Creative Thailand Magazine

EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ

ตลาคม 2555 l Creative Thailand l 5

ทสถานรถไฟสตอกโฮลม เซนทรล (Stockholm

Central Station) ขณะทผใชบรการ 2.5 แสนคน

กำาลงดำาเนนชวตอนเรงรบในแตละวนนน มกจกรรม

บางอยางทเกดขนควบคไปกบธรกรรมอนสบสน

นนคอ การผลตพลงงานทางเลอกและวงซมโฟน

ออรเคสตรา

สถานรถไฟแหงนนบเปนจดศนยกลางการ

เดนทางของกลมประเทศสแกนดเนเวย มนมอายกวา

รอยป หนแกรนตททนทานของตวอาคารเพงไดรบ

การบรณะใหมจากรฐบาลดวยเมดเงนลงทนกวา

10.6 ลานยโร เพอสรางสถานททนสมย โออา และ

เขากบวถชวตยคใหมยงขน แตดเหมอนสถานรถไฟ

จะตองเปนมากกวานน เพราะใจกลางอาคารไดปรบ

ใหมพนโลงกวางเพอรองรบกจกรรมตางๆ ของเมอง

และนนจงเปนเหตใหวง Swedish Radio Symphony

Orchestra สามารถแสดงสดขบกลอมผคนทกำาลง

สญจรไปมาเพอเปดตวเทศกาลดนตรป 2012-2013

ทกำาลงจะมขน และทซบซอนไปกวานนกคอ มเพยง

ไมกคนทจะรตววาระหวางทพวกเขาใชบรการใน

สถาน ตนเองจะกลายเปนแหลงผลตความอบอน

ใหแกผคนในอาคารบลอกถดไป ซงนวตกรรมน

เกดจากบรษทอสงหารมทรพย Jernhusen ใน

สตอกโฮลม ทไดคดคนวธการเกบเกยวพลงงาน

สวนเกนของผใชบรการเพอแปรรปเปนความอบอน

เนองจากแตละวนผใชบรการในสถานราว 2.5 แสน

คนลวนมกจกรรมทใชพลงงานและเกดเปนความรอน

สวนเกนจำานวนมาก ไมวาพวกเขาจะเดน วง ซอ

หนงสอพมพ หรอสงกาแฟ ดงนนในอาคารจงม

เครองแลกเปลยนความรอนตดตงอยในระบบ

ระบายอากาศ ซงจะแปลงความรอนสวนเกนจาก

รางกายลงไปในบอนำา และไอความรอนนนจะวง

อภสทธ ไลสตรไกลบรรณาธการอำานวยการ

แดความสมดล

EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ

ผานทอไปยงอาคารฝงตรงขาม เพอสรางความ

อบอนใหแกผคนแทนการเปดเครองทำาความรอน

จากไฟฟา โดยโครงการแปรรปพลงงานนสามารถ

ลดตนทนของอาคารสำานกงานลงไดถงรอยละ 25

และนบเปนนวตกรรมทนาประทบใจเปนอยางยง

เพราะในสตอกโฮลมนนขนชอเรองอากาศหนาวเยน

เกนบรรยาย และราคากาซทตองใชในการปรบ

อณหภมใหอบอนกยงพงทะยานสงขนทกป

เรองราวของสถานรถไฟทมอายกวารอยป

วงซมโฟน ออรเคสตราทบรรเลงสด และการลด

ตนทนดานพลงงานทชาญฉลาด อาจแปลความ

ไดอกนยหนงในฐานะเรองของความภาคภมใจใน

ประวตศาสตร ความสนทรยของชวต และรายจาย

ทลดลง ทงหมดนเกดขนอยางกลมกลนภายใต

ชวตประจำาวนของผคนในสถานทแหงเดยวและ

เวลาเดยวกนไดอยางไร ความเปนไปไดนเปนผล

จากการบรหารจดการดานการออกแบบ ซงองค

ความรดงกลาวขยายความไดมากกวาแคความงาม

หรอประโยชนใชสอย แตหมายถงการสรางมาตรฐาน

การดำาเนนชวตอยางสมดล ทงการแกปญหาดาน

ธรกจ การบรการเพอสาธารณะ รวมถงเรอง

ละเอยดออนเชนการบรหารความรสกของผคนให

เตมอมหรอเตมตนกบงานบรการชนเลศ

การบรหารวธคดดานออกแบบทดจงนำาไปส

ความสมดลและกลมกลนของสนคาและบรการ

แตทงหมดตองเกดจากสมดลของความรและ

ความคดดวย เพอใหการออกแบบนนสรางโอกาส

ในการแกปญหาใหมๆ ในกระบวนการผลตไดจรง

เพราะหากไมเปนเชนนน ผลผลตทไดกจะเปน

เพยงสมมตฐานทางวชาการทไมเคยเปนจรง หรอ

จนตนาการทอยครงๆ กลางๆ เทานนเอง

THE SUBJECTลงมอคด

6 l Creative Thailand l ตลาคม 2555

Airport Design

ภาพและทมา: airlinetrends.com

เมอเดอนกรกฎาคมทผานมา สนามบนเฮลซงกของฟนแลนด ไดเปดตวพนทใหมภายในสนามบนทเรยกวา Book Swap เพอใหผโดยสารสามารถ เขามาพกผอนอานหนงสอระหวางการรอขนเครอง และแลกเปลยนหนงสอ พรอมเพมขอมลหนงสอของตนเองลงใน Book Swap Sticker เพอเชอเชญ เจาของหนงสอคนตอไปไดรวมทำากจกรรมสรางสรรคนไปดวยกน ซงกจกรรมดงกลาวเปนผลสบเนองมาจากแคมเปญ ‘Quality Hunters’ ภายใต ความรวมมอระหวางสนามบนเฮลซงกและสายการบนฟนแอร ทคดเลอกฮนเตอรจำานวน 7 คนจากผสมครรวมรอยคนลงพนทสำารวจสนามบนทวโลก เปนระยะเวลากวา 2 เดอน เพอเกบขอมลเชงลกและสงเกตพฤตกรรม ผใชบรการ พรอมรายงานผลแบบอพเดตผานเวบบลอกและทวตเตอร เพอ ใหผใชบรการบนโลกออนไลนสามารถเขามาแลกเปลยนความคดเหนทจะเปนขอมลจรงซงสามารถนำาไปพฒนาสนามบนเฮลซงกไดตอไป ในขณะทสนามบนนารตะของญปน ไดผสมผสานการใชงานดานเทคโนโลยเขากบการใหบรการในสนามบนไดอยางนาสนใจ พนกงานตอนรบ ของสนามบนนารตะ นอกเหนอจากจะตอนรบผโดยสารดวยรอยยมทเปนมตร ยงมกลยทธสำาคญในการใหบรการลกคาโดยอาศยเทคโนโลยดานการสอสารเปนเครองมอสำาคญ ดวยการคดคนซอฟตแวรทชวย แปลภาษาและซอฟตแวรทบรรจพรอมตงแตรายละเอยดเสนทางรถไฟและรถประจำาทาง รายละเอยดโรงแรมและทพกเพอประกอบการตดสนใจ ของนกทองเทยว ไปจนถงแผนทฉบบดจทลแสดงจดอำานวยความสะดวกและ

รานคาบรเวณรอบสนามบน ทงน เพอรองรบผโดยสารทมความหลากหลาย ทางวฒนธรรมและภาษา โดยเฉพาะอยางยงภาษาของกลมผใชบรการหลก ของสนามบนอยางภาษาจนและเกาหล อยางไรกตาม สนามบนดงเดมของญปนแหงนกไมไดมองขามเสนหแหงความเรยบงาย อนเปนชองทางสรางโอกาสทางการสอสารใหมประสทธภาพเพมมากขน ดวยการเปดตว “เขมกลดแปลภาษา” เพอสอสารกบบรรดานกเดนทางวาพนกงานตอนรบ คนไหนสามารถพดภาษาทสามได นอกเหนอจากภาษาญปนและองกฤษ โดยออกแบบผานเฉดสงายๆ บนเขมกลดทแบงแยกไวถง 13 ภาษา ทงภาษาสเปน กาตาลอก ฝรงเศส อตาล รสเซย รวมถงภาษาไทยกมความสามารถใหบรการดวยเชนกน การผสมผสานคณลกษณะอนสำาคญทงเรองการออกแบบและนวตกรรม ทถกนำามาประยกตเปนกลยทธทจบใจผคนเหลาน ไมไดแคเพยงสราง รปแบบการบรการทแตกตาง แตยงมอบความนาสนใจทจะกลายเปนตวบงช ทศทางในอนาคตของสนามบน เพราะนอกเหนอจากการมอบประสบการณ ใหมใหกบผใชบรการแลว แนวคดและทศนคตทเกดขนยงกลายเปนปจจย สำาคญสำาหรบการพฒนาภาพลกษณของสนามบนนนๆ ไดดวยเชนกน เพยงแคมมมมองทชาญฉลาด รจกพลกแพลงชองวางทปรากฏตรงหนาใหเปนกลยทธทเหมาะสม การออกแบบกจะกลายเปนเครองมออนทรงพลงทสรางโอกาสใหมๆ ใหเกดขนไดอยางไมรจบ

การปรบโฉมใหมของสนามบนทวโลก เชน สนามบนชางงของสงคโปร และสนามบนมาดรดบาราคสในสเปน ทำาใหทวโลกตองหนกลบมามองเรองการออกแบบ ทไมใชแคการออกแบบสถาปตยกรรมและพนทใชสอยภายในอาคารท สวยงามนาจดจำา แตเปนการออกแบบกจกรรม ประสบการณ และการบรการใหมๆ ทจะเกดขนเพอรองรบความตองการของนกเดนทาง และทาทายพฤตกรรมของ ผโดยสารทเปลยนไปภายใตเงนทนทจำากดและสภาพเศรษฐกจทบบคน

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน

THE OBJECTคดแลวทำ�


อตสาหกรรมประมงเปนอาชพเกาแกของชมชนในจงหวดปาร (Bari) ทางตอนใตของอตาลทมกจะประสบปญหาเรองการจบปลาไดมากเกนความตองการของลกคา จนทำาใหสวนทเหลอตองถกโละขายในราคาถก และทำาใหรายไดจากการจบปลาอาจไมนาพสมยในบางครง มหาวทยาลยปาร (University of Bari) จงไดเขาไปแกไขปญหาของชมชนดวยการนำาเทคโนโลยเขามาชวย และหนงในนนคอเมนเฟรมขอมล ระบบ Z และคลาวด คอมพวตง (Cloud Computing) ซงเปนการใหบรการ จากระบบคอมพวเตอรทางออนไลนของไอบเอม ทนำามาใชเชอมตอขอมล ระหวางการขายระบบออนไลนของสำานกงานบนฝงกบการสงตอขอมลทง ชนดและจำานวนปลา รวมถงจำานวนทตองบรรจตอกลองแบบเรยลไทมมายง เรอประมง ซงทำาใหการบรรจกลองนนทำาไดเสรจสนกอนทเรอจะมาถงฝง ดวยวธการนจงทำาใหชาวประมงสามารถจดการกบความตองการปลาเฉลยปละ 100,000 ตนไดอยางแมนยำาและยงทำาใหรายไดของชาวประมงเพมขนถงรอยละ 25 ซงจากความสำาเรจของอตสาหกรรมประมง ทำาให

มหาวทยาลยปารไดนำาเทคโนโลยเดยวกนนไปปรบใชกบอตสาหกรรมไวน และรถบรรทก จนขยายไปสความรวมมอระหวาง 5 จงหวดทางตอนใตของอตาล ระบบคลาวดเปนการบรหารจดการขอมลจำานวนมหาศาลของลกคาแบบเรยลไทมทเกดจากการรวมเซรฟเวอรเขาดวยกนเพอใหบรการลกคาแตละราย จากเดมทจะใหบรการอปกรณและการบรหารทแยกจากกนตามแตละบรษท ดงนนลกคาจงไมจำาเปนตองลงทนกบอปกรณอกตอไป เพยงแตสงความตองการใชงานไปยงผใหบรการระบบคลาวดอยางไอบเอม กจะเปนผลงทนทงในดานอปกรณและซอฟตแวรเพอใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาและขอมลมหาศาลไดภายในเวลาเดยวกน

ทมา: eweek.com ibm.com

flickr.

com/p

hotos/ta

zeba

o

Walking in the cloud เรอง: มนฑณ ยงวกล

เรอประมงลำาหนงทกำาลงแลนเรออยในทะเลเอเดรยตกเรมเบนหวกลบเขาฝงหลงจากทภาพหนาจอแบบสมผสทตดอยบนเรอ ปรากฏจำานวนปลาทสำานกงานบนฝงไดขายไวลวงหนาในตลาด

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


บอยครงทประดษฐกรรมของคนญปนทำาใหเราอง และทงจนเกดความสงสยวาเขาคดกนมาไดอยางไร แตกอนทจะตอบคำาถามเหลานน เราอาจจะตง ขอสงเกตถงสนคาของญปนสวนใหญทมกมลกษณะ พเศษบางประการจนเราสามารถรไดในทนทท เหนวานจะตองเปนสนคาทชาวญปนออกแบบเปนแน ไมวาจะเปนความนารก ความออนนอม เรยบงาย และเขาอกเขาใจ ซงสงเหลานอาจสะทอนไปถงบคลกลกษณะของคนญปนไดเชนเดยวกน บคลกลกษณะเฉพาะทเกดขนน โดยมากมก ไดรบการหลอหลอมมาจากวฒนธรรมทแตกตาง ในแตละพนทอนแฝงไวซงวฒนธรรมยอยๆ จำานวน มาก ซงหากเราเขาใจถงการมอย เกดขน และการ ดำาเนนไปของวฒนธรรมยอยเหลาน เรากจะสามารถ อธบายถงปรากฏการณทางสงคม ความตองการ และ การตดสนใจของผบรโภคไดดยงขน และนนถอเปน โจทยพนฐานของการสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ แมจะผานเรองราวทงการพายแพตอสงคราม

