Mc Lc
Quyn 1 Quyn 2 Quyn 3 Quyn 4 Quyn 5 Quyn 6 Quyn 7 Quyn 8 Quyn 9 Quyn 10 Quyn 11 Quyn 12
Quyn 13 Quyn 14 Quyn 15 Quyn 16 Quyn 17 Quyn 18 Quyn 19 Quyn 20 Quyn 21 Quyn 22 Quyn 23 Quyn 24 Quyn 25 Quyn 26 Quyn 27 Quyn 28 Quyn 29 Quyn 30
1
QUYN 1 Sa-môn o Nguyên i Tng son
A- BY PHT:
1. Pht Tì Bà Thi 2. Pht Thi Khí 3. Pht Tì Xá Phù 4. Pht Câu Lu Tôn 5. Pht Câu Na Hàm Mâu Ni 6. Pht Ca Dip 7. Pht Thích Ca Mâu Ni
B- MI LM T TÂY TRÚC: 1. T th nht Ma Ha Ca Dip 2. T th hai A Nan 3. Bàng xut Mt in Ca 4. T th ba Thng Na Hòa Tu 5. T th t u Ba Cúc a 6. T th nm a Ca 7. T th sáu Di Giá Ca 8. T th by Bà Tu Mt 9. T th tám Pht à Nan 10. T th chín Phc à Mt a 11. T th mi Hip Tôn gi 12. T th mi mt Phú Na D Xa 13. T th mi hai i s Mã Minh 14. T th mi ba Ca Tì Ma La 15. T th mi bn i s Long Th. (Trong ó mt T bàng xut không ghi chép)
2
BY C PHT Ch Pht c xa ng vi th gian, tri ni không cùng, chng th
ly s chu k mà tính ht c. Thi Hin kip cn c tính c có 1.000 ng Nh Lai xut hin. n c Thích Ca tính c by c Pht. Theo kinh Trng A Hàm ghi: “Lc tinh tn ca by v Pht phóng ra ánh sáng, dit ht mi ti tm, các Ngài u ngi di gc cây mà thành Chánh giác ti ó”. Li có ngài Mn Thù Tht Li, là T s trong thi by v Pht. i s Kim Hoa Thin Hu lên nh Tùng Sn hành o, cm ng tht Pht dn u và ngài Duy Ma ni tip. Nay ghi li s vic k t by c Pht n sau này.
PHT TÌ BÀ THI
Pht Tì Bà Thi, kip Trang Nghiêm thi quá kh, là v Pht th 998. K rng:
Phiên âm: Thân tòng vô tng trung th sanh Do nh huyn xut ch hình tng Huyn nhân tâm thc bn lai vô Ti phúc giai không, vô s tr.
Tm dch: Thân th sanh t ni không tng Nh trong o, ny sinh hình tng Ngi huyn, tâm thc bn lai không Ti phúc u không, chng ch vng.
Kinh Trng A Hàm ghi: “Vào lúc con ngi th n tám vn tui, c Pht Tì Bà Thi ra i”. Ngài thuc dòng Sát--li, h Câu-li-nhã, cha tên Bàn-u, m là Bàn-u-bà-. Ng ti thành Bàn-u-bà-ê, Ngài ngi di ci cây Ba-ba-la, thuyt pháp ba hi, c 348.000
3
ngi. Hai t ng u là Kin-trà và -xá. Th gi là Vô u T, Phng ng.
PHT THI KHÍ
Pht Thi Khí xut hin vào kip Trang Nghiêm, thuc hàng th 999. K rng:
Phiên âm: Khi ch thin pháp bn th huyn To ch ác nghip dic th huyn Thân nh t mt, tâm nh phong Huyn xut vô cn, vô thc tánh.
Tm dch: Pháp lành khi sinh vn là huyn To nên nghip ác cng là huyn Thân nh bt si, tâm nh gió Huyn o không cn, tánh không hin.
Kinh Trng A Hàm chép: “Vào lúc con ngi th ti 70.000 tui thì Pht Thi Khí xut hin”. Ngài thuc dòng Sát-li, h Câu-li-nhã. Cha tên Minh Tng, m là Quang Diu. Ng ti thành Quang Tng, Ngài ngi di ci cây Phân-à-li, thuyt pháp ba hi, c 250.000 ngi. Hai cao là A-tì-phù và Bà-bà. Th gi là Nhn Hnh, T Vô Lng.
PHT TÌ XÁ PHÙ
Pht Tì Xá Phù xut hin Kip Trang Nghiêm. Là Pht th 1000. K rng:
Phiên âm:
4
Gi tá t i d vi thân Tâm bn vô sanh, nhân cnh hu Tin cnh nhc vô, tâm dic vô Ti phúc nh huyn, khi dic dit.
Tm dch: Mn bn vt gi làm thân th Tâm vn không, do cnh thành thit Cnh chng có, tâm cng bin mt Ti phc nh o, khi ri dit.
Kinh Trng A Hàm chép: “Khi con ngi th mng n 60.000 tui, Pht Tì Xá Phù ra i”. Ngài thuc dòng Sát-li h Câu-li-nhã. Cha tên Thin ng, m là Xng Gii. Ng ti thành Vô D, Ngài ngi di cây Bà-la, thuyt pháp hai hi, c 130.000 ngi. Hai cao là Phù- du và Ut-a-ma. Th gi là Tch Dit, T Diu Giác.
PHT CÂU LU TÔN
Pht Câu Lu Tôn xut hin u tiên trong Hin Kip, là v Pht th nht. K rng:
Phiên âm: Kin thân vô thc th Pht thân Liu tâm nh huyn th Pht huyn Liu c thân tâm bn tánh không T nhân d Pht hà thù bit.
Tm dch: Thy thân không thc - y Pht thân Hiu tâm nh huyn - y Pht huyn Rõ bit thân tâm bn tánh không Loài ngi cùng Pht, nào khác gì.
5
Kinh Trng A Hàm ghi: “Lúc con ngi tui th n 40.000 nm thì v Pht này ra i”. Ngài thuc dòng Bà-la-môn, h Ca Dip. Cha là L c, m tên Thin Chi. Ng thành An Hòa, Ngài ngi di ci cây Thi-li-sa ging pháp mt hi, c 40.000 ngi. Hai cao là Tát- ni và Tì-lâu. Th gi là Thin Giác, T Thng Thng.
PHT CÂU NA HÀM MÂU NI
Pht Câu Na Hàm Mâu Ni - c Pht th hai trong Hin Kip. K rng:
Phiên âm: Pht bt kin thân tri th Pht Nhc thc hu tri, bit vô Pht Tri gi nng tri ti tánh không Thn nhiên bt b sanh t.
Tm dch: Chng nhìn thy thân bit là Pht Nu nh hay bit, không phi Pht K trí bit rng ti tánh không An nhiên nào s chi sinh t.
Kinh Trng A Hàm ghi: “Khi con ngi th n 30.000 tui thì Pht Câu Na Hàm xut hin”. Ngài thuc dòng Bà-la-môn h Ca Dip. Cha là i c, m tên Thin Thng. Ng ti thành Thanh Tnh, Ngài ngi di ci cây Ô-tm Bà-la-môn, thuyt pháp mt hi, c 30.000 ngi. Hai cao là Th-bàn-na và Ut a-lâu. Th gi là An Hòa, T o S.
PHT CA DIP
6
Pht Ca Dip - c Pht th ba trong Hin Kip. K rng: Phiên âm:
Nht thit chúng sinh tánh thanh tnh Tòng bn vô sanh, vô kh dit Tc th thân tâm th huyn sanh Huyn hóa chi trung vô ti phúc.
Tm dch: Ht thy chúng sinh tánh thanh tnh T gc không sanh nên chng dit Thân tâm này ây sanh t huyn Trong chn huyn hóa, không ti phúc.
Kinh Trng A Hàm chép: “Khi con ngi th mng n 20.000 tui thì Pht Ca Dip ra i”. Ngài thuc dòng Bà-la-môn, h Ca Dip. Cha là Phm c, m là Tài Ch. Ng ti thành Ba-la-ni, Ngài ngi di cây Ni-câu-lut, thuyt pháp mt hi, c 20.000 ngi. Hai cao là -xá và Bà-la-bà. Th gi là Thin Hu, T Tp Quân.
PHT THÍCH CA MÂU NI
Pht Thích Ca Mâu Ni - c Pht th t trong Hin Kip. Ngài thuc dòng Sát-li. Cha là Tnh Phn Thiên, m là i Thanh Tnh Diu, cng v thay th Pht, Ngài sinh ra trên cõi tri âu-sut, có tên là Thng Thin Thiên Nhân li tên khác là H Minh i s (B-tát). Ngài ã cu các chúng thiên trên cõi tri, ging hnh B X, hin thân thuyt pháp trong khp 10 phng th gii. Kinh Ph Diu chép: Ban u, Pht sinh vào dòng vng gia Sát-li, phóng ra ánh sáng i Trí chiu khp 10 phng th gii. t ny hoa sen vàng hai bàn chân i. Theo bn hng ông Tây và Nam Bc, mi hng Ngài u i by bc. on
7
tay ch lên tri, tay ch xung t, ct ting hùng hn ca con s t: “Trên di cùng bn phng giáp, không ai tôn quý hn ta”. Lúc y nhm ngày mùng 8 tháng 4 nm Giáp Dn, i vua Chiêu Vng nhà Chu (Trung Hoa) nm th 26.
Ngày mùng 8 tháng 8 nm th 42 (i Chu Chiêu Vng) va khi 19 tui, Ngài mun xut gia, lòng ny sinh ý nim: “Nay phi gp ai ây ?”. Bèn i do quanh ngoài bn ca thành, nhìn thy bn s vic, lòng sinh ra bun vui ln ln, ngh rng: “ây là già lão, bnh tt, cht chóc rt cùng u áng chán”. Th ri, vào gi Tý êm y, có mt v Thiên nhân tên Tnh C, chp tay i qua ca s bch: “Gi xut gia ã n, i c ri y ! Thái t nghe xong lòng rt hoan h, bèn lén vt thành ra i.
Ngài n núi àn-c tu hành, trc hc o vi A-lam-ca-lam trong ba nm, hc nh Bt dng x; bit là không úng c bèn b ra i.
Ngài li n hc ba nm vi thy Ut-u-lam-pht, hc Phi phi tng, cng thy là không úng bèn b ra i. Thái t n núi Tng u sng cùng các ngoi o, mi ngày dùng ht mè, ht mch. Tri sáu nm nh vy, cho nên Kinh mi vit: “Ngài ã dùng ý vô tâm, hnh không chp th mà nhip phc các ngoi o”. Thái t trc ht ã th mi tà pháp, thc hin các phng tin loi tr kin chp, khin thành o vô thng. Vì vy mà kinh Ph Tp chép: “Vào ngày mùng 8 tháng 2, khi ánh sao mai va xut hin thì B-tát (H Minh) thành o, hiu là Thiên Nhân S va khi 30 tui, nhm vào nm Quí Mùi, i vua Mc Vng, nm th 3”.
Sau khi thành o, Pht n vn Lc Uyn chuyn Pháp luân, ging bn Thánh cho nm ngi các ông Kiu Trn Nh chuyn o qu. c Pht ã tr th và thuyt pháp trong 49 nm, sau ó nói vi i Ca Dip:
- Nay ta em Pháp nhãn thanh tnh, diu tâm Nit-bàn, thc tng vô tng, là chánh pháp vi diu, giao li cho ông, ông nên h trì.
8
on li bo A Nan: - Ông là ngi th hai ni tip truyn bá, không nên t on.
Và Ngài nói k: Phiên âm: Pháp bn pháp vô pháp Vô pháp pháp dic pháp Kim phú vô pháp thi Pháp pháp hà tng pháp. Tm dch: Pháp gc pháp không pháp Pháp không pháp cng pháp Nay lúc trao pháp không Pháp pháp âu tng pháp ? Lúc y, c Th Tôn nói k xong, Ngài li bo Ca Dip: - Ta trao cho ông chic y vàng Tng-già-lê, nên ni nhau truyn cho
ngi tha k cho n khi Pht Di Lc xut th, ch làm h hoi. Ca Dip nghe k, cúi u nh l chân Pht nói: - Lành thay ! Lành thay ! Con nay y lnh, vâng li Pht dy, vâng
li Pht dy. Lúc by gi, Pht n thành Câu-thi-na, bo cùng i chúng: - Ta nay au lng, sp vào Nit-bàn. Ngài n bên b sông Ni-liên, di gc hai cây Sa-la, nm nghiêng
bên phi, chân dui xp lên nhau, an nhiên th tch. Sau ó, Th Tôn li hin hai chân th hóa (Bà K) và tuyên thuyt bài k vô thng:
Phiên âm: Ch hành vô thng Th sanh dit pháp Sanh dit dic d Tch dit vi lc. Tm dch:
9
Các hành vô thng Là pháp sanh dit Sanh dit dit ri Tch dit là vui. Các môn bèn tranh nhau dùng ci hng trà tì. Sau khi thiêu
xong, kim quan vn nh c. Lúc by gi, chúng ng trc Pht c li tán thán:
Phiên âm: Phàm tc ch mãnh xí Hà nng trí ha nhit Thnh Tôn Tam-mui ha Xà duy kim sc thân. Tm dch: Ngn la mnh th gian Làm sao thiêu t tan ? Thnh cu la Tam-mui Trà tì sc thân vàng. Khi y, kim quan t giàn ct lên, cao by cây a-la, bay ti lui trong
không trung, hóa thành la Tam-mui; phút chc thành tro, thu c tám hc bn u Xá-li. Lúc y nhm ngày 15 tháng 5 Nhâm Thân, i vua Mc Vng, nm th 52. T khi th Tôn nhp dit, qua 1.017 nm, o pháp ã truyn n Trung Quc, nhm vào thi Hu Hán, niên hiu Vnh Bình nm th 10 (Hán Minh ), nm Mu Thìn.
PHN PH LC Khi Th Tôn va mi sinh ra, mt tay ã ch lên tri, mt tay ch
xung t, bc quanh by bc, mt nhìn bn phng, nói: - Trên tri di tri, duy có ta là tôn quý.
*** Ngày kia, c Pht lên pháp tòa, i chúng tp trung xong âu y.
Ngài Vn Thù ánh kng hiu nói:
10
Lng nghe pháp vua pháp Pháp vua pháp nh vy.
Th Tôn bèn bc xung tòa ging. Ngày n, Th Tôn lên tòa ging ngi yên không nói, A Nan ánh
kng hiu bch Pht: - Kính thnh Th Tôn thuyt pháp. Th Tôn nói: - Trong hi chúng ây có hai T-kheo phm gii nên ta không thuyt
pháp.
A Nan bèn dùng tha tâm thông quán sát các T-kheo phm gii, on ui ra khi hi chúng. Th Tôn li vn im lng.
A Nan li bch: - Khi nãy vì có hai T-kheo phm lut, gi ây h ã b ui ra khi,
sao Th Tôn cng không thuyt pháp ? Th Tôn nói: - Ta ã th nguyn là s chng vì hàng Nh tha, Thanh vn mà
thuyt pháp. Nói xong lin bc xung tòa.
*** Ngày kia, Th Tôn lên pháp ng, i chúng tp hp li xong x.
Ca Dip ánh kng hiu nói: - Th Tôn ã nói pháp xong. Th Tôn lin bc xung tòa.
*** c Th Tôn ti cõi tri ao-li 90 ngày, ging pháp cho thân mu,
lúc t giã cõi tri tr xung thì lúc y bn chúng và tám b u lên gia cõi không nghinh ón. Có v ni cô tên Liên Hoa Sc khi lên ý nim rng: “Ta là thân ni, tt phi ng sau ch i tng mà nhìn Pht, chi bng dùng thn lc bin làm Chuyn luân Thánh vng - có 1.000 ngi con vây quanh” và bà c nhìn thy Pht trc hn ht, tht ã mãn ý nguyn
11
mình. Th Tôn qu rng: - T-kheo ni Liên Hoa Sc ! Ti sao bà dám vt qua các i tng
gp ta ? Bà tuy nhìn thy sc thân, nhng li chng thy c Pháp thân ta. Tu-b- tuy ngi yên trong hang núi song vn thy c Pháp thân Nh Lai.
*** Trc Trc kia, Pht nhân Vn Thù n ch ch Pht hi tp, gp
lúc ch Pht u quay v li ch ca mình, duy có mt n nhân ngi gn bên tòa Pht, nhp nh Tam-mui.
Vn Thù bch Pht: - Ti sao ngi y c ngi gn bên tòa Pht mà con li không
c ? Pht nói vi Vn Thù: - Ông hãy ánh thc c n nhân kia khin ra khi pháp Tam-
mui, ri t hi ly. Vn Thù i quanh n nhân kia ba vòng, tróc tay mt cái li nh n
Phm Thiên tr ht thn lc mà bà ta vn không ra khi nh. Th Tôn nói:
- Gi nh có trm ngàn vn Vn Thù cng chng khin n nhân kia xut nh c. h phng tri qua 42 Hng hà sa Quc , có B-tát Võng Minh là khin c n nhân xut nh.
Trong phút chc sau ó, i s Võng Minh t t vt ra, nh l Th Tôn. Th Tôn bo Võng Minh ánh thc n t. i s n trc n nhân tróc tay mt ting, n nhân lin ra khi nh.
*** Vua Ba-t-nc bch Th Tôn: - Trong chân có th tc không ? Nu nói không thì trí chng
ng hai, nu nói có thì trí chng ng mt. Ngha ca mt hai là th nào ? Pht nói:
12
- i vng ! Trong quá kh ni pháp hi thi Pht Long Quan ông tng hi ngha này. Ta nay không nói, ông nay không nghe. Không nói không nghe, y gi là ngha mt ngha hai.
*** Ngày n, Th Tôn trông thy Vn Thù ng ngoài ca bèn nói: - Vn Thù ! Vn Thù ! Sao không vào ca i ? Vn Thù áp:
- Con chng thy có pháp nào ngoài ca thì sao li bo vào bên trong.
*** Ngày kia, Th Tôn ang ngi, thy hai ngi khiêng con heo i qua.
Ngài hi: - Cái ó là gì vy ? - Pht có trí toàn giác, th mà con heo li không bit ? Th Tôn nói:
- Cng nên hi qua. ***
Có k d hc n hi Pht: - Các pháp là thng ch ? Th Tôn không áp. Li hi: - Các pháp vô thng y ch ? Pht cng không áp. K d hc y nói: - Th Tôn là bc toàn giác, sao không áp li tôi ? Th Tôn nói: - Các iu ông hi, u là ngôn lun vô ngha.
*** Ngày n, Th Tôn cm ngc ma-ni tùy theo màu a lên, hi Thiên
Vng nm phng:
13
- Ht châu này có màu sc gì ? Thiên Vng nm phng mi ngi áp màu sc khác nhau. Th
Tôn ct châu vào tay áo, on chìa tay ra, hi: - Ht châu này có sc gì ? Các Thiên Vng áp: - Trong tay Pht không có châu, làm sao có màu sc ? Th Tôn than: - Các ông tht quá mê mui o iên ! Ta a ra ht châu trn th
thì các ông nói lin là nó màu xanh, vàng, , trng; Khi ta a ra ht chân châu thì li không bit gì c.
Lúc y Thiên Vng nm phng tc thì u ng ngay li Pht dy. ***
Vua Càn-thát-bà dâng hin nhc n Th Tôn. Khp c núi sông, t ai u vang lên ting àn. Ca Dip ng lên nhy múa.
Vua hi Ca Dip: - Bc A-la-hán há không phi ã dit tn phin não, c sao li còn
thói quen sót li ? Pht nói: - Thc, không phi thói quen sót li, xin ng hy báng Pháp. Vua li ánh àn ba lt thì Ca Dip cng li nhy múa ba ln. Vua
hi: - Ca Dip nhy múa ó, há chng phi sao ? Pht áp: - Tht s chng có thói quen sót li. Vua nói: - Th Tôn sao li vng ng. Pht bo: - Không vng ng âu. Ông ánh àn, khp c sông núi, t ai,
cây, á, u tri ting àn. Có phi vy không ? Vua áp:
14
- úng vy ! Pht nói:
- Ca Dip cng nh vy y, nên thc ra không có nhy múa. Vua bèn tin th.
*** Ngoi o hi Th Tôn: - Hôm qua Ngài ging pháp gì ? áp: - Nói v pháp nh. Ngoi o hi: - Hôm nay thuyt pháp gì ? - Pháp bt nh. Ngoi o nói: - Hôm qua ging pháp nh, nay sao li ging pháp bt nh. Th Tôn nói: - Hôm qua nh, hôm nay không nh.
*** Ng Thông Tiên nhân hi Pht: - Th Tôn có lc thông, tôi có ng thông. Th nào là mt thông kia? Pht bèn gi Ng Thông Tiên nhân. Ng Thông ng: - D ! Pht nói: - ây là thông ông hi ó !
