางๆ ไดเองโดยไมตองไปบอกเพอนแตละคนวาไมตองสงมาอก โดยจะตองปดไปทละเกมดงน
2
3
2
3
3 ปดท รบขอความ (Receive Messages) ไมรบขอความ และปดท รบการแจงเตอน (Receive Notifications) ไมรบการแจงเตอนจากเกมน
78
![Page 80: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/80.jpg)
ผกแอคเคาทกบอเมลหรอเบอรโทรไว กคนรหสผานและแอคเคาท
ถาตงรหสผานในแตละเวบไวแตกตางกน อาจมสกครงทสบสนหรอลมรหสผาน ลองใสกแบบกไมผานสกท ซงแตละเวบกจะมวธกคนแอคเคาทโดยการรเซตรหสผานตางกน สวนใหญจะสงลงครเซตใหทางอเมลส�ารอง หรอใหตอบค�าถามทเคยใสไวใหถกตอง (เรยกวา Security Question) บางเวบกจะใหยนยนการเปนเจาของแอคเคาททางเบอรโทรศพทดวย
การจะกคนนนจะตองเคยตงคาไวกอนดวย แนะน�าวาควรจะตงคาไวหลายๆ แบบ ยกตวอยางเชน Gmail กจะมทงกคนทางเบอรโทรศพท, อเมลส�ารอง, ผกกบ อเมลแอดเดรสอน (ทไมใช Gmail), ตงค�าถาม/ค�าตอบ ตงใหหมดทกแบบทมใหบรการเลยยงด ซงการตงคานจะใชยนยนตวตนเมอถกคนอนขโมยแอคเคาทไปไดดวย
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
79
![Page 81: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/81.jpg)
การระบขอมลยนยนตวตนนนบางเวบมใหใสแคเบอรโทรศพทเพอเปนหลกฐานแสดงความเปนเจาของ (บางเวบเชน Facebook สง SMS เตอนได สวนของ Twitter กมใหใชเชนกน -ดหนา 61)
80
ธนาคารและผใหบรการบตรเครดตสวนมากกมการผกกบเบอรโทรศพทเพอสง SMS ยนยนเชนกน แตอาจใชเฉพาะกรณ เชน เปดใชการจายบตรเครดตออนไลนครงแรกกบเวบใดเวบหนง, ยนยนการโอนเงน หรอเพมผรบโอนเงนรายใหมทจะโอนเงนออกไปจากบญชของคณได ซงถาเปนแบบนถงแฮกเกอรไดรหสผานเขาบรการธนาคารไปกท�าอะไรไมไดงายๆ เพราะการแกไขเบอรโทรมกตองเอาตวเปนๆ ไปแจงทสาขา (แตเปลยนรหสผานไวกอนกดนะ เผอเคาปลอมหลกฐานเปนคณไปทสาขาขนมาจรงๆ)
![Page 82: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/82.jpg)
แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ท�าไงด?
กคนแอคเคาท Facebook กลบมาถาโดนขโมยหรอแฮกแอคเคาท Facebook ไปใหรบเขาไปเปลยนรหสผาน
ถาไมทนแลว คณสามารถรายงานไปยง Facebook โดยยนยนวาแอคเคาทนนเปนของคณได โดยควรจะตองไปแจงความทสถานต�ารวจเอาไวดวย เพอเปนหลกฐานหากมใครใชแอคเคาทของคณไปท�าเรองเสยหายขนมา
กคนโดยแจงลมรหสผาน
ถาลอกอนดวยรหสผานเดมไมไดแลว ใหแจงลมรหสผาน เพอรเซตรหสผานใหมได ซงจะใหสงลงครเซตรหสผานใหทางอเมลส�ารองทเคยใหขอมลไวได (ควรรบท�าอยางเรงดวน เพราะหลงจากแฮกเกอรเปลยนรหสผานแลวมกจะมาเปลยนอเมลส�ารองดวย เพอปองกนไมใหเจาของมาเปลยนรหสผานได)
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
81
1 ไปท Facebook.com คลก ลมรหสผาน? ในสวนลอกอน
2 กรอกอเมลส�ารอง เบอรโทรศพท ชอผใช หรอชอจรงทเคยใสไว แลวคลกปม คนหา
3 คลกเลอกหนารายการ สงลงกมาใหฉนทางอเมลเพอก�าหนด รหสผานของฉนใหม อเมลส�ารอง
4 คลกปม ด�าเนนการตอ
1
2
3
4
5 ไปตรวจสอบอเมลส�ารอง คลกอเมลของ Facebook คลกลงกรเซตรหสผาน แลวใสรหสผานใหม ท�าตามขนตอนจนเสรจ กจะเขาใช Facebook ไดดวยรหสผานใหม
![Page 83: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/83.jpg)
3
5
7
6
82
ถาท�าตามหวขอนแลวยงไมสามารถแกไขไดใหไปกรอกแบบฟอรมแจงปญหาท https://contact.line.me ซงเปนหนารบแจงปญหาของ LINE แลวรอการตอบกลบ
กคนโดยรายงานให Facebook ทราบกรณทโดนเปลยนรหสผานและอเมล
ส�ารองไปแลวจะไมสามารถกคนแบบลมรหสผานได ใหใชวธแจงใหทาง Facebook ทราบวาโดนแฮกแอคเคาทไปดงน
1 ลอกอน Facebook ดวยแอคเคาทอน หรอใหเพอนชวยกได แลวเปดหนา แอคเคาททเคยเปนของคณ
2 คลกปม เพอน เลอก เลกเปนเพอน
3 คลก เลอก รายงาน/บลอก
4 คลกเลอก สงรายงาน แลวเลอก รายงานบญชผใชของ ชอแอคเคาท
5 คลกเลอก นคอขอมลสวนตวเกาของฉน
6 เลอก กบญชผใชคน เพราะถกแฮค เพอกขอแอคเคาทคนมา หรอเลอก ปดบญชผใชน ถาตองการยกเลกการใชแอคเคาทนไปเลย
7 คลกปม ยนยน แลวท�าตามขนตอนตรวจสอบขอเทจจรงของ Facebook จนเสรจ
กคนแอคเคาท LINEถาถกแฮก LINE ใหเปลยนรหสผาน
ทนท ถาลอกอนเขาใชไมไดใหแตะ ลอกอน 4คณลมรหสผานใชไหม กรอกอเมลทลงทะเบยนไว จากนนไปเชคอเมลเพอรเซตรหสผาน (ถายงลอกอนเขาไดใหไปท อนๆ4ตงคา4บญช4เปลยนอเมลของคณ4กรณาเปลยนรหสผาน)
แนะน�าใหเปลยนรหสผานทอเมลแอคเคาททผกกนอยดวยเพอปองกนไมใหแฮกเกอรรเซตรหสผานของ LINE ได และถาใชอเมลนกบบรการของทอนดวย กควรไปเปลยนรหสผานทบรการเหลานนปองกนการถกแฮกทอนเพมอก
นอกจากนยงควรไปปด ไมใชการ ลอกอนบนคอมพวเตอร (ดงรป) เพราะแฮกเกอรมกลอกอนแอคเคาททแฮกไดทางคอมพวเตอร
ปดไมใหลอกอนในคอม
เขาไปเปลยนรหสผาน
เขาไปดวาลอกอนบนคอมไวหรอไม โดยลอกเอาทออกจากเครองนนผานโทรศพทไดเลย
![Page 84: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/84.jpg)
กคนแอคเคาท Hotmail กลบมาถาโดนขโมยแอคเคาท Hotmail หรอแอคเคาทอนๆ ของไมโครซอฟท เมอ
รตวใหรบไปเปลยนรหสผาน (ถาไมรวาโดนแฮกไดยงไง อาจถกดกจบรหสผานดวยโปรแกรมแปลกๆ ในเครอง ใหตดตงโปรแกรมปองกนไวรสกอน ถามอยแลวใหอพเดทขอมลไวรสในโปรแกรม ปองกนการแอบสองรหสผานซ�าอก) แตถาไมสามารถเขาไปเปลยนรหสผานไดใหท�าดงน
1 ไปทเวบ outlook.com คลกท เขาถงบญชของคณไมไดใชหรอไม ในหนาลอกอน
2 ใหลองเลอก ฉนลมรหสผานของฉน หรอฉนทราบรหสผานของฉนแตไมสามารถลงชอเขาใชได เพอรเซต รหสผานดกอน โดยจะสงลงครเซตรหสผานไปใหทางอเมลส�ารอง ถาโดนเปลยนอเมลส�ารองไปแลวกจะกคน
1
3
ดวยวธนไมได ใหเลอก ฉนคดวาผอนก�าลงใชบญช Microsoft ของฉน แลวใสเหตผลวาท�าไมถงรวาถกแฮก (ไมตอบกได)
3 คลกปม ถดไป
4 ท�าตามขนตอนการกคน แอคเคาทของไมโครซอฟทจนเสรจสน
2
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
83
อกวธหนงคอ เขาไปท https://account.live.com/acsr แลวกรอกขอมลในหนานน เพอสงใหเจาหนาทของไมโครซอฟท ซงสวนใหญจะตอบกลบภายใน 3 วน
![Page 85: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/85.jpg)
กคนแอคเคาท Gmail กลบมา1 ไปทเวบ mail.google.com
คลกท ความชวยเหลอ ในหนาลอกอน
2 คลกเลอก ฉนประสบปญหาอนในการลงชอเขาใช และกรอกอเมลแอดเดรส Gmail ทถกแฮก
3 คลกปม ด�าเนนการตอ
4 คลกเลอก ฉนทราบชอผใชและรหสผานของฉนเอง แตไมสามารถลงชอเขาใชได
5 ระบบจะแนะน�าวธแกไข ใหคลก หากคณไมสามารถเขาถงบญช
6 คลกลงค หนาความชวยเหลอเกยวกบรหสผาน เพอไปรเซตรหสผาน โดยจะใหกรอกฟอรมกคนแอคเคาท ใหท�าตาม ขนตอนของ Google จนเสรจ
1
5
6
4
2
3
84
![Page 86: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/86.jpg)
เรยกดเวบอยางปลอดภยดวย https
ปกตเวลาเขาเวบเราจะใชการรบสงขอมลแบบธรรมดาทเรยกวา http (ดงทเหนในชองแอดเดรสของบราวเซอรทวไป) แตถาเปนเวบทตองการรกษาความปลอดภยของขอมลทสงกวาปกต จะใชวธการทเรยกยอๆ วา https (Secured http) ซงเปนการ แลกเปลยนขอมลในเครอขายดวยการเขารหสในตอนทสงขอมลออกไป และ ฝายทรบขอมลกจะตองถอดรหสกอนจงจะน�าขอมลไปใชได ถาระหวางทางมใครมาดกจบขอมลของเรา กจะไมสามารถถอดรหสเพออานขอมลนนได มกใชกบเวบทจ�าเปนจะตองเขมงวดดานความปลอดภย เชน เวบไซตของสถาบนการเงนหรอธนาคารตางๆ ทใหบรการท�าธรกรรมออนไลน รวมถงเวบทตองเขาใชงาน โดยการลอกอนดวยชอและรหสผาน เชน เวบใหบรการรบสงอเมล, Social Network ตางๆ ซงเวบเหลานนจะมการไปลงทะเบยนเพอขอรหสพเศษทเรยกวา ใบรบรองดจตอล (Digital Certificate) เพอยนยนตวตนทเชอถอได ซงใบรบรอง นเองจะถกน�ามาใชเขารหสและถอดรหส เมอท�างานแบบ https อกทหนง
ดอยางไรวาเวบไหนมการเขารหสแบบ httpsการตรวจสอบวาเวบใดทมระบบรกษาความปลอดภยโดยเขารหสแบบ
https กดไดงายนดเดยว ใหสงเกตทแถบ Address หรอชองใสทอยเวบไซต ถาเปนเวบทไมมการเขารหสจะแสดงเปนชองสขาว แตถามการเขารหสแบบ https จะแสดงสเขยว โดยแตละบราวเซอรอาจแสดงแตกตางกน แตสวนใหญกจะใชสเขยว ในทนจะยกตวอยางบราวเซอร IE และ Chrome ซงจะแสดงสญลกษณการเขารหสแตกตางกนดงน
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
85
![Page 87: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/87.jpg)
Chrome : เมอเปดหนาเวบทมการเขารหสขอมลจะแสดงไอคอนชอเวบสเขยว และจะแสดงทอยเวบเปน https ดวย คลกทไอคอน จะแสดง รายละเอยดการยนยนตวตนของเวบไซตนน
IE : เมอเปดหนาเวบทมการเขารหสขอมลจะแสดงแถบ Address เปน สเขยว และจะแสดงทอยเวบเปน https ดวย คลกท เพอดรายละเอยดการยนยนตวตนของเวบไซตนน
86
![Page 88: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/88.jpg)
การใชงานบราวเซอรในมอถอหรอแทบเลตจะมสญลกษณแมกญแจแสดงการเขารหส https เชนเดยวกบบราวเซอรในคอมพวเตอร ดงรป
การเขาใชงาน เวบไซตทจ�าเปนจะตองกรอกขอมล
สวนตวหรอลอกอนเขาใชงานเปนเรองทตองระมดระวง หลายครงทแฮกเกอรมาสรางหนาเวบ
ปลอมหลอกใหกรอกขอมลสวนตวตางๆ แลวดกจบขอมลเหลานนไปใชในทางทไมเหมาะสม (ด Phishing หนา 150) โดยเฉพาะเวบไซตของธนาคารตางๆ ทมบรการท�าธรกรรมออนไลน ดงนนกอนทจะกรอกขอมลใดๆ ในหนาเวบคณควรตรวจสอบวาเวบไซตนนเขาใชระบบเขารหสความปลอดภย https อยหรอเปลา ซงเวบปลอมจะไมมใบรบรองจะใช รปแบบ http (ไมม s และไมขนรปกญแจ) สวนเวบจรงท
มใบรบรองยนยนตวตนจะใชรปแบบ https เพอเขารหสขอมลกอนสงออกไป
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
87
![Page 89: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/89.jpg)
อนตรายอนๆทตามออกมาอกเรอยๆ
การท�างานของระบบในอปกรณตางๆกมโอกาสทจะเกดขอผดพลาดหรอพบชองโหวกนได ซงศพทเทคนคดานไอทจะเรยกวา “บก” โดยในป 2013 กเพงจะพบบก Heartbleed (ทกลาวถงในหวขอน) ไมทนไร ในป 2014 กถงควบกใหมทมชอวา Shellshock (เชลลชอค) ทเปนชองโหวทเกดกบระบบปฏบตการ Unix, Linux และ Mac OS ซงเชลลชอคนวากนวาอนตรายยงกวา Heartbleed เสยอก เนองจากเปนการเปดชองใหแฮกเกอรเขามาควบคมเครองคอมพวเตอร แลวขโมยเอาไฟลหรอขอมลส�าคญตางๆไปไดหมดเลย โดยผทเกยวของกก�าลงพยายามหาทางอดชองโหวทเกดขนน เพอปองกนอนตรายกอนทจะโดนโจมตจากแฮกเกอร
ในอนาคตกมโอกาสทจะพบบกหรอชองโหวใหมๆไดอก ดงนนผใชควรตดตามขาวใหทนเหตการณ เพอใหสามารถหาวธปองกนหรอแกไขไดอยางทนทวงท
รจก “บก” อนตราย ทเรยกวา Heartbleed
บกเปนส�านวนของโปรแกรมเมอรทแปลวา “ขอผดพลาดในโปรแกรม” ซงกรณนเปนโปรแกรมของระบบทเรยกวา SSL (Secure Socket Layer) ซงอยบนฝงเซรฟเวอร ทใชในการเขาเวบแบบ https (ทกลาวไปแลวในหวขอกอนหนา) เปนการเขารหสเพอรกษาความลบระหวางสงขอมลผานอนเทอรเนต
บก Heartbleed ท�าใหการเขารหสนมชองโหว ท�าใหแฮกเกอรสามารถเขามาลวงเอารหสลบทเปน “กญแจ” หรอ key ทใชถอดรหสไปจากฝงเซรฟเวอรได ถาถอดรหสนได ยอมสามารถเขามาอานขอมลอนๆ ทงชอและรหสผานของ ผใช ฯลฯ เรยกวาท�าอะไรกได ซงเปนเรองทนากลวมาก รวมถงอานขอมลตางๆ เชน ใบรบรองดจตอล (digital certificate) เพอเอาไปใชปลอมท�าเครองอนขนมาหลอกผใชวาเปนเซรฟเวอรนนกได คอท�าใหเวบปลอมของแฮกเกอรขน https: และรปกญแจไดทงๆ ทไมใชเวบนนจรงๆ
88
![Page 90: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/90.jpg)
จะรไดไงวาเวบไหนแกขอผดพลาดนหรอยง?ทเวบใหญๆ จะรวบรวมรายชอและสถานะไวหลายท เชน mashable.com/
2014/04/09/heartbleed-bug-websites-affected, www.cnet.com/ how-to/which-sites-have-patched-the-heartbleed-bug นอกจากนนหลายทกมบรการใหทดสอบ เชนท Lastpass.com, filippo.io โดยใสชอเวบของคณไดเลย เคาจะสงสญญาณไปทดสอบกนเองแลวแจงผลทนท
แลวเราตองท�ายงไง?เวบใหญๆ หลายแหงไดแกไขปญหา Heartbleed นไปแลว แตเราไมมทางร
วากอนจะรตวนนเซรฟเวอรของแตละเวบโดนเจาะเอาขอมลไปหรอยง ดงนนทกแหงทประกาศวาไดแกไขขอผดพลาดนจนปลอดภยแลว แปลวา “เรารปญหาและเปลยนกญแจบานแลวนะ” แตไมมใครกลารบรองวา “กอนหนานไมมใครแอบเขามาขโมยเอาขอมลของเราหรอของคณไปนะ” จง “แนะน�าใหผใชเปลยนรหสผาน เพอความมนใจวาหากแฮกเกอรไดชอและรหสผานเกาไปกจะใชไมไดอก”
สวนเวบทยงไมไดแกปญหาน ถาไมใชเวบทเคยสมครสมาชกหรอกรอกขอมลส�าคญเอาไวกไมเปนไร แตถาเคยกรอกขอมลส�าคญหรอใชบรการจรงจงกแนะน�าใหหลกเลยงโดยยกเลกการใชบรการแบบออนไลนไปเสยกอนเพอความปลอดภย
ส�าหรบของไทยกไปทดสอบไดทหนาเพจของ สมาคมความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ (Thailand Information Security Association – TISA) www.aciscyberlab.com/hearbleed.php
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
89
![Page 91: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/91.jpg)
ถาเวบไซตทใชบรการอยถกเจาะระบบไดจะเสยหายอยางไร?
สารพดเรองรายๆ อาจเกดได แลวแตวาแฮกเกอรทเจาะเขามาจะท�าอะไร มตงแต
� ขโมยขอมลสวนตวของเรา เชน เรองสวนตว รปภาพ เลขท บตรเครดต รวมถงรหสผานอนๆ ถาเราเกบไวบนเนต แลวขโมยเงนจากบญชธนาคารของเราไปซอขาวของแพงๆ ดวยหมายเลขบตรเครดตของเรา หรอขกรรโชกวาจะเปดเผยความลบ เปนตน
� ขโมยอเมลของเรา หรอชอและรหสผานของเราไปหลอกลวง คนอนตอ เชน เอาอเมลของเราไปสงขอยมเงนจากคนอนทเรารจกหรอมรายชออย หรอเอาชออเมลของเราไปสมครบรการอนๆ ปลอมวาเปนเรา แลวไปท�าเรองผดกฏหมายบนอนเทอรเนต เปนตน
� ขโมยตวตนของเซรฟเวอรนน คอไดรหสทสามารถปลอมเปนเซรฟเวอรหรอบรการนนๆ ไปหลอกคนอนตอ เชน สามารถปลอมเครองตวเองเปนเครองของแบงก หรอของผใหบรการอเมล ใหคนหลงเชอเขามากรอกชอและรหสผานทถกตอง จากนนเอาไปขโมยเงนหรอปลอมตวตนไปท�าอยางอนตออกกได
� แฮกเกอรบางรายขเกยจไปท�าอะไรตอเอง (หรอท�าไปแลวยงไมหน�าใจ) กเอาขอมลชอและรหสผานของผใชทเจาะระบบไดไปแจกจายหรอขายตอทละมากๆ นบรอยนบพนชอ ในตลาดมดออนไลน ใหผ (ราย) อนซอไปท�าเรองรายๆ ตอในราคางามๆ
� อนๆ อกสารพด ฯลฯ
90
![Page 92: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/92.jpg)
อยาใชรหสผานเดยวกนกบทกบรการ
ปกตเราตองมรหสผานส�าหรบเขาใชสารพดบรการออนไลน ไมวาจะเปนชอลอกอนส�าหรบเขาใชอเมลท Hotmail, Google, Yahoo ฯลฯ, เขาใช Facebook, Twitter, Instagram, Google+, ท�าธรกรรมผานเนตอกตงหลายแบงก ไหนจะ Dropbox, 4Shared, Apple ID, Samsung account เยอะแยะมากมายขนาดนจะจ�ายงไงไหว หลายคนคงใชเปนรหสผานเดยวกนไปเลยจ�างายด แตตองระวง! ถาถกแฮกไปสกอนกอาจถกแฮกทอนไปดวยไดงายๆ เลย ยงถาใชอเมลทผกกบบรการตางๆ มากมายอยางเชน Google ทระบบชอผใชและรหสผานเดยวใชไดกบทกบรการ ถาถกแฮกไปคงเปนเรองใหญเลยทเดยว (แต Google นนมระบบลอค 2 ขนตอนซงท�าใหมความปลอดภยในการใชงานมากยงขน –ดเพมหนา 97) ดงนนเพอความปลอดภยแนะน�าใหตงรหสผานส�าหรบแตละบรการแยกจากกน อยาใหซ�ากนเปนอนขาด
รหสผานตงมากมายจะจดจ�ายงไงไหว?ส�าหรบคนทมรหสผานเยอะทจนจ�าไมไหว หากจะตงไมซ�ากนกตองจดลงสมด
หรอหาโปรแกรมประเภท password manager มาชวย ซงบางตวกชวยเกบชอผใชและรหสผานเฉยๆ บางตวกชวยทงจ�าแลวกรอกใหเลยเวลาเขาเวบ เชน
การใชแอพเหลานกตองระวงอาจมพวกทปลอมตวเปนบรการชวยจ�า แตทจรงขโมยรหสผานไปกได แตรายชอทรวบรวมมานเชอถอได ซงบรการเหลานจะใหผใชจ�ารหสผานหลก หรอ Master password ตวเดยวพอ (แตถาลมกจบกน หลายทเตอนไวเลยวาเคาเขารหสแบบทเราเปดไดคนเดยว เจาของบรการเองกเปดดรหสของเราไมได ดงนนถาลม Master password กจบ เอาคนไมได) แตขอเสยอกอยางคอโปรแกรมหรอบรการเหลานมกจะไมฟร
� Keeper (ฟรบน Windows/Mac, ปละประมาณ 10 USD บน smartphone/tablet)
� 1Password (Windows/mac/iOS/Android – จายครงเดยว ประมาณ 40 USD)
� Lastpass (ฟรบน Windows/Mac, ปละ 12 USD บน smartphone/tablet)
� KeePass (ฟร! Windows) หรอ KeePassX (ฟร! Mac/Linux/Unix)
� RoboForm (Windows/iOS/Android/Blackberry/Symbian – จายครงเดยว ประมาณ 30 USD)
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
91
![Page 93: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/93.jpg)
ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย?