FEATURED BOOKเรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา

Geeky-Girly Innovation: A Japanese subculturalist's guide to technology and designโดย Morinosuke Kawaguchi

จนกระทงถงกอรางสรางตวขนมาใหม และกลาย เปนชาตแหงอตสาหกรรมทแขงแกรงในปจจบน แตในมมมองของโมรโนะซเกะ คาวากช ผเชยวชาญ ดานการศกษาวฒนธรรมยอยของญปนกลบมองเหน บานเกดเมองนอนของตนเองแหงนเปนเพยง “ภาพเดกผหญง” ทนารกคนหนงเทานน และเดก ผหญงคนนกำาลงสอสารกบโลกดวยผลตภณฑและ เทคโนโลยทไดถอดเอาหวใจ จตวญญาณ พรอมทง นสยใจคอของคนญปนใสลงไปดวย และแนนอนวา มนไดถายทอดลกษณะเฉพาะ อยางความนารก ละมนละไมลงไปในงานออกแบบอยางชดเจน ทงยง สงอทธพลตอการบรโภคในสงคมญปนอยางตอเนอง ผลตภณฑสวนใหญของญปนนนมกไดรบ การออกแบบมาจากการเขาใจปญหาในระดบของ การเขาไปมประสบการณรวมกบผใชงาน หรอ ประหนงเขาไปนงในใจของผบรโภค ยกตวอยางเชน หองนำาในญปน ทถกออกแบบมาอยางลกซง นอกจาก จะชวยประหยดนำาและพลงงานแลว ยงมการเพม

ระบบทำาความสะอาดอตโนมต การอนรอนฝารองนง ระบบเซนเซอรยกฝาขน-ลง ระบบการเปดเสยงเพลง กลบเสยงไมพงประสงคขณะทำาธระสวนตว หรอ แมกระทงอปกรณพบกระดาษใหขนรปจบจบอยาง สวยงามหลงจากดงกระดาษออกไปแลว เปนตน จะเหนวานกออกแบบชาวญปนนนเขาใจและเจาะลก ลงไปในทกรายละเอยดของการพฒนาผลตภณฑอยางแทจรง โมรโนะซเกะไดสรปกฎสบขอของผลตภณฑแบบญป นไวอยางนาสนใจ รวมถงการตความวฒนธรรมยอยออกมาเปนนวตกรรม สนคา และ บรการ แบบทเขาใจไดงายและอานสนก หนงสอเลมน จงมอบใหมากกวาความเขาใจวา ความเปนญปน คออะไร และพวกเขาคดและสรางสงเหลานนออกมา ไดอยางไร แตยงทงคำาถามททาทายชวนใหนก ออกแบบและนกสรางสรรคคดกนตอไปไดอกวา เรา จะเรมทำาความเขาใจตวเองอยางไร และแททจรงแลว ความเปนไทยคออะไร

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


การคดเชงออกแบบนนสามารถสรางโอกาสไดอยางมหาศาลไมเวนแมแตในวงการอาหาร ซงการ เปดกวางทางความคด การคนหาวธการใหมในการ ปรงอาหารแตยงคงไวซงเสนหในรสชาตแบบดงเดม เปนความทาทายของบรรดาพอครวหวกาวหนา ผหนมาลองเทคนคสมยใหมทอาศยทงศลปะ และวทยาศาสตรควบคกนอยางลงตว หนงสอชด Modernist Cuisine จดวาเปนตำาราการปรงอาหาร

BOOK

MAGAZINE

TRENDBOOK

Touchpoint: The journal of service design

Modernist Cuisine: The art and science of cooking โดย Nathan Myhrvold รวมกบ Chris Young และ Maxime Bilet

Carlin Impulse Spring/Summer 2013

ทสมบรณแบบทสดชดหนงทสามารถใชศกษาได ตงแตระดบเรมตนไปจนถงเทคนคขนสง ซงอธบาย เนอหาไวอยางละเอยดตงแตแงมมทเปนวทยาศาสตร เชนการทำาใหอาหารสกโดยไมใชความรอน ไปจนถง เทคนคการตมไข ทแสดงรายละเอยดใหเหนเปนภาพอยางชดเจนวาคณจะไดไขแบบไหน เมอใชความรอนและเวลาเทาใด

แมหลายทศวรรษทผานมา การออกแบบจะเทนำาหนก ไปทเรองผลตภณฑและเทคโนโลยทจบตองได เสยเปนสวนใหญ แตทวาปจจบนไอบเอม ทงท เปนบรษทคอมพวเตอรยกษใหญ กลบมการวาจาง นกวจยเพอดแลธรกจบรการซงสามารถสรางผลกำาไร ไดเกนกวาครงจากธรกจการใหคำาปรกษา สวนแอปเปลกไดใหความเหนวา ผลตภณฑอยางเดยวไมเพยงพอแตตองเพมบรการลงไปดวย เพราะแม การบรการจะเปนสงทจบตองไมได แตมนจะกอใหเกด ประสบการณและความรสกพงพอใจใหกบผใช ซงจะ เปนตวแปรสำาคญตอความสำาเรจของธรกจในระยะ

ยาว กลมนกออกแบบธรกจบรการอยาง Service Design Network รวมถงนตยสาร Touchpoint โดยเบอรกต เมเกอร (Birgit Mager) จงนบเปน จดเปลยนอยางมากตอกลยทธการออกแบบบรการ ทมองการออกแบบและการบรการผนวกเปนเรอง เดยวกน ทงยงมการกำาหนดรปแบบการบรการให เปนลำาดบขนตอนตงแตการสำารวจ สรางสรรค ด ผลสะทอน และดำาเนนการจรง ทงนกเพอสราง บรการทเปนมาตรฐานและตรงตามความตองการ ของผใชงานในเวลาทเหมาะสมอยางแทจรง

วสดถอเปนสวนสำาคญอยางยงในการเพมมลคาสำาหรบงานออกแบบแตละชน และเหนอไปกวานน ยงเปนเครองการนตถงความสดใหมลำาหนา ซงอาจจะแสดงออกผานวสดทมสสน ผวสมผส หรอ คณลกษณะตางๆ “คอตโต” (Cotto) เปนแบรนด สญชาตไทยอกหนงแบรนดทมการเปลยนกลยทธและพลกโฉมใหมจากแบรนดในประเทศสแบรนดระดบโลกทคำานงถงเทรนดโลก (Global Trend) เปนสวนสำาคญในการพฒนาผลตภณฑใหตอบโจทย ทงยงมเปาหมายเพอกาวสการเปนผนำาเทรนด

(Trendsetter) ในตลาดโลกในอนาคต โดยปจจบน ผลตภณฑของคอตโตหลายชนโดยเฉพาะกระเบอง ไดประสบความสำาเรจในการไปปรากฏอยในหนงสอ เทรนดบกอยาง Carlin Impulse สำาหรบฤดกาลใหม Spring/Summer 2013 ทมการแสดงวสดจรงทง กระเบอง Aqua Blue และ Color Glass Serie สสม ซงนบเปนอกกระบวนการคดและพฒนาแบรนดใหทนสมยโดยทยงเปนไปในทศทางเดยวกบกระแสโลก

MATTERวสดตนคด


ภาพและทมา: nikeplus.nike.comนตยสาร Matter 9.1 - The Design Issue

เรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย

“ฟลายนท (Flyknit)" คอเทคโนโลยใหมลาสดทไดนำาเอาวธการถกทอเสนใย ตางๆ มาดดแปลงใหกลายเปนกระบวนการสรางสรรคททรงพลงสำาหรบ วงการกฬาและวงการออกแบบระดบโลกในวนน ดวยการใชเสนใยพเศษทถกทอเขาดวยกนจนเปนสวนบนของรองเทาทใหคณสมบตทงความเบาและ การกระชบพอดกบรปเทา ทงยงสามารถปรบเปลยนความหนาบาง รวมถง ความเหนยวและยดหยนของรองเทาไดหลากหลายระดบ จงชวยลดการใช วสดทไมจำาเปนลง จากขนตอนปกตทตองใชวสดมากมายและมการตดแตง วสดครงแลวครงเลา สำาหรบไนก การพฒนาในครงนนบเปนกาวทไกลกวาเทคโนโลย “Flywire” ทเปดตวไปเมอป 2008 ดวยเทคนคการเยบเสนใยทมความ ยดหยนสงอยาง Vectran ซงเปนเสนใยชนดเดยวกบทใชในการผลตใบเรอ ของเรอใบมาเสรมในจดทตองรบนำาหนกเทา ขณะทเทคโนโลยฟลายนทจะเนนไปทการปรบลดการใชวสดในจดทจำาเปนนอยทสดลง เพอลดโครงสราง ทเทอะทะ เหลอไวเพยงความเบาสบายและกระชบพอดกบรปเทาราวกบเปน ผวหนงชนทสอง ไปพรอมๆ กบชวยลดความสญเสยจากกระบวนการผลต กระบวนการผลตฟลายนทควบคมโดยระบบคอมพวเตอร จงสามารถ เพมความซบซอนในขนตอนการถกทอไปจนถงการใสรายละเอยดลงไปไดอยางสะดวกสบาย การถกทอทไรรอยตะเขบยงชวยใหสรางลวดลายและ สสนไดตามทตองการ ขณะทองคประกอบแทบทกชนสวนไมวาจะเปนพนหรอ ลนรองเทา ไปจนถงรระบายอากาศตางๆ จะถกผลตขนรวมเปนชนเดยวกน ซงปจจบนมบรษท Stoll จากเยอรมน และ Shima Seki จากญปนเปนกลมผนำาในการพฒนาเทคนคการถกทอเสนใยทวาน ดวยการพฒนาซอฟตแวรทเปดใหนกออกแบบสามารถสรางสรรครปทรงและโครงสรางของผลตภณฑ

ตางๆ ไดแทบทกประเภท เพราะผบรโภคจะเขามามสวนรวมกบการสรางสรรค ผลตภณฑไดหลากหลาย เชนเดยวกบระบบการพมพแบบสามมต (3D printing) ทตางกเปนกระบวนการสรางผลตภณฑโดยใชวสดเทาทจำาเปน เพอไมใหเหลอทง และยงเปนเทคนคทเปดใหผใชคนสดทายสามารถ ปรบเปลยนผลตภณฑของตนเองไดกอนการผลตจรง ในอนาคต ผบรโภคอาจสามารถออกแบบและสรางสรรคผลงานจาก เทคนคการถกทอไดดวยตวเองจากทบานอยางทระบบการพมพแบบสามมต ทำาไดแลวในวนน และนนอาจหมายถง การทคนรนใหมจะไดสมผสกบเทคนค การถกทอเสนใยในแบบดงเดมอกครง ทวาจะเปนการถกทอทเทคโนโลยและ นวตกรรมไดยกระดบใหมนสามารถสรางสรรคผลตภณฑไดแทบทกประเภท โดยไมไดจำากดอยเพยงสนคาหตถกรรมอกตอไป แตยงมอบผลลพธทประณตในระดบทำามอไดอยางแทจรง

ดวยกระแสความนยมการวงทกลบมา “ไนก” ผนำาดานอปกรณกฬาอนลำาหนาเพอนกกฬามออาชพและมอสมครเลน จงไดพฒนาเทคโนโลยเพอสรางสรรคผลตภณฑดวยนวตกรรมลาสดใหกบผลตภณฑรองเทาวง (Running Shoe) เพอเพมคณสมบตและเสรมสมรรถนะของนกกฬาใหโดดเดน และยงชวยลดผลกระทบตอสงแวดลอม

ลาสด ไนกไดขยายธรกจผลตภณฑเพอการออกกำาลงกายไปสการออกแบบบรการ

ทกวางขวางยงขนดวยการพฒนา Nike+ Running App แอพพลเคชนทชวยนบ

ระยะทาง จำานวนกาว เวลา รวมถงปรมาณแคลอรทถกเผาผลาญไปในการวง

แตละครง ผานการเชอมตอกบระบบจพเอสจงสามารถแสดงเสนทางการวง

ในแตละครงบนแผนทจรง พรอมการรายงานสภาพอากาศในขณะนนๆ และ

โปรแกรมการรายงานผลดวยเสยง ตลอดจนความสามารถในการแชรเสนทาง

การวง รวมถงสถตททำาไดในแตละครงไปยงเฟซบกไดในแบบเรยลไทม เพอสราง

แรงจงใจในการออกกำาลงกายใหไปถงเปาหมายทตงไว

ถกทอนวตกรรมทำ�มอ

CLASSIC ITEMคลาสสก


เรอง: ศภมาศ พะหโล

"การไหว" วถปฏบตทสงางาม ออนนอม และเปนลกษณะเฉพาะตวของสงคมไทยทไดรบการฝกฝนกนมาตงแตเดก นอกจากจะใชเปนการทกทาย ขอบคณ หรอบอกลาแลว ยงสรางความสามารถและคณลกษณะพเศษทชาตอนลอกเลยนไดยาก และเปนจดแขงททำาใหการบรการเปนทนาประทบใจ

สองมอประสานกนบนหนาอก นวทงหาประนม แลวกมศรษะลงใหปลายนวจรดกลางหวางคว คอการไหวของไทย ซงมลกษณะคลาย “นมสเต” (Namaste) ของอนเดย “สมเปยะ” (Sampheah) ของเขมร และ “กราบ” (Kub) ของลาว ลกษณะรวมดงกลาวนบเปนอกหนงตวอยางของการถายเทวฒนธรรมระหวางกน ทแมไมมหลกฐานชชดวามการถายเทจากใครไปสผใด แตกรยาทออนชอยและนอบนอมในการไหว แบบไทยเปนวฒนธรรมททำาใหผคนจดจำาไดเปนอยางด

ดวยทวงทาเดยวกน แตเพยงเปลยนคำา กสามารถแสดงความหมายทแตกตางไดทง "สวสด" "ขอบคณ" หรอ "ขอโทษ" นบเปนอรรถประโยชนแหงการออกแบบกรยาแบบไทยทงดงาม โดยคำาวา "สวสด" เพงเรมใชประกอบการไหวเพอทกทายหรอ กลาวลากนในสมยจอมพลแปลก พบลสงคราม (พ.ศ. 2486)

ระดบการกมศรษะในการไหว ยงถอเปนสญลกษณทบงบอกถงสงคมทใหความเคารพนบถอ แกผทมอายมากกวาและมสมณะสงกวา โดยคนทมอายมากกวา การรบไหวคนทอายนอยกวาหรอ เทากน จะใชวธพนมมอแลวกมศรษะลงใหนวโปง จรดปลายคาง ในขณะทการไหวผทมอาวโสกวา จะ พนมมอแลวกมศรษะใหนวโปงจรดปลายจมก และ เมอไหวพระ จะกมศรษะลงมากทสดคอใหนวโปง จรดหวางคว

การไหว

นอกจากสโลแกน Smooth as Silk ทมาพรอมการปฏบตดวยความใสใจในการใหบรการ และการลงจอดอยางนมนวลของกปตนการบนไทย แลว การไหวและรอยยมของพนกงานทกระดบยง เปนสงทการบนไทยใชเปนจดขายทโดดเดน มานานกวา 50 ป ปจจบนสายการบนตางชาต เชน แอรเอเชย กมการปฏบตเชนเดยวกน โดยถอวาเปนวฒนธรรมรวมของภาคพนทวป จากลอนดอนสโตเกยว ตกตาไมแกะสลกรปผหญงยนไหวในชดไทยกลายเปนสญลกษณทมกถกนำามาใชตกแตงบรเวณหนารานอาหารไทย เพอคอยตอนรบลกคา เชนเดยวกนกบทสาขาแมคโดนลดในไทย ซงมาสคอตโรนลด แมคโดนลด อยในทาทางยนไหวเสมอนหนงสญลกษณทบงบอก วาเปนสาขาประเทศไทย

COVER STORYเรองจากปก


McDonald’s

N“สรางกจกรรมรวมกบลกคา”

“พลกโฉมองคกร”

“บรหารไอเดยรอบดาน”

N


การเดนทางครงใหมของธรกจDesign is Opportunityเรอง: มนฑณ ยงวกล

การขยายตวของประชากรยคเบบบม ความเจรญจากแผนพฒนาเศรษฐกจ สงประดษฐใหม และตลาดทมผประกอบการจำานวนไมมาก ลวนเคยเปนบนไดสรางธรกจทองถนใหเกดและเตบโต ไปถงขนบรษทขามชาต แตเมอสภาพแวดลอมเปลยนไป จงเปนเวลาตดสนใจครงใหมของเหลาซอโอทตองเสยงอกครงกบเวทมนตรบทใหมทชอวา “การออกแบบ”




McDonald’s

N“สรางกจกรรมรวมกบลกคา”

“พลกโฉมองคกร”

“บรหารไอเดยรอบดาน”

Nทามกลางขเถาจากภเขาไฟทปะทขนในตอนเชาและโปรยปรายไปทวเมองคาโกชมาในญปน จนแทบมองไมเหนทางเดนเทา ควรจะเปนชวงเวลาทผคนอยกบบานเพอหลบหลกฝนควนและกลนกำามะถนทฟงกระจาย แตทวาทหางมารยะ การเดนส (Maruya Gardens) กลบมลกคาเดนเขามาอยางไมขาดสาย

เมงม ทามากะวะ (Megumi Tamagawa) เจาของหางมารยะ การเดนสคนปจจบนเลาวาทวดของเธอเรมตนรานคาทเมองแหงนเมอป 1892 กอนทจะพฒนามาเปนหางสรรพสนคาประจำาเมอง แตทวาในชวงเวลาเมอ 30 ปกอนนน การแขงขนกบหางสรรพสนคาขนาดใหญในจงหวดคาโกชมานบเปนเรองยากลำาบาก คนรนพอจงไดตดสนใจขายงานบรหารใหกบหางใหญจากโตเกยวอยางมตสโกช (Mitsukoshi) ดวยความหวงวาจะกอบก ฐานะของหางมารยะ การเดนสใหกลบมาเฟองฟอกครง ตลอดเวลา 25 ปทอยภายใตการบรหารของมตสโกช หางสรรพสนคาแหงนกไมสามารถเอาชนะหางอนได จนในทสดกตองยกธงขาวดวยการปด การดำาเนนงาน ซงทำาใหทามากะวะรนลกนนตองเผชญกบแรงกดดนในการรกษาทรพยสมบตของตระกล แตในทสด เธอกตดสนใจเปดหางขนมาใหมดวยจำานวนพนกงานทนอยกวาเดมเพอประหยดงบประมาณ ผลทตาม มาคอ หางมารยะ การเดนส ไดกลายเปนทนงพกของผสงอายมากกวาจะเปนหางสรรพสนคาทคกคก และไมวาสนคาทถกคดสรรหรอแผนสงเสรมการขายจะดเพยงใด กไมสามารถปลกจตวญญาณของสถานทแหงนใหโลดแลนไดดงใจ ในหวงเวลาแหงความหวงเฮอกสดทาย กลมนกออกแบบและสถาปนก ทถกจางมาปรบปรงอาคารเกาแกอาย 50 ปแหงนกลบเสนอไอเดยใหม ของการตกแตงและการบรหารภายใตแนวคดการทำางานรวมกบลกคา (Co-Creation) ดวยการจดสรรพนทใหคนภายนอกมาเชาเพอทำากจกรรม หรอประกอบธรกจแทนแผนกตางๆ ทจากเดมนนหางจะเปนผกำาหนด



หางมารยะ การเดนส จงเปดตวขนใหมเมอป 2010 ในฐานะพนท สำาหรบคนทองถนไดมารวมกนคาขายและทำากจกรรมแบบเพอสงคมมากกวาทจะหวงผลกำาไรกอนใหญเหมอนการบรหารธรกจตามปกต ภายในหางจงกลายมาเปนพนทแสดงศลปะ คอนเสรต หรอฉายภาพยนตร และพนทสำาหรบกจกรรมในสวนเพอใหผคนมาคลายรอน ซงมลกษณะงาน และระยะเวลาทเปลยนแปลงไปตามแตละผจดงาน จนทำาใหความหวงท จะทำาใหหางมารยะ การเดนส มชวตอกครงนนเปนจรงขนมาได แมกระทงในวนทดนฟาอากาศไมเปนใจเพราะผลขางเคยงจากภเขาไฟปะท ผคนกยงคงเดนทางมาชมนทรรศการเปดใหม เพราะเนอหา ของนทรรศการนนเปนเรองราวทเกดจากการถายภาพของคนในเมองทไดรบแจกกลองเพอใชสำาหรบถายเมองในมมตางๆ และภาพผคนทมา รวมกนทำากจกรรมในฤดรอนเมอปทแลว และในปถดมาพวกเขาจงมความตนเตนทจะชวนกนมาดผลงานจากฝมอของพวกเขาเอง


maruy

a-ga

rden

s.com

maruy

a-ga

rden

s.com



การเปลยนแปลงของหางมารยะ การเดนส ทเปดโอกาสใหคนจากภายนอกไดเขามามสวนรวมในการพฒนาสนคาและบรการ นบเปนการตดสนใจครงใหญในการปรบบรการใหมของหางทไมใชแคการขายสนคาตามฟงกชนหลกของหาง ซงไมแตกตางจาก ธรกจหลายแหงทปรบตวมาสโอกาสใหมทางธรกจน นอกเหนอ จากการแขงขนกนดวยสนคาหลกเพยงอยางเดยว

จากการศกษาของบรษทแมคคนซ (Mckinsey) เมอป 2006 พบวา ธรกจ ทเนนการขายสนคาเพยงอยางเดยวมอตราการเตบโตเฉลยในชวงป 2000- 2004 ตดลบรอยละ 3 แตธรกจทขายบรการพวงไปกบสนคามยอดขายเตบโตรอยละ 7 แนวโนมเชนนนำามาซงความสำาคญของการคดเชงออกแบบ เพอนำาไปสการปรบกลยทธขององคกรทใหความสำาคญกบการออกแบบ บรการ (Service Design) มากขน

ไอบเอม (IBM) เปนตวอยางหนงของการกระโดดออกมาจากวงจรแหงความถดถอยไดทนกอนทยกษสฟาจะลมครน ดวยสญญาณการขาดทน จำานวนมหาศาลตอเนองกน เพราะสวนตางกำาไรในการผลตเครองพซ บางเฉยบนนลดลงเรอยๆ จนในป 2004 ผบรหารของไอบเอมกตดสนใจขายสวนผลตเครองพซใหกบเลโนโว (Lenovo) ผผลตเครองพซจากจนทมขนาดใหญเปนอนดบเกาของโลกดวยมลคา 1.75 พนลานเหรยญ

No More Pure Product

สหรฐฯ (หรอราว 52.5 พนลานบาท) และหนมาเอาดทางธรกจบรการทง ดานการใหคำาปรกษา การบรหารจดการฐานขอมล และการพฒนาซอฟตแวร ซงเปนการขายทกษะความชำานาญทสามารถขยายไปยงทวโลกไดโดยไมตองแบกรบตนทนการผลต ทงยงสามารถกาวขามวกฤตเศรษฐกจทบรษทคอมพวเตอรทงหลายตองเผชญมาได

Compound annual growth rate,2000-2004, %

1 A subset of overall durable-goods-sector sales.

Durable good(products)

-3

7

5

3

Embedded services1

(related to products)

Professionalservices

Financial service


© REU

TERS

/Tho

mas

Peter

ทมา: Annual report; Bloomberg; Bureau of Economic Analysis, US Department of commerce; McKinsey analysis



แซมมวล เจ. พาลมซาโน (Samuel J. Palmisano) ซอโอของไอบเอม ไดเปลยนวธการบรหารตามแบบฉบบของบรษทขามชาตในยคกอนทควบคมจากสวนกลางมาสการกระจายสวนงานตางๆ ออกไปในแตละประเทศ เพอใชทกษะของคนในทองถนในการบรหารจดการอยางมประสทธภาพสงสด อยางเชนการตงสำานกงานจดซอในประเทศจนทเปน แหลงผลตใหญของโลก ขณะทงานซงตองใชกำาลงคนอยางเชนการทำารายงานการใชจายนนตงอยทฟลปปนส และสำานกงานการเงนอยทบราซล สวนหนาทในการสงตอผลตภณฑอยางซอฟตแวรและการใหบรการทปรบเปลยนไปตามแตลกคาตองการนนจะมาจากศนยพฒนาซอฟตแวรทมอยมากถง 86 แหงในประเทศตางๆ รวมถงศนยพฒนาธรกจเฉพาะทางเพอใหบรการวเคราะหและแกปญหาใหกบธรกจการเงน การคมนาคม พลงงาน การบรหารจดการนำา และสขภาพ ซงดำาเนนงานโดยผเชยวชาญ กวาแสนคน และเปนสวนธรกจหลกทสรางรายไดใหกบบรษทมากถง

รอยละ 80 ของรายไดรวมนน กไดกระจายกนไปทำางานรวมกบลกคาใน บรษทและองคกรตางๆ ทวโลก ความสำาเรจของไอบเอมแลกมาดวยการเผชญหนากบแรงเสยดทาน มหาศาลในการเปลยนวฒนธรรมองคกร และทสำาคญคอการตดและลด ความสำาคญของแผนกและพนกงานเกาทมทกษะไมตรงกบกลยทธใหมน ทำาใหองคกรแหงนตองกลายมาเปนสวนหนงของบรษททชวยกระพออตรา การวางงานในสหรฐฯใหมากยงขน แตเมอทกอยางผานพนไป ไอบเอมกลบกลายมาเปนขวญใจของนกลงทนดวยรายรบในป 2011 มากถง 107 พนลานเหรยญสหรฐฯ (3,210 พนลานบาท) ซงเพมขนถงรอยละ 7 จาก ปกอนหนา นอกจากน ไอบเอมยงวางเปาหมายวาในป 2015 รอยละ 50 ของกำาไรจะมาจากธรกจซอฟตแวร ซงเปนเทคโนโลยทไมเพยงสรางมลคา และกำาไร แตยงเปนธรกจบรการททำาใหไอบเอมสามารถขยายตลาดไดอยางไมสนสด

