Crash course praktijkonderzoek

Erik Jansen, Kenniscentrum HAN SOCIAAL(erik.jansen@han.nl)

Thijs de Moor, HAN-CTO(thijs.demoor@han.nl)

1. Wat is onderzoek?2. Trust the process3. Onderzoek en de vaktherapeut4. Oefenen5. Handelingsrichtlijn voor

onderzoekers

Inhoud

1. Wat is onderzoek? Veel spraakverwarring Voorbeelden:

– meten in experimenten– marktonderzoek/behoefteonderzoek– onderzoek en innovatie als beroepstaak (

competentie onderzoek doen)– praktijkgericht onderzoek– actieonderzoek– ontwikkelingsonderzoek– gebruik (wetenschappelijke en/of vak-)literatuur

evidence based werken– etc.

A. Onderzoek in nauwe zin (praktijkgericht onderzoek)

Het onder begeleiding kunnen bijdragen aan (kleinschalig) praktijkgericht onderzoek, veelal gericht op ontwikkeling en verbetering (kleinschalige innovatie) van een product, proces of dienst in de beroepspraktijk.

B. Onderzoek in brede zin (houding in beroepsuitoefening)

Onderzoek doen/onderzoeksvaardigheden versleuteld in:– primaire dienstverlening– werken in een organisatie– professionalisering en innovatie

1. Wat is onderzoek?

Reflectievragen (2 min. Overleggen met buurman/buurvrouw):

Waar zit onderzoek in brede zin in het beroepsmatig handelen van de vaktherapeut?

Waar zit onderzoek in brede zin in de opleidingen CTO en PMT?

1. Wat is onderzoek?

Onderzoek als product:- “Objectieve” metingen- De conclusies- Het onderzoeksrapport- Publicaties- Wetenschap als

gouden standaard

2. Trust the processOnderzoek als proces praktijk- Opbouwen van

redeneringen- Checken van

vooronderstellingen- Systematisch/methodisch

werken- Onderzoeker als drager

van kennis- Sociale processen tussen

onderzoekers- Intuïties van onderzoekers

Hoe gaat dat in de praktijk van onderzoekers?

geconstrueerde logica

handelings-logica

resultaatproces

tijdens het onderzoek na afloop van het onderzoek

begeleidingpilots

pragmatische keuzesetc.

rapportenverslagenartikelen

etc.

Zichtbare deel

2. Trust the process

Theoretische kennis

HypothesenToetsen

HypothesenFormuleren

Exploreren

8-model van praktijkkennis in de hulpverlening (Oostrik & Schilder 2001)

Competentie(gedragsintelligentie)

Praktijkkennis

Implementeren

Evalueren

Ontwerpen

Onderzoeken

SignalerenLegitimeren

empirische cyclus

regulatieve cyclus

Wetenschappelijk onderzoek

2. Trust the process

Praktijk-ontwikkeling

Vaktherapieals beroep

Evidence-based practice:Gewetensvol, expliciet en oordeelkundig van het huidig beste bewijsmateriaal (evidence) gebruik maken om beslissingen te nemen voor individuele patiënten (Offringa, Assendelft & Scholten, 2000).

Argumenten voor beslissingen, naast expertise

Behandelkeuze/beslissingEvidence

Voorkeuren

Toestand patiënt

2. Trust the process

Methodisch handelen

1. Onderzoek doen is een beroepspraktijk, in al zijn facetten2. Het onderzoeksproces vereist:

– Specifieke vaardigheden Meten, analyseren, rapporteren

– Generieke vaardigheden Analytisch vermogen

3. Het onderzoeksproces verloopt anders dan zoals het wordt beschreven in de (meeste) boeken4. Onderzoek is eigenlijk: gesublimeerde reflectie

Concluderend

3. Onderzoek en de vaktherapeut

Onderzoekende houding hoort bij HBO-niveau Methodisch werken doe je al (argumenteren) Dataverzameling doe je al (IN het medium!)

juiste terminologie en systematiek leren Hoe maak je iets meetbaar?

Omgaan met sociale processen tussen professionals De taal en de omgangsvormen van de onderzoeker leren “Expert in eigen vak” cf. “Baas in eigen buik”

Onderzoek en de vaktherapeut

3. Onderzoek en de vaktherapeut

In subgroepen invulkaart onderzoeksproces (15 min)1. Wat ga je onderzoeken en waarom? (denk outside-in!)2. Hoe moet je de relaties tussen betrokkenen vorm geven?3. Welk onderzoeksmatighandelen is daarvoor nodig?4. Aan welke condities(voorwaarden) moet zijn voldaanom het proces zo vorm tegeven?

Organiseren van het onderzoeksproces

4. Oefenen

PlenairMini-pitch over de resultaten van 1 of 2 groepen

Organiseren van het onderzoeksproces

4. Oefenen

Wat is goed om te doen? Kritische houding aannemen Meteen schrijven (papier als reflectiemiddel) Producten/schrijfsels ter feedback aan kritische vrienden voorleggen (ook al is het pas een concept) Gebruik maken/aansluiten bij bestaand materiaal Herschrijven van materiaal / iteratief werken Trust the process!

Wat is niet goed om te doen?• Met alle winden mee waaien• Schrijven uitstellen• Producten voor jezelf houden• Tevreden zijn met eerste versies

Hoe stel je je op in het proces5. Handelingsrichtlijn voor onderzoekers