Chemicaliën Op School 11 oktober 2008. 11/10/2008Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe...
-
Upload
anke-baert -
Category
Documents
-
view
218 -
download
2
Transcript of Chemicaliën Op School 11 oktober 2008. 11/10/2008Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe...
Chemicaliën Op School
11 oktober 2008
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliënAdviezen bij gebruik van chemicaliënVergunningenOpslag van stoffenGHS: nieuwe indeling en etiketteringAfvalbeheer
Programma
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Herkomst en draagwijdteGebaseerd op inventaris van verschillende scholen
Selectie van 400 stoffen en preparaten
Lijst is noch volledig noch beperkend
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Motivatie van de adviezenGebaseerd op
• kenmerken veiligheid, gezondheid & milieu
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Kenmerken veiligheid en gezondheid:
Gevarenschaal gebaseerd op de R-zinnen
Veiligheidbv:• R1 (in droge toestand ontplofbaar): gewicht 12• R11 (licht ontvlambaar): gewicht 7
Gezondheidbv:• R20 (schadelijk bij inademing): gewicht 4• R45 (kan kanker veroorzaken): gewicht 14
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Motivatie van de adviezenGebaseerd op
• kenmerken veiligheid, gezondheid & milieu• belangrijkheid vanuit didactisch en technisch oogpunt• beschikbaarheid van alternatieven
in die volgorde
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Afdwingbaarheid van de adviezen
te interpreteren als adviezen
Wet Welzijn, art. 5werkgever moet• risico’s voorkomen• vervangen van wat gevaarlijk is door wat minder gevaarlijk is• preventiemaatregelen nemen
COS-lijst gebruiken als instrument om aan deze verplichtingen te voldoen
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën
Organische stoffen
Koolwaterstoffen Naam Formule D L LT GVS R-codes S-codes WGK Opm.
Benzeen
- - - F, T 45-46-11-36/38- 48/23/24/25-65
53-45 3
Benzine (>= 0,1 % benzeen) 1 - - T, F 45-11-52/53-65 53-9-16-45-61 3 26 Benzine 30-80 (< 0,1 % benzeen) 1 2 2 F, Xn 11-52/53-65 9-16-23-24-33-61 2
Cyclohexaan
2 2 2 F, Xn, N 11-38-65-67-50/53 9-16-25-33-60-61-62 2
Cyclohexeen
2 3 3 F, Xn 11-21/22 16-23-33-36/37 1
Leerlingen-proeven in
studierichtingen met chemie als
hoofdvak
Leerlingen-proeven
Demonstratie-proeven
Etiketgegevens WGK-codes(milieu)
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
ook opgenomen in de Databank Gevaarlijke Stoffen (DBGS)
Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Adviezen bij gebruik van chemicaliën
Zeer licht ontvlambare stoffen (F+ in combinatie met R12)
Voorbeeld
aceetaldehyd, diethylether, n-pentaan
Preventiemaatregelen
Opslag en verpakking
Indien mogelijk alternatieven gebruiken Opslag in een koele geventileerde ruimte of kast met voldoende brandweerstand. Nooit opslaan in een koelkast die niet vonkvrij is
Behandeling van het product
Met kleine hoeveelheden werken Steeds een gepast blusmiddel in de buurt hebben Open vuur of vonken in de omgeving vermijden
1.
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
KB van 12/04/1974 betreffende sommige verrichtingen i.v.m. stoffen met hormonale, antihormonale, anabole, beta-adrenergische, anti-infectieuze, antiparasitaire en anti-inflammatoire werking
bv: salicylzuur, kaliumjodide (?)
aanvraag bij Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten
vergunning is kosteloos en 5 jaar geldig
Vergunningen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Gescheiden opslag (compartimentering)
Vlarem II, art. 5.17.1.5• Voorzorgsmaatregelen om contact te vermijden tussen stoffen die gevaarlijke chemische
reacties kunnen veroorzaken
(zeer) licht ontvlambare stoffen oxiderende stoffen
corrosieve vloeistoffen overige stoffen
oxiderende stoffen reducerende stoffen
zuren basen
organische zuren anorganische zuren
peroxiden overige stoffen
lekbakken onder recipiënten met vloeistoffen
Opslag van stoffen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
(Zeer) licht ontvlambare vloeistoffenARAB art. 52
KB 13/3/1998 (opslag van (zeer) licht ontvlambare en brandbare vloeistoffenVlarem II art. 5.17.3.9
50 l licht ontvlambare vloeistoffen 50 kg stoffen die bij contact met water brandbare gassen vrijmaken
• in lokalen van groep 1 (speciale voorzorgen tegen brandgevaar)• mag ook in brandwerende veiligheidskasten met zelfsluitende deuren
Opslag van stoffen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
(Zeer) licht ontvlambare vloeistoffenniet meer dan het strikte minimum in les- en praktijklokalen
(geldt ook voor giftige vloeistoffen)
glazen recipiënten: maximum inhoud van 3 l
opslagruimte voldoende geventileerd (vermijden van explosieve atmosfeer)
sla licht ontvlambare vloeistoffen nooit op in een gewone koelkast
in gesloten recipiënten en beschermd tegen warmtestraling
Opslag van stoffen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
(Zeer) giftige stoffenARAB art. 723bis19
• lijst van stoffen die achter slot moeten bewaard worden (mag ook in een gesloten kast)
Opslag van stoffen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
(Zeer) giftige stoffenARAB art. 723bis19
• lijst van stoffen die achter slot moeten bewaard worden (mag ook in een gesloten kast)
Advies COS: bewaar alle T- en T+-stoffen achter slot!
Opslag van stoffen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Tips!alkalimetalen in tweede onbreekbaar recipiënt, gevuld
met zand
dibroom in tweede onbreekbaar recipiënt, gevuld met Na2S2O3
grote recipiënten met vloeistoffen op onderste schappen
schappen van opstaande rand voorzien
Opslag van stoffen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Vlarem afd. 5.16.5ARAB art. 52
300 l: strikte eisen aan opslagplaats
hoeveelheden van ontvlambare en giftige gassen in les- en praktijklokalen tot een strikt minimum beperken
Opslag van gassen
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
(zeer) licht ontvlambare of giftige vloeistoffen en gassen: enkel het strikte minimum
bepaalde giftige stoffen achter slot (advies: alle T- en T+-stoffen)
blootstellingsnormen (grenswaarden) respecteren:eventueel bijkomende ventilatie voorzien
Opslag van stoffen in het leslokaal?
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Nieuwe etiketteringNieuwe gevarensymbolen
GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals)
EU GHS EU GHS
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Nieuwe etiketteringNieuwe zinnen
• Uitdrukking ´gevaar´ of ´waarschuwing´ onder het symbool• R(isk)-zinnen H(azard)-zinnen• S(afety)-zinnen P(recaution)-zinnen
GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals)
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Nieuwe classificatie
GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals)
EU Zeer giftig
Zeer giftig bij opname door de mond
Giftig
Giftig bij opname door de mond
Schadelijk
Schadelijk bij opname door de mond
LD50 <=5 5-25 25-50 50-200 200-300 300-2000
GHS
Cat. 1 Cat.2 Cat.3 Cat. 4
Gevaar
Dodelijk bij inslikken
Gevaar
Dodelijkbij inslikken
Gevaar
Giftigbij inslikken
Waarschuwing
Schadelijkbij inslikken
11/10/2008 Chemicaliën Op School Marc Verhaeghe
Timing In voege vanaf
1 december 2010 voor zuivere stoffen 1 juni 2015 voor mengsels
GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals)