CAsUs ANEURYsMATIsPOPLITEI,

QUEM

Venia Exper. Fac. Med.PRiEsIDE

JOH. AGAP. T6RNGREN,Mt D. & Ch. M., M. Prosessorej ad Theatrum Anatom. Pro-

soc, Oec. Fenn. & soc. Med. svec, Membro^-r ' /

PRO GRADU MEDICO

PUBLIC® sUBMITTIT CENsURAE

isOHANNEs PETRUs GRANBERGystip, Pubi, Nylandus,

In Auditorio Medico die XVII Jun, MDCCCXV/ '

h. A, & p. m, s.

ABO#, Typis Frenckellianis.

: Jj vV i t> ?■'**,.: ' i V _

r ' A

i' ...g nter Calamitates maxime lethales, qmbus vexari solent“*■ corporis humani Organa, tumores arteriarum principaliuma sangvsne arterioso exorti, & sunctiones negotiaque syste*matis vasenloli graviter turbantes, merito lunt habendi. Tu-mores tales canalium arteriosorum, eventu periculostssimi, jamprimis Chirurgicae Artis Antistitibus haud raro occurrerunt, (a)& peculiarem in se convertentes attentionem, Aneurysmalumnomine designari mature cceperunt. Mentionem dilatationismorborae Arteriarum Galenus faciens, futuras chirurgicas advulnera earum sananda jam commendavit j Casum quoqueAneurysmatis varicoli ab eo propolitum citat C. Brambilla,Medici Galeno posteriores, denominationibus variis, variastradiderunt Historias tumorum circa arterias jacentium, com-prehendentes sub nomine Hyporysmatis, Aporysmatii , Aneu-rysmatis t tumores, vel a dilatatione arteriarum morbosa, vela sangvine circa illas esfuso obortos. Investigationes tamenantiquitatis in morbos arteriarum, veram quippe sunctio-num systematis vasculosi rationem ante aetatem Harweyidetectamque ab ipso sanguinis circulationem ignorantis, adiudolem illorum & curam eis aptam indagandam magnimomenti haud sunt censendae; hac autem inventa, & officio

a) Fuisse etiam a Mulomedicis in Animalibus domeflicis oLsccva-tos, tectis est W&getIvs L, II. c, 30.

2

arteriarum in circulatione sangvinis cognito, cognitionemAneurysmatum) pariter atque aliarum in Medicina rerum, cer-tiorem plenioremque Medicantes sibi acquiliverunt, intelli-gentes deinde sub nomine Aneurysmatis tumores omnes mor-bo los e sangvine arterioso derivandos, & specie quidem mul-tiplices. Cum vero temporibus nuperis Anatomia & Physio-logia progressus secissent magis etiam illustres, notitia quoquePathologica &-experientia Chirurgica, non in hac re minusquam in reliquis, per solertiam Virorum Celeberrimorumomnique laude dignorum, ( h) prospere crevere: quo etiamlactum, ut dirus morbus longe jam saepius sanetur, & de las»lionibus arteriarum primae magnitudinis antea absolute lethaii-bus judicatis, haud plane iit desperandum. Nec supervaca-neum tamen aut temerarium propoiitum nostrum exillimatumiri speramus, aut vitio nobis versum, quod argumentum aViris majore ingenii felicitate, uberiore doctrina & experien-tia pleniore instructis tractatum retracture instituerimus. Curaenim magni nominis Viri inter se de methodo optima mor-bum periculis manisedis formidolosissimum sanandi dissen-tiant, (c) & experientia quam plurimorum ad lectos aegrotan-tium facta colligenda, prudentia acquiratur & adjuvetur pra-

b) specialem attentionem praeter ceteros mereri vitientur C. ViriMorray, Hunter, Bell, Gvatxani, Richter, Mussinna, &c.

e) Compressionem trunci atleriosi commendant alii (Guattani, Bruck-ner, &c.) alii Amputationem partis affecta svadent, utpote tutissi-niam sanandi rationem (Pott, Gooch), Muttis ligatura placet arteriaeaffectae injecta, recentioribus praecipue ligatura trunci arteriosi admethodum ab Hunxero primum usurpatam, quae vero ex opinionealiorum (P* AszeliUs & J, J. Betulin Diss* Med. Lineae primaeUps. Igoi. p. 15.) olim ulitaiae vix erit anteponenda. Nonnullieventu operationum chirurgicarum incerto perterriti, methodumexspectativam & diaetam tenuem svaserunt, naturae medicatrici exUtum morbi committentes, quem tamen saustura raro habuerunt.

