cooltura.co.uk 19 (581)09 maja 2015

581-COVER.indd 2 05/05/2015 15:17:31

581-MAKIETA 1 01-23.indd 2 05/05/2015 15:52:16

581-MAKIETA 1 01-23.indd 3 05/05/2015 15:52:18

POLISHWEEKLYMAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00

TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYŃSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

Z-CA REDAKTORA NACZELNEGOPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261

DZIENNIKARZESYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukDARIUSZ A. ZELLER

darek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.ukTOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk

TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk

WSPÓŁPRACOWNICYLIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU

/ MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

KOREKTA MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMYEWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250

GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk

prenumerata@cooltura.co.ukewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wy wania tekstów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

W NUMERZE 581.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

097012

010

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

018 GOSPODARKA

022 PORADNIK

024 TEMAT NUMERUBoże, chroń Royal Baby!

030 KOMENTARZ TYGODNIAPatroszenie ryby po grecku

032 WASZE OPINIEPolemiki

034 WYDARZENIAPOSK – decydujące starcie

040 PRACA I KARIERADr Jonnna Bagniewska: Młodym

naukowcom trudno wrócić do Polski

042 SYGNAŁYZ listów do redakcji

044 CAFÉ COOLTURANadchodzące wydarzenia

048 KONCERTBarbara Raimondi – jeden

z najpiękniejszych głosów Europy

w Jazz Cafe POSK

052 POLSKIE RADIO LONDYN…poleca

054 KSIĘGARNIA

064 ZDROWIE I URODANie zajadaj stresu!

070 OGŁOSZENIA DROBNE

092 KRZYŻÓWKA

093 HOROSKOP

094 SPORT

Okładka: TOMEĆ WOŹNY

581-MAKIETA 1 01-23.indd 4 05/05/2015 15:52:23

005

581-MAKIETA 1 01-23.indd 5 05/05/2015 15:52:24

006 Zdjęcie tygodniaTaki jesT londyn

581-MAKIETA 1 01-23.indd 6 05/05/2015 15:52:26

Fot.

PAP/

EPA

/And

y Ra

in

Niech się święci 1 Maja

Aktywistka macha flagą, siedząc na pomniku lwa na a Trafalgar Square

w Londynie, podczas tegorocznych obchodów Międzynarodowego Dnia Solidarności Ludzi Pracy. 1 maja związkowcy domagali się zaprzestania cięć w państwowym budżecie i sprawiedliwych płac. Święto Pracy obchodzono tego dnia w wielu miastach na całym świecie.

581-MAKIETA 1 01-23.indd 7 05/05/2015 15:52:27

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

» Goncalo Amaral, były inspektor policji, który prowadził w Por-

tugalii śledztwo w sprawie zaginięcia w 2007 r. 4-letniej Madeleine McCann, został skazany przez sąd w Lizbonie na karę 500 tys. euro wraz z odset-kami za pomówienia wobec rodziców dziewczynki.

W uzasadnieniu wyroku sąd wyja-śnił, że zawarta w książce Amarala pt. „Maddie: Prawda kłamstwa” teza, jakoby zaginięcie dziewczynki zostało spowo-dowane zaniedbaniami ze strony rodzi-ców, które doprowadziły do jej zgonu, a także podejrzenie, iż to oni ukryli jej ciało, sprawiły, że brytyjskie małżeń-stwo doznało strat moralnych.

– Każdemu z rodziców Madele-ine zostało zasądzone odszkodowanie w wysokości 250 tys. euro wraz z odset-kami liczonymi od 5 stycznia 2010 r. Te

wynoszą obecnie 106 tys. euro – ujaw-niła adwokat małżeństwa McCann, Isa-bel Duarte.

W czasie zamkniętej dla mediów rozprawy sąd nakazał również wpro-wadzenie zakazu sprzedaży wydanej w 2010 r. książki Amarala oraz jej wzno-wień wraz z załączoną do niej płytą DVD z filmem dokumentalnym. Zakazano też sprzedaży praw autorskich do obu tych publikacji.

W trakcie trwającego od 2010 r. procesu o zniesławienie adwokat Kate i Geralda McCannów wnosiła też o uka-ranie Goncalo Amarala za zaprezento-wanie w jego książce dokumentów ze śledztwa, które nie miały autoryzacji portugalskiego wymiaru sprawiedli-wości do upubliczniania.

W maju 2007 r. Maddie McCann zaginęła z turystycznego apartamentu

przy portugalskiej Praia da Luz koło Portimao. Jej rodzice, informując poli-cję o zaginięciu dziewczynki, wyznali, że w chwili zniknięcia córki nie było ich w domku wypoczynkowym, gdzie brytyjska rodzina spędzała urlop. Według ich wersji mała Brytyjka została porwana.

Tymczasem we wrześniu 2007 r. prowadzący śledztwo Goncalo Amaral poinformował, że według jego ekipy dochodzeniowej czterolatka zmarła w niejasnych okolicznościach w aparta-mencie wypoczynkowym, a jej rodzice zatuszowali zdarzenie, ukryli ciało, a następnie zgłosili policji zaginięcie dziecka.

Prowadzone śledztwo w sprawie zaginięcia Maddie McCann zostało umo-rzone przez portugalski wymiar spra-wiedliwości w lipcu 2008 r. «

Dominika Wielgus

» Obserwowanie życia rodziny królewskiej nie będzie musiało

się już wiązać z długim wyczekiwaniem pod pałacem Buckingham. Szczęśliwcy – ci, których stać na zakup mieszkania na Palace Street, wartego 30 mln funtów – będą mogli podziwiać ogrody pałacu z własnych okien.

15 mieszkań zostało już upolowanych po cenie wyjściowej. Deweloperzy ustalili cenę 6 tys. funtów za metr kwadratowy za lokale na najwyższym piętrze. Eksperci są pewni, że cena może zostać nawet podwo-jona, kiedy tylko reszta apartamentów będzie gotowa do sprzedaży.

Obecnie trwa przebudowa jednej części budynku, w której mają powstać 72 nowe mieszkania. Szef firmy dewelo-

perskiej Northacre przypomina, że tylko 14 lokali będzie miało doskonały widok na ogrody pałacowe, jednak mimo to zainteresowanie nimi jest bardzo duże. Potencjalni mieszkańcy nie będą musieli przechodzić żadnych kontroli czy speł-niać specjalnych kryteriów. Zarówno mieszkańcy, jak i ochrona pałacu Buc-kingham są zgodni, że takie działania nie są potrzebne.

Mieszkania są różniej wielkości, od one- bedroom po five- bedroom. W budynku będą również serwisy do współużytku, takie jak 20-metrowy basen, siłownia, studio pilates, sauna, biblioteka, małe kino oraz wystawna jadalnia mieszcząca 16 osób.

Budynek, zaprojektowany przez Chelsea Barracks Architects Squire & Partners, będzie ukończony w pięciu sty-lach architektonicznych. Mieszanka sty-lów z lat 60., 80. i 90. XVIII wieku połą-czona ze stylem nowoczesnym zapewne jeszcze bardziej zachęci potencjalnych mieszkańców. «

Śledczy skazany za pomówienia

Okno z widokiem na królewskie ogrody

Pałac Buckingham

581-MAKIETA 1 01-23.indd 8 05/05/2015 16:13:27

581-MAKIETA 1 01-23.indd 9 05/05/2015 15:52:31

010 WIADOMOŚCINA wyspAch

Trader załamał giełdy?USA domagają się od Wielkiej Brytanii ekstradycji Navindra Singha Sarao, tradera, któremu zarzuca się, że spowodował załamanie giełdy w Chicago (tzw. flash crash) w 2010 r. Sarao zatrzymano w Londynie. Sąd wyznaczył kaucję w wysokości 5,05 mln funtów.

Amerykańskie Ministerstwo Sprawiedliwości oskarża Sarao o to, że posługując się powszechnie dostępnym oprogramowaniem, ze swego domu w Haunslow manipulował giełdą Chicago Mercantile Exchange (CME), czyli giełdą towarową w Chicago, i doprowadził do jej spektakularnego załamania.

Sarao miał się posługiwać techniką zwaną handlem wysokiej częstotliwości (High Frequency Trading – HFT) lub też handlem algorytmicznym i manipulować rynkiem. Masowe, błyskawicznie złożone zlecenia Sarao miały doprowadzić do załamania CME 6 maja 2010 r., gdy w ciągu kilku minut indeks Dow Jones spadł o 600 pkt.

Przed londyńskim sądem, który prócz wyznaczenia kaucji nakazał odebranie podejrzanemu paszportu, Sarao powiedział tylko tyle, że nie zgadza się na ekstradycję do USA.

Kate jak MaryjaLondyński satyryk Kaya Mar spaceruje obok St. Mary’s Hospital w północnym Londynie w oczekiwaniu na kolejne dziecko księcia Williama i księżnej Kate. Na wiele dni przed narodzinami kolejnego królewskiego potomka pod szpitalem gromadzili się fani brytyjskiej monarchii.

Czytaj więcej na str. 24

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

581-MAKIETA 1 01-23.indd 10 05/05/2015 16:04:34

581-MAKIETA 1 01-23.indd 11 05/05/2015 15:52:36

012 WIADOMOŚCINa Wyspach

» Choć Beckham od dwóch lat prze-bywa na sportowej emeryturze,

wciąż cieszy się w ojczyźnie ogromną popularnością. Temat jego 40. urodzin w brytyjskiej prasie kolorowej żyje już od dłuższego czasu. Pokazuje to tylko, że dzielący swoje życie prywatne i zawo-dowe pomiędzy Los Angeles a Londyn były piłkarz cały czas znajduje się w czo-łówce celebrytów budzących największe zainteresowanie.

Początkowo dominowały doniesie-nia, potwierdzane przez samego zainte-resowanego, że zamierza spędzić uro-dziny w spokojnej atmosferze w gronie rodziny i najbliższych przyjaciół. W ostat-nich dniach w mediach zahuczało jed-nak od plotek, że Beckham wraz z żoną Victorią zapraszają liczną grupę znajo-mych do luksusowego kurortu w maro-kańskim Marakeszu.

Według mniej lub bardziej plotkar-skich gazet i magazynów dokładna loka-lizacja imprezy urodzinowej trzymana była w tajemnicy nawet przed gośćmi,

Czterdziestolatek David BeckhamJeden z najsłynniejszych angielskich celebrytów skończył w sobotę, 2 maja, 40 lat. W piątą dekadę życia chce wejść z przytupem, a jak wskazują rozmaite rankingi bogactwa, nie będzie miał z tym większych problemów.

David Beckham wraz z synami Romeo i Cruzem

581-MAKIETA 1 01-23.indd 12 05/05/2015 15:52:38

ale media stawiają na pięciogwiazdkowy hotel Aman-jena, który ma być jednym z ulubionych miejsc wypo-czynku Beckhamów. W tym kurorcie mieli oni ponoć odnowić swoje przyrzeczenia małżeńskie w 2004 r., po kryzysie wywołanym podejrzeniami o romans Davida z jego ówczesną asystentką.

Na liście gości mieli znajdować się między innymi aktor Tom Cruise, słynny kucharz Gordon Ramsay, reży-ser Guy Ritchie oraz najlepszy przyjaciel byłego piłkarza jeszcze z czasów gry w juniorskich drużynach Manche-steru United – Dave Gardner wraz ze swoją partnerką Liv Tyler. Na przyjęciu nie mogło zabraknąć również innych byłych kolegów Davida z boiska.

Beckham niewątpliwie miał co świętować. Choć już od niemal dwóch lat pozostaje na emeryturze, jego mają-tek nigdy nie miał się lepiej. Według magazynu „Forbes” jego zarobki w 2014 r. wyniosły rekordowe 75 mln dola-rów. Do tej sumy nigdy nawet nie zbliżył się podczas 20-letniej kariery piłkarskiej. W jej trakcie najwięcej zarobił w 2012 r. – 51 mln dolarów.

Zeszłoroczny przychód dał mu także zaskakująco wysokie, drugie miejsce na liście najbogatszych byłych sportowców. Lepszym wynikiem mógł się pochwalić tylko słynny Michael Jordan. Obaj byli przy tym jedy-nymi byłymi sportowcami na liście 20 najbardziej roz-poznawalnych celebrytów.

Do licznego grona marek, które promuje swoim wizerunkiem, były piłkarz Manchesteru United, Realu Madryt czy Milanu dołączył w zeszłym roku Jaguar. Bec-kham został jego ambasadorem na Chiny. Ojciec czwórki dzieci zbudował sobie całkiem pokaźną bazę fanów na Dalekim Wschodzie, o czym świadczy także jego popu-larność wśród tamtejszych firm. Beckham od 2013 r. jest również ambasadorem chińskiej Superligi piłkarskiej.

Z kolei według opublikowanej dwa tygodnie temu listy najbogatszych Brytyjczyków majątek rodziny Bec-khamów szacowany jest obecnie na 240 mln funtów (365 mln dolarów), co daje im 410. miejsce na liście najbo-gatszych Brytyjczyków.

Bogactwo i sława nie oznaczają jednak pełni szczę-ścia i uznania nawet wśród rodaków. Były reprezentant Anglii przekonał się o tym niedawno, tocząc urzędowy spór z sąsiadami w Londynie. Beckhamowie kupili w 2013 r. za ponad 30 mln funtów luksusową posiadłość w dziel-nicy Kensington. Para chciała ją jednak gruntownie prze-budować, by umieścić w historycznym wiktoriańskim domu między innymi salę kinową, siłownię czy piwniczkę na wino. Na to jednak zgody nie chcieli wyrazić sąsiedzi, którzy obawiali się nadmiernego hałasu i innych niedo-godności związanych z pracami budowlanymi, a także „zaburzenia historycznego wizerunku okolicy”.

Władze dzielnicy ostatecznie pozwolenie na remont wydały z niewielkimi tylko zastrzeżeniami mającymi na celu zachowanie historycznej wartości budynku. Nie wia-domo, czy Beckhamowie musieli zaproponować niezado-wolonym sąsiadom zadośćuczynienie finansowe.

Nowy dom w Londynie będzie już kolejną posiadło-ścią małżeństwa Backhamów. Inne mają między innymi w Kalifornii, we Francji oraz w Zjednoczonych Emira-tach Arabskich. «

581-MAKIETA 1 01-23.indd 13 05/05/2015 15:52:39

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

» Najtańszy lek.

Ile pIć DzIennIe? Kobiety powinny pić 8 szklanek wody lub innych płynów, mężczyźni 10 szklanek, a dzieci 6,5 szklanki. Człowiek potrze-buje wody, ponieważ sam jest wodą. Mózg składa się z niej w 78 proc. Woda stanowi także 1/3 naszej masy ciała. Transportuje witaminy, proteiny i inne ważne substan-cje do organów w całym ciele. Bez tego nie mogłyby funkcjonować. Nie mniejsza jest jej rola w wydalaniu z naszego orga-nizmu zbędnych produktów przemiany materii. Noworodek składa się z wody w 78 proc. Przed ukończeniem pierw-szego roku życia jej zawartość w ciele spada do 65 proc. Ciało dorosłego męż-czyzny to 60 proc. wody, a kobiety 55 proc. Dlaczego mniej? Bo ciało kobiety ma więcej tkanki tłuszczowej.

KIeDy MOżnA MóWIć O ODWODnIenIu?Odwodnienie średniego stopnia nastę-

puje, kiedy dochodzi do utraty 1 – 2 proc. wody z organizmu. Dla doro-słego mężczyzny, który nosi w sobie 42 litry H2O, to jakieś 4 szklanki. W przy-padku braku dostatecznej ilości życio-dajnego płynu w organizmie człowiek traci pamięć i coraz słabiej reaguje na bodźce zewnętrzne oraz sygnały wysy-łane przez ciało. Częste odwodnienia prowadzą m.in. do problemów z zębami. 90 minut w stanie odwodnienia może przynieść skutek w postaci postarze-nia się organizmu nawet o 12 miesięcy. Fizyczne zmiany wywołane brakiem wody w ciele człowieka są porówny-walne do tych, jakie powoduje choroba Alzheimera (łącznie z uszkodzeniem mózgu i śmiercią).

ObjawyPierwsze i najbardziej oczywiste to uczu-cie pragnienia, następnie ból głowy czy senność. Wiele może powiedzieć kolor moczu. Jeśli jest ciemny, to oznacza, że wody jest w nas za mało.

CIepłA Czy zIMnA?Dla nawilżania nie ma to większego zna-czenia, chyba że pije się bardzo gorącą

wodę w upalny dzień. Może to skut-kować większą potliwością. Lodowata woda nie jest dobra dla zmagających się z migrenami.

z KrAnu Czy z butelKI?Z butelki czy z kranu – właściwości nawil-żające są te same.

GAzOWAnA Czy nIe?Bąbelki mogą powodować uczucie peł-ności, wzdęcia i wiatry. Cierpiący na wysokie ciśnienie krwi nie powinni pić wody mocno gazowanej.

nIe przesADzAćZatrucie zbyt dużą ilością wody jest moż-liwe. W 2008 r. Andrew Thornton zmarł po spożyciu 10 litrów wody. 44-latek próbował w ten sposób uśmierzyć ból dziąseł. «

Dane: European Food Safety Authority, Kings College London, British Dietetic Association, Cardiff University,

Sweden’s Uppsala University Hospital

Woda

581-MAKIETA 1 01-23.indd 14 05/05/2015 15:52:40

015przegląd prasy

» THE TIMES

Najpiękniejsze Ferrari na świecieZa miesiąc będzie do kupienia na aukcji. Cena wywo-ławcza to 10 mln funtów. Zdaniem ekspertów wypro-dukowane w 1961 r. auto należy do jednych z najpięk-niejszych, jakie kiedykolwiek wyprodukowano. Powstało jedynie 16 egzemplarzy modelu 250 GT SWB California Spider. Poprzedni właściciele to m.in. Alain Delon, James Coburn, Chris Evan.

» DAILY MIRROR

27 lat „w grzechu”Najstarsza para świata bierze ślub. On ma 102 lata, ona 91. Po 27 latach „życia na kocią łapę” staruszko-wie postanowili zalegalizować związek. George Kirby oświadczył się Doreen Luckie w minione walentynki. Para poznała się w 1990 r. On był rozwodnikiem, ona wdową. – Nie przyklęknąłem na jedno kolano, bo już bym raczej nie wstał – mówi ze śmiechem przyszły pan młody, którego druhem na ślubie ma być 63-letni syn.

» DAILY MAIL

DzieciZa 5 lat więcej dzieci będzie rodzić się ze związków nie-zalegalizowanych niż małżeńskich. W 2012 r. tylko 53 proc. maluchów przyszło na świat w rodzinie, w której mama i tata to mąż i żona. W porównaniu z 1980 r. 88 proc. (tyle odnotowano dzieci ślubnych) robi spore wra-żenie.

» DAILY EXPRESS

Da się żyć 150 lat– W najbliższym czasie medycyna będzie dysponować rozwiązaniami umożliwiającymi życie dłuższe niż dotąd – twierdzi dr Alex Zhavoronkov z Biogerentology Rese-arch Foundation. Jest tylko jeden warunek: należy sku-pić się na sobie, unikać posiadania żon i dzieci. 37-letni lekarz pragnie być żywym dowodem swoich teorii i wpro-wadza je w życie. Uprawia dużo sportu, przechodzi regu-larne badania, odżywia się m.in. mieszanką 100 różnych leków i suplementów diety. – Kluczem do walki ze starze-niem się organizmu jest głowa, a raczej mózg. Właściwe podejście do tematu to podstawa – dodaje. (SM)

581-MAKIETA 1 01-23.indd 15 05/05/2015 15:52:41

016 WIADOMOŚCIna wyspach

Siatkarze CBL Polonii zdominują siatkarski Mecz Gwiazd

» W trakcie trwającego tydzień ple-biscytu kibice siatkówki oddali

rekordową liczbę kilku tysięcy głosów. Nominować można było najlepsze panie i panów na co dzień grających w najwyższej angielskiej lidze siatkarskiej Super8.

Konkurencja była spora, bo aktual-nie w rozgrywkach udział bierze dzie-więcioro olimpijczyków z Londynu. – Lepszego wyniku głosowania nie mogli-śmy sobie wymarzyć – tak wybór aż siedmiu zawodników z CBL Polonii Lon-dyn do zespołów Azimo Meczu Gwiazd 2015 skomentował prezes drużyny Bar-tek Łuszcz.

– Połowa zawodników, którzy roz-poczną mecz mężczyzn, są zawodni-kami CBL Polonii – mamy dwóch repre-zentantów w drużynie Wielkiej Brytanii oraz pięciu w drużynie Reszty Świata. Taka sytuacja dowodzi dwóch rzeczy: nasz skład wybija się ponad przeciętną na tle pozostałych siedmiu drużyn w lidze, a także tego, że mamy najlepszych kibiców – to dzięki ich głosom aż tylu naszych zawodników zagra w Azimo Meczu Gwiazd 2015 – powiedział pre-zes Łuszcz.

W promocję głosowania na CBL Polonię włączyło się wiele organizacji, redakcji, klubów sportowych, a także Ambasada RP w Londynie, która na swo-ich profilach społecznościowych promo-wała zawodników CBL Polonii hashta-giem #VotePolonia.

16 maja w hali Brentford Foun-tain Leisure Centre (hala domowa CBL Polonii) rozegrane zostaną dwa mecze: gwiazd ligi kobiet i mężczyzn. W obu przypadkach naprzeciw siebie staną reprezentanci grający z paszportami brytyjskimi oraz ci reprezentujący resztę świata. «

Więcej informacji na temat Azimo Super8 All Star 2015 można znaleźć na stronie:

facebook/Super8sAllStarGame

581-MAKIETA 1 01-23.indd 16 05/05/2015 15:52:44

017

Customers should opt-in by texting SAVE to 2525 to be eligible to get the special rates, Customer who did not opt-in will be charged at standard rates. Opt-in save promotional tariff is valid from 25.02.2015. Customers with India 1p/min promotion ( top up offer) should not opt-in to this special rates. If you opt-in to this promotion, you will not be able to avail India special rates.Promotional tariff valid for 30days from the Opt-in. Lycamobile reserve the right to amend or vary the terms of this promotion, or to withdraw this plan at any time on reasonable notice. Customers must buy a bundle or top-up for no roaming costs on calls and texts. Customers must buy a specific data bundle for no roaming costs on data – full details at lycamobile.co.uk. Free Lycamobile to Lycamobile calls when roaming are restricted to a total of 100 minutes (applicable to both inbound and outbound calls). No roaming costs are only available for a continuous period of 59 days. Offer Valid from 15.03.2015. Customers must top-up to qualify for the offer and the offer valid for the calendar month only. Promotional period: 01.04.2015 to 31.05.2015.

Zamów swoj darmow kart SIM na www.lycamobile.co.uk/Poland lub pod numerem 020 7132 0322

Zero opłat roamingowychkiedy u ywasz Lycamobile w 17 krajach

Australia Austria Belgia Dania Francja Hiszpania IrlandiaHolandia

Norwegia Polska Portugalia Rumunia WłochySzwecja SzwajcariaNiemcy USA

Doładuj swoj kart SIM online lub w punktach oznaczonych poni szym logo:

Klienci mog nie by w stanie wykona elekronicznego doładowania w niektórych punktach oznaczonych logo

stacjonarne + komórkowestacjonarne + komórkowe

POLSKASUPER OFERTA

stacjonarne + komórkowestacjonarne + komórkowe

POLSKAPOLSKAPOLSKA

Nielimitowane darmowe poł czenia do Lycamobile Polskaz ka dym doładowaniem

SAVE pod numer 2525

LM_UK_Polish_Cooltura_May2015_2Ed_177x120mm.indd 1 27/04/2015 16:41

581-MAKIETA 1 01-23.indd 17 05/05/2015 15:52:46

018 WIADOMOŚCIGOSPODARKA

» Facebook ogłosił w zeszłą środę, że będzie pomagać małym fir-

mom w promowaniu swej działalności na portalu społecznościowym. Jedno-cześnie poinformowano, że swoje konta na Facebooku ma obecnie około 40 mln małych przedsiębiorstw; w czerwcu 2014 r, było ich 30 mln.

