Chau gai ong Linh fullphoto.goodreads.com/documents/1336450162books/13638790.pdfcủa nh ững ng...

CHÁU GÁI ÔNG LINH

Philippe Claudel

Making Ebook Project

BOOKAHOLIC CLUB

Philippe Claudel CHÁU GÁI ÔNG LINH

2

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

• Tên sách: CHÁU GÁI ÔNG LINH • Tác giả: Philippe Claudel • Dịch giả: Trịnh Thu Hồng • Nguyên tác: La Petite Fille de Monsieur Linh

• Nhà xuất bản: Phụ nữ • Năm xuất bản: 2007 • Số trang: 175 • Giá tiền: 20.000 ðồng • Khổ: 11.5 x 18.5 cm

ðánh máy: Minh Khuyên, Hoàng Thành, Vân Anh Kiểm tra: Thảo ðoàn Chế bản ebook: Thảo ðoàn Ngày thực hiện: 06/04/2011 Making Ebook Project #114 – www.BookaholicClub.com


3

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

GIỚI THIỆU TÁC GIẢ

Philippe Claudel, sinh năm 1962, không chỉ là nhà văn mà còn là giảng viên, biên kịch,

ñạo diễn. Từ tiểu thuyết ñầu tay ra ñời năm 1999, ông liên tiếp gặt hái thành công với các giải thưởng France Télévisions cho tác phẩm J'abandonne, giải Goncourt truyện ngắn năm 2003 cho tác phẩm Les Petites mécaniques, giải Renaudot năm 2003 cho tác phẩm Les âmes grise, giải Goncourt trẻ năm 2007 cho tác phẩm Le Rapport de Brodeck

Nhiều cuốn sách của ông ñã ñược dịch sang tiếng Việt như:

- Những tâm hồn xám (Les âmes grise), 2003

- Cháu gái ông Linh (La Petite Fille de Monsieur Linh ), 2005

- Thế giới không trẻ em và nhưng câu chuyện khác, 2006

- Báo cáo của Brodeck (Le Rapport de Brodeck), 2007


4

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Năm 2008, ông thực hiện bộ phim ñầu tay I’ve loved you so long với diễn viên nổi tiếng Kristin Scott Thomas và Elsa Zylberstein. Bộ phim ñem lại cho ông giải César năm 2008 cho bộ phim ñầu tay và giải diễn viên phụ xuất sắc dành cho diễn viên Elsa Zylberstein.


5

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

GIỚI THIỆU TÁC PHẨM

Tác phẩm viết về những cảm xúc của một người ñàn ông tên Linh - vì chiến tranh tàn phá làng xóm, vợ, con trai và con dâu bị bom giết hại, chỉ còn lại ñứa cháu nội còn ñỏ hỏn - nên buộc lòng phải rời bỏ quê hương, ñến tị nạn nơi ñất khách quê người. Ở ñó, ông ñã tìm thấy cho mình một tình bạn ñẹp, một tình bạn không lời, một tình bạn ñược cảm nhận qua những cử chỉ thân thiện.


6

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Cuốn sách này xuất bản trong khuôn khổ Chương trình hỗ trợ xuất bản Nguyễn Văn Vĩnh, ñược sự giúp ñỡ của Trung tâm Văn hóa và Hợp tác ðại sứ quán Pháp tại Việt Nam về in ấn và bản quyền tác giả.

Cet ouvrage, publié dans le cadre du Programme d’aide à la publication Nguyen Van

Vinh, bénéficie du soutine du Centre Culturel et de Coopération de l’Ambassade de France

au Vietnam pour l’édition et la prise en charge des droits d’auteurs.

Dịch từ nguyên bản tiếng Pháp:

LA PETITE FILLE DE MONSIEUR LINH

© Éditions Stock, 2005


7

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Tặng cho tất cả những ông Linh

Và những cô cháu gái của họ

Dành cho Nohm và Emélia


8

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Có một ông già ñứng phía sau con tàu. Ông ôm chặt trong tay một cái vali nhẹ bẫng và một ñứa bé sơ sinh còn nhẹ hơn cả cái vali. Ông già tên là Ông Linh. Ông là người duy nhất biết tên ông là như thế bởi tất cả những người quen biết quanh ông ñều ñã chết rồi.

ðứng ở phía ñuôi tàu, ông thấy ñất nước mình lùi xa dần, ñất nước của tổ tiên ông và của những người thân ñã mất, trong khi ñó ñứa bé trong tay ông vẫn ñang ngủ. ðất nước dần xa, trở nên nhỏ bé vô cùng, và Ông Linh nhìn nó biến mất ở phía chân trời, trong hàng giờ liền, mặc cho gió thổi và làm ông ngả nghiêng như một con rối.

Chuyến ñi kéo dài rất lâu. Hết ngày này ñến ngày khác trôi qua. Trong suốt khoảng thời gian ñó, ông già ở lại phía cuối tàu, mắt nhìn theo lằn nước trắng vạch theo vệt tàu cuối cùng ñã hòa quyện với trời, dõi vào nơi xa xăm tìm hoài những bến bờ ñã biến mất.

Khi người ta muốn ñưa ông vào trong buồng, ông ñể người ta dẫn ñi không nói năng gì, nhưng lát sau, người ta lại thấy ông ở boong sau, một tay bám thành tàu, một tay ôm chặt ñứa bé, cái vali nhỏ bằng da thuộc ñặt dưới chân.

Một cái ñai quấn quanh vali ñể nó khỏi bung ra, như thể bên trong có cất giữ những của cải quý giá. Thực ra, nó chỉ ñựng những bộ quần áo cũ, một bức ảnh mà ánh sáng mặt trời hầu như ñã xóa nhòa hết mọi chi tiết và một cái túi lụa, ông ñã thả một nắm ñất vào ñó. ðó là tất cả những gì ông có thể ñem theo. Và tất nhiên cả ñứa bé nữa.

ðứa bé ngoan. ðó là bé gái. Bé ñược sáu tuần khi Ông Linh lên tàu cùng với bao nhiêu người khác nữa giống như ông, những người ñàn ông và những người ñàn bà, họ ñã mất tất cả, người ta vội vàng tập hợp họ lại và họ cũng cứ ñể mặc cho ngươi ta làm.

Sáu tuần. ðó là khoảng thời gian chuyến ñi kéo dài. ðến nỗi khi tàu tới nơi, bé gái ñã có tuổi ñời tăng lên gấp ñôi. Còn với ông già, ông có cảm tưởng mình ñã già ñi cả một thế kỉ rồi.

ðôi khi, ông thì thầm một bài hát cho bé, lúc nào cũng vẫn một bài duy nhất, ông thấy ñôi mắt nó mở ra và miệng nó cũng vậy. Ông nhìn bé và ông thấy trong ñó nhiều hơn cả khuôn mặt một bé thơ. Ông thấy các phong cảnh, các buổi sáng ngập tràn ánh nắng, bước chân chậm rãi và bình thản của ñàn trâu trên các cánh ñồng, bóng tròn của những cây ña trên ñường dẫn vào làng, làn sương xanh tỏa từ núi xuống vào buổi chiều, như một tấm khăn san nhẹ nhàng choàng khẽ lên vai.


9

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Sữa ông cho ñứa bé ăn chảy trào ra quanh miệng nó. Ông Linh vẫn chưa quen. Ông vụng về. Nhưng bé gái không khóc. Bé quay lại với giấc ngủ, còn ông, ông quay lại với chân trời, với bọt của lằn nước trắng và với nơi xa, nơi từ lâu rồi, ông không còn phân biệt ñược gì nữa.

