Cờ Vây Những Điều Hay

57
JOSEKI cơ bản - Chương I CHƯƠNG I: Định thức Tam Tam (điểm 3-3) Nói một cách khái quát, định thức đơn giản nhất bắt đấu từ điểm 3-3 như Dia. 1. Nó đã từng bị người ta nghĩ là một nước yếu, Nhưng trong hiện tại những kì thủ chuyên nghiệp vẫn thường dùng định thức này. Dia. 1 Công dụng của quân trong Dia. 1 là dễ hiểu: nó ngăn cản đen lấy góc. Nấu Đen tấn công, anh ta sẽ phải xây đung vị thế của mình tại trung tâm hay dọc theo một biên, những nơi này thường khó bảo vệ hơn. Mặc hạn chế của việc chơi tai tam-tam là chui quá sâu vào góc, điều này sẽ hỗ trợ kém cho việc phát triển ở trung tâm. Phần tiếp theo sẽ nói lên chuyện gì sẽ xảy ra khi đen thâm nhập quân trắng ở Dia. 1. Nếu đen không đi một nước nào chung quanh để chống lại quân trắng này, thì sớm muộn trắng sẽ làm một shimari(vô ưu giác), bằng cách thêm một quân ở 1 hoặc a như trong Dia. 2. Nước đi như vậy sẽ củng cố góc trắng, vươn ra ngoài tới trung tâm và chuẩn bị cho nước mở rộng trên cả hai biên, giá trị rất lớn. Dia. 2 Dạng thứ nhất:

description

Tham khảo thêm về cờ vây

Transcript of Cờ Vây Những Điều Hay

Page 1: Cờ Vây Những Điều Hay

JOSEKI cơ bản - Chương I

CHƯƠNG I:

Định thức Tam Tam (điểm 3-3)

Nói một cách khái quát, định thức đơn giản nhất bắt đấu từ điểm 3-3 như Dia. 1. Nó đã từng bị người ta nghĩ là một nước yếu, Nhưng trong hiện tại những kì thủ chuyên nghiệp vẫn thường dùng định thức này.

Dia. 1

Công dụng của quân trong Dia. 1 là dễ hiểu: nó ngăn cản đen lấy góc. Nấu Đen tấn công, anh ta sẽ phải xây đung vị thế của mình tại trung tâm hay dọc theo một biên, những nơi này thường khó bảo vệ hơn. Mặc hạn chế của việc chơi tai tam-tam là chui quá sâu vào góc, điều này sẽ hỗ trợ kém cho việc phát triển ở trung tâm. Phần tiếp theo sẽ nói lên chuyện gì sẽ xảy ra khi đen thâm nhập quân trắng ở Dia. 1.

Nếu đen không đi một nước nào chung quanh để chống lại quân trắng này, thì sớm muộn trắng sẽ làm một shimari(vô ưu giác), bằng cách thêm một quân ở 1 hoặc a như trong Dia. 2. Nước đi như vậy sẽ củng cố góc trắng, vươn ra ngoài tới trung tâm và chuẩn bị cho nước mở rộng trên cả hai biên, giá trị rất lớn.

Dia. 2

Dạng   thứ   nhất:

Page 2: Cờ Vây Những Điều Hay

Đen 1 là ví dụ đầu tiên của chúng ta về một kakari, là một nước tấn công một quân đơn độc của đối thủ từ phía ngoài. Ở đây có lợi nhiều cho trắng khi đẩy lùi nước kakari riêng biệt bằng trắng 2, đen 3 và 5 là sự tiếp tục thường dùng.

Trắng được một lượng đất góc khiêm tốn, trong khi đen có một phần ngoại thế ở trung tâm.

Đây là phần cơ bản của định thức, nhưng nó thường được biến đổi tùy tình hình xung quanh. Cụ thể, Đen 3, trắng 4 và đen 5 hay được chơi khác so với định thức chuẩn. Chúng ta sẽ nghiên cứu ý nghĩa của những nước đi trong định thức tam tam cơ bản và xem một vài biến thể của nó.

++ Giải thích Định thức cơ bản:

Dia. 1 (trắng 2 bỏ đi nơi khác)

Trong Dia. 1, ta thấy trắng 2 trong định thức cơ bản là một nước lớn, chẳng hạn nếu trắng thoát tiên đi nơi khác và đen chớp thời cơ đi đen 3, như vậy, mặc dù trắng vẫn sống trong góc nhưng anh ta sẽ bị giới hạn chặt hơn bình thường.

Dia. 2 (đen 3 bỏ đi nơi khác)

Giờ hãy xem Dia. 2, nếu đen bỏ sót nước đen 3 và trắng lợi dụng đi 4, vậy đen 1 hầu như trở nên vô dụng. Biến hóa này tốt cho trắng hơn là chỉ làm một shimari (vô ưu giác).Vì lí do đó, đen 3 trong định thức cơ bản là một nước quan trọng không kém.

Page 3: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3

Dia. 3, Đen 5 trong định thức chuẩn (hay định thức cơ bản) thì dễ bỏ qua hơn 3 nước trước đó của đen.  Nhưng nó không ngăn được nước trắng 1 trong Dia. này, một nước vừa tấn công đám quân đen, vừa làm lãnh thổ ở biên trái.

Dia. 4

Dia. 4, sau khi định thức kết thúc, Đen 1 ở đây là một nước lớn, chuẩn bị làm lãnh thổ và Dia. mắt ở biên dưới và ngăn trắng làm lớn góc một cách trực tiếp. Đôi khi là tốt nhất để chơi đen 1 thay cho quân đen tam giác.

Dia. 5

Δ Trong Dia. 5 này, để ngăn cản Đen 1 trong Dia. 4, Trắng thường tiếp tục định thức (sau này tôi gọi là joseki luôn cho nhanh) cơ bản bằng trắng 6, dù cho đen tiên thủ.

++ Biến thể:

Page 4: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 6

Ở Dia. 6, Trắng 4 là một biến thể từ joseki cơ bản. Đen 7 chuẩn bi dựng tường đóng biên trái tại a, vì vậy, trắng thường đi 8 ở b, nhường cho Đen đi c hoặc một điểm khác.

Dia. 7

Dia. 7 này, Đen 1 là đặc biệt thích hợp khi trắng đã có 2 quân tam giác mở từ góc trước đó. Sau đen 5, Trắng có thể tấn công quân đen vừa đi, nhưng nếu anh ta không thành công trong việc bắt quân, sẽ không thể chiếm nhiều lãnh thổ ở đây.So sánh triển vọng của anh ta trong Dia. này với cái mà anh ta sẽ làm được nếu có thể làm một shimari tại 3. Ngẫu nhiên, đây là vị trí mà Đen có thể đi ở a để chạy nhanh hơn ra vùng trung tâm. Một trong hai cách là joseki, nhưng . . .

Dia. 8

Dia. này, thay cho diễn biến trong trong phần joseki cơ bản, Trắng có thể đi 4 và lấy lãnh thổ bên biên trái. Đen có thể kết thúc chuỗi này bằng 13, tự tạo cho chính mình không gian mắt và sẵn sàng tấn công quân trắng tam giác.

Page 5: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 9

Dia. 9 minh họa cho một biến thể khác của joseki này. Giờ hãy phân tích tình thế này, nó được lấy từ một ván chuyên nghiệp. Trắng tấn công Đen bằng trắng 1, Đen 2 và 4 là sự đáp trả tốt. Chống lại Trắng 5, đen nhảy ra ngoài bằng đen 6, và Trắng chen vào tại 7.

Dia. 10

Dia. 10 cho thấy, nếu Đen đi 6 ở đây, Trắng sẽ nhảy ra ngoài ở 7, và điều này gây khó khăn cho Đen khi muốn dùng quân Đen 6 và quân Đen tam giác. Anh ta không thể tấn công tốt nhóm quân trắng ở giữa biên dưới vì chúng có thể tiếp tay với góc trái tại a.

Một biến thế khác của joseki này như trong Dia. 11, Trắng đi 7 nhằm chiếm lãnh thổ biên dưới, nhưng trong tình Dia. hiện tại điều này sẽ để Đen lấy 1 điểm lớn tại 8 bên biên phải. Sau đó Đen có thể đi a hoặc b tiên thủ, ngay cả khi nếu trắng đi trước ở c, tình hình vẫn như cũ, chẳng hạn Đen đi d, phá vỡ biên dưới.

Page 6: Cờ Vây Những Điều Hay

Nhưng sẽ không tốt cho Đen khi đi 8 sau trắng 7 như Dia.12, bởi vì sau đó Trắng 9 sẽ lấy được phần lớn biên dưới và đẩy quân Đen tam giác vào tình trạng rất yếu.

Vì những lí do đó, ván đấu thực tế được tiếp tục theo cách trong Dia. 13. Kế tiếp, Đen có thể sống được trong biên dưới bắng nước đi tại a và b.

Trắng có thể lựa chọn bảo vệ đất biên dưới bằng nước trắng 11 như Dia. 14 -- sự liên kết của nó và quân trắng tam giác không thể bị phá vỡ -- nhưng vậy thì sẽ Đen đi nước 12 và trắng quay qua xâm lược biên phải là cần thiết. Trắng 13 có vẻ là nước tốt nhất, từ đó trắng không muốn bị đẩy về phía tường dày của đen ở bên phải biên dưới, nhưng cho dù anh ta có xâm chiến được đến đâu đi nữa, cũng không thể có được vị trí thoải mái ngon lành như Dia. 13 được. Tóm lại, trắng 11 là một joseki cho Trắng, nhưng trong tinh huống này nó lai thánh ra sự củng cố không cần thiết cho đám trắng biên dưới và gây ra phiền hà ở biên phải.

++ Kết luận:

Những chuỗi này có thể được sử dụng không chỉ trong góc, nhưng ở bất cứ lúc nào ta có 1 quân trên dòng thứ ba bị tấn công bằng đòn đâm vai (kakari) giống như Đen 1. Vì đẩy vai là 1 trong những cách thường dùng để giảm tiềm năng làm lãnh thổ lớn của đối phương, dạng mẫu của phần này thường xuyên được dùng trong khai cuộc và trung bàn.

Dạng   thứ   hai:

Nó thường xảy ra khi Đen muốn xâm lấn quân trắng từ 1 biên hay cách khác, thay thế cho việc tấn công tai a. Sự trao đổi của Đen 1 cho Trắng 2 tạo thành một joseki đơn giản. Phòng thủ trên vị trí này, Trắng có thể trả lời Đen tại 2, hoặc anh ta có thể chọn cách không làm gì cả. Cũng thế, thay cho Đen 1, có nhiều nước kakari tương đồng mà chúng ta có thể nghĩ ra.

Như là một qui tắc, Đen nên làm một nước kakari như đen 1 khi chủ định của anh ta là dựng nên một cái gì đó trên biên trái. Còn khi ý định của Đen là tiêu diệt lãnh thổ của trắng, bằng bất kì cách nào, nước kakari như Dạng thứ nhất luôn tốt hơn.

++ Ogeima kakari (Đâm vai bằng nước kị mã rộng-cách 2):

Page 7: Cờ Vây Những Điều Hay

Trong vị trí như Dia. 1, Đen 1 thường được dùng. Nó và quân đen 3 cho đen một chỗ đứng trên biên trái, làm yếu quân trắng tam giác. 4 là điểm tốt cho trắng, nhưng quân tam giác vẫn không đủ chỗ để làm 2 mắt trên biên, và Đen tấn công bằng Đen 5.

Dia. 2: nếu Đen chơi joseki này, thì anh ta sẽ gây sức ép quá yếu lên quân Trắng tam giác; lần này, sau Trắng 6, Đen a gây rất ít sự đe dọa cho Trắng.

Dia. 3

Trong Dia. 3: Khi trắng đã có một nước mở (như quân tam giác) từ quân trong góc, Đen 1 có thể dùng để giảm kích cỡ của lãnh thổ về sau. So sánh kích thước hiện tại với cái mà Trắng đạt được khi làm shimari tại 1.

Ờ đây, Trắng nên dứt khoát đi Trắng 2 ở dòng thứ 4, nó sẽ dựng lãnh thổ hướng ra trung tâm lớn hơn là khi đi a. Kế tiếp, b là điểm tốt cho cả hai bên.

Dia. 4

Dia. 4: Lý do trắng không luôn luôn đi trắng 2 trên dòng 4 là vì Đen có thể tấn công từ biên còn lại bằng Đen 3. mục tiêu ở đây là điểm a, nơi mà Đen có thể từ đó nối ra một trong hai quân Đen 1 hoặc 3.

Page 8: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 5

Dia. 5: Trong trường hợp này, Trắng có thể trả lời Đen 1 tại 2 thay cho a. Lý do làm vậy là ngay cả khi nếu Trắng mở tới a, Đen vẫn có khả năng xâm lược biên dưới, như b là một ví dụ. Trong khi Trắng cần hai quân để phòng thủ biên theo bất kì cách nào, Trắng 2 và, sau đó, Trắng b làm một dạng cân bằng hay, và Trắng 2 còn làm góc mạnh hơn Trắng a.

++ Nước Kakari khác:

Dia. 6

Khi Đen tấm công Trắng Tam giác từ biên, anh ta không phải lúc nào cũng cần dùng Ogeima kakari. Đòn kogeima kakari (đâm vai bằng nước kị mã hẹp-cách 1) cũng có khả năng dùng được, mặc dù nó phải được dùng một cách thận trọng, vì nó kích động gây ra dãy trong Dia. 6, trắng làm được nhiều sự bảo vệ trên lãnh thổ biên dưới.

Dia. 7. Trong tình hình này, Đen 2 có thể bị kakari trực tiếp, Trắng có thể đi a hoặc b thay vì 3.

Dia. 8. Nếu chúng ta nâng trắng 1 và Đen tam giác lên một dòng cao hơn như ở đây, thì Đen 2 sẽ là một nước phù hợp.

++ Tenuki (Thoát tiên - bỏ đi nơi khác):

Page 9: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 9. Khi Trắng quên hay lơ là trong việc dáp trả Đen 1, nước keima (kị mã) ở Đen 3 là cách đi thường gặp. Trắng có thể trượt xuống tới a hoặc b, nhưng anh ta đang bị đè xuống vị trí rất thấp.

++ Giai đoạn sau:

Dia. 10. Sau định thức cơ bản, Đen có thể chơi kikashi (không phải kakari nhé) tại 1 và 3, là những điểm hữu dụng bởi vì nó gây trở ngại (nếu không muốn nói là ngăn cản) cho nước mở của trắng ở 'a'. Tuy nhiên, những nước này làm cho trắng vững chắc và mạnh mẽ, nên Đen không nên chơi nó quá sớm, như vậy sẽ có nhiều nước khác anh ta có thể đi để thử chống lại góc Trắng.

Dia 11. Ở đây cho ta thấy một trong những khả năng đó. Đen 1 và 3 nhằm mục đích trao đổi đất góc và ngoại thế, và Đen có thễ đi những nước này khi mà quân Đen tam giác trở nên khó phòng thủ. Nếu trắng đi 4 tại 7, Đen có thể đi 5 tại 4 hoặc tại 'a', và tương tự như trước, chúng có thể làm hình mắt.

++ Kết Luận:

Tổng quát, cách đi của Đen trong dạng thứ 2 này lỏng lẻo và yếu hơn dạng thứ 1.Lí do vì chúng để cho Trắng xây dựng nên lãnh thổ lớn hơn trước, nhưng đồng thời nó cho Đen nhiều khả năng trong góc. Dia. 11 chỉ là một ví dụ của vô số trường hợp có thể xảy ra trong giai đoạn sau.

Page 10: Cờ Vây Những Điều Hay

JOSEKI cơ bản - Chương IICHƯƠNG II:

Định thức Tiểu Mục (điểm 3-4): Phần 1

GIỚI THIỆU:

Quân Đen trong Dia. 1 được đặt trên điểm 3-4, nơi mà trong khoảng thời gian dài là nước khai cuộc phổ biên nhất ở góc. Một quân đặt ở nơi này, giống như ở tam tam, bảo vệ đất góc, nhưng thật là không thích hợp để tấn công nó từ phía ngoài. Nều Trắng tấn công bằng 1 như Dia. 2, sao chép ý tưởng từ định thức tam tam dạng thứ nhất, Đen sẽ vui vẻ đáp trả tại 2, 4, và 6, lấy một kết quả thuận lợi. Đúng hơn là Đen trở nên kiên cố với một góc lớn, Trắng thường tấn công bằng một trong những cách như Dia.3 tới Dia.6.

Nếu chúng ta xem quân đen như là một quân trên dòng thứ 3, thì Trắng 1 trong Dia. 3 là một cách tấn công tự nhiên. Ý đồ chung của Trắng là thiết lập vị trí trên biên phải hoặc vùng trung tâm trong khi Đen được góc. Tất cà những định thức trong Chương này minh họa cho ý tưởng đó, và hầu hết chúng bắt đầu bằng Trắng 1 trong Dia. 3.

Còn nếu chúng ta xem quân Đen như một quân trên dòng thứ tư, thì Trắng 1 trong Dia. 4, mục đích là để trượt tới điểm 'a', đó là điều tự nhiên. Phần lớn joseki bắt đầu bằng cách này Đen đều đáp trả bằng nước giáp công trên biên phải, và ta sẽ xét chúng ở Chương 3. Trong chương này, (dạng thứ 7), chúng ta sẽ thấy nước đáp trả của Đen ở 'b'. Đòn Ogeima kakari trong Dia. 5 được dùng khi Trắng chú trọng đặc biệt đến biên phải, tương phản với góc. Dạng thứ 8 của chương này và dăng thứ 18 của chương kế được dành cho cách chơi này.

Nước kakari trong Dia. 6 gây căng thẳng và nhấn mạnh lên biên, trả giá cho điều đó bằng góc. Nó thỉnh thoảng được dùng bởi những người thích khai cuộc phát triển nhanh, ý tưởng của họ là lờ đi bất cứ sự đáp trả nào của Đen ( 'a' và 'b' là nước trả lời điển hình), và tấn công ồ ạt lên nhiều phần khác của bàn cờ. Giờ chúng ta nên ngừng mọi sự bàn cãi xa hơn về kakari.

Một trong những lợi thế của việc đi trên điểm 3-4 là quân đó có một vị trí ưu tú để tạo 1 shimari. Dia. 7 tới Dia. 10 thể hiện 4 kiểu shimari mà Đen có thể dùng. Như trong Dia. 7 là cách phòng thủ tốt nhất. Đen 1 trong Dia. 8 hướng mạnh hơn về trung tâm, và dựng một bức tường tốt hơn để mở dọc biên dưới, nhưng rơi vào thế bất lợi vì Trắng có thể đi ở 'a', đe dọa để chạy tới góc tại 'b'. Shimari chơi trong Dia. 9 và Dia. 10 bọc ngoài một lãnh thổ lớn hơn, nhưng chúng có nhiều khe hở nhỏ khi so sánh với hai kiểu trước. Sau mỗi shimari này, một nước mở trên biên dưới trờ thành một nước lớn cho cả hai người chơi. Có nhiều joseki đặc biệt khởi đầu từ 4 shimari này nhưng chúng không sẽ không được đề cập đên trong quyển sách này.

Trong Chương này, chúng ta nên xem chuyện gì sẽ xảy ra khi Trắng tấn công một quân đơn độc trên điểm 3-4 và Đen đáp trả bằng cách phòng thủ góc của anh ta. Có một phần lớn khác của joseki điểm 3-4 mà Đen đáp trả kakari của Trắng bằng cách phản công bởi nước giáp công, nhưng đó là chủ đề của chương kế tiếp.

Page 11: Cờ Vây Những Điều Hay

*Chú thích : điểm 3-4 (còn gọi Tiểu Mục)trong tiếng Nhật là komoku, tiếng Hàn là Somok, tiếng Trung là Xiao~mu`.

D ạ ng   th ứ   ba:

Trắng 1 cố lấy nhiều ngoại thế hơn là mối lợi trong góc, và trên thực tế Đen có thể lấy sạch đất góc bằng cách đi 2. Trắng đi 3 nếu anh ta quan tâm đến biên phải; trong dạng kế tiếp chúng ta nên xem một sự chọn lựa khác thay cho 3 để hướng xa hơn ra trung tâm & biên dưới. Đen 2 là tsuke và 4 hiki (lùi về), vì vậy joseki này thường được gọi là định thức tsuke - hiki. Trắng 5, Đen 6, Trắng 7 là một cách để hoàn tất nó, khoảng rộng giữa 5 & 7 trơ nên một mảnh đất nhỏ, nhưng tất nhiên là có nhiều biến thế khác.

++ Một vài biến thế:

Dia. 1. Joseki cơ bản kết thúc trong hậu thủ của Trắng (gote = hậu thủ). Nếu Trắng muốn tiên thủ (sente), có thể chơi tenuki ngay sao nước hiki của Đen, vậy nếu Đen cắt ở 1 như trong Dia. 1 Trắng vẫn có thể tự củng cố vị thế bằng 2 & 4. Tuy nhiên, Đen có nhiều tiềm năng tuyệt vời trên biên dưới & trung tâm hơn trước đó.

Dia. 2. Đen có thể kết nối chắc chắn bằng 5 và sau đó mở tới 7 (hoặc 'a'), như trong hình, giữ khoảng cách 3 dòng giữa 7 & 5. Trong tình hình này, không gian giữa 7 & quân đen tam giác cũng chính xác. Điểm 'b' có thể trở thành một nước mở tốt khác cho Đen trong giai đoạn sau.

Dia. 3. Đôi khi Trắng đi 6 như ở đây, để có thể đi 'a' tiếp theo, Trắng 6 hướng vào vị trí của Đen 'b', điều đó thích hợp cho Trắng nếu muốn tạo lãnh thổ ở biên dưới, nhưng thế không chắc chắn bằng Trắng 'c'. Ngay bây giờ Đen có thể quấy rối Trắng bằng 'c', nhắm tới 'd' trong góc.

Page 12: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 4. Sau đòn kaketsugi (dùng miệng hổ để bảo vệ hay bọc đất) tại 5, Trắng không phải lúc nào cũng cần mở tại 'a'. Trong tình hình này anh ta có thể thay thế nó bằng cách làm shimari tại 7.

Dia. 5. Hãy suy nghĩ về hình này, Đen có thể đi 6 & 8 ( hay 6 và 'a' hoặc 6 và 'b'), thay cho chỉ đi tại 'a'. Sau trắng 9, Đen có thể tấn công bằng Đen 10, và Đen 6 trở nên hữu dụng khi chiến tranh xảy ra ở đây. Đen 6 phải đi ngay sau Trắng 5 nếu muốn Trắng đáp trả tại 7.

Dia. 6. Thật là không hiệu quả cho Đen khi chơi Đen1 sau Dia. 4. Trắng sẽ đáp trả tại 2, dựng nên một bức tường phối hợp đẹp mắt với shimari của anh ta. Dĩ nhiên Đen cũng lấy được lãnh thổ, nhưng không nhiều bằng Trắng. Quân Đen tam giác trở nên hoàn toàn bị lãng phí.

Trắng cũng có thể thực hiện chuỗi này để trả lời Đen 6 trong Dia. 5, nhưng vì quân đen tam giác không có trên bàn nên Đen có thể hài lòng với kết quả này.

Dia. 7. Nhiều lúc Trắng không thể mở lên biên phải, và vì vậy anh ta nên thay đổi chiến thuật cho phù hợp. Trong tình thế này, như một ví dụ, Trắng nên nhảy ra ngoài tới trung tâm bằng 5 thay vì đi 'a', để trốn thoát nhanh chóng. Đen chiếm điểm quan trọng tại 6. nếu Trắng được phép đi ở đây,anh ta sẽ vừa làm hình dạng tốt cho nhóm quân của mình, vừa tiêu diệt được nhiều lãnh thổ ở biên dưới của đen. Trắng 7 thiết lập phạm vi cho 2 mắt trên biên phải.