3

ctica, specimen pro gradu medico edituri abs re haud sorejudicamus, observationibus Medicantium numerosissimis Ca-sum addere Aneurysmatis poplitei Veri, a D. Praeside nobis-curn communicatum, Observationum huic anncctandarum be-nignam expetentes L, B, censuram.

Ca su s.

AnnOylßo3 d.-; 4 Jun,- Civis quidam .nostratium, merca-turam hic faciens, & Aneurysmate poplitis correptus,.Medicos'advocavit., Cei. : Proscssorem 13. PiPPiNGsKor.D, . Praeceptoremdevotissimo animo colendum, - praematura morte nobis nuperereptum, Cei. Med. i Dossi jamque Prof. D. Boxstrom, &

Cei. D. Piae sidem. Annos 43 habuit. , statura corporis me-diocris & firma. Parentibus sanis«natus. Valetudo sere sem-

,per prospera. successerant ipli omnia bene, animoque con-tentus .valuerat & viguerat. Insantiam , non nili variolae, ado-lescentiam , sebris catarrhalis ; aetatem maturam Erysipelascrus-, dextrum bis nec vehementer, tamen molestans, afflixe-rant. Per biennium proxime praeter Japsum dolores dextrisemoris pungentes sed leviores & sugaces non. nunquam per-

-sensit. . ;Ante sex sere, septiraanas, vel, d. Apr. 20 .dolorgenu dextri, line causa’ manisesta, accidit. ' Curationes,variaedomesticae, ab Amicis contra; arthritidem .laudatae, per aliquodtempus incassum .adhibitae, donec per vim doloris .aucti, &

metum tumoris in poplite crescentis justum, auxilium C. Box-strom, expetere cogeretur. Hic aegrum invisens Aneurysmapoplitis, dextri agnovit. Conveniens; Diaeta & regimen, cumremediis. sic dictis antiphlogisticis tamdiu ,in - usum .vocata,usquedum de esficaciori aegrum sanandi ratione consilia cumceteris supra.nominatis Medicis conserre occasio daretur. Parsaegra a ! Medicis consultantibusinspecta ‘tumorem monstrat cir-cVmitcriptum ' ovi anserini magnitudine,' pullantem, elasticum,digitis prementibus \ non nihil cedentem, " cavumque poplitis

4

dextri implentem, in quo Gestatio pultationis &■ remissio -tu-moris, trunco arteriae-. supra ,os pubis; compresso, facile obser-vatusi. Genu non nihil curvaturae Extentiones articuli genu‘ssustra 1 sientatae dolores genu & , cruris ;continuos 1 augent? Crustumidum, De dolore articuliJ pedis, mutato 1- corporis ~ situ,praecipue, molesto queritur,. Inssssere pedibus nequit,. Viresnon infirmatae. . i*..

Omnibus sio inquiritis/ placuit, quamvis, -quae de insuffi-cientia & incommodis ‘cbmpressiorium ad ;Aneurysmata poplitis.Vera sananda a Clarissiraorum-Chirurgorum 1 non paucis legun-tur monita, haud laterent; experiri tamen I;’primum compres-sionem tumoris sasciis expulsivis lentandam, imprimis‘cum &

auctoritati ’ experientiaeque |C. Virorum Guattani & Bruck-ner, & aegro operationem Chirurgicam formidanti' tribuendumaliquid ; videretur. :! 1 Fasciae igitur expulsivae, a digitis - pedisincipiendo, parietes tumoris' compres suras ex arte applicatae,& remediis sortiter adffringentibus diligenter humectatae, : Hisper tres septiraanas frustra tentatis, tumor Aneurysmaticusmajor & durior factus inutilitatem comprestionis Medicis ae-grum revisentibus indicare videtur. - ; Etiam aeger de dolore-tumoris & genu- dextri aucto querens, se comprestionem perlongum tempus 1 ferre haud' phsse: dicit. r Consilium ergo ine-untes, & \ effectus noxios > continuata? ulterius comprestionispertimescentes/' ligaturam arteriae semoralis utpote refugiumoptimum, quo malum sensim crescens tolleretur, aegro con»sentienti svadent ,