Cuối cùng, vào một ngày của tháng Mười một, con tàu ñã tới nơi, nhưng ông già không muốn xuống tàu. Rời khỏi con tàu, là thực sự rời khỏi cái vẫn ràng buộc ông với mảnh ñất của mình. Lúc ñó có hai người phụ nữ với những cử chỉ nhẹ nhàng dẫn ông về phía bến cảng, như thể ông ñang bị ốm. Trời rất lạnh. Bầu trời phủ ñầy mây. Ông Linh hít mùi hương của quê mới. Ông không cảm thấy gì. Không có một mùi gì. Một ñất nước không có mùi hương. Ông siết chặt ñứa bé vào sát ông hơn nữa, hát bài hát mọi khi vào tai nó. Thực sự, ông ñã hát bài này cho chính bản thân mình, ñể nghe giọng nói của chính mình và âm nhạc của ngôn ngữ mình.

Ông Linh và ñứa bé không chỉ có một mình trên bến cảng. Họ có tới hàng trăm người giống như hai ông cháu. Già và trẻ, ngoan ngoãn chờ ñợi, ñồ ñạc ít ỏi bên cạnh người, chờ ñợi dưới cái lạnh họ chưa bao giờ biết tới ñể nghe người ta bảo ñi ñâu. Chẳng ai nói chuyện với ai. ðó là những bức tượng gầy mảnh với những bộ mặt buồn và run lập cập trong câm lặng hoàn toàn.

Một trong hai người phụ nữ ñã giúp ông xuống tàu quay lại phía ông. Bà ta ra hiệu cho ông ñi theo bà ta. Ông không hiểu những lời bà nói nhưng ông hiểu cử chỉ ra hiệu của bà. Ông chỉ ñứa bé cho bà thấy. Bà ta nhìn ông, có vẻ do dự, và rồi cuối cùng thì bà mỉm cười. Ông bắt ñầu bước ñi theo bà.

Cha mẹ ñứa bé này là con Ông Linh. Cha của ñứa bé là con trai của ông. Họ ñã chết trong chiến tranh, cuộc chiến ñã tàn phá ñất nước từ bao năm. Một buổi sáng, họ ñi ra ruộng làm ñồng cùng với ñứa bé và tối ñến, họ không trở về. Ông già ñã chạy. Thở ñến ñứt cả hơi, ông tới gần ruộng lúa. Chỉ còn là một cái hố mông mênh và bập bềnh, bên miệng hố bom, xác con trâu ruột nổ tung, cái ách của nó gãy ñôi như một cọng rơm. Ở ñó còn có cả xác con trai ông, xác vợ nó, và xa hơn là ñứa bé, hai mắt mở to, quấn kín trong tã, bình an vô sự, và bên cạnh bé, một con búp bê, con búp bê của bé, to bằng bé, ñã bị một mảnh bom phát ñứt ñầu. Bé gái mới ñược mười ngày. Cha mẹ bé ñã gọi bé là Sáng Dịu, theo ngôn ngữ ở ñây có nghĩa là “Buổi sáng dịu dàng”. Họ ñã gọi cô bé như vậy, và rồi họ ñã chết. Ông Linh bế ñứa bé lên. Ông ra ñi. Ông ñã quyết ñịnh ra ñi mãi mãi. Vì ñứa bé.


10

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Khi ông già nghĩ như thế về ñứa bé, dường như ông thấy nó tựa sát hơn vào người ông. Ông nắm chặt cái quai vali và ñi theo người phụ nữ trong khi khuôn mặt ông ướt ñẫm dưới cơn mưa tháng Mười một.

ði tới một căn phòng tỏa ra ñầy hơi ấm, người phụ nữ chỉ cho ông một chỗ ngồi. Bà bảo ông ngồi xuống. Có những cái bàn, những cái ghế. Căn phòng rất to. Khi ấy, họ chỉ có một mình, nhưng một lúc sau, tất cả những người trên tàu tới căn phòng và ở lại ñó. Người ta cho hai ông cháu ăn xúp. Ông không muốn ăn, nhưng người phụ nữ lại gần ông ñể làm cho ông hiểu rằng cần phải ăn. Bà nhìn ñứa bé ngủ. Ông già nhìn thấy ánh mắt người phụ nữ nhìn ñứa bé. Ông tự nhủ bà ấy có lý. Ông tự nhủ ông cần phải ăn, ông cần phải lấy lại sức lực, vì ñứa bé nếu như không phải vì ông.

Ông sẽ không bao giờ quên mùi vị câm lặng của bát xúp ñầu tiên này, nuốt mà chẳng thấy ngon, khi mà ông vừa mới cập bến, bên ngoài trời lạnh biết bao, và bên ngoài, không phải là ñất nước của ông, ñó là một ñất nước lạ lùng và xa lạ, và với ông nó vẫn mãi như thế, dù thời gian rồi sẽ trôi ñi, dù khoảng cách giữa kỉ niệm và hiện tại ngày càng xa hơn.

Món xúp giống như không khí thành phố mà ông ñã hít vào khi xuống khỏi tàu. Nó thật sự không có mùi, thật sự không có vị. Ông chẳng nhận ra cái gì trong ñó. Ông không thấy trong ñó, cái cay cay ngon tuyệt của sả, cái dịu ngọt của rau mùi tươi, và cái mềm mại của món lòng. Món xúp trôi vào miệng ông và trong cơ thể ông rồi bỗng nhiên tất cả sự xa lạ của cuộc sống mới ñến trong ông.

Buổi tối, người phụ nữ dẫn Ông Linh và ñứa bé vào trong một nhà ngủ. Nơi này sạch sẽ và rộng rãi. Có hai gia ñình người tị nạn ñã sống ở ñó từ ba tuần nay. Họ ñã quen và thoải mái. Họ biết nhau vì cùng quê ở một tỉnh miền Nam. Họ ñã cùng nhau ñi trốn, trôi dạt rất lâu trên một cái tàu bị ñắm trước khi ñược một cái tàu thực sự vớt lên. Có hai ngươi ñàn ông, họ ñều còn trẻ. Một người có một vợ, người kia có hai vợ. Bọn trẻ mười một ñứa ồn ào và vui vẻ. Tất cả cùng nhìn ông già như một kẻ quấy rầy và ñứa bé ông bế, với con mắt ngạc nhiên, có một chút thù ñịch. Ông Linh cảm thấy mình quấy rầy họ. Dù sao, họ cũng cố gắng ñón tiếp ông tử tế, cúi chào ông, gọi ông là Bác, theo như tập quán. Bọn trẻ muốn ôm Sáng Dịu vào tay, nhưng ông nói với bọn chúng với giọng trầm tĩnh rằng ông không muốn. Ông giữ ñứa bé sát bên mình. Bọn trẻ con nhún vai. Ba người ñàn bà thì thầm rồi quay ñi. Hai người ñàn ông lại ngồi xuống một góc và tiếp tục ván bài mạt chược của họ.


11

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Ông già nhìn cái giường ñã ñược phân cho ông. Ông nhẹ nhàng khéo léo ñặt ñứa bé xuống ñất, nhấc ñệm ra khỏi giát giường lò xo, ñặt nó ngay xuống ñất. Ông ñặt ñứa bé nằm lên ñệm. Cuối cùng, ông nằm xuống cạnh ñứa bé, ñể nguyên quần áo, nắm trong tay quai vali. Ông nhắm mắt lại, quên hai gia ñình ñang ngồi quay tròn và bắt ñầu ăn. Ông nhắm mắt lại rồi ngủ thiếp ñi và mơ tới mùi hương thơm của quê hương ông.


12

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Bao ngày trôi qua. Ông Linh không rời khỏi nhà ngủ. Ông dành thời gian chăm sóc ñứa bé, với những cử chỉ vừa chăm chú vừa vụng về. ðứa bé ñã nổi loạn. Nó không bao giờ khóc, không bao giờ kêu to hơn. Với cách ñó, nó như muốn giúp ñỡ ông nó bằng cách kìm nén tiếng khóc và kìm nén mong muốn cấp thiết của một ñứa bé còn bú. ðó là ñiều ông già nghĩ. Bọn trẻ nhìn ông và thường trêu chọc ông, nhưng không dám trêu to. Những người ñàn bà ñôi khi cũng cười khi thấy cử chỉ luýnh quýnh lúc ông thay áo quần cho ñứa bé hay tắm rửa cho nó:

- Bác ơi, bác không biết làm ñâu! ðể tụi con làm cho! Tụi con sẽ không làm cho nó bể ñâu!