Dia. 8. Khi Trắng nhảy ra ngoài tại 5, anh ta không cần lo lắng về Đen 6. Ngay cả khi Trắng không thể vặn đầu dê (shicho) quân cắt (Trắng 9 tại 10), anh ta có thể làm thành hình thể như ở đây, và quân Đen tam giác bắt đầu có vẻ rất yếu, trong khi biên dưới vẫn còn trống trải. Việc mất quân Trắng tam giác là cái giá rất nhỏ, và nếu Đen cắt tại 'a' để bắt thêm một quân khác, một lần nữa, nó không quá quan trọng.

++ Một mẫu khai cuộc thông thường trên biên phải:

Dia. 9. Đây là một mẫu khai cuộc thông thường mà joseki chúng ta đã học được dùng.Đen 13 là một điểm lớn, mặc dù Đen 'a' cũng lớn tương tự. Lý do Đen 13 lớn như vậy là vì nó chuẩn bị cho sự xâm lược tại 'b'. Tất nhiên Trắng có thể phòng thủ tại 'c', nhưng đen sẽ đi ở 'a', vui vẻ với sự trao đổi của 13 với 'c', thế nên Trắng nên đi nước thứ 14 tại 'a'.

Dia. 10. Điều đó cho Đen cơ hội để xâm chiếm tại 1. Thật là không tốt cho Trắng khi đáp trả bằng cách đè từ phía trên với 2 & 4, như vậy Đen có thể kết` nối ở phía dưới tại 5, và nước bẻ tại 'a' vẫn dọa được Trắng.

Page 13: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 11. Trắng 2 ở đây là cách đáp trả chính xác quân Đen 1. Bây giờ, Trắng dễ dàng đi một trong hai điểm 'a' hoặc 'b' để nối lại quân. Nếu Đen 3 đi ở 'c', Trắng sẽ đi 'a', và nếu Đen 3 tại 'd' trắng sẽ đi 'b'. Đồng thời, Trắng 'e' trở thành một nước mạnh cho giai đoạn sau.

Dia. 12. Nếu như Đen nhất định phải gây phiền hà, anh ta có thể đi tsuke tại 3, dẫn đến 1 Ko. Trắng có thể đi 8 tại 'a' hay 'b'. Đen tốt hơn nên chắc chắn về những nước dọa Ko của mình trước khi bắt đầu chiến đấu ở đây.

Dia. 13. Nếu Trắng thiếu nước dọa Ko, anh ta không thể đi tại 4 & 6 như trong hình trước, mà phải chịu sự chia cắt như ở đây. Trắng vẫn có thể chiến đấu với hình cờ bị phân chia của mình, nhưng thế sẽ gây khó khăn cho anh ta.

Dia. 14. Do đó Trắng 1 là một nước rất lớn, sau đó sự xâm nhập tại 'a' không còn mang tính đe dọa nữa.

Page 14: Cờ Vây Những Điều Hay

++ Kết luận:

Đây là một joseki đơn giản và mang lại sự vừa ý cho Đen, vì anh ta chiếm được một góc mạnh, trong hình cờ của Trắng vẫn sơ hở để tấn công. Nhưng theo một cách nghĩ khác, Trắng chạy ra ngoài trên một vị trí cao hơn, và thật dễ dàng cho anh ta để phát triển một lãnh thổ thực sự lớn hơn Đen, vậy không có gì là không công bằng về cách đi này. Có rất nhiều tình thế khai cuộc mà những sự lựa chọn là hợp lý cho cả hai người chơi.

D ạ ng   th ứ   t ư :

Định thức này bắt đầu hoàn toàn tương tự như dạng trước, nhưng bây giờ Trắng trượt dọc bên trên bằng trắng 3 thay vì chơi hane (bẻ)  tại 'd'. Không có biến thể nào có thể thực hiện được ngoài Đen 4 và Trắng 5. Joseki này còn được gọi là nadare, nghĩa là “Tuyết lở” trong tiếng Nhật. Nó không dừng lại ở đây, vì Đen có một điểm yếu chí mạng ở 'a', trong khi Trắng dễ bị tấn công bằng nước hane tại 'b'. Đen có 4 lựa chọn cho nước tiếp theo, 'a', 'b', 'c'  và 'd'. Chúng ta nên tập trung vào nước Đen 'a' và 'b'.

++ Đen 6: Biến thế đơn giản nhất

Page 15: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 1. Đen phòng thủ điểm yếu của mình tại 6, và Trắng cũng làm tương tự tại 7. Sau Đen 8, Trắng có những nước đi tốt tại 'a' và 'b', hoặc anhta cũng có thể thoát tiên.

Dia. 2. Với shimari trong góc dưới bên trái, thật là một ý tưởng hay khi Trắng dùng đòn kaketsugi tại 9, nhằm mục đích kéo dài ngang qua lãnh thổ biên dưới.

Dia. 3. Với joseki được sắp xếp trên biên trong hình này, tình trạng ở đây tương tự như trước, ngoại trừ việc Trắng chỉ có một quân đơn độc ở góc bên kia. Trắng 9 không phải làmột nước tệ, nhưng giờ Đen có thể dễ dàng tạo vị thế trên biên bằng 10 & 12.

Dia. 4. Vậy trắng có thể thích đi một nước như trắng 9 ở hình này. Đen có thể tấn công bằng 10, nhưng trận chiến này là một sự công bằng, cả nhóm Đen & Trắng đều trở nên yếu đi.

Dia. 5. Trắng phải cẩn thận không đi Trắng 9 quá gần góc dưới bên phải. Nếu Trắng đi ở đây, Đen sẽ chỉ cần đẩy ra ngoài bằng 10 & 12. Giờ rõ ràng có quá ít lãnh thổ bên dưới trắng 9 và quá nhiều khe hở phía trên nó.

Dia. 6. Một điểm then chốt khác cho Trắng là tại 9. Nước này mở rộng bức tường của trắng và ngăn cản Đen đi tại 'a', giảm tiềm năng của Đen trên biên phải. Nếu Đen muốn đáp trả Trắng 9, anh ta nên làm điều đó tại 10.

Dia. 7. Nếu Đen đi 10 như ở hình này, anh ta để lại một điểm yếu quan trọng tại 'a', mà trắng có thể khai thác nó nếu có một yểm trợ từ phía trên tại biên phải. Bạn có thấy được mối liên hệ của 'a' với Trắng 'b' ?

Dia. 8. Nếu Đen không trả lời quân trắng tam giác, Trắng có thể chơi kikashi tại 1.Nước đáp trả tốt nhất của Đen lúc này là Đen 2, nhưng đổi lại anh ta tự cản trở sự mở rộng lãnh thổ của mình dọc trên biên phải.

++ Định thức tuyết lở nhỏ :

Dia. 9. Đen tấn công bằng 6 và Trắng phản công bằng 7, dạng này cũng được gọi là định thức "small nadare" (tuyết lở nhỏ). Trắng 9, đe dọa cả hai điểm 'a' và 'b', là điểm then chốt của biến thế này.

Page 16: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 10. Đen 10 dọa bắt tất cả quân trắng, Trắng 11 phòng thủ. Đen 12 là tesuji ( thủcân-nước đi đặc biệt) tốt và Đen 16 lấy góc, nhưng điểm cắt tại 'a' vẫn còn.

Dia. 11. Trắng cắt và tự tạo vị thế cho mình trên biên phải, sau đó joseki này tiếp tục bằng cuộc chiến dồn vào nhóm quân yếu của Đen ở trung tâm. Một ý kiến cho nước tiếp theo của Đen là tại 'a'.

Dia. 12. Sau Trắng 11, đây là một biến thế hợp lí khác.

Dia. 13. Điều gì sẽxảy ra nếu Trắng đi nobi (nước nối dài từ một quân đi ra) bằng 11?Kết quả của nước đi này phụ thuộc vào shicho (vặn đầu dê). Đen có thể bò ra ngoài tại 12, và khi trắng cắt tại 13, Đen tấn công bằng 14, 16 & 18. Nếu đòn shicho hiệu quả, Trắng mất hết tất cả. Nếu Trắng đi 13 tại 16, vậy thì Đen 13 bắt nhóm quân trong góc, và không tốt cho Trắng. Vậy nếu shicho hiệu quả với Đen, Trắng 11 là không thể đi được, nhưng nếu shicho ủng hộ Trắng, hình này không thật tốt cho đen.

Page 17: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 14. Khi Đen thấy shicho không thành công được, anh ta nên chơi như ở hình này, lấy góc. Kế tiếp, Trắng nên chiếm điểm quan trọng tại 'a', và dĩ nhiên 'b' là tiên thủ (sente) của anh ta trên biên phải.

++ Đen 6: 2 biến thể khác

Dia. 15. Đen 6 ở đây là dạng định thức được gọi là o-nadare (big nadare) : tuyết lở lớn. Nước đi này không hùng hổ chủ động chơi hane tại 'a', vậy Trắng thường sẽ đáp trả bằng cách thoát tiên. Nêu Trắng tiếp tục bằng định thức, thì hình này thể hiện cách đơn giản nhất. Một ý kiến khác là thay đổi 7 cho 8 và sau đó tenuki, mà không đi 9.

Dia. 16. Cuối cùng là biến thế "double hane" (bẻ hai lần), mà Đen sẽ để lại hai nước otố tịa 'a' & 'b'. Có lẽ bạn có thể đoán được chuyện gì sẽ xảy ra nếu Trắng không đáp trả Đen 'a'.

++ Kết Luận:

Trắng tặng cho Đen một lượng đất góc & biên khiêm tốn, để nhận lại một bức tường, một ý tưởng đơn giản căn bản, nhưng có rất nhiều biến thế phức tạp từ nadare joseki, bao gồm sự nảy sinh toàn bộ họ o-nadare mà chúng ta chưa kể đến.

D ạ ng   th ứ   năm:

Page 18: Cờ Vây Những Điều Hay

Trong những cách đáp trả lại nước kakari của Đen ở 1, đòn tsuke từ phía ngoài cũng có thể dùng được. Chuỗi phát triển tới Đen 5 là định thức thường dùng, ở đây có một biến thế khó, sẽ không được bàn tới trong cuốn sách này, đó là Trắng đi 3 tại 'a'. Sau Đen 5, Trắng có thể tiếp tục bằng 'b' hay 'c', hoặc anh ta có thể để nguyên hình cờ như vầy. Chúng ta nên xem xét cả ba biến thế về sự hiệu quả của chúng, thêm một biến thể nữa là khi Đen đi 5 tại 'c'. Giờ hãy bắt đầu với hai cách chơi của Trắng 6.

++ Trắng 6: Sự lựa chọn đầu tiên

Dia. 1. Nước tsuke tại 6 bảo vệ lãnh thổ góc. Bạn có thể thấy ấn tượng với lợi thế lớn của Trắng trong chuỗi này, nhưng Đen có sente, (nếu Trắng không đi 10 thì đen sẽ đi ở đó và hoàn toàn bao vây góc trắng), cộng thêm sức mạnh để dùng biên phải và trung tâm. Vị thế của Trắng chưa thực sự chắc chắn: Đen có thể đi ở 'a', đe dọa đi tiếp ở 'b'. Rồi thêm vào Đen 'c' , (đe dọa đi tại 'd'), là sente nếu đi đúng thời điểm.

++ Trắng 6: Sự lựa chọn thứ hai

Dia. 2. Âm mưu đằng sau Trắng 6 là dựng một bức tường phía trên biên dưới, và sau Trắng 8, Đen đi vài nước điển hình trên biên dưới để giảm lãnh thổ của trắng ở đây. Trước khi làm điều đó, anh ta có thể đẩy trắng ra xa hơn chút nữa, (Đen 'a', Trắng 'b', v.v...), để dựng nên sức mạnh của riêng mình trên biên phải. Trắng vẫn có thể đi 'c' vào giai đoạn sau để lấy góc.