Przedstawiciele koncernu podkre-ślają, że z tej liczby zaledwie 2 mln firm zainwestowało w reklamę na portalu. Mimo dyrektor Facebooka ds. małego biznesu w Ameryce Północnej Johnatan

Czaja zwrócił uwagę, że tworzenie pro-fili to nie tylko sposób na łatwe dotarcie z ofertą do klientów.

– Zaistnienie na Facebooku jest samo w sobie poważnym kapitałem – ocenił Czaja.

Koncern zapowiedział, że będzie w najbliższym czasie organizować spo-tkania dla przedstawicieli małego biz-nesu w różnych miastach Stanów Zjed-noczonych. Jednocześnie zapewnia, że przedsiębiorcy obecni na portalu dostaną możliwość bezpośredniego kontaktu

z działem obsługi klienta za pomocą specjalnego czatu. Ma to być odpowiedź Facebooka na apele przedsiębiorców z całego świata.

Wsparcie będzie dostępne w naj-bliższych miesiącach dla użytkowników z USA, Wielkiej Brytanii i Irlandii. W kolej-nych miesiącach planowane jest rozsze-rzenie usługi na inne państwa.

Do tej pory wszelkie sprawy tech-niczne czy reklamacje dotyczące działania usług reklamowych trzeba było zgłaszać za pomocą poczty elektronicznej. «

» Cambridge Nanosystems otwo-rzyła w angielskim Cambridge

nowy zakład produkcyjny grafenu. Moż-liwości ośrodka pozwolą na wytwarzanie grafenu na skalę przemysłową – firma deklaruje, że jest gotowa dostarczać rocznie na rynek pięć ton tego materiału o najwyższej jakości.

– Jesteśmy bardzo zadowoleni z faktu, że udało nam się otworzyć nowy zakład produkcyjny w Cambridge. Trak-tujemy to wydarzenie jako zwieńczenie

ponad dekady prac badawczych prowa-dzonych na University of Cambridge. Chcielibyśmy uczynić z Cambridge Nano-systems wiodącego dostawcę grafenu na skalę globalną, tak by stał się on istotnym materiałem udoskonalającym dzisiejsze produkty, ale także pozwalającym na roz-wój nowych rynków i branż – wyjaśnia dr Krzysztof Koziol, CEO i jeden z zało-życieli Cambridge Nanosystems.

Firma założona przez naukowców z University of Cambridge opracowała

unikalną metodę wytwarzania grafenu na bazie gazów cieplarnianych. Dzięki wykorzystaniu kuli plazmy możliwe jest „łamanie” gazów takich jak metan i dwu-tlenek węgla i otrzymywanie wysokiej jakości grafenu. Firma planuje nieba-wem uruchomić sklep internetowy, za pośrednictwem którego będzie można kupić duże ilości grafenu, przynajmniej pięć ton rocznie w bliskim horyzoncie czasowym. Planowane jest zwiększenie produkcji w kolejnych latach.

Cambridge Nanosystems planuje także współpracę z kluczowymi przed-siębiorstwami z branży motoryzacyj-nej, energetycznej, budowlanej, lotni-czej. Swoją technologię oraz plany roz-woju zaprezentowała na konferencji Graphene Europe 2015, będącej czę-ścią targów IDTechEx Europe odbywa-jących się w Berlinie w dniach 28-29 kwietnia 2015 r.

Grafen jest płaską strukturą złożoną z atomów węgla, połączonych w sześcio-kąty. Materiał ten kształtem przypomina plaster miodu, a ponieważ ma jednoato-mową grubość, uważa się go za struk-turę dwuwymiarową. Jest przedmio-tem zainteresowania wielu gałęzi prze-mysłu, głównie zajmującego się nowo-czesnymi technologiami, ze względu na różne właściwości, w tym elektryczne i mechaniczne. «

Facebook dla małego biznesu

Produkcja grafenu na skalę przemysłową

581-MAKIETA 1 01-23.indd 18 05/05/2015 15:52:49

019

581-MAKIETA 1 01-23.indd 19 05/05/2015 15:52:50

020 WIADOMOŚCIunia europejska

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

Najpotężniejsze paszportyFirma Arton Capital, która pomaga bogatym klientom uzyskiwać obywatelstwa innych krajów, przygotowała ranking najpotężniejszych paszportów świata. W jego pierwszej dziesiątce są polskie dokumenty. Sprawę opisał „Puls Biznesu”.

Zestawienie pokazuje, które paszporty zapewniają największą mobilność – na podstawie liczby krajów oferujących ich posiadaczom wjazd bez wizy.

Na pierwszym miejscu są USA i Wielka Brytania, których dokumenty oznaczają łatwy dostęp do 147 państw. Drugie miejsce zajmują Francja, Korea Płd. i Niemcy (145 krajów), a podium uzupełniają Szwecja i Włochy (144).

W rankingu na dziesiątej pozycji znalazła się Polska, z łatwym dostępem do 137 państw, co oznacza, że możemy podróżować swobodniej niż np. obywatele Monako czy Hongkongu, którzy bez wizy mogą wjechać do – odpowiednio – 128 i 136 krajów.

Najludniejsze kraje globu nie mają dobrej oferty dla globtroterów – Chiny oferują dostęp do 74, a Indie do 59 państw. Posiadacze najmniej atrakcyjnych paszportów mają bezwizowy wstęp tylko do 28 państw – dotyczy to między innymi Sudanu i Palestyny.

» Obywatele państw człon-kowskich, którzy przebywają

w państwie poza granicami UE, gdzie ich kraj ojczysty nie ma placówki dyplomatycznej, mogą zwrócić się o pomoc do konsula dowolnego innego kraju członkowskiego Unii. Pomoc konsularna może zostać udzielona w takich sytuacjach, jak zatrzymanie albo aresztowanie, gdy obywatel UE padnie ofiarą przestępstwa, ulegnie poważnemu wypadkowi albo zapad-nie na ciężką chorobę, gdy potrzebuje zastępczych dokumentów podróży czy też zapomogi w wyjątkowej sytuacji, a także w przypadku zgonu.

Do uzyskania takiej pomocy uprawnieni będą także członkowie rodziny obywatela UE, nawet jeśli sami nie mają obywatelstwa kraju człon-kowskiego. Do ambasady czy kon-sula innego kraju Unii można będzie się zwrócić nie tylko wówczas, gdy placówki naszego państwa nie ma w kraju, w którym przebywamy, ale też gdy nie może ona udzielić pomocy, bo np. musiała wstrzymać działal-

ność z powodu kryzysowej sytuacji. Nowa dyrektywa, uzgodniona po trzech latach negocjacji, ustala zasady współ-pracy państw UE, aby zapewnić, że oby-watele będą bez przeszkód korzystać z prawa do opieki konsularnej. Zapew-nienie tych praw nakazuje unijny trak-tat z Lizbony.

– Ta dyrektywa jest ważnym kro-kiem w dziedzinie współpracy kon-sularnej w ramach Unii Europejskiej – oświadczyła szefowa unijnej dyplo-macji Federica Mogherini. Dodała, że dzięki nowym przepisom i wzmoc-nieniu solidarności krajów UE wszy-scy obywatele Unii będą mieli takie same prawa, jeśli chodzi o opiekę konsularną. – Ponieważ coraz więcej obywateli UE podróżuje albo mieszka poza jej granicami, jest bardzo ważne, by każdy wiedział, jakie prawa ma w praktyce – oświadczyła Moghe-rini, cytowana w komunikacie Komi-sji Europejskiej.

Kraje UE mają do 1 maja 2018 r. wdrożyć dyrektywę do swojego prawa. «

Konsulaty dla obywateli EuropyKraje UE przyjęły dyrektywę, która ma ułatwić dostęp unijnych obywateli do opieki konsularnej w krajach trzecich. Przepisy te precyzują, kiedy i w jaki sposób obywatel jednego kraju UE może uzyskać pomoc od konsula innego kraju unijnego.

581-MAKIETA 1 01-23.indd 20 05/05/2015 15:52:51

021

581-MAKIETA 1 01-23.indd 21 05/05/2015 15:52:53

022 WIADOMOŚCIprawo

» Minimalna stawka godzinowa w Anglii  i Walii uzależniona 

jest od wieku pracownika i obecnie wynosi:  £6.50 dla osoby powyżej 21. roku życia

  £5.13 dla osoby pomiędzy 18. a 20. rokiem życia

  £3.79 dla osoby poniżej 18. roku życia

  £2.73 dla osoby odby-wającej  szkolenia (apprentice)

W październiku 2015  r.   stawki  te zostaną podniesione o 2 do 3%.

Jeżeli pracownik ma podejrzenie, że  jego stawka godzinowa jest zani-żona, powinien zgłosić się do praco-dawcy z prośbą o przedstawienie infor-macji dotyczących swoich zarobków, które pracodawca ma obowiązek udo-stępnić na piśmie. 

Jeżeli pracodawca odmówi wyda-nia zestawienia zarobków, wówczas pracownik powinien zadzwonić do HM Revenue & Customs (HMRC) i poprosić urząd o sprawdzenie, czy faktycznie jego zarobki mieszczą się w przedziale mini-malnych stawek. 

Odział HMRC, do którego należy się zgłosić w celu zaraportowania praco-dawcy, to Pay and Work Rights Helpline, pod numerem 0800 917 2368.

Jeżeli HMRC uzna, iż pracodawca zaniżył stawki godzinowe, wyda nakaz dopłaty do pensji pracownika oraz ukaże 

pracodawcę grzywną. HMRC może również podać pracodawcę do sądu w imieniu pracownika.

Jeżeli pracow-nik  chce  wziąć sprawy w swoje

ręce, 

może skierować sprawę do Trybunału Prawa Pracy w ciągu 3 miesięcy od dnia, kiedy pracodawca wypłacił zaniżoną stawkę, lub do Sądu Rejonowego w ciągu 6 lat od zdarzenia.

W celu otrzymania bezpłatnej porady prawnej dotyczącej praw pracownika należy skontaktować się z ACAS pod numerem 0300 123 1100. Osoby tam pracujące udzielą wszystkich niezbęd-nych informacji i pomogą w rozwiąza-niu sporu z pracodawcą. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

Minimalna stawka godzinowa – ile wynosi i w jaki sposób możemy ją wyegzekwować

581-MAKIETA 1 01-23.indd 22 05/05/2015 15:52:56

023

581-MAKIETA 1 01-23.indd 23 05/05/2015 15:52:58

024 TEMAT NUMERUSPOŁECZEŃSTWO

Boże, chroń Royal Baby!W sobotę, 2 maja 2015 r., o 8.34 rano przyszła na świat czwarta w kolejce do tronu córka księcia Williama i księżnej Kate. Dziewczynka ważyła 3,7 kg. Jak nakazuje tradycja, o narodzinach księżniczki Cambridge Charlotty Elizabeth Diany powiadomiono w pierwszej kolejności królową Elżbietę II. Krótko potem wydano oficjalne oświadczenie, na które wyczekiwali tłumnie zgromadzeni pod londyńskim szpitalem St. Mary’s Brytyjczycy. Kate i William zaprezentowali córkę światu tuż po godzinie 18, po czym odjechali do pałacu Kensington. A cały kraj zaczął hucznie świętować narodziny kolejnego Royal Baby.

581-MAKIETA 2 24-43.indd 24 05/05/2015 15:55:46

025

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

Miejski herold obwieszcza narodziny księżniczki

581-MAKIETA 2 24-43.indd 25 05/05/2015 15:55:54

026 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

MAgdAlENA gigNAl

» Dlaczego kraj tak sceptycznie nastawiony do innych instytucji

– parlamentu, City, prasy i policji – pozo-staje lojalny względem monarchii i jest opętany, nieszkodliwą co prawda, obsesją na punkcie rodziny królewskiej? Według raportu Ipsos Mori, jednej z czołowych brytyjskich firm zajmujących się bada-niem rynku i opinii społecznej, w 1969 r. republikę popierało tylko 18 proc. spo-łeczeństwa. Od tamtej pory niewiele się zmieniło – taki sam znikomy procent Bry-tyjczyków chciał zniesienia monarchii w ubiegłym roku. Trzy czwarte popula-cji chce, żeby Wielka Brytania pozostała monarchią. Trend ten został określony przez przeprowadzających badanie jako „prawdopodobnie najbardziej stabilny, z jakim się kiedykolwiek spotkali”. Biorąc pod uwagę ogromne zmiany, jakie zaszły w brytyjskim społeczeństwie od czasu, gdy obecna królowa zasiadła na tronie sześć dekad temu, fakt, że system bazu-jący na dziedzicznych przywilejach i wła-dzy nie stracił na popularności, wydaje się nieco zaskakujący.

Brytyjczycy mają do swojej rodziny królewskiej ogromną słabość, a można pokusić się nawet o stwierdzenie, że darzą ją prawdziwym uwielbieniem. Nie ma na Wyspach większych cele-brytów niż jej członkowie. Nikt nie gości na okładkach magazynów rów-nie często, niczyje stroje nie są tak sze-roko komentowane i na niczyje dzieci

nikt nie czeka z takim utęsknieniem. Ślub Kate i Williama zgromadził przed telewizorami 2 miliony widzów. Kiedy Kate była po raz pierwszy w ciąży, jej sukienki (często z sieciówek) sprzeda-wały się w ciągu kilku minut od publicz-

nego wystąpienia księżnej, a pod szpi-talem koczowały tysiące Brytyjczyków i turystów. Narodziny potomka Wind-sorów były hucznie i długo świętowane na ulicznych festynach w całym kraju, a liczba gadżetów związanych z Royal Baby przerosła najśmielsze oczekiwania nawet najbardziej zagorzałych zwolen-ników monarchii. Bo rodzina królewska

to dla Wielkiej Brytanii świetny biznes. Jej wartość wycenia się na 44 mln fun-tów, chociaż po narodzinach kolejnego następcy tronu niewątpliwie wzrośnie. Główne atrakcje turystyczne Londynu i Wielkiej Brytanii, przyciągające co roku

Brytyjczycy mają do swojej rodziny królewskiej ogromną słabość, a można pokusić się nawet o stwierdzenie, że darzą ją prawdziwym uwielbieniem.

Fot.

PAP/

EPA

/Fac

undo

Arr

izab

alag

a

Fani monarchii oczekują na narodziny Royal Baby 2 przed skrzydłem Lindo szpitala St. Mary's w Londynie

581-MAKIETA 2 24-43.indd 26 05/05/2015 16:27:19

027miliony turystów, to właśnie posiadłości, pamiątki i wszystko inne, co jest zwią-zane z rodziną królewską. Odwiedza-jący tłumnie pałac Buckingham, London Museum, zamek w Windsorze i inne miej-sca, kupujący pamiątki i gadżety turyści zostawiają grube pieniądze w restaura-cjach, hotelach i sklepach, wspierając brytyjską gospodarkę. Z analiz porów-nujących wydatki na utrzymanie monar-chii z dochodami, jakie przynosi rodzina królewska budżetowi państwa, wynika, że obecny system jest dla Wielkiej Bry-tanii wyjątkowo korzystny. Monarchia daje też Brytyjczykom poczucie stabil-ności. No a przede wszystkim po pro-stu kochają swoją królową. Na pewno dopóki na tronie zasiada uwielbiana Elżbieta II, poparcie dla monarchii nie jest niczym zagrożone.

Elżbieta II została królową Zjed-noczonego Królestwa Wielkiej Bryta-nii i Irlandii Północnej w 1952 r., po śmierci swojego ojca króla Jerzego VI Windsora. Królowa pochodzi w prostej linii od króla Egberta z dynastii saskiej, który zjednoczył Anglię pod swoim pano-waniem w 829 r. Elżbieta była dopiero trzecią w kolejce do tronu sukcesorką. Jednak kiedy najstarszy brat jej ojca, Edward VIII, który panował zaledwie 326 dni, zrzekł się tronu, by związać się z amerykańską rozwódką Wallis Simp-son, na tronie zasiadł Jerzy VI, a Elżbieta została następczynią tronu. Spokojne dzieciństwo przyszła królowa spędziła w Londynie i wiejskich rezydencjach królewskich, uczyła się w domu, studio-wała historię i prawo, sztukę i muzykę oraz uczyła się jazdy konnej. W czasie II wojny światowej służyła w Pomocniczej Służbie Terytorialnej i osiągnęła stopień młodszego komendanta. W listopadzie 1947 r. wyszła za mąż za księcia Edyn-burga Filipa Mountbatten. Kiedy w lutym 1952 r. obejmowała tron, była już matką księcia Walii Karola i księżniczki Anny. Później na świat przyszli jeszcze ksią-żęta Andrzej i Edward. Koronacja Elż-biety II odbyła się 2 czerwca w Opac-twie Westminsterskim i była pierwszą uroczystością transmitowaną na żywo przez telewizję. 89-letnia królowa Elż-bieta jest najdłużej panującym monar-chą na świecie. Oprócz Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej włada również kra-jami należącymi do Wspólnoty Brytyj-skiej, na przykład Australią czy Kanadą. Złośliwi mówią, że przyczyną, dla któ-rej Brytyjczycy tak kochają swoją kró-

lową, jest fakt, że nie ma ona nad nimi żadnej władzy. Faktycznie królowa pełni przede wszystkim funkcje reprezenta-cyjne – podejmuje głowy państw, wygła-sza mowę tronową, uświetnia swoją obecnością ważne uroczystości pań-stwowe i składa zagraniczne wizyty. Swoje poparcie dla królowej wyraża aż 80 proc. Brytyjczyków.

Filip, książę Edynburga, ma naj-dłuższy w historii staż jako małżonek władcy Wielkiej Brytanii. Książę Filip urodził się w Grecji, skąd jako dziecko – kiedy jego rodzina musiała ewakuować się z kraju podczas wojny grecko-turec-kiej – został „przemycony” przez Bry-tyjską Marynarkę Wojenną do Fran-cji w skrzynce po owocach. Elżbietę II poznał w 1939 r., a siedem lat później poprosił o jej rękę. Z ogłoszeniem ofi-cjalnych zaręczyn trzeba było jednak zaczekać, aż przyszła królowa skończy 21 lat. W 1947 r. Filip uzyskał obywa-telstwo brytyjskie i zrzekł się praw do greckiej korony. Tytuł księcia Edynburga nadał mu na krótko przed ślubem z Elż-bietą jej ojciec, król Jerzy VI. Na miesiąc przed narodzinami – rok później – król Jerzy VI wydał dekret, na mocy którego potomkowie linii żeńskiej mogli otrzymy-wać królewskie i książęce tytuły. W ten sposób zapewnił sukcesję linii Windso-

rów, bo Elżbieta nie przyjęła nazwiska męża. Kiedy królowa wstępowała na tron, książę Filip nie był koronowany razem z nią, ale zamiast tego ogłosił się poddanym żony. 93-letni książę Filip sły-nie z gaf medialnych i niewybrednego poczucia humoru. Na przykład podczas oficjalnej wizyty w laboratorium badaw-czym uniwersytetu w Cambridge zagad-nął polskiego studenta, czy ten przyje-chał do Anglii zbierać maliny, Aboryge-nów zapytał, czy nadal rzucają w siebie oszczepami. Większość Brytyjczyków ceni humor małżonka królowej, uważa-jąc, że swoimi gafami nie czyni nikomu krzywdy i nie ma złych intencji. Jednak te same gafy sprawiają, że druga po kró-lowej osoba w państwie nie jest trakto-wana do końca poważnie.

Dzieci królowej Elżbiety i księcia Filipa goszczą na łamach brytyjskiej prasy niemal równie często jak sama królowa czy nawet Royal Baby! Każde z nich ma na swoim koncie kilka skan-dali. Prym wiedzie tu oczywiście naj-starszy, książę Karol – następca tronu, który z wykształcenia jest archeologiem (!), a specjalizuje się w historii wypraw krzyżowych. Jego pierwsze małżeństwo z nazywaną przez Brytyjczyków „kró-lową ludzkich serc” lub „księżną ludu”, wielbioną przez cały świat księżną

Portsmouth, 2 maja 2015. Marynarze na pokładzie niszczyciela HMS Dragon ustawieni w słowo „siostra" na cześć nowo narodzonej księżniczki.

Fot.

PAP/

EPA

/And

y Ra

in

»

581-MAKIETA 2 24-43.indd 27 05/05/2015 16:39:52

028 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

Dianą Spencer, matką Williama i Harry-’ego, zaczęło się ślubem stulecia, a skoń-czyło się rozwodem i publicznym praniem brudów. Księżna Diana w 1997 r. zginęła w wypadku samochodowym, a Karol w 2005 r. poślubił Camillę Parker Bow-les, do romansu z którą przyznał się jeszcze w czasie trwania małżeństwa z Dianą. Karol został pierwszym człon-kiem rodziny królewskiej, który wziął ślub cywilny. Jednak słynie nie tylko ze skan-dali małżeńskich. Choć chyba najmniej lubiany ze wszystkich członków rodziny królewskiej, jest ceniony za działalność charytatywną i wspieranie ochrony śro-dowiska. Słynie również z poszanowania dla tradycji i poglądów, które niekoniecz-nie są popularne wśród wszystkich bry-tyjskich społeczności. W wywiadzie dla BBC podkreślił na przykład ostatnio, że wszyscy przyjeżdżający do Wielkiej Bry-tanii (chodziło głównie o muzułmanów) powinni respektować wartości brytyj-skie. Eksperci przewidują, że kraj czeka rewolucja religijno-kulturowa, kiedy na tronie zasiądzie książę Karol.

Chociaż książę Karol miał ogromny wkład w rewolucję społeczno-obycza-jową monarchii, to nie on był jej pre-

kursorem. Pierwszy rozwód w rodzinie Windsorów wzięła w 1992 r. księżniczka Anna, najstarsza córka królowej Elżbiety i księcia Filipa. Również jako pierwsza członkini rodziny królewskiej wystą-piła na igrzyskach olimpijskich. Wie-lokrotnie reprezentowała Wielką Bry-

tanię na mistrzostwach Europy w kon-kursie konia wierzchowego, zdobywając liczne medale. Podobnie jak książę Karol, księżniczka Anna nie cieszy się sympatią prasy. Odziedziczyła po ojcu zamiłowanie do kontrowersyjnych wypowiedzi i ma na koncie na przykład takie rewelacje, że

dzieci nie trzeba kochać, tylko się nimi opiekować. Zdarza się, że obrzuca prze-szkadzających jej w pracy dziennikarzy wyzwiskami. Trzecie dziecko królowej, książę Andrzej, był pierwszym dziec-kiem, które urodziło się za panowania monarchy od czasu księżniczki Victorii

(1840 r.). Jego małżeństwo z Sarą Fergu-son również nie przetrwało próby czasu i zakończyło się rozwodem. W styczniu tego roku był bohaterem skandalu – Amerykanka Virginia Roberts oskarżyła go o seksualne wykorzystywanie, gdy miała 17 lat, czyli była nieletnia. W tym

Choć stylem i urodą księżnej Kate nieustannie zachwycają się media, chyba nie zostanie ona „drugą Dianą”, jak przewidywano zaraz po zaręczynach „dziewczyny z ludu” z idealnym księciem.