*** B-tát Ph Nhãn mun gp Ph Hin mà không c, nên phi ba
ln nhp nh, quán sát 3.000 i thiên th gii song vn không thy c Ph Hin, mi n bch Pht. Pht bo:
- Ông hãy trong tnh Tam-mui khi nim tt s gp Ph Hin. Ph Nhãn bèn khi nim lin gp Ph Hin trên không trung ang
ci con voi trng sáu ngà. ***
15
Ngài Vn Thù trong ngày t t tri ba ni h an c nên Ca Dip mun ánh kng xua ui. Va cm trùy lên thì nhìn thy trm ngàn vn c Vn Thù. Ca Dip gi ht thn lc song vn không nhc ni cái trùy. Th Tôn hi Ca Dip:
- Ông ngh ui Vn Thù nào ? Ca Dip không áp c.
*** Trng Tro Phm Chí thách bin lun giáo ngha cùng Th Tôn.
Ông giao c rng: - Nu giáo ngha tôi thua, tôi s t ct u chu cht. Th Tôn nói: - Giáo ngha ca ông ly gì làm tông ? Phm Chí áp: - Tôi ly nht thit không th làm tông. Th Tôn hi: - y là tri kin cm th ca ông phi không ? Chí pht tay áo b i. i n na ng bèn ng, ông bo t: - Ta phi quay tr li, ct u t ti vi Th Tôn. t nói: - Trc chúng nhân thiên, may mà c thng, sao thy li ct u ? Chí nói: - Ta thà chu ct u trc ngi có trí ch không chu c thng
trc k vô trí. Và ông ct ting than: - Giáo ngha ca ta, hai àng u hng, nu nhn tri kin cm th
thì thô quá, còn ch trng không cm th li t quá. Ht mi hàng nhân, thiên, Nh tha u không nhn ra giáo ngha ta sai lc, duy có Th Tôn, ng i B-tát mi bit ta sai lc.
Ông quay tr li trc Th Tôn, bch:
16
- Giáo ngha ca tôi, hai àng u sai lc nên n ây ct u t ti vi Ngài.
Th Tôn nói: - Trong pháp ca ta không có vic y, ông nên hi tâm hng o. V du s bèn cùng 500 môn tc thì xin quy y theo Pht chng qu
A-la-hán. ***
Ngày n, Th Tôn mun cùng Thánh chúng n tng tri th sáu thuyt ging kinh i Tp, ra lnh cho tt c thn qu anh ác trên Tri, di cõi, các phng khác và ngay quc này, u cùng tp hp, nhn s phó chúc ca Pht mà ng h Chánh pháp. Nu có ai không n hi thì T Thiên Môn Vng qung vòng st nóng lùa bo phi n hi. Khi tp hi xong, chng có ai là không vâng sc ch ca Pht, cùng phát th nguyn ng h Chánh pháp. Ch có mt Ma vng nói vi c Pht rng:
- C àm ! Tôi ch cho tt c chúng sanh u thành Pht, không còn cõi ca chúng sanh cho n không còn tên gi chúng sanh, khi y tôi mi phát B- tâm.
*** Th Tôn có ln cùng A Nan ang i, thy mt tháp ca c Pht. Th
***
17
Mt ngoi o hi Th Tôn: - Không hi có li cng chng hi không li. Th Tôn im lng. Ngoi o tán thán: - Th Tôn i t i bi, ã vén áng mây mê mù cho tôi, khin tôi
c vào ch ng. Bèn làm l cáo t. A Nan bch Pht: - Ngoi o kia hiu c o lý gì mà xng tán ra i ? Th Tôn nói: - Nh con tun mã trong i thy bóng ngn roi là ct vó.
*** Ngày n, Th Tôn lnh A Nan: - Sp ti gi n, ông nên vào thành trì bát. A Nan vâng theo. Th Tôn nói: - Ông ã trì bát, nên theo nghi thc by Pht xa. A Nan hi: - Th nào là nghi thc by Pht quá kh ? Th Tôn gi : - A Nan. A Nan vâng d. Th Tôn bo: - Ôm bát i !
*** Có mt T-kheo hi: - Con trong pháp Th Tôn, ch thy thì có mà ch chng thì cha.
Th Tôn ch dy th nào ây ? Th Tôn bo: - Thy T-kheo kia, ch ra th nào là câu ông hi ó ?
*** Sau khi c Th Tôn thành o, Ngài ngi xp bng di mt ci
cây trong rng Th-a. Có hai thng buôn a 500 c xe i ngang qua bìa rng, nhng có hai chic xe, bò không chu tin bc. Thng nhân
18
ly làm l, ra mt thn núi. Thn bo: - Trong rng có bc Thánh ã thành o, qua 49 ngày cha n ung,
ông nên n cúng dng. Ngi lái buôn vào rng qu thy mt ngi ang ngi an nhiên bt
ng, bèn hi: - Ngài có phi là bc Phm vng hay Thích chng ? Thn núi
hay Thn sông ây ? Th Tôn mm ci, a góc vt áo Cà-sa ch cho y. Ngi lái buôn
làm l và dâng phm vt cúng dng. ***
K-bà gii phân bit ting vang. n vùng m hoang, thy nm cái u lâu. Pht bèn gõ vào mt cái, hi K-bà:
- Cái này sanh ra t âu ? - Sanh t cõi ngi. Th Tôn li gõ mt cái khác, hi: - Cái này sanh t âu ? - Sanh t Thiên o. Th Tôn li gõ sang mt cái khác hi: - Cái này sanh t âu ? K-bà không bit ch sanh ra.
*** Hc Th Phm Chí vn thn lc, hai tay nh hai cây me và ngô ng
y hoa dâng Pht. Pht gi: - Tiên nhân ! Phm Chí: - D ! Pht bo: - Buông xung i ! Phm Chí bèn buông nhánh cây bên tay trái xung. Pht li gi tiên
19
nhân: - Buông xung i ! Phm Chí bèn buông cây tay phi xung. Pht li bo tiên nhân: - Buông xung i ! Phm Chí nói: - Bch Th Tôn ! Con nay hai tay u không, vy còn phi buông gì
xung ? Pht bo: - Ta không bo ông buông cành hoa mà nên buông b i sáu trn
bên ngoài, sáu cn bên trong, khong gia sáu thc. Buông b c mt lúc n chng còn gì buông b, nh vy ông s thoát khi vòng luân lu sanh t.
Phm Chí nghe vy lin ng ngay Vô sanh pháp nhn. ***
i hi trên nh Linh Sn. Nm trm v T-kheo chng c bn thin nh, y nm phép thn thông song cha c pháp nhn; các T- kheo dùng phép túc mng trí quán sát thì ai cng t thy trong i quá kh mình ã git cha, hi m cùng nhiu ti nng khác. Do ó, ai ai lòng cng âm ra hoài nghi, Vì vy mà không chng nhp vô thng pháp.
Ngài Vn Thù khi y bèn nng vào thn lc ca Pht, tai cm thanh kim bén, tin sát n áp ch Nh Lai. Th Tôn bo:
- ng ! ng ! Không c làm nghch. Ch nên hi ta! Ta b hi là iu thin b hi. Vn Thù S Li ! Ông t xa n nay không có Ta - Ngi, y mà nay trong lòng li thy có Ta - Ngi. Trong lòng khi nim, ta tt b hi. y gi là hi ó.
Nm trm T-kheo nghe vy thì bn tâm t ng. Nh mng o, trong mng o thì không có Ta - Ngi, c n làm sng li cha m sinh ra mình. Do ó, nm trm T-kheo cùng xng tán:
Vn Thù i trí s Tay cm thanh gm báu
20
t c tn áy pháp Ghìm ép thân Nh Lai K kim Pht cng vy Mt tc không có hai Không tng, không ch sanh Có âu iu git hi ?
*** Th Tôn thi nhân a dùng tóc tri xung bùn dâng hoa Pht Nhiên
ng. Nhiên ng thy ch tri tóc bèn quay li nhng ngi theo sau, ch ni y, nói:
- Ch này nên xây ngôi chùa Pht. Trong chúng có ông trng gi Hin Vu, tay cm cây cc n cm
vào ch y, nói: - Ngôi chùa ã xây xong. By gi ch thiên ri hoa, ca ngi: - Ông này qu có i trí.
*** Nhân by hin n i n rng Thi-à. Mt ngi ch vào xác cht,
nói: - Thây cht ây, còn ngi i âu ri ? Mt n kêu lên: - Sao th ? Sao th ? Các bà ch quán xét và thy u kh ng, cm kích Thích ri hoa
xng tán, nói: - Tôi nguyn chung thân cung cp nhng gì các bà ch Thánh n cn
n. Thánh n nói: - Nhà tôi t s, by báu u y , duy ch cn có ba th: mt là
mt thân cây không r, hai là mt mnh t chng âm dng, ba là mt hang núi kêu lên ting vang không vng li.
21
Thích nói: - Mi th cn thit tôi u có , duy ba th y tôi thc không có. N nói: - Nu chng có nhng thc y thì lm sao ngài giúp c ngi? Thích ngn ng, on cùng n bch Pht. Pht nói: - Kiu-thi-ca ! Các t A-la-hán ca ta u không gii c ngha
này, ch có các i B-tát mi hiu c ngha y. ***
c Pht nhân iu t hy báng Pht phi sanh thân vào a ngc, bo A Nan hi ông ta:
- Ông a ngc có an n không ? áp: - Tôi tuy a ngc nhng chng khác gì cái vui cõi tri tam Thin. Pht li cn dn A Nan, hi: - Ông có mun ra khi y không ? áp: - Tôi ch Th Tôn n ây, mi ra.
A Nan nói: - Pht là bc i s ba cõi, há li có thân phn vào a ngc sao ?
áp: - Pht ã không có phn vào a ngc thì tôi há li có phn ra khi
ây sao ? ***
Vn Thù bng khi tâm nim Pht kin, pháp kin, tc thì b uy lc Th Tôn a n ngn núi Nh Thit-vi.
*** Phía ông thành có mt bà lão sng gn Pht song bà không mun
gp Pht. Mi ln thy Pht n là né tránh i. Dù vy, khi bà quay mt sang các hng ông, Tây gì u trông thy Pht. Bà bèn ly tay che mt
22
song mi ngón tay cng u là Pht. ***
ng Qut Ma La ôm bình bát n trc ca mt trng gi. Nhà này chính ang có ngi ph n gp nn sinh khó, m con cha bit ra sao.