© REU

TERS

/Gleb



ระดบสงสระดบลาง (Top-down) มาสการนำาความคดจากลางขนสบน(Bottom-up) แตนนกนำาไปสอกปญหาหนงคอการจดการกบไอเดยททวมทน และการชกจงใหผซอแฟรนไชสหรอทเรยกวาเจาของผดำาเนนงาน (Owner- Operators) จำานวนมากกวา 20,000 แหงทมาจากตางเสนลองตจดและละตจดคลอยตามไปกบกลยทธใหมทอาจหมายถงการลงเงนทเพมมากขน วลไดคดคนกระบวนการทำางานทเรยกวา “เครอขายมชวต” (Living Network) ขน เพอเปนพนทสำาหรบนำาเสนอความคดจากเจาของผดำาเนนงาน บรษทซพพลายเออร และบรษทออกแบบจากภายนอก ซงแตละไอเดยจะถกรวบยอดมาทดสอบทศนยนวตกรรมของแมคโดนลดในแงความเปนไปได และความสามารถทจะนำาไปปรบใชไดสำาหรบทกสาขา แมคโดนลด เปนศนยกลางของชมชน เปนรานอาหารทมราคาถก มความเปนกนเองสำาหรบทกคน และการปรบเปลยนเมนอาหารใหพรเมยม ยงขนเพอลดภาพอาหารขยะ แตยงคงคณคาเดมในเรองของความรวดเรวในการใหบรการอาหารสำาหรบผทมเวลาจำากด จงเปนแนวคดทถกถอดออกมาเปนหลกการสำาหรบการปรบปรงในรายละเอยดตอไปของแตละสาขา

Better not Just Bigger ในป 2003 ขณะทไอบเอมเรมขยบตวในการกาวออกจากธรกจ การขายสนคาแบบเดม เปนชวงเวลาเดยวกนกบทแมคโดนลด ฟาสตฟดอนดบหนงประกาศปดตวสาขา 175 แหงและปลดคนงานกวา 600 คนเพอตอบรบกบผลประกอบการของไตรมาสสดทายของป 2002 ทขาดทนครงแรกในรอบ 47 ป คดเปนมลคา 343.8 ลานเหรยญสหรฐฯ (ราว 10,314 ลานบาท) อนเนองมาจากเศรษฐกจทเขาสชวงถดถอยและกลยทธการเตบโตแบบเดมทไมสามารถเอาชนะใจลกคาทกำาลงมองวาบกแมคและแฮปปมลคอผทำาลายสขภาพของคนอเมรกน

แมคโดนลดเรมตนธรกจแฟรนไชสมาตงแตป 1955 โดยเตบโตมาจากการเปนรานแฮมเบอรเกอรราคาถกรานโปรดของชาวอเมรกนทใสใจเรองเวลามากกวาคณคาทางโภชนาการ และดวยกลยทธ “ยงขยาย ยงโต” และ “ยงผลตมากยงประหยด” (Economy of Scale) จงทำาใหจำานวน รานคาทมหนาตาและบรการเหมอนกนนเพมจำานวนขนอยางรวดเรว จากป 1974 ทมจำานวน 2,259 แหงเพมเปนมากกวา 30,000 แหง ทงในสหรฐฯ และทวโลก ผบรหารของแมคโดนลดตระหนกดวา แผนธรกจการเรงโตแบบเดม นนใชไมไดกบลกคารนใหมทคนเคยกบการถกปรนเปรอจากผผลตดวยทางเลอกใหมๆ และมความรดานสขภาพทมากขน ดงนน แมวาแมคโดนลด จะพยายามเพมบรการใหมๆ อยางเชน เคานเตอรแมคคาเฟ (McCafe) สำาหรบขายกาแฟ และการสรางแบรนดใหม “ชโพเทล” (Chipotle) เพอ จำาหนายเบอรโทส หรอแมกระทงบรการใหเชาดวดเรดบอกซนนกยงไมเพยงพอ เมอตองเผชญกบกระแสการตอตานความละโมบของบรษทขามชาต และเสยงวพากษวจารณทลกลามขนมาจากหนงสอและภาพยนตรทตแผดานมดของอตสาหกรรมอาหารฟาสตฟดอเมรกนเรอง “ฟาสตฟดเนชน” (Fast Food Nation) ในตนป 2003 แผนสชยชนะ (Plan to Win) จงกลายเปนความหวงใหม ของแมคโดนลด ซงรบหนาทในการขบเคลอนโดย วล ชคเคลส (Weil Chuckles) วศวกรเคมผมากประสบการณจากการพฒนาสนคาในแผนก ผาออมใหกบพรอคเตอร แอนด แกมเบล มาจนถง ผจดการแบรนดของฮโก บอส กอนจะกลบไปเรยนตอสาขาการวางแผนดานการออกแบบจากสถาบนเทคโนโลยอลลนอยส (Illinois Institute of Technology) แลวมารวมงานแรกกบแมคโดนลดในการกอรางสรางตวใหกบแมคคาเฟ แผนสชยชนะประกอบดวยงานออกแบบ 3 สวนหลกทคนความมนใจ ดาน สขภาพและการสรางการมสวนรวมของลกคาทองถน ไดแก การคดคนเมนใหม การปรบปรงรานใหม และการสรางประสบการณใหมทเกดจาก การพลกองคกรแบบ 360 องศา โดยเปลยนจากการสงงานจากผบรหาร

mcd

onalds

paris.com

mcd

onalds

paris.com



แนวคดการปรบปรงรานแมคโดนลดหนาพพธภณฑลฟร ในกรงปารส ของปแอร วอเรเซก (Pierre Woreczek) หวหนายทธศาสตรแบรนด แมคโดนลดประจำาภาคพนยโรป คอตวอยางของไอเดยทนำาวฒนธรรมฝรงเศสมาปรบรานคาสำาหรบชาวปารเซยงททำางานในรานหรหราซงตงอยบรเวณใกลเคยง โดยเขาไดวาจางนกออกแบบแถวหนาของฝรงเศส ฟลปเป อาวานช (Philippe Avanzi) มาตกแตงรานใหมเพอสรางความตนเตนและประสบการณใหมในการเดนเขารานแมคโดนลดทดเหมอนคาเฟซงสามารถสงแฮมเบอรเกอรและมากาฮรงไดดวยเครองซออาหาร อตโนมตทจะชวยบรรเทาชวงเวลาแสนยงของมอกลางวน การปรบหนารานและกลยทธการตลาดทำาใหยอดขายของแมคโดนลด ในยโรปดขนเปนลำาดบ โดยในป 2006 เพมขนถงรอยละ 9 และทำาใหวล ตดสนใจตงหวหนานกออกแบบทดแลแตละภมภาคเพอทำางานรวมกบนกออกแบบทองถนในการบรหารรานแฮมเบอรเกอรทลบภาพลกษณของการเปนแฟรนไชสจำาหนายอาหารขยะใหกลายมาเปนทางเลอกทมคณภาพทางหนงในการรบประทานอาหาร “เราไมไดแขงกบคแขงรานฟาสตฟดอนๆ อกตอไป แตเรากำาลงแขงกบถนนทเตมไปดวยรานรวง” วอเรเซกกลาว

ในป 2011 ยอดขายของแมคโดนลดทวโลกเพมขนกวารอยละ 5.6 สวนรายไดจากการดำาเนนงานเพมขนเปน 8.5 พนลานเหรยญสหรฐฯ (255 พนลานบาท) จาก 7.5 พนลานเหรยญสหรฐ (225 พนลานบาท) นอกจากน ในป 2010 ยอดขายทเพมขนนลวนมาจากภาคพนยโรปจนมสดสวนคดเปนรอยละ 40 ของรายไดรวมทงหมด สวนในสหรฐฯ จากการคำานวณของเทคโนมค องค บรษทวจยดานอาหารในชคาโกกพบวา แมคโดนลดครองสวนแบงในธรกจรานอาหารประเภทจำากดบรการ (Limited Service Restaurant) ไดเกอบรอยละ 17 ซงนบเปนสดสวนทสงทสดหรอ เทยบเทากบสวนแบงของแบรนดใหญอยางซบเวย (Subway) สตารบคส (Starbucks) เบอรเกอรคง (Burger King) และเวนดส (Wendy’s) รวมกน การกลบมาอยางยงใหญของแมคโดนลดทำาใหทมบรหารมนใจในทศทางทจะเดนตอไป โดยทมงานดานการตลาดของแมคโดนลดยงคงเดนหนาตอกยำาภาพลกษณคณภาพของอาหารดวยการปลอยโฆษณาทเกยวกบชวตของชาวนาผสงวตถดบใหกบแมคโดนลดในสอสงคมออนไลน ขณะเดยวกนทมงานศนยนวตกรรมกยงคงคนหาความบกพรองจากการสงเกตพฤตกรรมลกคาตอไป ทงหมดนเพอใหแมคโดนลดในยคนเตบโตอยางมคณภาพมากกวาปรมาณ

mcd

onalds

paris.com

adso

fthew

orld.com



Fingertip@Burberry Store

เบอรเบอร (Burberry) แบรนดเสอผาสดคลาสสกอาย 156 ป แหงเกาะองกฤษได

เปลยนอาคารเกาแกทสรางในสมย 1820 บนถนนรเจนตใหกลายเปนรานคาทสามารถ

มอบบรการประดจการซอสนคาผานเวบไซต ในชอวา “Burberry World Live”

ประสบการณจากการซอสนคาออนไลนคอ การทลกคาสามารถนงอยบน

โซฟาเพอเลอกสนคาและชำาระเงนไดโดยไมตองยนรอคว เปนสงทรานคาแหงน

ตองการนำาเสนอใหกบลกคารนใหมทเตบโตมากบชวตดจทล รานคาแหงนจงถก

ตกแตงดวยกระจกทสามารถเปลยนตวเองเปนจอภาพฉายภาพนางแบบในชด

เสอผาคอลเลกชนลาสด หรอกลายเปนบทเพลงออรเคสตรา ทชวยใหการเดนเลอก

สนคาในรานเปนเรองนาสนกยงขน

นอกจากน ลกคาทเดนเขามาในรานยงสามารถตรวจสอบวา สนคารนท

ตองการนนยงมอยหรอไมดวยการคลกทจอภาพ และพนกงานจะใชลฟตความเรว

สงนำาเสอผาจากหลงรานมาใหลองอยางรวดเรว เสอผาทอยในรานยงไดรบการ

ตดตงชปไว เพอวาเมอลกคานำาเสอผาไปยงหองลองเสอ กระจกดานหนงในหอง

จะเปลยนเปนจอภาพเพอใหขอมลภาพของเสอผาทถกเหลานางแบบสวมใสบน

แคตวอลกหรอรายละเอยดทมาของเสอผาชดนนปรากฏขน และเมอตองการจะ

จายเงนกไมจำาเปนตองยนรอทแคชเชยรแตสามารถจายไดทเครองอตโนมต

ภายในรานยงตดตงลำาโพง 420 ตว สายเคเบล และเวทไฮดรอลกไวใตพน

เพอเนรมตพนทของรานใหกลายเปนเวทสำาหรบแสดงดนตร หรอเวทแคตวอลกและ

กจกรรมอนๆ เพอทำาใหลกคาไมรสกเบอและมอารมณรวมในการซอของมากขน

สำาหรบกลมแฟชนชนสงแลว การซอของทางอนเทอรเนตเปนเรองทนาเดยดฉนท

เพราะเปนการทำาลายคณคาของแบรนด แตสำาหรบครสโตเฟอร ไบเลย (Christopher

Bailey) ผบรหารฝายสรางสรรค (Chief Creative Officer) กลาววา “โลกเคลอนท

ไปเรวมากจนไมมชองวางสำาหรบคนขเกยจ และมวชนชมอยกบเกยรตยศ”

ทมา:IBM Annual Report 2011 จาก ibm.comMcDonald’s Corporation 2011 Annual Report จาก aboutmcdonalds.comBurberry’s behemoth store lands on Regent Street (September, 13 2012) โดย Olivia Bergin จาก fashion.telegraph.co.ukBurberry designs flagship London shop to resemble its website” (September 12, 2012) โดย Jess Cartner-Morley จาก guardian.co.uk How McDonald’s Came Back Bigger Than Ever (May 4, 2012) โดย Keith O’Brien จาก nytimes.comMaking Over McDonald's (October 1, 2010) โดย Fast Company Staff จาก fastcompany.comThe right service strategies for product companies (February 2006) โดย Byron G. Auguste, Eric P. Harmon และ Vivek Pandit จาก mckinseyquarterly.com

© re

taild

esignb

log.ne

t


INSIGHTอนไซต

ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงานและรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหมหวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ

หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานน

รานหนงสอ• Asia Books• B2S• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• Zero Book• ศกษตสยาม• โกมล

สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน

รานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• คอฟฟ เวลด• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• ยอารสเตชน• รานกาแฟวาว• Sweets Cafe• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• คอฟฟ คส• มลลเครป• ไล-บรา-ล คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟแอลลยอนเดอะการเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• Chic 39 Bed&Breakfast• ซเฟ House Bakery• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก

โรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอรหองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• หองสมด The Reading Room• SCG Experience• The Reading Roomพพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมหานคร• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• ดโอบ หวลำโพง แกลเลอร• นบเบอรวน แกลเลอร• ไวท สเปซ แกลเลอร• HOF Artโรงแรม• หลบด (Hotel สลม)

กรงเทพฯและปรมณฑล

• รานนายอนทร• รานเลา• ดอยชาง• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• อนไอรก • ชอกโก คาเฟ• Love at first Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Cafe'• Just Kao Soi

เชยงใหม• อฐภราดร• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Mood Mellow • Little Cook Cafe' • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• Rabbithood Studio• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9wboutique Hotel• Food Coffee• รานวาซาบ ซชบาร (นมมานฯ)• Just Milk• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53