การตงรหสผานกตองคดใหรอบคอบ โดยจะตองไมงายจนเกนไป หลงจากตงไปแลวกใหเปลยนเปนครงคราวดวยเพอความปลอดภย แตถากลววาตงยากหรอเปลยนบอยๆ แลวจะจ�าไมไดกสามารถบนทกไวในแอพชวยเกบรหสผานโดยเฉพาะ (ดรายชอแอพแนะน�าหนา 91) เพอชวยจ�าอกทางหนง
� ตงรหสใหปนกน ทงตวอกษรใหญ-เลก ตวเลข และสญลกษณพเศษ และยาวอยางนอย 8 ตวอกษร อนนหลายเวบเรมมการแนะน�ากงเตอน หรอบางทบงคบแลวกม เชน K_s1#pr3 หรอ 01aAS25
� ตงรหสอยาใหซ� ากนส�าหรบแตละเวบ สาเหตคอถาโดนแฮกเกอรเจาะเอารหสผานไปไดสกท ปกตจะเอาไปไลหาทอนทเรานาจะสมครไวดวยชอหรออเมลเดยวกน เชน ถาขโมยจากอเมลไดกจะเอาไปลองลอกอนท Facebook กอน ถาเราตงรหสผานซ�ากน แฮกเกอรกเขาไดสบายเลยโดยไมตองเจาะระบบของ Facebook หรอบางทแฮกเกอรกเอาชอผใชและรหสผานของเราทเจาะมาไดทละมากๆ จากทใดทหนงไปไลแจกฟรบนอนเทอรเนตซะงน
� เปลยนรหสบอยๆ อนนถามเปนรอยท ไลเปลยนบอยๆ ชวตคงยากไป แนะน�าวาถาตงรหสผานแตละทใหไมซ�ากนแลว นานๆ ครงกเปลยนรหสผานเสยบางเฉพาะททส�าคญหรอเอาไปผกกบบรการตางๆ ไวเยอะ เชน อเมลหลกๆ ทเราใชสกสองสามทกนาจะพอ
การตงรหสผานนนตองระวงใหมากๆ เพอความปลอดภย
ของขอมลสวนตว
92
![Page 94: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/94.jpg)
บางแอพหรอบางบรการจะสามารถใชแอคเคาท Facebook ทมอยมาใชผกกนไดเลย เชน เกมตางๆ รวมถง แอพ LINE ซงมขอดตรงทไมตองสรางและจดจ�าแอคเคาท ใหมเพม อาศยระบบความปลอดภยของ Facebook จดการแทน แตกมขอเสยคอถาแอคเคาททไปผกนน ถกแฮกไปกอาจเขาใชแอพหรอบรการทผกไวไมไดตามไปดวย ท�าใหความเสยหายสงผลตอเนองเปนลกโซ
ลอกอนแบบไมตองสรางแอคเคาทใหม
เมอตองเขาใชบรการใหมๆ บางทจะสามารถใหลอกอนดวยแอคเคาท Facebook หรออเมลทมอยแลวไดเลย สะดวก รวดเรว ไมตองกรอกขอมลใหมและไมตองจดจ�า แอคเคาทเพม ในทนจะยกตวอยางการลอกอนดวย Facebook และ Gmail ดงน
ผกแอพหรอบรการกบ Facebook
หลายแอพในโทรศพทมอถอและแทบเลตทง iOS และ Android มกจะใหผกกบ Facebook เพอดงรายชอเพอน เขาถงขอมลสวนตว สทธการโพสต หรออนๆ ซงบางสทธอาจดกาวกายเรองสวนตวเกนไป หรออาจโพสตเรองราวเกยวกบแอพ นนใหเพอนของคณเหน ถากลววาเพอนจะร�าคาญกไปตงคาใหโพสตแบบทคณเหนคนเดยวไดเพอไมใหโพสตไปรบกวนเพอนของคณ หรอไปยกเลกบางสทธทแอพขอไวไดดวย ดงตวอยางในรป
แตะปม CONNECT WITH facebook ผกเกมเขากบแอคเคาท Facebook
จะใหแตะปม ตกลง ยนยอมใหเขาถงขอมลสวนตว
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
93
![Page 95: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/95.jpg)
เลอกวาใหเกมโพสตในชอของคณโดยจะใหใครเหนบาง แลวแตะปม ตกลง
เมอผกกบแอคเคาท Facebook แลวจะแสดงชอและคะแนนของเพอนทเลนเกมเดยวกน
การขอสทธจาก Facebook น หลงจาก ผกแอคเคาทและใหสทธไปแลว คณสามารถไปเลอกเปด-ปดสทธตางๆ ทหลงได โดยเปดเวบ Facebook คลก ทมมขวาบนของหนาเวบ (หรอเปดแอพ Facebook แตะ เพมเตม) เลอก การตงคา (หรอไปท www.facebook.com/settings) แลวคลกหวขอ แอพ จากนนคลกท แกไข บนรายการเพอเขาไปปรบตงคาการอนญาตสทธของแตละแอพตามตองการ (ดหนาถดไป)
94
![Page 96: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/96.jpg)
คลกแกไขการตงคาแตละแอพ
เลอกใหใครเหนบางเมอคณมกจกรรมรวมกบแอพ
สทธการเขาถงขอมลตางๆของคณ
สทธทแอพขอเพมเตม เชน เขาถงกลองขอความ รายชอเพอน ฯลฯ
คลก ยกเลกได
แสดงการเขาถงลาสดของแอพ
เปด-ปดการแจงเตอนของแอพ
p ตวอยางแอพทขอสทธการโพสตในนามของคณ คลก ยกเลกได
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
95
![Page 97: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/97.jpg)
ผกแอพหรอบรการกบอเมลบางแอพหรอบางเวบใหบรการอาจสมครโดยลอกอนดวยแอคเคาทอเมล
เชน Gmail ไดโดยไมตองสมครแอคเคาทใหม ชวยใหไมตองจ�าชอผใชและรหสผาน ใหมเพม แตมขอเสยคอ ถาอเมลถกแฮกไปไดแลวเปลยนรหสผาน คณกจะไมสามารถน�าแอคเคาทอเมลนนมาลอกอนทเวบบรการตางๆ ทสมครไวไดอก
ในทนจะยกตวอยางเวบหนงทสามารถลอกอนดวยแอคเคาท Google หรอ Gmail ได ในครงแรกทลอกอนจะใหยนยนการเขาใชดวยแอคเคาท Google โดยจะขออนญาตขอดขอมลสวนตวของคณดวย การลอกอนจะเปนการลอกอนผาน Google โดยตรง ทางเวบใหบรการจะไมมขอมลรหสผานของคณเลย ดงนนการตงรหสผานของอเมลทใชลอกอนทอนๆ ดวยน จะตองรดกมกวาปกต แนะน�าใหใชบรการลอคสองชน (ดหวขอถดไป)
96
![Page 98: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/98.jpg)
ระบบลอคสองขนตอน (2-Step Verification) บางเวบไซตทส�าคญๆ เชน ผใหบรการอเมลอยาง Gmail ของ Google หรอ
Apple ID ของ Apple ทใชกบโทรศพทระบบ iOS มใหบรการ “ลอคสองขนตอน” หรอ 2-Step Verification โดยจะผกเบอรโทรศพทกบอเมลอยางแนนหนา ชนดทวาถาไปลอกอนเขาระบบจากเครองอนทเราไมเคยใช เชน แฮกเกอรแอบเอารหสผาน ไปลอกอนจากทอน กจะสงรหสพเศษเปน SMS มาทมอถอของคณ (ดวยความเชอทวาแฮกเกอรคงไมสามารถขโมยมอถอของคณไปดวยได และเพราะเคาก�าลงจะเขาครงแรก จงยงไปแกเบอรมอถอทคณผกไวเดมไมได) ซงจะตองน�ารหสนนๆ ไปกรอกใหถกตองภายในเวลาทก�าหนดจงจะเขาใชบรการได แฮกเกอรจงเขาแอคเคาทของคณไมได
Apple ID
Apple ไดเปดใชงานระบบลอค 2 ขนตอนอยางเปนทางการในไทยไปเมอ ไมนานมาน (แตคนยงไมรหรอไมนยมใชกนมากนก จนมขาวภาพลบเฉพาะของดาราดงหลดออกมาจาก iCloud นนแหละ ถงเรมตนตวกน) โดยผใชสามารถเขาไปเปดใชงานไดท https://appleid.apple.com คลกปม Manage your Apple ID จากนน Sign in แอคเคาท Apple ID ทคณใชอย คลก Password & Security ใหตอบค�าถามของ Apple แลวคลกปม Continue จากนนใหคลก Get Started เพอเปดใชงานระบบลอค 2 ขนตอน โดยผใชจะตองตงวาจะใหระบบสงรหสผานไปทหมายเลขโทรศพทใดดวย
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
97
![Page 99: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/99.jpg)
หลงจากตงคาการลอค 2 ขนตอนแลว เมอลอกอนทเครองหรอผานโปรแกรม/เวบ/แอพใหมทไมเคยใชมากอนกตองรอรหสจาก SMS กอนเสมอ (หรออกวธหนง ใหตดตงแอพ Google Authenticator (รปซาย) – มใหใชทงใน iOS และ Android) ไวเปดดรหสทตองใชไดเลยโดยไมตองรอ SMS เพยงแตตงใหโปรแกรมผกกบแอคเคาทของคณใหถกกอนเทานน
ตงรหสผานเฉพาะแอพการเปดใชระบบลอค 2 ขนตอนของ Google จะท�าใหไมสามารถเขาถง
อเมลดวยแอพตางๆ บน iPhone, iPad, Android (ยกเวนแอพ Gmail) รวมถงโปรแกรม Outlook ทใชบนคอมพวเตอรได เนองจากยงไมรองรบการลอคแบบ 2 ขนตอน คณจะตองไปตงคา Application Specific password ซงจะเปนการตงรหสผานพเศษส�าหรบยนยนการเขาใชแตละแอพทตดปญหาใหเขาใชงานไดปกต
Gmail
เขาไปเปดใชงานระบบลอคสองขนตอนท https://accounts.google.com/SMSAuthConfig คลกปม เรมการตงคา เพอตงคาการลอคแบบ 2 ขนตอน
98
![Page 100: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/100.jpg)
การตงคา Application Specific password นนจะตองท�ากบแตละแอพทตองการใชงานกบแอคเคาท Google (หรอ Gmail) โดยจะท�าแคครงแรก (ของแตละแอพ) หลงจากนนกจะเขาใชแอพไดตามปกต โดยใหท�าดงน
2 กรอกชอแอพทตองการ แลวคลกปม สรางรหสผาน
3 จะไดรหสผานไปใชลอกอนกบแอพทระบ (กรอกครงเดยวใน แอพนนๆ)
4 คลกปม เสรจสน จะปดหนานไปและไมแสดงรหสขนมาอก
2
1 เปดบราวเซอรแลวเขาไปท https://security.google.com/settings/security/apppasswords
3
4
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
99
![Page 101: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/101.jpg)
iOS
ในโทรศพทมอถอหรอแทบเลตทใชงานกมกจะเกบขอมลสวนตวไวมากมาย ไมวาจะเปนอเมล รปถายสวนตว จดบนทกส�าคญ นดหมายตางๆ แชท LINE บางคนอาจใชแอพท�าธรกรรมตางๆ ซงจะตองระมดระวงไมวางเครองทงขวางใหใครหยบไปใชไดโดยงาย นอกจากนยงควรทจะตงรหสลอคหนาจอเอาไวดวย โดยเครองรนใหมๆ กจะมการสแกนลายนวมอชวยเพมความปลอดภยในการใชงาน ไดมากยงขน
ลอคเครองไวปลอดภยกวา
ลอคหนาจอใน iPhone/iPad เมอกดปมเปดใชงานเครอง ใหสไลดหนาจอไปทางขวา จากนนใสรหสท
เคยตงไวใหถกตอง ซงเลอกตงได 2 แบบคอ ใชตวเลข 4 หลก (PIN) และแบบ ตวอกษรกบตวเลขรวมกน (Passcode) และถาเปน iPhone 5s ขนไปจะสามารถตงใหปลดลอคดวยการสแกนลายนวมอไดดวย
ตงรหสผานตวเลข 4 หลก (PIN)
3 ตงรหสเปนตวเลข 4 ตว แลวยนยนรหสอกครง
4 แตะ Done
1 เขาไปท Settings4
Passcode & Fingerprint (ถาไมใช 5s ขนไปจะเปนค�าสง Passcode)
2 แตะ Turn Passcode On
� หากจะตงรหสผานไดไมจ�ากด (เปนตวอกษร ตวเลข หรออกขระกได เรยกวา Passcode) ใหแตะปมปดท Simple Passcode
2
3
100
![Page 102: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/102.jpg)
Fingerprint ฟเจอรใหมทเพมความปลอดภยใหกบ iPhone 5s ขนไปดวยการสแกนลายนวมอเพอปลดลอคเขาใชงานเครอง ดวยเซนเซอรตรวจสอบลายนวมอ ของผเขาใชงานทอยบนปม Home โดยจะตองตงรหสผานไวเผอใชกรณสแกนลายนวมอไมไดดวย
ตงคาสแกนลายนวมอปลดลอคหนาจอ (เฉพาะ iPhone 5s ขนไป)
1 ไปท Settings4 Touch & Fingerprint
2 แตะ Add a fingerprint...
3 ใหวางนวทจะใชปลดลอคลงบนปม Home จนเครองสน ใหยกนวออก
4 วางนวลงใหมอกครงจนเครองสน ท�าซ�าจนกวาเสนลายนวมอในหนาจอเปนสแดงทงหมด
5 จะเขาสหนา Adjust Your Grip เกบลายนวมอตรงขอบดานขางเพม ใหแตะ Continue
2
4
5
3
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
101
![Page 103: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/103.jpg)
6 วางนวเดมลงบนปม Home เอยงนวไปมาใหเสนลายนวมอตรงขอบในหนาจอเปนสแดงทงหมด เมอเกบลายนวมอเสรจสมบรณแลว ใหแตะ Continue
7 จะใหตงรหสผานเพอใชกรณทสแกนนวไมผาน และกรอกรหสอกครงเพอยนยน
8 ทหนาจอ Fingerprints จะเหนชอ Finger 1 แสดงขนมา หากตองการเพมลายนวมอนวอนอก ใหแตะ Add a fingerprint... แลวท�าตามขนตอน 3-7 อกครง6
7
8
9
9 ตรง iPhone Unlock จะเหนวาถกเปดใชงานอย แสดงวาตงใหปลดลอคดวยลายนวมอแลว
ยกเลกการปลดลอคดวย รหสผานหรอสแกนลายนวมอ
ไปท Settings4Passcode ใสรหสใหถกตอง แตะเลอก Turn Passcode Off ใสรหสปองกนใหถกตอง (ถาเปนแบบตวอกษรผสมตวเลข ใหใสรหส แลวแตะ Done)
จะกลบไปทคาตงตนของระบบปองกน ท�าใหครงตอไปกไมตองใสรหสผานหรอสแกนลายนวมอกอนเปดใชงานเครองอก
เปด/ปดการสแกนลายนวมอแทนการใสรหสผานเมอซอแอพหรอเพลง
102
![Page 104: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/104.jpg)
ปลดลอคเขาใชงานเครองปลดลอคดวยการสแกนนว
หลงจากตงคาสแกนนว เมอกดปมเปดใชงานเครอง ในครงแรกระบบจะใหปอนรหสผานเขาไปกอน เพอรเซตใหเขาสการสแกนลายนวมอในครงถดไป
เมอจะปลดลอคครงตอไป ใหวางนว (ทเคยตงคาลายนวมอไว) บนปม Home เมอตรวจสอบวาถกตองกจะปลดลอคเขาสหนา Home ใหทนท
แตะตวเลข 4 หลกตามทตงไว พมพรหสตามทตงไว แลวแตะ Done
ปลดลอคดวยรหสผาน
เมอกดปมเปดใชงานเครอง ใหสไลดหนาจอไปทางขวา จากนนใสรหสทเคยตงไวใหถกตอง (ถาใสรหสผด ใหแตะ Delete ลบรหส แลวใสใหม)
ถาสรางลายนวมอแลวยกเลกการปลดลอคดวยรหสผานไป เมอเปดใชใหมโดยแตะท Turn Passcode On จะถามวาตองการเกบลายนวมอเดมไวหรอไม (Keep) หรอลบทงไปเลย (Delete)
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
103
![Page 105: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/105.jpg)
Android
ลอคหนาจอใน Androidในมอถอและแทบเลต Andorid จะมวธลอคหนาจอหลากหลายรปแบบ ซง
แตละรปแบบจะมวธการใชงาน และมระดบความปลอดภยทแตกตางกนไป วธตงคารปแบบการลอคหนาจอแบบตางๆ มใหเลอก 5 รปแบบดวยกน คอ ปด (Swipe), รปแบบ (Pattern), ลายนวมอ (Fingerprint), PIN และรหสผาน (Password) กรณทไมตองการลอคหนาจอ ใหเลอก ไมม (None) โดยไปตงคาไดท การตงคา4ลอกหนาจอ4ลอกหนาจอ (Settings4Lock screen4
Screen lock)
ลอคหนาจอแบบ รปแบบ (Pattern)
การปลดลอคหนาจอแบบ รปแบบ จะใชการลากเสนเพอปลดลอคหนาจอตามรปแบบทตงไว ซงจะมระดบความปลอดภยอยในระดบกลาง
1 แตะท รปแบบ (Pattern)
2 วาดผานจดอยางนอย 4 จด (แตะ ลองใหม (Retry) ลองใหมได) เมอไดเสนทตองการแลวใหแตะ ด�าเนนการ (Continue)
3 วาดซ�าอกครงเพอยนยน เสรจแลวแตะ ยนยน (Confirm)
4 เพอเปนการปองกนในกรณทลมรหสวาดเสนผานจด จะใหใสรหส PIN ส�าหรบปลดลอค แตะ ด�าเนนการ (Continue) ยนยนรหสอกครง แลวแตะ ตกลง (OK)
1
2
5 เมอปลดลอคเครองตองลากเสนผานจดใหถกตอง ถาลมกตองใสรหส PIN แทน
104
![Page 106: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/106.jpg)
ลอคหนาจอแบบ รหสผาน (Password)
จะคลายกบการตงคาการลอคแบบ PIN แตจะใชตวอกษรเขามาผสมดวย ซงจะชวยใหมความปลอดภยในระดบทสงขน
1 แตะท รหสผาน (Password)
2 ปอนรหสซงประกอบดวยคยอกษรและตวเลขอยางนอย 4 ตวขนไป เสรจแลวแตะ ด�าเนนการ (Continue)
3 ปอนรหสตวอกษรและตวเลขทตงไวกอนนอกครงเพอยนยน เสรจแลวแตะ ตกลง (OK)
ลอคหนาจอแบบ PIN
การปลดลอคหนาจอแบบ PIN จะใหรหสตวเลขในการปลดลอคหนาจอ ซงมความปลอดภยระดบกลางถงสง ขนอยกบความยากงายของรหสทคณก�าหนด
1 แตะท PIN
2 ปอนรหสผานตวเลขทตองการแลวแตะ ด�าเนนการ (Continue)
3 ปอนรหสผานซ�าอกครงแลวแตะ ตกลง (OK)
4 เมอปลดลอคเครองจะตองใส PIN ใหถกตอง แลวแตะ ตกลง (OK) จงจะปลดลอคได
4 เมอตองการจะปลดลอคเครองจะตองใสรหสใหถกตอง แลวแตะปม เรยบรอย (Done) บนคยบอรด
2 3
2 3
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
105
![Page 107: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/107.jpg)
ลอคหนาจอแบบ Fingerprint
Fingerprint เปนการปลดลอคดวยลายนวมอ มความปลอดภยระดบกลางถงระดบสง และเปน 1 ใน 4 ตวเลอกส�าหรบใชปกปองขอมลในโหมดสวนตว (Private Mode) อกดวย (ใชไดเฉพาะเครองทมอปกรณอานลายนวมอเทานน)
1 ไปท การตงคา (Settings) แตะ ตวสแกนลายนวมอ (Finger Scanner)
2 แตะ ตวจดการลายนวมอ (Fingerprint manager)
3 แตะ ตกลง (OK) ยอมรบการใชงาน
4 เพมลายนวมอลงไปทงหมด 8 ครง จะใชนวเดมหรอหลายนวกได โดยวางนวไวบนกราฟกตามรปตวอยาง แลวลากผานปม Home จนสด ระบบจะจ�ารปแบบและต�าแหนงการวางนวของเรา ใหท�าจนไฟสเขยวขนครบทกอน
5 ใหตงรหสผานส�ารองกรณสแกนลายนวมอไมผานทง 5 ครง จะตองใสรหสผานนใหถกตอง ถงจะปลดลอคหนาจอได โดยใสรหสผาน (ตองมตวอกษรอยางนอย 1 ตว) แลวแตะ ด�าเนนการ (Continue) ยนยนรหสผาน อกครง แลวแตะ ตกลง (OK)
6 แตะ ตกลง (OK) เปดใชการปลดลอคดวยลายนวมอเลย หรอถายงไมใช แตะ ยกเลก (Cancel)
1
4
5
106
![Page 108: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/108.jpg)
ปลดลอคเขาใชงานเครอง
ปลดลอคดวยลายนวมอ
ปลดลอคดวยตวเลขปลดลอคแบบสไลดนว ปลดลอคดวยรหสผาน
ปลดลอคแบบลากเสน
ยกเลกการปลดลอคดวยรหสผานหรอสแกนลายนวมอกรณทไมตองการลอคหนาจอ ใหเขาไปตงคาไดท การตงคา4ลอกหนาจอ4
ลอกหนาจอ (Settings4Lock screen4Screen lock) แลวเลอก ไมม (None)
เมอเปดเครองจะแสดงหนา Lock Screen ใหปลดลอคตามรปแบบทตงไวไดเลย ไมวาจะเปนการสไลดนวบนหนาจอ, ใสรหสผาน, ใสรหส PIN, ลากนวไปตามจด หรอสแกนลายนวมอ
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
107
![Page 109: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/109.jpg)
iOS
สงเสยงเรยกหาอปกรณทหายไป
ถาหาเครองไมเจอหรอเครองหาย คณสามารถสงใหอปกรณสงเสยงออกมาเพอใหตามหาได หรอถาเครองตกหายในทลบหลบตาเมอสงเสยงจะไดมคนพบแลวตดตอกลบมาหาคณได
เรยกหาอปกรณ iOS
1 เปดเวบ www.icloud.com ให sign in แอคเคาท Apple ID ทใสไวในเครองทจะตามหา แลวคลกท Find My iPhone
2 คลกหมดต�าแหนงอปกรณบนแผนท
3 คลก Play Sound
4 ทเครอง iPhone จะมเสยงแจงเตอน พรอมขอความ Find My iPhone Alert
1
2
3
4
108
![Page 110: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/110.jpg)
คลกในชองนแลวลบขอความเดมออก จากนนพมพขอความใหมทตองการใหแสดงพรอมกบสญญาณเรยกเขาลงไป (ไมเกน 40 ตวอกษร)
Android
เรยกหาอปกรณ Android (Samsung)เปดเวบ findmymobile.samsung.com แลว Sign in แอคเคาท Samsung
เดยวกบทใสไวในอปกรณ คลก เรยกอปกรณมอถอของฉน แลวคลกปม เรยก ทมอถอหรอแทบเลตจะสงเสยงระดบสงสด ใหแตะ แลวสไลดไปทางซายหรอขวาเพอปดการเรยกหา
Android
เรยกหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)ส�าหรบอปกรณ Android ทไมใช Samsung ไมวาจะเปน HTC, LG หรอ
อนๆ คณกสามารถเรยกหาอปกรณไดเชนกน ซงเครองนนจะตองเปดอย, ลอกอน แอคเคาท Google, เชอมตออนเทอรเนตได และเปดใชงาน GPS เอาไว โดยคนหาอปกรณ (ตามขนตอนในหวขอ “คนหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)” หนา 140) แลวคลก ท�าใหสงเสยง คลก ท�าใหสงเสยง ยนยน อปกรณนนกจะสงเสยงรองดวยระดบเสยงสงสดเปนเวลา 5 นาท หรอจนกวาจะกดปมเปด/ปดเครอง
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
109
![Page 111: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/111.jpg)
iOS
ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน
เมอเครองหาย ถาไมไดตงรหสลอคเครองเอาไวเราสามารถปองกนผอนเขาใชงานอปกรณของเราไดโดยรโมทเขาไปลอคเครองดวยรหสผาน พรอมทงสงขอความแจงใหโทรกลบไดดวย ดงวธการดงน
ตงรหสลอคในอปกรณ iOS1 เปดเวบ www.icloud.com ให sign in
แอคเคาท Apple ID ทใสไวในเครองทจะตามหา แลวคลกท Find My iPhone
2 คลกหมดต�าแหนงอปกรณบนแผนท
3 คลก Lost Mode3
4 พมพรหสผานทตองการตงลอคเครองทหายไป แลวพมพรหสผานซ�าอกครงเพอยนยน
5 กรอกเบอรโทรศพททจะใหตดตอกลบ เสรจแลวคลก Next
6 จะมกรอบถามยนยนวาเบอรโทร ทกรอกถกตองแลวใชหรอไม ใหคลกปม Use Anyway
45
6
110
![Page 112: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/112.jpg)
Android
7
7 กรอกขอความทตองการใหแสดงบนหนาจอ iPhone หรอใชขอความตามทตงมาให จากนนแตะ Done
เมอเครองทคนหาไดรบขอความแลว
จะแจงเตอนยนยนการไดรบขอความ
ของเรา และสงอเมลยนยนกลบมาให
เมอสไลดปลดลอคหนาจอในเครองนน
กจะใหใสรหสผานทเราตงดวย
23
4
5
ตงรหสลอคในอปกรณ Android (Samsung)
1 เปดเวบ findmymobile.samsung.com แลว Sign in แอคเคาท Samsung เดยวกบทใสไวในอปกรณ
2 คลกท ลอคอปกรณมอถอของฉน
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
111
![Page 113: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/113.jpg)
จะแสดงเบอรโทรตดตอ ใหผทเกบไดแตะปม เพอโทรกลบมายงเบอรทเราก�าหนด
3 ใสเบอรโทรศพททตองการใหผทเกบเครองไดตดตอกลบ โดยจะม SMS แจงไปยงเบอรดงกลาวใหโดยอตโนมตเมอลอคโทรศพทเครองนนเรยบรอยแลว (แกไขขอความไดตามตองการและไมเกน 100 ตวอกษร)
4 ใสรหสผาน เฉพาะตวเลข 4 หลกลงไป
5 คลกปม ลอค
ตงรหสลอคในอปกรณ Android (ยหออนๆ)การตงรหสผานลอคอปกรณ Android ทไมใช Samsung คณสามารถตง
รหสผานลอคเครองแบบออนไลนไดเชนกน ซงเครองนนจะตองเปดอย, ลอกอนแอคเคาท Google, เชอมตออนเทอรเนตได, เปดใชงาน GPS และเปดใช Android Device Manager ในอปกรณดวย (ดหนา 116) โดยคนหาอปกรณ (ตามขนตอน ในหวขอ “คนหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)” หนา 140) แลวคลก ลอก
112
![Page 114: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/114.jpg)
ใหตงรหสผานและยนยนรหสทกรอกลงไป ใสขอความทจะแสดงในหนา Lock screen หลงจากลอคเครองแลว (ไมใสกได) กรอกหมายเลขโทรศพทเพอโทรกลบหาเจาของเครอง (ไมใสกได) แลวคลกปม ลอก กจะลอคอปกรณดวยรหสผานทก�าหนดทนท
ตงรหสผานทจะลอคเครอง
ใสรหสผานซ�าเพอยนยน
ใสขอความทจะใหแสดงในหนา Lock screen
ใสเบอรโทรศพททจะใหแสดงในหนา Lock screen
เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร
อปกรณ iOS อยาง iPhone/iPad จะมฟงกชน Find My iPhone และ Find My iPad ส�าหรบตดตามหาอปกรณ สวนมอถอหรอแทบเลตทใชระบบปฏบตการ Android ยหอ Samsung จะม Find My Mobile สวน Android รนอนๆ สามารถใช Android Device Manager ของ Google ไดเชนกน ซงผใชสามารถตามหา สงลอคเครอง หรอลบขอมลในเครองแบบออนไลนได โดยจะตองเปดเครองเอาไว รวมทงเชอมตอเนตและเปด GPS (Location Services) ดวยจงจะคนหากนเจอ
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
113
![Page 115: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/115.jpg)
iOS
คลกหมดต�าแหนงอปกรณ คลก Erase iPhone แลวคลก Erase ลบขอมลในเครองนน
ลบขอมลในอปกรณ Android ของ Samsung
ส�าหรบมอถอและแทบเลต Samsung ทใช Android จะม Find My Mobile ทใชตดตามคนหาอปกรณ จะตอง Sign in แอคเคาท Samsung เปดการท�างานของ GPS หรอLocation Services (ดหนา 134) และเชอมตอเนตเอาไวในเครองนนดวย (ดหนา 33) จงจะตามหากนเจอ
หากเครองหายแลวตองการลบขอมลในอปกรณกใหตามหาเครองโดยเปดเวบ findmymobile.samsung.com แลว Sign in แอคเคาท Samsung เดยวกบทใสไวในอปกรณ จากนนใหลบขอมลในการดหนวยความจ�าทใสเพมกอน แลวคอยรเซตลางขอมลในเครอง (ถารเซตกอนจะเปนการยกเลกการ Sign in แอคเคาท Samsung ท�าใหตามหาเครองไมไดอก กจะลบขอมลในการดไมได)
Android
ลบขอมลใน iPhone/iPadเมอเครอง iPhone/iPad สญหาย โดนขโมย หรอวางลมไวทไหนสกแหง
กสามารถคนหาได โดยเครองทจะคนหานนจะตองเปดใชงานฟงกชน Find My iPhone หรอ Find My iPad ใน iCloud เอาไวดวย (ดหวขอ “เปดระบบคนหาเครอง” หนา 135) นอกจากนยงจะตองเชอมตอเนต (ดหนา 32) และเปดการท�างานของ GPS หรอ Location Services ไวดวย (ดหนา 133)
เปดเวบ www.icloud.com ให sign in แอคเคาท Apple ID ทใสไวในเครองทจะตามหา แลวคลกท Find My iPhone
114
![Page 116: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/116.jpg)
1 คลก ลางขอมลอปกรณมอถอ
2 คลกเลอก ลางขอมลจากพนทจดเกบขอมลทถอดเขาออกได โดยมตวเลอก 2 อยางคอ หนวยความจ�าภายนอก (MicroSD) และ SIM การด (สามารถเลอกทง 2 ตวเลอกได)
1
4
2
7
3
5
3 คลก ฉนยอมรบขอก�าหนดและเงอนไข
4 พมพรหสผานของแอคเคาท Samsung อนเดยวกนกบทใชลอกอน
5 คลกปม ลางขอมล
6 คลกปม ตกลง เพอยนยนการลบขอมล
7 คลกเลอก รเซตขอมลจากโรงงาน แลวท�าซ�าขนตอนท 3-6 6
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
115
![Page 117: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/117.jpg)
ลบขอมลในอปกรณ Android (ยหออนๆ)ส�าหรบอปกรณ Android ทไมใช Samsung ไมวาจะเปน HTC, LG หรอ
อนๆ คณกสามารถตามไปลบขอมลในอปกรณแบบออนไลนได โดยมเงอนไขวาเครองนนจะตองเปดอย, ลอกอนแอคเคาท Google, เชอมตออนเทอรเนตได, เปดใชงาน GPS และจะตองตงคาในอปกรณกอนดงน
2
เปดใช Android Device Manager
แตะไอคอน การตงคา Google4โปรแกรม จดการอปกรณแอนดรอยด ใหแตะ เลอก อนญาตการลอกและลบจากระยะไกล แลวแตะ ท�างาน
ลบขอมลในอปกรณ1 คนหาอปกรณกอน โดยท�าตามขนตอนในหวขอ “คนหาอปกรณ Android
(ยหออนๆ)” (ดหนา 140)
2 คลก ลบ เพอลบขอมลในอปกรณ
3 คลกปม ลบ ยนยนการลบขอมลทงหมดในเครอง โดยจะรเซตขอมล ใหวางเปลาเหมอนเปนเครองใหม โดยจะไมสามารถลบขอมลใน การดหนวยความจ�าภายนอกได
3
116
![Page 118: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/118.jpg)
แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย
ส�าหรบเครองทใช iOS 7 ขนไป เมอเปด ใชงาน Find My iPhone หรอ Find My iPad ใน iCloud กจะเปนการเปดใชงาน Activation Lock ดวย ถาคณท�าเครองหาย ผทเกบเครองไปจะตองใสรหสผานใหถกตองจงจะปดการท�างานของ Find My iPhone ได ท�าใหคณสามารถตดตามหาเครองตอไปได (ถายงตอเนตและเปด Location Services เอาไว) ตางกบใน iOS รนกอนๆ ทผอนสามารถปดการท�างาน Find My iPhone ไดเอง
การเปดหรอปด Activation Lock ใหไปท การตงคา (Settings)4iCloud แตะ Find My iPhone (หรอ Find My iPad) แตะเปดใชงานท
iOS
นอกจากนเมอมผใดมาสงลางขอมลในเครองกจะตองกรอกรหสผานแอคเคาท Apple ID ของเจาของเครองใหถกตองกอน รวมถงการน�าเครองไปรสโตร, ดาวนเกรด หรออพเดทเฟรมแวร กจะตดรหสผาน Apple ID นนเชนเดยวกน
อยางไรกตาม Activation Lock กอาจท�าใหเกดปญหาในกรณทเจาของเครองลมรหสผานเสยเอง หรอกรณซอเครองมอสอง กอนออกจากรานผซอควรตรวจสอบใหเรยบรอยวาตด Activation Lock หรอไม เพราะไมเชนนนอาจท�าใหไมสามารถใชงานเครอง iPhone/iPad มอสองทซอมานนได
Find My iPhone แลวแตะปม อนญาต (Allow) ทส�าคญคอคณหามลมรหสผาน Apple ID ของคณอยางเดดขาด!! ไมเชนนนจะลบขอมล หรอรสโตรเครองไมไดเลย
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
117
![Page 119: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/119.jpg)
ตดลอค Find My iPhone ท�าไงด?