Trng gi nói: - t ca Cù àm, ông là bc chí Thánh, ông có cu c sn nn
không ? ng Qut áp: - Tôi va vào o, cha bit c phép này. Hãy i tôi bch Th
Tôn ri s n báo li cho ông. Bèn tr v bch Pht. Pht bo: - Ông mau n báo, nói tôi t theo pháp bc hin Thánh n nay,
cha tng sát sanh. ng Qut vâng li Pht vi vàng n báo li. Ngi àn bà kia
nghe xong tc thì sanh. ***
Th Tôn có ln ang ngi mt mình di ci cây Ni-câu-lut. Nhân ó có hai ngi thng nhân hi:
- Th Tôn có thy xe i qua không ? áp: - Không thy. Thng nhân hi: - Có nghe không ? áp: - Không nghe. Hi: - ó phi chng ang Thin nh ? áp: - Không Thin nh.
23
Li hi: - Phi chng ang ng ? Pht áp: - Không ng say. Thng nhân tán thán: - Lành thay ! Lành thay ! Th Tôn toàn giác ch không trông thy. Bèn dâng Pht hai tm la trng.
*** Trên hi Linh Sn, c Th Tôn cm cành hoa a lên th chúng.
Lúc y mi ngi u im lng, duy có Tôn gi Ca Dip là mm ci. Th Tôn nói:
- Ta có Chánh pháp nhãn tng, Nit-bàn diu tâm, thc tng vô tng, là pháp môn vi diu, chng lp vn t, truyn riêng ngoài giáo in, nay trao cho Ma Ha Ca Dip.
Th Tôn n trc tháp a T kêu i Ca Dip chia ch ngi ri bo ngi xung, ly Y tng-già-lê khoác lên ngi Ca Dip on nói:
- Ta em Chánh pháp nhãn tng giao cho ông. Ông nên h trì, truyn li cho i sau.
*** Th Tôn sp vào Nit-bàn. B-tát Vn Thù thnh Pht thuyt pháp
(chuyn pháp luân) ln na. Pht bo: - Vn Thù ! Ta 49 nm tr th, cha tng nói mt li, nay ông li
thnh ta tái chuyn pháp luân, t cho là ta tng có chuyn pháp luân y ?
*** Ti hi Nit-bàn, Th Tôn ly tay xoa ngc, báo cùng mi ngi: - Các ông hãy quan sát k thân thép ròng sc vàng ca ta, nhìn k
tay chân ko sau s hi. Nu nói ta dit là không phi t ta. Nu nói ta không dit , cng chng phi là t ta.
Lúc y, trm ngàn thính chúng u kh ng li Th Tôn.
24
(Theo Ng ng Hi Nguyên quyn 1)
CÁC T S TÂY THIÊN T th nht: TÔN GI I CA DIP
T th nht, Tôn gi i Ca Dip, ngi nc Ma-kit-à, h Bà-
la-môn, cha tên m Trch, m tên Hng Chí. Trc kia ngài là th úc vàng, hiu thu tính vàng, un nn tu ý.
Phó Pháp truyn ghi li: Tng trong kip xa xa, sau khi c Pht Tì Bà Thi nhp Nit-bàn, t chúng xây tháp, mt tng Pht sc vàng trong tháp lâu ngày b st m. Lúc y, có cô gái nhà nghèo em vàng n ngi th vàng, nh dát li tng Pht. Nhân ó, c hai cùng phát nguyn:
Nguyn chúng ta hai ngi s là v chng không ci hi. Do nhân duyên ó nên qua 91 kip, thân sc ngài u mt màu vàng.
Sau ó sinh vào cõi Phm thiên; ht tui th cõi tri, ngài thác sinh vào gia ình Bà-la-môn ti x Ma-kit-à cõi Trung thiên tên Ca Dip Ba - có ngha là m Quang Thng Tôn (Ánh sáng ca ngài che khut các ánh sáng khác) bi ly sc vàng làm hiu vy.
Ngài lp chí xut gia, mong cu cu ch hu tình. Pht bo: - T-kheo khéo n! Lúc y, râu ngài tóc t rng, cà-sa khoác lên ngi, c xng tán
hng nht trong chúng. Pht li bo: - Ta em pháp nhãn thanh tnh trao li cho ông. Hãy luôn truyn bá
ng on dt. Kinh Nit-bàn chép: By gi, khi Th Tôn nh vào Nit-bàn Ca
Dip không có mt ti hi chúng. Pht bo các i t, i khi Ca Dip n mi tuyên dng Chánh pháp nhãn tng.
25
Lúc y, Ca Dip ang ti núi K-xà-qut, hang Tân-bát-la (Ng ng chép Tt-bát-la) thy ánh sáng trng bèn nhp nh Tam mui, dùng Thiên nhãn thanh tnh, quán thy Th Tôn ang bên b sông Hi Liên nhp Bát Nit-bàn. Ngài lin báo cùng môn :
- Nh Lai nhp Nit-bàn, sao mà mau quá vy ! Bèn tr v bên khong hai cây Sa-la quyn luyn than khóc, Pht t
trong kim quan thò hai chân ra ngoài. Ca Dip nói cùng các T-kheo: - Pht ã trà tì xong, phn xá-li kim cng không phi vic ca
chúng ta, vic chúng ta là kt tp Chánh pháp, không on dit. Bèn nói k rng:
t Nh Lai ng bát Nit-bàn Ai c thn thông Hãy d kt tp.
Th là k c thn thông u thy n kt tp ti hang Tân-bát-la, ni núi K-xà-qut thành Vng Xá. Lúc by gi, A Nan do lu cha dt nên không c vào trong hi, phi i sau ó chng qu A-la-hán mi c vào hi. Ca Dip tha vi mi ngi rng:
- T-kheo A Nan ây, nghe rng chính xác, có i trí tu, thng theo Nh Lai, Phm hnh thanh tnh. Pht pháp mà ông nghe qua nh nc vào bình, không h ri sót, Pht tng khen là thông minh nht, nên mi kt tp tng Tu-a-la.
i chúng u tán ng. Ca Dip bo A Nan: - Gi, ông nên tuyên Chánh pháp. A Nan nghe nói th nhn, quán sát tâm các chúng và c k: Phiên âm: T-kheo ch quyn thuc Ly Pht bt trang nghiêm Do nh h không trung
26
Chúng tinh chi vô nguyt. Tm dch: T-kheo các quyn thuc Lìa Pht, chng nghiêm trang Nh gia tri h không Các sao không có trng. Nói k xong ri, làm l nh túc ch tng, lên pháp tòa mà nói li
này: - Nh vy tôi nghe, mt thu n, Th Tôn ti ni kia thuyt kinh
giáo y, cho n tri, ngi u l bái hoan h tuân theo. By gi, Ca Dip bèn hi các T-kheo: - Nhng iu A Nan nói, có phi chng sai trt không ? Chúng u áp: - Không khác vi li dy ca Th Tôn. Ca Dip bo cùng A Nan: - Ta nm nay chng còn tr lâu, nay em Chánh pháp giao li cho
ông. Ông nên khéo gìn gi ly. Hãy nghe k ca ta: Phiên âm: Pháp pháp bn lai pháp Vô pháp vô phi pháp Hà nht pháp trung Hu pháp hu hà pháp. Tm dch: Pháp pháp xa nay pháp Không pháp, không phi pháp C sao trong mt pháp Có pháp, có chng pháp. Nói k xong, ngài bèn mang y Tng-già-lê vào núi Kê Túc ch i
Pht Di Lc xut th. Lúc y nhm thi Chu Hiu vng th 5, nm Bính Thìn.
27
PHN PH LC Tôn gi nhân có ngi ngoi o n hi: - Th nào là cái ngã ca tôi ? Tôn gi áp: - K tìm cái ngã là cái ngã ca ông y. Ngoi o nói: - y là cái ngã ca tôi, còn cái ngã ca thy âu ? Tôn gi áp: - Ông hi, ta tìm. Ln n, Tôn gi dm nn t (p nê th). Mt chú Sa-di nhìn thy
hi: - Sao thy t làm vy ? Tôn gi nói: - Nu ta không làm thì ai làm vic ó cho ta.
(Theo Ng ng Hi Nguyên quyn 1)
T th hai: TÔN GI A NAN
T th hai, Tôn gi A Nan, là ngi thành Vng-xá, thuc dòng Sát--li. Cha là vua Hc Phn chính là em h vi c Pht. Ting Phn A Nan à có ngha là khánh h, hoc hoan h vì ngài sinh vào êm Nh Lai thành o nên có tên nh vy.
A Nan là bc a vn bác t, trí lc thông sut. Th Tôn cho là Ngi nh gii bc nht nên thng khen ngi. Li thêm nhiu i trc tích tp lm công c, th trì Pháp tng nh nc rót vào bình, do ó, c Pht nhn làm th gi.
PHN PH LC Ngày n, A Nan bch Pht: - Hôm nay con vào thành, thy mt chuyn l.
28
Pht hi: - Thy chuyn gì l ? Tôn gi áp: - Khi vào thành con thy mt ám ca hát nhy múa, lúc ra thành thì
thy ht thy u ã cht. Pht nói: - Ta hôm qua vào thành cng gp mt chuyn l lùng. Tôn gi nói: - Xin hi Th Tôn thy gì l ? Pht bo: - Lúc ta vào thành thy mt ám ca hát nhy múa, lúc ra khi thành
vn thy ám ca hát nhy múa ó. (Theo Ng ng Hi Nguyên quyn 1)
A Nan ngày n hi Ca Dip: - S huynh ! Th Tôn ngoài vic truyn chic y vàng cho huynh, còn
truyn gì khác na ? Ca Dip gi A Nan, Tôn gi ng: - D ! Ca Dip nói: - Hãy h ct treo phía trc ca chùa i !
(Theo Ng ng Hi Nguyên quyn 1) ***
V sau, vua A-xà-th bch: - Này bc nhân gi! Nh Lai, Ca Dip, hai thy Nit-bàn ri tôi vì
bn nhiu vic nên không nhìn thy, vy khi nào Tôn gi Nit-bàn xin thng tình n cáo bit.
A Nan ng ý. Sau ó, ngài t ngh: “Thân ta mong manh d hoi, ta nh bt t,
li thêm ã già yu, há có th dài lâu, mà ta thì ã hn vi vua A-xà-th”. Ngài bèn i n thành vua báo:
29
- Ta mun vào Nit-bàn, nay n t bit vua vy. Ngi gác cng nói: - Vua ã ng, không th báo c. Ngài nói: - i vua thc dy nên báo li giùm ta. Lúc y, vua A-xà-th ang trong mng thy chic lng trang sc by
báu vi ngàn vn c ngi n vây quanh chiêm ngng; bng chc ma bão p ti, xô gãy cán lng, vàng ngc chui châu báu ri vãi xung t, lòng ht sc kinh d.
