“Čuvaj to kao oči u glavi!”

OKO – organ vida

• organ čula vida

• oko je smešteno u očnoj dupli lobanje

• čine ga GLAVNI i POMOĆNI delovi

Funkcionalna organizacija čula vida

OKO

OPTICKI NERV

CENTAR ZA VID U MOZGU

OKOM GLEDAMO, MOZGOM VIDIMO!!

GLAVNI DEO OKA -OČNA JABUČICA

TRI OVOJNICE• beonjača• sudovnjača• mrežnjača

UNUTRAŠNJOST• očna vodica• sočivo• staklasto telo

Građa oka

Beonjča

Sudovnjača

Mrežnjača

Žuta mrlja

Slepa mrljaOčna vodica

SočivoStaklasto telo

Zenica

Rožnjača

Dužica

ŽUTA I SLEPA MRLJA

ŽUTA MRLJA- mjesto na mrežnjači sa najviše čulnih

ćelija (nalazi se nasuprot zenice)

SLEPA MRLJA- mesto na mrežnjači bez čulnih ćelija;

izlaz optičkog nerva prema mozgu

POMOĆNI DELOVI OKA

- imaju zaštitnu funkciju

-mišići pokretači – pokreću očnu jabučicu-suzne žlezde, vežnjača-oblaže unutrašnju stranu kapaka i prednji deo jabučice osim rožnjače;

Obrva

Gornji kapak

Trepavice

Donji kapak

Odvodni kanal suzna žlezda

PRILAGODJAVANJE

prilagodjavanje oka nakoličinu svetlosti

prilagođavanjegledanju predmeta narazličitoj udaljenosti

od oka

Zenica Sočivo

GLEDAM I VIDIM• svetlost mora proći kroz providne delove oka• rožnjača i sočivo prelamaju zrake svetlosti• u žutoj mrlji nastaje umanjena i obrnuta slika• svetlosni nadražaj se pretvara u nervni impuls koji

putuje do centra za vid

MANE OKA

• KRATKOVIDNOST- dobro se vide bliski predmeti, ali ne i udaljeni- udubljene sočiva

• DALEKOVIDNOST- dobro se vide udaljeni

predmeti, a bliski se ne vide jasno

- ispupčena sočiva

A-kratkovidno oko; B–zdravo oko; C-dalekovidno oko

SLABOVIDNOST- nepotpun gubitak vida

UPALA OČNE SLUZOKOž E- nastaje zbog zaraze virusima i bakterijama; dima, vetra i prašine

SLEPILO- najteža mana oka; potpuno izgubljena sposobnost vida (različiti razlozi)

SIVA MRENA- zbog procesa

starenja zamuti se očno sočivo i postane neprozirno

SLEPILO ZA BOJE (daltonizam)- genetički poremećaj

ZANIMLJIVOSTI

- gotovo 90% poruka iz okoline primamo vidom

- optičke varke su pogrešno stvorene slike (zbog tromosti oka)

- mrežnnjača sadrži oko 125 miliona štapića i oko 5,5 miliona čepića

PRIMJERI OPTIČKIH VARKI

Da li su žute linije jednake dužine?

Šta vidimo patku ili zeca?

NEKOLIKO PITANJA1. Objasni organizaciju čula vida!2. Navedi glavne delove oka!3. Objasni prilagođavanje oka na daljinu i na količinu svetlosti!4. Šta je žuta mrlja?5. Kako nastaje slika u oku i mozgu?6. Zbog čega se javlja kratkovidnost

odnosno dalekovidnost?7. Koji deo oka hrani oko?8. Koji su pomoćni delovi oka?

Ponavljanje – građa oka

Beonjča

Sudovnjača

Mrežnjača

Žuta pega

Slepa mrljaOčna vodica

SočivoStaklasto telo

Zenica

Rožnjača

Dužica

Cilijarno telo