• เพลนวาน• ชบชวา หวหน คอฟฟ• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)

หวหน• A little Handmade Shop• อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshop

นาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Bean

ภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotel

เลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยง

โคราช• Hug Station Resort

ปาย• รานเลกเลก

นครปฐม• Dipchoc Café

อทยธาน• Booktopia

ลาปาง

พบกบนตยสาร Creative Thailandho

tpoint-in

nova

tion.co

m

“เทคโนโลยตองปรบตวใหเขากบผคนตามกาลเวลา ไมใชผคนปรบตวเขาหามน” คารโร รตต (Carlo Ratti) นกออกแบบผมากพรสวรรคจากอตาลไดอธบายถงแนวคดในการทำางานออกแบบกบเบองหลงการคด "เดอะ ฮอตพอยท อนโนเวชน แอเรย (The Hotpoint Innovation Area)” ครวตนแบบหนาตาสดลำาในโครงการ “The Kitchen for Tomorrow” ทเขาพฒนารวมกบแบรนด เครองครวระดบโลก คชนา (Cucina) ซงปรากฏโฉมครงแรกและไดรบการตอบรบเปนอยางดในงานมลาน ดไซน วก (Milan Design Week) ในปน

แมฮอตพอยทจะดงดดความสนใจดวยภาพลกษณทมาพรอมกบเทคโนโลยลำายค แตลกลงไปแลว สงทคารโรสนใจในการเลอกนำาเอาเทคโนโลยระบบเซนเซอรมาใชงาน กลบมงเนนไปยงการตอบสนองความตองการของผใชใหมากขน พรอมกบการสรางประสบการณทแปลกใหมและแตกตางไปในคราว เดยวกน อาท แตเดมทผใชตองคอยหมนปรบอณหภมความรอนของเตาในระหวางการปรงอาหารใหเปนการทำาครวทผใชสามารถกำาหนดเวลาตงอณหภมใหเพมขนหรอลดลงไดในชวงเวลาทกำาหนดตงแตตนจนจบ ในขณะทเทคโนโลยกลองกจะชวยใหผใชสามารถเหนหนาตาคพเคกภายในเตาอบไดตงแตตอนทใสถาดเขาไปจนมนฟขนมาโดยไมตองหมนเปดเตาเพอเชกดบอยครง สวนระบบผวสมผส (Interface) กถกนำามาใชในการชงตวงเครองปรงอยางแมนยำา นอกจากนแทบเลตทมาพรอมกบชดครวกยงชวยใหเรองการเชอมตอกบระบบออนไลนเปนเรองงายขน ตงแตการคนสตรอาหาร ไปจนถงการแชรขอมลตางๆ ไปยงโซเชยล เนตเวรกไดทนท “ตองขอออกตววา บรษทของผมโชคดมากทสามารถเลอกทจะรบงานไดอยางงานน ผมเองชนชอบในตวเจาของโครงการดวย เพราะเรามกจะ

แลกเปลยนความคดเหนกนเสมอ ผมคดวางานออกแบบทด ตองเปนการผสมผสานความคดระหวางนกออกแบบกบลกคา ไมใชฝายใดฝายหนง” คารโรใชเวลาทงหมด 6 เดอนในการพฒนาโปรเจกตน โดย 4 เดอนแรกเปนการขบคดและรางแบบ สวน 2 เดอนหลงนนเปนการผลตตนแบบจรง “อนาคตมนตองเปนอะไรทงายขน การใชงานมนจะงายชนดทวาแทบไมตองอาศยการเปดอานคมอ เมอซอมาแลวตองสามารถใชเปนเองไดโดยแทบจะเปนสญชาตญาณ ผมคดวาการออกแบบแหงอนาคตมนเปนอยางนน ดอยางไอโฟนส ทกคนสามารถใชมนโดยไมตองพงความรทางเทคนคหรอเทคโนโลยอะไรมากมาย ไมเหมอนกบเมอสบปกอน ทเราตองใชเวลาเปนเดอนทจะเรยนรวธใชงานคอมพวเตอร หรอตองใชเวลาหนงวนเพอเรยนรระบบปฏบตการวนโดว แตตอนนเราใชเวลาเพยง 5 นาทเทานนทจะใชมนใหเปน นนหมายความวา เทคโนโลยมนปรบเขาหาผคน มนใชงายขน และครวยคอนาคตกจะเปนแบบนน”

THE HOTPOINT INNOVATION AREA

อนาคตมนตองเปนอะไรทงายขน เรอง: หทยรตน มณเฑยร

ทมา:บทสมภาษณ คารโร รตต เมอวนท 8 กนยายน 2555 ณ ศนยสรางสรรคงานออกแบบ


ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงานและรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหมหวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ

หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานน

รานหนงสอ• Asia Books• B2S• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• Zero Book• ศกษตสยาม• โกมล

สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน

รานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• คอฟฟ เวลด• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• ยอารสเตชน• รานกาแฟวาว• Sweets Cafe• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• คอฟฟ คส• มลลเครป• ไล-บรา-ล คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟแอลลยอนเดอะการเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• Chic 39 Bed&Breakfast• ซเฟ House Bakery• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก

โรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอรหองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• หองสมด The Reading Room• SCG Experience• The Reading Roomพพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมหานคร• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• ดโอบ หวลำโพง แกลเลอร• นบเบอรวน แกลเลอร• ไวท สเปซ แกลเลอร• HOF Artโรงแรม• หลบด (Hotel สลม)

กรงเทพฯและปรมณฑล

• รานนายอนทร• รานเลา• ดอยชาง• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• อนไอรก • ชอกโก คาเฟ• Love at first Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Cafe'• Just Kao Soi

เชยงใหม• อฐภราดร• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Mood Mellow • Little Cook Cafe' • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• Rabbithood Studio• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9wboutique Hotel• Food Coffee• รานวาซาบ ซชบาร (นมมานฯ)• Just Milk• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53

• เพลนวาน• ชบชวา หวหน คอฟฟ• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)

หวหน• A little Handmade Shop• อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshop

นาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Bean

ภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotel

เลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยง

โคราช• Hug Station Resort

ปาย• รานเลกเลก

นครปฐม• Dipchoc Café

อทยธาน• Booktopia

ลาปาง

พบกบนตยสาร Creative Thailand

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


NEW IDEAS ARE IN THE LIFEBLOOD OF DYSON

ทมา:mehengclub.blogspot.comdyson.comforbes.comgobladelessfan.compopsci.comwired.comwikipedia.org

เรอง: ปยพร อรณเกรยงไกร

© M

atthia C

lamer/C

orbis O

utlin

e

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


และพฒนาระบบกลไกการใชงานอกคร ง นอกจากน ไดสนยงพรอมเปดประตตอนรบบณฑตรนใหมเขามาทำางานอยเสมอ เขามองวา เดกเหลานมกไมกลวความลมเหลว “ถาคณประสบความสำาเรจอยตลอดเวลา คณกจะไมได เรยนรอะไรเลย” ยงไปกวานน สถานการณของระบบการศกษาในปจจบน ยงสะทอนถงปญหาการขาดทรพยากรบคคลในอนาคต อนใกล เมอวศวกรรมศาสตรถกมองวาเปนแคการซอมแซมเครองยนตกลไกทเสยหาย มลนธ เจมส ไดสน จงถกกอตงขนเพอสนบสนนใหเดก ไดเรยนรวธการแกไขปญหาและสนกกบการทดลองประดษฐสงแปลกใหมผานเวรกชอป มากมาย พรอมกบจดเวทการประกวดเพอสนบสนนเดกทสนใจการออกแบบและวศวกรรม กระทงเปดโอกาสใหผชนะเขามาเปนสวนหนง ในการสรางความเปลยนแปลงใหกบโลกของการออกแบบนวตกรรมรวมกบไดสนอกดวย โอกาสแหงการสรางสรรคและพฒนานวตกรรมใหมใหกบโลกใบเดมยอมเพมมากขน เมอเราเปดรบแนวคดของศาสตรตางแขนงเขามา ประยกตใชในการออกแบบ มองหากลยทธ ทใช เพอสรางโมเดลทางธรกจทเหมาะสม แตเหนอสงอนใดคอ นกสรางสรรคไมควรลมหวาน เมลดพนธแหงความรบผดชอบลงในทกแปลงงานของตน ดงทเจมส ไดสน กลาวไววา “การออกแบบคอทกสง ตงแตเทคโนโลยทเลอกใช กระบวนการผลต คณภาพ ไปจนถงความยงยนของผลงาน”

“เพราะทกการออกแบบคอการแกไขปญหา” คอสโลแกนประจำาตวของเซอร เจมส ไดสน (Sir James Dyson) นกประดษฐชาวองกฤษ ผเปลยนความหงดหงดจากการซอมเครองดดฝน มาเปนความทาทายในการสรางสรรคนวตกรรมใหมในรปแบบ เครองดดฝนพลงไซโคลนเครองแรกของโลก โดยตดฟงกชนของถงเกบฝนซงเปนตนตอของปญหาทงไป และนำาหลกการทำาลายอนภาคดวยแรงสญญากาศของโรงเลอยไมเขามาใชแทน นบตงแตนนเปนตนมา “ไดสน” (Dyson) กกลายเปนบรษทผผลตและออกแบบเครองใชไฟฟาทนาจบตามองมากทสดอกรายหนง และอกไมนานจากนน วงการวทยาศาสตรและ การออกแบบกตองตนตะลงอกครง เมอไดสนเปดตว “Air Multiplier” หรอพดลมไรใบพด ออกสสายตาสาธารณชน และสามารถควารางวล Red Dot Design Award 2010 มาครองไดสำาเรจ ยงเปนการตอกยำาวา เครองอำานวยความสะดวกในชวตประจำาวนกนบไดวาเปนงานดไซนทสรางความเปลยนแปลงใหโลกยคใหมไดเชนกน

From Blades to Bladelessยอนกลบไปป 1882 ดร.สไคเลอร สกาทส วลเลอร ไดประดษฐพดลมไฟฟาเครองแรกของ โลก เพอมอบความเยนสบายใหกบผคน โดยใช หลกการผลตและการคมแรงลมดวยมอเตอรและใบพด 2 อน ซงกลายเปนตนแบบของการผลตพดลมมาจนถงทกวนน (ยกเวนจำานวนใบพดทเพมขนและรปแบบการดไซนทเปลยนไปตามยคสมย) แตเมอเวลาลวงเลยมาพรอมกบ นวตกรรมทางเทคโนโลยทไดรบการปรบปรงใหดยงขน เครองปรบอากาศกกลายมาเปนฝาย กำาชยชนะในตลาดสนคาเพอปรบอณหภมแทน แตแทนทไดสนจะผลตเครองปรบอากาศรนใหม ออกมาตตลาด เขากลบมองวานวตกรรมแบบเกา อยางพดลมยงมจดดอยทรอใหแกไข จงชกชวน ลกทมมาศกษาปญหา และนำากลไกของวลเลอร มาพลกแพลง กอนจะนำาเสนอดวยวธใหมทชวนตนตายงกวาเดม ดวยการเชอมโยงทงกระบวนการคด การออกแบบเชงวศวกรรม และ ความเชยวชาญทางเทคโนโลยเขาดวยกน กระทงสำาเรจเปนพดลมไรใบพด ซงอาศยการทำางานของใบพดขนาดเลกทตดกบมอเตอรของฐานพดลม ซงจะดดอากาศจากภายนอกแลวสงไปยงวงแหวนดานบน และบงคบทศทาง ของอากาศใหไหลผานไปขางหนา เชนเดยวกบ หลกการทำางานของปกเครองบน จงสงผลใหมวลอากาศรอบตวสามารถไหลไปรวมกบอากาศ จากตวฐานอกท ทำาใหผลตแรงลมไดมากกวาปกตถง 15 - 18 เทา นอกเหนอจากน ยงสามารถ ผลตกระแสลมออกมาไดอยางตอเนอง โดยไรการตดของอากาศซงมกเกดขนกบพดลมปกต

Not Only to Serve, but to Solveแมวาผลตภณฑสวนใหญของแบรนดจะโดดเดน ทางดานการใชเทคโนโลยทเหนอชนและซบซอน กวาแบรนดอนๆ แตเซอร เจมส ไดสน กยง ไมลมหวใจสำาคญของการออกแบบเครองใชไฟฟา ในชวตประจำาวน นนคอ ขจดความยงยากของการ ใชงาน และหยบยนความสะดวกสบายใหกบผใช ดวยการออกแบบและหลกทางวศวกรรมศาสตร โดยเขาคนพบวา เครองมอทไมสามารถใชงานได อยางเตมประสทธภาพและสนเปลองนนเปนเรอง ทนาผดหวง แตขณะเดยวกน กเปนแรงผลกดน ใหสรางสรรคสงใหมๆ ทดกวาเดม เชนเดยวกบ พดลมไรใบพดทถกออกแบบมาเพอปองกน ไมใหเดกและสตวเลยงไดรบอนตรายจากใบพดโดยเฉพาะ ซำายงชวยประหยดพลงงานเมอเทยบกบพดลมทวไปทใชกำาลงไฟฟาเทากน และเมอปราศจากใบพดและตะแกรงแลว การทำาความสะอาดกยงงายขนเปนเทาตว