& ablatis sasciis, crus pannis tantum laneisper duos dies velari jubent, ut vasa partis affectae ructus li-bera sunctionibus: suis , peragendis,idonea redderentur,. • •■ - -

KU. i. —VU-v x:.:i ()'0

'

»»*«»»*» \-r' —I ?'

•Die Jun,. 28 . Operatio; Aneurysmatis poplitei, quamaltam ’'(high) appellant Angli, ab Hl)ntero ; primum usur*pata, atque a , recentioribus valde commendata, quamque ma-gnitudo tumoris aneurysmatici 'cavum poplitis resercientis, &

5

curvatura articuli genu major in hoc cacti poscere judicaban-tur, a C. Prae side peracta,'i modo sequente: Torcular in am-pulla Albiniana trunco arteriae semoralis laxe admotum; u in-tegumenta communia inciiione satis larga sicta, incipiendonon nihil infra .partem mediam seminis, supra marginem in-seriorem Musculi sartorii; dissectio, rausculo sartorio aliquan-tum dimoto,, lenta & cauta partium subjacentium divssioue,In eadem directione continuata usque ad. subjacentem truncumarteriae . semoralis, motu undulato,( sed jam admodum , debili >

slnsignem; -Cruor, surculis arteriolis Musculi .sartorii' duobusstigatis,, cito .cohibitusJ Arteria semoralis ad pollicis sere lati-tudinem, nudata, &, praeter, relictum ipsi necessarium cellularesulcrum, nuda :ab Jorganis adjacentibus separata, silo chirur-gico sub ea, & supra locum übi per Musiulum Tricipitemsemoris transit, ducto constricta; 'posteaque ligatura alia, ad-jutoria diseriminis, ~ supra locum” ligationis prioris, sub 'arteriafuit ductai nec constricta tamen. • Operatione sio peracta;' vul-nus linteamentis carptis modice impletum, & deligatum. Mi-catio ' Aneurysmatis statim- poli* ligationem arteriae desiit. • Parsaffecta * jam frigida "panno laneo- duplici,” utpote ad caloremconservandum ’ & circulationem sangvinis . promovendam opti-mo velata, & lagenis sictilibus" aqua( 'bulliente‘ impletis cale-facte),. situs, quies, & Therapia rationi 'aegroti',' 1 animo ; ali-quantulum dejecti, adaptatae,.,

. t -

Die Jun. 29» Vires aegroti, operatione chirurgica pridiedejectae, somno per noctem recreatae.' ; Calor cruris frigidi ali-quantulum auctus usque ad malleolos. ‘

}l Dolor levis 1 articuligenu & pedis non nunquam recurrens. sensus torporis incrure affecto: singularis. Dimidium & quod’ excurrebat itumo-ris - aneurysmatici recessssse visum,

Jun. 30; Dolor articuli pedis remanens. sensus, dolorisgenu dextri minus molestus. Temperatura caloris adhuc exigua.

6

Torpores iidem. Die vesperascente sebricula accidit. De ten-lionibus genu & semoris Molestis queritur. Pannus laneus,quo pars affecta velabatur, .vino calido diligenter humectatus.

Jul, 1nibus cruris inquietatus parum dormivit. Micationes arteria-rum aliquantum citatae.' Os siccum, litis levior. In plantapedis dextri infra calcaneum macula observatur nigricans,gangraenae praenuntia!. summitatum AbGnthii & Florum Cha-momillae anaticam portionem, saeculis inclusam,' & aqua'calidahumectatam, plantae dorloque pedis admovendam, ' omni horacommutare jubetur.’., Elixir Acidum Halleri per diem 'internedatum. Extractum Thebaicum vespere sumendum praeseribitur.