ถาคณขาย iPad, iPhone ทตดตง iOS 7 ขนไป โดยทยงเปดการท�างานของ Find My iPhone หรอ iPad เอาไว กจะท�าใหผทซอเครองตอไมสามารถรเซตเครอง รสโตร หรอลบแอคเคาท iCloud ในเครองได เจาของเครองเดมจะตองไปใสรหสผานทเครองหรอบอกรหสผานกบผอน (ไมแนะน�า) จงจะปลดลอคได แตถาไมสะดวกทจะไปท�าทเครองกสามารถลบขอมลในเครองผานเวบ iCloud ได โดยเขาไปคนหาเครองทจะปลดลอค แลวคลก Erase iPhone หรอ Erase iPad กรอกรหสผาน Apple ID แลวคลกปม Erase (ดขนตอนหนา 114) กจะลางขอมลทงหมดและปลดลอคแอคเคาทของเจาของเครองไปดวย แตอยาลมวาเครองนนจะตองเชอมตออนเทอรเนตและเปดใช GPS หรอ Location Services (บรการหาทตง) ไวดวยจงจะลบได
การแกไขกรณตดรหสผาน iCloud แลวจ�าไมได กตองให Apple รเซตให โดยโทรไปทเบอร 001-800-65-6957 ซงจะสอบถามขอมลหรอขอเอกสารยนยนการเปนเจาของเครองดวย
iOS
118
![Page 120: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/120.jpg)
iOS
แบคอพ/รสโตรขอมลบนอปกรณ
ระหวางใชงานมอถอหรอแทบเลต หลงจากใชงานไปสกพกกเรมโหลดแอพมาเยอะขน อาจเกบขอมลสารพดไวในเครอง คณควรแบคอพขอมลในเครองเกบไวบอยๆ เพอรสโตรมาใชในกรณทเครองมปญหาจนตองรเซตเครองใหม โดยจะท�าไดทงใน iPhone/iPad และมอถอ/แทบเลต ทใชระบบปฏบตการ Android
แบคอพขอมลใน iPhone/iPadการแบคอพใน iPhone/iPad อาจสงท�าผานโปรแกรม iTunes ทตดตงใน
เครองคอมพวเตอร ซงเลอกวาจะแบคอพเกบไวในเครองหรอเกบไวบน iCloud กได อกวธหนงคอแบคอพไวบน iCloud โดยสงจากใน iPhone/iPad เลย ซงจะสามารถแบคอพขอมลไดเฉพาะบางอยางเทานน ดงน
การแบคอพขอมลในการใชงานอปกรณ iOS จะท�าไดหลาย 2 แบบคอ แบคอพขอมลไวในเครองคอมพวเตอร และแบคอพเกบไวบน Cloud ซงการแบคอพกจะตองท�าผานโปรแกรม iTunes บนคอมพวเตอร หรอจะท�าบนอปกรณเองกได แตแบบหลงจะแบคอพไดเฉพาะขน Cloud เทานน ซงการแบคอพขอมลจะท�าไดดงน
� รายชอ Contact, หมายเลขโปรด, รายการโทรออก/รบสาย/ไมรบ รวมถง SMS และ MMS
� อเมลแอคเคาท รวมถงแอคเคาท Game Center
� แอคเคาทและนดหมายใน Calendar
� Bookmark และ History ใน Safari, YouTube
� Bookmark และการคนหาใน Maps
� รปภาพใน Photos, บนทก (Notes), Voice Memos
� ขอมลในแอพตางๆ เชน ขอความแชทใน LINE รวมทงการซอของผาน In-App Purchase
� การตงคาทวไป เชน วนท เวลา รปแบบวน/เวลา และรปแบบชอ/นามสกล การตงเวลาลอคเครอง, ตงหนา Home, Lock screen, Wallpaper, Ringtone ฯลฯ
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
119
![Page 121: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/121.jpg)
1 ไปท Settings4
iCloud (การตงคา4
iCloud)
2 แตะ Backup/ขอมลส�ารอง
3 เปดใชงานท iCloud Backup/ขอมลส�ารอง iCloud
4 แจงวาเมอซงค iPhone กบ iTunes จะไมแบคอพขอมลลงคอมอตโนมตอก ใหแตะปม OK/ตกลง
แบคอพขอมลไวบน iCloud ผาน iPhone/iPadเราสามารถแบคอพขอมลตางๆ ไปไวบน iCloud ไดโดยไมตองเชอมตอ
กบคอมพวเตอรเพอแบคอพขอมลผาน iTunes ซงในขณะทชารจแบตระบบกจะแบคอพผาน Wi-Fi ใหโดยอตโนมต โดยจะตองเปดใชงาน iCloud Backup เอาไวดวย (ขนตอนท 1-3 ในหวขอน) หรอถาตองการแบคอพเดยวนนกไปสง แบคอพเองได ดงน
2
4
5 ใสรหสผาน Apple ID แตะ OK/ตกลง
� กรณทแบคอพครงแรก หรอเพม/ยกเลก การซงคขอมลตางๆ ใหแตะปม Back Up Now /ส�ารองขอมลเดยวน แทน
� การแบคอพอาจใชเวลานานขนอยกบปรมาณขอมล
3
5
แบคอพขอมลดวยโปรแกรม iTunesการแบคอพขอมลผาน iTunes เปนเรองพนฐานทผใชอปกรณ iOS ควรร
ไว และควรจะท�าบอยๆ เพอส�ารองขอมลไวกรณเครองเสย, หาย, ซอเครองใหม เปนตน เมอจ�าเปนกจะสามารถน�าขอมลเหลานนมาลงใหมเพอใชงานไดอกครง ซงการแบคอพดวยโปรแกรม iTunes นนจะเลอกไดวาตองการแบคอพขอมลเกบไวบนเครองคอมพวเตอรหรอจะเกบไวบน iCloud กได แนะน�าใหแบคอพไวบนคอมพวเตอร แลวเปดใชงาน iCloud Backup ทอปกรณ iOS เอาไวเพอใหระบบแบคอพขน iCloud อตโนมต (ขนตอนท 1-3 ในหวขอกอนหนา) การแบคอพบน iTunes จะท�าไดดงน
120
![Page 122: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/122.jpg)
รสโตรขอมลทแบคอพไวใน iTunesหลงจากแบคอพขอมลใน iPhone/iPad เกบไวแลว ถาตองการเรยกขอมล
เกาคนมาจะท�าไดดงน
คลกปม Restore Backup แลวเลอกขอมลทจะดงกลบมาไวในเครอง
คลกเลอกแบคอพไวบน iCloud หรอคอมเครองน (This computer) แลวคลกปม Back Up Now
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
121
![Page 123: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/123.jpg)
แบคอพขอมลในมอถอ/แทบเลต Androidส�าหรบมอถอหรอแทบเลต Android สามารถแบคอพขอมลไดเชนกน ทง
แบคอพไปเกบไวท Cloud ของ Google (ท�าไดบน Android เกอบทกรน) หรอถาใช Samsung จะเกบบน Cloud ของแอคเคาท Samsung หรอเกบไวในคอมพวเตอรผานโปรแกรม Samsung Kies กได
การแบคอพนนถาใชเครอง Samsung จะเลอกแบคอพขอมลแตละชนดไดคอนขางครบ โดยจะเกบไวท Cloud ของ Samsung (รปซาย) แตถาใช Android รนอนๆ จะตองแบคอพไวทแอคเคาท Google (รปขวา) ซงจะแบคอพ ไดเฉพาะขอมลสวนตว พวกขอความ SMS หรอประวตการ
รสโตรขอมลทแบคอพไวหลงจากแบคอพขอมลไวแลว เมอลางเครองก
สามารถรสโตรกลบมาอตโนมต หรอจะรสโตรเองทหลง หรอท�าผานโปรแกรม Samsung Kies กไดเชนกน
Android
โทร จะไมแบคอพใหตองหาโปรแกรมเสรมมาท�าตางหากเอง)
122
![Page 124: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/124.jpg)
ช�าระเงนออนไลนไดทางไหนบาง?
การช�าระเงนแบบออนไลนจะท�าไดหลายวธ ซงกจะมความปลอดภยในระดบทแตกตางกน โดยพอจะสรปไดดงน
� โอนเงนออนไลน ดวยบรการ Internet Banking ของแตละธนาคาร ท�าไดทงโอนเงน เชคยอด ดรายการเคลอนไหวทางบญช ฯลฯ ซงจะตองไปสมครใชบรการกบทางธนาคารทใชบรการกอนจงจะท�าได
� ช� าระผานตวกลาง อยาง PayPal, PaySbuy, THAIEPAY โดยเปนการเตมเงนเขาไปในระบบไวใชซอของออนไลนแลวหกจากบญช ขอดคอถาไมไดรบของทซอหรอของทไดมปญหากสามารถขอเงนคนได
� ช� าระดวยบตรเครดต โดยกรอกขอมลบตรใหครบถวน กสามารถใชช�าระคาสนคาและบรการตางๆ ไดสะดวก มความปลอดภยกวาการโอนเงนโดยตรง โดยสามารถยกเลกการช�าระไดถารานคามปญหา
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
123
![Page 125: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/125.jpg)
� บตรเตมเงน TrueMoney ซอเปนบตรเตมเงนตามมลคาทตองการ ใชเพอช�าระคาสนคาและบรการตางๆ ไมวาจะเตมเงนโทรศพทของ True, เตมเงนเกมออนไลน, ซอสตกเกอร LINE, ซอสนคาออนไลน ฯลฯ
� ช� าระรวมกบคาโทรศพท ส�าหรบผบรการโทรศพทเคลอนทแบบรายเดอนของ AIS สามารถซอแอพ สตกเกอร LINE หรอไอเทมในเกม โดยช�าระรวมบลมากบคาโทรศพทไดเลย (ลาสดไดยกเลกระบบนไปแลวแตอาจเปดใชอกในอนาคต)
� บตคอยน (Bitcoin) เงนบนเนตทไมองกบใคร เงนทใชแลกเปลยนหรอช�าระคาสนคากนบน อนเทอรเนตนน สวนมากจะอางองกบ สกลเงนจรง เชน ในไทยใชทรมนน (True Money) หรอตดบตรเครดต ทงแบบบตรจรง และบตรเสมอนทตองเตมเงนตางหาก เชน mPay ของ AIS หรอทมบญชเทยบเทา เชน Paysbuy, Paypal แตยงมเงนแบบหนงทใชไดเฉพาะบนอนเทอรเนต และไมผกกบสกลเงนใดๆ หรอตองใหสถาบนการเงนหรอผใหบรการอนเทอรเนตรายใดรองรบเลย เงนนเรยกวา บตคอยน (Bitcoin)
� ช� าระดวยบตรเครดตเสมอน (Virtual Credit card) ตวอยางเชน mPAY ของ AIS หรอ WeCard ของ True ทเชอมตอกบ TrueMoney หรอ e-Wallet ไดในบตรเดยวกน และทออกใหโดยธนาคารตางๆ อยาง กสกรไทยและกรงเทพ โดยผใชจะมตวเลขบตรและรหส CVV ไวใชกรอกเพอช�าระดวยบตรเครดตไดเหมอนเปนบตรเครดตจรงๆ
124
![Page 126: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/126.jpg)
การทไมมสถาบนการเงนหรอองคกรใดๆ รองรบ แปลวา บตคอยนตองมระบบควบคมในตวเองวาใครถอเงนสกลนในกระเปาอยเทาไหร ไมใชใครจะบอกวาฉนมเงนอยเทานนเทาน กอางลอยๆ ได วธการกคอ ทกครงทมการรบหรอจายเงน จะตองมการเชอมตอเนต และสงขอมลไปบอกซอฟตแวรบตคอยน ในเครองอนๆ วาเงนมการเปลยนมอมลคาเทาไหร (โดยไมเปดเผยวาใครโอนใหใคร แตเปนการจ�ากดจ�านวนเงนทมไมใหพมพหรอสรางเงนขนมาเองลอยๆ จนเกดภาวะเงนเฟอ) ซงจะมการเขารหสขอมลอยางแนนหนาไมใหแกไขตามชอบใจได
นอกจากนเพอรองรบการใชงานทเพมมากขนเรอยๆ บตคอยน กมระบบทยอมใหสรางหรอพมพเงนเพมไดในปรมาณจ�ากดทละนอย โดยผทจะท�าเพมจะตองเอาเครองคอมพวเตอรมาค�านวณตามสตรเพอใหไดรหสทใชแทนเงนเพมขน และเปนการชวยตรวจสอบ transaction การโอนเงนบตคอยนตางๆ ทเกดขนไปดวย สตรค�านวณนจะมการปรบตวเองใหซบซอนขนเรอยๆ ตามการขยายตวในการใชงาน บตคอยน และยงเผอชดเชยความเรวเครองคอมพวเตอรรนใหมๆ ทสงขนเรอยๆ ดวย แปลวาไมใชจะสรางเพมกนไดงายๆ หรอมากๆ จงเรยกกนวาเปนการ "ขด" หรอท�าเหมอง (mining) บตคอยน นนเอง
อตราแลกเปลยนของบตคอยนนนไมคงท อาจจะขนลงทละมากๆ หรอแกวงแบบ หวอหวามากกวาเงนสกลอนๆ อยสกหนอย ใครทจะใชหรอรบช�าระในสกลเงนบตคอยนอาจตองคอยปรบราคาเพอชดเชยอตราแลกเปลยนใหเหมาะสม ซงปจจบนบางพนท เชน รฐแคลฟอรเนยของสหรฐ กใหการรบรองบตคอยนแลว หรอรานออนไลน เชน Dell ทขายคอมพวเตอร กเรมรบช�าระเงนดวยบตคอยนแลวเชนกน
ขอดของบตคอยนคอ ใครๆ กใชได ไมจ�าเปนตองมบญชธนาคาร และไมมการคด คาธรรมเนยม (processing fees) แบบสถาบนการเงน เพราะเจาของเครองทชวยควบคมหรอตรวจสอบการรบ-จาย จะไดรางวลหรอรายไดจ�านวนหนงจากการท�า mining อยแลว
ขอเสยของระบบช�าระเงนทไมมคนกลางแบบนกคอ ไมสามารถสรางทดแทนได ดงนนถาเครองหรอฮารดดสกทเกบเงนบตคอยนไวเสยหรอสญหาย และไมไดแบคอพขอมลทจะน�ามา restore ในเครองใหมไดเอาไว เงนบตคอยนดงกลาวกจะหายไปดวย
อกปญหาของบตคอยนคอ การทมนไมมขอมลการช�าระเงนวาใครจายใครใหตามรอยไดอยางการท�าธรกรรมอนๆ ทผานธนาคาร ท�าใหถกน�าไปใชในการโอนเงนทผดกฎหมายไดมาก เชนเดยวกบการจายดวยเงนสดทเปนธนบตรหรอเหรยญนนเอง
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
125
![Page 127: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/127.jpg)
จายเงนออนไลนตองระวงอะไรบาง?