Và họ cười ngặt nghẽo. Bọn trẻ cũng thế, chúng còn cười to hơn cả các bà mẹ chúng. Nhưng mỗi lần như vậy, ông già lắc ñầu, từ chối sự giúp ñỡ của họ.

Người phụ nữ ngày ñầu tiên, người mà ông ñặt cho biệt danh trong ông là người ñàn

bà bến cảng, mỗi sáng tới cho ông thức ăn trữ sẵn và thăm hỏi sức khỏe tất cả mọi người. Một cô gái trẻ ñi cùng với bà. Cô nói tiếng quê ông. Cô làm phiên dịch.

Bác ơi, bác vẫn chưa ra ngoài à? Tại sao bác lại không ra ngoài? Bác cần hít thở không khí!

Ông nói không, bằng cách im lặng. Ông không dám thú nhận rằng ông sợ ra ngoài, sợ ñi trong cái thành phố xa lạ này, sợ gặp những người ñàn ông và những người ñàn bà mà ông không biết mặt và không hiểu ngôn ngữ của họ.

Cô phiên dịch trẻ nhìn ñứa bé, rồi nói rất lâu với người ñàn bà bến cảng. Họ cùng nhau bàn bạc. Cô gái lại tiếp tục.

- Bé gái sẽ héo hắt nếu như bác không ñưa bé ñi dạo! Bác nhìn xem, bé có nước da trắng nhợt, người ta có thể nói rằng ñó là một con ma…

Những lời này của cô gái làm ông lo ngại. Ông không thích ma. ðã có quá nhiều ma tới quấy rầy ông trong ñêm. Ông xiết chặt Sáng Dịu vào lòng mạnh hơn và hứa sẽ ñưa bé ñi dạo nếu trời tiết không quá lạnh.

- Bác biết không, cái lạnh ở ñây giống như mưa ấm ở quê mình, cô gái nói, bác cần phải thích nghi ñược với nó.


13

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Người ñàn bà bến cảng ñi ra cùng cô phiên dịch. Ông Linh chào họ theo nghi lễ xã giao, như ông vẫn làm hàng ngày.

Ngày hôm sau, lần ñầu tiên ông ra khỏi nhà ngủ và thấy lại ñược quang cảnh bên ngoài. Trời có gió, một ngọn gió tới từ biển và ñể cho một chút vị mặn của muối trên môi. Ông già ñưa lưỡi liếm môi ñể nhấm vị mặn của muối. Ông ñã mặc vào người tất cả những quần áo mà người ñàn bà bến cảng ñã ñưa cho ông sau ngày ông tới. Ông mang trên mình một cái áo sơmi, ba cái áo len, một cái áo khoác len hơi quá khổ, một cái áo khoác không thấm nước cũng như một cái mũ có vành gập xuống. Ăn mặc như thế, trông ông giống một thằng bù nhìn căng phồng ra. Ông cũng mặc cho ñứa bé tất cả những quần áo ông ñã nói với người ñàn bà bến cảng ñưa cho bé. Người ta tưởng rằng ông ñang ôm trong tay một quả bóng to tướng thuôn dài.

- ðừng ñi lạc ñấy bác, thành phố này to lắm! - những người ñàn bà nói theo ông khi ông sắp sửa bước ra ngoài. Họ vừa nói câu ñó vừa cười.

- Cẩn thận không người ta bắt trộm ñứa bé của bác ñấy! - một người trong số họ tiếp tục nói. Thế là tất cả bọn họ, những người ñàn bà, những ñứa con trai và con gái họ cũng cười ầm ĩ. Những người ñàn ông cũng ngước mắt lên. Họ ñã cười khi nhìn ông ăn mặc kì cục như vậy và một trong hai người ñã kêu to qua làn khói thuốc lá hăng hắc họ hút liên tục trong khi chơi bài: “Nếu như một năm nữa bác không về, chúng tôi sẽ báo cho văn phòng người tị nạn biết!”. Ông chào họ và ông bước ra ngoài, khiếp sợ vì cái ñiều người phụ nữ vừa nói, về những ñứa trẻ bị người ta bắt trộm.

Ông Linh bước thẳng về phía trước, không hề ñổi vỉa hè. Ông tự nhủ nếu ông không ñổi vỉa hè và không khi nào qua ñường cả, ông không thể bị lạc ñược. Ông chỉ cần ñi ngược trở lại thì sẽ tìm thấy khu nhà ngủ. Thế là ông bước thẳng về phía trước, ôm ñứa bé sát người, ñứa bé bỗng nhiên trở nên to tướng với tất cả ñống quần áo phủ trên người. Cái lạnh ñã tô màu cho ñôi má cô bé nhô ra ngoài ñống len dạ: cô bé mau chóng có khuôn mặt màu hồng dịu dàng ñẹp ñẽ cho ông nhớ lại các nụ hoa súng, những nụ hoa hé nở vào ñầu xuân trên các ao hồ. Còn ông, mắt ông ñang khóc. Cái lạnh làm ông trào nước mắt, ông ñể cho nước mắt rơi trên mặt mà không tài nào lau ñi ñược bởi cả hai tay ông ñang ôm ñứa bé, ñể không tên trộm nào có thể lấy mất cháu của ông.


14

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Ông tiến bước trên vỉa hè mà thực sự chẳng ngắm nhìn thành phố, ông quá bận rộn với chính bước ñi của mình. Người ñàn bà bên bến cảng và cô phiên dịch ñã nói ñúng. ðúng là xê dịch một chút, bước ñi thả bộ thật dễ chịu và ñứa bé nhìn ông với cặp mắt sáng như ñá ñen quí hiếm dường như cũng nghĩ như vậy.

Ông Linh ñã bước ñi như thế một lúc lâu, hầu như không nhận thấy mình ñã ñi qua ñi lại mãi trước khu nhà ngủ, bời vì ông không ñổi vỉa hè, cuộc ñi dạo vòng tròn của ông khiến ông ñi quanh cả một khối nhà to.

ðược khoảng một giờ, ông cảm thấy mệt và ngồi xuống một cái ghế băng, ñối diện một công viên ở phía bên kia ñường. Ông ñặt ñứa bé nằm trên ñùi và lấy trong túi ra một cái phong bì, ông ñã ñựng cơm vào trong ñó. Ông lấy cơm cho vào miệng, ông nhá nhá cơm cho nó nát hơn, như bột, rồi lấy ra khỏi miệng và ñút cho ñứa bé ăn. Sau ñó, ông ñưa mắt ngắm nghía xung quanh.

Không có gì giống với những ñiều ông ñã biết. Như thể ñược sinh ra trên ñời một lần nữa. Những chiếc xe hơi chạy qua, ông chưa bao giờ nhìn thấy chúng, nhiều vô kể, trong vũ ñiệu balê tuôn chảy và ñều ñặn. Trên hè phố, những người ñàn ông và phụ nữ bước ñi rất nhanh, như thể sự sống còn của họ phụ thuộc vào ñó. Không một ai mặc ñồ rách rưới, không một ai ñi ăn xin. Chẳng ai ñể ý tới ai. Có cả rất nhiều cửa hàng rộng rãi, to lớn ñầy những hàng hóa mà ông già thậm chí không nghĩ rằng lại có chúng trên ñời. Nhìn những cái ñó khiến ông chóng mặt. Ông lại nghĩ tới cái làng của ông như người ta nghĩ tới một giấc mơ ñã thấy và người ta không còn biết rõ ñó có thực là một giấc mơ không hay là một thực tại ñã mất rồi.