Dia. 3. Thay vì 8 trong Dia.2, Trắng có thể chơi double hane như ở đây nếu thích. Chuỗi này có thể tiếp tục theo cách này, mặc dù 13 tại 'a', (để lấy tiên thủ), và 15 tại 'b' cũng có thể xảy ra. Trắng có một bức tường cao hơn trước, nhưng đen cũng mạnh hơn, và anh ta có thể cứu quân Đen 9 để sử dụng sau.

++ Trắng Thoát tiên (tenuki) :

Page 19: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 4. Nếu Trắng để Đen đi nước tiếp theo sau joseki cơ bản, thì Đen sẽ chơi tsuke tại 1, và Trắng 2 tới 8 là đáp trả thông thường. Chuỗi đi quân này chưa kết thúc nếu Đen đi 7 tại 8 và Trắng sẽ đi 8 tại 7, và mặc dù cuộc chiến tranh kế tiếp ở góc có thể phức tạp, nếu chơi chính xác thì nó sẽ kết thúc trong thất bại của Đen.

Dia. 5. Tiếp tục từ hình trước, Đen bắt hai quân bằng shicho. Trắng bị hạn chế thành một góc nhỏ, nhưng giờ đây anh ta dùng được nước phá shicho ớ góc trên bên phải, Trắng không đến nỗi quá nghèo.

Dia. 6. Nếu shicho không hiệu quả, Đen vẫn có thể hạn chế Trắng lại như thế này.

++ Đen 5: Biến thế

Dia. 7. Đây là một tình thế mà Đen nên đi 5 thay cho 'c', vì nêu anh ta chơi 'c' và tạo ra hinh cờ như Dia. 2 hoặc Dia. 3, Trắng sẽ chiếm được quá nhiều đất trên biên dưới.

Dia. 8. Biến thể của định thức tiếp tục bằng nước cắt của Trắng tại 6 và chiếm góc. Đen có sente và có thể dựng lãnh thổ trên biên phải, và từ quân Đen tam giác anh ta dễ dàng xâm chiếm biên dưới. Trắng 10 là tesuji trong hình cờ này, và Đen 11 là một nước kikashi quan trọng, làm 'a' trở thành hậu thủ của Trắng.

Dia. 9. Có thể bạn thấy lạ rằng tại sao Trắng không đi 10 ở đây. Như mong muốn, không phải nó cho phép anh ta có tiên thủ hay sao?

Page 20: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 10. Đúng, nhưng vây thì Đen có thể đi tại 1 và 3 ở đây ( trong tiên thủ), điều đó gây tổn thương nghiêm trọng tới góc.

++ Kết Luận:

Joseki đơn giản này rất được ưa thích bởi kì thủ chuyên nghiệp nổi tiếng Sakata, có thể xuất hiện không chỉ trong góc, nhưng bất cứ đâu dọc trên biên của bàn cờ, vậy nó là nước đi cơ bản đáng để học.

Dạng   thứ   sáu:

Nước keima tại Đen 2 là nước đáp trả ít mạnh mẽ lại Trắng 1 hơn những nước tsuke chúng ta đã học trước, nhưng nó không phải là nước không tốt. Đôi khi Trắng thoát tiên ngay sau đó, nhưng vậy thì đòn tấn công thứ hai tại 'a', hoặc gần đó, gây khó khăn cho anh ta để tạo hình mắt trên biên dưới một cách dễ dàng. Vì lí do đó, Trắng thường tiếp tục bằng 3 & 5, sau đó, joseki này đã có 3 biến thể. Đen có thể đi 'b', 'c' hoặc tenuki.

Page 21: Cờ Vây Những Điều Hay

++ Đen 6: Biến thế đầu tiên

Dia. 1. Đen 6 là nước thích hợp cho việc dựng lãnh thổ trên biên phải, như vậy nó không để lại điểm yếu nào cho Đen. Nếu trắng quên mở hoặc hướng về phía Trắng 7, thì Đen có thể tấn công tại 'a'. Đen 8 & 10 là những nước thích hợp với Đen 6, và là diễn tiến điển hình của joseki này.

Dia. 2. Vào giai đoạn sau, Đen có thể chơi kikashi bằng 1, san phẳng lãnh thổ biên dưới của Trắng vừa tự mở rộng lãnh thổ.

++ Đen 6: Biến thế thứ hai

Đen 6 thích hợp hơn cho tấn công và đặc biệt tốt khi Đen có sẵn nhiều quân trên hai biên, như hình này. Dụng ý là làm Trắng yếu bằng cách quấy nhiễu với hình mắt len dọc phía dưới. Trong tình hình cụ thể ở đây, Trắng cp1 thể mở rộng trên dòng 4 tới Trắng 7, như vậy Trắng sẽ đổ bộ nhanh ra trung tâm tại 'a' tiếp theo.

Mặt hạn chế của Đen 6 là để lại khả năng để Trắng đi 'b', dọa đi tiếp ở 'c', nhưng nhóm quân yếu của Trắng ở biên dưới bị để mắt tới. Trắng có thể không bao giờ có cơ hội khai thác chỗ yếu này.

Nước kị mã bình thường, (Đen tam giác), được nghĩ là cách tốt để bắt đầu tấn công, trên nguyên tắc chung là tránh đụng chạm tới những quân sẽ tấn công.

Dia. 4. Nước tsuke tại Đen 2 quá ít hiệu quả, vì Trắng có thể tạo hình cờ rất tốt theochuỗi này tới 13. So sánh với hình trước thì Đen được nhiều lợi thế trong góc hơn, nhưng Trắng hoàn toàn vươn ra ngoài tới trung tâm, quân Đen tam giác giờ rất yếu, và biên phải vẫn sơ hở ở 'a'.

Page 22: Cờ Vây Những Điều Hay

++ Đen 6: Tenuki

Dia. 5. Đây là một trường hợp mà ở đó, sau Trắng 5, Đen không nên đi 'a' mà cũng không nên đi 7, nhưng nên đi tại 6 để tiếp cứu cho quân Đen tam giác. Giớ Trắng đi 7 trong góc, ngăn Đen chiếm điểm này và cũng để chuẩn bị đi 'b' --> bắt 2 quân, nhưng Đen có thể phòng thủ vị thế của mình bằng 8. Điều này tốt cho Đen hơn là chuỗi Trắng 5, Đen 'a' và Trắng 'c'.

Có nhiều ý tưởng khác cho tình hình này: Trắng có thể đi 3 tại 'c' để tấn công ngay lập tức, hoặc vì nguyên nhân đó Đen có thể đi 2 tại 6 --> ngăn chặn hành động của trên của Trắng.

Dia. 6Có lẽ lý do là nhắm ra ngoài, nhưng đó hóa thành lỗi của Trắng khi cố gắng phản công bằng 7 như trong hình này, vì Đen sẽ phòng thủ hình cờ của mình với 8, làm cho Trắng 7 và 3 quân trong góc trở nên yếu đi.

++ Kết Luận:

Nước keima đáp trả lại đòn kakari của Trắng trông có vẻ là một nước lặng lẽ, nhưng không hề có sự bình yên trong ý định của Đen khi đi nó. Chủ động hành động thường bắt đầu chậm rãi như vầy; Khi bạn hiểu - cảm nhận được điều này, bạn sẽ học được nhiều thứ về cờ vây.

Dạng   thứ   bảy:

Khi Trắng dùng đòn kogeima kakari bằng 1, nhảy chéo tại Đen 2 là nước đáp trả đơn giản nhất. Có 3 lý do đi nước này: ngăn cản Trắng bằng cách tạo sự tấn công tương tự trên góc, thứ hai là sẵn sàng để đè trên Trắng 1, và cuối cùng là chuẩn bị cho nước mở rộng trên biên dưới. Trắng thường trả lời lại, bởi nước kéo dài lên biên phải tới 'a' hay 'b' hoặc một số điểm tương tự.

Page 23: Cờ Vây Những Điều Hay

++ Khi nước nhảy chéo là cần thiết:

Dia. 1. Đây là một ví dụ về một vị trí mà nước nhảy chéo đặc biệt cần thiết. Trắng có một pháo đài chắn chắn ở góc trên bên phải, và Đen 1 là nước đi cấp thiết để ngăn hướng phát triển lãnh thổ quá lớn củaTrắng trên biên phải. Trắng đạt được sự phòng thủ tốt nhất nhưng Đen đã kiểm soát được tình hình.

Trong trường hợp này, Trắng 2 tại 'a' là quá nhút nhát. Trắng 'b' sẽ tốt hơn, nhưng với sức mạnh có được trong góc trên bên phải, Trắng nên thử nước hợp lý nhất cho lãnh thổ bời nước Trắng 2 như đã nói.

Dia 2. Nếu Đen không dùng nước nhảy chéo, thì Trắng sẽ đánh lên điểm quan trọng tại 1, và lãnh thổ anh ta lấy được sẽ có quy mô khổng lổ.

Giờ hãy xem cái mà Đen có thể làm nếu Trắng không đáp trả nước nhảy chéo của anh ta. Có hai cách cho Đen tấn công.

++ Trắng thoát tiên (tenuki):

Page 24: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3. Nếu Trắng tenuki sau quân tam giác trong vị trí này, Đen sẽ đè anh ta xuống bằng 1. Sức mạnh của Trắng trên phần trên bên phải hoàn toàn bị lãng phí, và Đen có một bức tường được dùng cho việc xây dựng lãnh thổ trên biên dưới. Điều này không hề tốt cho Trắng.

Dia. 4. Hãy dừng lại để xem Đen 1 và Trắng 2. Đen có nhiều cách để bắt đầu từ sự trao đổi này. Chúng ta nhận thấy 'a'; 'b' & 'c' là tương đồng , và 'd' & 'e' cũng vậy. Đen cũng có thể chơi tenuki. Sự tự trao đổi 1 cho 2 thường tốt cho anh ta.Nếu Trắng đi tiếp sau 2, Đen nên đi 'a'.

Dia. 5. Đen 1 & 3 là những nước thích hợp. Bởi vì sẽ không khôn ngoan khi đi 1 tại 2 để dựng tường gần quân Đen tam giác.

Dia. 6. Nếu Đen chọc xuyên qua và cắt, Trắng thường sẽ ăn quân cắt, tạo hình cờ tốt ở phía ngoài. Đen chiếm được góc, nhưng cũng sẽ hậu thủ (gote). Điều này không tệ cho Trắng - chú ý rằng Trắng có một điểm thu quan tốt ở 'a'.

Dia. 7. Trắng cũng có thể kháng cự lại Đen 3 bằng Trắng 4, nhưng sẽ không khéo léo mấy khi anh ta làm vậy. Dù rằng Trắng có khả năng chiến đấu một chút ở bên ngoài với quân Trắng tam giác, anh ta sớm muộn gì cũng phải đi 'a' nếu muốn sống trong góc.

Dia. 8. Đôi khi Đen muốn tấn công từ biên thay vì đi như Dia. 4. Đây là một cách bố trí thích hợp cho nước đi mang ý tưởng như vậy. Đề phòng Đen 1, Trắng có thể chạy ra ngoài tại 3 nếu có nhiều cơ hội phản công, nhưng Đen cũng có thể chiếm điểm 'a' và Trắng phải chiến đấu mà không có cơ sở trên biên. Có lẽ sẽ tốt cho anh ta nếu tìm cách tạo hình mắt hơn là chạy ra trung tâm, và nếu như vậy, Trắng nên đi 2. Đen có khả năng hạn chế tiềm năng của Trắng bằng 3, nhưng anh ta sống một cách thoải mài bằng 4 & 6.

++ Một ví dụ khác:

Dia. 9. Trong khi Đen 1 trong Dia. 1 là nước đi tốt duy nhất, ở đây nó chỉ là một trong nhiều nước có thể đi, nhưng nó dễ hiểu. Nếu Trắng phòng thủ trên biên phải tại 2, thì Đen có thể mở rộng về phía shimari bằng 3. Còn nếu Trắng đi 2 ở biên dưới, thì Đen có thể tấn công biên phải tại 'a'.