ยงสะดวกในการจายมากเทาไหร กตองระวงอนตรายมากเทานน ซงการช�าระเงนแตละวธกจะมขอดและขอดอยแตกตางกนไป โดยจะมขอควรระวงทนกชอปปงออนไลนควรรดงน
� การโอนเงนใหรานคา เปนชองทางการช�าระเงนทมความเสยงสง ซงถารานนนโกงไมยอมสงของใหโอกาสทจะไดเงนคนนนยากมาก
� การช�าระผานบตรเครดต ทดจะปลอดภยหนอยกอาจมปญหา ถาตอนกรอกขอมลบตรมแฮกเกอรมาดกจบเอาขอมลไป ซงอาจจะน�าไปซอสนคามลคาสงๆใหเราตองจายโดยไมรตวได ซงขนตอนการแสดงหลกฐานกบทางธนาคารวาเจาของบตรไมไดเปนคนซอจรงนนอาจจะท�าไดแตคอนขางยงยาก
� การใชบตรเครดตเสมอน จะปลอดภยกวาบตรเครดตจรง เนองจากวงเงนในบตรจะไมเยอะเทา โอกาสทจะเสยเงนจ�านวนมากกนอยลง
� ระวงการเปดเผยขอมลสวนตว เชน เลขทบตรเครดต และขอมลอนๆ ทเกยวของ เชน วงเงน บตรเสรม ทอยทสงใบแจงหน รหส ATM หรอขอมลอนทอาจใชยนยนตวตนของคณไดในกรณ (อางวา) ลมรหสผาน เชน เลขประจ�าตวประชาชน วนเดอนปเกด และขอมลประเภทค�าถามสวนตว (Security Question) เชน รถคนแรก สทชอบ นามสกลเดม ใครไดไปอาจแอบอางเปนตวคณได
126
![Page 128: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/128.jpg)
ระวง! อยาใหเดกรรหสผานของคณ
ถาลกของคณใชสมารทโฟนไมวาจะเปน Android หรอ iPhone/iPad คณอาจจะระแวงวาเดกนอยจะแอบซอแอพตางๆ ไมวาจะตงใจหรอรเทาไมถงการณ ซงใน iOS 8 ขนไปจะมฟงกชนการแชรแอพทซอใหกบคนในครอบครวไดสงสด 6 คนดวยบตรเครดตเดยว เมอเดกอายต�ากวา 13 ปจะโหลดแอพทเสยเงนกจะสงขอความมาขออนญาตผปกครองกอน หลงจากผปกครองอนญาตจงจะซอแอพนนได
แตชองโหวของการทเดกจะซอแอพดวยแอคเคาทในเครองของผปกครองยงท�าไดอยเหมอนเดม ถาเดกรรหสผานแอคเคาทของคณ กสามารถทจะมากดซอในเครองของผปกครอง ซงจะแชรแอพนนใหเครองตวเองเลนแอพนนไดดวย ผปกครองจงควรเกบรหสผานไวเปนความลบไมใหเดกๆ รโดยเดดขาด ซงรวมถงผใช Android กตองระวงเชนเดยวกน
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
127
![Page 129: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/129.jpg)
iOS
ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม
ผปกครองหลายคนเหนขาวเดกกดซอไอเทมในเกมเปนเงนหลกแสนบาทแลวคงหนาวๆ รอนๆ กลววาจะเกดเหตกบตวเอง กสามารถไปตงคาปองกนไมใหเดกหรอใครๆ สามารถซอไอเทมในเกมได โดยท�าไดทงใน iOS (iPhone/iPad) และ Android ดงน
iOS การซอแอพหรอไอเทมใน iOS ปกตจะใหใสรหสผาน Apple ID ใหถกตองกอนแลวจะตดคาใชจายผานบตรเครดต (แอคเคาทไทย) หรอตดจาก iTunes Gift card (แอคเคาท US) เพอใหแนใจวาจะไมมปญหา คณสามารถไปปดบรการซอไอเทมในเกมไวเลยกไดดงน
1 ไปท การตงคา4ทวไป4
การจ�ากด (Settings4
General4Restrictions) ใหแตะท เปดใชการจ�ากด (Enable Restrictions)
1
2
2 ตงรหสผานเปนตวเลข 4 ตว (ไมจ�าเปนตองใชรหสเดยวกบทใชปลดลอคเครอง แตจะตงซ�ากนกได)
128
![Page 130: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/130.jpg)
3 ยนยนรหสผานอกครง
4 แตะปมปดการใชงานท การซอภายใน App (In-App Purchases)
4
3
� ถาจะยกเลกการจ�ากดน ใหมาท หวขอนอกครง (การตงคา4ทวไป4
การจ�ากด (Settings4General4
Restrictions)) แลวกรอกรหสผานทตงไวใหถกตอง เสรจแลวแตะ ปดใชการจ�ากด (Disable Restrictions)
Android
Android ส�าหรบเครองทใช Android ถาใช AIS จะมบรการ AIS Google Play ซงอ�านวยความสะดวกโดยสามารถซอแอพ สตกเกอร LINE หรอซอไอเทมในเกมผานมอถอโดยจะหกเงนจากเบอรโทรศพทหรอคดรวมกบคาบรการรายเดอน ไดเลย โดยไมตองตงคาหรอกรอกรหสผานใดๆ ดวย ซงเปนชองโหวท�าใหหลายคนคดวาซอไดฟรกซอไมยง กวาจะรตวอกทกเมอมบลยอดคาใชบรการแจงมาเปนหลกแสนตามทเปนขาวกน (ปดใหบรการไปแลว แตอาจเปดใหมในอนาคต)
ถากลววาจะมใครเอาโทรศพทไปซออะไรใน Google Play หรอซอไอเทมโดยไมรตวกไปตงรหสผานปองกนไวกอนไดดงน
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
129
![Page 131: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/131.jpg)
1 เปดแอพ Play Store แตะทเมนมมบนซาย จากนนแตะ การตงคา
2 แตะท ตองปอนรหสผานเพอสงซอ
3 เลอกท ส�าหรบการสงซอทงหมดผานทาง Google Play บนอปกรณน หรอจะเลอกท ทก 30 นาท ใหการใสรหสผานมอาย 30 นาท เมอมการโหลดอะไรหลงหมดเวลากจะตองใสรหสผานใหม
1
2
3
130
![Page 132: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/132.jpg)
4 ใสรหสผานของแอคเคาท Google Play ทใชงานอย แลวแตะ ตกลง
5 ทหวขอ ตองปอนรหสผานเพอสงซอ จะเปลยนจากคาดฟอลตทตงเปน “ไมใช” ซงจะไมตองใสรหสผานกอนโหลดอะไรใน Play Store เปนแบบ ทตงใหม หลงจากนเมอจะดาวนโหลดอะไรกตองใสรหสผานตลอด (เพอความปลอดภยกไมควรใหใครรรหสผานของคณดวย)
6 เมอไปซอแอพหรอไอเทมในเกมกจะขนใหใสรหสผานกอน
4
5
6
3 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลสวนตว
131
![Page 133: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/133.jpg)
4CHAPTER
การแชรต�าแหนงทอยไวบนอนเทอรเนต เชน Social Network ตางๆ นนอาจน�าภยมาถงตวได เพราะเปนการปาวประกาศใหคนทงโลกรวาคณอยทไหน บางทยงบอกวาอยกบใคร อยคนเดยว ท�าอะไรอย เปนตน ถาผใดมาพบเหนต�าแหนงทอยของคณแลวเหนวาเปนโอกาสในการท�าผดคดรายขนมากอาจเกดเหตการณไมคาดคดขนไดเชนกน
ระวงอนตรายเรอง ขอมลต�าแหนงทอย
![Page 134: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/134.jpg)
iOS
เปด-ปดการท�างานของ GPS
หลายแอพมกขออนญาตเปดใช GPS บนมอถอหรอแทบเลตเพอระบต�าแหนงทอย ไมวาจะเปนแอพแผนทน�าทางตางๆ, แอพ Social Network อยาง Facebook, Foursquare หรอแมแตแอพถายภาพตางๆอยาง Camera ใน iOS และ Android กยงมการขอใชขอมล GPS โดยระบบอาจเกบขอมลต�าแหนงทอยไปตลอด ไมวาเราจะเรยกใชโปรแกรมทเกยวของหรอไมกตาม ถาเปด GPS ไวตลอดกอาจเปลองแบตเตอรและใชงานอนเทอรเนตโดยไมจ�าเปน ถาไมไดใชงานกควรทจะปดการท�างานของระบบ GPS ไปเสย
เปด-ปด GPS ใน iPhone/iPadระบบ GPS ในเครองจะท�างานกตอเมอ
เปดใชงาน บรการหาทตง (Location Services) เอาไว เขาไปท การตงคา4ความเปนสวนตว4
บรการหาต�าแหนงทตง (Settings4Privacy4
Location Services) แตะปมเปดใชงานตรง บรการหาต�าแหนงทตง (Location Services) แลวเลอกเปดหรอปดการใช GPS เพอชวยระบต�าแหนงทอย ของแตละแอพไดตามตองการ ปองกนการเขาถงขอมลต�าแหนงทอยจากแอพทไมจ�าเปน (สวนถาจะปดทกแอพ ใหแตะปดท บรการหาต�าแหนงทตง ทเดยวได)
บางแอพจะเกบขอมลวาเดนทางไปไหนมาบางตลอดทงวน เชน Moves ซงควรตงคาการเขาถงแอพเหลานนดวย เชน มรหสผานเพอความเปนสวนตว
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
133
![Page 135: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/135.jpg)
Android
เปด-ปด GPS ใน Androidใน Android จะสามารถเปด-ปดการใชงาน GPS ไดโดยไป
ท การตงคา แตะเปด ท ต�าแหนง แตะ ยอมรบ อนญาตใหแสดงขอมลต�าแหนง
หรออกวธหนง ใหแตะทแถบสถานะดานบนแลวลากลงมา แตะ ต�าแหนง ใหเปนสเขยวเพอเปดใชงานได เมอเลกใชงานแลวควรปดแอพและปดการใชงาน GPS ดวย เพอประหยดแบตเตอร
134
![Page 136: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/136.jpg)
iOS
เปดระบบคนหาเครอง
ถากลววาวนนงมอถอหรอแทบเลตอาจจะหาย หรอชอบวางลมไวแลวหาไมเจอบอยๆ คณควรทจะไปตงคาส�าหรบคนหาเครอง ซงทงมอถอ/แทบเลตทใช iOS อยาง iPhone/iPad และ Android ของ Samsung จะมวธตงคาเตรยมไวกอนทอปกรณจะหายไปไดดงน
iOS การคนหา iPhone/iPad ผาน iCloud จะตองตงคา iCloud กอน หรอจะท�าผานแอพ Find My iPhone กไดเชนกน การท�าผาน iCloud ใหไปท การตงคา 4iCloud (Settings4iCloud) Sign in แอคเคาท Apple ID แตะท คนหา iPhone ของฉน (Find My iPhone) หรอ คนหา iPad ของฉน (Find My iPad) แลวแตะเปดใชงาน คนหา iPhone ของฉน (Find My iPhone) หรอ คนหา iPad ของฉน (Find My iPad) จากนนแตะปม อนญาต (Allow)
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
135
![Page 137: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/137.jpg)
Android
1 แตะไอคอน การตงคา เลอนหนาจอ ลงมาทหวขอ ระบบ แตะ ระบบปองกน
2 แตะ รโมทคอลโทรล แตะ ตกลง
3 แตะ เพมแอคเคาท
4 แตะ สรางแอคเคาท สมครใหม หรอแตะ ลงชอเขาใช ลอกอนดวยแอคเคาท Samsung ทมไดเลย
3
2
4
Android กอนทคณจะเรมใชงาน Find My Mobile เพอตามหามอถอและแทบเลต Samsung ของคณ จะตองม Samsung account แลว Sign in แอคเคาท ไวในเครองเพอใหคนหาอปกรณนนไดดงน
136
![Page 138: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/138.jpg)
iOS
ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป
หลงจากตงคาตามขนตอนในหวขอกอนหนาแลว ถามอถอหรอแทบเลตหายไปกสามารถตามหาไดดงน
คนหาอปกรณ iOS
หลงจากเปดใช Find My iPhone หรอ Find My iPad ถาเครองหายหรอหาไมเจอกสามารถคนหาผานเวบได โดยเครองนนจะตองเชอมตออนเทอรเนต และเปดใช GPS เอาไวดวยจงจะหากนเจอ
1 เขาไปท www.icloud.com ลอกอนดวยแอคเคาท iCloud บนอปกรณ คลกท Find My iPhone และพมพรหสผาน แลวคลกปม Sign In
2 คลก All Devices จะเปดกรอบ My Devices แสดงรายการอปกรณ iOS ทลอกอนแอคเคาทเดยวกน และจะแสดงแผนทพรอมพกดปจจบนของอปกรณใหทราบ
2
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
137
![Page 139: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/139.jpg)
Android
3
2
3 แตะเลอกอปกรณทตองการดต�าแหนงทอย จะแสดงต�าแหนงของอปกรณนนบนแผนท
คนหาอปกรณ Android (Samsung)หลงจากลงทะเบยนเปดใชงาน Find My Mobile และ Sign in แอคเคาท
Samsung เรยบรอยแลว คณสามารถตดตามหาเครองไดวาอยทไหนบนโลกใบน ซงเครองนนจะตองเชอมตออนเทอรเนตอยและเปด GPS ไวดวย ใหเขาเวบไซต findmymobile.samsung.com ทเครองคอม แลวท�าดงน
138
![Page 140: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/140.jpg)
1 Sign in แอคเคาท Samsung ทลอกอนไวบนแทบเลต จากนนคลกปม ลงชอเขาใช
2 คลก เลอกเครองทตองการคนหา (กรณมหลายเครองจะแสดงเฉพาะอปกรณทลงทะเบยนเอาไวดวยแอคเคาทน ใหแตะเลอกอปกรณทตองการ)
3
4
3 จะแสดงต�าแหนงอปกรณบนแผนท
4 ถาตองการใหสงเสยงเรยกหาทอปกรณ ใหคลก เรยกอปกรณมอถอของฉน แลวคลกปม เรยก
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
139
![Page 141: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/141.jpg)
คนหาอปกรณ Android (ยหออนๆ)ส�าหรบอปกรณ Android ทไมใช Samsung ไมวาจะเปน HTC, LG หรอ
อนๆ คณกสามารถคนหาต�าแหนงทอยของอปกรณได โดยมเงอนไขวาเครองนนจะตองเปดอย, เชอมตออนเทอรเนต และเปดใชงาน GPS
1 เชอมตอเนต (ดหนา 32) และเปด GPS (ดหนา 134) แลวเปดบราวเซอรเขาไปท www.google.com/android/devicemanager
2 ลอกอนดวยแอคเคาท Google อนเดยวกบทลอกอนไวในอปกรณทจะคนหา
3 ไปท www.google.com/android/devicemanager อกครง โดยครงแรกทเขาใชจะขนขอความตอนรบ ใหคลกปม ยอมรบ
4 จะเรมคนหาและแสดงต�าแหนงทอยของอปกรณบนแผนท
23
4
140
![Page 142: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/142.jpg)
ระวง! การเกบขอมลต�าแหนงทอยของแอพตางๆอปกรณบางอยางสามารถวดขอมล
ดานสขภาพได เชน อตราการเตนของหวใจ วดชพจร วดระยะทางการเดน วง ในแตละวนทจบจาก GPS สถานท ออกก�าลงกาย วเคราะหแคลอรทไดรบในแตละวน เปนตน ซงจะบนทกขอมลไวเปนประวตสวนตวในเครอง อาจมใครบางคนตองการน�าไปใชหาประโยชนไดเชนกน ไมวาจะแอบดวาคณมปญหาดานสขภาพหรอไม มปญหาดานไหน แลวอาจจะน�าเสนอขายผลตภณฑเพอสขภาพตางๆนานา ดเสนทางการวงหรอออกก�าลงกายในแตละวน เปนตน
การแชรต�าแหนงทอยออนไลน จะมอนตรายมย?
การโพสตหรอเชคอนบน Social Network ตางๆ รวมถงขณะแชทดวยแอพตางๆ เชน Messenger ของ Facebook ถาเปดอนญาตใหเขาถงต�าแหนงทอยกจะฝงพกดแจงต�าแหนงไปกบขอความใหอตโนมตเลย ซงการแสดงต�าแหนงทอยใหผอนรอาจสงผลเสยมากกวาผลด เนองจากอาจเปนการเปดชองใหมจฉาชพมาท�ารายคณได เชน โพสตวาไปเทยวตางจงหวดกนหมดทงบาน แถมคยกนตออกวาไปวนไหนกลบเมอไหร บางทกเชคอนวาอยบานโดยบอกต�าแหนง แจงวาอยกบใครยงไงเสรจสรรพ อาจมใครแกะรอยตามมาถงบานไดเลย
วธปองกนตวเบองตน ถาเปนการโพสตต�าแหนงทอยบน Facebook กตงใหเหนสงทโพสตเฉพาะเพอนได (ดหนา 58) เพอปองกนบคคลทไมรจกมาเหน แตตองแนใจวาในรายชอเพอนนนมแตคนทไวใจได แตถาเลยงไดกไมเสยงจะดกวา
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
141
![Page 143: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/143.jpg)
iOS
แจงต�าแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ
การแชรต�าแหนงทอยนจะเหมาะกบกรณแจงต�าแหนงแลวรอใหคนอนมาชวยเหลอ เชน รถเสย เกดอบตเหต เปนตน แตอาจจะยงไมคอยสะดวกนกในกรณฉกเฉนมากๆ ควรใชแอพเฉพาะ (ดหวขอถดไป) ในหวขอนจะแนะน�าการแจงต�าแหนงทอยผานแอพแผนททใหมาแลวในเครอง สามารถใชไดโดยไมตองดาวนโหลดเพม
iOS (แอพ Maps) ถาอยในกรณฉกเฉนจ�าเปนจะตองแจงต�าแหนงปจจบนใหใครสกคนร กสามารถแชรออกไปได โดยเปดแอพ แผนท หรอ Maps แตะ ใหแสดงต�าแหนงปจจบนบนแผนท แตะปาย ต�าแหนงทตงปจจบน แลวแตะ เลอกแชรไปยงชองทางทสะดวกไดเลย ไมวาจะสงเปนขอความ SMS, สงอเมล หรออนๆ
หมายเหต การแชรต�าแหนงทอยทงใน iOS และ Android นคณจะตองตอเนตและเปดใชงาน GPS เอาไวดวย
142
![Page 144: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/144.jpg)
Android
Android (แอพ Maps) การแจงพกดต�าแหนงทอยในมอถอและแทบเลต Android จะใช Google Maps โดยแชรออกไปไดโดยเปดแอพ Maps แตะ แสดงต�าแหนงทอยปจจบน แตะคางบนจดสฟา แลวแตะบนหมด แลวเแตะ แชร จากนนเลอกแอพทจะแชร เชน สงเปนขอความ SMS, โพสตลง Facebook, LINE หรออนๆ (รายการแชรจะขนอยกบแอพทตดตงในเครอง) แลวท�าตาม ขนตอนการแชรในแตละแอพ ซงแตกตางกนไป
แตะคางบนจดสฟา แลวแตะบนหมด
แตะใหแสดงต�าแหนงทอย
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
143
![Page 145: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/145.jpg)
รองขอความชวยเหลอผานแอพ
ส�าหรบคนทมความเสยง เชน ตองเดนทางคนเดยว กลบบานดกดน บานอยลกและเปลยว ฯลฯ โดยเฉพาะผหญง ควรจะปองกนตนเองโดยดาวนโหลดแอพขอความชวยเหลอตดตวไวใชในกรณฉกเฉนตางๆ โดยโทรศพทจะตองตอเนตและเปด GPS ไวดวย
แชรพกดดวนดวยแอพ Watch Over Meแอพ Watch Over Me จะสามารถสง SMS ขอความขอความชวยเหลอ
รวมถงแนบพกด GPS ในต�าแหนงทเราอยไปยงเบอรทเราตงคาเอาไว เชน เบอรของคณพอ หรอเบอรแฟน และหากเกดเหตฉกเฉนเพยงเปดแอพขนมาแลวเขยาตวเครอง ระบบกจะสง SMS แจงเตอนพรอมพกดไปยงหมายเลขทบนทกไวใหทนทโดยอตโนมต พรอมกบภาพวดโอคลปบนทกเหตการณดงกลาวสงไปพรอมกนดวย (แตถาใชฟงกชนน จะเปดแฟลชขนมาดวย ดงนนจงอาจไมเหมาะหากคนรายอยกบเรา และควรทจะปดเสยง Alert เอาไวดวย)
144
![Page 146: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/146.jpg)
นอกจากนยงตงคาใหแชรขอความทขอความชวยเหลอไปยง Facebook ไดดวย เมอถงทหมายกสามารถแจงไดวาตอนนเราถงทหมายอยางปลอดภยแลว พรอมแนบรปหรอโพสตสถานะเขาไปดวยได
หากคณอยในพนทเสยงในการเกดอาชญากรรมบอยๆกจะมการแจงเตอนขนมาดวย นอกจากนเรายงสามารถปกหมดบนแผนทไดวาจดไหนเคยเกดอาชญากรรมใดขนไดอกดวย
นอกจากนยงสามารถแชรหรอสง SMS ฉกเฉนโดยอตโนมต หากเราถงทหมายแลวไมไดเชคอนหรอสงขอความแจงวาเราปลอดภยภายในเวลาทก�าหนด ซงฟเจอรนเปนทมาของชอแอพ Watch Over Me นนเอง
แอพนสามารถดาวนโหลดไดทงผทใช iOS และ Android ส�าหรบเวอรชนฟรจะเพมเบอรโทรชวยเหลอไดแค 1 คน และแชรไปยง Facebook หรอ Email ทตงไวได แตไมสามารถสง SMS กบบนทกวดโอโดยอตโนมตได อาจจะตองเสยคาบรการถงจะใชความสามารถตางๆของแอพไดครบ โดยคดคาบรการราย 3 เดอน 9.99 เหรยญสหรฐ และราย 1 ป 23.99 เหรยญสหรฐ
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
145
![Page 147: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/147.jpg)
สงพกดและโทรออกฉกเฉนอตโนมตดวยแอพ Help Me On Mobile
แอพนรองรบทง iOS และ Android สามารถดาวนโหลดมาใชงานไดฟร ซงแอพนจะเนนการใชงานทงาย ไมซบซอน เหมาะกบการสงขอความแจงเตอนในทนททนใด สามารถสง SMS ฉกเฉนไปยงหมายเลขทก�าหนดได
กอนอนใหเซตเบอรโทรศพทของผปกครองหรอผทจะชวยเหลอเราไดเอาไว ซงตงไดหลายคน แตจะตงเบอรโทรหาอตโนมตไดเพยงคนเดยว เมอเกดเหตกใหแตะทปม I need Help ระบบกจะสง SMS ขอความไปยงบคคลทก�าหนดไวพรอมพกดปจจบนและโทรออกไปยงเบอรหลกใหอตโนมต นอกจากนหากไมไดปดเสยง Alarm เอาไวเวลาแตะปมขอความชวยเหลอกจะสงเสยงขนมาเพอใหคนทอยใกลเคยงเขามาชวยเหลอ ขอเสยคอผรายจะรแลวปดเครองกจะท�าใหคนไกลมาชวยเหลอยากขน จงควรชงใจดๆวาจะเปดหรอปดเสยง Alarm เอาไวด
146
![Page 148: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/148.jpg)
หากตองการแคสง SMS ขอความและพกดไปขอความชวยเหลอ โดยไมตองโทรออก กใหแตะทปม I am here
ขอดของแอพนคอ เราสามารถแกไขขอความทจะสงออกไปได ดงนนจงสามารถสงขอความขอชวยเหลอเปนความภาษาไทยไดนนเอง และยงคงแนบทอยและพกด GPS ใหอตโนมตเขาไปอกดวย
ส�าหรบการเพมชอผปกครองหรอคนทเราจะขอความชวยเหลอนน สามารถเพมไดหลายคน และเลอกใหสง SMS ไปแจงเตอนทงหมดหรอเฉพาะบางคนกได
สวนของการโทรออกอตโนมตกสามารถตงหนวงเวลาไดตงแต 5 วนาทจนถง 60 วนาท เมอผปกครองไดรบขอความกแตะตรงพกดเพอเปดดต�าแหนงแผนทบน Google Map ไดทนท
4 CHAPTERระวงอนตรายเรองขอมลต�าแหนงทอย
147
![Page 149: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/149.jpg)
5CHAPTER
บนอนเทอรเนตนนมการหลอกลวงสารพดรปแบบทรอใหผโชครายมาตดกบ ไมวาจะสรางหนาเวบหลอกลวงทหลอกใหเหยอกรอกขอมลส�าคญบางอยางแลวดกจบเอาไป จะซอขายสนคาบนเนตกตองระแวดระวง คนซอกกลวคนขายจะเบยวไมสงของ คนขายกกลววาคนซอจะโกง นอกจากนยงมเรองราวหลอกลวงทเชอวาเปนเรองจรงแลวแชรตอๆ กนมา ผใชจงควรใชวจารณญาณเปนอยางสงในการเสพขอมลตางๆ ทางอนเทอรเนต
ระวงอนตรายจากการหลอกลวง รปแบบตางๆ
![Page 150: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/150.jpg)
การหลอกลวงโดยอาศยชองโหว ดานพฤตกรรม
การเจาะระบบเพอเขามาลวงความลบในเครองเหยอดวยวธเดมๆ นน แมวาผใชจะเผลอตดกบแตกอาจจะโดนบลอคโดยระบบปองกนของแตละเครองทตดตงไวเพอปองกนการโจมตจากภายนอกได ซงแฮกเกอรกหาวธใหมดวยการหลอกใหเหยอเปดประตใหเขาไปดวยตวเอง โดยอาศยชองโหวดานพฤตกรรมของผคนบนอนเทอรเนตทเรยกวา Social engineering เปนการใชสารพดวธการเพอหลอกลวงเหยอ ซงยงไมมระบบใดๆ มาปองกนไดยกเวนสตของผใชเอง โดยจะยกตวอยางวธหลอกลวงไดดงน
� อาศยความอยากรอยากเหนของแตละคน โดยหลอกดวยหวขอขาวหรอ เรองราวทนาสนใจ เมอคลกเขาไปกจะใหกรอกชอและรหสผานของแอคเคาท อะไรสกอยางเพอเขาไปอานเนอหาขางใน ถงตรงนถาใครไมเอะใจกรอกลงไปเพอสนองความอยากรอยากเหนสวนตวกอาจพบกบอนตรายทไมนาใหอภย ตวเองเลยกได
� อาศยความกลว เชน หลอกใหใสชอและรหสผานเพอยนยนตวตนไมเชนนนจะปดหนา Facebook หรออาจหลอกวาระบบ Internet Banking ของทางธนาคารมปญหาใหคลกลงคเขาไปใสชอและรหสผานเพอยนยนการใชงาน เปนตน หลอกตนๆ แบบนอาจไมใชทกคนทหลงเชอ แตกมเหยอหลงตดกบ ไดเรอยๆ
� ชอบของฟร หลอกใหโหลดโปรแกรมฟรตางๆ แลวแฝงไวรส สปายแวร หรอโปรแกรมเจาะระบบอนๆ เขามาโดยผใชไมรตว หลงตดตงระเบดเวลาลงไปดวยตวเองเลย
� อาศยความใจด ใชความเปน “ดรามา” หลอกใหบรจาค เชน เพอผพการ ผปวยระยะสดทาย ชวยเหลอแมว-หมาไรบาน ฯลฯ ดวยรปและเรองราวทท�าใหคนทพบเหนอดสงสารไมได
� อาศยชองทางออนไลน เขามาตสนท เขากลม หรอแมแตเขาถงตวจรง เพอหลอกลวงในเรองอนๆ เชน ลงทนรวมกน เลนแชร หลอกขายบรการอนๆ ลวงละเมดทางเพศ ประทษรายตอรางกายหรอทรพยสน เปนตน
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
149
![Page 151: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/151.jpg)
ระวงหนาเวบหลอกลวง (Phishing)
Phishing (ฟชชง พองเสยงมาจากค�าวา Fishing หมายถงการตกปลาดวยเหยอลอ) เปนการสรางหนาเวบไซตปลอมมาหลอกลวงเพอเอาขอมลสวนตวของผใช ไมวาจะเปน ชอผใช รหสผาน หมายเลขบตรเครดต หรออนๆ โดยจะสรางหนาเวบเลยนแบบของจรงจนแทบแยกไมออก แลวดกจบการกรอกขอมลในหนาปลอมนน ซงมกปลอมไดแนบเนยนจนผใชทไมไดสงเกตจะไมรเลยวาเปนหนาเวบปลอม
นอกจากการปลอมหนาเวบแลวยงมการปลอมอเมลแอดเดรส สงอเมลแอบอางเปนผหนงผใดโดยสรางเรองมาหลอกใหตดกบ เชน หลอกใหไปยนยนตวตนโดยคลกลงคไปยงหนาเวบทดกจบการกรอกขอมล, หลอกใหไปเปลยนชอผใชหรอรหสผานโดยตองยนยนชอและรหสผานเดมกอน เปนตน
p ตวอยางหนาเวบปลอมทแอบอางตวเปน Facebook สงเกตทอยของหนาเวบของปลอม (ของจรงจะตองขนดวย www.facebook.com...)
... Phishing คอการหลอกลวงใหไปยงหนาเวบปลอมแลวใหกรอกขอมลเพอดกจบเอาขอมลส�าคญของคณไป
150
![Page 152: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/152.jpg)
ปองกนตวจาก Phishing � เมอจ�าเปนตองกรอกขอมลสวนตว ชอผใช หรอรหสผาน ในหนาเวบใด ใหตรวจสอบทกครงวาหนานนมการรบรองและเขารหสแบบ SSL (https) อยหรอเปลา (ดหนา 85)
� อเมลหรอหนาเวบทแอบอางเปนธนาคารหรอสถาบนการเงน โดยใหไปกรอกขอมลยนยนตางๆ จะเปนของปลอมทงหมด เนองจากทกธนาคารไมมนโยบายขอขอมลสวนตวของลกคาผานอเมลหรอหนาเวบตางๆ
� ถาโดนหลอกใหกรอกชอผใชและรหสผานเขาใชงานบรการบางอยาง เชน Facebook ผไมหวงดอาจน�าลอกอนแลวเปลยนรหสผาน ซงจะมอเมล แจงเตอนมาทคณใหยนยน ถาไดอเมลประเภทนใหรบไปเปลยนรหสผานท Facebook หรอบรการนนๆ ทนท (ดใหแนใจกอนนะวาอเมลทใหยนยนนนเปนของจรง และหนาเวบทเขาไปกรอกกเปนของจรง เชน ม https ตาม ขอแรก) โดยจะตองท�าใหทนกอนทจะโดนแฮกอเมลเขามายนยนการเปลยนรหสผานไปดวย และถาอเมลของคณใชรหสผานเดยวกบ Facebook กใหรบเปลยนรหสผานของอเมลนนดวย (ดเพมหนา 81)
Facebook นนถกน�าไปแอบอางอยบอยครง หลายคนทใช Facebook อาจเคยพบกบขอความแจงเตอนใหคลกลงคเขาไปยนยนตวตนโดยกรอกชอผใชและรหสผาน ซงเปนหนาหลอกลวงไมไดมาจาก Facebook จรงๆ ถาหลงเชอแลวกรอกไปกอาจถกเอาไปเปลยนรหสผานจนท�าใหเขาใช Facebook ของตวเองไมได
บางกรณกเปนการแชรลงคจากเพอนโดยโดนหลอกใหแชรตอๆกนมา เมอคลกลงคเขาไปกแสดงหนาลอกอนปลอมของ Facebook ขนมา หลอกใหกรอกชอและรหสผาน เพอเอาขอมลลอกอนของเราไป
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
151
![Page 153: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/153.jpg)
การหลอกลวงแบบ Pharming
นอกจาก Phishing แลวยงม Pharming ซงเปนการทแฮกเกอรโจมตเซรฟเวอรของเวบตางๆ หรอผใหบรการอนเทอรเนต โดยเปลยนคาทเซรฟเวอรใหสงผทเขาเวบนนดวย URL ปกตไปยงหนาเวบปลอมแทน (ตางจาก Phishing ทจะหลอกใหคลกลงคเพอไปยงหนาเวบปลอม) ซงจดมงหมาย ของ Pharming จะเหมอนกบ Phishing คอหลอกใหไปยงหนาเวบทปลอมใหเหมอนกบหนาเวบจรง แลวใหใสชอผใชและรหสผาน หรอกรอกขอมลสวนตว อนๆ เชน วนเดอนปเกด หมายเลขบตรเครดต หรออนๆ แลวดกจบขอมลทกรอกเอาไปกระท�าการตางๆ ทอาจเปนอนตรายตอผใชงานทตกเปนเหยอ
p ตวอยางหนาเวบหลอกลวงททางธนาคารกสกรไทยแจงเตอนไว
... Pharming คอการแฮกเขาไปทเซรฟเวอรของเวบหรอผใหบรการอนเทอรเนต แลวเปลยนคาทเซรฟเวอรใหสงผทเขาเวบนนดวย URL ปกตไปยงหนาเวบปลอมทท�าขนเพอดกจบขอมล
152
![Page 154: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/154.jpg)
p หนาเวบจรงของธนาคารกสกรไทย สงเกตวาไมมปมใหดาวนโหลดอะไร
Pharming นน
อนตรายกวา Phishing มาก เพราะเราเขาเวบ
ตามปกตกอาจถกสงไปยงหนาเวบปลอมไดโดยไมรตว ซง
หนาเวบปลอมนนกมกจะใชชอ URL ทสอดคลองกบเวบจรง
ใหสงเกตไดยากยงขน ตางกบ Phishing ทยงจะพอดไดงาย
กวาวาอาจเปนการหลอกลวงใหคลกลงคไปยงหนาทสรางไว
ดกจบขอมล ฉะนนกอนทจะกรอกขอมลสวนตวใดๆ ลงในหนาเวบ
ควรตรวจดวาเปนหนาเวบทเขารหสแบบ https หรอยง (ดหนา
85) และชอเวบทแสดงในชองแอดเดรสของบราวเซอรมอะไร
นาสงสยหรอไม ถาไมแนใจกไมควรเสยงทจะกรอก
ขอมลใดๆ ลงไปในหนาเวบนน
สงเกตรปกญแจ (https) และชอเวบจรง
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
153
![Page 155: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/155.jpg)
p ตวอยางหนาเวบหลอกลวงใหดาวนโหลดโปรแกรมและแอพททางธนาคารกสกรไทยแจงเตอนไว
หลอกใหดาวนโหลดโปรแกรม/แอพ
นอกจากการหลอกใหใสขอมลสวนตวตางๆ ในหนาเวบปลอมเพอขโมยขอมลไปแลว ยงมการหลอกอกรปแบบหนงคอ การหลอกใหดาวนโหลดโปรแกรมหรอแอพลงในเครองคอมพวเตอร แทบเลต หรอมอถอ โดยสงอเมลหรอ SMS มาแจงใหโหลด โดยเฉพาะแอพทเกยวกบการท�าธรกรรมการเงนตางๆ โดยอาจหลอกวาเปนแอพของทางธนาคารเลย เมอเหยอหลงเชอกจะโหลดมาตดตงในเครอง ซงอาจจะดกจบขอมลสวนตว ชอผใชและรหสผานทกรอกขณะใชงานแอพ หลงจากตดตงโปรแกรมหรอแอพเหลานนกจะคอย ดกจบขอมลตางๆ ทงประวตการเขาเวบ การคยขอมล การกรอกชอ รหสผาน และอนๆ แลวแอบสงขอมลทไดออกไปยงภายนอกโดยทเราไมรตว ซงขอมลนอาจถกน�าไปแอบอางท�าการโอนเงน ถอนเงน จากบญชของเราได
154
![Page 156: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/156.jpg)
จรงหรอหลอก? ตอบแบบสอบถามแลวไดเงน
งานตอบแบบสอบถามผานเนตจากทพบเหนมากมทงทวาหลอกลวงและไดเงนจรง บางทกวาจะไดเงนอาจใชเวลานาน ขนอยกบนโยบายของแตละเวบ โดยจะมอยหลายเวบดวยกนซงกมทงแบบสอบถามภาษาไทยและภาษาองกฤษ บางรายอาจใหคาตอบแทนเปนเงน (อาจใหเปนเชคหรอรบเงนผาน Paypal) บางรายกใหเปนบตรก�านลตางๆ โดยจะใหสมครสมาชก (บางเวบฟร) เพอเกบขอมลเบองตน จากนนระบบจะสงแบบสอบถามทขอมลของคณตรงกบกลมเปาหมายของแบบสอบถาม ซงแตละแบบสอบถามจะมกลมเปาหมาย แตกตางกนไป เชน อายไมเกน 30, มรถยนตยหอทระบ, ใชสมารทโฟนรนทก�าหนด เปนตน เมอตอบเสรจกจะไดรบเปนคะแนน เมอท�าหลายๆ ครงจนไดคะแนนครบตามทก�าหนดกสามารถน�าไปแลกเปนเงนได
นอกจากการตอบแบบสอบถามแลวยงมการแนะน�าใหคนอนมาสมคร สมาชกทจะท�าใหไดคะแนนเพมขนอยางรวดเรว แตกตองตรวจสอบโดยหาขอมลในเนตดกอนวาเวบไหนหลอกลวง เวบไหนใหเงนจรงๆ
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
155
![Page 157: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/157.jpg)
ยนยนความเปนตวจรงใน Social Media
แอคเคาทหรอหนาเพจใน Facebook หรอ Social Media ตางๆ ทงของคนดง รานคา หรอองคกรนน จะมทงแอคเคาทหรอหนาเพจจรงของบคคลหรอองคกรนนซงจะเรยกวา Official และมทแฟนคลบท�าขนมาเอง (มกลงทายดวยค�าใหสงเกตได เชน Fan, Fan Page, FC หรออนๆ) แมแตรายการโทรทศน ภาพยนตร หรออนๆ กมการท�า Social Network เปนของตวเองดวย ซงกจะปะปนกนเยอะแยะมากมายจนยากจะแยกออกวาอนไหนเปนหนาเพจทางการ หนาไหนแฟนคลบท�าขน
ส�าหรบ Facebook ถาเปนบคคลมชอเสยงหรอเปนองคกรใหญๆ กจะมการยนยนวาเปนเจาของตวจรงเสยงจรง หรอเปนเจาขององคกรหรอธรกจนนจรงๆ จะสงเกตไดจากสญลกษณ (Verified คอทาง Facebook ไดตรวจสอบ แลววาเปนตวจรง) ททายชอในหนาเพจ
เมอเขาไปทหนาเพจ จะแสดงสญลกษณ ทายชอยนยนวาเปนเพจทางการของ
เรองนนจรงๆ
156
![Page 158: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/158.jpg)
ส�าหรบหนาทเปนของบคคล ธรกจ หรอองคกรทยงไมมการยนยนจาก Facebook กมกจะตอทายชอดวยค�าวา “Official” เอาไวกอนเพอแสดงใหทราบวาเปนหนาของเจาของอยางเปนทางการ (แตการเขยนค�าวา Official นกอาจปลอมกนไดเชนกน โปรดระวง!)
การยนยนหนาเพจของบคคลทมชอเสยงน Facebook จะเปน
ผยนยนใหอตโนมต ซงคณไมสามารถรองขอใหมการยนยนเองได แตสามารถแจงเพจทปลอมเปนตวคณ แบรนด หรอธรกจของคณได โดยเปดหนาเพจนน
คลก เลอก รายงาน/บลอก
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
157
![Page 159: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/159.jpg)
การบอกตอเรองไมจรง
อยากจะบอกวาเดยวนไดเหนหรอไดยนอะไรกควรจะฟงหไวหกนเสย ทกอยางเลยทเดยว โดยเฉพาะเรองราว ขาวสาร หรอขอมล ทไดรบมาทางอนเทอรเนต แตกอนนม Forward Mail ทสงตอๆ กนเปนทอดๆ ทางอเมล เดยวนเปลยนมาแชรผานเครอขาย Social Network กนเปนวาเลน ซงกมทงเรองจรงและไมจรงปะปนกน (สวนใหญจะไมจรง) บางเรองกเขยนหรอท�าภาพกราฟกเปนเรองเปนราว อางแหลงทมาซะนาเชอถอ
บางเรองกมผรทเชอถอไดออกมาพสจนแลววาเปนเรองไมจรง แตเรองดๆ ทเปนเรองจรงมกไมถกสงตอ หรออาจเปนเพราะวาเรองหลอกลวงเหลาน ไดแพรกระจายอยในเนตมานานมากแลว (บางเรองกนานถง 10 กวาปแลวกม) กวาเรองจรงจะกระจายไปทวถงเทากคงจะตองใชเวลาอกพอสมควร ท�าใหยงมการสงตอหรอแชรเรองราวหลอกลวงตอๆ กนไปอยางไมมทสนสด
p ตวอยางขอมลทแชรกนไปทวเนต
158
![Page 160: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/160.jpg)
การใชอนเทอรเนตในปจจบนโดยเฉพาะ Social Network ตางๆ นน เราคงจะตองใชวจารณญาณใหมากยงขนกวาแตกอน เพราะเดยวนขาวสารกระจายไดไวมาก บางทกขาดการกลนกรอง เมอคนนงแชรมาอกคนกแชรตามเปนทอดๆ ตอเนองไปเรอยๆ แถมไปไวยงกวาไฟลามทง ใชเวลาไมนานกรเรองกนหมด เปนการสรางกระแสไดอยางรวดเรว ท�าใหมผไมประสงคดมาใชชองทางนในการเผยแพรขาวสารเพอประโยชนสวนตวไดงายๆ เชน แชรเรองราวดรามาตางๆ เพอเรยกไลค (Like) หรอแชรหนาเพจ สรางขาวลอ หรอสรางกระแสใหเพจตวเองเพอหวงผลประโยชนตางๆ นานา ฉะนนคณจงควรใชความระมดระวงอยาตกเปนเครองมอของคนเหลาน ขอใหคดทบทวนดๆ กอนทจะแชรอะไรออกไป นอกจากนหากเรองทแชรนนท�าใหเกดความเสยหายกบบคคลอน ยงมความผดตาม พ.ร.บ. คอมพวเตอร (ดหนา 177) ฐานน�าเขาหรอเผยแพรขอมลอนเปนเทจเขาสระบบ รวมทงอาจถกผทเสยหายนนฟองคดหมนประมาทอกดวย
p ขาวทออกมาแกไขวาเนอหาทแชรกนนนไมเปนความจรง
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
159
![Page 161: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/161.jpg)
ซอสนคาหรอท�าธรกรรมออนไลน ใหปลอดภย
ปจจบนการซอสนคาหรอท�าธรกรรมผานอนเทอรเนตเปนทนยมมากขน เพราะใชงานงาย สะดวกสบาย แตกตองใชความระมดระวงเชนกน ส�าหรบการซอสนคาออนไลนถาซอผานบตรเครดตทตองกรอกขอมลบตรเครดตกควรเปนเวบทเชอถอได ถาไมมนใจกควรหาขอมลจากในอนเทอรเนตกอนวามใครมาโพสตเตอนภยเกยวกบรานนนหรอไม หรอเชคกบทางธนาคาร ผใหบรการกอน รวมถงการซอสนคาทขายในหนาเพจ Facebook หรอหนาเวบ ตางๆ ทใหโอนเงนกอนสงของ ซงกมขาวทใหโอนเงนแลวปดรานหนไปเลยอยบอยๆ แลวจะรไดยงไงวาจะโดนหลอกหรอไม ค�าตอบคอไมมทางรไดเลย แตกพอจะมวธปองกนตวไมใหโดนหลอกไดอยดงน
� ถาจะกรอกขอมลบตรเครดตตางๆ กอยาลมเชควาหนาเวบนนเปนระบบ https หรอเปลาดวย (ดหนา 85) เพอปองกนการดกจบขอมลจากแฮกเกอร ซงหลายๆ เวบนยมสงภาระนไปทหนาเวบของธนาคารเจาของบตรไปเลย ไมรบขอมลเอง อนนนจะนาเชอถอกวา
และอยากบอกวาบตรเครดตเปนชองทางทถกโกงไดยากกวา (ไมนบเวบปลอม) เพราะเวบทรบบตรเครดตไดจะตองถกสถาบนการเงนตรวจสอบในระดบหนง
160
![Page 162: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/162.jpg)
� หลกเลยงการซอสนคาทราคาถกเวอร อาจเปนของขโมยมา ของปลอม ของดอยคณภาพ ของมต�าหน ของใชแลว หรอไมมสนคาจรง หลอกใหโอนเงนแลวชง
� ตรวจสอบประวตของรานหรอผขาย โดยคนหาขอมลรานนนจากผทเคยซอหรอใชบรการจาก Google ซงมกจะมผทถกหลอกมาโพสตเตอนไวไมใหใครตกเปนเหยอเพม โดยเฉพาะผทโพสตขายตามเวบบอรดซงไมมหลกแหลงทนาเชอถอยงตองระวงใหมาก หรอบางท เชน ebay จะมประวต ผขายใหตรวจสอบไดดวย
� การโอนเงนเปนชองทางทยงนยมกนมาก แตความจรงชองทางนอนตรายทสด เพราะถาถกหลอกกจะตามตวผรบโอนและขอคนเงนไดยากหากมปญหา
� แมวาจะเคยซอกบทางรานนนๆ มากอนแลวกอยาเพงไวใจ มขาวทผขายหลอกใหตายใจ ครงแรกๆ กซอขายกนตามปกต พอซอยอดสงๆ แลวชงไปเลยกม
� แมวาจะบอกวาเปนรานของดาราหรอ ผมชอเสยงกอยาเพงหลงเชอ เพราะเคยมกรณทแอบอางวาเปนคนดงเพอเรยกลกคาเชนกน
5 CHAPTERระวงอนตรายจากการหลอกลวงรปแบบตางๆ
161
![Page 163: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/163.jpg)
6CHAPTER
อปกรณสมารทโฟนหรอแทบเลตในปจจบนนนมความสามารถมากมาย ท�างานตางๆ ไดสารพดรปแบบ โดยใชทงโปรแกรมหรอแอพพลเคชนทมใหมากบเครองและดาวนโหลดเพมจาก App Store (iOS) หรอ Play Store (Android) ซงแอพพลเคชนทดาวนโหลดมาตดตงเองนกตองเลอกดดๆ ดวย โดยเฉพาะใน Play Store ทมกมแอพไมดปะปนอย ซงถาแคหลอกให ตดตงเฉยๆ คงไมเทาไหร แตถาเจอแอพประเภททดกจบการพมพหรอขอมลส�าคญกคงจะงานเขาแนๆ
ระวง! แอพพลเคชน อนตราย
![Page 164: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/164.jpg)
ไวรสและอนตรายตางๆ
ปจจบนมไวรส (Virus), สปายแวร (Spyware), โทรจน (Trojan) และโปรแกรมรายกาจ (malware) อยมากมาย (ในทนจะขอเรยกรวมๆ ถงภยคกคามทไมพงประสงคเหลานวาไวรส) ซงพรอมทจะแทรกซมเขามาในเครองของ ผเคราะหรายไดตลอดเวลาทสบโอกาส จดประสงคในการท�าลายกแตกตางกนไป เชน ท�าลายหรอกอกวนระบบใหเขาใชงานไมได, แอบรนโปรแกรมบางอยางโดยไมใหเจาของรตว, ดกจบขอมลตางๆ แลวสงออกไปภายนอก, แอบดาวนโหลดแอพโฆษณามาตดตงอตโนมต เปนตน
โดยสวนมากมกจะตดไวรสมาจากโปรแกรมทดาวนโหลดจากอนเทอรเนต, อเมลทแนบไฟลมาดวย หรอถาเปนคอมพวเตอรกตดจากอปกรณทเชอมตอกบเครองอยางแฟลชไดรวหรอ External Harddisk ซงแตเดมไวรสจะถกสรางมาเพอโจมตระบบของเครองคอมพวเตอร (สวนมากเปน Windows) แตกเรมพฒนามาทสมารทโฟนและแทบเลตกนแลว
“ โ ท รจ น ” นนมาจาก Trojan horse หรอมา
โทรจน หรอเรยกอกอยางวา มาไมเมองทรอย เปนมาไมขนาดใหญททหารกรกออกอบายท�าขน
แลวสงไปเปนบรรณาการใหกบเมองทรอย โดยภายในตวมามทหารแอบซอนอย เมอชาวเมองหลงเชอแลว ลากมาเขาไปในเมอง พอตกกลางคนทหารกออกมาจากมาไมแลวเผาเมองทรอยเสยวอดวาย โปรแกรมทไดชอวาเปนโทรจนกจะหลอกลวงผใชในลกษณะ
คลายๆ กน คอใหผใชโหลดไปตดตงในเครองเองกอนคอยแผลงฤทธทหลง
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
163
![Page 165: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/165.jpg)
ส�าหรบอปกรณ iOS ทงมอถอ iPhone และแทบเลต iPad นนปกตจะไมอนญาตใหผใชตดตงแอพนอกเหนอจากใน App Store ลงในเครองไดเลย ท�าใหปลอดภยจากสงแปลกปลอมตางๆ แตถาคณเจลเบรค (Jailbreak) ซงเปนการเปดชองท Apple ปดเอาไว (ดหนาถดไป) กเปนการเปดโอกาสใหไวรสเขามาในเครองไดงายขน
สวนอปกรณทใช Android นนปกตจะไมอนญาตใหตดตงแอพทอยนอกเหนอ จากใน Play Store เชนเดยวกน แตกสามารถทจะเปดฟงกชน Unknown sources เพอตดตงแอพไดเอง (ดหนา 166) หลงจากตดตงแอพเสรจแลวกควรปดฟงกชนนไว ถาไฟลนนมของแถม หรอมไวรสเขามาในชวงเวลานนพอด กมโอกาสทจะเกดความเสยหายได นอกจากนการ ROOT เครอง Android (ดหนาถดไป) ซงเปนการดดแปลง OS คลายกบการเจลเบรค กมความเสยงเชนกน
ส�าหรบ Android กมเรองทต องระมดระวงอกอยางหนงคอการดาวนโหลดแอพใน Play Store ซงคณอาจไปเจอแอพ หลอกลวงทโหลดมาแลวกลายเปนไวรสหรอโปรแกรมรายกาจได เนองจากแอพใน Play Store มจ�านวนมากและยงไมมการคดเลอกแอพทดพอ ท�าใหมแอพขยะหรอแอพหลอกลวงปะปนอยเปนจ�านวนไมนอยเลยทเดยว
ส�าหรบ Windows Phone ทางไมโครซอฟทแจงวาเปนระบบปดซงไมอนญาตใหตดตง แอพเองเชนเดยวกบใน iOS ท�าใหไวรสไมสามารถเขามายงกบระบบได
164
![Page 166: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/166.jpg)
การเจลเบรค (Jailbreak) ใน iOS และการ ROOT ใน Android คอการดดแปลงระบบปฏบตการ ใหสามารถตดตงแอพพลเคชนเสรมอนๆ ทไมมใน Store ของระบบนนๆ รวมถงการเจาะระบบ system ในเครองและการตดตงแอพทไมมใน App Store นอกจากน ยงสามารถดดแปลงหรอเปลยน Theme ใหมลกเลนตามสไตลทคณชอบไดอกดวย
วธเจลเบรคนนจะตองรอใหนกแฮกเกอรท�าการเจาะระบบ และพฒนาโปรแกรมมาแจกจายใหใชกน ซงวธการเจลเบรคในแตละเวอรชนของเฟรมแวรจะมวธเฉพาะส�าหรบเวอรชนนน ไมสามารถท�าวธเดยวกนได เนองจากทางแอปเปลเองเมอออก iOS รนใหมกมกจะแกไขขอผดพลาดโดยปดชองโหวทใชในการเจลเบรคในรนกอนๆ ไป ท�าใหการท�าเจลเบรคตองหาวธใหมไปเรอยๆ ตามเฟรมแวรใหม
ปรบแตงเครองดวยการ เจลเบรคหรอ ROOT คออะไร?