Ở làng chỉ có một con ñường. Một con ñường duy nhất. Khi trời mưa, mưa lớn và tuôn rơi trút xuống, con ñường biến thành một con suối giận dữ, trong ñó bọn trẻ con trần truồng vừa chạy theo nhau vừa cười ñùa. Khi trời khô ráo, lũ lợn ngủ trên ñường ñắm mình trong bụi cát, trong khi ñó lũ chó vừa ñuổi nhau vừa sủa váng lên. Ở làng, tất cả mọi người ñều quen biết nhau, và mỗi khi gặp nhau họ ñều chào hỏi nhau. Tất cả có mười hai gia ñình, và mỗi gia ñình trong ñó ñều biết chuyện của gia ñình khác, có thể kể tên ông bà, tổ tiên, anh em họ, biết ñược người này người kia có của cải gì. Nhìn chung, ngôi làng giống như một gia ñình lớn và duy nhất, phân chia trong các ngôi nhà ñược xây dựng trên các cọc sàn, dưới sàn những gà và những vịt ñào bới ñất và cục tác, quang quác. Ông già nhận thấy rằng khi ông nói về cái làng trong chính lòng ông, ông ñã dùng ở thời quá khứ. ðiều này


15

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

ñã ñâm nhói vào trái tim. Ông thực sự cảm thấy trái tim ñau nhói, vì thế ông ñưa cái tay còn rảnh rỗi lên trên ngực, chỗ trái tim, ñể làm ngừng cơn ñau.

Ngồi trên ghế băng, Ông Linh không thấy lạnh. Nghĩ ñến làng ông, ngay cả dùng thì quá khứ, tức là vẫn còn ở ñó một chút, trong khi ñó ông biết rằng thực ra không còn gì nữa, tất cả những ngôi nhà ñã bị ñốt cháy và bị tàn phá, lũ súc vật ñã bị chết, chó, lợn, gà, vịt, cũng như phần lớn những người dân, những người còn sống sót ñã ra ñi khắp bốn chân trời góc bể, như ông. Ông dựng cổ áo khoác và vuốt ve vầng trán ñứa bé ñang ngủ. Ông lau cơm chảy ra hai bên miệng bé.


16

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Bỗng nhiên ông nhận thấy họ không còn chỉ có một mình trên ghế băng nữa: một người ñàn ông ngồi nhìn ông và nhìn cả ñứa bé nữa. Người này chắc khoảng cùng tuổi với Ông Linh, có thể hơi trẻ hơn một chút. Ông ta cao lớn hơn, to béo hơn và mặc ít áo quần hơn. Người ñàn ông nở một nụ cười.

- Này, không nóng ñấy chứ?

Ông ta thổi vào hai tay, lấy một bao thuốc lá từ một trong hai cái túi, với một ñộng tác chính xác ông vỗ vào ñáy bao thuốc, làm cho một ñiếu thuốc bật ra ngoài. Ông ta chìa bao thuốc ra cho Ông Linh, Ông Linh lắc ñầu từ chối.

- Ông ñúng ñấy, - người ñàn ông nói, - tôi nên dừng… Ôi nhưng với tất cả những thứ người ta nên dừng!

Ông ñặt ñiếu thuốc vào giữa hai môi, với một ñộng tác ñơn giản và nhẹ nhàng. Ông bật lửa lên, rít sâu hơi thuốc ñầu tiên, mắt nhắm lại.

- Dầu sao cũng rất ngon…, - cuối cùng ông thì thầm.

Ông già không hiểu người ñàn ông vừa tới ngồi bên nói gì. Tuy nhiên, ông cảm thấy những lời nói ñó không có gì thù ñịch.

- Ông thường hay tới ñây không? - người ñàn ông tiếp tục. Nhưng dường như ông ta không chờ câu trả lời. Ông hít khói từ ñiếu thuốc của ông như thể ông ñang thưởng thức từng hơi thuốc. Ông tiếp tục nói không thực sự nhìn vào Ông Linh.

- Tôi, tôi tới ñây gần như hàng ngày. Không phải vì ở ñây rất ñẹp nhưng vì tôi thích chỗ này, nó nhắc tôi nhớ lại những kỉ niệm.

Ông ta im lặng, liếc nhìn ñứa bé nằm trên ñầu gối ông già, rồi nhìn sang ông già ñang rụt ñầu rụt cổ trong bao lớp áo quần và rồi quay lại nhìn khuôn mặt ñứa bé.

- Ông có một con búp bê bé nhỏ xinh xắn ñấy. Nó tên là gì? - Người ñàn ông kết hợp ñộng tác với lời nói, chỉ vào ñứa bé và hất cằm lên với vẻ ñang hỏi. Ông Linh ñã hiểu.

- Sáng Dịu, - ông nói.


17

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

- Sans Dieu1…, - người ñàn ông nhắc lại, cái tên ngộ quá. Tôi là Bark, thế còn ông? -

và ông chìa tay ra cho ông già.

- Chào-ngài (Tao-laï), - Ông Linh nói, theo cách nói lịch sự bằng tiếng quê hương ñể chào hỏi một người nào ñó. Và ông giơ hai tay xiết bàn tay người ngồi bên. Một bàn tay to tướng, với những ngón tay to dài, chai sần, sứt sẹo, dọc ngang vết nứt nẻ.

- Ô, chào Ông Chào-ngài, - người ñàn ông vừa nói vừa mỉm cười với ông.

- Chào ngài, - ông già nhắc lại một lần nữa, trong khi cả hai người bắt tay nhau rất lâu.

Mặt trời xuyên thủng ñám mây. Cái ñó cũng không ngăn bầu trời vẫn xám, nhưng ñó là màu xám ñã ñược chọc thủng ra qua những cái lỗ màu trắng có ñộ cao làm chóng mặt. Khói thuốc của ông Bark hình như muốn hòa quyện với bầu trời. Nó thoát ra khỏi miệng ông, rồi bay lên rất nhanh. ðôi khi, ông thở khói thuốc qua cánh mũi. Lúc ñó, Ông Linh nghĩ tới các lỗ mũi những con trâu, ñến các ñống lửa, ñược ñốt lên trong rừng vào buổi tối ñể xua các con thú hoang ra xa và chúng cháy từ từ hàng giờ trong ñêm.

- Vợ tôi ñã mất, - ông Bark vừa nói vừa lấy gót giầy dẫm mẩu thuốc lá trên vỉa hè. - ðã hai tháng rồi. Hai tháng, vừa lâu lại cũng vừa nhanh. Tôi không còn biết tính thời gian chính xác nữa. Tôi ñã mất công vô ích tự nhủ với mình, hai tháng, hai tháng, tức là tám tuần, tức là năm mươi sáu ngày, ñiều ñó không còn có nghĩa gì với tôi nữa.

Ông lại cầm lấy bao thuốc lá, lại một lần nữa chìa một ñiếu thuốc ra cho ông già, ông này lại vẫn từ chối vừa mỉm cười, rồi người ñàn ông ñút ñiếu thuốc vào giữa hai môi, châm lửa, rít hơi thuốc ñầu tiên, mắt nhắm lại.

- Bà ấy làm việc ở trước mặt kia, trong Công viên. Bà ấy trông nom một cái ñu quay, ông chắc ñã nhìn thấy nó, chắc chắn rồi, những con ngựa gỗ ñánh vécni, một cái ñu quay theo kiểu ngày xưa, giờ hầu như không còn nữa.

Ông Bark im lặng. Ông im lặng hút thuốc. Ông Linh chờ ñợi tiếng nói tiếp tục. Không cần biết ý nghĩa các từ của người ñàn ông này, người ñã ngồi bên cạnh ông từ ít phút, ông già nhận thấy mình thích nghe giọng nói của ông ta, cái mạnh mẽ trầm trầm của nó. Vả lại, có thể ông thích nghe giọng nói này bởi vì ñúng ra ông không thể hiểu các từ phát ra, và

1 Sans Dieu: trong tiếng Pháp có nghĩa là Không có Chúa (ND)


18

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

như thế chắc chắn chúng không thể làm ông tổn thương ñược, chúng không nói những gì ông không muốn nghe, chúng không bao giờ ñặt ra các câu hỏi làm cho ông ñau ñớn, chúng không ñi vào quá khứ ñể ñào bới nó lên một cách thô bạo và ném nó xuống dưới chân ông như một thi hài ñẫm máu. Ông vừa nhìn người ngồi bên vừa xiết chặt ñứa bé trên gối mình.