,; 3—, 5. De sensu ingrato torporis & tenlionum cruris,ut prioribus diebus, questus. Dolor articuli pedis levior con-tinuavit.. Necrosis ,apicum digitorum, pedis duorum (tertii &

quarti) observatur, , In partem nigram, quae magnitudine ‘eratImperialis Rustici Argentei, infra'calcaneum inciditur. Pul-vere Corticis'Kinkinae incissonibus ingeflo. sacculi Herbarumcalidi super impoliti continuantur. Insusum Corticis KinkinaeAcido Vitrioli mixtum fuit datum, .V. • .

‘

6res continui. .

Tenliones, semoris leviores, rariores. Rationecroseos eadem. , Pars gangraenosa calcanei cultro separataUlcus supersicie pallidum relinquit. Cura eadem.

• :-i' 19aliquantulum auctus. De sensu tamen illo peculiari torporisin crure quotidie quessus. Etiam nunc dolores articulorumpartis affectae leviores. Caro grahulata ulceiis calcanei admo-dum pallida', humore puriformi tenui , tecta, ad marginos

7

ulceris consolidae incepit. Filum arteriae semorali injectam(cl. 23 Jul ) ausertur. Usus Corticis Kinkinae internus conti-nuatur. Ulcera linteamentis carptis deligantur. Articulationespartis affectae Oleo Olearum cum Oleo Chamomillae mixto in-ungi jubentur.

Ang. 17. Convaluit, nec torporum tamen, de quibusantea questus, expers. Dolores articulorum partis affectaeleves, iitu mutato, persentiseit. Calor cruris pedetentim ali-quantulum auctas, temperatura caloris aliarum partium levior.Calor pedis adhuc levistimus. Tumescentia cruris senstm de-tumuit, eousque, ut crus dextrum linillro minus visum fuerit.Etiam tumoris aneurysmatici relidua pars, sed relinquens cal-losttatem aliquam reiiduani in poplite, lenlim decrevit. Ul-cus calcanei cicatrice diminutum. Etiam vulnus semoris incislcicatrice consolidatum conspicitur. Rigiditas ligamentorum ge-nu curvati & articuli pedis, extentiones & slexiones tentatashaud admisit. Usus Inlust Kinkinae internus continuatur.Aqua selterana potanda jubetur. Frictionibus articulationumoleosis camphora addita.

sept. 6. status tarde convalescentis sere idem. Eademquoque cruris affecti ratio, rigiditate tamen articulationumtantillum diminuta. Torpores restant leviores. Ulcus cal-canei cicatrice tenui sed profunda consolidatum. Therapia &

Diaeta viribus firmandis apta continuata. Crus tabidum frigi-dumque, tibiali e lana cuniculi Angorensis ad hunc scopumtexto, vestiri permittitur, & de grallis brevioribus (Krijckor )sabricandis curatur.

8. Convalescentia pergit. Usus grallarum periclitatur,sed propter rigiditatem articulorum & tenltones partis affectasmolessas cito satigatus parum, prima hac vice, ambulare diseit.

8

27. Exercitationes repetitae partis rigidae & infirmataepaulatim melius successerunt, ut demum duabus grallis ambu-laret, Rigiditas articulorum aliquantum diminuta. Necrosisdigitorum pedis, ungvibus decisis, plene sanata. Viresconvalescentis in dies auctae. Operatione igitur chirurgicafeliciter peracta, & cura eousque ducta, ut spes essetsanitatis regimine & diaeta postea roborandae, & ! cruristabidi, cui ‘ sphacelus- a pede progrediens jam suerat mini-tatus conservandi; valedicunt sibi aeger &. Medicus, uterquegaudio persusns.

, At spes sallaces! , ignota : saepe ssunt, per quae, vivimus;ignotiora etiam per quae aegrotamus. Latentia gravioris morbisemina adhuc ignorabantur. Per breve convaluit,

...