Make a Better Change, Give a Bigger Chanceเพราะการเปลยนแปลงไปสความสำาเรจไมอาจเกดขนไดดวยกำาลงของคนๆ เดยว บรษทออกแบบแหงนจงขบเคลอนดวยทมเวรก ความศรทธา ความกลาบาบน ความกระหายทจะ ตงคำาถาม และความรบผดชอบตองานออกแบบ ของตนเอง ภายใตกระบวนการทำางานทละเอยด รอบคอบ เรมจากนกออกแบบวศวกรรมเปน ผศกษาปญหา คดไอเดย แลวคอยพฒนาเทคโนโลยขนมาตอบโจทยดงกลาว กอนทจะสงไมตอไปใหทมผเชยวชาญเฉพาะทางทดสอบ

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค


Chandigarh

flickr.

com/p

hotos/da

vemorris

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค


ในดนแดนหางไกลทางตอนเหนอของอนเดย สายตาแหลมคมจากผบรหารสงสดของประเทศไดหลอมรวมเขากบวสยทศนดานการออกแบบของสถาปนกตางชาต กอเกดรากฐานแหงการพฒนาทนาอศจรรย จณฑครห (Chandigarh) คอเมองหลวงแหงรฐปญจาบ ทถกวาดหวงใหเปนสญลกษณแหงการเดนทางสอนาคต และความอสระจากความเชอบนขนบดงเดมของอนเดย เมอผานไปกวาครงศตวรรษ จณฑครหพสจนใหเหนวา ความทนสมยทมากอนเวลาเมอครงนนไดกลายเปนสวนหนงในชวตของชาวเมองทกวนน

เครองมอแหงการปลดปลอย

จณฑครห ไมใชเมองทเตบโตอยางงดงามจากประวตศาสตรทเกาแกของอนเดย หรอรายลอมดวยสงปลกสรางทมาจากความเคารพบชาของผคน แตเมองแหงนผานการพนจพเคราะหและไตรตรองเพอหาคำาตอบของคำาวา “ชวตสมยใหม” และไมมใครกระหายทจะแสดงพลงแหงความเปลยนแปลง และรสชาตของอสรภาพเทากบ ชวาหระลาล เนหร (Jawaharlal Nehru) ผซงดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตรคนแรกของอนเดยอกแลว หลงไดรบการปลดปลอยจากการเปนอาณานคมขององกฤษในป 1947 ดนแดนของอนเดยสวนหนงถกแบงแยกออกเปนปากสถาน หนงในนนเปน รฐปญจาบทตองสญเสยเมองหลวงลาฮอรไป รฐบาลของเนหรจงมนโยบาย ทจะสรางสญลกษณแหงการเรมตนใหม และเมองจณฑครหกถกเลอกขน เปนเมองหลวงแหงใหมของรฐปญจาบ ทไมใชเพยงการสถาปนาแตในนาม เพราะเนหรเคยกลาววาสงนจะตองเปนเหมอน “การปลดปลอยจากโซตรวน ของอดต” อยางไรกตาม หนทางไปสสญลกษณทวาดหวงนนกชางยากเยน เพราะสภาพประเทศหลงไดรบอสรภาพไมไดแจมใสอยางทคาดฝน เมอสถานการณการเมองโลกเรมถกเขมงเกลยวดวยภาวะสงครามเยน สวนภายในประเทศ อนเดยตองประสบกบปญหาการแบงแยกดนแดนกบปากสถาน รวมถงความขดแยงระหวางศาสนาอสลามและฮนด ตลอดจน เรองปากทองของประชากรทตองดแล ดงนน การวาดภาพคณภาพชวตทดเลศดวยการสรางเมองใหมในอดมคต จงแทบจะเปนเรองเพอฝน แตเพอเรองเพอฝนนน รฐบาลไดตดตอทมสถาปนกชาวอเมรกน อลเบรต เมเยอร (Albert Mayer) และ แมทธว โนวคก (Matthew Nowicki) เพอออกแบบเมองหลวงแหงใหม แตโชครายทโนวคกประสบอบตเหต

เสยชวตจากเหตเครองบนตกเสยกอนและเมเยอรกตดสนใจทจะไมสานตองานดงกลาว ดงนน ในป 1950 เลอ คอรบซเยร (Le Corbusier) สถาปนกวย 62 ป จงไดรบเชญใหมาสานตอโครงการการออกแบบเมองหลวงสำาหรบประชาชนหาแสนคนบนทราบสงกวางใหญของรฐบาลเนหร ซงเขาและญาตผนอง ปแอร ฌองเนอเครต (Pierre Jeannenet) กพรอมรบ โอกาสอนยอดเยยมนไว หลงจากทเขาเคยพลาดโอกาสใหญในการออกแบบ เมองหลวงอยางสตอกโฮลมและปารสมากอนหนาน เลอ คอรบซเยรไดเขามาตงสำานกงานในอนเดยในป 1951 และไดเปดฉากชวงสำาคญในชวตของอดตทหารสวสของตนดวยผลงานตางๆ ทแสดงถงการทดลองแนวคดในการออกแบบสมยใหม ตงแตการวางผงเมอง ทงหมดทแบงแยกพนทสาธารณะออกจากพนทราชการและบานพกอาศย แตเชอมตอถงกนดวยการวางเสนทางถนนเพอการสญจร ทงหมดน ยนอย บนเงอนไขการลดภาระคาใชจายในการเดนทางเปนสำาคญ เพราะจากโซนทไกลทสดของเมองใหมกยงสามารถเดนทางเขาสใจกลางเมองดวยระยะหางเพยง 9 กโลเมตรเทานน โดยภาพรวมของการพฒนาเมอง รฐบาลและเลอ คอรบซเยรไดจดทำาแผนแมบทเปน 2 ระยะ ขนกบอตราการเตบโตของเมอง โดยระยะแรกเมองอยบนพนท 9,000 เอเคอร หรอเซกเตอร 1-30 สำาหรบการรองรบประชากร 1.5 ลานคน สวนในระยะทสอง พนทจะขยายออกไปอก 6,000 เอเคอร ในเซกเตอร 31-47 เพอประชากรอก 3.5 ลานคน นอกเหนอจากการสรางชวตใหเมองใหมแลว การสงมอบสญลกษณสอนาคตกเปนความหมายของการสรางเมองแหงน เลอ คอรบซเยร จงตงใจใหอนสาวรยรปมอ (Open Hand Monument) แสดงออกถงความเปนอสระและหลดพนจากพนธนาการ และอนสาวรย Martyrs' Memorial เปนเสมอนอนสาวรยทสภานตบญญตใชเพอตอกยำาภาพความพายแพ ของยคจกรวรรดนยม แตลกๆ ลงไปบนหนาประวตศาสตรแลว สถาปตยกรรม สมยใหมของอนเดยกยงคงปรากฏความเชอของชาวอนเดยดงเดมอย ดงเชน อาคาร The Tower of Shadow ทแสดงความเคารพตอดวงอาทตยของคนในรฐปญจาบผานการออกแบบอาคารทเปดใหแสงจากภายนอกลดเลาะ และฉายอาบเขามาภายในตวอาคารโดยไมปดกนใดๆ และดวยเหตน ความเชอ การเมอง และการออกแบบ จงเกดเปนบทสนทนาของผคนในจณฑครห

จณฑครห เมออดตออกแบบอนาคต เรอง: ศรอร หรมปราณ


ชวตทถกออกแบบ

ราวป 1960 จณฑครหกไดสมผสกบโครงขายแหงความรวมสมย ทงศาลากลางของเมองเสรจสมบรณ สภานตบญญต สำานกงานเลขาธการของรฐ องคประกอบทางภมทศนอนๆ รวมถงสวนสาธารณะทมอบสเขยวสดและทะเลสาบจำาลองทเตมความชมชนใหกบเมอง แตทงหมดนกถกตงคำาถามอยางทาทายวา นอาจเปนแคเครองมอทางการเมองของพรรครฐบาล และนคอสงทชาวอนเดยตองการมากกวาอาหาร ทอยอาศย และการจางงาน จรงหรอ แตนายกรฐมนตรเนหรไมสะทกสะทานกบแนวคดตอตานนน และ

กลาวอยางมงมนในป 1959 วา “ผมยนดอยางมากทจะทดลองเพอสรางอสระตามประเพณ แตแสดงสญลกษณความศรทธาของประเทศในอนาคต” ดวยการสนบสนนดานนโยบายอยางแขงขนและตอเนอง การพฒนาเมองหลวงจงยงเดนหนาตอ แมเลอ คอรบซเยรจะเสยชวตลงในป 1965 และปแอร ฌองเนอเครต จะเสยชวตในอก 2 ปตอมา แตสถาปนกรนใหม ของอนเดยทไดรวมงานกบทงสองอยาง แมนโมแฮน นาถ ชารมา (Manmohan Nath Sharma) ซงเปนผชวยของเลอ คอรบซเยรกได กาวขนมาเปนหวหนาสถาปนกของเมองจณฑครหและสานงานตอ หรอ

THE CITY BEAUTIFUL ภายใตอทธพลของแนวคดการออกแบบสมยใหม (Modernism) ทเชอมนใน

เทคโนโลย บวกกบการแสวงหาความสอดคลองกบวถชวตของผคน และมอง

ไกลออกไปถงวนทเมองจะตองขยายตวในอนาคต เลอ คอรบซเยรเปรยบเมอง

เหมอนรางกายมนษยทมสมอง หวใจ ปอด และเสนเลอดหลอเลยง ดงนน

ภมทศนของเมองจงเปนสวนหนงของการใชชวต การเรยน การทำางาน และ

เชอมตอกบธรรมชาตอนงดงาม จนเมองไดรบการเรยกขานวา The City Beautiful

• การวางผงเมอง แบงแยกพนทการใชงานตามการทำางาน การอยอาศย และ

การสนทนาการ โดยในสวนของการทำางาน ซงถอเปนภาระในการขบเคลอน

เศรษฐกจ ไดแบงเปน 4 องคประกอบสำาคญ ไดแก The Capitol Complex

ในเขตตะวนออกเฉยงเหนอ The Educational Institutes ในเขตตะวนตกเฉยง

เหนอ The City Centre ใจกลางเมอง และเขตพนทอตสาหกรรมในเขต

ตะวนออกเฉยงใต

• เลอ คอรบซเยรใชถนนเปนเสนเลอดถายเทความสะดวกของผคน เพอ

ตอบสนองการดำาเนนชวต โดยแบงเปน

V1 Arterial Roads ถนนเสนทางหลกทเชอมตอจณฑครหกบเมองอนๆ

V2 Major Boulevards ถนนสายรองจาก V1

V3 Sector Definers ถนนทเปนเสนแบงสวนตางๆ (Sector) ของเมอง

V4 Shopping Streets ถนนยานชอปปง

V5 Neighborhood Streets ถนนระดบชมชน

V6 Access Lanes ถนนทตดเขาไปสทตางๆ เชน ถนนเขาบาน เปนตน

V7 Pedestrian Paths ทางคนเดน

V8 Cycle Tracks ทางรถจกรยาน

©Profile

Pho

to Li

abary

อาคารศาลสง (High Court) ในบรเวณ The Capitol Complex


บลครชนา วธลดาส โดช (Balkrishna Vithaldas Doshi) นกศกษาจาก Sir J.J College of Architecture ในมมไบกไดรวมเปนสวนหนงของการสรางสรรคเมองเชนกน ปจจบนทง Sharma และ BV Doshi ถอเปนปชนยบคคลดานสถาปตยกรรมยคใหมของอนเดย ผลงานของพวกเขา ถอเปนการขยายรากฐานการใชภมสถาปตยกรรมเพอออกแบบคณภาพชวต บนความเชอทวา บทบาททแทจรงของงานสถาปตยกรรมคอการเปนตวเรง ปฏกรยาสำาหรบการเปลยนแปลงไปในทางทดขน ปจจบน เมองจณฑครหไดรบการจดอนดบวาเปนหนงในเมองทมรายไดสงสดในประเทศ ประชากรหนงในสามเปนเจาหนาทของรฐ และแรงงานสวนใหญอยในภาคการคาและการทองเทยว (ซงคดเปนมลคารอยละ 20 ของผลตภณฑมวลรวมของเมอง) ตามดวยการเงนและธรกจประกนภย นอกจากน ในป 2011 จณฑครหยงไดรบการจดอนดบใหเปนเมองทนาอยและสะอาดทสดในประเทศซงเปนมาตรฐานทไดรบคำาชนชมมาอยางตอเนองเกอบทกป ซงสวนสำาคญมาจากการจดการสภาพแวดลอมของเมองทเปนระเบยบ การแยกทางเดนของคน รถจกรยาน และรถยนตออกจากกน เพอทำาใหการจราจรไมตดขด ขณะทการกำาหนด เขตธรกจ ราชการ อตสาหกรรม และทพกอาศยอยางชดเจน กชวยกระจายความแออดของเมอง รวมทงการสรางพนทสาธารณะทเปดโลง กยงสอดคลองกบชวตคนอนเดยทชอบอยรวมกนเปนหมคณะ และความเหลอมลำาไมเทาเทยมกนของสงคมกไดรบการแกไขดวยการออกแบบพนทใหทกคนสามารถใชประโยชนรวมกนไดอยางปกตสข ดานการบรหาร เมอง มความพยายามทจะดงดดการลงทนดานอตสาหกรรมไอท อตสาหกรรม ยาและเวชภณฑ และการทองเทยว ซงใหผลตอบแทนทางเศรษฐกจสงกวาการลงทนในอตสาหกรรมหนก เชน กระดาษ หรอผลตภณฑชนสวนอเลกทรอนกสทกอใหเกดมลพษ ผคนใชชวตในเมองใหมไดอยางไมขดเขน จนเมองมอตราการขยายตว ทรวดเรวทงในดานเศรษฐกจและประชากร ผงเมองทเคยคดวาจะรองรบ ผคนไดมากถง 3.5 ลานคน กลายเปนคบแคบไปทนใด เมอเทยบกบ 10 ลานคนในปจจบน นอกจากนน เวลาทผานมาเนนนานกวา 60 ป หลงการพฒนา กนำาไดความเพกเฉยและละเลยเขามาสเมอง อาคารสำาคญ

