Actieplan decentrale infrastructuur - Platform Nieuw Gas en ...
College 2018 infecties van het maag- darmkanaal DECENTRALE ...
Transcript of College 2018 infecties van het maag- darmkanaal DECENTRALE ...
Infectiesvan hetmaag-darmkanaal
Jeannine NellenMichèle van Vugtinternist-infectiologenConflicts of interests: NONE
1
Indeling
Definities
Oorzaken
Fysiologie en pathofysiologie
Kliniek en diagnose
Behandeling
2
Definities
WHO: Diarrhoea is the passage of 3 or more loose or liquid stools per day, or more frequently than is normal for the individual. – Acuut < 14 dgn– Chronisch/persisterend > 14 dgn– Community acquired: thuis opgelopen– Nosocomiaal: in ziekenhuis opgelopen– Reizigersdiarree– Dysenterie: bloederige diarree
3
Indeling
Definities en epidemiologie
Oorzaken/Verwekkers
Fysiologie en pathofysiologie
Kliniek en diagnose
Behandeling
Reizigersdiarree
4
Oorzaken
Bacteriën Virussen Parasieten Microbiële toxinen
Niet-infectieuze darmziekten Systeemziekten
5
Belangrijkste verwekkers infectieuze diarreeWESTEN Norovirus Rotavirus
Giardia lamblia
Campylobacter Salmonella Shigella Yersinia Clostridium
6
Indeling
Definities en epidemiologie
Oorzaken/Verwekkers
Fysiologie en pathofysiologie
Kliniek en diagnose
Behandeling
Reizigersdiarree
7
Vloeistofbalans in tractus digestivus
IN:
TOTAAL
UIT:
TOTAAL
8
Vloeistofbalans in tractus digestivusIN:drinken 2.0 l speeksel 1.0maagsap 1.5gal 1.5pancreas 1.0dunne darm 1.0TOTAL 8.0
UIT:maag 0.0 ljejunum 3.5ileum 3.0colon 1.4
TOTAAL 7.9
Verschil: 0.1
9
Beschermende gastheerfactoren
Maagzuur Peristaltiek Specifieke antistoffen: IgA Intacte slijmvliesbarrière Darmflora
10
Pathogenese: inoculum
Shigella: 10-100 Rota- en norovirus: 10-100 Salmonella en cholera: > 1.000.000
11
Pathogenese 1
Productie enterotoxinen: secretoirediarree vooral op dunnedarmniveau– E. Coli (ETEC), V. cholerae– Biochemische proces leidend tot
verminderde resorptie en toegenomen secretie
VibrioE. Coli
Campylobacter12
Cholera (krijg de kolere) Toxine activeert enzyme in de cel
leidend tot een verhoogd cAMP, en daardoor secretie H20, Na+, K+, Cl-, and HCO3- in het lumen van de darm
15
Vibrio Cholera
Gekromd gram – staafje met flagel
16
Pathogenese
choleratoxine-=HL ETEC toxine– Vochtsecretie– Verminderde absorptie
Verspreiding via besmet water Niet altijd ziekteverwekkend Asymptomatische dragers zorgen voor
verspreiding
17
Kliniek
Incubatie: 1-5 dgn Acuut begin braken, waterige diarree Kan tot 1 L/uur Diagnose: faeceskweek Doxycycline/cotrimoxazol/ciproxin/
azitromycine eenmalige dosis, geeft reductie diarree
Choleravaccins: werken te kort en te beperkt: zinloos
18
Cholerabed
19
Cholera is not transmissible person-to-person, but can easily be spread through contaminated food and water 20
ETEC: reizigersdiarree
Enterotoxische E. Coli– HL toxine– HS toxine
Toxines:– vochtsecretie omhoog– Verminderde absorptie
Waterige diarree Behandeling symptomatisch Evt 3 dgn cipro of azitro Bewijs: toxines aantonen of PCR
23
Pathogenese 2 Beschadiging resorberend oppervlak,
daardoor gebrek aan verterende enzymen (disacharidasen), osmotische diarree: dunnedarmniveau– G. Lamblia
24
Pathogenese 3
Infecteren enterocyten waardoor versnelde afstoting en verminderd resorberend oppervlak– Rotavirus
Rotavirusinoculum: 10-100!
25
Pathogenese 4 Infecteren enterocyten waardoor
ontstekingsreactie optreedt: terminale ileum en colon– Salmonella, Shigella, Yersinia,
Campylobacter
26
Salmonella
Gramnegatieve staaf1. S. typhi2. S. paratyphi A en B3. Andere Salmonellosen
1 en 2 ernstig ziektebeeld– Koorts buikpijn– Diarree– Exantheem– Alleen bij mens
3 geeft gewone gastro-enteritis– zoonose
27
In late 2008 and early 2009, ninepeople died and at least 691 people in 46 states, half of them children, fell illdue to food poisoning fromeating productscontaining peanuts, according to the Centers for DiseaseControl and Prevention (CDC).