Khi tnh dy, lính báo li s vic, vua nghe gào khóc tht thanh, cm thng c t tri, bèn n thành Tì-xá-li, thy Tôn gi ang gia dòng sông Hng, xp bng an ta. Vua bèn l bái và c k rng:
Phiên âm: Kh th tam gii tôn Khí ngã nhi chí th Tm bng bi nguyn lc Th mc Bát Nit-bàn. Tm dch: Cúi ly Tôn ba cõi B con mà n ây Nng nguyn t bi lc ng vi Bát Nit-bàn. Lúc y, vua Tì-xá-li cng ang b sông bên kia nói k: Phiên âm: Tôn gi nht hà tc Nhi quy tch dit trng Nguyn tr tu du gian Nhi th cúng dng. Tm dch: Tôn gi sao quá nhanh
30
Tr v tch dit trng Nguyn xin dng giây lát Th nhn con cúng dng. Tôn gi A Nan thy hai vua u thành tâm thnh nguyn, bèn c k: Phiên âm: Nh vng thin nghiêm tr Vt vi kh bi luyn Nit-bàn ng ngã tnh Nhi vô ch hu c. Tm dch: Hai vua hãy li ng bun kh luyn lu Ta an tnh Nit-bàn Chng có chi các hu. Tôn gi li ngh: “Nu ta thiên v mt nc, các nc khác s tranh
nhau, không ni nào mi là bình ng khp chúng hu tình”. Ngài bèn ch gia sông Hng mà tch dit. Lúc by gi, khp c núi non t ai, sáu iu chn ng. Có 500 tiên nhân trên Tuyt Sn thy im lành ng hin bay trên không mà ti, làm l nh túc Tôn gi xong, qu dài (kiu ngi Hi) xung nói:
Nay ni trng lão Nên chng pháp lôi Nguyn r i t thoát chúng tôi.
Tôn gi ng nhiên nhn li thnh nguyn. Ngài bin sông Hng hà thành t vàng, thuyt i pháp cho các chúng tiên. Tôn gi li ngh: “Chúng t nào áng c trc nên n ây tp hp”. Trong phút chc nm trm La-hán t trên không áp xung, làm l th gii c túc xut gia cho ch tiên nhân. Trong s tiên nhân có hai La-hán là Thng
31
Na Hòa Tu và Mt in Ca mà Tôn gi bit là bc pháp khí, bèn bo h rng:
- Xa, Nh Lai em i pháp nhãn trao phó i Ca Dip. Ca Dip nhp nh trao li cho ta, ta nay sp dit nên giao li cho ông. Ông nhn pháp ca ta, nên nghe ta c k:
Phiên âm: Bn lai phó hu pháp Phó liu ngôn vô pháp Các các tu t ng Ng liu vô vô pháp. Tm dch: Xa nay trao pháp không Truyn xong, nói pháp không Tt thy nên t ng Ng xong pháp nào không. Tôn gi truyn Pháp nhãn xong lin bay bng lên h không, t hin
18 bin, th hin uy lc dng mãnh Tam-mui, phân thân làm bn phn: mt phn phng cõi tri ao-li, mt phn phng Ta-kit-la Long cung, mt phn phng vua Tì-xá-li, mt phn cho vua A-xà-th. Các ni này u lp tháp báu cúng dng. Khi y nhm thi L vng, nm th 12, Quí T.
T th ba: TÔN GI THNG NA HÒA TU T th ba, Thng Na Hòa Tu, ngi nc Ma-t-la. Ngài còn có
tên Xá-na-bà-t. H Tì-xá-a, cha tên Hng Thng m tên Kiu-xa-da; mang thai Tôn gi sáu nm mi sinh. Ting Phn, Thng Nc Ca có ngha “T nhiên y phc” là tên loi c p Cu chi Tây Vc. Khi có
32
Thánh nhân giáng sinh loi c này mc vùng t tnh khit. Lúc Hòa Tu sinh ra, im c lành ng hin.
Xa, khi Nh Lai hành hóa n nc Ma-t-la, thy rng xanh rn cành lá chng cht, ngài bo A Nan:
- Rng này tên u-lu-tòa, sau khi ta dit 100 nm, có t-kheo Thng Na Hòa Tu s chuyn Pháp luân ni ây.
Sau 100 nm, Hòa Tu qu c sanh ra và xut gia chng o th nhn Pháp nhãn ca ngài A Nan (Tôn gi Khánh H) giáo hóa các chúng hu tình. Khi dng ti rng này, ngài ã hàng phc hai con rng la quy thun Pht giáo. Rng nhân ó hin cho t này kin lp ngôi n Pht.
Tôn gi hóa o ã lâu, ngh phi truyn li Chánh pháp. Sau ó, ti nc St-li thu nhn Ngài u Ba Cúc a làm th gi.
Ngài hi Cúc a: - Ông bao nhiêu tui ? áp: - Con 17 tui. - Thân ông 17 hay tánh 17 ? áp: - Tóc thy ã bc, vy tóc bc hay tâm bc ? Tôn gi nói: - Ta tuy tóc bc ch tâm không bc. Cúc a áp: - Thân con 17 tui ch tánh không phi 17. Tôn gi bit là bc pháp khí. Ba nm sau, Cúc a xung tóc th c
túc gii. Tôn gi nói: - Xa, c Nh Lai em Pháp nhãn vô thng truyn li Ca Dip
trao truyn nhau ln hi cho n ta. Nay ta trao li cho ông, ng dt on. Ông th giáo pháp ta, vy hãy nghe k ta ây:
Phiên âm: Phi pháp dic phi tâm
33
Vô tâm dic vô pháp Thuyt th tâm pháp thi Th pháp phi tâm pháp. Tm dch: Chng pháp cng chng tâm Không tâm cng không pháp Khi nói tâm pháp y Pháp y chng tâm pháp. Nói k xong, ngài n n trong núi Tng Bch phía Nam nc
K Tân. Sau ó, trong nh Tam-mui, ngài thy hc trò Cúc a có 500
chúng thng âm ra bing nhác, khinh mn. Tôn gi bèn i n ni, dùng uy lc dng mãnh Tam-mui iu phc bn h, ri nói k:
Phiên âm: Thông t phi b th Chí Thánh vô trng on Nh tr khinh mn ý Tt c A-la-hán. Tm dch: Sut thông không ây ó Chí thánh chng d hay Ông b lòng khinh mn A-la-hán chng ngay. Nm trm T-kheo nghe k vâng li thc hành, thy u dt c
các lu, Tôn gi bèn hóa la Tam-mui 18 bin t trà t ly thân. Cúc a thu nhn xá-li táng ti núi Phn-ca-la. Nm trm T-kheo cm c phn nghinh ón n o tràng ca mình xây tháp cúng dng.
Lúc y nhm thi vua Tuyên Vng, nm th 22, t Mùi.
34
T th t: TÔN GI U BA CÚC A T th t, u Ba Cúc a, ngi nc St-li, ngài còn tên khác là
u-ba-qut-a hay -ba-cúc-a, thuc dòng h Th-à, cha là Thin Ý. T xut gia nm 17 tui n nm 20 tui chng o. Sau khi chng o, Cúc a i các phng truyn bá o pháp. n nc Ma-t-la, ngi c ngài rt ông, do ó mà cung ma chn ng, chúa ma Ba Tun ru r lo s, bèn em ht ma lc làm hi Chánh pháp.
Tôn gi tc thì nhp nh Tam-mui, quán sát nguyên c. Ba Tun nhân y lén mang xâu chui Anh Lc quàng vào c Tôn gi. Khi Tôn gi ra khi nh, Ngài em ba xác cht ngi, chó, rn hóa thành vòng hoa xinh p, y d Ba Tun:
- Ngi cho ta xâu Anh Lc tht là trân quý, k diu. Ta có vòng hoa p ây tng bù li cho ngi.
Ba Tun mng lm, a c nhn tròng vòng. Vòng hoa tc thì bin ra ba loi thây hôi thi, giòi b lúc nhúc. Ba Tun kinh tm quá sinh ra bun lo, y dùng ht thn lc cng không tháo ra c, bèn bay lên cõi tri Lc Dc báo các Thiên chúa ni này, li n nh Phn vng gii thoát dùm.
Các thiên u nói: - Hc trò Nh Lai dùng thn lc bin hin, bn ta phàm lu làm sao
gii c ? Ba Tun hi: - Vy phi làm sao ? Phn vng bo: - Ngi nên quy phc Tôn gi s c gii thoát. Và ngài bèn nói k khuyên hn hi hng rng: Phiên âm: Nhc nhân a o Hoàn nhân a khi
35
Ly a cu khi Chung vô k lý. Tm dch: Nu ngi ngã t t Phi t t ng lên Mun ng không cn t Lý y tt không nên. Ba Tun nghe li giáo hóa, lin ri cung tri n làm l nh túc
Tôn gi, thành tâm sám hi. Tôn gi nói: - Ngi t nay tr i, i vi Chánh pháp ca Nh Lai, chu không
còn nhiu hi na ch ? Ba Tun nói: - Con nguyn hi hng theo Pht, vnh vin on tr bt thin. Tôn gi bo: - Nu th, chính ming ngi phi t nói: “Quy y tam Bo”. Ma vng chp tay xng lên ba ln nh vy, vòng hoa bin mt.
Ba Tun ht sc hoan h, h hi làm l t Tôn gi và c k: Phiên âm: Kh th tam-mui tôn Thp lc Thánh t Ngã kim nguyn hi hng Vt linh hu lit nhc. Tm dch: nh l ng Tam-mui Thánh t thp lc Con nay nguyn hi hng Dng mãnh tht ht mc. Tôn gi truyn bá o pháp trong i, rt nhiu ngi chng o.
Mi ln c mt ngi là ngài t mt th tre vào thch tht. Ngôi tht dài 18 thc, rng 12 thc, cht y c th.
36
Sau ht có ngi con ông trng gi tên Hng Chúng n làm l Tôn gi, xin c xut gia, Tôn gi hi:
- Ông xut gia cái thân hay xut gia cái tâm ? Ngi ó áp: - Con n ây xut gia chng vì thân tâm. Tôn gi hi: - Chng vì thân tâm thì vì ai mà xut gia ? - Phàm, k xut gia không có cái ngã ca mình, không có bn ngã
riêng mình, tc tâm chng sanh dit; tâm không sanh dit tc là o thng. Tâm ch Pht cng chng hình tng, cái th cng vy.