ในเมองท เคยเปนสญลกษณของอนาคตถกทงรางและทรดโทรม ทรายไปกวานนคอ ชนงานตางๆ ถกนำาไปขายใหแกบรษทประมลตางชาต อยางเอกเกรก เมอปทแลว หนงสอพมพ เดอะ การเดยน ขององกฤษตพมพ ขาวการประมลในกรงปารส เพอแยงชงผลงานออกแบบฝาทอระบายนำา ของเลอ คอรบซเยรในจณฑครห ดวยราคาสงกวา 1.5 หมนปอนด ขณะทเกาอในอาคารสภานตบญญตกมการประมลซอขายในตลาดประมลของลอนดอน นจงแสดงใหเหนวา มขาวของจำานวนมากทถกปลน สะดมไปจากเมองน ศาสตราจารย Rajnish Wattas อดตอาจารยใหญของคณะสถาปตยกรรมศาสตรของวทยาลยจณฑครห จงไดเปนตวแทนเพอเรยกรองใหมการแทรกแซงระหวางประเทศ "เราตองตะลงเมอไดยนราคาสำาหรบฝาทออนเดยว สงนกระตกจตสำานกของเรา และเราจะปลอยให เมองจมลงไปเชนนไมได" ดงนน กลมสถาปนก นกวชาการ และประชาชนในเมองจงกลบมาใหความสนใจและตนตวกบเมองอกครง โดยรวมกนกระตนใหรฐบาลไดแสดงทาทเอาจรงเอาจงกบการฟนฟบรณะเมองใหกลบมามความสำาคญอยางทควรจะเปน การตอสของจณฑครหจะยงดำาเนนตอไป เพอเรยกรองใหผทไดครอบครองสนทรพยของเมองเหนใจตอการรองขอ และจำานนตอความมงมน ของผบรหารเมอง เพอทจะปลอยใหผลงานออกแบบอนยอดเยยมไดกลบมา อยในสายตาของสาธารณะ ขณะเดยวกน เมองกตองพสจนวาการลงทน เมอ 60 ปกอนคมคากบการเตบโตอยางรวดเรวของเมอง เพราะอาจจะเปนการกลาวเกนจรงถาจะสรปวา การออกแบบไดเปนรากฐานของการแกปญหาตางๆ ของเมองไดทงหมด แตอยางนอยทสด กระบวนการ บรหารจดการเมองผานตรรกะดานการออกแบบ กไดนำาเสนอรปแบบใหมๆ ในการวางบรรทดฐานคณภาพชวต ซงจณฑครหไดนอมรบสงนนไวแลว

©Moran

di Bruno

/Hem

is/Co

rbis

flickr.

com/p

hotos/a-

m-a

-n-d

-a

flickr.

com/p

hotos/a

-m-a

-n-d

-aflic

kr.co

m/a

lex craig

ทมา :Bid to stop art dealers selling off Le Corbusier's iconic Indian urban project (March 8, 2011) โดย Daily Mail Reporter จาก dailymail.co.uk Le Corbusier's Chandigarh (April 25, 1982) โดย Barbara Crossette จาก nytimes.comLe Corbusier's Indian masterpiece Chandigarh is stripped for parts(March 7, 2011) โดย Jason Burke จาก guardian.co.ukchandigarh.gov.inchangeobserver.designobserver.com


THE CREATIVEมมมองของนกคด

งานออกแบบของดเทอร รามส

บทสนทนาพเศษระหวาง พนศกด วญญรตน ดเทอร รามส และฟรทซ เฟรงคเลอร

สงครามและจดเรมตนใหมของกาลเวลา:


ภาพ: อดเดช ชยวฒนากล



พนศกด: ผมรสกเปนเกยรตอยางมากทมโอกาสคนหาสงทอยเบองหลงความคดของคณ แทนทจะฟงความคดคณเพยงอยางเดยว... ผมเกดป 1943 ไมทราบคณเกดปอะไรดเทอร: ป 1932 ตอนนผมอาย 80 ป พนศกด: ถาเปนเชนนน คณกผานบาดแผลทางประวตศาสตรมาเยอะดเทอร: ใช ผมเตบโตพรอมจดกำาเนดของกาลเวลา เยอรมนหลงสงคราม โลกครงทหนง มนเปนจดเรมตน จรงๆ งานออกแบบในเยอรมนเหมอนถกตดตอนไปสองครง ครงแรกคอหลงสงครามโลกครงทหนง เปนจดกอตง สถาบนออกแบบเบาเฮาส ครงทสองทตดตอนประวตศาสตรการออกแบบคอชวงการปกครองโดยพรรคนาซ พนศกด: พรรคนาซมความพยายามทจะตงโรงเรยนออกแบบและโรงเรยน ออกแบบแฟชน ดวยความมงมนทจะเอาชนะพวกฝรงเศสใหไดฟรทซ: แนวทางการออกแบบของพรรคนาซเปนอะไรทแปลกมาก โจเซฟ เกบเบลส (Josheph Goebbels) เปนคนเกงมาก เขาเขยนคมอการออกแบบ (Design Corporate Manual) สำาหรบเยอรมน หนงสอเลมนสรางปรากฏการณ ทนาทงมาก ภายในเปนคำาบรรยายโดยละเอยดวาเยอรมนควรจะนำาเสนอ ตวเองอยางไรเพอแสดงถงความเปนมหาอำานาจโลก และสงทสำาคญมากคอ เกบเบลสไดศกษาศาสตรเกยวกบภาพ ตวอยางเชน ภาพททรงพลงและมประสทธภาพในการสอสารมากทสดควรจะเปนอยางไร เกบเบลส พยายามคนหาและออกแบบการจดวางตำาแหนงและทศทางทสอความหมายไดอยางเปนสากล เชน การไดพบวาในภาพๆ หนงนน ถาหากทหารเดนจากซายไปขวาและเดนมาขางหนา จะสอใหเขาใจถงการเดนทาง ไปรบ แตถาเดนจากขวาไปซาย จะสอถงการเดนทางกลบบาน และนกกลายเปนหนงในมาตรฐานททงภาพถายและภาพเคลอนไหวทงหมดในสมยนนถอปฏบตตาม ถาลองคดดดๆ สปเปนเวลาสนมากทจะเปลยนอตลกษณองคกร บางบรษทใชเวลาเปนสบๆ ปยงทำาไมไดเลย หนงสอเลมนคอสตรสำาเรจสำาหรบทกอยาง ธงทกผน เครองแบบทกชด ตงแตเครองแบบตำารวจยนเครองแบบนกการเมอง ทกอยางไดถกบญญต ไวอยางละเอยดถงกระดมทกเมด

พนศกด: อยางนอย เครองแบบนาซกดดกวาชดเหมา (เหมา เจอตง) เยอะดเทอร: ผมกลบชอบชดเหมามากกวา (หวเราะ) แตแนนอน ตอนทมารกซสต เรมกมอำานาจ ผมยงเดกมาก ผมจำาไดดวาทกอยางมนแยมาก และผมกเกลยดสงทเกดขนมาก สงทเกดขนมผลกระทบอยางมากตอโลกของการ ออกแบบ

พนศกด: ผมไดอานประวตศาสตรเยอรมนและรสกวา สาธารณรฐไวรมาร (Weimar Republic) เปนยคเรอเนสซองซของเยอรมน เปนการกลบมาเกดใหมทางปญญาหลงจากสงครามโลกครงทหนง ทงโรซา ลกเซมเบรก (Rosa Luxemburg) ทศทางการออกแบบแบบเบาเฮาส และการสรางสรรค ความคดใหเกดขนจรงได แตหลงจากสงครามเกดขน และทกอยางกเหมอน จะชะงกลง ผมจงมคำาถาม 2-3 ขอ เกยวกบวธคด รวมถงงานออกแบบ ของคณททำาใหกบเครองเสยงของบราวน (Braun) 1. งานออกแบบของคณ เปนการตอบสนองตอการขาดแคลนของวตถดบหรอเปลา 2. งานออกแบบ ของคณเปนการสานตอเจตนารมณของเบาเฮาสหรอไม 3. คณเคยคดไหม วา ทำาไมผบรโภคจำานวนมากทหลงใหลในงานออกแบบของคณตลอดระยะเวลายาวนานถง 60 กวาป ผมในตอนนนอาย 18 ป ซงไมรจกเลยวา บราวนหรอคณยงใหญแคไหน และไมมความรเกยวกบศลปะเลยสกนด แตเหนงานของคณแลวผมรสกทนทวามนวเศษมาก โดยทไมรดวยซำาวาเพราะอะไรมนถงวเศษไดเชนนน ดเทอร: ไมเลย ตงแตตอนเรมตนผมไมไดมความคดจะสรางแนวคดดาน การออกแบบขนสงอะไร ผมไมไดตงใจวาจะตองกำาจดรายละเอยดทไมจำาเปนออก แตแคไมอยากใหรายละเอยดทไมสำาคญเหลานน มนดงดดหรอโดดเดนเกนสงทสำาคญจรงๆ ไป นอกจากนน หลงจากสงครามโลกจบลง เหมอนเราไดโอกาสในการเรมตนใหม เรมทำาอะไรใหมๆ ออกมาได อยางเชน โรงเรยนออกแบบอลม (Ulm School of Design) ทตงขนมาในชวงทอเมรกามการใชแผนการมารแชล แพลน (Marshall Plan) โรงเรยนแหงนเปนโอกาสทจะไดมการเรยนการสอนดานการออกแบบทเปนประชาธปไตย มากขน แตอลมกอยไดเพยง 15 ป และปดตวลงในป 1968 นบเปนชวงชวตทสนอยางนาเสยดาย แตอทธพลของสถาบนอลมยงคงอย แมกระทงปจจบน เพราะหลายบรษทไดรบอทธพลจากแนวคดของอลม โดยเฉพาะอยางยงบรษทบราวน ฟรทซ: ตอนทรามสเขามาทำางานกบบราวน พวกเขากเรมเดนตามทศทาง ของอลมอยแลว แตเพงตงแผนกออกแบบเปนของตวเองเมอรามสเขามาทำางาน

ผมไมไดตงใจวาจะตองกำาจดรายละเอยดทไมจำาเปนออก แตแคไมอยากให

รายละเอยดทไมสำาคญเหลานน มนดงดด หรอโดดเดนเกนสงทสำาคญจรงๆ ไป ,,,,



ดเทอร: ชาวอเมรกนมรสนยมแปลกๆ (หวเราะ) โดยเฉพาะในยค 1960 คณลองยอนกลบไปดรถยนตทวางขายในทองตลาดในอเมรกา เขาแคเปลยนทายรถและทำาใหดานหนาใหญขน และใหญขนเรอยมาจนถงปจจบน นคอตวอยางทพบเหนบอยมาก ตวอยางของการออกแบบเพยงเพอใหคนซอ ของเพมขน มนไมใชการออกแบบทด เปนเพยงการตบแตงเพอเพมสวนแบง การตลาด ไมไดปรบปรงวตถนนเลย

พนศกด: แลวถาเชนนนจะใชอะไรตดสนวางานออกแบบใดมคณภาพดเทอร: งานออกแบบทดตองเรมจากพนฐานของเทคโนโลย เหมอนการออกแบบจากภายในสภายนอก ตวอยางเชน ผมเรมใชตะแกรงเหลกหนา ลำาโพงในสมยทเรายงเอาพรมปพนมาขงหนาลำาโพงกนอย ในชวงแรก ลกคาตางบอกวางานออกแบบของผมหนาตาเหมอนกรงเลยงกระตาย แตทมงานเทคนคของบรษทกลบมความสข พวกเขาชอบการเปลยนแปลง ครงนมาก เพราะตะแกรงเหลกทำาใหเสยงเดนทางไดดกวา ถาคณนกถงแต รปลกษณหรอเปลอกนอก มนจะไมเกดอะไรดขนมา งานออกแบบของคณ จะไมไปไหน งานออกแบบทดตองเรมจากเทคโนโลยภายใน

พนศกด: ผมวานนแหละคอความงดงามของงานออกแบบโดยชาวเยอรมน ผมไดไปดนทรรศการเกยวกบเครองยนตรถไฟของเยอรมนมา แลวรสกวา มนสวยงามมากเพราะมนออกแบบโดยคำานงถงฟงกชนมาเปนอนดบแรก และความงามจงตามมาอยางไมไดตงใจ คณคดวาทมนสวยงามไดเปนเพราะการออกแบบและวศวกรรมทถกตอง ซงทำาใหเกดสนทรยศาสตรหรอเปลาดเทอร: ใช ประโยชนใชงานดานเทคนคของมนไดกลายมาเปนความงามในตวมนเองดวย คอ Design in Harmony หรอการออกแบบทมการผสมผสานอยางกลมกลนและลงตว มนคอการออกแบบอยางมสมดลกบเทคโนโลย

