ÑÖÙT GAÂNRoslyn Eva, RN. Mid. Graduate Certificate of Orthopaedics.

1

ÑÖÙT GAÂN

Daây chaèng noái lieàn xöông vôùi xöông

Gaân noái lieàn cô vaøo xöông

Gaân, cô hoaït ñoäng giuùp co duoãi khôùp

2

ÑÖÙT GAÂN Gaân ñöôïc taïo töø moâ lieân keát vôùi caùc sôïi

ñöôïc saép xeáp cuøng höôùng vaø cuøng maët phaúng

3

ÑÖÙT GAÂN Söï saép xeáp naøy giuùp gaân khoûe hôn coù theå

choáng laïi löïc keùo hieäu quaû hôn

4

ÑÖÙT GAÂN

Gaân thöôøng bò ñöùt nhaát laø gaân goùt

Keá ñeán laø gaân baùnh cheø vaø gaân nhò ñaàu

Nhöõng gaân nhoû cuûa baøn tay vaø baøn chaân cuõng deå bò ñöùt

5

GAÂN GOÙT

Ñöùt baùn phaàn gaân goùt coù theå xaûy ra sau vieâm gaân hoaëc trong thì baät leân trong vaän ñoäng

Ñöùt hoaøn toaøn thöôøng xaûyra ôû vaän ñoäng vieân sau 30 tuoåi

6

GAÂN GOÙTThaêm khaùm

Beänh nhaân than ñau choùi ñoät ngoät

Khoù ñi Giôùi haïn taàm hoaït

ñoäng cuûa coå chaân Coù theå nghe tieáng

“baät” luùc chaán thöông

7

GAÂN GOÙTChaån ñoaùn

X quang ñeå loaïi tröø gaõy röùt xöông

8

GAÂN GOÙTChaån ñoaùn

Coù theå phaùt hieän moät khoaûng maát lieân tuïc ôû gaân goùt

9

GAÂN GOÙTChaån ñoaùn

Nghieäm phaùp Thompson - Beänh nhaân naèm xaáp, ngöôøi khaùm boùp vaøo baép chaân cuûa beânh nhaân. Baøn chaân cuûa beänh nhaân gaäp loøng neáu gaân khoâng bò ñöùt

10

GAÂN GOÙTÑieàu trò ban ñaàu

RICE – Rest (baát ñoäng), Ice (chöôøm laïnh), Compression (baêng eùp)vaø Elevation (keâ chaân cao)

Ñöùt gaân baùn phaàn coù theå ñieàu trò baûo toàn. Ñöùt hoaøn toaøn caàn phaãu thuaät

11

GAÂN GOÙTÑieàu trò baûo toàn• Boät giaøy oáng giöû

baøn chaân gaäp loøng trong 6 tuaàn

• Taäp gaäp coå chaân daàn daàn

• Traùnh gaäp löng baøn chaân

12

GAÂN GOÙTPhaãu thuaät

Ñöùt hoaøn toaøn caàn phaãu thuaät

Moã thaàm qua da hoaëc

Moã môû noái gaân

13

GAÂN GOÙTPhaãu thuaät

• Sau moã boù boät giöû baøn chaân gaäp loøng 2 – 6 tuaàn ñeå giaûm aùp löïc leân gaân chôø laønh

• Khoâng chòu löïc trong 6 tuaàn

14

GAÂN GOÙTBieán chöùng

Ñöùt laïi Nhieåm truøng Chaäm laønh Cöùng khôùp coå

chaân

15

GAÂN BAÙNH CHEØ Gaân baùnh cheø

noái lieàn cô töù ñaàu vaøo loài cuû chaøy

Gaân baùnh cheø caàn cho hoaït ñoäng duoãi goái

16

GAÂN BAÙNH CHEØThaêm khaùm Ñau döû doäi ñoät

ngoät Khoâng theå ñi laïi Khoâng theå duoãi goái hoaëc naâng chaân

goái giöû thaúng

17

GAÂN BAÙNH CHEØKhaùm

Söng baàm goái Xöông baùnh cheø

chaïy leân cao phía ñuøi

Sôø thaáy moät khoaûng maát lieân tuïc ôû goái

18

GAÂN BAÙNH CHEØChaån ñoaùn

Beänh söû teù hoaëc chaán thöông ôû goái

Khaùm laâm saøng X quang giuùp phaùt

hieän xöông baùnh cheø leân cao

19

GAÂN BAÙNH CHEØXöû trí ban ñaàu

RICE – Rest (baát ñoäng), Ice (chöôøm laïnh), Compression (baêng eùp)vaø Elevation (keâ chaân cao)

Khoâng chòu löïc chaân ñau

Baát ñoäng baèng neïp goái

20

GAÂN BAÙNH CHEØÑieàu trò baûo toàn Ñöùt baùn phaàn hoaëc beänh lyù keøm

theo naëng Neïp baát ñoäng goái 6 tuaàn Taäp vaät lyù trò lieäu sau ñoù

21

GAÂN BAÙNH CHEØPhaãu thuaät

Caàn moã môû vì gaân baùnh cheø naèm ngoaøi khôùp goái

Khaâu 2 ñaàu taän vôùi nhau

22

GAÂN BAÙNH CHEØPhaãu thuaät Sau moã giöû goái

thaúng baèng boät hoaëc neïp trong 6 tuaàn

Taäp goái thuï ñoäng nheï nhaøng taêng daàn

23

GAÂN BAÙNH CHEØBieán chöùng

Nhieåm truøng Cöùng goái Yeáu Chaäm laønh Ñöùt laïi Thuyeân taéc tænh

maïch saâu

24

ÑÖÙT GAÂN Ñaët caâu hoûi?

25

ÑÖÙT GAÂNTaøi lieäu tham khaûo:

Maher, A.B., Salmond S.W., Pellino T.A., (2002) Orthopaedic Nursing, (3rd edition)Saunders , Philadelphia.

eMedicine Sports Medicine – http://emedicine.medscape.com/article/85024-treatment Achilles Tendon Rupture.

Patellar Tendon Rupture and Surgical Repair– http://www.arthroscopy.com/patendrep.htm Patellar Tendon Rupture.

26