D. Oct. 25. Cei. Praendi 'ex rmproviso advocato narrat»valetudinem libi fuisse bonam usque ad . diem ejusdem mensis21, Eo vesperascente, glandulas ingvinales' dextri lateris du-ras & nimis sensibiles le observasse, accessisseque postea in-appetentiam ciborum, - langvorem. aliquem virium, & tensio-nes semoris dextri insolitas ad ingven ejusdem lateris vergen-tes; Noctem proxime praeterlapsam fuisse horripilationibusfrigidis,, sebre, & dolore cruris dextri;pungente, somnoquepropterea saepe *

interrupto inquietam..' Causa valetudinis ad-versae nusta ipii cognita, , nist forte, quod per maximam dieipartem, ad senestrara sedendo, perslatu aeris se refrigeraverit.symptomata Erysipelati, quo antea crus dextrum laborant,similia judicant, & Insusum Florum sambuci biberat, ut, quose affectum iri su spicatus suerat, Erysipelas sanaret. Jnstitutoulteriori morbi examine, pulsus deprehensus elt celer, &

frequens. Calor corporis auctus. , sitis pauca, Lingva sicca,Ccenaesthesis morbose alterata. Vires langvidae, Media parscruris dextri aliquantum tumida pallide rubra, calida, dolens.—

9

Post Enema injectura, Liquor Acetatis Ammonii- hauriendaspraescribitur. Crus affectum sacculo’ Herbarum Resolventiumsaecatarum velatur, .

. . - , .

26 - 27. Cohors tota symptomatum non nihil aucta:pulsuum ictus frequentiores & celeriores. :Vires aegroti debi-liores. ‘situs intenlior.!i : Tumor cruris per totam partem af-fectam dissusus, ' non nihil dolens. Elixir Acidum Halleripraescribitur. Herbis saecis externe admotis Camphora addita.

r■-28graviori 'obtuso inquietatus, parum dormivit. .Usus ElixirilAcidi Halleri : continuatus. >Extracti Thebaici granum.; unumbis de die susnendura5 ordinatur,! imuuptd .'aijodai ctnabiilio

hjj. 31. somnus horroribus interruptus, inquietus. Micationesarteriarum celeres, debiles. 'Tumor cruris in suram aliquan-tum prominens puris genesin indicare'videtur, ' Insusum Cor-ticis Kinkinae cum Acido Vitrioli mixtum, & Vinum rubrumGallicum data, - Usus,-,Herbarum Resolventium continuatus.• ■ ■■ '■'* rn.uuj 1 r<

'

' Nov. 1 —2. symptomata morbi ; nihil mutata,nisi quodtnmor surae jam mollior magis promineret, & pars quaedamintegumentorum communium surae sphacelo affecta conspice-retur, Cura eadem. Pars .surae gangraenosa Cerato AlboQamphorato tegitur.

3. Mature tumor per gangraenam spontaneam ruptus,'humorem puriformem tenuem essudit. Pulsus celer, debilis.De dolore ulceris & cruris queritur, Insusum ,Kinkinae AcidoVitrioli mixtum continuatur.,■ Opium bis per diem suraen dura

10

praescribitur, Ulcus, Extracto Florum Chamomillae in AquaChamomillae soluto injecto, & Linteamemis carptis admoto,deligatur.

4. symptomata Febrilia eadem. De dolore cruris, &

tensionibus semoris molellis queritur. Labia ulceris hiantia,pallida. supersicies ulceris sanie pallide slava tecta. Curaeadem. Ulcus pulvere Corticis Kinkinae conspergitur.

5, Per noctem exsomnis horroribus & sebre laborat.Ictus pulsuum celeriores, debiliores, inaequales. Dtbilitasvirium major, Lingva arida, luica. Crus affectum slaccidum,vestigium digiti impressi retinens, dolens. Ulcus ampliatum,pallidum, ichorre plenum. Extractum Opii mane & vesperesumendum. Insusum Kinkinae & sal Cornu Cervi alternatimdata. Crus, pulvere Corticis Kinkinae Camphora mixto ulceriadmoto, somentatur Decocto Herbae Artemisiae calido, cuispiritus Vini Camphoratus antea suit admixtus.

6. Noctu sudavit. Urinam suseam soetidam dejecit;symptomata sebrilia sere eadem. Dolorem partis affectae le-viorem sentit Partes integumentorum ulceri vicinae sphaceloulterius dissolutae videntur. Cura eadem.

7. sudore soetido per noctem anxie laboravit. sympto-mata sibrilla eadem continuant. Vires vitales debiliores, de-jectae. sphacelus evagatus. Cura eadem.

8. somnus delirio brevi interruptus. Febris qualis an;tea continuat. Pars major integumentorum communium

11

cruris gangraenosa decedit. Gangraena nullis sinibus terminataulteriusque per totum crus evagata, amputationem semorisjam ante ut ultimam ad quam contugeretur medendi rationempropositam saltem hodie peragendam instantius etiam poscerecoegit, cui consilio adsentiens tandem aeger led timore opera-tionis dolorificae dejectus in crastinum dilatam rem voluit.Cura eadem,

9. Omnia ruerant in pejus: inquietus delirio laboravit.sudor Icetidus. Dejectiones per alvum crebrae. Pullus cre-ber, siliformis. Jactura virium major. Gangraena ulteriusprogressa dissolutionem semoris rapidam minitatur. Cicatrixsemoris veliculis humore seroso impletis occupata, sohstaquea phlogosl gangraenosa ulterius proserpente. ProgrestusGangraenae rapidi, & debilitas virium magna amputationemhodie institui non stuunt.

10, Integumenta cruris reliqua per gangraenam dissolutadecedunt, ut musculi subjacentes nudi, interstitiis cellulari-bus absumptis, ichorc solo scparati conspiciantur. Cicatrixvulneris semori incisi dissoluta, & gangraena semoris ulteriusprogressa observantur.

11. Iisdem malis obrutus dissolutionem partis affectaecontinuam, sinem vitae «literae cientem, patitur, &

D, Nov, 12 Obit.

Epicri sis

Caussas ; Phlogoseos & Gangraenae proximas & formalesesse opinantur nonnulli aut acrimoniam quandam humorum,

12

aut irritabilitatem excedentem, aut quantitatem' oxygenirpeccantem: quae vera harum nostro in cacti propria lueritatque potissima, 1 inquirere, operae sortasse videbitur pretium,.Portionem sangvinis arteriosi sufficientem, qua temperies calo-ris, nutritio, vegetatio, & purificatio partium praecipue persi-citur, & vires vitales integrae conservantur, haud fuisse inerus aegri, ope arteriarum anasiomoticarum illatam. sympto-mata sequentia, post ligationem arteriae semoralis observata,Indicare videntur: frigus;nempe cruris continuum-. statim postoperationem factam, observatum, deindeque perexigue miti-gatum, torpores cruris, dolor articuli pedis assiduus, gangrae-na integumentorum communium calcanei, necrosis apicumdigitorum pedis, & atrophia partis affectae postea. conspicua,Portione vero stimuli naturalis ad sunctiones partium riteprovocandas sufficiente cruri denegata,' istas si non plane se-riatas, saltem praeter'naturam aegrius peractas, eoque Diathe-sin morbi sunestissirtvi ortam fuisse, reamur. Diathesis tamen

isla morbi insequentis, ab initio verisimiliter levis, occulta,parum detrimenti efficiens, sanandae necrosi apicum digitorumpedis, consolidationi ulceris calcanei, & reconvalescentiae-ali-quali haud obllans, at decursu temporis ingraveseens, irrita-lamentum demum .-.stitisse videtur morbosum ignotae indolis,quod porro, reliquis organis per systema lymphaticum affe-ctis, morbum concitasse inflamatiorium naturas sunestissimae,atonicum, eumque insignem, peculiari cruris phlogosi, debili-tate magna sunctionum corporis & voluntariarum & involun-tariarum,- typhode, secretionibus & excretionibus colliquativis,atque pronitate ad gangraenam nullo modo compescendam,Esse autem genesin irritamenti morbosi in crus derivandam,phaenomena systematis Lymphatici affecti, phlogosin prae-gressa, denotare opinamur : tensiones puta semoris vergentesad ingven, duritiem & sensibilitatem glandularum ingvinaliumexedentem, oriundamque ab irritamento cruris morboso, com-municato primum, per vasa lymphatica cruris & semoris ad-

13

ingven vergentia, enm glandulis ingvinalibus, indeque ulte-rius cum. organis reliquis, & frigus, sebrim ac cohortem totamsymptomatum morbi dirissimi excitante. Dijudicandum porro,utrum in hoc cacti subtractio sola -portionis sufficientis laticisvitalis unica fuerit irritamenti 'morbost causa, an vero refri-geratio levior ad senestram aegro suspecta, feci nullis quidemgenuinis lignis manisesta, an demum Diathests quaedam Rheu-matica vel lErysipelacea’occulta.ad genesin phlogoseos ej.usq.ueexitum fatalem concurrerint.. Quemadmodum namque casuuraexitus aneurysmatum, poli ligationem arteriae semoralis, adiatheli Icrophulosa, scorbutica, venerea &c, characteribuscujusque proprris designata, satales, haud pauci apud auctoresleguntur; ita nec de vijDiatheseos, jRheumaticae vel Erylipe-laceoe partes tabidas morbis assiciendi i dubitemus, feci suspice-mur potius vim earum morbificam & definientem ,esse in par-tibus atrophia affectis maximam deterriinainque,, .quum viresvitales' tabidarum illarum ;jpartium . infirmae morbos exortosaegrius & serant & sanare valeant. Quod ita esse ponimus,experientia quoque probare videtur: mentionem enim atrophi-arum post ligationem arteriae semoralis satalium secerunt Chi-rurgorum haud .pauci», & numerosissimas; harum fuisse i exitia-les suspicari saltem . licet, quamvis id, ; utpote .serius’ demumpost convalescentium.e Nosocoraiis egressum eveniens, obser-.vandi raro contigerit occasio. Qui itaque post. operationemaneurysmatis poplitei, atrophia, ; quam vulgatissimam fuisseoperationis aneurysmatis poplitei altae ,ad modum HunTeriinstitutae sequelam monet Cei., Callisen, /tentantusi,,; in di-serimine adhuc versantur, aneurysmate scilicet in marasmuihpartialem prognoseos; minime laetae mutato, Causa quoquecallositatis apud aegrum-nostrum in poplite rellduae, & rigi-ditatis articulorum in parte affecta quaeratur in effectibus cru-oris insnssicientis:consequutivis, ad quos, sanitati quippe sera-'

per. subdolos, diligenter est; attendendum,.- ■ s

14

Vidimus effectus aditus sangvinis arterioss arctati csse& multiplices, & cruri ac in universum sanitati femper quo-dammodo perniciosos; de quantitate autem cruoris post Liga-

■ tum arteriae truncum per surculos anaflomoticos dispergendi,'quatenus possst is, ad vegetationem sanam sussentandam, vel; ad vitam partis tabidae tamen ocius vel serius sanitati mini-tantem tnilere alendam sufficiens judicari, ante ligationem sa-ctam; in quocunque casu "vel-'individuo, judicium!certum eominus ferri potess, quo certius ex Anatomia conflat, surculosarteriae semoralis anastomosantes in diversss hominibus diversedisposstos esse, valde variantes quoad diametros, Ictus,' nume-rum, sodalitatemque cum aliis surculis anastomoticis, quoqueex observatien bus pathologicis esl; manifestius, rationemvirium vitalium, qua circulatio sangvinis praecipue promove-atur, ’ acceleretur, vel retardetur, quaque, 1 poli ligationemtrunci arterioss surculi ejus anastomotici slexuossores, validio-res, capaciores, Aeque ad ; sufficientem cruoris qualitatem pro-movendam idonei reddantur, plus facere ad vegetationempartium ‘sanam conservandam, quam faciant summa diametro-rum & numerus surculorum anaflomoticorum..'."His, & eventuexitiali, qui tamen in casu noslro 'propter valetudinem: aegrotisecundam & cotistitutionem corporis bonam, saustus cxspectariposse videbatur, innixi concludimus; Nihil certi de effectio-nibus ligationis arteriae semoralis in quocunque casu & in-dividuo ante Ligationem factam praedicendum, quin potiussaepius metuendam "- esse atrophiam aliqualem & rigiditatem'membri^.’ inserioris, & Prognossn , perpenlis licet omnibus,femper dubiam Attendam, Haud dissidamus plane; de exituautem conaminum nbffroruni parum admodum polliceamur;nec:de eodem sauflo nimis cito aut 1 nobis aut aegro .gratule-mur. Non esl; igitur eventus operationis chirurgicae altae,quem ad Aneurysmata poplitis sananda saustum sere fempersore recentiorum nonnulli considenter nimis pronunciarunt,ea laude & spe salli nihil metuente praedicandus; - nec ope-

