Cultural Context in the Filipino Language

LearningBy

Rolando B. Tolentino

*May hindi wastong opinyon tungkol sa mga guro ng wika.

*”Tagalog teacher lamang.”

*Sa pagtuturo ng wikang Filipino, kailangan talagang may kaalaman sa “complex” na kasaysayan ng Pilipinas.

*Ang wikang Filipino ay nakikita sa media: sa mga pelikula, sa telebisyon at sa brodkast.

*”All national media outlets use colloquial Filipino as a medium of information dissemination.” (276)

*Sa una, ang dalawang pinakamalaking channel sa telebisyon (ABS-CBN at GMA?) ay nagpapakita ng mga “English primetime TV broadcasts” o mga palabas na Ingles lamang.

*Nalaman nila na para mag-apela sa masa, dapat gamitin nila ang kanilang sariling wika.

*Ngayon, makikita mo na pati yung mga telenobela na galing sa mga Espanyol o sa mga Asyano ay “dubbed” sa Tagalog.

*Maraming bagong salitang napapasama sa bokabularyong Filipino batay sa mga bagong mga

politikal at sosyal na karansan na dinaranas ng mga Pilipino.

Taon- taon, naglalabas ang UP Sentro ng Wikang Filipino ng listahan ng mga bagong salitang ginagamit

ng mga Pilipino sa kasalukuyang lipunan.

*Ang mga bagong salita na ito ay mas nakakapaglarawan sa mga bagong karanasan ng mga

Pinoy.

*Ang Sentro ng Wikang Filipino ng Unibersidad ng Pilipinas (“Sentro ng Wikang Filipino of the University of the Philippines”) ay nagkaroon ng pananaliksik at pagtalakay ng mga bagong salitang Pinoy (at mga bagong salitang balbal sa ating lengguwahe). Tinawag nila itong “Sawikaan: Salitang Taon” o “Word of the Year.”

*Dito nila ipinakikilala ang iba’t ibang mga bagong salita na isinama sa wikang Filipino. Ang mga halimbawa ay:

UKAY-UKAY : segunda mano; second-hand; ito ang mga tindahan na nagtitinda ng mga nagamit na damit, sapatos, hanbag at ibang mga gamit para sa bahay.

JOLOGS: baduy; galing sa mababang klase/uri

OTSO-OTSO: ito ay isang klase ng sayaw na pinauso ni Bayani Agbayani

TAPSILOG: tapa + sinangag + itlog; ito ay pagkaing pang-almusal

TSIKA: gossip; tsismis

TSUGI: loser

DAGDAG-BAWAS: ang pandaraya sa eleksyon

2004:

BLOG: isang dyornal sa internet

CAREGIVER: sikat na trabaho ng mga OFWs (Overseas Filipino Workers); sila ay nag-aalaga ng mga matatanda sa iba’t ibang mga bansa

GANDARA: maganda; galing sa salitang maganda at ang pangalan ni Sandara Park, isang Koreano na sumikat sa Pilipinas noong taon na iyon.

PASAWAY: rebelde; galawgaw; basagulero

TSUNAMI: ang natural na kalamidad na nangyayari sa pag-ahon ng tubig sa dagat pagkatapos ng isang malakas na lindol

LOBAT: low-batt (sa mga cellphones); nanghihina

COÑO: mayaman; elite; mestizo

CHACHA: charter change

PAYRETED: pirated (DVD)

2005:

MISKOL: ang pagtawag sa isang tao at agad-agad ay ibababa ang telepono para ang taong sumagot ay tatawag sa kanya; missed call

FRIENDSTER: Parang Facebook, ito yung sikat na “networking site” noong panahon na iyon

VIDEOKE: karaoke na may kasamang bidyo

ABRODISTA: dayuhan; isang tao na galing sa ibang bansa o taong laging nag-a-abroad

2007:

Ang mga salitang ito ay sumasalamin sa mga nangyayari sa panahon na ito’y nilikha. Sa mga salitang ito, makikita natin ang kasaysayan ng bayan. Malalaman natin ang mga naganap sa pulitika (dagdag-bawas, chacha), sa ekonomiya (caregiver), sa kalikasan at mga kalamidad na nagaganap sa ating bansa at sa daigdig (tsunami).

CALL CENTERS

-Ang pagtatrabaho sa isang “call center” ay isa sa pinakasikat na okupasyon sa Pilipinas.

-May mga 200,000 na bagong gradwado ang nagtatrabaho bilang call center agents sa Pilipinas; at ang total na populasyon ng mga tao na nagtatrabaho sa call center ay malapit na sa 2 milyon

-$2 Bilyon ang kinikita ng negosyong ito sa isang taon, gusto nilang maging $13 Bilyon

Meron ba kayong mga halimbawa ng mga bagong salitang Filipino?

May isang bagong umuusbong na lengguwahe sa Pilipinas, na naiiba sa pormal na Tagalog. Dito natin makikita ang bagong mga salita na mas nakakapaglarawan sa mga karanasan ng mga Pilipino sa panahon na ito. Ang bagong lengguwahe na ito ay tiyak na nagpapahayag ng mga karanasan ng kasalukuyang henerasyon, at nagsisilbing inikasyon ng labis na nagbabagong kultura ng ating bansa.

At sa wakas…

Pasasalamat kay Sarah Nuñez