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

W związku z narodzinami kolejnego Royal Baby zakładybukmacherskie w Wielkiej Brytanii przeżywały prawdziwe oblężenie.

Najczęściej obstawianymi imionami były Alice oraz Charlotte.

581-MAKIETA 2 24-43.indd 28 05/05/2015 16:27:48

029gronie najspokojniejszy wydaje się najmłodszy książę Edward, który godność rodziny królewskiej naruszył tylko raz, występując w komediowym programie tele-wizyjnym „It’s a Knockout”.

Młodsze pokolenie rodziny królewskiej wydaje się nie nadążać za swoimi rodzicami. Oprócz księcia Har-ry’ego, który od czasu do czasu pojawia się na łamach brukowców, a to w nazistowskim mundurze, a to nago, wiedzie spokojne, raczej nudne życie. Jednak to wła-śnie książę William, jego żona księżna Kate, nie wspo-minając już o ich dzieciach, są poza niesfornym Harrym najbardziej lubianymi przez społeczeństwo członkami rodziny królewskiej. Dzieci księżniczki Anny – Peter i Zara – rzadko goszczą na łamach prasy, chociaż Zara Philips ma na swoim koncie, podobnie jak matka, wiele spor-towych sukcesów. Córki Andrzeja – Beatrycze i Euge-nia – pojawiają się na okładkach brukowców właściwie tylko wtedy, gdy założą wyjątkowo nietwarzowy kape-lusz. Tymczasem drugi w kolejce do tronu książę Wil-liam wydaje się uosabiać wszystko, co powinien repre-zentować swoją osobą prawdziwy książę. Po ukończe-niu prestiżowej szkoły dla chłopców, Eton, na rok prze-rwał naukę, by wziąć udział w obozie Brytyjskiej Armii w Belize. Później został wolontariuszem Raleigh Inter-national w południowym Chile. W 2005 r. skończył geo-grafię na uniwersytecie w St Andrews, uzyskując najlep-szy akademicki wynik osiągnięty przez następcę brytyj-skiego tronu. W grudniu 2006 r. ukończył akademię woj-skową i został podporucznikiem. Do 2013 r. był pilotem w RAF Valley, brał udział w misjach w Afganistanie i na Karaibach. Od 2014 r. pracuje jako pilot pogotowia lot-niczego. Po dziewięciu latach znajomości z Kate Middle-ton książę William oświadczył się w 2010 r. 29 kwietnia 2011 r. młoda para wzięła ślub, a dwa lata później, 22 lipca, na świat przyszedł ich syn, książę George, trzeci w kolejce do tronu.

Choć stylem i urodą księżnej Kate nieustannie zachwy-cają się media, chyba nie zostanie ona „drugą Dianą”, jak przewidywano zaraz po zaręczynach „dziewczyny z ludu” z idealnym księciem. Prawdopodobnie wydaje się brytyjskiej opinii społecznej nieco bezbarwna. Nie ma wiele do powiedzenia nawet w tak „zasadniczych” kwestiach, jak urządzenie własnego domu. Kiedy była po raz pierwszy w ciąży, biła rekordy popularności, jed-nak w tym roku — podczas drugiej ciąży — w rankingu przeprowadzonym przez ośrodek YouGov na zlecenie magazynu „Newsweek” zajęła dopiero czwarte miej-sce, za królową i własnym mężem. Najpopularniejszym członkiem rodziny królewskiej okazał się książę Harry. Jest jedynym, z którym „przeciętny młody Brytyjczyk bez wahania poszedłby na piwo”. Od mniej więcej roku rozrywkowy książę Harry stara się zmienić swój wize-runek, angażując się w poważne projekty charytatywne, z których wiele wiąże się z pomocą weteranom (książę Harry sam odbył dwie misje w Afganistanie). Niektó-rzy zaczynają go nazywać „księciem ludzkich serc”. Jed-nak to właśnie jego słabości czynią go bardzo ludzkim i lubianym. I mimo że do serca i kieszeni księcia ustawia się długa kolejka pięknych dziewczyn, Harry wciąż jest kawalerem do wzięcia! «

581-MAKIETA 2 24-43.indd 29 05/05/2015 16:28:01

030 komentarz tygodniapolityka

Radosław Zapałowski

» Z dala od głównej sceny w poli-tycznym teatrze rozpoczął się 

ostatni akt greckiej tragedii. W czerwcu nowy rząd w Atenach musi spłacić zobo-wiązania wobec Międzynarodowego Fun-duszu Walutowego oraz innych pożyczko-dawców. Ale nie spłaci, bo nie ma z czego. I wszyscy zainteresowani zdają sobie z tego doskonale sprawę. Rozpoczyna się więc gra w przeciąganie politycznej liny, prężenia finansowych muskułów i twardych negocjacji. Wszystkie atuty są po stronie Unii. Europejskie potęgi mają w ręku trzy kije i żadnej marchewki. 

Po pierwsze, Grecja ma niemoż-liwe do spłacenia zadłużenie. Po dru-gie, greckie banki zdane są na pomoc płynnościową ze strony Europejskiego Banku Centralnego, którą można zwy-czajnie odciąć. Po trzecie wreszcie, pro-gram luzowania ilościowego daje Euro-pejskiemu Bankowi Centralnemu nowe 

narzędzie umożliwiające zaszczepienie reszty Europy przeciwko greckim zawi-rowaniom. Jeśli Bruksela tak zdecyduje, można tych kijów użyć do przeforsowa-nia polityki gróźb, by utrzymać dotych-czasowy kurs oszczędności, wyprzedaży majątku, a tym samym nędzę i humani-tarną katastrofę w Grecji oraz prawdo-podobny Grexit – wyjście Grecji z Unii, a także rozpad strefy euro. Nieprzejed-nana postawa Brukseli – a dokładniej Berlina – wydaje się irracjonalna, ale paradoksalnie ma sens. Angela Mer-kel za wszelką cenę stara się bowiem powstrzymać przesunięcie filarów poli-tyki gospodarczej, którą prowadzi Unia od początku kryzysu. 

klęska GRecji, tRiumf euRopy Porozumienie Eurogrupy z Atenami zawarte w lutym dawało nadzieję na to, że kompromis i wzajemne zrozumienie są 

Patroszenie ryby po greckutwarda postawa Brukseli w negocjacjach z Grecją i niechęć do kompromisu wydają się irracjonalne i sprzeczne z unijną racją stanu. czy europejskie elity gotowe są poświęcić projekt wspólnej waluty i integracji na ołtarzu polityki oszczędności i cięć?

581-MAKIETA 2 24-43.indd 30 06/05/2015 12:46:53

031możliwe. Warunki początkowe Brukseli były w zasadzie identyczne jak te narzu-cone poprzedniemu rządowi: obniżki emerytur, prywatyzacja, wzrost VAT-u, liberalizacja i uelastycznienie rynku pracy itp. Jednak w trakcie negocjacji Berlin stopniowo zaczął się wycofywać z tych warunków brzegowych i zgodził się na lepszą ofertę dla Grecji. Zaniechano cięć w systemie emerytalnym, zgodzono się na to, żeby polityka prywatyzacyjna została poddana ocenie i weryfikacji, Ateny dostały zielone światło na pod-wyższenie płacy minimalnej oraz na to, żeby nie podwyższać podatku od towa-rów i usług. Zrezygnowano także z libe-ralizacji rynku pracy. Obie strony dały sobie cztery miesiące na wypracowanie sensownego kompromisu i obie ogłosiły sukces negocjacyjny.

Rządząca Grecją Syriza mogła pochwalić się przed wyborcami, że powstrzymała neoliberalne zapędy „trojki”, Unia wydała zaś komunikat o „przedłużeniu obecnego programu”, co pozwoliło zachodnim mediom mówić o przełamaniu greckiego oporu. „Inde-pendent” pisał, że doszło do „upoka-rzającej klęski Grecji”, a „The New Yor-ker” uznał „zawarty układ za kapitulację Syrizy i zwycięstwo Niemiec wraz z całym unijnym establishmentem”. W rzeczywi-stości zwycięstwo odnieśli wszyscy. Gre-cja dostała niezbędną do przetrwania finansową kroplówkę, Europa dostała kilka miesięcy politycznego spokoju. Dziś Berlin nie chce iść na żadne kom-promisy. Niemcy, zdając sobie sprawę z niewypłacalności Aten oraz rosnącej bańki spekulacyjnej, zmuszają Grecję albo do ogłoszenia bankructwa, albo do przyjęcia polityki cięć. Ta postawa nie ma najmniejszego ekonomicznego sensu i opiera się jedynie na ideologicz-nym zacietrzewieniu.

Grexit Jeśli rząd Tsiprasa odrzuci pakiet ratun-kowy, czyli wybierze ogłoszenie bankruc-twa i powrót do drachmy, dla gospodarek sfery Euro będzie to oznaczać poważne kłopoty. Stracą europejskie banki, które zakręcą przez to kurek z kredytem, spad-nie wiarygodność papierów dłużnych oraz rating pozostałych gospodarek europejskich, zwłaszcza najciężej zadłu-żonych krajów europejskiego południa z Włochami na czele. Odejście Grecji od wspólnej waluty bardzo „politycznie”

osłabiłoby euro, wysyłając niezwykle niebezpieczny sygnał, że „euro nie jest na zawsze”, że może być tylko zjawi-skiem przejściowym, że w warunkach kryzysu gospodarki UE będą wracać do walut narodowych.

Scenariusz powrotu do drachmy może się wydawać Grekom atrakcyjny. Słaba drachma dawałaby przewagę kon-kurencyjną greckiemu eksportowi czy

przemysłowi turystycznemu, dawałaby nadzieję na stworzenie nowych miejsc pracy. Choć wiązałaby się z obniżeniem siły nabywczej greckich gospodarstw domowych. Grecja miałaby też o wiele słabszą pozycję na rynkach finansowych. Już dzisiaj stopy procentowe greckich obligacji wystrzeliły w górę, do pozio-mów, które uniemożliwiają obsługę grec-kiego długu i nie pozwalają greckiemu rządowi refinansować się na rynku obligacji. Spekulacja ta staje się samo-spełniającą się przepowiednią i spycha grecki rząd w kierunku niewypłacalności. Wynika to głównie z decyzji kredytodaw-ców o niezapewnieniu Atenom płynno-ści. Zwłaszcza że według brukselskiego think tanku Bruegel efektywne zadłuże-nie Grecji stanowi ledwie około 60 proc. tamtejszego PKB. Taki dług jest możliwy do obsłużenia przy normalnie działają-cej gospodarce. Grecja jest wypłacalna, tylko że nie ma płynności. A nie ma płyn-ności, bo kredytodawcy zakręcili kurek z pieniędzmi i grają na bankructwo Gre-cji. Wydaje się, że po to, aby wymusić na rządzie Tsiprasa pożądane reformy.

ZabójcZe cięciaParadoks polega na tym, że polityka oszczędności nie działa. Nigdzie. W tej kwestii panuje konsensus wśród ekono-mistów. A mimo to zarówno Wielka Bry-tania, jak i Niemcy politykę cięć i zaci-skanie pasa umieścili na sztandarach antykryzysowej krucjaty. Mechanizmy

oszczędnościowe, jakie nakładano na Grecję od roku 2011, przyniosły kata-strofalne skutki tamtejszej gospodarce. Wpędziły miliony ludzi w bezrobocie i ubóstwo, a także zrodziły poważną destabilizację polityczną.

Ideologia jest jednak silniejsza od faktów. A to ideologia napędza retorykę Angeli Merkel. Przecież zgoda na inny projekt gospodarczy ze strony Niemiec

wiązałaby się z przyznaniem do błędu. Przyjęciem do wiadomości, że agenda polityczna i gospodarcza Berlina wdra-żana również w samych Niemczech przez ostatnie 7 lat pozbawiona była jakiegokol-wiek sensu, zaś wyrzeczenia niemieckich pracowników poszły na marne. W tym kontekście walcząc z Syrizą, niemieckie elity walczą o własne polityczne prze-trwanie. Dlatego też Tsipras nie zmusi europejskich banków ani klasy politycz-nej do wypracowania nowej oferty dla Grecji, takiej, która szybciej pozwoli jej wrócić na ścieżkę rozwoju i będzie do zaakceptowania dla większości Greków. Takiej, która nie będzie opierała się na radykalnych i pozbawionych sensu cię-ciach w wydatkach publicznych.

Rządzący Europą chadecy nie mogą pozwolić na otwarcie politycznej prze-strzeni dla lewicowych ruchów i idei. A takie pojawiają się zarówno w Hiszpa-nii, jak i Portugalii. Wydaje się, że dopro-wadzenie do bankructwa Grecji i wyjścia tego kraju ze strefy euro, a być może także z Unii Europejskiej, to cena, jaką elity nie-mieckie są w stanie zapłacić za gospo-darcze status quo. Zwłaszcza że na hory-zoncie pojawia się umowa handlowa ze Stanami Zjednoczonymi, do której więk-szość lewicowych ugrupowań w Europie odnosi się niezwykle krytycznie.

W ciągu roku polityczny krajobraz na Starym Kontynencie może się całkiem różnić od dzisiejszego. W sporze między Brukselą a Atenami rozgrywa się przy-szłość Europy. «

W czerwcu nowy rząd w Atenach musi spłacić swoje zobowiązania. Ale nie spłaci, bo nie ma z czego. I wszyscy zainteresowani zdają sobie z tego doskonale sprawę.

581-MAKIETA 2 24-43.indd 31 05/05/2015 15:56:02

032 WASZE OPINIEPOLEMIKI

daje Wam prawa do pogardzania tymi wszystkimi, których losy ułożyły się ina-czej. Tu trzeba zaznaczyć, że obecna wła-dza POSK-u to w dużej mierze potomko-wie pierwszych członków założycieli, uro-dzeni w wolnym, demokratycznym świecie, wychowani na obczyźnie w patriotyzmie i miłości do kultury swoich przodków. Tak pisze dr Spohn.

Obecni członkowie władz POSK-u zmieniają swoje funkcje w systemie rotacyjnym, raz prezes, raz zastępca, raz sekretarz, zawsze w jakiejś komisji. W tych głosach oburzenia pomijane są ważne fakty z historii naszego ośrodka. Mało kto podkreśla, że wszystkie zaciągnięte pożyczki z banków na budowę zostały spłacone w 1988 r. Skąd nagle takie długi, nazywane bałamutnie deficytem struk-turalnym? Nasza młoda-stara ekipa rzą-dząca z angielskimi dyplomami nie zdała egzaminu. To Wy jesteście nieudacznikami. Przez ostatnie 20 lat nie potraficie wygo-spodarować środków na własne utrzyma-nie. Mam wrażenie, że ośrodek traktowany jest jak dojna krowa – dobroczyńcy zapi-sują, pieniądze są, to trzeba je wydawać. Lekko przyszły, lekko poszły. Ale dzięki sprawnej demagogii wszystko wydaje się w najlepszym porządku. Członkowie nie widzą nic złego, bo o POSK-u słyszą same superlatywy. Rocznych rozliczeń najczę-ściej nie czytają. Chyba w celu podtrzyma-nia tej fikcji utrwaliła się praktyka dysku-towania tylko na temat bieżącej kaden-cji, której również nie wolno krytykować, a krytykujących ucisza się narzuconą pro-cedurą zebrań.

W większości [zebrania] prowadzi niezastąpiony członek zarządu p. Andrzej Zakrzewski. Takie urabianie opinii publicz-nej przez sprawujących władzę nasiliło się szczególnie w ostatnich tygodniach. Nagle, gdzie tylko można, władza obecna publi-kuje swoją, wygodną dla niej wersję pro-pagandy.

Wywiadów udzielają na zmianę Joanna Młudzińska, Olgierd Lalko, Andrzej Zakrzewski i Robert Wiśniowski. Wszyscy na tę samą nutę, ale na niewygodne pyta-nia (…) odpowiedzi nie ma.

Kilka zastrzeżeń chciałbym też przed-stawić odnośnie do POSKlubu. Statut klubu był napisany i wprowadzony w życie dokładnie 12 lat po statucie POSK-u. Z tego też powodu relacje POSKlub – POSK są określone tylko w statucie klu-bowym. Statut wyraźnie określa, która z tych organizacji jest nadrzędna. Człon-kostwo w POSKlubie jest zarezerwowane

tylko dla członków POSK-u. Przedstawiciel POSK-u ma prawo uczestniczenia w zebra-niach klubu. Podobnie przedstawiciel klubu może być obecny na zebraniach zarządu POSK-u. W razie likwidacji POSKlubu spad-kobiercą majątku klubowego jest POSK (czy ten sam zapis dotyczy także długów?). Nieprawdą jest twierdzenie, że POSKlub powstał w latach 70. jako prywatny klub założony przez inwestorów będących członkami POSK-u. Rzeczywiście byli człon-kami POSK-u, ale nie zakładali prywatnego klubu. Podobnie POSKlub nigdy nie był, jak to sugeruje dr Spohn, lokatorem w POSK-u. Jestem jednym z założycieli POSKlubu i jego pierwszym skarbnikiem.

Klub powstał w lutym 1976 r. z inicja-tywy komitetu organizacyjnego pod prze-wodnictwem Tadeusza Walczaka, członka Rady i prezesa POSK-u. W tym czasie POSK miał poważne kłopoty finansowe. Klub powstawał w atmosferze ostrej walki prze-ciwników i zwolenników. Otrzymaliśmy do dyspozycji czwarte piętro ośrodka w sta-nie surowym (beton, okna, drzwi). Żadnych funduszy na wyposażenie POSK nie obie-cał, bo ich nie miał. 7-letni LEAS (umowa) za wynajęcie podpisaliśmy w obecno-ści „poskowych” adwokatów, przez trzech naszych Trustee – Powierników, za których sami opłaciliśmy sumę 2078 funtów.

Na tamte czasy to było bardzo dużo. Zobowiązaliśmy się dodatkowo płacić podwójny czynsz. Od powstania w 1976 r. do 1998 r. klub regularnie wpłacał do kasy POSK-u ustalony czynsz i wypracowane nadwyżki finansowe.

Kłopoty zaczęły się z członkiem rady POSK-u p. A. Makulskim, nowym prezesem POSKlubu od 1999 r., który popadł w długi, o których POSK milczał.

Skąd biorą się obecne długi? Dla-czego ich wysokość jest przez wszystkie zainteresowane strony ukrywana? Dla-czego w odpowiedzi na pytania zadawane przez zaniepokojonych sytuacją członków POSK-u słyszymy, że jest to sprawa dzier-żawcy i członków POSKlubu? Otóż nie jest to ich prywatna sprawa, świadczy o tym statut i wieloletnia praktyka. Publikowany wszędzie, gdzie tylko było to możliwe, list dr Spohn, próbujący zaklinać rzeczywi-stość, niczego tu nie zmieni. (…)

Z poważaniemZygmunt grZyb

25.04.15

Skróty oraz uzupełnienia w nawiasach kwadratowych pochodzą od redakcji.

Czytaj więcej na str. 34 i 38

Napisz do nas

SZANOWNA dr MArtO SPOhN,

Czytając wypowiedzi dr Spohn (…), przy-puszczam, że są to wypowiedzi napisane na zamówienie obecnej ekipy rządzącej POSK-iem i POSKlubem. A może rzeczywi-sty zbieg okoliczności. To są bardzo bulwer-sujące wypowiedzi. O co tu chodzi? Z listu dr Spohn dowiadujemy się o intrygantach, o ludziach predysponowanych do tajnych agentur, którzy nie śpią, mają to we krwi, aktywność ich wzrasta. Dalej czytamy, że władze POSK-u nie mają ani praw, ani instrumentów do lustrowania dzierżaw-ców swoich lokali. Nie mają też apetytu na taką działalność. A szkoda. Obecna prze-wodnicząca POSK-u, pani Joanna Młudziń-ska, wyraziła podobną opinię na ostatnim walnym zebraniu. Zapomniała przy tym, że pełni społeczną funkcję i tym samym repre-zentuje zarówno członków, jak i wyborców, a nie interesy swoje czy jakiejś grupy.

Dalsza treść listu dr Spohn jest bardzo obraźliwa dla tych członków POSK-u, któ-rzy do Londynu przyjechali już po zakoń-czeniu wojny. Często było to łączenie rodzin rozbitych przez wojenne losy. Osobiście należę do tej grupy Polaków. Przyjechałem do Anglii ponad 56 lat temu. Urodziłem się w Polsce i tam spędziłem swoje młode lata. Czy z tego powodu jestem Polakiem gorszej kategorii? Trochę lepiej niż w kraju, bo tam nazywano mnie zdrajcą, głównie z powodu ojca, który służył w wojsku Andersa. Przy-jechałem do rodziców i nawet po tylu latach jestem zaliczany do tej pogardzanej kategorii Polaków – tych z PRL-u, z defini-cji prawie agentów.

W Polsce Ludowej byliśmy dyskry-minowani z powodu naszych rodzin, w Anglii – Londynie – z powodu naszego pochodzenia z PRL-u. Nasi rówieśnicy w Anglii mieli wolność pod każdym wzglę-dem, mogli studiować bez żadnych obcią-żeń. To jest Wasze szczęście i należy Wam pogratulować, że mogliście żyć i kształ-cić się w zachodnich uczelniach, ale to nie

581-MAKIETA 2 24-43.indd 32 05/05/2015 17:11:39

033

581-MAKIETA 2 24-43.indd 33 05/05/2015 15:56:03

034 WYDARZENIASPOŁECZEŃSTWO

PIotR DobRoNIAk

» Przeciętny człowiek, który odwie-dza przybytek polskości w zachod-

nim Londynie, mało – jeśli w ogóle – orien-tuje się w wewnętrznych grach pomiędzy osobami, które nim zarządzają i do zarzą-dzania pretendują. Zazwyczaj odwiedza-jący ograniczają się do posilenia się w jed-nym z czterech barów/restauracji rozpro-szonych od piwnicy aż po dach. W ostat-nim czasie sporo Polaków odwiedza POSK w sprawach urzędowych, ponieważ pol-ski konsulat ustanowił w budynku dyżury paszportowe dla młodych rodziców i ich pociech, co znacznie odciąża główną placówkę konsulatu w Londynie i jest zapewne wygodne dla petentów.

Rzadziej odwiedza się bibliotekę,

księgarnię czy różnego rodzaju instytu-cje, które zajmują w nim pomieszczenia biurowe. Na pewno dużym zaintereso-waniem cieszą się imprezy kulturalno-rozrywkowe w Jazz Cafe, przedstawienia w sali teatralnej czy dancingi na pierw-szym oraz na czwartym piętrze…

Jeśli ktoś pilnie śledził polską prasę wydawaną w Londynie, zauważył pewnie, że od jakiegoś czasu pojawiają się w niej pełne grozy listy i „artykuły” dotyczące POSK-u i powiązanego z nim POSKlubu. Są to jednak jedynie „odcinki” pełnej teleno-weli, która rozgrywa się na naszych oczach, i trudno połączyć je w jedną całość, jeśli nie siedzi się w temacie. W tych „odcin-kach” często dochodzi do spięć, szkalo-wania czy obrzucania się nomenklaturą mającą swój rodowód w PRL-u.

Przy wejściu do POSK-u stoi obelisk, na którym wygrawerowano sentencję: „Pol-sce i wolnym Polakom na pożytek”. Zna-mienny to tekst, tym bardziej że wydaje się, iż nie wszyscy z oponentów sprawy POSK-owej pogodzili się z tym, że gene-ralnie większość Polaków jest rzeczywi-ście już „wolna”. Można odnieść wrażenie, że dla nich jedyna istniejąca wolność to ta, którą sami noszą na sztandarach, wbrew – niestety dla ich przekonań – większości członków POSK-u. Bo o ile można zgodzić się z niektórymi zarzutami wobec działań POSK-u i POSKlubu, to już braku dialogu zrozumieć nie sposób. Pozostaje postawić pytanie: dlaczego tego dialogu nie ma?