- Ông chắc chắn ñã có vợ rồi hoặc ñã từng có vợ, tôi không muốn tò mò, - Ông Bark lại tiếp tục, - nhưng ông chắc hiểu tôi. Tôi luôn ñợi vợ tôi trên cái ghế băng này. Bà ấy ñóng cửa vòng ñu lại lúc năm giờ chiều vào mùa ñông, bảy giờ vào mùa hè. Tôi nhìn thấy bà ấy ở bên kia ñường, khi bà ấy ra khỏi Công viên. Bà ấy giơ tay vẫy tôi. Tôi cũng thế, tôi giơ tay vẫy bà ấy. Nhưng chắc tôi làm ông phát chán, xin lỗi ông…

Ông Bark ñặt tay lên vai Ông Linh cùng lúc khi ông nói những lời cuối cùng này. Ông già cảm thấy qua các lớp áo mình, cái bóp chặt của bàn tay dày dặn, bàn tay dừng lại một chút trên vai. Ông già không dám ñụng cựa gì. Bỗng dưng, một ý nghĩ thoáng nhanh trong ñầu ông như một tia chớp. Liệu người ñàn ông này có phải là người bắt trộm trẻ con như những người ñàn bà trong nhà ngủ nói không nhỉ? Ông run rẩy. Xiết chặt ñứa bé vào sát người. Bộ mặt ông chắc ñã phản ánh nỗi sợ hãi của ông, vì ông Bark nhận thấy có ñiều gì vừa mới xảy ra. Lúng túng, ông nhấc tay mình ra khỏi vai ông già.

- Ồ, tôi xin lỗi, tôi nói, tôi nói mãi, tại vì từ hồi ñó tôi rất ít nói… Tôi sẽ ñể ông yên.

Và ông ñứng dậy. Ngay lập tức, tim của Ông Linh ñập chậm lại, bình tĩnh lại. Một nụ cười trở lại với khuôn mặt ông và ñôi tay ông nới lỏng vòng ôm chặt quanh người ñứa bé. Ông giận mình ñã không có tình cảm tốt ñẹp với người ñàn ông này, người ñàn ông có bộ mặt vừa buồn rầu lại vừa nhiệt tình. Ông Bark nhấc mũ lên.

- Tạm biệt Ông Chào-ngài, ñừng giận tôi vì những gì tôi ñã nói với ông nhé… Có lẽ hẹn một ngày khác!

Ông Linh nghiêng người ba lần và bắt chặt bàn tay ông Bark chìa ra. Ông già nhìn ông ñi xa cho tới khi ông Bark hòa lẫn vào trong ñám ñông, một ñám ñông bình yên, không la hét, không xô ñẩy, mềm mại và nhiều mấu mắt trườn ñi như con rắn biển to tướng.


19

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Ngày hôm sau, ông già ra khỏi nhà ngủ cũng vào giờ ñó. Ông mặc áo quần như ngày hôm trước. Ông cũng vẫn mặc cho ñứa bé như thế. ðám ñàn bà và trẻ con lại trêu ông. Còn hai người ñàn ông thậm chí chẳng buồn ngước mắt lên, họ ñang mải chơi bài.

Thi thoảng, họ cãi nhau. Người này tố cáo người kia ăn gian. Cao giọng. Thẻ và các ñồng xu bay lên. Rồi bỗng nhiên tất cả lắng xuống. Họ hút thuốc lá, chúng ñể lại trong phòng ngủ một ñám mây xám với cái mùi nặng nặng và làm cho người ta dễ cáu giận.

Buổi sáng, nhà ngủ yên tĩnh vì ba người ñàn bà ñã ra khỏi nhà ngủ với bọn trẻ con. Lũ trẻ bắt ñầu chinh phục thành phố. Chúng quay về với những từ ngữ mà Ông Linh không hiểu và chúng hét to lên trong phòng ngủ. Những người ñàn bà mang trên tay thức ăn họ nhận từ văn phòng người tị nạn, rồi họ chuẩn bị thức ăn. Bao giờ cũng có phần dành cho Ông Linh. ðó là vì truyền thống muốn người ta phải làm như vậy. Ông Linh là người nhiều tuổi nhất. ðó là một ông già. Những người ñàn bà tự thấy có nghĩa vụ phải nấu cho ông ăn. Ông biết ñiều ñó. Ông biết rõ rằng họ làm như thế không phải vì lòng tốt cũng chẳng phải vì yêu thương. Vả lại, khi người này hay người kia mang cái bát ñến cho ông, họ bĩu môi, cái ñó không ñánh lừa ñược ông. Họ ñặt bát xuống trước mặt ông, quay lưng lại, ra xa không nói năng gì. Ông nghiêng người cảm ơn nhưng thậm chí họ cũng không nhìn thấy cử chỉ của ông.

Ông không ñói. Nếu ông có một mình, chắc ông sẽ không ăn. Vả lại, nếu ông có một mình, thậm chí ông ñã không ở ñây, trong cái ñất nước này, ñất nước không phải của ông. Ông ñã ở lại ñất nước mình. Ông ñã không rời bỏ những gì còn sót lại của làng. Ông chắc ñã chết cùng lúc với ngôi làng. Nhưng còn có ñứa bé, cháu gái ông. Vì vậy, ông phải cố gắng ăn dù thức ăn trong miệng ông thấy giống như bìa cứng và khi ông nuốt, ông cảm thấy buồn nôn.

Ông Linh thận trọng bước ñi trên hè phố. ðứa bé áp sát vào ông không ngọ nguậy gì. Bé nằm bình yên, lúc nào cũng thế. Bình yên như buổi sáng khi ông thức dậy và ñêm tối phủ kín xóm làng ruộng lúa, rừng cây trong chiếc áo choàng ñen kịt dần dần tan biến.

Ông già bước tới trước với những bước ngắn. Trời cũng lạnh như hôm qua nhưng ông ñược cả ñống áo quần bao bọc cho ông. Chỉ có ñôi mắt, cái miệng và ñầu sống mũi ông lạnh cóng trong cái rét cắt da cắt thịt. ðám ñông vẫn nhiều người như thế. Tất cả những người này ở ñâu ra thế nhỉ? Ông Linh thực sự không dám nhìn họ. Mắt ông nhìn xuống


20

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

dưới ñất. Thỉnh thoảng, ông nhìn lên và thế là ông thấy các khuôn mặt, một biển mặt, ñi về phía ông, vượt qua ông, lướt qua ông, nhưng không một khuôn mặt nào trong số ñó chú ý tới ông và lại càng không chú ý tới ñứa bé ñang nằm trên tay ông.

Tất cả những người ñàn bà này, tất cả những người ñàn ông này, Ông Linh chưa bao giờ từng thấy nhiều người ñến như vậy. Ở làng có rất ít dân. Thỉnh thoảng, tất nhiên ông cũng ñi ra chợ của phố huyện nhỏ bé, nhưng ngay cả ở ñó ông cũng biết tất cả mọi người. Những người nông dân tới ñó bán hàng hóa của họ hoặc ñi mua hàng, sống trong các làng khác nhau giống như làng ông, giữa những ruộng lúa và cánh rừng, trên các sườn núi mà người ta rất ít khi nhìn thấy ñỉnh núi bởi chúng ñược tô ñiểm bằng sương mù. Các mối quan hệ họ hàng gần xa, các ñám cưới, anh chị em họ, gắn liền họ với nhau. Người ta nói rất nhiều ở chợ. Người ta cười. Người ta nói cho nhau nghe các tin tức, các ñám hiếu hỉ và các câu chuyện kể. Người ta có thể ngồi trên các cái ghế ñẩu của một trong các gánh hàng rong ñể ăn bát canh rau muống hay một cái bánh chưng. Cánh ñàn ông kể các câu chuyện ñi săn, nói về mùa màng. ðám trẻ hơn thì nhìn các cô gái, các cô này bỗng nhiên ñỏ bừng hai má và thầm thì vào tai nhau còn hai mắt thì ñong ñưa.