Tôn gi nói: - Ông ã i ng, tâm t thông t, nên quy y Pht pháp tng làm
rng r ht ging Thánh. Cúc a làm l xung tóc cho ri trao các gii, nhng dn dò: - Thân ph ông nhân nm mng thy mt tri vàng mà sanh ra ông,
vy t tên là a Ca. Ngài li bo: - Nh Lai em nhãn tng i Pháp ln lt truyn trao mi n ta,
nay ta li truyn cho ông. Hãy nghe k ta ây: Phiên âm: Tâm t bn lai tâm Bn tâm phi hu pháp Hu pháp hu bn tâm Phi tâm phi bn pháp. Tm dch: Tâm t tâm xa kia Ta ó không có pháp Có pháp, có bn tâm Không tâm, không bn pháp.
37
Truyn pháp xong, Tôn gi vt thân trên không, hin 18 bin ri h tr li ch ngi c, ngi kit già mà tch. a Ca em th tre trong tht ra dùng trà tì xác thy, on thu nht xá-li, lp tháp cúng dng.
Lúc y, nhm vào thi vua Bình Vng, nm th 30, Canh Tý.
T th nm: Tôn Gi a Ca
T th nm, Tôn gi a Ca, ngi nc Ma-già-à. Hi lúc mi sanh, thân ph nm mng thy ánh mt tri vàng trong nhà ra, sáng chiu khp t tri, phía trc hin ra núi ln, trang hoàng rc r châu báu; trên núi có dòng sui pht ra chy tràn bn phía. Sau ó a Ca gp Tôn gi Cúc a, ngài gii thích giùm im mng.
- Núi báu y là thân ta. Ngn sui là pháp vô tn. Mt tri xut hin trong nhà là tng ca ông hôm nay vào o. Ánh sáng soi khp tri t là trí tu siêu vit ca ông y.
Tôn gi nguyên tên Hng Chúng. S nhân i cho tên hin nay. Ting Phn a Ca có ngha Thông Chân Lng.
Tôn gi nghe thy nói rt hoan h h hi, bèn c lên li k: Phiên âm: Nguy nguy tht bo sn Thng xut trí hu tuyn Hi vi chân pháp v Nng ch hu duyên. Tm dch: Vi vi núi by báu Thng sanh sui trí hu Tr thành v chân pháp c ngi có duyên. Tôn gi Cúc a cng c k:
38
Phiên âm: Ngã pháp truyn nh ng hin i trí hué Kim nht tòng tht xut Chiu diu thiên a. Tm dch: Pháp ta truyn cho ông Hin bày trí tu nht Mt tri mc trong nhà Soi sáng khp tri t. a Ca nghe thy c k tuyt diu thì làm l mà phng trì. Sau
ó, ngài n vùng Trung n . Nc này có 8.000 i tiên, Di Giá Ca ng u. Nghe Tôn gi n, Di Giá Ca lin dn chúng n chiêm bái, nói vi Tôn gi rng:
- Xa kia, tôi cùng thy sinh trên cõi Phm Thiên. Tôi gp tiên A- t-à truyn dy phép tiên, còn thy gp t Nh Lai, tu tp phép Thin. T ó phân cách nhau ã tri qua sáu kip.
Tôn gi nói: - Chia tay nhiu kip, may thay cha h hoi. Nay ông nên b tà quy
chánh mà nhp vào Pht o. Di Giá Ca nói: - Xa Tiên A-t-à có d ghi tôi: “Ông 6 kip sau s gp bn ng
hc, chng qu vô lu”. Nay gp nhau ây há không phi là duyên kip trc ó sao ? Kính xin thy t bi, dy cho tôi c gii thoát.
Ngài bèn cho tiên xut gia, khin các Thánh trao th các gii. Các chúng tiên còn li u ny sinh lòng ngã mn. Tôn gi th hin i thn thông, khin các chúng lin phát tâm B- xin xut gia mt lt.
Tôn gi nói cùng Di Giá Ca: - Xa Nh Lai em i pháp nhãn tng truyn Ca Dip, ni nhau
truyn trao mi n ta. Ta nay trao li cho ông, vy hãy h nim ly.
39
Và ngài c k: Phiên âm: Thông t bn pháp tâm Vô pháp vô phi pháp Ng liu ng v ng Vô tâm dic vô pháp. Tm dch: Thu sut ngun tâm pháp Không pháp, chng không pháp ã ng nh cha ng Không tâm cng không pháp. Nói k xong, Tôn gi vt thân trên h không hin 18 bin mà hóa
ha quang Tam-mui, t trà tì thân. Di Giá Ca cùng 8.000 T-kheo thu ly xá-li, n núi Ban-trà lp tháp cúng dng.
Lúc y nhm vào i vua Trung Vng, nm th 5, K Su.
T th sáu: TÔN GI DI GIÁ CA T th sáu, Tôn gi Di Giá Ca, ngi Trung n . Khi c truyn
pháp ri, Ngài i du hóa n phía Bc x Thiên Trúc, thy trên tng thành có mây lành sc vàng. Ngài vui mng tht lên:
- ây là vng khí ca o nhân, tt có bc i s ni tip pháp ta. Ngài bèn vào thành. n ca ch, có mt ngi tay ôm bình ru
ón ngài hi: - Thy t âu ti ? Mun i ti âu ? T nói: - Ta t t tâm mà n, mun n ni không x s. Hi: - Bit vt trong tay tôi không ?
40
T nói: - y là vt nu ng n thì làm mt i s thanh tnh. Ngi ó li hi: - Thy bit tôi không ? T nói: - “Tôi” tc là chng bit, bit là chng phi “Tôi”. Ngài li bo ngi ó: - Hãy t xng tên h sau ó ta s ch ra cn nguyên trc kia ca
ông. Ngi ó lin c k, áp: Phiên âm: Ngã tòng vô lng kip Chí vu sanh th quc Bn tính Ph-la-a Danh t Bà Tu Mt. Tm dch: Ta t vô lng kip Sanh ra nc này tht Vn dòng Ph-la-a Tên là Bà Tu Mt. T nói: - Thy ta a Ca có nói: Xa Th Tôn i n Bc n ã nói
vi ngài A Nan: “Ti nc này, 300 nm sau khi ta nhp dit, có mt Thánh nhân h Ph-la-a, tên Bà Tu Mt s làm T Thin i th by”. Th Tôn ã th ký cho ông, ông nên xut gia.
Ngi y bèn qung bình ru, làm l Tôn gi, on ng sang bên, tha:
- Con nh kip xa, tng là àn-na cúng dng, hin mt bo tòa Nh Lai. c Pht ó th ký cho con: Trong pháp Thích Ca Hin kip
41
ông s truyn bá rt ráo Pht pháp. Nay phù hp li thy ch dy, nguyn xin thy thoát cho.
T làm l co tóc cho, li ban y gii tng, on nói: - Chánh pháp nhãn tng nay truyn cho ông, ch on dt. Và ngài c k: Phiên âm: Vô tâm vô kh c Thuyt c bt danh pháp Nhc liu tâm phi tâm Th gii tâm tâm pháp. Tm dch: Không tâm, không th c Nói c, chng phi pháp Nu bit tâm chng tâm Mi liu tâm tâm pháp. T nói k xong bèn nhp nh Tam-mui, uy mãnh vt thân trên
không cao bng by cây a-la, on h xung ngi trên tòa c hóa la t thiêu. Bà Tu Mt thu ly linh ct, ng trong by tráp, xây tháp th và t trên nh tháp. Lúc y nhm vào thi vua Tng Vng, nm th 15, Giáp Thân.
T th by: TÔN GI BÀ TU MT T th by, Tôn gi Bà Tu Mt, ngi phng Bc x Thiên Trúc,
h Ph-la-a. Thng mc y phc sch s, ôm bình ru i ó ây trong làng xóm, lúc ngâm nga, khi hút gió, ngi trông thy cho là iên. n khi gp Tôn gi Di Giá Ca, nhc chuyn Nh Lai th ký khi xa nên t tnh ng nhân duyên trc kia, bèn b bình ru xut gia, th pháp và truyn bá. n nc Ca-ma-la rng tuyên dng Chánh pháp.
42
Ngày n, trc pháp tòa cht có mt trí gi t xng: - Tôi tên Pht à Nan , nay xin cùng s lun ngha. T bo: - H nhân gi lun là không phi ngha, ngha là không lun. Nu
suy ngh nh lun ngha thì rt cùng không phi ngha lun. Nan bit S ngha lý thâm diu hn mình sinh tâm khâm phc,
nói: - Con nguyn cu o, nm c v cam l. T bèn th cho, làm l th gii c túc li nói vi Nan : - Chánh pháp nhãn tng ca Nh Lai, nay trao cho ông, ông nên h
trì. Và c k: Phiên âm: Tâm ng h không gii Th ng h không pháp Chng c h không thi Vô th vô phi pháp. Tm dch: Tâm ng h không gii C hai h không pháp Khi chng c h không Không pháp, không phi pháp. c k xong, Tôn gi bèn nhp ngay Tam-mui t tâm. Lúc y, vua
Tri Thích cùng các chúng thiên u n làm l và c k: Phiên âm: Hin kip chúng Thánh T Nhi ng tht v Tôn gi ai nim ngã Thnh v tuyên Pht a. Tm dch:
43
Các Thánh T Hin kip Ngài là v tht Tôn gi thng chúng con Thnh tuyên dng o Pht. Tôn gi t trong nh tr dy, báo cùng các chúng: Phiên âm: Ngã s c pháp Nhi phi hu c Nhc thc Pht a Ly hu vô c Tm dch: Pháp ta chng c Là chng có không Mun bit ý Pht Phi b có không. Nói xong li nhp nh Tam-mui, th hin tng Nit-bàn. Nan
bèn lp tháp tht bo ngay ni tòa ó an táng trn thân Tôn gi. Lúc y nhm thi nh Vng, nm th 17, Tân Mùi.
T th tám: TÔN GI PHT À NAN T th tám, Tôn gi Pht à Nan , ngi nc Ca-ma-la, h Cù
àm. Trên u Ngài ni lên ln tht, có tài bin lun trn bén. Khi gp Tôn gi Bà Tu Mt thì làm l th gii xut gia. Sau khi nhn pháp, ngài bèn dn chúng lên ng hong pháp. n nc -gia, nhà Tì-xá-la, thy trên mái nhà có lung ánh sáng trng xông lên. Ngài nói cùng môn :
- Nhà này có Thánh nhân, ming chng nói nng, úng là cn khí i tha, chng i ó ây mà cm bit iu u trc.