Cóż, jeśli ktoś za dialog uważa wyrzuce-nie z siebie serii zarzutów, czasem obelg i po odpowiedzi na zadane pytania dalej powta-

POSK – decydujące starcieStarcie nastąpi 16 maja, kiedy odbędzie się kolejne walne zebranie członków Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Londynie. Z jednej strony zwolennicy obecnego zarządu i jego polityki, z drugiej oponenci. Niedługo okaże się, kto jest silniejszy w tej grze.

Front POSK-u w latach 90.

581-MAKIETA 2 24-43.indd 34 05/05/2015 15:56:04

rza jak mantrę swoje, to dialogu nigdy nie będzie, a całość przypomina wówczas raczej przypowieść o grze z gołębiem w szachy.

OPOZYCJAGłówne zarzuty przedstawiane zarządowi to niegospodarność, brak przejrzystości finan-sowej oraz planu zabezpieczenia POSK-u na przyszłość. W zarzutach o niegospodarność często pojawia się zwrot „deficyt struktu-ralny”. Osoba, kótra pierwsza użyła tego zwrotu, pluje sobie pewnie w brodę codzien-nie rano przed lustrem. Któż mógł wiedzieć, że ta nazwa zrobi taką karierę wśród prze-ciwników obecnego zarządu? Sam zarząd pewnie wznosi oczy ku niebu, kiedy słyszy po raz enty tę samą mantrę. Problem wydaje się wynikać z tego, że każda ze stron inaczej pojmuje stwierdzenie „deficyt strukturalny”. Dla opozycji oznacza on dług, dla większo-ści POSK-owej jest tylko obrazem ewentu-alnego deficytu, który może wystąpić, jeśli nagle urwie się szeroki strumień pieniędzy z testamentów starej emigracji. Nie ma co się oszukiwać – jeśli z nowej fali emigracji pojawi się nagle ktoś, kto w swoim testa-mencie cały swój dobytek zapisze POSK-owi, to zarząd tej instytucji codziennie powinien palić w kościele świeczkę w intencji tej osoby, jeśli nie dawać na mszę. Wydaje się jednak, że w najbliższym czasie zarząd POSK-u nie musi rezerwować funduszy zarówno na świeczki, jak i na mszę.

Po wielu sporach opozycji z zarządem o kwestie finansowo-zarządcze ten pierw-szy przestał praktycznie reagować na cią-gle te same pytania zadawane przez opo-zycję. W sumie jest to logiczne posunię-cie. Jeśli ktoś zadaje pytanie „A” i dostaje na nie odpowiedź „B”, i sytuacja powtarza się wiele razy, nic dziwnego, że w końcu pytany zaczyna ignorować pytającego. Bo na zdrowy rozum, czy pytany nagle odpo-wie „C”? No nie. Jeśli według niego najlep-szą odpowiedzią jest „B”, to zawsze będzie to właśnie „B”. I wcale nie jest to krytyka opozycji ani zarządu, ale zwrócenie uwagi na pewną kwestię – nie będzie innej odpo-wiedzi niż ta, która już padła.

Pytań opozycji jest wiele. Dla-czego przebudowę jednego ze skrzydeł POSK-u przeprowadziła konkretna firma (według opozycji z zadłużeniem na swoim koncie)? Dlaczego POSK ma dług w postaci deficytu strukturalnego? Dlaczego POSK toleruje deficytową działalność POSKlubu na czwartym piętrze budynku i pozwo-lił na to, żeby przez lata dług POSKlubu wobec POSK-u narastał? Dlaczego nie są

przyjmowani wszyscy chętni na człon-ków POSK-u? Dlaczego składka człon-kowska od lat 70. ubiegłego wieku pozo-staje na poziomie dziesięciu funtów? I tak dalej, i tak dalej… Pytania można mnożyć. Pojawiają się nawet takie jak to, dlaczego w bibliotece w POSK-u przechowuje się stare dokumenty i tym samym „marnuje” powierzchnię budynku…

Właściwie na każde z pytań do pew-nego czasu zarząd dawał odpowiedź, jed-nak w pewnym momencie „stracił zaufanie” do opozycji. Tu należałoby dodać, że część opozycji zadającej pytania stanowi komi-sja rewizyjna POSK-u, i to właśnie do tej komisji zaufanie zostało utracone. Wynika to zapewne z tego, że każda ze stron ina-czej interpretuje funkcję komisji rewizyj-nej – zarząd traktuje ją (a przynajmniej stara się) jako ciało doradcze, a komisja sama siebie traktuje jako organ kontrolny.

Głównym powodem utraty zaufania jest jed-nak oskarżenie zarządu o rzekomą korup-cję, wysunięte przez szefową tejże komi-sji. Tym samym nawet jeśli jakieś drzwi do dialogu były uchylone, to teraz nawet nie wiadomo, czy jest mała szparka. Zarząd i Rada POSK-u nie ujrzeli dotąd ze strony „oskarżycieli” żadnych dowodów na korup-cję swoją czy kogokolwiek innego.

WIĘKSZOŚĆProblemem dla komisji jest to, że większość członków POSK-u z reguły ma zaufanie do zarządu i rokrocznie wybiera kolejny zarząd na kolejne kadencje, jakby zupełnie pomija-jąc zdanie komisji rewizyjnej. Wtedy pojawia

się kolejny zarzut wobec władz POSK-u – nie wszyscy członkowie są informowani o wal-nym zgromadzeniu. To trochę jak z polskimi wyborami: skoro mniejszość przegrała, to znaczy, że wybory były sfałszowane. Oczy-wiście „znaczy” tylko dla tej mniejszości. W tym roku zarząd wziął się na sposób i część komisji rewizyjnej zaprosił do pako-wania sprawozdań rocznych POSK-u wraz z zaproszeniami na walne zebranie – wszyst-kiego coś około 2,5 tys. listów.

Inną sprawą jest to, że w zarządzie przez lata zasiadają praktycznie te same osoby. Jednak o tym decydują członkowie POSK-u – a dokładnie zwykła większość głosujących. Zatem nawet jeśli są to te same osoby, to wybrane demokratycznie. Tego przynajmniej chyba nikt nie neguje.

Na każdy zarzut ze strony opozycji władze POSK-u odpowiadają. I tak: „Zarząd wybrał anonimowo najlepszą ofertę prze-

budowy prawego skrzydła POSK-u. Prace wykonano według harmonogramu i bez uchybień”, „Zarząd nie odpowiada za finan-sowe sprawy POSKlubu, który ma wła-sny zarząd i własnych członków, którzy wybierają prezesa na kolejne kadencje”. Po takich odpowiedziach opozycja mnoży kolejne pytania i koło cały czas się zamyka, a niczego nowego się nie dowiadujemy.

Oczywiście sztandarowym zarzutem opozycji jest „deficyt strukturalny”, który opozycja definiuje jako dług. Słowo „struk-turalny” w tym przypadku odnosi się do struktury finansowania ośrodka, a nie do struktury samego budynku. Władze POSK-u podają w sprawozdaniach finan-sowych pozycję, z której wynika, że

035

»

581-MAKIETA 2 24-43.indd 35 05/05/2015 15:56:05

036 wielka brytaniaWydarzenia

wydatki są większe niż przychody z jego działalności. Różnica pokrywana jest z pie-niędzy, które POSK ma na swoich kontach. Jakie to pieniądze? Właśnie te od dona-torów, ze spadków, darowizn i wpłat od członków lub sympatyków. Według rapor-tów finansowych ta różnica między wydat-kami a przychodami w ciągu ostatnich lat zmalała z około 250 tys. funtów do około 150 tys. funtów rocznie.

Zarząd twierdzi, że to skutek jego działań, tym samym odbijając piłeczkę odnośnie do zarzutu o niegospodar-ność.

Jednym z pomysłów na zabezpie-czenie finansowe jest przerobienie na mieszkania budynków wokół POSK-u, które należą do ośrodka, ale nie są jego integralną częścią. Ten zabieg jest przez krytyków uważany za skandal, ponieważ zmniejsza się powierzchnię użytkową ośrodka, a według nich wraz z napływem do UK kolejnych rodaków powinna się ona proporcjonalnie zwiększać.

W związku z napływem tzw. emi-gracji zarobkowej powinien też kwit-nąć „poskowy” klub zlokalizowany na czwartym piętrze budynku.

POSklubWiadomo, że sprawa POSKlubu jest nie-zwykle delikatna. Jego dawni założyciele

sami podkreślają, że w momencie jego zakładania klub miał wielu przeciwni-ków i wydaje się, że przez kilkadziesiąt lat nic się nie zmieniło. Obecnie klub jest zadłużony wobec POSK-u na kwotę około 50 tys. funtów. Kilka lat temu został zmu-szony (to dobre słowo) do oddania części swoich pomieszczeń – sali brydżowej i sali bilardowej, ponieważ nie mógł płacić za nie czynszu. Po negocjacjach i obniżeniu czynszu zarząd POSKlubu spłaca swoje zobowiązania wobec POSK-u w ratach. Ten rok jest jednak szczególny, ponieważ kończy się ośmioletni kontrakt na wyna-jęcie czwartego piętra przez POSKlub, a dokładnie przez prezesa klubu i jego zastępcę – gdyż tę kwestię uregulowano jakiś czas temu prawnie i w imieniu klubu przed POSK-iem personalnie występuje jego zarząd.

Czy kontrakt zostanie przedłużony? Nie wiadomo – zarząd budynku wraz z Radą POSK-u mają podjąć decyzję już po walnym zgromadzeniu. Co by było jednak, gdyby klub został zlikwidowany?

Jest jasne jak słońce, że lokalizacja POSKlubu ma wspaniały potencjał. Duży taras, spora część restauracyjna, nagło-śnienie, parkiet do tańca, mały podest dla występujących artystów i prelegen-tów, duży ekran, na którym można oglą-dać większe wydarzenia sportowe, bar, kuchnia – czegóż chcieć więcej?

Wszyscy chcieliby, żeby przychodziło tam więcej ludzi – no może oprócz tych, którzy w kącie sali grają sobie w brydża. Oponenci obecnego zarządu klubu chcie-liby, żeby miejsce zostało odnowione, a przede wszystkim żeby było inaczej zarządzane. I tu pojawiają się kolejne zarzuty, również ze strony komisji rewi-zyjnej (tym razem POSKlubu), również ignorowanej (tym razem przez człon-ków tegoż klubu). Niejasność finansowa, zadłużenie klubu etc.

Od kilkunastu lat podczas głosowa-nia na prezesa klubu w cuglach wygrywa jedna osoba, wybierana zwykłą więk-szością głosów na walnym zebraniu członków klubu. To właśnie ją opo-nenci oskarżają o zaniedbania. Jednak jak w przypadku POSK-u, także człon-kowie POSKlubu mają do swojego pre-zesa zaufanie. Przynajmniej ta większość, która decyduje o jego powołaniu w kolej-nych i kolejnych wyborach. Sytuacja jest więc „jakby” patowa.

naSZa raCJa JeSt „naJMOJSZa”Żeby rzucać oskarżeniami (z jednej i drugiej strony), trzeba mieć dowody. Podobnoż takowe istnieją, jednak jak się one będą mieć do sprawozdań finansowych zarówno POSK-u, jak

Kibice podczas Siatkarskich Mistrzostw Świata

581-MAKIETA 2 24-43.indd 36 05/05/2015 15:56:06

037

Czytaj więcej na str. 32 i 38

i POSKlubu, które co roku sporządzane są przez nie-zależnych audytorów? 

Nie ulega wątpliwości, że konflikt zabrnął tak daleko, że być może nie obejdzie się bez udziału niezależnego ośrodka rozstrzygającego spory. Jakby nie było, rozstrzy-gnięcie sporu prowadzić będzie do wydawania niema-łych pieniędzy na adwokatów, a przede wszystkim mar-nowany będzie czas. Jaka jest oś sporu? Ta sama – każdy chce doprowadzić POSK do rozkwitu, tylko każdy chce to zrobić inaczej. Zarówno opozycja, jak i obecny zarząd.

To, że POSK jest odwiedzany przez setki ludzi, jest oczywiste. Przychodzą do teatru, na koncerty, kabarety, filmy. Potrafią okupować wszystkie piętra POSK-u – tak było na przykład podczas mistrzostw świata w siatkówce mężczyzn. Trzeba przyznać, że zarząd POSK-u nie zamy-kał się na kibiców, a wręcz pomagał, jak mógł, żeby każdy znalazł miejsce dla siebie. Jednak Strefa Kibica pokazała też różnice pokoleniowe. Bo choć ze strony starych bywal-ców jest zapotrzebowanie na nowych Polaków w POSK-u, jednak ci sami starzy bywalcy chcą, żeby nowi tańczyli według nut pisanych przez nich. Tak się nie da. Nie ma co się oszukiwać, że dzień w dzień do POSK-u będą waliły tłumy. Nie te czasy i nie ta emigracja. 

Problemem POSK-u jest to, że zarówno w opozy-cji, jak i w zarządzie są osoby, które ten ośrodek współ-tworzyły i współtworzą. Większość z nich wywodzi się z dawnej emigracji, sięgającej lat 40. ubiegłego wieku. Różnica pokoleniowa jest tak duża, że „stara gwardia” – a przynajmniej niektórzy – nie rozumie przedstawi-cieli nowej fali emigracji oraz zmian, jakie zaszły w spo-łeczeństwie. 

To nie są lata 70., kiedy na terenie Londynu było kilka „polskich” miejsc, gdzie Polacy mogli się spotkać, poga-dać, zjeść polskie jedzenie, czasem się pobawić. Teraz takich miejsc są dziesiątki, jeśli nie setki – bary, restau-racje, polskie sklepy, kluby nocne. Na „polskie” koncerty przychodzą tysiące ludzi, których POSK nigdy nie pomieści i nawet nigdy nie dostanie licencji, żeby móc ich pomie-ścić. Poza tym zawsze przegra z renomowanymi salami typu O2 Arena, Wembley, The Forum…

Te „setki tysięcy Polaków”, które od dziesięciu lat „okupują” Wyspy i które rzekomo mają setkami tysięcy odwiedzać POSK, a tego nie robią, bo zarząd POSK-u im nie pozwala, są bardziej pewne siebie, nie wstydzą się tego, skąd pochodzą, i potrafią same sobie zorganizować czas. POSK-u do tego nie potrzebują. Nowe polskie orga-nizacje wolą organizować spotkania w centrum, w bar-dziej prestiżowych miejscach. Setki tysięcy Polaków nie będą jechać na zachód Londynu nawet co tydzień, żeby napić się polskiego piwa. Mogą to zrobić w większości angielskich pubów. 

POSK za to ma szansę stać się miejscem unikalnym ze swoją promocją polskiej kultury – teatry, muzyka, biblioteka, a nawet dancingi, bo to też jeden z jej elemen-tów. Oczywiście do tego są potrzebne pieniądze i stały dochód. Niestety, część zarzutów pojawiających się po obu stronach to często jedynie pobożne życzenia wyni-kające z sentymentu do lat minionych. Czar prysł, sen-tyment pozostał. «

581-MAKIETA 2 24-43.indd 37 05/05/2015 16:32:15

038 wielka brytaniaWydarzenia

Marcin Małyszek

» Członkowie POSK-u znajdą w roze-słanych kopertach kolorową bro-

szurę z raportem dotyczącym działalno-ści ośrodka i wszystkich instytucji, które się w nim mieszczą i działają, a także tak zwaną „białą broszurkę”, w której znaj-duje się sprawozdanie z ostatniego Wal-nego Zebrania oraz rozliczenie finansowe za ostatni rok potwierdzone przez nieza-leżnych audytorów. Rozliczenie uzupeł-nione jest wyjaśnieniami w języku pol-skim, które w jasny i przejrzysty sposób opisują i komentują to, co w rozliczenio-wych tabelach się mieści. Ci członkowie, którzy będą chcieli zadać dalsze pytania lub czegoś nie będą rozumieli, będą mieli okazję zapytać i uzyskać dodatkowe infor-macje podczas Walnego Zebrania. Pakiet informacyjny uzupełnia zaproszenie na pokaz filmu o POSK-u, który odbędzie się 2 maja. Film został przygotowany pod koniec jubileuszowego roku obcho-dów 50-lecia, pokazując obecne, współ-czesne oblicze ośrodka, jego działalność i ważniejsze imprezy jubileuszowego

roku. Jak zawsze w pakiecie znajduje się też formularz umożliwiający dokonanie ewentualnych dotacji na POSK, regular-nych lub jednorazowych.

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny w oczywisty sposób, poprzez sam charak-ter tej instytucji, nadal liczy na wsparcie od społeczeństwa, czy to poprzez dota-cje, czy spadki. Równocześnie Zarząd i Rada POSK-u konsekwentnie dążą do ugruntowania finansowej niezależności POSK-u i do jego samowystarczalności w kwestii kosztów bieżących prowadzenia Biblioteki Polskiej i tak wielkiego obiektu, który musi być sprzątany, odnawiany, w którym przeprowadzane muszą być naprawy, a pracownicy muszą otrzymy-wać swoje wynagrodzenie… Celem inwe-stycji przeprowadzanych przez Zarząd i Radę jest to, aby wymienione koszty bieżące opłacane były z tego, co POSK wypracuje z wynajmu sal, biur oraz od niedawna z wynajmu mieszkań, zarówno tych pod nr 9 Ravenscourt Avenue, jak i w tzw. wschodnim skrzydle, czyli pod numerem 238B King Street.

Moment osiągnięcia stabilizacji finansowej przez POSK nie jest momen-tem odległym, przewiduje się, że nastąpi to za 2 lub 3 lata. Ponownie zostało zło-żone podanie do gminy Hammersmith and Fulham o pozwolenie zabudownia „wnęki” przy 3 Ravenscourt Avenue, która znajduje się na gruncie należącym do POSK-u. Planowane jest wybudowanie tam pięciu nowych mieszkań, które gene-rować będą dodatkowy przychód. Wraz z wcześniej wymienionymi przychodami oraz regularną dotacją od Fundacji Przy-szłości POSK-u (nienaruszającą kapitału Fundacji) dochody te powinny, według wszelkich prognoz, dać ośrodkowi pla-nowaną i wyczekiwaną finansową sta-bilność i samowystarczalność. Wszelkie dodatkowe dotacje czy ewentualne spadki będą mogły być przeznaczone na tę dzia-łalność, do której przede wszystkim POSK został stworzony i powołany, czyli do krzewienia tożsamości i kultury polskiej przez utrzymanie i rozwijanie Biblioteki Polskiej oraz innych organizacji o charak-terze społeczno-kulturalnym. Stabilność finansowa umożliwi więc przeznaczanie

Refleksje przed Walnym Zebraniem Posk-u

Wielkimi krokami zbliża się kolejne doroczne Walne zebranie POsk-u, które odbędzie się 16 maja w sali Teatralnej POsk-u. Jak co roku ekipa złożona z pracowników POsk-u i wolontariuszy spośród członków ośrodka ciężko pracowała, dokładając starań, aby wszyscy członkowie – w liczbie ponad dwa i pół tysiąca – otrzymali na czas cały plik informacji.

Geog

raph

Bot

581-MAKIETA 2 24-43.indd 38 05/05/2015 16:34:29

039funduszy z dotacji i darowizn na bogat-szą działalność, z większym rozmachem, równocześnie dając polonijnym artystom i działaczom kulturalnym większe moż-liwości rozwijania swej twórczości, jak i promocji polskiej kultury i sztuki.

Program obchodów 50. urodzin

POSK-u był bardzo bogaty i przygoto-wany z dużym rozmachem. Jakość i liczba wydarzeń, które odbyły się w roku jubi-leuszowym, według zamierzeń Zarządu oraz Rady Ośrodka nie mają być czymś jednorazowym czy wyjątkowym, ale normą działania na przyszłe lata. Dąże-nia do ugruntowania stabilizacji finan-sowej mają na celu umożliwienie tego typu działań społeczno-kulturalnych – bogatych i interesujących. Przykładem takiego wydarzenia może być zeszło-roczne wystawienie przez POSK opery „Halka” Stanisława Moniuszki. Przy oka-zji tego wydarzenia stworzyła się grupa entuzjastów – osób, które zarówno znala-zły się w obsadzie „Halki”, jak i tych, które pomogły ją wystawić – nie tylko Polaków, gdyż znalazł się w niej również dyrygent Stephen Ellery, Anglik, który jest ogrom-nym entuzjastą Moniuszki i pragnie zało-żyć Moniuszko Society z siedzibą właśnie w POSK-u. To jeden z przykładów na to, że POSK staje się również ważną między-narodową sceną dla muzyki klasycznej, warto więc taką działalność nadal pro-wadzić. W roku obecnym POSK przygoto-wuje kolejną operę Moniuszki – „Straszny Dwór” – również z dużym rozmachem, jak poprzednio. Między innymi taką działal-ność ośrodek chce kontynuować i rozwi-jać, i na takie projekty chce przeznaczać pieniądze, co powinna właśnie zapewnić stabilność finansowa.

POSK jest otwarty na entuzjastów,

którzy chcą tutaj działać i realizować swoje pasje, i daje takim osobom dużo swobody. Potrzebne są pomysł, pasja, ekspertyza w danej dziedzinie i chęć do działania. Jeżeli pomysły są konkretne i realne do wykonania oraz jest grupa osób, która te pomysły wprowadzi w czyn – to POSK zawsze podchodzi do takich projek-tów z otwartością. Przykładów może być wiele, chociażby Scena Poetycka, którą POSK wspiera, udostępniając jej bezpłat-nie sale na próby i spektakle i która stale poszerza swój repertuar. Innym przykła-dem jest Jazz Café POSK, która już od 8 lat działa i wspaniale się rozwija – a została stworzona przez grupę osób, które miały

pomysł i pasję do jego realizacji. Z biegiem czasu dołączyły nowe osoby, które przy-czyniły się do dalszego rozwoju klubu i jego sukcesów poprzez działania impre-saryjne i promocyjne, w żaden sposób nienarzucane przez POSK.

Bardzo dobrym przykładem jest też Sekcja Społeczna, która zgłosiła się do POSK-u w ostatnim roku i jest prowa-dzona przez Mirosławę Wronę i Izabellę Dąbek. Jest to już duża grupa osób, które od razu wstąpiły w szeregi członków POSK-u, kierowane potrzebą działalno-ści na rzecz ludzi bezdomnych, chorych czy starszych, i które chcą prowadzić taką działalność pod egidą POSK-u, ciesząc się, że mogą się w ośrodku spotykać i otrzy-mywać od niego wsparcie i poradę. Jest to bardzo owocna i pozytywna współpraca; sekcja co miesiąc przedstawia zarządowi raport ze swojej działalności i ewentualne prośby o pomoc.

Należy jednak podkreślić, że ze względu na charakter POSK-u działania takie powinny odbywać się na zasadzie wolontariatu i osoby prowadzące różne projekty czy grupy artystyczne nie pobie-rają za swoją pracę wynagrodzenia. Akto-

rzy czy artyści występujący np. w spekta-klach Sceny Poetyckiej lub będący gośćmi Konfraterni Artystów prowadzonej przez Barbarę Bakst pobierają niewielkie hono-raria, ale osoby organizujące te wydarze-nia robią to na zasadzie wolontariatu.

Nie zniechęca to jednak entuzjastów promowania naszej rodzimej kultury i w POSK-u bardzo dużo się dzieje. We wspomnianym wcześniej filmie o ośrodku można doskonale zobaczyć, jak wiele ludzi przewija się przez POSK, a w wiele weekendów ma tutaj miejsce po kilka ważnych wydarzeń równocześnie. Pod-czas jednego z weekendów pod koniec ubiegłego roku przewinęło się przez ośrodek około 5 tys. osób – miało wtedy miejsce kilka wyprzedanych spektakli Teatru Syrena, koncerty w ramach Lon-don Jazz Festival w Jazz Café POSK, pre-lekcje lub warsztaty w każdej z pozosta-łych sal, zabawy taneczne w restauracji Łowiczanka i w POSK Klubie, duży ruch w Café Maja… Zarząd POSK-u nie ukrywa, że taki właśnie ośrodek – tętniący życiem, z wieloma wydarzeniami – pragnie krze-wić i rozwijać, w nieodległej przyszło-ści, po zakończeniu planu stabilizowa-nia sytuacji finansowej. Będzie na to nie tylko więcej środków, ale też czasu i ener-gii. Na razie – i jeszcze przez niedługi czas – zarząd ośrodka będzie musiał stawiać na pierwszym miejscu sprawy finansowe – do momentu pełnego wdrożenia planu, którego ostatnim krokiem będzie przy-gotowanie mieszkań przy 3 Ravensco-urt Avenue. Potem będzie więcej możli-wości, żeby się skupić na tym, jaką sztukę wystawić lub jakich wspaniałych arty-stów zaprosić…

Zbliżające się Walne Zebranie jest klu-czowym wydarzeniem, więc gorąco zachę-camy i zapraszamy wszystkich członków, żeby przyszli i wzięli w nim udział, żeby-śmy mogli wiedzieć, że społeczeństwo nas wspiera. Bardzo ważne jest więc, aby przyjść, posłuchać, zadać pytania, wyra-zić swoją opinię, skrytykować i wysłu-chać odpowiedzi i wyjaśnień. Każdy ma prawo do wypowiedzenia się, dlatego też Walne Zebrania trwają nierzadko długo, ale dla POSK-u naprawdę istotne jest, aby zebrani na sali ludzie powiedzieli to, co im leży na sercu – żeby można było wycią-gnąć odpowiednie wnioski i wprowadzić je w życie. «

Jeżeli pomysły są konkretne i realne do wykonania oraz jest grupa osób, która te pomysły wprowadzi w czyn – to POSK zawsze podchodzi do takich projektów z otwartością.

Czytaj więcej na str. 32 i 34

581-MAKIETA 2 24-43.indd 39 05/05/2015 16:34:44

040 Praca i karieraRozmowa

EwElina KrajczyńsKa, PaP

» Dr Joanna Bagniewska jest zoologiem i wykładowcą

w University of Reading w Wiel-kiej Brytanii. W 2014 r. wygrała trze-cią polską edycję konkursu FameLab – dla naukowców, którzy w zajmu-jący sposób potrafią mówić o nauce. W czerwcu w Warszawie odbędzie się – współorganizowana przez nią – kon-ferencja „Polish Scientific Networks”, poświęcona między innymi zagad-nieniu powrotów młodych polskich naukowców do kraju.

jak wielu młodych polskich naukowców, których spotykasz w wielkiej Brytanii, chciałoby wró-cić do Polski? czy mówią o powro-cie, czy swoją karierę wiążą raczej z wielką Brytanią?

Badania przeprowadzone w ramach Forum Ekonomicznego na London School of Economics wykazały, że około 70 proc. młodych Polaków, którzy studiują albo pracują naukowo w Wielkiej Brytanii, myśli o powrocie do kraju. Chociaż ankiety przeprowa-dzono na specyficznej grupie młodych ekonomistów i biznesmenów, to ja się

tym danym nie dziwię. Wśród studen-tów dużo się mówi o powrocie do Pol-ski. Jest też sporo kampanii wśród pol-skich studentów w Wielkiej Brytanii, zachęcających do powrotów i kontynu-owania kariery w Polsce.

a jaki ty masz plan? chciałabyś wrócić do Polski?

Bardzo chciałam wrócić do Pol-ski po doktoracie i bardzo się stara-łam, ale nie miałam dokąd wracać. Szukałam ofert pracy. To było jeszcze, zanim wygrałam FameLab, i jedyne, co wtedy mogłam zaoferować, to

Młodym naukowcom trudno wrócić do PolskiMłodzi polscy naukowcy pracujący za granicą myślą o powrocie do kraju, ale powrót utrudnia im sam proces rekrutacji w rodzimych instytucjach i obawy przed osobami „z zewnątrz”; po doktoracie chciałam wrócić, ale nie bardzo miałam do czego – mówi dr Joanna Bagniewska.

Fot.

Elen

a A

geye

va

dr Joanna Bagniewska

581-MAKIETA 2 24-43.indd 40 05/05/2015 15:56:11

041doktorat z Oxfordu. To niestety nie wystarczyło. Wysłałam naprawdę sporo aplikacji, ale zwyczajnie nie miałam na nie odpowiedzi. Nie wiem, czy moje maile nie docierały, czy nie pasowałam do profilu grupy badaw-czej. Po prostu nie miałam informacji zwrotnej.

Jakie w takim razie są najważ-niejsze bariery, które utrudniają młodym naukowcom powrót do Polski?

Po pierwsze, w Polsce jest bar-dzo trudno znaleźć oferty pracy dla naukowców, bo nie ma jednego takiego miejsca, strony internetowej, gdzie można ich szukać. Jest ich wprawdzie dużo na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ale nie są to wszystkie. Aby je znaleźć, trzeba prze-szukiwać strony i podstrony uniwersy-tetów. Wiele z tych ofert, które znala-złam, było już przeterminowanych, i to nie o trzy tygodnie, tylko o rok.

Tak więc, po pierwsze, znale-zienie oferty pracy jest problemem. Jeśli się ją już znajdzie, to nie wia-domo, ile można w takiej pracy zara-biać. W Wielkiej Brytanii jest normą, że podaje się widełki płacowe. Ja nie mówię, że uczelnie powinny podać co do grosza, ile będę zarabiała, ale chcia-łabym wiedzieć, na co się piszę, skoro mam zmienić nie tylko pracę, ale i kraj zamieszkania.

Poza tym jeśli wyślę moje zgłosze-nie, to wysyłam je w kosmos, nie mając odpowiedzi. Teraz nawet nie wiadomo, czy podany adres mailowy działa, czy nie. Nie muszę otrzymywać sperso-nalizowanego listu, ale ucieszyłabym się nawet z automatycznej odpowie-dzi: „Dziękujemy za zgłoszenie. Jeżeli zostanie Pani zaproszona na rozmowę kwalifikacyjną, to odezwiemy się w ciągu dwóch tygodni”.

Czasami aby sprawdzić wyniki rekrutacji, pojawia się komunikat na stronie: „O wynikach rekrutacji będziemy informować poprzez pismo wywieszone na tablicy przed aulą Uni-wersytetu Gdańskiego”. Komuś, kto mieszka za granicą, trudno przyjechać do Polski tylko po to, aby sprawdzić wyniki rekrutacji. To są sprawy, które bardzo odpychają osoby z zagranicy.

Jak w takim razie proces rekru-tacji przebiega na brytyjskich

uniwersytetach i instytucjach naukowych?

W Wielkiej Brytanii jest strona internetowa www.jobs.ac.uk, gdzie są właściwie wszystkie oferty pracy zwią-zane ze środowiskiem akademickim. Można sobie wybrać dział, który nas interesuje: biologię, fizykę czy cokol-wiek innego. Jeśli jakiś uniwersytet albo firma będą ogłaszały konkurs na stanowisko naukowe, to właśnie tam będą one ogłoszone.

Jeśli wysyła się aplikację, to dostaje się odpowiedź. A jeśli dosta-nie się zaproszenie na rozmowę kwa-lifikacyjną, na którą trzeba dojechać, to firma zwraca koszt przejazdu. Nie mówię, żeby w Polsce od razu zwra-cać takie koszty, ale jeśli jadę z Wiel-kiej Brytanii na rozmowę do Polski, to chciałabym przynajmniej wiedzieć, czy w tej pracy będę zarabiać godziwie, czy opłaca mi się wydawać pieniądze na bilet.

Jeżeli nawet rozmowa kwalifika-cyjna się nie powiedzie, to mam infor-mację zwrotną i konkretną informację, co poszło nie tak, np.: „Wypadła pani idealnie, ale inny kandydat wypadł równie dobrze, a dodatkowo miał większe doświadczenie badawcze”. W Polsce na razie nie bardzo mogę na to liczyć.

Poza tym fajnie by było, aby prace na stanowisku wykładowcy, jeżeli wymaga ona np. języka angielskiego, były ogłaszane też na zagranicznych stronach internetowych. Czasami można je znaleźć na New Scientist lub Nature Jobs, ale w czasie swojego szukania pracy znalazłam może dwie takie oferty z Polski.

Czy oprócz wad procesu rekrutacji są jakieś inne, głębsze problemy, które nie sprzyjają powrotom do Polski?

Po doktoracie jest bardzo dużo osób, które mają już doświadcze-nie badawcze, ale nie czują się na siłach, aby zakładać własną grupę. To jest dość naturalne i jest problemem na całym świecie. Te osoby aplikują na stanowisko postdoca, czyli osoby będącej na stażu podoktorskim. W Pol-sce jest bardzo dużo grantów umożli-wiających rozpoczęcie własnego pro-jektu czy założenie własnej grupy, co oczywiście popieram. Jednak jeżeli chcemy ściągnąć do Polski młodych

naukowców tuż po doktoracie, to nale-żałoby im umożliwić start na pozycji postdoca w grupie badawczej, która już działa w Polsce.

Trzeba też wspomnieć o obawach związanych z przyjmowaniem osób z zewnątrz. W wielu grupach jest tak, że jeżeli ktoś zrobił doktorat w jednym instytucie, to postdoc należy mu się w tej samej placówce. A tu przychodzi jakaś „przybłęda” z Oxfordu i zacznie się „mądrzyć”. Wtedy ta rodzinna soli-darność bierze górę.

Rząd wkrótce rozpocznie realiza-cję programu, który ma umożli-wić najlepszym studentom dar-mową naukę na najlepszych zagra-nicznych uniwersytetach. Jednak w zamian miałyby one w 10 lat od zakończenia studiów co najmniej przez 5 lat pracować w Polsce, odprowadzając składki. Co sądzisz o tym pomyśle?

Ja jestem na tego typu stypendium z Fundacji Crescendum Est – Polo-nia. To jest ten typ programu, w któ-rym muszę pracować w Polsce lub na rzecz Polski przez 5 lat po zakończe-niu studiów. Właśnie dlatego stara-łam się wrócić do Polski, ale naprawdę nie miałam dokąd wracać. Gdyby była jakaś pozycja stażu podoktorskiego czy wykładowcy, to oczywiście bym chciała do czegoś takiego wrócić.

Z drugiej strony teraz pracuję na rzecz Polski, bo popularyzuję naukę w Polsce tak bardzo, jak się da, pra-cuję dla „Gazety Wyborczej” i „Focusa”. Staram się organizować różnego typu wydarzenia związane z Polską, np. konferencję „Science. Polish Perspecti-ves”. W grudniu wysłałam grupę swo-ich studentów w Beskidy, aby badali rysie i wilki. Kraj na mnie korzysta, nie czuję się darmozjadem, nie wzięłam pieniędzy i z nimi nie uciekłam. Cały czas się staram, aby Polska coś ze mnie miała.

Jeśli ktoś wyjeżdża na studia, powiedzmy do Wielkiej Brytanii, i bie-rze pożyczkę, którą potem spłaca z własnej kieszeni, to ma poczucie, że niczego Polsce nie zawdzięcza. Nie ma poczucia, że ma jakiś dług wdzięczności czy przywiązania, sentymentu. Pomysł ze stypendiami nie jest zły, bo mógłby zainteresować osoby, którym do tej pory nie przyszło do głowy, że mogłyby bardziej związać się z Polską. «

581-MAKIETA 2 24-43.indd 41 05/05/2015 15:56:11

042

CAFÉ COOLTURAwAsze impRezy

NASZE SPRAWYPorady + Z listów do redakcji

EssEx PolicE MEdia aPPEal foR MiSSiNg PERSoN – ARtuR WoJCiECHoWSKi

Policja hrabstwa Essex poszukuje zaginionej osoby – Artura WOJCIE-CHOWSKIEGO, który bez jakich-kolwiek znanych przyczyn zaginął w South Ockendon.

Mężczyzna w wieku 42 lat, zamieszkały pod adresem Bridge Road, Grays, był widziany po raz ostatni w South Ockendon po połu-dniu w sobotę, 28 marca 2015 r.

W późniejszym okresie zagi-niony nie był widziany w żadnym innym miejscu i nie nawiązał kon-taktu z członkami rodziny, przyja-ciółmi bądź policją, poza kilkoma początkowymi wiadomościami SMS wysłanymi z jego telefonu komórko-wego, których charakter był jednak dość niejasny.

Zaginiony to biały mężczy-zna o wzroście ok. 175 cm, szczu-płej budowy ciała, o krótkich włosach w kolorze czarnym i siwym, łysiejący, kolor oczu brązowy. W chwili gdy był widziany po raz ostatni, miał na sobie szarą kurtkę bawełnianą z kap-turem, szary sweter, sprane niebie-skie dżinsy oraz czarne buty spor-towe marki Reebok.

Policja uważa, że Artur mógł udać się do Londynu, jednak przeby-wał na terenie Wielkiej Brytanii od bardzo niedawna i całkowicie nie zna tych okolic.

Każdy, kto ma jakiekolwiek infor-macje dotyczące miejsca pobytu Artura Wojciechowskiego, jest pro-szony o kontakt z posterunkiem poli-cji w Grays pod numerem 101.

Dzień Dobry,Piszę ten list do Panów w sobotę

o 7 rano, jadąc do pracy prawie pustym metrem w Londynie. Podróż zajmuje mi prawie 2 godziny, więc zastanawiam się nad przyszłością moją, Polski, ale myślą najbardziej chodzącą mi po głowie jest przyszłość moich dzieci.

W Londynie znalazłem się 10 lat temu w poszukiwaniu lepszego życia, większych pieniędzy i przyjaznego pań-stwa. W Londynie w ciągu ostatnich 10 lat założyłem rodzinę z myślą, że kiedyś się wszystko zmieni w Polsce na lepsze i że pewnego dnia wrócimy do naszego kraju – do „lepszej Polski".

Drodzy Panowie, pochodzę z Rado-mia, z miasta, które według mnie na dzień dzisiejszy nie może mi wiele zaofe-rować i powoli staje się odpowiednikiem Wąchocka – dawnego miasteczka żar-tów i kpin.

W Radomiu mamy lotnisko, które zatrudnia 140 pracowników, a jeszcze żaden samolot pasażerski z niego nie wyleciał! To w Radomiu biedna kobieta na miejskiej wieczerzy wigilijnej rzuciła się na napoje, bo były za darmo! Myślę, że gdyby było ją stać na normalne, godne życie, nie zrobiłaby tego. Ale niestety stało się i Radom powoli staje się ogólno-krajowym pośmiewiskiem.

Oprócz internetowych żartów Radom jest niestety miastem, gdzie wszystkie większe zakłady pracy upadły na poważnie, a na ich miejsca powstały dziesiątki czy setki supermarketów.

Kiedy przysłuchuję się opinii ludzi czy polskich mediów, dochodzę do wnio-sku, że w naszym kraju, mimo kwalifika-cji w danej dziedzinie, bez kolesiostwa i układów żaden normalny obywatel nie jest w stanie znaleźć godnej pracy. Na domiar złego ludzie bez kwalifikacji zaj-mują te stanowiska przy pomocy swoich koleżków. Z tych opowieści wyłania się obraz nędzy i rozpaczy.

Panowie. Zarejestrowałem się do spisu wyborców za granicą. Będę i chcę głosować. Ale jeszcze bardziej chciał-bym wrócić do Polski, zanim nie będzie za późno. Za późno będzie, kiedy moje dzieci, którym w Londynie udało mi się stworzyć godne i szczęśliwe życie, powie-dzą mi: „Tato, my chcemy zostać w Anglii, nie chcemy wracać do Polski!”. Tego boję się najbardziej! W podobnej sytuacji jest bardzo wiele osób z mojego otoczenia.

Powiem szczerze, że nie intereso-wałem się zbytnio polityką aż do tego

momentu. Dziś właśnie to sytuacja rodzinna zmobilizowała mnie do tego, żebym wykonał jakiś krok w tym kie-runku. To właśnie od Was, od polityków, prezydenta, zależy w pewnym sensie los mój i moich dzieci.

Za kilka dni będę musiał zagłoso-wać. Nie wiem, na kogo powinienem oddać swój głos! Wysyłam ten e-mail do 3 kandydatów – Panów Komorow-skiego, Dudy i Kukiza. Pomijam kandy-datów bajkowych, jak pani Ogórek czy Grzegorz Braun. Już dawno skończyłem szkołę średnią i problemy nastolatków są mi już obce.

Oczekuję od Panów przedstawie-nia swojej wizji, swojego poglądu na pro-blem Polaków za granicą. Czy jest Pan w stanie przekonać mnie, że uczyni Pan wszystko, co jest możliwe, w celu popra-wienia sytuacji mojej i innych ludzi w podobnej sytuacji jak ja? Proszę przed-stawić sprawę jasno, dlaczego za kaden-cji dwóch prezydentów z ugrupowań PiS i PO, bo tyle czasu już jestem za granicą, nie zmienia się w Polsce nic oprócz staty-styk. Ja nie mogę ze swoimi dziećmi wró-cić do wzrastającego PKB czy malejącego bezrobocia.

Rzeczywistość to jest „chytra baba z Radomia” czy lotnisko, na którym nie startują żadne samoloty. Rzeczywi-stość to jest kolesiostwo i cwaniactwo. Co zamierza pan zrobić, żeby tacy ludzie jak ja wrócili z rodzinami do Polski? Jak mam przekonać swoje dzieci, że Polska jest fajna, skoro z Polski i o Polsce słyszą tylko negatywy?

Oddam swój głos na kandydata, który odpowie najbardziej logicznie i bez ogólników, że trzeba napisać całe prawo od nowa czy że wszystkiemu jest winny socjalizm, komunizm, demokracja czy jakieś inne systemy. Konkretnie proszę. Jaki jest plan i jakie są szanse na jego realizację?

Dojeżdżam już do pracy i nie mogę kontynuować mojego listu, ale mam nadzieję, że chociaż w pewnym stop-niu przedstawiłem problem, z którym nasz przyszły prezydent będzie musiał się zmierzyć. Czekam na odzew z Panów strony. Pozdrawiam.

Marcin c. Z londynu (a wcześniej z Radomia), Polak, 

któRy ma nadzieję, że wRóci jeszcze kiedyś do swojego kRaju 

(adres e-mail do wiadomości redakcji)

581-MAKIETA 2 24-43.indd 42 05/05/2015 15:56:12

043

ElżbiEta Wójcik, psychotErapEutka, pEdagog

» Profesor Irena Pospiszyl, zaj-mująca się badaniem patologii

życia społecznego, w swojej książce pt. „Przemoc w rodzinie” o przemocy fizycznej, emocjonalnej i zaniedba-niu pisze bardzo obrazowo: „Pomy-słowość ludzka w zakresie krzywdze-nia drugiego człowieka wydaje się nie mieć granic… Rozciąga się od »nie-winnej« kpiny po wyrafinowane nisz-czenie poczucia własnej wartości, od »nieszkodliwego« poszturchiwania po bestialskie morderstwo, od zapo-mnienia po świadome uniemożliwia-nie zaspokojenia własnych potrzeb”. „Child abuse” – angielski termin tłu-maczony jako „krzywdzenie dzieci, wykorzystywanie, zaniedbywanie czy też przemoc wobec dziecka” – to nazwa nowa, natomiast zjawisko krzywdze-nia dzieci istnieje od zarania ludzko-ści. Literatura tematu podaje dużo definicji przemocy, jedna z nich okre-śla ją jako „dobrowolne i nieprzypad-kowe przekraczanie wolności osobi-stej człowieka”. Z sytuacją przemocy mamy do czynienia wtedy, gdy osoba słabsza jest wystawiona na negatywnie działanie osoby lub grupy osób silniej-szych. Przemoc to zespół atakujących, nadzorujących, kontrolujących zacho-wań, obejmujących przemoc fizyczną, emocjonalną, seksualną. Konsekwencje przemocy są bardzo poważne i trwają bardzo długo, nieleczone nawet do końca życia; oprócz uszkodzeń ciała występują urazy psychiczne, zaburze-nia osobowości, trudności w radzeniu sobie z emocjami, niskie umiejętności społeczne. Stanowi to grunt do później-szych problemów w życiu dorosłym, ponieważ bolesne przeżycia z prze-szłości rzutują na aktualne zachowa-nia. Naukowcy są zdania, że niektóre reakcje i zachowania ofiar przemocy seksualnej są szczególnie typowe dla mężczyzn. Dotyczy to problemów z identyfikacją seksualną, niewłaści-wego określenia męskości. U chłop-

ców, którzy doznali nadużyć seksu-alnych, bardzo prawdopodobne jest występowania zachowań seksualnych agresywnych, antyspołecznych. Wzra-sta prawdopodobieństwo, że ofiara stanie się sprawcą przemocy seksu-alnej. Związane jest to z czynnikiem dziedziczenia społecznego – „przemoc rodzi przemoc” to jedna z wielu teorii na temat przyczyn powstawania tego zjawiska. Zdarza się, że pierwszy akt przemocy jest dziełem przypadku, ale brak kary i bezwolne przyjęcie agresji torują drogę sprawcy do dalszych bez-karnych aktów przemocy. Za przemoc zawsze odpowiedzialny jest sprawca, bez względu na to, co zrobiła ofiara, przemocy się nie tłumaczy i nie ma na nią usprawiedliwienia. W szczególnie trudnej sytuacji są członkowie rodziny, w której „króluje” alkohol, gdyż związek alkoholu z przemocą jest powszechnie znany. Alkohol może pobudzać zacho-wanie agresywne przez zakłócenie nor-malnej pracy mózgu, w którym docho-dzi do osłabienia funkcji normalnie powstrzymujących zachowania impul-sywne, włączając w to nieuzasadnioną agresję. Środowiska rodzinne, w któ-rych występuje nadużycie alkoholu i przemoc, żyją w zaburzonym syste-mie, w którym dominuje stres, samot-ność i izolacja, nieprzewidywalność wydarzeń, brak poczucia bezpieczeń-stwa, stabilności i kontroli nad tym, co dzieje się w domu. Związek pomiędzy nadużywaniem alkoholu a biciem nie ma charakteru-przyczynowo skutko-wego, można jedynie mówić o współ-występowaniu. Uzależnienie od alko-

holu nie zwalnia od odpowiedzialności za czyny. Należy karać sprawcę prze-mocy i leczyć jego chorobę. Alkohol nie jest sprawcą przemocy, tylko ten, kto go pije. Rodzice nierzadko wymuszają posłuszeństwo przez obelgi i krzyki, a w stosunku do małych dzieci – czę-ściej straszenie. Każde dziecko cierpi z tego powodu, a im bardziej jest wraż-liwe, tym mocniej. I chociaż upokorze-nia tego rodzaju można doznać od kole-gów, nauczycieli czy rodzeństwa, to jed-nak najbardziej ranią słowa padające z ust rodziców, którzy powinni stano-wić dla dzieci fundament poczucia bez-pieczeństwa, być oparciem i skarbnicą wiedzy. „Jeśli więc twoi wszystkowie-dzący rodzice źle mówią o tobie, musi to być prawdą. Jeśli matka mówi: »Jesteś głupi«, to znaczy, że jesteś głupi, jeżeli ojciec mówi: »Masz zły charakter«, zna-czy to, że go masz". W Zjednoczonym Królestwie podejmowane są działania, np. kampanie edukacyjne, które oba-lają błędne przekonania i starają się zwiększyć społeczną świadomość na temat skali i natury problemu krzyw-dzenia dzieci. «

ostre słowa ranią

dobre słowa pomagają

Zamknij się Proszę

Odejdź Dziękuję

Jesteś głupi Bardzo dobrze

Jesteś niedobry Jesteś mądry

Przestań Jesteś dobry

Żałuję, że się urodziłeś

Kocham cię

System opiekuńczy w Wielkiej Brytanii, cz. 2 – przemoc domowa

Personel pomocy społecznej jest głów-nym punktem kontaktowym dla spo-łeczeństwa oraz dla specjalistów w związku z zagrożeniem bezpieczeń-stwa dzieci. Centrum pomocy rodzinie „Przystań” działające w Wielkiej Brytanii oferuje pomoc fachową różnych profe-

sjonalistów działających na rzecz dzieci i rodzin w UK.