Page 25: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 10. Nước mở rộng của Trắng trên dòng 4 tới quân Trắng tam giác có vẻ thiếu an toàn, nhưng nều Đen xâm nhập tại 1, Trắng phải đi 2 & 4, làm Đen lo lắng về nước cắt ở 'a'. Nếu anh ta chơi Đen 5 để phòng thủ, thì Trắng đáp trả tại 6, tạo cơ hội nối phía dưới tại 'b'. Tính ra vẫn có khả năng cho Trắng mở về phía trên từ quân tam giác tới 'c', anh ta sẽ không gặp nguy hiểm. Tốt hơn Đen nên đi trước ở 'c' rồi hãy nghĩ tới nước Đen 1.

++ Kết Luận:

Mặc dù nhiều joseki thường khởi đầu từ nước kogeima kakari kéo theo những nước giáp công (nói đến trong chương kế), nước nhảy chéo là một nước cơ bản quan trọng, tuyệt đối cần thiết trong tình huống như Dia. 1.

Dạng   thứ   bảy:

Nước ogeima kakari tại 1 không thường tốt như 2 nước kakari khác được nói đến trong chương này. Đen có thể đơn giản phòng thủ góc tại 2. Sau Trắng 3, góc của anh ta lớn hơn , an toàn hơn và cũng có nhiều tiềm năng hơn cho việc phát triển, khi so sánh với biên của Trắng , vậy Trắng 1 được dành riêng cho những tình thế mà Trắng đặc biệt cần chiếm đóng biên phải. Dĩ nhiên Đen có thể đáp lại Trắng 1 bằng cách đi tại hay xung quanh vị trí 3, nhưng sau đó Trắng dễ dàng giữ góc, nhưng chúng ta nên xem xét nó sau trong dạng thứ 18.

Dia. 1. Nước ogeima kakari có thể hiểu được trong vị trí này, mặc dù nó kém linh hoạt về phong cách bề ngoài. Trắng 1 & 3 làm giảm hiệu quả shimari của Đen ở góc trên bên phải, nhưng Đen vẫn tạo được nước mở tốt tới 4.

Page 26: Cờ Vây Những Điều Hay

Nếu Đen không đi 4, Trắng sẽ xâm nhập sâu hơn tại 'a', sau đó Đen không thể làm nhiều đất trước shimari của mình hay tấn công Trắng. Song, sau Đen 4, Đen có nhiều chiến thuật mạnh mẽ khác dùng để chống lại hai quân Trắng.

Dia. 2. Anh ta có thể tấn công từ phía dưới bằng nước Đen 1, tạo lợi thế hơn trong khi tấn công.

Dia. 3. Hoặc anh ta có thể đánh từ phía ngoài có vẻ thuận lợi ở trung tâm. Đen 1 tới 7 trong hình này sẽ thích hợp nếu có một nước mở sẵn như quân Đen tam giác trên bàn cờ.

Dia. 4. Lần này Trắng dùng 1 & 3 để tấn công trên biên phải. Có lý do hợp lý khi Trắng đi 3 ở dòng thứ 4 thay vì dòng 3.

Dia. 5. Nếu 3 được chơi trên dòng thứ 3, Đen sẽ chớp thời cơ đi 4. Sau 6, nhóm quân của anh ta đã có hình cờ tốt hơn Dia. 4, khoảng cách giữa Trắng 3, 5 và quân tam giác lại quá hẹp. Nếu Trắng đi 3 một cách chính xác tại 5 và Đen đi 4, Trắng sẽ trả lời bằng 'a', không phải 3.

Page 27: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 6. Nếu sau joseki cơ bản, Trắng tăng áp lực lên góc Đen bằng 1 như ở đây, Đen 2 là cách đáp trả tốt. Vậy thì hình mắt của Đen không gặp nguy hiểm, nhưng nếu Trắng được phép đi tại 2, anh ta có thể tạo lãnh thổ ở trung tâm,và Đen không thể tấn công.

++ Kết Luận:

Nước ogeima kakari nhìn có vẻ hơi lãnh đạm. Mục đích thực sự của Trắng thường là khiêu khích một nước giáp công, và anh ta có vài thủ đoạn tốt mà chúng sẽ thấy nó trong dạng thứ 18.

JOSEKI cơ bản - Chương IIICHƯƠNG III (1):

E hèm, bẵng đi một thời gian rất lâu, Zun~ tiếp tục mang đến cho mọi người phần tiếp theo của project đang bỏ dở.

Trước hết tui muốn nói vài điều... Thứ nhất, do bản thân còn rất yếu kém về sức cờ cũng như trong học tập nên tôi phải

lo mấy cái đó cho ổn trước mới tiếp tục làm project này, mong mọi người hiểu cho :P. Thứ hai, tôi chỉ vừa học xong lớp

10, hơn nữa nhà nghèo hok có tiền đi học thêm nên trình độ dịch còn mới chập chững, nếu còn nhiều chỗ dịch ngu và

hok rõ ý, mong mọi người lượng thứ và góp ý :">.Thứ ba, nếu xem hình không rõ, mọi người click chuột vào hình để

xem ở maximum size. Hết. Xin cảm ơn !! :D

Nước giáp công++ GIỚI THIỆU:

Trong chương trước, chúng ta đã tìm hiểu một cách Đen trả lời lại nước kakari của Trắng là phòng thủ góc và để Trắng tự do mở rộng dọc trên biên. Trong chương này ta đến với joseki mà Đen sẽ ngăn cản sự mở rộng đó bằng nước giáp công.

Nước giáp công là một cách đặc biệt thường được dùng để trả lời nước Trắng 1 trong Dia. 1. Đen 2 trong Dia. 1 là một cách giáp công, và 'a', 'b' ,'c' và 'e' cũng tương tự. Đen 'a' & 'b' là những nước thường nhất, và được nghiên cứu sâu nhất. Đen 'c' được nghĩ ra bởi Dosaku, một kì thủ cờ vây nổi tiếng người Nhật Bản trong những năm 1700. Nước giáp công trên dòng 4 là sự sáng tạo trong thế kỉ hiện tại, trên thực tế, chúng chưa trở nên thực sự phổ biến cho tới thời Đệ Nhị Thế Chiến. Đen 'e', nước đi khá mới, chưa được sử dụng nhiều.

Page 28: Cờ Vây Những Điều Hay

Định thức giáp công khá phức tạp, và các nhánh của nó có rất nhiều biến thế. Để giữ cho chương này không đi quá xa, chúng ta sẽ

tập trung vào Đen 2 trong Dia. 1 (Dạng 9 --> 13), nước giáp công điển hình nhất, và là nước phổ biến nhất. Dạng 14 tới 16 nghiên

cứu vắn tắt định thức bắt đấu bằng 'a', 'd', và 'c'. Đen 'b' quá giống với Đen 2 ~~> không cần phải chia thành dạng riêng, và Đen 'e'

quá mới đối với chúng ta để có thể bàn nhiều về nó.

Nước giáp công cũng có thể được dùng để chống lại nước kakari khác, chẳng hạn như Đen 2 chống lại Trắng 1 trong Dia. 2 (Dạng

17). Đen 'f' là cách chơi hiện đại chống lại Trắng 1, nhưng joseki bắt đấu từ nó không thực sự tốt, vì vậy, chúng ta sẽ bỏ qua nó

trong cuốn sách này.

Đòn ogeima kakari cũng thế, như vậy, nó sẽ được chơi khi quan trọng hóa biên, thường gặp với nước giáp công, và đó là chủ đề

của dạng cuối cùng trong chương này.

Page 29: Cờ Vây Những Điều Hay

Đòn giáp công có hiệu quả cao nhất trong tình huống như Dia. 3, nó cùng lúc tấn công nhóm quân Trắng và mở rộng từ vị thế trong

góc của Đen. Nếu chúng ta đổi lại tình hình thành như Dia. 4, thì nước giáp công không còn tốt nữa; lúc này tốt hơn Đen nên đi tại

1, như trong Dạng 7. Nếu Đen muốn ngăn trắng tạo lãnh thổ lớn trên biên phải bằng 'g' trong Dia. 4, anh ta có thể làm điều đó dễ

dàng, nhưng không thể lấy hết đất của Trắng được, và cũng không chiếm được nhiều lãnh thổ cho mình, và khi Đen tấn công bằng

'g', Trắng có thể có sức mạnh để dùng vào mục đích khác, mà không cần phải lo lắng về nhóm quân mạnh mẽ ở góc phải phía

trên.

Tuy rằng rong Dia. 5, Trắng chỉ có một quân ở góc trên bên phải và Đen có thể nhằm tới việc tấn công nó.

Giờ hãy bắt đầu lấy mẫu với joseki bắt đầu bằng Trắng 1 và Đen 2 trong Dia. 1.

DẠNG 9

Đen đi 1, Trắng nhảy ra giữa hai quân Đen tại 2, và Đen chạy dọc trên biên dưới bằng 3 -- đây là một trong những định thức giáp

công thường thấy nhất. Giữa 2 quân Trắng không có mối liên kết chắc chắn, nhưng nhưng vị thế của chúng khá linh động. Sau khi

nhảy ra ngoài tại 2, Trắng có thể chọn một trong 4 việc: tấn công Đen 1; dè 2 quân Đen xuống biên dưới; đi tam tam để lấy hình

mắt trong góc; hoặc không làm gì cả. Chúng ta sẽ đề cập đến từng khả năng một sau khi xem qua 2 biến thế của định thức cơ bản.

Hai biến thế:

Dia. 1. Nếu Đen đi 3 ở biên phải, Trắng sẽ đi 4, và bây giờ Trắng mới là người có thể chiếm được lãnh thổ trên biên dưới. Tình

hình này là một sự trao đổi lớn, nhưng đôi khi việc phòng thủ biên phải quan trọng đối với Đen hơn là chiếm biên dưới. Quân Đen

trong góc không chết, như bạn sẽ thấy trong hình tiếp theo, và trên thực tế Trắng thậm chí có thể đi thêm một nước nữa chống lại

nó. Nếu Trắng đi 'a' Đen có thể gây phiền hà bằng cách đi 'b'.

Dia. 2. Nếu Đen muốn, anh ta có thể đi những nước này tiếp theo hình trước, nhưng trong khi anh ta sống trong góc, Trắng có thế

mạnh hơn ờ bên ngoài.

Page 30: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3. Thay vì đi 3 như joseki cơ bản, Đen có thề trượt vào vị trí của Trắng theo cách này. Sau Đen 5, anh ta có 2 điểm cắt tại 'a'

hoặc 'b'. Trắng có thể đi tiếp ở 'b', hoặc đi ở 6.

Dia. 4. Đây là diễn biến thông thường, trên cả hai biên đều có hình dạng tốt.

Dia. 5. Đây là một diễn biến hỗn loạn. Nó có thể cũng là định thức, nhưng sự chiến đấu này mang tính phức tạp. Trắng có điểm tốt

tại 'a', 'b' và 'c' nhưng đây là lượt của Đen.

Giờ ta quay lại joseki cơ bản và 4 khả năng phát sinh từ nó.

1. Tấn công từ bên phải:

Page 31: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 6. Khi Trắng có một quân ở góc trên bên phải, anh ta cần dành thời gian đi 1 (hoặc 'a', hoặc 'b'), tạo nước mở rộng tốt trong khi

vừa tấn công. Đen 2 là cách phòng thủ thông thường, từ đó, nó dọa cắt Trắng.

Dia. 7. Như một ví dụ, nếu Trắng đi 3, Đen sẽ cắt anh ta bằng 4,6 và 8. Trắng không nên cho phép điều đó xảy ra, vì vậy trước khi

nhảy xa hơn ra trung tâm anh ta phải làm vài thứ nhằm siết chặt mối liên kết giữa các quân. Có nhiều cách để Trắng làm điều đó.

Dia. 8. Đây là một trong số chúng. Trắng 3 ngăn chặn nước cắt, và chuỗi diễn ra tới 11 là cách tốt cho cả 2 biên để tiếp tục.