15

ratio illa,' qua constringitur Arteria Femoralis supra * locumübi per Musculum Adductorem semoris tranlit, quamque prae-ter. rccentiores aliosßenixe, commendat scarpa, methodo ve-t ollae, qua arteria in poplite ligatur, ab Heistero, JB. Bell,aliisque optime- ciescriptae, & a lenciuenati diligentur com-mendatae; femper praeserenda. Operationem' nempe Aneurys-matis altam eo

.tantum resptctu v tustae anteserendam cense-

mus, quod in loco ,sano,’ . übi litus partium naturalis imper-turbatus elt, arteria cito inventa . ligetur, ench irelis ipsa lon-'ge- minori a cum : aegroti

.

& chirurgi molestia , persiciatur, &

vulnus, ligatura soluta, cito consolidari .postiti. ( solet autem!in poplite situs partium naturalis, 'tumore/aneurysmatico incasibus diverlis diverse prominente, vario modo valde tur-bari, & delocari, ut Arteria Poplitea sub organis nobilioribus(Nervo Ischiadico & Vena poplitis) prosundius lita, aegriusinveniatur; ea vero demum inventa & ligata, ramis arteriaesemoralis & articularibus popliteae superioribus parcatur, utper surculos anastomoticos numerosiores aditus cruori ad cruspenetraturo paretur larg 0r..; , Übicunque itaque ratio Aneu-rysmatis poplitei concesserit, quod tamen raro eveniat, tutio-rem illam vetusiam methodum altae Hantemnae praeserre nondubitemus. Verum enim vero in casu graviori, übi portiomajor arteriae popliteae, morbo affecta, incisionem poscit lar-giorem, laborosioremque, qua nervi & organa alia nobiliora& cultro & inflammatione vehem-ntiori facilius laedantur, velratio laesionis non concedat ligationem arteriae institui intraspatium trium digitorum transvectorum supra articulum genu,ut parcatur arteriis articularibus superioribus ,

‘ operationemaltam vetusiae libentius praeserremus. .

Amputationem semoris ad Aneurysmata sananda posthacnunquam necessariam sore C. scarpa aliique, constrictionemtrunci arteriosi valde commendantes, judicarunt} at obser-

16

vasionibus; aliorum nixi & propter atrophiam saepe consecu-.turam sformidolosam j qua mimis' certe periculoll finit amputa-;tionis effectus, ' ligationibus trunci ’ arteriosi' amputationem ■ se-moris ’ toties anteponamus ,v quoties & aetas provecta * nilum*partes cptslervandi 1 minorem ■ indicando, atrophiam; minatur, &

ligaturam arteriae ‘injiciendam vadet, : sinio lq . valetudosecunda’, & vires non infirmatae;progtiosin amputationis sa-utoris * laetam pollicentur, Perlultrando enim Hillorias arteriae;semoralis silo tonslrictae officitur, : exitum :) laetum luisse praeser-;tim /aetate'' juvenili quod 'praeter' ceteros’1 catus egregie 1 i docetis, quem IU. Ab 'Acrel~ (Act.c Reg. scient, 1 Acad.*•Holm; Vol«XXXVII.) proposuit. :j;

r -«i (cm,»;d, nys}rr.;j ‘jtiicoa -rri