การดดแปลงเฟรมแวรโดยการเจลเบรคหรอ ROOT นนอาจท�าใหเครองท�างานไมสมบรณเหมอนเครองปกต เชน เครองอาจคาง เปดไมตด แบตหมดเรว หรออนๆ และทส�าคญคอเปนการเปดโอกาสใหตดตงโปรแกรมทมความเสยงสงกวาปกตได ผใชจงควรหาขอมลใหถถวนกอนทจะเจลเบรคหรอ ROOT เครอง
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
165
![Page 167: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/167.jpg)
ตดตงแอพเองใน Android
นอกจากแอพบน Google Play Store แลว คณยงสามารถคนหาไฟลแอพทลงทายดวย .apk (ซงอาจจะเปนแอพแจกฟรทพฒนาโดยนกพฒนาแอพและไมได ลงทะเบยนกบ Google เอาไว หรอเปนไฟลแอพทเพอนแชรมาให) ไดจากเวบแชรไฟลอยาง 4shared.com, droidshare.com หรอ mediafire.com ฯลฯ มาตดตง เองได โดยสามารถดาวนโหลดไฟลดงกลาวจากบราวเซอรในอปกรณมาเกบไวกอน หรอกอปปจากคอมพวเตอรมากได แลวไปตงคาใหระบบยอมรบการตดตง ไฟลจากแหลงภายนอกเสยกอน
ปกตระบบ Android จะปองกนไมใหตดตงแอพ .apk เอง เพอปองกนไวรสไมใหเขามาในเครองไดโดยงาย แตถาจ�าเปนตองตดตงแอพ .apk ดวยตวเอง กตองเปดใหเครองยอมตดตงไฟลจากแหลงภายนอกกอน โดยไปท การตงคา (Settings) เลอนไปท ระบบ (System) แตะ ระบบปองกน (Security) แลวแตะเลอก แหลงทไมรจก (Unknown sources) ใหแตะ ตกลง (OK) เพออนญาตใหสามารถดาวนโหลดและตดตงไฟลตางๆ โดยไมตองผาน Play Store
เมอตดตงแอพเสรจแลวใหมายกเลกการตดตงไฟลจากภายนอกเพอปองกนไวรสดวย โดยแตะยกเลกการเลอก แหลงทไมรจก (Unknown sources) ถาจะตดตงไฟล .apk อกคอยมาเลอกใหม ไมควรเลอกคางไว
166
![Page 168: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/168.jpg)
1 เปดแอพจดการไฟล เชน ไฟลสวนตว (My Files) เปดไปยงโฟลเดอรทเกบไฟล .apk แลวแตะเลอกไฟลทตองการตดตง
2 แตะ การตงคา (Settings) ไปตงคาใหตดตงไฟล .apk เองได ถาไมขนค�าเตอนนใหขามไปขอ 3 เลย
3 แสดงขอมลการตดตงแอพ ใหแตะปม ตดตง (Install) เพอเรมตดตงแอพ ใหรอสกคร
4 แจงใหทราบเมอตดตงเสรจ แตะ เปด (Open) เพอเปดใชงานแอพทนท หรอแตะ เรยบรอย (Done) ปดหนาน
1
2
3 4
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
167
![Page 169: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/169.jpg)
ปองกนตวจากไวรส
การปองกนตวเองจากสงแปลกปลอมไมพงประสงคเหลานท�าไดหลายวธ โดยควรจะท�าทงในคอมพวเตอร มอถอ และแทบเลต โดยเฉพาะ Android
� ตดตงโปรแกรมหรอแอพปองกน และก�าจดไวรส สปายแวร รวมถง สงแปลกปลอมอนๆ เชน Line Antivirus, Avira Antivirus Security, McAfee Antivirus & Security เปนตน
� หลงจากตดตงโปรแกรมปองกนแลว จะตองอพเดทขอมลโปรแกรมเปนประจ�าเพอใหรจกไวรสใหมๆ ซงมเพมขนทกวน (มกท�าใหอตโนมตอยแลว)
� หลกเลยงการเขาเวบใตดนอนดทงหลาย เวบแจกโปรแกรมแครก โปรแกรมเถอน เพราะมความเสยงวาจะไดของแถมตดมาดวย
� ไมดาวนโหลดไฟล .apk (ไฟลตดตงของ Android) จากแหลงไมนาเชอถอเพราะอาจแถมไวรสหรอมลแวรมาดวย
168
![Page 170: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/170.jpg)
� ไมตดตงแอพแปลกๆ ทไมรทมาทไป เชน ม กรณทขนมาแจงเตอนระหวางทองเวบ วาพบไวรส ใหตดตงแอพ xxx เพอ ก�าจด เปนการหลอกใหดาวนโหลด แอพนนมาตดตง แลวกระท�าการตางๆ เพอขโมยขอมลส�าคญในเครองของคณไป (www.thaicert.or.th/alerts/user/ 2013/al2013us007.html)
� ส�าหรบ Android ใหยกเลกการอนญาตใหตดตงแอพจากภายนอก (Unknown sources) หลงตดตงโปรแกรมจากไฟล .apk เสรจแตละครง อยาเปดคางไว (ดหนา 166)
� ไมใชเซยนอยาเจลเบรค iPhone/iPad หรอ Root เครอง Android เพราะมขนตอนคอนขางยงยาก และตองท�าอยางระมดระวง แถมท�าแลวเครองยงจะมความเสยงตอแอพอนตรายตางๆเพมขนดวย ถาไมแนใจควรใหรานทรบท�าหรอปรกษาผเชยวชาญกอน
� ในขนตอนการตดตงโปรแกรมอยาเพงรบแตะ Next ไปเรอยๆ ใหดรายละเอยดขนตอนและอานเงอนไขอยางถถวนกอน เพราะบางทอาจแถมสปายแวรมาใหดวย โดยเฉพาะโปรแกรมฟรทงหลาย
� หมนสแกนไวรส (ส�าหรบคอมพวเตอร) และตงใหสแกนอตโนมตเมอเชอมตออปกรณ โดยเฉพาะแฟลชไดรว (Flash Drive) ทเปนตวแพรกระจายไวรสไดงายมาก
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
169
![Page 171: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/171.jpg)
แอพขยะและแอพหลอกลวง
App Store ของ Apple (iOS) นนจะมระบบตรวจสอบแอพในระดบสง จะไมคอยมพวกแอพขยะหรอแอพหลอกลวงมาใหเหนเทาใดนก ตางกบ Play Store ใน Android ทมกจะมแอพไมพงประสงคปะปนอย บางแอพกเขยนคณสมบตแอพใหดดแตพอโหลดมากลบไมใหประโยชนอะไรรกเครองเปลาๆ เชน แอพ Virus Shield ซงขายในราคา 3.99 ดอลลาร หลอกลวงวาชวยสแกนไวรสไดโดยไมเปลองแบตเตอรและไมมโฆษณา ท�าใหขายดจนขนอนดบหนงใน Play Store อยชวงหนง แต หลงจากนนมการตรวจสอบพบวาเปนแอพขยะ โดยเมอเปดแอพเขาไปกแจงวาสแกนไวรสแลวแตความจรงไมไดท�าอะไรเลย ท�าให Google ตองคนเงนใหกบผทซอแอพนนไป (ตวแอพไมไดเปนภย แตหลอกเงนไปฟรๆ )
FAKE
ขาวจาก http://nakedsecurity.sophos.com/2014/04/22/google-refunds-android-users-
who-bought-fake-virus-shield-app/
170
![Page 172: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/172.jpg)
นอกจากนยงมแบบทบอกคณสมบตไวอยางหนงแตท�างานอกอยางหนง เชน แอพ AVG ปลอม (ตงชอใหสบสนกบแอพ AVG ทเปนแอนตไวรสของจรง) โดยหลอกใหเชอวาเปนแอพแอนตไวรส แตความจรงท�างานโดยขโมยขอมลส�าคญและตงใหสงตอ SMS จากเครองทตดตงแอพนน กลบไปทเจาของแอพหรอแฮกเกอร โดยจะน�าขอมลทขโมยไดไปใชในการท�าธรกรรมออนไลน เมอธนาคารสงหมายเลขยนยน OTP มาใหทาง SMS ทโทรศพทเหยอ แอพ กจะสงตอ SMS นนไปยงแฮกเกอร จากนน แฮกเกอรกจะน�าหมายเลข OTP นนไปกรอกยนยนการท�าธรกรรมไดโดยไมตองมเบอรโทรศพทของเหยอในมอเลย (ดเพมท www.thaicert.or.th/alerts/user/2013/al2013us007.html#1)
ปองกนตวจากแอพขยะหรอแอพปลอม � ดจ�านวนผใช/ผเขยนคอมเมนต อานขอความรววจากผทโหลดไปใชแลว จากนนคอยตดสนใจวาจะโหลดแอพนนหรอไม
� ถาเปนแอพทชอเหมอนกบโปรแกรมทมชอเสยง ใหสงเกตทชอ ผพฒนาตองตรงกบเจาของโปรแกรม เชคกบเวบเจาของโปรแกรมดวยวามบน App Store หรอ Play Store จรงหรอไม บางทมแตชอไมตรงแสดงวาไมใชแอพทเจาของท�าเอง อาจมการแอบอางได ใหตรวจสอบจากขอความรววหรอ Google Search
� ไมตดตงแอพทไมรทมา หรอโหลดจากเวบทไมนาเชอถอโดยเดดขาด
p ตวอยางแอพ AVG ของจรงตรวจพบวาในอปกรณไดตดตงแอพ AVG ปลอม
ชอแอพ AVG ของจรง
ชอแอพ AVG ของปลอม
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
171
![Page 173: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/173.jpg)
มอถอหรอแทบเลตจะตดไวรสจากคอมพวเตอรไดหรอไม?
ถาในคอมพวเตอรมไวรส เมอเชอมตอมอถอหรอแทบเลตจะตดไวรส ดวยมย? ขอบอกวาไวรสในคอมพวเตอรกบมอถอหรอแทบเลตนนสรางมาดวยโครงสรางการเขยนโปรแกรมคนละแบบกน ซงจะท�างานไดเฉพาะบนระบบใดระบบหนงเทานน แมแตบน iOS กบ Android กยงใชวธเขยนโปรแกรมทแตกตางกนเลย
แตถงแมวาไวรสจะท�างานบนระบบอนไมไดกใชวาจะตดไวรสไมได ถาเชอมตอ อปกรณกบคอมพวเตอร เครองจะมองอปกรณเปนเสมอนแฟลชไดรว ถาฝายใดฝายหนงมไวรสกอาจจะกอปปตวเองไปไวในเครองของอกฝาย (ถาไวรสนนมความสามารถทจะท�าได) สแตนบายดไวพรอมทจะตดไปยงอปกรณอนๆ ทจะเชอมตอกนหลงจากนกเปนได ถาตดไปยงระบบทไวรสนนท�างานไดกจะเรมกระบวนการทนท
อยางไรกตาม คณควรทจะตดตงโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรสไวในคอมพวเตอร และอพเดทขอมลไวรสเปนประจ�าดวย เพอปองกนไมใหมไวรสในเครอง และเมอเชอมตออปกรณภายนอกกสามารถสแกนอปกรณนน
ปองกนไมใหตดไปยงอปกรณและปองกนไวรสจากอปกรณไมใหมาตดยงเครองคอมพวเตอรไดดวย เพอยบยงการแพร
กระจายของไวรสตางๆ
172
![Page 174: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/174.jpg)
มภยรายเกดใหมทกวน
เนองจาก Android เปนระบบปฏบตการทใชกนแพรหลายมากทสดใน สมารทโฟนและแทบเลต ทงรนถกสดๆ ไปจนถงรนทอปและยงมสารพดยหอ ถอวาเปนเปาใหญส�าหรบผทตองการเจาะระบบเขาไปโจมตหรอขโมยขอมลส�าคญตางๆ (เจาะระบบอนไมคมเหนอย วางน) ดจากรปดานลางซงเปนขอมลจาก F-Secure ผผลตซอฟตแวรรกษาความปลอดภยและแอนตไวรสรายหนง จะพบวามผพฒนาวธการโจมตอปกรณในระบบ Android ขนมาใหมเรอยๆ เปนจ�านวนมาก
p เปรยบเทยบภยคกคาม (Threat) ใหมๆ ทพบในระบบปฏบตการ Android, Symbian, Blackberrry, iOS และ Windows Phone ในชวง Q1-Q3 ของป 2013
อางองจาก www.f-secure.com/static/doc/labs_global/
Research/Mobile_Threat_Report_Q3_2013.pdf
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
173
![Page 175: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/175.jpg)
ซงภยคกคามทมการตรวจพบในอปกรณสมารทโฟนและแทบเลตใน Q3 ของป 2013 พบวาเปนโทรจนทชอบแอบเขามาลวงความลบเสยมากถง 88% เลยทเดยว
เปรยบเทยบกบเปอรเซนตของภยคกคามทมการตรวจพบในสมารทโฟนและแทบเลตใน Q1 ของป 2013 เปนโทรจนเพยง 61.1% แสดงวามการเตบโตของโทรจนอยในระดบสงขนเปนอยางมาก
อางองจาก www.f-secure.com/static/doc/labs_global/Research/Mobile_Threat_Report_Q3_2013.pdf
174
![Page 176: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/176.jpg)
อางองจาก www.mcafee.com/sg/resources/reports/rp-quarterly-threat-q4-2013.pdf
ขอมลจาก McAfee ผพฒนาโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรสชอดงอกรายหนงกแจงวาตงแตชวงปลายป 2012 เปนตนมา มโปรแกรมทเปนภยคกคามหรอทเรยกวามลแวร (Malware) เกดใหมเพมขนอยางรวดเรว (ขอมลแจงวาในป 2013 มมลแวรเกดใหมถง 2.4 ลานตว เพมขนจากป 2012 ถง 197% ทงนนาจะนบในทกระบบรวมกน ทง Windows, สมารทโฟน และแทบเลต)
6 CHAPTERระวง! แอพพลเคชนอนตราย
175
![Page 177: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/177.jpg)
7CHAPTER
การเขยน Blog หรอสรางเวบไซต ทใหมการโพสตเพอ แสดงความคดเหนในหนาเวบไดนนตองระวงผ อนมาโพสตภาพหรอขอความทผด พ.ร.บ. คอมพวเตอร เนองจากเจาของเวบหรอ Blog นนจะมความผดไปดวย แมแตการแชทดวยแอพตางๆ กน 2 คนกตองระวงเรองการใชค�าพดดวย เพราะอาจถกจบภาพหนาจอ มาเปดเผยไดเชนกน นอกจากนการใชรปภาพหรอขอความตางๆ บนเวบ ตองระวงเรองลขสทธและการใหเครดตหรออางองทมาดวย
Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย
![Page 178: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/178.jpg)
ออนไลนอยางไร ไมใหผด พ.ร.บ. คอมพวเตอร
ในการใชงานอนเทอรเนต ในแตละประเทศจะมกฏหมายควบคม โดยมขอบญญตทมรายละเอยดแตกตางกนไป ส�าหรบประเทศไทยจะใช พ.ร.บ. คอมพวเตอร (ฉบบลาสดคอ พ.ศ. 2550) ซงมขอทผใหและผใชบรการตองเกยวของและควรทราบ เพอจะไดใชความระมดระวงไมใหกระท�าผด อาทเชน
� การน�าเขาขอมลอนเปนเทจ หรอกอใหเกดความเสยหายหรอเสอมเสย ชอเสยงตอผหนงผใด ซงรวมถงการสงตอหรอแชรเรองเหลานนตอๆ กนใน สอสงคมออนไลนหรอ Social media เชน เวบบอรด Facebook และอนๆ จดเปนการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. น ซงไมใชแตเฉพาะผทเปนตนทางเทานน หากยงรวมถงแตละคนทสงตอๆ กนดวย
� แมแตการเขาไปโจมต โตแยง การกระท�าดงกลาว เชน เขาไปตอวาผทแชรขอมลอนเปนการละเมดเหลานนบน Facebook กอาจมผลในทางตรงขามได เชน กลบท�าใหมการแสดงขอมลดงกลาวใหเหนกนมากขนไปอก ทง friend ของฝายผเสนอขอมลและผโตแยง ดงนนในกรณทสงสยวาอาจเปนขอมลท ไมควรเผยแพรตอ แทนทจะโตเถยงในหนานนๆ โดยตรง อาจใชวธแจงไปยง ผใหบรการ (เชน การ report ไปยง Facebook) เพอใหระงบการเผยแพร ขอมลนนๆ แทน แตจะไดผลแคไหนกขนกบวาผใหบรการนนๆ ยนดใหความรวมมอหรอไม เพราะบางรายเชน Facebook อาจไมไดเขามาตงส�านกงานในประเทศไทยหรออยภายใตกฏหมายไทย
� การเผยแพรขอมลอนเปนการละเมดลขสทธ เชน อพโหลดหนงหรอเพลงทละเมดลขสทธขนไปบนเวบตางๆ ผใหบรการจะใชหลกทวาดวย user-generated content คอเนอหาทสรางโดยผใช ซงไมสามารถตรวจสอบไดครบถวน แตจะใชวธทเรยกวา take-down notice คอหากพบมการละเมดลขสทธ หรอรวมถงการละเมดในทางอนใด เชน ใหขอมลเทจ ท�าใหเสอมเสย หรอหมนประมาท ผเสยหายหรอเจาของลขสทธสามารถท�าเรองแจงผใชบรการใหลบเนอหานนๆ ออกได ซงผใหบรการจะตองตรวจสอบและถาพบวาจรงกตองด�าเนนการตามทถกรองขอโดยเรว (ดเพมเตมเรองลขสทธและการอนญาตใหใชงานหรอ license ในแบบตางๆ ในหวขอถดไป)
พระราชบญญตวาดวยการกระท�าผดเกยวกบคอมพวเตอร
พ.ศ. ๒๕๕๐
Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย
177
7 CHAPTER
![Page 179: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/179.jpg)
ตวอยางการกระท�าทมความผดตาม พ.ร.บ. วาดวยการกระท�าความผด เกยวกบคอมพวเตอร เชน
� เขาถงระบบคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนเอาไวโดยไมไดรบอนญาต (แฮกระบบ) มโทษจ�าคกสงสด 6 เดอน หรอปรบไมเกน 1 หมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ
� เขาถงขอมลคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนเอาไวโดยไมไดรบอนญาต (ขโมยขอมล) มโทษจ�าคกสงสด 2 ป หรอปรบไมเกน 4 หมนบาท หรอ ทงจ�าทงปรบ
� ดกจบขอมลคอมพวเตอรของผอนดวยวธการทางเทคนคตางๆ เพอดกฟง ตรวจสอบ ตดตามเนอหาของขาวสารทสงถงกนระหวางบคคล หรอแอบบนทกขอมลทอยระหวางการสงในระบบคอมพวเตอร ซงเปนขอมล สวนบคคล ไมใชขอมลสาธารณะ มโทษจ�าคกสงสด 3 ป หรอปรบไมเกน 6 หมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ
� โพสตขอความเทจเพอหลอกลวงผอานบนเวบบอรดหรอสอสงคมออนไลนตางๆ รวมทงการเผยแพรหรอสงตอขอมลลามกอนาจาร/ขอความเทจทสงผลกระทบตอประเทศ หรอท�าใหผอนเสยหาย (เชน สงตอภาพโปหรอคลปแอบถายผานอเมล) มโทษจ�าคกสงสด 5 ป หรอปรบไมเกน 1 แสนบาท หรอทงจ�าทงปรบ
� ตดตอภาพของผอน ท�าใหผอนเสยหาย มโทษจ�าคกสงสด 3 ป ปรบไมเกน 6 หมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ
จากตวอยางขางตนอาจมสงทกระท�าผดไปโดยไมทนไดระวงตว
เชน สงตออเมลทมขอมลไมเหมาะสม แชรภาพ/คลปหลดทท�าใหผอนเสอมเสย สงขอมลรบกวนการใชระบบ
คอมพวเตอรของคนอน (เชน สแปมเมล, ไวรสคอมพวเตอร) น�ารหสผานของผอนไปใชแลวเกดความเสยหาย หรอโพสต
ขอความแสดงความคดเหนโดยทไมไตรตรองใหด สงเหลานเมอเกดขนแลวกถอเปนความผดตาม พ.ร.บ. จงควรใชงานอยาง
ระมดระวง (ศกษาขอมลเพมเตมไดท www.mict.go.th ของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
หรอ ICT)178
![Page 180: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/180.jpg)
ปญหาการละเมดลขสทธและทรพยสนทางปญญาอนๆ บนอนเทอรเนต
ปญหาอยางหนงทผใชอาจพบไดบอยในการสรางงานหรอเผยแพรเนอหาบนอนเทอรเนต คอเรองของการละเมด ลขสทธ (Copyright) และ ทรพยสนทางปญญา (Intellectual Property) อนๆ ทงโดยจงใจและรเทาไมถงการณ ซงมผลกระทบทงแกผสรางสรรคผลงาน ทจะไมไดรบผลตอบแทนอยางคมคา หมดก�าลงใจหรอทนทจะสรางผลงานใหมๆ ตอไป หรอในทางกลบกนผใชทขาดความเขาใจไปกอปปงานของคนอนมาเผยแพร กอาจกอใหเกดปญหาแกทงตนเอง หนวยงานทท�างานให หรอผใหบรการออนไลนทเกยวของ เกดความเสยหาย กลายเปนคดความฟองรองกนยดยาว ฯลฯ ดงนนความรพนฐานทถกตองในเรองนจงเปนสงจ�าเปนในการใชอนเทอรเนตใหปลอดภย
ตวอยางของงานลขสทธ กเชน ขอความ ภาพถาย ภาพวาด วดโอ หนง เพลง โปรแกรมคอมพวเตอร งานวรรณกรรมเชนนยาย ฟอนต (font) หรอโปรแกรมสรางรปแบบอกษร ฯลฯ
ปกตใหคดงายๆ วาผลงานสรางสรรคทกอยางทเราเหนบนเวบ ถาไมไดมการบอกไวอยางชดเจนวา “ไมสงวนลขสทธ” หรอประกาศใหเปน ของสาธารณะ (public domain) แลว ใหถอวามลขสทธหมด จะเอามาใชเลยไมได ตองตรวจสอบ จนแนใจกอนวามการอนญาตใหน�าไปใชแบบใดบาง ไมเชนนนอาจถกฟองเรยกคาเสยหายแพงๆ หรออยางเบาะๆ กโดนบงคบใหลบงานนนออก หรออาจโดนทงสองอยางกได
รปแบบการอนญาต หรอ license กมหลายแบบ ซงพอจะอธบายคราวๆ ไดดงน
COPYRIGHTED (C) สงวนลขสทธ
... อนนหามเอาไปใชอยางเดดขาด นอกจากจะตดตอขออนญาตเปนลายลกษณอกษร เชนทางจดหมายหรออเมล จากเจาของกอน ซงจะอนญาตโดยคดคาตอบแทนในเงอนไขอยางไรกแลวแตเจาของ
Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย
179
7 CHAPTER
![Page 181: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/181.jpg)
ตรงนมขอยกเวนบางกรณ เชน
� หากเปนการเอาไปใชเพอการอธบาย แนะน�าถงงานนนๆ วาคออะไร เปนอยางไร เชน เอารปตวการตนมาลงในเวบ เพอบอกวา ตวการตนชอน หนาตาแบบน ใครเปนคนวาด ใครเปนเจาของลขสทธ อยางนท�าได แตถาจะน�าไปใชในกรณอนๆ ตองอยภายใตเงอนไขการใชงานอยางเหมาะสมหรอ Fair Use ดวย เชน จะเอาไปสกรนลงเสอยดแจกหรอขายไมได
� ใชเพอการศกษา การเรยนการสอน เปนการใชตามหลกการน�าไปใชอยางเหมาะสม (Fair Use) เชน เปดหนงหรอเพลงใหนกเรยนดในหองเรยนเฉพาะบางสวน บางทอน บางฉาก เพอใชในการสอน วพากษวจารณ ไมใชเปดใหดทงเรองหรอเอาไปลงในเวบแลวใหเปดดเอง โดยอางวาเพอการสอน อยางนไมได
CREATIVE COMMONS (CC)
หรอบางทเรยกวา Copyleft (ลอค�าวา Copyright) เปนการอนญาตใหเอาไปใชหรอไปท�าตอยอดไดเปนบางกรณ ซงมเงอนไขปลกยอยอกเยอะ เชน
� ใชในทางการคาไดหรอไม หรอไดเฉพาะแจกฟร เชนไปลงเวบใหอานฟรได แตหามไปขายเปนคลปอารตเพอท�าอยางอนตอ