44
Nói xong, có ông trng gi i ra thi l, hi: - Thy cn gì ? T nói: - Tôi cn th gi. Trng gi áp: - Tôi có ngi con tên Phc à Mt a, tui ã 50, ming cha tng
nói, chân chng bc i. T nói: - Nh li ông nói thì úng là hc trò ca tôi. Phc à nghe nói lin nhm dy làm l và nói k: Phiên âm: Ph mu phi ngã thân Thu th ti thân gi Ch Pht phi ngã o Thùy vi ti o ngã. Tm dch: Cha m chng thân thích Ai k ti thit thân ? Ch Pht chng o ta Ai ngi o quí trân ? T c k áp: Phiên âm: Nh ngôn d tâm thân Ph mu phi kh t Nh hành d o hp Ch Pht tâm tc th. Ngoi cu hu tng Pht D nh bt tng t Dc thc nh bn tâm Phi hp dic phi ly.
45
Tm dch: Li ông cùng thân tâm M cha không th sánh Hnh ông cùng o hp Ch Pht tâm chính ó. Vng cu Pht có tng Cùng ông chng ging nhau Mun bit bn tâm ông Chng hp, chng xa lìa. Phc à nghe k xong, bèn i by bc. T nói: K này xa kia tng gp Pht, bi nguyn rng ln, lo tình yêu cha
m khó lìa nên chng nói nng, chng i ng. Trng gi nghe vy bèn cho ri xa xut gia. V sau T làm l
th gii cho, nói: - Ta nay em Chánh pháp nhãn tng ca Nh Lai truyn li cho ông,
ch nên on dt. Và ngài c k: Phiên âm: H không vô ni ngoi Tâm pháp dic nh th Nhc liu h không c Th t chân nh ý. Tm dch: H không chng trong ngoài Tâm pháp cng nh th Nu hiu rõ h không Là t lý chân nh. Phc à nhn s phó chúc ca thy, c k tán dng rng: Phiên âm: Ngã s Thin T trung
46
ng c vi bát Pháp hóa chúng vô lng Tt hoch A-la-hán. Tm dch: Thy ta trong Thin T áng là v th tám Hóa vô s chúng u c A-la-hán. Sau ó, Pht à Nan th hin thn bin, on ngi tr li trên bn
tòa, an nhiên tch dit. Các chúng bèn kin lp bo tháp táng toàn thân Tôn gi.
Lúc y, nhm thi vua Cnh Vng, nm th 10, Bính Dn.
T th chín: TÔN GI PHC À MT A T th chín, Tôn gi Phc à Mt a, ngi nc -ca, h Tì-xá-
la. Sau khi c t th tám truyn pháp, ngài n Trung n truyn giáo.
By gi, có ông Trng gi tên Hng Cái, dn a con ti làm l T:
- a con này nm trong bào thai 60 nm nên có tên là Nan Sinh (sinh khó). Tng có mt v tiên bo a bé phi phàm, s làm pháp khí sau này. Nay gp Tôn gi xin c xut gia theo Thy.
T cho co tóc làm l th gii xut gia. Lúc làm l th gii có ánh sáng báu hin ra khp phòng nh có nm, by ht xá-li ti ch vy. T ó, ngài luôn tinh tn, quên c mi mt. Sau, T dn dò, phó chúc:
- i pháp nhãn tng Nh Lai, nay truyn li cho ông, ông nên h nim.
Và T c k:
47
Phiên âm: Chân lý bn vô danh Nhân danh hin chân lý Th c chân thc pháp Phi chân dic phi ngy. Tm dch: Chân lý vn không tên Gi tên hin chân lý Pháp chân thc nhn c Không chân cng không ngy. Truyn pháp xong, T bèn nhp dit tn Tam-mui Bát Nit-bàn.
Các chúng dùng du hng, g quí trà tì, thu ly xá-li lp tháp cúng dng ti chùa Na Lan à.
Lúc y nhm thi Kính Vng, nm th 33, Giáp Dn.
T th mi: TÔN GI HÔNG (HIP TÔN GI) T th mi, Tôn gi Hông, ngi Trung n . Ngài vn tên Nan
Sinh. Lúc sp sinh, ngi cha mng thy con voi trng, trên lng mang tòa báu, trên tòa có viên minh châu, t ngoài cng i vào, ánh sáng chiu khp mi ngi, khi tnh li thì ngài c sanh ra.
Sau khi gp T th chín, ngài theo hu cn bên thy rt chu áo, cha tng nm ng. Do hông không chm xung chiu nên ngài có tên hiu Hip Tôn gi (Tôn gi Hông) là vy.
Lúc n, Tôn gi n nc Hoa Th, ngi ngh di gc cây, tay phi ch xung t nói cùng môn :
- Nu ch t ây bin thành vàng, tt s có Thánh nhân vào hi ta. Va nói xong thì t bin thành vàng. Có ngi con ông nhà giàu
tên Phú Na D Xa n ng chp tay trc ngài. T hi:
48
- Ông t âu ti ? áp: - Tâm con chng n. T hi: - Dng li âu ? áp: - Tâm con chng có dng. T nói: - Ông chng nh ? áp: - Ch Pht cng vy. T nói: - Ông âu phi ch Pht ? áp: - Ch Pht cng chng phi con. T nhân ó nói k: Phiên âm: Th a bin kim sc D tri hu Thánh chí ng ta B- th Giác hoa nhi thành d. Tm dch: t này bin sc vàng Bit rng có Thánh Ngi di ci B- Hoa giác à n r. D Xa li nói k: Phiên âm: S ta kim sc a Thng thuyt chân thc ngha
49
Hi quang nhi chiu ngã Linh nhp Tam-ma-. Tm dch: Thy ngi trên t vàng Ging thuyt ngha thanh tnh Ánh sáng soi n con Khin con vào i nh. T bit ý nên cho xut gia, th các gii, ri ngài li bo: - i pháp tng Nh Lai, nay truyn li cho ông, ông nên h trì. Và nói k: Phiên âm: Chân th t nhiên chân Nhân chân thuyt hu lý Lnh c chân chân pháp Vô hành dic vô ch. Tm dch: Chân th t nhiên chân Do chân, nói hu lý Chng c pháp chân thc Chng i, cng chng ngh. T trao pháp xong thì bin hin thn thông vào Nit-bàn, hóa la t
thiêu. Các chúng dùng y gii ng xá-li, ngay ni ch y xây tháp cúng dng. Nhm i vua Trinh Vng, nm th 27, K Hi.
T th mi mt: TÔN GI PHÚ NA D XA T th mi mt, Tôn gi Phú Na D Xa, ngi nc Hoa Th, H
Cù àm, cha tên Bo Thân. Sau khi nhn pháp t Tôn gi Hông, ngài n x Ba-la-ni, có Mã Minh i s làm l tip ón. i s hi:
50
- Tôi mun bit Pht, ngi ó là ai ? T nói: - Ông mun bit Pht , k không th bit là Pht vy. Hi: - Pht ã chng th bit, thì sao bit ó là Pht ? T nói: - ã chng bit Pht, sao bit là chng phi Pht ? i s nói: - y là ngha phân ct. T nói: - y là ngha cây. T li hi: - Ngha phân ct là gì ? - Cùng Thy chia bng. Mã Minh li hi: - Ngha cây là gì ? - Ông b ta x ra (phân ct). Mã Minh hoát nhiên tnh ng, cúi u nh l quy y, lin cu cho
ct tóc. T bo cùng mi ngi: - i s ây, xa là vua nc Tì-xá-li, nc này có mt ging
ngi nh nga, hình l trn trung; vua bèn vn thn lc phân thân thành t tm, ging y nh vy mà có y phc. Sau nhà vua sinh ti min Trung n , ging ngi Nga cm lòng t ca ngài nên kêu vang lên, nhân ó mà có tên là Mã Minh (tc nga kêu).
Nh Lai có th ký: “Sáu trm nm sau khi ta dit , s có hin gi Mã Minh x Ba-la-ni, nhip phc ngoi o, vô s ngi, ni tip ta mà truyn bá o pháp. Nay là úng lúc ri ó”. Bèn bo Mã Minh:
- i pháp tng Nh Lai, nay truyn li cho ông. Và T c k:
51
Phiên âm: Mê ng nh n hin Minh ám bt tng ly Kim phó n hin pháp Phi nht dic phi nh. Tm dch: Mê ng nh n hin Ti sáng chng lìa thay Nay truyn pháp n hin Chng mt cng không hai. Tôn gi truyn pháp xong, hin thn bin, an nhiên th tch. Chúng
môn xây tháp bc ly kim thân Tôn gi. Lúc y, vào thi An Vng, nm th 19, Mu Tut.
T th mi hai: TÔN GI MÃ MINH T th mi hai, i s Mã Minh, ngi nc Ba-la-ni. Ngài còn
có tên là Công Thng, tc hnh công c hu tác, vô tác ca ngài là thù thng, vt tri hn tt c, nên có tên th.
Sau khi nhn pháp ca thy là Tôn gi D Xa, v sau ngài n nc Hoa Th truyn bá giáo pháp.
Ngày n, có mt ông lão bng ngã xung t trc tòa ging. T nói:
- ây không phi loi ngi tm thng, t có tng l. Nói va dt thì chng thy hình dng ông lão âu na. Lát sau t
di t li tri lên mt ngi rc sc vàng, li hóa ra là con gái, tay phi ch vào T nói k:
Phiên âm: Kh th trng lão tôn
52
ng th Nh Lai ký Kim th a thng Tuyên thông nht ngha. Tm dch: nh l bc trng gi ang nhn li Pht dy Ngay ti ch t này Tuyên dng ngha nht. Nói k xong thì bin mt. T nói: - Sp có ma n, u sc cùng ta. Phút chc, ma bão p n, tri t ti tm. T bo: - y là du hiu ma n, ta s tr nó thôi. Ngài ch tay lên không, tc thì có con rng vàng xut hin vùng vy
tr thn uy làm chn ng c rng núi. T vn ngi yên lng trên tòa, bn ma rút i ht. Tri 7 ngày sau, có mt con sâu con to nh con tiêu minh nép mình di tháp tòa. T ly tay nm ra a cho mi ngi xem, nói:
- Con sâu này là ma bin ra, n ây trm nghe pháp ta. Và ngài th ra bo i, nhng ma li nm im bt ng. T bo: - Nu ngi quy y tam Bo, tt s chng c thn thông. Con sâu lin hin nguyên hình mà làm l sám hi. T hi: - Ông tên chi ? Quyn thuc có nhiu ít ? áp: - Con tên Ca Tì Ma La, h hàng có 3.000. T hi: - Tr ht thn lc ca ông thì bin hóa th nào ? áp: - Hóa ra bin c là chuyn nh thôi. T hi: - Ông hóa bin tánh c không ? áp :
53
- Bin tánh th nào, con cha tng bit. T bèn nói v bin tánh: - Sông núi t ai u y c bin tánh mà lp nên, lc thông Tam-
mui cng t y mà phát hin. Ca Tì Ma La nghe nói sinh lòng tin tng, bèn cùng vi 3.000
chúng xin xung tóc quy y. T gi 500 La-hán n làm l th gii cho chúng.