2. Đè

Dia. 9. Trước khi tấn công, trắng có thể đi 1, mời gọi Đen chiếm đất dọc dòng thứ 3. Nếu Đen chấp nhận điều đó bằng Đen 2,thì

chuỗi sau có thể diễn ra, và bây giờ khi Trắng tấn công bằng 9, anh ta có một bức tường lớn để chống lại quân Đen. Tất nhiên Đen

có thể đi 6 tại 9, nhưng vậy thì điểm 'a' trở thành 1 điểm rất lớn cho Trắng. Nếu Đen bất ngờ nhảy ra ngoài quá vội vàng bằng việc

đi 4 tại 'a', thì Trắng 5 tại 4 sẽ để lại cho anh ta nhiều mối lo lắng.

Dia. 10. Đen không cần phải tiếp tục một cách dễ dãi như hình trước, vì thế anh ta có thể đâm cắt tại 2 & 4 như hình này. Trắng 5

là một cách để tạo hình dạng tốt trong vị trí này.

Page 32: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 11. Đen nên đáp trả 5 bằng 6; Trắng phải đi 7, Đen phải đáp lại tại 8, và Trắng có thể trao đổi 9 cho 10 trước khi chạy ra trung

tâm tại 11. Sau này, việc fighting diễn ra sẽ khó bị lỗi.

Dia. 12. Có thể bạn sẽ ngạc nhiên vì sao Đen không đáp trả 5 bằng 6 như trong hình này, nhưng nước đó không đáng. Trắng phản

công bằng 7 & 9.

Dia. 13. Đen cắt tại 10, nhưng khi Trắng đi 11 Đen khó có nhiều nước dọa Ko để đấu Ko. Sau Đen 12, Trắng chơi tesuji tương tự

như trước tại 13.

Dia. 14. Diễn biến này có thể đi tới hết biên, Trắng lấy được một bề dày dữ dội. :D

3. Phòng thủ

Dia. 15. Nhiều khi Trắng phải nghĩ đến việc phòng thủ hơn là tấn công, và thế thì nước 1 & 3 là những nước thích hợp. Nếu Đen

đáp trả bằng 2 & 4, Trắng có thể tạo hình mắt với 5 & 7 ( nếu Trắng bỏ qua 7, thì Đen sẽ phá hình cờ của Trắng tại điểm này).

Dia. 16. Nhưng thay vì đi 4 ở điểm 2-2, Đen thường chớp thời cơ để cắt & ngăn Trắng ra trung tâm, như hình này. Vậy Trắng 5 lấy

góc, và nếu Đen đi 6 tại 7, Trắng có thể nối ra bằng 'a' & 'b'. Sự trao đổi cho Đen đi 10 là công bằng, chú ý rằng Trắng có sente.

Page 33: Cờ Vây Những Điều Hay

4. Đen tấn công.

Dia. 17. Nếu Đen có chủ ý tấn công hai quân Trắng sau joseki cơ bản, anh ta thường bắt đầu bằng 1 để ngăn Trắng vào góc, và

tiếp tục với 3 & 5. Trắng 6 tạo hình cờ tốt, mặc dù nó có vẻ mỏng . Kế tiếp, Trắng có những điểm tốt tại 'a' & 'b', vậy nếu Đen đi một

trong hai vị trí đó, Trắng sẽ đi nơi còn lại và tất cả đều ổn.

Dia. 18. Điều nguy hiểm trong nước nhảy chéo là đối thủ sẽ xuyên qua giữa hai quân, nhưng nếu Đen đi 7, Trắng có vị trí thích hợp

cho đòn tesuji tại 8. Nếu Đen trả lời bằng 9, Trắng đẩy lên với 10, và sau Đen 13, anh ta có điểm 'a' bên ngoài & 'b', 'c' trong góc để

sử dụng.

Kết Luận :

Chúng ta học được cách phòng thủ cơ bản chống lại nước giáp công -- Trắng nhảy lên trung tâm, chia rẽ các quân của Đen và

chuẩn bị tấn công một trong hai biên. Ta sẽ thấy chiến thuật này lặp lại nhiều lần trong các dạng khác của chương này. Nét đặc

trưng duy nhất của định thức này là Trắng dùng nước nhảy cách hai, thí quân để tăng tốc độ phát triển.

DẠNG 10

Đối chiếu với nước nhảy cách 2 - nước đi để lại nhiều sự lựa chọn - trong dạng trước, nước keima tại 1 là nước có mục địch xác

định rõ ràng. Nó đặt áp lực nặng nề lên biên dưới để chuẩn bị tấn công mạnh vào biên phải, một loại chiền thuật thường được thấy

trong cờ Vây. Đen đi 2 là bằng lòng với cuộc chiến sắp sửa xảy ra. Có một biến khác mà trong đó Đen thí quân của mình trên biên

phải, để thay bằng việc chiếm vị trí tốt trên biên dưới. Chúng ta nên xem xét cả hai biến này.

Trận chiến diễn ra

Dia. 1. Trắng chỉ nên chơi nước keima khi có một vị trí tấn công ở biên phải.Như trong hình này là một ví dụ, khi tấn công tại 5,

Trắng cũng đồng thời tạo một nước mở lớn từ quân của mình ở góc phải phía trên. Nếu quân này là Đen thay vì Trắng thì vị trí này

của Trắng không quá tốt. Đen đi Đen 6 để ngăn Trắng tạo hình mắt. Trắng phải đi 7, 9 và 11, và diễn biến tiếp theo thì tùy theo khả

năng từng người. Cả hai nhóm Đen & Trắng đều mất hình mắt và phải chạy ra trung tâm.

Page 34: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 2. Đen 6 trong Dia. 1 là hoàn toàn cần thiết. Nếu Đen nhảy lên bằng Đen 6 như ở đây, Trắng sẽ tạo hình dạng với 7. điều này

đưa anh ta vào vị trí mạnh mẽ bởi vì . . .

Dia. 3. Trắng sẽ thực hiện chuỗi này để có vị trí an toàn giữa 2 nhóm Đen đang yếu dần.

Dia. 4. Đen có thể đi 4 theo cách này, buộc Trắng đi 5, và sau đó bảo vệ biên phải bằng 6, nhưng khi Đen làm vậy anh ta sẽ không

có nhiều lãnh thổ -- Đen chỉ phòng thủ -- và Trắng 7 là một nước tiên thủ lớn.

Sự trao đổi

Dia. 5. Thay vì đi quân như trên, Đen có thể thận trọng hơn khi xuyên qua và cắt bằng 2 & 4 như hình này, chúng ta đã đề cập đến

sự lựa chọn này lúc đầu. Trắng 5 là một nước đi đầy kĩ năng.

Page 35: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 6. Joseki kết thúc theo cách này, cả hai biên đều có vị trí tốt. Thật dễ dàng cho Đen khi làm một sự trao đổi công bằng , hơn là

dính vào một cuộc chiến bất lợi trên biên phải.

Dia. 7. Đây là một dạng khác của joseki. Đen 8 là cần thiết để bắt quân Trắng Δ.

Dia. 8. Tesuji của Trắng 5 là đáng để nhớ. Để giải thích sâu hơn một chút, hãy xem chuyện gì sẽ xảy ra khi Đen đáp trả nó bằng 6.

Trắng có thể bẻ cong Đen bằng 7, 9 và 11. Sau chiến thuật đầy sức mạnh này, Trắng phải chú ý tới nước Đen 'a'. Đen có thể

xuyên qua và cắt thành công hay không phụ thuộc vào shicho, cái đó ta phải tự tính toán.

Dia. 9. Nếu shicho có lợi cho Đen, Trắng nên phòng thủ với Trắng 13 và Đen cũng nên làm tương tự với 14. Đây là một sự trao đổi

công bằng.

Dia. 10. Nhưng nếu shicho có lợi cho Trắng, anh ta có thể đi 1 như hình này, và bây giờ Trắng trở nên tốt hơn nhiều nhờ nó ,có hai

nhóm khá tốt ở hai biên trong khi Đen chỉ có một góc nhỏ và vài nhóm yếu ở trung tâm.

Kết Luận

Nước keima tại 1 của Trắng khá chủ động nhưng Đen có thể lắt léo né tránh nó nếu cảm thấy không phải là tốt nhất khi bước vào

trận chiến. Bạn sẽ học được nhiều hơn về joseki này trong dạng 31. Còn hiện tại, hãy nhớ tesuji tại Trắng 5 trong Dia. 5.

DẠNG 11

Page 36: Cờ Vây Những Điều Hay

Khi đáp trả một nước giáp công bất kì, người ta thường sẽ chạy ra ngoài trung tâm, chuẩn bị cho việc phản công lên một trong hai

biên. Cho đến hiện tại, chúng ta đã thấy hai ví dụ về chiến thuật này là nước nhảy cách 2 và nước keima. Nước nhảy chéo tại một

được đề cập đến trong dạng này là ví dụ thứ 3. Đen 2 là nướic đơn giản nhất để đáp trả lại nó. Ở đây, Trắng có kết quả hoàn hảo

trong việc chia cắt các quân Đen, vậy nên thay vì hướng ra ngoài trung tâm bằng 'a', Trắng tốt hơn nên trượt vào góc tại 3 (một ý

tưởng khác là tấn công ngay lập tức tại 'b'). 'a' giờ là điểm lớn cho cả hai biên.

Dù gì đi nữa, Trắng 3 không mất đi tính chủ động của nó. Nếu Đen lơ là mà không đi 4 . . .

Lý do của Đen 4

Dia. 1. Trắng có thể tấn công bằng 1 như hình này, lấy mất cơ sở tạo mắt của Đen trên biên. Không có cách nào tốt cho Đen để

đáp trả lại Trắng 1; Thật là phiền phức khi có một đám quân lớn trôi nổi kiểu này... ~.~

Dia. 2. Nhưng nếu có quân Đen Δ trên bàn, Trắng 1 mất đi sự sắc béng của nó. Đen có thể đáp trả bằng 2 hoặc 5. Tiếp theo sau

Đen 8 . . .

Dia. 3. Trắng xoay trở được để tạo sống, nhưng trong khi anh ta vật lộn để chiếm được một lãnh thổ nhỏ bé ở biên, Đen trở nên

mạnh mẽ hơn về ngoại thế, và quan trọng hơn, góc của Trắng đang ngày càng tồi tệ.

Page 37: Cờ Vây Những Điều Hay

Tấn công đúng cách

Dia. 4. Nếu Trắng muốn tấn công biên dưới sau định thức cơ bản, anh ta nên đi 1 như ở đây. Đen có thể đáp trả mạnh mẽ bằng 2,

nhưng Trắng đi 3 và nhảy ra ngoài trung tâm với 5. Sau 6 & 7 Đen lấy được điểm tốt tại 8, nhưng sau đó Trắng có thể đi tại 9 hoặc

vài điểm ở phía dưới bên trái để tấn công. Lúc này, Trắng đã gây tổn thương cho biên dưới và thoát ra trung tâm một cách tốt đẹp.

Chú ý tới tesuji xảy ra ở hình dạng này: Nếu Đen đi 'a' sau này, Trắng sẽ đáp trả tại 'b'.

Dia. 5. Nếu Đen cảm thấy không thích chiến đấu, anh ta có thể trả lời Trắng 1 bằng 2 như hình này để nối quân dọc biên dưới.

Trắng 3 là quân thí.

Dia. 6. Chuỗi trong hình trước kết thúc theo cách này, hoặc tương tự. Trắng tạo nhiều nguồn lực ở trung tâm vừa đè Đen xuống

thấp. Thường thì Đen thích diễn biến như Dia.4 hơn.

Một điểm lớn:

Page 38: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 7. Nếu Đen có cơ hội tốt để đi thì 1 là một nước lớn cho Đen. Nó ngăn cản được hậu quả như Dia. 4 - 6, khuếch trương lạnh

thổ của Đen, và bảo vệ quân Đen Δ.

Dia. 8. 1 dồng thời cũng là điểm tốt cho Trắng. Vì lý do là, nó chuẩn bị cho việc tấn công quân Đen đơn lẻ ở biên phải, làm phục hồi

lại khả năng đi Trắng 'a', như chúng ta sẽ thấy trong hình kế tiếp.

Dia. 9. Tính đến sự hiện diện của quân Trắng Δ, Đen trả lời Trắng 1 bằng 2 bên trên nó.