� ดดแปลงไปใชในรปแบบอนๆ ได หรอตองใชตามตนแบบเทานน เชน หามเอาภาพไปรทชหรอตกแตงเปนรปใหมหรอรวมกบรปอน
� งานทเอาไปใชจะตองอนญาตตอในแบบเดยวกบทอนญาตไวเดม คอใหคนอนเอางานนนๆ ไปท�าตอยอดไดอกใชหรอไม (หามเอาไปใชแลวตงวาเปน Copyright ของตวเองใหม)
กรณนตองระบชอเจาของงาน แหลงทมา พรอมรปแบบการอนญาตหรอ license นนๆ วาเจาของเดมอนญาตไวแบบไหนดวย เชน CC BY-SA 3.0 (ดรายละเอยดเพมท https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/th)
PUBLIC DOMAIN ไมสงวนลขสทธ
เปนผลงานทเจาของประกาศใหเปนสาธารณะ จะเอาไปใชงานอะไรกได แตโดยมารยาทแลวกยงควรใหเครดตหรอลงชอเจาของผสรางผลงานก�ากบไวเสมอ และหามน�าไปแอบอางวาเปนงานของตนเองแลวสงวนลขสทธใหม (นอกจากจะมการไปดดแปลง ประกอบ หรอท�าเพมเตมใหแตกตางออกไปแลวมากพอสมควร)
180
![Page 182: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/182.jpg)
งานประเภทนรวมถงขอเทจจรง (fact) เชนขาวหรอเหตการณ (แปลวาเอาเรองทเปนขาวไปบอกเลาตอดวยการเรยบเรยงใหมเองได เพราะเปนของสาธารณะ แตจะเอาขอความทเวบหนงสอพมพหรอสอรายหนงเขยนขาวลงเนตไปเผยแพรตามตนฉบบเดมทกค�าไมไดเพราะอนนนกลายเปนงานทมลขสทธไปแลว)
สวนกฏหมาย ประกาศ หรอขอมลของทางราชการทเผยแพรตอสาธารณะ ถอเปนขอมลทไมมการสงวนลขสทธ สามารถน�าไปเผยแพรตอได
น�าภาพหรอขอความของผอนไปใช อยาลมใหเครดต
จากทกลาวมาในหวขอกอนหนา สรปไดวา ภาพหรอขอความทเผยแพรอยบนอนเทอรเนตนน ไมวาจะใสชอหรอไม กลวนแลวแตมลขสทธทงสน ถาจ�าเปนตองน�ามาใชหรอแชรหรอสงตอกควรใหเครดตเจาของไวดวย และถาเปนทมาจากแหลงออนไลน ควรท�าเปนลงคใหคลกกลบไปยงทมาตนทางไดดวย (link back) แตกมกรณทแชรตอๆ กนมาจนไมรวาใครเปนเจาของกม
มอกกรณหนงคอการเอาขอความหรอรปภาพของคนอนมาแอบวาเปนของตวเอง ไมวาจะบอกวาถายเอง วาดเอง สรางสรรคภาพขนมาดวยตวเอง แถมใสลายน�าแสดงความเปนเจาของเสยเสรจสรรพ โลกอนเทอรเนตเรมแคบลง อาจมคนมาพบเหนรจกกบเจาของตวจรง หรอเจาของมาเหนเองไดงายๆ อยางงผดเตมๆ เปนเรองเปนราวกนมาหลายรายแลว
ระ วง ! ยงถาน�าไปใชในทางการคา
เชน เวบของบรษทหรอรานคา อาจถกเรยกคาเสยหายหลกหมน แสน หรอลาน
บาทได (มคนโดนกนมาแลว)
$
Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย
181
7 CHAPTER
![Page 183: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/183.jpg)
ขอควรระวงในการใช LINE หรอแอพแชทอนๆ
� การแชทใน LINE และแอพแชทตางๆ นนแมวาจะแชทกน 2 คนกไมใชพนทสวนตวแตอยางใด อกฝายสามารถจบภาพหนาจอออกมาแชรจนเปนขาวอยเปนประจ�า ซงเปนหลกฐานทปฏเสธไดยาก แมวาจะมบางกรณทเปนภาพตดตอแตกคอนขางจะพสจนไดล�าบาก ผใชจงควรระวงเรองการใชค�าพดทจะสงผลเสยกบตนเองและการพาดพงถงผอน รวมถงการแชรภาพและขอความตางๆ ดวย
� เมอสงขอความไปแลวจะตามไปลบทผรบไมได จงตองระมดระวงเรองการใชค�าพดใหมาก ควรคดดๆ กอนสง
� คณสมบตใหมของ LINE เรยกวา Hidden Chat สามารถซอนขอความแชทได โดยจะลบขอความอตโนมตภายในเวลาทตงไว โดยจะลบทงของเราและคสนทนาดวย แตกยงเสยงตอการจบภาพหนาจอไวกอนอยด
� แนะน�าใหลงทะเบยนผก LINE กบอเมลเพอยนยนตวตนไวเสมอ เมอยายหรอเปลยนเครองใหมจะดงขอมลเดม (บางอยาง) กลบมาได
� ระวงเรองการ Auto Add Friends ใน LINE ถาเปดใชงานเอาไวกจะคอยดงชอเพอนจากเบอรโทร, อเมล หรอ Social Network ตางๆ มาแสดงใน LINE ซงบางทกเยอะแยะจนไมรวาใครเปนใคร (ดหนา 71)
182
![Page 184: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/184.jpg)
แชทและแชรอยางไรด
� แมจะแชทกนสองคนกตองระวงเรองการพดจา เพราะอกฝายสามารถจบภาพหนาจอไปแชรได (เปนขาวบอยๆ)
� อยาแชทหรอแชรเรองไมจรงหรอเรองไมดของคนอน ทอาจกลายเปนการหมนประมาทบคคลอนได ซงจะมขอมลทแชทเปนหลกฐานยนยนการกระท�าไดอยางด
� ไมแชทหรอแชรขอความเสยดส ประชดประชน หมนพระบรม-เดชานภาพ ละเมดสทธสวนบคคล ซงจะมโทษตามกฏหมายดวย
� ระวงการแชรขอมลทสรางความเกลยดชง (hate speech) ตอๆ กนไป ซงจะสรางความแตกแยกของคนในชาต
� ไมแชรความเชอทผดตามๆ กน งมงาย ขดกบหลกวชาการ ท�าตามแลวเกดอนตราย บอกตอๆ กนโดยไมตรวจสอบขอเทจจรงกอน หรออยางนอยถาจะแชรกควรบอกทมา คนอานจะไดใชวจารณญาณดเองวาควรเชอถอและแชรตอหรอไม
� ระวงการเปดใช Allow Others to Add ใน LINE ถาเปดไวเมอมคนมาเพมคณกจะท�าไดทนทโดยไมตองขออนญาตกอน อาจมคนแปลกหนาทไมรจกเพมชอเขามาได (ดหนา 72)
� ปกต LINE จะไมบนทกประวต การสนทนาเอาไว ถาเปลยน เครองหรอลบแอพไปกจะ หายหมด ถาตองการเกบไว ใหแบคอพหรอ Export ไป เกบไวเอง
Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย
183
7 CHAPTER
![Page 185: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/185.jpg)
ระวง! แอพทตดตงใน Social media
การตดตงแอพเพมใน Social media อยาง Facebook อกทหนงกตองระมดระวง มบางแอพซงท�างานไมตรงกบทบอกไว เชน เคยมแอพกลม Inwapp (ไมเกยวกบ lnwshop.com) ทตอนตดตงจะใหคณยอมเปดเผยขอมลสวนตว ทอยใน Facebook และใหสทธแอพในการโพสตในนามของคณดวย ซงเมอคณเปดเขาไปดเพจใดใน Facebook แอพจะกด Like และแชรหนานนๆ ออกไปในชอของคณ พรอมใส comment (ทตดมาจากเนอหานนๆ โดยอตโนมต) ใหโดยไมบอกไมกลาว ถาตดตงไปแลวกไปลบออกไดเชนเดยวกบแอพอนๆ ของ Facebook ดงน
Mobile เปดแอพ Facebook แตะเมน เพมเตม4การตงคา แตะหวขอ แอพ แลวแตะชอแอพทจะลบ จากนนแตะปม ลบ ชอแอพ แตะปม ลบออก เพอลบแอพนนออกจาก Facebook
เคสนเจาของแอพอธบายวาไมมเจตนาราย แคท�าเพอเปนเครองมอใหผอนมาสรางแอพไดเทานน แตผทเขามาใชเครองมอนอาจจะน�าไปใชสรางแอพทกอใหเกดความเสยหายกบผอนได
184
![Page 186: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/186.jpg)
ลบแอพทไมตองการใชงาน รวมกบ Facebook อกตอไป
อนตรายมาก! ถาการแชรจากแอพน (โดยทเราไมรตว) เรองทไมดซงอาจสรางความเสยหายกบผอนหรอผดกฎหมาย เราอาจตองรบโทษไปดวยโดยไมรตว
Computer ขณะเปดใช Facebook ใหคลก ทมมขวาบนของหนาเวบ เลอก การตงคา (หรอเขาไปท www.facebook.com/settings) แลวคลกหวขอ แอพ จากนนคลกท แกไข ตรงแอพทจะลบ จากนนคลกท ลบแอพ คลกปม ลบออก ลบแอพนนออกจาก Facebook
Chat, Comment, Like และ Share อยางไรใหปลอดภย
185
7 CHAPTER
![Page 187: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/187.jpg)
8CHAPTER
การออนไลนผานอปกรณตางๆ กมขอควรระวงหลายอยาง ทงการแฮกหรอดกจบขอมลทรบเขาสงออก ดกจบการพมพเพอขโมยชอผใชและรหสผาน การเขาใชงานอนเทอรเนตผาน Wi-Fi ในทสาธารณะกอาจเปนอนตราย โดยเฉพาะ Wi-Fi ทใหใชไดฟร อาจมคนปลอยสญญาณใหเหยอเขาไปใชงานแลวดกจบขอมลเอาไปท�าเรองไมดกเปนได
ระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
![Page 188: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/188.jpg)
ใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง
การใชอนเทอรเนตโดยการเชอมตอ Wi-Fi ในสถานทสาธารณะนนตองระวงการดกจบขอมลจากบคคลไมหวงด โดยเฉพาะ Wi-Fi ทใหใชไดฟรโดยไมตองใสรหสผานกอนเขาใชงาน โชคไมดคณอาจไปเจอ Wi-Fi ปลอมทมจฉาชพท�าไวหลอกโดยตงชอใหเหมอนกบของจรง เชน ตงชอ .@TREUWIFI (ของจรงตองเปน .@TRUEWIFI), Dtac Wi-Fi เปนตน เมอเหยอหลงเขาไปเกาะ Wi-Fi ปลอมกจะดกจบขอมลทรบสงระหวางใชงาน Wi-Fi ปลอมไปได
ปองกนตวไมใหโดนแฮก � หลกเลยงการใช Wi-Fi สาธารณะทไมนาไวใจ เชน Wi-Fi ชอแปลกๆ หรอเขาใชไดฟรๆ โดยไมตองกรอกชอและรหสผานกอนเขาใช
� ถาเลยงไมไดกอยาท�าธรกรรมหรอใชบรการทตองกรอกชอ, รหสผาน รวมถงขอมลสวนตวเพราะอาจมคนก�าลงคอยดกจบขอมลทคณกรอกลงไปอยกได
� ตรวจสอบวาก�าลงใชงานแบบ https อยหรอไม (ดหนา 85)
� ถาจ�าเปนจรงๆ กควรเชอมตออนเทอรเนตผาน 3G/4G แทน (อาจ ไมปลอดภย 100% แตปลอดภยกวา Wi-Fi ฟร)
� ใชแอพตรวจสอบกอนวาเปน Wi-Fi ทปลอดภยหรอไม (ดหวขอถดไป)
8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
187
![Page 189: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/189.jpg)
เชค Wi-Fi ทปลอดภยกอนเขาใช
p PASS คอยนยนวาปลอดภย p Warning คอเตอนวาไมปลอดภย
Warning : You are in SSLStrip environment, please close all
connections from network immediately
ถาจ�าเปนตองเขาใช Wi-Fi ในทสาธารณะแตกงวลใจวาจะไมปลอดภย กตรวจสอบไดวาเครอขาย Wi-Fi ทเขาใชนนเชอถอไดหรอไม โดยตดตงแอพ SSLSTRIPGuard (ใน Android ใชชอ StripGuard) แอพฟรของคนไทย ดาวนโหลดไดทงจาก App Store (iOS) และ Play Store (Android)
วธใชงานใหเชอมตอ Wi-Fi ทจะเขาใช แลวเปดแอพ SSLSTRIPGuard จากนนแตะปม CHECK NOW รอสกครกจะแจงผลการตรวจสอบใหทราบ
188
![Page 190: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/190.jpg)
แนะน�าใหอพเดท OS เปนรนลาสด
ถาตองใช Wi-Fi ในทสาธารณะบอยๆ เชน สนามบน รานกาแฟ หางสรรพสนคา หรออนๆ ควรทจะอพเดท OS หรอระบบปฏบตการของอปกรณทใชเชอมตอเนตใหเปนรนลาสดอยเสมอ เนองจากเวอรชนลาสดจะมการแกไขบก (ขอผดพลาด) และชองโหวทไมปลอดภยตางๆ ใหดขนกวารนกอน เชน ถาใชโนตบคไปใชนอกสถานท บอยๆ กควรอพเดทเปน Windows เวอรชนลาสดเสมอ และเปดการท�างานของ Windows Update เอาไวใหอพเดทอตโนมตเมอมเวอรชนใหมหรอม patch แกไข
p ตวอยางคณสมบตทเพมมาใน iOS 8 (ลาสด ณ ขณะน) จะใหเดกขออนญาตผปกครองเพอซอแอพใน App Store ได (ดเพมหนา 127)
p OS ลาสดใน Android ทใชงานกนอยคอเวอรชน 4.4 (หรออกชอหนงเรยกวา Kitkat) และก�าลงจะมเวอรชนใหม 5.0 หรออกชอหนงคอ Lollipop
ส�าหรบมอถอและแทบเลตกควรจะอพเดท OS ใหใหมอยเสมอเชนเดยวกน แตถาคณไมไดใชอนเทอรเนตโดยเฉพาะ Wi-Fi ในทสาธารณะบอยๆ และไมแนใจวาอพเดทแลว OS ใหมจะใชงานไดดหรอคนเคยเหมอน OS เดมหรอไม (เนองจากการอพเดทบางรนอาจเปลยนหนาตาใหมหมดกม) อาจรอใหมนใจกอนคอยอพเดทกได
8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
189
![Page 191: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/191.jpg)
iOS
อพเดท OS ใหเปนเวอรชนลาสด
iOS เมอระบบปฏบตการมเวอรชนอพเดทจะแสดงหนาจอแจงเตอนดงรป ใหแตะปม Details เพอเปดเขาไปดรายละเอยดและตดตง (แลวท�าตามขนตอนในหวขอน) หรอแตะปม Close หากยงไมตองการดและตดตงในตอนน
1 แตะ Details (รายละเอยด) เมอแจงเตอน ใหอพเดท หรอสงอพเดทเองโดยเขาไปท Settings4General4Software Update (การตงคา4ทวไป4รายการอพเดทซอฟตแวร)
2 จะแสดงเวอรชนใหมทอพเดทได (ถาม) พรอมรายละเอยดหรอขอมลทแกไขเพมเตม ใหแตะท Install Now (ตดตงเดยวน)
1
2
3 จะมขอก�าหนดและเงอนไขตางๆ แสดงขนมา ใหแตะท Agree (ยนยอม) แลวแตะ Agree (เหนดวย) เพอยอมรบขอตกลง แนะน�าใหเสยบชารจไฟไวดวยในขณะทดาวนโหลด เพอไมใหแบตหมดขณะตดตง และควรตอผาน Wi-Fi เพราะไฟลอพเดทมกมขนาดใหญ (ถาไฟลใหญมากระบบอาจบงคบใหอพเดทผาน Wi-Fi เทานน)
4 เมออพเดทเสรจแลว เครองจะบตใหม (หากหนาจอดบไปใหเปดเครองเอง) รอบตจนเขาหนา Lock Screen และใชงานไดปกต
� เชคเวอรชนเฟรมแวรไดท Settings4General4About4Version (การตงคา4ทวไป4เกยวกบ4เวอรชน)
190
![Page 192: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/192.jpg)
Android
นอกจากนหากมการแจงเตอนการอพเดทซอฟทแวร ใหแตะลากแถบสถานะจากขอบบนของจอลงมา แลวแตะท อพเดทซอฟทแวร (Software update) สงเกตวาจะมรายละเอยด เชน ขนาดไฟล เพอใหการอพเดทไมสะดดแนะน�าใหเลอกใช Wi-Fi เปนหลก จากนนแตะ ดาวนโหลด (Download) รอดาวนโหลดและอพเดทซอฟตแวรสกครจนเครองรสตารท หรอแตะ ตกลง (OK) เพอรสตารททนท
Android แตะไอคอน การตงคา4
เกยวกบอปกรณ4อพเดทซอฟทแวร4
อพเดทตอนน (Settings4About device4Software Update4Update now) แลวแตะ ตกลง (OK)
8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
191
![Page 193: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/193.jpg)
ระวง! แอพแอบบนทกการพมพ
แอพประเภท Key logger เปนแอพทจะคอยแอบเกบบนทกการคยขอความตางๆ บนแปนคยบอรด ไมวาจะเปนชอผใช รหสผาน เลขบญช เบอรโทรศพท หรออนๆ ทเรากรอกขณะใชงานเครองจะถกบนทกไวทงหมด ถงแมวาเราจะไมใหจ�ารหสผานหรอไปลบขอมลการใชอนเทอรเนตในเครองนนแลวกตาม เราไมสามารถไปตามขอมลท Key logger เกบไปแลวได ซงขอมลทเกบไดกจะสงกลบไปยงผทสราง Key logger นนขนมา ท�าใหความลบ รวไหลไปโดยไมรตว
Key logger นมกจะแอบเขามาในเครองแบบเนยนๆ เชน หลอกวาเปนแอพแปนคยบอรดทใหตดตงเพม, ตดมากบโปรแกรมหรอแอพทไปโหลดมา โดยเฉพาะแอพแปนพมพ หรอถาเปนคอมพวเตอรกอาจตดมาตอนทเสยบแฟลชไดรวหรออปกรณเกบขอมลตางๆ โดยโปรแกรมอาจจะตดตงตวเองลงไปอตโนมตทนททเชอมตออปกรณไดเชนกน ซงคณไมรเลยวาโดนแอบตดตงลงไปตอนไหน แมวาจะใชเครองคอมพวเตอรสวนตวกไมสามารถมนใจไดวาไมม Key logger ตดตงอย
ส�าหรบเครองสาธารณะไมวาจะเปนเครองในรานเนตหรอเครองสวนรวมทใชรวมกนในออฟฟศ ยงตองใชงานอยางระมดระวงเปนอยางมาก
192
![Page 194: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/194.jpg)
วธปองกนตวเองจาก Key logger
� ตดตงโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรส บางตวจะสามารถตรวจพบโปรแกรม Key logger ได โดยจะตองอพเดทขอมลโปรแกรมปองกนไวรสนบอยๆ ดวย
� ถาไมมนใจวาม Key logger ในเครองหรอไม ควร หลกเลยงการพมพขอมลสวนตว ลอกอนบรการตางๆ หรอท�าธรกรรมผานเนต อยางเดดขาด
� เครองสาธารณะในรานเนตบางรานจะมโปรแกรมรเซตเครองใหเหมอนเครองใหมทกครงทรสตารทเครองจะคอนขางปลอดภยกวา
� ระวงแอพแปนคยบอรดทใหตดตงเพมทงใน iOS (iOS 8 ขนไป) และ Android ใหเลอกตดตงเฉพาะตวดงๆ ทคนสวนใหญใชกนและมชอเสยงวาไมมปญหา อยาไปลองตวแปลกๆ นอกจากคณจะมนใจจรงๆ
8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
193
![Page 195: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/195.jpg)
สรปขอควรระวงในการใชอนเทอรเนต
เมอยคสมยเปลยนไป เดกๆ ในยคทการสอสารออนไลนมอทธพลในการใชชวตประจ�าวน ไมวาจะคนขอมล ท�าการบาน งานกลม สงงาน ปรกษางานกลม กตองมการใชอนเทอรเนตแทบทงนน นอกจากนหลายคนยงมเนตซมใชออนไลนไดตลอดเวลาอกดวย แตดวยวฒภาวะ ทยงไมมากพออาจท�าใหหลงผดไปกบสงยวยหรอการหลวกลวงในอนเทอรเนตได รวมถงผใหญบางคน แมวาจะระวงตวอยางดกอาจมบางครงทพลงเผลอไปได ซงพอจะสรปขอควรระวงในการใชอนเทอรเนตใหปลอดภยได 10 ขอดงน
ออนไลนแตพอดไมมโทษ
การออนไลนใช Social Network มากไปหรอ ไมดเวล�าเวลากอาจท�าใหเกดอนตรายและเสยสมาธ เชน เสยเวลางาน ขาดปฏสมพนธกบคนตอบขาง ถาควบคมเครองจกร ขบรถ หรอขามถนน ไปดวยเลนไปดวย กอาจเสยสมาธเกดอบตเหตไดงาย นอกจากนยงเสยสขภาพ ใชสายตามาก อาจปวดหว ปวดคอ
เกบเรองสวนตวไวไมตองบอกใคร
ไมเปดเผยเรองสวนตวจนเกนไปนก โดยเฉพาะ ชอ ทอย เบอรโทรศพท ต�าแหนงทอย รวมถงชอและ เบอรโทรของผปกครองหรอบคคลอนๆ ในบาน การใหขอมลกบเวบตางๆ กควรตรวจสอบวาเปนเวบทเชอถอได เชน มประกาศชดวาไมมนโยบายน�าขอมลสวนตวของเราไปขายหรอใหคนอนหาประโยชนอกตอหนง
01
02
194
![Page 196: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/196.jpg)
03
05
04
06
รหสผานควรเปนความลบ
ไมบอกรหสผานตางๆ กบใคร ตงรหสผานให คาดเดาไดยาก และหามใชรหสเดยวกนกบทกททกเวบ
ไมนดพบกบคนแปลกหนา
ไมนดพบกบใครทไดพดคยกนในโลกออนไลน คนทรหนายงไมอาจรใจ แลวนหนากยงไมเคยเหน ดวยซ�า รปทใชเปนรปโปรไฟลกอาจเปนรปปลอมกได
โพสตสงใดใหท�าดวยความระมดระวง
ไมโพสตขอความหรอรปภาพทไมเหมาะสม หรอ กลาวหาผอนโดยทไมรจรง หรอไมไดอยในเหตการณดวย ระวงค�าพดค�าจา ไมของแวะกบคนทพดจาหยาบคายหรอหาเรองชวนทะเลาะ
แชรตออยางมสต
ไมกขาว เมาทเรองทไมไดรจรง สรางเรองเทจ เผยแพรหรอสงตอคลปหลด ขาวลอ เรองเสยๆ หายๆ ทท�าใหเกดความเขาใจผด ท�าใหผอนเสยชอเสยง และสงผลเสยตอประเทศชาต
8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
195
![Page 197: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/197.jpg)
07
09
08
10
ไมหลงผดไปกบสงผดกฎหมาย
ไมของแวะกบการพนน ยาเสพตด สงลามก อนาจาร เรองทผดศลธรรม หรอผดกฎหมายตางๆ
เสพสออยางมวจารณญาณ
อยาไปหลงเชอขอความหรอรปภาพใดๆ ใน อนเทอรเนตโดยไมวเคราะหเหตและผลกอน เพราะ บางอยางในเนตอาจไมใชเรองจรงเสมอไป ควรใชวจารณญาณเปนอยางมากในการเสพสอ ไมวาจะไดพบเหนอะไรใหฟงหไวห บางทน�าเสนอขาวเสยนาเชอถอพอความจรงเปดเผยกหงายหลงมา นกตอนกแลว
ระวงรานออนไลนไมซอสตย
ชอปปงออนไลนกบรานทเชอถอได หาขอมล รานกอนซอ อานเงอนไขของรานใหเขาใจกอนสงซอ ถาโอนเงนแลวใหเกบหลกฐานการโอนไวเปนอยางดจนกวาจะไดของครบเรยบรอย
ระวงการละเมดลขสทธ
ภาพและขอความตางๆ ในอนเทอรเนตลวนม เจาของ ถาน�าไปใชหรอแชรตอกควรใหเครดตเจาของ ไวดวย (บางกรณอาจตองขออนญาตกอนดวยซ�า -ดหนา 179)
196
![Page 198: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/198.jpg)
ขอควรระวงในการใชงาน อปกรณมอถอ แทบเลต และอนๆ
ทงโทรศพทมอถอและแทบเลตกลายเปนสงจ�าเปนในชวตประจ�าวนของคนรนใหม บางคนกจะมอปกรณเหลานตดตวอยเกอบจะตลอดเวลา ซงการใชงานอปกรณกมเรองทควรระวงทผใชควรทราบอยดวย ดงน
แชรเนตใหคนอนตองระวงถาแชรเนตจากมอถอ แทบเลต หรอแมแตเนตบาน ใหคนอนใชดวย (ทเรยกวา
Hotspot, Tethering) ตาม พ.ร.บ. คอมพวเตอรแลวถาผทใชเนตของเราทแชรไปนนเกดไปโพสตขอความ รปภาพ หรอกระท�าการทผดกฎหมายใดๆ ขนมา เราอาจจะตองรบผดชอบสงทคนนนท�าดวยเสมอนวาเราเปนผกระท�าการนนเองดวย ฉะนนจงควรแชรใหเฉพาะคนทรจกด เพอนสนท หรอคนในครอบครว โดยท�าเมอจ�าเปนเทานน
ระวงคลนแมเหลกไฟฟาการใชโทรศพทนานๆ หรอวางเครองไวใกลตวเวลานอนหลบ คลนแมเหลกไฟฟา
อาจรบกวนการนอนหรอเปนอนตรายตอสขภาพ (จากขาว เตอน! “คลนแมเหลกในมอถอ” เสยงเนองอกในสมอง 24 ชม. อานเพมท www.thairath.co.th/content/ 191229) แมวาจะยงไมมขอพสจนแนชด แตถาเลยงการวางไวใกลตวตอนนอนไดกด (ยกเวนอปกรณพวก Wearable เชน Smart watch และอนๆ ทออกแบบใหตดตวตลอดเวลาได)
เปดดไฟลในแฟลชไดรวทเกบไดอาจตดไวรสถาเกบแฟลชไดรวได จะน�าไปเสยบกบคอมพวเตอรหรอโนตบคเพอเปดด (รวมถง
แฟลชไดรวของคนอนๆ ทมาขอเสยบเขากบคอมของคณ) ควรตรวจดวาคอมของคณตดตงโปรแกรมปองกนและก�าจดไวรสไวหรอไม เพราะแฟลชไดรวเปนอปกรณแพรกระจายไวรสเปนอนดบตนๆ เลยทเดยว (ถงแมวาจะมโปรแกรมปองกนไวรสกยงปองกนไดไมถง 100% ถาไมมนใจกไมควรเสยง) นอกจากนยงมไฟลอนๆ ทแชรกนมาทางเวบหรอ Cloud กตดไวรสไดเชนกน
8 CHAPTERระวงอนตรายอนๆ จากการออนไลนหรอใชอปกรณไมเหมาะสม
197
![Page 199: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/199.jpg)
9CHAPTER
ปจจบนไดเกดภาวะสงคมกมหนา ทแตละคนเอาแตกมหนากมตา กดๆ จมๆ หนาจอมอถอหรอแทบเลต ไมวาจะเปนตอนอยบาน, ทท�างาน, รานอาหาร, รถเมล, รถไฟฟา, เดนขางทางหรอสถานทตางๆ ไมเวนแมกระทง ตอนขบรถ เรยกวาหยบขนมาใชงานทกททมโอกาส ซงหลายคนอาจมความเขาใจไมถกตองท�าใหใชอปกรณไมถกกาละเทศะ ไมรเวล�าเวลา ไมรจกยบยงชงใจ นอกจากน ยงมบางคนทใชงานโดยไมรวามคาใชจายแอบแฝง โดยเฉพาะผเยาวทยงมวฒภาวะไมเพยงพอ
ระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม
![Page 200: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/200.jpg)
9 CHAPTERระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม
มารยาทในการใชเนตซม
ไมมกฎขอใดทหามไมใหผใชโหลดขอมลหนกๆ จากเนตผานเนตซม แตเนองจากการโหลดไฟลขนาดใหญ (เชน โหลดบต (Bittorrent), วดโอ Full HD เปนตน) ดวยเนตซมจะใชความสามารถของระบบเครอขาย อยางมาก ภาษาเทคนคเรยกวากนแบนดวธ (Bandwidth) มาก สงผลท�าให ผใชทวไปทใชแครบสงไฟลเลกๆ รบสงอเมล ซงอาจจะเปนงานส�าคญมากๆ ตองมาใชเนตทชากวาปกต เพราะแบนดวธถกดงไปใชกบผทรบสงไฟลหนกๆ จนเกอบหมด ซงเปนมารยาททางสงคมในการใชงานเนตซมซงผใชทดจะไมท�ากน
นอกจากนแพกเกจอนเทอรเนตบนมอถอมกเปนแบบความเรว 3G/4G ทมจ�านวนจ�ากดกกกกะไบตกแลวแตแพกเกจ ถาใชครบจ�านวนตามแพกเกจแลวกตองลดลงมาใชความเรวแบบ EDGE แทนซงชากวามาก การใชเนตซม จงมกสงวนไวใชกบเรองส�าคญๆ ซงถาจะสงไฟลหนกๆ ใหกบคนอนกควรพจารณาวาตองเปนเรองส�าคญส�าหรบผรบ ไมใชไฟลไรสาระทโหลดมาแลวกตองลบทง เพราะถาผรบใชเนตความเรวแบบ EDGE กจะตองดาวนโหลดกนนาน ถาใชแบบ 3G/4G กจะเปลองแบนดวธท�าใหใชหมดเรว ดงนน
ถาไมใชเรองส�าคญผรบกจะเสยทงเวลาดาวนโหลดไฟล เสยเวลาเปดไฟล เสยปรมาณอนเทอรเนตในแพกเกจทมจ�ากด
และยงเสยความรสกอกดวย
199
![Page 201: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/201.jpg)
ใชมอถอหรอแทบเลตใหถกกาละเทศะ
เมอมอถอหรอแทบเลตกลายเปนอปกรณส�าคญในชวตประจ�าวน หลายคนกหยบใชกนทกททกเวลา ตงแตตนนอน เขาหองน�า ทานขาว ดโทรทศน นงรถเมลรถไฟฟากแชทหรอเลน Facebook ไดตลอดเวลา ถายรปทกททมโอกาส บางทขบรถกยงจะเลนไดอก ซงบางอยางกไมเหมาะสม เราควรเรยนรทจะใชอปกรณเหลานแตพอดเพอไมใหมปญหาในชวตประจ�าวน โดยพอจะแนะน�าไดดงน
� ปดโทรศพทขณะอยในโรงภาพยนตร แมวาจะปดเสยงกไมควรใชงานใดๆ ในขณะอยในโรงดวย เนองจากแสงไฟจากโทรศพทจะรบกวนผอนทก�าลงชมภาพยนตร
� แชทกบคนไกลใหนอยลง พดคยกบคนใกลใหมากขนไมใชกลบกน เชน นดเพอนมาทานอาหารดวยกนแตไมคยกบคนรอบขาง กมหนากมตาคยกบคนไกลเสยอยางนน
� หลายคนคงแชะกอนทานอาหาร แครปสองรปคงไมมใครวา (ถาไมไดเครงเรองมารยาทมากมาย) แตถาถายแลวถายอก ถายมมนนมมน ถายเดยว ถายค ถายรปหม ถายไมรจกเสรจ กอาจโดนต�าหนจาก ผรวมโตะอาหารได
200
![Page 202: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/202.jpg)
9 CHAPTERระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม
� ขณะใชงานในสถานทสาธารณะไมควรเปดเสยงดง ถาจ�าเปนควรใชหฟงเพอไมใหรบกวนผอน
� คอยสงเกตสงรอบขางตว บางคนพอคยโทรศพทหรอแชท กจะไมสนใจสภาพแวดลอมเลย บางทมมจฉาชพเขามาฉกชงกระเปาหรอโทรศพทกเปนขาวบอยครง บางครงกอาจท�าใหเกดอบตเหตเนองจากมวแตจม หนาจอไปเดนไปไมดทาง บางทกเดนชาเพราะมวแตแชท สรางความร�าคาญใหคนรอบขางได
� ระหวางยนบนรถเมลไมควรหยบโทรศพทออกมาเลน เพราะอาจเบรคกะทนหนท�าใหเซลมจนเกดอบตเหตได ยงผหญงใสสนสงพอเซกอาจไปเหยยบเทาคนขางๆ ใหบาดหมางใจกนได บางรายถอของมอนง อกมอนงกถอโทรศพท พอมอไมวางกยนพงเสาบาง ขอบเกาอบาง ลกษณะนอาจไปรบกวนผรวมทางทตองการจบเสาหรอไปพงเบยดกบคนทนงอยกได
� ขบรถอยกไมควรจะใชงานโทรศพทเลยไมวาจะท�าอะไร ยกเวนจ�าเปนตองโทรออกกใหใชหฟงสมอลทอลก จะใหดจอดรถโทรเลยดกวา ไหนจะตองสไลดหนาจอ ใสรหสผาน กดแอพโทรศพท กดหาเบอรโทร กดโทรออก กมๆ เงยๆ ไมมสมาธกเกดอบตเหตไดงายๆ
201
![Page 203: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/203.jpg)
ปญหาเกยวกบเกมออนไลน
หลายคนแบงเวลาไมได พอตดเกมออนไลนกเลนทงวนไมท�าอยางอน ปญหานมกเกดกบเดกๆ ทยงไมมวฒภาวะ ซงนอกจากจะเสยเวลา เสยการเรยน แลวบางคนอาจเสยเงนคาเลนหรอซอไอเทมในเกมอกดวย แตกอนจะมขาวเดกตดเกมออนไลนในคอมพวเตอร แตปจจบนเรมมาถงมอถอและแทบเลตแลว ทเปนขาวโดงดงกไดแก คกกรน ทผปกครองหลายคนตองลมจบมาแลวเมอเหนบลคาโทรศพท โดนเกบคาบรการซอไอเทมจากเกมตงแตหลกพนไปจนถงหลกแสน
หลายคนคงจะผกเบอรโทรศพทกบบตรเครดตเพอซอแอพ สตกเกอร หรอไอเทมในเกม บางบรการสามารถซอโดยช�าระพรอมคาใชจายรายเดอนไดเลย เมอบตรหลานน�าโทรศพทไปเลน ดวยความเปนเดกกมกกดไปเรอย อานออกบาง ไมออกบาง ไมไดอานบาง พอเลนเกมออนไลนดวยความทอยากเลนตอ หรอซอไอเทมอพเกรดอวดกน ท�าใหมขาวเดกเลนโทรศพทหรอแทบเลตจนเสยเงนมากมายอยเปนประจ�า (ดเพมเกยวกบวธปองกนไดในหนา 128)
202
![Page 204: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/204.jpg)
9 CHAPTERระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม
iOS
ตงใหดไดเฉพาะเนอหาทเรทเหมาะสมกบอาย
ระบบปองกนใน iOS ไดเพมระบบปองกนการเขาชมวดโอใน YouTube หรอการดาวนโหลดวดโอผาน iTunes Store, บลอคเวบไซตอนาจาร รวมถงเกมหรอแอพตางๆ ส�าหรบบตรหลานของคณ ดวยการก�าหนดเรทอายของผใชงานส�าหรบบตรหลานของคณเอง โดยผปกครองควรดแลอยางใกลชด โดยท�าดงน
1 ไปท Settings4General4Restrictions (การตงคา4ทวไป4
การจ�ากด) แลวแตะ Enable Restrictions (เปดใชงานการจ�ากด)
2 ตงรหสผานเปนตวเลข 4 ตว (ไมจ�าเปนตองใชรหสเดยวกบทใชปลดลอคเครองแตจะตงซ�ากนกได) แลวยนยนรหสผานอกครง
3 จะเหนวาแอพหลกถกเปดใชงานไวทกตว แตะปมปดการใชงานแตละแอพไดตามตองการ
เมอเลอนลงไปดานลางทหวขอ ALLOWED CONTENT จะสามารถก�าหนดเรทอายทใหเปดดเนอหาในรปแบบตางๆได เชน เรทอายของแอพทใหดาวนโหลด, เรทอายทเขาดเวบไซตตางๆ เปนตน
ตงใหตองใสรหสผาน Apple ID ขณะซอไอเทมบนแอพ โดยเลอกใหถามรหสผานใหมหากหยดใชนานเกนทก�าหนด
ตวอยางเชน อนญาตใหดหนงไดเฉพาะทเหมาะสมกบผทอายต�ากวา 13 ป เปนตนตงเรทใหเปดดไดเฉพาะ
เวบไซตทเหมาะกบอาย
ยกเลกการบลอคเนอหา
เมอจะยกเลกการก�าหนดเรทอายในการเข าดเนอหาตางๆ ใหแตะ Disable Restrictions (ปดใชการจ�ากด) จากนนกกรอกรหสผานทตงไวอกท
203
![Page 205: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/205.jpg)
ผปกครองกบการดแลผเยาว ในเรองการใชอนเทอรเนต
� การท�าความเขาใจและขอตกลงรวมกน วาใหใชงานไดระดบไหน เวลาใด หลงเลกเรยน งดเวนชวงสอบ เปนตน
� ผปกครองกตองเลนเนตเปนดวยในระดบหนง จงจะคยกบลกหลานได ไมตกยค รเทาทนกน เกดปญหาจะไดแกไขทน
� เปดใจใหกวาง เขาใจโลกยคใหมทเปลยนแปลง มทศนคตทดกบโลก สมยใหม อยาใชประสบการณของตวเองมาตดสน แตใหใชเพอประสานความคดและแนะน�าผเยาว
� รบฟงและแลกเปลยนความรและมมมองกบผเยาว หดใชเหตผลอธบายวาท�าไมควรหรอไมควรท�าอะไร เพราะอะไร แทนการบงคบ ซงขอสรปทไดอาจตางกน และอาจเปลยนแปลงไดตามเทคโนโลยและสถานการณทเปลยนไป
� บางเรองยงคงตองกวดขนใหผเยาวมวนยในระดบหนง เชน การใชเวลาออนไลน แบงอยางไรไมเสยการเรยนหรอเสยความสมพนธในครอบครวหรอในสงคมจรงไป
� คอยตรวจสอบการใชงาน เรยนรเกยวกบการจ�ากดการใชงานบางอยางเพอปองกนบตรหลานจากเนอหาทไมเหมาะสม เชน ตงใหโหลดไดเฉพาะแอพทเรทอายไมเกน 18 ป, ปองกนการซอสตกเกอร หรอไอเทมในเกม จนเกดคาใชจายทไมจ�าเปน เปนตน
� ส�าหรบการใชงานบนคอมพวเตอรหรอโนตบค ไมควรวางเครองในทมดชดหรออยในหองลก ใหวางในพนทสวนรวมทสามารถดแลไดทวถง
� แนะน�าเรองการนดพบและเชอถอตวตนของบคคลในอนเทอรเนต ใหใชความระมดระวงใหมาก อาจเจอมจฉาชพหลอกได
204
![Page 206: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/206.jpg)
9 CHAPTERระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม
โรคไซเบอรกบวฒนธรรมไทยโรคไซเบอรเปนการหลงใหลไปกบเทคโนโลยจนเกนขอบเขต ไมใชเฉพาะเดก
วยตางๆ ยงมผใหญไปจนถงผสงอายหลายทานทเปนโรคนเชนกน ซงถาอาการหนกมากอาจท�าลายวฒนธรรมทดงามของไทยได ในการใชงานเทคโนโลยโดยเฉพาะบนโทรศพทมอถอและแทบเลตกจะมขอควรระวงเพอรกษาวฒนธรรมไทยดงน
� กาละเทศะ-กาลเวลา-สถานท ใชงานใหถกท ถกเวลา ถกสถานการณ ไมใชทกท ทกเวลา ทกสถานการณ
� กรยาทาทาง ขณะใชงานอาจลมตว แสดงกรยาอาการทไมเหมาะสมในทสาธารณะ
� ภาษาพด ใชค�าแสลง ผดเพยน พดไทยค�าองกฤษค�า ค�าหยาบ ดาทอ ในทชมชน
� ภาษาเขยนหรอแชท โดยพมพค�าผด ทงทตงใจและไมตงใจ อาจตดเปนนสย หรออาจท�าใหคนอานเขาใจไปวาเขยนถกได
� ภาพ เดยวนถายภาพแลวแชรไดงาย ใหระวงการละเมดสทธผอน หรอถายแลวสงตอภาพไมเหมาะสม หรอภาพทสงผลกระทบตอคนในภาพและผทเกยวของ
ปญหาจากการใชอปกรณสอสารในสงคม
� ปญหาขาดปฏสมพนธกบคนรอบขางทใกลชด แตคนเคยกบคนบนโลกออนไลนมากกวา บางทถงขนแยกไมออกวาอะไรจรงหรอควรเชอกวากน
� ความเคยชนและทศนคตแบบ “คยไดทกทและทนทในทกสถานการณ” โดยไมค�านงถงกาละเทศะ เชน คยโทรศพทหรอแชทในโรงหนง หองเรยน แชรขอมลกจกรรมสวนตวทกอยางโดยไมเกรงใจวาคนอนทเกยวของจะไดรบผลกระทบอยางไร
� การใชภาษา กรยา ทาทาง การรจกกาละเทศะ และวฒนธรรมอนดงาม อนๆ ของไทย ทถกละเลยไปพรอมๆ กบการออนไลนตลอดเวลา และการสอสารผาน Social media เกดภาษาวบต ส�านวนแปลกๆ การเขยนยอ เชน “สวสดครบ” เหลอ “ดคบ” หรอ “ดครช” เปนตน
205
![Page 207: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/207.jpg)
อธบายค�าศพทเนองจากในหนงสอเลมนจะมการใชทงค�าศพทเฉพาะ ค�ายอ และค�าทใชกนใน
ภาษาพด ซงจะรวบรวมมาแสดงความหมายไวดงน
� เนต มาจากค�าวา อนเทอรเนต (Internet) หมายถง ระบบเครอขาย ขนาดใหญทเชอมโยงกนทวโลก เมออปกรณตางๆ เชอมตอเขามาใน ระบบเครอขายอนเทอรเนตกจะสามารถสอสารกนไดจากทกมมโลก ผานโปรแกรมหรอแอพตางๆ
� เนตซม หมายถง ซม (SIM Card ของระบบโทรศพทมอถอ) ทสมครแพกเกจอนเทอรเนตจากผใหบรการ เมอน�ามาใสในอปกรณกจะเชอมตออนเทอรเนตไดแบบ 4G/3G/EDGE
� เนตมอถอ (Mobile Internet) หมายถง การเชอมตออนเทอรเนตบนอปกรณพกพาตางๆ ไมวาจะตอผานเนตซมหรอผาน Wi-Fi
� Data Roaming คอ การใชบรการอนเทอรเนตขามเครอขาย ซงจะใชเมอไปตางประเทศ โดยมคาบรการแตกตางกนไปในแตละประเทศและแตละผใหบรการ ถาไปตางประเทศแลวไมตองการใชกควรปด Data Roaming ปองกนการเสยเงนมหาศาลโดยไมตงใจ
� Mobile Internet Device (MID) หมายถง อปกรณพกพาทเชอมตออนเทอรเนตได เชน สมารทโฟน และแทบเลตตางๆ
� อปกรณพกพา หมายถงอปกรณทพกพาไป ไหนมาไหนดวยไดอยางสะดวก เชน โทรศพทมอถอ, แทบเลต, นาฬกาอจฉรยะ เปนตน
� สมารทโฟน (Smart phone) หมายถง โทรศพทมอถอทท�าไดมากกวาโทรออกและรบสาย สามารถเชอมตออนเทอรเนต และตดตงแอพเพมเพอท�างานสารพดรปแบบได
� แทบเลต (Tablet) หมายถง อปกรณทคลายกบสมารทโฟน แตมขนาดใหญกวา บางรนสามารถใสซมเพอใชงานโทรศพท บางรนใสซมไดแต ใชงานโทรศพทไมไดกม บางรนกไมสามารถใสซมไดเลย ตองตอเนตโดยผาน Wi-Fi เทานน
206
![Page 208: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/208.jpg)
9 CHAPTERระวงผลกระทบทางสงคมและวฒนธรรม
� เวบ เปนค�าเรยกยอๆ มาจากค�าวา เวบไซต (Web site) ภายในเวบไซตจะประกอบดวยหนาเวบเพจหลายๆ หนาทมขอมลตางๆ การเขาไปทเวบไซตจะตองระบทอยเวบหรอ URL ใหถกตองกอน
� ระบบปฏบตการ (Operating Systems หรอ OS) หรอเรยก อกอยางหนงวา เฟรมแวร ในโทรศพทมอถอและแทบเลตจะมระบบปฏบตการท�าหนาทบรหาร จดการ และควบคมการท�างานของชนสวนฮารดแวรในเครอง โดยจะตดตอกบผใชผานทางอนเทอรเฟส (User Interface (UI) หนาจอการท�างานทใหผใชสามารถสงงานเครองดวย ค�าสงตางๆ) ทแตกตางกนไปในเครองแตละรน ทนยมใชกนในอปกรณ พกพากไดแก iOS ทใชใน iPhone/iPad, Android ทใชในอปกรณทวไป เชน Samsung/HTC/LG เปนตน, Windows Phone ทใชใน NOKIA
� แอพ เปนเรยกยอๆ ของค�าวา แอพพลเคชน (Application) ท�าหนาทแบบเดยวกบโปรแกรมบนเครองคอมพวเตอร แตแอพพลเคชนนจะใชเรยกโปรแกรมทท�างานบนอปกรณพกพาตางๆ ในระบบปฏบตการ iOS, Android, Windows Phone, Symbian รวมถงโปรแกรมบางประเภทของเครองทใช Windows 8 หรอเครองแมคของ Apple ดวย
� โพสต เปนการเขยนขอความ ใสรปภาพ คลปวดโอ หรออนๆ ไวบนอนเทอรเนต ใหผอนไดรบร
� แชท (Chat) เปนการพดคยสนทนากนบนอนเทอรเนตผานโปรแกรมหรอแอพพลเคชนตางๆ
� ออนไลน การกระท�าตางๆ ทท�าผานอนเทอรเนต เชน เกมออนไลน กจะหมายถงเกมทเลนผานอนเทอรเนต
� เมล ค�าเรยกยอๆ มาจากค�าวา อเมล เปนการสงจดหมายถงกนบนอนเทอรเนต โดยผสงและผรบจะตองมอเมลแอดเดรสส�าหรบตดตอกน
� โซเชยลเนตเวรก (Social Network) สงคมออนไลนทผคนมารวมตวกนบนอนเทอรเนตผานโปรแกรมหรอแอพตางๆ เชน Facebook, Twitter, Instragram
207
![Page 209: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/209.jpg)
� คลาวด (Cloud) เซรฟเวอรของผใหบรการบนอนเทอรเนต ซงกระจายอยตามทตางๆ ทวโลก จะใหพนทกบผใชเพอเกบขอมลตางๆไวบนเนต แลวดงมาใชงานไดในทกอปกรณและทกเวลา
� แบคอพ (Backup) บนทกขอมลตางๆ โดยการเกบส�ารองไวในเครองคอมพวเตอรหรอบนอนเทอรเนต (Cloud)
� รสโตร (Restore) น�าขอมลทแบคอพไวมาใสในอปกรณใหใชงานตอไดอยางรวดเรว
� แฮก (Hack) หมายถง การเจาะระบบ หรอหลอกลวงดวยวธการตางๆ เพอใหไดมาซงขอมลสวนตวของเหยอ แลวน�าไปใชกระท�าการตางๆ เพอผลประโยชนของแฮกเกอร (Hacker ผเจาะระบบ)
� ไวรส (Virus) โปรแกรมทเขามาท�างานเพอสรางความเสยหายใหกบอปกรณ และมกแพรกระจายตอเพอสงผลกระทบในวงกวาง
� โทรจน (Trojan) โปรแกรมหรอแอพมงรายโดยหลอกใหเจาของตดตง แลวลบหลงคอยดกจบขอมลหรอท�าลายขอมลเครอง
� มลแวร (Malware) โปรแกรมทมจดประสงครายตอเครอง ไมวาจะแอบแฝงเขามาดวยวธไหนหรอมการท�างานอยางไร
� ฟชชง (Phishing) การหลอกโดยใชเหยอลอ (เปรยบกบการตกปลา (Fishing)) ใหไปทหนาเวบปลอมแลวกรอกชอและรหสผานของบรการตางๆ แลวดกจบเอาไป
� ฟารมมง (Pharming) เปนการทแฮกเกอรโจมตเซรฟเวอรของเวบหรอผใหบรการอนเทอรเนต โดยเปลยนคาทเซรฟเวอรใหสงผทเขาเวบนนดวย URL ปกตไปยงหนาเวบปลอม
� iTunes เปนโปรแกรมทตดตงในคอมพวเตอรเพอเชอมตอกบอปกรณ iOS เพอซงคขอมลตางๆ รวมถงแบคอพและรสโตรขอมลดวย
� เจลเบรค (Jailbreak) การดดแปลงระบบปฏบตการ iOS เพอตดตง แอพทไมมใน App Store หรอแอพเสยเงนแบบฟรๆ เปลยนธม (หนาตาการใชงาน) หรอท�าเพอเกบคาเฉพาะส�าหรบดาวนเกรดเวอรชนของ ระบบปฏบตการ
� รท (Root) เปนการดดแปลงระบบปฏบตการ Android เชน เพอตดตงแอพทไมมใน Play Store, เปลยนธม เปนตน
208
![Page 210: Cyber security nbtc](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022012404/568ca9cb1a28ab186d9efc03/html5/thumbnails/210.jpg)
คมอแนวทางปฏบตการรกษาความปลอดภยบนโลกไซเบอรภาคประชาชน
คมอแนวทางปฏบตการรกษาความปลอดภยบนโลกไซเบอรภาคประชาชน
Cyber
ทองเวบกโดนเกบขอมลไมรตว ซอนขอมลในเครอง ระวงขอมลอพขน Cloud ไมรตว เปดเผยเรองสวนตวแคไหนใหพอด ปดการแจงเตอนจากเกมใน LINE แอคเคาทถกแฮกหรอขโมยไป ทาไงด? ตงรหสผานอยางไรใหปลอดภย? เครองหายจะลบขอมลในเครองอยางไร ตงรหสผานลอคอปกรณแบบออนไลน แสดงความเปนเจาของแมเครองหาย ปองกนไมใหเดกซอไอเทมในเกม ตามหามอถอหรอแทบเลตทหายไป แจงตาแหนงปจจบนขอความชวยเหลอ ระวงหนาเวบหลอกลวง ใช Wi-Fi สาธารณะฟรตองระวง
ปลอมขอมลสวนตวหรอขอมลการเงน
เจาะระบบโดย Hacker
Chat, Comment, Share กผดกฎหมายได
หลอกลวงเรองชอปปงออนไลน
บลชอค! พลาดซอไอเทมแอพโดยไมรตว
ขอมลลบอย ในเครองทหายหรอเปลยนมอทหายหรอเปลยนมอ
ขโมยใชอเมลหรอ Facebook ของเรา
สาหรบประชาชน
สาหรบประชาชน
Security
Security
Cyber คมอ
Security
Cyber คมอ
สาหรบประชาชน