T li nói vi ma vng: - i pháp nhãn tng ca Nh Lai nay truyn li cho ông. Hãy nghe
k ây: Phiên âm: n hin tc bn pháp Minh ám nguyên bt nh Kim phó ng liu pháp Phi th dic phi ly. Tm dch:
n hin tc bn pháp Ti sáng vn không hai Nay trao k ng pháp Không gi cng không thay. Truyn pháp xong, T nhp Tam-mui Long Phn Tn, vt thân lên
h không, ta nh tng mt tri tròn, on tch dit. Các chúng em chân th ca T t vào khám th. Lúc y nhm thi Hin Vng, nm th 42, Giáp Ng.
T th mi ba: TÔN GI CA TÌ MA LA T th mi ba, Tôn gi Ca Tì Ma La, ngi nc Hoa Th. Thot
u ngài là ngi ngoi o, có n 3.000 môn , vn thông sut các
54
phép d lun. Sau ó c pháp vi Tôn gi Mã Minh, ngài dn ti min Tây n , ây có mt thái t tên Vân T Ti, ngng m danh ting Tôn gi nên rc v cung cúng dng. T nói:
- Nh Lai có dy, Sa-môn không c gn gi vi quc vng hay các i thn cùng nhà quyn th.
Thái t hi: - Phía Bc thành nc ta có mt ngn núi ln, trong núi có mt hang
á, ni y có th dùng làm Thin tch c không ? áp: - c. Và ngài vào ngn núi y. i c vài dm, cht gp con mãng xà tht ln. T c i ti chng
màng gì n. Con rn qun quanh thân ngài, nhân y, Tôn gi thuyt tam quy y cho con rn. Rn nghe T dy xong lin b i.
T n gn hang á, ni ây có mt ông lão mc trng ra ón, chp tay kính l.
T hi: - Ông ni âu ? Ông lão áp: - Tôi xa là mt T-kheo, a thích ni thanh tnh. Có vài T kheo s
hc n hi han, tôi bc mình chuyn ng áp, khi lòng sân hn; do ó, khi cht b a làm thân mãng xà, sng trong hang á này n nay ã c nghìn nm. Va ri gp Tôn gi, nghe c giáo pháp nên n l t.
T hi: - Núi này còn có ai na không ? áp: - Cách 10 dm v phía Bc có cây i th, tàng che 500 con rng,
vua i th tên Long Th, thng ging pháp cho chúng rng nghe. Tôi cng nghe nhn.
T cùng chúng n ni y. Long Th ra tip:
55
- Núi sâu cô lng, ni ca loài rng, rn. Bc i c chí tôn sao li n ây ?
T nói: - Ta không phi chí tôn, ch n ây hi thm hin gi. Long Th thm ngh: “o s ây c tính quyt nh, o nhãn
có sáng không ? Có phi là bc i Thánh ni tip chân tông ?”. T nói: - Ông tuy thm ngh trong lòng song ta ã ý bit. Ch cn xut gia,
cn gì lo ta không phi Thánh. Long Th nghe nói lin t l, sám hi. T lin thoát cho Long Th cùng truyn gii c túc cho 500
chúng rng. T li bo Long Th: - Nay ta em i pháp nhãn tng Nh Lai truyn li cho ông. Nghe
k ta c k: Phiên âm: Phi n phi hin pháp Thuyt th chân thc t Ng th n hin pháp Phi ngu dic phi trí. Tm dch: Pháp không n, không hin Nói là chân thc t Ng pháp n hin này Chng ngu cng chng trí. Trao pháp xong, T hin thn bin, hóa la t thiêu. Long Th thu
ly xá-li ng sc lp tháp cúng dng. Lúc y nhm thi Noãn Vng, nm th 46, Nhâm Thìn.
T th mi bn: TÔN GI LONG TH
56
T th mi bn, Tôn gi Long Th, ngi x Tây Thiên Trúc. Ngài
còn có tên là Long Thng. Ban u c pháp vi Tôn gi Ma La, sau ngài n Nam n . Ngi x này a s u tin tng vào phúc nghip. T n ging pháp, mi ngi bàn tán:
- Con ngi có phc nghip là nht trên i ri. Nay nói n Pht tánh thì ai thy c.
T nói: - Các ông mun thy Pht tánh, trc tiên phi nên tr i lòng kiêu
ngo mình. Bn ngi kia hi: - Pht tánh ln hay nh ? T nói: - Không ln không nh, không rng chng hp, không phúc không
báo, không sng không cht. Mi ngi nghe thu lý mu hi tâm ban s. T bc lên tháp tòa, hin thân t ti, nh vng trng tròn y. Tt
thy hi chúng u ch nghe li nói pháp mà không nhìn thy hình tng ca T. Trong s ngi tham d có ngi con ông trng gi, tên Ca Na Bà, hi mi ngi:
- Có bit tng này không ? Mi ngi áp: - Mt nhìn cha thy thì làm sao bit c. Bà nói: - y là Tôn gi hin th tng Pht tánh khai th chúng ta. Làm
sao mà bit ? Bi vô tng Tam-mui hình nh trng tròn. Ngha ca Pht tánh là trng rng sáng sut.
Va dt li thì vng trng bin mt, T li ngi yên trên tháp tòa và nói k:
Phiên âm:
57
Thân hin viên nguyt tng D hin ch Pht th Thuyt pháp vô k hình Dng bin phi thanh sc. Tm dch: Thân hin tng trng tròn Hin bày ch Pht th Nói pháp chng hình dáng Sc thanh u chng k. Thính chúng nghe nói k, lin thâm ng phép vô sanh u nguyn
xin xut gia, cu ly gii thoát. T bèn co u và bo các Thánh tng n làm l trao gii c túc.
Nc này trc ó có 5.000 ngoi o, làm rành huyn thut, c mi ngi tôn ngng. T u ci hóa ht, khin h u quy y tam Bo. Li son i trí lun, Trung lun, Thp nh môn lun truyn bá trong i.
Sau T nói cùng t rut là Ca Na Bà: - i pháp nhãn tng Nh Lai, nay trao li cho ông. Hãy nghe ta c
k: Phiên âm: Vi minh n hin pháp Phng thuyt gii thoát lý pháp tâm bt chng Vô sân dic vô h. Tm dch: Có rành pháp n hin Mi nói lý ti lui Ni pháp tâm không chng Không gin cng không vui.
58
Nói k xong, ngài lin nhp Nguyt Luân Tam-mui, hin rng thn bin, ta trên pháp tòa, an nhiên tch dit. Ca Na Bà cùng các chúng lp bo tháp an táng.
Lúc y nhm thi Tn Thy Hoàng, nm th 35, K Su./.
59
QUYN 2 Sa-môn o Nguyên i Tng son
BA MI LM T TÂY TRÚC: Trong ó 13 T c ghi chép
1. T th mi lm Ca Na Bà 2. T th mi sáu La Hu La a 3. T th mi by Tng Già Nan 4. T th mi tám Già Na Xá a 5. T th mi chín Cu Ma La a 6. T th hai mi Xà D a 7. T th hai mi mt Bà Tu Bàn u 8. T th hai mi hai Ma Noa La 9. T th hai mi ba Hc Lc Na 10. T th hai mi bn Tôn gi S T 11. T th hai mi lm Bà Xá T a 12. T th hai mi sáu Bt Nh Mt a 13. T th hai mi by Bát Nhã a La
Tôn gi S T bàng xut: t Ma t t Ma t xut hai T :
1. Nhân à La 2. Cù La K Li Bà
Nhân à La xut bn T: 1. t Ma Thi Li 2. Na Già Nan 3. Phá Lâu Cu a La 4. Ba La Bà
Cù La K Li Bà xut hai T: 1. Ba La Bt Ma 2. Tng Già La Xoa
t Ma Thi Li xut hai T:
60
1. Ma L Bt La 2. A Li Bt Mâu
Phá Lâu Cu a La xut ba T: 1. Hòa Tu Bàn u 2. t Ma Kha 3. Chiên à La a Ba
La Bt Ma xut ba T: 1. Nc La a La 2. Bàn u a La 3. Bà Ba Bà La
Tng Già La Xoa xut nm T: 1. Tì Xá Dã a La 2. Tì Lâu La a Ma 3. Tì Túc Xô a La 4. u Bà Chiên à 5. Bà Nan a (Cng chung 22 ngi không ghi chép).
T th 15: TÔN GI CA NA BÀ
61
T th mi lm, Tôn gi Ca Na Bà, ngi Nam Thiên Trúc, h Tì-xá-la. Lúc u, ngài theo phúc nghip, c thích bin lun.
Sau ó, ngài n ra mt i s Long Th. Va mi n cng, Long Th ã bit ây là bc trí gi, sai th gi t bình bát nc y ngoài ca. Tôn gi nhìn thy, ngài b vào mt cây kim và i thng vào, vui v kh hi.
Long Th bèn thuyt pháp cho, không ng trên tòa ging mà ngài th hin vng trng tròn, ch nghe ting mà không thy hình dng. Bà nói cùng chúng:
- Nay hin im này là s th hin Pht tánh, biu th din thuyt không thanh sc.
Và ngài c T n ký c pháp. Sau ó, T Bà n nc Ca-tì-la, ây có ông trng gi là
Phm Ma Tnh c. Ngày n, trong vn có cây mc lên loi nm mèo, v rt ngon, nhng duy ch có ông trng gi và ngi con th hai là La Hu La a là hái c nm y. Hái xong, nm li ln, ri ri mc lên na. K d các quyn thuc không ai thy c loi nm y. T bit c nguyên nhân i trc nên tìm ti nhà.
Trng gi em vic nm l y ra hi. T nói: - Nhà ông xa kia có cúng dng mt T-kheo, nhng T-kheo y
cha sáng o pháp li nhn lung ca cúng dng, vy nên sinh thân làm nm báo áp. Duy có ông vi a con th hai thành tâm cúng dng nên hn