Dia. 10. Cuộc xâm lăng kết thúc khi Trắng chiếm được góc.

Trắng An toàn

Dia. 11. Những quân Trắng trong joseki cơ bản vô cùng bền vững. Ngay cả khi Đen có hai nước Δ như hình này, Trắng có thể

sống dễ dàng bằng cách đi 1 trong góc.

Dia. 12. Nếu Đen tấn công theo cách này, anh ta sẽ tăng thêm mối lợi từ góc, nhưng hậu thủ. Trắng 4 cho nhóm Trắng tiềm năng

hoàn hảo để tạo mắt.

Page 39: Cờ Vây Những Điều Hay

Những biến thể

Dia. 13. Một biến thể trong joseki cơ bản xảy ra khi Đen đi 2 tại điểm 4 - 3 để ngăn Trắng vào góc. Điều này cho Đen mối lợi trong

góc, nhưng Trắng hướng ra trung tâm mạnh hơn trước.

Dia. 14. Ván đấu chuyên nghiệp này cho thấy một trong những biến khác từ joseki cơ bản. Đen giáp công tại 11 và Trắng nhảy

chéo tại 12, nhưng bây giờ Đen đi 13 thay vì 'a', lý do sẽ được giải thích trong hình kế, Trắng dẹ dọa nhóm quân Đen tại 14, sau đó

Đen chiế điểm mấu chốt trong góc tại 15, Trắng tấn công tại 16 rồi đáp trả nước Đen 17 bằng nước nối phía dưới ở 18.

Dia. 15. Lý do Đen đi nước ogeima tại 1, thay vì kogeima tại 'a', là vì nếu Trắng đi 2, Đen có thể đi tại 3 thay cho 'b'. Đen 3 tấn công

quân Trắng ở góc phải dưới mạnh hơn là 'b'.

Dia. 16. Mặt hạn chế của nước ogeima là nó để lại điểm yếu tại Trắng 4. Tuy nhiên trong tình hình này, nếu Trắng đi 4 tiếp sau hình

trước, Đen sẽ trả lời tại 5 và dùng tiên thủ để thêm một nước tấn công khác lên quân Trắng ở góc dưới bên phải. ( nếu Đen không

đòi hỏi phải cần tiên thủ, anh ta có thể đi 5 tại 'a' để giảm mất mát trong góc)

Kết Luận

Page 40: Cờ Vây Những Điều Hay

Những biến thể làm sáng tỏ cho chủ đề chính của định thức. Nước quan trọng mấu chốt là Trắng 3 trong định thức cơ bản - nước

trượt vào góc. Trong định thức giáp công thường có sự cạnh tranh nhau để giành lấy cơ sở tạo mắt tại dạng biên của bàn cờ, và

thật tốt cho Trắng khi lấy được cái cơ sở đó, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải đi quân vào điểm 2 - 3.

DẠNG 12

Khi Trắng muốn ổn định vị thế của mình, anh ta có thể làm điều đó với nước tsuke bằng nhảy chéo tại 1. Đen thường sẽ đáp trả tại

2, lúc đó Trắng đi 3 & 5 và an toàn trong góc. Đen có thể gây sự bằng cách đi 2 tại 3, nhưng Trắng vẫn có rất nhiều cách để đối

phó lại nước này, chúng ta sẽ được thấy ở phần cuối của dạng này. Giờ hãy bắt đầu học joseki này bằng việc chú ý tới Đen 6 và

những biến thể khác của nước này.

Đen 6: Dòng thứ 3 hay thứ 4 ?

Dia. 1. Một biến thể quan trọng trong joseki cơ bản xảy ra khi Đen 6 trên dòng 3 thay vì 'a'. Lý do của biến thể này là hướng tới việc

phòng thủ trên biên dưới.

Dia. 2. Với quân Đen Δ trên dòng 4, Trắng có thể tấn công tại 1, nhằm trượt xuống phía dưới tại 'a'. Nếu Trắng đi 'a' hay 'b' phối

hợp với 1, nhóm quân Đen có rất ít không gian để tạo mắt.

Page 41: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3. Với quân Đen Δ dưới thấp, Trắng không thể tấn công tốt vào biên dưới. Tuy nhiên, Trắng có thể chơi đòn kikashi tại 1 & 3,

rồi tấn công tại 5. Khi đi quân Δ, Đen phải chọn lựa việc phòng thủ ở một trong 2 biên.

Dia. 4. Hình này giải thích lý do của Trắng 1 và 3 trong Dia. 3, nếu Trắng đơn giản chơi 1, Đen đáp trả tốt ở 2.

Đen giữ thế tấn công

Sau định thức cơ bản, Đen có 3 cách để tấn công nhóm Trắng, chúng được trình bày trong 4 hình kế tiếp.

Dia. 5. Đen 1 là điểm lớn trong góc, về cả lãnh thổ và tính an toàn của cả 2 nhóm Đen và Trắng. Ở đây, Đen đi nước này để buộc

Trắng đánh trả trước khi chúng có thể mở rộng từ shimari ở góc phải phía trên. Trắng 2 tạo hình dạng tốt và cơ hội xâm lược tại 'a',

nhưng 'b' cũng là tiên thủ cho Đen.

Page 42: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 6. Trắng 2 ở đây là một cách khác để trả lời Đen 1, dù trong cách này Trắng tự làm giảm giá trị của shimari ở trên bằng việc

đây Đen hướng vào đó. Trắng 2 sẽ thích hợp hơn nếu shimari trên góc phải phía trên là của Đen, nhưng vậy thì Đen sẽ không đi 1.

Dia. 7. Thay vào đó, Đen sẽ đi ở 1 như hình này, làm khuếch trương lãnh thổ của mình ở biên phải. Trắng sẽ đáp trả bằng cách

chiếm điểm lớn trong góc.

Dia. 8. Nếu Đen để ý tới trung tâm, anh ta có thể tấn công bằng 1 như ở đây, một điểm quan trọng trong hình dạng này Trắng có

thể trả lời tại 'a' hay 'b'. Trắng không thể vượt qua Đen 1 để vào trung tâm được -- chẳng hạn, Trắng 'c', Đen 'd'.

Bạn có thể thấy rằng, cuộc tấn công của Đen trong 4 hình trước là không hề mang tính giết chóc; thật vậy, nếu Đen tấn công từ

một phía, anh ta chỉ làm tăng thêm sức mạnh cho vị trí của Trắng và làm suy yếu đám quân của mình. Có nghĩa là Đen không nên

hướng tới những đòn tấn công không mục đích cho tới khi biết chọn lựa một trong 3 cách này.

Đen 2 tại điểm 3-3

Dia. 9. Bây giờ chúng ta đến với những biến thể mà trong đó Đen đi 2 tại điểm 3-3. Trắng đi như hình này là một cách để tiếp tục.

Trong khi Đen lấy đất ở biên dưới, Trắng hướng ra trung tâm để chuẩn bị tấn công quân Đen Δ.

Dia. 10. Nhưng sự thú vị xảy ra khi Trắng đi 3 ở đây để bắt đầu cuộc chiến trong góc. Đen nên cắt tại 4, và sau Trắng 5 thì bắt đầu

phức tạp. Kế tiếp Đen có thể đi 'a', 'b', hoặc 'c'. Chúng ta nên tiếp cận với 'a', nước đi sắc sảo nhất trong 3 nước, nhưng trước

hết . . .

Page 43: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 11. Trước khi dính vào sự rắc rối như trong Dia. 10, chúng ta nên chú ý rằng Đen 4 trong hình này ( thay vì nước cắt tại 7), là

không quá tốt. Trắng đáp trả một cách mạnh mẽ tại 5.

Dia. 12. Tiếp tục từ Dia. 10, nếu Đen đi 6, Trắng nên đáp trả tại 7, trông có vẻ là nước đi lạ, nhưng là nước tốt duy nhất mà Trắng

có.

Dia. 13. Chỉ có một nhánh trong biến này. Đen phải đi 8 & 10, và Trắng phải đi 9 & 11. sau những nước đi này, bạn có thể tưởng

tượng thấy điều sẽ xảy đến tiếp theo.

Dia. 14. Kết thúc biến: tường của Trắng gây ấn tượng mạnh, nhưng Đen có một điểm tốt tại 'a'.

Kết Luận

Ngoài những biến phức tạp, chủ định của Trắng trong joseki này là tăng mức an toàn trong tiên thủ trước khi đi ở nơi nào khác trên

bàn cờ. Trắng 1 không chỉ dùng để chống lại nước đi cách 2 trong dạng này. nhưng là bất kì nước giáp công nào khác, kể cả nước

cách 1 trên dòng thứ 3.

Page 44: Cờ Vây Những Điều Hay

JOSEKI cơ bản - Chương IIICHƯƠNG III (2):

DẠNG 13

Những biến thể trước của nước giáp công cao cách 2 chúng ta đã đề cập tới, có một trường hợp Trắng thoát tiên, cho đen cơ hội để củng cố góc. nước tiếp theo của Đen thường ở 'a' ( dồn Trắng ra ngoài trung tâm ), hoặc 'b' ( để Trắng sống dễ dàng nhưng tăng cường sức mạnh ngoại thế ).

Nước tsuke của Đen tại điểm 3-4

Dia. 1. Đây là kết quả mà Đen mong đợi khi đi 1 tại điểm 3-4, . Trắng 4 có vẻ yếu, nhưng nó làm Trắng có hội đi ở 'a' và quậy phá lung tung (^^). Đen thường đi 5 tại 'b' để phòng thủ Trắng 'a', lúc đó Trắng có thể nghĩ đến việc tấn công biên phải.

Dia. 2. Hình này giải thích cho điểm yếu sau Dia. 1. Sau Trắng 9 là lượt của Đen, nhưng anh ta có nhiều mối lo : đám quân bên ngoài đang yếu và góc vẫn chưa hoàn toàn sống.

Page 45: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3. Đen có thể xóa bỏ sự lo lắng đó bằng cách đi 3 như hình này. Mặt hạn chế của hình dạng này là nếu Trắng tấn công tại 'a' sau này, Đen sẽ bị giam trong góc.Đen đi nước tsuke từ phía ngoàiDia. 4. Khi Đen đi 1 thế này, không quá khó cho Trắng để tạo 2 mắt trong góc hoặc biên. Trắng 2 tại 'a' là nước đi đáng thèm muốn, nhưng vì nó phụ thuộc vào shicho (xem Dia. 9), nên có thể phải đi ở 'b' thay thế.

Dia. 5. Đây là một biến thể. Trắng đi 2, Đen nối tại 3, Trắng lấy góc bằng 4, và Đen chơi double hane tại 5 & 7. Trong 1 biến khác, Đen đi 3 tại 4.Dia. 6. Nước double hane của Đen trong hình trước cho phép anh ta dựng một bức tường hoàn hảo ở bên ngoài, và Đen có tiên thủ nếu Trắng nối ko. Nếu Đen sợ Trắng không nối ko để giành tiên, Đen có thể bỏ qua nước Đen 13 hoặc đi 11 tại 13.Dia. 7. Khi có thể,Trắng chọc giữa hai quân Đen tại 2 để tạo vài điểm cắt trong hình cờ của Đen. Biến thể trở nên phức tạp sau Đen 5, Trắng bị đoạt mất góc, nhưng có thể tạo hình dạng tại 'a' hoặc 'b'. Một biến thể tương tự xảy ra khi Trắng đi 2 tại 4 và Đen đi 3 tại 5.Dia. 8. Có khả năng Dia. 7 sẽ phát triển tiếp như hình này. So sánh với Dia. 6, Đen có vài điểm yếu để Trắng nhắm vào.Dia. 9. Trắng không thể đi 2 như trong hình này nếu shicho không có lợi cho Trắng . Nếu có shicho, dĩ nhiên Trắng rất vui vẻ, nhưng ngược lại thì đó là một sự phiền phức lớn.