Nghĩ tới cái ñó, Ông Linh bắt ñầu mơ mộng. Nhưng bỗng nhiên một cú va mạnh làm ông suýt ngã. Ông loạng choạng. ðứa bé! ðứa bé! Ông lấy hết sức ôm chặt cô bé Sáng Dịu vào người. Dần dần ông lấy lại ñược thăng bằng. Trái tim già nua ñập thình thịch trong ngực ông. Ông ñến vỡ ngực ra mất thôi. Ông Linh nhìn lên. Một bà to béo nói với ông. ðúng hơn là bà ấy ñang la hét. Bà ấy cao lớn hơn ông rất nhiều. Mặt bà ta trông tồi tệ. Bà ta lắc lắc cái ñầu, nhíu mày. ðám ñông ñi qua, không chú ý tới những gì bà ấy nói với một giọng tức giận. ðám ñông ñi qua, như một bầy ñàn bị mù và ñiếc.

Ông Linh nghiêng người nhiều lần trước mặt người ñàn bà to béo ñể làm cho bà ta hiểu rằng ông ñang xin lỗi bà. Bà ta vừa bỏ ñi vừa càu nhàu và nhún vai. Ông già cảm thấy trái tim mình ñang hốt hoảng. Ông nói với nó như thể ñó là một con thú ñang tuyệt vọng. Ông cố làm cho nó trấn tĩnh lại. Trái tim dường như ñã hiểu. Nó dịu xuống. Như một con chó lại nằm xuống trước ngưỡng cửa nhà sau khi sủa lên sợ hãi vì nghe tiếng sấm và dông bão.

Ông Linh nhìn cháu gái của mình. Cô bé không thức giấc. Bé không nhận thấy có ñiều gì xảy ra. Cú va ñập chỉ làm tuột cái mũ trùm ñầu và mũ khoác ngoài che cho bé ra thôi. Ông già chỉnh trang lại áo quần. Ông vuốt ve vầng trán ñứa bé. Ông thì thầm hát cho bé nghe. Ông biết rằng nó nghe thấy ông, ngay cả trong giấc ngủ của nó. ðó là một bài hát có


21

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

từ rất lâu. Ông ñã nghe thấy từ miệng bà ông, chính bà ông biết ñược bài này từ miệng bà của bà. ðấy là một bài hát ñến từ thời xa xưa, ñược những người ñàn bà hát cho tất cả các bé gái ở làng, khi các bé ñược sinh ra, và cái này ñã có từ khi có làng. Bài hát như sau:

Bao giờ cũng có buổi sáng

Bao giờ ánh sáng cũng quay về

Bao giờ cũng có một ngày mai

Một ngày kia chính em sẽ trở thành người mẹ.

Những lời ñó ñến trên môi Ông Linh, ñôi môi già nua, mỏng manh và nứt nẻ. Và những lời này là một loại dầu thơm làm dịu môi ông, cũng như làm dịu tâm hồn ông. Những lời của bài hát bất chấp thời gian, không gian và tuổi tác. Nhờ có chúng, người ta dễ dàng trở lại nơi mình sinh ra, nơi mình ñã sống, trong ngôi nhà tre dưới ñất có hàng rào thưa, tất cả thấm ñẫm mùi bếp lửa người ta nấu ăn trên ñó trong khi mưa rũ bộ lông mao trong sáng và bằng nước xuống mái lá.


22

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Bài hát làm cho ông già cảm thấy dễ chịu. Nó làm ông quên ñi cái lạnh và cả người ñàn bà to béo ông ñã ñâm phải, khi bước ñầu cúi thấp. Ông bước ñi. Với những bước chân ngắn. Như thể ông ñang lướt trên mặt ñất. ðã hai lần ông ñi vòng quanh khối nhà, và ông cảm thấy mệt mỏi. Hơi lạnh chui vào trong cổ họng và khiến ông có cảm giác rát họng, nhưng ông bất giác nghĩ rằng ñiều này cũng không ñến nỗi khó chịu lắm.

Ngược lại, khi hít vào, ông không thấy gì cả. ðúng là ñất nước này chằng có mùi vị gì, không có mùi gì thân thuộc, không có mùi gì dịu ngọt. Tuy nhiên, biển không xa ñây. Ông Linh biết ñiều ñó. Ông vẫn còn thấy con tàu ñã ñưa ông tới ñây, cảng biển to với những cần trục bao quanh ñang lục lọi trong cái bụng nặng nề của các con tàu chở hàng như ñể xé chúng ra. Nhưng ông mất công hít vào, nhắm mắt và hít vào lần nữa, ông không cảm thấy mùi vị của biển, sự pha trộn giữa nóng bức, muối và cá bỏ phơi dưới nắng là cái mùi duy nhất của biển mà ông từng ñược biết, ngày hôm ñó, ông phải ñi ra bờ biển, cách làng hai ngày ñi bộ, ñể tìm một bà cô ñiên ñiên dại dại lang thang cuối cùng ñã bị lạc ở ñó. Ông Linh mỉm cười khi nhớ tới bà cô, cái mồm móm mém của bà, ñôi mắt rực cháy ánh mặt trời, người ñàn bà sống bên lề cuộc sống này nhìn biển và nói với biển như thể ñó là một người bà con họ hàng: “Con ñây rồi, con thấy không, cuối cùng thì mẹ tìm thấy ñược con rồi, bây giờ thì con không trốn ñược nữa rồi!”

Bà cô bỏ ñi khỏi làng trước ñó một tuần. Bà ñã lang thang trên các ñồng lúa trong suốt nhiều ngày, nhiều ñêm. Bà ñã ngủ trên ruộng lúa, tóc bà dính bùn. Quần áo bà vướng những cây gai dọc ñường rách bươm. Bà giống với cái con người bà ñã trở thành: một bà ñiên, già nua và kiệt sức, nói với biển và ông ñã phải nắm lấy tay bà ñể ñưa về làng, và suốt chuyến ñi ñó, bà ñã ê a ñọc những lời nguyền và cầu xin, ñã tưởng thấy các nữ thần trong các thôn nữ bà gặp và thấy các thần ác trong những người nông phu ñang gập người dưới những chiếc ñòn gánh.

Ông Linh lúc ñó còn rất khỏe. Ông ñã cõng bà cô trên lưng gần như suốt cả quãng ñường quay về. Các bắp thịt cuồn cuộn trên cơ thể ông. Ông có ñôi tay mạnh mẽ, nhanh nhẹn túm lấy sừng trâu bắt nó dừng lại. ðôi chân ông cũng rất khỏe, ông có thể ñá hất trả lại các cú ñá của ñối thủ trong trận ñấu suốt dịp lễ làng. Cách ñây ñã lâu lắm rồi. Sáng Dịu

vẫn chưa ra ñời, tất nhiên rồi. Ngay cả bố của Sáng Dịu, con trai ông cũng chưa ñược sinh ra. Ông Linh vẫn là một thanh niên chưa vợ và trên ñường ông ñi, các cô thiếu nữ quay lại nhìn và líu lo như chim hót vào mùa xuân.


23

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Giờ ñây, Ông Linh ñã già và mệt mỏi. ðất nước xa lạ này làm cho ông kiệt sức. Cái chết làm cho ông kiệt sức. Nó hút sức ông như những con dê con tham lam bú tí mẹ và dê mẹ phải nằm nghiên người ra ñó vì không ñủ sức ñứng nữa rồi. Cái chết ñã lấy ñi của ông tất cả. Ông không còn gì nữa. Ông ñã ở cách xa cái làng không còn tồn tại nữa hàng nghìn kilômét, hàng nghìn kilômét cách xa những mộ phần côi cút với những cái xác chết chỉ cách nó vài ba bước chân. Ông ñã cách xa hàng nghìn ngày cuộc sống xưa kia tươi ñẹp và tuyệt vời.

Ông Linh ñặt tay lên cái ghế băng ñối diện với Công viên mà không nhận ra. Cái ghế hôm qua ông vừa ngồi nghỉ. Cái ghế, ở ñó người ñàn ông hơi to béo, dễ thương và tươi cười ñã nói chuyện với ông và ñặt tay lên vai ông. Ông ngồi xuống và bỗng nhiên ông nhớ tới người ñàn ông ñó, tới cái miệng dường như ngấu nghiến nuốt lấy những ñiếu thuốc lá, tới ñôi mắt vừa trang nghiêm lại vừa tươi cười, tới nhịp ñiệu giọng nói những từ ông không hiểu, và nhớ cả sức nặng cánh tay khi ông ñặt lên vai ông, và bỗng nhiên ông giật mình vì sợ hãi rồi cảm thấy xấu hổ vì ñã phản ứng như vây.

ðúng rồi, Ông Linh tự nhủ, ñúng là ñây rồi và ông ñặt ñứa bé lên ñầu gối sau khi ñã ngồi xuống. Cô bé mở mắt ra nhìn. Ông nội nhìn nó mỉm cười. “Ta là ông của cháu ñây, Ông Linh nói, và chúng ta có hai người, hai người, hai người duy nhất, hai người cuối cùng. Nhưng có ông ñây rồi, cháu ñừng có sợ, không có gì có thể xảy ra với cháu ñâu, ông già nói, nhưng ông vẫn còn sức lực, chứng nào còn phải cần ñến cái ñó, chừng nào mà cháu còn là quả xoài xanh cần tới cây xoài già”.

Ông già nhìn ñôi mắt của Sáng Dịu. ðó là ñôi mắt của con trai ông, ñôi mắt của vợ con trai ông, và ñó là ñôi mắt của mẹ con trai ông, người vợ yêu quí của ông, khuôn mặt bà luôn hiện lên trong ông như một bức vẽ ñược phác họa tinh tế và ñược tôn lên với những màu sắc tuyệt diệu. Thôi nào, tim ông lại ñập nhanh quá, khi nhớ tới người vợ ñã ra ñi cách ñây lâu lắm rồi, khi ông vẫn là một người ñàn ông trẻ, con trai ông mới vừa ñược ba tuổi còn chưa biết chăn lợn cũng chưa biết buộc lúa.

Bà có ñôi mắt rất to, một màu nâu gần như ñen, có hàng mi dài như lá cọ viền quanh, mái tóc mịn màng và óng mượt ñược bà tết lại ngay sau khi gội ñầu ở ñầu nguồn nước. Khi bà bước ñi trên những con ñường ñất chỉ rộng bằng hai sải tay chạy ngoằn ngoèo giữa các ruộng lúa, ñầu ñội cái chậu ñầy bánh rán, dáng vóc bà làm biết bao chàng trai ñang cày ñất dưới lớp nước bùn mơ tưởng. Bà cười vô tư với tất cả bọn họ. Nhưng chính Ông Linh là


24

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

người ñã cưới ñược bà và chính ông là người ñược bà sinh cho một cậu con trai xinh xắn, trước khi bà bị chết vì một trận sốt ác tính, hay có thể vì câu ếm của người ñàn bà vô sinh và ghen tức ngày xưa ñã thèm khát Ông Linh.

Ông già nghĩ tới tất cả những ñiều này. Ngồi trên chiếc ghế băng trong khoảng thời gian mới chỉ hai ngày, ñã trở thành một chốn nhỏ thân thuộc, một tấm ván bằng gỗ bập bềnh ông bíu vào giữa dòng thác lớn, quay cuồng và kì dị. Và ông ôm sát vào người mình giữ ấm cho nhành cuối cùng của nhành họ mình, ñang nằm yên trong giấc ngủ của mình không sợ hãi, không ưu tư cũng không buồn bã, giấc ngủ của ñứa bé còn ñang bú ñã no nê, sung sướng vì tìm thấy ái ấm nóng của làn da yêu quí, cái mát mẻ của làn da ñó và sự âu yếm của giọng nói thân thương.


25

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

- Chào Ông Chào-ngài!

Ông Linh giật nảy mình lên. ðứng bên cạnh ông là người ñàn ông to béo ñã nói chuyện với ông hôm trước. Ông ta mỉm cười với ông.

- Bark, ông Bark, ông có nhớ ra không? - người ñàn ông tiếp tục nói và chìa tay ra cho ông với cử chỉ chào hỏi thân thiện.

Ông Linh mỉm cười, yên tâm với ñứa bé nắm vững trên ñùi mình và vừa giơ cả hai tay về phía người ñàn ông vừa nói: - Chào ngài!

- Vâng, tôi nhớ, người ñàn ông nói, Chào-Ngài là tên ông. Tôi, tôi tên Bark, tôi cũng ñã nói với ông rồi.

Ông Linh mỉm cười. Ông không nghĩ mình sẽ gặp lại người ñàn ông. Việc gặp lại này làm ông vui. Như thể tìm lại ñược một dấu hiệu trên ñường khi người ta bị lạc ở trong rừng, phải quay ñi quay lại suốt bao nhiêu ngày mà không nhận ra ñược cái gì hết. Ông dịch ra một chút ñể làm cho người ñàn ông hiểu rằng ông ta có thể ngồi xuống, và ông này ñã làm như vậy, ông ta ngồi xuống. Ngay lập tức, ông ta lục lọi trong túi, rút ra bao thuốc lá, chìa ra cho Ông Linh.

- Vẫn không hút sao? Ông ñúng ñấy…

Rồi ông ta nhét một ñiếu thuốc vào ñôi môi, ñôi môi dày dặn và mệt mỏi. Ông Linh tự nhủ, ñôi môi mệt mỏi chẳng nói lên ñiều gì hết, nhưng tuy nhiên, nó là như thế ñấy. Người ta có thể nói rằng ñôi môi của người ñàn ông mệt mỏi, mệt mỏi vì một nỗi buồn không tan biến ñược và dính chặt vào ñó.

Ông Bark châm thuốc lá, ñiều thuốc kêu xèo xèo trong khí lạnh. Ông nhắm mắt lại, rít hơi ñầu tiên, mỉm cười, rồi nhìn bé gái Ông Linh ñang ôm trên ñùi. Ông vẫn nhìn bé và mỉm cười, một nụ cười ấm áp. Ông lúc lắc cái ñầu, như gật gù tán thưởng. Bỗng nhiên, Ông Linh cảm thấy tự hào, tự hào về ñứa cháu gái của mình ñang nằm nghỉ ngơi áp sát vào ông. Ông hơi nâng nó lên ñể ông Bark nhìn thấy rõ hơn, rồi ông mỉm cười.

- Ông nhìn họ chạy kìa! - bỗng dưng ông Bark vừa nói vừa lấy tay trái chỉ vào ñám ñông, trong khi ñó, khói thuốc lá của ông, ñỏng ñảnh, quấn quanh lấy khuôn mặt ông và làm mắt ông hằn nếp.


26

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

- Họ mới vội làm sao ñể ñi tới ñó… Và ñi tới ñâu kia chứ, tôi xin hỏi ông! Nới ñó, cái nơi rồi một ngày, tất cả chúng ta rồi sẽ tới! Tôi không thể không nghĩ tới chuyện ñó khi tôi nhìn thấy họ như thế…

Ông ném mẩu thuốc lá xuống, tàn lửa ñỏ bắn tung ra ñất một vài ñốm lửa, chúng vụt tắt nhanh. Ông cẩn thận lấy gót chân di di mẩu thuốc. Chỉ còn lại mỗi một vệt ñen của vụn tàn thuốc và giấy hòa lẫn rất nhanh vào ñất ẩm ướt rồi lúc ñó chúng hơi ñộng ñậy một chút, như một lời rên rỉ cuối cùng.

- Ông có nhận thấy hầu như tất cả bọn họ ñi về cùng một phía không? - ông Bark tiếp tục ñồng thời ñã ñút một ñiếu thuốc mới vào giữa hai môi, châm thuốc với một cái bật lửa, ngọn lửa yếu ớt ñến nổi chỉ vừa ñủ ñốt cháy ñiếu thuốc.

Một lần nữa, Ông Linh lại ñược ru trong giọng nói của người ñàn ông xa lạ này, xa lạ dù so với hôm trước có ít xa lạ hơn một chút và ông ta nói chuyện với ông mà ông không hiểu lấy một lời trong những gì ông ấy nói.

ðôi khi, một chút khói từ ñiếu thuốc lá của ông ta bay tới mũi ông già, ông cố hít lấy khói thuốc này, làm cho nó có thể luồn vào bên trong ông nhiều nhất. Không hẳn là vì khói thuốc làm ông cảm thấy dễ chịu, khói thuốc lá của người ñàn ông trong nhà ngủ thật kinh khủng, nhưng khói thuốc này thì khác, nó có một mùi dễ chịu, một hương thơm, hương thơm ñầu tiên mà ñất nước xa lạ này mang ñến cho ông, và hương thơm này làm ông nhớ tới các tẩu thuốc lá những người ñàn ông ở làng châm lên vào buổi tối, ngồi trước hiên nhà trong khi lũ trẻ không biết mệt là gì nô ñùa trên ñường làng và những người phụ nữ vừa hát vừa ñan lát tre nứa.

Ông Bark có những ngón tay to, các ñốt cuối có màu vàng da cam, do kẹp biết bao ñiếu thuốc mà ông không ngừng châm. Ông nhìn Công viên, phía bên kia ñường. Người ta thấy các bà mẹ cùng bao ñứa trẻ ñi vào ñó. Người ta ñoán ở xa hơn có những bể nước, những cây to, có cái giống như những cái chuồng, có thể dành cho các con thú to, có thể là các con thú của ñất nước Ông Linh. Và ông, bỗng nhiên ông nghĩ ñó là số phận của ông, ông ở trong một cái lồng to tướng, không có rào sắt, không có người canh và không bao giờ ông có thể ra khỏi ñó.


27

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

Ông Bark, thấy Ông Linh nhìn ñăm ñăm vào cửa ra vào Công viên, lấy ngón tay chỉ cho ông thấy.

- Ở ñằng kia, ñó là một thế giới khác, người ta không chạy nữa. Chỉ có bọn trẻ con chạy thôi, nhưng không giống như kia, bọn chúng vừa chạy vừa cười. Không có gì giống nhau. Ông sẽ thấy những nụ cười trên các ñu quay! Trên những con ngựa gỗ của vợ tôi! Những nụ cười mới tuyệt diệu làm sao. Tuy nhiên, một cái ñu quay, không khác gì hơn là một cái vòng tròn quay quanh khi người ta nghĩ tới nó, vậy thì tại sao nó lại làm cho bọn trẻ thích thú ñến thế… Tôi luôn thấy xúc ñộng khi nhìn thấy cái ñó, nhìn thấy vợ tôi cho ñu quay quay, biết ñược rằng nghề của mình sẽ ñem lại niềm vui cho bọn trẻ.

Khi ông Bark nói, Ông Linh nghe rất chăm chú và nhìn ông ấy, như thể ông hiểu hết và không muốn mất một chút nào ý nghĩa của các từ ñó. Cái mà ông già cảm thấy, ñó là âm sắc giọng nói của ông Bark chỉ ra nỗi buồn, sự u sầu sâu lắng, một cái gì ñó như nỗi ñau ñược giọng nói nhấn thêm, ñi cùng theo vượt qua những từ và ngôn ngữ, một cái gì ñó xuyên qua giọng nói giống như nhựa chảy xuyên qua cây người ta không nhìn thấy ñược.

Và bỗng nhiên, thật sự ông không nghĩ ñến việc ñó và ngạc nhiên vì chính cử chỉ của mình, Ông Linh ñặt tay trái lên vai ông Bark, như cách ông này ngày hôm trước ñã làm, ñồng thời Ông Linh mỉm cười với ông.

- Tôi nói, nói mãi… Nói nhiều quá, phải thế không? Ông thật tốt khi chịu ñựng tôi như thế. Nói ra làm cho tôi cảm thấy dễ chịu, ông biết rồi ñấy! Với vợ tôi, chúng tôi nói chuyện rất nhiều với nhau…

Ông im lặng một lúc, trong khoảng thời gian thả mẩu thuốc xuống ñất, di nát nó ra, vẫn theo cách ñó, lấy ra một ñiếu thuốc mới, châm thuốc, nhắm mắt lại, tận hưởng hơi thuốc ñầu tiên.

- Chúng tôi nghĩ ngay tới việc nghỉ hưu. Bà ấy còn một năm nữa. Nhưng không thể bỏ cái ñu quay của bà ấy như vậy ñược, bà ấy muốn tìm một người nhận lại nó, một người tử tế, bà ấy là người khó tính, bà ấy không muốn nhượng lại cho bất kì ai. Hơi giống như ñứa con của mình, ñứa con mà chúng tôi không bao giờ có…

Người ñàn ông to béo có ñôi mắt sáng rực. Chắc chắn là do trời lạnh hoặc là vì khói thuốc, Ông Linh nghĩ:


28

BO

OK

AH

OL

IC C

LU

B |

Ma

kin

g E

bo

ok

Pr

oje

ct

- Chúng tôi không bao giờ muốn ở lại ñây, chúng tôi chưa bao giờ yêu mến thành phố này, tôi không biết ông có yêu nó không, ông ấy, còn chúng tôi, chúng tôi không bao giờ có thể chịu ñựng ñược nó. Vì thế, chúng tôi nghĩ tới chuyện tìm một ngôi nhà nhỏ, sâu trong ñất liền, trong một làng quê, bất kì làng nào, ở giữa những cánh ñồng, gần rừng, gần một con sông, một cái làng bé nhỏ, nếu như cái ñó vẫn còn, nơi tất cả mọi người ñều quen biết nhau và chào hỏi nhau. Không giống như ở ñây. Mơ ước của chúng tôi là thế ñó… Ông ñã phải ñi rồi à?

Ông Linh ñứng dậy. Ông nhận thấy rằng ñã muộn rồi và ông không mang gì theo trong túi ñể cho cháu ông ăn. Ông cần quay về trước khi bé tỉnh dậy. Trước khi bé khóc, vì nó chắc ñã ñói rồi. Nó không bao giờ khóc, nhưng ñúng thế, ông già hy vọng sẽ mãi mãi như vậy, rằng bé sẽ không bao giờ khóc, khi ông còn chăm sóc ñược nó, khi ông còn có mặt ở ñó vì bé, ñể ñoán trước ñược những mong muốn và xua ñuổi những nỗi sợ hãi của bé.

Ông Bark ngạc nhiên và buồn rầu nhìn ông. Ông Linh hiểu rằng ông ngạc nhiên và chắc chắn cả thất vọng nữa, vì thế ông chỉ vào ñầu ñứa bé ñang ngủ.

- Sáng Dịu… - Lúc ñó ông Bark vừa nói vừa mỉm cười. Ông Linh gật ñầu.

- Vậy thì tạm biệt Ông Chào-Ngài! Hẹn gặp lại!

Ông già nghiêng người ba lần ñể chào ông Bark, và ông này, vì không thể bắt tay ông Linh ñang ôm ñứa bé sát vào lòng ñược, ông ấm áp ñặt bàn tay nặng lên vai ông già.

Ông Linh mỉm cười. ðó là tất cả những gì ông mong muốn.

Chau gai ong Linh fullphoto.goodreads.com/documents/1336450162books/13638790.pdfcủa nh ững ng...

Documents

Transcript of Chau gai ong Linh fullphoto.goodreads.com/documents/1336450162books/13638790.pdfcủa nh ững ng...