Masz problem z prawem, z partne-rem, sąsiadem, w pracy czy dziecko ma konflikt w szkole z rówieśnikami i nie wiesz, co robić – napisz do nas. Odpiszemy i pomożemy! harbourageuk@gmail.com

PerSonel Pomocy SPołecznej

581-MAKIETA 2 24-43.indd 43 05/05/2015 15:56:13

044 CAFÉ COOLTURALONDYN

COOLTURAPOLECA

INTERAKTYWNA MAKIETA LONDYNU

Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Londynu można zobaczyć na multimedialnej makiecie wykonanej przez branżową organizację architektów New London Architecture. Przygotowano ją z okazji 10-lecia organizacji, która jest think tankiem mającym znaczący wpływ na architektoniczny krajobraz stolicy.

New London Architecture, The Building Centre, 26 Store Street, Londyn, WC1E 7BT. Stacja: Goodge Street. Otwarte: pon. – pt. 9.00 – 18.00, sob. 10.00 – 17.00. Wstęp wolny

Mierzący 12,5 metra długości model wykonany w skali 1:2000 obejmuje obszar

Przygotował MARCIN URBAN85 kilometrów kwadratowych miasta – od King’s Cross na północy po Peckham na południu oraz od Royal Docks na wschodzie po Old Oak Common na zachodzie. Na makiecie odtworzono 34 km Tamizy, 21 mostów i 170 tys. budynków. Dzięki zaawansowanemu systemowi świateł i prezentacji multimedialnych możemy zobaczyć architektoniczną transformację, jaką przechodzi Londyn.

581-MAKIETA 3 44-65.indd 44 05/05/2015 15:12:15

045

wystawy» APOLLO 8 X 10

Do 15.05. Daniel Blau, 51 Hoxton Square, Londyn, N1 6PB. Stacja: Old Street. Otwarte: wt. – pt. 11.00 – 18.00. Wstęp wolnywww.danielblau.com

Nie przegapcie okazji, by zobaczyć zdjęcia wykonane podczas kosmicznych ekspedycji NASA. Kolekcja składa się z niepublikowanych wcześniej fotografii wykonanych m.in. w trakcie misji Apollo, Gemini, Skylab i Viking.

» THE NEW EAST

Do 24.05. CueB Gallery, 325 Brockley Road, Londyn, SE4 2QZ. Stacja: Brockley. Wstęp bezpłatny

www.cuebgallery.com

Ekspozycja prezentuje dokonania artystów skupionych w East Art Open – platformie zrzeszającej najciekawszych twórców z Polski, Białorusi, Ukrainy i Litwy. Zobaczymy prace 6 autorów wykonane różnymi technikami.

» DEUTSCHE BÖRSE – PHOTOGRAPHY PRIZE 2015

Do 7.06. The Photographers’ Gallery, 16-18 Ramillies Street, Londyn, W1F 7LW. Stacja: Oxford Circus. Otwarte: pon. – sob. 10.00 – 18.00, czw. 10.00 – 20.00, niedz. 11.30 – 18.00. Wstęp wolnythephotographersgallery.org.uk

Wystawa zdjęć, które znalazły się na krótkiej liście prac walczących o nagrody w konkursie Deutsche Börse. Zwycięzcy zostaną ogłoszeni 28 maja podczas uroczystości w The Photographers’ Gallery.

teatr» TITANIUM

Do 23.05. Peacock Theatre, Portugal Street,

Londyn, WC2A 2HT. Stacja: Holborn. Bilety: od £15www.sadlerswells.com

Sadler’s Wells Theatre zaprasza na „Titanium” – fuzję flamenco oraz street dance. Dziewięciu artystów zaprezentuje się w tańcach break dance i hip-hop. Spektaklowi towarzyszy muzyka wykonywana na żywo.

» MATCHBOX THEATRE

Do 6.06. Hampstead Theatre, Eton Avenue, Swiss Cottage, Londyn, NW3 3EU. Stacja: Swiss Cottage. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: £25www.hampsteadtheatre.com

Najnowsza sztuka uznanego brytyjskiego dramaturga i powieściopisarza Michaela Frayna składa się z serii konwersacji, skeczy i monologów, które są zwierciadłem naszego życia.

» THE AUDIENCE

Do 25.07. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn, W1D 7ES. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: £22.50www.nimaxtheatres.com/apollo-theatre

Fot.

Paul

Raf

tery

Katarzyna Machałek (organizatorka) i Tadeusz Machowski (jeden z autorów) na wystawie „The New East”

Titanium

Fot.

Rafa

Abe

lla

581-MAKIETA 3 44-65.indd 45 05/05/2015 15:12:17

046 CAFÉ COOLTURALondyn

Autorzy spektaklu zdradzają objęte tajemnicą kulisy audiencji, na które chodzili do królowej kolejni premierzy, od Winstona Churchila po Davida Camerona. W roli królowej występuje Kristin Scott Thomas.

» PRODUCT

Do 23.05. Arcola Theatre, 24 Ashwin Street, Dalston, Londyn, E8 3DL. Staja: Dalston Overground. Spektakle: pon. – sob. 20.00, dodatkowo sob. 15.30. Bilety: od £12www.arcolatheatre.com

Producentka pracuje nad scenariuszem sztuki o kobiecie owdowiałej w wyniku zamachu na World Trade Center, która zakochuje się w muzułmańskim zamachowcu samobójcy. Satyra na stereotypy powielane przez Hollywood.

» BUGSY MALONE

Do 1.08. Lyric Hammersmith, Lyric Square, Londyn, W6 0QL. Stacja: Hammersmith. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: £15 www.lyric.co.uk

Lyric Hammersmith zaprasza do wyremontowanych wnętrz, w których wystawia pupularny na całym świecie musical „Bugsy Malone”, rozgrywający się w Ameryce w czasach prohibicji. Reżyserem miłosnej historii z gangsterami w tle jest Sean Holmes, zdobywca Olivier Award. W rolach głównych zobaczymy utalentowanych aktorów młodego pokolenia.

ukrywając niezwykłą przypadłość. Aż do chwili, gdy poznaje mężczyznę swojego życia.

» SEANS FILMOWY NA STACJI METRA

29 – 31.05. Charing Cross Underground Station, Trafalgar Square, Londyn, WC2N 5DR. Stacja: Charing Cross. Bilety: sprzedanewww.undergroundfilmclub.com

właśnie przechodzi rytuał wejścia w dorosłość.

» PHOENIX

Od 8.05. Reż. Christian Petzold, wyst.: Nina Hoss, Ronald Zehrfeld, Nina Kunzendorf

Poruszająca historia kobiety, która przeżyła obóz koncentracyjny.

Fot.

Man

uel H

arla

n„Bugsy Malone”

kino» THE AGE OF ADALINE

Od 8.05. Melodramat, USA. Reż. Lee Toland Krieger, wyst.: Blake Lively, Harrison Ford, Ellen Burstynwww.theageofadalinemovie.com

29-letnia kobieta po wypadku przestaje się starzeć. Wyrusza w samotną podróż po świecie,

» BIG GAME

Od 8.05. Przygodowy, USA. Reż. Jalmari Helander, wyst.: Samuel L. Jackson, Onni Tommila, Felicity Huffmanwww.facebook.com/BigGameUK

Prezydent USA cudem uchodzi z życiem z katastrofy Air Force One, który rozbił się nad odludnym terenem. To jednak nie koniec kłopotów. Teraz musi uciec terrorystom, a zdany jest tylko na pomoc chłopca z łukiem, który

» FESTIWAL POLSKICH FILMÓW KINOTEKA

Do 29.05. Londyn: BFI Southbank, ICA, Tate Modern, Frontline Clubkinoteka.org.uk

Odbywający się od 13 lat w Londynie festiwal Kinoteka promuje twórczość polskich filmowców, muzyków i artystów sztuk wizualnych. W programie są najlepsze polskie filmy wybrane przez Martina Scorsese, nowości oraz przegląd twórczości dokumentalistów.

koncerty» CHRIS DE BURGH

11.05., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £69

» ERIC CLAPTON

14, 15, 17, 18, 20, 21 i 23.05., godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington

» TOMASZ ŻYRMONT TRIO

15.05., godz. 23.15. Wigmore Hall, 36 Wigmore Street, Londyn, W1U 2BP. Stacja: Bond Street, Oxford Circus. Wstęp bezpłatny

» ORKIESTRA I CHÓR FILHARMONII NARODOWEJ W WARSZAWIE

20.05., godz. 19.30. Cadogan Hall, 5 Sloane Terrace, Londyn, SW1X 9DQ. Stacja: Sloane Square. Bilety: od £18

» DIRE STRAIT’S MARK KNOPFLER

22.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50.75

Filmy należące do klasyki kina będzie można obejrzeć w tymczasowym kinie, które zostanie otwarte na kilka dni w nieczynnej części stacji metra Charing Cross. W repertuarze są m.in. „Stragners on a train”, „Blade runner”, „Paddington” i „Cinema Paradiso”. Na każdy seans jest tylko 100 biletów.

581-MAKIETA 3 44-65.indd 46 05/05/2015 15:12:18

047

» TSA

23.05., godz. 19.00. The Forum, 9-17 Highgate Road, Kentish Town, London, NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £20

» WIRELESS 10: DRAKE, RITA ORA, PUBLIC ENEMY, KATY B I INNI

28.06., godz. 12.00. Finsbury Park, Londyn. Stacja: Finsbury Park. Bilety: £76.45

» ROXETTE

13.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47

» 50 CENT & G-UNIT

17.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» U2

25 – 30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» JOE SATRIANI

10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25

» MADONNA

1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

Francisa Poulenca, Fryderyka Chopina i Carla Marii von Webera.

» GALERIA

9.05 – 28.05. Ela Owczarek „Obrazy wędrujące do wnętrza”

Fot.

Irene

usz-

Kazm

ierc

zakTSA

Jacek Kaspszyk, dyrygent Orkiestry i Chóru Filharmonii

Narodowej w Warszawie.

Fot.

Soph

ie W

right

» HOZIER

2.06., godz. 19.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn, W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: sprzedane

» TAKE THAT

4 – 19.06., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

w POSK-u » KONCERT PRZY KAWIE

27.05., godz. 15.00. Bilety: £10

Wystąpią: Michał Wesołowski (klarnet), Małgorzata Czapor (fortepian). W programie utwory kompozytorów: Gabriela Pierné, Karola Kurpińskiego, Leonarda Bernsteina,

JAZZ CAFE POSK

» THE DENMARK STREET BIG BAND W 100. rocznicę urodzin Franka Sinatry

9.05., godz. 20.00. Bilety: £14

Wyjątkowy koncert dla miłośników dużych orkiestr jazzowych i wielkiej legendy epoki swingu Franka Sinatry w 100. rocznicę jego urodzin. The Denmark Street Big Band wraca na scenę Jazz Café POSK ze specjalnym programem opartym na oryginalnych aranżacjach Nelsona Riddle’a, Billy’ego Maya oraz Quincy Jonesa, przenosząc nas do teatrów Las Vegas i w sposób perfekcyjny odtwarzając wspaniałą muzykę, brzmienie oraz styl tej niezapomnianej ery jazzowej, której wielkim bohaterem był Frank Sinatra. Big-band zaprosił na ten specjalny wieczór sekcję smyczków, a wieczór poprowadzi wokalista Glen Macnamara, utalentowany odtwórca repertuaru Franka Sinatry.

» BARBARA RAIMONDI I CONTIGO EN LA DISTANCIA

16.05., godz. 20.30. Bilety: £8

Barbara Raimondi, wokalistka obdarzona jednym z najpiękniejszych głosów w Europie, powraca na scenę Jazz Café POSK, aby zaprezentować utwory ze swojego najnowszego albumu „Floricanto”, w którym zabiera nas w muzyczną podróż przez świat Ameryki Łacińskiej.

Klub Orła Białego» Majówka z zeSpołeM the Sway

9.05., godz. 21.00 – 2.00. Wstęp: £10

» DISCO

16.05., godz. 21.00 – 2.00. Zagra DJ Łukasz. Wstęp: £10

Ela Owczarek „Obrazy wędrujące do wnętrza”

581-MAKIETA 3 44-65.indd 47 05/05/2015 15:41:27

048 CAFÉ COOLTURAwydarzenia

Jeden z najpiękniejszych głosów Europy – już niebawem w Jazz Café POSK!

Barbara Raimondi & Contigo En La Distancia

TOmAsz FURmAnek

» Barbara Raimondi, wokalistka obdarzona jednym z najpięk-

niejszych głosów w Europie, powraca na scenę Jazz Café POSK, aby wraz ze swoim zespołem Contigo En La Distancia zaprezentować utwory ze swojego naj-nowszego albumu „Floricanto”, w któ-rym zabiera nas w muzyczną podróż przez świat Ameryki Łacińskiej. Zespół zaprezentuje bogaty program najsłyn-niejszych utworów muzyki latynoskiej, wykonanych z jazzowym swingiem i pasją tak charakterystyczną dla muzy-ków tego regionu, jak i kilka własnych kompozycji. Włoska solistka zespołu, choć jest profesjonalną wokalistką jaz-zową, od lat zafascynowana jest muzyką

Ameryki Łacińskiej, której wykonywa-nie pozwala jej na wyzwolenie swojej wielkiej artystycznej energii i tempera-mentu. Na scenie Jazz Café POSK pio-senkarce towarzyszyć będą: brazylijski gitarzysta Roberto Taufic i dobrze znany na scenach Europy włoski mistrz instru-mentów perkusyjnych Enzo Zirilli.

Zapytałem Enzo Zirilli o to, jak i od czego zaczęła się jego znajomość i współpraca z Barbarą Raimondi. Oto jego historia: „Barbarę poznałem w 1995 r. Grałem wtedy gościnnie na kilku koncertach w Ligurii we Wło-szech, a ona zwykła często wpadać do klubu, w którym występowałem, gdyż mieszkała w pobliżu. Któregoś wieczoru zaczęliśmy rozmowę o muzyce. Powie-działa mi, że jest wokalistką, a ja popro-

siłem ją, żeby pozwoliła mi posłuchać czegoś w jej wykonaniu. Kiedy usły-szałem jej głos, po prostu zakochałem się w niej. Rozpoczęliśmy współpracę artystyczną, jak również zostaliśmy parą. Byliśmy razem przez 7 lat. Później wyjechałem do Londynu, ale byliśmy i jesteśmy dobrymi przyjaciółmi, i cały czas pracujemy razem, gdyż jest jedną z moich ukochanych wokalistek! Barbara ma mocną, wyrazistą osobowość, nie-zwykłe wyczucie rytmu i pisze świetne piosenki, zarówno muzykę, jak i słowa. To artystka o ogromnej głębi, ponadto doskonale śpiewa w języku angielskim, portugalskim i hiszpańskim, nie wspo-minając o włoskim!”.

Nie tylko Enzo zakochał się w Bar-barze od pierwszego wejrzenia. Zda-

581-MAKIETA 3 44-65.indd 48 05/05/2015 17:16:50

049rza się to dość często. Ian Show, wielka gwiazda brytyjskiej wokalistyki, tak skomentował występ Barbary na lon-dyńskim festiwalu wokalnym ReVo-ice: „Contigo En La Distancia gra z taką pasją i energią, że porywa publiczność do tańca, wyciska łzy i śmiech na twa-rzach publiczności. Dwaj superwirtuozi muzyczni – gitarzysta Roberto Taufic i perkusista Enzo Zirilli – wraz z obda-rzoną pięknym i czystym głosem Bar-barą Raimondi zabierają nas w niezapo-mnianą podróż muzyczną, prezentując muzykę mieszkańców Ameryki Łaciń-skiej i ich przepiękne tradycyjne ballady, które do dzisiaj brzmią świeżo i pory-wająco. Pokochałem ten koncert”.

Kolej na Barbarę. Jakie jest jej spoj-rzenie na własny zespół, w którym wszyscy artyści doskonale się uzupeł-niają? Co jeszcze uważa za wyjątkowe w muzykach, z którymi tworzy Con-tigo En La Distancia?: „Znamy się bar-dzo długo. Enzo Zirilli to wielki instru-mentalista i cudowny człowiek, który każdą piosenkę, jaką zagrał w swoim życiu, wypełniał swoją nieograni-czoną pasją. Zna mnie na wylot, a możliwość pracy z nim uwa-żam za prawdziwy dar od losu. Roberto Taufic to

najbardziej

wrażliwy muzyk, jakiego spotka-łam w całym swoim życiu, i nie ma żadnej przesady w moich słowach. Całe swoje muzyczne doświadczenie podporząd-kowuje wymogom utworu, bez chwili skupienia na sobie, pomimo że jego umiejęt-ności mogłyby wpra-wić w osłupienie. Nie ma w nim żadnej potrzeby dominowania, on chce po prostu być w muzycz-nej całości, a to jest dość rzadkie w przy-padku muzyków o talen-cie jego formatu. Oni dwaj grający razem to zdecydo-wanie jeden z najlepszych tandemów muzycznych, jakie wokalistka mogłaby sobie wyobrazić!”.

Po koncercie Barbary i Contigo En La Distancia w sobotę, 16 maja, w Jazz Café

POSK możemy i powinni-śmy spodziewać się wiele.

Przede wszystkim sporej dawki piękna i pasji, wielu wruszeń oraz zachwytu nad niezwykle starannie dobra-nym repertuarem, wykona-

nym z wirtuozerią najwięk-szej próby! Maj to ponoć miesiąc

zakochanych, więc będzie można się zakochać. Bez

wątpienia w muzyce Barbary Raimondi

i jej pięknym gło-sie, płynącym pro-

sto z serca.„Występ

Barbary

Raimondi w Pizza Express Soho to mój niezapomniany koncert roku” – Jim Mullen

„Ekscytujący projekt muzyczny, w którym piękny głos Barbary Raimondi znalazł wspaniały akompaniament w osobach dwojga wirtuozów: gitarzy-sty Roberto Taufica i perkusisty Enzo Zirilli” – Antonio Forcione

Barbara Raimondi & Contigo En La Distancia wystąpią w Jazz Café POSK w sobotę, 16 maja, w ramach cyklu koncertów „Tomasz Furmanek zaprasza…”. «

Drzwi otwarte: godz. 19:30Rozpoczęcie koncertu: godz. 20:30Bilety: w cenie £8 do nabycia przed koncertem lub online na:www.wegottickets.comwww.barbararaimondi.comwww.jazzcafeposk.org

wrażliwy muzyk, jakiego spotka-łam w całym swoim życiu, i nie ma żadnej przesady w moich słowach. Całe swoje muzyczne doświadczenie podporząd-kowuje wymogom utworu, bez chwili skupienia na sobie, pomimo że jego umiejęt-ności mogłyby wpra-

dość rzadkie w przy-padku muzyków o talen-cie jego formatu. Oni dwaj grający razem to zdecydo-wanie jeden z najlepszych tandemów muzycznych, jakie wokalistka mogłaby

Po koncercie Barbary i Contigo En La Distancia w sobotę, 16 maja, w Jazz Café

POSK możemy i powinni-śmy spodziewać się wiele.

Przede wszystkim sporej

wątpienia w muzyce Barbary Raimondi

i jej pięknym gło-sie, płynącym pro-

życiu, wypełniał swoją nieograni-czoną pasją. Zna mnie na wylot, a możliwość pracy z nim uwa-żam za prawdziwy dar od losu. Roberto Taufic to

najbardziej

w sobotę, 16 maja, w Jazz Café w sobotę, 16 maja, w Jazz Café POSK możemy i powinni-POSK możemy i powinni-

śmy spodziewać się wiele. śmy spodziewać się wiele. Przede wszystkim sporej Przede wszystkim sporej dawki piękna i pasji, wielu dawki piękna i pasji, wielu wruszeń oraz zachwytu nad wruszeń oraz zachwytu nad niezwykle starannie dobra-niezwykle starannie dobra-nym repertuarem, wykona-nym repertuarem, wykona-

nym z wirtuozerią najwięk-nym z wirtuozerią najwięk-szej próby! Maj to ponoć miesiąc szej próby! Maj to ponoć miesiąc

zakochanych, więc będzie zakochanych, więc będzie można się zakochać. Bez można się zakochać. Bez

Enzo Zirilli

Barbara Raimondi

581-MAKIETA 3 44-65.indd 49 05/05/2015 15:12:24

050 CAFÉ COOLTURAwydarzenia

581-MAKIETA 3 44-65.indd 50 05/05/2015 15:19:29

051

581-MAKIETA 3 44-65.indd 51 05/05/2015 15:12:29

052052 CAFÉ COOLTURAPolskie radio londyn

LONDONTOP 20

ZAPRASZA

G R Z E G O R Z A L B R Y C H T

01 F i restone Kygo feat . Conrad Sewel l

02 T ime of Our L ives Pitbul l & Ne-Yo

03 Hold My Hand Jess Glynne

04 See You Again Wiz Khal ifa feat . Charl ie Puth

05 Zak lęc ie Król

06 Hold Back The River James Bay

07 Ghosttown Madonna

08 Dear Future Husband Meghan Trainor

09 Cheer leader OMI

10 Lean On Major Lazer & DJ Snake

11 Only Human Cheryl

12 Zagadka Grzegorz Hyży & Tabb

13 Rumors Pep & Rash

14 Love Me L ike You Do E l l ie Goulding

15 Be l ieve Mumford and Sons

16 I Real ly L ike You Car ly Rae Jepsen

17 Seasons Ol ly Murs

18 Stronger C lean Bandit

19 Runaway U&I Galantis

20 Back To Earth Steve Aoki feat . Fal l Out Boy

1 Żmija Droga na szczyt

2 Pablo aPG bariera

3 barraD SquaD Klasyk

4 Guzior G.o.l.D.

5 oSTr Grawitacja

6 WSeDnoo fT. emen istnienie

7 WaSiaK ballada o emigrantach

1 KWiaTo fT. joel orTiz unstoppable

2 KęKę zmysły

3 maeSTro oto esencja z wczoraj

4 Dain nie patrz

5 monDry i GuPi obaj

6 PluS Wchodzę na front

7 ChomiK Cały czas

poczekalnia

»Ostatnie lata działalności JWP to jedna z ciekawszych kart w histo-

rii polskiego rapu. Fenomenalne street sin-gle „Tworzymy historie” czy „Panorama”, wydane z okazji 16-lecia grupy na winylu (Hiphopheadz.pl 2012), okraszone wide-orelacjami z muzyczno-graficiarskich podróży po Europie oraz Azji. W między-czasie crew rozrosło się trwale do konfi-guracji JWP/BC, a poszczególni jego człon-kowie tak aktywnie włączyli się we współ-

Więcej na:

FB/xSideMusic2004

pracę z innymi rapowymi artystami, że doprawdy nie sposób wymienić tu choćby połowy licznych featów i kolaboracji.