TYPHIMURIUM
28
29
Asymptomatische carrier Salmonella typhi: 10 uitbraken
Chronisch drager: > 1 jaar positieve faeceskweken, 1-3%30
Buiktyfus/thyphoid fever/enteric fever
Hr Salmon Is iets anders dan epidemische typhus
oftewel vlektyfus (krijg de tyfus) : Rickettsia prowazekii overgebracht door luizen
31
32
“Gedwongen” actieve opname (endocytose) Salmonella door darmepitheel
Salmonella bereikt de lymfeklieren van de darm en vermenigvuldigt daar
Via de ductus thoracicus verspreiding naar bloed: lever, galblaas, milt, beenmerg alwaar vermenigvuldiging en opnieuw in de bloedstroom
Uiteindelijk kunnen geactiveerde weefselmacrofagen kunnen bacterie wel doden
33
Kliniek
Koorts en buikpijn Diarree na ingestie van S, weer
verdwenen bij aanvang koorts Obstipatie 10-38%! Relatieve bradycardie 50% Rose spots 30% Hepatosplenomegalie 20-50%
34
S. (para)typhi Alleen bij mens Overdracht van mens
tot mens Systemisch ziektebeeld Bloedkweken positief AB geïndiceerd Incubatie 7-21 dgn Rose spots Mortaliteit zonder AB
12-16%; met AB 0.4% Cipro 14 dgn
Overige Salmonellae Zoönose Voedselinfecties: vlees
melk eieren Meestal S enteritidis Incubatie 8-48 uur Duur 3 dgn, tenzij. Cipro of cotrim 7 dgn
35
Complicaties salmonella typhi
Gastrointestinale bloedingen Perforatie Osteomyelitis
36
Indeling
Definities en epidemiologie
Oorzaken
Fysiologie en pathofysiologie
Kliniek en diagnose
Behandeling
Reizigersdiarree
37
Symptomen: niet onderscheidendNIET ERNISTIG Waterige diarree Misselijkheid Braken Buikpijn
ERNSTIG Diarree met bloed
en slijm Koorts Misselijkheid Braken Buikpijn
38
Faeceskweek SSYC
DFT voor parasieten
Toxine onderzoek voor C. difficile
PCR virussen 41
Indeling
Definities en epidemiologie
Oorzaken
Fysiologie en pathofysiologie
Kliniek en diagnose
Behandeling
Reizigersdiarree
42
Rehydratie: ORS/infuus Cotransport van Na+ en glucose blijft
intact bij GI infecties Cotransport van Na+ en Cl- niet Water volgt het transport van het Na+
ion.
43
44
Behandeling
Vasten niet nodig Norit en tannalbumine niet bewezen
effectief Loperamide Antibiotica bij verdenking bacteriële/parasitaire oorzaak
45
46
Antwoorden
“Ik heb salmonelladiarree en een baby te verzorgen?”
“Ik werk in de keuken van een bejaardenhuis. Mag ik werken?”
“Moet mijn familie ook getest worden”
47
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/I/Infectieziekte_informatie_voor_professionals
En dan naar LCI-richtlijnen“Aangezien de kans op transmissie van mens op mens bij normale hygiëne zeer klein is, zullen geen extra maatregelen hoeven te worden getroffen bij het optreden van een Salmonella-infectie buiten ziekenhuizen.”“Patiënten die werkzaam zijn in de levensmiddelensector of gezondheidszorg dienen te worden uitgesloten van handelingen die risico vormen voor overdracht van Salmonella zolang ze symptomen hebben. Als de symptomen zijn verdwenen wordt, ondanks persisterende positieve feceskweken in sommige gevallen, de besmettelijkheid zo klein geacht dat het risico van transmissie minimaal is. Controlekweken zijn dan ook niet nodig. ““Contactonderzoek vindt alleen plaats als er sprake is van een cluster van infecties of een vermoedelijke gemeenschappelijke bron en wordt gecoördineerd door de GGD. “”
48
AMC protocollen: richtlijnen ziekenhuishygiëne
49
Acute gastro-enteritis versus voedselvergiftiging
Acute GE:incubatietijd dagenVermenigvuldiging van
pathogenen tr. digestivus invasie van de darmwand– beschadiging van
het resorberend oppervlak
– productie van toxinen;
Voedselvergiftiging:zeer korte incubatietijd
(1-6 uur) Consumptie van voedsel
met daarin microbiële toxinen
Snel herstel
50
Voedselvergiftiging
Staph Aureus Bacillus Cereus C. Perfringens type A
51
Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:2136-40
52