พนศกด: คณเปนผออกแบบปมของเครองเสยงบราวนเองหรอเปลา ทำาไมคณถงเลอกใชปมขนาดนนและอะไรททำาใหปมนนดเซกซดเทอร: ผมเกลยดคำาวาเซกซ มนเปนคำาทนกการตลาดชอบใช จะวาไป หนาปดและปมบนเครองเสยงของบราวนถอวาเปนการปฏวตการออกแบบ ครงหนงเหมอนกน กอนหนาน วทยถกออกแบบใหปมถกจดวางในแนวตง โดยแนวคดเบองหลงคอ ผมและเพอนรวมงานไดนำาทกองคประกอบมาวางแผบนแนวราบ เพอใหผใชงานสามารถจดการทกสงทกอยางไดในระดบ เดยวกน โดยไมตองกมตว สวนขนาดของปมหมนคอขนาดทถนดทสดเมอใชนวจบ แลวทปมมขนาดเทานนเปนเรองของผวสมผสและความรสกมากกวา เชน ขนาดของ ปมบนวทยเคลอนทหรอวทยบนรถกจะแตกตางออกไป คอจะตองมความ สงมากกวาเพอจบไดถนดมอ แตถาเปนปมของเครองเสยงขนาดใหญ ทตองมปมสำาหรบฟงกชนตางๆ จำานวนมาก ขนาดของปมกควรจะมขนาด เลกลงและตนกวา เพราะปมพวกนไมควรจะแยงความนาสนใจของสวนอนๆ ไป แตในทสดสำาหรบผม เปาหมายคอจะออกแบบอยางไรใหทกองคประกอบเปนสงทคนใชไดตลอดชวต แคนนกเพยงพอแลว

พนศกด: ผมสงเกตวางานออกแบบของคณหลายครงยงไมมเทคโนโลยรองรบ คณทำาอยางไรใหวศวกรและนกเทคนคทงหลายยอมรบแนวคดของคณ คลอยตามนยามของคณวาอะไรดและเหมาะสมทสดดเทอร: มนไมงายเลย โดยเฉพาะตอนทผมเรมทำางานทบรษทบราวนใหมๆ นกออกแบบสวนใหญมกไมเจอนกเทคนคทเขาใจเรา แมกระทงหวหนาบรษทกชอบถามผมวาใครจะซอของพรรณน ผมใชความพยายามมากในการเปลยนใจหวหนา และในทสดกทำาสำาเรจ เมอเปลยนใจหวหนาบรษทไดแลววาอะไรคอสงทด ทกสงทกอยางกงายขน แตคณตองเปลยนใจเบอรหนงของบรษทกอน กอนทจะเดนหนาไดกบงานออกแบบใหมๆ พนศกด: คณคดยงไงกบแนวทางการออกแบบในยคปจจบน ทเรยกวางานออกแบบสไตลอเมรกนอยางพวกชดชากาแฟทรปรางเหมอนโบสถคาทอลก

หมายเหต: พนศกด วญญรตน ประธานทปรกษานโยบายของนายกรฐมนตร และ

ผกอตง TCDC, ฟรทซ เฟรงคเลอร (Fritz Frenkler) ผกอตงและประธานของ f/b design

GmbH และศาสตราจารยแหงมหาวทยาลยเทคโนโลยแหงมวนก


ตลาคม 2555 l Creative Thailand l 31ตลาคม 2555 l Creative Thailand l 31



Creative Ingredientsเรอง: ปยะพงศ ภมจตร

ดเทอร รามส เคยพดเอาไววาดเหมอนจะมเพยงแคแอปเปลบรษทเดยวเทานนทเดนตามกฎ 10 ขอของงานออกแบบทดทเขาคดขนตงแตยค 1970 ปฏเสธไมไดวาถาไมมผลงานท ดเทอร รามส ออกแบบไวกบบราวน ตงแตยค 1950 เราอาจไมมวนไดเหนผลตภณฑหลายตวอยาง iPod iMac iBook หรอแมแตเครองเลนซดตดผนงของมจ (Muji) ทมหนาตาเปนแบบทเราเหนกนอยทกวนน ในภาพยนตรสารคด Objectified ของ Gary Hustwit ฉากทเรมสมภาษณ ดเทอร รามส เปดมาดวยภาพโคลสอพของกรรไกรตดกงตนไม แลวกลองคอยๆ ซมออกมาเปนภาพเขากำาลงตดแตงบอนไซขนาดเลกในสวนหลงบาน "ศลปนบอนไซของญปนเคยพดเอาไววา การตดแตงกงบอนไซนน คณตองตดแตงใหสเปซของแตละกงเหลอพอทนกตวเลกๆสามารถบนผานไปได ทญปนพวกเขาตดแตงบอนไซกนมากกวาน" และนคอทมาของบทสนทนาทวาดวยเรอง บอนไซ-เยอรมน-ญปน และหนงสอ เกยวกบตวเขาเลมทเขาชอบทสด

พดถงงานอดเรกของคณบาง ทำาไมคณถงสนใจการเลยงบอนไซดเทอร: มนเรมจากทผมออกแบบสวนเลกๆ ในบานของผมทไดแรงบนดาลใจ มาจากการจดสวนของญปน ผมชอบสวนทผมออกแบบและพอมเวลาสวนตว มากขนหลงจากทผมหยดทำางาน ผมกชอบการตดแตงใบไมเลกๆ ของบอนไซ

บอนไซของคณสวนมากเปนพนธอะไรดเทอร: ตนทผมมไมใชตนไมสายพนธของญปนสกตน เพราะความแตกตางกนเรองอากาศและอณหภม แตแนนอนวาผมไดแรงบนดาลใจมาจาก บอนไซของญปน สวนบอนไซของผมเกอบทกตนเปนสายพนธทมาจากจน

คณมบอนไซทงหมดกตนดเทอร: ผมไมไดมบอนไซมากนก นาจะประมาณ 6-8 ตน ทงทจรงๆ แลวผมอยากมมากกวาน แตการดแลบอนไซตองใชเวลาและความใสใจมาก การเลยงบอนไซกเหมอนกบการเลยงเดก คณไมสามารถปลอยเดกๆ ทงไวตามลำาพง พวกเขาตองการเวลาจากใครสกคนทคอยดแลเปนอยางด และผมเองกไมไดมเวลามากนก

ระหวางเยอรมนกบญปน ดเหมอนวาทงสองประเทศจะมความเกยวของกนในเชงวฒนธรรมนบจากชวงสงครามโลกครงทสอง ดเทอร: เมอป 2005 เราไดจดนทรรศการทชอ Less but Better ในวดเซนชอ Kenninji ทเมองเกยวโต เราจดแสดงผลงานออกแบบทงผลตภณฑและ เฟอรนเจอรภายในบรเวณวด คนทเขาชมนทรรศการนใหความสนใจเปนอยางมากวาทำาไมเราถงตงใจนำางานออกแบบพวกนไปไวในพนทของวดท ถอเปนวดเซนทเกาแกทสดของญปน แตผคนมากมายทเขาชมนทรรศการน สามารถเขาใจความเชอมโยงของสองสงทจดวางไวในพนทเดยวกน แมแตพระในวดเองกเขาใจความเชอมโยงนฟรทซ: ประวตศาสตรของทงสองประเทศตงแตยคเมจของญปน (กนยายน 1868 - กรกฎาคม 1912) ทพวกเขาเรมเปดประเทศ รฐบาลและประชาชน เรมทจะพฒนาระบบการปกครอง การทหาร การรกษาพยาบาล และระบบ การศกษา พวกเขาเลอกทจะใชระบบการศกษาทใชแบบอยางจากฝรงเศส

Weniger, aber besser. Less but Better โดย: Deter Ram



สวนเรองตำาราทางการแพทยและการศกษาทางการแพทยนนพวกเขาเลอกทจะใชของเยอรมน สดทายแลวรฐบาลของญปนในสมยนนเลอกทจะใชทงระบบการศกษาของโรงเรยน รวมทงเครองแบบนกเรยนตามอยาง เยอรมน นนคอความเชอมโยงกนระหวางสองประเทศในสมยกอนสงคราม โลกครงทหนงดเทอร: แมแตตอนทผมไปญปนครงแรก ผมกรสกวาปายตามถนนหนทาง ของญปนกคลายกบของเยอรมน ผมไมไดหมายถงภาษา แตหมายถงลกษณะบางอยางทคลายกน ผมคดวาสงทเหมอนกนอกอยางคอ ญปนเปนชาตทรวาพวกเขาตองการอะไรจรงๆ พวกเขาใสใจเรองการใชทรพยากร ไมตางจากเยอรมน ฟรทซ: และมเรองของพนฐานทางศาสนาเขามาเกยวของดวย ชนโตของญปนกบโปรเตสแตนตในเยอรมน โปรเตสแตนตทำาใหผทนบถอศาสนาครสตมความเทาเทยมกน ทำาใหทกคนสามารถเขาใจเรองราวในคมภรไบเบล ไดเทาๆ กน สวนญปนนนกเชนกน ตองการใหทกคนมความเทาเทยมกน แมจะมชองวางระหวางชนชนอย แตพวกเขากพยายามทจะทำาใหคณภาพชวตของทกคนเทาเทยมกน ความคลายกนเรองทวาพวกเขาตองการอะไร และ รวาตองทำาอยางไรถงจะไดสงทตองการจรงๆ กอยางเชนทพวกเขาตองการเนอววดๆ พวกเขากจะใสใจกบการใหอาหารดๆ จนสดทายววพวกนนกกลายเปนเนอววคณภาพด ในเยอรมนนนเราใหความสำาคญกบตนไมไมตางกบคน กเหมอนกบญปน กวาทพวกเขาจะตดตนไมสกตนหนง นนพวกเขาตองมนใจจรงๆ กอนวาพวกเขาตองการตนไมนนจรงๆ นคอสงทผมคดวาสองประเทศนมอะไรทเหมอนๆ กน

มหนงสอทพดถงดเทอร รามสและรวบรวมผลงานออกแบบของคณออกมา หลายเลม แตเลมไหนคอเลมทคณเองชอบมากทสดดเทอร: เลมทผมชอบมากทสดคอเลมทชอ Weniger, aber besser. Less but Better เปนเลมทผมเขยน พมพโดยสำานกพมพ Jo Klatt + Design Verlag ถงแมภาพทอยในเลมจะดเกาเพราะพมพออกมาตงแตป 1995แตผมกชอบมากทสด และตอนนเรากำาลงทำาฉบบปรบปรงใหม ภาพตางๆ จะดขนและใชเนอหาทผมเขยนเหมอนเดม

CREATIVE WILLคด ทำ� ด


การรณรงคเพอใหความรทรวมมอกบมจในรปแบบผลตภณฑทอยใน ชวตประจำาวน เปนตน จากกระบวนการทไมมงเนนแคเพยงเรองของการแกปญหาหลงจากเกดภยพบตเพยงอยางเดยว แตใหนำาหนกกบการสรางความตระหนกรเรอง การรบมอกบภยพบตทอาจเกดขนอยางไรสญญาณเตอนลวงหนา เพอใหเปนสวนหนงของวถการดำาเนนชวต และสงไมตอสคนรนหลงไดอยางมประสทธภาพ โดยนำาทกษะดานการออกแบบมาสรางองคความรจนเปน ตนแบบของกระบวนการคดทกลายเปนโอกาสซงสามารถรกษาชวตผคนไดอกจำานวนมาก และเปนการกรยทางสำาหรบอกหลายประเทศทตองเผชญหนากบเหตการณภยพบต ใหนำาหนงตวอยางงานออกแบบนไปประยกตใชตามความเหมาะสมในแตละพนทได * สามารถดรายละเอยดเพมเตมไดในนทรรศการ “ทวม อย ได: ใชชวตอยางไรบนความเปลยนแปลง | Always Prepare: Living with Changes” ทศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ไดตงแต วนท 27 กนยายน 2555 - 6 มกราคม 2556

ในโอกาสครบรอบสบปจากเหตการณแผนดนไหวดงกลาว โครงการใหความรในการเตรยมตวรบมอภยพบต “อสะ! คาเอร คาราวาน (Iza! Kaeru Caravan)” ไดถอกำาเนดขน พรอมหนงสอคมอการเตรยมตวรบมอ กบภยพบต “บนทกจชน อทสโมะ (JISHIN ITSUMO NOTE)” ทนำาบทเรยน ขอมล และทกษะในการเอาตวรอด จากการลงพนทสมภาษณผทประสบภย แผนดนไหวจำานวน 167 คน มาถายทอดเปนหนงสอ โดยม บมเปอ โยรฟจ (Bunpei Yorifuji) นกออกแบบมากฝมอเขามารบหนาทดแลรปแบบการนำาเสนอและภาพประกอบเพอใหสอสารกบคนในวงกวางมากทสด และถงแมโครงการนจะเรมตนจากคมอฉบบเลกๆ แตโครงการยงขยาย กจกรรมตอเนองออกไปยงกลมครอบครวและชมชน กลมนกออกแบบและ ศลปนเชงสรางสรรค และกลมธรกจภาครฐและเอกชน ดวยกจกรรมเกมไพ ทมเนอหาเพอความพรอมรบมอกบภยพบตสำาหรบเดก การประกวด งานออกแบบผลตภณฑเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอรบมอภยพบต

จากเหตการณแผนดนไหวครงใหญฮนชน-อาวาจ เมอป 2000 ญปนบนทกความเสยหายทเกดขนและลงมอเปลยนแปลงวกฤตการณ ในครงนนสโอกาสสำาคญเพอเปนบทเรยนสำาหรบสงตอสคนรนหลง ดวยการออกแบบวธการสอสารทเรยบงายอยางภาพประกอบ ทใหพลงในการนำาเสนอความรความเขาใจไดอยางชดเจน

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน

JISHIN ITSUMO NOTE

Creative Thailand Magazine

Documents

Transcript of Creative Thailand Magazine