Tym razem JWP/BC zawita do Lon-dynu. Koncert odbędzie się 16 maja w klubie The Rhythm Factory londyń-skiej dzielnicy Whitechapel. «

Ciemna strona JWP

581-MAKIETA 3 44-65.indd 52 05/05/2015 17:20:28

053053

581-MAKIETA 3 44-65.indd 53 05/05/2015 15:12:32

054 CAFÉ COOLTURAKSIĘGARNIA

czyta sięredaguje PIOTR DOBRONIAK

Życie to jednak strata jest

PływakMiędzynarodowa intryga, wileka polityka, zabójstwa na zlecenie. Idealne dla fanów książek Le Carré’go, „Millenium" Stiega Larssona i serialu „Homeland". Początek lat 80., noc w Damaszku. Amerykański agent porzuca swoje nowo narodzone dziecko, wydając je na niepewny los. Dopuszcza się czynu, którego nigdy nie zdoła sobie wybaczyć. Ucieka przed przeszłością, która i tak dopadnie go w Bejrucie, Afganistanie czy Iraku – w każdym miejscu, gdzie stres i niebezpieczeństwo pozwalają mu choć przez chwilę zapomnieć o swoim postępku.

PieniądzDlaczego niszczenie dolara zagraża światowej gospodarce. Pieniądz to dziś jedna z najbardziej opacznie pojmowanych kwestii, a przy okazji jedna z najważniejszych. Odkąd ponad czterdzieści lat temu Stany Zjednoczone odeszły od systemu waluty złotej, władze państw na całym świecie wykazują się coraz większą i coraz bardziej niebezpieczną nieznajomością podstawowych zasad polityki monetarnej, które przez wieki znajdowały się u podstaw gospodarek świętujących największe sukcesy.

DziekanJeden z najlepszych i zarazem najbardziej kontrowersyjnych piłkarzy w historii polskiego futbolu przerywa milczenie. Kochany i nienawidzony, uwielbiany i wyszydzany, u szczytu kariery z łatwością mógł rywalizować z czołowymi zawodnikami na świecie. Kiedyś najdroższy piłkarz polskiej ligi, do dziś wynoszony na piedestał przez kibiców w Warszawie, Glasgow i Bristolu, za to z niechęcią wspominany w Łodzi.

» Andrzej Stasiuk w rozmowie-rzece z Dorotą Wodecką. To

zarówno opowieść o życiu autora „Jadąc do Babadag”, jak i jego książkach; roz-mowa o kobietach, miłości, podróżach, literaturze, Polsce, samochodach, poli-tyce, śmierci, Rosji i islamie.

Dzięki Dorocie Wodeckiej wyruszamy do Wołowca, gdzie Stasiuk osiadł, odwie-dzamy jego owce i pisarską pracownię, ale przede wszystkim odbywamy podróż

po jego pamięci i odwiedzamy miejsca, do których dotarł w trakcie swoich lite-rackich podróży, od Albanii po rosyj-ską Czytę. – Złożyło się, że moje życie jest moim zawodem. Przepraszam, ale nie będę rozpaczał z tego powodu. Na szpulkę w mózgu nieustająco nawija mi się pejzaż, ludzie, zdania, wrażenia. Staram się, by to, co widzę i słyszę, wchodziło głębiej. Żeby przeszy-wało na wylot – mówi Stasiuk. «

po jego pamięci i odwiedzamy miejsca, do których dotarł w trakcie swoich lite-rackich podróży, od Albanii po rosyj-ską Czytę. – Złożyło się, że moje życie jest moim zawodem. Przepraszam, ale nie będę rozpaczał z tego powodu. Na szpulkę w mózgu nieustająco nawija mi się pejzaż, ludzie, zdania, wrażenia. Staram się, by to, co widzę i słyszę, wchodziło głębiej. Żeby przeszy-wało na wylot – mówi Stasiuk. «

Książki można kupić na stronie:

BookTO.pl

581-MAKIETA 3 44-65.indd 54 05/05/2015 17:20:10

055

581-MAKIETA 3 44-65.indd 55 05/05/2015 15:12:38

CAFÉ COOLTURAHOBBY056

581-MAKIETA 3 44-65.indd 56 05/05/2015 15:12:41

057

581-MAKIETA 3 44-65.indd 57 05/05/2015 15:12:44

058058 CAFÉ COOLTURAWydarzenia

KEEP CALMand

GET BRITISHCITIZENSHIP

obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1 21/04/2015 15:27:31581-MAKIETA 3 44-65.indd 58 05/05/2015 16:31:06

059

KEEP CALMand

GET BRITISHCITIZENSHIP

obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1 21/04/2015 15:27:31 581-MAKIETA 3 44-65.indd 59 05/05/2015 16:31:20

060060 CAFÉ COOLTURAwasze imprezy

» Zgodnie z obietnicą kolejna porcja Waszych zdjęć z Mleczko Cooltura

Festival 2015. Nadeszło ich tyle, że wystar-czyłoby na wytapetowanie całej redakcji. Dziękujemy za wszystkie i czekamy na jeszcze więcej. Może to dobry pomysł, by w końcu zmienić wystrój ścian! Fotki z wszelkich polonijnych imprez wysyłajcie na: foto@cooltura.co.uk lub publikujcie na

profilach radia PRL i „Cooltury” na Face-booku. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwiskiem, tekst: Jestem autorem/-ką załączonego zdjęcia i zgadzam się na wykorzystanie go w por-talu elondyn.co.uk i w tygodniku „Cool-tura”. Co tydzień losujemy słodkie upo-minki od sponsora konkursu Polish Vil-lage Bread. «

Polonia na imprezie z Polish Village Bread

581-MAKIETA 3 44-65.indd 60 05/05/2015 15:44:13

061nagrodanagroda

581-MAKIETA 3 44-65.indd 61 05/05/2015 15:44:24

062062 CAFÉ COOLTURAwielka brytania od kuchnii

581-MAKIETA 3 44-65.indd 62 05/05/2015 15:12:50

063

581-MAKIETA 3 44-65.indd 63 05/05/2015 15:12:52

064 CAFÉ COOLTURAzdrowie i uroda

JOAnnA BieLAs, MW MediA

» Problem zajadania stresu wykryty został stosun-

kowo niedawno. Statystyki jednak są przerażające: blisko połowa z osób, które chcą zrzucić zbędne kilogramy, a których praca jest stre-sująca, nie zmniejsza swej wagi. Dla-czego tak się dzieje? Wszystkiemu winien jest oczywiście stres.

AkCJA – ReAkCJADziś pracujemy więcej i dłużej. Jesteśmy w stanie poświęcić wiele dla awansu, pre-mii czy choćby utrzymania swego stano-wiska pracy. Taki styl życia prowadzi jed-nak do poważnych konsekwencji. Przede wszystkim nasz organizm po jakimś cza-sie będzie musiał odreagować wszelkie sytuacje, które wprowadziły do krwio-biegu większą porcję adrenaliny – hor-monu stresu. Jednym ze skutecznych i od lat stosowanych sposobów jest… fundo-wanie sobie słodkiej przekąski! Pączek, wuzetka czy tabliczka pełnomlecznej cze-kolady znajdą się w jadłospisie każdego. Co więcej, błyskawicznie potrafią one poprawić nasz kiepski nastrój. Nawet jeśli zjemy za dużo, wmawiamy sobie, że to przecież źródło cennego magnezu, a nie ogromna ilość kalorii. Poza tym wiele osób myśli: ,,Ciężko pracuję, więc mogę sobie pozwolić na małą przyjemność!”. Niestety, takie postępowanie niesie ze sobą poważne konsekwencje…

Większy stres dzięki... dieCieProblem zajadania stresu dotyczy jed-nak nie tylko osób, które pracują pod presją czasu. Jest to poważny kłopot zwłaszcza dla tych, którzy postanowili się odchudzać. Dlaczego? Odpowiedź

jest prosta: osoby, które się odchudzają, muszą zużyć wiele energii i sił psy-chicznych, by opanować chęć sięgnię-cia po coś słodkiego. Trzeba przecież wciąż liczyć kalorie, zastanawiać się nad wielkością porcji, ograniczać ilość produktów, które lądują na naszym talerzu. Kiedy natomiast pojawia się

Nie zajadaj stresu!Pracujesz pod presją czasu, jesteś zestresowana, a przy tym odchudzasz się? Uważaj, może się okazać, że twoja dieta nigdy nie przyniesie skutku!

581-MAKIETA 3 44-65.indd 64 05/05/2015 15:12:55

065stres, ogromna ilość energii zostaje zużyta właśnie na walkę z tym zjawi-skiem. Na kontrolowanie twojego wil-czego apetytu już jej nie starcza. Dla-tego przestajesz panować nad swoją dietą, a musisz szybko uzupełnić nie-dobory energii wywołane stresują-cymi przeżyciami. Skutek? Mimo diety wciąż sięgasz do szafki ze słodyczami, a w czasie przerwy w pracy oprócz zdrowej kanapki kupujesz też czeko-ladowy, kaloryczny batonik.

Nic więc dziwnego, że osoby sto-sujące dietę jedzą o wiele więcej niż te, których praca jest mniej absor-bująca.

Jednak zajadanie stresu to zjawisko, które dotyczy także osób otyłych, które właśnie ,,wzięły się za siebie” i zaczęły stosować zbyt rygorystyczną dietę. Ich organizm przeżywa wówczas tak wielki szok, że ludzie ci zachowują się dokład-nie tak samo jak zestresowani pracow-nicy wielkich korporacji. Często takie otyłe osoby są poddenerwowane, nie-spokojne. W końcu nie wytrzymują pre-sji i… sięgają po smakołyk. Dlatego tak ważne w tym przypadku jest właściwe dobranie diety!

Jak z tym walczyć?

Zajadanie stresu może dotknąć każ-dego z nas. Dlatego warto znać kilka sposobów radzenia sobie z tym pro-blemem. Większość lekarzy jest zda-nia, że pomóc mogą ziołowe prepa-raty łagodzące skutki stresu. Dzięki temu, że uspokoją twoje zszargane nerwy, będziesz mieć większe szanse na opanowanie napadów głodu. Możesz więc regularnie pić melisę, ale lepiej spytać o odpowiedni preparat leka-rza. Po poradę warto udać się już wcześniej, przed rozpoczęciem diety. Jeśli bowiem skorzystamy z pomocy fachowca, który przy ustaleniu diety weźmie pod uwagę nasz zawód i tryb życia, jaki prowadzimy, szybciej osią-gniemy sukces. Wyniki, jakie da nam takie rozsądne odchudzanie, być może nie będą błyskawiczne, ale na pewno okażą się długotrwałe!

Twój ruch!Jest jednak środek, który pomaga zwal-czyć nie tylko stres, ale jeszcze pozwoli nam pokonać nadwagę. Ta cudowna

metoda to… ruch! Wysiłek wpływa nie tylko na spalanie kalorii, zwiększenie przemiany materii i spalanie tkanki tłuszczowej. Ruch pozwala też skutecz-nie rozprawić się ze stresem! Poczujesz się lepiej zwłaszcza wtedy, gdy wybie-rzesz taką aktywność, jaką lubisz naj-bardziej. Dlatego jeśli lubisz jeździć na rowerze, postaw na ten sport, nie zmu-szaj się natomiast do forsownych ćwi-czeń na siłowni, po których będziesz padać ze zmęczenia!

Porcja ruchu pozwala też przeciw-działać zajadaniu stresu dzięki temu, że skutecznie poprawia nasz nastrój, zwłaszcza gdy uprawiamy jakiś sport na świeżym powietrzu. Poza tym wysi-łek fizyczny zwiększa poczucie własnej wartości, a to jest nieocenione zarówno w pracy, jak i podczas odchudzania, gdy szybko można stracić wiarę w możliwość odniesienia sukcesu!

Przy wsparciu specjalistów i dzięki ruchowi na świeżym powietrzu odzy-skasz poczucie własnej wartości i nabie-rzesz przekonania, że poradzisz sobie z każdym problemem. Nawet ze stresem czy zbędnymi kilogramami! «

581-MAKIETA 3 44-65.indd 65 05/05/2015 15:12:56

066 REKLAMAuroda i zdrowie

581-MAKIETA 4 66-91.indd 66 05/05/2015 13:17:56

067REKLAMAuroda i zdrowie

581-MAKIETA 4 66-91.indd 67 05/05/2015 13:17:58

068 REKLAMAuroda i zdrowie

581-MAKIETA 4 66-91.indd 68 05/05/2015 13:18:00

069REKLAMAURODA I ZDROWIE

NajnowszeOGŁOSZENIAna portalu elondyn.co.ukelondyn.co.ukelondyn.co.uk

Zawsze aktualneSPRAWDŹ!

581-MAKIETA 4 66-91.indd 69 05/05/2015 13:18:02

070 OGŁOSZENIAdrobne

mieszkaniado wynajęcia

SMS: 81616 KOD: 01cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Wynajmę pokój dwu-osobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. In-ternet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

>Annexe, Briarfield Avenue, N3 2LH, £1100/mies. 1 bed bungalow. Podwojna sypialnia, salon, przytulna kuchnia, lazienka. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401

>Barnes Pokój jednoosobowy do wynajęcia na Barnes £130 tygodniowo plus depozyt tygodniowy. Tel: 07894505265

>Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

>Bruce Grove, N17 6HD, £820/mies. Studio flat na parterze. Duzy pokoj, przytulna kuchnia, osobna toaleta, osobny prysznic. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401.

>Catford jedynka do wynajęcia 100 tyg wszystkie media wliczone po wiecej informacji prosze dzwonic:)07581443063

>Catford/Bromley Jedynka blisko stacji pociągowej Beckenham Hill Catford / Bromley, dom po remoncie, mieszka 4 osobowa rodzina cicha okolica, zapraszam cena 110£/tydz 2 tyg depozytu .tel 07936412710 lub 07892826279

>Dalston Pokoj do wynajęcia blisko stacji Dalston Kingsland tel 07951755163.

>Dwa pokoje jedno-osobowe w ładnym domu z ogrodem, podjazdem, internet. Na E4 Chingford Mount Rd. £105 i £120 (wiekszy) za tydzien+2tyg.depozytu. 07778052463 ,

>East Ham jasny podwójny pokój do wynajęcia dla spokojnej, pracującej, niepalącej, przyjacielskiej dziewczyny - £73/tydzień (rachunki wliczone). 3 minuty do Stacji metra I Centrum Handlowego. Tel: 020 8552 2251

>Enfield, EN1 4HL, 3 bed dom, £1390/miesiac. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, duzy salon, kuchnia, duza lazienka, ogrod, podjazd na auto. Dostepne od 5 Maja. 02088851890, 07436582103,07436792779

>Enfield, EN3 5JX, 1 bed flat, £930 +eletryka. 1 pietro. Podwojna sypialnia, oddzielny salon, oddzielna kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od 15 Maja. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401,

>Feltham Do wynajęcia ładna duża umeblowana jedynka dla prac. Dziewczyny / kobiety mieszk. po remoncie, wszys.rachunki wliczone, wi-fi, super ogrzewanie na Feltham 07979960977

>Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272

>Ilford mam do wynajęcia 2 pokoje 2 osobowe w dom na Ilford .Dom posiada ogród internet oraz wyposażoną kuchnięcena to 130 lub 150+tyg dep 07725646666 lub 07969746385

>Manor House Pokoj z podwójnym łóżkiem. Blisko stacji Manor House i Turnpike Lane. Swietna lokalizacja, w pobliżu sklepów i restauracji. £650 miesiecznie z rachunkami 07707693988, promyk12@live.co.uk

>Manor House Pokoje do wynajecia, podwojne I pojedyncze. Ceny od £110. 02088851890

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Telefonicznie:

lub online:

jAK ZAMIEścIćOGŁOsZENIEUWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

Warunki:

internet cooltura.co.uk

ramkowe (usługi)

sms 81616jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą sMs– zadzwoń pod nr 020 8846 3614

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu

zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną

odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOsZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie

nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialno-ści za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania

oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane sMs-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

020 8846 3614

cooltura.co.uk£30

+vat

Ramka do 25 słów

Ramka do 15 słów

£25 +vat

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatoraWpisz: cL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: cL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111XKoniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów:

cL 01 mieszkania wynajmęcL 02 mieszkania szukamcL 03 praca damcL 04 praca szukamcL 05 kupię

cL 06 sprzedamcL 07 auto-motocL 08 randka w ciemnocL 09 inne

581-MAKIETA 4 66-91.indd 70 05/05/2015 13:18:03

071OGŁOSZENIAdrobne

>New Barnet, EN5 1QJ, 3 bed flat, £1450/mies. Duzy, 3 pokojowy, 3 podwojne sypialnie ( w tym jedna z lazienka), kuchnia z duzym livingiem, lazienka, taras. 0208 885 1890, 07436792779, 07436582103

>Pokoj dla jednej osoby z podwójnym łóżkiem. Miedzy Manor House i Turnpike Lane. W poblizu sklepow i restauracj. £650 miesiecznie z rachunkami 07707693988, promyk12@live.co.uk

>Pokoje, Wood Green, Tottenham, dla 1 osoby lub pary. Ceny od £95. 02088851890

>Streatham Vale Dwójka jedynka podwójne lóżko. Czysty, zadbany dom z ogrodem na Streatham Vale. W domu tylko 2 osoby. Szukamy osob spokojnych, bez nałogów. 160£/tydz 07778638377

>Sudbury Hill Duży pokój dla miłej pani bez nałogów. Mikrofala, lodówka, Internet. Blisko stacja Sudbury Hill oraz autobusy. £105 tyg, rachunki wliczone. Dzwoń 07782330116

>White Hart Lane, N178LG, 1 bed flat, £1050 (rachunki wliczone oprocz elektryki).Podwojna sypialnia,oddzielny salon, kuchnia,lazienka z prysznicem.Bardzo ladne. 02088851890, 07715677401

>Wood Green, N22 5JB, Studio , £650/mies (woda wliczona), Mieszkanie posiada podwojna sypialnie, aneks kuchenny, łazienkę. Ogrzewanie elektryczne. 02088851890, 07436582103, 07436582104, 07715677401

pracadam

SMS: 81616 KOD: 03cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Poszukujemy scaf-folderów - monterów rusztowań z praktyka w UK 07789992092

Poszukuje doświad-czonych Pań do sprzą-tania. Doświadczenie i referencje wymaga-ne. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

Cukiernia w zachodnim Londynie poszuku-je doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768.

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświad-czeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@polishvillagebre-ad.co.uk

>Stala praca w hotelach na Heathrow lub Maidenhead jako room attendance. Wynagrodzenie £6.50/h + lunch w hotelu. Zaintersowanych prosze o kontakt na 0778823097

>Potrzebujemy odpowiedzialnej, milej osoby do mycia okien na terenie East London, stala praca- wymagane driving licence/07846300239

>Praca. remonty. dobud. strychy. kuch. lazienki. Narzędzia / doswiadczenie konieczne! £400-£700 tydz. wyslij SMS z imie. wiek. fach, nr. 07827492749 oddzwonie

>Instruktora Nauki Jazdy poszukuje Szkola Jazdy Formula Learner. Praca na terenie Londynu Email:info@formula-learner.co.uk Kontakt Andrzej Tel:07883015890

>Kierowca KAT.C; północny londyn praca na terenie londynu i okolic angielski komunikatywny (Road sweeper driver) nr.tel.07899692100 lub 01707872211

>Managers, supervisors and Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com

>Waitress for café in Palmers Green call Michael 07956295466

581-MAKIETA 4 66-91.indd 71 05/05/2015 13:18:04

072 OGŁOSZENIAdrobne

>Zatrudnię fryzjerkę damsko-męską do salonu na Hammersmith. Wymagany angielski, minimum 5 lat doswiadczenia.tel 07760168225, 02087482420

>Prace dam pomocnikowi i malarzowi w Londynie/ Mayfair /.Mobil:07950049168 Email:markbuilding1@gmail.com

>Pracownicy do dużej pralni przemysłowej w Stevenage. £6.50p/h. Obowiązki: obsługa maszyn, załadunek i rozładunek. cv: staines@firstcallcontractservices.co.uk

>Kitchen Helpers- praca w Feltham/Hatton Cross. Pilne! £6.50p/h. Wymagane 5 lat historii pracy/edukacji. 01784-464-464. staines@firstcallcontractservices.co.uk ,

>Pomoc Kuchenna £9.00pa Pomoc w przygotowaniu żywności Odpowiedzialnosc za utrzymanie czystosci Prowadzenie firmowego vana contact steve@lifeskitchen.com

>Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogów od £500 za dzień! 02037005311 info@planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP

>Szukam dziewczyny na zastępstwo na sprzątnie 12 g, od poniedziałku do piątku. 9£/h. Leytonstone. wiecej informacji po numerem 07450363831

>Szukam dziewczyny na zastepstwo na sprzatnie 12 g, od poniedzialku do piatku. 9£/h. Leytonstone. Wiecej informacji po numerem 07450363831

pracaszukam

SMS: 81616 KOD: 04cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

>Malarz-dekorator podejmie prace równiez na cene. Uczciwy solidny 07713919175

>Stolarz szuka pracy na cene stolarka meblowa, szafy ,kuchnie, garderoby (sprayed) schody.itp. tel.07988683016

>Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

>Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof

>Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481

>Szukam pozycji zawodowej w rodzaju zarządu za cenę za współprace ok.100£ dziennie. Mam predyspozycje do objęcia stanowiska. Anna tel. 07763941949

>Informatyk podejmie wspolprace z firma, ktora dziala lub planuje dzialalnosc w Internecie. Tel. 07726141296

>Stolarz szuka pracy na weekendy i wieczory 07549422722

>Solidny ogolnobudowlaniec bez nałogów szuka pracy.tel 07925421799.

>Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial. Tel. 07702267525

>Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053

>Plastrarze z długoletnim doświadczeniem szukają pracy na plaster, tynki, bonding itp. Wysoka jakość wykonania, własne narzędzia. Jacek 07523550213 ,

>Ogolnobudowlaniec szuka pracy -malowanie ,elektryka ,hydraulika, stolarstwo itd ,wlasne narzedzia van ,cscs nin konto tel 07873608707 Daniel ,

>Plastrarze z doświadczeniem szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką

581-MAKIETA 4 66-91.indd 72 05/05/2015 15:29:21

073REKLAMAdrobne

jakość, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994 ,

>Ekipa plastrarzy z doświadczeniem szuka pracy na plaster. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy własne narzędzi i transport.Tel: 07525348994

>Plastrarze z doświadczeniem szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994

>Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053

>Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof

randkaw ciemno

SMS: 81616 KOD: 08cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Single English catholic man wishes to hear from lady 30-40 for initial friendship.07960420977

>Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamknieta przeszloscia otwartej szczerej pragnacej stalego spokojnego zwiazku 07772387104

>50-letni facet lubiący gawędy o zabarwieniu lekko erotycznym pozna fajna pania, przyjaciolke ktora tez lubi pogawedzic. Janusz. 07933888585

>Mężczyzna 31 lat pozna atrakcyjna mila pania chetnie starsza w celu wspolnego spedzania czasu w weekendy i przyjazni. Mariusz.Tel-07549335708

>Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

sprzedamSMS: 81616 KOD: 06cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Do sprzedania nowe słuchawki: Bose IE2i £70, czysty dźwięk idealne do każdego rodzaju muzyki 07879 8710 32

>Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy,nowy.£45.00 tel.07523510272

>Do sprzedania nowe słuchawki: Beats By Dr. Dre Powerbeats £75, dla wymagających mega super brzmienie 07879 8710 32

>Duzy slownik naukowo techniczny, dwujezyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

>Laptop i7, HP, 2,4ghz.pam. 4gb. dysk 320b. Wi-Fi.dvd-rw. kamera. win7 PL. stan bdb. 150£. Laptop i5. Dell 2,5ghz. pam.4b. dysk320b. Wi-Fi. Dvd. Win7 PL.130£. T 07593298590

>Do sprzedania gotowa strona internetowa dla firmy z sektora budowlanego. O szczegóły proszę o kontakt: 07879871032

>Sprzedam dla hydraulików: gotowa strona internetowa, możemy ja dowolnie przerobić www.plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032’’

>Do sprzedania nowe słuchawki: Bose MIE2i £70, fenomenalne brzmienie 07879 8710 32

>Laptop i7, HP, 2,4ghz. pam.4gb. dysk 320b. Wi-Fi.dvd-rw. kamera. win7 PL. stan bdb. 150£. Laptop i5. Dell 2,5ghz. pam. 4b. dysk320b.Wi-Fi. Dvd. Win7 PL.130£. T07593298590

auto-motoSMS: 81616 KOD: 07cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Sprzedam Nissan Murano 3,5v6+LPG,LHD, 2003 rok, cena 5300 funtów, zarejestrowany w Polsce, bezwypadkowy, po więcej informacji proszę dzwonić 07783719591

581-MAKIETA 4 66-91.indd 73 05/05/2015 13:18:06

074 OGŁOSZENIAUSŁUGI

usługiróżne

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

The Rubbish Guys - vany do 16yrd wywóz śmieci cały Londyn 24/7 zabieramy więcej niż skip za mniejsze pieniądze rubbishguys@hotmail.com 07443600080, 07443600090

Kursy Angielskie-go - szkoła na Ealing Broadway. Ealing Ho-use, 33 Hanger Lane, W53HJ 07590309608 02035815806 www.linkschool.co.uk

Architekt rejestro-wany w Anglii wyko-nuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Rozliczenia podat-kowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Work-ing Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

HL-Computer Service; Profesjonalne na-prawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

H-Tech Serwis Kom-puterowy. Rozwią-zywanie wszelkich problemów z Laptopa-mi i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabez-pieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawa: laptopy, ta-blety, konsole, zipmote-lefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwaran-cji na nowe części, ofe-rujemy laptop zastęp-czy 07411123340

telewizjasatelitarna

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe usta-wienie sygnału, akce-soria, Telewizja na kar-tę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Doma-radzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i naj-lepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawie-nia, montaż, polskie zestawy TNK An-drzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja.co.uk

transportprzewozy, paczki

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Przeprowadzki , wy-wóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcio-osobowy van. Piotr, 07749174695

Lotniska Van 9 oso-bowy i Przeprowadz-ki – największy van Licencja PCO i ubezpie-czenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kon-takt 07985600960

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w zała-dunku i rozładunku. Cały Londyn i UK.www. goldeneagleremovals. co.uk Tel 07969629456 Daniel

ZadZwoń I Zapytaj o oGŁoSZENIE

RaMKowE 020 8846 3614

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav.translations@gmail.com lub 07981753699

£1

Profesjonalne sesje fotograficzne: foto-grafia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www.fairy-worldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

komputeryserwis

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Naprawy laptopów. Wymiana układów graficznych BGA i innych podzespołów. Konserwacja układów chłodzenia. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny 07910473675

581-MAKIETA 4 66-91.indd 74 05/05/2015 13:18:06

075OGŁOSZENIAtransport

581-MAKIETA 4 66-91.indd 75 05/05/2015 13:18:08

076

581-MAKIETA 4 66-91.indd 76 05/05/2015 13:18:10

077REKLAMAtransport

ZadZwoń i Zapytaj o oGŁoSZENiE RaMKowE 020 8846 3614

581-MAKIETA 4 66-91.indd 77 05/05/2015 13:18:13

078 REKLAMABUDOWNICTWO

581-MAKIETA 4 66-91.indd 78 05/05/2015 13:18:14

079REKLAMAbudownictwo

581-MAKIETA 4 66-91.indd 79 05/05/2015 15:47:23

080 REKLAMASKUP ZŁOMU

581-MAKIETA 4 66-91.indd 80 05/05/2015 13:18:17

081REKLAMASKUP ZŁOMU

581-MAKIETA 4 66-91.indd 81 05/05/2015 13:18:19

082 REKLAMAWYWÓZ ŚMIECI

581-MAKIETA 4 66-91.indd 82 05/05/2015 15:31:40

083REKLAMABUDOWNICTWO

581-MAKIETA 4 66-91.indd 83 05/05/2015 13:18:23

084 REKLAMABUDOWNICTWO

581-MAKIETA 4 66-91.indd 84 05/05/2015 13:18:26

085REKLAMABUDOWNICTWO

581-MAKIETA 4 66-91.indd 85 05/05/2015 13:18:28

086 REKLAMABUDOWNICTWO

581-MAKIETA 4 66-91.indd 86 05/05/2015 13:18:29

087REKLAMABUDOWNICTWO

581-MAKIETA 4 66-91.indd 87 05/05/2015 13:18:31

088

581-MAKIETA 4 66-91.indd 88 05/05/2015 13:18:33

089REKLAMABUDOWNICTWO+MOTORYZACJA

teraz już dostępnana twoim smartfonie

i tablecie!

}ściągaj Coolturę

na tableti komórkę!

581-MAKIETA 4 66-91.indd 89 05/05/2015 13:18:36

090 REKLAMAMOTORYZACJA

581-MAKIETA 4 66-91.indd 90 05/05/2015 13:18:38

091REKLAMAMOTORYZACJA

581-MAKIETA 4 66-91.indd 91 05/05/2015 13:18:38

092 WIADOMOŚCIKrzyżówKa + HorosKop

581-MAKIETA 5 92-100.indd 92 05/05/2015 15:35:52

093BYK (21.04–20.05)

Układ planet wpłynie na Ciebie ożywczo. Będziesz miał kilka okazji, aby spędzić czas wesoło, dobrze się bawiąc z przyjaciółmi i rodziną. Jeśli jest między Wami jakaś nierozwiązana sprawa, będziesz miał szansę porozmawiania o niej w przyjaznej i spokojnej atmosferze.

BLIŹNIĘTA (21.05–21.06)

W najbliższych dniach, które generalnie będą spokojne, czeka Cię kilka chwil niepewności, spowodowanych głównie przez osoby trzecie. Jeżeli wykażesz się umiejętnością szybkiego i racjonalnego myślenia, wyjdziesz z nich usatysfakcjonowany.

RAK (22.06–22.07)

Aura panująca za oknem sprzyjać będzie spędzaniu czasu na świeżym powietrzu. Zbyt często narzekałeś ostatnio na bóle głowy i ogólne rozbicie. Twój organizm domaga się dotlenienia. Dobrym pomysłem byłyby codzienne spacery. Jeśli będziesz miał okazję, wyjedź na kilka dni, a odzyskasz wigor i siły.

LEW (23.07–22.08)

Za sprawą wpływów planetarnych możesz stać się niecierpliwy i rozkojarzony. Będziesz skłonny do sprzeczek, które mogą wyniknąć z byle powodu. Sam możesz mieć problemy, aby określić, o co tak naprawdę Ci chodzi. Dla własnego dobra zapanuj nad emocjami.

PANNA (23.08–22.09)

Zapowiadają się dni pełne domowej krzątaniny i dobrych relacji rodzinnych. Będziesz się cieszył na kilka dni spędzonych z bliskimi. Jeżeli ostatnio mieliście dla siebie mniej czasu, teraz to nadrobicie. Dobrym pomysłem byłby wspólny wyjazd, nawet na weekend za miasto.

WAGA (23.09–22.10)

Zapowiada się spokojny czas, bez większych wrażeń. Dobra pora na nadrobienie zaległości papierkowych, ale i towarzyskich. Aura sprzyjać będzie wypadom za miasto czy organizowaniu spotkań przy grillu. Możesz się zrelaksować i nabrać sił na kolejne wyczerpujące dni.

SKORPION (23.10–21.11)

Dobrze powinny się układać Twoje sprawy zawodowe. Sprawnie poradzisz sobie z bieżącymi obowiązkami, dzięki czemu będziesz miał czas na dodatkowe zajęcia. Warto, abyś zainwestował w siebie i zadbał o swoje potrzeby. Jeśli będziesz wypoczęty, sprawniej ogarniesz wszelkie sprawy.

STRZELEC (22.11–21.12)

Będziesz wykazywał skłonności do koncentrowania się na swoich potknięciach i porażkach. Nigdy nie ruszysz do przodu, jeśli będziesz je rozpamiętywał. Daj sobie przyzwolenie na popełnianie błędów, pomyśl, jak konstruktywnie możesz je naprawić. Poradź się kompetentnej osoby.

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Nie wymyślaj przyczyn, z powodu których nie masz czasu na ruch. Zwłaszcza że teraz jest Ci on bardzo potrzebny. Postaraj się pójść codziennie na minimum półgodzinny spacer. A jeżeli nie możesz na świeżym powietrzu, to poćwicz przynajmniej w domu przy oglądaniu telewizji.

WODNIK (20.01–18.02)

Niewiele spraw będzie w stanie wyprowadzić Cię z równowagi. Gwiazdy wesprą poczucie Twojej wartości, sprawią, że z determinacją będziesz dążył do wyznaczonych celów. Ważne, abyś nie był głuchy na uwagi innych. Refleksja może Cię uchronić przed kolejnymi błędami.

RYBY (19.02–20.03)

Pod wpływem gwiazd staniesz się podenerwowany i bardziej niż zwykle czepliwy. Nie wdawaj się z partnerem w niepotrzebne dyskusje, a wszelkie wątpliwości zostaw do omówienia na przyszły tydzień. Teraz skup się na codziennych domowych obowiązkach.

BARAN (21.03–20.04)

Nie naciskaj na partnera. Daj Wam trochę czasu. Inaczej nie licz na sukcesy. Planowałeś wspólny wyjazd? Nie namawiaj na siłę. Bez względu na to, czy jesteś sam, czy z kimś, teraz nie podejmuj życiowych decyzji. Najlepsze dla Ciebie będzie wyciszenie i skupienie się na sobie.

581-MAKIETA 5 92-100.indd 93 05/05/2015 15:35:53

094 SPORTPiłka nożna

Daniel KOwalSKi, polsport.co.uk

»White Wings Seniors wypunkto-wał Piątkę Bronka, dzięki czemu

oba zespoły zamieniły się w tabeli miej-scami. Na mistrzostwo nie mają jednak żadnych szans, bo na wcześniejszym eta-pie rozgrywek straciły zbyt wiele cennych punktów, często z drużynami znacznie niżej notowanymi.

FC Cobalt na boisku wygrał 4:3 z The 12 Team, jednak trzy oczka do swojego bilansu dopisują sobie piłkarze „Dwu-nastki”, bo przedstawiciele mistrza ligi nie wypełnili meczowego protokołu, za co zgodnie z regulaminem ukarani zostali walkowerem.

W grupie spadkowej Scyzoryki bez naj-mniejszych problemów ograły Warriors of God 6:0, a Joga Bonito minimalnie wygrała z PCW Olimpia 3:2.

Najciekawiej zapowiadał się mecz trze-ciego w tabeli Power Rangers z czwartym FC Cosmos. Stawką było trzecie miejsce w tabeli, które w końcowym rozrachunku daje przepustkę do baraży o pierwszą ligę. Niestety „Kosmonautom” w minioną niedzielę nie wychodziło kompletnie nic, więc przegrana 1:3 nie jest wielką nie-spodzianką.

Sporo emocji przyniósł nam pojedy-nek JJ Construction z RSVM. Konstrukto-rzy rozpoczęli ten mecz optymistycznie.

Wygrywali 2:1, ale w dalszej części spo-tkania gole strzelał już tylko rywal i to do niego powędrowały 3 punkty.

W derbach Watford Bianca FC wygrała wyraźnie z IFX FC, jednak rezultat ten nie miał praktycznie żadnego wpływu na układ ligowej tabeli. FC Polska otrzymała punkty walkowerem, bo piłkarze outsidera nie dotarli na mecz. «

i liGa – GRUPa MiSTRZOwSKa wyniKi 23. KOlejKiWhite Wings Seniors – Piątka Bronka 3:1FC Cobalt (m) – The 12 Team (p) 0:5

1. FC Cobalt (m) 22 67-32 302. inter Team 22 58-29 253. The 12 Team (p) 21 51-44 204. White Wings Seniors 21 38-38 185. Piątka Bronka 22 41-50 16

ZeSTaw PaR 24. KOlejKi10:50 FC Cobalt – White Wings Seniors13:20 inter Team – Piatka Bronka

i liGa – GRUPa SPaDKOwa wyniKi 23. KOlejKiJoga Bonito (b) – PCW olimpia 3:2Warriors of God (b) – Scyzoryki 0:6

1. Scyzoryki 22 57-34 242. Joga Bonito (b) 22 39-46 193. kS04 ark 22 38-42 16

4. PCW olimpia 22 33-45 125. Warriors of God (b) 22 17-79 4

ZeSTaw PaR 24. KOlejKi10:00 Scyzoryki – kS04 ark11:40 Warriors of God – Joga Bonito

ii liGa wyniKi 23. KOlejKiFC Polska (s) – Mazury Team 5:0FC Piona – Wima Team 0:5Power Rangers – FC Cosmos 3:1Bianca FC – iFX FC 3:0JJ Construction – RSVM (b) 2:3

1. Wima Team 22 71-29 512. RSVM (b) 22 85-35 493. Power Rangers 22 66-41 444. FC Cosmos 22 66-49 415. Bianca FC 22 58-48 296. FC Piona 22 39-49 277. FC Polska (s) 22 39-58 198. JJ Construction 22 41-83 159. iFX FC 22 29-69 1410. Maja Team 9 17-38 711. Mazury Team 5 7-29 6

ZeSTaw PaR 24. KOlejKi10:00 RSVM – FC Cosmos10:50 FC Piona – Bianca FC11:40 iFX FC – Power Rangers12:30 Mazury Team – Wima Team12:30 FC Polska – JJ Construction

FC Cobalt przegrywa... walkoweremMało kto by się spodziewał, że mistrz oraz lider ekstraklasy tak łatwo może tracić punkty. FC Cobalt na boisku wprawdzie wygrał, nie dopełnił jednak formalności, za co ukarany został walkowerem.

581-MAKIETA 5 92-100.indd 94 05/05/2015 15:35:54

095

» Legia Warszawa dzięki zwycięstwu u siebie nad Pogonią Szczecin 2:1

pozostała liderem piłkarskiej ekstraklasy po 30 kolejkach. Teraz drużyny utworzyły dwie ośmiozespołowe grupy, a ich doro-bek został podzielony na pół. Każy zespół rozegra jeszcze po siedem meczów.

Wszystkie spotkania 30. kolejki odby-wały się o tej samej porze. Na Łazienkow-skiej Legia przegrywała do przerwy 0:1 po golu świetnie spisującego się ostat-nio Łukasza Zwolińskiego, który zano-tował piąte trafienie w czterech ostat-nich meczach. Jednak w drugiej poło-wie bramki dla obrońców tytułu zdobyli Brazylijczyk Guilherme i Igor Lewczuk. To pierwsza porażka „Portowców” pod wodzą trenera Czesława Michniewicza; wcześniej poprowadził zespół do trzech kolejnych wygranych.

Dzięki zwycięstwu Legia nie dała się wyprzedzić Lechowi Poznań, który poko-

nał na wyjeździe Podbeskidzie Bielsko-Biała 2:0. Porażka „Górali” oznacza, że nie zagrają w grupie mistrzowskiej.

Po podziale punktów (w razie niepa-rzystej liczby dorobek drużyn był zaokrą-glany w górę) legioniści mają 28 punktów i o jeden wyprzedzają „Kolejorza”.

Zachowanie pierwszej lokaty po rundzie zasadniczej przez Legię sprawiło, że już w 31. kolejce – pierwszej z siedmiu dodatkowych – drużyna Henninga Berga podejmie u sie-bie wicelidera z Poznania. A tydzień wcze-śniej oba zespoły spotkają się na Stadionie Narodowym w finale Pucharu Polski.

Grupę mistrzowską, oprócz tych dru-żyn, tworzą (w takiej właśnie kolejności): Jagiellonia Białystok, Śląsk Wrocław, Wisła Kraków, Górnik Zabrze, Pogoń Szczecin, a także Lechia Gdańsk – mimo porażki w Kielcach z Koroną 2:3. Piłkarze z Białego-stoku pokonali u siebie Ruch Chorzów 2:0 po bramkach Przemysława Frankowskiego

Fot.

PAP/

Bart

łom

iej Z

boro

wsk

i

i Patryka Tuszyńskiego. W ostatnich trzech meczach podopieczni Michała Probierza wywalczyli siedem punktów. W tabeli utrzy-mali trzecie miejsce; do Legii tracą obecnie trzy punkty, a do Lecha dwa.

Ozdobą spotkania Śląska z Wisłą (1:0) był efektowny gol Słowaka Roberta Picha. To pierwsza porażka „Białej Gwiazdy” od czasu, gdy jej trenerem został 10 marca Kazimierz Moskal. Goście wystąpili we Wro-cławiu bez chorego Pawła Brożka.

W grupie spadkowej zagrają: Korona, Piast, Podbeskidzie, Cracovia, Górnik Łęczna, Ruch, PGE GKS Bełchatów i Zawisza Byd-goszcz. Zwraca uwagę wyczyn Kamila Wilczka, który strzelił obie bramki dla Piasta w wygranym meczu w Łęcznej 2:1 i z dorob-kiem 15 goli prowadzi obecnie w klasyfikacji strzelców ekstraklasy. Dwa ostatnie zespoły w tabeli – 16. Zawisza i 15. PGE GKS – ponio-sły porażki na wyjeździe. Bydgoszczanie ulegli Górnikowi Zabrze 1:2 (dwa gole Sło-waka Roberta Jeża), natomiast zespół z Beł-chatowa, chociaż prowadził do przerwy 1:0, przegrał z Cracovią 1:3. Piłkarze PGE GKS w jedenastu tegorocznych spotkaniach zdo-byli zaledwie cztery punkty.

W tym sezonie na podziale „skorzy-stało” aż 12 zespołów. Tyle bowiem dru-żyn miało po 30 kolejkach nieparzystą liczbę punktów, co oznacza, że ich dorobek został zaokrąglony w górę (w poprzednim sezonie było ich 9). Teraz nastąpi półto-ratygodniowa przerwa, po której zespoły zagrają jeszcze siedem meczów w swoich grupach – po jednym z każdym z rywali. Ekipy z miejsc 1 – 4 oraz 9 – 12 cztery razy wystąpią przed własną publicznością, nato-miast zespoły z miejsc 5 – 8 oraz 13 – 16 – trzykrotnie. Taką formę rozgrywek po raz pierwszy zastosowano w poprzednim sezo-nie. Zakończenie ekstraklasy zaplanowano na 6 – 7 czerwca. «

Legia liderem

Liderzy ekstraklasy po rundzie zasadniczej – zawodnicy Legii Warszawa

581-MAKIETA 5 92-100.indd 95 05/05/2015 15:35:55

096 SPORTPiłka nożna

» Laureat plebiscytu na najlepszego zawodnika sezonu 2014/15

według Związku Zawodowego Piłka-rzy (PFA) wpisał się na listę strzelców pod koniec pierwszej połowy. Najpierw wywalczył rzut karny, a potem sam pod-szedł do piłki i, choć pomylił się w pierw-szej próbie, trafił do siatki głową po inter-wencji bramkarza rywali.

Podopieczni portugalskiego trenera Jose Mourinho mają w tabeli 13 punktów przewagi nad wiceliderem Manchesterem City, któremu pozostały do rozegrania jeszcze trzy mecze. Tyle samo punktów zgromadził Arsenal, ale „Kanonierów” czekają jeszcze cztery starcia ligowe.

Chelsea po raz piąty została najlep-szą drużyną sezonu w Premiership. Wcze-śniej triumfowała w latach: 1955, 2005 – 2006 i 2010. Po raz trzeci „The Blues” wywalczyli tytuł pod wodzą Mourinho.

– Przyszedłem tutaj, aby być mistrzem. To może udać się tylko poprzez

pasję i ciężką pracę. Wiedziałem, że to jest najtrudniejsza liga, ale udało nam się. Nikt nam niczego nie podarował, sami na wszystko zapracowaliśmy. Teraz muszę odpocząć, jestem naprawdę zmę-czony – powiedział portugalski szkole-niowiec.

Jego radość jest jednak przyćmiona stanem zdrowia ojca, który w ostatnich dniach musiał przejść operację głowy.

– Tuż po zwycięstwie w Leicester w środę wsiadłem do prywatnego samo-lotu do Portugalii i byłem przy nim w tym najtrudniejszym momencie, kiedy był na sali operacyjnej. Wszystko jest pod kon-trolą. Jest silny i czuje się coraz lepiej – zapewnił Portugalczyk.

Mourinho był także chwalony przez swoich podopiecznych, między innymi przez Hiszpana Cesara Azpilicuetę.

– Trener miał ogromny wpływ na ten triumf. Dopiero co przejął naszą ekipę, a zdobyliśmy już dwa trofea i mamy ape-

tyt na kolejne. Jestem mu wdzięczny, ponieważ pokazał, że we mnie wierzy, a to dla mnie bardzo ważne. To dla nas wielka chwila, zasłużyliśmy na to. Poziom w Pre-mier League jest bardzo wysoki, każdy mecz jest trudny, a jednak wypracowali-śmy dużą przewagę w tabeli – zauważył po meczu obrońca gospodarzy.

Szkoleniowca docenił także jego odpowiednik po stronie niedzielnego rywala Alan Pardew.

– To dlatego Mourinho zarabia tyle, ile zarabia. Wygrywa. Zdobywa trofea i zawsze znajduje odpowiedni sposób, aby zdobywać kolejne – przyznał trener Crystal Palace.

Radości nie krył również kapitan zespołu John Terry, który sięgnął mistrzo-stwo ojczystego kraju po raz czwarty.

– To za każdym razem jest niewiary-godne uczucie. Po to żyję. Te pięć lat bez tytułu było dość bolesne, tym bardziej cie-szę się więc dzisiaj – skomentował. «

Chelsea zapewniła sobie mistrzostwoPiłkarze Chelsea Londyn pokonali u siebie Crystal Palace 1:0 (1:0) w meczu 35. kolejki angielskiej ekstraklasy i zapewnili sobie mistrzostwo. To piąty w historii tytuł „The Blues”. Jedynego gola w niedzielnym spotkaniu zdobył Belg Eden Hazard.

Kibice Chelsea celebrują zapewnienie sobie przez klub tytułu Mistrza Anglii.

Fot.

PAP/

EPA

/Ger

ry P

enny

581-MAKIETA 5 92-100.indd 96 05/05/2015 15:35:58

097

581-MAKIETA 5 92-100.indd 97 05/05/2015 15:36:00

581-MAKIETA 5 92-100.indd 98 05/05/2015 15:36:02

581-MAKIETA 5 92-100.indd 99 05/05/2015 15:36:04

581-MAKIETA 5 92-100.indd 100 05/05/2015 15:36:06