Đây là những biến thể cơ bản; bây giờ ta hãy xem cách áp dụng chúng trong vài tình hình thực tế.Trắng phản giáp côngDia. 10. Trắng 1 trong hình này không phải là thoát tiên mà là một nước phản giáp công, vậy nếu Đen đi 2 và Trắng đi 3, chuỗi trong Dia. 7 phải được sữa đổi đôi chút. Như vậy Trắng 1 là quá gần, Đen thận trọng hơn khi đi 6 thay vì 'a' ( dù 'a' không phải là không thể xảy ra). Trắng 7 và Đen 8 giống như trước, nhưng bây giờ Trắng đơn giản đi 9 thay cho 'b'. Đó là bởi vì Trắng 'b', Đen 'c', Trắng 'd', Đen 'e' sẽ làm quân Trắng 1 yếu đi quá nhiều.

Page 46: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 11. Để đáp trả Trắng 1, Đen 2 tại đây là tệ. Sau Trắng 3, Đen không có nước đi tốt.

Quân Trắng đi xa hơnDia. 12. Ở hình này, Trắng có sẵn một quân ở ngoài tại Δ trên biên dưới. Hãy xem cách nó làm ảnh hưởng đến joseki. Lần này Đen 1 là đúng, và nếu Trắng đi 2, Đen nên đi 3. Trắng 4 tới 12 là một cách tiếp tục.

Dia. 13. Nếu Đen đi nước keima tại 3, sau Trắng 4 anh ta muốn đi tại 5, vừa đe dọa quân Trắng Δ vừa phòng thủ chống lại nước Trắng 'a'. Tuy nhiên sự trả giá cho Đen 5 trên dòng 3 là không ảnh hưởng tới hoạt động của Trắng ở trung tâm --> không chuẩn bị tốt cho cuộc chiến phát triển từ Trắng 6.Dia. 14. Nếu muốn Trắng có thể trả lời Đen 1 một cách lỏng lẻo hơn tại 2, mời gọi sự trao đổi.

Page 47: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia.15. Trắng Δ làm Đen lưỡng lự khi đi 1, vì sau joseki thông thường như ở đây, Đen không thể sử dụng tốt tường của mình. Đen 'a' có hiệu quả quá ít.

Nước thoát tiên thứ haiDia. 16. Khi Đen đi 1, Trắng có thể thoát tiên lần nữa và để Đen có 3. Anh ta vẫn có cách để phá vỡ vị trí của Đen, bắt đầu với Trắng 'a'. Thứ tự của Đen 1 và 3 có thể đảo ngược.Dia. 17. Sau Dia. 16, Trắng có thể hầu như chắc chắn sống bằng chuỗi này, miễn là Đen không quá mạnh ở xung quanh.Dia. 18. Nều Đen trả lời Trắng 1 bằng cách bắt quân Trắng Δ thì quân Đen Δ trở nên quá yếu, và Trắng lại cắt đôi lãnh thổ trong tương lai của Đen.

Kết LuậnBằng việc thoát tiên, dĩ nhiên Trắng cho Đen lợi thế ở một vùng. Nhưng không có nghĩa là cho luôn góc. Ngay cả khi thoát tiên 2 lần, Trắng vẫn có cơ hội tốt để tổ chức lại quân của mình.

DẠNG 14

Page 48: Cờ Vây Những Điều Hay

Sau 5 dạng của nước giáp công cao cách 2, chúng ta sẽ học tiếp 3 loại giáp công khác thường dùng để đáp trả lại nước kogeima kakari. Trong đó, Đen 1 như hình trên là nước hung hăng nhất , vì nó cho Trắng ít không gian hoạt động nhất. Trắng có thể trả lời tại 'a', (tương tự như dạng 10), hoặc tại 'b', 'c', hay 'd', hay thậm chí bỏ qua nước Đen 1 (tenuki - thoát tiên). Chúng ta sẽ giới hạn bớt các biến thể, nên bắt đầu với 'b' và 'd' trước.

Trắng 2: Nước nhảy cách 1

Dia. 1. Nước nhảy cách 1 của Trắng tới 2 là sự trả lời thông thường nhất cho Đen 1. Đen phòng ngự biên dưới bằng 3, và Trắng tấn công biên còn lại tại 4, nhưng Đen sẽ đánh ngược lại với 5. Trắng không nên cố đi 4 trừ khi có thể lui lại góc phải trên và được lợi nhiều từ biên phải, vậy lúc chạy khỏi trận chiến, Trắng sẽ có xu hướng đẩy Đen dọc trên dòng thứ 4 (trên biên dưới).

Dia. 2. Khi Đen đi 2 trên dòng thứ 3, đó cũng là joseki, thì lúc này Trắng không cần phải e ngại khi đi 4. Nếu một cuộc săn đuổi phát triển vào trung tâm, Trắng có một nước kikashi tại 'a' có thể dùng, và Đen sẽ tạo lãnh thổ trên dòng 3, dễ hơn lãnh thổ dòng 4 (trên biên dưới).

Page 49: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3. Khi Đen đi nước keima tại 3, Trắng có thể thích đi 4 theo cách này, cố gắng ngăn cuộc dồn đuổi của Đen.

Dia. 4. Tiếp theo hình trước, chuỗi này là hoàn toàn bình thường. Hãy cẩn thận về thứ tự của 7 & 9. Nếu Đen đi 9 trước 7 , Trắng sẽ đáp trả tại 7 thay vì 10. Tại kết thúc của hình này, Trắng tấn công tại 'a' hay 'b', và có thể tạo một mắt cho nhóm quân của mình tại 'c' khi có thời cơ.

Dia. 5. Thay vì chơi thụ động như chuỗi trước, Đen có thể chọc ra và cắt tại 5 & 7, nhưng điều này có thể vướng vào thế khá phức tạp. Chúng ta sẽ không cố bàn về biến này.

Page 50: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 6. Ngay cả khi Đen đi 3 để phòng vệ cho biên dưới, Trắng tấn công trực tiếp tại 4 là điều bình thường. Đen đáp trả tự nhiên với 5. Trắng 6 & 8 là sự phối hợp tốt, bẻ đầu Đen 5 và phòng thủ điểm cắt tại 'a'.

Dia. 7. Joseki thường kết thúc như thế này. Trắng có hình dạng tốt để phát triển trên biên phải.

Trắng 2: Tsuke

Dia. 8. Mặc dù thường khó có thể kết luận nước giáp công nào là tốt nhất, ở đây là một tình huống mà trong đó Đen 1 có vẻ thích hợp. Đen muốn khuếch đại lãnh thổ trên biên phải, ví vậy anh ta đi 1 xa về phía dưới. Trắng kháng cự bằng cách đẩy Đen hướng vào vị thế mạnh mẽ phía trên bên phải với 2. Sau Trắng 4 có 2 biến thể cơ bản ...

Dia. 9. Thứ nhất là Đen 5 phòng thủ biên dưới và Trắng cắt tại 6. Đây là joseki, Nhưng trong tình hình hiện tại, sức mạnh của Đen ở phía trên bên phải bị lãng phí. Anh ta không thể dùng nó tấn công nhóm Trắng đang sống, và cũng không thể chiếm nhiều lãnh thổ từ nó, đặc biệt chú ý đến khả năng Trắng đi ở 'a'.

Dia. 10. Vì vậy trong trường hợp này , Đen nên chọn một biến thể khác và nối quân tại 5. Trắng có thể công kích phía trên biên dưới tại 6. Hướng giải quuyết đơn giản nhất của Đen là sống trong góc bằng Đen 7 và ổn cờ.

Page 51: Cờ Vây Những Điều Hay

Kết Luận

Khi giáp công gần như các biến trên thì Đen sẽ gây áp lực cực đại lên Trắng , nhưng như thế thì Trắng cũng có cơ hội đẩy lui Đen theo nhiều cách, như ta đã thấy trong các biến của dạng này.

DẠNG 15

Nước giáp công như vậy cũng khá giống với dạng trước, có điều khác là nó nằm ở dòng thứ tư. Trắng có 5 cách khác nhau để đáp trả lại (được đánh dấu từ ‘a’ tới ‘e’). Trong đó, ‘c’ và ‘d’ là 2 nước thú vị nhất.

Trắng 2 : Nước nhảy một.

Dia. 1. Trắng 2, dựng lên giữa hai nhóm quân Đen, là nước đi thường thấy nhất. Tiếp tục, Trắng tấn công tại 4, Đen 5 nhảy ra, và Trắng nối quân tại 6. Tuy nhiên, nếu Đen mạnh ở góc phải trên, Đen có thể đi Đen 5 tại vị trí 6 để bắt đầu chiến đấu. Sau diễn biến thế này, Đen có thể thoát tiên, hoặc đi tiếp như hình tiếp theo.

Dia. 2. Đen có thể đi 7, 9 và 11 để củng cố vị trí của mình, sau đó Trắng thường sẽ đánh vào biên dưới để vô hiệu hóa bức tường của Đen. Đen có khả năng tấn công tại ‘a’, và ‘b’ là một điểm rất lớn. Đen ‘a’ và Đen ‘b’ là nhắm vào nước bẻ tại ‘c’

Page 52: Cờ Vây Những Điều Hay

Dia. 3. Thay vì đi Đen 11 như hình trước, Đen có thể đi 11 tại tam – tam. Như vậy sẽ làm tăng đất góc, nhưng nước Đen ‘a’ sẽ không còn tác dụng như trước.

Trắng 2 : Keima

Dia. 4. Nước kị mã (keime) tại 2 linh hoạt hơn nước nhảy một. Đen 3 là nước trả lời tốt, Trắng có thể tiếp tục tấn công quân Đen 1, hay có thể bỏ đi nơi khác. Thường thì Trắng chọn cách sau, vì nếu Đen tấn công, Trắng có thể đi ở 'a' , cũng là nước tốt. Và cũng bởi vì Trắng 'a' mà Đen không thể trả lời Trắng 2 bằng 'b'.

Dia. 5. Còn khi Đen đi nước keima tại 3 (cũng là nước tốt luôn), thì Trắng không thể cho qua được. Trắng đi tiếp tại 4 là joseki. Sau Đen 7, Trắng có thể tiếp tục đi ở điểm 'a'. 3 quân Đen trên biên phải chưa có hoàn toàn có hình mắt, nhưng nhóm quân Trắng cũng chưa... Trắng còn có 2 điểm 'b' và 'c' có thể dùng để đi ở biên dưới.

Dia. 6. Đen 5 trong hình này là nước đi nhẹ nhàng hơn để trả lời Trắng 4. Tiếp sau 9 , Đen có nhiều phạm vi hơn ở biên phải, dù vẫn còn vài điểm cắt, diễn biến này cũng là joseki. Trứoc khi đi 5, Đen nên nghĩ đến khả năng đi 'a' trong góc , để hy vọng Trắng đi 'b'.

Dia. 7. Trắng có thể đi 4 tại 3-3 để đáp trả Đen 3, nhằm mục đích chiếm cơ sở tạo sống. Diễn biến này là một joseki đơn giản.

Dia. 8. Khi Đen trả lời Trắng 4 bằng cách cắt tại 5, 7 và 9 thì sẽ xảy ra một joseki phức tạp hơn. Trắng sống trong góc và tiếp tục chiến đấu ở bê ngoài với nước đe dọa ở 10 ( nhằm vào 'a')

Dia. 9. Tiếp theo hình trước, Đen tấn công tại 11 trước khi phòng thủ biên dưới, và tại thường thì joseki kết thúc ở Đen 17. Sau này Trắng 'a' là nước quan tử rất lớn. Đen có thể chặn ở 'b', nhưng vậy sẽ buộc Trắng đi 'c' - mà 'c' là nước mà Đen cần để sống trên biên khi có chuyện xảy ra.

Page 53: Cờ Vây Những Điều Hay

Trắng 2 : Tsuke !

Dia. 10. Đây là một nhánh joseki xuất hiện khi Trắng đi tsuke tại 2

Dia. 11. Và hình này là một joseki tương tự, bắt đầu bằng nước tsuke tại 3-3.

Kết Luận

Đen 1 là nước mạnh nhất trong tất cả các nước giáp công. Vì nó hình thành vị trí ổn định và chắc chắn hơn các nước giáp công khác, như chúng ta đã thấy trong các joseki của dạng này.